Opleidingsgids Post-HBO opleiding De ICT-coördinator in het onderwijs.
www.heutink-ict.nl
opleidingsgids post-hbo opleiding: de ict-coördinator in het onderwijs
Over de Post-HBO Opleiding Doelstelling Aan het einde van de opleiding heeft de deelnemer alle competenties verworven om leerkrachten, begeleiders en directies te ondersteunen bij de integratie van ICT. De competentiegerichte en praktische opzet van de opleiding zorgen ervoor dat de ICT-coördinator op zowel de korte als de lange termijn ondersteuning kan bieden.
Meerwaarde Tijdens de opleiding werken de deelnemers in elke module aan het uitvoeren van één of meer concrete eindopdrachten. Deze opdrachten worden vóór, tijdens en na een bijeenkomst door de ICT-coördinator uitgewerkt, sommige met hulp van zijn/haar schoolteam. Eerder verworven en nieuw te verwerven competenties ondersteunen de ICT-coördinator in dit proces. De eindopdrachten zijn direct van meerwaarde voor de school, doordat het resultaat snel in de praktijk kan worden gebracht en afgestemd is op de specifieke behoeften van de school. Indien de school een specifiek aandachtsgebied in het schoolplan heeft opgenomen, bijvoorbeeld spelling of wereldoriëntatie, kunnen de opdrachten worden toegespitst op dat onderwerp. Zo wordt het gebruik van ICT gekoppeld aan de speerpunten van de school. De ICT-coördinator kan echter ook, in overleg met de directie, per module het aandachtsgebied verleggen.
Inhoud van de opleiding De opleiding is opgebouwd uit zes modules, waarbij steeds één aandachtspunt centraal staat. Het betreft hier de volgende modules: • • • • • •
De rol van de ICT-coördinator (een bijeenkomst) Visie en beleid op onderwijs met ICT (twee bijeenkomsten) Kennis opdoen, delen en beheren (een bijeenkomst) Veranderen (twee bijeenkomsten) Digitale Lesmaterialen (twee bijeenkomsten) Borgen van onderwijsontwikkeling (een bijeenkomst)
De modules worden in 9 bijeenkomsten aangeboden. Gedurende elke module worden diverse competenties verworven. De deelnemers bewijzen dat ze deze competenties hebben verworven door het uitvoeren van de eindopdrachten. Meer informatie over de modules vindt u in het hoofdstuk Curriculum van deze studiegids. De opleiding wordt afgesloten met een diploma-uitreiking. Deze bijeenkomst heeft ook een inhoudelijk karakter.
Studiebelastingsurentabel
Aantal Uren Totaal
Startopdracht
1 4 4 uur
Eindopdracht
1 5 5 uur
Bijeenkomsten
10
4
40 uur
Opdrachten maken
11
8
88 uur
Zelfstudie
11
5
55 uur
Contact met directie
10
1
10 uur
Contact met docenten
10
1
10 uur
Totaal aantal uren
212 uur
Begeleiding en voortgang Elke module wordt inhoudelijk begeleid door een moduledocent. Hij verzorgt de bijeenkomst(en) van de module en beoordeelt de opdrachten die door de deelnemers worden ingeleverd. De docent is tijdens de bijeenkomsten en via de Leeromgeving gedurende de doorlooptijd van de module beschikbaar voor inhoudelijke vragen over de inhoud van zijn module. De moduledocenten zijn allen leerkracht, directielid en/of ICT-coördinator in het primair onderwijs geweest. Ze verzorgen educatieve workshops voor leerkrachten, ontwikkelen educatieve ondersteuningstrajecten en begeleiden schoolteams in het kader van de integratie van ICT. Deze werkervaringen staan garant voor de vaardigheden waarover zij dienen te beschikken zoals het kunnen verzorgen van de bijeenkomsten, het (online) begeleiden van de deelnemers bij het uitvoeren van hun praktijkopdrachten en het kunnen beoordelen van de eindopdrachten conform de beoordelingscriteria. De organisatie en kwaliteitsbewaking van de opleiding worden door de opleidingscoördinator verzorgd. Hij is het eerste aanspreekpunt voor de deelnemers en de directies van de deelnemende scholen als zij vragen, opmerkingen of klachten hebben over de opleiding. Bij de uitreiking van de certificaten ontvangt elke deelnemer een overzichtslijst van de behaalde studieresultaten. De opleidingscoördinator houdt de voortgang van de deelnemers nauwlettend in de gaten. Ook het inhoudelijk en organisatorisch evalueren van de opleiding wordt uitgevoerd door de opleidingscoördinator.
