Oriëntatie Vroeger was vakantie bijzonder. Nu gaat in Nederland bijna iedereen op vakantie. Je vakantie kun je op honderden manieren doorbrengen. Kijk maar naar de foto’s op deze bladzijden. Dit lesboek gaat over hoe en waar Nederlanders op vakantie gaan. Ook onderzoek je waarom ze naar een bepaalde plek gaan. Elk jaar zijn er in Nederland en andere Europese landen miljoenen mensen op vakantie. Voor een vakantiebestemming hebben al die vakantiegangers voordelen en nadelen. Voor enkele vakantiegebieden ga je zelf de gevolgen onderzoeken. Je zult zien dat er grote verschillen tussen vakantiebestemmingen zijn. In een ontwikkelingsland zijn de gevolgen anders dan aan een Spaanse Costa. Maar hoe weet je of er verschillen tussen vakantiebestemmingen zijn? Daarvoor moet je op onderzoek naar toeristische en aardrijkskundige informatie over een gebied.
1
2
3
6
Oriëntatie
0643227X_H1.indd 6
09-06-2005 15:21:06
4
Hoofdvragen
5
6
1 Hoe hebben de vakanties en de vakantiebestemmingen van Nederlanders zich ontwikkeld? 2 Welke gevolgen hebben al die vakantiegangers voor Europese vakantiebestemmingen? 3 Welke verschillen zijn er tussen vakantiebestemmingen dichtbij (Nederland), in Europa en ver weg (bijvoorbeeld ontwikkelingslanden)? 4 Zijn er verschillen tussen de aardrijkskundige en toeristische informatie van een vakantiebestemming?
7
8
9
Figuur 1 Vakantiebestemmingen in foto’s.
Oriëntatie
0643227X_H1.indd 7
7
09-06-2005 15:21:27
1
Vakanties van Nederlanders
Dit hoofdstuk gaat over de vakanties van Nederlanders. Je bekijkt waar ze op vakantie gaan en of er verschillen zijn tussen vroeger en nu. Ook ontdek je waarom een gebied aantrekkelijk is om je vakantie door te brengen. GEO NEVAK SB 01_01a
§1
Op vakantie Vakantie! Wat ga jij dit jaar doen? Blijf je thuis of ga je weg? Voor miljoenen Nederlanders is het antwoord duidelijk: op vakantie! Wel gaan ze op heel verschillende manieren. Hoe? Dat ga je in deze paragraaf uitzoeken.
zakelijk toerisme
vrije tijd
recreatie
vrije tijd
vakantie
toerisme
Figuur 1 Toerisme, recreatie en vrije tijd.
Op vakantie Elk jaar gaan miljoenen Nederlanders op vakantie. Je bent op vakantie als je voor je plezier minstens een nacht weg bent van huis. Er is een verschil tussen lange en korte vakanties. Bij een lange vakantie ben je minstens vier nachten achter elkaar weg. Bij een korte vakantie ben je één tot drie nachten weg. De meeste Nederlanders gaan elk jaar op vakantie. In figuur 3 kun je dat zien. Het percentage van de Nederlandse bevolking dat elk jaar minstens een keer op vakantie gaat, noem je de vakantieparticipatie (participeren = deelnemen). In de figuren van deze paragraaf staan nog veel meer kenmerken van vakanties van Nederlanders.
