Ontwikkelingen en uitdagingen voor het pensioenstelsel lokale besturen Antwerpen, 11 maart 2009 Marijke De Lange Stafmedewerker gemeentepersoneel
1
Evolutie pensioenlast ambtenaren lokale sector Bij ongewijzigd beleid, bedragen aan 100 % Jaar
Actieve ambt.
Loonmassa
Pensioenen
Pensioenlast
Verdeling
2004
115.082
2.425.884.000
85.545
1.011.430.000
41,69 %
2025
101.984
2.129.033.000
142.819
1.577.917.000
74,11 %
2050
101.810
2.120.591.000
159.757
1.743.617.000
82,22 %
Bron: Exsyspen 2007
2
Ongewijzigd beleid • Geen wijzigingen pensioenwetgeving en rechtspositieregelingen (april 2007) • Constante tewerkstelling (jaar 2003, behalve ziekenhuizen) • Vergelijkbare verhouding statutairen/contractanten • Onveranderlijke lonen (zonder indexhypothese, noch loonstijgingen) • Dezelfde pensioenen (zonder perequatie) • Geen overdrachten tussen diverse pensioenstelsels • Identieke werknemersbijdrage 7,5 % op loon • Mortaliteit op basis van projectie 2002-2100 NIS en Planbureau 3
VIJF PENSIOENSTELSELS POOL 1 Het gemeenschappelijk pensioenstelsel van de plaatselijke besturen POOL 2 Het stelsel van de nieuw bij de Rijksdienst (RSZPPO) aangeslotenen POOL 3 Het stelsel van de bij een voorzorgsinstelling aangesloten besturen POOL 4 Het stelsel van de besturen met eigen pensioenkas POOL 5 Geïntegreerde politie (sedert 2002)
POOL 1 - Het gemeenschappelijk pensioenstelsel van de plaatselijke besturen
Omslagkas Binnenlandse Zaken werd in 1987 overgeheveld naar de RSZPPO = Rijksdienst voor Sociale Zekerheid van de Provinciale en Plaatselijke Overheden (paritair beheerd door werkgevers/vakbonden) Toetredingsregel: RSZPPO neemt pensioenlast over van ambtenaren benoemd vanaf datum van aansluiting
POOL 1 Over wie gaat het? (31.12.2007) 50.392 vastbenoemden 1.207 werkgevers
Gemiddeld: 172 werknemers/bestuur - waarvan 42 vastbenoemden (24,42 %) - waarvan 67 contractanten (38,95 %) - waarvan 63 gesco’s (36,63 %) Dwz verhouding ¼ vastbenoemden tov ¾ contractanten
POOL 1 • Bijna alle kleine en middelgrote gemeenten en OCMW’s • Onder andere volgende gemeenten -
Brugge Leuven Mechelen Roeselare Dendermonde Kortrijk Sint-Niklaas
POOL 1 • Aandeel werkgevers * België: 1.207 op 1.371 of 87,89 % * Vlaanderen: 639 op 720 of 88,75 % * Wallonië: 555 op 592 of 93,75 % * Brussel-Hoofdstad: 13 op 59 of 22,03 %
• Aandeel vastbenoemden * Koppen: 50.392 op 110.692 of 45,52 % * VTE: 42.485 op 96.780 of 43,90 %
POOL 1 • Evolutie sedert 1997: - 9.000 vastbenoemden * Hoofdzakelijk ingevolge politiehervorming (overheveling naar pool 5) * Netto: quasi constante tewerkstelling van aantal vastbenoemden
POOL 1 EVOLUTIE BIJDRAGEVOET PENSIOENEN 1987- NU 1987 19,4 % 1988 en 1989 20 % 1990 en 1991 21,5 % 1992 22,5 % 1993 25,25 % 1994 25,5 % 1995 en 1996 28,5 % 1997-2009 27,5 % Percentages inclusief 7,5 % “werknemers”bijdrage
POOL 1 Stijging bijdragevoet afgeremd door • Pensioenreserves • Reservefonds kinderbijslag • Ristorno’s politie Zonder deze tussenkomsten: bijdragevoet 36,56 % (2007)!
