Ontwerpprojectplan waterkeringen IJsseldelta-Zuid

Ontwerpprojectplan waterkeringen IJsseldelta-Zuid

8 mei 2013


Kenmerk R012-4828739ADS-evp-V01-NL

Inhoud 1

Inleiding.......................................................................................................................... 9

1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 1.7.1 1.7.2 1.7.3 1.7.4 1.8

Leeswijzer ....................................................................................................................... 9 Programma IJsseldelta.................................................................................................. 10 Masterplan IJsseldelta-Zuid .......................................................................................... 11 Gefaseerde uitvoering ................................................................................................... 12 Bestuursovereenkomst.................................................................................................. 12 Veranderingen in de projectscope................................................................................. 12 Toelichting op de onderscheiden projectfasen .............................................................. 13 Fase 0 ........................................................................................................................... 14 Fase 1 ........................................................................................................................... 14 Fase 2 ........................................................................................................................... 16 Fase 3 ........................................................................................................................... 16 Projectbesluit als basis voor dit projectplan .................................................................. 16

1.8.1 1.8.2 1.9 1.9.1 1.9.2 1.9.3

Het voorliggende projectplan geldt voor fase 1 ............................................................. 16 Einde van de planstudie ................................................................................................ 17 Dit projectplan in z’n context ......................................................................................... 17 De wettelijke basis van dit projectplan .......................................................................... 17 De projectcontext binnen IJsseldelta-Zuid .................................................................... 18 Relatie met de PKB Ruimte voor de Rivier ................................................................... 20

2

Projectbeschrijving ..................................................................................................... 22

2.1 2.2 2.3 2.4

Projectgebied ................................................................................................................ 22 Projectfasen .................................................................................................................. 24 De objecten in fase 1..................................................................................................... 25 Relatie met de zomerbedverlaging................................................................................ 39

2.4.1 2.4.2 2.4.3

Uitvoering en grondstromen .......................................................................................... 41 Hydraulische effecten .................................................................................................... 41 Grondwatereffecten ....................................................................................................... 41

2.4.4

Ecologische effecten ..................................................................................................... 42

3

Toetsing Waterwet ...................................................................................................... 43

3.1 3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4

Voorkoming (en waar nodig beperken) van overstromingen......................................... 43 Uitgangspunten nieuwe dijken langs de bypass (1B).................................................... 44 Robuustheid van het ontwerp........................................................................................ 45 Stabiliteit van de bypass mede in relatie tot verwachte stroomsnelheden .................... 49 IJsseldijk verbindende waterkering (1A6)...................................................................... 50


5\96


3.1.5

Inlaatwerk of drempel in IJsseldijk fase 1 (object 1A1-1) .............................................. 52

3.1.6 3.1.7

IJsseldijk dijkring 11b (1A7)........................................................................................... 52 Klimaatdijk woongebied (object 1H12) .......................................................................... 53

3.1.8

Waterkering Drontermeer-Vossemeer (1C) .................................................................. 55

3.1.9 3.1.10 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.2.4 3.2.5 3.2.6 3.2.7 3.2.8

Waterkering Roggebot (1E)........................................................................................... 57 Toetsing voorkoming (en daar waar nodig beperken) van overstromingen .................. 58 Voorkoming en daar waar nodig beperking van wateroverlast en waterschaarste ....... 59 Aanleg kwelsloten ......................................................................................................... 60 Aanleg tweede afwateringsroute voor Onderdijks ......................................................... 62 Gemaal Zwartendijk ...................................................................................................... 62 Extra waterberging ........................................................................................................ 63 Gemaal Kamperveen (object 1H11) .............................................................................. 63 Monitoringsprogramma ................................................................................................. 64 Operationele monitoring ................................................................................................ 65 Toetsing voorkoming en daar waar nodig beperken van wateroverlast en waterschaarste .............................................................................................................. 65 Bescherming en verbetering van de chemische en ecologische kwaliteit van watersystemen .............................................................................................................. 66 Kampen ......................................................................................................................... 66

3.3 3.3.1 3.3.2 3.3.3

6\96

3.4 3.4.1 3.4.2 3.4.3 3.5

Flevoland ....................................................................................................................... 66 Toetsing bescherming en verbetering van de chemische en ecologische kwaliteit van de binnendijkse watersystemen .................................................................................... 67 Vervullen van de maatschappelijke functies van het watersysteem ............................. 67 Recreatie ....................................................................................................................... 68 Bewoonbaarheid ........................................................................................................... 69 Toetsing van de maatschappelijke functies................................................................... 69 Conclusie toetsing doelstellingen Waterwet .................................................................. 70

4

Wijze van uitvoering.................................................................................................... 71

4.1 4.2 4.3 4.4 4.4.1 4.4.2 4.4.3 4.4.4 4.4.5 4.4.6

Uitvoering op basis van een UAV-GC contract ............................................................. 71 Randvoorwaarden aan uitvoering ................................................................................. 72 Fasering in hoofdprocedures en uitvoeringsvergunningen binnen fase 1..................... 74 Besluitvorming ten behoeve van fase 1 ........................................................................ 76 Planologische aspecten ................................................................................................ 76 Projectplannen in het kader van de Waterwet............................................................... 77 Overige waterstaatskundige aspecten .......................................................................... 79 Overige vergunningen ................................................................................................... 80 Overige projectgerelateerde besluiten .......................................................................... 80 MER-plicht ..................................................................................................................... 80



4.4.7

Restontwerpen fase 1 ................................................................................................... 81

4.5 4.6

Coördinatieregeling ....................................................................................................... 83 Globale planning ........................................................................................................... 84

4.7

Overige uitvoeringsaspecten ......................................................................................... 84

4.8 4.9

Calamiteiten of ongewoon voorval ................................................................................ 84 Grondverwerving ........................................................................................................... 84

5 5.1 5.2 5.2.1 5.2.2 5.2.3 5.2.4

Maatregelen (mogelijke) nadelige gevolgen ............................................................. 85 Financiële schadevergoeding........................................................................................ 85 Maatregelen .................................................................................................................. 85 Beperking uitvoeringshinder .......................................................................................... 85 Natuurwaarden .............................................................................................................. 86 Scheepvaart .................................................................................................................. 87 Geohydrologie ............................................................................................................... 87

6

Procedure..................................................................................................................... 89

7

Zienswijzen (in definitief projectplan) ....................................................................... 90

8 8.1 8.2

Ondertekening ............................................................................................................. 91 Vaststelling ontwerp ...................................................................................................... 91 Definitieve vaststelling ................................................................................................... 94


7\96


Bijlage(n) 1 Referenties 2 3

Begrippenlijst Objectenlijst en integrale beschrijving van de objecten in fase 1 en 2

4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

Tabel motivatie verdeling objecten fase 1 projectplannen Beheer- en onderhoudstabel Uitvoeringsvergunningen Monitoringsplan Systeemanalyse [1] Rapportage technisch ontwerp [2] en Marin rapport Waterkeringsplan [3] Inrichtingsplan [4] Beheer- en onderhoudsplan [5] Betrouwbaarheidsanalyse [5] Beheerplan waterkwaliteit [5] Beheer en bediening [5] Grondstromenplan [7] Rapportage Hydraulische effecten [9] Rapportage Geohydrologische effecten [10] en Rapportage effecten Waterkwaliteit [10] Rapportage Morfologische effecten [12] Beeldkwaliteitsplan [13] en Ruimtelijke Visie [13] BesluitMER [19], samenvatting aanvulling BesluitMER [19] en aanvulling BesluitMER [19]

Objectenmatrix

Noot: de bijlagen 8 t/m 22 zijn onderdeel van het projectplan, maar zijn, gezien hun omvang, als losse rapportages bijgevoegd.

8\98



1 Inleiding Voorliggend projectplan is opgesteld voor de provincie Overijssel, opdrachtgever van de integrale gebiedsontwikkeling IJsseldelta-Zuid. Dit projectplan faciliteert de aanleg van twee nieuwe dijken (primaire waterkeringen) langs het Reevediep in de IJsseldelta-Zuid en bijbehorende (waterstaats)werken, maatregelen, voorzieningen en handelingen. Tevens faciliteert dit projectplan een deel van de herinrichting van/aanpassingen aan het binnendijkse watersysteem (noodzakelijke maatregelen ten behoeve van de waterhuishouding: kwelsloten, aanpassingen duikers et cetera). Vanuit hun zorgplicht voor de dijken en objecten zijn het Waterschap Groot Salland, Rijkswaterstaat Midden Nederland en Rijkswaterstaat Oost-Nederland gezamenlijk de bevoegde gezagen voor de vaststelling van dit projectplan. Met dit projectplan wordt fase 1 van de gebiedsontwikkeling mogelijk gemaakt. In coördinatie met dit projectplan wordt er een projectplan voor de nieuwe buitendijkse gebieden opgesteld. De rest van de herinrichting wordt in een aanvullend projectplan verwerkt dat in een later stadium in procedure gebracht zal worden.

1.1

Leeswijzer

In dit eerste hoofdstuk is de historie en de context van het project kort geschetst. Hoofdstuk 2 bevat de projectbeschrijving. Tevens wordt in hoofdstuk 2 verder ingegaan op de verdeling van de objecten (van het totale plan) over de twee projectplannen. De toetsing aan de Waterwet vindt plaats in hoofdstuk 3. Hoofdstuk 4 gaat in op de wijze van uitvoering en alle te doorlopen procedures in onderling verband. Het ongedaan maken van de nadelige gevolgen wordt behandeld in hoofdstuk 5. Hoofdstuk 6, 7 en 8 beslaan achtereenvolgens de procedure, zienswijzen en ondertekening van het voorliggende projectplan. Dit rapport bevat een aantal bijlagen en is gebaseerd op alle achterliggende onderzoeken. Naar de achterliggende onderzoeken wordt verwezen middels titel en nummer. Bijlage 2 bevat een begrippenlijst. Bijlage 3 bevat de objectenlijst van de onderdelen die deel uitmaken van het project IJsseldelta-Zuid met een korte beschrijving ervan. Hierin is een onderscheid gemaakt in de objecten van fase 1 en fase 2. In bijlage 4 wordt in een overzicht van de objecten aangegeven in welke procedure de objecten een plaats hebben gevonden. Bijlage 5 bevat de motivatie van de verdeling van de objecten over beide projectplannen. In bijlage 6 is de beheeren onderhoudstabel voor het totale project opgenomen en bijlage 7 geeft een overzicht van de benodigde uitvoeringsvergunningen op basis van de huidige inzichten. Bijlage 8 bevat het monitoringsplan van de provincie Overijssel (dat wordt uitgevoerd in samenwerking met het waterschap Groot Salland en het waterschap Zuiderzeeland) en het monitoringsplan van het waterschap Zuiderzeeland.


9\96


Bijlage 9 tot en met 22 zijn de achterliggende onderzoeken die ten grondslag liggen aan dit projectplan. Dit betreft losse rapporten die, als bijlage, onderdeel uitmaken van dit projectplan. Indien blijkt dat er sprake is van strijdigheid tussen de verschillende teksten in de verschillende documenten, zoals voorliggend projectplan en de achterliggende onderzoeken, zijn de teksten zoals opgenomen in dit projectplan leidend voor wat betreft de waterstaatkundige aspecten.

1.2

Programma IJsseldelta

Het Programma IJsseldelta behelst een integrale gebiedsontwikkeling in het stedelijk netwerk Zwolle - Kampen. Het Programma IJsseldelta bestaat uit twee deelprogramma’s IJsseldeltaNoord voor de versterking van het Nationaal Landschap en IJsseldelta-Zuid met als doel de integrale stedelijke ontwikkeling van Kampen in combinatie met hoogwaterbescherming. IJsseldelta-Zuid ligt in het gebied tussen Kampen, de IJssel en het Drontermeer (figuur 1.1).

Figuur 1.1 Projectgebied IJsseldelta-Zuid

10\96



1.3

Masterplan IJsseldelta-Zuid

Voor de gebiedsontwikkeling IJsseldelta-Zuid is in het najaar van 2006 het ‘Masterplan Veilig wonen, werken en recreëren in IJsseldelta-Zuid’ vastgesteld door de gemeenteraden van Kampen en Zwolle, Provinciale Staten van Overijssel en het Algemeen Bestuur van Waterschap Groot Salland. De gebiedsontwikkeling IJsseldelta-Zuid is als voorbeeldproject opgenomen in de Nota Ruimte. Belangrijke onderdelen van het Masterplan zijn de aanleg van een bypass1 tussen de IJssel en het Drontermeer en woningbouwontwikkeling ten zuiden en ten westen van Kampen. De bypass is een van de benodigde maatregelen in de benedenloop van de IJssel om de verwachte hogere rivierafvoeren in de toekomst veilig te kunnen verwerken. In de in 2008 door Provinciale Staten van Overijssel vastgestelde partiële herziening van het Streekplan Overijssel 2000+ is de ontwikkeling van woningbouw ten westen van Kampen tot 2020 beperkt tot een tussen de Hanzelijn en bypass gelegen locatie van 1.300 woningen. Dit wordt een waterrijk woonmilieu, dat gedeeltelijk op een klimaatdijk wordt gebouwd. In de bypass en de daaraan grenzende Onderdijkse Waard wordt ruim 400 hectare nieuwe natuur gerealiseerd. Daardoor ontstaat een ecologische verbinding tussen de IJsseluiterwaarden en de Veluwerandmeren. Ook het verbeteren van de toeristisch-recreatieve infrastructuur is een doel van de gebiedsontwikkeling. Andere projecten in het Programma IJsseldelta-Zuid zijn de inpassing van de Hanzelijn (spoor), de ontwikkeling van de stationslocatie Kampen-Zuid, de verbreding van de N50 en capaciteitsuitbreiding van de N307 en de versterking van de agrarische structuur. Op 28 januari 2008 heeft de stuurgroep “Gebiedsontwikkeling IJsseldelta-Zuid’ Gedeputeerde Staten van Overijssel en Flevoland geadviseerd als voorkeursalternatief te kiezen voor een bypass die in open verbinding staat met het Vossemeer. Dit voorkeursalternatief wordt gekenmerkt door ‘hoog dynamische’ natuur met een grote peildynamiek door de invloed van peilfluctuaties in het Vossemeer op de bypass. Op 9 november 2009 heeft de stuurgroep besloten het gekozen voorkeursalternatief verder uit te werken zonder stormkering bij Roggebot. IJsseldelta-Zuid is als concreet omschreven project opgenomen in het Nationaal Waterplan.

1

De vaargeul in deze bypass krijgt de naam het Reevediep


11\96


1.4

Gefaseerde uitvoering

Medio 2009 heeft de regio aan de staatssecretaris van destijds Verkeer en Waterstaat voorgesteld de uitvoering van IJsseldelta-Zuid in twee fasen te splitsen en in fase 1 de uitvoering te combineren met het Ruimte voor de Rivierproject Zomerbedverlaging Beneden-IJssel. Dit voorstel is uitgewerkt in een business case op grond waarvan het kabinet op 4 september 2009 heeft besloten voldoende budget te reserveren voor de gefaseerde uitvoering. In de gefaseerde uitvoering wordt in de eerste fase de zomerbedverlaging uitgevoerd in combinatie met de inrichting van het bypassgebied, waarbij via de bypass beperkte hoogwaterpieken kunnen worden afgevoerd. In de periode 2021 - 2025 worden een aantal kunstwerken gebouwd, zodat vanaf 2025 de hoogwaterpieken op de IJssel via de bypass in volle omvang kunnen worden afgevoerd (zie ook paragraaf 1.7 voor een nadere specificatie van de af te voeren hoogwaterpieken). Op deze manier is voor beide fasen budget beschikbaar, waarmee op tijd aan de normen wordt voldaan. De gefaseerde uitvoering en financiële bijdragen zijn vervolgens verder vastgelegd in een bestuursovereenkomst (zie hiervoor de volgende paragraaf).

1.5

Bestuursovereenkomst

Op 15 februari 2010 is als vervolg op het kabinetsbesluit een Bestuursovereenkomst afgesloten tussen het Rijk, de provincies Overijssel en Flevoland, de gemeenten Kampen, Zwolle, Dronten en Oldebroek, de waterschappen Groot Salland en Zuiderzeeland, evenals Staatsbosbeheer. In deze overeenkomst zijn onder andere de gereserveerde financiële bijdragen van Rijk, provincie Overijssel en gemeente Kampen vastgelegd. Ook is hierin opgenomen dat de provincie Overijssel ter voorbereiding van de Projectbeslissing de adviesnota voor IJsseldelta-Zuid laat uitwerken en Rijkswaterstaat die voor de zomerbedverlaging. Alle partijen die de bestuurovereenkomst hebben ondertekend zijn intensief betrokken bij het ontwerpproces in de planfase.

1.6

Veranderingen in de projectscope

De Ruimte voor de Rivier maatregel ‘Zomerbedverlaging Beneden-IJssel’ voorzag in het over 22 kilometer verdiepen van de IJssel met gemiddeld 1,7 meter. In het najaar van 2011 is geconcludeerd dat heroverweging van dit project nodig is als gevolg van substantieel negatieve effecten op de omgeving. Op 26 september 2011 is door de Bestuurlijke Begeleidingscommissie Zomerbedverlaging en de Stuurgroep IJsseldelta-Zuid aan de staatssecretaris van I&M geadviseerd om een verkorte zomerbedverlaging (7 in plaats van 22 kilometer) te combineren met een versnelde, gedeeltelijke inzet van de bypass voor het afvoeren van de uiterste hoogwaterpieken (>15.500 m3/s) op de IJssel.

12\96



Op basis van in het najaar van 2011 uitgevoerde haalbaarheidsonderzoeken is geconcludeerd, dat via het huidige Roggebotsluis complex, met een aantal aanpassingen, bij maatgevende rivierafvoeren en een eenmaal per jaar storm, 220 m3/s kan worden afgevoerd. Dit komt overeen met een waterstanddaling van 12,8 cm (op de as van de rivier IJssel tussen kmr. 979 en kmr. 980 ten opzichte van maatgevende waterstanden behorende bij een ontwerpafvoer van 16.655 m3/s bij Lobith). Op 2 december 2011 zijn de conclusies van de haalbaarheidsonderzoeken door de Bestuurlijke Begeleidingscommissie Zomerbedverlaging en de Stuurgroep IJsseldelta-Zuid vastgesteld en is de staatssecretaris van I&M voorgesteld de plannen voor de verkorte zomerbedverlaging in combinatie met een versnelde, beperkte inzet van de bypass uit te werken. Een mogelijke aanvullende verandering in de projectscope kan zijn het besluit, dat niet eerder dan in 2015 wordt verwacht, om onder specifieke omstandigheden, de bypass te gebruiken om niet 220 m3/s maar 450 m3/s af te gaan voeren. Een globale analyse van het systeem zoals dat nu wordt aangelegd heeft opgeleverd dat er in de Roggebot een extra spuikoker nodig zal zijn om een dergelijk debiet op een verantwoorde wijze te kunnen verwerken. De aanleg van een dergelijke extra spuikoker maakt geen onderdeel uit van de projectscope voor het projectplan dat nu wordt vastgesteld. Mocht in 2015 besloten worden tot de inzet van de bypass met een verhoogd debiet dan zal daar op dat moment een apart projectplan voor worden opgesteld, waarin dan onder andere de extra spuikoker zal worden opgenomen. Deze nieuwe inzichten hebben er toe geleid dat de taakstellingen die oorspronkelijk in de PKB Ruimte voor de Rivier waren opgenomen moesten worden aangepast. In paragraaf 1.9.3 wordt hier in meer detail nader op ingegaan.

