niTfitiai
••Mna
27 laar - N. 267
Prijs per nummer i voor België 3 centiemen, voor den monde' 5 centiemen
0 0 0
Telefoon i Red. en Adm. 247
V ABONNEMENTSPRIJS BELGIË Drie maanden . . . fr. 3,25 Zes maanden. . . . fr. 6,50 Een jaar fr. 12,50 NEDERLAND J r i c maanden . . . fr. 4,75 DEN VREEMDE Drie maanden (drie maal per week verzonden) . fr. 6,78
Drakster-UItgecfater
Sin. Maatschappij HET LICHT Verantwoordelijke bestuurder P. DE VISCH Mooriaanstraat. 113, Ledeber, • • REDACTIE • • ADMINISTRATIE
HOOQPOORT, 29, GENT -
Orgaan der Belgische Werkliedenpartij. — Verschijnende alle dagen.
KM akeneert ziek «p alle pettbartetea
ANDERE EN BETERE
•
U. Vander Stegen vat zelf wel het gewicht der inleiding zijner redevoering, want onmiddelijk daarop geeft hij d e practische middelen op, om met vrucht de baan op te gaan, die hij aanduidde. Hij zegde namelijk : Om dien weg met nut te kunnen opgaan, om in den schoot van ' t volk . de noodlottige en ontzenuwende lastigheid van den oorlog der klassen te bestrijden, moest men voor alles afschaffen wat overbleef van voorrecht e n — al waren zij meer schijnbaar d£n werkelijk — ten gunste der rijke • Wassen. De persoonlijke dienstplicht, het algemeen stemrecht waren de meest spoedeischende, de meest onontbeerlijke hervorrpingen onder d a t oogpunt ; de HrJerale burgerij, men moet Het tot hare eer zeggen, heeft zich • Van ganscher h a r t e aangesloten aan de werkersbevolking om tot de verwezenlijking t e k o m e n ; nu nog strijdt z e t n e t dezelve om die t e volledigen dpor de afschaffing van ' t rraeen'oudig stemrecht, en aldus de (volledige politieke gelijkheid t e verzekeren van al de burgers voor de Stemming, welke de instelling van S e t democratisch stelsel in België moet bekrachtigen. •|
-i. -
-
* ' - , ' •
senschimmen na te zetten, moet zij zonder ophouden de middelen opsporen om de maatschappelijke voorwaarden t e verbeteren, daarin het schoone voorbeeld der Engelsche liberalen volgend. Zekerlijk moeten wij het ons niet ontveinzen, d a t er kwestie is van ingewikkelde e n ondankbare vraagstukken. De eenvoudige lieden laten zich gemakkelijk verleiden en meeslepen door gemakkelijke, formulen een onvermengd geluk belovende ; zij, die verder ziende die elke oplossing goed n a g a a n , verontrusten zich dikwijls met reden over al de onrechtstreeksche, verre of ongekende gevolgen welke men ervan te duchten heeft. (Beweging). 't Is van belang nochtans van zich niet te laten beheerschen door dit enkel gevoel. De volstrekte waarheid, op gebied van maatschappelijken vooruitgang, b e s t a a t niet, en men m a g niet hopen die op eene bepaalde wijze te vatten'en te verwezenlijken; het' geloof in een algemeen geneesmiddel, in een nieuw stelsel, d a t uit alle deelen eene volmaakte m a a t schappij moest scheppen, b e s t a a t nog slechts onder den vorm van een v a a g ideaal,. zelfs onder hen die er eertijds de apostels van waren. Geheel de a a n d a c h t van hen, die zich op ' t oogenbiik, in de vervoering der politieke driften of in de kalmte der wetenschappelijke studies, bezig houden met eene betere m a a t s c h a p pelijke toekomst-,wordt getrokken op êénè reeks wetgevingen, welke zal zoovele stappen moeten vormen in den aarzelenden, men m a g zeggen, zigzagachtigen g a n g van den vooruitgang.
ring was als doorspèltt-iaèt goede inzichten. Maar eens en vooral gezegd, men moet ons pakken, zooals wij zijn. Zijn wij duivels, dat kan wel zijn, m a a r daarom worden, wij nog. geen eremijten, al worden wij oud. F.'H.
AAN DE MIDDEN-COMITEITEN VAN VLAAMSCH BELGlE
Vaandeiiiuldiging Waarde Gezellen, Op 8 October 1914 zal e r t e Mechelen eene gebeurtenis va? belang plaats hebben. De Socialistische.. Metaalbewerkersbond zal op dien datum dé 23ste verjaring vieren zijner stichting. Te dier gelegenheid zal èr hun eene nieuwe vlag overhandigd worden. Deze beida feestelijkheden mogen niet onopgemerkt voorbijgaan, dien dag moeten in de 'aartsbisschoppelijke stad. de roode vanen der socialistische partij wapperen. Daarom doen wij een beroep op uwe oereidwiiligheid om inet een groot getal partijgenooten de feestelijkheden te komen bijwonen. Het is niet altijd naar de groote centrums dat er moet gegaan worden, daar staat de partij reeds sterk, 'het ia daar waar de propaganda het moeilijkste is d a t wij onze krachten moeten samen trekken. Wij doen dan ook een krachtig beroep op uwe bereidwilligheid om op 8 October de jubilarissen te komen huldigen. Wij hopen op eene,groote vertegenwoordiging van uwentwege.: Voor het Midden-Comiteit: De schrijver r*De CaJuwé Voor de Metaalbewerkers: De Schrijver: Everaerts.
•
PERZIË
DE TOESTAND Mirza Medi Soeltan, een stamhoofd dat de pogingen van den troonpretendent ondersteunt, heeft een nieuwe troepenmacht bijeengebracht, en daarmee' een afdeeling regeeringstroepen in het nauw gebracht en tot den terugtocht gedwongen. De emir Mokarem, die aanvankelijk 'de zijde had gekozen van Mohammed Ali, maar later den ex-Sjah in den steek liet, is te Teheran begenadigd. Maar de regeering te Teheran vindt het blijkbaar maar beter om den man wat uit de buurt te hebben; en Mokarem gaat dan ook een pelgrimstocht naar Mekka ondernemen.
AMERIKA STRIJD TEGEN DE TRUST3 Men meldt uit Washington dat e** een algemeene beweging gaande is bij de grot-te trusts om zich te onbinden. De groote staal-, suiker-, en andere trusts bereiden zich reeds op eene ontbinding voor_ De prokurettr-generaals bij de verschillende rechtbanken moeten aan de trusts te kennen gegeven hebben, dat het nutteloos is een gunstiger uitlegging van de Shermanw.et (de wet tegen de trusts) te verwachten. -•*>
In dB Syndikale Commissie dorW, P, enOnafh. Vakbonden Volgende omzendbrief is aan de sekr.etarissen der partij gezonden; Gezel Sekretaris, De Bestendige Kommissie der erkende Beroepsverenigingen, van tie gelijktallige Werkbeuren en van de Voorzienigheidskas•en tegen de onvrijwillige werkloosheid, komt aan de Syndikaten en de Werkbeurzen eene vragenlijst te richten dié zij verzocht worden in te vullen. Ten einde al de syndikaten, bij de Syndikale Kommissie eo de Werklïèdenpartij aangesloten, t'akkoord te stellen, schijnt het ons noodig dat d e besturen dezer beroepsvereanigiugen in eene gemeenschappelijke vergadering samenkomen, om de antwoorden die op de vragen moéten gegeven worden te onderzoeken. Wij vragen dus de besturen der vereenigingen uwer plaats in eene vergadering te willen urtooodigen, om zich met die kwestie bezig t e houden. Wij durven de hoop uitdrukken, dat gij wel zult willen werken aan de afschaffing van de plaatsingsbureelen — holen van bederf en ontucht — en voor de hervorming der inrichting van de Werkbeurzen. Broedergroeten.. Jan Bergmans.
•ff»; '.wij hebben reden van fier t e zijn « v e r dèn afgelegden w e g . . • W a t zijn wij er vér af van de beruchte woorden van wijlen M. Frère Orban, toen hoofd, van het liberaal ministerie, in antwoord a*n M. Janson : = •(Het Algemeen S t e m r e c h t ? Noch in een, noch Tn twee, noch in drie akten I Nooit I» M. Frère zou getrild hebben in zijn graf, als hij de woorden h a d kunnen hoo. ren, r van M. Van, der Stegen. Dus M. Van der Stegen wil d a t zijne DUITSCHLAND E n toch is het de jonge liberaal die ge- partij zich ook spanne aan den wagen der lijk heeft, als hij zijne partij op de breede sociale hervormingen. BIJ DE SPOORWEGARBEIDERS b a a n van 'f recht en van de democratie Dat is geheel goed, maar het liberaal Aan den -Lokal Anzeiger> wordt uit drijft. paard ligt nog in ' t gareel niet of de Weenen geseind: De beamten en arbeiders Maar is M. Van der Stegen op den goe- nieuwe voerman proclameert al d a t er van de Oostenrijksche spoorwegen.hebben den weg, hij is er toch nog m a a r half op. geen sterker beest te vinden is. gisteren aan de regeering hun eischen ov^rHij, acht d a t de klassenstrijd drukt en M. Van der Stegen zegt het niet for- handigd en een ultimatum gesteld, dat den ontzenuwt en hij hoopt hem te bevechten meel, waar wij die socialisten, kollectie- eersten Oktober afloopt. door de politieke voorrechten dar rijken visten en zelfs communisten zijn, — laat De regeering zal op zijn hoogst slechts e, , , af t e schaffen.hij verstaan — wij zijn eenvoudig charla- eenige • en dan nog nipt de voornaamste ; eischen kunnen bevredigen. De opwinding Het inzicht van M. Van der Stegen is tans. . . prijsbaar, maar laat ons voor alles duideWij beloven het onvermengd geluk en onder de spoorwegbeambten is verontruslijk zijn, opdat alle misverstand vermede diegenen die wij medesiepen en begees- tend. Over eenige dagen was de vrouw Louise worde. teren zijn eenvoudige lieden. Voumet, 33 jaar oud, wonende te Parijs,van OOSTENRIJK haren man, een braaf en eerlijk arbeider, De klassenstrijd heeft dieper oorzaken Dus wij zijn sociaal-politieke kwakzalHET SLACHTOFFER met hare vier kinderen verlaten. dan het bestaan van eenige politieke vers, wier Revalenta Arabica alles geDe eohtgenoot, die het beu was met zijne Het lijk van den doodgeschoten metaalvoorrechten. neest en diegenen die naar ons luisteren werker Prötzenberger,, € het slachtoffer van drankzuchtige en onverbeterlijke vrouw om Wij zijn geneigd te zeggen d a t deze zijn dutsen, slachtoffers. den honger-optocht van verleden Zondag te gaan.besloot er eindelijk toe de echtelijke maar de illustratiën zijn van den klasM. Van der Stegen, met al het respect in Weenan, is Woensdag door een demon- woning te verlaten. senstrijd, gelijk de platen die een boek voor uwen stouten, moedigen discours, stratie van ongeveer S5.000 arbeiders ten Spoedig had Louise een anderen man; zij versieren, daarom het boek zelven niet m a a r die positie aanvaarden wij niet. werd de minnares van haren sohoonbroeder, grave gebracht. zijn. Wij zijn ten eerste geen onvermengd De regeering had weéer voor eenige kom- Georges .Voumet, 36 jaar oud, wonende rue pagnieën infanterte en een eskadron kaval- Pelée. De klassenstrijd heeft voor oorzaak het gelukbelovers. Het ongeluk wil nu dat Georges eveneens bestaan der klassen zelve; de eene beWij beloven zelfs niemendalle, omdat lerie gezorgd, doch alles verliep in de meest een onverbeterlijke dronkaard en luiaard volkomen orde. schikkende over alle middelen van voort- wij niets bezitten. " is. Beiden bedronken zich om 't meest en. brengs-- en verbruik, de andere beschikWij zeggen tot de werkende k l a s s e : FINLAND het leven voor de vier kinderen was onuitkende over niemendalle, tenzij haar oo- Strijdt, strijdt moedig en onophoudend, staanbaar. VERVOLGINGSWOEDE gen om te krijschen, of h a r e overtuiging opdat gij meester zoudt worden over het Bij dergelijke omstandigheden werden de om te strijden. De gouverneur-generaal van Finland kinderen steeds geslagen en van alle eten bestuur en de opbrengst van uw werk. heeft den politie-chef van Tammerfors van Eh nu is het waar d a t het overheerStrijdt voor den triomf van het hoogberoofd. schén der kapitalistische klasse hare be- ste aller rechten : het erkend en gewaar- zijn ambt ontheven, omdat hij een vergadeDe oudste, een löjarige knaap, Paul gering heoft toegelaten, waarin geprotesteerd vestiging, hare bekrachtiging, h a a r or- borgd recht op leven. werd tegen de bekende inlijving van de twee naamd, werd zinneloos tengevolge der gaan vindt in het bestaan van politieke Vrij aan u d a t een vaag ideaal te vin- gemeenten in het gouvernement .Wiborg bij slechte behandelingen die hij, volgens de verklaringen der geburen, onophoudend t e voorrechten, die van den S t a a t een klas- den. Rusland. verduren had. De tweede, Eugeen, een 13jasenstaat en van de wetgeving eène klasWilt gij misschien, M. Van der Stegen rige jongen, wist de waakzaamheid zijner CHINA sewetgeving maken. d a t wij U eene kollectivistische samenlebeulen te verschalken en vluchtte bij famiIs dat duidelijk, M. Van der Stegen ? ving teekenen op een blad papier, met de OPROER lieleden aan wien hij hun lot vertelde. WJ schaft dus den klassenstrijd niet af, menu van de kollektivistische diners erHet agentschap van het verre Oosten Deze verwittigden den policie-commissaris door de invoering van het Algemeen op'? , deelt ; ons de volgende officieele telegram die beide beulen deed aanhouden en de kinstemrecht, maar g i j ' v o e r t hem op de mede, dat h e t ' i n zake de troebelen van Wij aanzien U als te verstandig om d a t deren liet verzorgen. Baan der wettelijkheid en zoo het moge- te eischen en zulke kinderachtigen zeever Sé-Tsjoen zooeven uit Peking ontving: De spoorwegkwestie is de werkelijke oor.hf. !*J e e l H k h e t wenschelijk is, gij zjjlt gij wel aan Fondsenblad en consoorzaak der onlusten. Als protest tegen de insruurt naar de vredelievendste oplossing ten willen laten. menging der regeering*en teneinde de rechEn dat alleen, M. Van der Stegen, i s Neen, Mijnheer, geloof ons, wij j a g e n ten der provincies tr handhaven manifesEen ijselijk drama is ontdekt te Ijor, eene geen droombeelden na. teerden de stakenden, sloten kooplieden kleine gemeente niet ver van Kolmine geleWij veröordeelen het kapitalistisch stel- hunne zaken en volksleiders profiteerden gen, op den ijzerenweg van Nicolaëff. éduk vLr *" * w a r e een eer en een Inwoners der streek hebben uit de rivier sel en wij hebben duizend redenen daar- van de gelegenheid. De.onderkoning heeft toe! En als wij kpllektivisten zijn, is d a t den leider gevangen laten nemen. Dit was een lijk opgehaald zonder hoofd.. De policie geen droombeeld, m a a r ' t i s ' omdat de de aanleiding tot • verdere'• protesten; 2000 stelde er niettemin nogal spoedig de per* * * kapitalistische ontwikkeilng, h e t ma- opstandelingen demonstreerden voor het soonlijkheid van vaat. Het was de romp van chienwezen, de grootnijverheid en de re- huis van den onderkoning en jouwden een genaamden Ivan Koïveineton, sederb 0 _ _ ciato ofmiufe ^" 6 o o k d e n s o - gién, zoovele palen zijn die ons den weg dezen uit. De protesten tegen de gevangen- eenigen tijd verdwenen. Ppelljken k a n t De agenten hielden de echtgenoote Jioidaar s hH b 1 i &w l *•"- en wijzen, die onvermijdelijk uitloopen o p neming van den'leider werden zoo ernstig, dat de policie-onmachtig was. Daarop wer- veineton aan. Ondervraagd, vertelde zij dat ..we! even J o S ^ « * s l b a a r , alhoe- het kollectivisme. den de militairen opgeeischt, die krachtig men haar verteld had dat haar man h a a r b e Hij zegde onder andere : Wij steunen ons op sociale wetenschap, optraden; aanhoudingen hadden plaats en droog en daarom wilde zij zich wreken: Ter. op dagelijksche en reeds lange jaren on- de opstandelingen werden teruggedrongen. wiil baar echtgenoot sliep naderde ZIJ hem Maar, Mijne Heeren, onze Dartii dervinding en wij zijn altijd gereed ons Zij hebben zich terug getrokken in de her. met eene bijl en Bloeg hem met eenen houw gen eener kleine provincie in de nabijheid. het hoofd af- Om alle sporen te doen vere d digheld llen e n gby b H ade X Wenkele t f zui *&politieke bepa- beginsel, geheel ons beginsel te bespre- Een leider ontbreekt hén; zij zijn slecht dwijnen verbrandde zij het hoofd m den vere ken en te verdedigen. bewapend en hebben geen amunftie. De te- over en ging 's anderdaags de romp in de riZ he ft ook Misschien was het noodig d a t M. Van iTTefT' V ? 'ot plfcht gemeenschap is allerwege her- vier werpen. . a c h met de oplossing der huiditre der Stegen ons d a t bouquetje presenteer- legrafische Men moet meer dan monster zijn ora dersteld.. Da vreemdelingen, die zich bij. n«* gelijke 'afschuwelijke daad te kunnen ple& C ? a P R ' j ' ' W e r k « "nledlgle de, om zijne vrienden tot de rest zijner eerste verschijnsel der onlusten verwn«TO gen. Jaloerschheid is eene slechte raadgeefgedachten te overhalen. hadden, -venden steun bij de ovjarüe*«t ...en t*1*r%m.^..v^waj^a^BMi»». ' L ZontJer ygsl waard^ mtUt. h«- Hij heeft osgeJük g^aoVai^nereidevot*-. geen yan l i ^ . j ^ r j j ^ M ' d e J d . '
Gemartelde kinderen
IJselijk drama in Rusland
. ï S S K B ^ . ^ z i j u stost
Dlnsdan 26 September 1911
Laffe aanranding te Parijs Verleden nacht kwam de genaamde Lu-' cien Monard, koetsier-besteller, wonende 1 rue Lcblanc, te Javel, langs de rue Violet, toen hij door eene vrouw werd aangesproken, die hem vroeg haar naar een hotel te' vergezellen. Monard wilde door eene beweging de onbekende van zich verwijderen, doch deze,razend woedend, begon hem t e beleedigen en bracht hem dan eene dolksteek in volle borst toen en eene in de linker hand. De' vrouw nam daarop de vlucht, de getroffene trachtte haar te achtervolgen, doch zonk eenige stappen verder ten gronde. Eenige minuten later door twee voorbijgangers opgenomen, .werd hij naar het gast-; huis Boucieaut overgebracht. Zijn toestan"* is wanhopig. De daderes is onbekend.
