Opvoedingsproject KINDEREN LEREN WAT ZE LEVEN als een kind steeds de les wordt gelezen wordt het een kritikaster als een kind dikwijls wordt afgetroefd wordt het een vechthaan als een kind bij herhaling in de hoek wordt gezet krijgt het een schuldcomplex als een kind aanvaard wordt leert het anderen aanvaarden als een kind aangespoord wordt leert het creatief zijn als een kind gewaardeerd wordt leert het anderen waarderen als een kind recht mag ervaren leert het rechtvaardig zijn als een kind in zekerheid mag leven leert het vertrouwen hebben als een kind nu en dan wordt geprezen zal het in zijn eigen mogelijkheden geloven als een kind in liefde en vriendschap mag leven zal het leren in de wereld veel liefde te ontdekken
Onze-Lieve-Vrouwinstituut Lagere School
Kloosterweg 1 1640 Sint-Genesius-Rode
Op de linkerbladzijde geven we bij elke opdracht concrete voorbeelden hoe we dit proberen waar te maken in onze lagere school.
Menselijke en sociale waarden Er is een schoolse verbondenheid met de anderen. Dat uit zich in het samenwerken aan : voorleesdag, sportdag, middagsport, naschoolse sport, toneel, creatieve namiddagen, leesprojecten, taaldag, kerstfeest in de kleuterschool, cakebak voor Sim Loeun via Plan Ouderschap, schoolfeest, werken aan het klasklimaat, sneeuw-, atomium- en zeeklassen, schoolreis, tentenkamp 6de lj., bezoek aan het bejaardentehuis en asielcentrum, overnachting op school 1ste lj., groepswerk, contractwerk, hoekenwerk, aandachtspuntjes op het rapport. Wereldbeeld Respect voor de natuur : dieren en planten verzorgen in de klas, de speelruimte samen op frissen, sneeuw- en zeeklassen, atomiumklassen, beurtrol papier rapen, werken voor Natuurpunt, wandelen in de natuur, boomplantactie Zoniënwoud,. Respect voor de mens : aandacht voor de gevoelens van de kinderen, (vb. bij een overlijden van een dier, een familielid, langdurig zieke kinderen…), aanpakken van pestgedrag, werken aan samenspel, samen verjaardag vieren. Stilstaan bij de gebeurtenissen uit de actualiteit, uit de nabije omgeving, ... Pastoraal Godsdienstige en occasionele momenten: werken met bijbelverhalen, voorbereiding eerste communie in het 2de leerjaar, schoolmissen, godsdienstig hoekje in de klassen, aandacht voor gebed, het samen beleven van de advent en de vasten,...
Als uitgangspunt nemen we de opdrachten van het katholiek basisonderwijs en de leerplannen, beiden van het Vlaams Verbond van het Katholiek Basisonderwijs.
Opdracht 1 : Werken aan een schooleigen christelijke identiteit. Menselijke en sociale waarden We geloven in het uniek-zijn van ieder mens. Verbondenheid met anderen is levensnoodzakelijk. Met respect voor ieders eigenheid erkennen we elkaars mogelijkheden en beperktheden. Verdraagzaam nemen we verantwoordelijkheid op om zo, solidair met elkaar, tot een leefbare samenleving te komen. Wereldbeeld Vanuit onze christelijke overtuiging geloven we in God als Schepper van deze aarde waarbij we als mens de opdracht krijgen om ervan te genieten, er dankbaar voor te zijn en er zorg voor te dragen. Door het 'gewone' als ongewoon te ervaren leren we de kinderen zich verwonderen en hebben ze respect voor mens en natuur. Het verrijzenisgeloof geeft mensen hoop en vertrouwen in de toekomst, waarbij vergeving elke dag nieuwe kansen krijgt. In het geloof is er troost en zorgzame nabijheid voor mensen in moeilijke situaties. Vanuit onze visie proberen we op diepere vragen antwoorden te vinden.
Pastoraal
Godsdienstige en occasionele momenten Kennismaking met de christelijke traditie en grotere geloofsgemeenschap. De christelijke en bijbelse geïnspireerde visie wordt toegankelijk gemaakt en vindt aansluiting bij de leefwereld van het kind. Gods liefdevolle aanwezigheid wordt voor de kinderen voelbaar met de figuur van Jezus als kindervriend.
