Orgaan der Belgische Werkliedenpartij.-- Verschijnende alle dagen

'

,1

Prijs per niunmor : vooi België 3 cantieine.i, TOOI den

i a a r — N» 1 3 1

roemde 5 oenlisman

"' raW'-raFfH

Telefoon i Redactie 247 - Administratie 2845 ABONNEMENTSPRIJS BELOIE

DrakKtr-UMC******--

•j-un: Maatschappij HET LICHT

Orle maspdcn. . . . . rt. 3.25 Zee maanden • . , . . fr. 6 50 Een jear fr. 12.50 Men abonneert iJcti ep alk poitbu. t

bestuurder : f. DE VISCH.

«LHe^f«-0«nt

. . REDACTIE . . ADMINISTRATIE

HOOGPOORT. 29. GENT

Orgaan der Belgische Werkliedenpartij.-- Verschijnende alle dagen.

SCHOPKE! Bah, cen schopken vuiligheid, een asschenbakje meei of min 4 daar ».ien zij in den reimgheidsdienst met naar. Men smijt dat op Jen hoop bij al de rest en •t is ermee gedaan. Zoo handelen wij ook met de vuiligheid die het anti-socialistisch Volk voor onze voeten werpt. Al waar dtit blad de hand aan steekt c f waar het over ademt, wordt bevuild m besmet. Gelukkig dat wij tegenvergif ter onzer beschikking hebben. j n e r . . -•••.f>r b*?t»te —• "^•-•rs k«~ndiede Het Volk de volgende venijnige regels af over de darsenwerken : PORT-ARTHUR. — Maandag aanstaande komt een nieuw reglement in toepassing. Op de 4 uur werkens zullen de vocrd--s 200 kruiwagens aarde moeten wegbrengen. Dat maakt 1200 kruiwagens in de week, waarvoor men l*t fr. loon verdient, zijnde I centiem per ree. Wij doen eerst en vooral opmerken, dat zulks alles is wat Het Volk tot hiertoe schreef over de moeilijkheden die de stad aan de darsenwerken is t e g e n gekomen. Het is waar dat de katholieken in den gemeenteraad en over 't algemeen tot d: tegenstanders van het huidig stadsbestuur behooren. Maar de politiek heeft nu eenmaal «ets te zien in het openbaar werk der darsen, dat in den grond niets anders is dan een werk van wijs vooruitzicht en edelmoedigheid, om werkelooze arbeiders van alle opinie te helpen. Elkeen mag er dus zijne hulp aan verleenen en is als mensch zedelijk verplicbtjiet te doen. «Ms de zoogenaamde Godsvrede in een geval mogelijk en nuttig w a s , dan w a s ,het wel in de zaak die ons nu bezig houdt. Het Volk heeft beter gevonden een geheelen tijd zijn gebenedijden bek niet open te doen en de stad alleen haar plan te laten trekken.

. . . Ziedaar de moedige honding dier heldhaftige christene democraten (?) Het stilzwijgen van Het Volk is hem eindelijk te lastig gevallen. Goed zeggen, de stad zedelijk helpen m hare lastige taak, dat g i n g boven zijne krachten, boven zijn zedelijken nofd, want het blad bezit er geen. Openlijk de stad afkeuren, haar in 't -EgeHjk stellen, dat dierf Het Volk niet, wetend dat het er slechts met schade en schande kon van afkomen. Wat bleef er dan over? Wel, geheel venijnig en onderduimsch de inzichten, de daden der stad in een

Syntjikalisme sn sparen De oorlog heeft ons doen Hen dat een aantal werklieden en bedienden, 't zij ten persoonlijken titel, 't zij door het bestaan van kinderen, een spaarboek op de ban., of op den post bezaten, waarmede -ij heden op dezelfde bazis als de vereenigde werkman voor werkloozenondersteunjng worden geplaatst, al bedroeg die rjaarboek slechts 10 fr.. waarvan de drie vierden vóór den oorlog zijn afgehaald. Die spaarders ontvangen dus evenals de gesyndikeerdo verkman, voor onbepaalden tijd, EEN frank daags, vermeerderd door den bij zon de ren familiesteun van net Werkloozenfonds. Die toegevendheid ia gedaan met het oog ep de rampzalige gevolgen van den oorlog en om eenigruins het arbeidersvoo ruitzicht te beloonen. In het bestuur van het Werkloozenfonds is er in buitengewone breede termen en met uiterst venoenenden geest geredeneerd eo gehandeld, doch een oogslag in de lijst van de werkloozensteun ontvangende spaarders, n o p t tot eene zeer gewettigde opmerking, die in elk geval ten bate der belangh-*bendeo moet keeren. Het secr«*--**;aat heeft de spaarden per »ak gerango-Mikt, . oodat men de verlangde gegevens dadelijk snapt. Op de eerste bladzijde staan de metaalbewerkers ten getalle van 122 waaronder 60 werklieden van de Pnntfabriek van Gent"rogge. Het getal VEREENIGDE mannen kennende, is het duidelijk dat er in die fabriek « n geest van stelselmatige tegenkanting jegena het werkerssyndikaat heerschte en «er waarschijnlijk door grootere belanghebbenden aangevuurd. •u-ten geraakt men a-m wsjk groot ge****"

.

valsch daglicht stellen, door te liegen geüjk een tandentrekker en valsch te zijn gelijk een echte jezuiet. 't Is hetgeen Kat Volk gedaan heeft in de regels die wij hooger mededeelen. Met de nieuwe regeling moest elke ploeg van 20 mannen aan de darsen, dagelijks 200 kruiwagens vervoeren, dat maakte inderdaad 1200 kruiwagens in de week. Maar het venijnig lasterblad stelt het voor, als waren die 1200 kruiwagens in de week door eenen werkman gevoerd, want hij zegt - 1200 kruiwagens voeren voor 12 fr.j dat maakt 1 centiem per kruiwagen. De onbeschaamde leugenaar zegt niet — en hij wist het — dat die 1200 kruiw a g e n s het werk zijn van 20 mannen van de ploeg, zoodat er voor dat werk niet 12 fr. betaald wordt, maar 12 fr. x 20 mannen of 240 fr. Het verschil 15 dus zeer aanzienlijk. En als er 240 fr. betaald worden in de week om 1200 kruiwagens te vervoeren, dan wordt de kruiwagen niet vergoed met eene vergoeding voor den arbeid van I centiem, r--.ar wel met 240,00 fr. gedeeld door 1200 of met 20 centiemen per kruiwagen. Ziedaar den filou in al zijne naaktheid. Dat een dagbladschrijver al ne keer m i ; kan zijn, zich kan bedriegen in een cijfer, dat nemen wij geheel gereedelijk aan. Dat is ons zelve al voorgevallen. Maar hier is dat het geval niet en het kan het geval niet zijn. Het verschil van 1 centiem tot 20 centiemen is al te aanzienlijk om zich in zulke mate te bedriegen. Zonder aarcewerker te zijn, kan elkeen w e t e n dat een werkman g e e n 200 kruiwagens in vier uren kan vervoeren en laten vervoeren, dat zou op weinig na een kruiwagen per minuut zijn. En ware het mogelijk zich in zoover te trompeeren, dan zou er toch een onder de lezers moeten zijn die de dwaling opmerkt en ze terecht wijst. Dat ook is niet gebeurd en het toont aan, ofwel dat de opvoeding der dutsen die deze kerels volgen reeds goed gemaakt i s , ofwel dat zij in hunne domheid alles slikken wat men hen te eten geeft. Wat men er ook over denke, dergelijke handelwijze dient streng afgekeurd en gelaakt t e worden. Wij hebben het gedaan, wij deden onzen plicht. 't Is te hopen dat, nu wij die vuiligheid opgeschept en weggeruimd hebben, wij morgeit ander en properder werk zullen te doen hebben.

F. H.

spaarders niet. En, wjj spraken daar van de breedheid van het Werkloozenfonds, ten opzichte vaa dergelijke spaarders, doch men neme wel in acht dat die toestanden slechts tot het einde van den oorlog reiken. Daar, voor zoolang het stelsel van het sparen nog medega-at, na den oorlog, zeker wel nieuwe bewijzen van persoonlijke opoffering zullen moeten voorgelegd worden alvorens verderen werkloozenonderstand te genieten. Daar de vereenigde werklieden bestendig aan eene verplichte, door de gemeente erkende bijdrage onderworpen zijn, terwijl de spaarders ontvangen "ONDES EEN CENTIEM TE MOEIEN STOETEN, wordt dit stelsel met veel reden ook nog eene bevoorrechting genoemd. Voor de werklieden der Funtfabriek bestaat er nog een ander voordeel, dat niemand hen, op verre na, benijdt, aangezien elkeen anders niet beoogt dan de ellende in de families te voorkomen en alle rampen te vermijden die voor zoovele jaren de werkersklas kunnen teisteren. De werkloozen der Funtfabriek genieten van dezer beheer 1 frank daags, dit is eene daad eenig misschien in onze omgeving en die ter eere der fabriek strekt. De vereenigden en de spaarders uit deze fabri-k genieten dus t e samon, minstens 12 franks (den familiesteun aan de huisvaders niet mede gerekend) per week. Na den oorlog eindigt echter alles zonder dat het gevaar voor werkloosheid of crisis in eits vermindert, integendeel vreezen wij dat de gevolgen ook schrikkelijk langdurig kunnen zijn. Wie alleen tegen die rampen behoed blijft is de gesyndikeerde werkman, omdat de vereeniging het niterste mogelijke zal doen eo dat de openbare besturen hare

De spaarder verkeert heden in eene tijdelijke begunstigde positie, welke na den oorlog waarschijnlijk olotseling phoudt, terwijl de vereenigde werkman, dank zij dj gekende overeenkomsten en reglementen, zich tegen de verschillige ongelukken VERZEKERD ziet! Wij willen besluiten, dat er, benevens de werkloozenveriekering iets hoogers en dringenders bestaat, in de eerste plaats de verzekering van het bestaan, het recht op beter leven, ih ruil van door naarstig werken verkregen arbeid. De spaarders hebben ongelijk als ze voor de naaste toekomst voort hunne boonen zouden te weeken leggen op de werkzaamheid en de opoffering hunner vereenigde kameraden De taktiek zal zeker wel naar de laatste ondervindingen hervormd en geregeld worden. En de werklieden zullen wel begrepen hebben dat de buitengewone solidariteit, heden door eene onvoorziene ramp zoo vurig opgewekt, in de toekomst slechts zal opflikkeren, dan bij het bewijzen en vertoone«n van de algemeene en noodzakelijke verplichtingen. Geene tweemaal zullen voorrechten geschonken worden, en dit met alle redenen. En omdat de belanghebbenden de gelegenheid zouden hebben het syndikaat INTIJDS te vervoegen, zijn er zeer voordeelige voorwaarden gesteld, die ten allen tijde ten onzent te vernemen zijn. Jules De Clerck.

I.alie's legermacht Deze bestaat uit: 1. het actieve leger; 2. de mobile milicie (landweer); 3. de territoriale militie (landstorm). De goedgekeurde dienstplichtigen worden in drie categoriën ingedeeld; hiervan komt de eerste kategorie 2 jaar onder de wapenen en is daarna 6 jaar ter beschikking voor het aotieve leger; waarop volgt 4 jaar mobiele militie ett 7 jaar territoriale militie, samen dus 19 jaren «dienstplicht. Zij, die bij de loting de hoogste nummers trokken, behooren tot de 2e reeks, terwijl degenen, die om verschillende redenen vrijstelling krijgen bij de 3e reeks worden ingedeeld. De 2e reeks behoort 8 jaar tot het actieve leger, doch is in vredestijd in «groot verlof», behoort daarna 4 jaar tot de mobiele militie en 7 jaar tot de territoriale. De 3e reeks wordt uitsluitend bij de territoriale militie ingedeeld. Om een denkbeeld te geven van de sterkteverhouding der verschillende reeksen, diene, dat in 1910 van de goedgekeurden: 151,339 man tot de eerste, 34,079 tot de weede en 26,977 tot de derde categorie behoorden. De oorlogssterkte van het actieve leger .en de mobiele militie is ongeveer 1,300,000 man. Bij het op voet van oorlog brengen wordt het actieve leger en een deel van de mobiele militie samengevoegd tot vier legers, elk bestaande uit drie legerkorpsen, een cavaleriedivisie en de noodige hulpdiensten De legercommando's bevinden zich te Genua, Florence, Milaan en Napels. Elk legerkorps bestaat uit twee divisiën van het actieve leger eh een landweerdivisie en verder nog een bergsalieri regiment, een cavalerieregiment (korpscavaJerie), een veldartillerieregiment van 6 batterijen (kcrpsartillerie) en verder troepen en treinafdeelingen voor hulpdiensten. Elke divisie bestaat uit 2 infanteriebrigades (samen 12 bataljons), 1 veldartillerieregiment van 5 batterijen en troepen en treinafdeelingen voor hulpdiensten. De totale sterkte van een legerkorps is ongeveer 50.000 man, 8400 paarden en 126 vuurmonden. De standplaatsen van het hoofdkwartier der verschillende legerkorpsen, zijn de volgende : Ie korps: Turijn, He korps: Alessandria, I l l e korps: Milaan, IVe korps: Genua; Ve korps: Vicenza, Vle korps: Bologna, VII*; korps: Chieti, VTIIe korps: Florence • IXe korps: Rome, Xe korps: Napels, Xle korps: Bari, X l l e korps: Palcrmo. Buitendien zijn nog buiten het korpsverband 4 cavaleriedivisiën elk samengesteld uit 2 cavaleriebrigades, eene afdeeling rijdende artillerie van 2 batterijen, een bersaglieri wielrijdersbataljons (met opvouwbare rijwielen) en verschillende hulpdiensten. Met de dekking van mobilisatie en concentratie zijn de Alpentroepen belast, die niet in een legerverband zijn opgenomen en over 24 batterijen bergartillerie beschikken. Verder heeft men dan nog de niet in legerverband opgenomen mobiele militie, de territoriale militie, 10 regimenten vestingartillerie en de carabanirie (gendarmerie). De infanterie en wielrijders zijn bewapend met Mannlicher geweer of karabijn van. 1891, de veldartillerie met een 75 mM. Bnelvuurkanon, de bergartillerie met een van 66 raM. «o da zware artillerie n e t eea

De rijkdommen van China In eeu onlangs .verschenen boek over China, deelt Dr de Mackay een kort overzicht mede van de rijkdommen in den Chineeschen grond en die een machtige rol zullen spelen in de wereldnijverheid. Men beraamt de schatten aan kolen in de provincies Joennan, Kweitsjoe en Kwangsi op omtrent dertig millard ton, dus merkelijk rijker dan al de belangrijkste lagen ter wereld, namelijk die van Pennsylvanië; de massa aan kostbare zwarte diamanten, in anthricieten, zou 630 milliards ton bedragen. Overgroote kolenlagen bezitten daarenboven zeer dikke lagen ijzererts, en er zijn ook groote massa's koper voorhanden, benevens andere metalen, waarover men bij benadering geen oordeel kan uitspreken wat de hoeveelheid van die ondergrondsebe rijkdommen betreft. Eenige mijnexploitaties zijn reeds in gang; zij brengen elk jaar verscheidene millioenen ton voort, namelijk de kool- en ijzermijnen van Tajeh. in de provincie Hupeh, dio 1000 ton per dag opleveren; de mijnen van FingBJang, in Kiangsi, die het driedubbel opleveren. De twee uitbatingen leveren ook bessemerstaal en uitstekend ijzer; de voornaamste staalfabriek bevindt zich evenwel te Hanpang, waar men bouwijzer fabrikeert, materieel voor projectielen, riggels, spoorwegwagons, enz. De ondernemingen thans door Japanners en andere vreemdelingen bestuurd, beteekenen niets tegenover de nog niet uitgebaatte overgroote lagen. De weinige groote katoenweverijen, die

In West-yiaanderen en ta

't Noorden van Frankrijk Offieieele telegrammen: Uit Dnitsche bron BERLIJN, 9 Mei. (Wolff.) Dit het groote hoofdkwartier wordt gemeld: Het ambtelij. n. communiqué vnn het Havas-agentschap van den 7den dez c r is slechts hierom belangrijk, wijl het onder honderden woorden één waar woord bevat. Het communiqué beweert dat gedurende de laatste 14 dagen de Duitschers op het Westelijke gevechtsterrein niet door het front van den vijand zijn heengebroken. Dat is ongetwijfeld juist. Daarentegen hebben de Duitschers in datzelfde tijdsverloop ontegenzeggelijk met zeer aanzienlijke uitslagen het front van de bondgenooten der Franschen. de RuBsen, doorbroken, zonder dat de Franschen daar iets aan konden doen. Westelijk Oorlogstcrrcin: GENT, den 11 Mei 1915. — Voor Westende is gisteren door ons vuur een Engelsche linieschip verdreven. O. Ieperen verdere vooruitgang. 5 machinegeweren buigemaakt. Z. W. Ryssel voortgezette fransche aanvallen op Lorettohoogte, Ablain en Carency afgeslagen. Aantal der gevangenen tot 800 vermeerderd. Tusschen Carency en Neuville duurt Kamp om de door de Franschen bezette graven voort. Z. W, Ryssel een engelsch vliegtuig neergeschoten. N. Flirey en in het Priesterwoud vijandelijke infanterieaanvallen met veel verlies saamgebroken. Oostelijk Oorlogstcrreln: In O. toestand onveranderd. Russische pogingen in Linie Besco-Brzezanca-deel Szcucin aan do Weichsel de vervolgende legers van Mackensen, tegtn te houden gansch afgeslagen. Russische lijnen verscheidene malen doorgebroken. Hopelooie aanval van russische divisies van Sanoc naar Besco afgeslagen. Vervolging wordt voortgezet.

Uit Fransche bron PARIJS, 9 Mei. (Havas.) Ambtelijke mededeeling van hedenmiddag: Over het geheele front hebben artilleriegevechten plaats gevonden. Een Fransch bataljon heeft door een gelukten overval ten Westen van «Lens een sterk werk op de Duitschers veroverd. In Argonne zijn bij Bagatelle drie Duitsche aanvallen, waarvan een in den nacht van 7 op 8 Mei eo twee op den 8sten afgeslagen. Drie Dnitsohe aanvallen bij het Bois-lePréHre ziin dadelijk

DEN VREEMDE Drie maanden (-(agelljkt verzonden). . . . . f-, 6.75

slechts een begin zijn in deze nijverheid, ontwikkelen zich ook snel. De uitvoer van China, met zijne bevolking van 400 millioen inwoners, bereikt slechts 2 1/2 millard frank, terwijl de in- en uitvoer van een enkel Europeesch land wel 15 milliard bedraagt! China bezit thans een spoorwegnet van 10.000 kilometers, wat zeer weinig is voor eene oppervlakte van 200,000 vierkante mijlen.

Het door den engelschen geldminister Lloyd Georges voor 1915-16 opgemaakt budget zal het noodig maken dat er vijftien milliard meer binnen komt dan er het vorige jaar opgebracht werd door de algemeene belastingen. Gedurende het afgeloopen jaar brachten de algemeene belastingen vijf milliard e a zes-honderd-vijftig millioen op, eene Bom die aanzienlijk hooger was dan dei-e der gawone uitgaven. Maar met den oorlog zijn de uitgave» gestegen tot een bedrag van veertien m_tliard, zoodat er dadelijk een overgroot tekort was vast te stellen, tekort dat ook* dadelijk aangevuld werd met de opbrengstder oorlogsleening. Rekenaars die de gegeven* vaa lord Asquith ontleed hebben, op grond der offieieele documenten, schatten dat men zal moeten tellen op eene dagelijksohe nitgave van vijf-en-veertig millioen. Yijf-cn-veortie: millioen per dag, voor Engeland alleen, waar moet dat naartoe I

PARIJS, 12-5:18. (Ambtelijk): Drie nie»we duitsche aanvallen ten N . van Lombardzijde werden afgewezen. Ten O. van St-Georges bemachtigden onze marinekanonnen de van de Duitschers sterk bezette Unionhoeve zoowel als de daarvan ten O. liggende veldschans. Duinkerke werd weder beschoten. In gebied v .n Arras en wel ten N. behielden wij de reeds gemelde landwinst. Aan het overige front, bijzonderlijk in de Argonnen en in den Elzas bij Sillakerwasen, duurde artilleriestiijd voort. Lsatste berichten: Ten N. van Arras behielden wij trets verschillige duitsche tegenaanvallen ons sedert gisteren gewonnen vooruitkomen en vermeerderde \. -t aan verschillige stellingen, bijzonderlijk tusschen Carancy en Souctey, waar a.«cj zich met goed gevolg verder ontwikkelt. In Berry-au-Bac werd een duitsche aanval teruggeslagen, evenzoo in 't Priesterwoud.