Broedermoord voor 60 centiemen IN ALGERIE Een bloedig drama heeft to Ammi-Moussatplaats gehad. Een inboorling heeft) zijne' broeder vermoord, omdat deze hem zestig centiemen, schuldig was. Zekere Abd-el-Ka~' der begaf zich naar zijn broeder Ammar, om»; hem zestig centiemen t e vragen,die henrtoe-i kwam voor deu verkoop van een korf drui-! ven, die aan beiden toebehoorde. Amar weigerde de som t e betalen en narj eene lange-woordenwisseling sloeg hij zijn; broeder in het gelaat. Deze greep woedend; een mes en bracht zijn tegenstrever drie messteken toe in de richting van het ljart.De dood was oogenblikkelijk. De moordenaar werd aangehouden, \-^rv"':' . • . r ' >X. i i
Noodlottige brand te Amsterdam TWEE DOODEN. VERSCHEIDENE GEKWETSTEN Gister namiddag is brand ontstaan in de Hazenstraat, 1, te Amsterdam, waarin de wednwe Barteling een uitdragerij had. De oorzaak is eene benrsine-oBtpinffing; De brand sloeg 'onmiddellijk tot de aanpalende woning n. 3, over. Beide huizen weiden door zes gezinnen bewoond. Da wedinve Barteling is door den brandweer dood uit-het huis gehaald. Jets later, werd uit perceatrt.3, het lijk van een jin-. dere vrouw, gehaald. Eenige kinderen werden met zeer veel moeite gered. Van de gezinnen der woning n. 3 was geen verzekeT'd.; Dè vrouw die in dit huis dood is gevon-' den lag geheel verkoold op den zolder. iSaderc bijzonderheden Het staat vast dat de noodlottige brandveroorzaakt is door de benzine-ontploffing. De brandweer heeft de benzine duidelijk geroken. \ In de muur, die de beide winkelhuizen/ (uitdragerij en groen;enwinkel) scheidt, is! een groot.gat geslagen. Bijna de heele uit-; stalling der uitdragerij is naar den over-i kant van dr* straat geslingerd, waar door de! groote kracht der ontploffing drie spiegel-! ruiten zijn gesprongen. Het deerlijke verminkte lijk 'der uit-; draagster, mev. de wed. Barteling, geb..' Roosendaal, werd in don winkel gevonden. Haar dertigjarige zoon, die drair juist aan-, wezig was, werd r-^t nwaro brandwonden naar een der gasthuizen gebracht. Een voorbijganger, zekere A. J. Topman, werd -niet ernstig gekwetst door glasscherven. r~--> • Door het in den muur geslagen gat hebben de vlammen zich: meegedeeld san de andere woning,-en zijn langs de tranoén naar- boven geslagen. Do bewoners, voor zoover ze: nog in dit huis aanwezig waren, behalve de bejaarde vrouw Leuring, waren door de vlammen naar beneden gevlucht, doch l;on-i den de voordeur niet oponkrijgen, die van' buiten met bijlen werd ingeslagen. Met moeite werd het eerst oen 8-jarig knaapje, Jan Essing,'naar buiten getrok-j ken ; het kind had vooral aan het voor-f hooid brandwonden ; de haren waren nage- f noeg geheel wèggeschroeid. Voorts heeft oen man een 1 1/2-jarig kind 'door een zoldervenster over de daken gered. De weduwe Leuring was reeds bijna naarbeneden gevlucht,- maar schrok terug voor, de vlammen, die door hei gat, hetwelk de. ontploffing veroorzaakt had, sloegen. Zij : keerde terug en vluchtte op een der kamers | twee hoogy waar hr.ar geheel verkoold lijk: door de brandweer gevonden werd. De brand zelf was door do brandweer-zoor ; jpoedig gebluscht... , . , Wanneer de ontploffing det avonds of des nachts had 'plaats.gehad ; zou de omvang van de ramp niet tè overzien zijn géweêsè.1 De meeste k i n d e r e n v a n d e z e s huishoudens, die in thans verwoeste huize., woonden, bevonden zieh op straat. Naar de juiste oorzaak 'der ontploffing^ stelt de politie een ernstig onderzoek in., *
Nog de naakte mimister In ons nummer van zaterdag laatst — on- j der de Laatsten Berichten — deelden wij h e t : zoo lollige als stichtende voorval mede, in! hetwelk de gewezen Hollandsche ministervoorzitter Kuyper de hoofdrol speelde. De gewezen katholieke premier werd W; Brussel aangehouden op het oogenbiik dat*! hij in een» kamer van het «rHötel Métropole»'-
'tH'~ 'dat door honderden personen Tan op het De Brouckèrsplein afgezien werd. In Nederland teruggekeerd, werd het hoofd der zedigheidseampagne in Nederland door een opsteller van den < Nieuwen Kotterdamschen Courant» ondervraagd. Kuyper deelde, volgens dit blad, zijn avontuur als volgt mede : «In een sanatorium te Dresden heeft hij z*s Veken lang verblijf gehouden om, in verband met zijn keelaandoening, welke steeds maar niet wijken wilde, een kuur te ondergaan. De eenige" remedie was, zoo zeiden de doctoren, kouvatten te voorkomen en'daarom ?werd een soort hardingskuur voorgeschreven, waarbij de patiënt twee keef per dag geheel ontkleed eenigen tijd in de frissche lucht moest vertoeven. Ook na, zijn vertrek uit het Dresdener sanatorium móest dr.Kuyper deze kuur voortzetten, want anders, zoo hadden de doctoren verklaard, zou zijn verblijf in het sanatorium geenerlei nuttig effect meer behouden, en bleef de vatbaarheid om koude op te dosn beetaan. Vandaar dat dr. Kuyper, van _ Dresden naar Brussel gaande, de kuur volhield en in zijn hotel aldaar op zijn kamer zich ontkleedde eu, ter verdrijving van da koude, eenige gymnastische oefeningen uitvoerde. • SM moet de aandacht getrokken hebben, aMus ongeveer dr. Kuyper, van een bewoner van een der huizen tegenover « Hotel Métropole », op de Place Brouckère. Ik had er geen erg in, dat men mij nn zoo'n afstand in mijn kamer op de derde verdieping zou kunnen zien en ik zelf trouwens kon aan den overkant niet» bijzonders onderscheiden. Maar de gymnastiekbewegingen schijnen de aandacht getrokken te hebben van di'éh persoon," die toen de policie is gaan waarschuwen. • Een agent is daarna den directeur van het h'ótel komen in kennis stellen met hetgeen de politie gerapporteerd was, verzoekende den logeergast te vragen maatregelen te nemen, opdat men hem van buiten af niet meer zau kunnen zien. Daarmede was de zaak uit, aldus verklaarde dr. Kuyper op onze verdere vragen, ontkennend dat er van een arrestatie en van een verhoor bij de politie sprake zou geweest zijn. .. Toch blijft 't een moeilijk geval, merkte hij daarna op. Bedoelt u hetgeen te Brussel gebeurd is, was onze vraag. Daarop antwoordde dr Kuyper ontkennend, verklarende dat er zich in Brussel niets meer had voorgedaan. Maar de moeilijkheid was de voorgeschreven kuur te blijven voortzetten, ook in zijn woning, zonder dat. de omwonenden hem zouden kunnen zien, terwijl hij toch de frissche buitenlucht ruimschoots moet doen toetreden in zij'n kamer, reDeze hooge zedigheidsman ontkent het dtrsrne't-hetgeen wij meldden, doch wat wij ïrr : fre'sn enkel'klefftaal blaadje vonden. Hadde het iemand andej's geweest-, men had gedonderd óver de -redeloosheid en het zedebedervende yanisfllé ongodsdienstige -«1*00* naadje. *--'Dê"ïam'eiHfar8t''HaniJv de gekende teeker naar- van Hé* ^örMad''* De -Notenkraker v onzer Hollandsche partijgenooten, heeft «teü-göed thema voor de toekomende week.
Aait 't Spoor Bij het herhaaldelijk lezen in «Vooruit» der gegronde klachten van de spoorarbeiders, herinnerde ik mij telkenmale in de wintermaanden, rond middernacht, door een echt hondenweer langs de entrepot hier te Gent te zijn gepasseerd. Langs eene rij wagons, welke daar pas aangekomen was, stapte een werkman, onvoldoende beschut tegen het gure weder, met eenen lantaarn ia den arm, en nam nota der wagonnumméfs. 'k Sprak hem toe met de woorden: — 't Is slecht weder, he, maatje! — Ja zulle, antwoordde hij. — Kunt ge dat werk niet uitstellen tot het onweder over is 1 hernam ik. — 'k Heb vandaag veertien uren geklopt, zoudt het geen tijd worden om naar huis te gaan dan! • •:'.— Wat, veertien uren? - — Ja, ja, veertien uren! Als ik dezen 'dienst doe is het altijd ten minste, veertien uren. Zijt gij daarover zoo verwonderd 1 Dat is slechts een staaltje van het goede leven aan den ijzerenweg. Hewel, spoorarbeiders, proficiaat, om 100 FEUILLETON VAN 2tf SEPTEMBER
(SI
I ' T VADERHUIS Sociale Roman van MINA KATJTSKY Dit hèt Duitsch vertaald door H, M.-S.
Terwijl andere meisjes van 'dat vak 'n slechte houding kregen en er bleek en bloedarmoedig uitzagen, terwijl hun oogen dof werden van 't eeuwige pieken, en hun oogleden rood, werd haar houding Trrijer én bevallig*», haar optreden onbevangen, en in haar oogen schitterde een vreemd vuur. Ook haar. spraak zocht uitdrukkingen, waarvan men. in den huize Schönbrunner gewoon was zich re bedienen; en als ze met de meisjes Witte samen was, deed ze haar best hoog-Duitsch te spreken, wat er dan wel 'n beetje gekunsteld uitkwam. Ze had nu dikwijls vrijkaarten, «Jan voor dit, dan voor dat theater- en ze vroeg haar vriendinnen mee. Als mevrouw Witte vroeg, hoe ze er aan kwam. dan 'vertelde ze *t zelfde verhaal, dat ze haar vader al voorgelogen . had : van 'n leermeisje, die 'n broer had die aan 't tooneel was eh die vrijkaarten kon krijgen, zooveel zennMa maar .wilde. Mevrouw, Witte nt \ **• zooals "
-
- - 1
*' *
- — — • • -
.
- • . T^^******>
•LA
j n V - « V . - > " ' *•*•••• r
•>!
ns'dag 26 Sejrfember i91 f ""
behandeld te worden door uw zeer christe-. door een brouwerswagen overreden geworden en onder de wielen verpletterd. Het lijk gouvernement I i"..".... Ik besloot eens verder te informeeren kind werd zwaar gewond opgenomen en, na over den dienst in Gent-Stapelhüis, en zie- eerste verzorging ter plaats, naar bet gasthuis overgebracht. Zijn toestand is. zeer hier wat ik zoo al vernam: . . . Eerst wil ik een woordje zeggen, boe het erg. LAKEN. — Brand. —. Verleden nacht is komt dat aan den uitbatingsdienst, of beter gezegd nitbuilingsdioust, het personeel zoo brand uitgebroken, in een achtergebouw, dienende tot magazijn, van M. Durieüz, libeperkt is. Ieder jaar trekken de dienstbestuurder en korist,. Molenbeekstraat, 115, alhier. Eet zijn bureeloverste _ nogal een respectabel alarm werd door dé geburen" gegeven! Op sommetje als premie, om hier of daar het. het sein kwamen de pompiers der gemeente .'..'.'' personeel verminderd, of een bediende door toegeloopeii, een minderen vervangen te hebben — een De vlammen woedden met hevigheid, het mooi middel dus om uitbuiters te vormen. was groot, want naast dit magazijn was er Hierin heeft Gont-Entrepot -nogal goed een ander van. kleuren en het was ernstig medegepaart. De statieoversteh protesteer-^ bedreigd. Gelukkig konden de pompiers-dit den-wel- eens tegen die-maatregels, ten gevaar te keer gaan. '..". ."_..!".,'...' 1'. ï eerste in het belang-van den-dieast en-het -De schade bij. M. Durieux is. nogal aanpubliek, ten tweede, in het belang van het zienlijk. De oorzaak, is onbekend. overblijvend personeel. Aandringen dierven LEUVEN. — Bankroet. — De onderzoekslij evenwel niet, want zij wenschten nog rechter heeft M. Frère, groot houthandehooger te klimmen en daarvoor is een der laar, wonende aan de Vaart, doen aanhoueerste vereischten van goed te staan met den. De handelsrechtbank, van dewelke bij den dienstbestuurder. Mooi bestuur, hé 3 deelmaakt en rechter is, heeft . hem in 't Is zelfs zoo ver gekomen, dat de tegen- bankroet verklaard. Eet tekort beloopt de woordige statieoverste het noodig attht de ronde som van 1,200,000 fr. diensturen te vermeerderen. Niet alleenlijk M. Frère is 'kapitein der' burgerwacht. volgens hem, omdat de dienst het soms ver- Het is hij die op 18 april 1909 het peloton eischt, maar ook omdat tien tot twaalf bevool in de werkersmanifestanten, 'strijuren daags toch niet veel is. Die vent ver- dende voor A. S., te ichieten, en waarbij beeldt zien dat zijn personeel geboren is en dooden bleven. Èn voor die heldendaad, die leeft om uitsluitelijk te werken in Gent- wij eene moord noemen, werd de moedige Stapelhuis. (1) kapitein door den koning het c eerekruis » Waar blijft het familieleven" Vermits hij op de borst gespeten. . . ook een pilaarbijter is. Waar blijft het Daar ligt hij nu met kogels en eerekruis. hooger. streven 1 vermits hij ook een mensoh is, denk ik. Van dat alles niets. •. • LUIK Zijn droom is waarschijnlijk dat het perHOEI. — Doorlciijk auto-ongeluk. — soneel door beesten vervangen worde, aan Gister kwam een auto, gevoerd- doop ,M. de taak met eene zware ketting vastgelegd Ory," van Hoei,-langs de baan van Burdinne en er een pot eten en drinken bij'. En dan, gereden, toen bij een ouderling, zekere ja dan met de zweep er op los!.-.. Dechamps, overreed. Ondanks alle geneesVerbeeld u, beste lezer, dat diezelfde kundige zorgen, overleed het slachtoffer chef de volgende dienst een «schoone» kort daarna. noemt: NAMEN Van 's middags 12 1/3 uren tot 's avonds 11 lp uren, hetzij elf uren in eens af te CINEV. — Doodelijk ongeluk. — Gister draaien. Voegt er bij dat op sommige dagen droegen werklieden in de gieterij van Ciney de dienst met een of twee uren verlengd een groot stuk te smelten metaal. Een der wordt, door vertraging van den laatsten werklieden, zekere Fontinay, struikelde trein, hetgeen regelmatig is in het winter- over een riggel, met het vreeselijk gevolg seizoen. Deze dienst wordt gedaan door een dat de massa ijzer hem op het lichaam viel agréé van zestig jaren!!... en de ruggraat verpletterde.. Hij werd op De'dienst der ordeklerken beloopt tot tien den slag gedood. Hij was gehuwd en vader uren daags. Er valt op te merken dat hunne van vier kinderen. • • - , - • . . • collega's van andere diensten dan de uitbuitingsdienst. slechts 7 tot 8 uren werken. HENE60UWEN Niets wettigt dit groot verschil i Agréés en LA LOUVIERE. Herige brand. — goederenbeambten tien tot elf uren. Zelfde Gister werd de wijk Bouvy, alhier, in opopmerking als voor de ordeklerken. Laders schudding gebracht door een hevigen brand. van tien tot twaalf uren. Aanteekenaars tot Het was in de rue du Chalet ontstaan, in veertien uren. de woning van M. Victor G... Verscheidene Door slecht weder en mist is het nog ge-, personen' kwamen toegeloopen om het vuur beurd dat eT, personeel, ten. gevolge van te helpen bestirjdenjï"*"',,r' . --..:r* 'j-'-_'.i:' overvloed van goederen en'vertraging der De policie kwarrj dan ter plaats met het tremen, vier en twintig uren" standvastig aan de taak bleef. Zulk een personeel wordt blusohmateriaal. Twee lansen werden op miskend. Schande vóór de chefs'.die. zulk den vuurgloed gericht en na een uur boslecht regiem in voege houden: ja "zelfs nog venmenschelijke krachtinBpanning kon men - -. slechter willen maken. Driedubbele'schande het vuur overmëeetereh. Van de woning van M. Victó'rG... blijft voor den Staat, daar hij het goede voorbeeld -zou «patent gayenJ *£h .w O30 '";|iw «ssH-St**-**»% t-?P'y^ft-.0V*tr,*-.v,.l-.rtici «/T. Arbeiders met dên geest! Arbeiders met. Twee aannal'eïde,,*öningen' wéi^etf w k de- hand I Opent eindelijk ee>!';,t^:-o.ö£eB!. , wat beschadigd. .•*".-'• ' -••-.*-"•;;.'Verklaart ü alleiiAsolidair. èn voöÉuif voófc' I ,.Ee&,}B Q f c « f * r a S ^ | ï * ^ v B ^ o g ^ de drie achten 1 Toen M. Victor'&^^'thüiïwe£rh>° vernam Een oude strijder. hij het erge nieuws, daar hij afwezig was (1) Wat de schrijver voorzeker niet weet geweest. Er is verzekering.is het volgende: Deze chef is over enkele maandtn van Deynze gekomen, waar hij het zoo bont maakte, dat, toen hij- verplaatst is geworden naar Gent, het personeel der statie gefeest en de wijk aldaar des avonds gevierd heeft. Alle verdere commentaar is overbodig. 12 PERSONEN VERDRONKEN (Van onzen Antwerpschen correspondent) Ter hoogte van het Koperfabriek, te Hemixem, lagen drie booten op de Schelde vast. In den nacht van zaterdag tot zondag, om 3 ure, geraakte een der booten BRABANT BRUSSEL. — Erg ongeluk. — Zekere los. Eene sleepboot kwam aangevaren en Louis Goossens, 55 jaar oud, wonende kon door den dikken mist de boot • niet Scheersterstraat, 8, in dienst van de firma zien. Eene botsing volgde. De boot was in Cantillana, in de rue de Prance, voerde bij de zijde gevJt en zonk onmiddellijk. Een der eehipbreukelingen kwam nog middel van een paard eene reeks wagontjes voort. Eensklaps gleed de man uit en viel op eens boven, maar verdween plots met de de riggels. De wagons hepen hem ever het boot in de diepte. lichaam en verpletterden hem armen en De twaalf opvarenden: de schipper, zijne beenen. Het slachtoffer is bij dringendheid vrouw, een knecht en 9 kindéren, verloren naar het gasthuis gevoerd, waar hij eenige bij dit schrikkelijk drama het levón. • • oogenblikken na zijne aankomst overleed. Korten tijd daarna werd de reddingsGoossens was gehuwd en vader van fami- dienst ingericht, doch er kon geene hoop lie. meer bestaan de slachtoffers levend te be. •"- '' •—•• Kind verpletterd. — Gister is een reiken. • Om 8 ure 's morgens warèh de lijken nog 6-jarig kindje, Georges Jampens, wonende in de Brievenbestellerstraat, te Molenbeek, niet opgehaald.