1.7

Toelichting op de onderscheiden projectfasen

De uitvoering van de bypass blijft ondanks de beschreven scopewijziging in twee fases gesplitst zoals 4 september 2009 is besloten. Voor de versnelde inzet van de bypass moeten wel een aantal aanvankelijk in fase 2 te bouwen kunstwerken in fase 1 worden gebouwd. Ook wordt een deel van het rietmoeras vóór fase 1 aangelegd en wordt er, met een doorkijk naar een derde fase, in de achterliggende onderzoeken enige inzicht verkregen naar de werking van het systeem op een nog langere termijn. Paragraaf 2.3 gaat kort in op de objecten die in fase 1 gerealiseerd zullen worden. In bijlage 3 worden alle objecten in meer detail toegelicht, per fase. In dit projectplan zijn alleen objecten opgenomen die nodig zijn om het systeem in fase 1 goed te kunnen laten werken.


13\96


De fasen kenmerken zich na de scopewijzigingen als volgt: 1.7.1

Fase 0

Om toekomstige vertragingen in het planproces van IJsseldelta-Zuid te kunnen voorkomen, wordt een deel van het voorziene rietmoeras voor fase 1 gerealiseerd. Dit fase 0-object2 maakt dan ook geen onderdeel uit van dit projectplan. De oppervlakte van het aan te leggen rietmoeras is groot genoeg (ruim 8 hectare) om als alternatief leefgebied te dienen voor roerdomp en grote karekiet, waardoor de eerste doelstelling voor de rietvogels kan worden gehaald in fase 0 (voorkomen vertraging in de uitvoering van IJsseldelta-Zuid). Bijkomend voordeel is dat in het zich ontwikkelend rietmoeras de waterstand nauwkeurig geregeld kan worden, waardoor een optimale rietontwikkeling kan worden bereikt. Dit is van belang omdat de goede ontwikkeling van waterriet niet eenvoudig is. Goede sturingsmogelijkheden in het waterregime zijn dus een groot voordeel en een belangrijke randvoorwaarde. 1.7.2 Fase 1 Voor fase 1 (naar verwachting operationeel van 2017 tot en met 2025) start de uitvoering in 2014. In 2017 is de bypass geschikt om beperkt te worden ingezet bij extreem hoge rivierafvoeren (>15.500 m3/s bij Lobith). In de uitvoering voor fase 1 vindt al het groot grondverzet plaats. Voorzien is in de aanleg van de totale inrichting en de bypassdijken (exclusief Drontermeerdijk), vervanging van de Nieuwendijk door een viaduct, nieuwe natuur, de toeristisch recreatieve voorzieningen (waaronder het Reevediep (de aan te leggen vaargeul) en recreatiesluis in de IJsseldijk), het inlaatwerk, een kering met twee keersluizen ten zuiden van het eiland Reeve en beschermingsmaatregelen bij de Roggebotsluis. Door de aanleg van de recreatiesluis kan het Reevediep, de aan te leggen vaargeul in de IJsseldelta-Zuid, in fase 1 als vaarroute voor recreatievaart worden gebruikt. Uitgangspunt is een robuust en flexibel ontwerp, dat ruimte biedt om in te spelen op toekomstige beleidsontwikkelingen en reeds op een veilige wijze een bijdrage levert aan de korte termijn Ruimte voor de Rivier taakstelling bij Zwolle. Voor de versnelde inzet van de bypass ten behoeve van hoogwaterafvoer in de IJssel, moeten de aanvankelijk voor fase 2 te bouwen inlaat en een kering ten zuiden van het eiland Reeve al in fase 1 worden gebouwd. Gebruik makend van het huidige Roggebotcomplex kan in fase 1 maximaal circa 220 m3/s worden afgevoerd bij een maatgevende afvoer die samenvalt met een eenmaal per jaar stormsituatie of een verhoogd peil op het Vossemeer door neerslag of IJsselafvoer (NAP+0,6 m). De afvoer van circa 220 m3/s door de bypass bewerkstelligt circa 12,8 cm waterstanddaling bij Zwolle bij de maatgevende afvoer (16.655 m3/s bij Lobith).

2

14\96

Start van deze fase zal zijn in 2014, met een doorloop in de aanleg tot en met 2017



Bij een lagere waterstand dan NAP+0,6 m op het Vossemeer kan desgewenst een groter volume via de bypass worden afgevoerd, mits het waterpeil bij de Roggebotsluis niet het peil van NAP+1,7 m overschrijdt en de stroomsnelheden door de Roggebotsluis beperkt blijven. Een mogelijke aanvullende verandering kan zijn het besluit, om onder specifieke omstandigheden, de bypass te gebruiken om niet 220 m3/s maar 450 m3/s af te gaan voeren. Een dergelijk besluit wordt niet voor 2015 verwacht. Een globale analyse van het systeem zoals dat nu wordt aangelegd heeft opgeleverd dat er in de Roggebot dan een extra spuikoker nodig zal zijn om een dergelijk debiet op een verantwoorde wijze te kunnen verwerken. De aanleg van een dergelijk extra spuikoker maakt geen onderdeel uit van de projectscope voor het projectplan dat nu wordt vastgesteld. Als tot deze extra afvoercapaciteit wordt besloten zal hier een apart projectplan voor worden opgesteld. De bypass wordt in fase 1 pas als uiterste maatregel ingezet (kans 1/1100 per jaar ). Voor de afvoer via de huidige Roggebotsluis en de spuikoker in de Roggebotkering worden beschermende voorzieningen aangebracht. Ook zijn voorzieningen nodig om de waterkerende functie te borgen, nadat de sluis is gebruikt om te spuien. De positionering van de inlaat is loodrecht op de stroomrichting van het in te laten water. Dat vergt een verlegging van de IJsseldijk in westelijke richting. Bij een extreme afvoersituatie (>15.500 m3/s bij Lobith) op de IJssel worden twee dynamische schuiven in het inlaatwerk geopend, waarmee de hoeveelheid in te laten water kan worden geregeld. De bypass is in fase 1 nog afgesloten van het IJsselmeer door de kering in de Roggebotsluis, maar staat onder dagelijkse omstandigheden in open verbinding met het Drontermeer. Om bij de afvoer van IJsselwater uitwisseling tussen IJsselwater en het Drontermeer en afvoer via de Veluwerandmeren te blokkeren wordt een kering gebouwd ten zuiden van het eiland Reeve. In deze kering (waterkering Drontermeer - Vossemeer) zijn twee keersluizen opgenomen. Een keersluis ter plaatse van het noordelijk sluishoofd van de in fase 2 te bouwen nieuwe schutsluis (die dan de keersluis zal vervangen) en een keersluis ter plaatse van een in fase 2 te bouwen spuivoorziening. Bij de aanleg van twee keersluizen in de Waterkering Drontermeer-Vossemeer worden belemmeringen en beperkingen voor de scheepvaart op de route DrontermeerVossemeer voorkomen en worden nautisch veilige oplossingen gerealiseerd3. Voor een meer gedetailleerde objectbeschrijving wordt verwezen naar hoofdstuk 2. In bijlage 3 is een overzichtskaart van de objecten van fase 1 opgenomen,

3

MARIN heeft het technisch ontwerp van deze keersluizen kritisch beschouwd; hun rapportage wordt, als aanvulling op het TO, toegevoegd aan dit projectplan in bijlage 10. De keersluizen zullen worden aangelegd op basis van het TO, met in acht neming van de MARIN-rapoportage


15\96


1.7.3

Fase 2

Voor fase 2 (naar verwachting operationeel vanaf 2025 tot en met 2065) is rekening gehouden met een opzet van het winterstreefpeil van het IJsselmeer met 23 cm in 2100. De bypass zal in fase 2 ingezet (kunnen) worden voor de afvoer van maximaal circa 730 m3/s bij een 1/2000 per jaar hoogwater op de IJssel. In fase 2 zal deze afvoer via de bypass minimaal 30 cm waterstanddaling nabij Zwolle veroorzaken bij een maatgevende afvoer (16.655 m3/s bij Lobith). Voor fase 2 is de uitvoering in de periode 2021 tot en met 2024 gepland. Bij de inlaat zijn een aantal kleinere aanpassingen nodig, waaronder de aanleg van een migratiegeul. De bypass staat in fase 2 in open verbinding met het Vossemeer door verwijdering van de kering bij Roggebot. Deze wordt vervangen door een circa 100 meter lang viaduct, met klepbrug en doorvaarthoogte van 7,0 meter. Nu is die hoogte circa 4,5 meter. Ook moet de Drontermeerdijk (dijkring 8) voor fase 2 over een lengte van 2.700 meter worden versterkt. Door de open verbinding met het IJsselmeer ontstaat er een grotere peildynamiek met een ‘hoog dynamische’ natuur. De bypass is gescheiden van het Drontermeer door de in fase 1 gebouwde kering ten zuiden van het eiland Reeve. Hierin zijn de twee keersluizen vervangen door een schutsluis en spuikoker. In bijlage 3 is een overzichtskaart van de objecten van fase 2 opgenomen, 1.7.4 Fase 3 Naast de bovengenoemde fasen, is er vanwege anticiperen op klimaatsverandering en beleidswijzigingen ook nog een fase 3 gedefinieerd (naar verwachting vanaf 2065). Voor fase 3 is in de ontwerpen van de dijken (ruimtereservering) en de kunstwerken (fundering) rekening gehouden met een opzet van het winterpeil ten opzichte van nu met 1,0 meter. Voor de klimaatdijk in het woongebied wordt al direct een kruinhoogte en sterkte gerealiseerd die geschikt is voor een toename van het winterpeil van het IJsselmeer na 2065 met 1,5 meter.

1.8

Projectbesluit als basis voor dit projectplan

De plannen voor de verkorte Zomerbedverlaging Beneden-IJssel en de versnelde inzet van de bypass zijn in de periode 2010-2012 parallel uitgewerkt ten behoeve van de interne besluitvormingsprocedure van het ministerie. Dit is geëindigd met een projectbeslissing van de Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu in september 2012, die met dit besluit heeft bevestigd dat het project haalbaar is (uitvoerbaar, betaalbaar, vergunbaar en te onderhouden). De projectbeslissing ligt daarmee ten grondslag aan dit projectplan. 1.8.1 Het voorliggende projectplan geldt voor fase 1 Alle in deze fase opgeleverde planstudies dienen ter onderbouwing van het projectbesluit voor fase 1, de bestemmingsplannen, de projectplannen en de vergunningen. Voor de besluitvorming over fase 1 is het noodzakelijk, dat relevante informatie voor fase 2 ook is uitgewerkt. Ook het ontwerp van fase 2 moet vergunbaar zijn. De in fase 1 te bouwen objecten zijn onomkeerbare maatregelen voor fase 2.

16\96



Voor de objecten van fase 2 geldt dus dat deze ter toelichting aan dit projectplan zijn toegevoegd. De ontwerpgegevens van de onderdelen die in fase 2 gerealiseerd zullen worden zijn echter wel al deels in dit projectplan opgenomen omdat het project een integraal ontwerp betreft. Het is namelijk wenselijk om al in dit stadium de haalbaarheid van het functioneren van het principeontwerp vast te kunnen stellen. Van belang is dat, door het beschrijven van de objecten voor fase 2, de beheerders inzicht krijgen in het functioneren van het totale programma IJsseldelta-Zuid. Uit de onderzoeken komt naar voren dat het programma IJsseldelta-Zuid als geheel (fase 1 en 2) haalbaar is en functioneert. Dat niet direct voor beide fasen een projectplan is vastgesteld heeft te maken met de fasering in budgetten, de termijn waarop de taakstelling voor de waterstanddaling gehaald dient te worden en de detailuitwerkingen voor fase 2 waarvoor de (monitorings)resultaten van fase 1 gebruikt zullen worden. Om het verschil tussen fase 1, fase 2 en fase 3 duidelijk naar voren te laten komen, is in de systeemanalyse (bijlage 9) onderscheid gemaakt in de beschrijving van de verschillende fases en de verschillende objecten per fase. 1.8.2 Einde van de planstudie Het eindresultaat van de planvorming voor fase 1 omvat de volgende hoofdproducten:  Projectontwerp (het inrichtingsplan en het technisch ontwerp tezamen; in het technisch ontwerp zijn de meeste objecten ten minste tot op VO-niveau uitgewerkt)  Vergunningenaanvragen en projectplannen Waterwet  Bestemmingsplannen (gemeente Kampen en Dronten)  Besluit-MER en passende beoordeling  Overige onderbouwende onderzoeken De partijen die de bestuursovereenkomst in 2010 hebben ondertekend zijn nadien intensief betrokken geweest bij de ontwikkeling en/of toetsing van deze onderdelen van de planstudie.

1.9

Dit projectplan in z’n context

In deze paragraaf wordt kort ingegaan op de wijze waarop dit projectplan past binnen de wettelijke en binnen de projectcontext. 1.9.1 De wettelijke basis van dit projectplan Ingevolge artikel 5.4, eerste lid van de Waterwet geschiedt de aanleg of wijziging van een waterstaatswerk door of vanwege de beheerder overeenkomstig een daartoe door hem vast te stellen projectplan. Op grond van het tweede lid van artikel 5.4 dient het plan tenminste een beschrijving te bevatten van het betrokken werk en de wijze waarop het wordt uitgevoerd, alsmede een beschrijving van de te treffen voorzieningen gericht op het ongedaan maken of beperken van de nadelige gevolgen van de uitvoering van het werk.


17\96


Dit projectplan ziet op de aanleg van primaire waterkeringen en bijbehorende voorzieningen toe, daarom is de projectplanprocedure van hoofdstuk 5, paragraaf 2, van de Waterwet van toepassing. Onderdeel van deze procedure is dat ingevolge artikel 5.7 Waterwet het projectplan door gedeputeerde staten van beide betrokken provincies (Overijssel en Flevoland) moet worden goedgekeurd. Voorliggend projectplan omvat alleen de wijziging als gevolg van de werken in fase 1 van het project. Voor aanpassingen van het binnendijkse watersysteem die nu nog niet in voldoende detail zijn ontworpen wordt in een later stadium een aanvullend projectplan vastgesteld. Ook voor de werken en objecten in fase 2 wordt te zijner tijd een projectplan vastgesteld. De overige van toepassing zijnde artikelen uit de Waterwet worden nader toegelicht in hoofdstuk 6 van dit projectplan. 1.9.2

De projectcontext binnen IJsseldelta-Zuid

Voorliggend document bevat het projectplan voor de nieuw te realiseren dijken, de bijbehorende objecten en voor een deel de benodigde aanpassingen aan het binnendijkse watersysteem ten behoeve van IJsseldelta-Zuid. Dit projectplan behoeft, voor die onderdelen die als primaire kering onderdeel uitmaken van de dijkring, goedkeuring van de beide provincies (Flevoland en Overijssel4). Dit projectplan is opgesteld in opdracht van de provincie Overijssel en vanwege het waterschap Groot Salland en Rijkswaterstaat. Naast voorliggend projectplan stellen de betrokken waterstaatkundig beheerders (Rijkswaterstaat) een tweede projectplan vast voor de inrichting van de buitendijkse gebieden die gaan ontstaan als de herinrichting van de IJsseldelta-Zuid wordt gerealiseerd. De rest van de herinrichting aan het binnendijkse watersysteem wordt in een aanvullend projectplan verwerkt. Aanleg versus inrichting Opgemerkt wordt dat in de Waterwet wordt gesproken over een projectplan ten behoeve van de aanleg van een waterstaatswerk. Als in dit projectplan waterkeringen wordt gesproken over de inrichting van de bypass, wordt hiermee bedoeld de aanleg zoals bedoeld in de Waterwet. De term aanleg is in de projectcontext gereserveerd voor de aanleg van de dijken en bijbehorende objecten.

4

Beide provincies zien af, in goed onderling overleg, van de mogelijkheid die Waterwet artikel 5.7 lid 2 biedt om het plan goed te laten keuren door de provincie waarin het waterstaatswerk in hoofdzaak is gelegen

18\96



Projectplan Reevediep versus projectplan waterkeringen In het vervolg zal dit projectplan, dat betrekking heeft op de nieuw te realiseren dijken, de bijbehorende objecten en voor een deel de benodigde aanpassingen in het binnendijks watersysteem worden aangeduid als het “projectplan waterkeringen”, ter onderscheid van het “projectplan Reevediep” dat betrekking heeft op de inrichting van de bypass. De voetafdruk van het projectplan waterkeringen en het projectplan Reevediep wordt afgebakend door de beheergrenzen.

Figuur 1.2 Principe Beheergrenzen

Het waterschap wordt beheerder van de dijken, met een beschermingszone erlangs, en het binnendijkse watersysteem. De objecten hierbinnen worden dan ook vastgesteld door het waterschap in het projectplan waterkeringen. Rijkswaterstaat wordt beheerder van het waterstaatswerk tussen de kruinen van de dijken en zal daarmee het projectplan Reevediep vaststellen. De beheergrenzen zorgen ervoor dat er bij de realisatie van de integrale gebiedsontwikkeling IJsseldelta-Zuid sprake is van elkaar overlappende beheergebieden. De objecten daarbinnen worden toegekend aan een van de projectplannen aan de hand van de functie die zij vervullen. Objecten met een dubbelfunctie maken onderdeel uit van beide plannen. Een voorbeeld is de inlaat in de IJsseldijk; voor wat betreft de kerende functie maakt de inlaat onderdeel uit van het projectplan waterkeringen, voor wat betreft de water-inlaat-functie maakt dit object onderdeel uit van het projectplan Reevediep. De uiteindelijke verdeling staat weergegeven in paragraaf 2.3 en de objectenmatrix in bijlage 4. Verwezen wordt verder naar bijlage 5 waarin de verdeling over de twee plannen (projectplan waterkeringen en projectplan Reevediep) per object wordt uitgewerkt en gemotiveerd.


