Oplegging standaarden tankregimenten. Innovatieprogramma Purple Nectar. 103 JVE op antipiraterijmissie. Firesupport binnen het JISTARC

in deze VOC-MEDEDELINGEN o.a.

Oplegging standaarden tankregimenten Innovatieprogramma Purple Nectar 103 JVE op antipiraterijmissie

Firesupport binnen het JISTARC Jaargang 73 - uitgave 333 nummer 4 - 2012

Afscheidsreünie Cavalerieschool

Axuda Insurance

Waar ook ter wereld !

”By failing to prepare you are preparing to fail” Benjamin Franklin

Over Axuda Insurance BV

Over Lloyds of London

Wij zijn een Nederlands assurantiebedrijf dat is gespecialiseerd in het verzekeren van activiteiten in (post)conflictgebieden zoals bijvoorbeeld Afghanistan, Somalië en Irak.

Lloyds is de oudste verzekeringsmarkt ter wereld. Lloyds heeft een reputatie als toonaangevende partij met betrekking tot gespecialiseerde oplossingen voor zware en moeilijk verzekerbare risico’s. Haar unieke financiële structuur en haar aanwezigheid in meer dan 200 landen samen met haar A+ rating van Standard and Poors and Fitch maken van Lloyds een van de sterkste aanbieders van verzekeringen in (post)conflictgebieden.

Ons internationale netwerk in combinatie met onze lokale aanwezigheid maakt het mogelijk onze oplossingen wereldwijd aan te bieden. De dekkingen van Axuda zijn natuurlijk inclusief de risico’s verbonden aan oorlog, terrorisme en piraterij. Naast personele risico’s zijn wij ook in staat om bedrijfsmatige risico’s in fragiele staten van een passende dekking te voorzien.

Met vriendelijke groet,

Axuda Insurance gebruikt Lloyds of London als herverzekeraar van haar producten.

w: www.axudainsureance.com e : [email protected] t : 0475-741664

Marcel Hagens, Directeur

w: www.axudainsureance.com

Ereleden oud-res-lkol J. Moes, oud-res-maj E.J. Vinkhuyzen, oud-res-elnt ir. J.J. Heyse, bgen b.d. J.M.A. Thomas, lgen b.d. A.J.G.M. Blomjous, res-ritm jhr. ir. M.O.M. van der Goes.

Dagelijks bestuur genm b.d. jhr. J.H. de Jonge oud-res lkol mr. D. van Zuidam res-elnt drs. R.J. Groot res-elnt mr. C.D.J. Bijleveld ritm b.d. G.H. Snellen lkol b.d. D.G.G.M. Alexander ritm L.J.J. Reinders maj. b.d. N.H. Hoogsteder cad-vdg Niek Lobé lkol D.M. Brongers oudres-ritm drs. J.M.S. van

voorzitter vice-voorzitter secretaris penningmeester ledenadministratie bestuurslid bestuurslid bestuurslid toehoorder bestuur toehoorder bestuur toehoorder bestuur

Inhoudsopgave Blauw-witte artikelen zijn vaste rubrieken

Van de redactie

4

Van de Voorzitter

5

Oplegging standaarden tankregimenten

7

Innovatieprogramma ‘Purple Nectar’

13

42 BVe - naar de West

19

Griethuysen

43 BVe - deelname aan ‘Peregrine Sword’

21

Secretariaat

103 JVe - op antipiraterijmissie in Somalië

23

104 JVe - Fire Support binnen JISTaRC

27

JISTaRC - deelname aan ‘Citadel Guilbert’

32

afscheidsreünie Cavalerieschool

33

Van het Oude Haar

35

Rectificatie artikel ‘Paardenarts nieuwe stijl’

39

onder vermelding van uw naam, rang en geboortejaar.

Vriendendag Cavaleriemuseum 2012

42

Redactie

Cravattes op 16 september 2012

43

Vriendendag Cavaleriemuseum

43

de eemlandlunch

45

Mededelingen

46

Traditie... de karwats

50

Overname artikelen - met bronvermelding - is toegestaan.

CRSV ‘Kilacadmon’: een update

51

Commerciële exploitatie

Regelmatig terugkerende bijeenkomsten

52

VOC-activiteitenkalender

53

Overlijdensberichten & In Memoriam

54

Personeelsmutaties

55

res-elnt drs. R.J. Groot, Graaf Florislaan 64, 1405 BW Bussum, T 06 - 53408840 - E [email protected]

Ledenadministratie, aanmelding lidmaatschap ritm b.d. G.H.Th. Snellen, Acaciastraat 4, 4921 MA Made, E [email protected], Rekeningnummer 159555 t.n.v. VOC te Bussum. De leden wordt verzocht aan dit adres opgave te doen van adreswijzigingen, benoemingen, bevorderingen, onderscheidingen, eervolle ontslagen enz. Inloggegevens voor het besloten (alleen leden) deel van de website kunnen alhier worden opgevraagd

kol S.M.M. van Hoof lkol D.M. Brongers lkol b.d. E. Westerhuis maj T.J.H.L.M. Van Rijckevorsel maj H. Plakke res-maj F. Koolhof tlnt H.C.J. van Vulpen

voorzitter redactie vice-voorzitter redactie eindredactie redactielid redactielid redactielid redactielid

hr. Dennis Boom

fotograaf

De redactie dringt er bij de scribenten op aan de kopij en bijbehorende foto’s elektronisch (min. 300 dpi) aan te leveren.

Green Paper Association, Hr. J.J. Akkerman, Reijnier Vinkeleskade 14 B, 1071 SP Amsterdam, T 06 - 53 56 95 50 E [email protected] Het adverteren door bedrijven in de VOC Mededelingen houdt niet in dat deze bedrijven automatisch de voorkeur hebben bij het verwerven van producten/diensten door het ministerie van Defensie.

Redactieadres lkol b.d. E. Westerhuis - Sprielderhout 36 - 3881 PT Putten T +31 341 266630 - E [email protected] E [email protected] - W www.voc-cavalerie.nl E [email protected]

Vormgeving Druk Coverfoto Achterblad

Reinder Carton | DRUK Concept & Design Practicum - Soest - www.practicum.nl Oplegging standaarden 16 september 2012 Standaardwacht 16 september 2012

Kopij voor het volgende nummer inzenden voor 1 februari 2013

3

Bruggen slaan Zo kopte het regeerakkoord van de heren Rutte en Samsom. Het akkoord dat ten tijde van het schrijven van dit stuk werd opgeleverd. Vooralsnog lijkt het dat defensie deze komende regeerperiode qua bezuiniging iets minder hard wordt aangepakt als door velen aanvankelijk werd gevreesd. Door het slaan van een brug tussen de twee politieke partijen geeft het de indruk dat de samenkomende belangen in de bijdrage die defensie op het wereldtoneel levert, heel langzaam zichtbaarder worden. Kansen lijken te worden gezien in het domein van Internationale Veiligheid waar verbanden worden gelegd tussen defensie, handel en ontwikkelingssamenwerking. De zoektocht via de dialoog hoe iets wél kan werken is vanzelfsprekend constructiever dan discussie voeren waarom iets niet mogelijk zou zijn. Het thema bruggen slaan is er daarom mogelijk één die wij als redactie van VOC-Mededelingen ter harte dienen te nemen. De aanwas nieuwe officieren bij de Cavalerie blijft beperkt tot drie officieren verkenning per jaar! De enorme vermindering in het actieve bestand van cavalerieofficieren en het verdwijnen van de tank uit onze slagordes heeft ontegenzeggelijk effect op de leden en de inhoud van ons magazine. Stemmen gaan steeds meer op om de kansen van ‘brugslag’ tussen de verschillende magazines van de Nederlandse Cavaleristen te onderzoeken. Vanzelfsprekend zal in deze uitgave aandacht worden geschonken aan het afscheid van de tankregimenten. Een en ander wordt ondersteund door een fraaie reportage van onze vaste fotograaf Dennis Boom, die de uitvoering van deze indrukwekkende ceremonie in beelden heeft vastgelegd. Verslagen van verscheidene actuele cavaleriemissies en oefeningen treft u ook aan. Onze verkenners zijn zeer actief geweest in de afgelopen maanden. 103 JVE geeft verslag van hun deelname aan de antipiraterij missie ‘Ocean Shield’, een verrassende nieuwe dimensie voor een cavalerist. Ook 42 BVE is buiten ‘s-lands grenzen gegaan en heeft in ‘de West’ invulling gegeven aan een missie die lange tijd uitsluitend voorbestemd was voor het Korps Mariniers. 104 JVE wijdt uit over de vuursteun taak waarbij nieuwe inzichten en technieken de militaire geest dwingen tot het loslaten van oude patronen. In de maand september vond in Midden-Duitsland dé oefening van het 1 GNC (German Netherlands Corps) plaats: ‘Peregrine Sword’. Deelnemers waren de 11e Luchtmobiele Brigade, het Korps Commando Troepen en staf 43e Brigade. Een oefening die in omvang en diepte

4

ietwat het karakter vertoonde van de grote NATO oefeningen in de Bondsrepubliek Duitsland, die zo herkenbaar waren voor de tijd van de ‘Koude Oorlog’. Waarneming en verkenning werd tijdens ‘Peregrine Sword’ geleverd door 43 BVE, die in de diepte dicht op de OPFOR (Opposing Forces) opereerde, of juist door ‘Purple Nectar’, een experimentenplatform dat commandant, staf en eenheden een beter beeld geeft van de omgeving. U leest het verhaal van tweede luitenant Jelte Pijl hoe onze verkenners tijdens de ‘Air Assault’ operaties met ‘hun smoel op het terrein’ verkeerden, en van ons redactielid luitenantkolonel Duco Brongers over de kansen en de lessen van het opereren met behulp van ‘Purple Nectar’. Verder starten we met een serie over cavalerietradities met als doel de lezers te laten weten welke tradities er zijn, waar ze vandaan komen en welke er nog beleefd worden. Anderzijds is het doel deze tradities niet verloren te laten gaan. We delen met u de ervaringen van de Vriendendag Museum Nederlandse Cavalerie en van de reünie van de Cavalerieschool. Deze keer is er helaas geen wezenlijke vooruitgang te melden in het belangrijke initiatief om onze cavaleristen van baan naar baan te begeleiden, operatie ‘Sprong Voorwaarts’. Dus we hebben ervoor gekozen hierover deze keer geen artikel te plaatsen. Met de Heinekenborrel in de nabijheid, worden we eraan herinnerd dat over niet al te lange tijd de feestdagen zich aandienen en kort daarop de brug zal worden geslagen tussen het jaar 2012 en 2013. Wij hebben ons best gedaan om u ook weer met deze uitgave een variatie aan leeskost te leveren voor de wintermaanden . Ondanks de hevigheid van dit voor de cavalerie historische en roemruchte jaar 2012 kijken wij met een voldaan gevoel terug op een goed ‘Mededelingen jaar’ en zien ernaar uit om met u hierop het glas te heffen op de Heinekenborrel op 12 december. De redactie wenst u prachtige feestdagen toe en ook een machtig mooie ‘Brugslag’ naar het jaar 2013.

Het jaar 2012 was voor de cavalerie en de V.O.C. opnieuw een zeer bewogen jaar. De zware tankregimenten werden ontbonden in een ceremonieel protocol waaraan niemand voorbij kon gaan. Een indrukwekkende, stijlvolle en krachtige ceremonie, zoals dat hoort bij zware tankers. Actief dienende tankers werden heringedeeld of zochten anderszins een nieuwe werkplek. De Historische Collectie Cavalerie (ofwel het Museum Nederlandse Cavalerie) moest expositieruimte inleveren waardoor een deel van de expositie verhuist diende te worden. Een pijnlijke maatregel, zeker ook voor alle vrijwilligers van het museum die steeds belangeloos een grote positieve bijdrage aan de opbouw en de instandhouding van het museum geleverd hebben. De cavalerie verkenners lijken hun werkgebied verder uit te breiden. Curaçao werd door hen (on)veilig gemaakt en ook bij internationale en nationale (steun)operaties verkennen zij alsmaar nieuwe mogelijkheden.

‘En juist daarom is het nu zaak als lid van de vereniging elkaar te blijven treffen om bevindingen uit te wisselen...’

Dit alles lijken een beetje tegenstrijdige bewegingen: inkrimpen, heroriënteren en uitbreiden. En juist daarom is het nu zaak als lid van de vereniging elkaar te blijven treffen om bevindingen uit te wisselen, elkaar te steunen en vóóruit te kijken. De Vereniging is daar altijd een platform voor is geweest. Leden van de Haagsche Koffietafel V.O.C. hebben dat recent laten zien: de koffietafel vierde dit najaar het jubileum 75 jaar. Uw voorzitter wenst u in dat gedachtengoed gezegende kerstdagen en een voorspoedig en gezond nieuwjaar toe.

5

Accelerate your business with the #1 storage operating system. NetApp® Data ONTAP® offers an unprecedented level of agility, so that your business can shift and grow in whatever direction it needs to. Discover how to transform your storage into an agile data infrastructure that is intelligent, immortal, and infinite at netapp.com/nl.

©2012 NetApp. All rights reserved. Specifications are subject to change without notice. NetApp, the NetApp logo, Data ONTAP, and Go further, faster are trademarks or registered trademarks of NetApp, Inc., in the United States and/or other countries. All other brands or products are trademarks or registered trademarks of their respective holders and should be treated as such. Headline source: NetApp internal estimates, June 2012: VNX, VNXe, Celerra NS can run any of Flare and Dart Operating Systems. Contribution of these products to the OS share has been estimated based on the proportion of NAS and SAN installations in these products (NAS – Dart; SAN – Flare).

Oplegging standaarden tankregimenten

Grote belangstelling

Luitenant-kolonel b.d. Ed Westerhuis Onder grote belangstelling van ruim zevenhonderd genodigden zijn tijdens een plechtige ceremonie op zondag 16 september 2012 op het Lange Voorhout te Den Haag, de standaarden van het Regiment Huzaren van Sytzama en het Regiment Huzaren Prins van Oranje opgelegd en zijn de laatste twee tankregimenten ontbonden. De twee standaarden werden op ceremoniële wijze door de beide regimentscommandanten overhandigd aan de Commandant Landstrijdkrachten, luitenant-generaal Mart de Kruif. De ontbinding van beide regimenten is het gevolg van drastische bezuinigingen op Defensie, waardoor een periode van meer dan 400 jaar zware cavalerie is beëindigd. Met het verdwijnen van de Leopard 2A6 tank uit de bewapening is een essentieel wapensysteem van de Koninklijke Landmacht verdwenen, waarin de tradities uit zowel het bereden tijdperk te paard als uit de naoorlogse gepantserde periode voortleefden. Het Wapen der Cavalerie bestaat thans alleen nog uit verkenningseenheden en het Joint Intelligence, Surveillance, Target Acquisition and Reconnaissance Commando (JISTARC). Een aparte taak is weggelegd voor het Ere-Escorte Cavalerie voor het verrichten van ceremoniële diensten. De plechtige bijeenkomst met groot militair ceremonieel vond plaats voor het front van de troep. Aangetreden stonden zes pelotons van het JISTARC, het Ere-Escorte Cavalerie

Inspectie door CLAS Lgen de Kruif met vijfenzestig ruiters, bestaande uit een commandogroep, twee pelotons van vijfentwintig ruiters en een standaardgroep van tien ruiters, waaronder drie bereden standaarddragers. De plechtigheid werd muzikaal ondersteund door het Reünieorkest Trompetterkorps der Cavalerie en het Fanfarekorps Koninklijke Landmacht ‘Bereden Wapens’. Twee Leopard 2A6 tanks stonden aan weerszijden van de ingedeelde troepen opgesteld. Als paradecommandant trad kolonel Anthony Leuverink op. Luitenant-generaal de Kruif toonde in zijn toespraak zijn grote waardering voor de belangrijke rol die de tankregimenten in de geschiedenis van de landstrijdkrachten hebben gespeeld, voor de cavalerie in het algemeen en voor de cavaleristen die op een buitengewoon waardige wijze afscheid hebben genomen van de tanks. Hij bracht in herinnering dat

7

Intreden erewacht JISTARC

Trompetterkorps Bereden Wapens

tot het einde van de Koude Oorlog de cavalerie over meer dan 900 gevechtstanks beschikte. Hij plaatste openlijke vraagtekens bij het politiek opportunisme bij het hedendaagse Nederlandse veiligheidsbeleid. Zo zei hij : ‘Vrijheid is niet vrij en zeker niet gratis. Soms moet je vechten voor je vrijheid, vechten voor de vrijheid

Toespraak C-LAS

8

Intreden Standaardwacht

van anderen of moeten anderen vechten voor onze vrijheid. Dat besef is niet alleen in filosofisch opzicht essentieel, maar we moeten ons ook realiseren dat je niet zomaar kunt vechten. Vechten vergt immers een krijgsmacht die goed materieel heeft en de beste mensen. Mensen die in staat zijn de opdracht boven de eigen veilig-

C-RHPO en C-RHvS met standaarden

Standaarden RHB, RHPO en RHvS

‘...de begraafplaatsen van de geallieerden zijn meer een natuurpark dan een waarschuwing.’ heid te stellen, de groep belangrijker te vinden dan hun eigen belang en kennis maken met de fysieke en psychische grenzen van een mens, en soms zelfs daaroverheen gaan. Dit alles samen te voegen en te operationaliseren vergt jarenlange training en vorming. En daar hebben we een uitdaging. Nederland voelt zich veilig.