Vreeselijk ongeluk v ? op de Schelde
BINNENLAND
haar vader 't geloofd had en had er verder niets tegen. Als zij kaarten cadJe&u kreeg, kon ze voor zijn part naar de comedie gaan, zoo vaak ze maar wou en als ds oude Witte met de meisjes mee wou gaan, was hem dat ook goed, dan hoefde dé leerjongen ze niet af te halen, Hiermede was de zaak tot aller tevredenheid geschikt. . . . Het jaar 1897 was gekomen; De theaters lieten hun nieuwigheden afmarcheeren, zonder dat ook maar één ervan de kas eenigszins matig vulde; En • ook . een GoBhto-cyklua, /waarin Reich de voornaamste rol vervulde, ffok geen menschen. Men wist dat wel vooruit, men kende z'n publiek. Maar het was een voorwaarde voor 't krijgen van, subsidie, en vóór de algemeene vergadering van commissarissen had men gauw eoo'n cyklus in elkaar gezet, om tenmin. ste den schijn te bewaren, alsof het tooneel een kweekplaats was van de kunst. De stukken werden éénmaal gegeven, en dan verlaagdj tot paaniddagvoorstei.lingenl -. • • Tine had ook voor- dien cyklus vrijkaarten en de Witte's profiteerden er natuurlijk Van mee. En Louise-kwara heelemaal onder den indruk vairGcethés meesterwerken. Het. hoogste ejn.'diepste, dat menschen kan-ontroeren, bestormde haar.; 't Was de openbaring van 't leven zélf, die haar, Sn idfe esefetaljeni gemoet kwam*, en;de
kunstenaar, die ,ke vertolkte, was Reich. • Hoe echt mannelijk, schoon vond ze hem, als hij met ingehouden kracht zich bedwong, zijn hartstocht in zich opsloot om die dan irv «en oogenbiik van opwinding met elementaire macht te laten losbreken, als' een stor(rnvloed, die alles met zich meesleurt. . v r—< Krfij'g! ik dan ook niet altijd wijkaarten? Als ge maar do manier weet, waarop ge ze aannemen moet. Ge moet net doen alsof ge iemand daar 'n heele groote gunst mee bewijst, begrijpt ge? Ze stak het- neusje in de lucht, en maakte 'met iiaar; hand; eeri kort, vorste, lijk gebaar," zööals'.tponeelkbnihgen doen tegenover hun -ohdèrdaöèn." .Ze begon hartelijk te lachen, zelf verrukt-om haar talent. Ook Louise Jachte. Haar wangen hadden kleur gekregen. Ze sloeg den arm om haar vriendin; ze wilde nog meer hooren. — Wat studeert ge nu in met hem? Tine gaf haar 't boekje. — Lees 't zelf maar. e . — «De bruid van M ssina»*> —. maar gij aijt toch niét voor tragische rollen? — Daar zou 'k zéker, voor bedanken. Hij geeft 't me. alleen, dat 'k zal leeren spreken. Tine sloeg zich op den mond. Heerejee, wat zeg ik dat weer akelig «Weensch», dat ik dat toch maar niet afleeren kan. Toen zei re in 't Hoogdüitsch met tooneelmatig pathos : . — Opdat ik de macht en- de betoo-verW'yan.Mlé-j^^
Miafci
Vreeselijk drama in Groatïe
"die, Mac Donald hebbes zich doen veront* schuldigen, verklarende dat zij met de ge-> Dit Weenen "meldt men: Een vreeselijk npraen besluiten zullen insternmen. Hetzelfde voor Branting, dfe'tfe' schoone drama ia*terDo*eay,in Cróaiie, afgespeeld. De vrouw- van een' pachter was bevallen overwinning der Zweden bevestigde, die 66 afgevaardigden op 200 veroverd hebben.' van een drieüng Vandervelde zat voor, bijgestaan door K,. Haar echtgenoot, dit vernemende bg zijne terugkomst der kroeg, ontstak in eene Huysmans, algemeene sekretaris. Deze eerste zitting duurde zes uren. hevige; woede. Hij nam iijne bul .en doodde zijne vrouw én twee zijner kinderen. Zij werd gewijd aan bet onderzoek van)' De voedster -gelukte erin hem het derde den internationalen toestand en.de Maroki ..." te. ontrukken 'én zjj" werd hierbij erg ge- kaansche kwestie. Namen deel aan het debat: Vaillant, Be-<; wond:'De"msn?*'nï dan 'dè VlVohV èh" zé"ifmoordde zich door in'den Drave te springen bel, Vandervelde, . Adler, Molkenbuhr,' ' en zich te verdrinken. "~ • '-• Troelstra, Rouséet, Rosa Luxemburg,* Quelch,: Longuet en Chïbti, die mededeelde, dat'de overeenkomst algemeen is tusachin het -algemeen arbeidersverbond invitatie ea dé WerkKedén-partij voor de algemeene 1 staking tegen de tripolitaansche expeditie. DE OPVOLGER VAN DEN BtANGEBUit het debat blijkt de eenheid en den; St-Petersburg-' -De .benoeming . van. M, Kokofzoff als eer6te minUtër.is. officieel af- wil van het georganiseerd proletariaat der' belanghebbende landen om den oorlog te gekondigd. -Hij. behoudt terzélfdértijdl de beletten, dit op de basis der beslissing te! portefeuille, vaji .minister van -geldwezen. Stuttgart genomen, door de eensgezindheidi'i BÖBGÖFF •'-••. van de partij en de syndikaten. Ondanks veTschillige vragen tot uitstel die gedaan werden, besloot de czaar dat Bogroff dezen nacht zou gehangen worden.
"^: v Ba örflüötl vafr
•'•
'.—
»
•
v{
-
Gevecht in sane kerk te Rome Een hevig.gevecht heeft in de kapel der Methodisten, te Rome, plaats' gehad/ Vader Tagliatela, had aangekondigd dat hij sermoen zon gehouden hebben over de vernietiging van .het pausdom. Vele katholieken badden besloten hem: te beletten van te spreken. Zij brachten hun besluit ten uitvoer én 60ÓÓ-personen werden' in"dè' kerk "bandgemeëh.' '-.''"'-'' "-;"; ':''? ""-'••'-•"'-•---;""•'.'. -"" Een gröot'aanfal onder hén werden mm of meer erg gewond. T-~" " " 7":--
De Socialisten ^ en da Oorlog B E BEI00GI>"GE>- IN l-BAXKRIJK Ondanks het vérbod door de regeering gedaan, hebben de parijsche socialisten en syndikalisten gister gemanifesteerd tegen den: oorlog. .. * Ten einde het. grootsch karakter van de betooging te behouden, had men besloten, indien de policie tusschenkwam om uiteen te gaan dit té doen, öm wat verder opnieuw saam te komen. Zaterdag hadden te.Parij's en in het omliggende een dertigtal meetings plaats, 't Is daar dat deze laatste beslissingen genomen werden. ' * . .. ;'. . . ; . r '.-" Telegrammen melden dat de .meeting-, ingericht op dégtojiden" dichtbij Bupés-vbaumont, .goed gelukt is, ^Honderden èrünifès^ tant'en, da ka.art.op .de^hped,. wareri:aanwazig.'...,... „..' • *V-*S_ i. ' "' [ r£^ea,3j~|rj£ej ttféttfè if§9T^XJi6$Kx-3iW voor, buiten eenige botsingen inefi aépoli-Icie die de ietoog%rév'"éenfe"kfeft oi*TOodé! 1 rik¥'M^'rrldë;r'wMde*'-:««s^d*^^? V&: Bcheidéne' aanhoudingen 'werden gedaan. Om 5 ï / 2 lire, tóén de meeting eindigde, dééd zich niets' bijzonders "töorr Een"aan-a zienlijke diehsb *as 'döör'dé "feüraBsierg ge^ vormd. " ' • ' -' ' ; . ' " - . "•••' De talrijke sprekers werden mét de 'grootste aandaéht' aanhoord. Zij spraken over de ijselijkheden van den oorlog, die slechts ten bate 'van de kapitalisten zou gevoerd worden ern waarvoor de arbeiders de gebroken potten zouden "betalen: Bijna al de redenaars raadden de aanwezigen aan in geval men hén zou oproepen om het leger te mobiliseeren, dien oproep niet te beantwoorden. ..VERGADERING VAN HET INTERNATIONAAL BUREEL DER WERKLIEDEN-PARTIJ Bijna al de landen .bij de Internationale aangesloten, .waren.aanwezig öp dé zitting, zaterdag te.Zurich gehouden. . . . . . . ; BebeL e a Mólkeubuhr vertegenwoordigden Duitschland; Valllant,titeIvoerder,Jan Lohuet en Angèle Hpussel, bijgevoegden, rankrijk; Quelch, Engeland: Adler en Diamand-, Dosteirijk; Vandervelde, Anseele en Furnemont, België; Nemech, Bohemen* Buchingcr, Hongarije; Bosa- Luxemburg, Polen; •Plekhanoff en -Lenine,: Rusland, Chioti," Italië; Troelstra, Holland; Mohr en Brus*iicin, -Zwitserland; Nathiia, . Turkije; Tutovic, Servië; Roubanovitch,. Keir Har-
f
•—. r|ii4 dat .-klinkt 'odk anders, meende Louise..., ." • .. •"'• — Ja, op ü maakt dat 'indruk', maar hij iszoo licht niet tevreden. «Onverstaanbaar gerammel», zegt hij dikwijls 2-J «ophouden»:—' uwe- haren-rijeeh er vdri te berge!-En dan trekt hij 't hoek üitmijn hand, én RVjkt me aan,'of hij me wil ppétènT Eerst stak ik altijd mijn twee handen op, zooals 'k altijd bij vader doe. Wat heeft hij toen verschrikkelijk • gelachen,, toen hij zag dat ik bang-was voor hem, en toen is hij heel lief geworden.'. •. — Lief? Hoezoo? vroeg Louise met 1n boogroode kleur. ;;_^ Nuj^rièndehik'^vopAomeiid^ Eh jjuibëii ;ik";öok jsjet'ban'i rAêeT!'.'l?u--'zes*5 hij gewoonlijk-; Oppassen; goed opletten! en dan draagt hij dat gedeelte .éérst zélf VOOn .:.'.' •' -•
,-V..- :::,;- •.< :;
—Wat moet dat heerlijk zijn! . Tmé knikte tóestemmêr-d. Gewoonlijk gaat me dan. pas 'n-licht op."Maar aaö «I>e bruid Vah I.ïessfria-;;.xirid' ik toch niets" 't' Mooiste ,'vind. X' .nog het tooneel waar don Manuol spreekt over het kostuum van de bruid. *-r Neen, wat die z'n Beatrice allemaal'geeft! ~ Enfin,, 'n vorst kan' zich daf wel permitteeren. En hoé. die. Reich iemand voorstelt: ge ziet zoo, wat "n plezier het hem doet, dat'hij Vn Beatrice zoo.moQi, kan'aankleeden. . «Van purpêt ?tt haar. kleed,.met;gfiudén -draden.- — Öm- haar lokken, winde-zien «a'
a -'t li-iBfeaaaÉ seitetaite.,
IN DE XXe EEUW Wij lazen een dezer dagen dat een pern soon naar het politiebureel gebracht werd, te Brussel, waar hij plotseling krankzinnig werd. Een bijgeroepen geneesheer stelde vast dat de ontberingen (de honger) de oorzaak was. . . . Is het niet verschrikkelijk dat in dé XXe. eeuw nog menschen vaa honger kunnen zot worden of stervehT.. - ....... Er zijn- -huizen,- levensbehoeften,, kleederen, schoenen, alles in een woord is er in overvloed en toch lijden menschen.honger. Wat is de mensch in de kapitalistische maatschappij toch wreed 1 Dé eene'barst van te veel, de andere verliest het verstand van den honger. En wat het schoonste van al is, dat is, dat de katholieken ons leeren dat er een God van barmhartigheid, een God; van goedheid, een God yan liefde is, waarvan niets op aarde gebeurt . zonder zijne toestemming. Wat moeten die arme geloovigen denken, wanneer zij zien dat ZIJ altijd de vernederden, de-ongelukkigsten, de lijdenden, dei uitgehongerden zijn, terwijl de leeraars van dien God, de priesters, in volle, genot, en overvloed leven 1 j . .t Wanneer houdt die onrechtvaardigheid °P,
HIJ IS ER MEDE WEOI,
JWie-t;.,-.
::,:
,,= . , - - , . . , .
,.
3
Piet Zatmans.t ' -Met .wat? .••.-;.Wel met het stadhuis; hij Heeft Eëï in dé katholieke-Associatie gedragen en is nu h é t eigendom der Monkelen, .," ";. ,"J. Piet'is er mee wég, wel bekome .hét hém, i i JÉÈ l f E R K ^ D E N : j i ^ N D j U ) A T f ! 5
L'
S9^"siade»-ët^i ^S^i^^^ÊüSa^iSÊ, r-wanjden jx>Ö,- V-Gèwtr ^gehóüaéh iH^é katteiaetete-^'ej-kTie^eirib^.fe'^iXói --'• •( Wéét ge .wie die- 4 wefHièden zyn» ","" • Een «3iepene, een volkavertegenwoordr» gerj= een redakteür^eneeji bediende..., • . Daarmede gaan de klerikalen schérmeq' dat er- vier werklieden op hunne lijst staan en- dat -zullen zij -schrijven.ook en nog al' zonder ie lachen. .. . . . . . i -...' . . ; Komt, jongens, 't zal 'toch' uw arine. ziel' niet baten; ge moet er overal af zonder genade, Wat.ge ook wringt, spartelt, lastert en de werklieden tegen elkander 'ophitst, toch wordt gij gebuisd en kunnen de'aftre-dende klerikalen hun pasken maken,. ; VLIEGENTEER — DEM0KRA33E De menschen vangen in.den zomer ds kleine beestjes die ons zoo hard den duivel kunnen aandoen, met vliegenteer, en in tijden van kiezing, vangen de.klerikalen de lichtgeloovige werkliecleh met demokratie; .. . , . • . Zij zijn zoo demokratisch geworden, dat zij een werkman op hunne lijst hebberi genomen, om eenige stemmen van werklieden te kunnen visschen. ' -, , rrOf-dit zal lukken -betwijfelen wij sterk. De lenvensche-werklieden hébben.nog: niet vergeten dat er ook eens een katholieken werkman in den Raad zat en omdat hij met de socialisten- mee stemde, hetgeen' als werkman zijn plicht was, bij de^kiézmg nadien buitengekegeld. werd door dta^öon gezegde demokreten.
— Boven in 't gesierde haar worden de, lange sluiers bevestigd, T-- Met den joakvroüwelijken myrtekrans «*• zjj 't schoon geheel voltooid*-. De laatste regels had' zij'in-Reiah'», spreektrant gezegd. • • — Ja, zóó epreokt-iè, precies zóó,1, riep Louise, meegesleept, — •Ja, hè, ik kan 'm goed namaken; maar vindt gij ook niet. dat die goeie, 'Schiller zich z'n Beatrice bepaald roet 'n waterhoofd heeft gedacht, anders kort ze er onihogel k Hat allemaal opzetten. ..-•—Och, ga weg, zei Louise geërgerd, terwijl - tse t och lachen;, meest. Jij hebt nergens respect voor. • —--Dat heeft Reich gisteren oekgelegd, ióèri !>#a*>-tié' 'wéér' esom uitie veHe springen; vóór 'n première is'tie -**™f* 'zoo'n .Jnispurit. .Alles, .was eyeh' ?l*?r' zei-ie, nooit .ZQU.'-dér." iets vgn me ferè.cht kommen. Maar toen: heVik hem ook gezegd, hoe 'k er over dacht, 'n Be^tn??, word ik toch nooit.meneer von Reich,z«J ik, 'dat * weet u evan goed als ik, trouwens ik zou tlat eeuwige gejammer TaI1 die Manuel toch niot kunnen' verdragen. Don Manuél, verbeterde-ie me'-mjdig* ':Don, dön, don Manuel 1 Voor mijn part,; don Manuel, zegde ik, 'n *ensch Kan zich toch wol es vergissen. We hebben es 'n leerjongen gehad, die Emmanuei 'heete, die was m'n eerste liefde, o&ti doof zit-ie me soms nóg zoo'dwars. Om Toen heeft-ie zeker gelachen l -——-- -—:— jiHoidtMm""
V
Wij gaan eens profeet zijn en zeggen op Siffer Alfons, Spellers Raimond, Van den voorhand dat de werkman, welke op de Bossche Joris, v a n Hoorebeke Ladislas, lijst der klerikalen staat, ten minste twee Verhaegen Pieter. Voor de lijst der bazen, bij de toegevoegaonderd stemmen zal minder hebben dan de andere heeren. Na de kiezing bewijzen de kiezing van 22 October, zijn aangeduid: MM- Bilsen, De Bondt, Siffer en Zenner. .rij ditl KONINKLIJK ATHENEUM Schooljaar 1911-1912 Bet Atheneum is verdeeld in twee afdeeMaandag 25 September iingen. . . . . om 8 ure ' s morgens Door de afdeeling der grieksch-latijnsche of der latijnsche humaniora, bereidt het de jonge lieden voor al de openbare loopbaaen: -de rechterlijke ambten, de balie, de geneeskunde, het notariaat, het apothekersambt, het leeraarschap in d é letteren en in de weteuschappen, alsook tot al de wetenschappelijke loopbanen. Door de afdeeling der nieuwere humaniora, leidt het de jonge lieden op tot de bedieningen in handel, de bankhuizen, het (bestuur der spoorwegen, posten en telegrafen, alsook tot de ingangsexamens in de bijzondere gestichten, zooals de mijn•cholen, de school van burgerbouwkunde, fan kunst en manufacturen, de krijgs•5chool, enz. 5u30 Baramatsr CherJen more;-} 769,0 Opgang der zon 17 ti 40 De heropening der lessen, in het Athe- Gisteren rnldrJag 763,0 Ondergang der zot lult Thermometer centlgradea neum, zal plaats hebben op Maandag Opgang der maan H.0 Ondergang der n u t ! 8 u 0 8 Donderdag 28 en den Vrijdag 29 Septein- Hedenmorgen In-fiDgnn dan (Maximumi?,o Eerste kwartier 30 sept. 11« 08 cer, om 8 ure 's morgens. 1 Volle maan 8 Oclobor 4 « i l De inschrijvingen der nieuwe leerlingen Th-rmomelirinhit »irloo"v»nd*ndie)„, , ,„ . Laatste kwartier 14 Oct. g 3 u 4 6 zullen gedaan worden te beginnen van vengist-rtn {Minimum IO.O Nieuwe maan 22 Oct. *Km Maandag 25 September, van 9 t o t 12 ure. Wlid W a a r s c h i j n l i j k Zuid weder voor m o r g e n . : ÜIDDELBABE STAATSSCHOOL SCHOON VOOR JONGENS Vaartstraat, 28, Leuven Schooljaar 19U-1912 Nieuwe leerlingen laten zioh inschrijven ter Middelbare School, den 29 en 30 September, van 9 uur tot middag. Overgangs-examens den 2 October, t e half negen. Hernemen der leergangen den 3 October, op hetzelfde' uur. Heden gaat het nummer 1 van MIDDELBARE STAATSSCHOOL VOOR JUFVROUWEN Schooljaar 1911-1912 Nieuwe leerlingen mogen zich laten in- ons kieszingsprogandablad t e r pers. schrijven in de Middelbare School, de Be- Het zal dinsdag vóór den middag in alle riotstraat, op 28, 29 en 30 September, van clubs besteld zijn en moet denzelfden avond 9 uur tot 's middags. worden uitgedeeld, zoowel in burgers- als Heropening der leergangen, den Maan- in werkerswoningen. lag 2 October, om half negen. De partij rekent op u ! Het Midden-Comiteit.