Uit Ergelsehe bron LONDEN, 9 Mei. (Reuter.) Maarschalk French meldt dd. üeden : In de afgeloopen uccht en vandaag zette de vijand zijn aanvallen ten Oosten vc'"* Yperen voort. Deze aanvallen zijn alle afgeslagen. Onze linie staat daar stevig. Vanochtend viel ons eerste leger het vijandelijke front .-.an tusschen Bisgrenier en Festhubert en won terrein in de richting van Fromelles. Het gevecht duurt voort Onze vliegers hebben St-André. het spoorwegknooppunt ten Noorden van Rijssel en de brug over het kanaal bij Don aangevallen. ' -' LONDEN, 12-5-15 : Veldmaarschalk French meldt • De vijand ondernam Heden vijf aanvallen tegen de Engelsche vechtlijn ten O. van Ieperen. Zij hadden verliezen.

% *

*

kmk Hussisch- PóolscheOaliGisclte grens Uit Oostenrijksche bron WTB. — WEENEN, 12-5-15: In de gevechten der laatste twee dagen hebben onze troepen de russische lijn bij Bebica doorbroken. Hierdoor werden de ten Zuiden vaa den Weichsel strijdende russische krachten gedwongen over de Wisloka te gaan. Het sterk bevestigd Nidarfont werd door den vijand geruimd. In Midden GzJkiê dringen. onze en de duitsche troepen de overblijfsels van de verslagene russische korpsen tegen 8an, Dynow, Sanok terug. Eén russische tegenaanval, langs den ijzerenweg ten Westen werd teruggeslagen. De vijand had zware verliezen. De vervolging wordt voortgezet. Wij nemen gevangenen en buit die alle dagen toenemen. De aan de woudgebergte voorgedrongen kolommen hebben bjj Baligrod een sterken tegenstander gestold en met de voorhoede de San bü Droernik overgegaan. Het rus-ri-

** • « * *"«*"** Wkow

"r?cr.Jcraag 13 Mal 1915

««2 en Dzsok streed, is ook de nederlaag ingewikkeld. In Z. O. Galicie zijn de Russen op verschillige plaatsen tot aanvallen overgegaan. \\ sloegen '*en sterken aanval ten Noorden van Pruth torug. Wij namen G20 gevangenen. Ten Noorden van Horodenka gelukte het den vijand aan den Zuidelijken Dnjosteroever voet te vatten. Do strijd duurt voort.

\jl-£ j&ussïsohe Itrsn PETROGRADE, 9 Mei. (F. T. A.) De generale staf deelt mede : Ten Zuidwesten vau i\litau zijn onze troepeji tucn succes vooruitgegaan. Deu 7den Hei nceffc do vijand de stoüing bij J«u«is«.-i moeten ontruimen. Den ssten begonnen .ijandelijke troep 1 langs do kust met •-teun van do vloot en offensief en bezetten na een gevecht r*-«, 'een kleine afdeeling van onze territorialeu Libau. Ten Noorden van de Narew bij VVach sloegen wij met succes cen onbeslisten a.inval der Duitschers af en wierpen den vijand daar zijn stellingen terug. Langs de Nida is het kahn. Iu West-Galiciö zette do tegenstander -gedurende deu 7den zijn krachtige aanvallen voort, ofschoon z-j minder veelvuldig waren. In de streek .."aar de vijand zijn voornaamste pogingen tegen ons iu het werk stelt, heeft een regiment -edurend,een tegenaanval 4 machinegeweren van ' u vijand afgenomen. In de Karpathcn hebben wij met volledig succes aanvallen afgeslagen in de richting van Mezolaborcz u den linkeroever van den bovenloop van do Lomnioa.

Uit Russische bron PETROGRADE, 12-5-15 (Ambtelijk): I n ' t gebied van Schaulen werd onze aauval 'met goed gevolg voortgezet. Len beiorsche kavallerieuivisie, gc3teund vau een pruissisch garde-intanterie regiment, werd in do nabijheid vau do statie Yeymi d o c r o n z o uiterij mot goed gevolg aangevallen en do vijand moest t-jrugwjjkeu. Aan den linkeroever van dea Njenien «.n «tan het Narewfront i3 allra rustig. Links van den Weichsel sloegen wij cen u-uva; af. In West-Galicie aan het front WelepolNowotanee werd een strijd geleverd. In het gebied van Krasno kon de vijand over de Wislokastroora voet zetten. In ' t gebied van Uzsokepas deed de vijand een vruehtelooze aanval. In de Bergketen van Javornik had een strijd plaats. Onze voorhoede deed een aanval aan "Kat front van Chabrukuki tot aan de Stirpimonding.

* * *

De strijd m k MmWm

En e§e «üssskasMS KONSTAXTINOPEL, 5 : T e i . (Wolrt.) liet ('-'uiicscaej LTC-ote hoofdkwartier "icldt (ia.* aaa bot Ka.uka.sisehe froaü LIO aigemeeae t-u^tai-d oiigi.-wnziz-J is. De naav.iüiro vo.ii j e n vijand in ile b u u r t van Oltag zïra, onder zware verliezen voer hem, afgeslagen. De tuastand ontwikkelt' zich up voor uiis gun-stis-e vijze, In -de prüvmciu Azerbeid=j-üi hebben onzo troepen in de buurt w.a iJihuan op 2i) April ea l JHei, evtnai^ oi> de volgende rfasen aanvallen uit/gevoerd. De Kussen, die verrast werden, kregen aanzienlijke verliozon. Onze troepen zetten met succes de operaties voort. Op de overige ^evechtsfronten is niets .'*.n belang voorgevallen.

EIH ïlgsssssefc© bran PETJlÜtiCAÜE, U Md. (P. T. A.) De fctaf van het Russische leger in Kauka-siÖ meldt, d.d. 7 dezer, dat het offensief der .Russen in da richting vaa Olty is voortgezet. De Russische troepen bezeilen ds -t-reck van Ardorst en Keghyk. Len Turkscii bataljon dat o-n de il ank der Kussen opereerde, weid met de bajonet Etangevallen. hi do richting van Alasjkcrb werden de Turken teruggeworpen. PETlivOUilADF., 12 Hei 1913.. (Ambtelijk) : Onze troepen be/.eUeden het gebied vnn Art win en Tewas. Tot Olti dreven onze troepen de Turken uit hunne stellingen en wierpen ze in üu zuid-westelijke richting terug. Bij Taparitz werden de Turken ten Kulden van het* P a s teruggeworpen. Wij bezetteden cie dorpen ten zuiden van het Taparitz pa-s.

* *

Bscliiiopptog

w

Ttfif-se S®PJ®Ï>35B8

Eb-&ven ERgsIarad liONDEK, 10 Mei. (Wolff). — Naar het Reuterbureau: Twee Zeppelins verschenen : s morg.us om 2 ure 45 minuten over Southend en VVestcliffe en wierpen m 't gansch dertig bommen af. Eenige brandbommen veroorzaakten ec?n «aantal branden. Er werden 2 vrouwen gedood en een aantal inwoners verwond. De «forten openden hun vuur en verdreven ze. LONDEH, n Mei (Wotff). — Melding van hec Eeuter-bureau: Do door den lucht.aanval op Southend aangerichte schade wordt op êOGO pond geschat.

& & #

Uit Turksoho bron

•S-t-Xl

"'-VVVÏ. B. KONSTANTINOPEL, 12/5/15: Aan het Dardanellenfront bij Are Burnu deed do vijand gisteren nacht vier vertwijfelde aanvallen, maar -verden door onzen 'bajonettenaanval teruggeworpen. De vijand had daarbij zware verliezen. Ongeveer drie zijner bataljons werden uiteengedreven. De vijand bracht vele gewonden naar zijne booten. In 't zuiden bij Sidd ,ül Bahr deed de vijand onder de hoede van zijn vlootvuur oenen aanval, welke zonder gevolg bleef. Van de overige plaatsen is niets beduidends to meidon.

Uit Fransobo bron , PARIJS, 11 Mei 1915: Generaal d'Amade, bevelhebber der Fransche troepen aan de Dardanelien, is vervangen door generaal Gouraud. Hij is de jougste generaal van «het Fransche leger en heeft zich zooals o- -z •generaal d'Amade in Marokko roemrijk ,gedragen. Zooals men weet heeft generaal 'd'Amade zijn ambt nit reden van ziekte, moeten verlaten.

* *

*

*

S&IA

'9 **• k* &*> m mm I S B

EERLI-JK", 8 Hei. — Vóór eenige weken bracht een groot aantal m'eldüig-on uit Noorwegen overeenstemmend het bericht dat in do nabijheid van Bergen, aan de Noorsche kust in den nacht van 8 op 9 April een hevig© zeeslag tusKchen Engelsche en Duitsche schepen plaats had. Ook uit de zee komende schepen berichtten d a t zij een eskader van oorlogsschepen gezien en in den geheimzïnnigeu nacht geschutvuur en seiiijnwerperslichten waarnamen. Deze berichten k-wuiuen echter ongeloofwaardig voor. Nu heden is licht geworpen over dit zeegevecht. D<: kapitetc van de duikboot « A E 4 1 in de Dardanelien genomen had een brief bij zich met de vol-jende -'ijzondcrlie-isn over den geheimzinni'^en zeeslag : o Superbe gezonken, ".Yarier zinkende zonder -> dat de Duitsche marine verliezen had. Vrijdag a g April kwam een aantal zwaar beschadigde » kruisers binnen geloopen. De « Lion Ï is erg »bescha.--.isd Het officieel bericht verzwijgt 3 alles, wat n»et goed is. 1 Volgens diezelfde berichten zouden enkelo

Engelsche oorlopsschepen min of meer Deschacü'vd ÏD lingi-lsche havens binnen geloopen zijn. De Duitsche vloot heeft aaa dezen slag ge
Oo s a a t s t o nsaronea v a n ÖS « EsT-^e^. -ivüNSTA^'TIXOPEL, 6 Mei. (Wolff.) Kajjitein luitenant Mucke is na een marsch van vijf da;;en van El Vedzj aan de Itoode Zee met zijn officieren en manschappen (in hot geheel 49 DIÏUI) in Klula jtangekomen. «Maandag komen zij waarschijnlijk in Damaskus. H e t spoorwe«gbestuur stelt hun een extra--trein beschikbaar.Damnskus verwacht hen met spanning.

Oo (JüJkDGOl- en mijnoorlog LONDEN, 9 Mei. (Heute.) De admiraliteit maakt bekend, d a t Duitsche onderzeebooten in de weck eindigende 5 Mei, vijf Britsche koopvaardijschepen met een gezamenlijke tonneumaat van 11,000 on zestien visschersschepen met eon totale tonnenmaat vaa 3C00 hebben in den grond geboord.

LONDEN, 9 Mei. (lleuter.) Do treiler cllelcnic^ uit J i i m s b y is in de Koordzcj op eon mijn geloopen en in de lucht gevlogen. Van «Je opvarenden zijn twee man bij do ontploffing omgekomen. De overigen zijn t e Grimsby aan land gebracht. LONDEN, 9 Mei. (Reuter.) H e t Zweedsehe s.s. «Caroline», van Charlesto-~n (V. St.) n a a r Stockholm, is opgebracht n a a r Grimsby. H e t schip zou een lading k a t o r a aan boord hebben.

Hg! torpeÈsreo van sis "Lüsitatiia,, tÜÜt ES3Ï2'3C5iQ CJETOH

BEliLIJN, 9 Mei. (Wolff.) Naar wij van welingelichte zijde vernemen, bevonden zich ean boord van de «Lu3rt-ania> 54b0 kisteu mot sehietvoorraad. Het groot:'.1! deel van de iailiag bestond uit oorlogscontrabonde.

booten meer mogen laten varen. De agentschappen hebben bericht ontvangen geen biljetten meer af to geven.

Uit ££nge!soho !is*cn W. T. B. LONDEN, 12-5-1911. — «Daily Mail» meldt uit New-York dat de duitsche gezant een schrijvuii ontvangen heeft, zeggende dat het gezantschap unoand.ig nacht <«m 1.32 u. in de lucht zal vliegen. Graaf Bernstorff hoeft aan al do dagbladen den brief toegezonden met de aanmerking dat hij op den aangegeven tijd in zijn bed, op zijn duizende gemakken, zal liggen slapen. W. T. B. LONDEN. — De «Daily News» ontvangt uit Washiugton het volgend nieuws: H e t duitsch gezantschap wordt door de policie streng bewaakt.

liat Amerikaansche bron NEW-ORK, 9 Mei. (Reuter.) Do « NowYorksehe Post » m e e n t : t Duitschland I2g er geen oogenblik over in het onzekere wordt-n gelaten, hoe de beschaafde werold ijn jongste daad van vreosaanjaging beoordeelt. H e t volkenrecht en het goddelijke recht zijn gelijkelijk met v e t e n getreden. Het gaat i r d e r d a a d niet to zeegen dat gewaarschuwd *«vaa vóór de «1 Lusitania » vertrok. N a a r de veitcgonwoordiger van Duitschland zelf in den Haag. Von Bicborsteiu, zeide, zijn er enkele daden, togon welke geen internationale wetgeving noodig i^, omdat zij onder do rechtstreeksche algemeene veroordecling door de gnnschö menschheid vallen. WASHINGTON, 9 Mei. (Reuter.) De oersto formeele uitlating van het Witte Huis over het gebeurde met de « Lusitania » is vervat in een mededeeling, heden avond gedaan door den secretaris vaa president Wilson. De-e zeide dat de president natuurlijk zeer bedroef gestemd i-, over den ernst van den toestand, dorh dat hij met kalmte den v:e«? zal gaan,dien hij moet volgen. Hij weet, v/at do wil is van het Amerikaauiche volk en hij zal mot beslistheid zoowel als met kracht optreden. P H I L A D E L P H I A , 12-5-1915. — Wilson verklaarde in eene redevoering voor 4000 Amerikanen, dat do Vereenigde Staten do vrede zullen behouden, m a a r zal pogen Duitschland het onrecht te doen herkennen voor wat de «Lusitania» kwestie aangaat.

BERLIJN, 9 Md. (Wolff.) De geheele Duitsche pars — en vooral do «Köln. Ztg.s, hot <3orliner Tageblatt» en de «Frankt. Ztg.» — betreurt ten diepste het verlioa aan menschenlovens Jat het gevc'g is geweest van het zinkon van do «Lusitanid». Wïk Duitsche iiroa K E U L E N , 9 Mei: Volgens een bericht Zij wijst or op dat do Britsche regeering door haar barbaarsche poging tot uithon- van de «iKölnischo .Zeitung» zegt de «Avaugering van hot vreedzame volk van een ti» van Milaan, d a t in kringen van afgegroot land Duitschland in de noodzakelijk- vaardigden een levendige beweging, gaaiido heid had gebracht, de Britsche wateren tot is om Italië voor den oorlog te vrijwaren. De groote meerderheid in Senaat en —"aoorlogsgebied to verklaren. De cDeutsehe Tagesztg.?, de «Vossisehe mer is voor h e t behoud van de onzijdigheid Ztg.» en andere bladen wijzen er op da., on de meerderheid van het land ie voor doordien graaf Bernstorff in het openbaar vrede. Dit weet ook de regeering wel. Toen vertegen het reizen met Fransche en Britsche booten had gewaarschuwd, de Duitsche leden week de laatste inwilligingen vaa regeering haar plicht voldoende heeft ge- Oostenrijk als onvoldoende worden beschouwd, heeft de regeering terstond «ie daan. Do verantwoordelijkheid van hert ~e- overeenkomst niet d s verbondenen geslobeurdo treft, behalve do Engelsche regee- ten. D a a r n a echter zijn de gezanten van ring, meer in het bijzonder de reeders, die Duitschland en Oostenrijk met nieuwe indoor het verschepen van oorlogstuig met willigingen voor de dag gekomen, die voor bewapende passagiersschepen hot leven Italië aannemelijk zijn. Maar nu kan de van onschuldige passagiers in gevaar regeering niet moer van haar verdrag met de entente af en zij schuift daarvoor de brachten. op de diplomatie der Medeschuldig is de Engelsche pers die de verantwoordelijkheid centrale mogendheden, die te laat was geerustig-bédeelde waarschuwing der Duit- komen. schers als een reuzenbluf beschouwde en De «Eöinische Zeitung» schrijft, als deze met bijtenden spot overstelpte, waardoor, de waarschuwing van Bernstorff waarde- berichten van de «Avanti» juist zijn, clan heeft zich het ministerie S a l a n d r a in cen loos werd gemaakt. Dit alles verminder-t echter de gevoelens van oprechte mensche- zeer onaangename poisitie gebracht en lijke sympatliie bij het Duitsche publiek dreigend «schijnt thans Giolitti uit z'^n terughoudendheid te voorschijn t e treden. voor do slachtoffers der ramp niet.

e lioiuSiog van Italië

W. T. B. BERLIJN. — Uit de beste bron wordt gemold dat de Engelsche Cunardlijn en de White-Star lijn geen verder

B E R L I J N , 12 Mei 1915: Aan de « Kölnische Volkszeitung» wordt geschreven: De toestand is in de laatste 21 uron on-

veranderd gebleven. H e t zal nog eenig» J . gen duren vooraleer men zal weten »-«i gaat gebeuren. * Men vergete niet d a t wat ook Gio'^Ki gevoelens zijn, hij zoowel a b Salandra Sonniuo, eerst en vooral Italianen zijn DJ die politieke mannen zullen handeleo'. 1 gens hetgeen het grootste voordeel J i brengen nan hun land. l a nndere V-OO«M gezegd, het is eene soort strijd onder S diplomatieke en politieke wereld. Wie ~?i zegevieren in deze zaak, zal dus binns, enkele dsgen gekend zijn. •

Uit iialiaansohe bron De Avanti, ons te Milaan verschijnend broederorgaan, dat thans gmoten invW uitoefent op den zakengang, heeft volg.»» La llelglqno een opschuddingswekkendïï tikel geschreven over « den parlementaire» opstand tcgon het ministerie », waarin h.' onder meer heet: « Onder do mannen die dueimaion n». onri wetgevende lichamen, neemt eene veel' beteekonende bewoging t-'.e met het duidelijv rlv^v.1 nna lland . n / 1 fte » m i n . . . « de J. _ ^"v docl ons vrijwaren '.'.'tn

M van den oorlog. De ovorgroote meerderhS' van onze kamer- en senaatled-n heeft ajV krachtdadig verklaard voor de volhanün, in de strengste onzijdigheid dea lands en* 1 overgroote mre; derheid d e r italiaansche be. volking is tegen den oorlog, voor den vredi, » Deze duidelijk betoonde geostestoeaUad is zoo goed nis door ons door do regeer,™ gekend, die hare houding alleen steunt |2 de gewijde dubbelzinnigheid «Ue zij in hwe verklaringen heeft gelegd, alsook op dg kamerstemming die daar onvermijdelijk gei gevolg van was. »

Verder zou do Avanti beweren dat de regeering e r voor i; om het land in den oorl» te slepen zonder rechtstreeks af te brêkj met Oostenrijk on Duitschland, maar eea omweg volgend om zich tegen' Turkije ta kunnen keoren, onder voorwendsel dat dit land de voorwaarden van het verdrag m Lauzaane over het hoofd hea-ft gekeken. Dit verschillende telegrammen bhjkt dit de toestand, alhoewel gespannen gedurea. de de laatste dagen niet geva*rlSjker ia •«. worden. P i i n s von Bulow zou door den koning taa Italië vriendelijk ontvangen zijn en da brief gelezen hebben waarin de duitacl» keizer hem verzoekt al het mogelijke u doen om eene overeenkomst- te sluiten aet den keizer van Oostenrijk. Volgeus de Osservatoio Roraano zoupriat von Bulow ook door den neus ontTanja zijn, aan dewelke hij in naam van Duitacb. land en Oostenrijk zon vratren om Italië ta veriaten als de oorlog zou uitbreken, maat het blad voegt er bij d a t de pa.ua zi -j daar wel zal van wachten, omd.it hij weet dat oï na deu oorlog nooit meer zou kunnen tem-*keeren. Icn "-lotte is nog f e melden dat de voorzitter van den ministerraad gister de vol.' gendo circulaire gezonden heeft i>an ai daprefecten van het l a n d : ( Wij vernemen eea en ander over.betoogingen tegen vreemdelingen die in ons laoX wonen, over daden die voor doel zoudei hebben hunne woningen, uitstallingen of cp.' schriften te beschadigen. s Wij verzoeken u de strengete maattegek te nemen om zulke betoogingen te belette» eu t e voorkomen d a t een vreemdeling mi* handild of beschadigd worde. :- De eerste plicht van een beschaafd volk bestaat daarin dat het zich enthoude vaa alle gewelddaden tegen gelijk velken vreemdeling 19 Dat de italiaansche militaire afgezant w. Zuiich naar Petrograde gezonden is, omer zijn land t e vertegenwoordigen in hot groot hoofdkwartier, d a t heeft volgens versclK-deno italiaansche bladen geene do miaita beteektmiB en dat kan hceaen.-.amd aietf veranderen aan den toestand, die er bedel weer beter uitziet. W. T. B'. KOME, 13 Mei 1915 : Aao ik prefektea werd een rondschrijven g^»aa\] hun bevelende maatregelen te neoiatpiu de eigendommen der Duitschers Bldeo beschermd worden.