8
Vakantie en vrije tijd Bij vakantie horen een paar andere begrippen: vrije tijd, recreatie en toerisme. Vrije tijd isreizen de tijd waarin je kunt Georganiseerde doen waar je zelf zin in hebt. gereserveerd door een reisbureau Andersniet gezegd: het is de tijd die of zelf gereserveerd overblijft na het slapen en nadat je verplichte dingen als school, werk of huishouden hebt gedaan. Je hebt vrije tijd in soorten en maten. Gemiddeld heeft een Nederlander per week 42 uur vrije tijd. Per dag dus gemiddeld 6 uur. De meeste vrije tijd heb je natuurlijk in je vakantie. Zonder vrije tijd is vakantie niet mogelijk. Alles wat je in je vrije tijd buiten je eigen huis doet, noem je recreatie. Recreanten en vakantiegangers
komen elkaar nog wel eens tegen. Ga op een mooie zomerdag maar eens naar een strand aan de Noordzee. Er zijn dan duizenden dagrecreanten: mensen die een dagje uit zijn, maar ’s avonds weer naar huis gaan. Ook zijn er vakantiegangers die in de buurt van het strand hun vakantie doorbrengen. Iedereen die op reis is en ergens anders dan thuis overnacht is een toerist. De meeste toeristen zijn voor hun plezier op reis. Dat zijn de vakantiegangers. Ook reizen veel mensen voor hun werk of voor hun studie. Zij bezoeken beurzen, congressen of bedrijven. Dat is het zakelijk toerisme. Toerisme gaat over alles wat te maken heeft met reizen en verblijven buiten je eigen omgeving, of het nu is voor plezier (vakantie) of voor zakelijke dingen als werk en studie.
1 Vakanties van Nederlanders
0643227X_H1.indd 8
29-12-2005 11:06:18
GEO NEVAK SB 01_03
4,5 6,4
lange vakanties (22 miljoen)
korte vakanties (12,5 miljoen)
2,6
8,5
4,5
1,9
6,4 1,6
5,2 Aantal vakanties 2003 (x 1 miljoen vakanties) Vakanties van Nederlanders
2,6
8,5
Nederland zomer
3,9
Nederland winter buitenland zomer
GEO NEVAK SB 01_02
buitenland winter
Figuur 2 In eigen land op vakantie of
Aantal vakanties 2003 (x 1 miljoen vakanties) Vakanties van Nederlanders Nederland 18% zomer niet op winter Nederland vakantie buitenland zomer 7% buitenland winter alleen kort
naar het buitenland? GEO NEVAK SB 01_04
GEO NEVAK SB 01_04
34% kort en lang
NOORWEGEN
ATLANTISCHE OCEAAN
NOO Z F
ATLANTISCHE ZWEDENOCEAAN FINLAND 2%
41% alleen lang NOORDZEE GROOTBRITTANNIË 3%
GEO NEVAK SB 01_08 Vakantieparticipatie Figuur 3 Wel of niet op vakantie?
100
VERENIGDE STATEN 2%
%
90 70
FRANKRIJK 18%
60 50
DUITSLAND VERENIGDE 11% STATEN 2% TSJECHIË CARIBISCH 2% GEBIED 1% ZWITSERLAND OOSTENRIJK 3% HONGARIJE 8% 1%
PORTUGAL 2%
40
PORTUGAL ITALIË 2% 6%
SPANJE 12%
30
vakantie vakantie in eigen in het land buitenland
samen
Georganiseerde reizen gereserveerd door een reisbureau
gereserveerd?