19\96


Verdeling van de objecten binnen het projectplan waterkeringen In tegenstelling tot het projectplan Reevediep wordt het projectplan waterkeringen vastgesteld door meerdere beheerders. Hiervoor is gekozen vanwege de sterke onderlinge samenhang tussen de verschillende objecten binnen het projectplan waterkeringen voor IJsseldelta-Zuid. Een alternatieve route zou zijn geweest het separaat van elkaar opstellen van drie verschillende projectplannen. Door deze driedeling aan te brengen in het projectplan waterkeringen zou weliswaar verwarring voorkomen kunnen worden over de vraag welke object door welke instantie wordt vastgesteld. Maar door de sterke onderlinge samenhang zou de toetsing aan de doelstellingen van de Waterwet telkens terug moeten grijpen op de andere projectplannen waterkeringen. Daarom is ervoor gekozen om één projectplan waterkeringen vast te laten stellen door de drie bevoegde instanties, met daarin een eenduidige verdeling van de verschillende objecten over de drie betrokken instanties. De verdeling van de objecten binnen het projectplan waterkeringen tussen de verschillende bevoegde gezagsinstanties staat gedocumenteerd in de objectenmatrix van bijlage 4. Elk van de objecten die behoren tot het projectplan waterkeringen worden, met het ondertekenen van het plan, vastgesteld door RWS-ON, RWS-MN en waterschap Groot Salland, conform de verdeling van de objecten in de objectenmatrix. Het uitgangspunt bij de gehanteerde verdeling is geweest dat de instantie die uiteindelijk het wettelijk beheer zal krijgen over een object, het object ook vaststelt. 1.9.3 Relatie met de PKB Ruimte voor de Rivier De Zomerbedverlaging Beneden IJssel is een PKB Ruimte voor de Rivier maatregel in de benedenloop van de IJssel tussen de Molenbrug in Kampen (kmr. 993,2) en de monding in het Ketelmeer (kmr. 1000,4). De zomerbedverlaging in de Beneden-IJssel die in het basispakket van de PKB was opgenomen, moest op grond van de PKB leiden tot 29 cm waterstanddaling bij Zwolle tussen kmr. 979 en kmr. 980. Deze PKB-taakstelling (29 cm) is destijds tot stand gekomen met een hydraulisch model dat nu gemoderniseerd is. De PKB-taakstelling van 29 cm is met behulp van het standaard hydraulische rekenmodel dat thans wordt gebruikt omgerekend naar een werktaakstelling van 41 cm. Deze werktaakstelling van 41 cm is eerder genoemd in Kamerstukken, bijvoorbeeld in de brief van 21 juni 2012 (Kamerstukken II 2011/12, 30 080, nr. 60)5.

5 Het te realiseren projectdeel IJDZ fase 1 dient vanaf 31 december 2017, autonoom (zonder het effect van ZBIJ of andere Ruimte voor de Rivier projecten) een waterstanddaling te realiseren van ten minste 12,8 cm op tenminste een punt in de as van de rivier de IJssel tussen kmr. 979 en kmr. 980 ten opzicht van maatgevende waterstanden 3 behorende bij een ontwerpafvoer van 16.655 m /s bij Lobith. Het dient mogelijk te zijn dat projectdeel IJDZ fase 2 autonoom, (zonder het effect van ZBIJ en andere Ruimte voor de Rivier projecten) de werktaakstelling kan realiseren van ten minste 30,0 cm plus 2,2 cm beheerruimte tussen kmr. 979 en kmr. 980 op de IJssel t.o.v. maatgevenden waterstanden behorende bij een ontwerpafvoer van 16.655 3 m /s bij Lobith

20\96



Aan de taakstelling wordt op de volgende wijze voldaan: 

Het plaatselijk verdiepen van het zomerbed zorgt autonoom voor een waterstandverlaging van 21 cm ten opzichte van de werktaakstelling van 41 cm



Het Reevediep zorgt gedurende fase 1 autonoom voor een waterstandverlaging van 12,8 cm



ten opzichte van de werktaakstelling van 41 cm De resttaakstelling bestaande uit 7,2 cm waterstanddaling kan worden bereikt door de realisatie van fase 2 van het Reevediep of door de inzet van spuikokers ter plaatse van de kering Roggebot. De besluitvorming ten aanzien van fase 2 of de inzet van spuikokers zal plaatsvinden vanaf 2015

Door het uitvoeren van deze maatregelen wordt de taakstelling gehaald. Het is niet noodzakelijk extra maatregelen te treffen. De versnelde inzet van de bypass IJsseldelta-Zuid zal formeel een deel van de PKB-taakstelling over gaan nemen. Hiervoor wordt op dit moment een programmatische procedure door de PDR doorlopen. De PDR heeft hiervoor een PKB-besluit opgesteld. Dit besluit heeft in het voorjaar van 2013 als ontwerp ter inzage gelegen en zal vervolgens door de tweede Kamer gaan, waarna er een definitief besluit zal worden genomen. Dit wordt gepubliceerd vóór of tegelijk met de ter inzage legging van de definitief vastgestelde projectplannen voor IJsseldelta-Zuid of de zomerbedverlaging Beneden IJssel. In paragraaf 2.4 wordt verder ingegaan op de relatie met de zomerbedverlaging.


21\96


2 Projectbeschrijving In dit hoofdstuk wordt ten eerste het projectgebied beschreven (paragraaf 2.1). Vervolgens wordt in paragraaf 2.2 aan de hand van de fasen van het project IJsseldelta-Zuid beschreven wat het project inhoudt. In paragraaf 2.3 wordt ingegaan op de objecten waar voorliggend projectplan betrekking op heeft. Tot slot wordt in paragraaf 2.4 ingegaan op de relatie met het project Zomerbedverlaging. Voor de wijze van de uitvoering wordt verwezen naar hoofdstuk 4.

2.1

Projectgebied

Het projectgebied van de toekomstige bypass is vastgelegd in het streekplan en in het bestemmingsplan. Het gebied ligt ten zuiden van de stad Kampen in de provincie Overijssel en de provincie Flevoland. Het gebied is ongeveer 6 km lang van oost naar west en maximaal 2 km breed van noord naar zuid. In het gebied vindt voornamelijk landbouw plaats.

Figuur 2.1 Ligging projectgebied met topografische namen

De bypass doorsnijdt dijkringgebied 11, IJsseldelta. De wettelijke normfrequentie van deze dijkring 11 is 1/2.000 per jaar. De wettelijke normfrequentie voor dijkring 8 is 1/4.000 per jaar.

22\96



IJsseldijk Het bypassgebied wordt in het oosten begrensd door de huidige IJsseldijk, welke in beheer is bij Waterschap Groot Salland. De dijk is een onderdeel van de primaire waterkering van dijkring 11 en keert hoogwater vanaf de IJssel. In 2009-2010 is de dijk getoetst op veiligheid. De dijk is goedgekeurd op alle toetssporen behalve op het faalmechanisme piping en heave. Drontermeerdijk De westzijde van het projectgebied wordt gevormd door de westelijke Drontermeerdijk. Deze Drontermeerdijk, in beheer bij Waterschap Zuiderzeeland, is een onderdeel van de primaire waterkering van dijkring 8. De projectbegrenzing betreft het deel tot de toekomstige Reevesluis. De Drontermeertunnel van de Hanzespoorlijn kruist de dijk. De dijk is in 2009 getoetst op veiligheid en is onvoldoende bevonden op het toetsspoor hoogte. In een later stadium is de dijk ook op het toetspoor bekleding afgekeurd. Dijk Roggebot en Roggebotsluis Aan de noordwest-zijde wordt het bypassgebied begrensd door de waterkering Roggebot (in beheer bij Rijkswaterstaat Midden Nederland) met daarin de Roggebotsluis en een spuivoorziening. In fase 1 zal deze waterkering dienst blijven doen als primaire waterkering categorie b. In het kader van het hoogwaterbeschermingsprogramma is deze waterkering in 2012 versterkt en opgeleverd. In fase 2 wordt deze kering verwijderd, zodat een open verbinding ontstaat tussen het bypassgebied en het Vossemeer. N50 en Hanzelijn Centraal in het projectgebied bevinden zich van noord naar zuid de N50 en de Hanzelijn. In het westen kruist de Hanzelijn een tweede keer het projectgebied van oost naar west. De N50 en de Hanzelijn zijn ter hoogte van de centrale kruising recent aangelegd. In het ontwerp van de kruising is rekening gehouden met de toekomstige bypass. Er zijn bruggen opgenomen ter hoogte van de toekomstige vaargeul (het Reevediep) en er zijn kwelschermen in het landhoofd opgenomen ter hoogte van de toekomstige aansluiting op de bypassdijken. Bij de westelijke doorsnijding van de Hanzelijn kruist deze het Drontermeer met een tunnel.


23\96


2.2

Projectfasen

Dit projectplan heeft betrekking op de in fase 1 geplande werken. Bij het ontwerp van deze werken is rekening gehouden met de in fase 2 en 3 uit te voeren werken. Een beschrijving van de fasen 2 en 3 is te vinden in paragraaf 1.6. Ten behoeve van het realiseren van fase 1, mede op basis van dit projectplan, zijn nog een aantal vergunningen nodig, dan wel plannen die vastgesteld dienen te worden. Ook deze vergunningen worden gefaseerd aangevraagd. In hoofdstuk 4 wordt hier in meer detail op in gegaan. Tot slot wordt tijdens de realisatie van dit projectplan voor IJsseldelta-Zuid gefaseerd ingegrepen in de primaire waterkeringen van dijkring 11. Dijkring 11, vastgelegd in bijlage 1 bij de Waterwet, beschermt nu de westelijke oever van de IJssel en de oostelijke oever van het Drontermeer. Het grootste deel van dijkring 11 zijn A-keringen, maar ten zuiden van de Roggebotsluis geldt de primaire kering als een C-kering. Daarbij is de Roggebotsluis een B-kering, omdat deze dijkringen 8 en 11 verbindt. Onderstaand figuur schetst de huidige situatie en het verloop van de aanpassingen tijdens de doorlooptijd van het programma. Dit resulteert in een splitsing van dijkring 11 in dijkring deel 11a en dijkring deel 11b. Voor het splitsen van dijkring 11 zal de minister van I&M bijlage 1 van de Waterwet middels een AmvB aanpassen, waarbij ook de nieuw aan te leggen primaire waterkeringen van dijkringen 11a en 11b worden opgenomen. Het splitsen van dijkring 11 gebeurt voordat de oostelijke Drontermeerdijk wordt doorgestoken. Het besluit tot splitsing van dijkring 11 kan pas in werking treden als Waterschap Groot Salland de nieuwe waterkeringen langs de bypass geschikt heeft bevonden om als primaire waterkering te kunnen functioneren en de maatregelen in het binnendijkse watersysteem operationeel zijn.

24\96



Figuur 2.2 Fasering van de aanpassingen in dijkring 11 gedurende het programma

2.3

De objecten in fase 1

Het totale plan bestaat uit een groot aantal objecten. In bijlage 3 wordt het project IJsseldelta-Zuid integraal behandeld door een korte omschrijving van alle objecten te geven. Bij elk object is een verwijzing geplaatst naar de achterliggende onderzoeken waar de gegevens en informatie van het betreffende het object terug te vinden zijn. In bijlage 4 is aangegeven welke objecten vallen binnen de reikwijdte van de verschillende vergunningen en procedures. Tevens is in bijlage 4 per object aangegeven wie uiteindelijk over het dagelijks beheer en onderhoud gaat en of het object onderdeel is van een waterstaatswerk.


25\96


Er wordt nu één projectplan vastgesteld voor de aanleg van de nieuwe dijken, aanpassingen aan bestaande primaire keringen, bijbehorende objecten en de daaruit voortvloeiende werkzaamheden / maatregelen in de binnendijkse systemen, vast te stellen door beheerders Waterschap Groot Salland en Rijkswaterstaat (elk voor dat deel waarvoor zij dijkbeheerder is) en goed te keuren door provincie Overijssel en Flevoland). Een tweede projectplan voor de inrichting van de bypass, wordt vastgesteld door beheerder Rijkswaterstaat (Midden-Nederland en Oost-Nederland). De te doorlopen (hoofd)procedures worden verder toegelicht in hoofdstuk 4. In bijlage 5 is per object van fase 1 beargumenteerd waarom deze zijn toegewezen aan de projectplannen. Het plangebied van het voorliggend projectplan waterkeringen behelst het gehele invloedsgebied van de nieuw te realiseren dijken, inclusief het achterliggende binnendijkse gebied met de bijbehorende maatregelen, die nodig zijn om het binnendijkse watersysteem goed te kunnen laten functioneren. Deze maatregelen (uitgewerkt in paragraaf 3.2) zijn meegenomen in het projectplan waterkeringen omdat dit de consequenties zijn van de aanleg van de primaire waterkeringen voor het stelsel van binnendijkse oppervlaktewaterlichamen. Het betreft de te treffen voorzieningen, gericht op het ongedaan maken van of beperken van de nadelige gevolgen van de uitvoering op het werk (artikel 5.4, tweede lid, van de Waterwet). Het gaat hier bijvoorbeeld om kwelsloten, die al aangelegd worden in fase 1 ten behoeve van de nieuwe dijken langs de bypass. Zoals weergegeven in bijlagen 4 en 5 heeft voorliggend projectplan betrekking op de volgende objecten uit fase 1:  1A1-1 Inlaatwerk of drempel IJsseldijk fase 1  1A2 Aanpassing Kamperstraatweg fase 1               

26\96

1A3 1A6 1A7 1B1 1C1 1C2-1 1C3-1 1E1-1 1E5 1E6 1G 1H12 1H7 1H10 1H11

Recreatieschutsluis IJsseldijk fase 1 IJsseldijk verbinden de waterkering IJsseldijk dijkring 11b Nieuwe dijken langs de bypass Dijk Drontermeer-Vossemeer’ Keersluis Drontermeer-Vossemeer fase 1 Extra keersluis Drontermeer-Vossemeer fase 1 Dijk Roggebot fase 1 Maatregelen schutsluis Roggebot Maatregelen bestaande spuisluis Roggebot Wegverbinding nieuwendijk over bypass Klimaatdijk woongebied Fiets en wandelverbindingen Categorie C kering Gemaal Kamperveen



Voor de fase 2 objecten wordt te zijner tijd eigen projectplannen opgesteld. In onderstaande figuren is de ligging en onderverdeling van de fase 1 objecten weergegeven. Hierbij zijn de objecten als volgt weergegeven: 

Blauw: de objecten waar het projectplan Reevediep (nat plan) betrekking op heeft

 

Oranje: de objecten waar het voorliggend projectplan (droog plan) betrekking op heeft Groen: de objecten die in beide projectplannen terugkomen

Figuur 2.3 is een vereenvoudigde weergave van de overzichtstekening uit bijlage 3 waarin alle objecten van fase 1 zijn opgenomen.

Figuur 2.3 Overzichtstekening verdeling objecten tussen het projectplan Reevediep (nat) en het projectplan waterkeringen (droog)

‘Nieuwe dijken langs de bypass fase 1’ (1B1) De onderstaande figuur schetst de ligging van de nieuwe dijken langs de bypass zoals die onderdeel uitmaken van het projectplan waterkeringen.


27\96


Figuur 2.4 Ligging van object 1B1: nieuwe dijken langs de bypass (in combinatie met object 1H12 klimaatdijk; zwarte omranding)

Aan de noorden zuidzijde wordt de bypass begrensd door twee nieuw aan te leggen waterkeringen. Deze beschermen de opgesplitste dijkring 11 tegen hoogwater vanaf de bypass. Het visuele aspect van deze dijken is verder uitgewerkt in het inrichtingsplan [4]. Het alignement van de dijkzone is grotendeels vastgelegd in het streekplan en in het bestemmingsplan. De grens van het projectgebied is daarbij een vaste binnengrens voor de dijkzone. Met de dijkzone wordt de voetafdruk van het dijklichaam (inclusief aanbermingen), de ruimtereservering voor 100 jaar en de eventuele teensloot bedoeld. De dijk wordt opgetrokken uit grond met zo min mogelijk waterkerende constructies. In het kader van budgetgestuurd ontwerpen wordt zoveel mogelijk lokaal vrijgekomen grond hergebruikt in het dijklichaam, voor zover de grond aan de geldende eisen voldoet. De opbouw van een volledig nieuwe primaire waterkering vanaf het maaiveld betekent dat een relatief groot volume in korte tijd wordt weggelegd, terwijl er bij oplevering strenge veiligheidseisen voor gelden. Dit vraagt extra aandacht voor de stabiliteit gedurende de aanleg en zo nodig maatregelen (paragraaf 6.1, blz. 47, waterkeringsplan [3]). ‘Wegverbinding Nieuwendijk over bypass’ (1G) Ten westen van de Knoop (N50 en Hanzelijn) loopt de Nieuwendijk. De bypass kruist deze lokale wegverbinding. De bestaande wegverbinding Nieuwendijk blijft behouden door middel van een brug over de bypass (paragraaf 8.1, blz. 77, rapportage technisch ontwerp [2]). De delen van deze wegverbinding die vallen binnen het beheergebied van het waterschap (tot 20 meter uit de teen van de nieuw aan te leggen dijken) maken onderdeel uit van dit projectplan.

28\96



Werkzaamheden aan de IJsseldijk en de Kamperstraatweg (objecten-cluster 1A) Het objecten-cluster 1A, bestaande uit het inlaatwerk (1A11-1, 1A12-1 en 1A13-1), de aanpassing van de Kamperstraatweg (1A2), de recreatieschutsluis (1A3), de IJsseldijk verbindende waterkering (1A6), IJsseldijk dijkring 11b (1A7) en de maaiveldverlaging naar de inlaat (1A5), heeft in fase 1 (en fase 2) de volgende functies:  Water afvoeren van IJssel naar bypass  Afwikkelen wegverkeer  Water keren van IJssel naar bypass  Afwikkelen scheepvaartverkeer tussen IJssel en bypass In de onderstaande figuur wordt aangegeven op welke plek er gewerkt wordt aan de IJsseldijk en de Kamperstraatweg, en hoe deze objecten worden verdeeld over beide projectplannen.

Figuur 2.5 Verdeling van (sub)objecten 1A tussen de verschillende projectplannen

Het inlaatwerk (of drempel) in de IJsseldijk, fase 1 (1A1-1) In paragraaf 5.4.1, blz 34 van het technisch ontwerp [2] is een mogelijke oplossing voor het inlaatwerk (1A1) geschetst. Dit werk zal in ieder geval worden uitgevoerd op basis van constructieve wanden die ook de Kamperstraatweg dragen. De totale lengte van het kunstwerk is circa 253 meter. De inlaat capaciteit is erop gericht om in eerste instantie voor fase 1 circa 220 m3/sec in te kunnen laten teneinde een waterstandverlaging van 12,8 cm te kunnen bewerkstelligen bij Zwolle. Voor fase 2 dient het inlaatwerk circa 730 m3/s in te kunnen laten teneinde een waterstandverlaging van 30 cm (+2,2 cm beheersruimte) te realiseren.