W. T. B. HOME, 12-5-15. — Gioiaalu*. gisteren sea onderhoud met den kuilt.

,

DT^»"/'*5T:'L. .i"*s2Cv*'^^^a;a

FEUILLETON VAN "VOORUIT»

(4

Jacob van Artëveli08 DOOR

Hendrik Gonscience -.•

•*.

—w— — De dag der verlossing zal zeker komen als er gebraden zwijnen nit den hemel vallen ? schertste de voller, want ik weet toch niet, als ik u zoo hoor sprei e n , tegen wie of wat ;ij stormen zoudt. — Tegen wie 1 riep Lieven Comyne. Wie heeft de Engelsche kooplieden in Vlaanderen doen aanhouden, m wie i5 er de schuld dat Koning Edward den uitvoer der Engelsche v-*ol naar Vlaan. deren verboden h«3eft? Wie heeft aldus onze duizends getouwen doen stilvallen ra het neringiooze volk '.ot den bedelzuk «B den hongersnood «.ebracht? — Dit heeft de Koning van Frankrijk gedaan(l) en die zal in het kort nog eens weten wat 'ia Vlaamsche Leeuw vermag, al- hij •opstaat. — Ah, is bet tegen Frankrijk : zeide de voller lachend ; dan beklaag ik n. Ver. 0 ) De weverijen van Vlaanderen verwerkten in dien tijd geene andere wol dan di- nit Engeland kwam. Zie over de rede' van dil verbod P. A. Lenz, in de Af •sta htótorluncsteto., tome I, page 271.

geet.de geschiedenis van -\ikolaas Zannelun niet. Gij hebt "nisschien goesting in uw hemd, met bloote voeten en met don strop om den hals in het veld te staan ? (2) Hi; moest velen dat doze woorden de Gentenaars diep verstoren zouden, want hij had ze no? niet half gesproken, als hij zich reeds met haast verwijderde, gereed om te loopen, .,00 iemand hem vervolgde. Inderdaad, -ie stroodekker wilde hem, voicens dat 'lij raasde, haisen beenen op de Vrijdagmarkt ^reken. r.Iaar Lieven weerhield ! ^ a , zeggende : — Jan, laat hem jaan ; hij. is de moeite niet waard. Ik zal 'iem dezen avond in de Lccuu:-ten-putte zijne ïxkenir.g geven. Ik weet niet, maar ' e t zou mij niet verwonderen dal die r.ügeloopen Yperling een betaald afspieder van Frankrijk ware. — Met dit alles, zuchlte Simoen, zie ik er toch geene uitkomst aan. De twist tusschen Frankrijk en -.-"-geland-kan nog jaren duren. Tegen dat het zal 1-oslist zijn of Philips of Edward de Fransche kroon zal dragen, bunnen al de wevers eh wie bij de weverij in Vlaanderen moet leven, van honger en ellende uitgestorven zijn. — Ik zeg u dat het niet gebeuren zal I schreeuwde Lieven Comyna verstoord. (2) Gewone straf door de Graven aan de oproeriqe Gsmeenten na hunne onderwerpin-v opRclesJ, en door de burgera van Brugge in 1323 onderstaan, na do nederlaag van Nikolaas l-annekin.

«fa-j^a-aaiaoi'Viijvjftifrij.i -5.-IUJ«IL^^JU«V. vo«^u.i-,..^reygm:v-x-Hi

Roeland (f) zal stormen eer de week ten einde i s ; wij zullen laten zien dat Genlsch bloed toch niet liegen kan, al denkt men het nu. Wij zullen met den Koning van Engeland aanspannen. Dan zal er wol en nering genoeg in he> land zijn. Dat er maar één kome die moed en verstand hebbe; dat hij dnrve riepen : Vlaanderen den Leeuw ! Nering! Nering I (2) en gij zult. de Vrijdagmarkt gewapende Gentenaren zien spuwen. Hier staan wij wel zeshonderd o;) de Markt. Wat vragen wij om te wapen te loopen ? Wat vraagt Vlaanderen om op te staan uit zijnen schandelijken slaap? Slechts een enkel woord, niet waar? Welnu, dit woord... — Zie, zeide Simoen, terwijl hij met den vinger vooruitwees, ginds aan c'.2 Serbodinsbrug (3) komt do Wijze Man 1 Dat die het woord --ilde spreken I Degene, dien men met den naam van Wijze Man had aangewezen, kwam in de verte naar de Vrijdagmarkt aangestapt. Hij was een ' u r g e r van meer dan (1) Boeland, de naam eener klokke, die op het belfroot van Gent hing, en waarop doze verzen te lezen stonden : 'lek hecte Boeland. Ais men my slr.et, dan Ut brand; Als men my luidt, ist tto-n of f**ge in Vlaenderland. Vaernewycke Historie van België, kap. T.I. (2) Door nering, in dezen zin g*>be*dgd, verstond men allen handel, nijverheid cf arbeid die gewin aanbrengen, zooveel »'» broodwinning. (3) Nn Zuivelbrngge genaamd,, ,

middelmatige gestalte, op wiens gelaatstrekken men bij den cerston blik raden kon dat vernuft en wijsheid hem inderdaad mildelijk geschonken waren. Onder zijn breed, berimpeld voorhoofd, en overschaduwd door zware wenkbrauwen, blonken zijne bruine oogen, die in rust niets aanduidden dan overweging en vrede des gemoeds, maar wier blik bij de minste aandacht als eene vluchtige sprankel vuurs uitwierp. Zijn neus, met groote beweegbare ademgaten, sprak van krachtdadigheid en moed, terwijl zijne minder scherp afgeteekende lippen goedheid en teeder zielsgevoel verrieden. Op de kleeding te nordeelen, moest dfw.e burger rijk zijn, want hij droeg een mantel en osnen kolder, gansch van zwart fluweel en gevoerd met roode zijde. De huik, of kap, welke hij over zijn hoofd geworpen had, was van donkerbruin laken ; zijne hozen of beenkousen van allerschoonst Gentsen laken, en zijne schoenen van geel Corduaanscb leder. Zijn mantel ter rechterzijde open zijnde, kon men zien dal hij aan den gordelriem een lederen tassche droefj en daarop een knijf of wapenmes (1). Zoo haast deze persoon uit de Zuivel(1) 'De heer Felix de Vigne van Gent, dio door zijne uitmuntende werken over de kleederdracht der middeleeuwen ook bij den vreemde befaamd ia geworden, beert de goedheid gehad mij eene teekenin*** te maken der kleede"dracht van den «Wijzen Man» van Gent zooals deze volgens zijne opzoekingen moet geweest zjjn. Alle overige bijzonderheden over de kleedinz d e r Vlaming in de SIV° eeuw, w«elke

stege op de Vrijdagmarkt trad, ea dal zich daar voor zijn oog het tooneel to schrikkelijkste volksellende ottvouwde, schwti eene plotselinge siddering heffl aan te vatten ; want het was «*dsol m wilde staan blijven, en iets bitters spreidde zich over zijn gelaat. Evenwel, hij stapte langzaam voort en sloeg teU« zijnen nu ontvlamden blik ten gronde. Terzelfdertijd kwam een Stadsribaud uit de Wolvestege op de markt. Hij Wela «sene arme vrouw, die een kind in den arm droeg bij den «houder en rukte » met geweld voort. De rampzalige moeto weende met overvloedige tranen, «f v/ijl zij als zinneloos hhten'.rtwod m hare wangen op het (iangezicht"Var hasr kindeken bracht, of zijne voetjes in na» borst stak. ; Het was een akelig schouwspel, «j» halfzinnelooze vrouw -00 ijverzucht*» zien worstelen tegen de koude en teg* den hongersnood, die bezig waren • hare armen zelven eenen wreeden moor» te plegen. --.--J De Ribiwd gaf geen aandacht op dw" wanhopigen strijd; de moeder scwra ook niet te wéten dat men haar g w » aandeed; zij liet zich gedwee * * ° * " ^ ken en ging nifn" Bwijmelenóe "wPl** nevens haren Mdsmaii. rra-dstj

In het tegenwoordige werf voorUomen.* getrokken vit de «Vade-mecum dn r**; tre> en uit de «Recherches a^anV»^ les Costumes etc. des Gildes et &W*t, tions des m-Stiers», beide ya» den Mar."" Vigne voornoemde ,

• VoiKtenrag l a Mei IBTS

3 tien arfceldors gedood werd-m.

na dertig

gewond

* * * ï0II

'.!!w,rfe'*M''t tevrede-n en dreigen met SSutfc indien er M ootteg aangegaan

In Noorwegen «Difolgende staking

yji Zw« üsOvr-sclw bros

Ia Hoorwegen dreigt, eene algemeene st*».

J»

king. De arheideravereeniging, die 70,«AU leden telt van de gezamenlijke gsorganisoerde arbeiders in Noorwegen, beeft met algemeene stemmen tot de algemeene werkstaking besloten, indien het Storting op 13 dezer de regeeringsvooratelleo over dwangBcheidsgerecht sanneeot. Toegeven van de rijde van de regeering wordt onwaarschijnlijk geacht.

•t\BtlCH 19-HB15. — Va*B he* kaïdige W - r i e Salandra Iran tot ge*»» •»<*<-*«S. -ret-standhouding «Vomeo tnaachen S a eo Oostenrijk. Aldus een schrijven g f t i «K61n. Z*g.»__

Japan en China Heen oop«.og t o s s c h e n «Japan eia China p£KING, 10 Mei. (Reator.) China heeft 'i H*org"*na om een nur het ultimatum van tmat ingewilligd.

Sesneuveld

Ëetangrijk Bericht

* * *

U. Louis Rolin. die bij de «Banque Je Report*», le Antwerpen, werkzaam was en in onze beste Sringen wel gekend, is ovor een paar dagen aan den U s e r gevallen. Louis Rolin was een van de vijf zonen van professor Alberic Rolin, der Hooseschool vaa Gent. Alle vijf stonden nij dangs na het uitbreken van den oorlotr onder de wapens. Bij Mechelen sueuveldc de oudste Hippolytc; zijn broeder Henri werd bij Nieuwpoort zwaar gekwetst. Hun grootvader was Minister ia het eerste Oabinet Rogier; hun oom was de gekende minister van binnenlandsche zaken, Ruhn-JacquemynB, in het laatste liberaal Ministerie.

De Vereeniging der Brouwers van Gent en omliggende in hare zitting van 3 Mei: Aangezien de onuitstaanbare toestand waarin de brouwerij zich bevindt door de buitengewone dure prijzen van Mout, heeft besloten: Eeno nieuwe verbooging van prqB van 2 fr. op enkel, 'i fr. op dubbel en -1 fr. op tripel bifr te eischen. Deze verhooging \an prijs zal toegopast worden van af 10 Mcl. Aangezien alle aankoopen van benoodigheden in de brouwerij, op voorhand moeten geschieden, wordt de klienteel vriendelijk verzocht gedurende den huidïgen toestond de betaling bij aflevering te doen. (Medegedeeld.) Het beBtunr.

!ü '! LSÜO van Oudenaards

Ziehier de lijst der Belgen, die door .":•. Duitschers krijgsgevangen genomen lijn aan boord der Hollandsche stoomschepen <£ainstroom» en . Batavier»: Alfr. Lagasse, 18 jaar; Adhemar Dauwe. 31 jaar; Henri Masson, 39 jaar; E. L. Vereen-ioghe, sa jaar; Adrien Rabot. 20 jaar; Emiel Pourbaix, 46 jaar; Antoon Poltior,' 48 jaar; Georges Lambert, 28 jaar: Alfons De Gemier, 23 jaar; Ch. E. 0 . De Don cker. M i r s r ; I. P. Wiilems, 84 jaar.

* * •

Te Antwerpen Tn Duitschland BshantieSing van SüLisekesss door r3e X-stralen Ia het. radiografisch Liefda-ü-^idsinstimt te Berlijn, zijn er 81 gevallen van littaakena, sedert h«st begin van den oorlog, «Joor de X-stralon behandeld geworden. De resultaten waren zeer bevredigend, nrklaart dokter Kaniiner, hoofd van het Berlijnsche radiografisch instituut, in de jieiiziniacbe Wochenschrift-». Ken kan rs-egen dat eene nieuwe eu gelukkige therapie uitgevonden is- De invloed der Xitnüen op harde en p-jnüjke littaekons is nar krachtig. Men krijgt ook een estetiscb effect, door de litteekens minder teragstootend te maten. D s behandeling met de Xstralen oefent een bizonder weldadiren invloed op litteekens in den mond en het gehemelte ui'In vele gevallen heeft men aan de ledeoaten, welke door pijnlijke litteekens verlamd waren, hunne! beweging en lenigheid faonm terpw-Tea.

* * *

ïn Holland 3e «radste lanaS-uveeHEshüng tsaar oase gezonden tfftlegraaf*: Op 15 Mei a. s. worden do tfianatplich'.igen der oudste lsndweorlichüng. wier diensttijd ouder normale omaaudigiieden zou geëindigd zijn op 1 Oogst 1314, voor zoover zij zulks zelf wenschen en voor zoover zij geen rang bekl«3«eden of daarvoor in opleiding zijn, in het genot van vwrltjopig (klein) verlof gesteld. Aan bet kader dezer landweerfiohtmg be geen verlof worden verleend; evenmin aaa het landstormplichtige kader dat onder da wapens is. Echter zullen de sergeants • korporaals (behalve de fonrier») bebooTBids tot den landstorm en tot de lichting landweer 1ÊC7 zooveel mogelijk worden venzaam gesteld in of nabij hun woonpiÊteïn tot hulp bij de opleiding van den Tijvilligen landstorm. Iet aantal van deze landstorm-afdr-etmnais gaandeweg zeer toegenomen, roodst te bedoelde kader daarbij onontbeerlijke casten zal bewijzen. Se diensten van het hoogere en adminifirttieve kü4er van de onderhavige lich*"*.g**o landweer en landstorm kannen bij ésa troep nog niet worden gemist.

* * *

In Zwitserland Een snefcantaehe Observatie-post in de lacht Een nieuw photograiisoh toestel voor •Heg-.uigen, hetwelk iets vaa de kinematogrftaf en de donkere kamer heeft, werd door den Italuuaechen geleerde Giovanni Fobri, uitgevonden. Het toestel wordt achter de zitplaats van •Jst- vliegenier bevestigd en kan door den •Ws gemakkelijk in beweging gebracht of tt gehouden worden. Om op verschUiencle hoogten ea bq afvaaelende snelheden opnamen. te kunnen fan, heeft de uitvinder eea aetx vernuftig D-w-u-me «bedacht dat toelaat bet toestel ffwdig vol-gene de itBodweadtgbfed-» t e ranen regelen. Op iedere photo worden de •-•vrooeUrtóand m, *-. rW^ilim-, automatisch fwrnkt. Giovaoai *sbri ia vasi meening, dat zQae «f^rading aan al de loodsen de moeite aal "•pareu van in de toekomst een- w»««rn«9s*tr«!ee.te Beman.

In Frankrijk Ontploffing sftö meldt uit HAVB8 : Aan 6OÓT<1 vaa « Mgelsche stoomboot < Hambsstonrange» °*)> door snbekeode oonaak eene c-ntpW•a» Plaats. Eea a a n werr" gedood, ed *"*»r aeéaod.

* * * E

In Italië

«»e noodlottige v. ontploffing J*.J$?? «J'S* ***** "iat in (ie 5«erfabnek i^Pcntiuialhe eene aiteo-

SS

BBBBVC

De toondichter van LA MSït, Paul öilaon, hoeft gister morgen in het Feestlokaal de hevhaling zijner meesterlijke symphonische schets bijgewoond on "line «hoogst gewaardeerde tevredenheid uitgedrukt over de prachtigs uitvoering. Heden Donderdag zal hij het concert met ïiine tegenwoordigheid vereeren. Het zal een ware kunstavond zijn! Wij rekenen op eene meer dan stampvolle zaal.

Zulks ware maar eene kleinigheid kon men het van de policie bekomen be*-*ijs, terstond op de Lokonhalle aau den bevoegden man brengen.Maar men moet op stront met honderden en altijd aangroeiende honderden zijne beurt afwachten. Het ware nochtans zeer eenvoudig het bewijsstuk m een omslag te mogen steken en het in de brievenbus van de Lakenhalle terecht te brengen. Als er geene brievenbus bestaat kan er toeh vel eene aangebracht worden. Nu moet men letterlijk het recht van broodaankoop afbedelen, zooals de wekelijksche bedelaars aan de deur der pastorijen en kloosters van de stad hun boterham of hun cent komen balen. Dank en besto groeten. X. Gent, 11 Mei 1915.

«Z&anstroont» an «Batavier»

* * *

TE GENT

STEDELIJK WEEK DER VOEDING ALGEMEENS

lieden Donderdag, i3 Mei, van 5..1o ure namiddag fDuitsche tijdl, zal de muziek-kapel van het i i Landsturm-Ersats-BataillonGent», in het pavillon van het tcnt.xmstelünr-tialels muziek maken.