ZWARTE ZEE
EGYPTE 1%
MIDDELLANDSE ZEE Lange vakanties van Nederlanders Figuur 5
30 0
20
10
5
1
N
schaal 1 : 32.500.000
OVERIGE LAND 12%
Lange vakanties van Nederlanders
30 325 km
ITALIË 6%
TURKIJE 1%
0
20
10
5
1
325 km
N
schaal 1 : 32.500.000
1 Vakanties van Nederlanders
0643227X_H1.indd 9
TS
OVERIGE LANDEN 12%
niet of zelf gereserveerd Figuur 4 Door wie is de vakantie
DUITSLAND 11%
ZWITSERLAND OOSTENRI 3% 8%
FRANKRIJK 18%
GRIEKENLAND 4%
10
DENEMARKEN 1%
BELGIË/LUX. 9% VERRE OOSTEN 1%
SPANJE 12%
20 0
GROOTBRITTANNIË 3%
OOSTZEE
BELGIË/LUX. 9%
CARIBISCH GEBIED 1%
80
NOORDZEE
DENEMARKEN 1%
9
29-12-2005 11:15:47
MIDDELLA
GEO NEVAK SB 01_09
GEO NEVAK SB 01_05 GEO NEVAK SB 01_05
België België Frankrijk Frankrijk Spanje Spanje Oostenrijk Oostenrijk Groot-Brittannië Groot-Brittannië Duitsland Duitsland Italië Italië Griekenland Griekenland Turkije Turkije overige landen overige landen 1.500 1.500
overig 7% woning 13%
33% hotel, pension
caravan, vouwwagen 11% 8% tent
16%
appartement 12% vakantiehuis
1.000 1.000
500 500
0 500 1.000 0 500 1.000 GEO NEVAK SB 01_07
Lange vakanties van Nederlanders Lange vakanties van Nederlanders winterperiode winterperiode zomerperiode zomerperiode
fiets 2%
Figuur 6 Lange vakanties van
trein 4%
1.500 1.500
2.000 2.000 x 1.000 x 1.000
Waar slapen Nederlanders tijdens hun Figuur 7in Waar overnachten vakantie buitenland? GEO NEVAK het SB 01_06
Nederlanders in het buitenland?
andere vervoermiddelen 2%
bus 1%
andere vervoermiddelen 2%
Nederlanders.
33% vliegtuig 56% auto
GEO NEVAK SB 01_11 91% auto 1800
7% x 1000 bus vakantieweken 3% trein
1600 op vakantie in Nederland Vervoermiddel Figuur 8 Vervoermiddel op vakantie in
GEO NEVAK SB 01_11
Nederland.
Figuur 9 Vervoermiddel Vervoermiddel op vakantie inop hetvakantie buitenland 1400
naar het buitenland. 1200
1800
x 1000 vakantieweken
1000
zomervakantie
1600 1400
600
1200
400
1000
200 meivakantie
800 600
herfstvakantie
kerstvakantie
meivakantie
800 herfstvakantie
kerstvakantie
krokusvakantie
0 okt.
krokusvakantie
nov.
dec.
jan.
febr.
maart april
Wanneer gaan Nederlanders op vakantie? Nederland
400
buitenland
200
Figuur 10 Wanneer gaan Nederlanders
0 okt.
nov.
dec.
jan.
febr.
maart april
mei
juni
juli
aug.
sept.
op vakantie?
Wanneer gaan Nederlanders op vakantie?
10
Nederland
1 Vakanties van Nederlanders buitenland
0643227X_H1.indd 10
09-06-2005 15:21:45
mei
GEO NEVAK SB 01_12
GEO NEVAK SB 01_10
overig boot woning 4% 2% 7%
hotel, pension 9% 2%
appartement
vakantie in eigen land
Wat moet je leren?
in de zomer
Lesboek – Het verschil tussen een korte en een lange vakantie – Verschillen en overeenkomsten tussen vakantie, recreatie en toerisme
in de winter vakantie in het buitenland
caravan, vouwwagen 27%
in de zomer 42% vakantiehuis
in de winter
7% tent
0 Waar overnachten Figuur 11 Waar Nederlanders overnachtenin Nederland?
4
8
16 12 aantal dagen
Hoe lang gaan Nederlanders op vakantie?
Figuur 12 Hoe lang gaan Nederlanders
Nederlanders in Nederland? GEO NEVAK SB 01_13
Werkboek – Schema W2 met de kenmerken van vakanties van Nederlanders – Het uittreksel van W8
alle vakanties samen
op vakantie?
ATLANTISCHE OCEAAN NOORDZEE OOSTZEE GROOTBRITTANNÏE 11% BELGIË 36%
Ga naar de Geo Online en kijk nog eens naar de begrippen bij deze paragraaf . Daarna kun je de oefentoets maken .