29\96


Hiernaast dient het in fase 1 mogelijk te zijn om 450 m3/s in te laten om de mogelijkheid tot versnelde extra inzet (waartoe dan ook een extra spuikoker in de Roggebotsluis nodig zal zijn) niet onmogelijk te maken. Een ongewenst en onbedoelde doorlaat van meer dan (in eerste instantie) 220 m3/sec kan een negatief gevolg hebben op de waterkerende veiligheid van de Roggebotsluis. Daarom zal de aansturing en bediening van dit werk een dusdanige bedrijfszekerheid hebben dat ten minste wordt voldaan aan de in de Waterwet genormeerde waterkerende veiligheid van de Roggebotsluis, een en ander aan te tonen door gebruik te maken van een probabilistische veiligheidsanalyse. Aanpassing Kamperstraatweg fase 1’ (1A2) De bestaande Kamperstraatweg die aan de binnendijkse zijde van de IJsseldijk op een berm ligt, dient over de gehele lengte van de bypass naar kruinhoogte te worden verlegd. Aan de noordzijde van de noordelijke bypassdijk en zuidzijde van de zuidelijke bypassdijk wordt de Kamperstraatweg over zo kort mogelijke afstand aangesloten op de bestaande Kamperstraatweg (paragraaf 5.5, blz. 36, rapportage technisch ontwerp [2]). ‘Recreatieschutsluis IJsseldijk fase 1’ (1A3) De sluis zal lokaal worden bediend vanaf het sluisplateau. De schutsluis ligt in een A-categorie motorbootvaarroute en zal worden gedimensioneerd op een maatgevend schip AM (motorvaartuigen en zeilboten met gestreken mast). De sluis zal daarnaast ook voor onderhoudsvaartuigen toegankelijk zijn. De recreatieschutsluis zal naar verwachting circa 17.000 scheepspassages per jaar verwerken. Er zullen minimaal 4 recreatievaartuigen met maatgevende afmetingen gelijktijdig geschut kunnen worden. De kolkafmetingen zijn zodanig dat tot 8 schepen per keer geschut kunnen worden (paragraaf 5.6.2 en 5.6.3, blz. 39 en 40, rapportage technisch ontwerp [2]). De recreatieschutsluis wordt in de bestaande primaire kering aangelegd en zal zodoende door Groot Salland vastgesteld worden. Na vaststellen en realisatie wordt voor het uiteindelijk eigendom en beheer verwezen naar de verdeling zoals die in bijlage 4 en 6 is weergegeven.

30\96



‘IJsseldijk verbindende waterkering’ (1A6)

Figuur 2.6 Globale ligging van object 1A6: IJsseldijk verbindende waterkering fase 1 en fase 2

De IJsseldijk wordt reeds in fase 1 richting de bypass verlegd. Hierbij wordt de huidige IJsseldijk intact gelaten tot de nieuwe IJsseldijk gereed is. De nieuwe IJsseldijk zal rechtstreeks aangesloten worden op de huidige kering ten noorden van de bypass. Onder het object ‘IJsseldijk verbindende waterkering’ (1A6) valt het gedeelte van de nieuwe IJsseldijk tussen de aansluitingen op de bypassdijken. Voor de aansluiting ten zuiden van de bypass wordt een extra stukje dijk nodig. Dit object (1A7) wordt hieronder apart beschreven. Alle objecten die met 1A6 in verbinding staan zullen gereed en waterkerend moeten zijn alvorens de huidige dijk kan worden verwijderd. Voor deze raakvlakken wordt verwezen naar het technisch ontwerp en het inrichtingsplan (paragraaf 4.1, blz. 27, waterkeringsplan [3]). ‘IJsseldijk dijkring 11b’ (1A7) Het object IJsseldijk dijkring 11b is het gedeelte van de dijk ten zuiden van de bypassdijken (éénzijdig waterkerend). De nieuwe IJsseldijk wordt hier aangesloten op de bestaande IJsseldijk. De dijk wordt voor fase 1 aangelegd (paragraaf 5.1, blz. 39, waterkeringsplan [3]). In figuur 2.7 wordt de globale ligging van object 1A7 aangegeven.


31\96


Figuur 2.7 Globale ligging van object 1A7: IJsseldijk dijkring 11b

‘Dijk Drontermeer-Vossemeer’ (1C1) met bijhorende keersluizen (1C2-1 en 1C3-1) In fase 1 bestaat de Waterkering Drontermeer-Vossemeer uit de volgende objecten:  1C1 Dijk Drontermeer-Vossemeer  1C2-1 Keersluis (wordt in fase 2 omgebouwd tot schutsluis)  1C3-1 Extra keersluis Drontermeer – Vossemeer fase 1; deze wordt in fase 2 omgebouwd tot spuisluis. De ligging van de dijk wordt aangegeven in figuur 2.8, net als de plek van de twee keersluizen.

32\96



Figuur 2.8 Ligging van object 1C1: dijk Drontermeer-Vossemeer; behoort net als 1C2-1 en 1C3-1 tot het projectplan waterkeringen

De dijk Drontermeer-Vossemeer verbindt de huidige Drontermeerdijk met de nieuwe bypassdijk ten zuiden van de bypass. Deze verbinding wordt al in fase 1 aangelegd en dient als verbindende waterkering tussen dijkring 8 en 11. De dam zal een totale lengte hebben van circa 830 m. Deze primaire kering categorie b schermt in fase 1 (tijdens gebruik van de bypass voor maatgevende hoogwaterafvoer van de IJssel en bij calamiteuze waterkwaliteit in de bypass) het randmerensysteem af van de invloed van de bypass (en dus indirect van de IJssel). In fase 2 neemt de Waterkering Drontermeer-Vossemeer de verbindende functie van de Roggebotsluis over en beschermt het achterliggende land van o.a. dijkringen 8 en 11b tegen een maatgevende belasting vanuit het IJsselmeer / Ketelmeer. In fase 1 komen in de dam twee keersluizen op de toekomstige locatie van de schutsluis en van de spuivoorziening. De keersluizen zijn eenzijdig kerend. Ze schermen in extreme situaties het randmerensysteem af van de bypass. Bij inzet van de bypass als een hoogwaterafvoergeul wordt de sluis / kering in de Waterkering Drontermeer-Vossemeer gesloten. Een migratievoorziening is niet noodzakelijk omdat de keersluis tijdens dagelijkse omstandigheden geopend is. Op de dam komt een onderhoudsweg voor de keersluis. Het ontwerp en de aansluiting met het damlichaam is ontworpen als onderdeel van het technisch ontwerp. In fase 1 wordt op de dam nog geen fietspad aangelegd. Omdat de keersluizen onder normale omstandigheden geopend zijn is geen doorgaande verbinding mogelijk.


33\96


De vaargeul wordt in fase 1 voorzien van een lokale omleiding, zodat scheepvaart via twee keersluizen kan passeren. De huidige vaargeul wordt in combinatie met de westelijke keersluis gebruikt voor het noord-zuid verkeer (object 1C2-1). De lokale omleiding wordt in combinatie met de oostelijke keersluis gebruikt voor het zuid-noord verkeer (object 1C3-1). In fase 2 komt in de dijk een schutsluis, een spuivoorziening en een migratievoorziening. De westelijke en oostelijke keersluis uit fase 1 zullen in fase 2 onderdeel uitmaken van respectievelijk de schutsluis en de spuivoorziening. Aan de zuidzijde van de dam komt een verharding die dienst doet als fietspad. De verbinding van het fietspad loopt over de deuren van de sluis in de dam. In de onderstaande figuur is in meer detail geschetst hoe de verschillende objecten komen te liggen binnen de Waterkering Drontermeer-Vossemeer. Ook is de plek aangegeven, in de Waterkering Drontermeer-Vossemeer, voor de ruimtereservering ten behoeve van een gemaal. Dit gemaal is in de toekomst mogelijk nodig om het spuien naar het IJsselmeer bij een eventuele peilstijging van het IJsselmeer mogelijk te maken.(paragraaf 10.1, blz. 103 en 104, waterkeringsplan [3]).

Figuur 2.9 Positionering kunstwerken in Reevedam (waterkeringsplan [3])

34\96



Figuur 2.10 Keersluizen Waterkering Drontermeer-Vossemeer

De keersluizen laten de passsage van schepen tussen het Drontermeer en het verlengde Vossemeer in beide richtingen toe. Er wordt uitgegaan in de toekomstige situatie van 2200 passages voor de beroepsvaart en 35.000 voor de recreatievaart. In de huidige situatie is sprake van 1700 passages beroepsvaart per jaar en 12 % toename in 2006 - 2008 respectievelijk 27.000 passages recreatievaart per jaar en 11 % toename 2006 - 2008 (paragraaf 6.2.2, blz. 51, technisch ontwerp [2]). ‘Dijk Roggebot fase 1’ (1E1-1) De Roggebot is in fase 1 het bepalende punt van het gehele bypasssysteem. Het maximale debiet in de bypass wordt bepaald door het debiet dat gespuid kan worden door de huidige schutsluis. Dit bepaalt tevens de maximaal toelaatbare waterstand in de bypass tijdens inzet van het inlaatwerk.


35\96


Figuur 2.11 Ligging van object 1E1-1: Dijk Roggebot fase 1; behoort net als object 1E5 en 1E6 tot het projectplan waterkeringen

De Roggebotkering is een primaire waterkering categorie b. De kering keert in fase 1 hoogwater vanuit het IJsselmeer-Ketelmeer-Vossemeer. De dijken langs de bypass zijn in fase 1 nog niet berekend op een maatgevende stormsituatie vanuit het IJsselmeer. Daarom dient de Dijk Roggebot in fase 1 water vanuit het IJsselmeer te keren. In de huidige situatie en in fase 1 is voor de Roggebotkering geen toetspeil aan de zuidzijde gedefinieerd, aangezien het falen van de waterkering bij een belasting aan de zuidzijde bij extreem hoogwater geen direct gevaar voor de waterkeringveiligheid is. De Roggebotsluis en het aangrenzende grondlichaam zijn in de tweede ronde toetsing op veiligheid afgekeurd. Een versterking van de Roggebotsluis aan de noordzijde is in 2012 gerealiseerd. In fase 1 treedt er tijdens het spuien een verval op over de Roggebotkering (paragraaf 11.1, blz. 115, waterkeringsplan [3]). Uit de betrouwbaarheidsanalyse [5] is gebleken dat de standzekerheid van het dijklichaam en het landhoofd hiermee niet in gevaar komt. De Roggebot blijft onder het beheer van Rijkswaterstaat. Daarom worden aanpassingen daaraan vastgesteld door Rijkswaterstaat. ‘Maatregelen schutsluis Roggebot’ (1E5) De huidige staat en ligging van de bodembescherming is onbekend. Voordat het definitieve ontwerp van de versterking wordt gemaakt, zal een inmeting en inspectie uitgevoerd worden. De bodembescherming zal erosie van de bodem op voldoende afstand van het kunstwerk houden zodat de sluis en aangrenzende waterkeringen niet instabiel raken of bezwijken. Het ontstaan van een erosiekuil aan het einde van de bodembescherming is toelaatbaar.

36\96



Bij inzet van de bypass in fase 1 voor hoogwater afvoer, is enige erosie van de bodembescherming toelaatbaar. Voorzieningen die aan de schutsluis worden toegebracht om deze als spuisluis te kunnen gebruiken, zijn onder andere stroomgeleiding, bescherming bedieningskelders, vergrendeling en bekleding van de sluisdeuren en noodkeermiddelen om de blijvende afsluitmogelijkheid na afvoer van de hoogwatergolf te garanderen. Tevens zijn deze maatregelen nodig vanwege de verhoogde stroomsnelheid en de langere duur van hogere stroomsnelheden (paragraaf 7.4, blz. 61 e.v., technisch ontwerp [2]). ‘Maatregelen bestaande spuisluis Roggebot’ (1E6) De twee bestaande spuikokers ten oosten van de Roggebotsluis zullen voor het afvoeren van de hoogwatergolf tot de volledige hydraulische capaciteit worden benut. Omdat de spuisluis niet op deze hogere afvoercapaciteit is ontworpen, zullen versterkingsmaatregelen worden uitgevoerd om de stabiliteit van de constructie te verzekeren. De aanpassing van de bestaande spuivoorziening bestaat uit het versterken van de bodembescherming aan weerszijden van het kunstwerk (paragraaf 7.5, blz. 63, technisch ontwerp [2]). Inrichting van de bypass (objecten-cluster 1H) Ten behoeve van de inrichting van de bypass zijn een aantal objecten ontworpen. Deze worden gedeeltelijk in dit projectplan waterkeringen vastgesteld, gedeeltelijk in het projectplan Reevediep, en één object is onderdeel van beide projectplannen. In de onderstaande schets is de verdeling over de projectplannen van al de objecten die tezamen de bypass inrichten.

Figuur 2.12 Verdeling over de projectplannen van de (sub)objecten 1H


37\96


Klimaatdijk woongebied’ (1H12). Het hier bedoelde object is de waterkering zonder de woonterp. Dus de dijk die (straks) binnen het leggerprofiel ligt met aan binnendijkse zijde een 1:18 talud zoals beschreven in het Waterkeringsplan. Op dit flauwe binnentalud zal Kampen een woonterp realiseren voor de ontwikkeling van een woongebied. De dijk is een zeer robuuste dijk waarbij rekening is gehouden met een toekomstige peilstijging van het IJsselmeer van 1,5 meter. Doordat de dijk van een breed binnentalud wordt voorzien en wordt opgehoogd met een leeflaag is daarop woningbouw mogelijk. De klimaatdijk wordt expressief vormgegeven en de rand krijgt een technische uitstraling. Het toekomstige woongebied wordt van west naar oost opgedeeld in drie delen (paragraaf 8.1, blz. 91, waterkeringsplan [3]):  Nederzetting  Bewoonde boomweide  Landelijk gebied ‘Fiets- en wandelverbindingen’ (1H7) (voor zover gelegen binnen projectplangebied van de waterkeringen) Door het gebied worden diverse wandel- en fietspaden aangelegd. De ligging van deze paden is uitgebreid onderzocht in het inrichtingsplan waarbij onder andere is gekeken naar beleving van de bypass voor de recreanten en naar de verstoring van de natuur. Alleen voor zover deze paden worden aangelegd binnen de beheerzone van de dijken maken ze onderdeel uit van het voorliggende projectplan. ‘Categorie C kering (1H10) wordt doorgestoken na de splitsing van dijkring 11 De huidige oostelijke dijk van het Drontermeer is in de huidige situatie geclassificeerd als een categorie c-kering. Het is nu een primaire waterkering die dijkring 11 beschermt tegen overstromingen vanuit het Drontermeer. Om een verbinding te creëren tussen het bypassgebied en het Drontermeer is het noodzakelijk deze kering (gedeeltelijk) te verwijderen (paragraaf 9.1, blz. 101, waterkeringsplan [3]). Deze doorsteek is pas mogelijk nadat dijkring 11 formeel is gesplitst in 11a en 11b (zie ook paragraaf 2.2).

38\96



Figuur 2.13 Ligging van plaats waar de Drontermeerdijk (c-kering) uiteindelijk zal worden doorgestoken (object 1H10)

‘Gemaal Kamperveen’ (1H11) In de huidige situatie slaat het gemaal Kamperveen water uit de polder uit op het Drontermeer. Het gemaal bestaat uit twee pompen die uitslaan op een afvoerkanaal (Buiten Reeve). Aan de uitstroomzijde van het gemaal is per pomp een terugslagklep aanwezig. Het afvoerkanaal loost water op het Drontermeer. Ter plaatse van het Drontermeer ligt de Doornse sluis in dit kanaal, waarmee het Buiten Reeve van het Drontermeer kan worden afgesloten. In fase 1 zal het afvoerkanaal worden verwijderd en zal het gemaal op de bypass gaan uitslaan. De Doornse sluis heeft historische waarde en zal worden behouden. De aansluiting van het Reevediep op de vaargeul in het Drontermeer zal ten zuiden van de Doornse sluis worden gerealiseerd (paragraaf 9.9, blz. 82, rapportage technisch ontwerp [2]).

2.4

Relatie met de zomerbedverlaging

In de toelichting bij de PKB was onderkend dat de zomerbedverlaging van ca. 22 kilometer zou kunnen leiden tot negatieve effecten op bepaalde habitattypen in Natura2000-gebied Uiterwaarden IJssel. Dit wordt veroorzaakt door afname van inundatieduur, -frequentie en sedimentatie. Verwacht werd dat de negatieve effecten gemitigeerd konden worden door bestaande kades in de uiterwaarden (verder) te verlagen. Bij de uitwerking van de planstudie voor de zomerbedverlaging is gebleken dat de negatieve effecten groter waren dan verwacht en dat tevens sprake was van een verlaging van de grondwaterpeilen. Deze daling van de grondwaterpeilen kan een verplaatsing van een grondwaterverontreiniging bij het stationsgebied van Zwolle veroorzaken, waardoor enkele drinkwaterputten verontreinigd kunnen raken. Hiervoor zijn geen directe oplossingen voorhanden.


39\96


Beperking van de drinkwaterwinning ter plekke is niet mogelijk vanwege de verwachte toename van de vraag naar drinkwater, het ontbreken van alternatieve putten, de hoge kosten voor de aanleg van dergelijke putten en de lange proceduretijd die daarmee gemoeid is. Door deze negatieve effecten is de zomerbedverlaging uit de PKB niet volledig uitvoerbaar (zie ook paragraaf 1.9.3). Dit heeft de Staatssecretaris op 21 november 2011 bericht aan de Tweede Kamer (Kamerstukken II 2011/12, 27 625, nr. 249). Een verkorte zomerbedverlaging van 7,5 kilometer is wel mogelijk (MER deel A, Royal HaskoningDHV 2013). Er is dan echter een aanvullende maatregel nodig om het beoogde veiligheidsniveau bij Zwolle te realiseren. Hiervoor zijn verschillende alternatieve maatregelen geanalyseerd (Kamerstukken II 2011/12, 30 080, nr. 60): 1. De aanleg van een volledige hoogwatergeul IJsseldelta-Zuid 2. De aanleg van een beperkte hoogwatergeul IJsseldelta-Zuid 3. Uiterwaardvergravingen 4. Dijkverhoging Parallelle ontwikkeling Zomerbedverlaging De projecten Reevediep, woningbouw Reeve en de verkorte Zomerbedverlaging Beneden-IJssel worden parallel ontwikkeld. Er heeft afstemming plaats gevonden tussen deze projecten. Enerzijds omdat het uitgangspunt is dat verkorte Zomerbedverlaging een autonome ontwikkeling is van IJsseldelta en anderzijds vanwege het voornemen voor gezamenlijke aanbesteding van beide projecten en het grondwerk voor het woongebied Reeve in de realisatiefase. Het besluit over de verkorte zomerbedverlaging is eind 2011 genomen (zie ook paragraaf 2.2.1, p.17 ‘verandering projectscope 2011’). Het gaat uit van een verlaging over 7 kilometer met gemiddeld 1,7 meter.

In het MER voor IJsseldelta-Zuid en de onderliggende producten is de verkorte zomerbedverlaging en de daarmee samenhangende wijziging van de objectverdeling over fase 1 en 2 van IJsseldelta-Zuid verwerkt. Dit MER levert informatie om besluiten te kunnen nemen over de nadere inrichting van de voorkeursvariant van de bypass (dijken en ontgrondingen) en de bestemmingsplannen van Kampen en Dronten. Eventuele nieuwe ontwikkelingen in de uitwerking van de Zomerbedverlaging zijn niet meer van invloed op het ontwerp voor de inrichting van de bypass en de dijken. Toekomstige wijzigingen in het planproces van de Zomerbedverlaging hebben derhalve geen invloed op de aard en acceptatie van de effecten van de bypass en overige planonderdelen van de gebiedsontwikkeling IJsseldelta-zuid.