Briefwisselingen De uitdeeilng der broodkaarten

HERZIENING

De herziening voor de 5" polkiewijk zal plaats hebben: 1° Bagattenstraat Vrijdag 14 Mei. 8 1/2 u. (Belfort) voor si de ingeschrevenen van het Museum. 3 u. (Boltort) n' 1 tot lso * u. — n° 1S1 tot 250 6 u. — n' 851 tot 326 « u. — H" 326 tot eind»

2° Kortrijkschestraat. Gent den 10-5-1S. Zaterdag 15 Mei. Waarde Redaktie, 9 n. (Belfort) n* 1 tot 18*> Ware het mogelijk van de Bz-dsktie vaa 10 u. — n' 131 tot SOO < Vooruit» te weten hoe bet volgende aan10 1/2 a. — n' 201 tot ein een te knoopen: S" Bt-Pietersplein Mijne vrouw, nupi kind (tusschen een en Zaterda g 15 Mei. twee jaar) en ik maken drie nit. Tot voor 3 u. (Balfort) u' 1 tot l i » veertien dagen hadden wij 21 broodkaarten voor eene week. De verledene week werden 4 u. n' 151 tot 250 — n" ons ïi kaarten ter hand gesteld en deze 5 u. 251 tot 350 — . 6 u. n» 351 tot eind* w--ek~ 16 (zestien), de besteller erbij voe— gend < Kinderen onder de twee jaar krrjgen geene kaarten meer. Tot daar als het soo zjjn moet. Doch als bediende laat onze beurs ons niet toe ons te voeden met taartjes, of driemaal daags met vleesch e s andere zoetigheden en De gemeenteraad stemt de volgende kloekte, en als mensch laat onze maag ona punten der dagorde: niet toe gras of hooi te eten. Nochtans werden in sommige straten de 1' Verhuring ran greuileo. — De stad broodrantaoenen niet verminderd. Zoo «kan Gent geeft in huur aan ds Naamlooze ik u een huisgezin noemen bestaande uit Maatschappij cRussia» verscheidene gronvader (28 jaor ongeveer), moeder idem, een den, gelegen tusschen de Kleine Doklaan kind van twee jaar en drie of vier maand, en de Afrikalaan, met een** tnts-le oppereen kind van één jaar en eene maand of vlakte van 11,045,40 r. m. vier, te zamen vier personen, welke twee en De huurprijs wordt bepaald op 00 oeci. dertig kuiarten ontvangen hebben of acht per v. m. en per jaar, tij het *»n jusrlijkper persoon. sche huurprijs van 6,627.24 fr. Waarom in dat huishouden, waar een De pacht wordt gesloten te rekenen van kind von 23 maanden méér is dan in het 1 Januari 1915 voor 3, 6, 0 achtereenvolgen, mijne, zestien kaarten méér gegeven 1 de jaren. Öf kan dat kind, omdat het wat meer 2° Godshuizen. — Begrooting van 1015. — dan twee jaar is, dobbel rantsoen, 't is te Ontoereikendheid van Art. 11 (Kleedii). seggen een halve kiloeram brood, daags Herhaling op 1916. eten, De gemeenteraad machtigt de kommissie Dit ie denk ik, waarde gezellen, niet de der burgerlijke Godshuizen de som van eenigste klacht die u ter band sol gesteld fr. 3.500 op hare vrije fondsen te nemen worden, want op onze wijk boort men van mits heraanhaling in de begroo-tanK van niets anders spreken. 1816. «Vooruit» is goed fngoHcht sa «Bent 3° Godshuizen. — Onderhoudskosten vaa gaarne de min begunstieT)»--> der nt-s-st* een zeker getal kweekelingen van hst Jonschappij als tolk. gensweezenhuis in hunne familie gsdnrenHopende, gezellen Opstellers, dat in ge- den 3 " trimester 1818. Herhaling «aa val het u mogelijk is, daar een woordje meer 8,250 fr. op 1910 over te vernemen, dank & a in noem onzer Goedgekeurd. taavmtem wiis-r <• Stedelijke btvigésUehlea e a •tortbof. A. D . H. . dcB. — Verordeningen. — De stad heeft Wijk Bt-J-'-W'-r».sedert verleden jaar, vier openbare bodgestichten, ongeminderd de openbare inGoEclrte Opsteller «an Tooraft, richtingen voor stortbaden, (üe i a zekere Laatt laq -toe U ook mijne klaoht lik ï e schoollokalen bestaan. dienen aangaande ds mtdeeling van de Het schijnt noodzakelijk eea algemeen broodkaarten. reglement te maken voor de werking dezer De personen op «het register der b«svolJring instellingen. ia de stad niet aangeschreven s s dio ter Op het algemeen reglement volgen de wille wan den oorlog hier bij ouders en bijzondere reglementen, voor ieder gesticht vriendsa rijn gevlucht, moeten zich bij de c£ soort van gentichten; rij bevatten de bekrijgsoverheid aangeven en zich in bet po- palingen, betrekkelijk de dagen en uren waarop de inrichtingen geopend rijn e a de fiaebareel van de wijk loten opschrijven. Die plet-gvormen schijnen na vele weken tarieven, die onmogelijk algemeen kunnen gemaakt worden. -riet meer voldoende voor bet Yoo-üngs5* Godshuizen. — Werken uitgevoerd komiteit, aangezien er voor die personen goepe broodkaarten meer worden afge- aaa de rolden van het 'esticht Van Caenegeven ; dat er bü de polide voor ben een ghem. Heraanhaiing fan tr. 1.000 op 1816. nieuw bewijs van aanwezigheid moet wor- Aangenomen. 6° Rcglement-tnks. — De artikels 0 SU den aangevraagd en op de bureelen ter Lcb»*»halle moet besteld worden, ten einde 13 van de reglement laks op het gebruik i voor b9i..kittsa^^ -^ *^aa^ik^t Van den openbaren weg voor ds terrassen

0>:BKI.\VIjy.ERSE£I,AIN'GKN De leden van den gemeenteooderwtijzerskring van het arrondissement Oudenaarde, hebben aan de Heeren Voorzitter en Ledeu van het Burgerlijk Bostuur der provincie Oost-Vlaanderen volgend rekwest gezonden in dagteekening 8 Mei 1816. Waarde Heeren, Wij, oudergeteekenden, leden van den ge. meenieonderwijzorakring van het aurroncussement Oudenaarde nemen de eerbiedige vrijheid Uwe welwillende aandacht te trekken op het artikel 36 der wet tot regeling van het lager onderwijs van 19 Mei 1914, volgens welk al de bepalingen bctrckkeüik den nieuwen loonstfljulaard voor de onderwijzers, alsook do nieuwe regeling der toelagen van den Staat aan de gemeenten voor den dienst van het Lager Onderwijs van toepassing aijn te rekenen von 1 Januari 1914. Niettcgonstaando deze wettelijke voorschriften zijn de onderwijzers voor het dienstjaar 1914, slechts betaald volgens het barema, voorzie^ door de wet van 1895, en het schijnt dat dit barema ook nog sol toegepast worden in 1915. Wat meer is, de onderwijzers hebben niet voor bet jaar 1914, en ook niet voor den eersten trimester van 1915, hun aandeel bekomen in de verdeeling der 4 millioen voorzien door de Koninklijke Besluiten van 31 Januari. 1912 en van 31 December 1912. In plaats von eene verhooging van jaarwedde t e genieten, zooals door de wet van 1914 is voorgeschreven, hebben de onderwijzers dus eene merkelijke vermindering von inkomen ondergaan. Wij durven hopen. Waarde Heere-n, dat gij de noodige maatregelen zult nemen om dezen onwettigen toestand te doen eindigen en den nieuwen loonstsadaord zult doen toepassen, met terugwerkende kraebt PP 1 Januari 1914. Aanvaardt enz.

Önae

i-JIÉÉÜS in het Feestlokaal De bijval der twee eerste concerten onset, 4- reeks nas onverdeeld on verdiend. Vaa &f Donderdag wordt liet programma onzer muziekfoosten veranderd om ons gelegen-J heid te geven, op algemeen verzoek, de meest gevierde stukken, dezes winter in, het Feestlokaal toegejuicht, eene laatst* maal te herhalen. Aldus komt Donderdag DA MER (De Zee) von Gilson aan de beurt. De getrouwe bezoekers onzer oaoeefteo* herinneren zich met velgsvallen het genoti dat ze smaakten bij bet aanhooren der] h-eerlijke muziek vaa Faal Qilsoo. «SveDabl de see zelf, zal Gilson's werk jong blijvea.! Evenals zij gebruikt het de eenvoudigs*»* elementen, volgt ze in bare betoov-sring, ba) hare gramschap, in hare valschheid; evaWI als ZQ blijft bet, niettegenstaande plos»< linge sprongen, onverbiddelijk, bnrtaal klaar, vsn eene smnderhnge iiiailiiitJVbniii | kracht. ' D s Muziek dezer •aapaaasjBH schetsen is eenvoudig, voor alten begrijp»-' lijk; de componist heeft jlle ijdele | heid geweerd. Zij klimt aai dasvit vloed en ebbe, built of aaafat, en bekoort, ea vermoeit aooit. De van M. Gilson is schitterend en klaar, • » ' doorschijnend als dis der groote mseuUiisl der Fransche muziek. > Van de laatste gelegenheid *B» ujeosl«**t«-*i werk te hooren, moeten alle mnri-MUiethebbers gebruik maken. De toondi-ahter zal ona de eer aandoen persoonlijk da u l U u e i h i g bij te wonen. Laat oais bewoasn dat art£ doze beleefdheid naar w-aa-rde schatten (Mi talrijk, zeer talrijk opkomeek Daarenboven is bet ook Donderdag (He-; melvaart) de laatste maal dat LE HOVOUX van Emile Mathieu worct u}t*tevoerd. De triomf van dit tympóorrrficii gedicht beeft] alle ve>rwt«vcht«ingen overtrof!ea; soa het muzikale werk vaa dea bestuurder onteert Muziekschool re-d" volstaan om ons eene volle zaal te verzekeren. Met LA MER em LE HOTOtJX cp bet programma sol onze, tooneelzaal weer t e klein blijken. , De overblijvende -raarten voor Donder', dag en Zaterdag worden verkocht eiken dag, van 11 tot 2 nur (BeSortnar), ia bet Feestlokaal, >9t-FirtersnieuwsJja«t, Gent. Voor Zaterdag hebben m de JDTIELOÜVERTTJRK ran Jef Van der Meulen, da SYMPHONIE FANTA6TIQOE van i»erlioï en do onvergetelijke TX' STMPHON1B van Beethoven, een programma sooale tr maar zeer zelden wordt KMtmgestebL. Warm aanbevolen I

Hmsisikvroniifc

Gemeenteraad van Gent

r

™rj:z.-vsKxa&,\x3fimmmmmamamm

~**-****¥***^"****Y<****#-*9r;ï«

gestemd in litting van 27 Maart 1914, worden gewijzigd volgens de opgaven van ..et hooger bestuur en de bepaalde algemeene tekst van hst reglement wordt vastgesteld en aangenomen. Art. 9. — De taks ia verschuldigd met geldigheid voor eon jreheel JMr, in een-, van af 1 Januari van ieder jaar, welke ook de duur dor vergunning zij. Het kwijt. schrift zal door de policie opgeëischt «.n door haar onderteekend worden, van af 1 Juui van ieder jaar. Art IB. — In geval van betwisting oyor het bedrag der taks is de aanvrager c"o gebruik maakt van den openbaren weg, verplicht voorloopig de gecischte som iu de gemeentekas neer te leggen. De personen die de bovenstaande bepaling zullen overtreden, zijn strafbaar m t lïene boete gelijk aan den verschuldigdjn taks en, bij nervalling, met eene boete gelijk ann het dubbele der taks.

Italië en TarkQ» jfOjq-STANTINOPEL, 9 Mei. (Wolft) De lialiaanscho gozant heeft een onderhoud Uaa met d e n » T O < - , t T i ** i e r m i e a n>ini«t«r ï n binnenlandsche raken.

«-is««««K{»M«3v»r»z««««««K«ciuzu- taonmLmaxmmemsmmmmMamMzamKwTxxx*

f ELT.KS DEB . GROOTE S r m P i l O X I S C B E VOSCBNB^ in ons Fe-wfleka-»!, St-Fletcrmieii I nl l fM% Oaanaj

ANTWERPE2T AirTWERl-EX. — Overleden. — «Schipper J. Ceurvelst. welke op zijn schip eene schedelbreuk opliep, is in het Stuiveober gasthuis aan zijne wonde bezweken. —— Droevig ongeval le Schilde. — Een inwoner van Soherpenheuvel, Verrycken molenaar, moest een paard leveren en werd tusschen Schilde en Plueg-Halle door een wagen gevat en op den grond geslingerd. De geleider van 't span laadde hem op zijn voertuig en bracht hem naar den geneesheer vau Schilde. Toen zijne kwetsuren verbonden waren werd hij naar zijne woning gevoerd. Diefstal te Lier. — Dieven kwamen bij G. Segers-Engelen op Lisp en stolen er 210 fr. in geld, een gouden trouwring en een d**»»-*-nnrwerk. Rr i« *v-ftd*»woek ingesteld. - — Inbraak in eene diamsBMljperij. — In de diamantslijperij, 314, Provinciestra.it zijn dieven binnengedrongen. Zn stolen er, van M. Bisschop 250 doppen, 50 meter Icoden buizen en eene partij gereedschappen. Ia beslag genomen. — Ten gevolge eener aanklacht aan den heer ondersoeksrediter Taquet, door M. Mauquoy wegens namaking von de beeltenissen van koning Albert en koningin Elisabeth, werd door den politieofficier Sanctorom eene huiszoeking gedaan, bij den nabootse- wonende in de Gasstraot, 35. Nagemaakte et?"- ia plaaster werden aangeslagen en zullen ter "rriffle neergelegd worden.

HENEGOUWEN MON-T-SUR-MAHCHIESJiE. — Ongeluk. — Te Mont-snr-Marchienne viel een kind ia eenen marmiet met kokende rijst. E s t werd er stervend uitgehaald. Koolmljuon**elnk. — In de mijn «Grand Hornn» is door het ontploffen van eene lading eene instorting veroorzaakt, waaronder verscheidene werklieden werden bedolven. Twee werden gedood en eea derde zwaar gekwetst ea in 't aangericht verbrand. De anderen konden gelukkig ontkomen. De zonen van de twee. aeratiK slsciit-

rj^d-ot ki^slxiasss. jtó-ÈSkg» Mj&m&. •9wJ«n»«r*l«?Ji

J

EerBto en tweede (Maandag en Dlasdag) aveari Bqna was ik vóór eenige dagen geneigd geweest met den Psalmist nit te roepen :") « O, Heer, houdt op met uwen rijken Zevgen ! > toen ik het gezameotlijke rijk-voor-4 mens programma naging der vier groote' concerten die deze week gegeven werden. Welk een katarakt, welk een Niagaro-v van harmonieuze toonen en klanken I Slechts een afgehorde mnziekmeester kan; daarin rondzwemmen 1 Ik, de heb als wijlen Blondin gedaan: eeae i vaste koord (mijoer verbeelding) er oesi' heen gespannen om van «laar af de wonder, volle diepten en schoonheden te peilen «pi gevaar of er in te tnimelen. De Goden mogen mij genadig srb-t, met Mnëstri dell' nrti is als met groote heeren, niet goed ker-ce* t e rte-n... Ik steek dus van wal. . Meester Frans Uyttenhovs voerde, ai» eerste in de rij, ons de verbreedde ouverture zijner Symphonie «Aeneas» voor J ronduit gezegd een muzikaliscb prachtstuk,waarin de passage der < Aonroepin* > doolt cello en viool olto van pakkende schoonheid! was. Tot mijn spijt verhindert mij de veel-, heid der stof verdere ontleding; later deuk ik uitvoeriger daarop terug te komen. Het publiek bracht meester Uyttenhovei eene welverdiende ovatie. Het daarop -volgende symphoaisohe gen dicht c De Jeugd van Hercules > van Soint-j Baens, welk Meester Von der Meulen dirigeerde, trof reeds dodelijk door eene inzet-: tong met wonder-teer pianissimo, langzaan* stijgend tot volle ruischende werking,, menigmaal wel is waar wat ezentriek zoo-; als we van dien componist gewoon zyn,, maar toch steeds harmonieus blijvend. N" 3 von het programma \ . rr.:'-t« ons met* de verschijning eener dime op het dirigeergostoelte : Mej'. Msrg. Do Giichtenaere' voerde ons een fragment voer uit een*' door haar getoonzette cantate, eu wat eene.; uiterst lieve, aandoenlijke Kerst-legende,j evenzoo mooi en gevoelvol vertolkt door! Mej. Edith Buyens, mezzo-soprano. Deze dame zonfa ook ^vervolgens..,

•i

ixamuirsamzmU^mZ^lBStZ

F E U I L L E T O N VVJ* « V O O R U I T .

(24

SOPHIE dooi*

•mm

LOVELI!?S

— D a a r w o o n t mijnheer de pastoor, zei ze, n e v e n s de k e r k ecu v i e r k a n t e n Juin «lanwijzend, die door eenen m u u r omsloten w a s , en w a a r o v e r een moerbezieboom zijne ' a k k e n u i t s t r e k t e . — Zijt gij h i e r ook reeds g e w e e s t ? — J a , e e n m a a l met tiet rijtuig, na den dood van m e v r o u w P i j p t i i n g urn mijnhe r d e n pastoor en d o k t e r Soenen vaarwel te zeggen. Och, ze k w a m e n schier d a g e l i j k s n a a r het kasteel ; zie, d a t is zijn h u i s , — v a n den d o k t e r , m e e n ik. «Sophie k e n d e h s t w e l : een groote, n i e u w e b o u w m e t een ijzeren hek er v o o r ; het z a g er l o m p en rijk u : t . — W e zijn d a n ook voorlgereden tot a a n h e t hospitaal v a n Z o m p e l g e m , vervolgde m a s e u r k e n , m a a r h i e r b e k e n ik mij niet m e e r , h i e r is het v e r a n d e r d , zei ze w a t v e r d e r . I n d e r d a a d , l i n k s , ter p l a a t s w a a r eertijds een l a n d g o e d — de Klaize g e n a a m d — s t o n d , verrezen t h a n s eene heele reeks g e b o u w e n : de vensters w a r e n smal, spitsbogig n a a r Gothischen trant, tot
verboden.

h e u r ? , een poëem van Fródéric Srnsset, getoonzet door meester L. Moeremans. De plechtstatige, indrukvolle zang werd opgeluisterd door eene e x t r a mooi gecomponeerde begeleiding. Vonden die twee liederen veel bijval, nog grooter was het enthousiasme van do toehoorders bij het derde : « Mijn Moederspraak > van P e t e r Benoit, eveneens door Mej. Buyens gezongen. Geen wonder dat het de Vlaamsche harten deed trillen on t o t daverende toejuiching bewoog. Het volgende programnumrcer was wel een der schoonste symphonische dichtingen welke ik ooit gehoord heb : c Psyche » van César Franck. Wel n a a r waarheid zegt het programma d a t de aanhoorder onophoudend verrukt wordt. Het is alsof het geheele muziekpoëem samengesteld is uit rag-fijn zieleweefsel, kleurig en teer als de vlindervleugels van Eros geliefde; eene enkele h a r t - . stochtelijke oplaaing en verder drot*m-zacht als bloemen-gefluister en geluid-innig als eene bosch-idylle. Z o o n symphonie-dicht, weergegeven door dit onvolprezen orkest, blijft onvergetelijk iu de bei-inuering. •Jeester Oscar Roels dirigeerde, evenals n a de pauze zijn eigen werk : eene sjrmphoidsche schets c Zonsopgang >. Al had ge nu nooit op een zomermorgon een vcrrukkelijken Zons-opgang gezien,dan zaagt ge denzelve met geestes-oog bij het aaahoorea dezer fijne muzikale beschrij. ving. D a t ia het beste kompliment wat we Meester Rocls kunnen geven. En nu volgde een muzikaal pareltje van hooge waarde : de « Zang van den Nachte" gaal > uit het Oratorium 1'Allegro o il PenBieroso, van Haende 1 ! (1740), gezongen, laten we liever zeggen verrukkelijk gekweeld door Mevr. Cecil Grey, met begeleiding van Huit-solo door don heer A. Van Ghelder. De twee artisten deden het publiek in ademlooze spanning toeluisteren, welke zich bij de finale in een waren bijvalstorm oploste. Rn nu volgde de verwachte clou van den avond : bet lyrisch en symphonisch gedicht L E HOTOUX, woorden en muziek van Emile Mathieu, Bestuurder der Stedelijke Muziekschool. Als Bolo-zangeressen en zangers werkten mede de damen Cecil Grey en Edith Buyens, de heeren Willem Wayenberge en Leo Van der Haeghen. De koren waren samengesteld uit 300 damen en heeren, leerlingen van Conservatoirs en goede krachten uit zangvereenigingen, onder anderen ook velen uit onzen < Marxkring ». Het is mij onbegrijpelijk dat dit, zoowel in woorden als in muziek, eenig mooie werk vroeger zoo zelden op de programmas is gekomen. Waarachtig, reeds om de originaliteit vam het werk, hetwelk bewijst hoe de ware poëet zoowel in woorden als in muziek iets wat op zich zelven onschijnbaar, dagelijksch, zelfs onschoon is, weet te verheerlijken tot eene ethische hoogte die de toehoorders in geestdrift doet blaken. Zoodanig is dit origineele muziekgedicht, hetwelk eea modderig industrie-water en een zwoegenden zwarten smid t o t onderwerp heeft. Welnu, dat meer als dagelijks e onderwerp heeft de Heer Mathieu t o t het muziek-poëem verwerkt, hetwem door de medewerking vaa een keur-orkest, uitmuntende solisten en een uitgezocht koor, beide avonden een succes had, dat zich in eene stormachtige ovatie van het talrijk publiek uitte, welke de vereerde komponist drie- t o t viermalen in ontvangst moest nemen. D a a r ons blad t e r perse moet gaan, ben ik verplicht het gedetailleerde verslag dezer uitvoering tot. morgen uit t e stellen; ' t is voorzeker de moeite waard daarop nog eens t e r u g t e komen. HZ. m m • *•

&$!!) de ïBïien van

den Bond Ë^pm In b e t blad « Vooruit > van zondag hebben wij aan onze leden bekend gemaakt, j a t het Plaatselijk Comiteit van Hulp en v e i l i n g een bijzonderen onderstand ver-

Donderdag 13 Mei 191 ï

de t w e e d e r u i l met kalk g e w i t . Eene z w a r e , gesloten poert met e e t kijkgat d i e n d e tot i n g a n g . het w a s de e e m g e op heel de lengte van d s n langen m u u r , die d e n e i g e n d o m omgaf, w a a r geen enkel boompje v,*m het weleer zoo p r a c h t i g , uitgestrekt p a r k m e e r overgebleven w a s , alles in rooden b a k s t e e n , door de vochtigheid reeds met eene lichtgroene tint b e d e k t . Het zag er doodssti! en t r e u r i g uit. Men hoefde niet veel scherpzinnigheid te bezitten o m te r a d e n w a t het was : — Een k l o o s t e r ? vroeg zuster Blon d i n e . W e ! heeft Crocke ook al een kloos ter? — Zeker, a n t w o o r d d e S o p h i e , evenals Diependale en Zomijelgem. — Het is troostend, me:";te het nenneken op, de geestelijke gestichten komen ta allen kant als uit den g r o n d gerezen. De goddeloozcn moeten niet zeggen, d a t het geloof v e r d w i j n t , neen, w a a r l i j k niet. Aan eene l a a g t e , w a a r eene rij w a t e r poelen — de Zompeltngen genaamd — rechts van den s t e e n w e g in de zomerzon schilferden, keek bet n o n n e k e n w e e r verwonderd o p : V — Eene k a p e l ! riep ze op h a a r blijd e n toon m e t geestdrift u i t . — J a , en nog zelfs eene k a p e l v a n L o u r d e s , vulde S o p h i e a a n , er komt zeer veel volk n a a r t o e , ze zeggen, d a t er reeds m e n s c h e n genezen zijn. — W e l , w e l ! j u i c h t e zuster Blondine bewonderend. Het w a s s p i j ü g , d a t liet p a a r d zoo snel d o o r d r a a i d e en zij e r zoo spoedig voorbij, waren.