DUITSLAND 27% LUXEMBURG 2%
FRANKRIJK 16%
Begrippen om te leren vakantie, lange vakantie, korte vakantie, vakantieparticipatie, vrije tijd, recreatie, toerist, dagrecreant, vakantieganger, toerisme, zakelijk toerisme
OVERIG EUROPA 8%
ZWARTE ZEE
buitenland 21% Nederland 79% MIDDELLANDSE ZEE Korte vakanties van Nederlanders
50 0
40
30
10 20
325 km
Figuur 13
procent
N
schaal 1 : 32.500.000
1 Vakanties van Nederlanders
0643227X_H1.indd 11
11
09-06-2005 15:21:48
§2
Meer mensen, vaker en verder weg Vijftig jaar geleden gingen maar weinig Nederlanders op vakantie. En meestal bleven ze in Nederland. Een vakantie naar het buitenland was helemaal bijzonder. Nu zien de vakanties van Nederlanders er heel anders uit. Over die veranderingen gaat deze paragraaf. Veranderingen in vakanties In de vakanties van Nederlanders is veel veranderd. Tot 1945 gingen Nederlanders vrijwel niet op vakantie. ‘Gewone’ mensen hadden geen geld of vrije dagen om erop uit te trekken. Ze gingen misschien één of twee keer per jaar logeren bij een familielid. Alleen een kleine groep rijke mensen ging op vakantie. Zij verbleven in luxe hotels, aan de Côte d’Azur of in de Zwitserse GEO NEVAK SB 01_16Alpen.
x 1 miljoen 24 22 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 1970 1980
1990
2000
totaal vakanties vakanties in Nederland vakanties in het buitenland
Figuur 15 Ontwikkeling van het aantal lange vakanties naar binnen- en
Figuur 14 Vakantie vroeger: alleen voor rijke mensen, op avontuur in de natuur.
Deze rijke vorm van vakantievieren noem je elitetoerisme. Tegenwoordig zijn er veel meer vakantiegangers. De vakantieparticipatie is enorm toegenomen. Nog niet zo lang geleden was één vakantie per jaar een luxe. Als je al op vakantie ging, dan alleen in de zomer. Nu gaan veel mensen ’s zomers en ’s winters. Of ze nemen een keer een lange vakantie en een keer een korte vakantie. Gemiddeld gaat een Nederlander 1,7 keer per jaar op vakantie. Het aantal keren dat iemand op vakantie gaat noem je de vakantie-intensiteit. Vroeger gingen de meeste mensen in Nederland met vakantie. Er was vooral binnenlands toerisme. Tegenwoordig gaat meer dan de helft van de Nederlanders naar het buitenland. Dat is het uitgaand toerisme.
Ook is een vakantie naar een bestemming buiten Europa heel normaal. Vakantiebestemmingen buiten Europa heten verre bestemmingen. GEO NEVAK SB 01_17
100
%
90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
'60 '70 '75 '80 '85 '90 '95 '98 '03
Vakantieparticipatie (lange vakanties)
Figuur 16 Ontwikkeling van de vakantieparticipatie vanaf 1960.
buitenland.
12
1 Vakanties van Nederlanders
0643227X_H1.indd 12
09-06-2005 15:21:56
Figuur 17 Vakantie nu: Thailand, voor jong en oud, een feest van vroeg tot laat.
Meer, vaker en verder De drie veranderingen in vakanties van Nederlanders kun je in een zin samenvatten: meer mensen gaan vaker en verder weg. Hoe verklaar je dat? Er zijn drie redenen. In Nederland is de welvaart sterk gestegen. Mensen verdienen genoeg om een vakantie te betalen. Figuur 18 Aantal vrije dagen van Nederlanders.
