Opleiding. Overzicht. De opleidingsafdeling van de Groep organiseert : Cements et beton. Effix Design Creatief bindmiddel

Opleiding

CCB

Overzicht

Cements et beton Opleiding in het Technisch Centrum van de Groep (CTG) te Guerville (78) . Op basis van zijn rijke ervaring, investeert de Groep Italcementi in omvangrijke middelen die tot doel hebben de kennis en de knowhow inzake cement en beton te verhogen.

De opleidingsafdeling van de Groep organiseert : Technische opleidingsstages van 3 tot 5 dagen, bestemd voor het personeel en de klanten (industriëlen, aannemers, bedrijven uit de sector van de prefabricage,…). Enkele honderden personen nemen jaarlijks deel aan deze sessies.

Opleidingszaal

Deze specifieke opleidingen betreffen onder andere : De fabricageprocédés voor cement. De componenten en het gebruik van beton. Betonpathologie. Ze worden verzekerd door ingenieurs en technici van de Groep en zijn gebaseerd op interactieve hulpmiddelen (Cd-rom, besprekingen van concrete gevallen, …).

Deze opleidingen worden uitsluitend in het Frans georganiseerd.

Effix Design – Creatief bindmiddel NIEUW

Een specifieke opleiding over het creatief bindmiddel Effix Design werd op punt gesteld door de dienst Innovatie. Ze wordt gegeven door het Technisch Centrum van de Groep (C.T.G.) te Guerville en is bestemd voor architecten, designers, beeldhouwers en fabrikanten van decoratieve elementen.

Uw contacten : Etienne Danniau en Tom Ryckeboer Technisch-com m erciële m edew erkers - Tél:32 (0)69 25 26 26

Theoretische opleiding

De technisch-commerciële ingenieurs

De expertise

De technische assistentie Richt zich tot de klanten van CCB, te weten de bouwaannemers, de bedrijven actief in de civiele bouwkunde en de prefabricage, alsook de producenten van stortklaar beton. Het doel : beantwoorden aan hun technische problemen, rekening houdend met hun eigen omgeving en eisen; de technisch-commerciële ingenieur moet de partner zijn van onze klant, hij moet zijn problemen begrijpen, zijn technische vakkennis delen en oplossingen aanreiken. Zijn opdracht bestaat er in de behoeften van de klant te analyseren en in onderling overleg de vinger te leggen op de mogelijke verbeteringen en zijn aandacht te vestigen op de mogelijke innoverende ontwikkelingen. Na de definitie van het studieprogramma en de oriëntatietesten, op punt gesteld met de bijstand van het laboratorium van CCB of het CTG, organiseert de technisch-commerciële ingenieur, met het akkoord van de klant, de nodige industriële testen ter validatie van de laboratoriumresultaten. Deze prestaties nemen de vorm aan van een technisch rapport dat alle etappes van de studie beschrijft, samen met de testresultaten en hun interpretatie door de ingenieurs en technici van het CTG. De conclusies worden voorgesteld en besproken met de klant. Om deze opdracht tot een goed einde te brengen, moet de technisch-commerciële ingenieur over een grondige kennis van de activiteiten van zijn klanten beschikken.

Het voorschrijven Deze opdracht is gericht op de bouwheren, opdrachtgevers, architecten en studiebureaus. De technisch-commerciële ingenieur moet de opdrachtgevers overtuigen van het feit dat het beton het best gepaste materiaal is voor de verwezenlijking van hun project. CCB neemt deel aan de opstelling van de technische documentatie van Febelcem en infobeton.be, promotieorganismen van de cementindustrie, alsook aan de verwezenlijking van de promotiecampagnes die deze organismen organiseren. Hij analyseert de lastenboeken, spoort de eventuele technische incoherentie op tussen de verhoopte specificaties en de verwezenlijkbare prestaties en stelt zonodig wijzigingen voor aan het lastenboek. Hij is de technologische vector die de verantwoordelijken van de cementverkoop begeleidt door hen technische argumenten aan te reiken. Zijn opdracht bestaat er in hen te oriënteren naar nieuwe producten en nieuwe cementsoorten, op punt gesteld door de afdeling “Innovatie” van Italcementi Group.

Overzicht

De opdracht van de technisch-commerciële ingenieur bestaat er in het aandeel van onze verantwoordelijkheid in te schatten wanneer het cement in vraag gesteld wordt door onze klant of de gebruiker. Hij kan begeleid worden door een expert van onze verzekeringsmaatschappij wanneer het om een belangrijke betwisting gaat. Bijgestaan door het centraal laboratorium van Italcementi Group, erkend inzake minerale en organische chemie, cementchemie en betondiagnostiek, biedt hij zijn brede ervaring inzake betonpathologie aan, die hij dagelijks opdoet op de werven. Analyse van de behoeften van de klant

De opleiding Deze is gericht op alle acteurs van de bouwsector, waaraan de technischcommerciële medewerkers hun knowhow en hun kennis doorgeven inzake normalisering, cement en al zijn toepassingen. Deze kennisoverdracht strekt zich uit van de cementfabricage en de beschrijving van de hydratatiefenomenen tot de betonpathologie, via de berekening van de betonformules en het gebruik. Twee opleidingssessies “Betonmaterialen” worden jaarlijks georganiseerd door de ingenieurs van het CTG en de technisch-commerciële medewerkers ter attentie van de klanten van Ciments Calcia en CCB. Een sessie “Betonpathologie” wordt eveneens georganiseerd voor de stagiairs die over een grondige kennis beschikken van het beton.

De utiliteitsgebouwen

Overzicht Beton als oplossing

Beton als oplossing Het ontwerpproces van utiliteitsgebouwen kende de laatste jaren een opmerkelijke vooruitgang. Hun levensduur is niet langer beperkt in de tijd en de waarde van de bouwwerken beantwoordt aan criteria die identiek zijn aan de gangbare criteria die toegepast worden in het kader van residentiële gebouwen. De intrinsieke karakteristieken van het beton en de kwaliteit van het ontwerp- en fabricageproces van de gebouwen maken van dit materiaal één van de prestatierijkste oplossingen inzake brandweerstand, inbraakbeveiliging en duurzaamheid.

Veiligheid en comfort Brandweerstand. Inbraakveiligheid. Afscherming en thermische inertie.

Branddeuren, ingewerkt in de brandwerende wanden, verdelen de ruimten en isoleren de risico’s.

Esthetiek en milieukwaliteit Beton kan gevormd worden in matrijzen. Het biedt de meest uiteenlopende mogelijkheden inzake uitzicht, vormen en kleuren. De oppervlakte-afwerking laat een breed textuurgamma toe (zandstralen, gritstralen, desactiveren, polijsten, impregneren,…), terwijl de integratie in de omgeving steeds gegarandeerd blijft.

Hervatting van een onderbroken proces en gebruiksgemak Het beton laat gemakkelijk een hervatting van een onderbroken gietproces toe en associeert aldus de techniek en de esthetiek.

Streven naar de esthetiek van het gebouw

Dankzij zijn gebruiksgemak en de speling die dit materiaal toelaat op het niveau van de bouwplanning, is beton als constructieve oplossing een succes voor de meest veeleisende projecten.

Brandwerende scheidingsmuur in beton als geveloversteek in overeenkomst met de reglementering

Duurzaamheid, gebruiksgemak en flexibele bedrijfsprocessen De intrinsieke kwaliteiten van het beton bieden aan alle projecten : Rust. Veiligheid. Maar eveneens duurzaamheid in de tijd. Ze bieden een aanzienlijke flexibiliteit inzake proceskeuze en productenopslag.

Beton als oplossing voor de wegenis

CCB

Overzicht

Beton als oplossing voor de wegenis

U bent bouwheer, opdrachtgever, aannemer of leverancier. Onze dienst “Voorschriften inzake wegeniswerken” zal U de beste technische oplossingen voorstellen en U actief bijstaan in de verwezenlijking van uw project. Ten opzichte van de diversiteit van het aanbod, de nieuwe wetten inzake decentralisatie, maar ook de toepassing van het concept van duurzame ontwikkeling, is en blijft CCB uw bevoorrechte partner, trouw aan haar engagement.

Lastenboek inzake bijzondere administratieve clausules. Lastenboek inzake bijzondere technische clausules. Lijst van de eenheidsprijzen. Raming van de kostprijs.

Projectanalyse

Classificatie van wegenisbeton

Opstelling van het lastenboek

Weerstandsklas se NF P 98-170

Karakteristieke weerstand na 28 dagen in MPa Drukproef NF P 18-406

Splijtproef NF P 18-408

25 20 15

3,3 2,7 2,4 2,0 1,7 1,3

6 5 4 3 2 2

Opvolging van de verwezenlijking Dimensioneringsprincipe

Overzichtschema van de krimp-, buig- en bouwvoegen.

Studie van het tracé. Aard van het verkeer.

Terbeschikkingstelling van de technische middelen van de groep (mobiel laboratorium, CTG, …).

Wegtype.

Assistentie en gebruiksaanbevelingen tijdens de realisatiefase.

Gebruiksduur van de weg. Aard van de ondergrond.

Opleiding en informatie

Definitie van het project Vermoeiingscurve

Gecumuleerde verkeersbelasting. Dimensionering.

Individuele of groepsopleiding inzake betontechnieken in het kader van wegeniswerken. Bezoek aan de werkzaamheden op de werf in uitvoering. Informatie betreffende de geldende normen en reglementen. Referenties inzake beton als wegenismateriaal.

Keuze van de voegafstand in functie van de bekledingsdikte Dikte van de plaat (cm)

Voegafstand (m)

12 13 14 15 16 17 18 19 20

3,00 3,25 3,50 3,75 4,00 4,25 4,50 4,75 5,00

Structuurkeuze. “De 10 Geboden” van beton als wegdek

Materiaalkeuze.

1 - Een homogene ondergrond voorzien met een degelijke draagkracht.

Vergelijkende analyse van de kostprijs.

2 - Een wegprofiel voorzien (dwars en/of in lengterichting) dat het verzamelen en de afvoer van het oppervlaktewater toelaat.

Globale inschatting van de kostprijs.

