Opbrengsten De Stapsteen schooljaar 2014-2015
Opbrengsten schooljaar 2014-2015 De Stapsteen
1
Inleiding
3
Verantwoording
3
Ons onderwijs
7
Leerstofgebied overstijgend.
7
Totale uitstroom schooljaar 2014-2015
7
Uitstroom van niet-kort verblijf leerlingen
8
Uitstroomniveau
8
Vergelijking van de uitstroom met het eerder gestelde OPP
9
Analyse van de opbrengsten
9
Eindtoets Cito
12
Consequenties daarvan voor de inrichting van ons onderwijs
13
Bestendiging
13
Analyse van de bestendiging
14
Opbrengsten schooljaar 2014-2015 De Stapsteen
2
Inleiding Iedere school heeft tot taak onderwijs te bieden waarbij de leerlingen kennis, vaardigheden en houdingen verwerven. Uitgangspunt voor dat aanbod zijn de kerndoelen (voortgezet) speciaal onderwijs. De opdracht aan ons is om iedere leerling aan de hand van de daarin besloten kennis-, vaardigheids- en attitudedoelen tot optimale ontwikkeling te brengen. Elk schooljaar verantwoorden wij ons over de opbrengsten van ons onderwijs in relatie tot de vastgestelde ontwikkelingsperspectieven. Centraal staat dat wij ‘eruit halen wat erin zit’: op het gebied van Nederlandse taal, Rekenen en wiskunde en sociale competenties in het bijzonder. In de toekomst zullen er landelijke ‘standaarden’ komen voor het (voortgezet) speciaal onderwijs. Omdat die er op dit moment niet zijn, vergelijken we de behaalde opbrengsten op grond van school-eigen standaarden en maken we duidelijk welke consequenties wij aan de uitkomsten van de evaluatie verbinden voor de inrichting van ons onderwijs. We doen dat eveneens ten aanzien van de bestendiging van onze leerlingen. In oktober doen we, mede vanwege de opbrengstbevraging van de Inspectie van het Onderwijs in november, tot twee jaar na verwijzing navraag naar onze oudleerlingen. In dit document worden daarom alleen de bestendigingsgegevens van de leerlingen die twee schooljaren geleden zijn uitgestroomd getoond.
Verantwoording In de afgelopen jaren heeft De Stapsteen, voorheen Het Mozaïek SO Hengelo, zich ontwikkeld tot een school waar in een cyclisch proces handelings- en opbrengstgericht wordt gewerkt. De Stapsteen is in staat om de opbrengsten zowel op school- groeps- en leerlingniveau in kaart te brengen. Met deze gegevens worden analyses gemaakt en aan deze analyses worden consequenties verbonden voor het onderwijsaanbod. De Stapsteen heeft een schoolstandaard per vak ontwikkeld en deze standaard wordt vertaald naar groeps- en leerlingniveau. Hiermee willen wij de juiste keuzes maken voor het onderwijsaanbod om daarmee de hoogst mogelijke opbrengsten te kunnen realiseren. Onze schoolstandaarden voor begrijpend lezen, rekenen, spelling, werkwoordspelling, technisch lezen en woordenschat hebben we gemaakt door alle resultaten van de landelijke CITO toetsen van genoemde vakken in het afgelopen schooljaar van hoog naar laag te ordenen en vervolgens drie lijnen te trekken, één bij de 20% van de scores, één bij de 80% van de scores en één bij de 90% van de scores. Deze drie lijnen corresponderen met de drie standaarden die De Stapsteen hanteert: 1. Gevorderde standaard, voor de beste 20% leerlingen 2. Voldoende standaard, voor de beste 80% leerlingen 3. Minimum standaard voor de beste 90% leerlingen De Commissie voor de Begeleiding (CvB) heeft besloten om de ambitiestandaarden vast te stellen op het landelijk niveau. Dit mede omdat er geen standaarden zijn voor het speciaal onderwijs. Na elke Cito toets periode zullen wij een analyse maken van de resultaten en kijken of we de resultaten overeenkomen met onze ambities. De resultaten van het schooljaar 2014-2015 staan op de volgende bladzijden vermeld.
