Openbare Scholengemeenschap voor atheneum, havo en mavo
Gezond- en sportief schoolbeleid op Graaf Engelbrecht Breda • Paul de Groot • Emiel de Lange
Introductie & Programma workshop • • • • • •
Presentatie gezonde school 20’ Presentatie sport onderwijs 15’ Invullen van uw ‘fitheids-formulier’ 5’ Hoe fit bent u? Fitheidstest! 15’ Nabespreken test 5’ Vragen? 10’
Graaf Engelbrecht Gezonde School Sportief en gezond!
• Hoe is het proces Gezonde School verlopen? – Wat waren onze prioriteiten?
• Hebben we onze doelen bereikt? • Hoe verder?
Wat is een gezonde school?
6
Een gezonde school… …werkt volgens de gezonde school methode aan gezondheid en veiligheid van leerlingen en werknemers
De Gezonde School Methode gaat uit van vier kernpunten: 1. School staat centraal 2. Onderdeel van schoolplan 3. Collectieve preventie én individuele zorg 4. Lokale samenwerking
Wat is het doel van de methode?
Werken vanuit de gezonde school methode 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Bepaling van de zorgbehoefte Bepaling van de prioriteiten Bepaling van activiteiten en strategieën Opstellen van een gezondheidsplan Uitvoering van de plannen Evaluatie
Bepaling van de zorgbehoefte en prioriteiten: Docenten,ouders en leerlingen en directie ondervraagd → 3 thema’s: - Verbetering voedingsaanbod - Een gezond schoolklimaat - Gezondheidseducatie
Uitvoering plannen • Gezondheidscoördinator verantwoordelijk voor uitvoeren van beleid en de daarbij gemaakte plannen. • Werkgroep van docenten bedenkt plannen en organiseert de uitvoering. • Personeel: uitvoering plannen • Directie: Besluitvorming beleid.
Bepaling activiteiten en strategieën • Voedingsaanbod: aanpassen kantine aanbod • Gezond schoolklimaat: bevorderen goede sfeer (gedragsregels over pesten, agressie, vandalisme, diefstal e.d.) • Gezondheidseducatie: gezonde voeding, gevaren van alcohol, drugs e.d. • Invoering methode Leefstijl in klas 1 en 2
6 jaar gezond? 2004-2010: Tijd voor een evaluatie
Enquête bij leerlingen, personeel en ouders • rubrieken die te maken hebben met de Gezonde school: – – – – –
Voedingsaanbod Gezond schoolklimaat Gezondheidseducatie Sport en bewegen Zorgaanbod & Ondersteuning en begeleiding
• Aantal respondenten: – 267 leerlingen (vooral 4e en 5e jaars)
Prioriteit Verbetering voedingsaanbod Enquête: – Aanbod en beprijzing slecht beoordeeld – Wel gezond assortiment gewenst!
Bereikt: – Smoothies geïntroduceerd. 2008 - nu – Dag van de smaak georganiseerd 2008
Conclusie – Te weinig bereikt behalve incidentele acties – Voedselaanbod voldoet niet aan richtlijnen Voedingscentrum.
Zorgwekkend: meest zichtbare aspect gezonde school! Laaghangend fruit
Prioriteit Een gezond schoolklimaat Enquête: – Goede zorg voor leerlingen met problemen – Sommige docenten moeten beter leren omgaan met emotioneel en agressief gedrag leerlingen – Gedragsregels kunnen duidelijker – Men wil een schoon gebouw (maar hier niet bij helpen)
Bereikt: – Er is een zorgteam, leerling-bemiddeling, Sova training, lentorenproject, examenvreestraining – Er zijn themadagen georganiseerd rond pesten en respect
Prioriteit Gezondheidseducatie Enquête: – in de lessen onvoldoende aandacht voor gezonde voeding – Meer aandacht voor gevaren van alcohol, drugs, roken en medicijngebruik gewenst – Meer aandacht voor normen en waarden, pesten en geweld
Bereikt: • Reeks gezondheidslessen aangeboden in klas 2 bij biologie/verzorging
Sport en bewegen Enquête: – Leerlingen zijn tevreden – Graag nog meer sportactiviteiten!
Bereikt: – Sportklassen! – Gym als examenvak! – Zeer enthousiaste sectie
Conclusie van evaluatie • Sommige prioriteiten onvoldoende behaald – Voedingsaanbod – Educatie
• Mogelijke oorzaken prioriteiten niet gehaald: – Beleidskeuzes – Verantwoordelijkheden voor gezonde school te verdeeld – Te weinig samenhang tussen en herkenbaarheid van initiatieven
• Sport en zorg gaan goed!
Nieuwe plannen en nieuwe organisatie
Taakgroep: Educatie • Doelstelling: – Het beter zichtbaar maken van gezondheidsthema’s binnen de lessen biologie/verzorging, lichamelijke opvoeding en studielessen
• Doelen: – Ontwikkelen /aanbieden nieuw lesmateriaal rondom alcohol en drugsgebruik in klas 1 en 2 – Aanbieden lessen over alcohol in klas 1(plus toneelstuk) – gezondheidsthema’s laten terugkomen in bovenbouw bij studielessen en vaklessen biologie en lichamelijke opvoeding.( gastlessen GGD) – meer aandacht besteden aan combinatie voeding,sport en gezondheid
Taakgroep: Voeding op school • Doelstelling: – Een aanbod creëren in de kantine dat voldoet aan de richtlijnen van het Voedingscentrum
• Doelen: – Kantineaanbod verbeteren en coderen op gezond/minder gezond – Acties om gezonde producten te promoten – Blijvend werken aan kantine aanbod
Taakgroep: PR en zorg • Doelstelling: – Door o.a. gastlessen, studielessen en themadagen een beter inzicht geven in het zorgaanbod en andere Gezonde School thema’s (voeding, sport en bewegen)
• Nieuwe doelen: – PR: herkenbaarheid, samenhang, binnen school, externe communicatie – Activiteiten organiseren en (studie)lessen maken.