Weerkundige Waarnemingen
WIJKCLUBS Onze Strijd
Socialistische School Van af 1 Oktober worden in het «Volkshuis» t e Brussel, eiken zondag van 9 t o t i uur lessen ingericht over Staathuiskundc en Geschiedenis, door de zorgen deT OpïoeóTmgscentrale. De cursus zal 30 zondagen duren. Het gentsch Midden-Comiteit, verzocht zijnde êr leerlingen heen te zenden, besloot •jnkele leergierige partijgenooten gelegenheid t e geven de lessen te volgen. Wie denkt de cursus met vrucht te kun nen volgen, .sture vóór woensdag zijne aanvraag aan De Visch, ' " -^mmaaaaia^amuamiaaamMammmttnin n n « i n 1 1 " • ! " • • ' • • • ejnnnwnjrj
KIESNIEUWS TE GENT Het tweede « kartel », plechtig aangekondigd door M. Sevens in de meetings der ^Wapens van Zeeland», verwezenlijkt zich. M. Sevens deed aankondigen, dat, ten gevolge van den uitslag van den poll der Liberale Associatie, hij zijne kandidatuur stelde. In het «Land van Aalst» (het blad van Pieter Daens) werd voor gister morgend eene vergadering aangekondigd der kristen-demokraten, waarbij zij gingen beslissen, samen te strijden met de flaminganten. Anderzijds loept het gerucht sterk, dat de Burgersbond zich ook al bij die combinatie zou aansluiten. En het schoonste nieuws is dat de vrije lasteraars ook op hetzelfde lijstje zouden voorkomen. Wat hutsepotje ! Wat hutsepotje ! Ziehier de samenstelling der katholieke "ijst voor de gemeentekiezing van 15 October; MM. Casier Amand, Claeys Boüüaert Gustaaf, Cooreman Geeraert, Debruyne Renaat, De Munnynck Filiep, Eobe Joeref, fiylenbosch Gustaaf, Fol Juliaan, Haché Tan, Huyshauwer August, Lybaert Karel, FEUILLETON VAI* 26 SEPTEMBER
(MO
Concert-Voordracht
s^XStT'
^rtuiif rcr
-
^
«
t
diensten zicK met den klassenstrijd niet bezig bielden, en deden zij dit, het dan altijd was om de armste klasse t é onderdrukken en de rijke klasse te bevoordeeligen en te steunen. In al haar doen ea laten staat de kerk altijd naast de zijde der grooten en machtigen, dus tegenover de kleinen en zwakken, — zelfs daa als_zij die schijnbaar beschermen, en door liefdadigheid wil helpen. Spreker sloot met eene beschouwing over den strijd om de officieele school, die in den grond niets anders is dan. een stuk klassenstrijd,daar de katholieken gansch het onderwijs der volksjeugd willen in handen krijgen, met het eenig doel eene gewillige en gedweeë arbeidersmassa te vormen, die den klassenstrijd later niet zou meemaken en die berusten zou i n d e n tegenwoordigen vorm der maatschappij. Spreker werd hartelijk toegejuicht. Dan werden zeer mooie èn belangwekkende zichten gegeven over Praag, hoofdstad van Bohemen, en over Constantinopel, de hoofdstad van Turkeije. Vele merkwaardige bijzonderheden • werden medegeedeeld over de levenswijze, de zeden en gebruiken dier volkeren. Men sloot met eene reeka beelden uit het vroegere leven onzer Volkskinderen. Dit had bijzonder sukses.' Dan kwam de boekenverlpting en volgende nummers werden begunstigd: 293 237 392 371 327 376. Wij sluiten met den wensch dat dergelijke avonden meer bijval mochten genieten en volledig in de zeden zouden dringen onzer werkende klasse. • A.
Aan de Jongelingen der Brugschepoort De len opraap welke wij dinsdag 11. in het nieuw lokaal der- Meibloemstraat hielden, lukte goed. We beleggen nu voor Maandag toekomende 25 dezer een TWEEDEN OPBOEP om 7 1/2 ure 's avonds in het nieuw lokaalTalrijk op post 1 Social. Jonge Wacht.
Sam. Maatschappij Vooruit Van af dinsdag 2e september is de winkel der Nijverheidslaan, door reden van verhuizing naar de Plezailtevest, gesloten. De leden en klienten worden beleefd verzocht gedurende die dagen voor hunne aankoopen van brood en kruidenierswaren,zich te wenden naar onze winkels der Wondelgemstraat, Byhovelaan, Nieuwe Sasschepoortstraat en Molenaarstraat, waar men even net en Bpoedig zal bediend worden. Het Bestuur.
De Gemeentekiezingen van 15 en 2 2 Oktober De vakvereenigingen en wijkclubs hebben samen de verbintenis bekomen san?
, 3 5 0 partijgenooten
voor Het verrichten van huisbezoek voor de kiezingen van 15 en 22 OktoKer» "'"'•De huisbezoekers hebben reeds allen hun HANDBOEK per post ontvarigëHja waarin zij stof genoeg zullen yjndeq om hjjn agostelwerk behoorlijk tg yeniffh-J! ten. (Tevens heeft er
"Woensdag avond, te 8 1|2 ure, in dfi Groote zaal van «Ons Huis» eené'
Algemeene
Stadsnieuws
— Bah, noblesse oblige.' Een edelman moet vooral van zijno gevoelens zijn en met een verscheurd hart weten te 'achen. Als gij op den edelman pocht, moet gij u als dusdanige weten te gedragen. Een bliksem schoot uit cie- oogen des graven en hij richtte zich onstuimig op. Met veel kalmte nam hij eenen stoel, nam nevens den : rovinciaal aan het venster plaats en zegde : — Gij hebt gelijk, de schurk die mijnen naam draagt, heeft geen recht meer op mijn hart 1. De provinciaal lachte. — Thans zijt gij op den rechten weg, zegde h i j ; er is hier spraak van gald, wat komt.de gevoeligheid.liier te pas? — Neen, antwoordde de griaf, het voorhoofd rimpelend, er is hier niet alleen spraak van geld. voor mij is de gewichtigste vraag, hoe ik mij jegens mijnen... ik wil zeggen, jegens zekeren Arthur Ryndal gedragen zal. — Ik ben niet van meening dat dit 'de hoofdzaak is, bemerkte de provinciaal met een ongeduldig schudden des hoofds; indien gij echter daaraan zooveel waarde hecht, goed, dan zullen wij daarvan eerst spreken, ofschoon er daarbij niet veel te winnen is. , — Hoezoo ? vroeg de graaf met fronsende wenkbrauwen. .... — Welnu, dat ligt op de hand. w i l t gij eene aanklacht doen en hem door de politie laten vervolgen ? • • ,, .mMÜJLtm^lBi. » l j 4 1 » t MHJ3U.
bijeenkomst
der huisbezoekers plaats. Gezellen De Backer Adolf gn .Verschraegen zijn gelast met dg Bespreking yaï^ het huisbezoek in te leiden. N. B. — De partijgenooten die zich noch in hun wijkclub', noch in de vaUt vereeniging lieten inschrijven als huisbezoekers, en toch aan het huisbezoek wit! len medehelpen, worden verzocht zich bij De Vlschj in het Partijsekretariaat I*yroi^Tjr- ri^rx^T^-rary^TrtrvïtTrr>gf >y >8TTgr-w-»i. ' M',E«*^*T.*y*y*y*y*y*y*y*y*y**r-*y* i y*^"y*TC-'a»,
HOPJES
DEBÉUKELAER • EB GE VAL. — Eergister avond reed een man van ongeveer 25 jaar, per velo over de Koornmarkt naar de Veldstraat toe, toen nabij de St-Nikolaaskerk zijne stuurstang brak, waardoor hij met geweld t e n gronde viel. Hij werd erg bloedend opgenomen en bewusteloos t e r verpleging naar de apotheek Meersman en daarna naar het hospitaal overgebracht. Om 7 ure had de man nog het bewustzijn niet hernomen. Het schijnt dat d e gekwetste zekere Alexander is, uit de Bessemstraat. De geneesheeren konden nog geene uitspraak doen over zijnen toestand. I Laat nwe kleederen verwen bij J . Haller. WEBKON GEVAL. — Aan de fa. briek van superfosfaat en guano is ean wagontje van zeven meter hoog af den rijdijk gevallen. De werkman Cesar De Bruyne, 22 iaar, van Heusden, die er op stond, is het linker dijbeen gebroken en de knie gekwetst. De eerste zorgen ter plaats ontvangen hebbend, werd hij naar de kliniek der nieuwe'baSsljns overgebracht:'"" '' J .,^-4---ALTIJD. ALTWD is. de-ohicoreiTALPE Bpaarzaamst.iahet verbruik. • -.. 3-.
IÏ*T « ONS HUIS » Zondag avond had het eerste concertvoordracht plaats in de Groote Zaal van « Ons Huis >, door den Vrijdenkersbond ingericht. Er was niet te veel volk en nochtans is het een gezellige en echt leerrijke avond geweest. Bij den aanvang van het feest heeft gezel Bogaerts eene kleine aanspraak gehouden, •waarin hij uitlegde o p welke'wijze vbörtaan de 'voordrachtavonden zouden gehouden .W^rÖetr/'rhetTmöëtén" 'echte ïamiIie-ayonden< i-ijT-H .ONTPLOFT. — Eergister avond,, is wórden, waar telkens wat té genieten 'en de Stoomketel ontploft van de graanmüalGEVONDEN. — Gisteren zondag wat te leeren valt. Zang, declamatie en too- derij der wed. Van Thienen, Meerschstraat, . neel zullen elkander afwisselen, telkens zal te St-Denijs-Westrem. Gansch het gebouw, tijdens de inhuldigingsfeesten van 't nieuw eene leerrijke voordracht gehouden worden waar de ketel en de machien stonden, is in lokaal t e Heusden, is een regenscherm gedoor bevoegde spreker en ook telkens eene puin geslagen en groote stukken ijzer wer- vonden. Men kan hem terug bekomen in «Ons Huis.*. reeks zichten over landen en volken en over den ver weggeslingerd. geschiedkundige gebeurtenissen. Telkens Gelukkiglijk bevonden de werklieden zich BAM. — Zondag aanzullen ook onder de aanwezigen kunstteeke- in de maalderij. Een begin van brand dat staandeDEKENIJ 1 October zullen er allerhande aanningen en goede boeken verloot worden. ontstond, is door de toeschouwers uitgetrekkelijkheden in de gebuurte Ram plaats Onze familie-avonden zullen dus aan eene doofd. De schade door verzekering gedekt, hebben, alsook groote prijskamp voor verechte behoefte voldoen : het zal een Eoort is zeer groot. siering en verlichting der huizen, en wan« café-chantant» zijn, maar in goede, be-—— Laat uw linnen watwehen bij J . Haller delconcert van 5 t o t 11 ure. schavende, opheffende richting, waar ieder Het Bestuur. in vertrouwen mag heenkomen met vrouw O.UVEB GEBEDEN. — Eergister en kinderen, in de zekerheid er aangename avond, omtrent DE CHOCOLaTSt Semeur, Slarian6 1/2 ure, stapte eene oude en leerrijk* stonden door t e brengen, en vrouw, aaa de Van ae en Clairière zijn de gezochtsté harken Ooststraat, te Gentbrugniet gekwetst te worden door losse, dubbel- ge, van den tram, en bemerkte een aanko- door den proletaar. 39. zinnige liedekens, of tooneeltjes die geens- mende automobiel niet. WEBK DEB GEZONDE LUCHT. zins opvoedend zijn!... Hoewel de chauffeur al het mogelijke deed Gedurende de maand Oogst heeft het Werk Deze inleidende rede werd dapper toegejuicht en dit gaf blijk dat de toehoorders be- om te stoppen, werd de vrouw omgeworpen der Gezonde Lucht onderhoud verleend grepen' hadden en met de nieuwe instelling en licht gekwetst. Na een tijd gerust te heb- a a n : 31 kinderen kosteloos gedurende 683 ben in het tramhuisje, kon zij te voet naar dagen, 18 kinderen der Burgerlijke Godszeer tevreden waren. huizen, 448 dagen, 6 kinderen betalend,Dan begon het zanggedeelte. Julienne V., huis gaan. 176 dagen, 115 kolonisten van het gemeenIrma A., en Alfons D. B., met hunne lieve . EEN 8CH0ÜWBBA.ND gister na- tebestuur van Gent, 6 oppassers en eene stemmen, zongen ons goede en gepaste lie- middaig in een huis der Luxemburgatraat meid, 1303 dagen, 24 weezen van Gent en deren en ditos. ontstaan, veroorzaakte geene schade. De een oppasser, 350 dagenj 26 kolonisten van • Met zulke uitgelezen solisten kan men pompiers doofden het vuur uit. de « Groote Lucht voor de Kleinen » van heel wat uitvoeren. Ook eene afdeeling der BOTSING, — Gister avond had aan Berchem, 130 dagen, 32 kolonisten cbr « Gewezen Volkskinderen » zong den heven het Belfort eene botsing plaats tusschen Schoolkoloniën van Ledeberg en een opkoor A 1'Humanité, Gezel Bogaerts sprak daarna over Goris- een huurrijtuig en den train. Beide voertui- passer, 429 dagen, 12 kinderen door M. Dédienst en Klassenstrijd en bewees door tal- gen werden beschadigd. De policie kwam siré MaeB van Lokeren, 324 dagen, 3o betalende kolonisten, 423 dagen. Samen 299 rijke voorbeelden dat de versohillende gods- tusschen.
en stom voor zich keek. De provinciaal was daarentegen zeer gespraakzaam, be. gon van alle mogelijke dingen te sproken maar moest de kosten des gespreks alleen dragen, want graaf Ryndal gaf hoogstens een kort en, karig antwoord. naar het f r a n s c h Eindelijk werd dè provinciaal ook moede. Hij was verzadigd, stak eene van DUMONT GASTELL! Havana-sigaar aan, zette zich daarmede in eenen stoel aan con der geopende vensters en blikte mot welbehagen naar bet Vergenoegd glimlachend, nam de pro- geurige landschap. Graaf Ryndal bleef echter aati de tafel vinciaal eene der brandende kaarsen en zocht insgelijks zijne slaapkamer op. zitten en staarde "voortdurend voor zich Een uur later waren al de lichten in het heen. slot Waldenburg uitgedoofd. Of ook alEindelijk zag de provinciaal Wederom in de kamer, bekeek langen tijd den ien slie*>etó De provinciaal etond niet al te vroeg graaf mot groote aandacht en vroeg dan: — Welnu, mijn beste graaf, hoe hebt op; en toch moest hij den volgenden gij geslapen ? Voelt gij u heden een weik n s w a c l l t e n e e rd e raaf kwarT ' « nig versterkt? Langzaam hief de graaf den blik op, i , J l a i > e l o o s , h a d d(-z<- den nacht op zijn bed doorgebracht en was torst tegen den zag den provinciaal duister aan en zegde morgen m een onrustigen. maar looden norsch: — Ik heb gesla pen, zooals een man ontstemd enver slapen kan, wiens zoon zijn hart en zijne eer evenzeer gewond heeft. —• Ja, ja, dat is slecht genoeg; maar H ^ t V S l ^ h J ? - , l u i m ' beantwoordde hij ik dacht toch dat ^.en man van uw soort den vriendeluken groet les provinciaals die met het ontbijt op hem had gewacht, na een nacht, zulk eene zaak met wat en ten beste geeind, * « oogenbiik te meer koelbloedigheid en ka-rote moest p h i u h o n c r i g e beschouwen. — Heer provinciaal, zegdo de graaf n met ruwe stem, gij zijt geen edelman en Men zette zich aan tafel, en de wak- weet derha]ye,o^niQL5^-SHjkdMÜge rr£, n c7 e S *!f M B 1 - d a p p e r *>*, terwijl de g e v o e l ^
*^>
II T
•jtBg
nog erger treffen, dan iets anders, indien ik lezen m^est, dat een Ryndal rechter lijk vervolgd werd. Dat is onmogelijk ! — Wat wilt gij dan verder doen ? Zult gij zelf Arthur Ryndal opzoeken ? Gij zult hem niet vinden, en moest u dat gelukken, dan zou hij het geld niet meer bezitten of het u weigeren. En wat dan? Het zou ten laatste veel ophef maken en duizendmaal slechter dan een aanhoudingsbevel ; want het ware niet onmogelijk, dat de vader den zoon of de zoon den vader mishandelde of doodde 1 Graaf Ryndal drukte de lippen samen en vond hierop niets te antwoorden. Maar de provinciaal ging onverbiddelijk voort : — Nemen wij tocht het slechtste niet aan. Gij moet uwen zoon vinden, of hij zal van zelf terugkeeren. Wat wilt ge dan doen ? De beantwoording dezer vraag is uitsluitelijk uwe zaak; want daar ik, zooals gij daar even juist bemerktet, geen edelman ben en niet weet hoe zulkdanige gevoeld, zoo kan ik u voor dees geval geenen raad geven. — GÜ h e 5 : , t mijne uitdrukking slecht opgenomen, heer provinciaal, want ik heb u daarmede geenzins willen kwetsen. Vergeef het mij en laat u w gedacht hooren, ik bid er u dringend om. Mijn hoofd is zoo verward, laat mij als ouden vriend in deizen wanhopigen toestand niet in den steek. •— Beste graaf, ik heb}i mijne meeni-ng fözsgdx eea Godeügei^ zoon is nies-
kinderen, 8 oppassers en 1 meid gedurende} 4336 dagen. Het Bestuur van ' t Werk der Ge;ond«| Lucht heeft de eer het publiek t e bericht ten, dat alle aanvragen t o t aanvaarding van kinderen, in het Sanatorium t e Bree» dene, moeten gedaan worden aan den heg) De Vynck, Steendam, 22, Gent. N. B. — Het Sanatorium is open ' s snuft ters als ' s zomers. • Laat uwe kleederen In hei nieuw **ra*>( sehen bij J . Haller. MA.RXKBING. — Dinsdag en DonH derdag, repetitie voor de solisten. Zaterdag, om 8 1/2 ure, algemeene repe'j titie voor het Concert van .'s anderendaags* Aller tegenwoordigheid wordt vereischt., MULTATULTSKBING. — Eedeöj maandag avond, om 6 ure, repetitie voojj? het 3de en 4de bedrijf. Woensdag, om 8 1/2" ure, algemeene; Bh", petitie voor het lste en 2de bedrijf.. ', Allen op post! Aan onze abonnenten. —• Zondag toeken' mende zullen de boden met d e abonnee, mentskaarten rondgaan. BEVUE VAN «VOOBUIT», —j Maandag, om 6 ure, nazicht der rekeningen.-I Afgevaardigden van Multatuli'skring en' Muziek moeten tegenwoordig zijn. — - WIJKCLUB KASTEEL-HEIBNIS, Maandag 25 September, om 8 ure, alge-meene vergadering in het lokaal «DeVzqel Bakkers», Puinstraat. ' Dagorde : Kiezingen van 15, en 22 October; — Tc nemen maatregelen. Een lid van het Comiteit zal tegenwoor* dig zijn. SOC. JONGE WACHT. — Dinsdag avond, om 8 1/2 ure, in «Ons Huis», dringen-, de bestuurvergadering. Niemand mag ontbreken! - — VEBEENIGDE SPINNEBUEN ENWEVEBIJEN, Metsersstraat, 238-241. - . Men vraagt bekwame naaisters, voor allo slach van ondergoed.
