INNOVATIEPROGRAMMA ONDERWIJS OP MAAT PROJECT: COMMUNITY MANAGEMENT ACTIVITEITENPLAN 2015
WWW.SURF.NL/ONDERWIJS
Innovatieprogramma Onderwijs op Maat Project: Communitymanagement
INHOUD 1. Community management 3 1.1 Doelen 3
2. Werkwijze en deliverables 4 2.1 Communitymanagement 4 2.2 Productmanagement 6 2.3 Overzicht deliverables 7
3. Samenwerking en raakvlakken met andere projecten 8
Innovatieprogramma Onderwijs op Maat Het hoger onderwijs ziet zich geconfronteerd met een studentenpopulatie die steeds meer divers van samenstelling is, eigen devices meeneemt en verwacht overal en altijd draadloos toegang te hebben tot hun leeromgeving en (open) leermateriaal. Omdat studenten een verschillende leerbehoefte en studieaanpak hebben, voldoet het one-size-fits-all principe niet om hen optimaal te bedienen. De mogelijkheden om onderwijs op maat aan te bieden groeien dankzij ICT. Met het programma Onderwijs op Maat draagt SURFnet bij aan het realiseren van de ambitie van instellingen voor hoger onderwijs om gepersonaliseerd en flexibel onderwijs aan te bieden dat zo goed mogelijk aansluit bij de leerbehoeften van de individuele student. Binnen het programma worden zes projecten uitgevoerd: 1. Communitymanagement 2. Open en Online Onderwijs 3. Toetsing en Toetsgestuurd Leren 4. Flexibele en Persoonlijke Digitale Leeromgeving 5. Learning en Academic Analytics 6. Proeftuin
2
Innovatieprogramma Onderwijs op Maat Project: Communitymanagement
1. COMMUNITY MANAGEMENT Afstemming, disseminatie, professionalisering en dienstverlening zijn sleutelwoorden binnen het project Communitymanagement. Om optimaal te kunnen blijven aansluiten bij actuele vraagstukken van instellingen blijft voortdurende afstemming noodzakelijk: nieuwe ontwikkelingen of vraagstukken kunnen mogelijk leiden tot nieuwe projecten en/of dienstverlening. Binnen instellingen wisselen we daarom regelmatig informatie uit met betrokkenen van (centrale) onderwijsvernieuwingsprogramma’s. Ook organisaties als VSNU, Vereniging Hogescholen, NFU, ISO en LSVB zijn belangrijke gesprekspartners, net als internationale partnerorganisaties. Jaarlijks organiseren we Dé Onderwijsdagen, waar naast resultaten van het programma en special interest groups, ook nieuwe trends en ontwikkelingen centraal staan. Ook met studiereizen geven we vorm aan de ontwikkeling en het delen van kennis. In nauwe afstemming met de overige projecten binnen het programma Onderwijs op Maat identificeren we wensen en mogelijkheden van dienstverlening voor het onderwijs. Dat kunnen diensten zijn van instellingen zelf, van marktpartijen die via gunstige overeenkomsten van SURFmarket producten aan kunnen bieden, of ontwikkeld en/of aangeboden worden door SURFnet.
1.1 Doelen Het project Communitymanagement is onderdeel van het innovatieprogramma Onderwijs op Maat. Met dit programma draagt SURFnet bij aan de ambitie van instellingen voor hoger onderwijs om gepersonaliseerd en flexibel onderwijs aan te bieden dat zo goed mogelijk aansluit bij de leerbehoeften van de individuele student. Hoofddoel van het project: Instellingen participeren in een samenhangend programma om met behulp van ICT de kwaliteit van onderwijs te verbeteren en beschikken over een operationeel dienstenportfolio voor onderwijs. In 2015 willen we het volgende hebben bereikt: • Het programma Onderwijs op Maat biedt een samenhangend programma aan om met behulp van ICT de kwaliteit van onderwijs te verbeteren. Het sluit aan op de agenda’s van instellingen voor hoger onderwijs en onderzoek en gaat in op actuele vraagstukken. Nieuwe ontwikkelingen worden tijdig geïntegreerd in het programma. • Het programma Onderwijs op Maat biedt instellingen een breed overzicht van actuele ontwikkelingen op het gebied van ICT en onderwijs en kan de mogelijke impact van die ontwikkelingen op het onderwijs duiden. SURFnet is daarmee een serieuze gesprekspartner van instellingen, koepelorganisaties, de overheid en (inter)nationale partners. • Het programma Onderwijs op Maat organiseert dat instellingen kunnen beschikken over een operationeel dienstenportfolio voor onderwijs, met diensten van marktpartijen, instellingen en SURF. • Waar mogelijk zorgt SURFnet voor additionele externe (co-)financiering van (nieuwe) projecten binnen het programma Onderwijs op Maat.