Overzicht pensioenreserves (1) • Reserve pool 1: opgebouwd met overschot opbrengst pensioenbijdrage: 700 miljoen euro (2009) • Ristorno’s pool 5 (politie): opgebouwd met overschot opbrengst pensioenbijdrage – 154 miljoen euro (2009), 122 miljoen euro (2010), 89 miljoen euro (2011), 54 miljoen euro (2012), 19 miljoen euro (2013), niets (2014) – Gaan naar de 4 overige pools voor financiering politiepersoneel gepensioneerd vóór 2001, in verhouding tot loonmassa
12
Overzicht pensioenreserves (2) • Reservefonds kinderbijslag: overschotten + intresten gecumuleerd over de voorbije jaren – ongeveer 313 miljoen euro – stijgt met gemiddeld 17,6 miljoen euro/jaar (pool 1) en 3,3 miljoen euro per jaar (pool 2) – Voor besturen pool 1, 2 en 3 (niet pool 4)
• Egalisatiefonds: opbrengst 13,07 % op vakantiegeld – – – –
318 miljoen euro gebruikt voor deficit pool 2 (2008) nog 170 miljoen over (2009) stijgt met 40 à 50 miljoen euro/jaar Om bijdrage% pool 1 en 2 op elkaar af te stemmen
=> Reserves als instrumenten van beheer
13
Toekomstige evolutie pensioenlast pool 1 (basisscenario) Jaar
Actieve ambt.
Loonmassa
Pensioenen Pensioenlast
Verdeling
2004
48.519
984.567.000
32.807
355.981.000
36,16 %
2025
45.997
926.586.000
59.607
642.876.000
69,38 %
2050
45.997
922.312.000
72.130
762.774.000
82,70 %
Bron: Exsyspen 2007
14
POOL 2 - Het stelsel van de nieuw bij de Rijksdienst (RSZPPO) aangeslotenen
Ingevoerd door de wet van 6 augustus 1983 Betere aansluitingsvoorwaarden dan voorheen: • pensioenlast van ambtenaar gepensioneerd vanaf datum van aansluiting + GEDEELTE van bestaande pensioenlast – ten belope van bedrag van effectief betaalde pensioenbijdrage in jaar van aansluiting – Vanaf 2003: ten belope van bedrag theoretisch verschuldigde pensioenbijdrage in jaar aansluiting (nu: 42 %) – Te beginnen met de jongste pensioenen!
POOL 2 Over wie gaat het? (31.12.2007) 26.045 vastbenoemden 37 werkgevers (48 in januari 2009)
Gemiddeld: 1.602 werknemers/bestuur - waarvan 704 vastbenoemden (43,95 %) - waarvan 767 contractanten (47,88 %) - waarvan 131 gesco’s (8,18 %) Dwz verhouding 44 % vastbenoemden tov 56 % contractanten
POOL 2 1997 Brussel + ziekenhuizen IRIS 1998 Gemeente Verviers 1999 Ziekenhuis Verviers La Tourelle 2000 Ziekenhuis Jan Palfijn Gent en Universitair Ziekenhuis Brugman 2001 Ziekenhuizen IRIS Zuid 2003 Gemeente, OCMW, Ziekenhuis Luik en Gemeente, OCMW Oostende
POOL 2 2005 Gemeente, OCMW Gent en Gemeente, OCMW, Havenbedrijf Antwerpen en Gemeente, OCMW Turnhout 2006 IMOG en Gemeente, OCMW Tienen 2007 Provincie Luik en Gemeente Jette 2008 Provincie Antwerpen en Ziekenhuis Oost-Limburg AV
POOL 2 • 2009 – Gemeente, OCMW Seraing – Gemeente, OCMW, ziekenhuis Charleroi – OCMW Jette – Vesalius Ziekenhuis Tongeren – Virga Jesse Ziekenhuis Hasselt – Algemeen Stedelijk Ziekenhuis Aalst + Nog enkele aanvragen lopende 19