www.heutink-ict.nl
opleidingsgids post-hbo opleiding: de ict-coördinator in het onderwijs
Beoordelingen en afronding Beoordeling moduledocent Elke opdracht wordt door de moduledocent beoordeeld met een onvoldoende, voldoende of goed. Een opdracht wordt als voldoende beoordeeld indien de uitwerking minimaal voldoet aan de gestelde criteria. De beoordeling wordt als goed beoordeeld als de deelnemer blijk heeft gegeven van opvallende inspanningen, die meer omhelzen dan de uitvoering van de criteria. De docenten geven inhoudelijke feedback, waarin de plus- en minpunten van de uitwerking staan vermeld. Als een opdracht door de moduledocent als onvoldoende wordt beoordeeld, moet de deelnemer een inhoudelijke aanvulling inleveren om zo tot minimaal een voldoende te komen. De moduledocent geeft aan op welke punten deze aanvulling noodzakelijk is. Voor deze aanvulling wordt een nieuwe (laatste) deadline gegeven. Modules kunnen pas door de docent als voldoende worden beoordeeld als zij voldoen aan de beoordelingscriteria die voor elke opdracht zijn geformuleerd. Afronding en diplomering Als alle zes modules met een voldoende of goed beoordeeld zijn en minimaal acht van de tien bijeenkomsten door de deelnemer zijn bijgewoond, komt de deelnemer in aanmerking voor het officiële diploma van Stichting Post HBO Nederland. De diploma’s worden tijdens de laatste bijeenkomst aan de deelnemers uitgereikt. Mochten niet alle modules met een voldoende of goed afgerond zijn, dan komt de deelnemer in aanmerking voor deelcertificaten
een vooropdracht te hebben gemaakt, waarmee hij of zij kennis maakt met de Leeromgeving en zijn of haar profiel invult. De deelnemers krijgen een persoonlijk account met inloggegevens. Het account is tot 3 jaar na aanvang van de opleiding bruikbaar. Voor vragen over de Leeromgeving kunt u terecht bij de opleidingscoördinator.
Kwaliteitsverbetering Heutink ICT streeft continu naar verbetering van de kwaliteit van haar dienstenaanbod. Aanbevelingen en opmerkingen die door een deelnemende school (deelnemer, directie of team) met betrekking tot de inhoud of organisatie van de opleiding gemaakt worden, worden door de opleidingscoördinator in behandeling genomen. Indien er geen aanleiding is om aanpassingen direct door te voeren, worden verbeteringspunten meegenomen in de eerstvolgende versie van de opleiding. In het kader van de kwaliteitsverbetering zijn tevens vaste evaluatiemomenten ingelast. De deelnemers wordt verzocht evaluaties in te vullen na afloop van een module en aan het einde van de opleiding. Suggesties voor verbetering, buiten de reguliere evaluatiemomenten om, dienen schriftelijk ingediend te worden bij de opleidingscoördinator
Eindpresentatie Als afronding van de opleiding dient de deelnemer in kaart te brengen wat er geleerd is tijdens de Opleiding. De vorm waarin dit geschiedt wordt door de docent bekend gemaakt. Dit vindt plaats tijdens de laatste bijeenkomst. De deelnemer laat hierbij zien welke meerwaarde het volgen van de opleiding voor de school heeft gehad.