Vereenigde Weverijen en Spinnerijen TE GENT Obligatie;] 4 1/2 0/0 van 500 frank, aan 48S frank, en aktlën van 100 fr. aan de beste; voorwaarden, zijn te bekomen bij Guttaaf De Clercq, BBABANTSTBAAT, 25, Gent. . Verdere inlichtingen bij J a n Heckers,. « ONS HUIS », Vrijdagmarkt. S 1
Accoüchementen
Mej. h. Dernert, gediplj van ie klas. pensioen, ge-r ieime raadplegingen eaj inlichtingen, K a s t e e l * •boulevard, tt. 351 p' 'Gent (Tram n. 5). ƒ waard.' dat men van hem spreekt: een!' miljoen daarentegen beloont de moeiteea ; de achting. ; — De duivel hale het geld! bruiste de graaf op. Of liever hij heeft hefc reeds.' gehaald! — Neen, twee miljoen, riep de g-raafj want ik moet ze toch vergoeden; ik kan! mijn arm kind onmogelijk onder de mis. daad naars broeders laten lijden. — Êr kan u zeker niets anders overblijven, antwoordde de provinciaal meÜ een langzamen, nadrukkelijken toon op, de woorden; ik weet geen anderen uitweg. — Gelooft gij niet, dat de Kerk in aan-, zien der gebeurtenis dat niet in acht • nemen zal ? — O, gewis ! Meent gij dan, dat del • Kerk slechts op die winst van Mammon uitgaat? Zij weet wel de waarde van het geld te schatten, maar zij drijft het niet zooverre om iemand te benadeeligea of zelfs ten onder te brengen. — Welnu, het laatste geval ligt hien' voor; w a rit zelfs zoo ik de van Arthur achtergehouden som een uitbetaling zijns erfdeels beschouw, dan blijft er mij nog een derde van het gezamentlijke vermogen over, waarvan ik nog de intresten der twee andere derden te dragen heb^ die ik op den eigendom lichten moest4 iWoriit
vgQTÏgezet^
Dinsdag 26 September 19M -
TROUWBELOFTEN I
S a n Beesmans, loodgieter, Kerkstraat, 3, en Elisa Gortebruck, fab., Haanstr., 11. Kobert, Demerode, boomkweeker, Landegèm, en Marie T' Hoofd, z. b. Walpoortbrugstr., 10. ' '"' *. G u s t a a f , V e r b e k e n , vergulder, S t U e v e n straat,321, en Irma Clarembau, bloemenmaakster, Brusselschestr., 108. '• P i e t e r D e Bruycker, spoorwegbedunde, Gentbrugge, en Marie Vandenneste, keukenmeid, Lousbergslaan, 27. Louis Pladet,.coiffeur t e Bergen, en Eachel Keghels, z. b. VVasstr., 120 . . Joseph D e Vos, koetsier, Kortrijkstweg, 187, en Marie Van Autryve, keukenmeid, Kortrijkscbésteenweg, 19. Oscar Wante, schrijnwerker. Puinstr., 42, en Marie Bo^s,- fabrikw., S t Lievenstr., J93. ' - , . . - - . ' - k. ", J a n Devoldre, hoefsmid, Ketelvest, 3, en Joséphine D e Bycke, z. b. Tarbotstr., - . -Joseph Cammaert, fabriekw., Boomstr., 54, eh Jeanne D e Eudder, fabriekw., H u l straat, 61. Maximiliaan Delville, klompenmaker Quaremont, en Eachel Vernaok, breidstér, Earpelstr., 116. 'Alphonse Haeck, metaalbew., Brjhovenlaan, 209, en Martha Mortier, fabriekw., Rijhovenlaan. Edmond Vander Haeghen, ajusteur, Plezantevest, 171, en Clémentine Delcour, Plezantevest. Frans Deschampheleire, schilder, Ottergemschesteenweg, 452. en Marie Balthazar, fabriekw.. Land van Waasstr., 128. Arie Van d e r Linden, meubelm. Groote K a n o n p l a a t s , 10, en Eachel Quickenborne, weefster, Land van Waasstr., 108. Maximiliaan Van Eeckhem,: arbeider. Vosstraat, 29, en Pauline Vandevyver. fabriekw., Wilgestr., 44. P i e t e r Van rtoutte, letterzetter, Oude ScheWestr., 3, en Marie D e Coster, z. O., Oude Scheldestr., Léon D e Baere, fabrekw. Gentbrugge, en Êènilde D e Weerd, fabriekw. S t Lievenstraat, 192. . Gaston D e Lorge, -hovenier, Loochnsty, en Henriette Vogel, z. b . , Scheldelaan, 20. Achille V a n Verdegem, schilder, Ledeberg, en Virginie Gillij, fabriekwerkster, Ledeberg. J a n Vanhecke, metaalbewerker S t Amandsberg, e n L e o n i e D e Munck, fabriekwerkster, id. ' Marcel Yandenhende, oud papierhandelaar, Gent, en J e a ü n e Loosvelt, papierbewerkster, S t Amandsberg. Auguste Beirens, wever, Wetteren, en MaTie Holsbeke, dienstmeid, id. F r a n s Massyn, smid, Brugge, en Louise Delcloo, werkvrouw, i d . Polvdore D e Eeuck, . ajusteur, Gent, en E a c h e l Lannée, z . b . , S t Kruis. Gustave Huys, muziekant, Gent, en A n n a Lemaitre, kleermaakster, Gendbrugge. F r a n s Jagers, bediende, E v e r g e m . e n Madeleine'Van E ó i e r z. b . , Bornhem. ; Cyrille Maenhaut, vleeschhouwer, Dendermoadschesteenweg.118, en A u g u s t a Schei' Yë," keulfreHmela,-Hei»rrelrijTretraa*i 3. J a l e s D e Clercq,. schrijnwerker, Acaciastr., 4S,en Angéline Bruyneel.-fabriekwerkster, Kastanjestraat, 101. • : E d u a ï d D e Broek,- koperslager, Spiegelhofstraat, -75, e n Marie* P y c k e , z. b - , galvatbrstraat, 18. • - • • . - . iWillém Vander Loeff, koperslager,. Drongensteenweg; 110, en Marie Lovaert", l a - briekwerkster, Wondelgemstr., 183.., _ r J a n V a n Aokér, paswerker, Olmstr., 46, e n -Jeanne Geeraert, kleermaakster, i d . , 20. Florimond- Vlighe, ajnsteur-monteur, Ledeberg, en Louise Elaut, kleermaakster, L. Violettenstr., 265.- • Gustave Bamont, opziener, Wondelgem, e n Valerie D e P a u w , ; z . b . , Meulestede, 67. Emiel Vermeire^ melkverkooper, Lange Schipgracht, 18, • e n Germaine Dewaele, fabriekwerkster, Hospitaalstraat, I L Hippojyte Muylkens, schilder, Werkhuisstraat, 92, e n Bertha D e Eudder, fabriekwerkster, Noordkaai, 4. Louis Eeckhout, mijnwerker, Stalhofstraat, '48, e n Joséphine Meire, fabriekwerkster, St^Amandstraat, 44. Oamiel D e Maesschalck, veekoopman, Saffelaere, en Mrie E'ouges, z. o., Lourdestraat. t i h a r l e s Crabbé, spoorwegbediende, Lippe- ldo, e n H é l è n e D e n Doöven, z. b . , Bijlokevest, 67. -* Edmond Daelman, metaalbewerker, Nieuwe •Kerkstraat, 2, e n Angelique Deraedt, fabriekwerkster, Eóoigémstraat,-161. ' F r a n s Dierick, meubelmaker, Herfststraat, 3Ï, en Sidonie Crispyn, naaister, Eozierstraat,'89. Victor Demeester, Bchipper, t e Geht, en Marguerite D e Muvnck, z. b . , Slijpstraat, 107. FEESTLOKAAL V 0 0 B U I T . - B E B I O H T A A N D E T R O U W E R S . — De eonelcrge van bel « Feestlokaal t , B a s a l t e n straat, beveelt zich bij alle partijgenooten aan t o t het bereiden van bruilofttafels aan gelijk welken prijs. Goed en net bediend. — Eene piano is altijd ter beschikking. — Men wordt beleefd verzocht de bestellingen In tifds t e doen.
af*^**^*********!^***
ELOEFEN lier Samenwerkende Kloefenmakers van Cerfontaine en Nimen wordenTerkochttot werkverachaffing aan de slachtoffers yan h e t patronaat in de
KRUIDENIERSWINKELS van VOORUIT
Beroemde Koningsgist
Machien met leesbaar schrift
Het gebruik van den GIST is ten allen tijde an het grootste belang en wel de hoofdzaak vnn de bakkerijen. ' Vooral in de groolste warmte geeft
De KONINGSGIST DeKONI
r
MODEL N 4 , Tabulateur décimal om te fektureereii
L plooiende Schrijfmachien voor op reis, gewicht -• •-• •-• ... •-• •-• ... s k 400 •-• ••- •-• •-• •-• • • 7
. • • • • • <J 1*.. *±VA/. . - . . - . . - . , - . . - . . - ,
appareils voor menigvuldige afdrukken en copij
".rfT.ü-T-^liTT,
:-•
z0
(ler
'••'• **
Gevraagdvoor Ertveïde bekwame tt mnien-ItoOu aan 5o centietaen in h«t uur. Zich beviai-en op de werken van S. Detaeya en Cie, totErtvelde-Rieme
D e K O »INGSGIST vijfè zes maal in den derg, bewaart zijne uitmuntende werkkracht voor in den oven en geeft net brood nog eene merk waardige schoone kleur en behoudt zijn fijnen smaak en verschheid. Eenige proefnemingen met
Herstelling - Verwisseling - Algemeene Fournituren B
GSGIST
eeft een groot rendement.Brood groot van stuk, ene vaste kruim, de tijnste smaak en behoudt zijne verschheid. Ais het KY.il zich -roordatt werkt
Alvorens uw keu-s vast. te .stellen, vraagt ons een ID * AL ten proef, dewelke u kosteloos voor 8 dagen zal geleverd worden, zonder eenige verplichting tot koopen.
H f l M F H
de grootste onderscheiding..
GENTSCH CONFECT1EHUIS voor mannen vraagt gerant, goed op do hoogte v a n het vak. Fransch en Vlaamsch kennende. — Gehuwd. — Schrijven Bureel blad x P , ' 200. '
De KONINGSGIST zouden u wellicht overtuigen van de buitengewone vooi deelen. Het aantal cerkliënten, verbruikers van
De KONINGSGIST
Laat uw drukwerk vervaardigen io dl
"Volksdrukkerij,, Hoogpoort, 29, Gent
neemt dan ook dagelijks toe. ""
vochtigheid. :-: :-:
i-
** EN VENTE: « u t Ion Isa
Men vrage aan bij
MEUBELS OM TE KLASSEEREN, in staal, onverbrandbaar
bont Magaslna d'eclalraoi „
Charles GAMBIER Algemeene Agent te Brugge
wiJI
HU18MÜEl>fci*8, wUt g a nw e e ü i g e . noot een t-rmgenamen dag verschaffen! Schenkt hem eiken morgend e e n kopje koffie bereid met KOFFIE VAN VftOIUil'G
K00FT ALLES
elk belanghebbend persoon uit, zonder verplichting, onze moderne instelling van nureelen te komen nazien, onder andere :
i°
De Afdrukpers zonder vochtigheid,
al de tegenwoordige voorberenlselen vernietigend zooals waterbains, penceelen, gecaoutchouteerde bladen, enz., en die de brieven sneller en zuiverder afdrukt.
2° Ons systeem voor classement" Numeralpha ,, gebreveteerd, die toelaat oogenblikkelijk een brief of een document weder te vinden;
3°
Onze meubels in onbrandbaar staal
voor classement van brieven, fakturen en andere documenten.
4° De nieuwe factureer- en opstelmachien dat schrift in gebonden boeken en op losse bladen en toelaat verschillige formaten te gebruiken. Dit machien schrijft ineens de faktuur, het afschrift der faktuur, een afschrift (zonder de prijzen) voor den magazijnier tot zelfs het adres. Men kan bij dit machien een optelier voegen die ineens, al de fakturen, de débits en de crédits, enz. samentelt. Het is een machien dat de boekhouding vereenvoudigt en de misrekeningen vermijdt. - : -• o° Alle soorten appareils voor het wedergeven van h a n d * en
machienschrift.
-*^é ê+mfi rv^-A-TX*\ jam* «*••—. ^f^^^^mm^^*-*-
• - -'
• *- -^
^^«.-«-t^ - -
- A * A ^ |
Catalogussen gratis op aanvraag A6ENTIËN IN BELGIË i T Huis CHARLES HERINCX, BRUSSEL, (Algemeen Bestuur), SS, **ue Montagne aux Herbes Potagères, TEL. 7017 ANTWERPEN TWEE VLAANDEREN ) LUIK T 62.Meirplaats, 20, Koestraat, GENT 44;.rue Pont d'Avroy Tel. 2ii26 Tel. 1919 Tel. 3616
Belgische Werkliedenpartl)
LA PRÉVOYANGE SOCIALE Samenwerkende Maatschappij tan Verzekeringen (Leien, Levenslange renie, Braad) BL.-ki.FXEN
4 4 , Regentisstraat, 4 4 , Brussel AFDEELING LEVEN ( g e s t i c h t d e n 1 O k t o b e r 1907) 106.513 verzekerden voor 19.824.577,69 frank verzekerd kapitaal. 2.440 geregelde sterfgevallen en vervaldagen voor 270.800,4411*3111:.
1
AFDEELING BRAND ( g e s t i c h t d e n 1 O k t o b e r 1909) Toestand l 7.371 polissen. md l I.37I op l 74 ieregelde lampen voor 3i Oogsttign/13.159,98 1911/ 13.159,98 fran" frank. BEHEERRAAD]
Voersitttr: BERTRAND. Louis, Volksvertegenwoordiger, te Brussel. Schr.-vtr: MAES, Georges, Schepene te Brussel. BOURQUIN, Jules, Ingenieur, ta Eisene. MANSART, Jules. Volksvertegenwoordiger, te La Louvièrre. 1ANSEELE,Eduard.Volksv.te Gent. CLEREBAUT, Richard, bediende, te Gent. COLLEAUX; Léon, landbouwer, te Hauttays. " GASPARD. Allons, Bestendige Schrijver, te Luik. Bikutitrti
J
AAH DE VROUWEN Da remedie T»D Profeseo r O* Thom•on g« ft altijd eenen ickeren. ceraarlooteo en oQmiddellijkeQ uitslag io / "ile genlleo T U wei blij »ei maindstODden en
GEBBOCHE£BD£
jsrijsirw f% voorbehoedmiddel "KEIZER,, Beschrijving der allernieuwste voorbehoedmiddelen en het boek voor VROUWEN met een staal c Keizer • wordt franco gezonden na ontvangst van I fr, in postzegels.
SANITAS, Keizerlei, 38, Antwerpen WEELDERIGE BOEZEM IN TWEE MAANDEN door de P1XUX.ES H O N G R O I S E S eenigste middel voor Dames ter verkrijgingvan een flinkontwikkeldebuste.
PRIJS 6 FR. PER FLACON
Verkrijgbaar te Gent. bij apotheker De Moor; te Brussel, bij F.Vergauwen, i&vAnspachlaan;' tre Antwerpen, bij O. De Beul, Nieuwstraat. •-'.."..' '• .
O ! die maag!
mm
Wat baat het eene goede gezondheid te hebben wnnneer uwe maag ziek Is? Wat baat het levenslustig te zrjn wanneer cf M geen eetlust hebt? Wat baat het gelukkig te zrj'n wanneer gil eene ilecnle spijsvertering hebt?
Niets!! NSeisü G"j zult ziek, levensmoede en ongelukkfg worde,-) Neemt voor uw eten een glaasje
QuinquinawSJn Voopuit
-Gedenkt de Strijdpannïng -
Geen beter geneesmiddel voor U. Prijs : 1.75 fr. de Descb In al de-apotheken «Vooruit-)
=* o o
-
Prespectti» kosteloos -ertoiiden <.... O'doSecuritarla, t&truedesGni* Bd«, <•>. BrosseL VensDdiDf onder omshi tegea 1 rrank is rost-iimljcrs der erilhisireerde hroch^ürderuiéawste enz*.' . kerste roorhelioedtniddels en geheime , rudgeniuen toor DUD en «rouw
******************** **************
WERKEN
VERTRAGING
Wat nu gedaan ?
*****
.o o -ts &.—,
f 3 - °'? f. •raJS oja CutrT
BOEEEN
Voor ' t Volk Geofferd 1,60 De Gebroeders De Graeve 1,50 Door Arm Vlaanderen 2,50 Een Terugblik 5,00 6,00 De Fransche Revolutie (1848) 7,00 De Voddenraper van Parijs 8,00 Martijn de Vondeling De Zeven Hoofdzonden 10,00 De Wandelende Jood 8,00 De Verborgenheden d e s Volks 20,00 Kapitalisme en Socialisme 0,60 1,00 Het Gezin van Paemel 0,50 De Grootste Zonde 3,50 De Fransche Revolutie (17S9) 0,60 Pastoor de Craeyer Collectivisme op Njjverheidsgebied 1,00 De Puinhoopen 2,00 De Waarheid, l e jaargang 1,50 1,50 De Waarheid, Ze jaargang 1,50 De Waarheid, 3e jaargang 1,50 De Waarheid, Se jaargang 3,00 De Nederlaag De Schanddaden van het Cijns3,00 kiesstelsel 3,00 Germinal, Zola BROCHUREN ONDER OMSLAG Eerste jaargang Germinal 1,00 Tweede jaargang Germinal 1,00 Derde jaargang Germinal 1,00 Vierde jaargang Germinal 1,00 Vijfde jaargang Germinal 1,00 Zesde jaargang Germinal 1,00 Eerste serie van 50 brochuren 2,50 Tweede serie van 60 brochuren 2,60 Derde serie van 60 brochuren 2,50 Vierde serie van 50 brochuren 2,50
"O "3
WERKEN
GEBONDEN BOEEEN 0,75 0,60 1,25 2,50 3,00 3,50 5,00 6,00 6,00 10,00 0,45 0,75 0,40 2,00 0,40 0,60 1,00 0,50 0,50 0,50 0,50 2,00 2,00 2,00 0,40 0,40 0,40 0,40 0,40 0,40 1,00 1,00 1,00 1,00
Een Terugblik Martijn de Vondeling De Zeven Hoofdzonden De Waarheid, l e jaargang De Waarheid, 2e jaargang De Waarheid, 3e jaargang De Waarheid, 4e jaargang De Waarheid, 5e jaargang Germinal, Zola
6,00 11,00 12,00 2,00 2,00 2,00 2,00 2,00 4,00
3,50 8,00 8,00 1,00 1,00 1,00 1,00 1,00; 2,50
FBANSCHE WEBEEN (gebrocheerd) L'Evoltrtion de Ja Femme Josée La Eéduetion des Heures d u Travail Evolution de l a Terre e t de 'i'Homme La Terre, astre du d e l En Terre liégeoise Religion a vol d'öiseaa La Jennesse laique Bonne S a n t é Histoire d e s Equitables pionmiers de Bochdale
1,60 0,75 3,00 1,50 0,15 0,10 1,50 1,60 1,00 2,00 0,60 0,15
0,75 0,75 0,50 1,00 0,25 0,10
0,25 0,10
BROCHUREN ONDER OMSLAG Première année Germinal 1,00 0,50 Dèuxième annéè Germinal 1,00 0,50 Troisième année Germinal 1,00 0,58 Quatrième année Germinal 1,00 0,50 Cinquième année Germinal 1,00 0,50 Sixième année Germinal 1,00 0,50 Première série de 25 brochures 2,50 1,00 Dèuxième série d e 25 brochures 2,50 l-OO Troisième série de 25 brochures 2,50 1.00 Quatrième série de 25 brochures 2,60 LOG Cinquième série de 25 brochures 2,50 1,00 Sixième série de 26 brochures 2,60 1,00 Septième série de 25 brochures 2,60 MO
Raadpleeg bovenstaande lijst der boeken welke aan ongelooflijke prijzen worden t e koop gesteld. De boeken zijn te verkrijgen bij de verkoopers van T 0 0 2 U I T . Schriftelijk kan men oommaoden doen aan de (Maatschappij HET LICHT, Hoogpoort, 29, (Jent. Bestellingen van af 25 tr. worden franco toegezonden.