POOL 2 • Aandeel werkgevers (31.12.2007): * België: 37 op 1.371 of 2,70 % * Vlaanderen: 16 op 720 of 2,22 % * Wallonië: 12 op 592 of 2,03 % * Brussel-Hoofdstad: 9 op 59 of 15,25 % • Aandeel vastbenoemden: * Koppen: 26.047 op 110.692 of 23,53 % * VTE: 22.957 op 96.780 of 23,72 %
POOL 2 • Evolutie sedert 1997: + 20.000 vastbenoemden * Nieuwe aansluitingen * Gevolgen politiehervorming (in feite zijn er nog veel meer vastbenoemden bijgekomen)
POOL 2 EVOLUTIE BIJDRAGEVOETEN 1994 - NU 1994-1996: 28,5 % 1997-2004: 27,5 % 2005: 29,5 % 2006: 32,5 % 2007-2009: 34,5 % Percentages inclusief 7,5 % “werknemers”bijdrage
POOL 2 Stijging bijdragevoet gemilderd door: • Reservefonds kinderbijslag • Ristorno’s politie • Zonder deze maatregelen: bijdragevoet 45,30 % (2007)! Deficit voorbije jaren (318 miljoen euro tot 2007) opgevangen door: • Egalisatiefonds (gespijsd door 13,07 % op het dubbel vakantiegeld van het personeel lokale besturen) dat ongeveer 500 miljoen euro bevatte (stijgt elk jaar met 40 à 50 miljoen euro)
Toekomstige evolutie pensioenlast pool 2 (basisscenario) Jaar
Actieve ambt.
Loonmassa
Pensioenen Pensioenlast
Verdeling
2004
26.765
567.043.000
17.450
216.177.000
38,12 %
2025
20.501
418.338.000
34.461
390.480.000
94,34 %
2050
20.334
415.628.000
33.072
351.194.000
84,50 %
Bron: Exsyspen 2007
24
POOL 2 Ernstige financieringsproblematiek Deficit in Pool 2 tot 2007 = 318 miljoen euro Geregulariseerd via Egalisatiefonds (daalt tot ± 170 miljoen euro) Dit is slechts enkele jaren vol te houden (tot uitputting Egalisatiefonds) Sanering nodig mbt pensioenen ziekenhuis- en rusthuissector
POOL 3 - Het stelsel van de bij een voorzorgsinstelling aangesloten besturen
Genieten ook van het Reservefonds Kinderbijslag
POOL 3 • Over wie gaat het? (31.12.2007) 29.164 vastbenoemden Werkgevers (januari 2009) • Limburgse pensioenkas (15 gemeenten/OCMW’s) inclusief Genk • Hasselt • Aalst (gemeente/OCMW), Ronse (gemeente/OCMW), Lier, Namen • 6 provinciebesturen • 12 Brusselse gemeenten 27
POOL 4 - Het stelsel van de besturen met een eigen pensioenkas
Genieten NIET van het Reservefonds Kinderbijslag
Pool 4 • Over wie gaat het? (31.12.2007) 5.000 vastbenoemden 22 werkgevers
• Wie? (januari 2009) • In Vlaanderen: alleen provincie Oost-Vlaanderen en enkele provinciale ontwikkelingsmaatschappijen • Ukkel (gemeente/OCMW) • Sint-Joost-ten-Node (gemeente/OCMW) • OCMW Herstal • OCMW Namur 29
POOL 3 & 4 • Aandeel werkgevers (31.12.2007): * België: 127 op 1.371 of 9,26 % * Vlaanderen: 65 op 720 of 9,03 % * Wallonië: 25 op 592 of 4,22 % * Brussel-Hoofdstad: 37 op 59 of 62,71 %
• Aandeel vastbenoemden: * Koppen: 34.260 op 110.692 of 30,95 % * VTE: 31.338 op 96.780 of 32,38 %
POOL 3 & 4 Zeer grote verschillen in situaties • Steden met zeer ernstige financieringsproblemen – b.v. Charleroi; – de meeste Brusselse gemeenten (tendens naar pool 2)
• Besturen met een relatief gezonde financiering – b.v. Namen; Aalst; Hasselt; Limburgse gemeenten; provinciebesturen
Toekomstige evolutie pensioenlast pool 3 & 4 (basisscenario) Jaar
Actieve ambt.