Deelcertificaten Naast de volledige opleiding is het ook mogelijk om de opleiding in deelmodules te volgen. De deelnemer ontvangt na het voldoende of goed afronden van de eindopdrachten van de betreffende modules deelcertificaten. Indien gewenst kan de deelnemer in een later stadium de resterende modules van de opleiding volgen. Als dit het geval is, kan de deelnemer alsnog in aanmerking komen voor het diploma en ingeschreven worden in het abituriëntenregister van Stichting Post Initieel Onderwijs Nederland. De deelcertificaten kennen een geldigheidstermijn van 3 jaar na uitgifte van het certificaat.
De Leeromgeving Gedurende de opleiding maken de ICT-coördinatoren, de moduledocenten en de opleidingscoördinator gebruik van de Leeromgeving. Deze elektronische leeromgeving omvat alle benodigde studiematerialen en moduleopdrachten, en geeft alle betrokkenen de gelegenheid op verschillende manieren met elkaar te communiceren. Vóór de eerste bijeenkomst dient de deelnemer
www.heutink-ict.nl
opleidingsgids post-hbo opleiding: de ict-coördinator in het onderwijs
Curriculum Module 1- De rol van de ICT-coördinator
Module 2 - Visie en beleid op ICT
Inhoud In module 1 wordt het kader van de ontwikkelingen binnen het onderwijs met ICT geschetst. Er wordt gekeken hoe dat kader zich verhoudt tot de huidige taakuitvoering en hoe de deelnemer toe kan groeien naar de nieuwe rol als ICT-coördinator.
Inhoud In module 2 richt de aandacht zich op de visie op leren en de daar uit voortvloeiende visie op het gebruik van digitale leer- en hulpmiddelen. Door middel van diverse oefeningen en opdrachten worden deze onderdelen in een actieplan uitgewerkt. Hierbij betrekt de ICT-coördinator ook het team, zodat een breed gedragen plan kan worden opgesteld.
Competenties De volgende competenties worden in module 1 behandeld en getoetst: • De deelnemer heeft inzicht (zelfkennis) in sterke en zwakke punten bij het uitvoeren van de taken als ICT-coördinator. • De deelnemer weet hoe het team aankijkt tegen zijn of haar taak als ICT-coördinator en is op de hoogte van de belemmeringen die zij ondervinden bij de inzet van ICT in hun onderwijs. • De deelnemer is in staat om, in overleg met de schooldirectie en gebaseerd op de informatie die van het team is ontvangen, een taakomschrijving ICT coördinator te maken. Eindopdrachten De competenties die tijdens module 1 centraal staan, worden getoetst aan de hand van de uitwerking van de eindopdrachten door de deelnemer. • De deelnemer vormt zich een beeld van de opvattingen van de teamleden ten aan zien van de invulling van de taak van ICT-coördinator en hij of zij weet welke belemmeringen zij ervaren bij de inzet van ICT middelen in het onderwijs. • De deelnemer analyseert de informatie die hij of zij uit diverse hoeken heeft ontvangen (andere deelnemers, het schoolteam, de directie en persoonlijke overwegingen). Daaruit kristalliseert de deelnemer de belangrijkste competenties die hij of zij tijdens de opleiding vooral wil gaan ontwikkelen. • De deelnemer stelt een taakomschrijving ICT coördinator op in samenspraak met de directie.
Competenties De volgende competenties worden in module 2 behandeld en getoetst: • D e deelnemer heeft inzicht gekregen in de visie op leren van de school. • D e deelnemer heeft inzicht gekregen in de manier waarop ICT binnen die visie gebruikt kan worden. • D e deelnemer heeft inzicht gekregen in de meerwaarde van ICT in het onderwijs. • D e deelnemer heeft ervaring opgedaan met het voorbereiden, leiden en analyseren van een mening vormende teamvergadering. • D e deelnemer heeft met behulp van deze informatie het visiedeel van het beleidsplan geformuleerd. • D e deelnemer is in staat het gebruik van digitale leeren hulpmiddelen af te stemmen op de visie van de school. • D e deelnemer heeft aangeven over welke competenties de leerkrachten moeten beschikken om de inzet van digitale leer- en hulpmiddelen uit te kunnen voeren in hun onderwijs. Eindopdrachten De competenties die tijdens module 2 centraal staan, worden getoetst aan de hand van de uitwerking van de eindopdrachten: • H et in kaart brengen van de visie en doelen van de school ten aanzien van de inzet van ICT. Dit vindt plaats in één of twee bijeenkomsten met het team, geleid door de deelnemer. • H et uitvoeren van een literatuurstudie; • H et inventariseren en analyseren van de opvattingen van het team over hun visie op leren.