Gepast ontwerp

Gepaste betonformulering

3 - De weg dimensioneren in functie van het verkeer, de groeifactor van het verkeer, de voorziene gebruiksduur en de draagkracht van de ondergrond. 4 - Dwarse krimp/buigvoegen voorzien waarvan de tussenafstand gekozen wordt in functie van de plaatdikte. 5 - Lengtevoegen voorzien wanneer de wegbreedte > 4,5 m. Uitzetvoegen voorzien in voorkomend geval. 6 - Een betonsamenstelling in overeenkomst met de normen NF P 98-170 en NF EN 206-1. Het cement moet conform zijn met de norm NF EN 197-1. Het moet gebruikt worden in voldoende hoeveelheden: 300 tot 350 kg/m³ beton. De granulaten moeten conform zijn met de norm XP P 18-540. Het watergehalte moet beperkt zijn. De verhouding (in gewicht) van water en cement mag nooit een waarde van 0,45 overschrijden, hetzij W/C < 0,45. Het gebruik van een luchtbelvormer is verplicht. 7 - De besproeiing voorzien van het draagplatform van de aan te leggen weg net vóór het beton storten.

Dimensionering op een verkeersarme weg, berekening van de dikte in functie van de verkeersbelasting en de draagkracht.

Uw contact : Agence Routes et Environnement Tel.01 34 77 77 70 -fax :01 34 77 77 68 -Routes@ cim ents-calcia.fr

Verzorgde toepassing

8 - Een trilproces van het beton voorschrijven. 9 - Een oppervlaktebehandeling voorschrijven die aangepast is aan het verkeer, het belang van de weg en de gewenste esthetiek. 10 - De nabehandeling van het vers beton bepalen.

De norm NF EN 206-1 vervangt sedert januari 2005 de norm NF XP 18-305. De norm NF EN 13877-1 vervangt gedeeltelijk de norm NF P 98-170 (gedeelte beton als materiaal).

CCB Overzicht

CCB 260 Grand Route B-7530 Gau Gaurain-Ramecroix urain-Ramecroix Tel. T el. : 32 (0)) 69 25 26 26 Fax : 32 (0)) 69 25 26 41

Volgende pagina

Imprimé sur papier garantissant une gestion des forêts respecteuse de l’environnement

www.ccb.be www .ccb b.be

Technische T ech echnische hnische Bijstand d T oep oepassing passing : Matur r e Toepassing Maturometrie Directie Technische Bijstand en Voorschriften Klanten Contact Maturometrie : Tel : 32 (0) 69 25 26 74 E-mail : [email protected]

Werf

Bouwheer

Ondernemingen ingen

Periode

Brug Gustave Flaubert te Rouen

DDE - Seine Maritime

Quille Eiffage Construction truction n

2005 - 2006

Ring rond Angers

SCAO SOCASO

Dodin

2005 - 2006

RN 106

DDE du Gars

Demathieu eu & Bard d

2005 - 2006

Tunnel Maurice Lemaire

Scetautoroute

Eiffage Construction truction n Bouygues es

2005 - 2007

Viaduct van de Laize

Conseil général du Calvados

Quille

2004 - 2006

Viaduct van de Risle en de Bec (A28)

Alis

Quille

2003 - 2005

EPR Flamanville

EDF

Quille

2007 - 2010

A14 - Verkeerswisselaar Chambourcy

Bouygues

GTM

2008

Viaduct van de Durance

Etat

on Campenon d Bernard

2007 - 2008

Referenties werven – Thermische opvolging opvo olging Werf

Bouwheer

Ondernemingen ingen

Periode

Funderingen van de Graniettoren

COTEBA

Sogea Construction ruction n

2005

Place de l'Etoile (Strasbourg)

-

truction n Eiffage Construction Pertuyy

2006

Loopbrug van het Île Seguin

SETEC

Bouyguess TP

2007

(La Défense)

www.icom-id.com - Mars 2008 - Crédit Photos : Thierry Mamberti, GSM.

Referenties werven – Maturometrie metrie ie

De tech D techniek hniek van de “Matu “Maturometrie” urometrie e” : een g gecontroleerde ge econtro oleerde opvolging op pvolging van de rijpheid rijjpheid Overzicht

Het gebruik van een maturometer biedt een antwoord op deze vragen. Het principe bestaat er in de thermische evolutie op te volgen teneinde de mechanische evolutie van het beton in real-time te kunnen inschatten op het niveau van het bouwwerk, aldus rekening houdend met alle factoren die deze evolutie beïnvloeden : samenstelling van het beton, isolatie, initiële temperatuur van het vers beton, omgevingstemperatuur, …

Inschatting g van de betonweerstand op korte termijn : Betonwerken Betonwerk ken onder koude weersomstandigheden standigheden Bedrijven : Groupement d’entreprises Quille Quille/Eiffage e/Eiffage Construction Bouwheer : DDE Seine Maritime Stortklaar beton b :T Tijdelijke ijdelijke Vereniging Vereniging g CEMEX Béton de France Nord Nord-Ouest d-Ouest d Ouest / BRN Le Foll / Unibéton béton Normandie Matur omettrie : Toegangstoren Toegangstoren – Pijlers rs Maturometrie Gebruikt ce cement ement :

CEM III/A 52,5L-LH CE PM-ES CP1 NF N van Gargenville Dwarsdoorsnede Dwarsdoorsn nede van een pijler en gemodelleerde gemodellleerde sectie voor de simulaties : ((afmetingen in milimeter)

5 9500 Gemodelleerde G emod delleerde sectie sectie

In Invloed nvloed van de temperat temperatuur tuur van het h vers beton en van de isolatie op o d betonweerstand ter h de hoogte oogte van n punt 1 (temperatuur op punt 1 in functie fu unctie van de tijd en de drukweer drukweerstand rstand bij de ontkisting.

R1913

Toepassing van de maturometrie R17391

De toepassing van de maturometrie heeft tot doel de technische en economische optimalisering van het beton te verzekeren, zowel tijdens de formuleringfase als in de toepassingsfase. Het gebruik van deze methode laat toe een verbetering te bekomen in de volgende belangrijkste gevallen : J

J

J

Optimalisering van de betonformulering thermomechanische simulaties Optimalisering van de (bekisting, isolatie, verwarming, thermomechanische simulaties.

via

gebruikscondities afkoeling,...) via

Optimalisering van de ontkistingcyclussen van het beton in het kader van de prefabricage, de civiele bouwkunde en de bouwsector, via een thermomechanische opvolging op het niveau van het bouwwerk

J

Schadepreventie ingevolge belangrijke temperatuurschommelingen of -verhogingen dankzij simulaties en een thermische opvolging op het niveau van het bouwwerk

J

Opvolging van de betonregelmaat conformiteitsopvolging van de productie

via

de

350 x : 3.19

Gemodelleerde G emodelleerde sec sectie ctie en maaswijdt maaswijdte e y : 5.74

Punt P unt 1

In nvloed van de temperatuur van het h vers beton en van de isolatie op o Invloed d betonweerstand ter hoogte van de n punt 1 (temperatuur op punt 1 in fu unctie van de tijd en de drukweer rstand bij de ontkisting. functie drukweerstand

Punts : Punts Punt P unt 1 (7.00:4.48)

Thermome Thermomechanische echanische simulaties (pijle (pijlers) ers) : De thermomechanische th ermomechanische simulaties simulaties werden toegepastt om de impact in te schatten van de betontemperatuur, betontem peratuurr, de buitentemperatuur p buitentem mperatuur p en de wind op de d weerstandsontwikkeling g van het beton in het bouwwerk. bouw wwerk. De bekomen resultaten resultaten hebben een verbetering verbeterin ng toegelaten van de stortc stortcadans cadans enerzijds en de toepas toepassingscondities singscondities op de werf anderzijds (isolatie van de buitenbekisting, buiitenbekisting, verwarming binnenin de pijlers, betonstorting betonstort ting met behulp van warm m water).

Drukweerstand Drukwe eerstand op punt 1 (MPa)

J

Uitleg over de hierboven her U hernomen ernomen curven : D curves tonen aan dat, De dat,, ten opzichte p d van de a anvankelijke simulatiehypothesen pothesen en teneinde te t aanvankelijke b beantwoorden gestelde doelstellingen, te t aan vastgestelde w weten le een ontkisting na 17 uur met een minimale w weerstand h le van 10 MPa, het vers beton een initiële te emperatuur moet vertonen n van 22°C en gestort moet moe et temperatuur w worden in een geïsoleerde bekisting. De brug Gustave Flaubert te Rouen

J

De pres prestaties staties van C CCB CB In het kader van n de technische opdrachten n die ontwikkeld werden rden binnen haar technisch-commerciële h-commerciële afdeling, stelt Ciments Calcia een “Maturometrie” ometrie” voor voor.. De toepassing van an deze service kan ontleed ed worden in drie etappes, rekening houdend met het et feit dat de etappes 2 en 3 afzonderlijk kunnen uitgevoerd voerd worden.

1ste eta etappe ppe : Betontemperatuur op punt 1 (°C)

Het mee meest est gebruikte e middel is het zogenaamde zogenaamde “informatieproefstuk”, “informatieproefstuk ieproefstuk”,, dat echter meestal meesta al een b bewaringsprobleem i bl stelt. ste telt. lt De D representativiteit t ti it it van de d aldus bekomen mechan mechanische nische resultaten ten opzichte opzicchte van de betonweerstand in het h kader van het bouwwer bouwwerk rk is hier in een belangrijke mate e afhankelijk van.

D e b r u g Gus Gusta ave v e FFlauber laubert te R Ro Rouen uen

4300

Al van v oudsher stellen bedrijven en bouwheren zich de vraag, vraag g, bij de aanvang va van an n een bouwwerf, welke middelen m ze ku kunnen unnen gebruiken voor v d mechanische de h i h contr controle trole l van het be beton eton op korte termijn, term mijn, teneinde de producti productiviteit iviteit te verbeteren, verbete eren, terwijl ze niettemin de absolute veiligheid ve eiligheid moeten garanderen tijd tijdens dens de ontkistingsfase.

Volgende pagina

Opstelling van n een technisch lastenboek in samenspraak m met de klant en eventueel zijn leveranciers, hetgeen etgeen toelaat de doelstelling ling van de toepassing te definiëren en een voorstel van CCB uit te werken.