Loonmassa
Pensioenen
Pensioenlast
Verdeling
2004
39.798
874.274.000
35.288
439.272.000
50,24 %
2025
35.486
784.109.000
48.751
544.561.000
69,45 %
2050
35.479
782.651.000
54.555
629.649.000
80,45 %
Bron: Exsyspen 2007
32
POOL 5 - Geïntegreerde politie (sinds 2002)
Lokale en federale politie 2002-2009:
27,5 %
Ristorno’s naar andere stelsels
Spreiding over de pools Aantal werkgevers per gewest en per pensioenstelsel (2008) Pensioenstelsel
Gemeenschappelijk stelsel Nieuwe aangeslotenen
Brussels Vlaams Waals TOTAAL Hoofdstedelijk Gewest Gewest Gewest 13
642
557
1.212
10
18
12
40
Voorzorgsinstelling
28
56
19
103
Eigen pensioenfonds
9
7
6
22
Pensioenstelsel politie
6
118
72
196
Geen vastbenoemden
7
75
70
152
73
916
736
1.725
TOTAAL
34
Spreiding over de pools Procentuele verhouding van het aantal vastbenoemden over de pools (2008)
22,03
35,32 Pool 1 Pool 2
2,69
Pool 3 Pool 4 Pool 5 20,82
19,14
35
Evolutie pensioenlast ambtenaren lokale sector Bij ongewijzigd beleid Jaar
Actieve ambt.
Loonmassa
Pensioenen
Pensioenlast
Verdeling
2004
115.082
2.425.884.000
85.545
1.011.430.000
41,69 %
2025
101.984
2.129.033.000
142.819
1.577.917.000
74,11 %
2050
101.810
2.120.591.000
159.757
1.743.617.000
82,22 %
Bron: Exsyspen 2007
36
Evolutie bijdragepercentages Bij ongewijzigd beleid
Jaar
Pool 1
Pool 2
Pool 3
Pool 4
Globaal
2004
36,2 %
38,1 %
46,6 %
22,3 %
41,7 %
2025
69,4 %
93,3 %
80,2 %
51,1 %
74,1 %
2050
82,7 %
84,5 %
82,8 %
77,4 %
82,2 %
Bron: Exsyspen 2007
37
Oorzaken financieringsproblemen • Uitgaven stijgen: meer gepensioneerden die bovendien langer leven • Kosten verdeeld onder besturen pool 1 en 2 op basis van loonmassa statutaire personeelsleden (repartitiestelsel) • Inkomsten stijgen niet mee: – Gelijk gebleven aantal statutaire personeelsleden (aandeel statutairen in totaal personeelsbestand daalt) – Gevolgen fusies gemeenten zinderen nog altijd na – Politiehervorming niet neutraal voor pensioenfinanciering – Specifieke problematiek fusies zieken- en rusthuizen – Vaste benoeming contractanten latere leeftijd ! Grote verschillen van bestuur tot bestuur!
