OP EEN LIJN MET DE SAMENLEVING 1
OP EEN LIJN MET DE SAMENLEVING Duurzame ontwikkeling, maatschappelijk verantwoord ondernemen, op één lijn met de samenleving... Dit zijn meer dan mooie woorden; wat telt zijn de waarden achter deze concepten en de concrete acties waarmee we uiting geven aan ons maatschappelijk engagement. Gezien de maatschappelijke, economische en ecologische uitdagingen waar we vandaag en morgen voor staan, mogen we niet bij de pakken blijven zitten. Het komt er nu op aan om te blijven streven naar een duurzame mobiliteit voor iedereen en om met alle middelen die we hebben, ons maatschappelijk engagement waar te maken. Ik wil iedereen bedanken die onze prioriteit Op één lijn met de samenleving in de praktijk brengt.
Luc LALLEMAND
2
CEO Infrabel
3
Een belangrijke maatschappelijke rol
Onze prioriteiten om te beantwoorden aan de noden van de samenleving
Het spoor ondersteunt mobiliteit Goederenvervoer, woon-werkverkeer, vrije tijd, technologische ontwikkelingen, werkgelegenheid... Mobiliteit heeft altijd al een sleutelrol gespeeld in de socioeconomische ontwikkeling van een land en zijn inwoners.
Veiligheid voorop
De spoorwegen dragen in heel wat opzichten bij aan duurzame mobiliteit. Het Belgische spoorwegnet biedt milieuvriendelijk én veilig vervoer aan en verbindt verschillende gewesten, gemeentes en ook enkele Europese landen. Bovendien ontlast het de wegen van het drukke goederen- en personenvervoer.
Treinen op tijd Een spoornet voor alle treinen van morgen
Het spoor ondersteunt duurzame ontwikkeling Mobiliteit speelt een cruciale rol in duurzame ontwikkeling en vormt een grote uitdaging voor de toekomstige generaties. Dichtslibbende wegen, maatschappelijke vereenzaming, klimaatopwarming, slinkende natuurlijke rijkdommen, groeiende afvalberg: stuk voor stuk brandend actuele thema's. Vanuit dit bewustzijn willen we niet alleen een betrouwbaar en veilig spoorwegnet uitbouwen maar ook de principes en steunpijlers van duurzame ontwikkeling integreren in onze operationele activiteiten (People, Planet, Prosperity). Wij zijn er immers van overtuigd dat bedrijven in hun dagelijkse werking kunnen bijdragen aan een betere levenskwaliteit en een milieuvriendelijke samenleving. Vanuit deze optiek maken we werk van maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO*) om de specifieke uitdagingen inzake duurzame ontwikkeling waar Infrabel mee geconfronteerd wordt, aan te gaan.
* MVO: maatschappelijk verantwoord ondernemen - CSR: Corporate Social Responsibility in het Engels
4
€
Een financieel gezonde onderneming Op één lijn met de samenleving Als overheidsbedrijf staan we ten dienste van de samenleving en willen we dus op één lijn staan met de samenleving: wij trachten tegemoet te komen aan de noden van onze klant en de andere stakeholders. Bovendien willen wij van het spoor een essentiële schakel maken binnen een duurzaam transportsysteem. Met deze prioriteit geven we duidelijk aan dat we willen bijdragen aan duurzame ontwikkeling en dat we onze verantwoordelijkheid ten opzichte van de samenleving opnemen. Daarbij gaan we nog een stapje verder dan wat de wetgever van ons vraagt. Daarom trachten we, voor elk van onze beslissingen, het juiste evenwicht te vinden tussen de maatschappelijke, ecologische en economische belangen en de verwachtingen van onze stakeholders.