3
Innovatieprogramma Onderwijs op Maat Project: Communitymanagement
2. W ERKWIJZE EN DELIVERABLES Om de geformuleerde doelen te realiseren zetten we in 2015 in op: • uitbreiding van het netwerk; • afstemming met stakeholders; • signaleren van trends en ontwikkelingen; • dissemineren van resultaten; • businessmodels dienstenportfolio voor onderwijs. Dat doen we in twee werkpakketten: communitymanagement en productmanagement. Deze laatste is specifiek gericht op het dienstenportfolio.
2.1 Communitymanagement Uitbreiding van het netwerk SURFnet werkt samen met een uitgebreid en gewaardeerd netwerk binnen instellingen voor hoger onderwijs en onderzoek. Zo bestaan er een groot aantal special interest groups met ruim 1.000 experts op deelgebieden van ICT en Onderwijs. Er zijn talloze onderwijsadviseurs, docenten en andere medewerkers van instellingen betrokken in door SURF gesubsidieerde projecten. En er bestaan netwerken van onderwijsadviseurs waar SURF contact mee onderhoudt. We onderhandelen met leveranciers en werken samen met ICT-afdelingen van instellingen. Dankzij het uitgebreide netwerk kan SURF de ambities op het gebied van onderwijsvernieuwing samen met instellingen realiseren. De ambitie om het onderwijs te vernieuwen en te verbeteren met behulp van ICT raakt steeds meer verankerd in strategische plannen van instellingen. Instellingen richten daardoor steeds vaker centrale onderwijsvernieuwingsprogramma’s in met stuurgroepen waar faculteitsdirecteuren of domeinvoorzitters zitting in hebben. In 2015 starten we de dialoog met programmamanagers van onderwijsvernieuwingsprogramma’s en leden van stuurgroepen over onderwijsvernieuwing. Het doel hier van is om het bestaande netwerk uit te breiden met deze doelgroep. Voor programmamanagers en stuurgroepleden ontwikkelen we in 2015 een (deels online) leergang binnen SURFacademy. Het programma Onderwijs op Maat wil nadrukkelijk ook docenten en studenten betrekken in de dialoog over onderwijsvernieuwing. Binnen alle projecten van het programma Onderwijs op Maat heeft dit een belangrijke plaats. In samenspraak met vertegenwoordigers van instellingen, ISO en LSVB, ontwikkelen we een strategie om docenten en studenten op een effectieve manier hier bij te betrekken. Deliverables: • Uitbreiding netwerk met programmamanagers onderwijsvernieuwingsprogramma’s van instellingen voor hoger onderwijs en leden van stuurgroepen (ICT en) Onderwijs • Strategiedocument samenwerking/afstemming met docenten en studenten
Afstemming met stakeholders De inrichting en uitvoering van de projecten binnen het programma vinden plaats in afstemming met inhoudelijke experts op specifieke thema’s, bijvoorbeeld via de special interest groups. In de afstemming binnen het project Communitymanagement staat dialoog over het brede thema onderwijsvernieuwing centraal. Thema’s voor 2015 zijn de manier waarop instellingen onderwijsvernieuwing organiseren en georganiseerd kan worden. In 2015 publiceren we een artikel over de organisatie van onderwijs
4
Innovatieprogramma Onderwijs op Maat Project: Communitymanagement