• Complicatie: regionalisering rechtspositieregeling
38
Voorstellen van oplossingen • Inkomsten verhogen en/of uitgaven afremmen • Reserves inzetten
39
VVSG-standpunt Mix aan maatregelen 1. Financiering ambtenarenpensioenen 2. Specifieke problematiek Pool 2 3. Laag werknemerspensioen Basisidee: iedereen moet steentje bijdragen • Werkgevers: hogere bijdragen • Centrale overheden : ziekenhuissector • Personeelsleden: minder snelle stijging pensioen
40
I. Financiering ambtenarenpensioen 1. Aansluiting bij RSZPPO veralgemenen via stimulansen en onderhandelingen (omslagstelsel) – – –
Reserves inzetten voor veralgemeende aansluiting? Paradoxale positie enkele Brusselse gemeenten Samensmelting pool 1 en 2 op langere termijn
2. Bijdragevoet verhogen – Bijv. +1 % per jaar voor periode 2010-2013 – Mechanismen om bijdragevoet te milderen, (blijven) inzetten voor pool 1 en 2: reservefonds kinderbijslag, ristorno’s politie, egalisatiefonds 41
3. Praktijken die financiering op extreme wijze aantasten, aanpakken – Bijv. afgewentelde pensioenlast na fusies besturen, of systematisch niet meer vast benoemen extra RSZPPO-factuur obv billijke verdeelsleutel (!opletten voor nieuwe perversiteiten) – Geen boeteheffing, wel responsabilisering
4. Ziekenhuissector uit pool 1 en 2 halen en apart financieren (met steun centrale overheid) – Door fusies ziekenhuizen wordt pensioenlast afgewenteld op lokale besturen terwijl geen bijdragen meer geïnd kunnen worden (geen statutairen meer in dienst) 42
Ziekenhuissector pool 2 Evolutie aantal actieven vers us aantal gepens ioneerden Ziekenhuis pers oneel in pool 2 6.500
4.500 3.500 2.500 1.500
20 71
20 63
20 55
20 47
20 39
20 31
20 23
-500
20 15
500 20 07
Aantal werknemers
5.500
Bron: J. Gysen en R. Janvier, 2009
Jaar ACTIEVEN
GEPENSIONEERDEN 43
Ziekenhuissector pool 2 Evolutie loonlas t vers us pens ioenlas t Ziekenhuis pers oneel in pool 2
Bron: J. Gysen en R. Janvier, 2009
455.500.000 405.500.000 355.500.000 305.500.000 255.500.000 205.500.000 155.500.000 105.500.000 55.500.000
20 71
20 63
20 55
20 47
20 39
20 31
20 23
20 15
20 07
5.500.000
jaar
LOONLAST
PENSIOENLAST 44
5. Wijziging pensioenberekening: mildering van de stijging van de pensioenen Enkele resultaten Exsyspenstudie • Volgens Exsyspenstudie zou de niet-perequatie een besparing opleveren van gemiddeld 11 % op de werkgeversbijdrage • Verhoging wettelijke pensioenleeftijd met 2 jaar (tot 67) • Schrappen contractuele jaren voor berekening ambtenarenpensioen
45
Simulatie: verhoging van de pensioenleeftijd met 2 jaar Vanaf 2010 Jaar
Actieven
Loonmassa
Pensioenen Pensioenlast
Verdeling
2004
115.082 2.425.884.000
85.545 1.011.430.000
41,69 %
2025
101.984 2.138.239.000
142.819 1.528.813.000
71,50 %
2050
101.810 2.129.170.000
147.921 1.667.162.000
78,30 %
Bron: VVSG-berekeningen op basis van Exsyspenstudie
46
Evolutie pensioenlast ambtenaren lokale sector Bij ongewijzigd beleid Jaar
Actieve ambt.