Jaar 1960 1965 1970 1975 1980 1990 2000 2004
aantal vrije dagen 11 12 15 20 30 30 30 30
Nederlanders hebben meer vrije tijd. Er is meer vrije tijd per dag, omdat de werkdag korter is geworden. Daarnaast hebben Nederlanders meer vakantiedagen. Ze hebben zoveel vrije dagen dat ze meer dan een keer per jaar op vakantie kunnen gaan. Je kunt tegenwoordig veel sneller en gemakkelijker van de ene plek naar de andere plek reizen. Bijna iedereen heeft een auto. Met de auto bereik je alle vakantiebestemmingen tot een afstand van zo’n 1200 km. En wil je verder, dan kun je met het vliegtuig naar elke uithoek van de wereld. De mobiliteit is sterk toegenomen. Mobiliteit betekent de verplaatsing van mensen en goederen met behulp van een vervoermiddel.
GEO NEVAK SB 01_21
15
x 1000 euro
12 9
6
3 0 1950
'60
'70
'80
'90
De groei van de welvaart in Nederland is af te
Figuur groeidat van de welvaart lezen aan19 hetDe bedrag mensen met eenin
inkomen per is jaar Nederland afverdienen te lezen aan het bedrag
dat mensen met een inkomen per jaar verdienen.
1 Vakanties van Nederlanders
0643227X_H1.indd 13
2000
13
09-06-2005 15:21:59
GEO NEVAK SB 01_20
GEO NEVAK SB 01_18b
Sneller reizen Naar veel vakantiebestemmingen kun je de afstand snel afleggen. Je kunt een afstand op twee manieren uitdrukken, in kilometers en in tijd. Amerika ligt ongeveer 5000 km ver weg. Je kunt ook zeggen: Amerika ligt acht uur vliegen ver. Er is een verschil tussen absolute en relatieve afstand. De absolute afstand is de afstand die je meet in een rechte lijn (hemelsbreed). De absolute afstand schrijf je bijna altijd in kilometers. Kenmerkend voor de absolute afstand is dat hij voor iedereen gelijk is en nooit verandert. Hemelsbreed is de afstand Amsterdam-Parijs 425 km. Dat was zo in 1700 en dat zal in het jaar 2050 nog zo zijn. De relatieve afstand betekent de afstand uitgedrukt in tijd. Dat wil zeggen dat je iets in relatie (=verband) brengt met iets anders. Je brengt het aantal kilometers in relatie met het vervoermiddel, het
10
%
7 6
8
5 6
4 3
4
2 2 0 1980
1 '85
'90
'95
2000
'05
'60
'70
'80
'90
2000
De ontwikkeling van de mobiliteit: Figuur 21 De ontwikkeling van
naar verre bestemmingen (buiten
de mobiliteit: het aantal auto’s in
Europa).
Nederland.
soort wegen, de drukte op de wegen, enzovoort. Kenmerkend voor de relatieve afstand is dat hij niet voor iedereen gelijk is. Het maakt uit of je fietst of met de auto gaat. Ook kan de relatieve afstand veranderen. In de eerste plaats is de relatieve afstand afgenomen door verbetering van de vervoermiddelen. In de 19e eeuw reisden vakantiegangers per boot of postkoets.
Ver gingen ze niet. De meesten bleven in het eigen land. In het midden van de 19e eeuw werd het treinverkeer belangrijk. Ineens kon je een stuk sneller reizen. En verder, bijvoorbeeld naar de Zwitserse Alpen of de kust van de Middellandse Zee. Later ging het met de auto nog gemakkelijker. Na 1960 kwamen er ook bestemmingen aan de rand van Europa. Met het vliegtuig gingen vakantiegangers naar de landen rond de Middellandse Zee. Sinds de jaren negentig zijn er ook veel vliegreizen naar verre bestemmingen. Door de ontwikkeling van het vliegverkeer is de wereld steeds ‘kleiner’ geworden. De relatieve afstand neemt ook af door verbetering van de verkeerswegen. Zo kunnen door de aanleg van een autoweg, of van een brug of tunnel twee plaatsen ‘dichter’ bij elkaar komen te liggen: er is een betere verbinding tussen de plaatsen.