®®®0®®®®®®®®®®.©®®®®® ®®®®®®®®®®®"®T®®
Bijvoegsel van 2 6 September
1911
OENTSGH NBEUWS Doktor Remouchamps aan "Vooruit,, In antwoord op «-Vooruit's» schrijven betreffende een artikel van Dr Remouchamps, zendt dien heer ons een brief vergezeld'van het volgend artikel: Waarde Heer Uitgever, ,..---. Mijne verhandeling over Vlek-typhus. 'verschenen in het Geneeskundig 'lijdschrift voor België (\5 Juni), wordt in het blad Vooruit besproken in het nummer van 29 Oogst. , De rede waarom gij u met dit wetenschappelijk onderwerp inlaat is dat ik een sociaal vraagstuk, heb aangeraakt met óver de ongezonde woningen te handelen. Ik heb inderdaad geschreven dat.in.ons verachterd Vlaanderen de arme lieden, soms als zwarte bladluizen krioelen op een lapje grond, dat men een stad noemt; dat het eene verdiep er boven het andere wordt gebouwd tot nummer zooveel en nog meer; dat' in de lage, enge koten,- in de- voorgeborchten, en de buitengemeenten, nog zooveel duizende van onze armzalige gealcoliscerde werklieden liggen weg te kwijnen.. Ik heb gesproken van huisjes met.één deur en één venster, waar vader.en moeder soms met een tiental kleintjes door elkaar wemelen; vrije mensehen, ongelukkiger dan slaven, enz.- •-.'•••• Ik heb gewezen op de enge• zijstraatjes, depbortjes, de koerkens. met een heele boel werkmanshuizr-kr-ns, waar rnesthoopën en gemakken voor de deur staan, en waar de kleintjes in het klibberige slijk spe!ia.' vuiler dan een nest zwarte yiggen,.en waar een verpestende lucht is. Ik heb verklaard dat deze dompeiaars slachtoffers zijn van de onwetendheid en dat zij in slaafsche domheid voort slenteden. . . De korte zin van mijne lange rede was : Schuwt die verfoeilijke hokken; frissche lucht, zonnelicht en helder, water zijn.de hoofdveréischten van een gezonde woning; laat ons geneesheeren tot het volk gaan om dit te dóen begrijpen met woord en schrift in zijn eigen taal. >' _"" Uit bovengaande regelen blijkt'duidelijk elat wij in de ongezondheid van vele 'werkmanswoningen' twee oorzaken beschouwen: le het huis zelf als gebouw en 2e het huisgezin. ... ' . Als geneesheer mocht ik mij bepalen voor wat het eerste punt aangaat, bij hèt afkeuren en veroordeelen der verfoeilijke hokken. Daardoor alleen wordt, zonder meer woorden, de vurige wensch uitgedrukt.dat er meer gezonde woningen worden opgericht. Maar in dit speciaal problema is de socioloog meer bevoegd dan ; de arte. Hem behoort het de vraag te bestudeeren of het met tusschenkomst van de regeering behoeft te geschieden. Hector Denis stelt voor «eene «nationale maatschappij der werkmanswo«ningen te stichten, werkende.met groote < subsidiën en onder toezicht der regeering». Het valt niemand moeilijk zoó'n voorstel, vooral met de groote subsidieën. uit zijn mouw te schudden ; maar geldt het hier een staat'splicht é n i s de Staat bekwaam om voor het goed^elukken en degelijk'besturen van zulke inrichting, blijvend te zorgen 1 * Ik denk het niet. Maar waarom zou het volk niet van nu af voor zijn heil zorgen 1 Er bestaan in ons land verscheidene samenwerkende maatschappijen die over. groote kapitalen beschikken^ Zij hebben .al veel goed gedaan voor den werkman. Zij .hebben geneeskundige diensten ingericht, apotheken, winkels,, prachtige bazars, mooie koifijhuizen, uitgestrekte magazijnen,-bakkerijen,* brouwerijen, fabrieken, feestzalen, cinema's *• Het nut van deze dinge.i is niét te betwisten : Het werkvolk van heden, althans in groote steden, gaat steeds den weg óp'der beschaving. Het lijkt niet meer op hefarmzalige grauw van vóór dertig jaar. Misschien kan er van de kapitalen.die de machtige, samenwerkende maatschappijen ter bank liggen hebben, een deel'besteed worden tot die-, hoofdvereischte: gezonde woningen voor den werkman. Men zou de proef kunnen-doen'met een honderd-tal. En ware de nóodire som lastig te vinden', dan is daartoe een middel a a n t e raden, als ik mag, want ik ga liefst mijn vak, als geneesheer niet te buiten, ofschoon mjjn voorstel in zijnbetrèktóngtotalköholism, nog eenigszins tot de geneeskundige •wetenschap behoort: ik stel'narheljjk' vóór een fonds t e stichten tot oprichting yan gezonde werkmanswoningen bij middel van de op den aJkohol-geepaarde gelden. - . ,- . Dat elk lid der- werkersvereenigingen slechts eenen kluit per dag -spare-op zijn druppels, 'en' binnen enkele jaren zal er zoo'n kolossale hóóp geld • bijeengebracht zijn dat'mèh er'niét honderd.-m-iar'wêl duizend .werkmanshuizen zal kunnen" mee' bouten- Veel hebben de volksmaatschappijén al gedaan tot het uitroeien van die grootste aller volksplagen, het alkobolism; mochten zij met notr meer welgelukken voortstrjjaen op dat gebied het • ware een gouden zegen,n het land: • < •• . . J?,4 ,,a! j*- t ™8 dat de vrome wensch-der hit onr v ï n v erw«enlijkt woTtfe blijft dat Ac7 P \' geneesheeren,' te zorgen v o l k s w ^ ^ t T i D0 Dr dfe n d BOr V e ^ a ëd"? * ? S *d e zakelïjkste b ê ^p tp ne n^ ier gezondheidsleer. Ju JT- " aan onB „„?» s ^ a n l o ^ £ e ! T 0 0 r d i 8 e " w de'wetënhrifne w o o n ^ 1^ «PtekH..t«t het.volk «e v ê J S ' ^n T,u^ * 1 t e houden .in s £ o o ? e n ^ Tn v ~ T ' B«<--*riften rond te & ° I ! P gevaren d i e d e g < Ï G n d h e i d
•Mn
Dinsdag 26 September 191 f
r
vehd werk met geringschatting wordt beoordeeld. Dr REMOUCHAMPS, Hoofdgeneesheer in het Bijloke-Gasthuis . . . . te.Gent.'. '., 14 Sept. 1911- - -
scheep- en luchtvaart. Hij kan de programma's opmaken voor de hoogescholen, hun onderwijs kontroleeren, de professors benoemen en bezoldigen en de jury voorstellen, de diplomas waarde en. schier kracht van wet geven. De Staat kan dit alles en nog meer en hij zou geen werkmanshuizen kunnen bouwen en de ontvangers der huishuur niet kunnen aanstellen ! Maar, heer doktor,hij stelt wel de ontvangers der contributies aan, de ontvangers der schoolgelden van studenten, de reisgelden van millioenen reizigers 's jaars en zou onbekwaam zijn 3, 4 en 5 frank huishuur per week en per woning te ontvangen ? Heer dokter, de Staat bezit duizende hectaren bosschen. landerijen, meerschen en woningen waarvan-hij de pacht en de huur verhoogt, en de huur van eenige duizende werkmanshuizen zou dien Staat over" wegen ? En denkt eens, werklieden, Hector Denis heeft gevraagd dat de Staat subsidiën geeft om werkmanshuizen te bouwen. Welke misdaad ! Welk charlatanisme! Maa.r heer dokter, de Staat geeft kolosale subsidiën aan dé hoogeschool en de stad moet er duizende franken 's jaars voor opbrengen. Een studentkost 1500 fr. per jaar minstens voor zijn onderwijs en hij betaalt er geen 800 fr. voor! Uw diploma en dat van al de gelukte studenten - wordt nog voor de helft piet betaald door hunne ouders en voor de-groote helft door den Staat! Als het « schamoteeren » is, heer doktor, aan den Staat subsidies te vragen voor werkmanshuizen, dan is het ook «schamoteeren» met de Staatsubsidies de studiën der burgerskinderen en der aristokraten te betalen' De doktor raadt verder aan, dat de werklieden een kluit per dag sparen op hunnen drank en zij daarmede een huizeken zouden koopen, want de maatschappijen die hij aanraadt daarmede te stichten zoudentoch voor elk lid een huis moeten bouwen of koopen. Mijnheer, gij kunt een- groot doktor zijn, maar gij mist in werkerskwesties elk gezond oordeel. Wie 'een kluit per dag spaart, heeft 365 kluiten of 36.50 fr. per jaar. Nu, om een 'werkmanshuis van eenige beteekenis te bouwen is er 25 jaren te betalen met levensverzekering moet men minstens .36 fr... per maand betalen of 12 maal meer
De brief van M. Remouchamps heeft .ons goed "gedaan aan 't hart en ons tevens pijnlijk getroffen. Hij deed ons goed, omdat M. Remouchamps toont een hart te hebben dat klopt voor 't leed der armen. Hij deed ons pijn, omdat de hoofdgeneesheer van het Bijloke-Gasthuis—waarom niet Burgerlijk 'Hospitaal'! — toont zeer weinig te kennen van de oorzaken van 't volksleed, van de middels om het te verhelpen en met zooveel verachting sprak over onzen vriend Hector Denis. een der beroemdste sociologen van België en andere landen En nu gaan wij zijn artikel punt voor punt behandelen. 'SÏ. Ren\óuchamps; schrijft. 'in'! een brief die ziin artikel vergezelde, dat hij zoo lang met 2*.jn antwoord op » Vooruit »'s artikel van 24 Oogst wachtte omdat hij « Vooruit » niet leest en enkel ons artikel onder de oogen kreeg in het blad «De Fakkel» van Lier, dat hem werd gestuurd: Niemand is verplicht ^Vooruit» t é lezen, maar een ho.ofdge.neesheer yan het BijlokeGasthnis.van Gent"zou toch wel «Vooruitmogen .lezen, dunkt ons. • Wij, socialistische werklieden, lezen het Geneeskundig tijdschroift waaraan , dien dokter medewerkt, die.doktor zou dan wel het blad der gentsche socialistische werklieden mogen lezen. Doet hij hèt niet, dat is onze schuld niet, en'dit raakt ons niet. Aan zijn brief ziet men. dat de doktor de werken der socialisten en andere coöperatieven kent en. waardeert. Hij .geeft a a n o n ze coöperaties zelfs den raad met haar geld werkmanshuizen.te bouwen,: die raad deugt voor negen tienden niet, omdat .wjj. met onze weinige kapitalen eersten, vooral moeten zorgen voor de uitbreiding, onzer handelsdiensten, voor het openen en vermenigvuldigen' onzer nijrerheidsinsteUingen ten einde de" macht ën~dë"bestürehde bekwaamheid der werkers 'snel 'të vergrooten: ' ; Maar, enfin, is de raad van'den doktor nu niet te volgen, zijn inzicht tóen hij hem ons gaf was goed en dit- is •• al veel bij' menschen uit de grooteburgerij,' al zijn zij nóg hoog geleerd. .Wij meenen echter dat de. doktor, 'die al- • — • n r — T C I ' • n. •• mmm»»»»»»»wm»»»me»zeammam»»»»»»»»»»»»»»m. dus onze wérken nagaat, wel'het blad der WAT H E E F T 'T KATHOLIEK STADSsocialistische werklieden zou mogen lezen. BESTUUR GEDAAN EN WAT H E E F T Had hij zulks gedaan, hij zou een beetje HET NIET GEDAAN J ' meer weten van - de kw*estie waarover hij De katholieken hebben hier een manifest schrijft en met meer eerbied gewagen over uitgegeven waarin zij 'zcgge-i wat zij gedaan een, man als Hector Denis. -.--• hebben voor de werkende klasso. De geleerde, socialist Hector Denis heeft Zoo.weten zij te zeggen d i t zij hebben van over .lange 'jaren in de Kamer van doorgevoerd : Volksvertegenwoordigers voorgesteld, in 1. De Werk- en-Nijvorhcidsraad. België eene. Nationale Maatschappij voor 2. en minimum-dagloon voor do Stadswerhet houwen van werkmanshuizen te stichten in den zelfden zin: als de Nationale Maat- kers. 3. Een Werkcloozenfonds gesticht. schappij van Buurtspoorwegen. 4.. De Stadswerklicdcn op het leven verDeze-laatste Maatschappij werkt uitstekend ; haar kapitaal komt voor de helft van zekerd. 5. De intrest op de kleine panden in den Staat en voor de andere helft van gemeenten ei<'bijzóndëren. Zij 'heeft'een af- den Berg van Berrabertighcid afgeschaft en verminderd op de groote j.anden. zonderlijk bestuur, exploiteert zelve buurt6. Toelagen aan de werklieden verleend spoorwegen of geeft ze in aanbesteding en concessie ter „uitbating.aan .bijzonderen of om deze toe te laten de tentoonstellingen te bezoeken. aan gegroepeerde gemeentebesturen. .. . Dat hebben dus' dé katholieken gedaan, Deze maatschappij heeft reeds meer kilometers'spoorwegen' dan de Belgische Staat en wij willen er een korf antwoord op geen haar sporennet strekt zich nog alle jaren ven. 1. De Werk- en Nijverheidsraad hebben uit. ' ! * •** -• * - - • • • Die maatschappij is een verstandige stich- zij ingericht na jaren strijd der werklieden en na gezien te hebben d i t zij het niet meer ting in het land geweest.' "' En wat zegt de dokter van Hector'Dénis' konden tegenhouden. 2. Het minimumloon voor de stadswerken voorstel om zoo eéne maatschappij voor het bouwen van werkmanswoningen te en aanbestedingen, in de lastenkohieren geschreven dat volgens verklaringen van kastichten i _' tholieke leiders der vakbonden 10 centieHij zegt • het-volgen de: men per uur te weinig is, maar door katho. « Het valt niemand moeilijk zoo'n voor- lieke bazen als te hoog wordt aanzien, het stel, vooral met de .groote subsidiën, uit zijn bedraagt 38 centiemen voor goede stielmanmouw; te schudden, .maar geldt hét hier een nèn. Staats plicht — 't-is de doktor die onder3. Een Werkeloozenfonds ingericht ook na streept'— -en is de. Staat bekwaam om voor gedwongen te zijn door do werklieden zelf het-goedgelnkken-en degelijk-besturen.van en na het afgekeken te hebben van die gezülkeinrichtingblijvend-te zorgen 1 Ik denk meentens waar de socialisten het hebben het niet!*» ' - : •• • • / 'zwi doen invoeren. Daarbij, tot hiertoe hebben onze gemeente -Stijnheer.de.hoofdgeneesheer van het Bijlo- bestuurders nog nooit meer gevonden, als ke-Gasthuis, gij -spreekt wel met verachting 50% toelage terwijl daarentegen in andere van Hector Denisr < Die schudt voorstellen steden 75 % tot 100'% 'wordt bijgedragen, uitzdjneinouw !'» • - ...... maar daar zijn socialisten en liberalen aan Hëer'doktor,' «Schanjoteurs» schudden uit het bestuur. hunne mouw steenratten,' bloempotten, me4. De stadswerklieden op het leven verzedecijnfleschjes,' cdnfituurpóttén 'en nog meer kerd, nadat d e werklieden hun leven lang andere wönderdingen', maar ' de ' socialist in ellende en armoede hebben doorgebracht Denis schudt niets,uit zijn mouw,' maar hij door het kleine loon d i t zij hebben gewonliaalt.zijne,,**-erKen.ep.voorstellen uit zijne nen,.wordt.na hunne dood de vrouw eeno hersenen en uit.zijne studiën, evenals gij, aalmoes toegeworpen. mijnheer... - .. -,..-.,.. ,.,-.....-, 5. De -intrest op.de' panden, in den Berg •••ÜwrtaaHs niet?te.-versobo.ónen-en-.'tiB : .1 van * Barmhartigheid afgeschaft. treurig" dat-een-der-weinige- geleerden» die Het ware veel beter geweest haddet.gij Vlaamsch' schrijven, onze taal bezigen om den Berg gansch afgeschaft en uwe Barmeen "der socialistische' geleerden ongewet- hartigheid • zoo ingericht dat de in nood tigd te bespotten. verkeerende werklieden niet-hunne prullen Het Vlaamsch schijnt u nfët'veergébaat moesten verpanden maar dat zij als cen te hebben,. want gij, als geleerd'doktor, recht door de gemeenschap werden onderzoudt moeten weten,dat, kort geleden, Hec- steund. Zog zullen vj-'-'j de openbare weldator Denis. door zijne collegas der Akademie digheid 'begrijpen. . van • wetenschappen, tot hoofd der Akademie werd-uitgeroepen.-Hij bekwam dien post niet door denonwil van koning Leopold II, die'meer hield-van rooden caoutchouc-en rooskleurige wijvekens'dan van-wetenschap en Akadëmiën. j - - - . . - Gij meëht ook; heer'hoofdgeneesheer,«dat de Staat de plicht en dé bekwaamheid niet heeft werkmanswoningen te bouwen en t e HET ONTSLAG van Van Berckelaer. — besturen. » -Gij.ziet wel dat gij Vooruit niet leest, Naar wij uit goede bron vernemen gaat de •want-de- eenvoudigste werkman-lezer zal u terugtrekking der politieke kandidatuur hierop antwoorden-: <Maar, heer hoofdge- van Van Berckelaer gepaard met zijn ontslag als Bondsraadslid. nëesheer, waar zijn-toeh uw-gedachten V> Ziehier de oorzaak van zijn besluit: "De* Staaf-kaarhoogescholenbouwen en besturen'; kazernen oprichten- en • oorlog- voe«In dan Bond-raad van den A. D. -b. reh';;. kkhalên graven, moerassen ' dempen; werd over de kandidatuur van V. B. uitstroomen rechttrekken,'tunnels "doorsteken; leg-gevraagd en het Bondsraadlid Melkman hij', kan. tóezicTit houden op^'t' werk' i n ' d e legde de volgende motie voor: mijnen.' en ..reglementen.' maken voor de € De '• Bo_ndsraadzitting yan; 15 ^eptermber
MECHELEN
dan den fameuzen kluit van den druppel opbrengen kan. U bedriegen voor elf twaalfden op twaalf, 't is een beetje vet. Wij hopen dat gij bij het onderzoeken uwer zieken en bij het schrijven uwer recepten wat juister toeziet, want anders wordt ons Bijloke-Gasthuis, met zijn middeleeuwschen naam een modern slachthuis. Gij zult wellicht oordeelen,heer dokter.dat wij scherp zijn, en wie weet zegt gij niet : « Toon u dan genegen voor het volk ; schrijf er schoone dingen voor en men ziet hoe gij ontvangen wordt. » Gij zoudt Ongelijk hebben aldus te oordeelen, want de toon zelf van ons schrijven moet eerbied inboezemen als gij breed denkt. Door Hector Denis te verdedigen tegen' uwen beleedigenden spot hebben wij, kindéren des volks, een blijk van eerbied gegeven voor dé geleerden en hunne wetenschap en daarenboven ons dankbaar getoond voor den grooten man die, al behoort hij tot de burgerij, zijn geheel leven en al zijn weten aan onzen stand heeft gewijd. Ons schrijven moet u leeren dat goede inzichten, braafheid en in de volkteal schrijven, op zich zelf goed en schoon zijn, maar onvoldoende. Onze klasse is niet te redden met medelijden en valsche wetenschap. Het deelnemen in ons wee is on; welkom, maar wordt het vergald en vernietigd in zijn invloed door valsche theorie dan baat zij ons niet. Wij verkiezen gevoel en wetenschap te zamen ; hart en geest, die beiden kloppen en werken voor het volk. Maar als wij dit niet te zamen verkrijgen kunnen, hebben wij liever heel alleen de zuivere sociale wetenschapdie den weg opent voor de Wereld der Werkers, en zonder medelijden, dan medegevoel in ons wee en spot met onze geleerden en onze sociale wetenschap. Gij vraagt ons, heer dokter, dit nummer te zenden. Gij zijt dus niet van zin «Vooruit» regelmatig te lezen. 't Zij zoo ! Wij zullen integendeel zooveel wetenschappelijke tijdschriften mogelijk lezen. Wij zullen ons wapenen met al de wapens der kennis om u en andere geleerden eens in den dienst van den Regeerenden Arbeid te stellen en, wilt gij niet, u te kunnen missen en de mannen der wetenschap in onze eigen rangen te vinden. Ontvang, heer Dokter, onze achtinssvolle groeten. « VOORUIT ».