C-RHvS levert standaard in

Vechten voor je vrijheid is niet opportuun, vechten voor de vrijheid van anderen is steeds minder vanzelfsprekend en de begraafplaatsen van de geallieerden zijn meer een natuurpark dan een waarschuwing. En dus hebben we ook minder geld over voor Defensie. Dit is de echte reden waarom we hier staan’.

C-RHPO levert standaard in

9

Standaarden op Leopard-2

‘Voor velen is het besluit om de krijgsmacht om te vormen tot een leger zonder tanks, een historische fout.’

Afscheid standaarden

10

Standaarden op frontpantser Leopard-2

Intreden cravattes

Bevestiging cravattes RHvS en RHPO aan standaard RHB

C-RHB met standaard en nieuwe cravattes

Afscheid van een tijdperk

11

Standaardwacht met standaard RHB en cravattes

Het was de aanwezigen uit het hart gegrepen. Voor de honderden aangetreden actiefdienenden, reservisten, oudgedienden en veteranen van vele missies op het Haagse Lange Voorhout, voelde het opheffen van de laatste twee tankbataljons Leopard 2A6 zondermeer als een ordinaire bezuinigingsmaatregel zonder enige visie. Voor velen is het besluit om de krijgsmacht om te vormen tot een leger zonder tanks, een historische fout.

Het Regiment Huzaren van Boreel heeft de opdracht gekregen om de tradities te bewaren, samen met de tradities van het reeds in 2007 ontbonden Regiment Huzaren Prins Alexander. Als zichtbaar teken van deze opdracht bevestigde Commandant Landstrijdkrachten drie cravattes met daarop de namen en de standaardopschriften van de drie ontbonden tankregimenten, aan de standaard van het Regiment Huzaren van Boreel.

Na het overhandigen van de beide standaarden door de twee regimentscommandanten, luitenant-kolonel Kees Koek (RHvS) en luitenant-kolonel Corstiaan de Haan (RHPO), aan Commandant Landstrijdkrachten, werden beide standaarden kruislings op het frontpantser van een Leopard 2A6 tank gedrapeerd en voor het front van de troep tijdens een symbolische laatste rit weggereden. Een historisch moment waarbij menig cavalerist even moest slikken. Einde van een tijdperk.

In zijn toespraak verklaarde kolonel Harold de Jong vervolgens dat zijn regiment alles in het werk zou stellen om de aan het regiment toevertrouwde verantwoordelijkheid voor de gehele cavalerie in te vullen. De met de nieuwe cravattes getooide standaard werd vervolgens door de bereden standaardgroep langs de troepen gevoerd. Na afloop van de indrukwekkende plechtigheid vond een ontvangst plaats voor alle aanwezige cavaleristen in Sociëteit De Witte aan het Plein.

12

Command & Control experimenten tijdens Purple Nectar 2012 Luitenant-kolonel Duco Brongers senior operationeel architect C2 Support Centre

Betere effecten

Inleiding Purple Nectar (PN) is een programma waarbij in een innovatieve omgeving experimenten gehouden/georganiseerd/uitgevoerd worden op het gebied van Network Enabled Capabilities (NEC), of misschien is command & control (C2) een herkenbaarder begrip. Vanaf 2009 komt PN elke keer op het jaarprogramma van Defensie voor en wordt uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van DMO/C4I. De eerste twee jaar draaide het een zelfstandige oefening, maar vanaf de derde PN in september/oktober 2011 worden de experimenten geïntegreerd uitgevoerd met een operationele eenheid.

Doelstelling Purple Nectar Initiële doelstelling van Purple Nectar in 2009 was een Joint Common Operational Picture (JCOP) te bouwen waardoor het mogelijk was tussen de krijgsmachtdelen data/informatie te delen. Tegenwoordig ligt de doelstelling niet alleen maar bij het maken van een JCOP, maar richt het zich in bredere zin op het ondersteunen van een eenheid bij het verkrijgen van een betere situational awareness (SA). In de zogenaamde benefit chain (zie afbeelding 1) wordt duidelijk gemaakt waarom dit zo belangrijk is. Onder de randvoorwaarden van betere netwerken en transmissie kan op een betere en overzichtelijke manier informatie gedeeld worden (SA). In het operationele domein worden altijd beslissingen genomen op basis van beperkte informatie. Door de informatie te verbeteren heeft dit een rechtstreeks gevolg voor de kwaliteit van de beslissingen. Een betere beslissing leidt tot

Betere acties Betere beslissingen Beter gedeelde situational awareness Betere informatiedeling (COP) Betere netwerken en transmissie

de juiste actie, die ook effectiever kan worden uitgevoerd, omdat op het uitvoerend niveau ook betere technieken aanwezig zijn om informatie te delen. Het eindresultaat is een verbeterd effect. Een afgeleide doelstelling van Purple Nectar is de gebruiker dichter bij de ontwikkelaar te brengen. Hierdoor wordt de gebruiker actiever betrokken bij het innovatieproces, gaat hij actief meedenken en kunnen gebruikersspecificaties van een ontwikkeling beter worden vastgesteld.

Paradigm break Zoals in de inleiding aangegeven, heeft in het najaar van 2011 PN voor het eerst een eenheid ´voorzichtig´ ondersteund. Het ging hier om de staf van 11 Air Manoeuvre Brigade, die aan het opwerken was voor haar valideringsoefening in september 2012. Door PN is toen een Joint Operation Centre (JOC) gebouwd om aan de eenheid de mogelijkheden te laten zien van innovatieve C2-technologie. Deze had duidelijk meer om het lijf

Afbeelding 1: The benefit chain dan de gebruikelijke (tent)ruimte met een projectiescherm voor de C2-applicatie ISIS of powerpointpresentaties en een flip-over. In een gebouw op de Oranjekazerne in Schaarsbergen werd een podiumstructuur neergezet met zicht op vijf beeldschermen (zie afbeelding 2). Tot zover ging de integratie bij staf 11 AMB. De staf had aangegeven vooral organiek te willen werken en daarnaast ‘slechts’ kennis te willen nemen van de nieuwe ontwikkelingen. Om die reden was in dezelfde ruimte een JCOP opgesteld gepresenteerd op twaalf gekoppelde HD-schermen met daarop extra informatie naast haar eigen organieke middelen. Al snel bleek gedurende de oefening dat het personeel vooral naar het JCOP keek voor haar SA. Daar waren immers live UAV-beelden te zien en waren de meeste grondtroepen en helikopter-bewegingen real time te volgen, dankzij het gebruik van een blue force tracker. Uit de evaluatie kwam naar voren dat de ondersteuning een succes was. Toenmalig C-11 LMB, brigadegeneraal van Wiggen,

13

Opzet Joint Operations Centre in Schaarsbergen, september 2011 gaf aan dat het verkrijgen van betere SA vanaf dat moment zijn eerste prioriteit zou krijgen. Voor hem was duidelijk dat hij tijdens de valideringsoefening ‘Peregrine Sword’ o.l.v. C-1 German/Netherlands Corps (GNC) in Duitsland over minimaal dezelfde ondersteuning wilde beschikken, maar dan nu geïntegreerd bij de eenheid. Daarnaast had C-11 AMB nog een paar extra wensen en dat is nu juist de afgeleide doelstelling van Purple Nectar: laat gebruikers zien wat er kan; ze gaan dan vanzelf enthousiast meedenken.

Oefening Peregrine Sword / Purple Nectar 2012 Aldus geschiedde. Met een kernteam van drie man, waaronder twee reservisten, werd de experimentele omgeving opgezet. Vanaf januari 2012 werd gewerkt aan de voorbereiding die vooral bestond uit het vaststellen van de experimenten, het verkrijgen van budget, de (C2)-beveiligingsmaatregelen, de afstemming met vele partijen zoals gebruikers, ontwikkelaars van hard- en software en de juiste bedrijven om e.e.a. soms letterlijk van de grond te krijgen. De oefening ‘Peregrine Sword’ was een door C-1 GNC geleide FTX en CPX in Duitsland en vond plaats tussen 13 en 27 september 2012. De FTX was de focus van PN waarin het ondersteuning bood aan 11 AMB en het KCT. Het PN-team ontplooide op een bivakterrein op oefen- en schietterrein Wildflecken op de grens tussen de staten Beieren en Hessen. Het PN-team werd voor de uitvoering uitgebouwd tot circa vijftig man. Om een beeld te schetsen welke experimenten plaats vonden, worden ze hieronder kort besproken met daarbij de conclusie van de eenheid.

1. Lay-out CP Voortbordurend op de JOC-opbouw in het gebouw in Schaarsbergen werd dit jaar een verplaatsbare versie gemaakt voor Staf 11 AMB te velde. In het JOC van de CP werden door het bedrijf MK-2 drie grote lichtgewicht schermen geplaatst, elk verbonden met een beamer. De beamer was in staat op het grote scherm één tot negen beelden (inputs) te projecteren. Daarmee was de battle-major in staat alle gewenste beelden weer te geven om een beeld te scheppen van de omgeving. De inputs varieerden bijvoorbeeld van een ISIS-projectie, een synchromatrix, een power point slide, het JCOP enz. De staf was na Peregrine Sword unaniem in haar oordeel: laat staan; dit willen we hebben!

14

Een verplaatsbare CP voor de staf van 11 AMB

2. JCOP Het JCOP moet in staat zijn meerdere C2-ondersteunende systemen samen te brengen op een kaartachtergrond, zoals ISIS (CLAS), MASE (CLSK) en MCCIS (CZSK). Bij Peregrine Sword ging het om het aggregeren van informatie van ISIS en het luchtbeeld van MASE. Daarnaast werden de blue force trackers (zie punt 3) op de kaart geïnjecteerd. Ook kon de UAV op de digitale kaart gevolgd worden (zie pt 8). Het JCOP werd goed gebruikt, maar kan verder worden uitgebouwd door nog meer systemen samen te brengen in het JCOP met een goed filtermechanisme. Het JCOP bleek daarmee van meerwaarde, maar dient te worden doorontwikkeld.

3. GPS-locators Door het bedrijf COSETEC wordt al jaren ondersteuning gegeven met hun GPS-locators, ofwel blue force trackers. Dit zijn zender-ontvangers ter grootte van een mobieltje die gekoppeld zijn aan een specifiek persoon of platform. Op een kaartachtergrond kunnen deze personen/platforms zichtbaar worden gemaakt met NATO-standaard APP-6 symboliek. Dus i.p.v. het handmatig verplaatsen van symbolen op ISIS werd met een vertraging van slechts enkele seconden het symbool automatisch zichtbaar op de kaart. 11 AMB had 250 van deze trackers ontvangen en had zelf bepaald

De commandantenpost

4. Commandantenpost

wie zij vanuit het JOC wilden kunnen volgen. Hierdoor kon de vlucht van de Chinooks en Apaches real time gevolgd worden, evenals de diverse commandanten/functionarissen op diverse niveaus die gelabeld waren met een dergelijke GPS-locator. Ook logistieke elementen waren met deze trackers uitgerust, zodat men daar continu op de hoogte bleef van de verblijfplaats van de ‘gemerkte’ voertuigen en containers. Alle gebruikers zijn vol lof over dit systeem.

Om de informatie naar de commandant te laten gaan i.p.v. de commandant naar de informatie (CP) werd door de vorig C-11 AMB gevraagd om een zogenaamde commandantenpost. In een MB 10kN van het C2SC was een veilige spraakverbinding gerealiseerd, kon het JCOP worden getoond en was chat mogelijk met ondercommandanten. E.e.a. was door de eenheid getest en goed bevonden, maar tijdens de uitvoering haperde de techniek. De doelstelling werd onderschreven, maar de toepassing dient nog te worden verbeterd.

5. Aerostat relay Dit is een zeppelin gevuld met heliumgas die tot 400 meter boven het maaiveld kan hangen met een radio, die als relayeerstation fungeert om het bereik van de spraakverbinding te verlengen. In dit geval werd een FM 9000 gebruikt. Aangezien dit organiek het belangrijkste middel is van 11AMB om SA op te bouwen, is het bereik van dit signaal erg belangrijk. Het resultaat was ernaar. Ondanks het sterk geaccidenteerde terrein in het Rhöngebirge met alle gevolgen voor de verbindingen, werd een bereik gehaald van 47 km van de staf naar de zeppelin. Een zelfde bereik naar de andere zijde van de ballon zou dus een vergroting betekenen van circa 15 km naar circa 100 km. Het moge duidelijk zijn dat een dergelijk middel van harte werd ondersteund door de gebruikers.

6. Aerostat security

Beelden van het Joint Common Operational Picture

Een ballon van kleiner formaat, die tot op 60 meter boven de CP kan worden gehangen en beladen was met een gevoelige IR-camera met in- en uitzoomfunctie ter ondersteuning van de bewaking van de compound. De Nationale Reserve

15

den van de situatie op het aanvalsdoel door de SUAV die daar boven vloog. Deze optie werd zowel voor het KCT als 11 AMB toegepast. De meningen bij beide eenheden waren unaniem zeer positief. Het tijdens de actie live kunnen volgen van de bewegingen van de tegenstander gaf een enorme verbetering van de SA!

9. Doorsturen foto’s door verkenners

Aerostat relay 400 m boven het maaiveld leverde de bewaking en was bijzonder te spreken over deze extra tool. Bewegingen van personeel rondom de compound waren zowel bij dag als nacht uitstekend te volgen, waardoor het wachtpersoneel tijdig werd geïnformeerd over verdachte activiteiten.

7. Jchat Chat is bijna niet meer weg te denken uit het berichtenverkeer. Grote voordeel boven voice is dat alle informatie in Jchat wordt gelogd en is na te trekken. Tevens kunnen hele communities meekijken/meechatten waarop deze gemeenschap gelijktijdig is geïnformeerd. Chat van 1GNC naar de brigadestaf werd al uitgevoerd, maar van brigade naar haar bataljons was nieuw. Helaas kwam dit systeem niet voldoende uit de verf, omdat 11 AMB pas erg laat de gelegenheid vond het systeem in te richten met chatrooms. Toen dit eenmaal was gerealiseerd, was het enthousiasme groot.

JISTARC-module van de brigade-CP. Zij ontvingen de beelden voor verdere analyse. Tevens kon het signaal rechtstreeks worden doorgestuurd naar het JOC voor het personeel om mee te kijken met een actie. Er werden twee vliegtuigjes ingezet. Eén van het bedrijf AEC dat een vliegtuigje met Predator-camera inzette ter ondersteuning van special forces operaties en één voor 11 AMB dat een vliegtuigje inzette van het bedrijf Vigilance met een ‘Scan Eagle’-camera, de UAV die op dit moment ook wordt ingezet bij anti-piraterijmissies. Naast het inbrengen van UAV-beelden naar grondeenheden, werd ook geëxperimenteerd met het versturen van de UAV-beelden naar een Chinook, zodat ook tijdens het invliegen het personeel via laptops op de hoogte werd gehou-

8. Surrogate UAV (SUAV) De UAVs mogen in de meeste gebieden (nog) niet vliegen. Om toch te trainen met deze middelen kunnen zogenaamde SUAVs worden gebruikt. Dit zijn vliegtuigjes die dezelfde camerakop dragen van een UAV. De eenheid beoefent de aanvraagprocedure, maar i.p.v. een UAV stijgt er een vliegtuigje op die de beelden maakt en naar het grondstation stuurt. In dit geval stond dit grondstation bij de

16

Een remote video terminal voor de UAV beelden

Een andere behoefte die er bij 11AMB leefde was om foto’s die zij hadden gemaakt in het voorterrein met waardevolle inlichtingen z.s.m. beschikbaar te hebben in de CP. Dat werd nu gerealiseerd door het project ‘sensor-to-effector’ dat zich bezig houdt met het koppelen van sensoren aan een effector in dit geval de JISTARC-module. Een van de sensoren was de waarnemingskop van de Fennek. Twee voertuigen zijn ingezet ter ondersteuning van de JISTARC-module van 11 AMB en stuurden continu foto’s van belangrijke objecten naar ‘achteren’ toe. Niet alleen de gebruikers in de Fennek waren enthousiast over dit eenvoudige middel, ook JISTARC had er een belangrijke tool bij voor hun analyses.

Stap naar behoeftestelling Bovengenoemde experimenten moesten de SA van de brigadestaf en

eenheden drastisch verbeteren en hebben dat ook gedaan. Maar het waren ‘slechts’ experimenten. Aangetoond is dat e.e.a. kan werken, ook binnen de veiligheidsrichtlijnen van de beveiligingsautoriteit. Om de stap te maken naar de behoeftestelling is dit vooral een aangelegenheid van de operationele commandant. Hij kan naar aanleiding van wat hij heeft gezien een nauwkeurige behoeftestelling indienen bij zijn operationele commando die het vandaar oppakt. Om ook beleidsmakers en kenniscentra te overtuigen was het van belang ook hen te informeren over dergelijke ontwikkelingen en werd een bezoekersdag georganiseerd.