2de etap etappe ppe : Technische T echnische b bijstand ijstand “Maturometrie” “Maturometrie” vóór vóór de de a aanvang anvang vvan an de de w werf. erf. Deze Deze bijstand bijstand kan kan als als volgt volgt ontleed ontleed worden worden : Bepaling g van de gewenste betonweerstand eerstand en de maximale male betontemperatuur op p korte termijn (met een n maximum van 48 uur). Bepaling g van de verschillende gebruiksopties uiksopties die d door d onderneming de d i weerhouden h d n werden d : • aard va van an de bekistingen, • geome trie van het bouwwerk, geometrie • isolatie, e, verwarming,…

3 gevallen kunnen unnen in beschouwing g genomen worden wor den in ditt stadium : 1ste geval : De toepassingcondities ondities worden opgelegd;; men zoekt dan een optimale betonformulering, etonformulering, te weten n: • keuze van de componenten (cement, ment, hulpstoffen, hulpstof toffen, toeslagmateriaal,…)) • keuze van de formuleringparameters eters (verhouding ouding W/C, dosering van de componenten,…) onenten,…) • enz. 2de geval : De betonformu betonformulering lering wordt opgelegd; de maturometrie heeft dan tot doel oel de optimale gebruikscondities ondities te bepalen, te wet weten ten : • aanbeveling eveling van een minimale temperatuur emperatuur van het ve vers ers beton, • isolatiecondities econdities of maatregelen inzake temperatuurbehoud, eratuurbehoud, • aard en duur van de bekisting, • enz.

De techniek van de “Maturometrie” : een gecontroleerde opvolging van de rijpheid van het beton

CEM III/A 52,5L-LH CE PM-ES CP1 NF van Gargenville Dwarsdoorsnede van een pijler en gemodelleerde sectie voor de simulaties : (afmetingen in milimeter)

9500 Gemodelleerde sectie

R17391

g

ptimalisering O van de (bekisting, isolatie, verwarming, thermomechanische simulaties.

via

gebruikscondities afkoeling,...) via

ptimalisering van de ontkistingcyclussen van het beton O in het kader van de prefabricage, de civiele bouwkunde en de bouwsector, via een thermomechanische opvolging op het niveau van het bouwwerk

g

S chadepreventie ingevolge belangrijke temperatuurschommelingen of -verhogingen dankzij simulaties en een thermische opvolging op het niveau van het bouwwerk

g

pvolging O van de betonregelmaat conformiteitsopvolging van de productie

via

de

350 Gemodelleerde sectie en maaswijdte

Punt 1

4300

g

ptimalisering O van de betonformulering thermomechanische simulaties

x : 3.19

Gemodelleerde sectie en maaswijdte y : 5.74 Punts : Punt 1 (7.00:4.48)

x : 3.19 y : 5.74

Invloed van de temperatuur van het vers beton en van de isolatie op de betonweerstand ter hoogte van punt 1 (temperatuur op punt 1 in functie van de tijd en de drukweerstand bij de ontkisting.

Punts : Punt 1 (7.00:4.48)

350

Thermomechanische simulaties (pijlers) : De thermomechanische simulaties werden toegepast om de impact in te schatten van de betontemperatuur, de buitentemperatuur en de wind op de weerstandsontwikkeling van het beton in het bouwwerk. De bekomen resultaten hebben een verbetering toegelaten van de stortcadans enerzijds en de toepassingscondities op de werf anderzijds (isolatie van de buitenbekisting, verwarming binnenin de pijlers, betonstorting met behulp van warm water).

Uitleg over de hierboven hernomen curven : De curves tonen aan dat, ten opzichte van de aanvankelijke simulatiehypothesen en teneinde te beantwoorden aan vastgestelde doelstellingen, te weten een ontkisting na 17 uur met een minimale weerstand van 10 MPa, het vers beton een initiële temperatuur moet vertonen van 22°C en gestort moet worden in een geïsoleerde bekisting. s De brug Gustave Flaubert te Rouen

2de etappe : Technische bijstand “Maturometrie” vóór de aanvang van de werf. Deze bijstand kan als volgt ontleed worden : Bepaling van de gewenste betonweerstand en de maximale betontemperatuur op korte termijn (met een maximum van 48 uur). Bepaling van de verschillende gebruiksopties die door de onderneming weerhouden werden : • aard van de bekistingen, • geometrie van het bouwwerk, • isolatie, verwarming,…

gevallen kunnen in beschouwing genomen 3 worden in dit stadium : 1ste geval : De toepassingcondities worden opgelegd; men zoekt dan een optimale betonformulering, te weten : • keuze van de componenten (cement, hulpstoffen, toeslagmateriaal,…) • keuze van de formuleringparameters (verhouding W/C, dosering van de componenten,…) • enz. 2de geval : De betonformulering wordt opgelegd; de maturometrie heeft dan tot doel de optimale gebruikscondities te bepalen, te weten : • aanbeveling van een minimale temperatuur van het vers beton, • isolatiecondities of maatregelen inzake temperatuurbehoud, • aard en duur van de bekisting, • enz.

3de etappe :

3de geval : elijktijdige optimalisering van de betonformulering en G de gebruikscondities via interventies op alle parameters die in de twee vorige gevallen voorkomen.

Technische bijstand onder de vorm van een maturometrie op de werf : inschatting van de mechanische weerstand via een thermische opvolging op het niveau van het bouwwerk.

eze etappe wordt afgesloten met een technisch D rapport.

Etappe 1 : Technisch lastenboek Definitie van de behoeften van de klant en servicevoorstel

Etappe 2 : Vóór de werf

Opstelling van een technisch lastenboek in samenspraak met de klant en eventueel zijn leveranciers, hetgeen toelaat de doelstelling van de toepassing te definiëren en een voorstel van CCB uit te werken.

R1913

9500 Gemodelleerde sectie

g

1ste etappe :

Punt 1

Toepassing van de maturometrie

De toepassing van de maturometrie heeft tot doel de technische en economische optimalisering van het beton te verzekeren, zowel tijdens de formuleringfase als in de R1913 toepassingsfase. Het gebruik van deze methode laat toe een verbetering te bekomen in de volgende belangrijkste R17391 gevallen :

Invloed van de temperatuur van het vers beton en van de isolatie op de betonweerstand ter hoogte van punt 1 (temperatuur op punt 1 in functie van de tijd en de drukweerstand bij de ontkisting.

het kader van de technische opdrachten die ontwikkeld werden binnen haar technisch-commerciële afdeling, stelt Ciments Calcia een “Maturometrie” voor. De toepassing van deze service kan ontleed worden in drie etappes, rekening houdend met het feit dat de etappes 2 en 3 afzonderlijk kunnen uitgevoerd worden.

Volgende pagina

Thermische en/of thermomechanische simulaties

Noordring van Angers Overdekte uitgraving van de autosnelweg A11 Inschatting van de betonweerstand op korte termijn : invloed van het toeslagmateriaal op de betonweerstand op korte termijn

Bedrijf : Dodin Bouwheer : SCAO-SOCASO Stortklaar beton : Unibéton Ouest - Pays de Loire Maturometrie : Rechtstanden (l :15,0 m ; h : 5,95 à 6,2 m ; épaisseur 0,5 à 0,7 m) Dwarsliggers (l :15,0 m ; L : 29 m ; épaisseur 0,7 m) Gebruikt cement :

CEM II/A-LL 42,5R CE PM CP2 NF van Airvault

Voorspelling van de thermische evolutie en/of de mechanische weerstand van het beton in het bouwwerk, vóór het gebruik

Doelstelling : nagaan, in functie van het gebruikte toeslagmateriaal, of de drukweerstand in het bouwwerk hoger is dan 5 MPa na een rijping van 14 uur onder verschillende weersomstandigheden.

Thermomechanische opvolging Meting ter plaatse van de thermische evolutie en inschatting van de mechanische weerstand van het beton op het niveau van het bouwwerk

Simulatieparameters -Dosering van de bestanddelen -Curve van de adiabatische warmteontwikkeling -IJkingscurve -Schijnbare activeringsenergie -Temperatuur in verse toestand

-Geometrie -Aard en dikte van de bekisting -Voorziene fasering van de stortwerken -Stortcondities (minimumtemperatuur en maximale windkracht)

uitgraving :

Etappe 3 : Tijdens de werf

Beton :

Bouwwerk :

Thermische simulaties van de rechtstanden van de overdekte

Op punt stellen van de referentie curve van het beton : IJkingscurve Schijnbare activeringsenergie

Opleiding van het werfpersoneel inzake gebruikvan de maturometer MTR 202 Bouwheer en onderneming

Contractuele terbeschikkingstelling van meerdere maturometers MTR 202

Bepaling van de schijnbare activeringsenergie en de referentiecurven : curve van de weerstandverhoging in functie van de leeftijd die overeenstemt met een temperatuur van 20°C.

Op punt stellen van een optimale betonformulering voor de opgelegde gebruikscondities : • Keuze van de componenten (cement, additieven, toeslagmateriaal,…) • Keuze van de formuleringparameters (verhouding W/C, dosering van de bestanddelen,…) • Enz. Drukweerstand (MPa)

g

Bedrijven : Groupement d’entreprises Quille/Eiffage Construction Bouwheer : DDE Seine Maritime Stortklaar beton : Tijdelijke Vereniging CEMEX Béton de France Nord-Ouest / BRN Le Foll / Unibéton Normandie Maturometrie : Toegangstoren – Pijlers Gebruikt cement :

Betontemperatuur op punt 1 (°C)

Het gebruik van een maturometer biedt een antwoord op deze vragen. Het principe bestaat er in de thermische evolutie op te volgen teneinde de mechanische evolutie van het beton in real-time te kunnen inschatten op het niveau van het bouwwerk, aldus rekening houdend met alle factoren die deze evolutie beïnvloeden : samenstelling van het beton, isolatie, initiële temperatuur van het vers beton, omgevingstemperatuur, …

Inschatting van de betonweerstand op korte termijn : Betonwerken onder koude weersomstandigheden

Overzicht

De prestaties van CCB In

Drukweerstand op punt 1 (MPa)

Het meest gebruikte middel is het zogenaamde “informatieproefstuk”, dat echter meestal een bewaringsprobleem stelt. De representativiteit van de aldus bekomen mechanische resultaten ten opzichte van de betonweerstand in het kader van het bouwwerk is hier in een belangrijke mate afhankelijk van.

g

D e b r u g Gustave Flaubert te Rouen

4300

Al van oudsher stellen bedrijven en bouwheren zich de vraag, bij de aanvang van een bouwwerf, welke middelen ze kunnen gebruiken voor de mechanische controle van het beton op korte termijn, teneinde de productiviteit te verbeteren, terwijl ze niettemin de absolute veiligheid moeten garanderen tijdens de ontkistingsfase.