www.heutink-ict.nl
opleidingsgids post-hbo opleiding: de ict-coördinator in het onderwijs
Module 3- Kennis opdoen, delen en beheren
Module 4 - Project- en verandermanagement
Inhoud Deze module richt zich op de kennis over het gebruik van ICT in het onderwijs, die van belang is voor de school. We gaan in op verschillende soorten kennis en hoe kennis gevonden, gedeeld en beheerd wordt. Daarnaast voert de deelnemer een netwerkinventarisatie uit, waarmee het netwerk van professionals in kaart gebracht wordt. Ten slotte maakt de deelnemer kennis met manieren waarop het netwerk uitgebreid kan worden.
Inhoud Module 4 staat in het teken van veranderen. Bij grote veranderingen behoort er sprake te zijn van een projectplan. In deze module gaan we in op het belang van het opstellen van een projectplan. Daarnaast wordt aandacht besteed aan de gevolgen die het doormaken van een veranderingsproces heeft voor de mensen die erbij betrokken zijn. Hoe kan men omgaan met weerstanden en wat is de kracht van oplossingsgericht vragen stellen? Er wordt ook aandacht besteed aan andere strategieën die ingezet kunnen worden.
Competenties De volgende competenties worden in module 3 behandeld en getoetst: • De deelnemer kent bronnen waar kennis (informatie, ervaring) te vinden is over verschillende aspecten van ICT-gebruik in het onderwijs. • De deelnemer is in staat deze kennis op een gestructureerde manier te beheren (optimaliseren en uitbreiden) en te delen met het schoolteam. • De deelnemer kan vergaarde kennis voor leerkrachten inzichtelijk maken op didactisch niveau. • De deelnemer kent verschillende media die hij kan gebruiken om het netwerk van deskundigen uit te breiden en is in staat hier actief en op zinvolle wijze gebruik van te maken. Praktijkopdracht De competenties die tijdens module 3 centraal staan, worden getoetst aan de hand van de uitwerking van de eindopdrachten. Deze opdrachten bestaan uit: • Het in kaart brengen van de kennis met betrekking tot ICT die op school al aanwezig is • Het opzetten en uitvoeren van een veranderplan m.b.t. een kennisgebied naar keuze waar verbetering van kennisbeheer noodzakelijk lijkt • Het in kaart brengen en uitbreiden van het netwerk van deskundigen.
Competenties De volgende competenties worden in module 4 behandeld en getoetst: • D e deelnemer kan een uitgevoerd project analyseren • D e deelnemer kan een projectplan opstellen. • D e deelnemer kan op basis van het transtheoretisch model leerkrachten adequaat begeleiden. • D e deelnemer kent oplossingsgerichte veranderstrategieën en kan deze toepassen. • D e deelnemer weet hoe hij of zij zelf met weerstanden omgaat • D e deelnemer leer verschillende veranderstrategieën kennen en toe te passen. Eindopdrachten De competenties die tijdens module 4 centraal staan, zullen getoetst worden aan de hand van de uitwerking van de volgende eindopdrachten: • H et analyseren van een uitgevoerd project op de school; • H et uitvoeren van een teamanalyse om weerstanden in kaart te brengen; • O plossingsgericht veranderen in praktijk brengen door middel van een gesprek met een collega.