Bezoekersdag Op 25 september vond deze bezoekersdag plaats en waren vele functionarissen uitgenodigd binnen de krijgsmacht die zich bezig houden met het kennisgebied NEC. Het betrof afvaardigingen van alle operationele commando’s, bestuursstaf, DMO, C2 Centre of Excellence, Operationele Commando’s en kenniscentra. Ook was er een grote Duitse delegatie aanwezig uit diverse delen van de Duitse krijgsmacht en een vertegenwoordiger uit België en Noorwegen. In totaal reageerden meer dan tachtig bezoekers positief op de uitnodiging. Ze kregen een presentatie over de opzet, doelstellingen en resultaten van PN. Daarna werden drie demonstraties verzorgd. Er was een demo van het project ‘sensor-to-effector’ waarin via het systeem Hyperion en met een ad hoc router drie sensoren succesvol werden ontsloten. Het maken van foto’s met de waarnemingskijker op de Fennek (zogenaamde BAA-kop) werd, zoals hierboven aangegeven, al toegepast in de oefening. Daarnaast werd getoond dat het ook mogelijk is de Squire-radar en een Kylmar-camera te ontsluiten via Hyperion en de beschikbare gegevens door te sturen naar de JISTARC-module.

De tweede demo was de koppeling van het battlefieldmanagementsysteem (BMS) van het Korps Mariniers (NIMCIS) aan het BMS van de CLAS. Het was een paar dagen voor de demo gelukt de informatie over te sturen van het ene systeem naar het andere. Interoperabiliteit, één van de belangrijkste voorwaarden om genetwerkt op te treden, is voor deze niveaus experimenteel geslaagd. Verder was er ook een demo van ELIAS, het systeem dat ISIS en BMS vanaf 2014 gaat vervangen. Daarna ging het gezelschap naar Staf 11 AMB die hen informeerde over de tactische situatie en de meerwaarde van alle experimenten liet zien tijdens een rondleiding door de compound.

Toekomst/concept De intentie van Defensie is om door te gaan met experimenten als in PN. Innovatie is immers één van de drie speerpunten van de Commandant der Strijdkrachten en ook Commandant Landstrijdkrachten heeft industrie en innovatie als belangrijke punten op zijn agenda staan. Volgend jaar gaat de DMO in verband met de bezuinigingsoperatie wederom op de schop. Positieve spin off van de reorganisatie is het samengaan van diverse informatievoorzieningsorganisaties in het Joint Informatievoorzieningscommando (JIVC). Deze eenheid heeft o.a. een afdeling Kennis, Innovatie, Experimenten en Simulatie (KIXS) onder zijn vleugels die dit zal oppakken. De volgende PN staat met potlood gepland ter ondersteuning van de Joint oefening Dutch Bison in februari 2014. Dat wil niet zeggen dat er tot die tijd wordt stilgezeten. Niet alleen zal vanaf het voorjaar de werkzaamheden moeten worden opgepakt, ook komt er een battlelab ter beschikking bij het C2SC die min of meer op continubasis kleinschalig experimenten kan uitvoeren.

De beste situational awareness? De beste situational awareness is misschien het beste uit te leggen aan de hand van de oudste gevechtssimulatie ter wereld: het schaakbord. Hier ziet een speler al zijn eigen troepen (witte stukken) en die van de tegenstander (zwarte stukken), inclusief het terrein vertegenwoordigd door het schaakbord. De doctrine van de opponent weet men als men zijn tegenstander achter het bord beter bestudeert en zijn zienswijze leert kennen. Ook de mentale factor wordt inzichtelijk als de uiterlijke gemoedstoestand van de tegenstander kan worden doorgrond. Dit is de meest optimale SA die we hopen in de toekomst enigszins te kunnen benaderen. Tijdens de eerste air-assault actie kon de staf op het JCOP de C-130 met para’s en de heli’s volgen. Via de UAV-monitor zag C-12 Infbat zijn eigen helikopters, waar ook hij in zat, landen. Tevens zag hij waar zijn tegenstanders naartoe vluchten om dekking te zoeken. Via de monitor van de blue force tracker was hij in staat zijn eigen eenheden te volgen, waardoor hij beter met zijn voice-verbinding leiding kon geven. De situatie op het schaakbord wordt hierdoor al angstvallig benaderd. C-12 Infbat verzuchtte: ‘Als we deze spullen na deze oefening kwijt zijn, vallen we weer terug in de ‘Middeleeuwen’…

17

Mobiele Oplaadbare Licht Units • • • • • • • • • •

LED Hoge lichtopbrengst (gem. 2000 lumen op volle sterkte) Lange brandduur (gem. 3 - 15 uur) Verschillende lichtkoppen Ook in Infra Rood / ATEX Geluidloos / Reukloos Mobiel / Oplaadbaar Compleet / Snel gebruiksklaar Weerbestendig Meerdere modellen

9500 Shelter Lighting System – LED’s Rood/Wit

9500 - Ingepakt 3 meter valbestendig

9500 – Uitgepakt 3 complete units

9500 - In actie 230 V - Lichtopbrengst 2000 lumen (Wit)

C.D.C.S. ‘Custom Defense Case Solutions’ Wij verpakken het bijna onmogelijke! De afdeling C.D.C.S. van Vonk biedt een uitgebreid scala aan custommade oplossingen voor het vervoer van alle mogelijke (militaire) materialen. Denk hierbij aan eenvoudige customfoam inrichtingen tot zeer complexe interieurs voor Peli en Hardigg koffers en tevens flightcases en innovatieve brightcases.

Hiermee verzekert Defensie zich van het direct functioneren van materieel na transport Vonk B.V. • Website: www.vonkbv.com • E-mail: [email protected] • Telefoon: (+31)-088-0330300 • Telefax: (+31)-088-0330399 • Voorstraat 41 • 3265 BT Piershil Defensie Cartotheek nummer: 18418226

42 Brigade Verkennings eskadron in de West Sinds 2009 is een roulerende compagnie van de Koninklijke Landmacht geplaatst op de Marinebasis Parera op Curaçao. De landmachteenheden ondersteunen vanuit deze locatie de Commandant der Zeemacht in het Caribisch gebied. Hoofdtaak is de territoriale verdediging van de eilanden behorende bij het Koninkrijk der Nederlanden. Daarnaast ondersteunt de compagnie de lokale autoriteiten door het verlenen van ‘zachte’ bijstand in geval van orkaannoodhulp en ‘harde’ bijstand bij onder meer het zoeken naar vermiste personen en het beteugelen van woelingen. Naast deze operationele taken wordt de eenheid ingezet voor ceremoniële taken tijdens Koninginnedag, de Dodenherdenking e.d. 42 BVE is vanaf april t/m juli 2012 tijdelijk geplaatst geweest als lichte infanteriecompagnie onder bevel van Commandant Zeemacht Cariben. Het officierskorps van deze eenheid bestond tijdens de uitzending uit majoor Ruud Theunissen, ritmeester Laurens Reinders en de luitenants Jelle Bruinekool, Alexander Wischlinski, Harm-Jan Kliffman (genie) en Linda Schrader (logistiek). Een beeldimpressie op de volgende pagina...

19

42 Brigade Verkennings eskadron in de West 20

Het BVe in de internationale setting De winst van Peregrine Sword voor de Recce Task Group en 43 BVE

Tweede Luitenant ing. Jelte Pijl Juist in een tijd van hervormingen en bezuinigingen is het interessant om als BVE te kijken of de taakstelling ook op een andere manier uitgevoerd kan worden. Een andere organisatiestructuur, maar ook een nieuwe wijze van optreden voor de verkenners. Uitdagingen te over, want waar liggen nu de taken en verantwoordelijkheden? En hoe werken de verschillende spelers samen?

In september nam 43 BVE deel aan oefening ‘Peregrine Sword’, de valideringsoefening voor 11 Air Manoeuvre Brigade (AMB). Een oefening die voor het BVE niet te vergelijken is met oefeningen onder leiding van de organieke gemechaniseerde brigadestaf. Des te interessanter om de verkenners breder te laten oriënteren en te laten kijken in de keuken van een andere eenheid.

Group. Hierin bevonden zich de daadwerkelijke sensoren (lees: verkenners) vanuit meerdere eenheden. Naast de verkenners van 43 BVE bestond deze Recce Task Group uit een Electronic Warfare (EW) cell en een coördinerend element van een bemand klein vliegtuig van het Joint ISTAR Command (JISTARC). Daarenboven nog de specifieke verkenningscapaciteit van 11 AMB zelf, de Pathfinders.

43 BVE heeft tijdens Peregrine Sword opgetreden als onderdeel van een Environment Cell (EC). De letterlijke vertalingen (omgeving, milieu) geven direct een goed beeld over wat hiermee bedoeld wordt, de ogen en oren in het gevechtsveld voor 11 AMB. In deze Environment Cell wordt alle binnengekomen informatie geanalyseerd en naar boven, 1 GNC, en naar beneden, de bataljons, doorgevoerd. Daarnaast gebruiken stafelementen van 11 AMB deze input om een eigen plan te genereren. De Environment Cell was versterkt met een Recce Task

Samenwerking Pathfinders De samenwerking met de Pathfinders in deze oefening was voor velen nieuw. Deze gespecialiseerde verkenners van 11 AMB hebben een compleet andere focus, maar op vele gebieden een soortgelijke wijze van optreden. De samenwerking met de Pathfinders verliep dan ook prima. Het optreden met de Pathfinders, die zich tijdens Peregrine Sword richten op het verkennen van landingsites en/ of dropzones, had veel overeenkomst met het uitvoeren van een terreindeelverkenning, zoals we die bij het BVE

kennen. Het perspectief van waaruit de BVE verkenner naar een open stuk terrein kijkt ten opzichte van de Pathfinder is wel anders, hier mist de huzaar de technische knowhow om het terreindeel geschikt te verklaren als landingsite voor luchtmobiele eenheden. Buiten dit feit om zijn er wel mogelijkheden tot onderlinge uitwisseling. Zo werd er tijdens Peregrine Sword vanuit het BVE steun geleverd aan een groep Pathfinders, die door onderbezetting niet hun taak konden uitvoeren. Door de wijze van optreden zoals wij die al gewend zijn, leverde dit geen problemen op.

Het optreden met de JISTARC verkenners levert op papier geen problemen op. Zij hebben dezelfde opleiding gevolgd als de BVE verkenners.

21

Op het gebied van de zogenaamde skills & drills hebben de eenheden vaak aan een half woord genoeg. Waar echter het verschil in zat, is de wijze van inzet. De JISTARC-verkenners werden tijdens deze oefening onder bevel gesteld bij de verkenningsgroepen van 43 BVE. Ook hadden zij andere taken en opdrachten en kwam hun doelstelling niet overeen met die van de staf van 43 BVE, die dus ook als staf van de Recce Task Group optrad. Dat maakt het samenwerken soms lastiger. Een voorbeeld hiervan is de dubbele informatiestroom. De JISTARC verkenner krijgt Intel updates van zijn eigen staf, de BVE verkenner krijgt ook Intel updates van zijn eigen staf. Deze informatie kwam niet altijd overeen, waardoor het voor kwam dat groepen op basis van achterhaalde informatie opdrachten gingen uitvoeren. In eerste instantie was de verkenningscapaciteit gebundeld onder de eenhoofdige leiding van hoofd sectie G2. Hierbij was deze zowel chief Environment Cell, samen met de commandant Recce Task Group, maar ook hoofd sectie G2 en derhalve staffunctionaris. Ondercommandant en staffunctionaris, dat ging niet echt goed samen. Veel tegenstrijdigheden, verwarrende stafcapaciteit en taakstelling en een onnodig hoge werkdruk. Na een week werd besloten om de taken op te splitsen. De G2 werd (wat hij altijd al was) staffunctionaris, tevens chief EC en commandant 43 BVE werd commandant Recce Task Group, tevens indirect ondercommandant van C-11AMB. De tweede opzet (zie tabel) verliep een stuk prettiger. De chief EC had zijn eigen rol en de

Commander Recce Taskgroup kon zich rechtsreeks bezig houden met de Collection Ops van de verschillende sensoren.

Resumé De inzet van verkenningscapaciteit tijdens Peregrine Sword is op een nieuwe wijze aangepakt. Het bundelen van alle verkennende eenheden in een brigade Environment Cell leverde in eerste instantie een organisatorisch vraagstuk op. Na een eerste opzet heeft dit uiteindelijk wel een goed lopende structuur opgeleverd. Alle deelnemende eenheden hebben hier profijt van gehad. Een belangrijke vraag voor de toekomst : is dit een interessante optie om verder uit te diepen? Mijns inziens wel, want verschillende capaciteiten kunnen de informatiebehoefte bij een centrale en coördinerende Environment Cell indienen. Deze heeft meerdere sensoren tot zijn beschikking en kan hier de inzet van de verkenners op maat, of naar effect, inplannen.

‘...waardoor het voor kwam dat groepen op basis van achterhaalde informatie opdrachten ging uitvoeren.’

22

Verkenners 103 JVe op antipiraterijmissie in de wateren rondom Somalië

tingentaakeenheid gegroepeerd, die door het JISTARC wordt gereedgesteld. Een dergelijke taakeenheid staat inmiddels bekend onder de naam ‘ISTAR-module’. Een ISTAR-module is dus een inlichtingeneenheid die op het tactische en operationele niveau van militaire operaties optreedt. De module produceert inlichtingen (kennis en begrip) over het krachtenveld waarin relevante actoren en factoren op elkaar inwerken in een operatieomgeving. Mede op basis van deze inlichtingen zijn commandanten in staat hun eenheden effectief in te zetten en kunnen tegelijkertijd oog houden op het overkoepelende omgevingsbeeld.

Majoor Chris Sievers Twee verkenners van 103 JISTARC Verkenningseskadron (JVE), de commandant en zijn luitenant gevechtsinlichtingen, hebben in de periode van 11 juli tot 31 oktober 2012 een actieve rol gespeeld tijdens de antipiraterij missie ‘Ocean Shield’ van de NATO. Helaas kon niet het gehele eskadron mee op deze missie. Maar zoals op de foto is te zien, hadden wij wel een zichtbaar deel van onze eenheid bij ons. 103 JVE vormt, samen met 104 JVE, de functionele verkenningscapaciteit van het Joint ISTAR Commando (JISTARC). Elementen van beide eskadrons, staf- en verkenningscapaciteit, worden tijdens een expeditionaire inzet in een inlich-

Majoor Chris Sievers MSc (links) als modulecommandant ‘Ocean Shield 2012’ was een bijzondere missie, omdat het JISTARC voor het eerst in haar bestaan een maritieme ISTAR-module (Maritime ISTAR Support Element) aan boord van een schip van de Koninklijke Marine, Hr. Ms. Rotterdam (een zogenaamd ‘Landing Platform Dock’), heeft ingezet. Commandant 103 JVE, majoor Chris Sievers MSc, vervulde de functie van modulecommandant. Eerste-luite-

23

nant Lex van den Ende, de luitenant gevechtsinlichtingen van het eskadron en oud commandant van een verkenningspeloton, vervulde de functie van Collection Coordination & Information Requirement Manager (CCIRM). De CCIRM coordineert de inzet van alle verzamel- (collection) en verwerkingsactiviteiten (processing) in de inlichtingencyclus en houdt toezicht op de tijdige verspreiding van de geproduceerde inlichtingen. Het optreden van een ISTAR-module is niet hetzelfde als het optreden van een verkenningseskadron. Beide vormen van optreden hebben wel één ding gemeen en dat is dat beide eenheden een rol spelen in het produceren van inlichtingen. Jammer dat we geen eigen verkenners bij ons hadden voor het optreden in de kustgebieden.

24

‘Met andere woorden, de piraten zijn nog lang niet van ons verkenners verlost.’ We beschikten wel over een prima alternatief, namelijk het onbemande vliegtuigje ‘Scan Eagle’. Dit systeem maakt deel uit van de uitrusting van het JISTARC en hebben we continu als een ‘luchtverkenner’ ingezet. De ‘Scan Eagle’ heeft diverse verkennings- en bewakingsopdrachten uitgevoerd zoals een reguliere verkenningsploeg dat ook zou doen, maar dan vanuit de lucht. Gedurende de missie hebben we voornamelijk operaties dicht onder de Somalische kust uitgevoerd, de zogenaamde ‘littorals’. Bijvoorbeeld kustpatrouilles gecombineerd met oordrandverkenningen vanaf het water. Onze kennis van het landoptreden kwam hierbij goed van pas en wij konden daarom afdoende ‘Situational Patterns of Life’ vaststellen, die mede hebben bijgedragen tot de aanhouding van drie ‘Pirate Action Groups’, waarbij tijdens de laatste aanhouding helaas een door de piraten geïnitieerd vuurgevecht aan vooraf ging. Al met al een bijzondere en leerzame ervaring. Feit is, dat een ISTAR-module in de toekomst deel zal blijven uitmaken van antipiraterij missies. Feit is ook, dat verkenners van het JISTARC deel zullen blijven uitmaken van maritieme ISTAR-modules. Met andere woorden, de piraten zijn nog lang niet van ons verkenners verlost. ‘Wij vinden dat, wat voor anderen verborgen blijft en helderen daarmee de duistere zee op’.