Opbrengsten schooljaar 2014-2015 De Stapsteen
3
Schoolstandaarden Begrijpend lezen 3-8-Ambitie LN jun-15 gevorderd
voldoende
p20
p20
school
LN
E3 3.0
118
M4 3.0
minimum
p20
p80
p80
p80
+/-
doel
school
LN
+/-
144
-26
144
96
94
2
94
160
160
0
160
122
115
7
M5
35
37
-2
37
13
16
M6
43
42
1
42
23
M7
60
56
4
56
32
p90
p90 LN
+/-
doel
92
83
9
83
115
104
102
2
102
-3
16
10
10
0
10
23
0
23
17
18
-1
18
34
-2
34
29
29
0
29
-4,6
doel school
p90
0,8
2
Schoolstandaarden Rekenen 3-8 Ambitie LN jun-15 gevorderd p20
p20
school
LN
E3 3.0
137
E4 3.0
voldoende
minimum
p20
p80
p80
p80
p90
+/-
doel
school
LN
+/-
doel school
168
-31
168
102
118
-16
118
190
207
-17
207
161
161
0
E5
85
91
-6
91
66
70
E6
98
101
-3
101
82
E7
116
116
0
116
M8
122
121
1
121
p90
p90
LN
+/-
doel
101
104
-3
104
161
154
150
4
150
-4
70
64
64
0
64
83
-1
83
76
78
-2
78
94
96
-2
96
90
90
0
90
110
103
7
103
105
98
7
98
-9,33
Opbrengsten schooljaar 2014-2015 De Stapsteen
-2,67
1
4
Schoolstandaarden Spelling 3-8 Ambitie LN jun-15 gevorderd
voldoende
p20
p20
school
LN
E3 3.0
216
E4 3.0
minimum
p20
p80
p80
p80
p90
+/-
doel
school
LN
+/-
doel school
248
-32
248
163
172
-9
172
264
298
-34
298
218
234
-16
E5
132
136
-4
136
123
125
E6
141
143
-2
143
130
E7
142
146
-4
146
M8
153
149
4
149
p90
p90
LN
+/-
doel
131
153
-22
153
234
201
220
-19
220
-2
125
122
123
-1
123
133
-3
133
126
130
-4
130
136
136
0
136
135
134
1
134
140
139
1
139
139
136
3
136
-12
-4,83
-7
Schoolstandaarden WerkwoordSpelling 3-8 Ambitie LN jun-15 gevorderd p20
p20
school
LN
E7
104
M8
122
voldoende
minimum
p20
p80
p80
+/-
doel
school
LN
+/-
107
-3
107
91
92
-1
92
119
3
119
100
103
-3
103
0
Opbrengsten schooljaar 2014-2015 De Stapsteen
p80
-2
p90
doel school
p90
p90
LN
+/-
doel
90
88
2
88
100
99
1
99
1,5
5
Schoolstandaarden Technisch lezen 3-8 Ambitie LN – juni 2015 gevorderd
voldoende
p20
p20
school
LN
M3
22
E3
minimum
p20
p80
p80
p80
+/-
doel
school
LN
+/-
32
-10
32
13
13
0
13
44
51
-7
51
33
21
12
M4
44
69
-25
69
36
35
E4
59
77
-18
77
48
M5
65
85
-20
85
E5
80
89
-9
M6
85
93
E6
93
M7
p90
p90
LN
+/-
doel
9
11
-2
11
21
29
16
13
16
1
35
32
27
5
27
47
1
47
44
37
7
37
57
56
1
56
55
47
8
47
89
58
62
-4
62
54
52
2
52
-8
93
69
71
-2
71
58
63
-5
63
97
-4
97
66
77
-11
77
65
70
-5
70
90
101
-11
101
75
79
-4
79
74
72
2
72
E7
99
106
-7
106
81
83
-2
83
81
75
6
75
M8
108
106
2
106
90
86
4
86
88
80
8
80
-10,64
doel school
p90
-0,36
3,55
Schoolstandaarden Woordenschat 3-8 Ambitie LN – juni 2015 gevorderd p20
p20
school
LN
E3
58
E4
voldoende
minimum
p20
p80
p80
p80
+/-
doel
school
LN
+/-
59
-1
59
39
35
4
35
69
70
-1
70
42
46
-4
E5
77
80
-3
80
50
55
E6
84
88
-4
88
62
E7
100
101
-1
101
M8
118
109
9
109
p90
p90
LN
+/-
doel
32
26
6
26
46
39
39
0
39
-5
55
44
48
-4
48
67
-5
67
58
61
-3
61
80
77
3
77
75
71
4
71
89
86
3
86
85
80
5
80
-0,17
Opbrengsten schooljaar 2014-2015 De Stapsteen
-0,67
doel school
p90
1,33
6
Ons onderwijs We kijken wat we willen bereiken met de school, met de groep en de leerling. Of wat zijn onze schooldoelen, onze groepsdoelen en wat is het doel dat we een leerling willen laten halen. In het laatste geval is dat de uitstroomverwachting/uitstroomperspectief. Voor de school en de groep zijn dat de te halen leerstandaarden voor de kernvakken. In het werken in de groep gaan we uit van de middenmoot van de groep (het basisarrangement). Voor leerlingen die boven de middenmoot presteren zullen we leerstof moeten aanbieden die hen verrijkt (verdiept arrangement). Voor leerlingen die minder dan de middenmoot presteren zullen we de leerstof moeten intensiveren (Intensief arrangement). Hierdoor wordt daar waar nodig de leerlijn naar boven of beneden aangepast. In elke groep wordt convergent gewerkt, dat wil zeggen dat we met de hele groep leerlingen telkens aan één set doelen werken. Om die te bereiken is er variatie in de aanpak. Het biedt de mogelijkheid om de groep als totaliteit aan te spreken, zodat leerlingen ook van elkaar kunnen leren, sociaal en inhoudelijk. Alleen als het echt niet anders kan, gaan we over op divergente differentiatie: leerlingen mogen dan langer over dezelfde stof doen.