5
Een aanpak gestoeld op ethiek, samenwerking en transparantie
“
In economisch moeilijke tijden is het niet vanzelfsprekend om op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen een ambitieus beleid uit te bouwen. Toch is dat de kaart die Infrabel wil trekken. Infrabel is zich bewust van zijn belangrijke maatschappelijke rol en heeft daarom 5 duidelijke grote prioriteiten afgelijnd die de pijlers vormen van dit maatschappelijke engagement. De stapsgewijze aanpak van Infrabel werpt zijn vruchten af. De projecten die hier verder ter sprake komen, bereiken hun doel en hebben niet alleen bij de directie maar ook bij de werknemers een groot draagvlak. Ze zijn trouwens een extra stimulans voor het personeel. We zijn trots om Infrabel tot onze leden te mogen tellen als een bedrijf dat maatschappelijk verantwoord ondernemen ter harte neemt."
SABINE DENIS
6
Co-Executive Officer «The Shift» The Shift is een Belgisch ontmoetingspunt dat streeft naar een meer duurzame samenleving en economie.
«Op één lijn met de samenleving» betekent kort samengevat: op een ethische en milieuvriendelijke manier onze activiteiten uitvoeren met respect voor onze stakeholders*. Dat betekent: • begrijpen wat onze klanten en hun klanten willen, en rekening houden met de verwachtingen van ons personeel, onze zakenpartners en de vele andere betrokken partijen; • bewust zijn van de eindigheid van onze natuurlijke rijkdommen; • streven naar een meer intense en transparante samenwerking om met onze stakeholders gedeelde waarden te creëren.
Een werk van lange adem In dialoog gaan en samenwerken met onze stakeholders, gedeelde waarden creëren, onze maatschappelijke belangen in kaart brengen, beantwoorden aan de verwachtingen van onze samenleving... dit vraagt tijd en geduld en het resultaat zal pas op lange termijn zichtbaar zijn. Daarom kiezen we ervoor om rustig en stapsgewijs te werk te gaan. De proefprojecten waarvan het resultaat onmiddellijk zichtbaar is, lanceren we samen met bredere acties die pas later hun vruchten afwerpen.
* betrokken partijen (of in het Engels «stakeholders»): een betrokken partij is een persoon of een groep personen (vereniging, instelling....) die betrokken is bij de activiteiten of projecten van een onderneming; de beslissingen van de onderneming hebben een - positieve of negatieve - impact op de betrokken partijen, die op hun beurt een min of meer rechtstreekse invloed hebben op de onderneming.
7
Onze 12 maatschappelijke engagementen OP EEN LIJN MET ONS PERSONEEL
OP EEN LIJN MET DE SAMENLEVING
OP EEN LIJN MET HET MILIEU
OP EEN LIJN MET DE ECONOMIE
People Internal
People External
Planet
Prosperity
1
De veiligheid van het personeel verzekeren
2
Het welzijn van het personeel verbeteren
3
Streven naar een lerende organisatie met veel aandacht voor dialoog en respect
4
De exploitatieveiligheid en de veiligheid van de burgers verzekeren
7
Ons energieverbruik verminderen en hernieuwbare energie promoten
9
Socio-economische ontwikkelingen op nationaal niveau aanmoedigen
5
De kwaliteit en toegankelijkheid van het spoor verhogen om de mobiliteit van de reizigers te verbeteren
8
Respect voor het milieu op onze werven en werkplaatsen
10
Socio-professionele integratie bevorderen
11
Verantwoorde aankopen stimuleren
6
É 8
De hinder voor de buurtbewoners beperken
ÿ TEAM, PASSION, SERVICE
OP EEN LIJN MET ONZE WAARDEN 12 Samenwerkingsprojecten en solidariteitsacties aanmoedigen
9
PEOPLE INTERNAL
Onze medewerkers zijn de ideale ambassadeurs van Infrabel. We stellen alles in het werk om hun veiligheid en welzijn te verbeteren. DE VEILIGHEID VAN HET PERSONEEL VERZEKEREN EN HET WELZIJN VERBETEREN, VIA: • 38 preventieadviseurs en 72 vertrouwenspersonen • veiligheidsconferenties en permanente opleidingen • sociaal overleg (Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk) • specifieke opleidingen over welzijn op het werk • brochures en films over welzijn • het in de kijker plaatsen van de knowhow van ons personeel (Open Bedrijvendag) STREVEN NAAR EEN LERENDE ORGANISATIE MET VEEL AANDACHT VOOR DIALOOG EN RESPECT, DANKZIJ: • • • •
een gedragscode en een interne «Respect»-campagne Infrabel Academy (opleidings- en ontwikkelingscentrum) een Innovation Box (ideeënbus) HR business partners die zo goed mogelijk inspelen op de noden van de verschillende directies • een team («Interpersonal relations management») dat ondersteuning biedt aan het management bij het beheer van interpersoonlijke relaties • een professioneel onthaal van elke nieuwe medewerker en het toewijzen van een meter/peter
FOCUS op Open Bedrijvendag
Op één lijn met zijn personeel 10
Elk jaar staat Open Bedrijvenbedrag in het teken van het werk van onze collega's. Op deze dag kan het grote publiek, dat elk jaar ruim 10.000 bezoekers telt, kennismaken met de vele verschillende facetten van de spoorberoepen.