25

Wie regisseert uw beeld, geluid & licht?

Professionele audiovisuele partner Uw (live) event, tv-uitzending of theaterproductie verdient het beste. U heeft vaak immers maar één kans om iets onvergetelijks neer te zetten. Als u samenwerkt met de professionals van MK2 Rental & Staging bent u verzekerd van scherp beeld, uitstekend licht en geluid.

(buiten) HD projectie

(Show) Led

Theater

MK2 Rental & Staging biedt voor iedere situatie de juiste audiovisuele oplossing. Wij zijn een full service organisatie en kunnen u ook ondersteunen bij totaal producties.

MK2 Rental & Staging is onderdeel van de MK2 Group

Kuiperbergweg 26

I

Amsterdam

I

088 – 652 65 65

I

www.mk2rs.eu

Fire Support binnen JISTaRC; noodzaak of bijzaak? Wachtmeester 1e klas M.A. Boterman, laseroperator TACP 104 JVE

Binnen de Koninklijke Landmacht wordt momenteel het Fire Support Team (FST)-concept geïmplementeerd. Dit houdt in dat iedere manoeuvreeenheid van compagniesgrootte een FST krijgt. Dit FST bestaat uit twee voertuigen Fennek en zes personen, te weten: • 1x C- FST (kapitein) • 1x FO (forward observer) (luitenant) • 1x FO/chauffeur (wachtmeester) • 1x JTAC (joint terminal attack controller) (luitenant) • 1x LO/FO (laser operator/ forward observer) (wachtmeester) • 1x chauffeur (korporaal) Bij de verkenningseskadrons verdwijnt door deze reorganisatie het Vuursteun Coördinatie Centrum (VSCC), bestaande uit een kapitein, een opperwachtmeester der artillerie en een korporaal chauffeur. De Tactical Air Control Party (TACP) welke ook deel uitmaakt van

het VSCC blijft personeelstechnisch ongewijzigd, maar komt onder bevel van C-FST. Doel van het FST is om de beschikbare vuursteunmiddelen te integreren om zodoende op de meest efficiënte en veilige manier effecten te kunnen genereren. Hierbij moet men denken aan de volgende middelen: • GBFS (ground based fire support), bijv. 155mm artillerie (PzH) en/of 120/81mm mortieren • CAS (close air support) d.m.v. Fixed Wing (F16, JSF) en/of Rotary Wing (AH64) • NSFS (naval surface fire support), bijv. 5 “/54 Caliber gun • UAS (unmanned aerial systems), bijv. Scan Eagle, MQ 1 Predator, RQ 11B Raven Deze categorie is niet alleen bedoeld om kinetische effecten te bereiken maar ook om de Situational Aware-

ness van de grondtroepen te vergroten. Het Korps Mariniers werkt al enige jaren tot tevredenheid met FST’s en uit ervaring is gebleken dat voor manoeuvre-eenheden dit concept een positieve invloed heeft op de gevechtskracht en snelheid van optreden van de eenheid. Ook 103 en 104 JISTARC Verkenningeskadrons (JVE) krijgen een FST in de organisatie. Aangezien de taken van een JVE hoofdzakelijk bestaan uit verkenningen in de diepte (buiten het bereik van GBFS) en verkenning- en bewakingstaken in het kader van ICMS en Non Source Operations (NSO)1, kan men vraagtekens zetten bij de noodzaak hiervan. Ook de modulestructuur, die binnen JISTARC gehandhaafd

1

Zie het artikel van majoor Sievers in de VOC Mededelingen 2012-Q2 op pagina 21 t/m 24.

27

‘Al is vuursteun dan niet de eerste prioriteit van een inlichtingeneenheid, het moet ook zeker niet genegeerd worden.’

wordt, leent zich niet voor een FST. Er zijn immers binnen JISTARC maar twee FST’s voor vijf modules en door een FST te splitsen en te verdelen over meerdere modules gaat de meerwaarde verloren. Risico is dus dat de FST’s, zoals nu het VSCC en de TACP, binnen de JVE’s op een zijspoor komen te staan. De vraag kan worden gesteld ‘wat dan wel?’. Al is vuursteun dan misschien niet de eerste prioriteit van een inlichtingeneenheid, het moet ook zeker niet genegeerd worden. Zo zal een verkenningsgroep die ingezet is om bijvoorbeeld een object of een vijandelijke command en control (C2)-locatie te verkennen en/of te bewaken, in staat moeten zijn (indien de hogere commandant er voor kiest om dit doel door middel van luchtsteun aan te grijpen) om de benodigde doelgegevens aan een vliegtuigbemanning te verstrekken en technisch in staat moeten zijn om te assisteren bij de eindgeleiding van de in te zetten wapensystemen. Er is dan sprake van Ground Assisted Air Interdiction (GAAI). De grens tussen Close Air Support (CAS) en GAAI wordt in het lineaire gevecht aangegeven door de Fire Support Coordination Line (FSCL). Het grote verschil tussen CAS en GAAI is dat er bij de eerste sprake is van luchtsteun ten behoeve van (veelal manoeuvrerende) grondtroepen en in de dichte nabijheid van deze troepen. Dit brengt veel risico’s met zich

28

mee en dient dan ook goed gecoördineerd te worden. Dit is de taak van de JTAC. Bij GAAI zijn deze risico’s beduidend kleiner aangezien er slechts van een klein grondelement sprake is dat zich op zekere afstand van het doel bevindt. Ook is tijdsdruk bij GAAI niet of nauwelijks een factor aangezien er geen eigen troepen onder vuur liggen. Beslissingsbevoegdheid om wapens in te zetten (release authority) ligt in het geval van GAAI bij de bemanning van het vliegtuig. Aanwezigheid van een JTAC op de grond is dus ook geen noodzaak. De JTAC kan eventueel wel op afstand, bijvoorbeeld vanuit een waarnemingspost, aansturing geven. Verder wordt ernaar gestreefd dat iedere verkenner in staat moet zijn om als gelegenheidswaarnemer voor GBFS te fungeren en Close Combat Attack (CCA) of E(mergency)CAS moet kunnen aanvragen. De reden dat bij verkenners de wens is om zoveel mogelijk capaciteiten binnen de groep te hebben, is omdat men in het veld over het algemeen niet de beschikking heeft over (extern) gespecialiseerd personeel, zoals men die bijvoorbeeld binnen een FST of een Role1 vindt (daarom beschikt elke verkenningsgroep bijvoorbeeld ook over een medic SF). Ook is het nut en belang van Unmanned Aerial Systems (UAS) al lang bewezen en zijn deze niet meer weg te denken uit het huidige optreden.

Sterker nog, elk verkenningspeloton beschikt over zijn eigen RQ 11B Raven systeem en opgeleid personeel om beelden van UAS te interpreteren. Waarom kiezen we er dan niet voor om deze capaciteiten te benutten en uit te bouwen door bijvoorbeeld per peloton een ploeg zich te laten specialiseren op dit gebied? Zo waarborgen we dat er in iedere JISTARC-module voldoende kennis en capaciteit aanwezig is om in voorkomend geval alle eerder genoemde middelen te kunnen integreren. Binnen de NATO kent men de Joint Fires Observer. Volgens het handboek JFIRE (joint fires) is een JFO: ‘a certified and qualified servicemember who can request, adjust and control surface-to-surface fires, provide targeting information in support of Type 2 and 3 CAS terminal attack controls, and perform terminal guidance operations(TGO)’. De JFO kan in geval van CAS fungeren als ‘remote sensor’ voor de JTAC. De JTAC is en blijft de enige persoon die bij CAS het vliegtuig toestemming kan geven om het doel daadwerkelijk aan te grijpen. Is er geen JTAC beschik-

‘Op dit ogenblik hebben we binnen de School Grond Lucht Samenwerking (nog) geen JFO-opleiding.’ op eskadronsniveau? Een JTAC is immers ook niet over meerdere modules deelbaar. Een JTAC is met zijn kennis en bevoegdheden wel de uitgelezen persoon om het niveau van de vuursteunfunctionarissen binnen de pelotons te bewaken. Er zou gekeken kunnen worden om binnen JISTARC een eigen JFO-training te geven onder leiding van een JTAC. Tevens zou er per module/operatie gekeken kunnen worden naar de wenselijkheid van het toevoegen van een JTAC aan de modulestaf. Afhankelijk van het belang en de omvang van de operatie/dreiging zou deze een grote meerwaarde kunnen hebben voor de luchtsteunplanning, de communicatie met luchtcomponenten en de aansturing van UAS. Bovendien garandeer je op die manier altijd de inzet van CAS t.b.v. eigen personeel. Dit zou kunnen vanuit een WP, gebruik makend van de JFO’s. Aangezien

JISTARC en OOCL op het ogenblik beide geen organieke vuursteunfunctionaris hebben, is het wellicht een optie om een kapitein 3D/S3air aan de sectie S3 toe te voegen die het O&T-traject bewaakt en als supervisor voor de JTAC´s kan optreden. Met dit laatste facet is overigens ook met de invoering van de FST`s geen rekening gehouden. Voor hun currency training moeten de TACP´s van JISTARC aan kloppen bij een van de gemechaniseerde brigades. Dit is verre van wenselijk aangezien die zelf al 9 FST´s moeten opleiden en trainen Zo zijn er meerdere opties die het integreren van vuursteunmiddelen binnen JISTARC bevorderen. Het verdient dan ook aanbeveling om bij de invoering van de FST´s bij JISTARC nog eens kritisch te kijken naar de consequenties van dit concept en daar onze eigen analyse op los te laten voor mogelijke verbeteringen.

baar, dan is er automatisch sprake van CCA en ligt de verantwoordelijkheid bij de bemanning van het vliegtuig. Het zou ideaal zijn om per peloton één persoon tot JFO (of vergelijkbaar niveau) op te leiden en deze met de benodigde middelen uit te rusten om GAAI en in noodgeval CAS op het doel te leiden. Op dit ogenblik hebben we binnen de School Grond Lucht Samenwerking (nog) geen JFO-opleiding. Is er dan nog behoefte aan een JTAC

29

De nieuwe KA-SAT satelliet van Eutelsat maakt het mogelijk om met lichtgewicht apparatuur in combinatie met gegarandeerde bandbreedtes tot 18 Mb snel internet te faciliteren in Europa, delen van Noord-Afrika en het Midden-Oosten, alsmede Turkije.

NIEUwE gENERATIE De efficiënte spotbeams bieden hogere snelheden tegen interessante prijzen. De KA-SAT kan voor diverse doeleinden worden ingezet. Zo kunt u hoge kwaliteit video verbindingen maken voor live uitzendingen. Maar ook grote data files zijn snel overgestuurd. Daarnaast is de nieuwe KA-SAT uitermate geschikt voor internet toepassingen. De gebruiker kan zelf de gewenste satelliet capaciteit via een speciale internet portal 24 uur per dag boeken, zowel tijdelijk als voor langere perioden.

gROTE CAPACITEIT Het satelliet concept is gebaseerd op een ‘payload’ met 82 spotbeams verbonden met een netwerk van 10 grondstations. Deze configuratie maakt het mogelijk om in totaal een capaciteit te krijgen van meer dan 70 Gbps. Met deze capaciteit is er ruim voldoende beschikbaarheid zodat van congestie voorlopig geen sprake al zijn. De KA-SAT biedt zowel een gegarandeerde bandbreedte als een variabele ‘shared’ bandbreedte. Afhankelijk van de toepassing kan voor één van deze services gekozen worden.

BEREIK KA-SAT SATELLIET

FLY- & DRIVE-AwAY De KA-SAT biedt een oplossing voor bijvoorbeeld tijdelijke oefeningen of voor een meer permanente invulling zoals welfare communicatie. De beschikbare lichtgewicht systemen maken het mogelijk om deze snel in te zetten. Er zijn zowel ‘fly away’ systemen beschikbaar alsook ‘drive away’ systemen. Wilt u de verbinding wat langer op een vaste plaats hebben, dan kunt u kiezen voor de vast te monteren systemen die bijzonder interessant geprijsd zijn maar wel dezelfde goede prestaties leveren.

LICHTgEwICHT & COMPACT MEER INFORMATIE Voor meer informatie over deze bijzonder efficiënte en kost effectieve systemen kunt u contact met ons opnemen door een email te sturen naar [email protected] of te bellen naar 040 - 295 3001.

2connect-IT is ruim 12 jaar gespecialiseerd in satelliet communicatie systemen en is de ‘state-ofthe-art’ satelliet applicaties leverancier voor klanten

Joke Koek | 2connect-IT Postbus 87 | 5500 AB Veldhoven T 040 295 3001

als het Ministerie van Defensie, Nederlandse en Belgische Media bedrijven, Hulporganisaties en

E [email protected]

Internationaal opererende ondernemingen.

W www.2connect-IT.com

Snelle intelligence via satellietcommunicatie Op huisnummer 173 van de gemoedelijke Dorpstraat in Veldhoven zetelt een verrassend high tech bedrijf op het gebied van satellietcommunicatie. De negen zeer gespecialiseerde medewerkers van 2connect-IT zijn gefocust op slechts één ding: satellite communication solutions. Het bedrijf verzorgt al vanaf zijn oprichting in 2000 satellietverbindingen voor Defensie en voor civiele klanten, zoals bijvoorbeeld mediabedrijven als NOS, RTL en VRT. Maar ook voor internationale hulporganisaties en in eigen land de brandweer, de politie en energiebedrijven. Want deze organisaties zijn zeer afhankelijk van actuele informatie en moeten daarom ook kunnen blijven communiceren wanneer de normale infrastructuur zou uitvallen. Bij militaire operaties zijn inlichtingen onmisbaar. Alle (nationale) operaties zouden daarom intell driven moeten zijn en het verkrijgen van inlichtingen moet daarom ook de prioriteit krijgen die het verdient. En ‘prioriteit’ betekent hier vooral: tijdigheid. Snelle informatievoorziening is essentieel, waarbij ‘snel’ eigenlijk vooral real time information betekent, ook in een regio zonder communicatie-infrastructuur. Hier brengt satellietcommunicatie uitkomst. In minder dan 700 milli-seconden is een bericht up and down, dus van de zender via de satelliet bij de ontvanger.

Meer bandbreedte Joke Koek is sales director bij 2connect-IT en zij ziet de mogelijkheden van satellietcommunicatie alleen maar groeien: “Voor Defensie was goede informatie en communicatie altijd al essentieel. Daarvoor zijn goede voorzieningen nodig, temeer nu de krijgsmacht met minder mankracht moet optreden. Voor het versturen van foto’s, video’s en voice is steeds meer bandbreedte nodig. En die komt gelukkig ook steeds meer en gemakkelijker beschikbaar.” Het gebruik van satellieten heeft de afgelopen jaren een enorme groei doorgemaakt. Wie heeft er nog geen

inzetbaar is en eenvoudig uit te richten op Lauwersmeer, het satellietgrondstation van Defensie.

Sensoren

‘Alle (nationale) operaties zouden intell driven moeten zijn...’ TomTom in de auto? Voor de krijgsmacht, die all over the world optreedt, is het niet meer weg te denken. De ‘gewone’ handheld satelliettelefoons zoals de IsatPhone Pro, de Iridium en de Thuraya hebben door hun eenvoudig gebruikersmenu – een gsm met een gps-functie - voor niemand meer geheimen. Defensie maakt ook volop gebruik van het moderne BGAN (Broadband Global Area Netwerk) van Inmarsat dat met zeer kleine draagbare modems zorgt voor prima spraak-, e-mail- en internetverbindingen. Waar er voor langere tijd een verbinding nodig is, komt een VSAT – breedbandsatellietsysteem - met wereldwijde dekking om de hoek kijken. Voor een vast maandtarief beschikt men dan over nagenoeg onbeperkte datacommunicatie. De VSAT systemen zullen een steeds grotere rol spelen in satellietcommunicatie. Vooral omdat het gebruiksgemak nog fors zal toenemen door steeds lichter wordende terminals en antenneschotels met een kleine diameter. Een voorbeeld hiervan is al de CCT-120 van fabrikant Rockwell Collins - Swe-Dish, die snel

Satellietcommunicatie? Veldhoven bellen!

De infrastructuur voor real time inlichtingen hoeft dus nergens ter wereld een probleem te zijn. En een ervaren bedrijf als 2connect-IT stelt er een eerin een goede end-to-end oplossing te leveren. Dat betekent dat men er voor zorgt dat alle satelliet communicatie apparatuur de informatie van sensoren kan inlezen kan inlezen en vervolgens verzenden. Sensoren kunnen zijn video- of foto-

camera’s, maar ook temperatuur- of druksensoren en/of GPS ontvangers. Maar het geldt bijvoorbeeld ook voor het gebruik van militaire crypto apparatuur. Dat kan, omdat alles IP-geprogrammeerd is (IP: Internet Protocol); een open programmatuur, waarop integratie van systemen of sensoren een stuk gemakkelijker wordt. Joke Koek ziet bij de intelligencebehoefte van de krijgsmacht een toenemende rol voor satellietcommunicatie weggelegd in combinatie met sensoren op het gebied van monitoring, control en alarmering.