Volgende pagina

Betontemperatuur (°C)

Overzicht

Op punt stellen van optimale gebruikscondities voor een opgelegde betonformule : •Minimumtemperatuur van het vers beton •Isolatie of temperatuurbehoud •Aard en duur van de bekisting. •Enz.

Uitleg over de hierboven hernomen curves : Voor elke betonsoort, laat de meting van de mechanische weerstand toe de schijnbare activeringenergie en de referentiecurven te bepalen, in functie van de tijd en volgens twee verschillende thermische historieken. De associatie van de curve van de warmteontwikkeling van elke betonsoort laat vervolgens toe over te gaan tot de thermomechanische simulaties. De discrepantie tussen de curven van de weerstandsverhoging van beide betonsoorten, onder invloed van de cementhydratering, toont een vertragend neveneffect aan van het superplastificeermiddel nr. 2.

voor de duur van de werf

Validatie van de referentiecurve tijdens de eerste stortwerken

Raadgevingen ingevolge de opvolging van de overeenkomstigheid van het beton tijdens de duur van de werf

Technische opvolging door de technisch-commerciële ingenieur van Ciments Calcia en het CTG

Balans op het einde van de werf

Schema van het werkingp werkingprincipe w principe van een Matur Maturometer om meter MT MTR TR 202 Berekening van de leeftijd die overeenstemt met 20°C via de wet van Arrhenius

te =

t 0

E exp R

1

1 293 O(o)+273

dt

Werkelijke betonleeftijd (uren)

Referentiecurve Weerstand in MPa

Temperatuur van het beton in het bouwwerk (°C)

Temperatuur gemeten in het bouwwerk

B

Overzicht

Opslag en weergave van de thermische en mechanische resultaten

A

Thermische en mechanische Leeftijd overeenstemmend met 20°C

Innovatie van v de MTR 2 202 02 E Een, twee tw wee of drie ac activeringsenergieën ctiveringsenergieën De e De ervaring rvaring lleert eert o ons ns d dat at h het et n niet iet a altijd ltijd mogelijk mogelijk is is é één én e enkele nkele sschijnbare chijnbare a activeringsenergie ctiveringsenergie tte e vvinden inden om om de de invloed invloed van van de d e ttemperatuur emperatuur tte eb beschrijven eschrijven op op d de e hydrateringsnelheid hydrateringsnelheid vvan an jjong ong b beton; eton; d dit it iiss h het et geval geval voor voor beton beton «met «met een een lange lange llatentieperiode”, atentieperiode”, zzoals oals ssommige ommige ttoeslagrijke oeslagrijke betonsoorten. betonsoorten. IIn nd dit it g geval eval sstellen tellen w we e vvoor oor e een en rreferentiecurve eferentiecurve o op p tte e sstellen tellen die d ie llichtjes ichtjes vverschilt erschilt vvan an d die ie van van gangbare gangbare betonsoorten betonsoorten en e n het het o onderscheid nderscheid tte em maken aken ttussen ussen d de e latentieperiode latentieperiode e en n de d e periode periode vvan an w weerstandsverhoging. eerstandsverhoging. D De e llatentieperiode atentieperiode wordt w ordt d dan an g gemodelleerd emodelleerd met met toevoeging toevoeging vvan an e een en bepaalde b epaalde a activeringenergie, ctiveringenergie, d die ie a a-priori -priori vverschillend erschillend iiss van van de energie die de betonverharding karakteriseert d ee nergie d ie d eb etonverharding k arakteriseert ((doublet doublet de activeringsenergieën Ea1 vvan an d ea ctiveringsenergieën E a1 en en Ea2). Ea2).

De digitale se sensor ensor Het gebruik van een doublet van H et g ebruik v an e en d oublet v an sschijnbare chijnbare activeringsenergieën a ctiveringsenergieën betekent betekent een een verbetering verbetering van van de maturometrie het kader van de weergave van de d e m aturometrie in in h et k ader v an d e w eergave v an d e betonverharding met b etonverharding m et een een lange lange llatentieperiode. atentieperiode. Om nog O m n og vverder erder te te gaan, gaan, biedt biedt de de Maturometer Maturometer MTR MTR 2 202 02 d de e m mogelijkheid ogelijkheid h het et cconcept oncept vvan an e een en ttriplet riplet van van sschijnbare chijnbare a activeringenergieën ctiveringenergieën tte e g gebruiken ebruiken in in het het g geval eval vvan an sspecifieke pecifieke sstudies tudies waar waar het het belangrijk belangrijk is is de de b betonverharding etonverharding n niet iet e enkel nkel tte e k karakteriseren arakteriseren o op p jonge jonge lleeftijd, eeftijd, m maar aar o ook ok o op p m middellange iddellange ttermijn. ermijn. B Buiten uiten d de e a activeringsenergieën ctiveringsenergieën die die o overeenstemmen vereenstemmen met met de de en de periode en llatentieperiode atentieperiode e nd ep eriode vvan an jjonge onge lleeftijd eeftijd ((Ea1 Ea1 e n Ea2), wordt derde activeringsenergie E a2), w ordt een een d erde a ctiveringsenergie gebruikt gebruikt voor voor de de middellange De overgang m iddellange ttermijn ermijn ((Ea3). Ea3). D eo vergang ttussen ussen de de jonge jonge en de middellange wordt dan bepaald lleeftijd eeftijd e nd em iddellange ttermijn ermijn w ordt d an b epaald op op basis het bereiken de maximale hydratering b asis vvan an h et b ereiken vvan an d em aximale h ydratering van van het h et ccement. ement.

De ttemperatuurmeting De emperatuurmeting van van het het b beton eton in in het het bouwwerk bouwwerk g ebeurt met met b ehulp van van digitale digitale sensoren sensoren Dallas Dallas SemiSemigebeurt behulp cconductor onductor van van het het type type DS18820, DS18820, 0 waarvan waarvan de de afmetingen afmetingen o vereenstemmen m et d ie vvan an e en ttransistor. ransistor. Onder Onder de de overeenstemmen met die een vverschillende erschillende vvoordelen oordelen van van deze deze sensor sensor vermelden vermelden we we : J

J J J J J

J

de vverzameling de erzameling vvan an d de e ttemperatuurgegevens emperatuurgegevens op op het het niveau n iveau van van d de e componenten, componenten, de d e iingebedde ngebedde a analogische/numerieke nalogische/numerieke o omvormer, mvormer, een e en zzeer eer g grote rote iimmuniteit mmuniteit tt.o.v. .o.v. p parasieten, arasieten, een e en g grote rote k kabelafstand abelafstand m mogelijk ogelijk (getest (getest tot tot 30 30 m), m), de d ed door oor d de e cconstructeur onstructeur g gegarandeerde egarandeerde p precisie, recisie, de d e temperatuurmetingen temperatuurmetingen worden worden uitgevoerd uitgevoerd in in graden graden Celsius C elsius ((°C) °C) m met et e een en p precisie recisie vvan an ± 0,5°C 0,5°C ttussen ussen 0°C 0°C en en +85°C, + 85°C, de d e sensoren sensoren worden worden afgedicht afgedicht met met behulp behulp van van een een klevende k levende krimphuls. krimphuls.

K Karakteristieken van n de Matur Maturometer ometer MTR 202 J J J

J J

J

J

J

J J

12 meetwijzen t ij voor or de d betontemperatuur b t t t ; 3 meetwijzen voorr de omgevingstemperatuur; r; Temperatuurmeting T emperatuurmeting ng uitgevoerd met behulp p van een sonde, uitgerust met een digitale sensor ; Opslag van 8 referentiecurven entiecurven ; Berekening van de e overeenstemmende leeftijd tijd via de wet van Arrhenius voor een referentietemperatuur ratuur van 20°C ; In beschouwing nemen emen van de schijnbare activeringsenergie van het beton in functie van an 3 gevallen : − gangbare betonsoorten betonsoorten (1 activeringsenergie) gie) ; − betonsoorten met met “lange latentieperiode” ” (2 activeringsenergieën) activeringsene ergieën) ; − specifieke studies studie es (3 activeringsenergieën). Netvoeding of batt batterijvoeding terijvoeding met een autonomie nomie van een week ; Weergave W eergave g in real-t real-time ime : − betontemperatuur betontemperatuur & o omgevingstemperatuur mgevingstemperatuur in in °C °C ; −w werkelijke erkelijke lleeftijd eeftijd van van het het beton beton en en leeftijd leeftijd die die o overeenstemt vereenstemt m met et 2 20°C 0°C iin nu uren ren ; − mechanische weerstand eerstand van het beton in MPa ; Gegevensopslag (temperatuur/leeftijd/weerstand) emperatuur/leeftijd/weerstand) tand) ; Transfer T ransfer naar een P PC via een kabel RS232 of USB.

Bijstand in het kader van de toepassing

Overzicht

CCB

Bijstand in het kader van de toepassing

U bent een bedrijf uit de sector van de prefabricage en U streeft naar een productiviteitswinst, betonbekledingen van onberispelijke kwaliteit en een verbetering van de arbeidsvoorwaarden.

CCB sluit een partnership met haar klanten.

De partner : CCB engageert zich in dit opzicht en stelt U zelfverdichtende betonsoorten voor op basis van mortel- en betontypen die niet onderhevig zijn aan enige ontmenging en die zich correct plaatsen zonder enig trilproces.

Bereidt het lastenboek voor, verduidelijkt zijn doelstellingen en engageert zich om het beton te fabriceren volgens de formule van het zelfverdichtend beton.

Het zelfverdichtend beton is niet enkel een kwestie van een bijzondere betonformulering, maar het resultaat van de knowhow van de prefabrikant, van Ciments Calcia en van Axim.

Engageert zich om zijn industriële installaties aan te passen aan het zelfverdichtend beton.

Plaatsing van geprefabriceerde wanden

CCB : Formuleert een zelfverdichtend beton, aangepast aan uw behoeften. Begeleidt U bij de overgang naar de industriële fase.

Het gaat om een globale benadering klant/leverancier

Deze globale benadering omvat :

Samen : Voeren we een economische studie uit.

Een studie van de aanpassingsmogelijkheden van de industriële installaties.

Bestuderen we de aanpassingsmogelijkheden van de industriële installaties aan het zelfverdichtend beton.