Een degelijk aanbod met het oog op de ontwikkeling van de gehele persoon.
gebruik van gedifferentieerde werkvormen: contractwerk, groepswerk, hoekenwerk,… creatieve namiddagen, workshops,… schoolsportdagen toneel leeruitstappen aanpakken van pestgedrag of ander “storend” gedrag taalvaardigheid MDO-gesprekken (niet enkel gericht op schoolse prestaties, maar ook op socioemotioneel gedrag) middagactiviteiten: sport, leesplek speelplaatsaccommodatie, bv. voetbalveld, basketveld, weide, speeltuigen, speelkoffer per klas
Een samenhangend aanbod van cultuurelementen. Dit proberen we te realiseren door werkelijkheidsgericht onderwijs, thematisch te werken, … Ook met de inbreng van de kinderen (vb. zelf thema’s aanbrengen) houden we rekening. Verticale samenhang: - taal- en rekenmethode van 1 tot 6: taal: van 2de tot 6de lj. : Tijd voor Taal 1 ste lj.: Veilig leren lezen rekenen: van 1ste tot 6de lj. : Rekensprong Plus - afspraken i.v.m. termen, ijzeren maten, … - afspraken i.v.m. thema’s W.O. van 1 tot 6 (“Basis”) - ICT - godsdienst: methode Manna en tijdschriften Naomi,Simon, Samuel - Frans: 3-4de lj. Francofan, 5-6de lj. En Action - LO/ zwemmen - agenda 1ste tot 6de studieaanbod - leerlijn Sociale Vaardigheden en Leren Leren
Opdracht 2: Werken aan een degelijk en samenhangend onderwijsinhoudelijk aanbod. We stimuleren de kinderen om zich te ontwikkelen en te werken aan een positief beeld van zichzelf, de wereld en de anderen. Een degelijk aanbod met het oog op de ontwikkeling van de gehele persoon. We werken aan de dynamisch-affectieve, psychomotorische en cognitieve componenten zodat de totale persoon tot een harmonische ontplooiing komt. Om gelukkig te worden heeft uw kind ‘hoofd, hart en handen’ nodig. We streven er dus naar om alle talenten van uw kind te ontdekken en te ontwikkelen en dit bij elk kind apart zodat elk kind toch uniek blijft. We bieden de kinderen kennis en specifieke vaardigheden aan om tot nieuwe inzichten te komen zodat hun zelfstandigheid en zelfsturing ontwikkeld wordt. Een samenhangend aanbod van cultuurelementen. Dit komt onder meer aan bod in - de wereld van de taal en de communicatie, - de wereld van het muzische, - de wereld van exacte cijfers en objectieve feiten, - de wereld van de techniek, - de wereld van het samenleven met anderen, - de wereld van het verleden en het heden, - de wereld van het goede, - de wereld van de uiteindelijke zingeving.
Samenhang in ieder De doelen die uitgewerkt zijn in de verschillende leergebieden sluiten aan leergebied bij de ontwikkelingsbehoefte van de kinderen. Het zijn echter geen aparte vakken omdat de samenhang nooit uit het oog verloren mag worden.
Een geïntegreerd aanbod
Ook tussen de verschillende leergebieden zijn er tal van aspecten die elkaar raken en overlappen. Het gaat immers om componenten van één en dezelfde cultuur. Het zijn geen geïsoleerde gegevens, maar delen van één zinvol geheel. Het komt erop aan kinderen gaandeweg zicht te geven op de samenhang binnen de werkelijkheid door een geïntegreerd aanbod uit de verschillende leergebieden die samen 1 zinvol geheel vormen. Het geïntegreerde aanbod wordt nog versterkt door de leergebiedoverkoepelende doelen die in het leerproces worden nagestreefd. Bijvoorbeeld de sociale ontwikkeling, de waardevorming, beeldvorming en leren leren.
Verticale samenhang Een verticale samenhang is noodzakelijk opdat het aanbod van de dwarsverbindin-
gen tussen de verschillende leergebieden op de ontwikkeling van de kinderen zou afgestemd zijn. Het gaat dan om een aanbod dat gepland is volgens een groeilijn en concentrisch uitbreidt naargelang kinderen in staat zijn tot bredere exploraties van de wereld. Dan ervaren kinderen het aanbod als een zinvol geheel omdat ze in staat zijn om het geleerde in te passen in wat zij reeds weten en kunnen.
Een aanbod dat gericht is op de integratie in de persoon. Uiteindelijk is het doel van ieder leerproces dat kinderen de geleerde kennis, vaardigheden en houding op een persoonlijke wijze verwerken zodat het hun eigen manier van "zijn" wordt.