www.heutink-ict.nl
opleidingsgids post-hbo opleiding: de ict-coördinator in het onderwijs
Module 5 - Lesmaterialen en innovatief ICT-gebruik Inhoud In module 5 wordt het gebruik van educatieve software en internet en de integratie ervan binnen de lesmethodes die de school gebruikt, op verschillende niveaus onderzocht. Door middel van oefeningen en praktische voorbeelden doet de ICT-coördinator ervaring op met het implementeren van educatieve software en internet in de klas. Competenties De volgende competenties worden in module 5 behandeld en getoetst: • De deelnemer kent bronnen met informatie over educatieve software en internettoepassingen. • De deelnemer heeft kennis van de diverse organisatiemodellen voor ICT-gebruik in de klas, en kan de leerkrachten adviseren over het gebruik ervan. • De deelnemer heeft kennis van het keuzeproces met betrekking tot software en educatieve websites. • De deelnemer kan implementatiestrategieën toepassen om leerkrachten te adviseren over en te begeleiden bij de integratie van ICT in het lesprogramma. • De deelnemer kent de theorie over TPACK en kan deze vertalen naar het ontwerpen van lessen met ICT. Praktijkopdracht De competenties die tijdens module 5 centraal staan, worden getoetst aan de hand van de uitwerking van de eindopdrachten: • Het analyseren van het huidig gebruik van een educatief softwarepakket en het maken van een advies voor verbetering daarvan • Het schrijven van een projectplan voor de implementatie van een educatief softwarepakket of een educatieve website • Het ontwerpen van een les waarbij het TPACK principe wordt gehanteerd.
Module 6 - Borgen van onderwijsontwikkeling Inhoud In de laatste module van de opleiding wordt alles in een breder kader geplaatst en gaat de deelnemer opdrachten uitwerken die een voorbereiding zijn voor een totale integratie van digitale middelen in de school. De deelnemer maakt een opzet voor een leerlijn ICT. In deze module wordt ook aandacht besteed aan het opstellen van een plan om de ontwikkelingen te borgen. Competenties De volgende competenties worden in module 6 behandeld en getoetst: • U ziet in dat de implementatie en borging van het gebruik van digitale leermiddelen een doorlopend proces is dat blijvend onderhouden moet worden. • U bent in staat om strategieën in te zetten om deze implementatie blijvend uit te voeren. • U bent in staat om de fasen van een consultatiegesprek (klassenconsultatie) toe te passen in de praktijk. Eindopdrachten De competenties die tijdens module 6 centraal staan, zullen getoetst worden aan de hand van de uitwerking van de eindopdrachten door de deelnemer. Deze opdrachten bestaan uit: • H et opstellen van een plan waarin wordt aangegeven hoe de ontwikkelingen worden geborgd. • U inventariseert consultvragen over onderwijs met ICT die bij de leerkracht leven. U voert, in overleg met de leerkracht, een (klassen)consultatie uit met de volgende onderdelen: • c onsultatiegesprek • k lassenobservatie • a dviesgesprek • U maakt een Persoonlijk Ontwikkelings Plan met twee (of meer) ontwikkelpunten.
www.heutink-ict.nl
opleidingsgids post-hbo opleiding: de ict-coördinator in het onderwijs
Extra modules De deelnemers aan de opleiding ontwikkelen gedurende het opleidingstraject de competenties die nodig zijn om het gebruik van digitale middelen beleidsmatig te integreren in hun onderwijs. Er zijn onderwerpen die tijdens de opleiding niet uitgebreid aan de orde komen, omdat er niet op alle scholen gericht aandacht aan wordt besteed. We bieden een aantal van deze onderwerpen aan in de vorm van extra modules. Deze modules kunnen door de deelnemers worden gevolgd als ze zich in de aangeboden onderwerpen willen verdiepen. De deelnemers zijn vrij in het kiezen van die modules die voor hen meerwaarde inhouden.
Module Coaching Tijdens de opleiding werkt de ict-coördinator samen met het team de visie op leren met ICT uit en kiest het team onderwijskundige doelstellingen die men wilt uitvoeren. De module Coaching is ontwikkeld voor deelnemers aan de opleiding die behoefte hebben aan begeleiding op de werkvloer of bijvoorbeeld ondersteuning wensen tijdens een ICT-vergadering door een van de docenten van de opleiding. De module bestaat uit twee begeleidingsmomenten op de school van de deelnemer.
