Stadsvernieuwing
mei 2011
OP HET EILANDJE U heeft het ongetwijfeld gemerkt: deze nieuwsbrief zit in een nieuw en kleurig jasje. Hij neemt u mee op sleeptouw door het Eilandje, en meert aan bij de projecten die de ontwikkeling van uw stadswijk een versnelling hoger schakelen. Het Waterplan+ bundelt de ambitieuze plannen om van het Eilandje een bruisende waterwijk te maken. Vanaf 13 mei zijn alle blikken op het MAS gericht. Het openingsfestival van het museum wordt vier dagen lang één groot feest. Tot dan wensen we u veel leesplezier!
In de kadetuinen zit u goed! Zondag 29 mei is iedereen welkom voor de grote openingspicknick vanaf 11 uur. Genieten van deze groene plek aan het water kan nog tot eind 2011.
NIEUWS 02 Het MAS is af! 02 Expo stadsvernieuwing op het Eilandje 03 Werken aan de Londenstraat, Amsterdamstraat en zijstraten van start 03 Scheld’Apen geeft jeugdculturele zone vorm
WATERPLAN EILANDJE 04 Vijf waterprojecten uitgelegd
CADIXWIJK 06 Vijf ontwerpteams buigen zich over nieuw wijkplein 06 Kadetuinen in het zonnetje 07 Leerlingen SISA en TNA zetten Cadix in de verf
MONTEVIDEOWIJK 08 Pakhuizen herrijzen 08 Red Star Line-museum krijgt vorm 08 Rijnkaai Noord in het nieuw
1
NIEUWS
Expo over stadsvernieuwing op het Eilandje Op vrijdag 13 mei start in het FelixArchief een vierdaagse infotentoonstelling over stadsvernieuwing op het Eilandje. U ontdekt er alles over de laatste ontwikkelingen op het Eilandje. Plannen, een grote maquette, foto’s, een originele kortfilm, informatieborden en
een nieuwe brochure over stadsvernieuwing. Verschillende projectleiders komen ook uitleg geven over de plannen met het eilandje. Allemaal schetsen ze u haarfijn hoe het Eilandje een bruisende stadswijk aan het water wordt.
Het MAS is af! Op dinsdag 17 mei opent het Museum aan de Stroom officieel de deuren. Het MAS en Antwerpen Open verwelkomen iedereen voor een uitbundig openingsfestival van vrijdag 13 tot en met zondag 16 mei. Vier dagen lang is het museum gratis
toegankelijk van ’s ochtends vroeg tot middernacht. Theateren dansvoorstellingen, muziek, films, tentoonstellingen en originele wandelingen brengen de buurt tot leven. Op zaterdagavond is er vuurwerk! Het volledige programma vindt u op www.mas.be.
Kortfilm toont Eilandje in contrasten Vanaf 13 mei kunt u ook de kortfilm ‘De twee gezichten van het Eilandje’ bewonderen. De film verbeeldt de contrasten op het Eilandje, vroeger en nu. De leerlingen van het 6de jaar audiovisuele technieken van het Stedelijk Instituut voor Sierkunsten en Ambachten (SISA) over hun project: “Het is een
2 2
collagefilm geworden waarbij de kijker negen verschillende blikken op hetzelfde onderwerp krijgt. De film stelt het beeld bij dat mensen vandaag misschien hebben van een dure nieuwbouwwijk met vooral kapitaalkrachtige bewoners. Dat is echt een foute eerste indruk. We nodigen iedereen uit om zelf de contrasten
van het Eilandje te ontdekken.” In dezelfde lijn kunt u ook ‘Facelift’ meepikken, een fototentoonstelling waarbij hedendaagse versies van beelden uit het verleden van het Eilandje met de oorspronkelijke beelden worden geconfronteerd.
INFO WAT: Expo stadsvernieuwing op het Eilandje met kortfilm en fototentoonstelling ‘De twee gezichten van het Eilandje’ WAAR: Pomphuis FelixArchief (gelijkvloerse verdieping, zijde Oudeleeuwenrui) WANNEER: van 13 tot en met 16 mei 2011, elke dag van 11 tot 18 uur
NIEUWS
Scheld’Apen breken Jeugdculturele Zone open
Voorontwerp voor het nieuwe Scheld’Apenbiotoop aan de Ankerrui.