Zuid-Frankrijk veel minder lang geworden. Op drukke vakantiedagen win je maar
14
0 1950
Vakanties van Nederlanders naar verre Figuur 20 Vakanties van Nederlanders bestemmingen (buiten Europa)
Figuur 22 Dankzij deze superbrug bij Millau is de reistijd op de A75 naar liefst 4 uur.
x 1 miljoen auto's
het aantal auto's in Nederland
1 Vakanties van Nederlanders
0643227X_H1.indd 14
09-06-2005 15:22:03
Wat moet je leren? Lesboek – Drie veranderingen in de vakanties van Nederlanders beschrijven en verklaren – Het verschil tussen relatieve afstand en absolute afstand beschrijven – Het verband tussen relatieve afstand en de ontwikkeling van vervoermiddelen en verkeerswegen
Werkboek – Het uittreksel van W13
Figuur 23 De Thalys heeft een topsnelheid van 300 km per uur.
Vervoermiddel Auto Vliegtuig Trein 1990 Trein 2005 Trein 2008 Fiets
Reistijd 4 uur 45 minuten 1 uur 20 minuten 6 uur 4 uur 9 minuten 3 uur 3 minuten 5 dagen
Figuur 24 Reistijden, relatieve afstand Amsterdam – Parijs.
Begrippen om te leren Nieuw: elitetoerisme, vakantie-intensiteit, binnenlands toerisme, uitgaand toerisme, verre bestemmingen, mobiliteit, absolute afstand, relatieve afstand Herhaling: vakantieparticipatie, korte en lange vakantie, vrije tijd Ga naar de Geo Online en kijk nog eens naar de begrippen bij deze paragraaf . Daarna kun je de oefentoets maken .
Figuur 25 Verre bestemmingen zijn dichterbij gekomen dankzij het vliegtuig. Op de foto zie je toeristen in Thailand.
1 Vakanties van Nederlanders
0643227X_H1.indd 15
15
09-06-2005 15:22:14
§3
De kenmerken van een vakantiebestemming In een vakantie wil je wat anders dan thuis. Is er een mooi landschap, lekker klimaat of interessante cultuur? En hoe staat het met de voorzieningen? Met behulp van verschillende kenmerken kun je soorten vakantiegebieden onderscheiden. Vakantie is anders Alle vakantiebestemmingen hebben een gemeenschappelijk kenmerk: het is er anders dan bij je thuis. Op vakantie zoek je iets anders dan wat je thuis hebt. Het ‘andere’ in een vakantiegebied is een aanvulling op de dingen die je in je eigen woonplaats hebt. Een ander woord voor aanvulling is complement. Je kunt dus zeggen: de bergen van Zwitserland zijn een complement op het vlakke landschap van je eigen omgeving. Of: het warme klimaat van de Spaanse kusten is een complement op het Nederlandse zeeklimaat. Of: de Figuur 27 Wintersport in de Alpen.
16
Figuur 26 Toscane, Italië.
andere cultuur van een vakantiegebied is een complement op wat je thuis bent gewend. Bij de complementariteit van een vakantiebestemming kijk je naar het landschap, het klimaat en de cultuur. Die drie maken een gebied aantrekkelijk voor een vakantie. In plaats van complementariteit kun je ook spreken van de aantrekkingsfactoren van een gebied.
Vier soorten vakantiebestemmingen Europa heeft vier soorten vakantiebestemmingen. Elke soort heeft zijn eigen complementariteit. Landschap en natuur. Landschap is alles wat je ziet als je vanuit een bepaald punt over een gebied uitkijkt. Het planten- en dierenleven vormen samen de natuur. Belangrijke voorbeelden zijn berggebieden als de Alpen en de Pyreneeën. Veel vakantiebestemmingen zijn ‘anders’ door het klimaat. Klimaat betekent de gemiddelde toestand van het weer over een groot gebied over een periode van 30 á 40 jaar. In de zomer is het warme, droge klimaat van de stranden van de Middellandse Zee het belangrijkste voorbeeld; in de winter het klimaat met kou en sneeuw, zodat je kunt wintersporten. Dat vind je in de Alpen en in andere berggebieden. Cultuur is een derde soort complementariteit.