Leerstofgebied overstijgend. In de afgelopen jaren hebben we steeds meer aandacht besteed aan het leerstof overstijgend leren. In de laagste groepen wordt er met name gewerkt aan de werkhouding van de leerlingen. Het is voor hen een grote overgang van groep 2 naar groep 3 waarin er minder gespeeld wordt en meer leerprestaties worden verwacht. Vanaf groep 4 werken we met de dagtaak, die in de volgende groepen over gaat in de weektaak en in het laatste jaar wordt er gewerkt met een agenda als voorbereiding op het voortgezet onderwijs. Daarnaast wordt er aandacht geschonken aan zelfstandig en samenwerkend leren. De CvB van De Stapsteen wil in het schooljaar 2015-2016 op het gebied van sociaal emotionele ontwikkeling de schoolstandaarden en ambitie schoolstandaarden voor haar school vaststellen. Attendiz breed wordt hiervoor de Sociale Competentie Observatie Lijst (SCOL) gebruikt.
Totale uitstroom schooljaar 2014-2015 In deze paragraaf wordt informatie gegeven over de totale uitstroom in aantallen leerlingen onderscheiden in verschillende categorieën. Totaal aantal leerlingen op 1 oktober j.l. Kort verblijf leerlingen op 1 oktober j.l. (RP) Overige leerlingen op 1 oktober j.l. Totaal aantal leerlingen dat de school dit schooljaar heeft verlaten Aantal niet – kortverblijf leerlingen dat korter dan zes weken de school heeft verlaten Aantal niet – kortverblijf leerlingen dat langer dan zes weken en korter dan twee jaren de school heeft verlaten Aantal niet – kortverblijf leerlingen dat langer dan twee jaren de school heeft verlaten Aantal kortverblijf leerlingen dat de school dit jaar verlaten heeft (RP)
Opbrengsten schooljaar 2014-2015 De Stapsteen
177 n.v.t. n.v.t. 57 n.v.t. 27
30 n.v.t.
7
Uitstroom van niet-kort verblijf leerlingen Uitstroom van leerlingen die langer dan 6 weken op de school verbleven, zowel tussentijdse als einduitstroom: a. Uitstroombestemming (UB): UB Aantal leerlingen BAO SBO 1 SO 10 VSO DB VSO AGL 3 VSO b/k 16 VSO g/t 3 VSO havo/vwo 9 BUITENLAND 2 ONBEKEND PRO 2 VMBO b/k 3 VMBO g/t 5 HAVO/VWO 1 ZORG zonder ond. THUIS ANDERS 2 (particuliere school / zorgboerderij met ond.) Totaal 57
Percentages 1,75 17,54 5,26 28,07 5,26 15,79 3,51 3,51 5,26 8,77 1,75
3,51 100
Uitstroomniveau UN
Aantal leerlingen
M3-E3 M4-E4 M5-E5 M6-E6 M7-E7 M8-E8 Onbekend Totaal
Percentages 1 3 4 13 12 21 3 57
1,75 5,26 7,02 22,81 21,05 36,84 5,26 100
b. Indien beschikbaar de IQ scores van de uitgestroomde leerlingen 130 2 85-99 115-129 7 70-84 100-114 15 55-69 Bij hoeveel van deze leerlingen is sprake van een disharmonisch IQ profiel? (verschil PIQ en VIQ minimaal 15 punten): Opbrengsten schooljaar 2014-2015 De Stapsteen
25 7
Geschat 35-54 Geschat <35 Onbekend
1
29
8
Vergelijking van de uitstroom met het eerder gestelde OPP In deze paragraaf wordt het oorspronkelijke OPP in verband gebracht met de uiteindelijke uitstroom. Dit geldt zowel ten aanzien van einduitstroom als tussentijdse uitstroom. Wanneer een leerling tussentijds is uitgestroomd en dit niet het oorspronkelijke OPP was, wordt dit tweeërlei geïnterpreteerd: positief indien de uitstroom hoger is dan het oorspronkelijke OPP, negatief indien de uitstroom is naar een leerroute lager dan het OPP. Resultaat Lager dan OPP OPP behaald Hoger dan OPP Onbekend Totaal