Scheld’Apen, het jeugdcultuurcentrum en creatief collectief aan de Herbouvillekaai, verhuist in 2013 naar de nieuwe jeugdculturele zone aan de Ankerrui. Tile Vos, coördinator bij Scheld’Apen legt uit waarom de Ankerrui favoriet was. “De keuze voor een nieuwe uitvalsbasis viel al snel op de Ankerrui. In het noorden van Antwerpen was nog geen echt jeugdcentrum. Dat gat gaat Scheld’Apen nu opvullen met een open, experimentele kunstenwerkplaats. De Ankerrui wordt de nieuwe ‘vitrine’ van Scheld’Apen. De mensen kunnen vrij binnen en buiten lopen om te proeven van onze bonte
Nieuw ruimtelijk uitvoeringsplan is de ruggengraat van stadsontwikkeling op het Eilandje Het plan zorgt voor: • Bescherming en behoud van erfgoed en typische gebouwen • Ademruimte en flexibiliteit voor nieuwe bestemmingen voor gebouwen (zie bijvoorbeeld Scheld’Apen)
kunst- en cultuurmengeling. Onze nieuwe stek wordt uitgerust met een concertzaal voor 200 personen, polyvalente ruimtes, ateliers en een theater-filmzaaltje. Als alles af is zal, de jeugd niet weten waar eerst te kijken.
We kunnen pas in de loop van 2013 echt verhuizen. Maar in mei, met de opening van het MAS, willen we de buurt al even een voorsmaakje geven van wat we in petto hebben. We bouwen dan een kleine expo en slepen er een “De tijd is rijp voor een opvallend Decaporgel bij voor extra nieuw avontuur” Tile Vos ambiance.
• Een evenwichtige en levendige stedelijke mix van wonen, werken en beleven Het ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) voor het Eilandje wordt, volgens planning, in september 2011 definitief goedgekeurd.
Start heraanleg LondenAmsterdamstraat en zijstraten Midden maart zijn de eerste wegenwerken gestart. Op het kruispunt van KattendijkdokWestkaai en de Montevideostraat wordt een ondergronds pompstation gebouwd (foto). Dat verzamelt het afvalwater uit de Montevideowijk en pompt het door naar de collector aan de Royerssluis. Tegelijkertijd starten in enkele zijstraten riolerings- en bestratingswerken.
De bouw van een ondergrondse pompinstallatie kondigt de heraanleg van de Londenstraat en de Amsterdamstraat aan.
Het stuk Napelsstraat tussen de Entrepotkaai en de Londenstraat wordt vanaf april van gevel tot gevel heraangelegd en krijgt een nieuw gescheiden rioleringsstelsel.
3
+
Waterplan brengt water weer dichter bij de mensen Het Eilandje heeft een totale oppervlakte van 170 hectare. Daarvan zijn ongeveer 50 hectare water. Redenen en ruimte genoeg om eens grondig na te denken wat we met zoveel water kunnen doen. Dankzij de inspraak van buurtbewoners en watergebruikers hebben we nu een plan met een duidelijk doel: het water dichter bij de mensen brengen. Het nieuwe Waterplan+ legt de basis om van het water en de dokken weer een bruisend stuk Eilandje te maken met ruimte voor ontspanning, cultuur en bedrijvigheid. We zetten de belangrijkste thema’s voor u op een rijtje.
4 4
“Het waterplan met zijn woonbotenclusters schept duidelijkheid. Ook de nutsvoorzieningen zijn een grote stap vooruit. Ik kijk er alvast naar uit om buren te krijgen.” Luc Dedrie – Woonbootbewoner
© Anita Verbeke
“Zeker de walvoorzieningen in het waterplan zijn een prima idee. Ik ben blij dat er ook normen komen, want goed onderhouden boten geven het Eilandje meteen een nettere aanblik.” Fons De Koninck – Dokmeester Eilandje
+
Het nieuwe Waterplan Eilandje werd op 5 april voorgesteld aan bewoners en watergebruikers tijdens een speciale rondvaart. Meer dan 350 bewoners en watergebruikers vaarden mee langs de 6 dokken van het Eilandje.
“Watertoerisme doet het water écht leven. We laten nu zelfs een stil elektrisch schip bouwen waarmee we door alle dokken van het Eilandje kunnen varen.” René en Nils Verbeeck – Kapiteins Jan Plezier
WOONBOTEN
WATERTOERISME
Bewoonde schepen brengen niet alleen leven in de buurt, ze benadrukken ook het maritieme karakter ervan. Daarom werkt de stad een degelijk woonbotenbeleid uit. In het Houtdok en Kempisch Dok is plaats voorzien voor ongeveer vijftig woonboten. De woonbotenclusters worden operationeel tegen 2014.