Concluderend: • Sportief? – Ja! – Paul vertelt er zo meer over
• Gezond? Aan de slag! – Nieuwe organisatie – Samenhang in beleid en uitvoering – Meer herkenbaarheid initiatieven – Doel- en resultaatgericht werken
Programma workshop
• • • • • •
Presentatie gezonde school Presentatie sport onderwijs Invullen van uw ‘fitheids-formulier’ Hoe fit bent u? Fitheidstest! Nabespreken test Vragen?
Het fitheidbeleid op het Graaf Engelbrecht
Programma • •
•
De opstart Gezondheid binnen ons huidige sportaanbod op school; - de reguliere lessen LO - de sportklassen - LO als examenvak Algemene voorwaarden; gezondheid en hygiëne in de sportlessen
De opstart Vanaf het moment dat het in 2001 vanuit de overheid mogelijk wordt gemaakt om voor havo –en vwo-leerlingen LO als examenvak te kiezen leerlingen start het Graaf Engelbrecht hiermee. Gelijktijdig start men in de onderbouwklassen met de sportklas.
• •
In 2001: In de onderbouw gestart met sportklassen op het Graaf Engelbrecht, initiatiefnemer: Kees Rijgersberg. Voor de havo –en vwo-bovenbouw start LO2; de mogelijkheid om LO als examenvak te kiezen, initiatiefnemers: Kees Rijgersberg en Mark Rompa.
Gezondheidseducatie in de reguliere lessen LO
De door de overheid vastgestelde urentabel voor LO in het middelbaar onderwijs: Klas:
Urennorm LO
Graaf Engelbrecht
Graaf Engelbrecht (reguliere lessen LO + sportklas of examenvak LO)
1
3
3
3+3=6
2
3
3
3+3=6
3
2
2
2+2=4
4
2
2
2+3=5
5
2
2 (H) 1 (V)
2+3=5
6
1
2
1+2=3
Gezondheidseducatie in de reguliere lessen LO Wat wordt er op het gebied van gezondheid tijdens deze lessen gedaan: •
Conditietesten: - 20 m. shuttlerun-test: ieder leerjaar twee keer. - Coopertest: ieder leerjaar één keer. - 6 minuten-loop: onderbouw één keer.
•
Fitheidstesten: - Conditiecircuit (onderbouw). - Eurofit-test (bovenbouw).
Lekker veel bewegen; de sportklas! •
Wat is een sportklas?
Voor leerlingen in de onderbouw de mogelijkheid om 2 of 3 uur extra veelzijdig te bewegen in de week. Met aan het eind van ieder blok van 8 weken (2 verschillende activiteiten) een sportklasrapport. Voorbeeld voor de brugklas: 6 uur Lichamelijke Opvoeding (LO): 3 uur reguliere lessen (met de klas) 3 uur extra sportklas in de vrije ruimte Sportactiviteiten: - Bewegingsonderwijs (basisvorming) - Trainingen (diverse sporten) - Clinics (demonstratietrainingen) - Excursies
Lekker veel bewegen; de sportklas! De leerdoelen van de sportklas: • • • • • • • • •
Veelzijdig bewegen Samenwerken Hulpverlenen Omgaan met verschillen Leiding geven en accepteren Communiceren Zelfstandig werken Verantwoordelijkheid leren dragen t.a.v. materiaal en elkaar Organiseren
Lekker veel bewegen; de sportklas! Voorbeelden lesprogramma: • • • • • • • • • •
Hockey Tennis Schaatsen Klimmen Zwemmen Bewegen op muziek Snowboarden / skiën Trampoline Volleybal Rugby
En dan….LO2/BSM als examenvak! LO als examenvak: • •
LO2: LO als examenvak voor 3 en 4 mavo. Bewegen, Sport en Maatschappij: LO als examenvak voor de tweede fase van het havo en vwo.
Wat wordt er van de leerlingen verwacht: • Je motorische vaardigheden moeten voldoende zijn. • Plezier hebben in “allround” bewegen. • Interesse hebben in de theoretische achtergrond van sport en bewegen. • Niet vies zijn van het maken van sport- en gezondheidsgerelateerde opdrachten (individueel en in groepen). • Initiatief nemen en verantwoordelijkheidsgevoel tonen.
En dan….LO2/BSM als examenvak! Doelstelling van het vak: Bewegen en Gezondheid: leerlingen leren verklaren welke betekenis sport en bewegen heeft voor de gezondheid. Ze leren tevens omgaan met fitheid testen en verbeteren, blessurepreventie en –behandeling.
En dan nu……. ACTIE!
Programma workshop
• • • • • •
Presentatie gezonde school Presentatie sport onderwijs Invullen van uw ‘fitheids-formulier’ Hoe fit bent u? Fitheidstest! Nabespreken test Vragen?
Programma workshop
• • • • • •
Presentatie gezonde school Presentatie sport onderwijs Invullen van uw ‘fitheids-formulier’ Hoe fit bent u? Fitheidstest! Nabespreken test Vragen?
Programma workshop
• • • • • •
Presentatie gezonde school Presentatie sport onderwijs Invullen van uw ‘fitheids-formulier’ Hoe fit bent u? Fitheidstest! Nabespreken test Vragen?
Openbare Scholengemeenschap voor atheneum, havo en mavo