31

deelname JISTaRC aan oefening CITadeL GUILBeRT 2012 Kapitein Gert Sanderman - Hoofd Vuursteun Coördinatie Centrum - 104 JVE Na een jarenlang conflict tussen twee etniciteiten en de vondst van olie in de Tory Pocket, besloot de internationale gemeenschap om in te grijpen. 13e gemechaniseerde Brigade werd uitgezonden naar het fictieve land TYTAN (Hoorn van Afrika) om daar als Regional Command (RC) North een deel van het land weer te stabiliseren. Dit is in een notendop het scenario waarmee oefening CITADEL GUILBERT 2012 van start ging. Twee weken lang is er geoefend door de 13e Gemechaniseerde Brigade (MechBrig) in Suippes in de Champagne-Ardennes regio (ongeveer 150 km nw van Parijs). De oefening werd geleid door het Franse Rapid Reaction Corps. Voor de oefening kreeg de brigadestaf een drietal brigades onder bevel, en acteerde op het eigen niveau met RC-troops, die als reserve konden worden ingezet waar nodig. 13 Mechbrig werkt tijdens een grote multinationale oefening als deze volgens het inmiddels beproefde Command Post Concept. Dat wil zeggen dat het personeel dat normaal in sectie G1 t/m G9 werkt, nu ingedeeld is in cellen zoals Design, Plans, Current, Environment en Support. De celstructuur geeft meer flexibiliteit dan de sectie-indeling en sluit bovendien beter aan op de internationale werkwijze. Ook elementen van het JISTARC waren bij deze oefening aanwezig. De Environment Cell van 13 MechBrig werd aangevuld met een complete Intel Production Cell, een Chief CCIRM en een Collection Ops. Voor deze oefening werden maar liefst vijf generieke modules gebruikt voor het genereren van inlichtingen. Twee van deze modules zijn onder bevel gesteld bij de naast-lagere brigades. De overige drie modules zijn aangestuurd door de Collection Ops en vielen onder mijn verantwoordelijkheid. Bovendien trad ik tijdens deze oefening op als commandant van de ISTAR-Troops. Dat gaf de verplichting om actief deel te nemen aan het commandovoeringsproces, omdat de stafoffficier werkzaam in de Environment Cell ook verantwoordelijk was voor de inzet van de sensoren. Om die twee taken goed te integreren is de focus voor de sensoren gelegd bij de zes Priority Intelligence Requirements (PIRs) die de comman-

32

dant van RC North heeft uitgezet. Daarbij is, onder leiding van de Chief Environment Cell, de Intel Focus bepaald. Nadat de Commandant RC North het plan had geaccepteerd, zijn de eenheden vrijwel direct ontplooid en hebben de sensoren van JISTARC substantieel bijgedragen aan de Situational Awareness van RC North. Al gauw verslechterde de situatie in het gebied en werden er IED aanslagen gepleegd tegen eenheden van RC North en tegen de regeringstroepen van TYTAN. Door C-RC North werd besloten om snel en effectief in te grijpen tegen de milities die verantwoordelijk zijn voor deze aanslagen en bovendien de bevoorrading van kennis, militairen en middelen van uit het agressieve buurland te stoppen. Aangezien de sensoren van JISTARC, eyes on hadden op de belangrijkste trainingslocatie, en daardoor gedetailleerde near real time info konden verstrekken aan de Current Ops, was RC North in staat om zijn RC Reserve binnen 24 uur een actie uit te laten voeren die, volledig ondersteund door de sensoren van JISTARC, moet leiden tot een stabilisatie van de omgeving. Uiteraard een geslaagde actie. Leerdoel voor deze oefening was het beoefenen van het commandovoeringsproces. Het scenario diende slechts als middel om het hoofdleerdoel te halen. Voor het JISTARC is een goed werkend stafproces essentieel om effectief te kunnen werken. Worden stappen overgeslagen, andere procedures gehandhaafd of afgeweken van de standard operating procedures, gaat een eenheid dat zeker merken in zijn situational awareness. Het was tijdens deze oefening goed te zien dat het werkveld van de verkenner kan worden vertaald in concrete stafprocessen. Zo leidde bijvoorbeeld een melding vanuit de waarnemingspost van een van de verkenningspelotons tot een taak voor de reserve. Vanuit het oogpunt van deze commandant van de ISTAR-Troops een geslaagde oefening!

afscheidsreünie Cavalerieschool Majoor Henry Plakke

Op 4 oktober jl. is er een afscheidsreünie georganiseerd voor kaderleden die ooit gediend hebben bij de Cavalerieschool. Ruim 200 cavaleristen waren aanwezig in het Officierscasino te Soesterberg om daar stil te staan bij de toekomstige opheffing van de school.

De dag werd geopend door de wapenoudste genm b.d. jhr. J.H. de Jonge. De wapenoudste stond o.a. stil bij de teloorgang van de Cavalerie, waar na de opheffing van de tankregimenten ook een einde komt aan de Cavalerieschool. Vervolgens was het woord aan de gastheer van deze dag, commandant Cavalerieschool maj H. Plakke. In zijn speech ging hij in op de historie van het Opleidings Centrum Cavalerie, het Opleidings- en Trainings Centrum Manoeuvre en de Cavalerieschool en de omvorming van Cavalerieschool naar Manoeuvreschool. In het bijzonder heeft hij de wapenoudste bedankt voor het feit dat hij altijd klaar stond met raad en daad voor de Cavalerieschool. De majoor Plakke sloot af met het teruggeven van het prachtig gegraveerde sabel wat de Cavalerieschool in 2010 van de VOC ontving als bevestiging van de nauwe band tussen de VOC en de Cavalerieschool aan de voorzitter VOC. Het programma stond in het teken van nieuw en oud. Ruiters in ceremonieel tenue versus hightech voertuigen en materiaal uit vervlogen tijden versus toekomstige uitrusting uit het Soldier Modernisation Program. Het Fanfarekorps KL Bereden Wapens was voltallig aanwezig en heeft een prima uitvoering gegeven. Maar bovenal was er saamhorigheid en weerzien voor sommigen na zeer lange tijd met oude kameraden. Tijdens de reünie is een veiling gehouden van curiosa (zonder historische waarde) van de Cavalerieschool.

33

De opbrengst was geheel bestemd voor Make-A-Wish, een stichting die de grootste wensen vervult van kinderen tussen 3 en 18 jaar met een levensbedreigende ziekte. De opbrengst van de veiling is samen met het positieve saldo van deze dag op 6 november 2012 door de commandant Cavalerieschool, majoor H. Plakke, symbolisch overgedragen. De dag werd afgesloten met een Indisch buffet.

34

Tijdens dit buffet werd de standaard van het Regiment Huzaren Huzaren van Boreel met de cravattes van de ontbonden regimenten gepresenteerd. Na het buffet was er de gelegenheid om na te borrelen, daar werd door velen nog gebruik van gemaakt. Ondanks de trieste aanleiding was de reünie een groot succes. Er is op een waardige wijze stilgestaan bij 61 jaar Cavalerieschool.

de eerste Sherman-tanks voor de Koninklijke Landmacht Luitenant-kolonel b.d. Ed Westerhuis In dit nummer van de VOC-Mededelingen niet alleen aandacht voor het opleggen van de standaarden van RHPO en RHvS, maar tevens een korte terugblik op de beginjaren van de Nederlandse tankeenheden. In het zeer rijke fotoarchief van het Museum Nederlandse Cavalerie vond de redactie een aantal persfoto’s van de aankomst in Rotterdam van de eer-

ste Sherman-tanks voor de nieuwe naoorlogse Koninklijke Landmacht. Na het einde van de Tweede Wereldoorlog begint Nederland onmiddellijk met de wederopbouw van haar strijdkrachten. Alle inspanningen zijn aanvankelijk gericht op NederlandsIndië en kort hierna het Korea-conflict. Maar door het uitbreken van de Koude Oorlog en de oprichting van de Noord Atlantische Verdrags Organisatie in

1949, richten de legerplannen zich al snel op de verdediging van West Europa. De Landmacht gaat in deze jaren over van een Brits organisatiemodel naar een organisatiestructuur naar Amerikaans model. De wederopbouw van de Europese strijdkrachten vindt plaats in bondgenootschappelijk verband. In het kader van het Mutual Defence Assistence

35

de eerste Sherman-tanks gelost voor de Koninklijke Landmacht. Het m.s. Eemland van de Holland Amerika Lijn heeft 23 gevechtstanks van het type Sherman M4A1 aan boord. De tanks zijn bewapend met een 75 mm kanon. De KL is overigens niet het eerste Nederlandse krijgsmachtdeel dat kennis maakt met de Sherman middelzware tank. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt er in de Verenigde Staten een Nederlandse Mariniersbrigade geformeerd en opgeleid met het doel deel te nemen aan de strijd tegen Japan. Na de capitulatie van Japan in augustus 1945, wordt de brigade echter ingezet in Nederlands-Indië. Een tankcompagnie uitgerust met Sherman-tanks, maakt deel uit van deze naar Amerikaans model georganiseerde Mariniersbrigade.

Program (MDAP) ontvangt ook Nederland grote hoeveelheden Amerikaans materieel. Op 24 december 1951 worden in de Rijnhaven te Rotterdam

Als een belangrijke stap voor de vorming van een operationele tankeenheid bij de Koninklijke Landmacht, wordt het Depot Vechtwagens op 1 juli 1950 omgedoopt tot Regiment Huzaren Prins Alexander. Het 4e bataljon zware tanks RHPA

‘Het m.s. Eemland van de Holland Amerika Lijn heeft 23 gevechtstanks van het type Sherman M4A1 aan boord.‘

36

‘Tijdens de Tweede Wereldoorlog bouwen de Verenigde Staten maar liefst 49.234 gevechtstanks van het type Sherman.’ zou vanaf 1 juni 1953 gedurende lange tijd het enige parate cavalerie bataljon blijven. De M4A1 Sherman middelzware tank is bij de Nederlandse cavalerie-eenheden relatief kort in de bewapening geweest, want tussen 1953 en 1960 stromen er 658 splinternieuwe Centurion-tanks van Britse makelij in voor de tankbataljons. Nog steeds in het kader van het MDAP programma. Bij de aanleg van de IJssellinie begin jaren vijftig van de vorige eeuw, worden ten slotte een groot aantal Sherman tankkoepels gebruikt als draaibare kanon- of mitrailleuropstellingen bovenop betonnen kazematten. Restanten van deze ‘tankkazematten’ zijn tot op de dag van vandaag nog in het IJssellandschap aanwezig.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog bouwen de Verenigde Staten maar liefst 49.234 gevechtstanks van het type Sherman. Vrijwel net zoveel tanks als de Britse en Duitse wapenindustrie in deze oorlogsjaren gezamenlijk produceren. De aantallen worden nog indrukwekkender als men de vele aangepaste versies meetelt, zoals de brugleggende tank, de vlammenwerpertank, de mijnenruimer met rollers, vlegels of explosieven, de tankhouwitser, de raketwerper, de tankjager en de luchtdoeltank. Op 5 september 1941 rolt de eerste Sherman van de band. Productie op volle schaal stopt begin 1944. Er zijn dan inmiddels zes basistypen van dit model gebouwd, M4 tot M4A6 (er was geen M4A5). De Sherman, zoals hij al

snel werd genoemd, kwam in oktober 1942 voor het eerst in actie met het Britse 8ste Leger in Noord-Afrika. De Britten voeren overigens eigen benamingen voor de vele Sherman varianten, waaronder de effectiefste Sherman van de oorlog, de ‘Firefly’ met het Britse 17-ponder kanon. Gedurende de gehele Tweede Wereldoorlog blijft de Sherman-tank het werkpaard voor de geallieerde tankeenheden. Ondanks de vele aanpassingen, zowel in de hoofdbewapening als motoren en bepantsering, blijkt de Sherman vaak de mindere ten opzichte van succesvolle Duitse tank-typen als de Panther of de Tiger. Met name de PzKpfw VI Ausf E ‘Tiger 1’ en Ausf B ‘Tiger 2’ (de ‘Königstiger’), uitgerust met het befaamde 88

37

mm kanon, blijken geduchte opponenten. Voor de vijfkoppige bemanning, drie in de koepel (commandant, schutter en lader), twee in de romp (bestuurder en bijrijder/rompschutter), is de Sherman een gebruiksvriendelijke tank. De Continental 9 cylinder 4-takt stermotor (benzine) levert 400 pk en geeft de tank een topsnelheid van 39 km/uur. De actieradius is echter nog geen 200 km. De terreinvaardigheid is goed. De tank heeft als opvallend nadeel dat hij de neiging heeft snel vlam te vatten. De geallieerden geven de tank als bijnaam de ‘Ronson aansteker’, de Duitsers de ‘Tommykoker’. Ook na 1945 is de Sherman middelzware tank door talloze legers over de gehele wereld gebruikt. Tijdens de Zes Daagse oorlog in 1967 in het Midden-Oosten laat de gemodificeerde Israëlische Super Sherman Mk 51HV met een 105 mm kanon, nog één keer nadrukkelijk zien wat hij waard is.

38

1952 - Sherman-tanks op de Bernhardkazerne

Veestapel in het operatiegebied van SFIR 1 - Al Muthanna (2003)

Rectificatie aRtikel

Paardenarts nieuwe stijl In het vorige nummer van de VOC Mededelingen is bij de opmaak een deel van het artikel van reserve kolonel drs. Bas Steltenpool weggevallen. Het betreft het gedeelte tussen bladzijde 23 en het vervolg op bladzijde 24. Dit spijt de redactie enorm. Temeer daar in dit deel de essentie van het belangwekkende artikel werd verwoord. Met excuses aan de auteur volgt hier alsnog de weggevallen kern van zijn betoog.

Maar de taak waar de moderne militaire dierenarts het meest voor ingezet wordt, is die van Force Health Protection. Dan draait het om voedselveiligheid, hygiëne en preventieve gezondheidszorg (HPG). Een dierenarts is bij uitstek opgeleid om in preventie te denken. Hij bezit een grote kennis over infectieziekten en hoe deze te voorkomen. Zo’n 80 % van de opkomende ziekten is diergerelateerd. En juist in veel uitzendgebieden komen we deze ziekten tegen. Voor een goede bestrijding zul je dus veterinaire kennis in huis moeten hebben. Samen met de militair arts en de HPG-er ontstaat er synergie (HPG-er is functionaris belast met Hygiëne en Preventieve Gezondheidszorg). De geschiedenis leert ons dat de grootste uitval bij militairen komt door zogenaamde ‘non-battle injuries’. Die voorkomen is een belangrijke taak van de Geneeskundige Dienst. Immers, een pantservoertuig waarvan de hele bemanning lijdt aan buikloop is verminderd of niet inzetbaar. Ook vroeger wist de paardenarts dat al. Zieke paarden verminderden de gevechtskracht, vertraagden de troep en vormden een risico (Napoleon, een artillerist en geen cavalerist, had hier

behoorlijk last van op weg naar Moskou). Ook op het gebied van de voedselveiligheid heeft de veterinair de nodige kennis in huis. Wat te doen met broodnodige klasse I voorraden, wanneer die te lang in de zon hebben gestaan? Of wanneer de koelcontainers zijn uitgevallen? De dierenarts heeft de academische bagage De huidige groep dierenartsen bij de Koninklijke Landmacht om hier een onderbouwde uitspraak over te doen. vergeten! Heeft u er wel eens bij stil Als andere, meer in het oog springengestaan dat u bij terugkeer van een de taak van een militaire dierenarts uitzending met het materieel allemaal noem ik de CIMIC – activiteiten (Civiel ongenode gasten mee kan brengen? Militaire Coöperatie). UitzendgebieMond en KlauwZeer-virus of Klassieke den zijn vaak agrarische samenlevinVarkensPest kan in modderkluiten tusgen waarin de veeteelt een grote rol sen rupsbanden of onder spatborden speelt. Help je de lokale bevolking overleven. Soms zeer lang! Ongewild met hun dieren, dan wordt daarmee kan men zo een (dier)ziekte introdugoodwill gekweekt. Mensen worden ceren en voor veel ellende zorgen vooruitgeholpen. Dat gaat verder dan waarbij de schade in de tientallen, zo de individuele geit of ezel genezen. niet honderden miljoenen euro’s kan Het opzetten van een elementaire velopen. Om maar niet te spreken van terinaire infrastructuur is een belanghet sociale- en dierenleed. Iemand rijke stap in Public Health. Veilige moet deze zaken signaleren en er kenslachthuizen, gezonde melk en ziektenis van hebben. Ook dat is een taak vrije dieren etc. zijn voorwaarden voor waarvoor in het buitenland veelvuldig een goede volksgezondheid. En laten de dierenarts wordt ingezet. we ook ons eigen grondgebied niet

39

joint program

UW VEILIGHEID IS ONZE MISSIE DDVS is een 100% dochter van Krauss-Maffei Wegmann, een gerenommeerd concern met een vooraanstaande positie in de defensiemarkt, wereldwijd, op het gebied van het ontwikkelen, produceren, monteren en onderhouden van militaire voertuigen en systemen. DDVS produceert hoogwaardige producten en biedt professionele diensten die een optimale bekwaamheid van personeel en leveranciers vereisen. Het kwaliteitsbeleid is afgestemd op de hoge eisen die de klant en DDVS daaraan stelt. Het lassen van (pantser)staal is onze specialiteit, maar wij zijn sterk in al het gecertificeerd laswerk.

