β` etadag “Op weg naar Mars” 2 maart 2012 Utrecht
B`etadag 2012 Utrecht
Een uitgave van de B` etadagcommissie 2012 “Op weg naar Mars”: Jaap van Krugten – voorzitter Leonie van Steijn – secretaris, programma wiskunde Jens Schoenmakers – penningmeester Lars Dijkhuizen – programma biologie Rowan Peusen – programma informatica Jaap van Wijck – programma natuurkunde Nikkie Deelen – programma scheikunde Gijs Boosten – bestuurslid A-Eskwadraat Bart Saes – bestuurslid Proton Nora Assendorp – bestuurslid UBV
Datum: 2 maart 2012. Oplage: 100 exemplaren. B`etadagcommissie 2012 p/a Studievereniging A–Eskwadraat Princetonplein 5 3584 CC Utrecht tel: 030 – 253 44 99 fax: 030 – 253 57 87 e-mail:
[email protected] website: http://www.a-eskwadraat.nl/betadag
2
“Op weg naar Mars”
1
Op weg naar Mars
Namens de B`etadagcommissie 2012 heet ik jullie van harte welkom op de Utrechtse B`etadag! Dit jaar is het thema “Op weg naar Mars”. Het thema is ge¨ınspireerd door steeds groter wordende mogelijkheden om het heelal te ontdekken en misschien wel buitenaardse nederzettingen te bouwen. Als we dat voor elkaar willen krijgen moet er natuurlijk een hoop onderzoek gedaan worden. Denk maar eens aan het maken van een raket en hoe die alle krachten tijdens een lancering kan weerstaan, aan de brandstof die de raket weg van de aarde moet krijgen, aan hoe wij kunnen overleven en ons later voorzien van voedsel in die zuurstofloze omgeving en aan alle computers en ingewikkelde programma’s die nodig zijn om contact te houden met de aarde en de raketten op de juiste koers houden. Stuk voor stuk vraagstukken die in de studies biologie, informatica, natuurkunde, scheikunde en wiskunde misschien wel later door jou beantwoord gaan worden! De bedoeling van deze dag is dat je een beter beeld krijgt van de b`etastudies en misschien wel een profiel gaat kiezen met een van die studies in je achterhoofd. De dag begint met een inleidend praatje gevolgd door vijf rondes waarin je kennismaakt met de b`etastudies. Tussen de middag staat er een lunch voor jullie klaar. Aan het einde is tijd voor de bekendmaking van de winnaar van de prijsvragen (die je verderop in het boekje vindt) en kunnen jullie onder het genot van een glaasje fris napraten over waarvan ik van overtuigd ben dat het een leuke dag gaat worden! Succes met de profielkeuzes, maar vooral veel plezier! Jaap van Krugten Voorzitter B`etadag 2012
3
B`etadag 2012 Utrecht
2
Programma
Jullie volgen het onderstaande tijdschema. Op de volgende pagina’s staat beschreven wat je ongeveer kunt verwachten tijdens de colleges.
2.1
Schema
tijd 30
groep A
groep B groep C groep D Inloop met koffie en thee Algemene opening
Biologie Scheikunde
Informatica Biologie
00
09 -10 1000 -1030 1030 -1130 1130 -1230 1230 -1300 1300 -1400 1400 -1500 1500 -1600 1600 -1730
groep E
Natuurkunde Wiskunde Scheikunde Informatica Natuurkunde Wiskunde
Lunch Wiskunde Scheikunde Biologie Natuurkunde Wiskunde Scheikunde Informatica Natuurkunde Wiskunde
Informatica Biologie Scheikunde
Afsluitende borrel en prijsuitreiking
4
Natuurkunde Informatica Biologie
“Op weg naar Mars”
Hier volgt wat informatie over de verschillende rondes. Bij elke stukje staan twee vragen. Als je alle vragen goed hebt en je boekje inlevert bij iemand van de B`etadagcommissie maak je kans op een prijs!
