DIVERSITEIT IN het onderwijs
O n d e r st e u n i n g o p m a at va n
onderwijs initiatieven
Diversiteit in Vlaanderen Een diversiteitsvriendelijk Vlaanderen Vlaanderen is divers, ook etnisch-cultureel. De aanwezigheid van mensen met een migratieachtergrond stelt lokale besturen, instellingen en organisaties voor uitdagingen. Die nieuwe realiteit leeft ook in buurten en speelt mee in contacten tussen mensen. Dit vraagt om openheid en wederzijds respect.
— 2
Als professioneel expertise- en ondersteuningscentrum inzake etnisch-culturele diversiteit wil Prisma vzw daartoe een bijdrage leveren in de provincie Antwerpen. Als onthaalbureau organiseren we het inburgeringstraject. We begeleiden de inburgeraars vanop het moment dat ze zich aandienen tot het ogenblik waarop ze hun inburgeringsattest behalen. We ondersteunen en begeleiden ook lokale overheden en diensten in het omgaan met etnisch-culturele diversiteit. We moedigen initiatieven en projecten aan die het samenleven in diversiteit bevorderen. Dat is de opdracht van het diversiteits- en integratiecentrum van Prisma vzw. Met een focus op de brede samenleving gaat Prisma vzw voor een diversiteitsbeleid dat rekening houdt met verschillen, maar ook gelijkenissen ziet en stimuleert.
Wie zijn we? Wat doen we? Het diversiteits- en integratiecentrum van Prisma vzw Lokale besturen hebben een regiefunctie in het lokale integratiebeleid. Als diversiteits- en integratiecentrum ondersteunen we hen hierin. Dat kan beleidsmatig zijn of via het opzetten van projecten of trajecten op vraag van, en in samenwerking met het lokale bestuur. We moedigen daartoe ook bovenlokaal overleg en samenwerking aan. We begeleiden diensten en organisaties die willen werken aan de toegankelijkheid van hun aanbod voor mensen met een migratieachtergrond. Een aangepast beleidskader, het aanscherpen van competenties, maar vooral het samen zoeken naar concrete antwoorden: het diversiteits- en integratiecentrum helpt je op weg. We stimuleren burgers, organisaties en overheden om vorm te geven aan een samenleving met meer sociale samenhang, over sociale, levensbeschouwelijke en etnischculturele grenzen heen. Dat doen we door initiatieven die gericht zijn op ontmoeting en dialoog te ondersteunen. In sommige gevallen gebeurt dit ook door te bemiddelen.
— 3
Onderwijsinitiatieven uitgedaagd
— 4
Onderwijskansen bepalen in belangrijke mate de toekomstkansen. Een goede scholing blijft een hefboom tot maatschappelijke integratie, zeker in de kennissamenleving van vandaag. Veel jongeren uit maatschappelijk kwetsbare milieus verlaten de schoolbanken nog altijd zonder de nodige kwalificaties. Ondanks vele inspanningen om gelijke onderwijskansen te realiseren, blijft dit probleem bestaan. Vooral etnisch-culturele minderheden zijn een kwetsbare groep. De complexiteit van het onderwijssysteem, uiteenlopende verwachtingen en taal- en andere drempels, het blijft zoeken naar een aanpak voor een sterk onderwijs voor iedereen. Scholen en andere onderwijspartners krijgen te maken met vragen en problemen waarvoor niet altijd pasklare antwoorden zijn. We helpen hen bij het zoeken naar realistische en creatieve antwoorden. De focus ligt daarbij op etnisch-culturele minderheden, maar het doel is een succesvol onderwijsparcours voor iedereen.
We ondersteunen lokale besturen bij hun lokaal (flankerend) onderwijsbeleid. Ook ondersteunende netwerken/diensten en overlegplatformen binnen de sector kunnen bij het diversiteits- en integratiecentrum van Prisma vzw terecht.
Wij maken werk van… Onderwijsorganisaties die sterk staan in een diverse samenleving Wij ondersteunen directies bij het uitbouwen van een beleid dat aansluit bij de etnischculturele diversiteit van leerlingen en hun ouders.
Medewerkers die professioneel omgaan met diversiteit — 6
Wij werken aan het versterken van de interculturele competenties en draagkracht van personeelsleden.
Een onderwijsaanpak die afgestemd is op de diverse samenleving Wij bekijken waar er verbetermogelijkheden zijn. De focus ligt daarbij vooral op ouderbetrokkenheid en meertaligheid. Positieve aandacht voor de rijkdom van de verschillende culturen in een schoolgemeenschap kan daarbij een verbindende factor zijn. De leerkrachten van morgen zijn kritische bouwstenen voor een sterk onderwijs voor iedereen. Daarom bieden we ondersteuning bij de ontwikkeling van leerkansen die bijdragen tot de competentieontwikkeling van leerkrachten in opleiding.