1 Vakanties van Nederlanders
0643227X_H1.indd 16
29-12-2005 11:22:47
Wat moet je leren? Lesboek – De drie kenmerken die de complementariteit van een vakantiegebied vormen – Vier typen vakantiegebieden in Europa – Drie soorten voorzieningen die een vakantiebestemming moet hebben
Werkboek – Het uittreksel van W17
Figuur 28 Het Natural History Museum in Londen.
Cultuur is alles wat je hebt aangeleerd. Taal, manier van eten en kleden en godsdienst zijn er belangrijke onderdelen van. Tot de cultuur horen ook musea, kerken en kastelen. In Europa zijn grote steden zoals Parijs, Londen en Rome belangrijke cultuurbestemmingen. Veel vakantiebestemmingen hebben een combinatie van mooie cultuur- en natuurlandschappen, een interessante cultuur en een lekker klimaat. Voorzieningen in een vakantiegebied Natuur, cultuur of klimaat zijn niet voldoende om veel toeristen te trekken. Een vakantiegebied heeft drie soorten voorzieningen nodig. Een vakantiebestemming moet goed bereikbaar zijn via snelwegen en vliegvelden. Ook in het gebied zelf moeten de wegen goed zijn. Er is een goede infrastructuur nodig. Dat zijn alle voorzieningen die nodig zijn om personen, goederen of informatie te vervoeren. Daarnaast zijn nutsvoorzieningen
nodig: goede drinkwater- en elektriciteitsleidingen, riolering en waterzuivering. Op vakantie overnacht je ergens anders. In een vakantieplaats vind je hotels, campings, appartementen en vakantiebungalows. Overnachtingsmogelijkheden voor toeristen noem je verblijfsaccommodatie. Ten derde kenmerkt een vakantie zich door ontspanning. Belangrijke vakantiegebieden hebben daarom pretparken, zwembaden, sportaccommodaties, restaurants enzovoort. Dat zijn de voorzieningen voor vermaak.
Begrippen om te leren Nieuw: complement, complementariteit, landschap, natuur, klimaat, cultuur, infrastructuur, nutsvoorziening, verblijfsaccommodatie, voorzieningen voor vermaak, aantrekkingsfactoren Herhaling: vakantie Ga naar de Geo Online en kijk nog eens naar de begrippen bij deze paragraaf . Daarna kun je de oefentoets maken .
Figuur 29 Voorzieningen in een vakantiegebied: de disco.
1 Vakanties van Nederlanders
0643227X_H1.indd 17
17
29-12-2005 11:23:54
Menukaart
18
Keuzemenu A
Samen of alleen
Toerist en Kaartwijzer Onderzoek met Kaartwijzer de vakantiebestemmingen van de inwoners van je provincie
Het beste samen
Keuzemenu B
Samen of alleen
De populairste vakantiebestemmingen Wat waren afgelopen jaar de populairste vakantiebestemmingen?
Het beste samen
Keuzemenu C
Samen of alleen
Frankrijk, vakantieland Ontdek waarom Frankrijk zo’n populair vakantieland is
Het beste samen
Wat heb je nodig?
Kaartwijzer
Wat heb je nodig?
Geo Online
Wat heb je nodig?
1 Vakanties van Nederlanders
0643227X_H1.indd 18
09-06-2005 15:22:34
Menu A
Toerist en Kaartwijzer Onderzoek met Kaartwijzer de vakantiebestemmingen van de inwoners van je provincie. En vergelijk de uitkomsten met je eigen klas.