Een bijstand bij de opstelling van het lastenboek.

Voeren we industriële testen uit ter plaatse.

Een specifieke betonformulering.

Engageren we ons om werk te maken van innoverende ontwikkelingen.

Een validatie van de formule ter plaatse. Aanbevelingen inzake aanpassing van het fabricageproces. Een rendabiliteitanalyse.


Verbetering van de productiviteit

Overzicht

CCB

Verbetering van de productiviteit

Optimalisatie van de verwarmingscyclus

Beheersing van de bekistingduur U wenst in staat te zijn om de juiste termijn te bepalen voor de ontkisting of de voorspanning van het beton zonder proefstukken te beproeven?

U bent een bedrijf uit de sector van de prefabricage of U bent belast met een uitzonderlijk bouwwerk en U kiest het verwarmingsproces om de prestaties te verbeteren van jong beton.

De toepassing van de maturometrie, een techniek die op punt gesteld werd door het centraal laboratorium van de groep (CTG), biedt U deze mogelijkheid.

Onze technisch-commerciële ingenieurs bieden U raadgevingen aan inzake de keuze van de parameters van de verwarmingscyclus : - Temperatuur en duur van de voorbinding. - Snelheid van de temperatuurverhoging en -verlaging. - Temperatuur en duur van de tussencyclus. - Betonbehandeling na de droging. - Opslagvoorwaarden van de gedroogde werkstukken. Ze begeleiden U bij de keuze van de cementsoorten en de best gepaste doseringen in functie van uw droogcyclus. Ze steunen op de vakkennis en de middelen van het centraal laboratorium van de groep (CTG), dat in staat is alle droogcyclussen te reproduceren.

Prefabricage

Het principe bestaat er in de thermische en mechanische evolutie van het beton in te schatten in real time en op het niveau van het bouwwerk in uitvoering. Het laat de integratie toe van alle factoren die deze evolutie beïnvloeden : - Samenstelling van het beton, geometrie van het bouwwerk, aard van de bekisting. - Isolatie of verwarming van het beton, aanvankelijke temperatuur van het vers beton. Het gebruik van de maturometrie berust op :

Dankzij Optibéton, een computerprogramma voor betonformulering, stellen ze U de optimale formule voor.

- de bepaling van een referentiecurve voor het beton.

Met behulp van CIMS 2D, een software voor thermomechanische simulatie, helpen ze U bij de optimalisering van uw droogcyclussen.

- de meting van de temperatuurschommelingen in verschillende zones van het bouwwerk. - de omzetting van deze registraties in een werkelijke mechanische weerstand van het bouwwerk. De toepassing van deze techniek laat een aanzienlijke tijdwinst toe voor het bedrijf, alsook een opvolging van de regelmaat van de betonproducties en een opvolging van de thermische gradiënten binnen het bouwwerk, hetgeen bijdraagt tot de beperking van de scheurvorming.

Maturometrie Courbe d’étalonnage du béton

Uw contacten : Etienne Danniau & Tom Ryckeboer Technisch-com m erciële m edew erkers -Tel:32 (0)69 25 26 26

Betonformulering

Overzicht Opstelling van het lastenboek - Betonformulering

Betonformulering U bent aannemer of leverancier van composietmaterialen op basis van hydraulische bindmiddelen (injectiespecie, mortel, grindzand, beton). Het technisch-commercieel team van CCB stelt dan de diagnostiek- en formuleringsmiddelen die ontwikkeld werden door de Groep ter uwer beschikking.

Methode MBE (Mortier de Béton Equivalent) Deze nieuwe erkende methode, op punt gesteld door het CTG en overgenomen door alle grote laboratoria, laat de evaluatie toe van de compatibiliteit tussen het cement en de hulpstof (zie p. 186) voor de te bestuderen betonformule. Ze laat de identificatie toe van de hulpstof die tot de beste oplossing zal lei den, zowel technisch als economisch, en dat het beste rheologisch gedrag zal bieden en bepaalt eveneens de optimale toevoegingswijze in functie van de behoeften.

OPTIBETON Deze formuleringssoftware, op punt gesteld door het CTG, berust op de recentste principes inzake formulering en anticipatie van de betonprestaties. Hij beantwoordt aan alle behoeften op het vlak van het beton: van de betonsoorten voor buizen tot het bouwbeton, het beton voor kunstwerken en de prestatierijke betonsoorten, tegels, klinkers en vloerplaten. Deze software houdt rekening met de economische component van de formulering en laat aldus toe de beste gepaste formule te bekomen in functie van de technische en economische vereisten.

Granulaire curve van het beton


De methode MBE

Compatibiliteit cement/hulpstoffen

Overzicht

Compatibiliteit cement/hulpstoffen

Beschrijving De hulpstoffen worden gebruikt in de injectiespecie, de mortel en het beton om één of meerdere eigenschappen te verbeteren in verse en/of verharde toestand. Deze materialen laten een optimalisatie van de betonformulering toe en zijn onontbeerlijk voor de fabricage van speciale betonsoorten, zoals zelfnivellerend beton, zelfverdichtend beton en prestatierijk beton. Daarom moet men echter over een goede kennis van de hulpstoffen beschikken, ze correct gebruiken en overgaan tot valideringstesten. De actie van een hulpstof varieert in functie van de dosering, de toevoegingswijze, het gebruikte cement, maar ook de samenstelling van het beton (de fijne deeltjes in het bijzonder), de menging (al dan niet lang en energiek), het gebruik en de klimaatcondities.

Viaduct van de A28

Het koppel cement/hulpstof is bijzonder belangrijk voor de recentste generaties van superplastificeermiddelen, die beroep doen op een zeer fijne chemie en steeds langere en specifieke moleculen. De compatibiliteit van het koppel cement/hulpstof is dus noodzakelijk om eventuele rheologische problemen te vermijden (snel verlies aan verwerkbaarheid tijdens het transport, snelle binding…). Indien de efficiëntie van een superplastificeermiddel afhangt van het gebruikte cement, oefent de temperatuur eveneens een belangrijke invloed uit en een gedrag bij “20°C" in het laboratorium kan verschillen van het gedrag op de werf bij “30°C”. Sommige koppels cement/hulpstof zijn aldus gevoeliger dan andere aan doseervariaties van de hulpstof of temperatuurschommelingen van het beton. De onverenigbaarheid cement/hulpstof komt weinig voor, want de fabrikanten van hulpstoffen testen hun producten met verschillende cementsoorten alvorens ze op de markt te brengen en bieden een productengamma aan dat een correcte keuze van het toeslagmateriaal toelaat in functie van de gewenste karakteristieken (verwerkbaarheid, weerstand op korte termijn…). Men moet eveneens rekening houden met het feit dat wanneer verschillende hulpstoffen gebruikt worden, ze een eventuele onderlinge onverenigbaarheid kunnen vertonen (bijvoorbeeld een toeslagmateriaal met een mosbestrijdend middel dat het effect van een luchtbellenvormer neutraliseert).

Invloedsfactoren De factoren die een rol spelen in deze compatibiliteit zijn onder andere : - het gehalte aan C3A van de klinker, - de aard en de dosering van de bindingregulator (gips), - het gehalte aan oplosbare alkalische elementen.

Om U bij te staan in de keuze van het beste koppel cement/hulpstof, maken de teams van CCB gebruik van de methode MBE in het centraal laboratorium van het CTG en ons laboratorium te Gaurain-Ramecroix. Zie de gids van de hulpstoffen onder de rubriek “Onze diensten”

Kwaliteit van het betonoppervlak

Overzicht

Compatibiliteit cement/toeslagmateriaal - Kwaliteit van het betonoppervlak

Kwaliteit van het betonoppervlak

Beschrijving van het fenomeen Het uitzicht van een betonoppervlak wordt bepaald door de invloed van het licht op het beton en de perceptie van het oog. Het resultaat van deze perceptie hangt af van de textuur van het oppervlak, die min of meer licht opneemt, en van de lichtere of minder lichte kleur van het beton. De kwaliteit van een betonoppervlak wordt dus gewaardeerd in functie van de aanwezigheid van textuur- en kleurgebreken. De textuurgebreken zijn voornamelijk toe te schrijven aan afbrokkelingen, de aanwezigheid van diverse scheuren en de invloed van kleine of grote luchtbellen. De kleurgebreken zijn verbonden met de heterogeniteit van de kleuren, die haar oorsprong kan vinden in diverse fenomenen.

Oorzaken (textuurgebreken) De afbrokkelingen zijn te wijten aan de afwezigheid van een ontkistingproduct, hetzij aan een voorbarige ontkisting. De scheurvorming heeft verschillende oorzaken die behandeld worden in deze gids op pagina 190. De luchtbellenvorming is verbonden met verschillende factoren: een gebrek aan fijne elementen in de betonsamenstelling, een dichtheid die niet aangepast is aan de gebruikstechniek, een onvoldoende trilproces, een gecompliceerde geometrie van het bouwwerk en de aard van de bekisting.

Preventieve acties De behoeften van de bouwheer of de opdrachtgever formuleren met behulp van de documentatie AFNOR P 18-503, die de aanvaardingscriteria van een betonoppervlak bepaalt, of op basis van de CUR-aanbeveling 100 in Nederland. Het beton formuleren met een optimale compactheid en met een dichtheid die perfect aangepast is aan de gebruiksmethode. Zorg besteden aan de reiniging van het bekistingmateriaal en het hergebruik beperken. Zorg besteden aan de keuze en het gebruik van het ontkistingsproduct. De lekdichtheid van de bekisting verzekeren. Een homogeen trilproces toepassen en er voor zorgen dat de trillingen van de bekisting of de armatuur vermeden worden. Een voorbarige ontkisting vermijden door rekening te houden met de rijpingscondities van het beton. Overgaan tot een systematische behandeling van het beton na het stortproces. De oppervlakken behandelen, hetzij via een chemische of mechanische behandeling, hetzij via een behandeling in de gietvorm, hetzij via het voegenschema.

Curatieve acties Een plamuur aanbrengen met een kleur die de aanvankelijke betonkleur benadert. Het betonoppervlak gommen of onderwerpen aan een fijne zandstraling.