Effecten van de verkorte zomerbedverlaging (als autonome ontwikkeling) zijn alleen relevant in Onderdijkse waard tijdens uitvoering. De overige effecten die kunnen overlappen zijn verwaarloosbaar en hebben daarom geen consequenties voor de compenserende maatregelen ten behoeve van IJsseldelta-Zuid.

Daar waar in het MER IJsseldelta-Zuid en onderliggende rapportages gesproken wordt over Zomerbedverlaging moet rekening gehouden worden met bovenstaande uitgangspunten, status en samenhang.

40\96



De effecten van de Zomerbedverlaging treden op in de directe omgeving van de IJssel. In het MER voor de Zomerbedverlaging zijn de effecten van de zomerbedverlaging nader onderzocht. Voor een volledige beschrijving van de effecten van de Zomerbedverlaging wordt verwezen naar het MER Zomerbedverlaging. Op een aantal vlakken beïnvloeden de zomerbedverlaging en de IJsseldelta elkaar wel. Bijvoorbeeld door samenhang in de uitvoering of door effecten die met elkaar samenhangen. De belangrijkste raakvlakken worden hieronder weergegeven. 2.4.1 Uitvoering en grondstromen Uit de Zomerbedverlaging komt grond vrij die mogelijk gebruikt wordt in de (bypassdijken van) IJsseldelta-Zuid. De kwaliteit van de grond, die bij de zomerbedverlaging vrij zal komen, is schoon en de samenstelling van de grond is geschikt voor toepassing in de bypassdijken. In de uitvoeringsfase wordt besloten of en hoe de projecten aan elkaar gekoppeld worden. In beide projecten worden twee uitvoeringsscenario’s opgenomen. Een waarbij de grondstromen in de uitvoering aan elkaar gekoppeld zijn en een waarbij de uitvoering los van elkaar staat. 2.4.2 Hydraulische effecten De bypass van de IJsseldelta-Zuid en de Zomerbedverlaging horen samen bij een pakket maatregelen om al op de korte termijn de hoogwaterafvoeren op de IJssel veilig af te voeren. De waterstanden in de IJssel dalen door de Zomerbedverlaging niet alleen bij extreem hoogwater, ook bij dagelijkse afvoer daalt de waterstand. Deze waterstanddaling heeft verschillende effecten tot gevolg die onderzocht worden in het MER Zomerbedverlaging Beneden IJssel. Als uiteindelijk fase 2 van de bypass in werking wordt gesteld wordt de hoogwaterafvoer nog verder verbeterd. 2.4.3 Grondwatereffecten De twee projecten beïnvloeden de grondwaterhuishouding, apart, en in combinatie met elkaar, op de onderstaande manier. Effecten van de zomerbedverlaging Onder gemiddelde omstandigheden leidt de zomerbedverlaging tot een verlaging van de grondwaterstand (circa 5 cm) in het buitendijkse gebied van Zwolle tot Kampen. Binnendijks treedt onder gemiddelde omstandigheden geen significant effect op. In Kampen kan een verhoging van de stijghoogte optreden als gevolg van het verwijderen van weerstand in het bed van de IJssel. Verhogingen van de grondwaterstand kunnen leiden tot een toename van grondwateroverlast in natte perioden. De verwachting is echter dat Zomerbedverlaging in natte periode relatief geringe verhogingen van de grondwaterstand zal veroorzaken en op een aantal plaatsen zelfs verlagingen. In natte perioden wordt het verhogende effect op de stijghoogte (vergraven weerstand) namelijk voor een deel teniet gedaan door het verlagende effect van een lager IJsselpeil.


41\96


Effecten van de aanleg van de bypass Door IJsseldelta-Zuid treedt een verhoging van de GHG en GLG6 op. Voor een gedetailleerde beschrijving van de effecten op de grondwaterstand door IJsseldelta-Zuid wordt verwezen naar paragraaf 3.2. De grondwaterstandverhoging direct langs de bypassdijken langs het Reevediep wordt niet geneutraliseerd door de grondwaterstand verlagende effecten van de Zomerbedverlaging. De opgestelde compenserende maatregelen voor IJsseldelta-Zuid blijven daarom noodzakelijk. Mogelijk gecombineerde effecten Zomerbedverlaging en IJsseldelta-Zuid in Kampen In Kampen raken de 5 cm-verhogingscontouren van de gemiddelde stijghoogte verandering van de afzonderlijke maatregelen elkaar. Hierdoor is het invloedsgebied van de totale ingreep van de zomerbedverlaging en de bypass ten zuiden van Kampen onder gemiddelde omstandigheden groter dan dat van de twee invloedsgebieden afzonderlijk. Het risico bestaat dus dat verhogingen van de grondwaterstand in Kampen van de afzonderlijke projecten elkaar ook zullen versterken. Voor grondwateroverlast zijn echter niet de gemiddelde omstandigheden relevant, maar natte omstandigheden. Onder natte omstandigheden is het invloedsgebied van Zomerbedverlaging kleiner, en is de kans dat de effecten van beide projecten elkaar kunnen versterken ook kleiner. Er is dus geen noodzaak om een extra grondwatermodel te bouwen waarin de cumulatie van beide projecten wordt nagebootst. 2.4.4 Ecologische effecten Door de Zomerbedverlaging kunnen effecten op ecologie in de IJsseluiterwaarden optreden, zowel tijdens de uitvoering als bij het functioneren van de bypass en de zomerbedverlaging. In het geval van een gecombineerde uitvoering van beide projecten zal een groot deel van het vrijkomende zand uit de Zomerbedverlaging gebruikt worden voor de aanleg van dijken. Dit zand zal eventueel via de Onderdijkse waard naar het dijktracé worden gebracht, waarbij zandwinputten in de Onderdijkse waard mogelijk gebruikt worden als tijdelijk depot. Tijdens het transport van zand treden mogelijk ecologische effecten op in de Onderdijkse waard. De uiteindelijke inrichting van de Onderdijkse waard is onderdeel van de IJsseldelta-Zuid. Significant negatieve effecten als gevolg van cumulatie op de instandhoudingsdoelstellingen zijn in de Onderdijkse Waard zijn uitgesloten.

6

42\96

GHG: Gemiddelde Hoogste Grondwaterstand GLG: Gemiddelde Laagste Grondwaterstand



3 Toetsing Waterwet De toepassing van de Waterwet is op grond van artikel 2.1 van de Waterwet gericht op:  



Voorkoming en waar nodig beperking van overstromingen, wateroverlast en waterschaarste (paragraaf 3.1 en 3.2), in samenhang met Bescherming en verbetering van de chemische en ecologische kwaliteit van watersystemen (paragraaf 3.3) en vervulling van maatschappelijke functies door watersystemen (paragraaf 3.4) De conclusie van de toetsing aan deze doelstelling is opgenomen in paragraaf 3.5 van dit projectplan

Voor de beoordeling en toetsing aan de doelen uit de Waterwet is gebruik gemaakt van de achterliggende onderzoeken opgesteld ten behoeve van het project IJsseldelta-Zuid. In de bijlagen zijn losse rapporten opgenomen die, onderdeel uitmaken van dit projectplan en waar specifiek naar verwezen is in dit projectplan. De toetsing in dit hoofdstuk betreft een toetsing van de eindsituatie van fase 1. In hoofdstuk 5 wordt ingegaan op de tijdelijke effecten van de uitvoeringsfase.

3.1

Voorkoming (en waar nodig beperken) van overstromingen

De nationale overheid geeft in haar ruimtelijke beleid veel aandacht aan “het water” in Nederland. Reden hiervoor is het verbeteren van de veiligheid van de woon- en leefomgeving in de omgeving van de grote rivieren. In combinatie met het laagliggende (Neder)land. Het Rijk heeft daarom in 2006 een pakket maatregelen vastgesteld dat de rivieren meer ruimte geeft: de Planologische Kernbeslissing (PKB) Ruimte voor de Rivier. De PKB bestaat uit 30 maatregelen die het Nederlandse stroomgebied van de Rijn en de Maas meer adequaat zullen beschermen tegen overstromingen. Een hoogwatergeul bij Kampen is één van de reserveringsgebieden (voor de lange termijn) die is aangewezen in de PKB (PKB Ruimte voor de Rivier, vastgesteld besluit 19 december 2006). Het waterschap heeft vanuit de zorgplicht voor het dijkbeheer de plicht om overstromingen te voorkomen en daar waar nodig te beperken. Rijkswaterstaat beheert de rijkswateren met eenzelfde doel. In deze paragraaf wordt getoetst of het ontwerp met de bijbehorende objecten overstromingen voorkomt, op basis van het uitgangspunt dat het beheer, na oplevering, er altijd primair op zal zijn gericht om de waterkerende functie van de aan te leggen waterstaatswerken in stand te houden.


43\96


De werkzaamheden en aan te leggen werken hebben met name betrekking op voorkomen van overstromingen en niet het beperken. Daarom wordt in onderstaande paragraaf enkel gekeken naar voorkoming van overstromingen. Hierbij wordt in eerste instantie gekeken naar de eisen / uitgangspunten waaraan het ontwerp zal voldoen. Vervolgens wordt het ontwerp beschreven en tot slot wordt deze getoetst aan de gehanteerde uitgangspunten. In deze pararaaf wordt ingegaan op de onderstaande waterkerende objecten:  Nieuwe dijken langs de bypass (1B)  IJsseldijk verbindende waterkering (1A6)  Inlaatwerk of drempel in IJsseldijk fase 1 (object 1A1-1)  IJsseldijk dijkring 11b (1A7)  Waterkering Drontermeer-Vossemeer (1C)  Waterkering Roggebot (1E) 3.1.1 Uitgangspunten nieuwe dijken langs de bypass (1B) Het waterkeringsplan [3] en de systeemanalyse [1] hanteren de volgende (wettelijke) algemene uitgangspunten en/of eisen waaraan de bypassdijken moeten voldoen om o.a. overstromingen te voorkomen en daar waar nodig te beperken. Voor een gedetailleerde beschrijving van de objecten wordt verwezen naar paragraaf 2.3.  De dijk waarop de ontsluitingsweg van het Reeve zich bevindt (dijkvak N7, zie waterkeringsplan [3]) is ontworpen met een planperiode van 100 jaar  De kade langs Roggebot wordt in fase 1 aangelegd, zodat wordt voldaan aan een ontwerpbelasting voor de norm 1/2000 per jaar behorende bij een ontwerplevensduur van 10 jaar. In fase 2 wanneer meer duidelijk is over de wegverbinding ter plaatse van de Roggebotsluis, zal dit deel definitief worden aangelegd  De maatregelen aan de overige bypassdijken zijn ontworpen voor een planperiode tot het jaar 2065, overeenkomend met een planperiode van 50 jaar (paragraaf 6.2, blz. 48, waterkeringsplan [3])  Het Rijk moet nog een uitspraak doen over de normering voor de door de bypass opgesplitste dijkring 11 en dus ook over de normering van de dijken rondom de bypass (object 1B)

44\96



In onderstaande figuren zijn de principeprofielen van de bypassdijken weergegeven.

Figuur 3.1 Principeprofiel bypassdijk noordzijde

Figuur 3.2 Principeprofiel bypassdijk zuidzijde

3.1.2 Robuustheid van het ontwerp Robuust ontwerpen is volgens het addendum bij de Leidraad Zee- en Meerdijken niets anders dan goed ontwerpen. De volgende definitie van robuust ontwerpen is gehanteerd: ‘goed (robuust) ontwerpen betekent in het ontwerp rekening houden met toekomstige ontwikkelingen en onzekerheden, zodat het uitgevoerde ontwerp tijdens de planperiode blijft functioneren zonder dat ingrijpende en kostbare aanpassingen noodzakelijk zijn, en dat het ontwerp uitbreidbaar is indien dat economisch verantwoord is’. Bij het opstellen van het waterkeringsplan [3] is gekozen voor toekomstgericht ontwerpen. De verwachte ontwikkelingen binnen de gekozen planperiode (technisch en beleidsmatig) zijn in het ontwerp verwerkt op drie sporen, deze drie sporen zijn hieronder toegelicht:  Hydraulische ontwerpbelastingen  Profiel van vrije ruimte / uitbreidbaarheid  Autonome bodemdaling


45\96


Hydraulische ontwerpbelastingen Bij het opstellen van de hydraulische ontwerprandvoorwaarden voor de waterkeringen is rekening gehouden met:  Klimatologische ontwikkelingen volgens KNMI’06 scenario G (dit komt overeen met het middenscenario van het IPCC)    

Een robuustheidtoeslag op de ontwerpwaterstanden van 0,2 m Een robuustheidtoeslag op de golfrandvoorwaarden van 10 % Autonome bodemdaling van 10 cm per eeuw Toeslag voor buistoten en oscillaties

De zeespiegelstijging werkt tot 2050 naar verwachting niet door op het IJsselmeer door een uitbreiding van de afwateringscapaciteit. Na 2050 stijgt het IJsselmeerpeil minimaal mee met de zee om het spuien onder vrij verval mogelijk te houden. Volgens het nationaal waterplan treedt het lange termijn peilbesluit vanaf 2025 in werking. Omdat de gevolgen van dit peilbesluit nog niet inzichtelijk zijn, wordt voor 2065 alleen rekening gehouden met de spuimogelijkheden. Voor een ontwerphorizon van 50 jaar (2065) is voor de dijken rekening gehouden met een lokale meerpeilstijging van 0,1 m. Een peilopzet van het winterpeil werkt slechts beperkt door in de waterstanden bij extreme storm. Voor het bypassgebied is uitgerekend dat dit ongeveer een verhoging van de ontwerpwaterstand geeft van 0,05 m. De mogelijke extra opzet op de lange termijn ten behoeve van de zoetwatervoorraad is nog onzeker en zal naar alle waarschijnlijkheid worden doorgevoerd in het zomerpeil. Voor een ontwerphorizon van 100 jaar is een ruimtereservering opgenomen (enkele constructies zijn gedimensioneerd op deze ontwerphorizon vanwege onevenredig hoge kosten bij aanpassen waaronder de damwand bij gemaal Molenkolk). Deze ruimtereservering omvat de ruimte die mogelijk nodig is om de dijk in de komende 100 jaar voldoende te kunnen verzwaren. Hierbij is rekening gehouden met een IJsselmeerpeilstijging van 1,0 m in de winter. Dit komt overeen met een interpretatie van het advies van de Tweede Deltacommissie door de waterdienst waarbij sprake is van maximaal 1,5 m stijging van het zomerpeil en 1,0 m van het winterpeil. Deze IJsselmeerpeilstijging werkt door in de bypass en resulteert in een toename van de maatgevende hoogwaterstand met 0,4 tot 0,5 m. Tevens zijn toeslagen toegepast voor robuustheid, oscillaties en bodemdaling. De bypassdijk voor dijkvak N7 (ontsluitingsweg naar Reeve, zie waterkeringsplan [3]) is gedimensioneerd op een ontwerphorizon van 100 jaar. Hierbij is rekening gehouden met een IJsselmeerpeilstijging van 0,3 m in de winter. Dit komt overeen met de zeespiegelstijging volgens het middenscenario. Hierbij is geen rekening gehouden met extra peilopzet (analoog aan het ontwerppeil voor 2065).

46\96



Deze IJsselmeerpeilstijging werkt door in de bypass en resulteert in een toename van de maatgevende hoogwaterstand met circa 0,15 m. Tevens zijn toeslagen toegepast voor robuustheid, oscillaties en bodemdaling. Voor het ontwerp van de klimaatdijk is rekening gehouden met een IJsselmeerpeilstijging van 1,5 m (100 + jaar) in de winter. Dit komt overeen met het maximumadvies (bovengrens) van de Tweede Deltacommissie. Vanwege de aanwezige maatschappelijk belangen op de klimaatdijk en de hoge veiligheid die voor een klimaatdijk vereist is, lig het voor de hand voor deze dijk uit te gaan van de meest extreme situatie. Deze IJsselmeerpeilstijging resulteert in een toename van de maatgevende hoogwaterstand met circa 70 cm. Tevens zijn toeslagen toegepast voor robuustheid, oscillaties en bodemdaling. In onderstaande tabellen zijn de uitgangspunten samengevat: Uitgangspunten IJsselmeerpeilstijging agv klimaatveranderingen  Middenscenario WB21: 23 cm peilstijging in 2100  Tot 2050 geen peilstijging Bovenstaande uitgangspunten resulteren na lineair interpoleren in de volgende tabel:

Tabel 3.1 Uitgangspunten

Jaar

Planperiode (jaar)

Relatie

Peilstijging

2050

35 (nvt)

23/50x0 jaar

0

2065

50

23/50x15 jaar

7

2100

85 (nvt)

23/50x50 jaar

23

2115

100

23/50x65 jaar

30

(cm)


47\96


Bodemdaling en ontwerppeilen In het addendum bij de Leidraad zee- en meerdijken is een gemiddelde bodemdaling aangegeven van 10 cm per eeuw. Op basis van bodemdalingkaarten blijkt 10 cm per eeuw een reëel uitgangspunt voor de dijken langs het Reevediep te zijn.

Figuur 3.3 Toelichting ontwerppeil 50 jaar en 100 jaar ruimtereservering

Figuur 3.4 Toelichting ontwerppeil 100 jaar ontsluitingsweg en klimaatdijk

Profiel van vrije ruimte / uitbreidbaarheid In de definitie van robuustheid is aangegeven dat een robuust ontwerp ook uitbreidbaar moet zijn. Hierdoor wordt rekening gehouden met de mogelijkheid dat een dijk in de toekomst nog zwaarder moet worden.

48\96



Figuur 3.5 Schematische weergave ruimtereservering nieuwe bypassdijken

Rondom de nieuwe waterkering wordt ruimte gereserveerd voor toekomstige uitbreidingen. Deze ruimte is bepaald door een dijkontwerp voor 2115 (100 jaar) op te stellen. Bij het opstellen van een dijkontwerp voor 100 jaar wordt rekening gehouden met een meerpeilstijging van 1,5 meter in de zomer en 1,0 meter in de winter. Deze meerpeilstijging zorgt voor een verhoging van het extreem hoogwater in de bypass. Deze verhoging varieert tussen de 0,4 en 0,5 m. Hiervan is 0,05 m reeds in het ontwerp voor 2065 verwerkt (0,05 m effect van 0,1 m meerspiegelstijging). Aangezien de bodemdaling voor 100 jaar 0,05 m meer is, is een ruimtereservering opgenomen in het ontwerp voor een kruinstijging die nodig is bij een ontwerppeilstijging van 0,4 tot 0,5 m. Dit resulteert in een toename van de ontwerpkruinhoogte van 0,4 tot 0,5 m afhankelijk van de locatie in de bypass. (paragraaf 3.2.2, blz. 17 e.v., waterkeringsplan [3]). 3.1.3 Stabiliteit van de bypass mede in relatie tot verwachte stroomsnelheden Om in te schatten wat de invloed is van de maatregelen op de stabiliteit van de toekomstige primaire keringen (de bypassdijken), is een geotechnische analyse gedaan. Bij het ontwerp is rekening gehouden met faalmechanismen als: overlopen, golfoverslag, afschuiven binnentalud, afschuiven buitentalud, micro-instabiliteit, Piping, erosie buitentalud, zetting, kruiend ijs en aanvaring. (paragraaf 3.2.5, blz. 20 e.v., waterkeringsplan [3]). Daarnaast geldt dat het op sommige locaties in de bypass niet wenselijk is dat de bodem of oever erodeert. Dit is voornamelijk het geval in de nabijheid van constructies, zoals dijken, landhoofden of pijlers van bruggen. Op deze locaties zal bodem- en oeverbescherming worden aangebracht om de erosie tegen te gaan. Ook tijdens het maximaal meestromen van de bypass wordt daardoor stabiliteit van de constructies gewaarborgd. De stroomsnelheden in de bypass zijn het hoogst op het moment dat het inlaatwerk volledig geopend is, de afvoer bij Lobith 16.655 m3/s (1/2.000 per jaar afvoer) is en er nog geen sprake is van opwaaiing op het IJsselmeer.