— Eene k a p e l , die veel nadeel doet a a n het L i e v e V r o u w k e n van 't N e e r l a n d , d a t n o c h t a n s ook m i r a k e l s heeft v e r r i c h t , zei S o p h i e met zekeren w e e m o e d . Doch m a s e u r k e n toonde geen m e d e g e voel m e t het verongelijkte beeld van 't Neerland, de s p r e u k « o n b e k e n d m a a k t o n b e m i n d » , h i e r nog e e n s b e w a a r b o dend. Hoe dichter bij het d o r p , hoe sneller het p a a r d j e l i e p : — Het r u i k t zijnen stal, zei zuster Blondine, die uit d e n b o e r e n s t a n d — of iets n a u w d a a r a a n v e r b o n d e n — n a m e lijk eene m u l d e r s d o c h t e r w a s .

leent aan eiken persoon, totaal werkeloos, man of vrouw, gehuwd of ongehuwd, ouder dan 16 jaren. Elkeen dus die volledig zonder werk is, heeft recht op deze ondersteuning. De leden van de vakvereenigingen mogen zich lateu opschrijven in huuue vakvereeniging. De leden van de mutualiteiten (ziekenbeurzen, pensioenkassen) in hunne ziekenbeurs. De personen geen deelmakende van eene vereeniging of ziekenbeurs, zullen zich moeten wenden in verschillige bureelen, door het Plaatselijk Comiteit ingericht ia verschillige deelen der stad. Wij wenden ons bijzonder tot onze leden om zich naar huuaen bond to wenden voor de inschrijving. Dezo inschrijving is onderworpen aan tal van voorwaarden die wij hier duidelijk gaan aanhalen. Vooreerst zij gezegd dat elk op zijne beurt moet komen, per wijk, volgens de regeling op ' t laatst van dit artikel gezet. (Hicraau zal stipt gehouden worden.) Ziehier nu de voorwaarden van inschrijving : 1. Slechts de j>ersonen die totaal werkeloos, niet gesyndikcerd en lid zijn van den Bond Moyson sedert 1 September 1914; 2. Werkliedea, ambachtslieden en bedienden van private ondernemingen, alsook van openbare b e s t u r e n ; 3. Bewonende de gemeenten Gent, Ledeberg, Geudbrugge en St-Amandsberg; 4. De personen werkende aan de darsen, worden niet aanzien als werkeloozen, d a a r zij reeds deze week hunnen onderstand van het Hulpcomiteit zullen ontvangen; 5. Voorzien zijn v a n : a) het iidboekje van den Bond Moyson; b) het trouwboekje of kerstenbricf, en voor ongehuwden het trouwboekje der o u d e r s ; c) cen bewijs van den patroon, meldende dat men zijnen stiel uitgeoefend heeft in J u n i en Juli 191-1, en daarbij den datum wanneer men werkeloos gevallen i s ; d) een schriftelijke verklaring van den patroon d e r nog werkende leden van het gezin vaa dea werkelooze, met loon ea werkureu erin vermeld; e) eene verklaring van den patrooa der aadere werkelooze leden van het gezin, met melding dat zij in J u n i en Juli 1914 hun ambt uitgeoefend hebben en den datum der afdanking.

Het is wel v o r s t e n dat ieder totaal werkelooze zich iicrsoonlijk moet aanbieden, voorzien van de geëischte bow'.'«stukken. en voldoen aan allo bovengemelde voor waarden. Het bureel van inschrijvin- is gevestigd in het lokaal van den Bond Moyson, Spcldenstraat, n. 3, alle werkdagen van 8 tot 11 ure 's morgens, en van 2 tot 4 ure namiddag.

Deze week is het de b e u r t geweest van onze leden van de Middenstad en nu Vrijdag en Zaterdag wachten wü de leden v a n : Akkergemlaan, Akkergemstr., Bellevuestr., Kl. Bellevuestr., Coupure (van Kl. Bellevuestr., t o t Nieuwe Wandeling), Colpaertstr., Hospitaalstr., Kl. Hospitaalstr., Hoveaierstr., K.-L. Diericxstr.. Koorabloemirtr., Kruistwogstr., Overzetstr., Pijlstr.. Oude Kerkweg, Nieuwe Wandeling, Wintertuinstr, Spiegelhofstr. Apotheekstr., Bijlokeahof, Bijlokevest, Bijlokekaai, Bijlokestroat, Moleostraat, Coupure, Kluyskensstr., Godshuizenlaan. Annonciadestraat, Begijnengracht, Bezemstr., Blindeken, Brandstr., Brouwersstr., Burgstr., Casinostr., Nieuwe Casinostraat, Comyastr., Contributiestr., Coupure (effen num.X Coupuregang, Drapstr., Engelondgat. Holstraat, Hoogstr., Breydelstr., Kappellestr., K a r r e s t r . , Koperstr., Lindenlei, Luxemburgstr., Onderbergen, Papegaaistr. Peperstr., Pensstr., Perkomentstr., Ram, Kleine Ram, Rasphuisstraat, Saliestraat, Schouwvagerstr., Ste-Agneetestr., St-Martensstr., St-Michielsplein, St-Michielsstr., Stoppelstr., Nieuwe Theresianenstr.,Twaalf kamerstr., Vrouwmattenstr., Wnarsehootstr., Wellinckstr., Wilderoosstr., Wijngaar ds tra-at, I J p e r s t r . , Zwarte Zusterstr. Geen ander zal aanvaard worden d a n wonende in bovengemelde straten. H e t blad van Zondag zal eenen anderen wijk aanduiden voor maandag. Wij raden dus al onze leden aan dagelijks het blad Vooruit te lezen, om volledig op de hoogte te zijn wanneer hunne b e u r t zal komen om zich aan te bieden. Het is onnoodig te denken dat men vroeger zal betaald worden als men rich vroeg l a a t opschrijven. De onderstand wordt maar uitbetaald ia Gent en voorgeborch ten a a a allen tegelijk op eenen later te bepalen datum, wa*MBcbijaJiik ip J u n i . . '~.

XXX — T a n t e Sophie, tante Sophie I riepen de k i n d e r e n , die d e komst v a n het rijtuig bespied h a d d e n en het o m r i n g d e n , zood r a het o p het voorhof stilhield : — O ze zijn zoo blij, ze zijn zoo blij. m e r k t e het n o n n e k e n lachend op, uit het o m n r b u s j e gestegen, J e a r m e n omhoogwerpend. I n d e r d a a d zij w a r e n i m m e r tevreden, als t a n t e k w a m , doch t h a n s gold h u n n e grootste belangstelling m a s e u r k e n : h a a r o p o n t h o u d in h u i s w e r d als een geheimzinnig feest door de kleinen to gemoet gezien. ' Z u s t e r Blondine gedroeg zich ook dadelijk als h u n n e v r i e n d i n : zij hield binn e n t r e d e n d Louitje reeds bij de htin«i tl) had een m i n z a a m w o o r d voor elk d e r meisjes. Sophie leidde h a a r rechts! reeks in de z i e k e n k a m e r : m a m a l a g nog i m m e r te bed, had Valentine bericht.

Herten donderdag (Klimop) is het bureel van d e n Bond Moyson gesloten. i r * * * * * * * * * * * * * * * * * * * Lokaal « ONS H U I I S » Vrijdagmarkt Vrijdag 14 Mei aanstaande

Wsfensciiappeiüke VoonlrasM om 4 ure (Belfort) S p r e k e r : Gezel P . D'Hnedt. Onderwerp: De Misdaad en hare Oorzaken. Onze partijgenoot zal de gebrekkige organisatie onzer maatschappij aantoonen in zake der misdaad. Hij zal ook de verschillige gedachten die daarover heerschen kenbaar maken en de vooroordeelcn tegen misdadigers bespreken. De misdaad is zeer dikwijls aan zekere omstandigheden zooals ziekte, erfelijkheid enz. toe te schrijven. Ingang vrij eu kosteloos • * k * * * * k * * * * * * * * * * * * * * * * *

Partijgenooten Koopt uwe kaarten op

voorhand

— Zij w i l niet eten, voegde E m i l i e er bij. M a s e u r k e n trad o p de k r a n k e toe, sloeg eenen a r m o m b a r e n h«iis, lachte h a a r a a n m e t h a r e schoone oogen en h a r e schoone t a n d e n en toonde zich v e r h e u g d , als zag se eene goede b e k e n d e n a j a r e n terug. V r o u w Monteine liet h a a r b e g a a n : zij scheen een zeker b e h a g e n in deze liefkoozingen te s c h e p p e n , al b e a n t w o o r d d e zij ze niet. Het w a s m a a r n a g e r u i m e n tijd, d a t S o p h i e op h a r e b e u r t ..are zuster toespiuken k o n , w a n n e e r het maseurk e n beliefde p l a a t s te m a k e n . — Ha, zijt ge d a a r ook I s p r a k Camille onverschillig. — Ziet ge wel, d a t ik woord h e b geh o u d e n en u : e n e n e n g e l b e w a a r d e r t«eb m e d e g e b r a c h t , ben ik n u niet braaf ? vroeg S o p h i e streelend, een kindertoon aanslaande. M a s e u r k e n had m e t een e n k e l e n blik den geestestoestand «Jer Kranke s e v a t . ''ij d r u k t e d e n vinger op b a a r eigen voor hoofd en m.iakte een v r a g e n d h-aken m e t de oogen, en S o p h i e a n t w o o r d d e bevestigend op dezelfde wijze. Jozef w a s bij g e k o m e n . Hij voelde zicb w a t o n t h u t s t of s c h u c h t e r in tegenwoordigheid van het n o n n e k e n , en w i s t niet goed, hoe hij h a a r a a n s p r e k e n moest. Doch spoedig trok zij h e m uit de verlegenheid door '-edrijvig n a a r het practische h a r e r i n r i c h t i n g te zijnent o m te zien : er moest een bed voor h a a r in de k a m e r , gesteld, en een zetel voor de k r a n k e a a n g e b r a c h t w o r d e n . Zij liet da rolgordijnen en weini-z neer om de k l a a r t e te d e m p e n , en tastte in het w i j -

w a t e r v a t : h e t was ledig. Jozef stond eenigszins beschaam, 1 •«, h a d er m e t aan g e d a c h t het Ui doen a J len, en Marie e v e n m i n , nij b e t r e u r d e 2 doch s p r a k niet, en m a s e u r k e n *»--™ geene a a n m e r k i n g e n . "*»*k De reizigsters «noesten iets eten • zaten a a n de tafel. Jozef sneed iL"*' vleesch voor. De k i n d e r e n sloegM„T oogen van het n o n n e k e n niet af en h u * alle drie recht voor h a a r staan S o n 3 had zich n i m m e r volkomen : huis , „ 7 b r o u w e r i j gevoeld, eu w a s w a t schr-i, v a l h g van «umi ; zij dorst ze met taSS* wijzen, en Jozef, verblind ajTj vaders, b e m e r k t e geensz.ns he om-erT1 m e r d e h u n n e r >verigens zeer onsohuïïZ nieuwsgierigheid. *» — W a a r o m g a a t ge niet buiten 8 D e u . w a a g d e t a n t e Sophie eindelijk te m j ? Doch zij w i l d e n niet, zij schudden*»n d r i e het hoofd : zij bleven d a a r liever M a s e u r k e n k w a m er t u s s c ^ • Br». k i n d e r e n , «ra eens even in den tuin 2 ge? vroeg ze, mild g l i m l a c h e n d , Ot i 2 een w o o r d met p a p a en tante spreke En toen t r o k k e n zij schoorvoet^

VERDWENEN. — Sinds 5 Mei wordt de genaamde Richard Pieters, o.-.d 11 jaar. wonendo 'Jerkstraat, SG-2, vermi... De jongen werd rreboren te Antwerpen en is te Geut gekomen na de bezetting van Antwerpen.

Rosaha Smet, 88 j . , begijn, Lange Viol^ tenstraat, 245. — Simonna i'ipvn, 1 j»,T Rooigemlaan, 6. — Yvonna Parijs 6 ham Zonnebloemstraat.Se/S. — Hilaire P a n i S 52 j . , paswerker, Nijverheidslaan, 28 August Martié, 30 j . , fnbriekwerker' J>I lins-shuizen, 78. ' * OVERLIJDEN van den 11 Mei n». Carohna De Broeder, 03 j . , z. b Ea»t tenstraat, 101, echtg. Hendrik Den-fa

Beartallenst o?»

ftwiwerpen

Aanstaande afvaart: Vrijdag 14 Mei. UEL'BTUIENST OP KOESELAERE Aanstaande afvaart: Vrijdag 14 Mei. Ligplaats van beide: Doek Stapclhuis. L. DENS & Co. 5, Nicuwbrugkaai, GEN'i'. 52 Heir, ANTWERPEN. Agent te Itoeseiacrc: M. Pierre Van üc ilaclc. E E N E MOOIE VERTOONING OP DE HEUVELPOOET. — Wij kunnen onze partijgenooten liefhebbers van degelijk en roerend tooneel niet genoeg aansporen de vertooning bij te wonen welke de Socialistische ïooneelkring «Verbroedering» geeft heden Donderdag in 't lokaal c Vrijheid door Broederschap», Heuvelpoort. H e t Etuk «Mottige Janus» is een der beste van het hollandsch repertorium. Ket begint met een schilderachtig realistisch tafereeltje uit het hollaudsche visschersvolkslevea en ontwikkelt zich t o t de roerendste dramatische tafereelen, met bijtende satyrieke zetten tegen do slechte regeling onzer huidige samenleving. De kring zorgt overigens voor eene goede opvoering. Warm aanbevolen.

vo*-

" Jantje en Mietje,,

Tc verkrijgen op ons bureel, Hoog. poort, 29 (1* verdiep)

Alle dagen kaarten to bekomen ia het «Feestlokaal», vaa l t t o t 2 urea ea van 6 tot 9 uren. Voorrijen: 0.75 fr. — Achterrijen en le Galerij 0.50 fr. — Balcon 0.40 fr. — 2e Galerij 0.30 fr. — 3e Galerij 0.25 fr. De kaartenverkoop voor de vier vertooningen zijn begoanen ea die gaat uitstékead.

W it cassé-papier

""ISPÖRT" Voetbal Zondag speelde de le divisie van de «Staring Club» tegen de le divisie van «L' Union». N a een hardnekkige strijd wist «Staring» met 1-0 t e winnen.

LEDEBEUG GEMEENTERAAD Maandag 17 Mei, te 6 ure 's avonds (Belfort-uur). D a g o r d e : 1. Politie. Briefwisseling. VerBlag. a) Benoeming van eenen adjunct-politiecommissaris ; b) Benoeming van een tijdelijken bijzonderen agent, gelast met het houden der bevolkingsregisters. (Aanvragen t e sturen aan het College van Burgemeester en Schepenen t o t zaterdag a. s., 6 ure (Belfort-uur). L o o n ; 125 fr. per maand.)

uitstekend gerief voor beenhouwers, kruideniers, chareutiers, enz. Prijs par kilo : 32 CENTIEMEN, genomen met 10 kilos minimum. (Bureel open van 9 tot 12 ure.)

Lokaal "Vriiiiai» tisor Brueitorschap,, Znynaardschestccnweg, Gent GROOT TOONEELFEEST op Donderdag 14 Mei. ten voordeele van het Stedelijk Werk der Voeding. Men zal opvoeren: MOTTIGE J A N U S roerend tooneelspel in 6 bedrijven. Personen : J a n u s Jozef Recht door Zee, matroos, A. V. Wynsberghe. — Wiliem De Bruin, Ch. Crayveldt. — Henri Morel, ingenieur, Van Crombrugge. — Moeder Grietje, A. Verschelde. — Lena de Zwart en Helena de Zwart, G. Wante. — Marie Willemsen, A. V. Marcke. — J a n Jansen, G. Piateloa. — Fritz Délambert, Fr. Backeljauw. — V. d. Werff, J. Imbo. — Verbrugge. E . Reynaert. — Mevrouw Pélambert, A. Verschelde. — Sofie, hare zuster, V. V. Vlaanderen. — Bediojude, meid. volk, matrozen.

Begin om 7 ure (Belfort-uur)

wa

GEBROKEN. — H e t wiel van eenen kolenwagea, gevoerd door J a a Bracke, wonende De Smetstraat, is op de Bargiebrug gebroken. H e t t r a m v e r k e e r moest een half uur worden geschorst.

Beurtdienst Gent-Brussel E r wordt t e r kennis der belanghebbenden gebracht dat de beurt G. C. De Baerdemaecker, agent de weduwe Cassauwers, van Brussel naar Gent en vice-verso, voor toegelateue waren, zal laden en lossen op den Bok, recht over het bureel der douanen, aan den h a n g a a r van genoemde firma De Baerdeiaaeckeri

— Och j a , z u c h t t ó hij bedroefd. — U w e z w a g e r i n heeft enkel van een. z e n u w k w a a l gesproken, ging de tv» voort, als h a d deze er niet bij gezeten (Wordt

voortgezet,)

VRIJ3AC HARMONIE VOORUIT. - VrijdagomS ure algemeene repetitie in het 1'EESTLO. KAAL, St-Pietersnieuwstraat. E A S F A R E «DE VOLKSVRIENDEN». Om G ure solfegeles; om 7 ure repetitie der tamboers en clairons; om 7 1/8 ure repetitie der muziekanten. Tuba, trombonne, alto, piston en ckiroa t e r beschikking van nieuwe leden. MEN VRAAGT plaateen voor vrouwen, 'tzij als meiden ea werkvrouwen, ook ali aaaisters. Zich aaabiedea tusschen 11 lfl tot 2 ure, Heyststroat, 21, Gent (St-PietenAalst). OVER TE NEMEN in zeer voordeeli*conditiën, Café Billard, wel gekalant ea zetel van verscheidene maatschappjj-n, Geen opeaiagstaks. 102, Lange Violett-o. straat. Gent. 3CS7 CRÊMERIE ELECTPJQUE Salon veor Crème-glace aan 0,10 fr. l a levert aan winkels. VICTOR SCHUIT, Rrugschcpoortstraat, 10. Gent.