Aantal leerlingen 6 41 7 3 57
Percentages 10,53 71,93 12,28 5,26 100
Analyse van de opbrengsten Hieronder ziet u de resultaten van de Cito toetsen rekenen, spelling, werkwoordspelling, woordenschat en technisch lezen. Rekenen 3.0 (groepen 3-4)
Rekenen (groepen 5-8)
Opbrengsten schooljaar 2014-2015 De Stapsteen
9
Spelling 3.0 (groepen 3-4)
Werkwoordspelling 7-8
Spelling (groepen 5-8)
Woordenschat
Opbrengsten schooljaar 2014-2015 De Stapsteen
10
Begrijpend lezen (groepen 3 - 4)
Begrijpend lezen (groepen 7-8)
Technisch lezen (ingedeeld op de AVI-niveaus, hierbij dus niet op groepsniveau)
Opbrengsten schooljaar 2014-2015 De Stapsteen
11
In bovenstaande tabellen is de donkergroene staaf de ambitie landelijke norm en de lichtgroene is de gemiddelde score van de leerlingen van De Stapsteen. Voor rekenen en spelling gebruiken we in de groepen 3 en 4 de nieuwe versie CITO toetsen voor deze leergebieden (versie 3.0.) De resultaten van de leerlingen zijn bij deze toetsen lager dan in voorgaande jaren. Wij wijten dit aan het feit dat de toetsen moeilijker zijn dan de vorige versie en omdat er gewerkt wordt met een strengere norm. Daarnaast speelt in de laagste groep ook vaak dat de gedragscomponent dermate fors is dat dit zijn weerslag heeft op de werkhouding en als gevolg daarvan op resultaten. Om de prestaties van de leerlingen in deze groepen te verhogen hebben we er voor gekozen om minder leerlingen in deze groepen te plaatsen, waardoor er meer tijd overblijft om aan de leeropbrengsten te werken. Zoals eerder aangegeven bij leerstof overstijgend besteden we veel aandacht aan de werkhouding. Wij zijn als De Stapsteen tevreden over de resultaten. Onze ambitie is de komende jaren ook in de groepen 3 en 4 minimaal de landelijke norm te behalen. In de volgende leerjaren scoren we over het geheel gezien voornamelijk binnen de landelijke norm. Opvallend is ook dat we in de hogere leerjaren in een aantal gevallen boven de landelijke norm scoren. In deze leerjaren beschikken de leerlingen veelal over een goede werkhouding die mede debet zal zijn aan de resultaten. Op de andere leergebieden scoren we op het landelijk niveau, met in een enkel geval boven of onder de landelijke norm. We hebben het afgelopen jaar veel tijd, mede door het inzetten van een begeleidingstraject, ingezet op het verbeteren van het begrijpend lezen. Voor het leren is begrijpend lezen erg belangrijk. Ook het komend jaar volgen we hiervoor nog een begeleidingstraject. Dit schooljaar staan de leerkrachtvaardigheden met betrekking tot het begrijpend lezen centraal en de transfer naar andere vakken waar deze leerkrachtvaardigheden ook gehanteerd kunnen worden. Bij het technisch lezen zien we dat de resultaten vanaf eind groep 5 (E5) gedeeltelijk onder de landelijke norm liggen. Een mogelijke oorzaak is het minder hardop lezen in de groep, hetgeen in de groepen 3 en 4 wel gebeurd. Daarentegen zijn de resultaten in M8 binnen en voor een klein deel boven de landelijke norm. We zijn als De Stapsteen tevreden over de resultaten, maar zien ook dat we nog sprongen voorwaarts kunnen maken.