Het Kattendijkdok wordt nog meer het kloppende hart voor cruiseschepen. Watertoeristen krijgen een ruime keuze uit pleziervaart, korte havenrondvaarten, riviercruises … In de toekomst kan een watertaxi de culturele trekpleisters van het Eilandje verbinden over het water. De heropening van de vernieuwde Kattendijksluis verhoogt de bereikbaarheid van de dokken over het water aanzienlijk.
DRIJVEND OPENLUCHTZWEMBAD In 2012 kunt u weer zwemmen in de dokken. Niet dat u zomaar van de wal in een dok kunt duiken. Nee, maar hou u vooral niet in om een baantje te komen trekken in het grote, drijvende openluchtzwembad dat in de verschillende dokken kan liggen.
De Nassaubrug wordt de poort tot de nieuwe museumhaven en benadrukt het historisch karakter van de oude dokken.
WALVOORZIENINGEN
Op verschillende plaatsen komen walvoorzieningen, zowel voor tijdelijk als permanent gebruik (bijvoorbeeld voor woonboten). Door elektriciteit aan de wal te voorzien, kunnen cruiseschepen hun generatoren uitschakelen. Dat zorgt voor een betere luchtkwaliteit, MUSEUMHAVEN minder lawaai en bijgevolg een Het Bonapartedok wordt een groot aangenamere woonbuurt. De openluchtmuseum met historische rioleringsaansluitingen voor schepen. Het dok met het MAS als schepen zullen dan weer de decor wordt een bruisende plek waterkwaliteit in de dokken met tal van waterevenementen. drastisch verhogen.
5
CADIXWIJK
Op weg naar een nieuwe woonwijk aan het water Vijf ontwerpteams laten hun licht schijnen op het wijkplein Cadix De Cadixwijk wordt een stadswijk waar op termijn maar liefst 4000 mensen kunnen wonen. Eén van de eerste stappen in de ontwikkeling van de Cadixwijk, met behoud van haar maritieme karakter, is de heraanleg van straten en de aanleg van een centraal plein. Daarom organiseert de stad een wedstrijd voor vijf ontwerpers waarin
ze hun visie voor de wijk moeten uitwerken. De ontwerpers vertrekken van de aanbevelingen uit de brochure ‘Naar een nieuw plein in de Cadixwijk’ zodat ze perfect weten hoe u als bewoner de ontwikkeling van uw wijk ziet. Begin 2012 is het winnende ontwerp gekend en kunnen de bewoners van de Cadixwijk hun mening
We zijn nog niet aan de nieuw patatten … … Maar wel bijna! De gloednieuwe kadetuinen aan de Binnenvaartstraat zijn bijna klaar. Het is niet de bedoeling om er aardappelen te planten of andere groenten te kweken, maar voor de rest kan er heel veel. Zet er gerust uw (strand)stoel, lees een boek, sla een babbeltje of geniet van het zicht en het zonnetje… het kan allemaal op en rond de nieuwe kadetuinen. De tuinen met bomen, bloemen en siergrassen geven u alvast een voorsmaakje van de toekomstige, groene dokrand aan het Kempisch Dok. De kadetuinen blijven nog liggen tot eind dit jaar.
6
Kruis alvast zondag 29 mei aan in uw agenda, want die dag is iedereen welkom vanaf 11 uur op de grote openingspicknick. Een tien meter lange picknicktafel wacht er om gevuld te worden met verrukkelijk eten, verfrissende drankjes en vrolijke mensen. De zon is besteld! U kunt die middag ook uw mening geven over de plannen voor de heraanleg van de kadestrook, en u kunt vragen stellen aan de projectleiders over wat er in de Cadixwijk nog staat te gebeuren. Bewoners ontvangen in de loop van mei nog een uitnodiging.
geven over de verdere verfijning van het ontwerp. Daarna kan de heraanleg van het plein echt uit de startblokken
schieten. Het Cadixplein zal het groene hart vormen van een nieuwe woonwijk aan het water.
Het feestplein aan het douanegebouw in september 2009 gaf een voorsmaakje van het nieuwe wijkplein.