11 11
PEOPLE EXTERNAL
Wij streven naar een kwaliteitsvolle infrastructuur om de mobiliteit te verbeteren. DE EXPLOITATIEVEILIGHEID EN DE VEILIGHEID VAN DE BURGERS VERZEKEREN, VIA: • Sensibiliseringsacties voor jongeren, bijvoorbeeld de schoolkalender • Een sensibiliseringscampagne over de gevaren van «trespassing» (in de sporen lopen) of kabeldiefstal • Preventiemaatregelen tegen zelfdoding DE KWALITEIT VAN EN TOEGANG TOT HET SPOOR VERHOGEN OM DE MOBILITEIT TE VERBETEREN, DANKZIJ: • de verbinding tussen Brussels Airport en de belangrijkste spoorlijnen van het Belgische net, en ook met verschillende Europese steden via de internationale spoorassen (Diabolo-project) • seizoensgebonden actieplannen die anticiperen op uitzonderlijke weersomstandigheden GELUIDSHINDER BEPERKEN VOOR DE BUURTBEWONERS, DOOR: • een team dat volledig ten dienste staat van de buurtbewoners (call center, infosessies...) • initiatieven om de geluidshinder te beperken (technische maatregelen, monitoring van geluidsniveaus, behandeling van klachten...) • de sensibilisering van het personeel op de werven
FOCUS op kabeldiefstal
Op één lijn met de samenleving 12
Kabeldiefstallen zijn een ware plaag voor de spoorsector en hebben een impact op zowel de veiligheid als de stiptheid van het verkeer. Bovenop de verschillende initiatieven van Infrabel op het gebied van infrastructuur (ingraven van kabels, gebruik van aluminium , enz.), hebben verschillende actoren hun verantwoordelijkheid genomen en de handen in elkaar geslagen om een nationaal anti-kabeldiefstalplan op touw te zetten.
13 13
PLANET > PLANET
We zijn ervan overtuigd dat het milieu onlosmakelijk verbonden is met onze dagelijkse activiteiten. ONS ENERGIEVERBRUIK VERMINDEREN EN HERNIEUWBARE ENERGIE PROMOTEN, DANKZIJ: • de samenwerking met andere spoorinfrastructuurbeheerders met het oog op de opvolging van het energieverbruik van treinen (project EREX) • de installatie en het gebruik van zonnepanelen en windmolens • acties op het gebied van ecomobiliteit, waaronder opleidingen ecodriving, het gebruik van elektrische auto's en blue-bikes... RESPECT VOOR HET MILIEU OP ONZE WERVEN EN WERKPLAATSEN • milieubeheersystemen (Certificering ISO 14001, label Ecodynamische Onderneming) • de ondersteuning en bescherming van biodiversiteit bij het onderhoud van de sporen en infrastructuurwerken • sensibiliseringscampagnes (Europese Week van de Afvalvermindering...)