Loonmassa
Pensioenen
Pensioenlast
Verdeling
2004
115.082
2.425.884.000
85.545
1.011.430.000
41,69 %
2025
101.984
2.129.033.000
142.819
1.577.917.000
74,11 %
2050
101.810
2.120.591.000
159.757
1.743.617.000
82,22 %
Bron: Exsyspen 2007
47
Simulatie: schrappen contractuele jaren bij pensioenberekening Vanaf 2010 Jaar
Actieven Loonmassa
Pensioenen
Pensioenlast
Verdeling
2004
115.082
2.425.884.000
85.545
1.011.430.000
41,69 %
2025
101.984
2.129.719.000
142.082
1.451.780.000
68,17 %
2050
101.810
2.120.865.000
158.626
1.386.387.000
65,37 %
Bron: VVSG-berekeningen op basis van Exsyspenstudie 48
Exsyspenstudie VARIANTEN OP HET BASISSCENARIO • Nuancering inkomsten – Toevoeging correctiefactoren boni en ristorno’s, opbouw lokaal zilverfonds Geen invloed op aantal pensioenen, wel op pensioenlast
• Aanpassing pensioenwetgeving – pensioenleeftijd, vermindering refertewedde met 10%, contractuele jaren
• Wijziging in tewerkstellings- en benoemingspolitiek – Verderzetten dalende trend statutaire aanstellingen – Ombuigen vastgestelde dalende tendens naar vaste benoemingen
49
Evolutie verhouding statutairen/contractanten Lokale besturen (België)
Jaar 1995 1998 2001 2004 2007
Vastbenoemden Contractanten 50,48 % 49,52 % 47,59 % 52,41 % 44,45 % 55,55 % 43,61 % 56,39 % 41,46 % 58,54 %
50
Voortzetten dalende trend vaste benoeming Jaar
Actieven
Loonmassa
Pensioenen Pensioenlast
Verdeling
2004
115.082
2.425.884.000
85.545
1.011.430.000
41,69 %
2025
63.093
1.334.959.000
135.282
1.512.269.000
113,28 %
2050
21.105
460.540.000
104.101
1.142.136.000
248,00 %
51
Ombuiging dalende trend van vaste benoeming Jaar
Actieven Loonmassa
Pensioenen Pensioenlast
Verdeling
2004
115.082 2.425.884.000
85.545 1.011.430.000
41,69 %
2025
161.855 3.305.753.000
154.603 1.681.438.000
50,86 %
2050
229.643 4.652.948.000
236.322 2.612.103.000
56,14 %
52
Iedereen statutair? • Keuze voor contractant niet louter op financiële kosten-batenanalyse gestoeld maar ook op grotere nood flexibiliteit • Enkele feiten – In pool 2 (besturen met grootste aandeel statutairen in personeelsbestand) zijn problemen het grootst! – Gesco’s – Tweede pensioenpijler verhoogt kostprijs contractant => zal corrigerend werken
• Eenvormige rechtspositieregeling nodig! 53
II. Laag werknemerspensioen 1. Gemengd pensioen voor gemengde loopbaan: – Ambtenarenpensioen voor statutaire jaren – Werknemerspensioen + 2de pensioenpijler voor contractuele jaren (afspraak Comité A)
2. Tweede pensioenpijler, te financieren met – 2 % op loonmassa contractanten, daarna geleidelijk optrekken – Eventuele eenmalige transacties (bijv. uitstap Publigas uit Distrigas?) – Deel opbrengst vakantiegeldbijdrage?
3. Lange(re) termijn: uniforme rechtspositie 54
Ambtenarenpensioen vs werknemerspensioen BIJDRAGEN • Werkgeversbijdrage – Vastbenoemden: 20 % (pool 1) of 27,5 % (pool 2) – Contractanten & op proef benoemden: 8,86 % (met uitzondering van gesco’s)
• Werknemersbijdrage – Vastbenoemden: 7,5 % op strikte loon – Contractanten & op proef benoemden: 7,5 % op loon 55
Ambtenarenpensioen vs werknemerspensioen BEHEER EN UITBETALING • Ambtenarenpensioenen – in pool 1 & 2 solidair beheerd in schoot RSZPPO, Pensioendienst Overheidssector (PDOS) betaalt uit – in pool 3 en 4 niet-gesolidariseerd: voorzorgsinstelling of bestuur zelf staat in voor beheer en uitbetaling
• Werknemerspensioen = onderdeel algemene sociale zekerheid (RSZ Globaal Beheer); Rijksdienst voor Pensioenen berekent en betaalt pensioen 56