Menu B
De populairste vakantiebestemmingen In de figuren 5 en 13 van hoofdstuk 1 zie je de populairste vakantiegebieden van 2003. Maar is dat nu nog steeds zo? Misschien zijn nu heel andere landen populair. Je kunt dat gemakkelijk onderzoeken. Op de Geo Online staat hoe je dat kunt doen.
Bron 1 De Spaanse hoogvlakte met de molens van Consuegra.
1 Vakanties van Nederlanders
0643227X_H1.indd 19
19
09-06-2005 15:22:42
G
Menu C
Frankrijk, vakantieland Veel Nederlanders gaan op vakantie naar Frankrijk. Dat is niet zo raar. Frankrijk is goed te bereiken. En het land heeft veel mogelijkheden. Cultuur Frankrijk bestaat uit veel regio’s die alle hun eigen cultuur hebben. Ze hebben eigen musea, gewoonten, festivals en gerechten. Beroemd is Frankrijk om zijn wijncultuur. Elk wijngebied heeft zijn eigen smaak. Hoogtepunt is natuurlijk Parijs, een wereldstad met een schat aan cultuur. Maar ook bijzonder zijn de kastelen langs de Loire of herinneringen aan de Romeinen langs de Rhône.
Bron 1 Frans Baskenland, in de uitlopers van de Pyreneeën met veel afwisseling van natuur en cultuur.
Bron 2 Kasteel Chambord in de Loirestreek.
V
0
20
1 Vakanties van Nederlanders
0643227X_H1.indd 20
09-06-2005 15:22:48
GEO NEVAK SB 01_keuze_C2
Pic a
Reims e gn pa am
Nantes
Bron 3 Vakantieland Frankrijk. gebied met veel cultuurschatten
Dijon
stad met veel cultuurschatten wijngebied
e
gn go ur Bo
Loire
Vo g (El ezen zas )
Ch
Chartres
Straatsburg
n ge rin
Parijs
a th Lo
Le Mont St. Michel Bre tag ne Carnac
andië Norm Versailles
Jur a
Bayeux
rdi ë Rouen
Poitiers
landschap en natuur van het hooggebergte afwisseling van natuur en cultuur Lyon
Centraal Lassaux ogne Dord
Land
es
Bordeaux
Massief
Annecy 0
Grenoble
en nn e v Ce Ardèche
Toulouse guedoc Lan Carcassonne
belangrijke kust 80 km
N
schaal 1 : 8.000.000
Alpen
Nice Cannes Provence
Bron 4 Naar de kusten van Frankrijk gaan veel toeristen. Op de foto zie je de
Pyrenee
ën
krijtrotsen van Etretat in Normandië.
Vakantieland Frankrijk gebied met veel cultuurschatten stad met veel cultuurschatten
0
Landschap wijngebied en natuur Echte bergen zijn ervan inhet hethooggebergte zuiden landschap en natuur (Pyreneeën) en natuur het oosten (de afwisseling van en cultuur Alpen). Langs de grenzen met belangrijke kust Zwitserland en Duitsland komen de 80 km schaal 1 : 8.000.000 N hoogste toppen tot vlakbij of boven de 1500 meter. Daar liggen de Jura en de Vogezen. In het grote Frankrijk vind je landschappen met veel afwisseling. Heuvels, bossen, weiden, akkers, dorpjes liggen steeds weer op een ander manier bij elkaar. Daardoor heeft Frankrijk ontelbaar veel mogelijkheden voor een vakantie.
Corsica
Klimaat Hoe verder naar het zuiden, hoe warmer het klimaat. Geen wonder dat de stranden langs de Middellandse Zee of in Les Landes aan de Atlantische kust zo populair zijn. Maar ook in het binnenland speelt het klimaat een grote rol. En wat dacht je van wintersport in de winter?
1 Vakanties van Nederlanders
0643227X_H1.indd 21
21
29-12-2005 11:27:24