Contact en communicatie met etnischculturele minderheden Je kan bij ons terecht voor expertise, achtergrond en tips rond interculturele communicatie.
Ontmoeting en dialoog Wij bieden ondersteuning bij het opzetten en uitvoeren van initiatieven die ontmoeting en dialoog tussen verschillende groepen en gemeenschappen stimuleren.
— 7
Samenleven in diversiteit Etnisch-culturele diversiteit geeft soms aanleiding tot spanningen en conflicten. Wanneer nodig herstellen we de dialoog tussen groepen in conflict.
Inburgeraar wordt burger Wij creëren kansen voor de integratie van nieuwkomers. Binnen de onderwijssector liggen voor hen heel wat mogelijkheden om zich vrijwillig te engageren.
Ik zou willen dat alle kinderen op dezelfde manier worden bekeken: gelijke kansen voor iedereen.
Onze aanpak • Sessie op maat: Vorming, workshop, spel, intervisie, panelgesprekken, studiebezoeken, dialoogtafels, ... • Gerichte interventie: Probleemanalyse, casusbespreking, ... • Procesbegeleiding: Samen stappen zetten om verandering te realiseren inzake diversiteit (analyse, visieontwikkeling, actieplan met vertaling naar concrete interventies, competentieontwikkeling, verhoogde toegankelijkheid van het aanbod, …). • Coaching: Individuele begeleiding van medewerkers die verantwoordelijk zijn voor zorg en/of gelijke onderwijskansen (methodisch advies, materiaaluitwisseling, doorverwijzing, …). • Project: Samen werken we een project uit rond etnisch-culturele diversiteit (sensibilisering, campagne, tentoonstelling, …). • Faciliteren: Samenbrengen en in contact brengen van partners, samenwerking opstarten, partners motiveren.
— 9
Voorbeelden Een school wil actief en consequent aan de slag met de meertaligheid van leerlingen en hun ouders Mogelijke acties uit ons aanbod: Een bevraging en analyse om zicht te krijgen op de taalsituatie in de eigen school. Van daaruit ondersteunen we de totstandkoming van afspraken over het taalgebruik op school.
—
10
Een vorming met tips en tools rond interculturele communicatie, huisbezoeken of basisinzichten inzake meertaligheid op school voor de medewerkers van de school. Een leertraject met een studiebezoek en intervisiemomenten voor zorgcoördinatoren en/of andere medewerkers met betrekking tot initiatieven die verband houden met meertaligheid.
Een scholengemeenschap wil een beleid rond ouderbetrokkenheid ontwikkelen Mogelijke acties uit ons aanbod: Wij bieden procesbegeleiding aan de directies om een beleid inzake ouderbetrokkenheid op te starten en uit te voeren. We maken samen een analyse, stellen prioriteiten en doelstellingen op en werken een actieplan uit.
Via het bordspel ‘Kompas’ maken we de aanwezige spanningsvelden bij de medewerkers bespreekbaar en realiseren we een draagvlak voor ouderbetrokkenheid. We ondersteunen een proeftraject met anderstalige vrijwilligers bij schoolactiviteiten. We ontwikkelen een visietekst over ouderbetrokkenheid . We begeleiden een dialoogtafel met leerkrachten en ouders over communicatie tussen school en ouders.
Een lerarenopleiding wil diversiteit een concrete plek geven in hun opleiding Mogelijke acties uit ons aanbod: Wij brengen onderwijspartners samen en faciliteren de totstandkoming en uitvoering van een haalbaar stagemodel (bv. via huistaakbegeleiding) dat leerkrachten in opleiding in contact brengt met de leef-en studieomgeving van maatschappelijk kwetsbare ouders. Wij ondersteunen dergelijke initiatieven via vorming en intervisie van de betrokken actoren doorheen het proces. Wij organiseren een ‘Belgen in de Klasmoment’. Zo komen studenten in contact met nieuwkomers.
—
11
Ik kies voor een open school waar iedereen zich thuis voelt. Leerlingen, ouders, leerkrachten én buurtbewoners.
Diversiteits- en integratiecentrum Prisma vzw Brusselsepoortstraat 8 | 2800 Mechelen T 015 28 18 30 E
[email protected] W www.prismavzw.be
Het diversiteits- en integratiecentrum is een afdeling van Prisma vzw, het expertise- en ondersteuningscentrum inzake etnisch-culturele diversiteit in de provincie Antwerpen. www.prismavzw.be VU: Kris Cleiren, Brusselsepoortstraat 8, 2800 Mechelen - september 2012