2.2
Biologie
Biologie is een brede studie die veel afstudeerrichtingen kent. Van moleculaire genetica tot tropische ecologie. Vandaag zullen jullie je verdiepen in de plantenbiologie. Planten maken ons leven op aarde mogelijk omdat ze de zuurstof produceren die wij nodig hebben om te ademen. Voordat leven op Mars mogelijk is moet er een manier gevonden worden om daar zuurstof te maken. Vandaag gaan jullie kijken wat planten voor het maken van zuurstof nodig hebben. Vraag 1: Noem drie essenti¨ele dingen die nodig zijn om planten op Mars te laten groeien. Vraag 2: Is het gras groener op Mars? Bedenk een zo goed/leuk/origineel mogelijke beredenering bij je antwoord.
2.3
Informatica
Bij informatica denk je al gauw aan het opzetten van databases, het maken van een Windows applicatie of de nieuwste videogame waar je al tijden op zit te wachten. Maar denk ook eens aan de communicatie met satellieten of hoe precieze berekeningen ervoor zorgen dat een nieuwe module wordt gekoppeld aan het International Space Station. Echter de communicatie naar Mars verloopt niet altijd probleemloos, zoals jullie snel zullen merken tijdens het programma. Vraag 3: In welke programmeertaal is Android geschreven? Vraag 4: Noem 5 landen die bijgedragen hebben bij het realiseren van het International Space Station.
2.4
Natuurkunde
In 1676 werd voor het eerst gemeten dat licht met een eindige snelheid beweegt. Eind 19de eeuw werd duidelijk dat licht een elektromagneti5
B`etadag 2012 Utrecht
sche golf is en wist men dus ook wat de lichtsnelheid moest zijn. Begin 20ste eeuw stelde Einstein vast dat iedereen dezelfde snelheid zou meten, onafhankelijk van de snelheid die de persoon die het meet heeft ten opzichte van de lichtbron. Deze bizarre constatering kon hij alleen verklaring door de Speciale RelativiteitsTheorie te bedenken. Een belangrijke conclusie van deze theorie is dat niets in het heelal sneller kan bewegen dan het licht. Vandaag zullen jullie bij het natuurkunde college gaan leren wat voor gevolgen dit zal hebben voor ruimtereizen en communicatie. Vraag 5: De lichtsnelheid blijft altijd gelijk voor twee waarnemers, ongeacht hun relatieve snelheid. Hoe heet de theorie die Albert Einstein voorstelde in 1905? Vraag 6: Wanneer twee objecten ten opzicht van elkaar in beweging zijn, nemen ze elkaar qua lengte korter waar dan ze bij stilstand zouden doen. Hoe wordt dit fenomeen ook wel genoemd?
2.5
Scheikunde
Op weg naar Mars kom je meer chemie tegen dan je misschien zou denken. Om dit te bewijzen gaan jullie dat zelf onderzoeken bij het de scheikunde ronde. Hoe kom je eigenlijk veilig op Mars zonder dat je zuurstof op raakt? Wat doe je als je een marsmannetje tegenkomt? Wat doe je met je koffie als je Mars bij -140 C wil onderzoeken? Hoe maak je op Mars een kampvuur? Hoe kunnen we bodemonderzoek doen op Mars en nog veel meer vragen zullen hier beantwoord worden. Krijgen we het voor elkaar om Mars op te laten stijgen? Vraag 7: Welke brandstof wordt er gebruikt in een raket? Vraag 8: Wat is het lichtste element dat er is?