Ambtenarenpensioen vs werknemerspensioen BEREKENINGSBASIS EN PLAFONNERING • Ambtenarenpensioen: op basis van de gemiddelde wedde van de laatste vijf dienstjaren, zonder begrenzing – Wel relatief plafond: maximum 3/4de van de wedde – Absoluut plafond: 5.805,26 euro/maand (oktober 2008)
• Werknemerspensioen: op grond van gemiddelde van een – jaar na jaar – begrensd loon, zoals verdiend over de volledige loopbaan – Plus limitering obv principe‘eenheid van loopbaan’
57
Ambtenarenpensioen vs werknemerspensioen FORMULE • Ambtenarenpensioen = Gemiddelde wedde laatste 5 jaar x aantal loopbaanjaren (+ dipl.bonificaties) 60 • Werknemerspensioen alleenstaande = Gemiddelde en geplafonneerde loon* x aantal loopbaanjaren x 60 % 45 • Werknemerspensioen (gehuwd met partner zonder inkomen) = Gemiddelde en geplafonneerde loon* x aantal loopbaanjaren x 75 % 45 (* verdiend over hele loopbaan) 58
Ambtenarenpensioen vs werknemerspensioen GEWAARBORGDE MINIMA (okt. 2008) • Ambtenarenpensioen – 1.428,32 euro/maand (gehuwde) – 1.142,66 euro/maand (alleenstande) + evt. forfait zware handicap: 150,47 euro/maand
• Werknemerspensioen (volledige loopbaan) – 1.219,12 euro/maand (gezin) – 975,60 euro/maand (alleenstaande) 59
Ambtenarenpensioen vs werknemerspensioen • AUTOMATISCHE PEREQUATIE ambtenarenpensioen: Pensioen gewezen ambtenaar wordt geherwaardeerd met zelfde verhogingspercentage als wedde actieve personeelsleden – om de 2 jaar, obv gemiddelde verhoging maximumwedden betrokken onderhandelingssector
• WELVAARTAANPASSING werknemerspensioen: Bescheiden herwaardering, met als doel oudste pensioenen zeer beperkt te koppelen aan evolutie algemeen welzijn
60
Ambtenarenpensioen vs werknemerspensioen INDIRECTE VERSCHILLEN – b.v. deeltijdse prestaties • Ambtenaren gewoonlijk aangeworven in voltijds arbeidsregime – Brede waaier aan verlofmogelijkheden – Zodra afwezigheid als dienstactiviteit wordt beschouwd, telt ze mee voor pensioen – Onbezoldigde dienstactiviteit nooit meer dan voor 1/5 volledige loopbaan in rekening gebracht
• Werknemers vaker van meet af aan in deeltijds arbeidsregime 61
Ambtenarenpensioen vs werknemerspensioen EINDRESULTAAT • Verschil van meer dan 700 euro bruto/maand • Vervangingsratio – Ambtenarenpensioen = 66 % van voormalig arbeidsinkomen – Werknemerspensioen = 46 % van voormalig arbeidsinkomen Uiteraard afhankelijk van individuele loopbaan 62
Tewerkstelling lokale sector Aantal contractanten (+ op proef benoemden): 58,54 % in 2007 (tegenover 49,52 % in 1993) – – – – –
Gemeenten: 62,61 % OCMW’s: 75,19 % Intercommunales: 56,57 % Provincies: 41,05 % Politiezones: 5,58 %
Vlaanderen: 44 % vastbenoemden; Wallonië 36 % en Brussel: 43 % 63
Tewerkstelling lokale sector Type Aantal Ambtenaren Contractanten Gesubsidieerde TOTAAL werkgever contractuelen Gemeente
646
51.454
51.276
38.361
141.091
OCMW
669
31.231
63.691
16.174
111.096
23
10.775
7.519
670
18.964
Politiezone
196
30.798
1.605
364
32.767
Andere
191
15.533
23.728
2.962
42.223
1.725
139.791
147.819
58.531
346.141
Provincie
TOTAAL
Situatie 30 juni 2008 64
Bronnen • Exsyspenstudie (expertensysteem pensioenen) 2007 • Documentatie RSZPPO , onder meer activiteitenverslag 2007 • J. GYSEN en R. JANVIER, Betaalbaarheid van de (lokale) ambtenarenpensioenen. Geen kant uit of welke kant op?, Politeia, 2009. • VVSG-documentatie 65