OR.eEi.OOFLEJK 20,000 BROEKEN AAN 3,25 hGij, werklieden, die eene broek noodig h e b t , koopt die op den Ottergew*» 1 s t e e n w e g , 160, of op de Cezo-mstsla-w, 125, en gij zult eene s t e r k e , goedkot*pe, o n v e r s l i j t b a r e b r o e k h e b b e n . — Opening d e r winkels Z a t e r d a g namiddag, V e r g e e t niet te k o m e n !

(St Bruine Cn Sunlichtzcep, alsook verai" ecllc, erwten, boonen, rijst. — VoordeeU,' pru'zcu. — Vcrbrocdcringstraat, 18, Ger.-* brugge-Noord.

GERAFFISSERB ZOUT (niet te verwarren met ruw, vit gemalen root.) Prima kwaliteit. Voordcelh-en p;-j'- J * ke.i van 50 silos. Te bekomen in 't t?«> bij: LA PERSEVERANCE, SlacMhnislaat 16, Gent. .

Algemeene inkomprtjs : 0,25 t r .

Verboden te rooken in de zaal.

Stadsnieu

Z u s t e r Blondine h a d h a a r blijm,-»-: gelaat tot e r n s t geplooid ; zij legde h»vork n e d e r en zag d e n huisheer l a * oogen a a n : *•> — Uwe v r o u w is k r a n k z i n n i g , K^

BurgMiiikG stand van Osnf GEBOORTEN van den 10 Mei 1811 : Ahgela Baete, Plezantevest, 249. — Albert Ryckewaert, Haverstraat, 1/1. — Marcel De J a e g e r , Molenaarsraat, 24. — Albert Denys, Zalmstraat, 39. — Mathilda Tichelbout, Meulesteedsche steenweg, 871. — Gustaaf De Boeker, Ryhovelaon, 0. — I r m a Bosman, Groendreef, 148. O V E R L I J D E N S vaa den 9 Mei 1018: J a n Wille, 81 i., z. b . , • oonachtig te Lovendegem. — André Seriacop, 65 f., o. b . , Palingstraat. 18. OV-ERLLTDENS van den 10 Mei 1 8 » :

b geene reden om uwe rechten niet t e i * J gelden i n erfenis, echtscheiding sleet e m talers huispaeht, werbongerallen, zijt tg gestraft: wilt gij genade, enz- Kaal SMW loos van 8-11 ure en 8-5 ore. 's Zondags t u 8-11 n r e : Matthys, Zandberg, 8. te (-eni. Voor uwe pufcüciteit, reklao»». B * derea vaa letters, (ritfianiboor'l'* rek!aamw8-*tns,eBi.we(Kl U tot de Br*»

« L E RAPIDE» Syndikaat der Versierder»

Roods Toron-rtraat, 7, g£(|T of «ZoitdornaBfnatraat , ° *

Schilder- en Vereieringsww** Algemeena O n d e r w g N

-

^ÉiMÉ

, Dörtderdag 13 Mei 1915

Waarom worden de socialisten belaagd ? 1» oen onzer talrijke werkersbuurten hadden de inwoners voor gewoonte, BaL vo or de woning van den eon of ander c-n avondpraatje te houden. Vader ilaeuhaut, die moelijk de alle«J gecbe gesprekken kon aanhooreu. tracht5t«eds over werkorszaken te spreken, daardoor bet -gesprok weldra over de co„alisten over «Vooruit» hep. Men heette hem wel «vader i oliuek», „ , m en mooht hem gaarne lijden, om,ut bij aJles zoo goed en zoo smakelijk, van «naaldeken tot draadje» kon uitleggen. Hij baalde niet altijd gelijk; soms ontgtono wel eens, ils hij wat te veel «politiek» had verkocht, zooals men zegde, v a t opgewonden beid. m*iar hij wist algauw, door rijne goede bespraaktheid, elkeon to bevreOp een avond was Vader Maenbaut weder aan het woord geweest; hij had namelijk over het groote doel van het socialism -LprokiMi, tevens er op wijzende . at voora l de werklieden «renoten in bun strijd ten voordeele van bun socialistisch beginsel. Frans, een gebuur, dio zich ook gaarn Kat hooren. meende dat vader i l a e n h a u t slechts den ge-eden kant van het Socialism Hij ra het socialist-zijn had aangetoond. «tas van gedacht dat er wel eenee keerzijde jan die schoone raedalie was, want anders jouden, volgens hem, de socialisten zoo uiet worden belaagd. Vader Maenbaut v-as het eens over de ïerfolging van de socialisten; hij zelf had er onder geleden, maar hij verklaarde zich bereid wat «seffens door de overige geboren was aangenomen, :ens uit te leggen narom de socialisten, van bij .«in ontslaan steeds bet voorwerp van schimp, haat en vervolging waren ge-J—sst. Op een volgenden avond was «vader politiek», die er e»ns goed op had nagedacht, en er eene versche pijp bad op gestopt, daarover aan het woord g e r a a k t : — Hoe was den vroegeroa toestand van jen werkman! Er werd, als nu nog altijd, or- het fabriek, in het werkhuis, gearbeid door duizenden arbeiders, zoo vrouwen als kinderen. Men werkte vroeger laat, bepaalde arbeidsuren bestonden er n i e t ; het was des avonds zóó laat te blijven, 's morgens z«5<5 vroeg te beginnen, al naar gelang de fabrikant het werkvolk noodig had. De arbeider het zich dit welgevallen zonder zich af te vragen of hij wel eea mensch of een beest was. Het loon, dat werd verdiend, ontving de werkman zonder de waarde van zijn arbeid te overwegen. Als de vrouw kloeg, dat zij er niet mede kon bestaan, kreeg zij van baar man tot Antwoord: cAls de fabrikant üe! meer betaalt, kan ik het toch niet gaan stelen. > Om dat loon een beetje aan t e vullen, werden de «hinderen ingespannen, de fabrikant aanvaardde ze reeds van hun zevende jaar. Moeder ging alles koopen ia een klein winkelken in de buurb, het was op den p l a k ; de waren werden peperduur betaald. Werd haar echtgenoot uitgebuit door eijn patroon, zij werd net eene tweede maal door den winkelier. Voor de kleinste buitengewone uitgave *noc6t zij geld leenen, wat haar gedurig in angst bracht om der willo van het weergeven. Samenwerkende maatschappijen waren jen arbeider onbekend, waar hij niet alleenlijk goed eu goedkoop werd gediend, naar die de huisvrouw van dea lost vaa plak en leening geheel en al zou ontheffen. Er bestonden wel ziekenkassen, doch het meerendeel der arbeiders maakten er geen deel van; zij betrouwden hun geld niet in andere handen. Vakvereenigingen bestonden nog min en de wet verbood elke daad van samenspanning. Gazetten werden onder het volk niet gelezen, de arbeider had er den tijd noch den last toe. Overigens hij was aiet-geleerd. Eene werkerspartij had nog het leven niet gezien; de werkman bezat geen kiesrecht, hij was van alles buitengesloten. Hij' leefde en werkte als een beest, zich nog gelukkig gevoelende als hij het mocht. Be geburen hadden n e t open mond gelniaterd naar die korte uiteenzetting van den vroegeren werkerstoestand, — uiteenzetting die afgebroken 'Ord doordat vader Haaahout's pijpken was uitgerookt. Bij de ouden, die vader Maenhout, geheel zijne rede door, knikkend hadden oangehoord,hadden deze woorden veel herinneringen, uit hun vroeger leven, opgewekt; tij wilden over hunne wederwaardigheden nit vroegere dagen beginnen praten, . a a r «vader politiek» verzocht stilte, ten einde zijne uiteenzetting te unoen voortzetten* Een paar zware rookwolken wegblazend vervolgde hij : — Bhwel, vrienden, wat is e r gebeurd 1 De socialisten zijn gekomen I Het socialisme was reeds eene gekende Iser, welke wetenschappelijk door Karl Hsrx, in een dik boek «Het Kapitaal», werd bekend gemaakt. Zij waren zeer dun, in Gent, de eerste socialisten. " o c h zij waren stout en doordrongen, als de apostels van Kristus, van de waarheid nnnoer leering. en het zegen-aanbrengend Jerk, voor de arbeiders, van hun socialishech geloof. Zooals alle groote denkbeelden, kenmerkten zich de eerste verkondigora van het socialisme door een echt «postelschap. «Gij zijt niets en gij moet alles wezen», TS J n j l ' 6 n °"arfdeo zij schrijven, zich «ot den werkman richtend. btelt u eens voor wat verwondering dit DMrdebn geheel de bevoHdn**;, toen dat " d r u k t sümA. s n - u i a n j A . .

Zulke woorden verwekten bij de heorschers eeu tompeest van verontwaardiging. Men gilde het uit, dat het «revolutionnairen» waren, die zulke taal onder het volk verspreidden. Doch de teerling was geworpen, het socialisme had zijne 'ntrede gedaan. Weldra klom het aaatal aaahangers dei eerste verkondigers van het soci.Jistisili geloof. Met een zeker getal zijnde, begonnen zij hun eigen bloem te koopen en h u i eigen brood te bakkea. Maar zulks verwekte ~og meerder onweder. De kleine burgers schreeuwden het uit, dat hunne nering ging ---orden^ gedood, wanneer dat socialistisch gespuis het brood ging bakken voor de arme menschen. Dus niet om het socialisme zelf, maar omdat de socialisten het werkvolk goede en goedkoope levensmiddelen verschaften, werd door do kleine burgerij, uit gekrenkt eigenbelang, de legende verspreid, dat de rooden kwaaddoeners en gespuis waren. Maar, dat was nog maar een begin! üe socialisten moesten het maar weton. — en nog van de beide burgerpartijen, — toen zij voor de eerste maal, met het ontplooide roode vaandel, waarachter honderde werklieden volgden, zich in de straten van Gent vertoonden. Alle burgersbladen en hunne afkooksels schreeuwden 's anderdaags moord en brand. H e t roode vaandel, het symbool van moord en roof, had zi«-h openbaar durven toonen! Honderden werklieden waren reeds op een dwaalspoor gebracht door het socialisme. Als de laster niet hielp zou men zich «.ot de vrees wendea, om het monster den nek te breken. Liberale en katholieke fabriekantea steldea hunne werklieden, die zich ia een dergelSjken optocht nog durfden vertoonen broodeloos. — H e t is waar wat vader Maenhout zegt, onderbrak een gebuur, ik herinner hem mij nog zeer goed, den eersten stoet der socialisten. I n alle kerken, in elke gazet, werd op de kap der roode brandstichters en moordenaars verschrikkelijk gedonderd. — Ehwel, ging spreker voort, wat vroegen destijds de socialisten 1 Stemrecht voor de arbeiders, regeling van vrouwen- en kinderarbeid, verplichtend onderwijs, afschaffing vaa de loting, meer looa, mia werku r e a , betere werkvoorwaardea, pensioen, betere woningen, en andere onmiddellijke verbeteringen voor den werkman. De liberalen en katholieken hadden zich niet willen bezig houden met het werkvolk, dat zij als krapuul a a n j a g e n ; het waa dus maar logisch dat het krapuul zich zen trachtte te redden. Maar van zoodra het werkvolk zich somenschaarde, van zoohaast dat het zijn getal toonde en zijne verzuchtingen openbaarde, van het oogenblik d a t het zijnen eigen drapeau had ontrold, werden de burgers met schrik en vrees geslagen. Nochtans volgden de socialistische werkliedea «slechts na, en dan aog met eigen krachtea op gevaar TOB laster ea vervolgiag, wat liberalen en katholieke burgers deden. Dezen hadden ook hunne partij welke hunne eischen verdedigde en de socialisten ijverden om de werklieden o c k e e n e partij te doen bezitten tot het verdedigen van des werkmans verzuchtingen. Zij haddea de roode vlag, het symbool van het iateraatioaaal «socialisme, zooals de liberalea eene blauwe ea d e katholieken eene gele bezaten. Ziedaar, vrienden, waarom do socialisten nn door de beide burgerpartijeu werden gelasterd en door de fabrikanten broodeloos gesteld 1 Met de opkomst der socialistische vakvereenigingen, die het niet meer bij woorden lieten, doch voor de vragen der werklieden voldoening eischten, vloog geheel de «bazor » naar de keel der socialisten. Zij hebbea reeds den klein-handel gedood, zegden de kleine b u r g e r s ; zij waren op weg de werklieden te onttrekken aan de liberaal-katholieke politiek, verklaarden de groote burgerse en nu gaan zij de vrijheid dooden, jammerden de fabrikanten... terwijl vele werklieden meehuilden met hunne eigene vijanden. Dit laatste is niet te verwonderen,, als men weet dat tijdens den Amer.kaanschen bevrijdingsoorlog de -laven, samen met de slavenhandelaars, de wapens opnamen tegen hunne bevrijders. Doch de werkstakingen braken uit, ondanks al het gehuil van geheel het burgerkoor. De werklieden moesten soms wel het hoofd bukken, doch zij gaven üet niet op t o t wanneer zij ook velen hunner eischen zagen ingewilligd. Gij weet nu waarom, volgens mij althans, de socialisten steeds de rondebok waren. En nu nog een enkel woord, zei vader Maenhout. — J a , ja, zegden de geburen, klapt maar voort, uw raison bevalt ons. — Ik wil d i t nog neggen : Al wat de socialisten bij hun optreden hier te Gent deden, wordt n u door iedereen aangeprodikt, nagevolgd en geëerbiedigd; veel van wat de socialisten vroegen, is thans een voltrokken feit. De groote meerderheid der werklieden behoort tot eene samenwerking, v a u t de twee burgerpartijen hebben er ook gesticht voor h u a n e aanhangers onder den werkersstond. Niet één verstandige werker of hij is bij eene ziekenbeurs aangesloten: de onze alleen telt 35(000 leden. H e t stemrecht is bekomen voor alle openbare raden. H e t is nog geen gelijk reent, maar het komt e r zeker. Vrouwen- en kinderarbeid is reeds lang geregeld. De werkers bekwamen meer loon, . h u n n e werkuren werden verkort en wette-

lijk geregeld. De werkvoorwaarden zijn aanzienlijk verbeterd. Handel en nijverheid bloeien meer en meer ondanks al die werkereverbeteringen. De socialisten helpea roeds stad, proviacie ea land besturen De voor moordenaars en dieven uit-ekreteu rooden moeten nog altijd hunne eerste moord, hunne eerste c'iefte bedrijven. Als or nu niets is waar prebleken van wat men de socialisten beschuldigde, u.'3, integendeel, al wat de socialisten vroegen r • waarom zij zoo wreed werden belasterd, zoo erg werden vervolgd, nu blijkt eene weldaad to wezen voor bet volk, — waarom worden zij, zooals het fewoontijk gebeurt met onschuldige veroordeelden, nog altijd vervolgd en gelasterd, in plaats vaa in hunne eer to wordeu hersteld'( Ik zal het u zeggen, vervolgde vader Maenhout : Omdat zij ''e werklieden, door onderlinge overeenkomst, tot het toppunt hunner politieke en economische mocht willen brengen. Zij vreezen de burgers, katholieken als liberalen, dat de. socialisten bun vo rbeeld zouden volgen van 1789, toen zij de wereld aan hunne macht, aan hun gezag onderwierpen. Maar dat kom^ ondanks alles, ondanks allen 1 Ziedaar, geburen, waarom de socialisten nog steeds wordea vervolgd eo gelasterd 1 De gohuren op het booreti der laatste woorden, juichten vader Maenhout toe, en Frans, overtuigd, drukte «Vader politiek» de hand. K. Hannick.

VoedlngshnlshoBdkHi gedorendejen mi\m Esnlgs rcadgaviiigeo voor onze Imismosüers Erwt en ©n bootton De peulgewassen zijn zeer voedzaam, bijzonder als ze droog zijn. Drooge erwten en boonen kunnen als voeding, vleesch vervangen, doch ze zijn moeilijk om verteren, als ze niet zeer malsch zijn. DROGE ERWTEN EN BOONSOEP. — Voor 6 personen neemt men 1/2 liter erwten Deze vau daags te voren in regenwater laten weeken, ze opzetten met koud regenwater en een lepel zout.er een fija gesneden ajuin of porei bijvoegen. Als ze malsch zijn, ze doorsteken, er een weinig vet bijvoegen en nog eens laten doorkoken. Zij is smakelijker zoo men kleine stukjes brood in vet laat bruinen en die bij de soep voegt op het oogenblik van op te dienen. Men kan ook een weinig rijst met een weinig water laten koken en bij de soep voegen na dat ze doorgestoken is. Droge linzensoep wordt bereid evenals erwtensoep. Andere aanbeveling : Om erwtensoep en boonensoep goed ' t e bereiden laat men de erwten of boonen van daags te voren in kond regenwater weeken. Laat een gesneden ajuin braden, giet er koud regenwater op en voeg er dan erwten of boonen bij, aardappelen en een weinig suiker om ze spoedig malsch te maken. Laat de soep langzaam ïn de kook komen en 1 tot 2 uren .vachtjes koken, steek dan de soep door, voeg peper en zout bij de doorgegane soep en laat ze heropkoken; is de soep te dun dan kan men er tapioca bijvoegen. Bij het opdienen doet men er soms nog geroosterde broodkorstjes bjj. GESTOOFDE ERWTEN. — De erwten van daags te voren te weeken zetten in regenwater.Ze opzetten met koud regenwater, laten malsch koken, er peper, zout en vet bijvoegen en ze goed laten doorstoven. *6o zijn gemakkelijker om verteren, indien men ze doorsteekt, alvorens ze te laten doorstoven. GESTOOFDE WITTE BOONEN. — i/e boonen vau daags te voren te weeken Betten. Ze opzetten met koud regenwater en zout en laten stoven tot ze malsch zijn (ook kookt men zo eerst af in regenwater en ~ebruikt bet water voor soep/, er vet, ajuin en «zoo men wil, een wenig azijn bijvoegen en eens goed laten doorstoven.Ook kan men ze koud nenren, en dan voegt men er «s•"•-*•;s mostaard bij. Soms doet men er stukjes gebraden spek bij. Gestoofde boonen gaan goed samen met pekelharing en schapenvleesch. I N G E L E G D E PRINCESSEN EN S N I J BOON EN. — De boouen eenige uren in regenwater zetten om te ontzouten. Opzetten met regenwater, als ze malsch zijn, afgieten, verkoelen en laten uitdruipen. Een fijn gesneden ajuin bijdoen, peper en vet en eenige minuten faten stoven. (Men mag ook den ajuin in vet laten bruinen, er bijvoegen on dan behoeven de boonen niet meer te stoven). Princessenboonen kan men ook opdienen met eene ajuinsaus. Van overgebleven erwten en boonen kan men soep maken. MAYONNAISESAUS VAN BOONEN. — Neem gekookte witte boonen, pel ze en pletter ze fijn, voeg er druppelsgewijze olijfolie bij en azijn onder gestadig roeren en kruid ze met peper, zout en mostaard. Zulke saus dient bij pekelharing en gestoofde boonen.

Molk Melkpap met tarwebrood,met bloem, met beschuit, met rijst, met tapioca, met vermicelle, met havergort (havermout) of met gepelde gerst. Men 'gebruikt om melkpap te maken onverschillig volle melk, afgeroomde melk of botermelk; bij afgeroomde melk voegt men gewoonlijk eèn 'stokje kaneel of eene vaoiilepeul om den smaak te verhoogen ; bij botermelk voegt men dikwijls eene redelijk groote hoeveelheid roete siroop, i ims' " i k gedroogd fruit: appelen, pruimen, lö? ' enz., e n z .

Melk wordt nog gebruikt voor ' t bereiden van rijstpap, rijsttaart, rijstpodding, wafels, panuekoeken, enz. Al deze bereidingen voruieu goede nagerechten voor zon- en feest.lagen, en komen bijzonder goed te pas op magere dagen.