FOCUS op groene stroom
Op één lijn met het milieu 14
In Antwerpen werden 16.000 zonnepanelen geplaatst op het dak van een spoorwegtunnel van de HSL4 (hogesnelheidslijn AntwerpenAmsterdam), op een oppervlakte van in het totaal 50.000 m2,, even groot als 8 voetbalterreinen. De zonnetunnel produceert jaarlijks 3.300 MWh elektriciteit.
15 15
PROSPERITY
Wij willen bijdragen aan de ontwikkeling van een verantwoordelijk Belgisch socio-economisch kader. DE SOCIO-ECONOMISCHE ONTWIKKELING VAN HET LAND STIMULEREN, VIA: • het verhogen van spoorcapaciteit in en rond de haven van Zeebrugge om het groeiende goederenvervoer op te vangen • de aanleg van de Liefkenshoekspoorverbinding om goederen sneller ter plaatse te brengen in de haven van Antwerpen DE SOCIO-PROFESSIONELE INTEGRATIE BEVORDEREN, DANKZIJ: • het creëren van werkgelegenheid • Job Days en School Days voor knelpuntberoepen • de BERT-wedstrijd (Belgian Railways Competition for Technicians) VERANTWOORDE AANKOPEN BEVORDEREN, DOOR MIDDEL VAN: • een gedragscode voor de leveranciers • opleidingen over verantwoorde overheidsopdrachten • milieubepalingen en maatschappelijke bepalingen in bestekken
Focus op de nieuwe tunnel in de haven van Antwerpen
Op één lijn met de economie 16
Elk jaar komt 190 miljoen ton goederen aan in de haven van Antwerpen. De Liefkenshoekspoorverbinding is de sleutel tot een betere mobiliteit in de haven. De verbinding bestaat uit twee tunnels (die tot 40 meter diep onder de Schelde lopen). Het zijn de langste spoorwegtunnels van België.
17 17
TEAM, PASSION & SERVICE
Wij moedigen onze medewerkers aan om onze waarden uit te dragen buiten de onderneming. SAMENWERKINGSPROJECTEN EN SOLIDARITEITSACTIES AANMOEDIGEN, VIA: • vrijwilligerswerk (Discover Your Talent, Brailleliga...) • de terbeschikkingstelling van kennis en competenties • de terbeschikkingstelling van terreinen om biodiversiteit te bevorderen (Les amis du verger, bijenkorven...) • samenwerkingsverbanden voor computers die einde levenscyclus zijn • inzamelingsacties ten voordele van lokale verenigingen (plastic dopjes, speelgoed, winterkledij...)
FOCUS op biodiversiteit
Een biologische boomgaard langs de sporen
in samenwerking met Les Amis de la terre in het land van Herve
Kernwaarden die in ons DNA verankerd liggen 18
Bijenkorven in de werkplaats van Ronet als proefproject
In samenwerking met een imker heeft Infrabel op enkele meter loopafstand van het LCI (Logistiek Centrum Infrastructuur) bijenkorven geplaatst. Jaarlijks brengen de bijenkorven samen gemiddeld 10 kilo honing op. Bovendien ontdekte de vzw Natagora in de volle natuur een open plek waar oregano groeit. Dit is een zeldzaam verschijnsel in Wallonië.