Bij het begin van het schooljaar legt de leerkracht met zijn/haar leerlingen een aantal klasafspraken vast. Verder worden er regelmatig onthaal- en kringgesprekken gehouden in elke klas. De leerkracht houdt rekening met de beginsituatie en het ontwikkelingsniveau van de leerlingen. Hierdoor ontstaat er binnenklasdifferentiatie. Enkele voorbeelden : - Extra-oefeningen / minder oefeningen naargelang de noden van de kinderen (zie methode wiskunde ‘Pluspunt’ en taal ‘Tijd voor Taal’) - Terwijl leerlingen zelfstandig werken kan de leerkracht een leerling of leerling met leerproblemen wat meer uitleg geven. - Er wordt ook gewerkt met materiaal om het meer concreet te maken bij de kinderen die het nodig hebben. - Hoekenwerk, contractwerk, niveaugroepen, inspelen op de actualiteit - Leesdifferentiatie Een leerlingvolgsysteem wordt bijgehouden om de evolutie van de leerling doorheen zijn schoolloopbaan op te volgen. Zo kan er worden ingespeeld op de noden en behoeften van de lln. Wekelijks is er binnen het leerjaar ook een overlegmoment met de parallelcollega’s.
Continuïteit binnen de verschillende methoden. Wij zorgen voor verticale doorstroming van leerstof tussen de verschillende leerjaren en continuïteit binnen de verschillende methoden. Tussen leerkrachten en ouders is er een ‘open’ relatie door contactavonden, oudergesprekken, informatieve brieven naar ouders toe, … Ook worden ouders bij heel wat activiteiten betrokken zoals bvb. creatieve namiddagen, uitstappen, voorleesdag, fietstocht, leesmoeders.
Opdracht 3: Werken aan een doeltreffende didactische aanpak en een stimulerend opvoedingsklimaat. In onze school scheppen we een klimaat waar vertrouwen, verdraagzaamheid, openheid en verbondenheid centraal staan. Als team respecteren we het “uniek zijn” van elk kind, zodat zij zich verder kunnen ontwikkelen, daarom bieden we gevarieerde werkvormen en leermiddelen aan . Leren is wezenlijk een actief en communicatief proces. De leerkracht ondersteunt en begeleidt het leerproces. Wanneer leerkrachten binnen onze school zich goed en gewaardeerd voelen, heeft dit een positieve invloed op de kinderen. Een goed welbevinden en een intense betrokkenheid bij kinderen én leerkrachten zijn bepalend voor een ‘leer’-krachtig klimaat. In ons schoolreglement worden regels en afspraken gemaakt waardoor het leren en het samenleven bij de kinderen bevorderd wordt. Ieder kind mag zijn wie hij is en wij bieden een omgeving aan waar je anderen leert waarderen met zijn kwaliteiten en gebreken.
Kinderen motiveren en stimuleren tot nieuwe dingen merk je aan het zelfstandig werk van de kinderen, ICT, uitstappen, … Om een duidelijk beeld te kunnen krijgen van ieder kind zijn er in onze school de LVS -toetsen (begin en midden schooljaar) die op de MDO’s besproken worden. Ook zijn er de AVI-leestoetsen. Tijdens de uren taalvaardigheid, en indien nodig wiskunde, trachten we op zulke manier te differentiëren dat elk kind zijn mogelijkheden kan benutten. Indien mogelijk kan er ook binnen de klas of klasoverschrijdend gedifferentieerd worden. We doen dit o.a. door werkvormen als hoekenwerk, contractwerk, zelfstandig werk, groepswerk, ... Overlegmomenten in teamverband gebeuren op verschillende niveaus : - MDO’s - Overlegmomenten met de parallelcollega’s, SES-leerkrachten, turnleerkrachten, zorgleerkracht - In ieder leerjaar worden dezelfde handboeken en termen gebruikt. - Personeelsvergaderingen, studiedagen Op ouderavonden, infoavonden en MDO’s hebben we individuele gesprekken over de begeleiding van het kind. Ook op informele momenten zijn leerkrachten ook beschikbaar, bv. voor en na de schooluren. Bij sommige activiteiten is er kans op een gesprek. Tijdens het schooljaar worden er regelmatig activiteiten georganiseerd met de derde kleuterklas en het eerste leerjaar (vb. jeugdboekenweek, einde schooljaar, Kerstmis, muzische activiteiten). Het secundair organiseert een infoavond voor leerlingen 6de leerjaar..
Opdracht 4: Werken aan de ontplooiing van elk kind met brede zorg.