vernieuwingen en naar aanleiding van deze publicatie wordt een seminar georganiseerd. Om een brede dialoog over het programma als geheel te organiseren vindt in 2015 een seminar over het programma plaats waar inhoudelijke discussies gevoerd kunnen worden. Behalve afstemming met relevante vertegenwoordigers van instellingen (studenten, docenten, ICT) adviseurs, programmaleiders van onderwijsprogramma’s, leden van stuurgroepen, etc.), is het ook zinvol af te stemmen met portefeuillehouders onderwijs en/of onderwijsvernieuwing van VSNU, Vereniging Hogescholen, NFU, ISO, LSVB, en het ministerie van OCW. In 2015 organiseert SURFnet een gecombineerd werkbezoek aan SURF voor deze organisaties. Daarnaast overlegt SURFnet minimaal één maal afzonderlijk met deze organisaties over wederzijdse agenda’s en aandachtspunten. Deliverables: • Artikel en seminar ‘Organisatie van onderwijsvernieuwing in het hoger onderwijs’ • Werkbezoek koepelorganisaties en overheid • Regulier agendaoverleg met koepels en overheid
Signaleren trends en ontwikkelingen Vanuit het project wordt inhoudelijk afgestemd over ontwikkelingen op het gebied van onderwijsvernieuwing met internationale partnerorganisaties als JISC en Educause. Met een aantal Europese organisaties, waaronder JISC en CSC, onderzoeken we of intensievere kennisuitwisseling en samenwerking op het gebied van onderwijsvernieuwing zinvol is. In 2015 organiseren we ten minste één studiereis naar een relevant congres. Daarnaast stellen we kennis uit relevante literatuur en blogs beschikbaar, bijvoorbeeld via SURFspace. Tijdens Dé Onderwijsdagen is nadrukkelijk aandacht voor nieuwe trends en ontwikkelingen in trendwatchingsessies. Als er aanleiding voor is, organiseren we een apart seminar trendwatching binnen SURFacademy. Deliverables: • Verkenning Europese samenwerking • Studiereis met minimaal 30 deelnemers, met strategie voor keuze te bezoeken congressen • Trendwatchingsessies Onderwijsdagen en/of SURFacademy
Dissemineren van resultaten Dé Onderwijsdagen bieden een overzicht van actuele ontwikkelingen op het gebied van ICT binnen het hele onderwijsveld. Het is een driedaags congres dat bestaat uit een verdiepende pre-conferentie, een dag voor het hoger onderwijs en een dag voor het primair, voortgezet en middelbaar onderwijs. Over de invulling van het inhoudelijke programma vindt afstemming plaats met de special interest groups en andere experts. Ook de inzichten, kennis en ervaring die door middel van activiteiten en projecten binnen het SURFnet programma Onderwijs Op Maat opgedaan worden, vinden een podium tijdens Dé Onderwijsdagen. Deliverable: • De Onderwijsdagen zijn bezocht door ten minste 600 deelnemers, met een waardering van minimaal een 7,5
5
Innovatieprogramma Onderwijs op Maat Project: Communitymanagement
2.2 Productmanagement Businessmodels dienstenportfolio voor onderwijs In de komende jaren onderzoeken we welke rol SURFnet kan spelen om er voor te zorgen dat instellingen kunnen beschikken over een operationeel en evenwichtig dienstenportfolio voor onderwijs. Samen met instellingen onderzoeken we aan welke diensten voor onderwijs behoefte is, welke diensten ingekocht of zelf ontwikkeld moeten worden en stellen we businessmodels op voor potentiële dienstverlening. In 2015 ligt de focus in dit werkpakket op inventarisatie van vraag(aspecten), wensen en mogelijkheden tot dienstontwikkeling en/-aanbod die binnen de Onderwijs op Maat projecten spelen. De samenhang met het totale SURF(net) dienstenportfolio staat daar bij voorop. Dit onderzoek vindt plaats volgens het LifeCycle Product Management (LCPM) proces, waarin een idee zich in een aantal fases met duidelijke go/no go ontwikkelt tot een nieuwe dienst. Onderzoek naar mogelijke diensten op het gebied van learning analytics, open en online onderwijs, toetsing en toetsgestuurd leren, en persoonlijke en flexibele leeromgeving zijn als deliverable opgenomen in de projectplannen van de betreffende projecten. Deliverables: • Eerste opzet/roadmap SURFnet Onderwijsdienstenportfolio 2015 • Businessmodels • Evaluatie ontwikkeling dienstenportfolio: resultaten en aanbevelingen