CADIXWIJK
Leerlingen SISA en TNA slaan creatieve handen in elkaar Beton is maar beton en grijs is zo gewoontjes. Daarom vroeg de stad aan de leerlingen van Technicum NoordAntwerpen (TNA) en het Stedelijk Instituut voor Sierkunsten en Ambachten (SISA) om de betonnen jerseys langs de dokrand van het Kempisch Dok op te vrolijken. Leerkracht Luc Mariën (TNA) coördineerde en vertelt: “Toen ik de vraag aan mijn leerlingen voorlegde, konden ze
amper wachten om eraan te beginnen. Het project is een mooie combinatie van onze technische kennis met de creatieve ideeën van het SISA. Qua inspiratie hebben we niet ver hoeven te zoeken. Het Eilandje heeft het allemaal: water, boten, markante gebouwen, havenarbeid … Alles is vakkundig en met een stevige scheut fantasie vereeuwigd op 60 betonblokken aan het Kempisch Dok.”
“Heel schoon die nieuwe tuinen. Nu nog een wandelpad zonder kasseien en we zijn helemaal content”, lachen de bewoners van rustoord Het Gouden Anker.
Het enige dat op deze foto nog ontbreekt, bent u.
7
© Chris Poulissen
MONTEVIDEOWIJK
Montevideopakhuizen: extra ruimte voor ondernemers
van de werken achter de rug. Eind april startten de eigenlijke restauratie van het hoofdgebouw en de voorbereidingen voor de bouw van de nieuwe museumtoren. De bouwwerken moeten in september 2012 afgerond zijn. In de derde en laatste fase krijgen het interieur samen met de verlichting en de scenografie hun definitieve vorm. Als alles volgens plan verloopt, opent het museum Red Star Line | People on the Move in mei 2013 zijn deuren. Om uw geduld niet te lang op de proef te stellen, houdt het museum in mei 2012 een speciale vooropening. Een feestelijk evenement waarop u de werf kunt bezoeken en de toren beklimmen. Een fototentoonstelling en allerhande randanimatie maken het feest compleet.
Red Star Line-museum in de steigers Met de sloop van de niet-authentieke gebouwdelen en de voorbereidende grondwerken is fase 1
© Beyer Blinder Belle
De restauratie van de oude geklasseerde magazijnen is volop bezig. Binnenkort herrijzen de Montevideopakhuizen en zullen ze meer dan 11 000 vierkante meter ruimte bieden aan kantoren, winkels en showrooms. Bij de verbouwingen gaat extra aandacht naar duurOPROEP: zaamheid en milieuvriendelijkheid. Het Red Star Line-museum zoekt Vóór de gerenoveerde pakhuizen, getuigen die het gebouw nog in aan de kant van het Limaplein, gebruik hebben geweten. Hebt komt een nieuwbouw van vier u zelf verhalen of kent u mensen verdiepingen (ongeveer 2500m²) met een verhaal, laat het ons dan die voorzien is voor appartezeker weten via redstarline@stad. menten. Het gelijkvloers wordt antwerpen.be of bel naar 03 260 voorbehouden voor kleinhandel 03 50. Uw getuigenissen geven en horeca. Ten slotte komt er ook het gebouw zelf een mooie plaats een ondergrondse parking van 400 in de museumcollectie. plaatsen. Op die manier ontstaat een evenwichtige mix waar ondernemen, wonen en ontspannen mooi samengaan. Half 2013 zullen de eerste gebruikers er hun intrek kunnen nemen.
Rijnkaai Noord in het nieuw De weg aan Rijnkaai Noord krijgt een grondige facelift. Het gedeelte van de kaaiweg tussen de Kattendijksluis en de Londen-Amsterdamstraat wordt vervroegd heraangelegd in functie van de opening van het Red Star Line-museum. De start van de werken is gepland in september 2012. Er komt een breed voetpad aan de kant van de bestaande bebouwing, een rijweg met één strook per rijrichting en een dubbelrichtingsfietspad. Aan de kant van de bestaande bebouwing komen parkeerplaatsen, afgewisseld met boomvakken en voetpadverbredingen met zitbanken en fietsbeugels. De Rijnkaai sluit daarmee perfect aan op de gerenoveerde Kattendijksluis die in de loop van de zomer 2011 weer opent. Schepen kunnen dan opnieuw rechtstreeks vanaf de Schelde het Kattendijkdok invaren en omgekeerd. De nieuwe rolbrug is al in mei toegankelijk voor wegverkeer. Voor de uitbouw van het watertoerisme op het Eilandje is deze restauratie een belangrijk project.
Contact: Meer informatie over stadsvernieuwing op het Eilandje bij Leo Verbeke, tel. 03 338 21 83 of e-mail
[email protected] Verantwoordelijke uitgever: Hardwin De Wever, AG Stadsplanning Antwerpen - Grote Markt 1 - 2000 Antwerpen. Wettlijk depot D/2011/0306/69
www.antwerpen.be/eilandje