DDVS IS STERK IN: ■ GECERTIFICEERD LASWERK ■ ASSEMBLAGE EN SYSTEEMINTEGRATIE ■ ONDERHOUD EN SERVICE ■ METEN EN TESTEN

joint program

De jarenlange samenwerking tussen het Duitse Krauss-Maffei Wegmann en de Nederlandse Defensie wordt in 2004 verder geconcretiseerd door de oprichting van DDVS - Dutch Defense Vehicle Systems, competence center voor de productie van complexe legervoertuigen.

GECERTIFICEERD LASSEN De afgelopen jaren heeft DDVS zich sterk ontwikkeld als specialist op het gebied van het lassen van complexe staalconstructies. Door onze ervaring als leverancier aan defensie, zijn we gewend om in een projectgerichte omgeving te werken. Hierdoor zijn we in staat een hoge mate van productieflexibiliteit aan te bieden. Zowel voor stuksproductie als ook voor serieproductie kunt u bij DDVS terecht. We beschikken over meerdere hallen met moderne lasfaciliteiten, waardoor we in staat zijn producten met een maximaal gewicht van 25 ton te vervaardigen. Naast het gecertificeerd lassen is DDVS sterk in assemblage en systeemintegratie. INTEGRATIE VAN GECOMPLICEERDE SYSTEMEN EN PRODUCTVERBETERING Nieuwe productontwikkelingen en veranderende klantwensen vragen om modificatie van (militaire) voertuigen. Hooggekwalificeerd personeel, flexibele processen en moderne montage- en testfaciliteiten maken een optimale productie van (militaire) voertuigen en systemen mogelijk. Deze capaciteiten werden tijdens de ontwikkeling en assemblage van 435 FENNEK voertuigen duidelijk zichtbaar.

DDVS is gespecialiseerd in het produceren van aandrijf- en ophangsystemen voor militaire voertuigen. DDVS is de exclusieve leverancier van aandrijflijn componenten en veersystemen van de Fennek voertuigen. ONDERHOUD EN SERVICE Daarnaast voeren wij sinds begin 2010 service en onderhoud uit aan Fennek voertuigen, zowel preventief als ook correctief. Tevens worden verschillende tandwielkasten en veersystemen geïnspecteerd, getest en gereviseerd. Indien gewenst voeren wij onze service en onderhoudsactiviteiten ook op locatie bij de klant uit. KWALITEIT Om veiligheid, zekerheid en precisie van onze producten en systemen te garanderen zijn de hoogste kwaliteitseisen de basis van onze processen. DDVS is AQAP2120, ISO9001, ISO 3834-2, DIN 2303-Q2 en DIN 2303-Q3-BK1 gecertificeerd. DDVS werkt enkel met gecertificeerde medewerkers en leveranciers. Om deze kwaliteit te waarborgen maken we gebruik van geavanceerde meetapparatuur.

Dutch Defense Vehicle Systems B.V. Varenschut 18 • 5705 DK Helmond, Nederland • Tel: +31 (0)492 502 727 • Fax: +31 (0)492 502 764 • Mail: [email protected] • Web: www.ddvs.nl

Vriendendag Cavaleriemuseum 2012 Luitenant-kolonel b.d. B. Schoemaker

Op 29 september vond de jaarlijkse Vriendendag plaats van het Museum Nederlandse Cavalerie. Het aantal Vrienden met introducés dat acte de présence gaf, bedroeg ruim 800. wederom een grote opkomst, mede begunstigd door het schitterende weer.

Vanaf 10.00 uur waaierden de bezoekers uit over de diverse locaties waaronder het Sint Jorisgebouw met de Waterloozaal (koffie/drankje/hapje), het Landsverkgebouw (koffie/ frisdrank/koek) met een boekenmarkt en de restauratiewerkplaats, alwaar de ‘Tinnen Tafelronde’ en de ‘RC Armour Group’ hun expositie en demonstraties hadden. Op de parkeerplaats voor het Landsverkgebouw verzamelden zich in de loop van de ochtend een tiental oude militaire wielvoertuigen van de vereniging de ‘Green Sparks’, die al eerder die dag met toestemming en tot hun groot genoegen onder leiding van de terreinadjudant een rit over de Leusderheide hadden mogen maken. Omstreeks het middaguur werd het gezelschap vergast op een muzikaal optreden door het ‘Reünieorkest Trompetterkorps der Cavalerie’ voor de grote hal van het Landsverkgebouw. Onze Wapenoudste, generaal-majoor b.d. jhr. J.H. de Jonge hield daarbij een korte toespraak, waarin hij onder meer het belang van het voortbestaan van het reünieorkest en de daarbij benodigde financiële steun memoreerde. Voorts loofde hij het voortreffelijke optreden van het orkest bij de ceremonie van de oplegging van de standaarden te Den Haag op 16 september. jl. Omstreeks 14.00 uur verzamelden zich leden van ‘48th Highlanders’ bij het Landsverkgebouw. Dit gezelschap houdt de traditie van deze eenheid, zowel muzikaal met bagpipe en trom als met uniformering, hoog. Een werkelijk schitterend gezelschap, dat zowel in het Landsverkgebouw als daarvoor, maar ook later in de Waterloozaal optrad. Zoals ieder jaar trok het meerijden op tanks weer veel belangstelling. Dit jaar werd was er versterking met enige

42

Leden van ‘48th Highlanders’ tanks van de afdeling Rekwisieten van de Landmacht. Ook nu weer stond men weer in de rij voor een ritje op één van de tanks, waaronder de Centurion, de Chaffee, de Leopard1V, de YPR 765 of de Leopard-2 (zonder koepel). Geconstateerd werd dat sommigen een poging deden op alle tanks een ritje mee te rijden. Opnieuw een geslaagde dag vanwege de grote belangstelling en de inzet van vele medewerkers en een aantal externe gastverenigingen en stichtingen.

In de rij voor een ritje op één van de tanks

Cravattes op 16 september 2012 Majoor b.d. Willem Plink Op 16 september 2012 zijn het Regiment Huzaren van Sytzama en het Regiment Huzaren Prins van Oranje formeel ontbonden. Een paar jaar geleden was dit al gebeurd bij het Regiment Huzaren Prins Alexander. De tradities van de drie ontbonden regimenten worden met ingang van 16 september 2012 bewaard door het Regiment Huzaren van Boreel. Het verschil tussen ontbinden en opheffen van regimenten en tussen voortzetten of bewaren van tradities heb ik al in een voorgaand artikel in de Mededelingen van de Vereniging behandeld.

Als symbool van dit bewaren van de tradities worden aan de standaard van het Regiment Huzaren van Boreel cravattes gehecht met op elke cravatte vermeld de naam van het regiment en de standaardopschriften. Volgens de voorschriften dus drie cravattes, maar het wordt er één, een samengestelde cravatte. De cravatte (ook wel geschreven cravate) vormt geen wezenlijk deel van het vaandel of de standaard. Cravattes zijn in Nederland in het algemeen een hulpmiddel om een wijziging van of aanvulling op de tekst op het vaandel- of standaarddoek aan te geven, die pas bij vernieuwing van dat doek zal worden aangebracht. Cravattes zijn in principe tijdelijk van aard, met uitzondering van de cravattes met namen van ontbonden eenheden, waarvan de traditie wordt bewaard door een bestaande eenheid.

Mogelijke oorsprong Bij de uniformen vanaf de 15e eeuw was het gebruikelijk dat de militairen halsdoeken droegen om het schuren van de kraag in de nek tegen te gaan en anderzijds om te voorkomen dat de kraag van de uniformjas vlekkerig zou worden door transpiratie en de veel gebruikte bepoederde pruiken. De halsdoeken die we tegenwoordig voeren hebben dus een lange voorgeschiedenis. In het leger van Koning Lodewijk XIII diende onder meer een huzarenregiment Kroaten. Zij droegen dassen van linnen die leken op vlinderstrikken. Dit gebruik was ontstaan in de slag bij Steenkerken in 1692 toen Britse huzaren het regiment in hun kamp verrasten, de Kroatische huzaren hadden nauwelijks tijd om hun halsdoeken netjes om te knopen voordat zij te paard de Britse aanval konden pareren. Met deze nonchalant geknoopte halsdoek om de hals, fladderend met losse einden trokken zij de aandacht van Koning Lodewijk XIV. De modebewuste Franse koning was bijzonder gecharmeerd van dit nieuwe fenomeen en al snel werd het een rage in Europa. De Franse benaming voor de stropdas, cravatte, zou afstammen van de naam Kroaat. Hoe uiteindelijk de cravatte als vaandeldecoratie werd gebruikt is niet meer na te gaan.

Feit is dat vrijwel alle legers de cravatte kennen, veelal in de vorm zoals deze nu in het Nederlandse Leger wordt gevoerd, maar soms ook in de vorm van een enkel lint, zoals de zogenaamde ‘streamers’ in het Amerikaanse leger. En bij ons de linten aan de uitzendvlaggen. In de Bataafse Republiek voerden sommige burgerwachten aan het vaandel een driekleurig lint (rood-wit-blauw) met zilveren franje. Ook de Zwitserse regimenten in Nederlandse dienst tussen 1818 en 1829 hadden een cravatte aan hun vaandels. Bij de Nederlandse krijgsmacht zijn daarna tot 1947 geen cravattes gevoerd. In feite zijn ze ingevoerd als een bezuinigingsmaatregel nadat de standaard van het 4de Regiment Huzaren in 1947 eigenmachtig door een paar nijvere dames (?) was gewijzigd.

Ontwerp van de cravatte die in 1947 aan de standaard van het voormalige 4de Regiment Huzaren zou worden gehecht (afbeelding erven Hr. F.J.H.Th. Smits) Met de cravatte wordt voorkomen dat een in nog goede staat verkerend doek van vaandel of standaard moet worden vervangen, bijvoorbeeld bij de naamswijziging van een regiment of bij het toekennen van een nieuw opschrift. En zo kon het gebeuren dat het Regiment Huzaren Prins Alexander van 1950 tot 1972 de standaard voerde van het 3de Regiment Huzaren met de cravatte waarop de naam van het Regiment Huzaren Prins Alexander was aangebracht. Deze standaard was derhalve bij het uit dienst stellen 79 jaar oud!

Beschrijving Er zijn verschillende soorten cravattes, al naar gelang het doel zoals het aangeven van een verandering van de naam van een regiment of een cravatte voor het tijdelijk aangeven van een nieuw vaandel- of standaardopschrift. Wie er meer van wil weten wordt verwezen naar de defensiepublicatie DP 20-30. We beperken ons in de beschrijving tot de cravattes voor standaarden.

43

De cravatte is vervaardigd van dubbelzijdige, ongevoerde zijde, van overeenkomstige stof en kleur als het doek van het vaandel of de standaard. Zij bestaat uit een strik met twee afhangende stroken. Een korte en een lange strook. De stroken zijn aan beide uiteinden voorzien van een rand met franje. Aan de passant is een oranje band of koord bevestigd waarmee de cravatte aan de stok kan worden verbonden. Op de stroken is aan de uiteinden, telkens aan één kant van het doek, langs de rand U-vormig een oranjetak geborduurd, tot 25 centimeter vanaf het eind. Deze oranjetak is een verkleinde weergave van de oranjetak op het standaarddoek. De ruimte binnen de oranjetak is bestemd voor tekst, afhankelijk van het doel van de cravatte.

derlijke cravattes worden gehecht. Nu kennen we in de landmacht een vaandel met een groot aantal cravattes, namelijk het Regiment Limburgse Jagers. Dat vaandel heeft een groot doek (87 bij 87 cm). Daar misstaat een ‘bos’ aan cravattes niet, maar bij een standaard, zoals gevoerd door het Regiment Huzaren van Boreel met een doek van 50 bij 50 cm, is het eigenlijk teveel.

Samengestelde cravatte Daarom heeft de Commissie van Advies inzake Vaandels en Standaarden besloten om over te gaan naar een samengestelde cravatte.

Samengestelde cravatte De cravatte is beperkt tot één strik met per regiment twee afhangende stroken. Op de lange stroken de namen van de ontbonden regimenten en op de korte stroken de standaardopschriften. Voor de volgorde van de regimenten is de datum van oprichting van de stamonderdelen ingevolge het Ko-

ninklijk Besluit nr. 101 van maart 1977 gekozen. Dus de stamonderdelen uit het Staatse Leger tussen 1586 en 1795. Maar dat is weer een ander verhaal waarop ik in een volgende bijdrage hoop terug te komen.

Vaandel Regiment Limburgse Jagers met cravattes Ik ga door met de cravattes voor ontbonden of opgeheven eenheden, waarvan de traditie wordt bewaard door een bestaande eenheid. Op het korte einde van de cravatte wordt de naam van de ontbonden eenheid vermeld en op de lange zijde het (de) aan die eenheid verleende vaandelof standaardopschrift(en). In dit geval dus van de regimenten zoals in het begin van dit artikel vermeld. Conform de defensiepublicatie DP 20-30 zouden aan de standaard dus drie afzon-

44

C-LAS bevestigt de cravatte aan de standaard van RHB - 16 september 2012

de eemlandlunch

kend materiaal. Zelfs bij de zwaarste regenval is een dergelijk hoofddeksel ideaal. Melchior overhandigt met genoegen de kolbak aan Kees die hem vervolgens midden op tafel zet. Het hoofdgerecht bestaat uit stukjes rundvlees en kalfsvlees hetgeen we ons voortreffelijk laten smaken. Kees vraagt aandacht voor de cd die is samengesteld door oud reserve eerste luitenant jhr. George Reuchlin met als titel ‘Het laatste saluut’, een cd vol met cavaleriemuziek. Als noviteit stelt hij voor het Huzarenlied te zingen dat door de aanwezigen met sonore zang ten gehore wordt gebracht.

Oud reserve eerste luitenant drs. Tijme Bouwers Sinds januari 2012 is de Cavalerie weer een lunchtafel rijker. Maandelijks wordt in Huize van den Brink aan de Soesterbergsestraat in Soest een bijeenkomst georganiseerd. Een impressie van de negende bijeenkomst door oud reserve eerste luitenant drs. Tijme Bouwers. ‘De sfeer moet die van een officiersmess zijn’ vang ik op. Op de plaats waar de schilderijen hangen, zijn tijdens de lunch schilderijtjes met ruitertaferelen te bewonderen. Aanen afwezigen worden met hun militaire rang aangesproken; althans aan tafel. Tijdens het aperitief is het zoals gebruikelijk zeer informeel en ook aan tafel valt het wel mee. De voorzitter houdt van zijn eigen stijl. Zo is een bericht van verhindering een mutatie. ‘Er is een mutatie van luitenantgeneraal b.d. Ruurd Reitsma, hij ligt ziek te bed’, aldus de president van deze tafel, de oud ritmeester der cavalerie en kolonel b.d. Militair Juridische Dienst, Kees Blok. Na een moment stilte voor aanvang van de maaltijd staat de president even stil bij recente gebeurtenissen. De cavalerie is in stijl opgericht en ging stijlvol heen, doelend op de oplegging van twee standaarden op 16 september j.l. Twee dingen vielen hem op: de paukenroffel van tien minuten gedurende de opmars van de troepen en het opleggen van de standaarden op een Leopard-2 tank. Bijzondere momenten van deze plechtigheid. Nederland is hiermee het enige land in de NAVO dat zware tanks afschaft. Maar ook zonder zware cavalerie kan deze lunch het nog jarenlang volhouden. Het voorgerecht is een heerlijke groentesoep. De president slaakt hierna zijn woorden dat de ruimte waarin we verblijven ook nog de sfeer van een mess moet ademen. Hij wijst op de plaatjes aan de wand, waarvoor oud reserve majoor Evert Jan Vinkhuyzen heeft gezorgd. Op tafel liggen twee sabels. De een is geschonken door luitenant-kolonel b.d. Cas van der Kroon, de ander door oud reserve ritmeester Tom van Nierop. Er is nog een derde, die van 42 Tkbat, die veilig opgeborgen ligt in de regimentstraditiekamer. Voorts liggen er twee hoorns (toeters, fluistert iemand in mijn buurt). Majoor b.d. Melchior van Ommen Kloeke vraagt het woord. Hij vertelt hoe hij in 1973 de president heeft leren kennen en sindsdien hem regelmatig heeft ontmoet. Uit een koker haalt hij een kolbak. In 1981 heeft hij die als lid van de ere-escorte op het hoofd gehad. Hij is gemaakt van uitste-

Kolonel b.d. Erik Dirks vertelt van een oefening in de zomer en welk een groot genoegen het was om ’s avonds met de rug tegen een boom te zitten en te genieten van de natuur om hem heen. ‘Welke burger heeft dit?’, ging er toen door hem heen. Luitenant-kolonel b.d. Cas van der Kroon vertelt, naar aanleiding van de oplegging van de standaarden van de regimenten Huzaren van Sytzama en Prins van Oranje, dat hij 58 jaar geleden samen met Frans Manden, Max van der Hoog en Hans Mulock Houwer als eersten is beëdigd op de nieuwe standaard van de Huzaren van Sytzama. De stemming stijgt, de sfeer wordt gemakkelijk. Kees merkt op dat de fase van de Poolse landdag nadert. Het veulen, reserve ritmeester jhr. Maurits van der Goes, krijgt het woord. Die vertelt dat luitenant-kolonel Harry Kampen voor de vijfde keer het ere-escorte heeft gecommandeerd en voornemens is op 14 december a.s. zijn commando in ’t Harde over te dragen. Dat valt samen met de commando overdracht van kolonel Harold de Jong van 103 JISTAR-commando. Maurits wekt ons op daarbij aanwezig te zijn. Oud reserve ritmeester Carel d’Engelbronner heeft ook nog een verhaaltje. Zo is de vroegere luitenant-generaal Willem Loos eens het volgende overkomen. Toen hij op de SROC zat, is hij bij de commandant geroepen. Hij krijgt het volgende toegevoegd: ‘Jij denkt na voordat je iets doet, dat kunnen we bij de cavalerie niet gebruiken’. Hierna komt de koffie op tafel en is de tafel beëindigd. Net op tijd, sommigen worden kwajongensachtig ondeugend.