49\96


De maximale stroomsnelheid in de bypass vindt plaats bij het inlaatwerk en bij de opening bij Roggebot. Bij de opening van Roggebot zijn de stroomsnelheden maximaal 1,9 m/s. De waterdiepte bij Roggebot bij deze conditie is circa 4,1 m. De stroming door de geul wordt hier geknepen over een doorstroombreedte van 100 meter,hetgeen tot hoge stroomsnelheden leidt. Deze hoge stroomsnelheden maken het noodzakelijk een bodemverdediging te ontwerpen voor deze locatie (zie paragraaf 3.1.9). In het algemeen variëren de stroomsnelheden in de recreatiegeul tussen de 0,5 tot de 0,9 m/s. In de buurt van de constructies kan dit veranderen. Bij het inlaatwerk zijn de stroomsnelheden maximaal circa 1,2 tot 1,5 m/s. De waterdiepte is hier circa 2 m. Ook bij het inlaatwerk is een bodembescherming noodzakelijk en voorzien. Bij de Knoop (de kruising van de bypass en de brug N50/Hanzelijn) en in het midden gedeelte van de bypass zijn de stroomsnelheden hoger, doordat het doorstroomprofiel hier smaller is en ook de vaargeul smaller is. Bij de Knoop zijn de stroomsnelheden maximaal 1,1 tot 1,2 m/s. In het middengedeelte, juist benedenstrooms van de Nieuwendijkse brug en ten zuiden van de haven, zijn de stroomsnelheden ook hoger, maximaal 1,0 tot 1,1 m/s. Deze stroomsnelheden zullen leiden tot erosie en aanzanding, waardoor de oevers van de geul zullen veranderen. Deze oevererosie zal echter, met regulier onderhoud, niet de hoogwaterveiligheid in gevaar brengen. In het westelijke gedeelte van de bypass worden langs de teen van de dijk geen hoge stroomsnelheden berekend (< 0,3 m/s), dit geldt zowel voor de bypassdijken als voor de Drontermeerdijk tussen de Waterkering Drontermeer-Vossemeer en de Roggebotkering. De teen van de dijk ligt op deze gedeeltes ver genoeg buiten de stroombaan en (recreatie)vaargeul. Wel is het zo dat nabij de haven en tussen de Knoop en de Nieuwedijkse brug, de vaargeul slechts een kleine afstand heeft tot de dijk. Hier zijn extra beschermingsmaatregelen nodig. Hiervoor wordt verwezen naar paragraaf 9.4.8 van het technisch ontwerp (paragraaf 6.3.1, blz. 61 e.v. rapportage Morfologische effecten [12]). 3.1.4 IJsseldijk verbindende waterkering (1A6) Net zoals de nieuw aan te leggen bypassdijken, moeten ook de huidige bestaande dijken, zoals de IJsseldijk, aan de gestelde normen voldoen ter voorkoming (en daar waar nodig beperking) van overstromingen.

50\96



De algemene uitgangspunten zijn: 





Dit object heeft in fase 1 een kerende functie. Indien deze dijk het water niet (voldoende) keert kunnen de waterstanden in het bypassgebied stijgen tot het MHW7-peil dat op de IJssel heerst. De dijken rondom het bypassgebied zijn (dan nog) niet op een sterkte dat ze deze waterstanden kunnen weerstaan. Omdat dit object dijkring 11a verbindt met 11b wordt het gezien als een b-kering De norm van dit object is 1/4000 per jaar. Bij het toetsen volgens het VTV2006 dient een b-kering integraal getoetst te worden met de achterliggende dijkringgebieden, in dit geval dijkring 11 en 8. Indien de achterliggende dijken falen bij het falen van de verbindende waterkering, dan dient de verbindende waterkering getoetst te worden als een kering cat a met als norm de zwaarste norm van de achterliggende dijkringgebieden (VTV2006, katern 2, paragraaf 2.2). De norm voor de IJsseldijk is daarom 1/4000 per jaar conform de vigerende leidraden, de norm voor dijkringgebied 8 De maatregelen aan de dijk zijn ontworpen voor een planperiode tot het jaar 2065, overeenkomend met een planperiode van 50 jaar

Stabiliteit van het talud Voor de stabiliteit van het binnentalud is er gerekend met een waterstand van NAP +3,9 m op de IJssel. Dit is de hoogst optredende waterstand bij een noordwesterstorm en een gesloten inlaat (fase 1). De stabiliteit van het buitentalud (zowel aan de IJssel als de bypasszijde) is berekend met een waterstand van NAP +4,4 m. Voor de berekening van val na hoogwater maakt het feitelijk geen verschil of de inlaat gesloten dan wel geopend is. Voor een gedetailleerde beschrijving wordt verwezen naar het waterkeringsplan [3]. Hoogte grondlichaam Voor de bepaling van de maatgevende combinatie van een hoge waterstand en hoge golven is de maatgevende hoogwaterstand gecombineerd met golfcondities die resulteren in de grootste golfoploop. Dit object heeft in fase 2 een minimale hoogte nodig van NAP+5,6 m. Hierbij is rekening gehouden met een overslagdebiet van 1 l/s/m en een normfrequentie van 1/4000 per jaar. Vanuit landschappelijke overwegingen is er voor gekozen het grondlichaam van de Kamperstraatweg op gelijke hoogte te leggen met de brug over de recreatieschutsluis. De hoogte van het brugdek is NAP+5,75 m (paragraaf 4.7.1, blz. 33 en 34, waterkeringsplan [3]).

7

MHW: Maatgevend Hoog Water


51\96


3.1.5

Inlaatwerk of drempel in IJsseldijk fase 1 (object 1A1-1)

Het inlaatwerk (1A1-1) is onderdeel van het object 1A IJsseldijk en Kamperstraatweg. Het object 1A heeft onder andere de functies water afvoeren van IJssel naar de bypass en water keren. In paragraaf 5.4.1, blz 34 van het technisch ontwerp [2] is een mogelijke oplossing voor het inlaatwerk (1A1) geschetst. De totale lengte van het kunstwerk is circa 253 meter. De inlaat capaciteit is erop gericht om in eerste instantie voor fase 1 circa 220 m3/sec in te kunnen laten. Voor een meer gedetailleerde objectbeschrijving wordt verwezen naar paragraaf 2.3. Functionele eisen Onderstaand is een globale samenvatting van de functionele eisen van object 1A weergegeven voor zover deze betrekking hebben op de waterkerende functie van dit object.  Maatgevend voor de kerende hoogte van de kunstwerken in de dijk is het keerpeil vanuit de IJssel naar de bypass, dit is NAP+ 4,41 m. Deze hoogte is bepaald op basis van de normfrequentie 1/4000 per jaar  De kunstwerken liggen in een primaire kering, waarvoor een tweede keermiddel is vereist  De kunstwerken dienen voor hoogte, sterkte en stabiliteit te voldoen aan de normfrequentie 1/4000 per jaar In de betrouwbaarheidsanalyse [5] is de faalkans bepaald voor de situatie dat de inlaat open is EN gegeven het open keerpeil moet worden gesloten maar weigert. Uit de toets is naar voren gekomen dat er voldoende ruimte aanwezig is bij de toets van de faalkansen aan de normen en dat er geen extra maatregelen nodig zijn om de benodigde betrouwbaarheid te halen. 3.1.6 IJsseldijk dijkring 11b (1A7) Het object IJsseldijk dijkring 11b is het gedeelte van de dijk ten zuiden van de bypassdijken (eenzijdig waterkerend). De nieuwe IJsseldijk wordt hier aangesloten op de bestaande IJsseldijk. De dijk wordt voor fase 1 aangelegd. Belasting vanuit de IJssel De maatgevende belasting ontstaat bij een stormsituatie op het IJsselmeer. Omdat de IJsseldijk ten zuiden van de bypassdijken geen verbindende waterkering is, maar een reguliere dijk in dijkring 11b is de normfrequentie van deze dijk aangehouden conform de huidige normering van dijkring 11 van 1/2000 per jaar. Het Rijk dient formeel nog een uitspraak te doen over de normering (paragraaf 5.1.1, blz. 63, systeemanalyse [1]). Voor de stabiliteit van het binnen- en het buitentalud is er gerekend met een waterstand van NAP +4,3 m op de IJssel. Dit is de hoogst optredende waterstand op de IJssel inclusief een robuustheidtoeslag van 0,3 conform de Leidraad Rivieren.

52\96



De algemene uitgangspunten van de IJsseldijk dijkring 11b zijn:  De IJsseldijk dijkring 11b is een reguliere dijk in dijkring 11b. De normfrequentie van deze dijk is 1/2000 per jaar  De maatregelen aan de dijk zijn ontworpen voor een planperiode tot het jaar 2065, overeenkomend met een planperiode van 50 jaar  De maatregelen zijn ontworpen voor twee representatieve doorsneden Hoogte grondlichaam Voor de bepaling van de maatgevende combinatie van een hoge waterstand en hoge golven is de maatgevende hoogwaterstand gecombineerd met golfcondities die resulteren in de grootste golfoploop. De IJsseldijk ten zuiden van de bypassdijken heeft voor fase 2 een minimale hoogte nodig van NAP+4,8 m. Hierbij is rekening gehouden met een overslagdebiet van 1 l/s/m en een normfrequentie van 1/2.000 per jaar (paragraaf 5.7.1, blz. 44, waterkeringsplan [3]). 3.1.7

Klimaatdijk woongebied (object 1H12)

Een deel van de noordelijke dijk van de bypass wordt als klimaatdijk aangelegd. Dit is een zeer robuuste dijk waarbij rekening is gehouden met een toekomstige peilstijging van het IJsselmeer van 1,5 meter. Doordat de dijk van een breed binnentalud wordt voorzien en wordt opgehoogd met een leeflaag is daarop woningbouw mogelijk. De klimaatdijk wordt expressief vormgegeven en de rand krijgt een technische uitstraling. De algemene uitgangspunten van de klimaatdijk zijn:  De normfrequentie van de Klimaatdijk wordt gelijk genomen aan de bypassdijken 1/2000 per jaar  De maatregelen aan de dijk zijn ontworpen voor een planperiode tot na het jaar 2115, overeenkomend met een planperiode van 100+ jaar  De klimaatdijk is de hoogste dijk in het plangebied, zowel vanwege het gewenste veiligheidsniveau als vanwege de maatschappelijke context. De klimaatdijk is immers de meest robuuste en veilige dijk en herbergt meerdere maatschappelijke functies  Door het grondlichaam van woongebied achter de dijk kunnen de faalmechanismen piping en heave, macrostabiliteit binnenwaarts en micro-instabiliteit zeer waarschijnlijk niet optreden In figuur 3.6 is een schets opgenomen met het gewenste principeprofiel.


53\96


Figuur 3.6 Principeprofiel buitentalud Klimaatdijk KD1 en KD2 (bron waterkeringsplan [3])

Figuur 3.7 Principeprofiel buitentalud Klimaatdijk KD3 Havenfront (bron waterkeringsplan [3])

Voor het havenfront (KD3) zijn enkele specifieke randvoorwaarden opgesteld, waardoor het principeprofiel anders is dan KD1 en KD2:  De gemeente Kampen heeft de wens om een havenfront te realiseren, waarbij een recht talud, zonder buitenbermen wordt gerealiseerd, bij aanleg van een kade op NAP +1,5 m  Het grondlichaam van de kade is zelfstandig stabiel (paragraaf 8.3, blz. 92, waterkeringsplan [3]) Hoogte grondlichaam Voor de bepaling van de maatgevende combinatie van een hoge waterstand en hoge golven is de maatgevende hoogwaterstand gecombineerd met golfcondities die resulteren in de grootste golfoploop. Bij het bepalen van de benodigde kruinhoogte is een overslagdebiet gehanteerd van 10 l/s/m. Door het hoge grondlichaam van het woongebied achter de dijk is dit overslagdebiet ter hoogte van de kruin geen gevaar voor de veiligheid.

54\96



De hoogte van de klimaatdijk is vanwege landschappelijke overwegingen en in overeenstemming met de wens van het waterschap Groot Salland en de gemeente Kampen constant gehouden op NAP +5,20 m (paragraaf 8.7.1, blz. 96 e.v., waterkeringsplan [3]). In het waterkeringsplan is aangegeven dat de grote verhogingen ten behoeve van de bebouwing tot boven de NAP +14 m aangelegd mogen worden, zolang het talud van de woonterpen maar niet maximaal steiler is dan 1:2. Op basis van het exploitatieplan8 blijft de hoogte echter beperkt tot NAP +6,5 m in combinatie met het glooiend aanleggen van de lobben. Woongebied Het ontwerp van de Klimaatdijk zal nader afgestemd worden met de definitieve inrichting van het woongebied. De nadere detaillering van de aansluiting tussen de dijk en het woongebied volgt in een later stadium, wanneer er meer bekend is over het woongebied. Voor het woongebied bestaan plannen om gebouwen op grote verhogingen aan te leggen in de vorm van lobben. Deze verhogingen hebben mogelijk invloed op de stabiliteit van de Klimaatdijk. Er is onderzocht welke taluds de lobben maximaal mogen hebben om de veiligheid van de dijk niet nadelig te beïnvloeden. Voor verhoging boven NAP+14 m geldt een maximale steilheid van 1:3 (wanneer uitgevoerd in zand), voor lagere verhogingen een maximale steilheid van 1:2. (fase 2) (paragraaf 8.9, blz. 99, waterkeringsplan [3]). 3.1.8 Waterkering Drontermeer-Vossemeer (1C) De waterkering Drontermeer-Vossemeer, wordt voor fase 1 (2015-2025) ten zuiden van het eiland Reeve aangelegd. De Waterkering Drontermeer-Vossemeer inclusief kunstwerken is een verbindende waterkering tussen dijkring 11b (IJsseldelta-zuid) en 8 (Flevoland) met een veiligheidsnorm van 1/4000. De Waterkering Drontermeer-Vossemeer en de hierin liggende kunstwerken zullen de peilen van Drontermeer en Vossemeer te scheiden en zullen het hoogwater keren dat op de bypass optreedt (enkelkeren). Er kan enerzijds hoogwater optreden in de bypass door stormopzet (kortdurend) of hoge rivierafvoer (langdurend). Anderzijds bij wind vanuit zuidelijke richtingen op het Drontermeer door stormopzet waarbij afwaaiing optreedt aan de zijde van de bypass. De Waterkering Drontermeer-Vossemeer zal het peilverschil dat dan ontstaat over de dam moeten kunnen weerstaan. De keersluizen hoeven dan geen water te keren en kunnen open blijven. De waterstanden die hierbij ontstaan in de bypass zullen worden gekeerd door de waterkeringen rondom de bypass. Door voldoende water af te voeren bij de Roggebotsluis kan de hoogwaterstand worden beperkt. Voor een gedetailleerde objectbeschrijving wordt ook verwezen naar paragraaf 2.3.

8

Dit exploitatieplan wordt vastgesteld in het kader van de bestemmingsplanprocedure in Kampen


55\96


In fase 1 bestaat de Waterkering Drontermeer-Vossemeer uit de volgende objecten:  

1C Dijk 1C2-1 Keersluis (wordt in fase 2 omgebouwd tot schutsluis)



1C3-1 Extra keersluis Drontermeer – Vossemeer fase 1; deze wordt in fase 2 omgebouwd tot spuisluis

1C Dijk De algemene uitgangspunten voor dit object betreffen:  De Dijk Drontermeer-Vossemeer vormt in fase 1 en fase 2 een verbindende waterkering tussen de primaire waterkeringen van dijkring 8 en dijkring 11b. Het voorkomt dat het hoogwater van de IJssel en het IJsselmeer doordringt op het nieuwe Drontermeer. De norm van de verbindende waterkering wordt bepaald door de hoogste norm langs het achterliggende water. In dit geval is dat de norm van dijkring 8, 1/4000 per jaar  De dijk is ontworpen voor een planperiode van 50 jaar (tot het jaar 2065)  De Dijk Drontermeer-Vossemeer heeft een dubbelkerende functie. De dijk kan worden belast vanuit het Drontermeer en vanuit de bypass. Dit houdt in dat alle faalmechanismes vanuit twee richtingen zijn beschouwd Hoogte grondlichaam Voor de bepaling van de maatgevende combinatie van een hoge waterstand en hoge golven is de maatgevende hoogwaterstand gecombineerd met golfcondities die resulteren in de grootste golfoploop. De belasting vanaf het IJsselmeer-Vossemeer is maatgevend voor de hoogte van de dam. De benodigde kruinhoogte is bepaald bij een maximaal overslagdebiet van 10 l/m/s. De kruinhoogte die resulteert uit de overslagberekeningen bij dit overslagdebiet, is lager dan de omringende keringen. Het overslagdebiet van 10 l/m/s kan op het ‘nieuwe’ Drontermeer worden geborgen. Bij een overslagduur van circa 23 uur en damlengte van circa 800 m, is de maximale hoeveelheid water die over de dijk slaat 700.000 m3. Het bergend oppervlakte van het Drontermeer bedraagt dan circa 60 km2. Het overslagdebiet leidt maximaal tot een toename van de gemiddelde waterstand met 1 cm (paragraaf 10.8.1, blz. 111, waterkeringsplan [3]). 1C2-1 keersluis en 1C3-1 extra keersluis De keersluizen zijn bedoelt voor:  Water keren/ scheiden; water van de bypass wordt gekeerd ter bescherming van de randmeren; de sluizen in de Waterkering Drontermeer-Vossemeer keren dus in principe enkelzijdig  Doorlaten scheepvaartverkeer  Afvoeren / doorlaten water van het Drontermeer naar de bypass

56\96



Eisen keersluis De keersluis moet voldoen aan de volgende waterkerende eisen:  De keersluis dient water te keren in geval de bypass in gebruik is en een hoogwaterstand kent (maximaal NAP+1,70 m)  

In het geval water wordt doorgespoeld zal de keersluis gesloten moeten zijn In bepaalde gevallen als er waterbezwaar (wind vanuit noordelijke richtingen) op het Drontermeer vanuit de bypass wordt verwacht kan het noodzakelijk zijn de keersluis te sluiten. Hier is bij het ontwerp van het bewegingswerk van de deuren rekening gehouden (paragraaf 6.2.2, blz. 52, technisch ontwerp [2])

3.1.9 Waterkering Roggebot (1E) Voor de objectbeschrijving van de waterkering Roggebot wordt verwezen naar paragraaf 2.3. De Roggebot blijft onder beheer van Rijkswaterstaat. Daarom worden aanpassingen daaraan vastgesteld door Rijkswaterstaat. In fase 1 wordt ter plaatse van de Roggebotkering een aantal aanpassingen aan de bestaande constructies gerealiseerd om een hoogwatergolf door de bypass af te kunnen voeren. Het betreft de aanpassingen aan de Roggebotschutsluis (object 1E5) en de aanpassingen aan de bestaande spuikokers (object 1E6). Het ontwerp van aanpassingen aan de dijk en erosiebeschermende maatregelen voor de dijk zijn in het Waterkeringsplan [3] uitgewerkt (object 1E1-1). Maatregelen Roggebotsluis (1E5) In fase 1 treedt er tijdens het spuien een verval op over de Roggebotkering. De bodembescherming zal erosie van de bodem op voldoende afstand van het kunstwerk houden zodat de sluis en aangrenzende waterkeringen niet instabiel raken of bezwijken. Het ontstaan van een erosiekuil aan het einde van de bodembescherming is toelaatbaar. Bij inzet van de bypass in fase 1 voor hoogwater afvoer, is enige erosie van de bodembescherming toelaatbaar. Na afvoer van de hoogwatergolf zal het gehele object worden gecontroleerd op mogelijke schade en zal worden bepaald of, en zo ja welke herstelwerkzaamheden vereist zijn (paragraaf 7.4.1, blz. 61, technisch ontwerp [2]). Voor een belasting vanuit het Drontermeer is voor de Roggebotkering geen normfrequentie bepaald. De standszekerheid is beoordeeld aan de hand van de optredende stabiliteitsfactor. De norm van de Roggebotkering (object 1E1-1) in fase 1 is 1/4000 per jaar (waterkeringsplan [3]). Dit betreft enkel de belasting door hoogwater aan de zijde vanaf het IJsselmeer-Vossemeer. Op basis van de uitkomsten van de betrouwbaarheidsanalyse wordt bij de Roggebotschutsluis het bestaande spuimiddel aangepast (bodembescherming, afdichten kelders bewegingswerk et cetera). Deze aanpassingen zijn uitgewerkt in hoofdstuk 6 van de betrouwbaarheidsanalyse.