Eindtoets Cito In het schooljaar 2012-2013 hebben we voor het eerst deelgenomen aan de eindtoets CITO basisonderwijs. We hebben de leerlingen met uitstroomniveau TL en HAVO/VWO laten deelnemen aan de digitale eindtoets CITO basisonderwijs. Dit schooljaar hebben we alle leerlingen die uitstromen, met uitzondering van de leerlingen met het uitstroomniveau ZML en praktijkonderwijs, laten deelnemen aan de schriftelijke versie van de eindtoets CITO basisonderwijs. In totaal hebben 36 leerlingen deelgenomen. De gemiddelde score bedroeg 528,6 (10 leerlingen scoorden boven het landelijk gemiddelde). Dit is aanmerkelijk lager dan het landelijke gemiddelde. Wij hebben als SO school geen benchmark met SO scholen die aan de eindtoets CITO hebben deelgenomen. Het is voor ons dus niet mogelijk om aan te geven hoe wij deze score moeten duiden. In het afgelopen schooljaar is het schooladvies voortgezet onderwijs voor het eerst afgegeven voorafgaand aan de eindtoets CITO. Bij 6 leerlingen was de eindscore lager dan het gegeven advies. Bij 7 leerlingen was de score hoger dan het advies. Bij de overige leerling kwam de score overeen met het advies. Opbrengsten schooljaar 2014-2015 De Stapsteen
12
Consequenties daarvan voor de inrichting van ons onderwijs Naar aanleiding van de analyse van de opbrengsten hebben wij besloten om in het schooljaar 20152016 het aantal uren op het rooster voor spelling en begrijpend lezen vast te leggen. Voor begrijpend lezen zal er in dit schooljaar door gegaan worden met het begeleidingstraject door een onderwijsadviescentrum. Ook voor technisch lezen zijn er nu uren in het rooster vastgelegd. Hierbij zal er gebruik worden gemaakt van een methode technisch lezen. Om het lezen te bevorderen zijn wij met de bibliotheek Hengelo een samenwerking aangegaan voor de “Bieb op school”. Hiermee krijgen wij de beschikking over een goede leesboeken voor de leerlingen. Hieraan gekoppeld is er de eis tot drie maal in de week voorlezen door de leerkracht en de kinderen dagelijks de gelegenheid te bieden tot stillezen. Op het didactische vlak gaan wij het werken met een lesmodel dat een combinatie is van het Interactief Gedifferentieerde Directie Instructie model (IGDI) en het Expliciete Directe Instructie model (EDI) verder verdiepen.
Bestendiging Uitgangspunt is dat de leerroute behorend bij het gekozen uitstroomperspectief de leerling in voldoende mate toerust om met succes het onderwijs, al dan niet met extra ondersteuning, op de vervolgvoorziening te kunnen volgen. Dat betekent dat er van uit mag worden gegaan dat de leerling twee jaar na plaatsing in beginsel nog steeds op die plek zit, ofwel is doorverwezen naar een plek die in lijn ligt met de uitstroomplek (bijv. uitgestroomd naar groep 8 bao en vervolgens doorgestroomd naar het voortgezet onderwijs, of bijv. vanwege een verhuizing naar een andere, vergelijkbare school gegaan). Als school spannen we ons in om er voor te zorgen dat we zicht hebben op de eisen die de vervolgscholen stellen aan onze leerlingen. We proberen ons onderwijsaanbod daarop af te stemmen. Ook verzamelen we informatie om zicht te houden op de bestendiging van de verworven plaatsen. We doen dit, zoals gezegd in de Inleiding, jaarlijks in oktober. Dat doen we, mede vanwege de opbrengstbevraging van de Inspectie van het Onderwijs in november, tot twee jaar na verwijzing. In dit document worden daarom alleen de bestendigingsgegevens van de leerlingen die twee schooljaren geleden zijn uitgestroomd getoond. In oktober / november worden de gegevens van de leerlingen die ruim een jaar geleden zijn uitgestroomd en geanalyseerd. In het managementgesprek 2, dat in januari plaatsvindt, worden daaruit eventuele consequenties voor de inrichting van het onderwijs besproken tussen directeur en divisiedirecteur. In onderstaande tabellen gaat het om het cohort van twee jaren geleden. Bestendiging leerlingen 2 schooljaren geleden: Aantal schooljaar 12-13 Nog op de uitstroombestemming (incl. verhuizing of 26 vervolgschool die in lijn ligt met uitstroombestemming) Niet meer op de vervolgbestemming (incl. opstroom) 1 Onbekend / anders 0 Totaal 27
Opbrengsten schooljaar 2014-2015 De Stapsteen
Percentages 96 4
13
Analyse van de bestendiging Uit de analyse blijkt dat slechts één leerling veranderd is van uitstroombestemming. Het betreft een leerling die naar het reguliere onderwijs is gegaan en na een jaar geplaatst is op het VSO. Gezien het resultaat zien wij geen noodzaak om hieraan consequenties te verbinden voor ons onderwijs.
Opbrengsten schooljaar 2014-2015 De Stapsteen
14