Havergort Havergort kan ouk aangewend worden voor het bereiden eener smakelijke haverpap. Zet genoeg water op het vuur en laat het koken. Laat de haveigort tusschen de vingers uwer hand doorloopen en roer terzelvertijd met da andere hand goed om. Als alles goed gemengeld is laat men de j-ap een halve uur goed doorkoken, zorg dragende van tijd tot ft ij rï eens U* ««eie.i. Voeg er het noodige zout bij en dien op met melk, suiker of siroop, volgens dea smaak. Daar het Amerikaausch Hulp- en Voedingbcomiteit, door tusschenkomst der lokale comiteiten, verschillende eetwaren ter beschikking onzer bevolking stelt, achten wij het nuttig hier eemite n inder gekende bereidingen te laten volgen, voor die^e-'.waren welke in redelijk groote hoeveelheden te krijgen zijn. MAISPAP. — 1/2 liter gezouten kokend water 2 lepels maïsmeel. Men doorweekt hot maïsmeel «net koud water tot een goeden deeg. giet er dan het kokend water op, on laat hera, ouder gestadig omrocreu, eene halve uur zachtjes koken. Men kan de p a p aanlangen met een weiniir melk. MAISPANNEKOEKKN. — Een liter maïsbloem, eea weiiug zout. Men giet genoeg kokend water op de maïsbloem om er deeg van te maken, terzelfdertijd goed r o e r e n d e : steekt de handen in koud water (om het aanplakken van den deeg te belette:,), en rolt den deeg in la-eu van *2cm. dik. Dezo lagen bakt men zooals gewone pannekoeken, doeh langduriger. MAISBROOD. — 1 1/2 liter maïsbloem, 1/2 liter «-eronnon melk, 2 eieren, 2 lepels suiker, 1 lepel boter, 1/2 lepel sodazout, een vingergreepje zout. Mengel de bloem met de cierdooers.het zout, de suiker en de boter. Los het sodaeout in melk op. voeg die oplossing bij het mengsel, roer goed dooreen eu doe er dan het wit van de eieren bij, voorafgaandelijk goed geklutst. Doe boter in eene kastrol en bak in een goed verhitten oven. CORN MEAL MUSCH, N. 1 , - 2 liters maïsbloem, 2 liters gezouten kokend water. Maak met de maïsbloem en koud water een beslag en giet dit beslag langzaam in het kokend water. Maak met de maïsbloem en koud water een beslag, en giet dit beslag langzaam in het kokead water. L a a t nu 1 tot 2 uren koken en roer gestadig om. Men eet de pap enkel, ofwel met melk, boter, of suker. CORN MEAL MUSCH FRIT. — Giet dit gereedgemaakte Corn meal musch n. 1 in eene kastrol, die in koud water a-fgewasschen is, laat het afkoelen, klink het om op eene telloor eu verieel het in sneden van 2 cm, dk. Leg deze sneden in eene foed verwarmde kastrol met een lepel boter of vet. Bak even als gewone pannekoeken.

vleeschsoep Ten slotte een eenvoudige raad bij het bereiden van vleeschsoep. Vleesch is eene zeer krachtherstellende spijs, deze die best met de samenstelling vau het lichaam overeenkomt. Wil men goede soep hebben of vleeschsoep voor zieken, dan zet men het vleesch op met koud water. Verlangt men smakelijk vleesch dan i et men het op mot kokend water.

Hst vilegeraaar Een ernstig woord van waarschuwing voor ieder, die prijs .-stelt op zijne gezondheid De Centrale Gezondheidsraad maakt de volgende waarschuwing bekend: Vliegen behooren tot de voor ons, mena^hen, iastige, vieze, voor onzo gezondueid g e v a a r l i j k dieren. H e t zijn de vuilste va-n uaiL ia-söoten. Hare eieren leggen ze in vuil en mest. Uit de eieren sluipen maden, die op hare beurt in ea van vuil en aivatstufien leven. Komen zrj van een mesthoop en gaan zy op uw voedsel zitten, dan besmetten zij üit. Met versch vuü en ziektekiemen, geh-u-ald op den mesthoop, uit kwispedoor, privaat of aan rottend kadaver, aau nare pooten of op haar lichaam, vliegen ze uwe keuken binnen en strijken neer op uwe eettafel. Zij zijn SOJ gulzig dat zij haar, veelal bt smette, lichaamsinhoud op de begeerde lekkernijen uitwerpen, om zien opnieuw te gped te kunnen doen. Gij loopt dus alle kanB, dat die vuile, ziekteverwekkende stoffen op uw voedsel terechtkomen en gü ze tegelijk daarmede inslikt. De uitwerpselen, ook de fluimen, van lijders aan tering, tvphus en andere besmettelijke ziekten heboen voor vliegen eene bijzondere aantrekkelijkheid. De d a a r opgedane smet stoffen bengen zij een oogenblk later over op üet voor u bestemde voedsel, misschien wel op de lippen va-i-, uw slapend «kind en kunnen u en uwe kinderen aldus tering, typhus, zomerdiasrhee en nog andere ziekten bezorgen. De steekvliegen kunnen bovendien, door bare steken, bloedvergiftiging,steenpuisten, negeuoogen en miltvuur veroorzaken. Konten zaj met haar besmet lijf in aanraking met melk of verdrinken ze cU-ar in, dan bederft de melk heel spoedig, want in de melk vermeerdert zich de smetstof op schrikbarende wijze. Zorgt daarom dat in nw huishouden de melk steeds buiten het bereik van vliegen blijft door de kan of het glas zorgvuldig te bedekken. Bedenkt, dat het hier kan gaan om het leven en de gezondheid van u en nwe kinderen. Wat te doen om de riteeen kwijt te raken ? S o r o t in de eerste plaats zooveel mojceliik

dn: ze er niet komen. Zooals gezegd, de vlie" gou Vüiiiiccrdereu -ich in nienU e a vuiU*uetioopejQ. Houdt deze d«aaromt zoo het al t-em^bzius mogniijK is, vaa de omgeving/ uwer woning verv.jjderd. lin kunt gij een mest- of vuilnishoop niet ! uit uwe nuoijneid weren, zorgt uun ten min-; ste hem elke week op te ruimen, en dekt de' houpen toe, «baj voorueeid met plaggen of zo-i üun. Ue larven der vliegen nebbe» ougeve-ertien d-t-hgen ntnxug oa. tut vueg te worden.! Worden uiest en vuil duB Linnen de 10 da-j gtjn opgeruimd, dan wordt de ontwikkeling van nieuwe vliegen belet. hun-jeu de mebthoopeo niet worden weg-j geruimd, begiet ze dan met eene ruime hoe-' veeiheid kalkmelk (versch te be.eic.en door, één deel gebluschte kalk te mangel! met drie. deeieu water) of met een mengbel van gelijke' deelen p e t r o o l r e s i d u , paraffine-olie of' een dergelijke stof en water (voor het ge-.' bruih goed te roeren!) Goede middelen zjjn ook ruwe olie en saprol in een verdunning, van 5 op 10 en daarvan 10 liters op iederen kubieken meter mest. Deze gaat daardoor' in waarde niet achteruit. Vuilverzamebngen, als van oud strooi, papier, enz., moet men door verbranding! vernietigen, alvorens zij den vliegen t o t broeinest kunnen Ütrekken, stort in riolen en goten carbol of chloorkalk; werpt in de; trechters der gemakken cen carbolopIoBsingvan 5 %; reinigt kwispedoors dagelijks e n ' giet ze gedeeltelijk vol met een vijf percen-j tige carboioplossing. Ruim ten slotte alles wat vuil en stof is. zoo spoedig en zoo volledig mogelijk op. Op die wijze zult gij de vermeerdering der vliegen afdoende kunnen tegengaan. YVenschelrjk is het al deze maatregelen .aan te wenden, zoodra de eersto vliegen g e h beginnen te vertoonen. Deze eerstelingen hebben overwinterd in warme reten of holten uwer woonvertrek- 1 kon. en deze enkelingen, die zich in Mei p l a gen te vertoonen, zijn de stamhouders van, al de vliegen, die in dezen zomer ons zooveel last en gevaar berokkenen. Door toepassing van de hierboven a-angegoven voorzorgen, zal het zeer «zeker mogelijk zijn de vliegenplaag aanmerkelijk te, beperken, maar toch zal er i?een zomer voorbiijaan, waarin wij van het bezoek dezer onwelkome gasten geheel verschoond zullen bbjven. Wat daartegen ** tfoenï Begint met de zich in het voorjaar vertoo-.' nende overwinterde viegen door vliegenpa-| pier, plakstrooken en glazen vliegenvaüen zooveel doenlijk weg te vangen. Krijgt ge er verder in den zomer weer l a s t van, plaats dan in uwe vertrekken vlakke» tellooren, waarin een slappe oplossing v a n formaline (een theelepel op een telloor w a ter) of een aftreksel van kw«assiehout met-; suiker; laten de vliegen zich verleiden ooi! daarvan te snoepen, dan sterven zij deni dood door vergiftiging. Wil men ze zeer snel uit een vertrek ver-| drijven, zoo verbrande men op een pot metgloeiende kolen insectenpoeder. De hier-' door veroorzaakte dampen bedwelmen d e vliegen, zij vallen neer en moeten d£n wegg"vcec:d en verbrand worden. «• - J I - J Tracht door de aangegeven middelen, dat vliegen in hét bijzonder uit de ziekenk-ameri en van het beddeken van nw kind vërwij-i derd te houden. En vergeet vooral de zindelijkheid niet ij <Waar geen vuil is, z-ijn geen vliegen >.

HeriRseringen van een Belgisch soldaat' De weg liep steeds steiler naar omboog.' H e t leek wel alsof nimmer eeu einde komen' zou .«.nn die vele kruagela en boebten waar-! laug-- de «aiige koion «ucil aungerde, in een. diciite stufvvuik, me, mug vao d e laatet*^ i.wüt. beneden ons, -waar gestaag de slang vaa Enena-jiien en paarden voort uitstuwde. tot aan de volgende, kromming, boven ons,' die wt-er telkens was een ontgoocheling, c m . d a t ook daarachter geen doel te bespeuren: was, maar üe koion zien heel ver verlengde,' tot aan den volgeuden draai van de baan,' die dan weer bereikt moest worden. En de weg liep steeds steiler. Soms, door de openingen in het bosch, inj de diepte, de Maas — en achter ons, in de( verte. Luik. En voor ons dreunde ' t ceschot.. Ditmaal was het ernst — «sn het leek m*» soms nog onbegrijpelijk dat aJies geen, droom was — geen flauwe mop, zooals bij* vroegere manceuvers — die parlementair, van m o r g e n ; — de donder van 't geschut," — de uitbundige geestdrift der burgers, vaai zooeven, waar misschien wel angst achter! schuilde — en nu, deze eindelocxe tocht. naar de loopgraven, in de Btikheete zon, : grijs van stof — ditmaal was h e t » r n s t , dezen Loome tocht • aar den dood. De geestdrift van straks was al lang nu« bekoeld, — de oommandanten erg zenuw-I achtig, en wij, het slachtvee, we zwejies en zwoeg-den, gelaten, berusterd — velen ang-' stii. en toch heimelijk nieuwsgierig, in nogl onwetenden avonturen-zin. Toen kwamen de eerBte wagens gekwefc-, sten ons voorbij, keerend naar ae stad — e a onmiddellijk daarop een heel eonvooi — alla mogelijke rijtuigen naast de Koode Krniswagens en auto's alle proppensvol — v e r . dw aasde ge-zichten, als verloren in de be-. schouwing van vreemde droombeelden, alleni zwijgend, zelfs niet antwoordend. Als men.' vroeg over onze dooden, was het antwoord slechts een vaag gebaar en de vrager drong) niet aan. En we zwoegden voort, en fcwegen — t o " eindelijk kwam de rug der hocgte. daarachter het dorpje Wandre, en hier maakten v e eindelijk h a l Op den boord van den weg stond ge. schaard een compagnie van het l i e t -"i kwaaien van t ginds > — waar wij hen p n ^ gen vervangen dezen nacht. Ze waren somber, vuil, moe, bleek, met getrokken gezicht ten, en oogen vol angst — groote oogen ver-* ïoren in een stareoden blik. We zwegen i j len, en geen vroeg — want we voelden OD9 allen beklemd, — en geen antwoordde 0 0 ons zwggen — slechts sommigen vertrokken geschut vlak bij ons, het was ten allen k*nt. «aa vooral voor ou»; het fort Bat*

.

Dondordag 13 MèFifiir

© thon, en een beetje rechts, het fort Eveguée, schoten zooveel ze konden. Het wa3 telkens een oplaaien van deu nacht, aU huune koepels vuurden, en dan zwaaiden hunne zoeklicht-on langs den horizon, om even «oma te blijven staan, pal als de gloeiende blik van een cyelüpenoog — en dan t-e verdwijnen. Dan dreunde weer de macht van de kanonnen. En overal iu de tucht barstten de granaten — en het was soms als een grootsch vuurwerk zonder verrukte toeschouwers, onbegrijpelijk dat dit alles beteekende de dood. En soms zweeg even het dreunen van ' t geschut — en dan in de verte reutelde geweervuur, d a t werd al woedender en hun «mond iu een uerveuzen grijns. La hunne beklemming kwam over on3 — we Uurktc neer op d t n «boord ran den weg, en wc betrapten ons op staren in ' t niet als zij. waciitend, berustend, in den avond die daalde, in den nacht, in den strijd. In de avondlucht waa het kanon aan ''t zwijgen gegaan — oa den eersten, afgeslagen aanval — en op de gevels üer rustige huisjes was het licht der stervende zon éen gloeien, één bloed, wijl ginds in het Oosten do zware wolken zich pakten tot dieigend onweer. Het w a s romantisch als in literatuur — die bloedige zon, dio 6terven ging, en, in ' t verschiet, het dreigende onweer aan ' t zwerk, — en de slachting, die zeker komen zou. En wij staarden in ' t niet, en dachten aan niets — en den ernst, en de berusting was gekomen over ons. En dan kwam 't oogenblik dat we compagniesgewijs verspreid werden in ' t dreigende land. Het was de laatste kalmte van vóór het onweer — die angstige roerloosheid over alle dingen; en in den schemer sloop mijn peloton langs de zwarte hagen der mysterie-volle boomgaarden — en we voelden allen een vreemde beklemming in de borst, we voelden allen, dat allen we hadden diezelfde beklemming, diezelfde gedachten, denzelfden ernst. Het was het gemoed van ieder, versmolten t^t één collectief gemoed, ééne collectieve persoonlijkheid, ééne collectieve berusting. \ln de weg, recht door n a a r ' t Oosten, n a a r den vijand, was duister te midden der sombere boomgaarden, romantisch als in de literatuur. Maar het onweor v a a omhoog: dreigde onmiddellijk boven ons. En vóór dit brak. Achter ons braken onze batterijen los, Tlak achter ons, zóó d a t de vlam sloeg door de hagen, waarachter zo stonden — en de granaten loeiden als losgebroken demonen, heel ver, heel lang — en stierven in een verre ontploffing, en het was moeilijk ta begrijpen dat daarmee de dood van menschen als wij bedoeld werd. We stonden allen, en Bnakten n a a r adem — en van ginds, van den vijand, kwam gehold, huilend van angst, radeloos, waanzinnig, een arme, droeve moeder, met een zuigeling in de armen en twee huilende kinderen aan haar rokken, on liep, zooVeel ze kon, weg, n a a r Luik toe. Terwijl ononderbroken losb raakten onze .batterijen hun schroot. ' _ En even onverwacht sloeg de bliksem uit de lucht — en we stonden, wanhopig « 1 radeloos, bij den vastliggenden ballon, dien wij t e bewaken hadden, en op ons gudste de stortregen zonder erbarmen. Eij oogenblikken leek het ' t einde van alles — in den nacht, «die reeds gekomen was, den stroomenden regen van uit de t a s t b a r e duisternis, soms even verscheurd door den bliksem, en het dreunend geratel van den donder, waarvan ' t geluid werd aangehouden door het schieten der kanonnen, en het loeien der -granaten. Een lang oogenblik waren wij hulpeloos gebleven, gedrongen tegen, elkaar, terwijl verschillende wachten links en rechts uitgezet werden — dan kwam de reactie, en, als we bezig w-aren ons t e legeren onder het enorme gevaarte van den cylindervormigen b,allon, die t r o k op zijn touwen, en schuurde zij buik tegen den grond in regelmatig wiegen, bedaarde het onweer, de regen. En de volle maan kwam soms even kijken op het land. i l aar het geraas alomtrent was heviger geworden — en niet alleen bulderde het woedender, in razender tempo, t o t d a t de mitrailleuse met h a a r regelmatig geratel, nijdig, heftig, even alles overstemde. D a a r n a viel de stilte, een oogenblik d a t geen Bchot viel — alsof ieder even hooren wilde. En dan plots was de nacht gevuld van ' t angstig geloei van ' t hulpeloos vee, vergeten in de weiden alomtrent. En de kanonnen begonnen opnieuw... ... Ik had geslapen — ik weet niet hoelang, verdoken onder den ballon. Ik was gewekt geworden door schoppen op de beenen. — h e t was mijn b e u r t op wacht te gaan. En nu was ik alleen. . Want de maan was weg en ik zag niet den ballon, noch mijne makkers. Ik was trouwens de meest voorui tgeschoven wacht. Wel wist ik d a t niet ver van mij een a n d e r e stond, als ik — m a a r ik zag hem niet en we zwegen allen. Zoodoende waa ik alleen. En rond mij het ontzettend ger a a s van den slag vlak bij. En de kogels floten voortdurend rondom. Verloren kogels, die kwamen van over, en door het struikgewas voor mij. Want ik zag niets. Een smal bietenveld. Daarachter een strook koren en dan de donkerte van ' t struikgewas, waartegen rich afteekenden, als dreigende dingen, de opgestelde sohooven van ' t reeds afgemaaide koren. Ik zag? d a t ' t schooven waren, omdat ik geen hallucinaties kreeg, als mijn buurman, die ten slotte meende dab er beweging in kwam en er als een dwaas op schoot — wat een beroerd oogenblik was voor ons allen, omdat we meenden dat we overvallen werden, wat elk oogenblik gebeuren kon. Gelukkig bleef ik kalm en zeer bewust. N a a r m a t e ' t gevecht n a d e r kwam en heviger werd, voelde ik me kalmer, klaarder en meer onversaagd. Het gevaar maakt soms laf, soms overmoedig — men vlucht, vooruit of achteruit. 2 Er-rste wordt rrenoemd moed, ' t andere Wfheid. En als men weet d a t i a ieder slui-

mert do lust tot vechten, tot moorden, en dat ieder instinctmatig voelt dat verdediging minder gevaarlijk is dan dolle vlucht, dan U het klaar dat de meesten' moedig zijn. Alzoo gebeurde het dat, naarmate ' t gerecht nader kwam, ik mij steeds onversaa^der voelde — tot alles bereid, en heelemaal opgaande was in de duizeling van : t govaar : ik haakte naar 't oogenblik dat één vijand zich vertoonen zou. daar, bij ' t struikgewas — velen, één voor één, om zo beurtelings neer te kunnen schieten — to middens van hunne kogels — om ten slotte mij er op te kunnen storten, met gevelde- bajonet. En ik benijdde do anderen, vóór mij, die zoo verwoed aan 't schieten waren, vlak bij, ergens aan do andere zijde van mijn struikgewas — en ik richtte niij heelemaal op, te midden der fluitende kogels, om beter te kunnen zien, en beter te trotscoren, dolzinnig, 't gevaar, om beter to voelen hoo onversaagd ik was. En ik luisterde en juichte mee, als 't geweervuur razend en razender werd, en de mitrailleuses ratelden in ontketende woede — in wanhopige woede De onzen hun «geweren en mitraillcusen ratelden dol en doller, 200 dol, zóó vreeselijk, dat ik mijn borst gevoelde als toeg e schroeft, en ik in een dwaas en zenuwachtig lachen losbrak, dat mij heelemaal doorschokte Do aanval was afgeslagen, en 't geweervuur luwde, — en hot kwam tot stilte in den nacht, en de koeien loeiden weer wanhopig en lang. En verder schoten d? forten staag door en de stral'mbundcl uit hun één cyclopenoog zwaaide langs den horizont. En het was aliof alles even kwam tor. verademing in den geschokten na-.ht oven tot