57\96


3.1.10

Toetsing voorkoming (en daar waar nodig beperken) van overstromingen

Uit bovenstaande kan geconcludeerd worden dat:  

De bypassdijklichamen zijn ontworpen volgens de vigerende ontwerpleidraden De bypassdijken zijn robuust ontworpen. Hiervoor zijn de uitgangspunten van het Addendum I bij de Leidraad Rivieren gehanteerd

 

Waterkerende constructies zijn ontworpen volgens de vigerende leidraad De stabiliteit van de bypassdijken en kunstwerken in relatie tot de verwachte stroomsnelheden is gewaarborgd. Daarvoor zijn de maatgevende stroomsnelheden inzichtelijk gemaakt en is de benodigde bodem- en oeverbescherming gedimensioneerd in het waterkeringsplan

Het ontwerp van bypassdijken en bijhorende waterkerende constructies is uitgevoerd conform de ontwerpleidraden. Het ontwerp en de bijbehorende objecten dragen daarmee zorg voor een goede waterveiligheid. Uit de uitgevoerde betrouwbaarheidsanalyse [5] is gebleken dat de bypass als systeem voldoende betrouwbaar is en voldoet aan de normen, die hiervoor zijn aangereikt in de Leidraad Kunstwerken. Voor de waterkerende kunstwerken apart is de hoogwaterveiligheid getoetst. Ook hieruit blijkt dat de ontworpen kunstwerken die in de waterkering liggen (de recreatieschutsluis, inlaatwerk) in het voorliggend ontwerp voldoende waarborgen in zich dragen om, als systeem, aan de vereiste normen voor hoogwaterveiligheid te voldoen. Betreffende de inlaat is in het technisch ontwerp [2] aangegeven als eis dat een tweede keermiddel vereist is. Echter is uit de uitgevoerde betrouwbaarheidsanalyse gebleken dat dit niet noodzakelijk is en de inlaat voldoet. De betrouwbaarheidsanalyse [5] heeft mede betrekking op een aanvullend onderzoek waarin het beheer en de bediening van de kunstwerken, aan de hand van een aantal scenario’s, nader wordt onderzocht. De betrouwbaarheidsanalyse [5] is weergegeven in bijlage 14. Het rapport Beheeren Bediening Kunstwerken [5] is weergegeven in bijlage 16. Voor de technische realisatie van de werken zullen de eisen voor de sturing en de installatietechniek worden gedefinieerd. Hierbij zal de keuze worden vastgesteld of sturing en bediening op afstand mogelijk moet zijn, of er automatische sturing en bediening op afstand mogelijk moet zijn en of er overal lokale bediening mogelijk moet zijn. Paragraaf 2.10 van het rapport Beheer en Bediening Kunstwerken gaat hier al wel op in. Te zijner tijd zullen er op operationeel niveau beheeren bedieningsvoorschriften worden opgesteld, als “spoorboekje” voor de operators. RWS is verantwoordelijk voor beheer en bediening van het bypass-systeem. Uit de toets blijkt dat voldoende ruimte aanwezig is bij de toets van de faalkansen aan de normen. Bij de kunstwerken hoeven ten opzichte van het opgestelde technisch ontwerp geen extra maatregelen te worden getroffen om de benodigde betrouwbaarheid te halen. Bij de Roggebotschutsluis zullen aan het bestaande spuimiddel wel aanpassingen worden gedaan, aanpassen bodembescherming, afdichten kelders bewegingswerk etc. Deze staan nader toegelicht in hoofdstuk 6 van de betrouwbaarheidsanalyse [5].

58\96



Binnen de (voor)ontwerpen van de werken is voldoende ruimte om aan de eisen van betrouwbaarheid te voldoen. In de verdere uitwerking van het ontwerp en de realisatie van de werken zullen de keermiddelen en constructies worden voorzien van voldoende betrouwbare installaties. Naast de technische middelen zal de aansturing en bediening de benodigde betrouwbaarheid garanderen om te voorkomen dat de NAP+1,70 m in de Roggebotsluis wordt overschreden. Dit moet nog technisch en operationeel worden uitgewerkt. Zo zal er voldoende garantie zijn, dat in geval zaken fout gaan, er tijdig de nodige herstelacties kunnen worden ingezet. Deze verdere uitwerking verloopt langs de volgende sporen:  In de realisatie gaat de opdrachtnemer het ontwerp uitwerken. Het functioneren van het betreffende kunstwerk moet dan ook getoetst worden op betrouwbaarheid. Zo zal bij de precieze invulling van het systeem van bediening en sturing en de constructieve / werktuigbouwkundige uitwerking van de bewegingswerken bij de verschillende kunstwerken een betrouwbaarheidsanalyse worden uitgevoerd, om aan te tonen dat de maximale faalkans van functioneren binnen de grenzen blijft die zijn afgeleid in de betrouwbaarheidsanalyse. De in de betrouwbaarheidanalyse [5] uitgewerkte faalkansen dienen in de vervolgdocumentatie te worden geborgd als normen. In de realisatiefase dient de opdrachtnemer in verschillende ontwerpen realisatiestadia via de gebruikte methoden aan te tonen dat aan de normen (faalkansen) wordt voldaan  De operationele invulling van beheer en bediening wordt nader ingevuld in een proces van overleg tussen de eindbeheerders

3.2

Voorkoming en daar waar nodig beperking van wateroverlast en waterschaarste

Om de seizoensgebonden en extreme geohydrologische effecten van het inrichtingsplan op de grondwaterstand en kwelflux en de gevolgen voor het regionale watersysteem (afvoer, drooglegging en inundatie) te toetsen is een (geo)hydrologisch onderzoek [10] uitgevoerd. In dit geohydrologisch onderzoek zijn tevens de effecten op de huidige landgebruikfuncties beschreven. Dit betreft de doelrealisatie voor landbouw en de bossen en de drooglegging in het stedelijke gebied van Kampen (Onderdijks en de Maten) en Flevoland. Uit de beschrijving en toetsing van de effecten is gebleken dat er maatregelen nodig zijn om knelpunten in het regionale watersysteem en overlast/schade voor functies te voorkomen dan wel te compenseren. Een primaire maatregel is het aanbrengen (dan wel in stand houden) van een slecht doorlatende bodemlaag9 in de hele geul van de bypass. Daarnaast is aanleg van de Reeveplas (ordegrootte 20 hectare open water met een peil van circa -0,8 mNAP) in combinatie met gemaal Zwartendijk essentieel. Dit voorkomt veel ongewenste effecten van de ingreep (rapportage geohydrologische effecten [10]).

9

In de eindsituatie zal de verticale weerstand in de bodem van het Reevediep nergens minder zijn dan 300 dagen


59\96


Voor een beschrijving van onder andere de seizoensgebonden en maximaal mogelijke geohydrologische effecten wordt verwezen naar het geohydrologisch onderzoek [10]. Onderstaand zijn de in het inrichtingsplan opgenomen aanvullende compenserende maatregelen beschreven. Verwezen wordt ook naar paragraaf 4.4.7 voor een overzicht van de rest-ontwerp opgaaf. 3.2.1 Aanleg kwelsloten10 Langs de voet van de bypassdijk wordt een kwelsloot aangelegd. De kwelsloot is niet voor de stabiliteit van de dijk, maar heeft als doel drainage van water uit de dijk (waterspanning verlagen) en zorgen voor lokale afwatering (afvoerfunctie watersysteem). Er wordt geen kwelsloot aangelegd op het traject van de Binnen Reeve, langs het woongebied Reeve (Hanzelijn) en op de oeverwal van de IJssel (oostelijk van de Oude IJsselarm). Op het traject Binnen Reeve wordt geen kwelsloot aangelegd omdat deze langs de teen van de dijk ligt en al voor afscherming zorgt. Bij de woonterp / klimaatdijk en de oeverwal wordt geen kwelsloot aangelegd om dat er geen overlast is vanwege de diepe grondwaterstand. De kwelsloten zorgen behalve voor de afvoer van lokaal kwelwater op een aantal trajecten tevens voor een gewijzigde afwatering van het bovenstroomse regionale watersysteem. Om de huidige streefpeilen in deze gebieden te kunnen handhaven zijn op de betreffende trajecten de benodigde stuwen of gemalen geplaatst in deze kwelsloten. In het geohydrologisch onderzoek [10] is op kaart 6 van de bijlagen aangegeven waar deze stuwen of gemalen zich bevinden. Trajecten ten zuiden van de bypass:  De kwelsloot ten westen van de Molenkolk watert via drie stuwen af naar gemaal Kamperveen en dient tevens voor afwatering van het bovenstroomse perceel  De kwelsloot ten zuiden van De Enk watert via een stuw af naar de Binnen Reeve en/of langs de N50 in zuidelijke richting  De kwelsloot ten oosten van de Hanzelijn watert af in oostelijke richting naar de Chalmotweg  De kwelsloot bij de Venedijk-Zuid watert via een stuw af in westelijke richting naar de Chalmotweg en dient tevens voor de afwatering van het gebied rond de Venedijk-Zuid Trajecten ten noorden van de bypass:  De kwelsloot langs het plangebied ten westen van de Buitendijkseweg watert af naar de hoofdwatergang langs de Buitendijkseweg  De kwelsloot bij Zwartendijk watert af naar het nieuwe gemaal Zwartendijk voor het woongebied Reeve en dient tevens voor de afwatering van het perceel direct ten westen van de N50

10

60\96

Met de kwelsloot wordt de teensloot aan de teen van de dijk bedoeld





De kwelsloot ten oosten van de Hanzelijn watert via een nieuw te plaatsen gemaal (capaciteit 43 l/s) af naar de Oude IJsselarm; op deze wijze kan het huidige streefpeil van dit gebied (wp=-1,05 m NAP, zp=-0,85 m NAP) vooralsnog worden gehandhaafd (bij de nieuwe stedelijke inrichting van het gebied kan dit gemaal waarschijnlijk vervallen)

De trajecten ten noorden en zuiden van de bypass zijn weergegeven op kaart 6 van het geohydrologisch rapport [10]. Zie onderstaand figuur.

Figuur 3.8 Compenserende maatregelen (bron geohydrologisch rapport [10])

In het ontwerp is uitgegaan van een standaard dwarsprofiel per kwelsloot met de volgende dimensies (paragraaf 3.3.2, blz. 32 e.v., geohydrologisch rapport [10]):  Bodembreedte 0,5 m  Bodemniveau 1 m onder streefpeil  Taluds 1:3 (dijkzijde) en 1:2 (binnenzijde)  Waterbreedte bij streefpeil circa 5 m  Insteekbreedte circa 10 m


61\96


3.2.2

Aanleg tweede afwateringsroute voor Onderdijks

Om peilstijgingen aan de zuidkant van Kampen als gevolg van de extra afvoer vanuit Onderdijks te compenseren zal de bestaande afwatering via bestaand stedelijke gebied worden verbreed. Een grotendeels al aanwezig alternatief is een tweede afvoerroute voor Onderdijks langs de westrand van de bebouwde kom. Door de gemeente Kampen is een doorgaande watergang van circa 3 km lengte ingericht langs de westrand van De Maten (kaart 6 geohydrologisch rapport [10]). De watergang op dit traject varieert in breedte tussen circa 5 en 25 m. Op dit traject liggen 6 duikers met een diameter van 800 mm, 600 mm of 300 mm. Aangezien de duikers onder de Symfonialaan en ter plaatse van het fietspad worden vergroot tot rond 800 mm kan deze watergang functioneren als tweede afvoerroute voor Onderdijks. De peilstijging als gevolg van de extra afvoer (bij het huidige streefpeil en grondgebruik) wordt hiermee gecompenseerd. Bij de toekomstige ontwikkeling van het stedelijke gebied ten zuiden van Kampen zal bij de inrichting van het stedelijke watersysteem rekening worden gehouden met het gewijzigde grondgebruik (extra verhard oppervlak) en de daarvoor benodigde waterbergingsruimte. Deze stedelijke inrichting valt buiten het kader van deze planstudie. (paragraaf 3.3.2, blz. 34, geohydrologisch rapport[10]) 3.2.3 Gemaal Zwartendijk Ten oosten van het nieuwe woongebied Reeve vindt de aanleg van een nieuw gemaal Zwartendijk plaats (zie figuur 3.6). Dit gemaal bemaalt de Reeveplas en het toekomstige stedelijk gebied als een strook. De benodigde capaciteit van het nieuwe gemaal Zwartendijk bij Kampen is 0,4 m3/s. Deze capaciteit is gebaseerd op een veilige aanname waarbij de maatgevende neerslagbelasting (1,5 l/s/ha) samenvalt met een extreme kwelbelasting tijdens verhoogd bypasspeil (circa 2,5 l/s/ha) (geohydrologisch rapport [10]). Er is nog geen keuze gemaakt voor het type gemaal. In onderstaande figuur is de locatie van het gemaal Zwartendijk weergegeven (zie ook paragraaf 4.4.7).

62\96



Figuur 3.9 Gemodelleerde inrichting woongebied Reeve (concept)

3.2.4 Extra waterberging Naast bovengenoemde compenserende maatregelen is circa 1 ha extra waterberging nodig in het gebied Noordeinde (zie ook paragraaf 4.4.7). Deze 1 ha extra waterberging is nodig om een toename van de extreme waterstanden met inundaties te voorkomen. Deze maatregel is door het waterschap Veluwe nog niet concreet ingevuld binnen IJsseldelta-Zuid en daarom ook niet meegenomen bij de effectberekeningen voor het inrichtingsplan. Uit de berekeningsresultaten blijkt dat deze wateropgave in Noordeinde ook voor het inrichtingsplan nog steeds van toepassing is (paragraaf 3.3.2, blz. 35, geohydrologisch rapport [10]). 3.2.5 Gemaal Kamperveen (object 1H11) Het gemaal Kamperveen is niet als compenserende maatregel opgenomen in het geohydrologisch rapport [10]. Maar is wel een object van het project IJsseldelta-Zuid ter voorkoming en daar waar nodig beperking van wateroverlast en waterschaarste. De functionele eisen voor de afwatering van gemaal Kamperveen betreffen:  Gemaal Kamperveen is recentelijk gerenoveerd en zal in de huidige situatie minimaal 15 jaar (tot 2025) functioneren voor afwateren vanuit de polder Kamperveen. Met deze installatie kan water opgevoerd worden tot NAP + 1,5 m in de bypass  De afsluitmiddelen voldoen aan de eisen voor betrouwbare sluiting (BS) gegeven de optredende waterstanden in fase 1 en 2 en water te kunnen opvoeren  In fase 2 zal het gemaal de hogere waterstanden op de bypass veilig kunnen keren


63\96


Als in 2025 de pompen van de huidige installatie moeten worden vervangen (einde levensduur), dient de nieuwe installatie minimaal 3 m3/s tot minimaal NAP + 1,85 m te kunnen opvoeren. Dit is gelijk aan de huidige afvoer capaciteit bij het maximaal optredende winterpeil in de bypass in 2115. Vanwege de monumentale status van het gemaal mogen geen zichtbare wijzigingen aan het gemaal worden aangebracht. Een toekomstige aanpassing zou kunnen bestaan uit het plaatsen van nieuwe pompen in de bestaande behuizing). Indien dit niet mogelijk is, zal dit een aparte constructie worden ondergebracht (paragraaf 9.9, blz. 82 en verder, technisch ontwerp [2]). 3.2.6 Monitoringsprogramma Vastgesteld is dat de beschikbare modellen, zeker vlak langs de bypass, maar ook in Flevoland, geen uitsluitsel geven op de fijnmazige effecten die op het detail van individuele percelen zullen plaatsvinden. Op basis van de modelberekeningen zijn de gebieden vastgesteld waar extra drainage nodig is om ongewenste grondwatereffecten te compenseren. De intensiteit van de drainage (of als alternatief de mate van maaiveldophoging) kan niet betrouwbaar met het model op perceelschaal worden vastgesteld. Op basis van de hydrologische effectvoorspelling voor het inrichtingsplan IJsseldelta-Zuid en de kennis over het regionale watersysteem rond het toekomstige Reevediep is een geohydrologisch monitoringsplan opgesteld, door de Provincie Overijssel in samenwerking met het waterschap Groot Salland en waterschap Zuiderzeeland (weergegeven in bijlage 8), waarmee de effecten op dit watersysteem en de kansen op overlast of schade voor de aanwezige functies betrouwbaar kunnen worden vastgesteld. De maximale ruimtelijke begrenzing van het monitoringsnet is gebaseerd op de berekende significante effecten (> 5 cm) van het Reevediep met daar omheen een onzekerheidsbuffer van 1 km. Dit invloedsgebied is onderverdeeld in karakteristieke deelgebieden met een uniforme hydrologisch respons en een risicoklasse op basis van schadegevoelige functies en verwachte effecten. Afhankelijk van de risicoklasse is het aantal benodigde meetlocaties per deelgebied ingeschat (1 tot 3) om de monitoringsdoelstelling te realiseren. Binnen het monitoringsgebied Reevediep zullen 28 bestaande peilbuislocaties (met één of meer filters) en 64 nieuwe peilbuislocaties (met 55 ondiepe en 36 diepe filters) worden ingericht. Voor het monitoringsplan zijn de gewenste nieuwe meetlocaties op technische gronden vastgesteld. De exacte locaties van de nieuw te plaatsen peilbuizen zullen pas worden vastgelegd in het plaatsingsplan na beoordeling van de mogelijkheden in het veld. Belangrijke aandachtpunten daarbij zijn de medewerking van terreineigenaren (artikel 5.25, eerste lid van de Waterwet bevat gedoogbepaling) en wettelijke bepalingen met betrekking tot plaatsing in een dijkzone. De locaties dienen representatief te zijn voor de registratie van de werkelijke geohydrologische effecten in percelen (dus niet direct naast watergangen).