2.6
Wiskunde
“Meetkunde van Mars” - Dit verhaal is ge¨ınspireerd door de kanalen die men aan het eind van de 19e eeuw op Mars meende te zien en die gemaakt zouden zijn door intelligente Marsbewoners. We weten nu dat het gezichtsbedrog was. Maar de lijntjes die men toen zag doen denken aan wiskundige figuren die men nu grafen noemt. 6
“Op weg naar Mars”
Als je aan meetkunde denkt, denk je misschien aan driehoeken, vierkanten, cirkels en rechte lijnen. Maar er bestaat ook meetkunde waarbij het er helemaal niet toe doet hoe figuren er precies uit zien. We noemen dit topologie. Topologie is de meetkunde van vormen en in deze workshop gaan we aan de slag gaan met potlood en papier, maar juist niet met passer of geodriehoek. We zullen daarbij allerlei nieuwe dingen ontdekken, bijvoorbeeld de geheimen van de voetbal, tennisbal en golfbal. Vraag 9: Hoe luidt de stelling van Euler? Vraag 10: Uit welk land kwam de astronoom die de kanalen op Mars “ontdekte”?
7
B`etadag 2012 Utrecht
3
Studeren in Utrecht
Misschien heb je de smaak te pakken gekregen en wil je een b`etastudie gaan doen. Welk profiel moet je dan kiezen?
3.1
Biologie
Je kan biologie studeren als je Natuur & gezondheid met natuurkunde of Natuur & Techniek aangevuld met Biologie hebt gevolgd.
3.2
Informatica
Je kan Informatica / Gametechnologie studeren als je Natuur & Techniek of Natuur & Gezondheid hebt gevolgd. Als je Economie & Maatschappij of Cultuur & Maatschappij volgt moet je dit aanvullen met wiskunde B.
3.3
Natuur- en sterrenkunde
Je kan Natuurkunde studeren als je Natuur & Techniek hebt gevolgd. Als je Natuur & Gezondheid, Economie & Maatschappij of Cultuur & Maatschappij volgt moet je dit aanvullen met wiskunde B en natuurkunde.
3.4
Scheikunde
Je kan Scheikunde studeren als je Natuur & Techniek hebt gevolgd. Als je Natuur & Gezondheid volgt, moet je dit aanvullen met wiskunde B en natuurkunde. Als je Economie & Maatschappij of Cultuur & Maatschappij volgt moet je dit aanvullen met wiskunde B, natuurkunde en scheikunde.
3.5
Wiskunde
Je kan Wiskunde of Wiskunde & Toepassingen studeren als je Natuur & Techniek hebt gevolgd. Als je Natuur & Gezondheid, Economie & Maatschappij of Cultuur & Maatschappij volgt moet je dit aanvullen met wiskunde B.
8
“Op weg naar Mars”
3.6
Dubbele major
De Universiteit Utrecht biedt de mogelijkheid om twee studies tegelijk te volgen. Als je Wiskunde en Natuurkunde (TWIN), of Wiskunde en Informatica (TWINFO) wil studeren, kun je dit doen in een speciaal programma. Voor je studiekeuze verwijzen we je graag door naar de website van de Universiteit: www.uu.nl. We wensen je nog veel succes met je studiekeuze!
9
B`etadag 2012 Utrecht
De B` etadagcommissie bedankt: • Faculteit B`etawetenschappen • De docenten die bereid waren het programma te verzorgen • Helpers • Studievereniging A-Eskwadraat • Studievereniging Proton • Studievereniging UBV En jullie, omdat het zonder jullie nooit zo’n mooie dag had kunnen worden!
10
“Op weg naar Mars”
4
Notities
.............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. .............................................................................................................. 11
5
Route
Na een mooie dag is het tijd om naar huis te gaan. We willen jullie graag nog helpen om veilig thuis te komen, dus hierbij nog informatie: vanuit de gebouwen waar de B`etadag gehouden wordt (zie ook het kaartje), kun je naar bushalte Botanische Tuinen of Padualaan lopen. Hiervandaan neem je bus 11 of 12 of een willekeurige andere buslijn die naar Utrecht Centraal gaat. Deze bussen rijden in de spits elke 2 minuten, daarbuiten nog steeds elke 10 minuten. Vanaf Utrecht Centraal kun je overstappen op een andere bus of de trein naar huis.