Module Zorgroute ICT heeft aantoonbaar meerwaarde voor de zorg die de school aan de leerlingen aanbiedt. De module Zorgroute en ICT biedt ondersteuning bij de inzet van digitale middelen binnen de zorgstructuur van de school. Tijdens deze module werkt u nauw samen met de Intern Begeleider en bijvoorbeeld de coördinator van de plusklas of de verrijkingsklas. Zorg en ICT De inzet van digitale leer- en hulpmiddelen kan een grote meerwaarde hebben voor de zorg voor de leerlingen, mits de middelen op de juiste manier worden ingezet. In deze bijeenkomst leren de deelnemers hoe ze ervoor kunnen zorgen dat remediërende software structureel wordt ingezet binnen de groepen. Aan het eind van deze bijeenkomst hebben de IB-er en de ICT-coördinator gezamenlijk doelen gesteld en een verbeterplan gemaakt. Daarmee hebben ze concreet materiaal in handen waarmee ze op school aan het werk kunnen. Begaafden en zorg ICT is een uitermate geschikt middel om structureel in te zetten om de zorg aan begaafde leerlingen te versterken. Hierbij is er ook veel aandacht voor het proces en de onderlinge communicatie. Tijdens deze bijeenkomst wordt geschetst op welke manier het
verrijkingsonderwijs aan begaafde leerlingen of leerlingen met een ontwikkelingsvoorsprong inhoud kan krijgen. Er wordt ook geschetst welke onderwijsbehoefte deze groep leerlingen heeft en hoe digitale leermiddelen gebruikt kunnen worden om aan deze behoefte te voldoen. Daarnaast maken de deelnemers kennis met inspirerende ideeën die geschikt zijn voor uitdagend onderwijs aan begaafde leerlingen. De module Zorgroute bestaat uit twee studiemiddagen.
Module Tablets in het onderwijs De tablet is “in”. Veel scholen denken er over om ze in te gaan zetten, of hebben deze stap al gezet. Andere kijken de kat nog uit de boom of zien de meerwaarde ervan nog niet. In ieder geval is het belangrijk dat technologische vernieuwingen de onderwijskundige ontwikkeling van de school ondersteunen. In deze module krijgen de deelnemers veelzijdige informatie over de verschillende systemen die op dit moment beschikbaar zijn, en hun mogelijkheden. Maar ook over de beperkingen van het gebruik van tablets. Het gaat vooral over de onderwijsinhoudelijke inzet van tablets en hoe de onderwijsvisie van de school bepalend is voor een eventuele keuze. Ook aspecten van organisatie en beheer komen aan de orde. De module Tablets in het onderwijs bestaat uit vier studiemiddagen.
Module Mediawijsheid Kinderen groeien op in een wereld waarin moderne media overal aanwezig zijn en waarmee ze doorlopend in aanraking komen en mee bezig zijn. Ze groeien ermee op en voor hun is de wereld van media net zo echt als de fysieke wereld om hen heen. Ze kunnen niet zonder, en willen niet zonder. De wereld van de media biedt ongelooflijk veel mogelijkheden, maar kan ook bedreigend zijn. Daarom moeten kinderen leren op een goede manier met de moderne media om te gaan. In deze module maken de deelnemers kennis met diverse aspecten van mediawijsheid, belicht vanuit verschillende standpunten. Ze leren hoe ze hun leerlingen mediawijs kunnen maken, maar ook het gebruik van media in het lesprogramma komt uitgebreid aan de orde. Aan het eind van de module hebben de deelnemers een schat aan informatie tot zich genomen en zijn ze in staat om het onderwerp mediawijsheid op hun school aan de orde te stellen en hun collega’s deskundig te adviseren en te begeleiden. De module Mediawijsheid bestaat uit twee studiemiddagen.
www.heutink-ict.nl