Onze aanbevelingen voor een kwaliteitsbeton

Overzicht

CCB

Volgende pagina


Reactie alkali/granulaten

Beschrijving van het fenomeen : De reactie alkali/granulaten betreft een geheel van expansieve chemische reacties tussen de cementpasta en sommige granulaten die reactief silicium bevatten. Er wordt een gel gevormd, die aanleiding geeft tot een uitzetting, een scheurvorming en een verlaging van de mechanische prestaties. Deze reacties zijn zeer traag.

Oorzaken : Drie gelijktijdige condities kunnen deze gebreken teweegbrengen : De aanwezigheid van reactief silicium in de granulaten van de typen opaal, chalcedoon, cristobaliet, enz… Een hoog percentage aan oplosbare alkali in het beton (Na2O, K2O). Een vochtige omgeving (> 80 % relatieve vochtigheid).

Preventieve acties : In het Vlaams Gewest, voorziet het lastenboek SB 250 het gebruik van cement met een gewaarborgd beperkt alkaligehalte (volgens de norm NBN B 12-109) voor de omgevingsklassen EE3, EE4 en van ES1 tot ES4. In het Waals gewest, voorziet de omzendbrief 42-3-06-05 (01), voor de bouwwerken van de omgevingklassen EE1 tot EE4 en ES1 tot ES4, 4 oplossingen om het risico van reacties alkali/granulaten tegen te gaan : 1) De keuze van een cement met een beperkt alkaligehalte volgens de norm NBN B 12-109 met een balans van de overige alkali 2) De keuze van een betonsamenstelling die beantwoordt aan een zwellingstest (de referentie is de gewijzigde test van Oberholster, de alternatieve methoden zijnde de gewijzigde test NF P 18-587 en de Deense test) 3) De keuze van niet-reactieve granulaten 4) De keuze van een beton met minerale additieven. De efficiëntie van de minerale additieven (hoog ovenslakken, vliegas of siliciumrook) wordt getest via zwellingtesten.

Vorst/dooicyclus op verhard beton

Beschrijving van het fenomeen : Tijdens vorstperiodes wordt het water in het verhard beton omgezet in ijs. Het watervolume wordt aldus verhoogd met 9 %, hetgeen zowel een drukverhoging in het beton als een verhoging van de waterdruk in de capillaire kanaaltjes van het beton teweegbrengt en tot een breuk kan leiden. Het strooizout versterkt dit fenomeen via thermische schokken aan het betonoppervlak wanneer het ijs smelt en anderzijds via de penetratie van de in dit zout aanwezige sulfaten en chloriden in het beton. Deze beschadigingen manifesteren zich zowel in de vorm van afbrokkelingen op de hoeken als in scheurvormingen die zich later voortzetten. Het beton neemt geleidelijk een gelaagd aspect aan en brokkelt af tot het totaal verval van het bouwwerk.

Courbe gel/dégel

Oorzaken : De oorzaken van de betonbeschadigingen kunnen verbonden zijn met : - De samenstelling van het beton : Vorstgevoelige granulaten. Onvoldoende cementdosering. Ongepaste cementkwaliteit in aanwezigheid van strooizout. Te hoge water/cementverhouding. Gebrek aan luchtbellenvormer (bestemd om een netwerk van microluchtbellen te creëren dat homogeen verdeeld is over de betonmassa) en aan waterreductiemiddel (bestemd om de water/cementverhouding te verlagen).

- De gebruikswijze : Onvoldoende aangedrukt. Watertoevoeging op de werf. - Het concept van het bouwwerk : Wat de bouwwerken betreft die direct blootgesteld zijn aan vorst, gebrek aan voorzieningen die tot doel hebben het water te verwijderen en de waterpenetratie in het bouwwerk te verhinderen (bijvoorbeeld : dichtheid van het brugdek).

Preventieve acties : In het Brussels Gewet, voorziet het document CCT 2000 : 1) voor funderingen in mager beton met gebroken granulaten op basis van betonpuin, het gebruik van cement met een hoge sulfaatweerstand (HSR) en met een beperkt alkaligehalte (LA : volgens de norm NBN B 12-109) 2) voor wegbekledingen in beton, het exclusief gebruik van CEM I 42,5 LA ou CEM III/A 42,5 LA

Een betonformulering voorzien die perfect aangepast is aan de omgeving, met inachtneming van de minimale cementdosering, de water/cementverhouding en het percentage ingesloten lucht voorzien door de norm NBN EN 206-1. De nodige zorg besteden aan het gebruik en in het bijzonder aan het aandrukproces teneinde een goede compactheid en een correcte omsluiting van de bewapening te bekomen (4 cm in geval van strenge vorst met aanwezigheid van strooizout). Reeds tijdens de ontwerpfase van het bouwwerk systemen voorzien die het beton beschermen tegen elke waterpenetratie, met name wat de aan vorst blootgesteld horizontale delen betreft.

Curatieve acties : De enige factor waarop een interventie mogelijk is, is de bescherming van het bouwwerk of het betrokken gedeelte van het bouwwerk tegen de vochtigheid.

Curatieve acties : Het bouwwerk herstellen zodra de eerste gebreken verschijnen en/of middelen voorzien om het beton te beschermen tegen waterinfiltratie (bijvoorbeeld de dichtheid van het betrokken oppervlak).


Overzicht

CCB

Volgende pagina

Scheurvorming - Barstvorming

Barstvorming

Scheurvorming in het beton

Beschrijving van het fenomeen :


Een scheur is een materiaalbreuk in twee stukken die mechanisch onafhankelijk kunnen worden.

De barstvorming is een vroegtijdige scheurvorming die kan voorkomen op de vloerplaten of de wanden wanneer de oppervlakkige zone van het beton een hoger watergehalte vertoont dan de binnenkant. De barstvorming manifesteert zich via de verschijning van een reeks uiterst fijne microscheurtjes (van 2 tot 20 micron) met een beperkte diepte.

We kennen twee grote scheurfamilies : De scheuren die de stabiliteit van het bouwwerk niet in het gedrang brengen. Het zijn de minst gevaarlijke; ze oefenen vooral een invloed uit op de esthetiek. De scheuren die de levensduur van het bouwwerk in het gedrang brengen. Het gaat hier om de scheuren die evenwijdig lopen met de staalbewapening of op 45° ten opzichte van de steunpunten of om de scheuren die te wijten zijn aan chemische reacties, zoals reacties tussen alkali en granulaten of sulfaatreacties.

Oorzaken :

Chemische oorzaken : reacties tussen alkali en granulaten en zwellingen ingevolge sulfaatreacties, die de verschijning veroorzaken van

smalle scheuren die zich in alle richtingen uitstrekken. Thermische oorzaken : te belangrijke thermische gradiënten tussen de betonhuid en de betonkern; deze fenomenen brengen tractiekrachten teweeg die op hun beurt tot scheuren leiden.

Preventieve acties : Samenstelling van het beton : Niet-reactieve granulaten gebruiken t.a.v. de alkalireacties. De maximale afmetingen van de granulaten kiezen in functie van de bekistingbreedte.

Voor industriële vloeren.. Plamuurwerken.

Drie oorzaaktypes liggen aan de basis van de scheurvorming in gangbare betonsoorten : Mechanische oorzaken : een ongelijke zetting en een belasting die het voorziene belastingniveau overschrijdt; deze oorzaken geven aanleiding tot brede scheuren die de structuur in gevaar brengen.

De barstvorming komt vooral voor in het geval van bouwwerken met een groot vrij oppervlak, zonder bekisting en blootgesteld aan uitdroging. Het is het geval :

De barstvorming is onesthetisch maar brengt de duurzaamheid van het bouwwerk niet in het gedrang.

Oorzaken : Het kan gaan om : Een teveel aan cementpasta dat naar het oppervlak migreert (bijvoorbeeld ingevolge overdreven afrijen). Een waterteveel dat naar het oppervlak migreert. Een snelle krimp tijdens de wintermaanden, in het geval van een industriële vloer in een verwarmde ruimte om de harding te versnellen (vorming van een carbonaatkorst).

Een optimale dosering voorzien inzake fijne elementen die aangebracht worden door het cement en de inerte fijne deeltjes.

Preventieve acties :

Een cement gebruiken met een beperkte hydrata tiewarmte.

Betongebruik :

Men dient het betonstorten te vermijden op een ondergrond met verschillende compressiewaarden of op een absorberende ondergrond.

Het afrijen van het oppervlak beperken, want deze bewerking veroorzaakt de migratie van de fijne deeltjes naar de oppervlakte.

De waterdosering moet beperkt worden via het gebruik van waterreductiemiddelen en de watertoevoeging op de werf moet uitgesloten worden.

Het betonoppervlak beschermen tegen verdamping (plastiekfilm, vochtige doeken, efficiënte behandelingsproducten).

De bruuske sectievariaties moeten vermeden worden.

De thermische gradiënten beperken tussen de betonkern en de huid.

Het beton moet goed getrild worden in de bekisting en men moet vermijden de trilinstallatie op de bewapening te plaatsen.

Curatieve acties : Om waterpenetratie te vermijden en de bescherming van de bewapening te verzekeren, worden de scheuren opgevuld via een injectie van opvulproducten van het harstype. Beroep doen op een expert indien de structuur in het gedrang komt wegens mechanische oorzaken.

Een gebrek aan behandeling. Een bestrooiing van het oppervlak met cementpoeder, oppervlak dat vervolgens gladgestreken wordt. Een bekisting met een te gladde huid.

Voorzorgen moeten genomen worden in het geval van bouwwerken zonder bekisting, die een groot vrij oppervlak vertonen :

Vermijdt het oppervlak te energiek glad te strijken en vermijdt een overdreven trilproces.

Fabricage en gebruik van het beton :

Een overdreven trilproces.

Vermijdt het gebruik van bekistingen met een te gladde huid (de staalplaten kunnen bewerkt worden om hen een microruwheid te geven, doch dit proces mag niet overdreven worden). Voorzie een bevochtiging of, beter nog, de verstuiving van een behandelingsproduct teneinde elke uitdroging tegen te gaan aan het betonoppervlak.

Samenstelling van het beton : Bereidt een correct samengesteld beton (of mortel), zonder buitensporige hoeveelheden water en cement (en fijne deeltjes in het algemeen). Kies een cementsoort met lage hydratatiewarmte. Voeg polypropyleenvezels toe, goed verdeeld, met een dosering van 1 liter (hetzij 0,9 kg) per m³ beton.