6. Het verleenen van toelagen aan 'de werklieden om de tentoonstellingen te bezoeken, is ook iets wat onze katholieken afgekeken hebben van vrijzinnige gemeentebesturen, en dan worden die toelagen grootendeels nog vrij willekeurig~verleend en zijn het katholieke haantjes vooruit die er van profiteeren. Wij denken dat 'de katholieken dus niet moeten bluffen om hun gedaan werk en dat zij "nog Verre 'ten" tfèK^ën"'staan' bij 'alle de^ móeratische. gemeentebëstttieif. Ten andere, wat zij gedaan hebben was gedwongen en moesten zij in October nog gekozen worden, wat wel niet waar zal zijn, dan zullen de werklieden ondervinden dat de katholieken niets voor hun doen dan na jaren strijd, na jaren opoffering door de werklieden zelf. De enkele verbeteringen ingevoerd door de katholieken, hebben niets om het lijf. Grootere werken moeten daar gesteld worden om de werkende klasse uit den toestand te redden waarin zij verkeert en daarom zullen de werklieden op 15 October stemmen aan het hoofd van den l -irtellijst aldus bewerkende dat er socialisten in den gemeenteraad komen die daar hunne theoriën in het belang der workers zullen verdedigen. GOED GETAPPEERD Zaterdag na de middag kwam er een werkman met een zwaar geladen kar uit de Katelijnestraat, en wilde de brug op rijden, wat zeer moeilijk gitig. Eenerzijds kwam een dikke, gezonde pastoor af en anderzijds eenen ouden afgesloofden grijsaard van 70 jaren. Op half gebiedenden toon zegt den pastoor tegen den ouderling: Daar man, stompt eens wat mee ï —Doet het zelf, als ge niet te lui zijt, ge zijt sterker dan ik, antwoorde onzen ouden papa. H. H.
WETTEREN AAN DE LEPEN VAN DE PHOPAGANDACLUG en JONGE WACHT EN AAN DE PARTIJGENOOTEN Maandag avond, om 6 1/2 ure, verwachten wij-u allen zonder eenige uitzondering. Niemand mag ontbreken en elk moet het zich als plicht aanzien van tegenwoordig te zijn. Wij rekenen op u om onze propaganda t e regelen voor de aanstaande gemeentekiezing. Een keurkorps moet uit uw midden gevormd worden, waardig yan onze partij. Dat dus elke partijgenoot het zijne bijbreng© om te helpen, want vele handen maken licht werk. Op post dus en al wie zijne partij liefheeft weze tegenwoordig, want de strijd moet met moed en energie gevoerd worden. Het Sfidden-Cpmiteit.
ANTWERPSCH NIEUWS 1911, kennis nemende van het aannemen een kandidatuur voor de bijgevoegde Op den Uitkijk vankiezingen voor den Gemeenteraad, door het Bondsraadslid L. Van Berckelaer, in overeenkomst met en gesteld o? den lijst der Liberale Volkspartij en Help ü Zelve : verklaart voor deze strikt persoonbjke daad van Van Berckelaer elke verantwoordelijkheid af te wijzen er. gaat over tot de orde van den dag. Na nog wat discussie werd met groote meerderheid van stemmen beslist, deze zaak buiten den Bondsraad te houden.. Men mag dus gerust zeggen dat het.af-
wijzend besluit zijner medeleden de oorzaak geweest is van zijnen val. Onze partij is niet gewoon iemand geluk: ta wenschen wanneer hij een plicht vol- . brengt, wij akteeren daarom niet minder met veel genofgen het besluit van den Bondsraad. HET KARTEL GESLOTEN. — De liberale vereenigingen zijn eindelijk overeengekomen. Het l''*eraal-radikaal-socialistisch kartel is thans gesloten. Wij laten de voorwaarden der Liberale Volkspartij, aangenomen door de vereenigde liberalen, . olgen: Twee kandidaten op de gemeenschapop de kleine lijst; M. Franck '-emeenschappelijke kandidaat op den kleinen lijst: Vrijheid van alleen cp tn treden in de kiezing voor de werkersafgevaardigden ; Tweeden schepenzêtel in geval de kartellijst bij de eerste stemming gekozen wordt» DE KEUZE van M. Mossly, tot beheerder der Burgerlijke Godshuizen, in vervanging van M. de Wael, is bijna zeker. —i5>-
HET BESLUIT van den Bondsraad, van den A. D. B., iu zake kandidatuurstelling van Van Berckelaer op de lijst van H. l u Z., schijnt niet "erg aan J a r (Bartels) te bevallen. Wellicht meent hij in dit besl-nü den invloed der Diepestraat te bespeuren, want hij maakt van het stukje, gisteren in' ons blad verschenen, onder hoofding: «Van Berckelaer ziet van zijne kandidatuur af.» gebruik, om bovenarms op de partij aan ta vallen en sluit als volgt: «Gij rekent op onzen steun, begint dan eerst hem waardig te worden!» Het kan Jan ontstemmen zooveel lig wil, rekenen op den steun van alle werklieden deed de W. I'. voorheen met J a n en nu rekent zij nog steeds op dezen steun zonder Jan. Het verschil tusschen beider» bestaat hierin d a t wij de arbeidersbeweging in haar richting willen houden en dafi Jan met haat be zaaien tegen de W. P. do nog onbewuste arbeiders onder den klauw; der burgerpartijen drijft. Onze partij is niet gewoon van te bedelen. Wij bidden den steun af, noch van dei Leden van den A. D. B,. noch van wie het, ook zij. Maar al de aanVallen der wereld zullen ons niet beletten de arbeiders op te roepen hunnen klassenplicht t e vervullen met deel te nemen aan den kiesstrijd, aangebonden door die partij welke alleen nastreeft wat alle arbeiders moeten betrachten : de afschaffing der loonslaveraij. Het is niet omdat Jan het zoo niet meer verstaat dat de \n. P. hare gedragslijn zal veranderen, en onze schuld is het niet indien Jannen daarover anders dachten en handelden. Overigens, wij hebben de kandidatuurstelling van Van Berckelaer aan de kaak gesteld: die kandidatuur vervalt, ingevolge de stemming van den Bondsraad. Daarmede hebben wij voldoening. . Is J a n nu boos, en wil hij aan de partij zijne 'teleurstelling doen betalen, dan is de-stemming van den Bondsraad daar om t e bewijzen dat de goede kant daarom nog. aan zijne zijde niet is en die stemming geeft ons den lust niet hem op dien toon te volgen. Wil hij vechten? Dat hij zich eens wendt tot die zijner medebestuurders die hem in ' dien opgewonden toestand gebracht hebben. Wij hebben nog andere katten te geess- len.
Bij de brandweermannen Volgend vertoog werd naar den Gemeenteraad gestuurd.
AAN DE HEEBEN VOORZITTER EN LEDEN VAN DEN GEMEENTERAAD. Achtbare Heeren, Met deze nemen de leden der Stedelijk* ; Brandweer, de eerbiedige vrijheid U den ' wensch uit te drukken dat het vertoog dat TJ den 13n Augustus laatstleden ter hand ge-, steld is geweest in lezing zou gegeven worx i den in de eerstvolgende zitting van den Ge- i meenteraad ; vertoog waarin wij het vol*' gende vragen : 1. Recht in het huwelijk te treden voor ak ! le brandweermannen ; 2. Aflegging van een klein bekwaamheidsexaam voor kandidaten-brandweerman en aanneming der rekruten met proeftijd van een jaar aan mindere soldij. 3. Vaste benoeming na één jaar dienst met minimum dagloon van 4 fr. en jaarlijkschen opslag van 10 centiemen tot het maximum van 5 fr. voor de brandweermannen ; 5 fr. 25 minimum dagloon met jaarlijksehen opslag van 15 centiemen tot het maximum van 6 fr. 25 voor de korporaals; 4. Kostelooze verpleging in de gasthuizen voor alle ziekten, uitgenomen Venusziekten, : verwondingen bekomen in gevechten, in dronkenschap, enz. 5. Kostelooze aflevering van geneesmiddel len; 6. Jaarlijksche vergoeding van 150rr. yoo*; kleedermassa; 7. Kostelooze aflevering van het eersteji uniform, zooals gedaan is voor kaaiagen»en,: jachtwachters, enz. 8. Jaarlijksche vergoeding van 300 fr. voon; huishuur, aan getrouwde korporaals, mon tovoerders en brandweermannen; 9. Na 48 uren dienst, 24 uren vrijschap; 10. Jaarlijksch verlof van 12 dagen; 11. Aansluiting met de Pensioenkas der,' Gemeentebedienden met stortingen' van 5 -Jg en behoud der voordeelen waarvan wij nu genieten, 't is te zeggen de 4/5 als pensioen te trekken'op 50 jarigen ouderdom; 12. Bekendmaking van een algemeen reglement onzer rechten en plichten; 13. Stichting van eenen tuchtraad in deni zin van het voorstel Weyler-Terwagne; 14. Vaste benoeming met al hare voordeelen ; 15. Inrichting van bijzondere leergangen van rekenen, beginselen der natuurkunde,' Fransche taal en eerste hulp bij ongevallen ; 16.Stichting in de kazeerne eener beroeps-. boekerij. Zjj .duiven verhopen dat aan Hunne oofc - - - - - --". ~ - * ' - » . _ ~ . _ -.- .
, -^-r^~:^^_-.:
6 moedige wenschen zoohaast mogelijk gehoor zal verleend worden. Ondertusschen, achtbare Heeren, bieden zij U de uitdrukking hunner eerbiedigste "evoelens te willen aanvaarden. Uwe onderdanige dienaars, D. D. Voorzitter, FL. VERMEULEN. En de vorige handteekena.
Ondersteuning Staking Zeelieden ingekomen bij den Zeeniansbond Totaal vorige afkondiging : 8870.74. fr. Gezongen door Reels, 1.00. — ld. Gafé Pittoors, 8.49. — Delantsheere, bualicbting, 10,92. — Stockaert, id., 15,70. — Van Carp«l, id. 5.67. — Van Carpel, lijst 399. 6.00. — Brandt, 3.61. — Federatie Vakbonden, 14-1,80. — Jonge Wacht, buslichting, 3.49. — Dokkers van stouwer Bbs, 10.16. — Baronete, buslichting, 1.31. — Federatie der Vakbonden, 290,11. —Totaal : 9365,78. —Te -weinig geteld op een der vorige afkondiging 1.00. — Totaal 9366.78. fr.
EENE GROOTSCHE MANIFESTATIE
Het 25jarig Jubelfeest VAN DEN METAALBEWERKERSBOND EN VLAGINHULDIGING VAN DEN PROVINCIALEN METAALBEWERKERSBOND, ANTWERPEN. Vóór de bctooging. Het weder ziet er grauw en mistig uit en de regen valt langzaam neer en schijnt de manitestatie te willen dwarsboomen. Doch reeds vóór 10 ure 's morgens wordt de beweging op de Gemeenteplaats, waar de vereenigingen moeten bijeenkomen, zeer druk. De betoogers, alsof het een zomerweertje was, vertoonen blij, opgewekte geziohten en dragen de roode bloem in het knoopsgat. Langs alle straten komen de vereenigingen met ontplooid vaandel, onder het geschal der muziekmarschen naar de bijeenkomst. Niettegenstaande het ongunstig weder heerscht op de Gemeanteplaats, rond 10 1/2 ure, een ongewone drukte en slechts om 10 3/4 ure kan de stoet zich in beweging zetten. DE BETOOGING Prachtig is de betooging. Wij telden een tachtigtal deelnemende vereenigingen. Dus kan men zich een gedacht geven van het welslagen der feestelijkheden. De feeststoet wordt voorafgegaan door eene groot© banderol, waarop prijkt: « De Metaalbewerkersbond van Antwerpen viert zijn 25ste verjaringsfeest. » « Arbeid en Kunst», dè knappe harmonie van 't Zuid opent met een-zwierig pas redoublé. Komen dan in volgorde: Dokwerkersbond, Zeeliedenbond, Bond Moyson, Soc. Gebuurtekring 4e wijk,allen met roode vlaggen j) de Algemeene Belgische Diamantbewerkersbond met de harmonie De Dageraad* de vlaggen en eene groote banderol : « De A. B. D. B.. huldigt den Metaalbewerkersbond van Antwerpen», talrijk vertegenwoordigd ; Metaalbewerkers van den Center, Hondeng-Gcegnies, Marche-lez-Ecaussines, Seneffe, Besonrieux met vlaggen en kartels; Federatie der mouleerders van den Center; Metaalbewerkers van Camières, La Louvière.Haine-St-Pierre, Ecaussines.Fayt, La Croyère, La Hestre, Bois d'Haine, met roode vlaggen en kartels; Boekdrukkersverbond en Conducteurskring, afdeelingen van Antwerpen, met vlaggen; Werkersbond van Antwerpen, met vlag en banderol : « D e Werkersbond brengt hulde aan de klassebeWuste strijders der vafcaktie»; Fanfare «De Vredekring »; Houtbewerkersbond van Antwerpen ; Werkersbond Borgerhout; Sigarenmakersbond ; Jonge Wacht, 4e wijk; Werkersbond en Toon- en Tooneelkring « De Volksstem» van Berchem; Werkersbond Temsche, Werkerabond Hemixem, Metaalbewerkersbond en Propagandaclnb Hoboken, met harmonie i Morgenrood »; Tooneelkring « Gelijkheid en Recht », van Lier; Metaalbewerkersbonden Lier, Jupille; De Scheepshoutbewerkersbond Antwerpen; Meeaniciens van Brussel; Metaalbewerkersbond Court-St-Etienne; Schildersbond,Propagandaclnb, Schoenmakersbond, Zadelmakersbond en Boekdrukkersbond Brussel; Beeldhouwers-, Metsers-, Plafon neerders- en Houtbewerkersbonden Brussel; Metaalbewerkersbonden van Couvin, Flémalle, L'Union des Mineurs Flémalle; Suiker- en Chocoladebewerkers; Federatie van Verwers-ontvlekkers van Verviers; Metaalbewerkersbonden van Tillenr, Luik, Namen; Werkersbond en Metaalbewerkers Mechelen ; Lassalle'skring en harmonie « De Werkers », Antwerpen. WEGWIJZER De stoet manifesteerde tot in het hartje der stad. Hij legde de volgende straten af: Van Ertbornstraa*. De Keyzerlei, Statieplaats, Carnot-, Dambrugge-, Offerande-, Diepe-, Gomariusstraten, St-Jansplein, Paardenmarkt, Klapdorp, Koepoortstraat, Groote Markt, Koornmarkt, Oude Koornmarkt, Groenplaats, Schoenmarkt, de Meir, Jesusstraat. DE GROET AAN HET VAANDEL Toen de betoogers « De Werker» in de Diepestraat voorbijtrokken, defileerden zij allen voor het nieuwe vaandel van de « Centrale Vereeniging d e r Metaalbewerkers van België, aldeelmg Antwerpen », waarrond de vaandels der andere afdeelingen geschaard «rijn. Het nieuw symbool van de arbeidersbevrijding wordt op luid hoera begroet. Wanneer de laatste vereeniging — de harmonie « De Werker» — voorbij trekt, sluiten de vaandeldragers der machtige arbeidersorganisatie zich bij den stoet aan. Onder andere bemerken wij de vlaggen 'der afdeelingen Antwerpen, Berchem, SintKikolaas, het kartel van Boom. DE AANKOMST IN < EL BARD0 > Om 11 3/4 ure bereikt de stoet de feestzaal. De betoogers stroomen met honderden binnen en om 12 ure is de zaal en de gale-tjjen T W O J S J ^ ^ O L , ^ rjujaa zaal kan onmo-
.imn
— i
gelijk het tiende pAart der deelnemers zwelgen. DE FEESTZITTING Op den achtergrond der scène staan de talrijke vlaggen in trophee uitgestald; wat moer op den voorgrond, achter het bureel, wachten vijf dragers hot gelukkig oogenbiik af om namens hunne organisatie bloemenschoven en gerben aan do moedige kameraden der Metaalbewerkersorganisatie te mogen overhandigen. Aan het bureel nemen plaats, naast den voorzitter W. Eeckeleers, de gezellen Solau, secretaris der Centrale van de Metaalbewerkers van Brussel; Terwagne, volksvertegenwoordiger; Longville, secretaris van den P. M. B . ; Van Roosbroeck, schrijver der Brusselsohe Vakbonden; Verluiden, voorzitter der afdeeling Antwerpen, en de bestuurleden van den Bond. (Wordt vervolgd). •
•
Werkstaking in de rijtuigmakerij van Vinden Plas te Antwerpen Niettegenstaande de verschillende lage middelen welke M. Van den Plas gebruikt heeft ten einde onze mannen terug naar het fabriek te lokken of te broodrooven, is hij nog geenen stap in zijn duivelsch werk gevorderd. Deze heer dacht dat het genoeg zou geweest zijn aan de verschillende patroons de namenlijst der stakers te bezorgen, om deze te beletten nog ergens aan 't werk te geraken. Hij meende dat zijne werkers zich smeekend voor hem zouden aangeboden hebben, zijne edelmoedige goedhartigheid inroepende en vragende om door hem, onder zijne vaderlijke bescherming, te mogen worden uitgezogen. Hij dacht met ze een voor een te doen bij zich komen en zo eenige luchtkasteelen voor te spiegelen, dat zij afzonderlijk aan het werk zouden gegaan zijn. Alle lage middelen heeft hij uitgeput tot zelfs hen willen beletten nog met hunne kameraden bijeen te komen, door het bestuur der ijzerenwegen aan to raden hen hunne werkerskoepons te ontnemen. Hij denkt zeker dat hij met een schoothondje te doen heeft, hetwek men na eene duchtige rammeling suikerboontjes aanbiedt 1 O neen, hij heeft het hier met bewuste arbeiders te doen, weliswaar jong vereenigd, maar met wilskracht in het hoofd en met daden in de vuist. Al het "slijk welke hij naar bunne hoofden werpt zal hem ternggeslingerd worden. Aangaande zijne uithongeringtheorie zal hij zeker reeds bemerkt hebben dat hij daar insgelijks niet in gelukt. Ver van honger te lijden heeft d e vereeniging, onder welks bescherming ze staan, besloten hunne vergoeding te verhoogen en de Werkende kameraden hebben gevraagd of ze eene buitengewone bijdrage mochten betalen om hunne strijdende vrienden geenen honger te laten lijden, want strijden is ook arbeid en de arbeiders moeten-gevoed-worden. Zij zijn vaste* beslotèn'é**» ooit den strijd biet op te geven vreorohsèr vollédsge voldoe- ning zal verkregen worden ; zijne koppigheid zal hem dus duur te staan komen. Wat onze mannen willen is hetzelfde wat hunne brusselsche kameraden reeds bekomen hebben, niets meer, niets min, ' t is t e zeggen werken bij eenen patroon van vertrouwen, die zijn woord en handteektn' eerbiedigt. Een patroon die zijne werklieden aanziet als menseben. Een patroon die niet handelt als « dierentemmer, maar als « werkgever ». Een patroon die zijne eerlijk© werklieden niet achternitzet voor de laagste soort van schelmen,welke hij als dusdanig reeds meermalen op straat geworpen heeft. In een woord ,onze mannen willen recht op leven, 't is te zeggen hunne werkkrachten niet verkoopen onder den prijs van hetgene ze noodig hebben om deze te vernieuwen als zij afgemarteld zijn. En wij verzekeren noa altijd dat het geen kinderstrijd is, maar een strijd varn bewuste, overtuigde, waardige arbeiders die de overwinning willen en zullen bekomen. Onze mannen houden voet bij stek I
Partij beweging HIDDEXCOMITEIT. — De leden van het Midden-Comiteit worden dringend verzocht aanwezig te zijn op de vergadering die zal plaats hebben in het lokaal «De Werker», om 8.30 ure ' s avonds. DAGORDE : 1. Laatste schikkingen voor de kiezing ; 2. Depouijlement poll kleine lijst.