In onze school zijn kinderen welkom waarvan de ouders het opvoedingsproject onderschrijven, welke ook hun nationaliteit, afkomst, huidskleur of moedertaal moge zijn. Wij bieden de kinderen een unieke kans tot maximale ontplooiing, door hen te motiveren om nieuwe dingen te leren, door hen te stimuleren tot het nemen van eigen initiatief waardoor zij zullen groeien in het leren leven en door hen te ondersteunen in het ontwikkelen van een gezond positief beeld van zichzelf. We proberen een duidelijk beeld te krijgen van ieder kind zodat we gedifferentieerd kunnen werken, om zo ieders kansen en mogelijkheden optimaal te benutten. Als team vinden we het belangrijk om onderling te overleggen zodat we kunnen zoeken naar gepaste oplossingen en afspraken kunnen maken die de hele schoolgemeenschap ten goede komen. Het CLB geeft ons hierbij de nodige ondersteuning. Wij staan altijd open voor gesprekken met de ouders. We willen ons inzetten om ook die ouders te bereiken die zelf moeilijk de stap naar de school zetten, opdat ook zij inspraak hebben in de begeleiding van hun kind. In onze school besteden wij aandacht aan de overgang van de derde kleuterklas naar het eerste leerjaar en van het zesde leerjaar naar het 1ste jaar secundair.
Naar onze kinderen toe : - Per maand hangt er een overzicht van de jarigen uit. - Jarigen worden in de klas gevierd, ook de kinderen die jarig zijn in de vakantie. - Aandacht en ondersteuning bij persoonlijke gebeurtenissen - Er wordt tijd gemaakt voor begeleide vertel-, lees- (leesplek) en sportmomenten. - Aandacht voor een veilige, uitdagende en groene omgeving - Leerlingensportraad Naar onze leerkrachten toe : -
Wekelijks overlegmoment binnen het leerjaar Opvang van de klas bij ziekte, afwezigheid van de leerkracht Mogelijkheid tot bijscholing (het wordt elkaar gegund) Aandacht voor persoonlijke gebeurtenissen van collega’s (geboorte, verjaardag, …) Op geregelde momenten gezellig samenzijn onder collega’s bv. kerstdiner en etentje einde schooljaar of daguitstap Blijvend contact met gepensioneerde collega’s en ex-collega’s
Naar onze ouders toe : - Oudercontacten, via agenda, informatieve brieven over activiteiten, infoblaadje, infobrochure, website … - Ouders worden meegevraagd voor uitstappen, zwemmen, niveaulezen, muzische activiteiten, voorleesdag, sportdagen … - Infoavonden bij het begin van het schooljaar, sneeuw-, zee- en atomiumklassen, brieven en verslagen van de zee- en sneeuwklassen, ook via de website. - Sneeuwklasavond, schoolfeest, pannenkoekenfeest, eetfestijn… - Schoolraad, oudervereniging - Lentewerkdag Naar onze participanten toe : - Eerste communie, Geloofsbelijdenis (Vormsel), schoolvieringen - Bibliotheekbezoek en activiteiten met de jeugdboekenweek - Bezoek aan het gemeentehuis en het woonzorgcentrum - Regelmatige overlegmomenten met het CLB - Regelmatig pedagogische vergaderingen - Schoolraad - Gemeentelijke politie begeleiding bij sportdagen - Samenwerking Boesdaalhoeve, de Meent, VZW De Rand, Sportoverleg Rode
Opdracht 5: Werken aan een school als gemeenschap en als organisatie. Elke dag worden we uitgenodigd om blijvend op zoek te gaan naar de kern van onze . traditie en deze in te passen in de schoolpraktijk. In deze taak wordt het gehele schoolteam gesteund door de directie en het schoolbestuur. We willen een school zijn waar iedereen kan en mag zijn wie hij is, waar je anderen leert waarderen met zijn kwaliteiten en gebreken. We hopen deze visie te kunnen delen met de participanten van onze school. Naar onze kinderen toe: We willen voor hen een omgeving van geborgenheid en veiligheid creëren, zodat de kinderen op gepaste wijze begeleid worden in een gezellige, huiselijke sfeer. Naar onze leerkrachten toe: In een geest van openheid, samenwerking en overleg maakt het team werk van voortdurende kwaliteitsbewaking en kwaliteitsverbetering. Naar onze ouders toe: We willen een open school zijn, waar ook ouders welkom zijn en kunnen participeren. Een school waar ouders hun kinderen met een gerust hart aan toevertrouwen. We informeren de ouders door middel van oudercontacten en agenda. Voor een actieve medewerking kunnen de ouders zich aansluiten bij de oudervereniging. Naar de participanten toe: Samen met het CLB bewaken we de zorg voor elk kind. Zij zijn de partners die het team met raad en daad bijstaan in de begeleiding van de kinderen op school. Het team wordt hierbij ondersteund door de pedagogische begeleiding. De gekozen prioriteiten van het team worden bereikt door nascholing. De verbondenheid en de wederzijdse betrokkenheid met de mensen van de parochie en de plaatselijke gemeenschap geeft een extra dimensie aan onze school en is een verwijzing naar de traditie en het geloof van waaruit gewerkt wordt.