Curatieve acties : Bevochtig het barstvorming vertonend oppervlak en bestrijk het met een spons die doordrenkt is met een vloeibare cementspecie (zo vroeg mogelijk) en schuur vervolgens lichtjes het oppervlak. Breng een gepaste vloeibare verf aan, in dunne lagen die de microscheurtjes gemakkelijk wegwerken (doch waarbij het algemeen uitzicht lichtjes gewijzigd wordt).

Breng een dunne harslaag aan in het geval van een industriële vloer.


Overzicht

CCB

Volgende pagina

Kleurvariaties - Uitbloeiingen

Kleurvariaties

Uitbloeiingen



De kleurvariaties worden gekarakteriseerd door grijsschakeringen tussen twee aansluitende of verwijderde zones. Dit fenomeen betreft steeds de oppervlaktelaag op een zeer beperkte diepte. Het gaat om een natuurlijk en oppervlakkig fenomeen dat noch de mechanische prestaties van het beton, noch de duurzaamheid van het bouwwerk in het gedrang brengt.

Men constateert de min of meer snelle verschijning op het betonoppervlak van een witachtige aanslag, hoofdzakelijk gevormd door microkristallen van calciumcarbonaat. De vorming van deze microkristallen is te wijten aan de migratie van water belast met kalkhydroxide (portlandiet) van de binnenkant van het beton naar het oppervlak. Na de verdamping van het water, ondergaan deze zouten een carbonatatie in contact met de lucht om onoplosbare calciumcarbonaten te vormen, die zich min of meer vasthechten aan het oppervlak.

Oorzaken : Meerdere gelijktijdige factoren dragen bij tot de verschijning van dit gebrek : - De materialen : De zuiverheid van de granulaten en fijne elementen (kleiner dan 80 µm ) in het zand. De onregelmatigheid van de cementkleur leidt tot kleurschakeringen. Een te grote hoeveelheid water in het beton brengt een ontmenging teweeg, alsook een migratie van de fijne deeltjes naar het oppervlak. - Het gebruik : De vrije valhoogte van het beton tijdens het storten kan een ontmenging teweegbrengen indien ze hoger is dan 1 m. De onregelmatige en buitensporige trilling leidt tot een heterogeniteit van de textuur. De zuiverheid en het aantal hergebruiken van de bekistingen zijn bepalende factoren voor het uitzicht van de bekledingen, want ze brengen heel hun historiek en alle behandelingen die ze ondergingen over op het beton via een transparantiefenomeen. De ontkistingsproducten en hun gebruik in onregelmatige lagen dragen bij tot de verschijning van oppervlaktegebreken. - De betonrijping : De rijpingscondities van het beton, de temperatuur, de hygrometrie en de bekistingsduur beïnvloeden de snelheid waarmee de hydraten gevormd worden en dragen bij tot de wijziging van de porositeit van het oppervlak. Hoe poreuzer het oppervlak, hoe sneller de carbonatatie, deze laatste uitlopend op een lichtere kleur.

Oorzaken : We onderscheiden twee soorten uitbloeiingen : De primaire uitbloeiingen die verschijnen op vers beton dat onderhevig is aan een sterke verdamping ingevolge een overdreven hoeveelheid water. De secundaire uitbloeiingen die later optreden en die te wijten zijn aan de verzadiging van het beton met water dat voortkomt uit de luchtcondensatie of het regenwater. Deze oorzaken worden geaccentueerd in de volgende gevallen : Een poreus beton, waarvan de capillaire kanaaltjes de waterverzadiging en het snel watertransport bevorderen. Een overtollig watergehalte van het beton.. Een onvoldoende nabehandeling.

Preventieve acties : Het beton bestuiven, onmiddellijk na de ontkisting, met waterstoffluoride aan 10 %. Een beton formuleren met een geoptimaliseerde compactheid van het granulair skelet. Het watergehalte beperken (eventueel gebruik van een waterreductiemiddel). Uitsluitend laag calciumhoudende cementsoorten gebruiken, zoals CEM III of CEM V. De bruuske temperatuur- en hygrometrieschommelingen vermijden tijdens het betonstorten. Overgaan tot een degelijke nabehandeling.

Curatieve acties : Preventieve acties : Om betonoppervlakken met een homogene kleur te bekomen moet men : Zuivere granulaten voorzien. Een minimale hoeveelheid fijne deeltjes voorzien (400 kg/m³). Een regelmaat in acht nemen wat de betonfabricage betreft (componenten, doseringen, menging). Zuivere bekistingen voorzien, alsook ontkistingsproducten die perfect aangepast zijn aan de bekisting. Een regelmatige en continue vulling voorzien, met een trilproces aangepast aan de consistentie. Een perfecte beheersing van de betonrijping verzekeren in functie van de klimaatcondities.

Curatieve acties : Om de kleurheterogeniteit weg te werken die doorgaans slechts een kleine dikte van de betonlaag betreft, moet de oppervlaktelaag weggenomen worden, hetzij middels een chemische interventie indien de oorsprong van de kleurschakering duidelijk gekend is, hetzij via een fysische actie (verwarming van het oppervlak, schuren, polijsten, zandstralen, schuren met zandsteen, enz.) teneinde een meer homogene oppervlakteporositeit te bekomen.

Voor zwakhechtende uitbloeiingen op het moment dat ze verschijnen : wassen met zuiver water en een borstel met soepele haren. Voor sterker hechtende en hardere uitbloeiingen op basis van calciumcarbonaat : borstelen met sulfaminezuur of aminosulfoonzuur aan 10%, gevolgd door een afspoeling met zuiver water. De nodige persoonlijke beschermingsmiddelen voorzien, zoals handschoenen en een veiligheidsbril, alvorens tot deze bewerking over te gaan. Na de behandeling, kan men ook een waterwerend oppervlaktemiddel toepassen om elke nieuwe verschijning tegen te gaan.


Overzicht

CCB

Volgende pagina

Roestvorming op de bewapening - Vlekvorming

Roestvorming op de bewapening

Vlekvorming



Het staal van de bewapening, omhuld met gehydrateerde cementpasta, wordt beschermd tegen corrosie door middel van een laag passief ferrietoxide : Fe2O3 CaO. Deze toestand van het staal is gekend onder de naam passivering. De sterk basische omgeving (pH > 12) van de gehydrateerde cementpasta onderhoudt deze passivering. Het water dat het beton binnendringt via de microscheurtjes maakt het Portlandiet Ca(OH)2 oplosbaar, dat dan reageert met de CO2 in de lucht om calciumcarbonaat (CaCO3 ) en water te vormen. Dit nieuw gevormd water voedt het fenomeen dat we carbonatatie noemen.

De vlekvorming die optreedt enkele dagen na de ontkisting wordt gekarakteriseerd door ronde vlekken van 1 tot 3 cm die verschijnen op het oppervlak van het verhard beton. Deze vlekken kunnen hetzij donkerder, hetzij lichter zijn van kleur dan de rest van het betonoppervlak : ze zijn de weerspiegeling, door transparantie (spookbeeld), van dikke granulaten met een groot vlak oppervlak die zich in de nabijheid van de bekleding bevinden.

Oorzaken : Oorzaken : Het aanvankelijk basisch milieu (pH 12 tot 13) wordt progressief gewijzigd om een pH-waarde te bereiken van 9 of minder via de afname van het Portlandiet. Het staal wordt niet meer gepassiveerd. Het roest in aanwezigheid van water en zuurstof. Onder invloed van de corrosie vermenigvuldigt het staal zijn volume maal 4. Deze uitzetting leidt tot een losbarsting van het beton en de reductie van de staalsecties.

Dit grind, dat een belangrijk vlak oppervlak vertoont, positioneert zich dichtbij het oppervlak van de bekleding, onder een mortelbed met een maximale dikte van één millimeter en dat dus doorschijnend is. Het gebruik van grind met een hogere dichtheid als de andere betoncomponenten of een slecht aangepast trilproces (overdreven trillingen of een resonantie ter hoogte van de scheiding tussen bekisting en beton) bevordert de verschijning van dit fenomeen.

De diepte en de snelheid van de carbonatatie hangen af van verschillende factoren : De omgeving.

Blootstellingsduur Carbonatatiediepte

De blootstellingsduur en de betonkwaliteit. Voor een gemiddelde betonkwaliteit in een courante omgeving, biedt de tabel hiernaast informatie over de carbonatatiediepte in functie van de tijd.

1 jaar 4 jaar 15 jaar 25 jaar

5 10 15 25

mm mm mm mm

Preventieve acties : Grind gebruiken met een lage afplattingcoëfficiënt (rond of kubusvormig), weinig poreus en met een dichtheid die vergelijkbaar is met die van het zand. Bij voorkeur een zandsoort gebruiken dat een brede granulaire korrelverdeling vertoont en de onderdosering van zand vermijden. Indien nodig, de granulaire curve van het beton vervolledigen met fijne elementen (fillers).

Preventieve acties :

Overtollig water vermijden.

Alle acties die streven naar een vermindering van de porositeit zijn heilzaam : Vermindering van de verhouding W/C.

Bescherming van de oppervlakken tegen uitdroging.

Verhoging van de cementdosering.

Toepassing van een waterwerend middel.

Aan deze acties moet men de inachtneming toevoegen van de omhullingsdikten of betondekking, gedefinieerd volgens de regels van de kunst en de norm NBN EN 1992-1-1 (EUROCODE 2), die een omhulling aanbeveelt tussen 1 en 6 cm. Een degelijke beheersing van de samenstelling, van het betongebruik en van de zorg waarmee de bewapening gepositioneerd wordt in de bekisting, garanderen een bouwwerk met een duurzame kwaliteit.

Curatieve acties : Zodra de eerste gebreken optreden, te weten een openbarsting van het beton, moeten de nodige maatregelen getroffen worden om dit fenomeen te stoppen : Bescherming van de bewapening na de passivering via een speciaal geformuleerde mortel voor de beschadigde zones. Na de herstelling, is het belangrijk dat het beton beschermd wordt om nieuwe gebreken te voorkomen. Twee technieken kunnen toegepast worden : Toepassing van een waterwerend middel op het betonoppervlak : gangbaar bouwwerk. Elektrochemische bescherming via elektroden : voor de bouwwerken die speciaal blootgesteld worden aan chloriden. Deze oplossing kan gebruikt worden als preventiemiddel bij het ontwerp van het bouwwerk.