45

Nieuwe cD 65 jaar Trompetterkorps der Cavalerie Bevat 74 minuten muziek met opnamen van het Reünieorkest en vroegere lichtingen van het TdC. 4 Regimentsmarsen, Huzarenmars en andere bekende marsen, signalen, en herdenkings-muziek, zoals Nimrod en Final Celebration. De CD is te bestellen door middel van het overmaken van € 15,00 euro (inclusief verzendkosten) op postbanknummer 3591901 t.n.v. Secr Penn Stich Vrienden Tromp Korps der Cavalerie, onder vermelding van: CD en uw naam, adres, postcode en woonplaats. Tevens te koop bij het Museum Nederlandse Cavalerie.

donatie aan Make-a-Wish® Commandant Cavalerieschool majoor Henry Plakke heeft op 6 november jl. op het OTCMan in Amersfoort een cheque overgedragen van € 1109,10 aan mevrouw Rianne Bader, regionaal actie coördinator van de stichting Make-A-wish® Nederland. De stichting vervult al sinds 1989 de liefste wens van kinderen met een levensbedreigende ziekte. De gift was de opbrengst van een veiling gehouden tijdens de afscheidsreünie Cavalerieschool en een donatie van de Vereniging Officieren Cavalerieschool.

Majoor Henry Plakke (rechts) overhandigt de cheque aan Rianne Bader

46

De Cavalerieschool zal als gevolg van de reorganisatie medio 2013 worden opgeheven.

Fennek mengt zich in tractorgeweld Het jaarlijks terugkerende tractorevenement Pulling Eemnes, dat op 1 september plaatsvond, mocht zich voor de tweede keer verheugen op een bijzondere gast. Huzaar 1e klas Stefan Baijle en wachtmeester Remco Messchendorp van 104 JVE, een onderdeel van het JISTARC, hadden ingeschreven met een Fennek LVB. Het verkenningsvoertuig bleek zich prima thuis te voelen tussen de tractoren, want met zijn 10.000 kilo en 237 paardenkrachten trok de Fennek maar liefst 95,96 meter. Voor de niet ingewijden in het tractorpulling: 100 meter is een ‘full pull’. Daarmee heeft de Fennek een respectabele prestatie neergezet op de Eemnesser kleibaan. ‘Onze commandant vond het een leuk initiatief en was er heel

actualisering e-mail Hoewel het magazine VOC-Mededelingen een van de peilers blijft van onze vereniging, wil het bestuur intensiever gebruik gaan maken van e-mails als communicatiemiddel. Het is dus noodzakelijk dat uw gegevens in het adressenbestand op de VOC website actueel zijn. Controleer dit nogmaals! Indien u uw inloggegevens vergeten bent, stuur dan een mail naar [email protected]. Dank voor uw medewerking.

enthousiast over, dus wellicht zijn wij de volgende keer weer van de partij’ aldus Fennek chauffeur Stefan Baijle. Dankzij dit originele initiatief kon het geïnteresseerde publiek van dichtbij kennis maken met ons gewaardeerde verkenningsvoertuig en werd het door jong en oud van binnen en van buiten grondig bekeken.

Rectificatie In Memoriam reserve majoor Remko Radius Schrijver van het In Memoriam van de reserve majoor Remko Radius in de vorige VOC Mededelingen was niet majoor b.d. Henk Nix, maar reserve eerste luitenant Henk Jan Nix. Onze welgemeende excuses voor deze storende verwisseling van cavalerieofficieren binnen de familie Nix. De redactie

47

VIO - VOC symposium 1 februari 2013 U wordt een gevarieerd programma aangeboden met als rode draad ‘intell driven operations’. In totaal zullen vijf sprekers vanuit hun eigen perspectief op dit thema ingaan. In volgorde zal eerst Commandant Landstrijdkrachten zijn ideeën, ervaringen en richtlijnen met u delen. Daarna zullen twee majoors vanuit hun brede ervaring ingaan op actuele voorbeelden hoe een en ander op de werkvloer wordt uitgevoerd en wat de tekortkomingen zijn vanuit diverse invalshoeken : inlichtingen verzamelen voor een Special Forces Operation, voor Nationale Operaties en zeer actueel, een antipiraterijmissie. Commandant 13 Gemechaniseerde Brigade gaat als gebruiker in op de consequenties van ‘intell driven operations’ voor de aansturing van een brigade c.q. task force. Aan welke randvoorwaarden moet worden voldaan, zowel (opleidings) technisch, procedureel als organisatorisch? Tot slot zal Commandant JISTARC ingaan op de huidige visie van Defensie en of deze aansluit bij de gedachten van de sprekers. De presentaties van de sprekers worden afgewisseld met interactieve discussies en stemrondes over prikkelende stellingen onder leiding van de dagvoorzitter samen met enkele ervaringsdeskundigen. De discussies beslaan drie gebieden : operatiën (voeren we wel ‘intell driven operations’ uit?), opleiding en trai-

48

• ‘Intell driven operations’ • Welke behoefte heeft een operationele commandant? • Welke kant gaan we op met ISTAR? • Wat ervaart de werkvloer? • Keynote speaker: luitenant-generaal de Kruif

ning (wordt het personeel wel op de goede wijze opgeleid en getraind om ‘intell driven operations’ uit te voeren?) en organisatie (zijn de grondgebonden verkenningseenheden goed voor deze taak ingericht?). Verder zullen een aantal bedrijven met pitches aandacht vragen voor hun stands, die u gedurende de gehele dag kunt bezoeken. Aan het einde van het programma zal brigadegeneraal van Wiggen de dag samenvatten.

Tradities Onze ‘hoffotograaf’, de heer Dennis Boom, heeft het initiatief genomen om voor de VOC Mededelingen artikelen te (laten) schrijven over de tradities binnen het wapen der Cavalerie. Doel van deze serie is enerzijds de lezers te laten weten welke tradities er zijn, waar ze vandaan komen en welke er nog beleefd worden, en anderzijds deze tradities niet verloren te laten gaan en ze op schrift te zetten voor het nageslacht. Het kan dan bijvoorbeeld gaan om tradities binnen een regiment, bataljon, eskadron, school, eenheid (ook tijdens een uitzending), enz. Of tradities bij de ceremonies als beëdigingen, herdenkingen, de Diners de Corps maar ook mascottes en gebruiken of het ontstaan van emblemen van eenheden. Waar komen de Trakehner van 103 Verkbat, de Terriër van 101 Tkbat,

Joris de Bok (11 Tkbat), de Tijger (B-esk 11 Tkbat), Alphons van A-esk 42 Tkbat, enz. vandaan? Welke speciale uitgaven van emblemen ten behoeve van missies, oefeningen en uitzendingen zijn er en wie heeft ze bedacht? Tradities die door militairen van eenheden vaak als gewoon beschouwd worden. Maar wat wat voor de één ‘gewoon’ lijkt te zijn is voor een ander alle behalve ‘gewoon’.

blemen zijn er en in welke vorm: borstzakhangers, borstemblemen, emblemen sporttenue. Waar komen de namen van voertuigen vandaag? Waarom dragen militairen van andere wapen- en dienstvakken soms wel zilveren baretemblemen maar toch ook weer niet altijd? Waar komt de SOB-borrel vandaan? Kortom te veel om op te noemen. Misschien weet u er nog veel meer.

Wat krijgt een zojuist beëdigde militair bijvoorbeeld naast zijn of haar certificaat? Zaken als een boerenzakdoek, een ‘coin’ of een foto van de standaard. Welke certificaten zijn of waren er? Wat zijn de criteria voor het voldoen aan de test om een zwaluwstaart te mogen dragen? Waar komen de zilveren Sint Joris kraagspiegels vandaan? Welke (leg-)penningen, coins zijn er? Welke emblemen zijn er m.b.t. schietwedstrijden als de Boeselager, en de Canadian Army Trophy. Wat is de geschiedenis hiervan? Welke uitzendemblemen IFOR, SFOR, SFIR, ISAF, OMLT, PTG, TFU, enz. zijn er? Welke eenheidsem-

De vraag van de heer Boom is hem te voorzien van allerlei informatie m.b.t. de tradities binnen het Wapen der Cavalerie. Naast teksten of foto’s mogen dit ook fysieke zaken zijn als emblemen/coins. U wordt vriendelijk verzocht alle informatie te sturen naar onderstaand adres. E-mail kan ook. Hartelijk dank voor uw tijd en moeite. Dennis Boom | Adres: Berenkreek 22, 3206 GA Spijkenisse, e-mail: [email protected]

Vooraankondiging algemene Vergadering van de VOC in 2013 in de Vesting Naarden Op zaterdag 13 april 2013 zal de jaarlijkse algemene vergadering plaatsvinden binnen de Vesting Naarden, de oudste stad van het gooi en één van de mooiste Nederlandse cultuurmonumenten. Een militaire ambiance bij uitstek. Zowel voor de leden als de echtgenoten/partners is er voor die dag een aantrekkelijk programma in voorbereiding. In het stadhuis uit 1601, een typisch voorbeeld van Hollandse Renaissancebouw zullen de deelnemers worden ontvangen en wordt er vergaderd. Uiteraard staat een bezoek

aan de vestingwerken en het Vestingsmuseum op de agenda, evenals voor de dames een bezoek aan het Arsenaal van Jan de Bouvrie. In een van de gezellige eettentjes zal worden geluncht. Aan het definitieve programma wordt nog gewerkt. Leden kunnen hun belangstelling kenbaar maken door een e-mail te sturen naar [email protected]. Dit geldt nog niet als definitieve opgave, maar via deze weg wordt u dan op de hoogte gehouden van verdere details en hoe men zich t.z.t. kan aanmelden voor deze gezellige VOC-dag.

49

de karwats Ritmeester b.d. Jos Claessen en Dennis Boom (met dank aan luitenant-kolonel b.d. Robert-Jan Nix)

De karwats (ook wel rijzweep genoemd) was bestemd voor de oudste huzaar of korporaal van het eskadron, die de verantwoordelijkheid kreeg om ‘het jonge haar’ op te vangen, te begeleiden, te vormen en te corrigeren. Hij (of zij!) moest de karwats zichtbaar dragen bij officiële gelegenheden en daardoor herkenbaar zijn voor het eskadron. De ‘oudste huzaar’ was niet per se de oudste in leeftijd, maar de meest ervaren huzaar en moest aanzien hebben binnen het eskadron.

De traditie is op 24 oktober 2003 nieuw leven ingeblazen door de toenmalige regimentsadjudant Jos Claessen. De adjudant kwam achter deze traditie tijdens zijn functie als bataljonsadjudant van 103 Verkenningsbataljon, toen hij aan het zoeken was welke tradities er binnen het bataljon leefden. Nadat de adjudant de initiatiefnemer, de luitenant-kolonel R.J. Nix, om toestemming had gevraagd, werd er groen licht gegeven om de traditie nieuw leven in te blazen. Tijdens het Diner de Corps Onderofficieren reikte hij vier door hem persoonlijk aangekochte karwatsen uit aan de eskadronsopperwachtmeesters van de parate eenheden. Bij het uitreiken van de karwats werd tevens een beschikking uitgereikt met onder andere daarin vermeld: ‘de drager van de karwats heeft de verplichting om nieuw ingestroomde huzaren op te vangen, bij te staan en te begeleiden. Hij zal daarbij speciale aandacht schenken aan de bij zijn eenheid gehanteerde normen, waarden en tradities’. Zodra de drager de eenheid verlaat zal hij de karwats teruggeven

50

aan zijn commandant en tevens een advies geven ten aanzien van zijn mogelijke opvolger. De oorsprong van de uitreiking van de karwats ligt echter iets verder weg: eind 1989 was het luitenant-kolonel R.J. Nix die als commandant 101Tkbat zijn karwats aan het bataljon schonk met de opdracht deze uit te reiken aan de oudste en beste korporaal van het bataljon. Het was de bedoeling van de overste aan te geven dat er best meer aandacht gegeven kon worden aan korporaals en huzaren. De karwats werd oorspronkelijk alleen gedragen door officieren. Officieren, ook in ons leger, droegen bij het uniform een stok(je). Het was feitelijk een statussymbool voor de officieren. Die officiersstokken ook wel ‘canes’ of ‘swagger-sticks’ genoemd, hadden diverse vormen. Cavaleristen droegen altijd een rijzweep bij het uniform omdat een cavalerist dat instrument te paard nodig had. De karwats werd door cavalerieofficieren al gedragen bij de heroprichting van het Nederlandse Leger onder Koning Willem I en zelfs nog daarvoor.

Na de Duitse bezetting werd voor de officieren een uniform ingevoerd naar Brits model. Daartoe behoorden onlosmakelijk een bruinleren draagriemstel (in de volksmond het ‘bokkentuig’) en de officiersstok. Deze officiersstok had een voorgeschreven standaardmodel en was gemaakt van een rotanstok (rond met een doorsnee van ongeveer 2 cm en een lengte van ongeveer 50 cm) en was omkleed met bruin leer. Bij de cavalerie (altijd al een beetje anders dan de rest) droegen de officieren bijna nooit de voorgeschreven stok. Zij schaften naast de van rijkswege verstrekte cane, zelf een rijzweep aan om vooral nog eens uitdrukkelijk ons ‘bereden karakter’ te benadrukken. Bij de invoering van het tweekleurige uniform (jas donkerbruin en broek licht khaki) werd het draagriemstelsel al spoedig afgeschaft. Enige tijd later werd ook het dragen van de officiersstok (en voor de cavalerie dus de karwats) afgeschaft. Overigens sneden de officieren van ons wapen altijd de polslus van de karwats af met als reden: wanneer je een echte cavalerist en ruiter bent, heb je geen lusje nodig om je rijzweep niet te verliezen. In het na-oorlogse leger werd de karwats niet gedragen in combinatie met het pistool. Was je gewapend, dan liet je de karwats op het bureau.

CRSV ‘Kilacadmon’: een update vanuit de Parel van het Zuiden Cadet-vaandrig Niek Lobé Donderdag 1 november jongstleden vond het jaarlijks terugkerende Kilacadmon Inauguratiediner plaats. Ditmaal stond deze bijeenkomst niet alleen in het teken van de inauguratie van de reeds opgekomen eerstejaars, maar ook die van majoor Theunissen, ritmeester geway en eerste luitenant Troisfontaine. De dag na het diner vertrokken alle cadetten, deeluitmakend van Kilacadmon, en beide adviseurs van de vereniging naar Maastricht voor het aanhalen van de onderlinge banden, alsmede een moment van bezinning. Rekeninghoudend met de jaarplanning van de eenheden en het ‘in beton gegoten’ jaarrooster van de Koninklijke Militaire Academie, heeft het bestuur besloten om het diner op een donderdag te laten plaatsvinden. Gezien het aantal aanwezigen mag van een succes worden gesproken. Na een welkomstborrel, vertrok het gezelschap richting de Voetzaal van het Kasteel van Breda om de maaltijd te gebruiken. Traditiegetrouw werden er verschillende speeches gehouden door onder andere de luitenant-generaal b.d. Reitsma en de adviseur van CRSV Kilacadmon, majoor de Jongh. De algehele tendens was dat we onze identiteit moeten koesteren en daar bovenal trots op moeten zijn. Tijdens het dessert werden er op de Binnenplaats van het Kasteel voorbereidingen getroffen voor de befaamde Parade des Chevaux. Enige tijd later werd deze afgenomen door de brigadegeneraal b.d. Huijts. Na een hevige strijd en een finale charge verplaatste het gezelschap zich richting de Bolognazaal, alwaar de Inauguratie plaatsvond. Met trots deel ik u mede dat de vereniging zeven leden rijker is. Vrijdag 2 november bracht de vereniging een bezoek aan het Noordelijke gangenstelsel van de Sint Pietersberg in Maastricht. Hierbij werd er onder andere aandacht besteed aan de krijgshistorische geschiedenis van Nederland ten tijde van

‘Met trots deel ik u mede dat de vereniging zeven leden rijker is.’ de Tweede Wereldoorlog. Daarnaast bieden dit soort ‘uitstapjes’ de gelegenheid voor met name de eerstejaars om de overige leden beter te leren kennen. Na een smaakvolle lunch verplaatste het gezelschap zich naar het Memorial Center in Margraten. Ik durf te stellen dat eenieder van ons onder de indruk was van het aantal graven en de overeenkomsten in leeftijd tussen de gesneuvelden en de leden van de vereniging. Bij het vallen van de avond werd de terugverplaatsing naar de Parel van het Zuiden ingezet, en kon er terug worden gekeken op twee geslaagde dagen.