19 19
Onze inspiratiebronnen Mensen • de 12 500 medewerkers van Infrabel • de CSR-ambassadeurs van Infrabel • Arnoud Raskin, Oprichter van Mobile School (Streetwize) • Peter Bakker, Voorzitter & CEO, World Business Council for Sustainable Development (WBCSD) • Guibert del Marmol, auteur van de boeken «Tomber plus haut» en «Sans plus attendre»
Vragen? Als medewerker van Infrabel wilt u hier misschien wel meer over weten? Wie weet, wordt u zelf wel een CSR-ambassadeur? Bent u een onderneming, en heeft u nog vragen? Neem dan contact op met
[email protected] of +32 (0)2 526 36 75 Bent u een journalist? Neem dan contact op met
[email protected] of +32 (0)476 55 09 42 Bent u een buurtbewoner? Neem dan contact op met
[email protected] of + 0800 55 00
Boeken • Tomber plus haut, Guibert del Marmol, 2009 • 80 hommes pour changer le monde, Sylvain Darnil en Mathieu Le roux, 2005 (ook in het Engels) • Au-delà de l’écologie, Corinne Coullet-Demaizière, 2010 • Value2, Ondernemen voor de samenleving: winst voor duurzaam welzijn, Sabine Denis, 2014 (ook in het Frans) • Duurzaam Denken Doen, Jan Jonker, 2011 • Praktijkboek maatschappelijk verantwoord ondernemen · Naar een succesvol MVO-beleid, Pierre Winkler, 2009
Voor meer informatie: • Infrabel : www.infrabel.be • Maatschappelijk verantwoord ondernemen van Infrabel : www.jaarverslag-infrabel.be. • Spoorwegveiligheid : www.infrabel.be/veiligheid
• The Blue economy, Gunther Pauli, 2010 • The Age of Responsibility : CSR 2.0 and the New DNA of Business, Wayne Visser, 2011 • Creating Shared Value : Redefining Capitalism and the Role of the Corporation in Society, Michael Porter & Mark Kramer, Harvard Business Review, 2011
Netwerken • The Shift • BeFace • MVO Vlaanderen
20 20
21 21
Infrabel in een notedop Infrabel beheert, onderhoudt, moderniseert en ontwikkelt het Belgische spoorwegnet. Het organiseert en controleert het treinverkeer en waarborgt een billijke toegang tot zijn netwerk.
BOUW EN ONDERHOUD VAN HET SPOORWEGNET Om de 3.631 km spoorlijnen van het Belgische spoorwegnet operationeel te houden en de veiligheid ervan te verzekeren, ziet Infrabel toe op het permanente onderhoud van zijn netwerk. Bovendien voert de onderneming enorme investeringen uit om het net te moderniseren en uit te breiden.
AMSTERDAM
Turnhout
Zeebrugge Oostende
Eeklo
BRUGGE
De Panne
ANTWERPEN
Sint-Niklaas
GENT
Mechelen Aarschot
Poperinge
MAASTRICHT
Denderleeuw
Edingen RIJSEL
Doornik
Aat
Visé
Ottignies
Nijvel
Verviers
NAMEN
BERGEN Quiévrain
Eupen
LUIK
LONDEN PARIJS
KEULEN
BRUSSEL
Kortrijk
Spa
CHARLEROI Dinant
AULNOYE
Infrabel beschikt over een coördinatiecentrum - Traffic Control - dat het spoorverkeer in real time controleert en coördineert. De beslissingen worden op lokaal niveau door de seinhuizen uitgevoerd.
Genk
Hasselt
Leuven
TOEGANG VERLENEN TOT HET NET
COORDINATIE VAN HET SPOORVERKEER
ROERMOND
Neerpelt
Herentals
Lichtervelde
Dendermonde
De spoorwegondernemingen die instaan voor het reizigers- en goederenvervoer, zijn de rechtstreekse klanten van Infrabel. Om een trein te doen rijden van punt A naar punt B kent Infrabel een rijpad toe dat bepaalt op welk moment en volgens welke reisweg de trein zijn traject aflegt.
Mol
Gouvy
Marloie
LUXEMBURG
Couvin Libramont
Aarlen LUXEMBURG
LONGWY
22
23
Infrabel NV van publiek recht Marcel Broodthaersplein, 2 BE-1070 Brussel www.infrabel.be
//Verantwoordelijke uitgever: Benoît Gilson //Coördinatie van het project: Corine Athas //Design: Graphics & Design Infrabel //Foto’s: Johan Dehon - Benjamin Brolet - Thomas Blairon - Henderyckx Fotografie - Denis Moinil - Leo Goossenaerts // Infrabel - September 2015
24