Geen te flexibele of te harde bekistingen gebruiken, die de resonantiefenomenen bevorderen. De externe trillingen vermijden en geen resonantie van de bekistinghuid veroorzaken door te hevige trillingen. Niet te vroeg ontkisten.t.

Curatieve acties : Op termijn hebben de ronde vlekken de neiging te vervagen (natuurlijke veroudering van het beton). Op een jong beton kan de vlekvorming gemilderd worden door een bijkomende verharding onder een gemilderde of warme atmosfeer, met een relatieve vochtigheid tussen 50 en 70 %, om de oppervlaktecarbonatatie te bevorderen. Op een ouder beton en wanneer de vlekkenvorming aanhoudt, kan het oppervlak overdekt worden met een verf, een plamuur of een andere bekledingstype : gevelbeplating, schotten… Opmerking : in het merendeel van de gevallen zal een zandstraling inefficiënt en onesthetisch zijn.


Overzicht

CCB

Volgende pagina

Betonwerken bij koud en warm weer

Betonwerken bij koud weer

Betonwerken bij warm weer

Bij betonwerken onder koude weersomstandigheden kunnen enkele voorzorgen op het niveau van de materialen en de werf volstaan om de effecten van de temperatuur te corrigeren.

Ziehier eveneens enkele voorzorgen die te nemen zijn op het niveau van de materialen en de werf om de effecten van de temperatuur te corrigeren bij betonwerken onder warme weersomstandigheden.

Vereiste kwaliteiten voor de materialen

Vereiste kwaliteit voor de materialen

Een goede keuze van de bestanddelen en een correcte betonformulering zijn de eerste voorzorgen tegen winteragressies.

De granulaten moeten zuiver en vochtig zijn opdat ze geen water zouden opslorpen. Vermijdt een opslag onder direct zonlicht. Ze moeten bevochtigd worden de dag vóór hun gebruik. Het cement van een klasse 32,5 N of 32,5 R is het best gepast voor deze condities.

Het cement 42,5 R of 52,5 N is het best gepast voor deze condities.

Beperk het mengwater en vermijdt absoluut elke watertoevoeging.

De granulaten kunnen verwarmd worden via een stoominjectie.

Gebruik eerder hulpstoffen, te weten plastificeermiddelen en superplastificeermiddelen, die een bindingsvertraging hebben als neveneffect en die toelaten de effecten van de temperatuur te milderen in combinatie met bindings- en verhardingsvertragers.

Doseer het mengwater op basis van het minimum dat compatibel is met de gewenste plasticiteit (W/C < 0,5) en warm het op om de vertraging van de betonverharding te verminderen. Plastificeermiddelen of superplastificeermiddelen laten toe het mengwater te beperken voor eenzelfde verwerkbaarheid. Een niet-chloorhoudende bindingversneller verhoogt de weerstand op korte termijn. Een luchtbellenvormer verbetert de vorstweerstand van het verhard beton. Een test om de compatibili teit met de andere materialen te bevestigen is aan gewezen.

Vereiste condities op de werf Het is absoluut noodzakelijk dat de temperatuur van het meest blootgestelde oppervlak minstens + 5°C bedraagt gedurende de 3 dagen die volgen op de betonwerken.

Ga na bij de leverancier van de hulpstoffen of de gebruikte producten compatibel en efficiënt zijn onder de voorkomende temperaturen.

Pommelage

Wat men moet weten :

Wat men moet weten :

Een beton moet verharden en niet drogen via een dehydratatie want een beton “trekt” snel aan onder warme en droge weersomstandigheden. De weerstand wordt versneld onder invloed van de temperatuurverhoging.

Er is geen betonbinding bij koude weersomstandigheden (onder 0°C). De koude vertraagt de binding en de verharding van het beton :

van 5 tot 10°C :

Onder water bewaard, vertoont het beton geen krimpfenomeen en ontwikkelt het zijn hoogste weerstand.

- toezien op de bindings- en ontkistingstijd

van 0 tot 5°C : - de weerstandklasse wijzigen in 42,5 of 52,5 - de cementdosering verhogen - het water beperken - een plastificeermiddel en een niet-chloorhoudende bindingversneller toevoegen voor gewapend of voorgespannen beton - beschermen tegen nachtvorst

van - 5° tot 0°C :

Uw contacten : Etienne Danniau & Tom Ryckeboer Technisch-com m erciële m edew erkers -Tel:32 (0)69 25 26 26

Aanzet van de betonbinding in functie van de temperatuur

- het mengwater en/of de granulaten opwarmen

onder - 5°C :

geen betonwerken uitvoeren

Het betonoppervlak moet beschermd worden tegen een te snelle uitdroging, met name in aanwezigheid van wind. De binding en een aanzet van het verhardingsproces zijn gewaarborgd door het bouwwerk met een houten bescherming of zeilen te omringen of door het te isoleren via een warmtegeneratie binnen in het gebouw. Een identieke bescherming zal moeten voorzien worden indien de vorst optreedt tijdens het bindingsproces. Indien het beton bevroor ondanks alle voorzorgen, moeten de bevroren gedeelten van het bouwwerk afge broken worden alvorens de werkzaamheden verder te zetten. Elk gebruik van ontdooiende producten moet absoluut vermeden worden op beton dat jonger is dan 6 weken.

Vereiste condities op de werf Bevochtig de ondergrond overvloedig de dag vóór de betonwerken om de absorptie van het mengwater door de ondergrond te vermijden. Stort het beton bij voorkeur tijdens de koele uren van de dag. Tocht of een blootstelling aan de zon versnelt de verdamping van het aanmaakwater en veroorzaakt krimpscheuren. Een polyethyleenfilm, vochtig zand, vochtige doeken of een verstuivinginstallatie voor een behandelingsproduct of water, laten toe deze ongemakken te vermijden.

Overzicht

Volgende pagina

Overzicht


CCB

Overzicht

Betonbehandeling - Waterverzadiging

De betonbehandeling

Overtollige waterhoeveelheid in het beton



Een onder warme weersomstandigheden geproduceerd en gestort beton kan de volgende afwijkingen vertonen :

Het water is een component die nodig is in de betonfabricage en onontbeerlijk is om het cement te hydrateren, zich te combineren met de mineralen en aldus de “lijm” van het beton te vormen. De waterdosering moet zeer precies uitgevoerd worden om een goed compromis te bereiken tussen de weerstand enerzijds en de verwerkbaarheid anderzijds : een waterverlaging veroorzaakt een verhoging van de weerstand, maar een vermindering van de verwerkbaarheid en het tegenovergestelde fenomeen wanneer de waterdosering verhoogd wordt.

Gebrekkig behoud van de verwerkbaarheid in de tijd (gebruiksmoeilijkheden). Verlaging van de mechanische prestaties op lange termijn (watertoevoeging). Kortere bindingstijd (het beton “trekt” sneller). Scheurvorming (plastische krimp). Poedervorming op het oppervlak. Verlaging van de weerstand en de duurzaamheid van de oppervlakken.

Gevolgen : De waterverzadiging is reeds overtollig ten opzichte van de hydratatiebehoeften van het beton. Elke bijkomende watertoevoeging zal dus deze overtolligheid vergroten, overtolligheid die zich uiteraard in leemten zal vertalen na de verdamping.

Oorzaken : Het is de verdamping van een te grote hoeveelheid hydratatiewater die leidt tot de vier laatste problemen. Dit fenomeen wordt uiteraard geaccentueerd door hevig zonlicht, maar vooral door de invloed van de wind of een aanhoudende tocht.

Preventieve acties : De oplossing van deze ongemakken ligt in een behandeling van de vrije betonoppervlakken die in contact zijn met de lucht. Globaal genomen, bestaat deze behandeling er in de verdamping te voorkomen (verstuiving van een behandelingsproduct, jutedoeken, permanent vochtige doeken of zand, enz.). Over het algemeen moet de bevochtigingsbehandeling voortgezet worden tot men een relatieve betonweerstand bereikt die overeenstemt met 30 tot 50 % van de weerstand na 28 dagen. In België bedraagt de gemiddelde behandelingsduur drie dagen. Deze behandeling is echter variabel en hangt af van de aard ven het cement en het beton en van de weersomstandigheden, zoals aangeduid in de tabel hieronder..

Rijpingssnelheid Snel Cement 52,5 of 42,5 met W/C <0,5

Gemiddeld Cement 42,5 met 0,5<W/C<0,6

Traag Cement 32,5 of 42,5 met W/C >0,6

Betontemperatuur (°C) Omgevingscondities Geen zon RV ≥ 80% Matige zon en/of wind RV ≥ 50% Hevige zon en/of wind RV < 50%

5-10

10-15

> 15

5-10

10-15

> 15

5-10

10-15

> 15

2j

2j

1j

3j

3j

2j

3j

3j

2j

4j

3j

2j

6j

4j

3j

8j

5j

4j

4j

3j

2j

8j

6j

5j

10 j

8j

5j

De directe gevolgen van een overtollige hoeveelheid water zijn : Een verhoging van de verwerkbaarheid van het beton, maar ook een destructurering van ditzelfde beton. Dit fenomeen veroorzaakt een zetting van vers beton, dat gaat zweten en dat een ontmenging van zijn componenten vertoont. Een verhoging van de bindingstijd. Een verhoging van de porositeit, die de duurzaamheid verlaagt ten opzichte van de agressies van de buitenomgeving. Een vermindering van de soortelijke massa. Een verlaging van de mechanische weerstand. Een verhoging van de krimpfenomenen. Oppervlaktegebreken. De watertoevoegingen op de werf zullen dus absoluut vermeden worden en zijn zelfs verboden volgens de betonnorm NBN EN 206-1. Ze veroorzaken inderdaad een belangrijke verlaging van de betonweerstand. Ferret en Salembier hebben de volgende regel opgesteld : 10 liter toegevoegd water = 1 % bijkomende leemten, t.t.z. een verlaging van de mechanische weerstand van het beton met 6 %.

Preventieve acties : Gebruik plastificeermiddelen of producten die de vloeibaarheid verhogen om de waterhoeveelheid te verminderen en de verwerkbaarheid van het beton aan te passen.

RV : Relatieve vochtigheid

Invloed van de verhouding W/C op de betonweerstand

Evolutie van de betonweerstand in functie van het water voor een beton gedoseerd aan 350 kg/m³ CEM II

Opleiding. Overzicht. De opleidingsafdeling van de Groep organiseert : Cements et beton. Effix Design Creatief bindmiddel

Recommend Documents