51

Regelmatig Terugkerende Bijeenkomsten Lunches Zutphen Elke eerste donderdag van de maand v.a. 12.00 uur in de Roskam te Gorssel, info: maj b.d. H.A.G. Nix. T 0575 52 80 02 E [email protected]

Den Haag Elke tweede donderdag van de maand v.a. 12.00 uur in de Pulchri Studio, Lange Voorhout 15, T: 070 358 94 74. Inlichtingen en opgave aldaar of bij lkol b.d. drs A.J. Rosendahl Huber. T 0655 99 18 08

Eemland lunch Elke derde donderdag van de maand v.a. 12.00 uur in Huize van den Brink, Soesterbergsestraat 122 te Soest. Info en opgave bij kol b.d. mr. C.H. Blok. E [email protected]

Rotterdam Elke derde woensdag in de derde maand van het kwartaal v.a. 12.00 uur in Roei en Zeilvereniging “de Maas”. Info: res elnt W. Aalders, E [email protected]

Brabantse Lunch Elke vierde woensdag van de maand v.a. 12.00 uur in auberge de Waag, Markt 32 te Boxtel. Info en opgave bij de res lkol mr. D. van Zuidam. T 0411 61 02 19 E [email protected]

Borrels Nederland Amsterdam/ ‘t Gooi De Henk Oortman Gerlings borrel wordt in beginsel in Loosdrecht gehouden in de maanden maart, juni en november.

52

De borrel wordt gevolgd door een maaltijd. Aanmelden bij res ritm mr. M.P. Oortman Gerlings, E [email protected] of bij de res lkol mr. J.F. Verhaert, E [email protected]

Borrels buitenland Australië Sydney, bij de oud res elnt drs. H.A.J. Sprangers. T (privé) 029 634 18 22 E [email protected]

België Brusselse VOC-borrel vindt plaats op uitnodiging en op wisselende locaties. Info bij oud res elnt D. Tromp, E [email protected]

Curacao Willemstad, bij oud res ritm F. Fontein. Flexibel qua locatie, datum en tijd. De Ketel One Vodka en Ketel 1 jenever staan altijd koud. T +59 99 461 0425 / +59 99 529 7027 E [email protected]

Duitsland München. oud-res ritm Rob Zaagman nodigt (oud-)cavaleristen die in München zijn uit voor een borrel. Contact via: Consulaat-generaal van het Koninkrijk der Nederlanden, Nymphenburgerstrasse 20a, 5 Stock, München. T 089 206 02 67 16, F 089 206 02 67 30 E [email protected]

Frankrijk Mornac sur Suedre, elke dinsdag bij oud res maj J.H. Goedkoop in Le Mornac, 21 rue des Halles, 17113 Mornac sur Suedre. T +33 546 22 63 20 E [email protected] Opgave: tel. aanmelden 1 dag vooraf.

Leden en niet leden op doorreis welkom bij kol b.d. mr. C.H. Blok, Château des Loges, 61250 Hauterive, Orne. T +33 233 82 67 56 E [email protected]

Luxemburg Bij de oud res elnt jhr. T.C.H.N.G. van Rijckevorsel. T/F 00 (352) 770 436

Noorwegen Oslo, bij de Defensie attaché voor Scandinavie, lkol P. Teeuw. Leden en niet leden, altijd welkom. T +47 91 39 12 56 E [email protected]

Spanje Cavaleristen in Barcelona zijn welkom om contact op te nemen met Mark Wuijten. E [email protected]

Zuid-Afrika Cavaleristen wonend of op reis in Zuid-Afrika worden uitgenodigd deel te nemen aan een Cavalerieborrel, die bij iedere gelegenheid die zich aandient, zal worden gehouden in 7233 Greyton, Western Cape. Contact: lkol b.d. Leo Venrooy. T 00277 85 81 55 82 E [email protected]

USA Lancaster (Pennsylvania), bij de oud res elnt W.R.H.M. van Huystee. T (kantoor) 717 393 15 51 T (privé) 717 393 30 05

Atlanta bij res ritm Robert B. Koch 44 05 10 209 ‘t Hoveke, 730 Mt Paran Rd NW, Atlanta Ga 30327. T 404 323 60 75 / 404 843 39 46 E [email protected]

VOC activiteitenkalender 19 december

7 februari

8 maart

VOC Brabantse Lunch

Borrel en diner VOA/VOC

Regimentsdiner Regiment Huzaren

Locatie: Boxtel

Locatie: Officierscantine Legerplaats

van Sytzama

Info/aanmelden:

Oldenbroek, Aanvang 16.00 uur

Locatie: Chalet Waterloo - Leusden

oud res Lkol mr. D. van Zuidam

Info/aanmelden:

Info/aanmelden:

E [email protected]

Maj b.d. W.L. Plink

Maj b.d. H. Pieters

T 06 10 05 39 46

E [email protected]

E [email protected] T 040- 2262898

20 december

14 februari

14 maart

VOC Eemland lunch

Haagsche VOC Koffietafel

Locatie: Huize van den Brink - Soest

Locatie: Pulchri Studio

Haagsche VOC Koffietafel

Info/aanmelden:

Info/aanmelden:

Locatie: Pulchri Studio

Kol b.d. Blok

Lkol b.d. drs A. Rosendahl Huber

Info/aanmelden:

E [email protected]

E [email protected]

Lkol b.d. drs A. Rosendahl Huber

T 06-55991808 / 070-3506875

E [email protected]

3 januari VOC Lunchtafel

T 06-55991808 / 070-3506875

15 februari

20 maart

Locatie: De Roskam - Gorssel

Regimentsdiner Regiment Huzaren

Info/aanmelden: Maj b.d. H.A.G. Nix

Prins Alexander

VOC lunch Rotterdam

E [email protected]

Locatie: Anderstein-Maalderije te

Locatie: Roei en Zeilvereniging

T 0575-528002

Maarsbergen

“De Maas”

Info/aanmelden:

Info/aanmelden:

Ritm b.d. W. Schutrups

res Elnt W. Aalders

Haagsche VOC Koffietafel

E [email protected]

E [email protected]

Locatie: Pulchri Studio

T 033-2985536

10 januari

Info/aanmelden: Lkol b.d. drs A. Rosendahl Huber

21 februari

21 maart VOC Eemland Lunch

E [email protected]

VOC Eemland Lunch

Locatie: Huize van den Brink - Soest

T 06-55991808 / 070-3506875

Locatie: Huize van den Brink - Soest

Info/aanmelden:

Info/aanmelden:

Kol b.d. mr. C. Blok

Kol b.d. mr. C. Blok

E [email protected]

17 januari VOC Eemland Lunch

E [email protected]

Locatie: Huize van den Brink - Soest Info/aanmelden:

27 februari

27 maart VOC Brabantse Lunch

Kol b.d. mr. C. Blok

VOC Brabantse Lunch

Locatie: De Waag - Boxtel

E [email protected]

Locatie: De Waag - Boxtel

Info/aanmelden:

Info/aanmelden:

oud res Lkol mr. D. van Zuidam

oud res Lkol mr. D. van Zuidam

E [email protected]

VOC Brabantse Lunch

E [email protected]

T 06-10053946

Locatie: De Waag - Boxtel

T 06-10053946

23 januari

Info/aanmelden: oud res Lkol mr. D. van Zuidam

7 maart

13 april Algemene ledenvergadering

E [email protected]

VOC Lunchtafel

Locatie: Vesting Naarden

T 06-10053946

Locatie: De Roskam - Gorssel

Info/aanmelden:

Info/aanmelden: Maj b.d. H.A.G. Nix

oud res Lkol mr. D. van Zuidam

E [email protected]

E [email protected]

7 februari VOC Lunchtafel

T 0575-528002

Locatie: De Roskam - Gorssel Info/aanmelden: Maj b.d. H.A.G. Nix E [email protected] T 0575-528002

53

Overlijdensberichten Het bestuur van de VOC heeft de droeve plicht u in kennis te stellen van het overlijden van:

Pieter de Grauw

Lambertus Klein

Oud Reserve Majoor der Cavalerie Overleden op 1 september 2012 in de leeftijd van 60 jaar.

Ritmeester der Cavalerie b.d. Overleden op 18 oktober 2012 in de leeftijd van 87 jaar.

Wij betuigen de nabestaanden onze deelneming en wensen hen veel sterkte toe.

Pieter de Grauw oud Reserve Majoor der Cavalerie Bergen (NH) 27 november 1951

† Sterksel 1 september 2012

Op 1 september j.l. is Pieter de Grauw na een lang ziekbed overleden in zijn woonplaats Sterksel. We ontmoetten elkaar voor het eerst in september 1970 toen Pieter als cadet der cavalerie op de KMA begon, een jaar na schrijver dezes. We hebben, op twee korte onderbrekingen van een jaar na, vervolgens steeds samen gediend tot 1981. Na het officiersexamen werd Pieter geplaatst bij 41 Tkbat in Hohne. Toentertijd impliceerde een plaatsing in Duitsland een totale betrokkenheid, zeker bij de zelfstandig gelegerde tankbataljons. Als je al, redelijk sporadisch, vrij van dienst was, dan was er, al dan niet ‘vrijwillig verplicht’, altijd wel een gemeenschapsactiviteit in de mess, siedlung of sportclub. Die sfeer was Pieter op het lijf gescheven. Hij ging daarin verder dan de meesten. Niet alleen was hij veeleisend en niet echt open voor compromissen, hij was vooral ook razend slim en snel denkend. Zo’n overdosis aan talent kan zich tegen je keren, het wordt immers niet altijd gewaardeerd als je voor de muziek uit loopt. Dat dit nauwelijks gebeurde dankte hij aan het feit dat hij vooraleerst hard was voor zichzelf en de lat voor anderen weliswaar hoog maar nooit te hoog legde. Een volstrekte realist ook, ‘het is zoals het is’ lag hem voor in de mond, en als je eenmaal zijn vertrouwen had dan kon je onvoorwaardelijk op hem rekenen. Daarnaast had hij een groot gevoel voor humor, en ook al waren zijn vaak vlijmscherpe ‘one-liners’ soms op het randje, je kon er vreselijk om lachen. Dat gevoel van humor kwam ook goed van pas toen Pieter vanaf 1979 als ritmeester bij 11 Tkbat diende. Want dat was natuurlijk wel even wennen na vijf jaar Hohne. Gelukkig bleek dat er ook bij dit bataljon prima gewerkt kon worden. Pieter was snel ingeschoten en werd C-Besk.

54

Bij 11 Tkbat zaten de eskadronskantoren op de begane grond van het stafgebouw met als gevolg dat mijn kantoor als CAesk recht tegenover dat van Pieter lag. We konden elkaar dus goed volgen en helpen, maar natuurlijk ook regelmatig jennen, het zogenaamde ‘ongevraagd meedenken’. Veel profijt en veel gelachen! Het was voor niemand een verrassing dat Pieter in 1982 een aanbeveling voor de HKS kreeg en al evenmin dat hij twee jaar daarna gebrevetteerd werd. Wel verrastte het velen dat hij spoedig hierna de dienst verliet om bij DAF te gaan werken. Een beslissing waar de behoefte om meer beschikbaar te zijn voor zijn gezin niet vreemd aan was. Ontegenzeggelijk een verlies voor de krijgsmacht en de cavalerie. Met uitzondering van een paar jaar in Jakarta is hij DAF altijd trouw gebleven. Hij bekleedde er leidinggevende functies in alle geledingen van het concern. Zijn grote inzet werd in 2008 bekroond met een benoeming in de Raad van Bestuur, een hoge post die hij met veel elan en succes vervulde. Volledig onverwacht openbaarde zich in januari 2010 een ongeneeslijke hersentumor. Ook nu weer werd meteen een volstrekt realistische bvt gemaakt: vertragen zo lang dat kan, er zijn voor anderen, en vooral geen zelfmedelijden. Met vele andere vrienden heb ik zijn laatste parcours met bewondering gevolgd. Een parcours dat onmogelijk geweest zou zijn zonder de fantastische steun van zijn lieve vrouw Marianne die hem tot op het laatst thuis verpleegde. Op 1 september j.l moest zelfs Pieter zch gewonnen geven, maar niet nadat hij nog de geboorte van zijn tweede en derde kleinkind had meegemaakt, zijn dochter had zien promoveren, en voor DAF een laatste project in gang had gezet. Op 7 en 8 sptember hebben we hem een laatste groet gebracht. Veel cavalerievrienden, zijn jaarclub van de HKS, een grote delegatie van DAF, maar ook velen uit Sterksel en omgeving waar hij een drijvende kracht achter vele gemeenschapsinitiatieven was. Een markant mens en goede vriend is heengegaan. Ik zal hem missen en wens Marianne, Ad, Janny en verdere familie veel sterkte met de verwerking van dit grote verlies.

oud Reserve Ritmeester Karel Ronz

Personeelsmutaties Rang

Naam

arbeidsplaats titel

afdeling

Pl. Datum

Bgen

Keulen, Gijs van

C-MECHBRIG

13GEMECHANISEERDE BRIGADE

20-12-2012

Maj

Esch, Wilhelmus A.T.J. van

BEGELEIDER TEAMBUILDING

KMS/SLO/SIE LDG/GP TEAMBL

01-12-2012

Maj

Jansen, Ghislain

HOOFD THUISFRONTZAKEN

PLC/SIE G1/BUR THUISFRONTZAKEN

01-12-2012

Elt

Daris, Guido

RUITER

CEE/DEPOTPEL/1ESCOUADE

01-11-2012

Kap/Ritm

Galjard-Klein, Wendy

PROJMNGR SR

CIMIC/RSD/IDEA/RETAIL&TR/PROJN

01-11-2012

Kap/Ritm

Hendriks, Michel

OFF GSA SR

106INLNESK/INTELLPEL

01-11-2012

Kap/Ritm

Kock, Michiel P.T.M.

COORDINATOR BPV

OTCLOG/ST/SIE OTK/BUR COORDBPV

01-11-2012

Maj

Jong, Ruud de

HOOFD SECTIE COMMUNICATIE

OOCL/ST/SIE COM

15-10-2012

Kap/Ritm

Postma, Pieter C.

STOFF GI/CCIRM

OOCL/ST/SIE G2/BUR INL

08-10-2012

Kap/Ritm

Bakker, Jan

COMMANDANT FIELD HUMINT TEAM

105FHESK/4FHTEAM

01-10-2012

Kap/Ritm

Goedknegt, Michel M.

P&O-ADVISEUR

PLC/RPD OIRSCHOT/P&O UITV

01-10-2012

Kol

Hoof, Sebastianus M.M. van

STOFF KL

HGIS PMV NAVO - EU

01-10-2012

LtKol

Jongma, Meino

HFD O&TRG INLN

DIVI/O&TRG/INLN GEOINT

01-10-2012

LtKol

Linden, Henricus J. van der

STOFF AFD BESTUURSOST SENIOR

ST CLAS/AFD BO

01-10-2012

Tlt

Lofström, Maarten

PROGRAMMEUR

KMS/SLO/EC EMEL/GP KENNIS

01-10-2012

Maj

Schillemans, Bas

STOFF INTEL

DT&O/UITVOERING/INTELOPS&IV

01-10-2012

Naam

leeftijd

Rang

Datum dienstverlating

Geutjes, Matthijs

36

Kap/Ritm

01-10-2012

Marisael, Petrus W.M

56

Tlt

01-10-2012

Stal, John

56

Geen

01-10-2012

Verspuij, Douwe P.

56

Kap/Ritm

01-10-2012

Vloot van Vliet, Jan Willem van der

32

Kap/Ritm

01-11-2012

Petter, Hans

56

LtKol

01-11-2012

Klaver, Hendrik O.

47

Tlt

01-12-2012

Oostendorp, Lex

56

LtGen

01-12-2012

Beersum, Wilbert van

56

Maj

01-12-2012

Koelma, Willem H.

56

Maj

01-12-2012

Mighout, Robert J.

56

Maj

01-12-2012

Zuilen, Roland A.F. van

58

LtKol

01-12-2012

Molenaar, Hans

56

LtKol

01-12-2012

55