6
Innovatieprogramma Onderwijs op Maat Project: Communitymanagement
7
2.3 Overzicht deliverables DELIVERABLES Q2
TYPE
WANNEER
Werkbezoek koepelorganisaties en overheid
CM
Bijeenkomst
Q2
Artikel en seminar ‘Organisatie van onderwijsvernieuwing in het hoger onderwijs’
CM
Doc en seminar
Q2
Eerste opzet/roadmap SURFnet Onderwijsdienstenportfolio 2015
PM
Doc
Q2
Uitbreiding netwerk met programmamanagers onderwijs vernieuwingsprogramma’s van instellingen voor hoger onderwijs en leden van stuurgroepen (ICT en) Onderwijs
CM
Businessmodels
PM
DELIVERABLES Q3
Q2-Q4
Doc
Q2-Q4
TYPE
WANNEER
Strategiedocument samenwerking/afstemming met docenten en studenten
CM
Doc
Q3
Regulier agendaoverleg met koepels en overheid
CM
Verslagen
Q3-4
TYPE
WANNEER
DELIVERABLES Q4 Leergang Leiderschap onderwijsvernieuwing SURFacademy
CM
SURF-academy
Q4
Studiereis met minimaal 30 deelnemers met strategie voor keuze te bezoeken congressen
CM
Studiereis
Q4
Trendwatchingsessies Onderwijsdagen en/of SURFacademy
CM
Bijeenkomst
Q4
Onderwijsdagen bezocht door ten minste 600 deelnemers, met een waardering van minimaal 7,5
CM
Congres
Q4
Evaluatie ontwikkeling dienstenportfolio: resultaten en aanbevelingen
PM
Doc
Q4
Verkenning Europese samenwerking
CM
Verslag
Q4
CM = communitymanagement PM = productmanagement
Innovatieprogramma Onderwijs op Maat Project: Communitymanagement
8
3. S AMENWERKING EN RAAKVLAKKEN MET ANDERE PROJECTEN Het project Communitymanagement is één van de zes projecten binnen het Onderwijs op Maat programma, één van de 10 innovatieprogramma’s van SURF. Community management bewaakt de samenhang en samenwerking over het brede thema van onderwijsvernieuwing tussen de verschillende projecten. De opbouw van een dienstenportfolio gebeurt in nauwe afstemming met de overige projecten van het programma Onderwijs op Maat. De invulling van de dienstverlening gebeurt in samenwerking met SURFnet, SURFmarket, SURFsara en de instellingen. Daarnaast zijn er relaties met andere programma’s in het SURF Meerjarenplan. Onderwerpen als draadvrij en identitymanagement zijn relevant voor verschillende projecten, evenals ontwikkelingen rondom SURFconext en cloudvraagstukken. SURFmarket speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling van het productportfolio. Bestuurlijke afstemming en afstemming met andere programma’s wordt in samenspraak met SURF georganiseerd.
Samenwerking met nationale en internationale ontwikkelingen/programma’s/ projecten SURFnet stemt af en werkt samen met VSNU, Vereniging Hogescholen, NRTO, NFU, Kennisnet, JISC, Educause, Edustandaard, IMS, Open Education Consortium, Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek, GÉANT Association.
Mogelijke samenwerkingspartners Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en NWO zijn mogelijke samenwerkingspartners in het realiseren van gemeenschappelijke ambities.
Meedoen aan dit project? Vragen? Neem contact op met: Annette Peet 088 787 36 08
[email protected]
Programmamanager Onderwijs op Maat Christien Bok 088 787 36 58
[email protected]
SURF Kantoren Hoog Overborch (Hoog Catharijne) Moreelsepark 48 Postbus 19035 3501 DA Utrecht T +31 (0)88 78 73 000
[email protected] www.surfnet.nl
2015
beschikbaar onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederland. www.creativecommons.org/licenses/by/3.0/nl