HAVEN VAN MTWERPEN AANKOMSTEN TE ANTWERPEN Per telegram, om 8,20 ore. Deensche st. Ludwig Bramsen, van Rio Grande do Sul. — Fransche st. Thérètte Marie, van Bordeaux. — Noorsche st. Paris, van Christiansand. — Dnitsche st. Hamm, van Hamburg. — Duitsche st. Slavenzitz, van Hamburg-. — Duitsche st. Alexandrla, van Hamburg. — Stein turm, van Bremen. — Duitsche st. Marks burg, van Bremen. — Eng. st. Red Start, van Londen. — Engelsche st Penrith Castle, van Havre.
STADSNIEUWS GEVRAAGD. — Verkoopers en verkoopsters voor bet blad « De Werker ». Verdere inlichtingen te bekomen bij gezel Taillez, alle avonden in 't lokaal «De Werker». KRIJGSDIENST. — Lichting'van 1912. — Het College van Burgemeester en Schepene brengt ter kennis van de belanghebbenden, dat overeenkomstig de wet op den krijgsdienst (art. 46), de lijst der vrijstelingen en uitsluitingen uitgesproken door den militieraad van het eerste kanton van het Arrondissement Antwerpen, in den loop van zijnen eersten zittijd, ter inzage van het publiek zal gehouden worden, op niet wettige feestdagen,op het 2e bureel van het Gemeentebestuur, afdeeling der militie, tot den 2.October en yan af 25 September. ..
Dinsdag 26 September 1911
AYNHOLDING EENER H0>'. GAARSCUE VROUW. — De policie heeft zaterdag aan boord van den « Lapland » oene SSjarige vrouw,van Hongaarschen oorsprong, aangehouden. Zij had 2000 kronen in haar land gesto ONGEVALLEN. — Een lading planken, aan boord van een stoomer vervoerd, IB aan dan Aziadok op den dokwerker B. Adriaan, oud 57 jaar, en wonende in de St-Lazarusstraat, 13, gevallen. De arbeider werd aan het hoofd en de schouders gekwetst. Men vervoerde hem naar het St-Camihusgesticht. Mad. Thys, 65 jaar oud, wonende Parochianenstraat, 14, werd door een rijtuig omvergeworpen in de Koepoortstraat en aan het hoofd gekwetst. De ongelukkige werd naar het St-Walburgisgasthuis overgebracht. DIEFSTALLEN. — Boosdoeners zijn des nachts bij middel van inbraak in de bureelen gedrongen van de firma Gerock Simonsen, in de Groote Dokstraat, 8. Zij poogden te vergeefs de brandkast te openen en konden enkel onbeduidende voorwerpen medenemen. • Een geldbeugel 48 fr. inhoudende, werd bij M. EmbrecHt, Plantenlei, gestolen. Onbekenden zijn in de woning van M. Aerts, Henriettelei, 1, ingedrongen en stolen er twee gouden met fijne paarlen versierde spelden, eene decoratie van het Leopoldsorde met brillanten en eene andere
i
• •
rntrn
decoratie ook met fijne paarlen versierd. Men heeftin de St-Vincenrtetraat. het rijwiel van M. Van Caseele, wonende Kerkstraat, Berchem, gestolen. VERDWIJNING. — Men bericht Ce verdwijning van zesere Frans Van R..., diamantslijper, met zijne ouders in de Lange Beeldekensstraat wonende. Hij was in het zwart gekle?d met bolhoed, rijgsnoeren schoenen. HET GEVAAR DER VUUR. WAPENS. — Eenige kinderen vermaakten zich zondag avond in de Kongresstraat met revolverschoten te lossen. Een ongelukkig schot trof de kleine Jeanne Vingerhoets, wonende Hoogeweg, 9, Borgerhout, aan den arm. Het werd naar het gasthuis gebracht. VERHELING.— Aan het parket van Mechelen heeft de onderzoeksrechter Fromes, vrijdag namiddag twee handelaars in metalen uit den omtrek doen aanhouden. Zij zijn beschuldigd van verheling van koopwaren, afkomstig uit de magazijnen en Staatswerkhuizen te Mechelen. Een der handelaars wordt beticht van sedert 1909, 't is te zeggen in twee jaren tijd, 160.000 kilos zinkbladen aan den prijs van 52,50 fr. de honderd kilos gekocht te hebben, dan wanneer de marktprijs 62,50 fr. bedraagt. De andere handelaar wordt beticht aan een geringe prijs 16.000 kilos gasbuizen gekocht te hebben. Beiden, niet tegenstaande hunne protestaties, werden naar Mechelen gevoerd om ter beschikking van het parket gesteld te worden.
Inhuldiging van ons nieuw lokaal te Heusden Naast iedere kerk, waar de geloovige bidt tot lavenis zijner zonden, moet een .volkstempel oprijzen, waar de arbeider plannen smeed om zijne vrijmaking van den dwang onder dewelke hij gebukt loopt, te bekomen. Die kreet, die wensch, dit pogen verwezenlijkt zich meer van dag tot dag. Tot in de diepste, fanatiekste hoekskens van Vlaanderen dringen we door. Nu is het eens hier en dan daar dat de partij ons roept om een volkstempel, een strijdlokaal of strijdvaandel in te huldigen. Zoo was het gister de beurt aan Heusden, eene door en door klerikale gemeente, waar de pastoor en kasteelheer op de arme boerkens en arbeiders den druk, den dwang, de slaafschheid willen houden. Doch Heusden is eene gemeente dii arbiders telt welke met ons, stedelingen, veel dn betrekking *Kjn, onzen strijd- en vrijheidsgeest leeren kennen, en dien geest, deze beginselen aan hunne dorpBbroeders in de slavernij mededeelen. En ' t is dank aan dien kern van mannen, die eene vereeniging schiepen, dat de Metsorsverceniginghet uitstekende gedacht opvatte hier een Huis, een volstempel, uit den grond te doen rijzen. ..JEn gister wj*.shet-,d uj-:
Dit zullen de inwoners zelf kunnen beantwoorden. DE MEETING Gezel BONTINCK, in naam der Metsersvereeniging, bedankte de Heusdensche bevolking om hare opkomst, evenals de Vrienden der stad en andere gemeentens. Spreker wees op de Bympathie die ons overal betoond werd en zegde dat de pastoor de grootste Bchuldige is dat de bevolking van Heusden zoo talrijk mee manifesteerde, door de propaganda die hij voor ons en het feest deed. Ter gelegenheid der kermis hadden wij ons lokaal geopend en dan ook had de pastoor de bevolking verzocht ons lokaal niet te bezoeken; wij waren duivels, enz. Hewel, het antwoord hierop was dat wij 1500 ingangskaarten verkochten. Onder de bezoekers hadden we zelfs den burgemeester en katholieke ingezetenen. De pastoor kan dit nooit, evenmin als elders, beletten dat de arbeider hier bij ons komt. Het is het huis der arbeiders, onzen strijd kan men niet stremmen omdat hij rechtvaardig ft» .: Verder sprak Bontinck over de praatjes die omtrent ons verspreid worden en toont het belachelijke er van aan. Het werk dat de Heusdenaars nu te volbrengen- hebben,- isf tm' zOTgen dat- aaast.ide? steenlossers, die allen zonder e«ne n zon» (lering georganiseerd zijn on 0-.75:ftv..inlejs> pfer weck betalen, de andere arbeiders zich ook in eenen werkersbond vereenigen. Het is dank aan de vereeniging en de hooge bijdragen dat de steenlossers zulke aanzienlijke verbeteringen bekwamen en nu zelf eisenen aan de patroons stellen kunnen. In treffende woorden sprak Bontinck over den te voeren strijd der arbeiders en kleine boeren, en zegde dat hij overwinnen zal van het oogenbiik dat allen onder een en dezelfde vlag vereenigd zijn. ^ Ook bracht hij een openlijke dank en hulde uit aan vele neringdoeners en ingezetenen van Heusden, die ons hielpen toen wij in de gemeente kwamen en vele nuttige wenken gaven. (Toej.) Heden is het feest, zoo sloot hij, dit lokaal staat ten dienste van u, maakt er goed gebruik van. Komt telkens wij u oproepen zoo talrijk als heden op en helpt ons aan den ontslavingskamp der arbeiders. (Langd. toej.) LAMPENS spreekt daarna eene krachtige rede uit en handelt bijzonderlijk over de macht der openbare besturen. (Deze rede zullen we uitvoeriger in « De Toekomst» weergeven.) Zeggen wij dat Lampens veel bijval oogstte. 3. DE BACKER bedankte dan in naam van «De Zaaier» de Heusdensche arbeiders. . N a Zwijnaarde kwam Heusden en nu zullen anderen volgen. Dit huis zal dienen om over nwen strijd te spreken. Te Zwijnaarde belet de pastoor den arbeider in ons lokaal t e komen in den dag, maar toch vinden zij ons, toch beramen wij plannen om de verdrukten uit hunne slavenketen t e bevrijden. Hij beleedigt ons dieven en moordenaars te zijn. Wij nebben nog nooit eene moord begaan, maar diegenen afgemaakt met woord en pen dio ons onderdrukken, uitbuiten en aan batiden willen leggen. Ten slotte zet spreker aan een propagandaclub t e stichten, om tot de vrijmaking onzer klasse mede te helpen. (Toej.) BONTINCK sluit met Anseele te verontschuldigen, die naar Zurich geroepen is om zitting te houden met het Internationaal Komiteit der Werkliédenpartij, waar gesproken wordt over den kritieken toestand di© tusschen Frankrijk en Duitschland heerscht. Hij beloofde evenwel van de eerste gelegenheid gebruik t e maken om eens tot u te komen spreken. (Toej.) Met hartelijk en opwekkend woord sloot Bontinck dit inhuldigingsfèest. Daarna begon in het lokaal het bal, waar het er lustig aan toe gingIn het dorp was alles vol leven, jubel en gezang ten de ne-ringdoeners zulkn een goede dag gehad hebben. Een soort menschsn zullen nijdig en woedend geweest zijn. Dit pijn "pastoofr ejh kasteelheer, slechts zïj^ die de kapitalistenklasse te verdedigen hebben. 't Zal niet helpen ! De buiten, Vlaanderen ontwaakt 1 De vlaamsche arbeiders m boeren wille» hunner vrijmakin^slecfcts bekomen door het socialisme,
WETENSCHAP
Vervalschingen Hieronder geven wij eenige middels v«tf vervalsching welke, ongelukkig genoeg, ia' den handel nogal eens gebruikt worden. Het Brood Boven de vervalsching van het meel wordti soms nog het brood met kopervitriool, een echt vergift, vervalscht. Om dit te ontdekken bereide men eene heldere oplossing van geel bloed-longzout, en men dompele er eene snede van het verdachte brood half in. Irn dien het door kopervitriool vervalscht ii, zal men weldra, boven aan het vocht eenen' rand van roodachtig bruine kleur kunnen waarnemen. De Siroop Bijna al de siroop is vervalscht en in vele! zelfs is er geen het minst vruchtsap. Men gebruikt tot het vervaardigen der siroop een' tleverachtigen pap van aardappelbloent, waarin men zwavelzuur (acide sulfurique ofvitriool) en wijnsteenzuur (acide tartrique) mengt. De roode kleur bekomt men door een** oplossing van fuchsine. Dit laatste kan men; erkennen met de siroop met azijnzuur (acetique) op te lengen : indien de siroop mef fuchsine gekleurd is, zal zij eene violetkleu»* te voorschijn brengen. Gebruikte men wijngeest (alcool) in plaats van azijnzuur, dan zou men eene oplossing van eene levendig blinkende amarantklevr bekomen, terwijl de echte siroop van bezien een karmijnrood geeft. De Wijn De wijn wordt met verfmos ^orseiHe), fuchsine en afval van aniline gekleurd èn? vervalscht. Deze stof is purperkleurig en zet deze aangename kleur aan de wijn, en de likeuren, waarin zijn gebruikt wordt, over. Reeds lang heeft men de kleur van déü' wijn bij middel van vérfmos opgehederd : wil men deze proef doen, dan warme men' eenigen wijn in een steenen of porseleinen potje en wanneer do wijngeest vervlogen is, doppe men er eenige witte wollen draadjes in, dié men vooreerst nat gemaakt heeft en men late die eenigen tijd zachtjes koken. Dan wassche en spoele men de draden en men giet er een weinig ammoniakwater öp i\ is de wijn met verfmos (orseille) gekleurd, de wollen draadjes en het ammóniakwatèS zelf, worden violetkleurig. Hedendaags gebruikt men veel fuchsine, i een vergift dat den dood kan veroorzaken i men kan deze vervalsching erkennen, daaraan, dat deze wijn meer dan de echte on* vervalschte, aan de wassching wederstaal, ' en eene min of meer donkere of verdoofde kleur van de fuchsine nalaat. Indien men zich nog nader -wil overtuigen giete men er een weinig ammoniakwater op; deze stof ontbindt aanstonds de fuchsine en maakt eene bruine plek. Indien men daarna azijn,zunr,-(attidjeiacéiique) in dit ammoniakw»»- as ter giet, krijgt het eene rozeklenr, bekwaam• ortj een r vat,wqUeradraadjete verwen.Een zoet L1 eenvoudig' middel, welke dooreen ieder kan ."«.„ beproefd worden iB het volgende : men legge eenen droppel wijn op de bovenhuid des hands en late dezen eenigen tijd drogen ; indien de wijn fuchsine inhoudt, zal er eene levendige, roode kleur op de huid overblijven, kleur welke aan de gewone wassching weerstaat. Dit is het geval niet met goeden wijn.
In de Syndikale Commissie der W. P. en Onaft. Vakbonden
-r
1
AAN DE BEROEPSVEREENIGINGEN ! BIJ DE SYNDIKALE KOMMISSIE' AANGESLOTEN, De afgevaardigden bij de syndikale Kommissie onderzochten Woensdag den uitslagder afgelegde examen voor de plaats van tweede aangestelde funktionnaris der Syndikale Kommissie.Zij waren van oordeel da* dezen aan de verwachting niet beantwoonf hebben en er dient overgegaan t e worde*! tot eenen nieuwen oproep. De leden der aangesloten vakvereenigingen kunnen dus de plaats verzoeken. • De jaarwedde bedraagt 2,400 frank mei ©en tweejaarlijksche verhooging van 800 fr, tot het maximum van 4,000 frank. ' Om tot het examen toegelaten t é iwpraen" moeten de plaatsverzoekers : 1. Lid zijn sedert vijf jaren van een VaE-l bond bij de Syndikale Kommissie aange-! sloten; . . 2. Doorgrondig ééne der landstalen ken» nen (Fransch of Vlaamsch) en begripperl hebben der andere. De kandidaat die zal genoemd worden; moet zich in de Brusselscba omgeving vestigen. /' De vragen moeten aan J a n Bergmans, Sekretaris der Syndikale Kommissie,Volk*»; hnis, Jozef-Stevenstraat, 17, t e Brussel. tot den 15 October allerlaatst gestuurd worden.
Laatste Berichten I
N
.
l.W
Spoorwegramp Te Appleton zigerstrem een troffen. Er zijn De bareelen weet niet hoe.
(Ver. Stat.) heeft een MM voorbijgaande tramoar g*1', 14 dooden en 12 gekwetst**1waren open gebleven, *H*8' ^x--**~
- •- ——i—e
—»
Andere ramp
Parijs, 2S S j j * ! Dezen morgen zijn een express- «n «ew kqopwarentrein opeengeloopen te Rennes. Vijf wagons zijn ontriggeld, maar, "<--*'*•] genoeg, geen. enkel rejzj^ar ia .«WS,"* tSt-