LBIHBURS TE SINT-TIIL'IDEN Up Maandag 10 Augustus, deed eene .':.dceling van het JJuitsv'h leger haar intrede in de zonder verdodiging zijnde en bijgevolg overgegeven stad. Ue stedelijke bevolking en die van den ganschen omtrek leefde reeds enkele dagen, eindeloos lang en dag en nacht, onder den indruk van den kanonnendonder van den verschrikkelijken vestingoorlog rond L«uik. Op de dorpen, 35 kilometer gemiddeld van de moedige vestingstad gelegen, daverden grond, groudvesten en gebouwen, rammelden vensters en gesloten deuren. Mot een Lot allerhoogsten gra:.d opgejaagde angstspauniug en radeloos afwachtend de dingeu en dagen van oorlogsverwoesting, die nakend schenen, word alle gewoon leven als tot puin en uit zijn verband geslagen. Zonder te weten of zich af te vragen uit welke bron mare en nieuws kwam, slorjjte ons volk en slikte hot alles op, wat uit Luik bij mondelijke overlevering :iaar hier overkwam. De ongelooflijkste dingen werden* liefst als waarheid aanschouwd. Dagen, waarop men verkondigde dat de heele bevolking was weggejaagd geworden om de gansche stad to Kunnen vernietigen, waren dagen van uiterste treurnis, bij \olen van uiterste gramschap of wanhoop. Edoch, wie tegen dergelijke ongehoorde leugens den mond dorst openen, werd op staanden voet belachelijk bevonden en uitg«?scholden voor slecht vaderlander. Met verbazing vernamen we deze schrikbarende opsch'.oeving, toen we, half November, na de Leele oorlogsdagen te Luik te hebben verbleven, in onze geboortestreek terugkeerden,waar m m ons sedert weken dood en begraven had gewaand I Nog lang zullen wij ons geheugen de afschuwelijke oorlogstooneelen, dié' de verbeelding in St-Truidcn en omstreken had verwekt om de gebeurtenissen r a n de maand Augustus in Luik te verduisteren, te vergrooten of te ontaarden. Ware het honderdste deel maar waar van wat men hier vertelde, dan ware het nog honderdmaal de waarheid overdreven. Wij kregen den indruk voor veel vrienden en kennissen te staan als een wonderbaar weeën, door bovennatuurlijke hulp ontsnapt aan de woede van eene onbegrensde verwoesting.Dc meeston konden zich niet voorstellen dat een mensch, behouden en betrekkelijk vredig, maanden lang in een vestingstad kan verblijven en zich gezond kan houden onder den invloed va»n kogels on bommen, van beschieting, verbranding, verwoesting en alom heerschende dood. bij den intocht van zegevierende of verslagen soldaten, van krijgsgevangenen en gekwetsten van beide legers. Velen immers begrijpen lastig dat de vrees voor de dingen, die den oorlog sohriklijk verwekken zal, ondraaglijker is dan de veldslag of de oorlog zelf; dat voor den soldaat het vooruitzicht van de vechtlijn, van den renzenstrijd in verschansingen, schut- en loopgraven, veel mind sr uit te staan is dan die reuzenstrijd zelf. Zeggen we kortweg, dat in zijn alzijdige uitwerkselen derhalve de oorlog al verschriklijk genoeg is, om niet door h e t vergrootglas van eenen ontzette verbeelding t e worden gezien. Op 9 Augustus, Zondag avond, waa het invallend leger, uit Luik afgezakt over de steenwegen van Tongeren en Luik, vóór de stad gaan liggen, op de grens van rie ge meente Brusthem, terwijl een deel linku atBloeg, over de romeinsehe heirbaan, n a i r Korkom en H a n u i t op Namen. Veertien dagen lang, dag en na-.ht, zonder eenige onderbreking, zouden die drie groote wegen onder de met ijzer beslagen hakken van den grijzen stroom voetvolk, onder de hoeven van de paarden van ruiterij en geschut worden gedrukt, zoodat, zegden ons de boeren, de «ouwe katsei — v e r s t a : romeinsehe weg — in oen wolk stof b i e f gehuld, die over de velden «'reef, en de laag stof, op de tien meter breede en ongeplaveido baan, vijftig centimeter dik was. Nooit, dachten wij,hebben de Romeinen,gedurende bun vijfhonderdjarige heerschappij" in onze streken, -ooveel soldaten langs de tombe van Brusthem naar den v r a n d of zegevierend tenue naar HOUJB g e b r a c h t .

bezinning. En toen, op den weg, links van •--••., -Hippelden schimmen voorbij: ruiters op hun paard, zwart op den donkoren nacht — oen voor een, de hoornblazer voorop, blazend zijne wijs, kort, en uitdagend, overmoedig, blij. En als hij zweeg, dan zonden de anderen, wijl do paarden draafden verder hun rustigen draf, en de hoeven trappelden op de steenen, zoo rustig als het lied: «La cantïnière a des bas blancs, G'est qu'elle veut plaira h 1'adjudant...dat langzamer verstierf ïn de verte, bij poozen afgewisseld door do klaroen van den hoorblazer, die klonk onmenschclijk blij — totdat het geweervuur, dat weer spreken ging, smoorde dit gezang der ruiters, dio trokken al zingend ter dood. En toen, als ik er heelemaal niet aan dacht, werd ik afgelost, en keerdo terug naar den ballon, en do kogels floten weer talrijk en sloegen soms, met korten knak, dóór het wiegende gevaarte,boven ons hoofd. En ten slotto kwam de grauwe inorgon over 't land, en steeds ratelde 't geweervuur door, onvermoeid, na drie vreeselijke en mislukte stormaanvallen. Dan werden we afgelost, door genie-soldaten — en verlieten den ballon, die de sporen droeg van vele kogels, opgevangen in zijn breed lijf, en, misschien ten doode gewond, met vele deuken, wiegde in den morgenwind, en schuurde zijn buik, in regelmatig geschommel tegen den grond, met allures, van cen proot en neergeveld monster, in laatsten doodstrijd. En moe en mat keerden we weer naar Wandrc, en van daar zakten we af den cindeloozrn w e g . terug naar Luik. doelloos, lam, slenterend — alsof we nïet wisten wat te doon...

Pas was ons leger met zijne achterhoede enkele uren vroeger uit de oogen van deu vijand, alhoewel sioutmoedirSe duitsche verkenners reeds Donderdags door de . tad waren gereden. Nog enkele schermutselingen hadden 's Zondags met dun gezaaide belgische aclitejioöten plaats, zoodat weerszijden enkele dooden vieleu en ook krijgsgevangenen werden, gemaakt. Zondag3 werden enkele huizen Luiten de stad, op den 'i'ongerschea 3teenweg en cp ' t grondgebied Brusthem, Luiktchen steenweg, aan het oorlogsgeweld prijs gegeven, doch de stad, dank aau de koelbloedigheid ven de overheid en mede aan 't wijs beleid van den politiecommissoris, werd gespaard We tellen do schado niet van eenige bommen veldgeschut, binnen haar muien gejaagd, zeker om de bevolking te verwittigen dat alle tegenstand nutteloos ::ou zijn. In de omgeving, ten westen van de stad en ook te Hanuit moesten de duitsche machten nog op ons leger stooten en werd or ook ilrifig en hevig gevochten. Daardoor hebben ter plaatse meer dorpen door het «uur geleden. Natuurlijk had men tijdig alle gunstig gelegen bruggen laten springon. Onder meer de bekende brug van Bergen-op-Zoom, even buiten de stad, over het spoor geworpen, in de richting van den steenweg op Ealle-Eoycnhoven. Over het algemeen hebben de dorpen zuidwaarts van de stad weinig, de meeste volstrekt niet geleden, doch de brand in de b u u r t van Sint-Truiden had de dorpelingen — nog onder den indruk van den oorlog rondom Luik — als versteend van sehrik. — Werkt-jc nog? vroegen de menschen van zekere buurtgemcente aan elkander, den dag waarop vier duizend soldaten gedurende 24 uren op het grondgebied .c,~erden. Doch toen de troepen alles wat ze vroegen gereed betaalden, weinige stuks vee, tegen aflevering van ondertoekend opvorderingsbewijs, namen om op staanden voet te slachten en niets hinderden, kwam bij hun afreis de gerustheid terug en hernam men den arbeid al3 twee dagen te w ren. Het grootste deel van den rijden Haspegouwschen oogst Etond nog in oppers en kriekrijp in ' t veld. De pas gemaaide haver lag nog deels in hoopen tegen den grond, ' t Was ' t goud en 't leven van menschen en vee voor ' t jaar dat, wie weet hoe, toch zijn loop zou hebben. Meer dan één vraag van belang werd angstig gesteld, doch bleef onbeantwoord. — Zullen wij ons uraan kunnen inschuren? Wie zal ' t dorschen 1 Zoo wij, wie zal ' t halen en eten TWie zal ' t betalen? — ns fruit in onre talrijke boomgaard-m is op den boom sedert twee maanden verkocht, als elk jaar. Wie ;.al ' t winterfruit plukken? Welke koopman zal ' t willen betalen? Duitschland, dat ons al dit fruit afnam, tegen hoogen prijs, is met ons in oorlog. Zal het nog wat koopen 1 — Wat zal van onze suikerbeeten geworden? Zullen de fabrieken mogen werken? Onze voornaamste teelt zal voor den veestapel blijven. We kunnen goen pacht betalen; we zijn te niet. zoo de be-eten niet kunnen geleverd worden. Ol op veel plaatsen elders heeft de oorlog vreeslïjk verwoest, doch ons kanton kan hem gerust, voor wat ecze hoofdbron van leven, den landbouw, betreft, nog draaglijk heeten. De boven geuite vragen werden louter uitdrukking van angst bevonden.Onze oogst bleef ongehinderd. Ons fruit werd verkoci-o als elk jaar.'Onze suikerbeeten werden, wel bijna twee maanden later, ja. toch gelever-. Iets is jammer. Do boeren wachten nog steeds op do betaling van de tweede helft van den opbrengstprijs. L a a t ons hopen dat ook dit in orde zal komen. Het vee, in do eerste oorlogsmaanden B:g afgeslagen, stijgt thans weer naar zijn gewone hoogte en alles l a a t voorzien d a t h e t gemest zomervee tegen loonend geld i a ! van de m a r k t gaan. Wie aardappelen had heeft meer geld gemaakt dan gewoonlijk. De prijzen der granen, staan sedert maanden hooger dan op andere jaren. De paardenhandel gaat thans naar wensch doch de waar is zeldzaam, ' t Zijn nogmaals, zooals elk j a a r , de Duitsche landbouwers, die ons onze duurste paarden afkoopen. De zwijnenteelt alleen is t o t een thans ho. _ jjeloos fieU gedaald. H e t voeder om do big-

gen groot t e krijgen is e duur of ontbreekt, alsook het krav-htvoeder cm de zwijuen te mesten. In de "liereerste oorlogsmaanden was er alzoo overvloed van biggen en get-n afnemers, zoodat 'ie beestjes, gewoonlijk gemiddeld 20 frank waard op een lorHijd van zeven weken, moesten afgezet worden tegen 5, ja, tegen 2 frank het. stuk Vette zwijnen, nooit overvloedig voorhanden in ons gewest, werden spoedig onvindba-ir en het vleesch woog op tegen geld. Thans is deze toestand nog durend. We mogen gerust leggen dat het oorlogsjaar tot hedentoen onzen boeren — onzen, zeg ik — nio schadelijk is geweest, op ï,oorwaarde d a t hun wordt uitbetaald alles, waarop zij recht hebben. Hieruit volgt nu ook dat onze vcldarbeiders als naar gewoonte zijn bezig gebleven. Zelfs hier en dapr rijn werkelooze aijverheidsarbeiders, die de dorpen bewonen, in boer.'lerijen geraakt. De meerderheid «*-chter van deze menschen is reeds maanden lang, hier als elders, zonder één -lag werk. Hun getal is natuurlijk in de stad veel groo. ter. Ze zijn honderden, terwijl op 't -lorp slechts eenheden voorkomen. S. B

* * *

Te Lokeren Belgii-ehc Werklieden-Partij. Afd. Lokeren S. H . • DB VOORUUÜAKG > Aau onze leden en ganscu de Lol:« r che bevolking Midden dezer kritieke tijden heeft bet bestuur der maatschappij het noodig geoordeeld eens terug te blikken omtrent hare werk:.ng gedurende de maanden van den oorlog. Vaa bij het begin moeten wij bcstatigen dat de maatschappij eene groote r ' 1 gespeeld en haar best gedaan heeft, zoowel voor hare leden als hare niet leden. Inderdaad, wat hebben we gezien? De oorlog was verklaard en sefieus was het iu den mond der bevolking dat aile levensmiddelen in prijs zouden stijgen. Bakkers maakten van die praatjes gebruik om -effens den prijs van hun brood met zes tot acht centiemen te verhoogen, niettegenstaande ze nog bloem verwerkten aan den zelfden prijs en ze nog niet wisten wat de bloem ging gelden. Doch onze maatschappij heeft ZUIKS te keer gegaan, door den prijs van haar brood te behouden, en verplichtte zoodoende deze bakkers ook hun brood aan den ouden prijs te verkoopeu. Met de kruidenier-waren waa het evenzoo. Alles was in eens in prijs gestegen, niettegenstaande de winkels nog niets hadden moeten introkken. Kortom, ze wilden **an de gelegenheid gebruik maken om zich op korten tijd te verrijken met de zuurgewonnen centen dor arbeiders. Dank zij de goede houding der maatschappij «De Vooruitgang» is dit alles wat te keer gegaan en hebben de weldenkende werklieden niet gewacht hun dank hiervoor te bctoonen. Immers van dan af hebben we den verkoop in den winkel zien verdriedubbelen en den broodverkoop m a a r immer zien aangroeien ; na twee maanden bakten we reeds tot vijf honderd brooden meer per week. Doch nog anders was het gesteld na het bombardement der stad. Bloem en meel was niet gemakkelijk meer te koopen en do bakkers, liever dan zich de moeite te getroosten naar bloem uit te zien, bekommerden zich niet om den tekort aan brood, en lieten hunne klanten aan hun lot over. Het was dan nogmaals onze maatschappij die het zich aantrok, zooveel bloem kocht als het maar kon en niet alleen h a r e leden, maar zoowel burgers als werklieden brood verschafte. Dit hebben we gedaan zoolang de maatschappij zelf bloem kon koopen. Het is maar als we grondstoffen van het Voedingscomiteit moeten beginnen koopen zijn, dat we onvoldoende waar kregen en zelfs onze leden niet konden bedienen. Inderdaad, de heeren die in het ' Voedingscomiteit zetelen, wilden geen rekeK ning houden van de Bterkte onzer bakkerij en we werden aanzien als een kleinen bakk e r ; er mocht geen onderscheid gemaakt worden, zegden ze, t o t eindelijk de katholieke werkmanskrine ook begon t e bakken I Dan konden we wat meer krijgen d u , d e b a k k e r s ; ze konden dan ook zooveel aan den werkmanskring geven I Wat al schreeuwende ongelijkheden hebben we gezien wanneer er bloem en meel genoeg kwam I De bakkers kregen er n a a r hunne beliefte; ze liadden meer dan ze eigenlijk noodig hadden en konden zoodoende hun brood naar den vreemde gaan verkoopen, wat hun meer winst opleverde. H u n n e klanten niet maar wel het winstbejag lag hun nauw aan het h a r t . Al de willekeurigheden opsommen ware te lang. Toch willen we nog iets aanhalen wat nog eens de onregelmatigheid bewijst waarmede te werk is gegaan. Juist de week vóór d a t h e t bonsstelsel werd ingevoerd, werden, om reden lat e r min gekomen was, alle bakkers — dns wi] ook — afgetrokken van grondstoffen eo wel zoodanig, dat we van den b-ginne af onze leden op rantsoen stelden. Kn dan kwamen we er nog i i e t , want den Donderdag en den Vrijdag waren we reeds zonder brood, terwijl de werkmanskring evenals nog andere bakkers konden voortbakloen, en dan de menschen dwongen hnnne bons aan hen af te staan. Zoo niet moesten ze twee dagen zonder brood zijn. Niemand zal kannen zeggen d a t bij ons zich reeds zooiets heeft voorgedaan. We laten de mensohen vrij In hnn doen em laten. Het doel der maatschappij gedn remde den oorlog is nog niet anders geweest dan al het zijne bij t e dragen t o t het lenigen van den grooten nood welke e r nn heerscht. Daarom, werklieden èn b u r g e n , Tragen we u dit eens goed te lezen en te overwegen en d a n zult ge met ons bekennen dat het enkel de Coöperatie in h e t «Volkshnist is, dje zich met nw lijden bekommert t e r wijl het bij anderen slechts winstbejag is. L a a t n niet misleiden door b a k k e n noch werkmanskring met beloften die s e toeb niet kunnen volbrengen. Men heeft «ons komen zeggen d a t e r ge-

weest zijn die, als ze bun bons u u . wilden geven, de uienschen beloofd hgijj dat ze zooveel verschoon zullen ktt^ ala ze maar willen ludien zulks zo-ij? beuren dan moet er geen comiteit mttt S. -taan welke tot plicht heeft zoo oopartluj. migelijk de verdi-clingon te d.-en aan*? noodlijdenden. Zoodus nebben katholiek noch andere partijen, noch bijzouderen KT] recht dit als propagandamiddel te aca-*. en te dueu uitsclujiieu alsof het aan «_ gelegen was -m ei te kunnen van geniet*. of e. veel te «.unuen van knjgeu. ^^*< Daarom, herhalen we het uog eens, j ^ - , u door geene valsob** oeioitea rn.ale.daa. Wij zijn tegenover u openhartig en wat,. u toestaan volbrengen we. Daavbij bebt ge ..ue voorileelea uv bi-jfj en winkelwaron bij .,us :e kotpen. \ ^ 7 neer ge in onzen winkel koopt, hebt m r deel eu ons br«x««i k o u maar 42 eentiwr^ Daarbij oivigea v-e u vra-a. eu vrij zesn! dat eeu huisgezin, welke bijvoorbeeld .. brooden per week bij JUU ZUU koopen, W er zich yoor die broJden zal mede t*Toor. deelen zuader dat het zulks zelf weet, „ zie hoe : Ons brood is 2 centiemen goatj. kooper dan bij andere bakkers, dua wiai ge reeds cen brood op 'iie 21 bro-den, ta> tweede : ons brood — en dat iiebbeo v, met eigen oogen gezien — weegt bijna Mq grammen zwaarder dan dit van andere), dit maakt dus op die 21 broeden nog ^ 2 brooden. D a i r o m zeggen we u, en het is in n eigen belang, koont uw brood en winhj, woren in het cVolk*thms>. Kn wij bojxe mochten onze propagandisten ten Q ^ huize konier. om u te vragen ook brood ra, ons te nemen, zij een goed onthaal mUg, hebben. Het bcstnnr der S. H. « De Vooruit-jan»

* * *

AALST DE

BBIEF

AAN L'E SOCIALIST»! VA-N AALST welke iu het blad «De Werkman» verecha^ is na 3 wekeu geëindigd. De Daensiit-a hadden het noodig d n e artikelen te wijd*» tegen de soeialisun, om de menschen v^ ons te doea afschrikken ea om linn eig-a omhoog te steken. •. t In het begiu vaa bedoelden brief won.-", onze diep betreurde ea door eenieder geaok. te Ucctor Dculs aangehaald, ilet werk »*j den geleerden en werkzamen Denis, die votr* ' t Belgisch volk zooveel goed stichtte, pleit voor de Eer -ijner nagedachtenis. Doch wanneer wij, socialisteu, de handt:wijze en stemmingcui onderzoeken . ;.o o.ar. leden voormannen der Daensisten met il den eerbied die men aan de dooden :oadraagt, dan roepen en schreeuwen dia zelfde Daensisten dat wij die menschen as hun graf balen, de dooden bespotten! Mijnheer Daeas wil mordicus de menEchet doen slikken wat hij voi'll en weet onjui-i t e zijn, daar waar hij beweert dat wy tijnta persoon willen krenken. Zooveel woorden, zooveel onwaarheden. Doch met den meet-, ten eerbied die wij voor eenieder-«voelen, kunnen wij het niet onbeantwoord latei als men onze woorden verdraait, en 't do-^ d a t wij nastreven aan de menschen vcsj keerd en slecht voorstelt. Dat hebben de Daensisten van Aalat •> daan. Wij lijn geen lafaards en verdedigd ons tegen de aanvallen van de Daensiste: juist zooala wij doen tegen lasterende artikels van katholieken, liberalen en anderen Het is mijn vriend Nichels die in de uw kels van
LEEST EN V£ " VOORUIT

ü

•