64\96



In het monitoringsplan wordt er vooralsnog vanuit gegaan dat er in het meetnet Reevediep een vaste meetfrequentie zal worden toegepast van 1 x per 6 uur. Bij deze frequentie kunnen zowel de grondwaterstandverandering door snelle peilfluctuaties als de effecten op lange termijn goed worden geregistreerd zonder dat overbodige informatie wordt opgeslagen. Als meetmethode voor Reevediep wordt aanbevolen om te werken met divers die 1 x per 3 maanden in het veld worden uitgelezen. Deze aanpak komt overeen met die van het aangrenzende meetnet ZBIJ. Op zeven meetlocaties in en nabij het plangebied worden divers met telemetrie uitgerust. Deze locaties hebben een signaalfunctie zodat de optredende effecten direct na een ingreep online kunnen worden opgesteld. De totale monitoringsperiode tijdens de aanleg en operationele fasen 1 en 2 van het Reevediep bedraagt circa 20 jaar (2013-2033) en desgewenst nog langer. Aanbevolen wordt om jaarlijks een rapportage van de meetgegevens uit te brengen en bij aanvang/afronding van elke deelfase (1 x per 4 jaar) een effectenanalyse uit te voeren. De stand van zaken betreffende de monitoring:  Het plaatsen van het monitoringnetwerk mede ten behoeve van de vaststelling 0-situatie is opgestart in het voorjaar 2013  De monitoringsgegevens zullen door de initiatiefnemer worden aangeleverd bij de waterbeheerders Op basis van de resultaten van de monitoring, na het in gebruik nemen van fase 1, kan naar voren komen dat er extra compenserende waterstaatkundige maatregelen nodig zijn (zie ook paragraaf 4.4.7). Indien de aard van de maatregelen daar aanleiding toe geven, zal hiervoor te zijner tijd een separaat projectplan worden vastgesteld. 3.2.7 Operationele monitoring Operationele monitoring is uitsluitend gericht op het meten van parameters met als doel het bedienen van sluizen, gemalen, inlaten, et cetera en maakt veelal gebruik van continumetingen. De operationele monitoring komt voor uit het beheerplan waterkwaliteit Reevediep [5] en wordt verder behandeld in het projectplan Reevediep. 3.2.8

Toetsing voorkoming en daar waar nodig beperken van wateroverlast en waterschaarste De hydrologische effecten van het inrichtingsplan IJsseldelta-Zuid op het regionale watersysteem kunnen door middel van de voorgestelde mitigerende en compenserende maatregelen voldoende worden gecompenseerd, mits de primaire maatregelen uit paragraaf 3.2 zijn uitgevoerd. De betrouwbaarheid van de berekende regionale effecten is groot. In de opgestelde monitoringsplannen is rekening gehouden met locale variabelen op perceelsniveau. De risico’s dat extra beheersmaatregelen moeten worden toegepast om onverwachte effecten te voorkomen / compenseren worden daarom relatief klein geacht.


65\96


De voorgestelde compenserende maatregelen in combinatie met de monitoringsplannen zijn een toekomst robuuste oplossing om ook de effecten van de voorgenomen peilverhoging op de randmeren (en dus op de bypass) te compenseren. Bij een peilstijging van 30 cm (tot 2045) treedt in de percelen grenzend aan plangebied geen belangrijke toename van de omgevingseffecten op. Geconcludeerd wordt dan ook dat de voorgenomen werkzaamheden van het project IJsseldelta-Zuid wateroverlast en waterschaarste voorkomen en daar waar nodig beperken.

3.3

Bescherming en verbetering van de chemische en ecologische kwaliteit van watersystemen

In het projectplan Reevediep opgesteld vanwege Rijkswaterstaat is de chemische en ecologische kwaliteit getoetst, waarbij in gegaan wordt op de waterkwaliteit van het Reevediep en de overige buitendijkse gebieden, zoals de randmeren. In het vervolg van deze paragraaf wordt ingegaan op de effecten op de waterkwaliteit in een tweetal binnendijkse gebieden. 3.3.1 Kampen Uit de rapportage Geohydrologische effecten [10] blijkt dat het Inrichtingsplan [4] IJsseldelta-Zuid invloed heeft op de verticale grondwaterstroming naar de omgeving en kan daarmee tevens invloed hebben op de oppervlaktewaterkwaliteit in het regionale watersysteem. In het huidige systeem treedt aan de oostkant van het plangebied overwegend een kwel tussen 0,2 en 1 mm/dag op door de deklaag. In de bebouwde kom van Kampen is de verticale grondwaterflux kleiner dan 0,2 mm/dag. Als gevolg van het inrichtingsplan wordt in de bebouwde kom van Kampen de grondwaterflux niet significant beïnvloed door de bypass (<0,2 mm/dag). Hier zijn dan ook geen gevolgen voor de oppervlaktewaterkwaliteit te verwachten. De geringe verandering van de kwelflux in Kampen (< 0,2 mm/dag) leidt naar verwachting niet tot significante effecten op zowel de gronden oppervlaktewaterkwaliteit. 3.3.2 Flevoland Een toename van de kwel in noordoostelijk Flevoland is alleen te verwachten in de zone binnen 500 m vanaf de dijk. De kwel neemt hier maximaal met 30 % toe. Over de hele afwateringseenheid neemt de kwel gemiddeld met 12 % toe. Omdat de concentratie van ijzer in het grondwater vergelijkbaar is met de concentratie in het oppervlaktewater is niet te verwachten dat de toegenomen kwel leidt tot hogere ijzerconcentraties in het oppervlaktewater.

66\96



De zuurstofvraag zal wel hoger worden, omdat kwelwater zuurstofloos is en omdat de vracht van ijzer met 12 % toeneemt. Dit betekent dat al aanwezige problemen met de zuurstofhuishouding lokaal zullen toenemen. De zone met lage zuurstofconcentraties en troebeling door ijzeroxiden breidt zich uit. De aanleg van de bypass leidt hierdoor tot een slechtere waterkwaliteit in Noordoost-Flevoland. De KRW-opgave ten aanzien van de zuurstofhuishouding en doorzicht wordt hiermee vergroot. Aanbevolen wordt om de lokale waterkwaliteit te monitoren zodat kan worden vastgesteld of een ontoelaatbare verslechtering optreedt. Eventuele compenserende maatregelen zijn in dat geval niet mogelijk. Het waterschap Zuiderzeeland is reeds gestart met monitoren. Het monitoringsplan is toegevoegd in bijlage 8. 3.3.3

Toetsing bescherming en verbetering van de chemische en ecologische kwaliteit van de binnendijkse watersystemen Per binnendijks deelgebied kan geconcludeerd worden dat:  Kampen: De geringe verandering van de kwelflux in Kampen (< 0,2 mm/dag) leidt naar verwachting niet tot significante effecten op zowel de gronden oppervlaktewaterkwaliteit  Flevoland: De toename van de kwelflux in het bosgebied direct ten westen van de Drontermeerdijk (gemiddeld 12 %) leidt tot een extra belasting van het oppervlaktewatersysteem met ijzer. Met behulp van monitoring zal de lokale waterkwaliteit worden vastgesteld . Eventuele compenserende maatregelen zijn in dat geval niet mogelijk

Geconcludeerd kan worden dat bescherming en verbetering van de chemische en ecologische kwaliteit van de binnendijkse watersystemen in het project IJsseldelta-Zuid voldoende geborgd is.

3.4

Vervullen van de maatschappelijke functies van het watersysteem

In het Beheer en Ontwikkelplan voor de Rijkswateren (BPRW) worden de maatschappelijke gebruiksfuncties gedefinieerd als: scheepvaart, natuur, drinkwater, recreatie, visserij en zwemwater. Voor het buitendijkse water zijn de functies scheepvaart, natuur, drinkwater, zwemwater en visserij niet van toepassing op dit projectplan. Deze worden getoetst in het projectplan Reevediep. De effecten bewoonbaarheid (niet in het BPRW opgenomen, maar wel van belang voor het projectplan waterkeringen) en met name binnendijkse recreatie zijn hieronder beschreven.


67\96


3.4.1

Recreatie

De bypass zal de droge en natte recreatie versterken. Dit gebeurt door de realisatie van de nieuwe recreatievaarweg waardoor een doorgaande recreatievaartroute ontstaat tussen de IJssel en het Drontermeer. Langs de route worden extra ligplaatsen gerealiseerd ter hoogte van de nieuwe woonwijk Reeve en wachten opstelplaatsen ter weerszijde van de recreatiesluis in de IJsseldijk. Verder worden in het gebied uitbreiding van fiets- en wandelpaden gerealiseerd. Zoals blijkt uit het inrichtingsplan [4] is op de top van de buitenberm en dus nabij de kruin van de dijk een recreatief / utilitair fietspad (beton, breedte 3 m) geprojecteerd. Bovenop de dijk is een met grasbetonstenen verstevigde beheerweg (3 m breed op een kruin van 4 m breed) te vinden, waar ook gewandeld kan worden. Vanaf het fietspad en de kruin wordt de gebruikers een uitzichten overzicht over de bypass en het verdere landschap geboden en is het stedelijk gebied van Kampen zichtbaar. Tussen de woonwijk Reeve en de Brug Nieuwendijk kent de dijk een 12 m brede kruin met daarop een 7 m brede weg met aan beide zijden een berm van 2,5 m breed. Een wandelroute is geprojecteerd op de beheerstrook aan de bypasszijde onderaan de dijk. Ook hier ligt er een fietspad op de hoge berm. Een tweede fietspad komt te liggen tussen de Zwartendijk en de oostpunt van woonwijk Reeve, waar het aansluit op de daar geprojecteerde woonstraat. Dit fietspad (3 m breed, asfalt) krijgt een plek op de binnenberm van de nieuwe dijk en wordt voorzien van verlichting. Ligging en verlichting maken het fietspad (ook ‘s avonds) tot een sociaal veilige route. De klimaatdijk van woonwijk Reeve heeft aan de buitenzijde over het grootste deel een profiel met eenzelfde opzet als de overige delen van de noordelijke bypassdijk: een beheerstrook aan de voet, een fietspad op de hoge berm en een beheerweg op de kruin. De beheerweg is bij woonwijk Reeve geschikt gemaakt voor intensieve bewandeling door de eerste 1,5 m aan de bypasszijde in beton met een splitlaag uit te voeren. Het fietspad volgt hier een route door de wijk en sluit aan op het fietspad langs de kanteldijk van de Hanzelijn. Onder aan de dijk komt een wandelkade met aansluitend het water van de havenkom en dat van de recreatiegeul richting de recreatiesluis van Reeve. Aan de zuidzijde van de bypass is in het plan een relatief compacte dijk opgenomen. De berm heeft een waterkeringfunctie en biedt ruimte aan een gecombineerd fiets- en wandelpad, bestaand uit twee betonnen paden van elk 1m breed met een grasstrook van 0,8 m breed ertussen. Het pad biedt de gebruikers zicht op en in de aangrenzende natuur.

68\96



De paden langs de zuidkant van de bypass worden op verschillende plekken verbonden met wegen en paden in de omgeving. Dit gebeurt voor wandelaars en fietsers ter hoogte van de Waterkering Drontermeer-Vossemeer, de Gelderse Gracht / weg genaamd De Kolk, de Molenkolk, de Brug Nieuwendijk, de De Chalmotweg, de Venedijk en de IJsseldijk. Ook hier worden de connecties voor recreanten zoveel mogelijk gecombineerd met die voor de beheerder. De passages bieden wandelaars en fietsers tevens uitzichtpunten over de bypass en Kamperveen. Verder komt er aan het noordeind van de De Chalmotweg op een kleine driehoekig restperceel een keerpunt voor gemotoriseerd verkeer. Wegverbinding Nieuwendijk over de bypass (object 1G) Ter plekke van de Nieuwendijk komt een brug van dijk tot dijk. De brugweg sluit aan de noordzijde bij het bruggenhoofd aan op de weg die de verbinding vormt tussen Kampen en de woonwijk Reeve. Deze weg (breedte 7m) ligt vanaf dit punt tot aan de woonwijk op de dijk. Op het aansluitingspunt met de brug ligt de dijkkruin op 5,30 m + NAP, gelijk met de hoogte van het brugdek. Vanaf dit punt zakt de weg samen met een recreatief / utilitair fietspad (pad van 3 m breed, tussenberm van 3 m breed) langzaam af richting Kampen. Het fietspad van de noordelijke bypassdijk zal hier op kruinhoogte aansluiten op de fietsstroken over de brug en op genoemd fietspad richting Slaper. Tussen de Zwartendijk en de brug is in een rechte lijn een hellend, voornamelijk recreatief fietspad (1:12) geprojecteerd. Buiten het projectgebied sluit de weg vanuit Reeve aan op de Verlengde Niersallee en het daarnaast liggende fietspad op de parallelweg van de Verlengde Niersallee (genaamd Slaper). De Zwartendijk is daar via het tracé van de oude Slaper verbonden met de parallelweg van de Niersallee, die in haar ligging ook de Slaper volgt. De exacte lokalisering van dit deel van de verbindingen is aan de gemeente Kampen. In het inrichtingsplan vanaf blz. 36 zijn tekeningen van de recreatieve paden opgenomen. 3.4.2 Bewoonbaarheid De aanleg van de bypass en de waterkeringen zijn gericht op de bewoonbaarheid van het gebied. De bewoonbaarheid van het land is een zorg van de overheid (artikel 21 Grondwet). 3.4.3 Toetsing van de maatschappelijke functies Geconcludeerd wordt dat de (toeristische) toegankelijkheid, bereikbaarheid en bewoonbaarheid van het projectgebied toe zal nemen. Dit betekent dat er in ruim voldoende mate sprake zal zijn van extra maatschappelijke functies van het watersysteem in zijn geheel.


69\96


3.5

Conclusie toetsing doelstellingen Waterwet

Met betrekking tot dit projectplan komen we tot de conclusie dat:  Een belangrijke bijdrage geleverd wordt aan het voorkomen dan wel beperken van overstromingen, zodra het systeem in werking is. Uit een overall-analyse van de veiligheid

 

volgt dat de bypass als systeem voldoende betrouwbaar is en voldoet aan de normen voor de dijken en kunstwerken De aan te leggen werken, niet leiden tot extra wateroverlast en waterschaarste De gebruiksfuncties ten aanzien van toegankelijkheid en recreatie verbeteren en dat de aanleg van de bypass en de waterkeringen gericht zijn op de bewoonbaarheid van het gebied

Op basis van de uitkomsten van de toets voor het projectplan waterkeringen, gezien in combinatie met de uitkomst van de toets voor het projectplan Reevediep, is de gecombineerde uitvoering van beide plannen in overeenstemming met de doelstellingen van de Waterwet.

70\96



4 Wijze van uitvoering In dit hoofdstuk wordt als eerste ingegaan op de uitvoering op basis van een UAV-GC contract, vervolgens op de randvoorwaarden voor de uitvoerende partij. Daarna op de fasering in hoofdprocedures en uitvoeringsvergunningen in fase 1 en op de besluitvorming en de te doorlopen procedures ten behoeve van fase 1 betreffende het gehele project (projectplan waterkeringen en projectplan Reevediep). Daarnaast wordt ingegaan op de coördinatieregeling. Tevens wordt de globale planning weergegeven en worden kort de overige uitvoeringsaspecten, calamiteiten of ongewoon voorval en grondverwerving behandeld.

4.1

Uitvoering op basis van een UAV-GC contract

Het project wordt als een UAV-GC contract op de markt gezet, waarbij alle onderdelen uit dit projectplan, samen met die uit het projectplan Reevediep in één contract worden aanbesteed. Door het stellen van functionele eisen en randvoorwaarden krijgt de opdrachtnemer ontwerpvrijheid en vrijheid in de uitvoeringswijze. Functionele eisen en randvoorwaarden worden opgesteld voor de constructie en de uitvoeringswijze. De opdrachtnemer wordt contractueel verantwoordelijk gesteld voor de wijze waarop de uitvoering plaatsvindt. De initiatiefnemer / opdrachtgever speelt hierin een toetsende rol. De toekomstig beheerder zal voor oplevering van de objecten toetsen of die objecten aan het ontwerp of het projectplan voldoen alvorens deze objecten in beheer te nemen. Ontwerpvrijheden van Opdrachtnemer Het is toegestaan het ontwerp van de kunstwerken, zoals nu opgenomen in het technisch ontwerp (bijlage 10 [2]) te optimaliseren binnen de overige in dit projectplan (en bijbehorende bijlagen) gestelde kaders in overleg met de voor de desbetreffende objecten verantwoordelijke waterbeheerder. Optimalisatie van deze objecten vindt plaats binnen de randvoorwaarden die zijn opgenomen in het Inrichtingsplan [4] en het Beeldkwaliteitsplan [13]. Daardoor wordt vermeden dat een verbetering van het ontwerp ten aanzien van het ene criterium aanleiding geeft tot een substantiële verslechtering ten aanzien van de andere criteria. Het kan bijvoorbeeld niet zo zijn dat een optimalisatie van de waterkerende eigenschappen van een kunstwerk substantiële beperkingen teweeg brengt ten aanzien van bijvoorbeeld de bereikbaarheid of te veel afbreuk doet aan de te bereiken landschappelijke beeldkwaliteit.


71\96


De geometrie van de aan te leggen dijken ligt in beginsel vast met het oog op rechtszekerheid van het projectplan Waterwet en de gevoeligheden in het gebied. Optimalisatie van het dijkontwerp (van de grondlichamen) van de objecten;1B: Nieuwe dijken langs bypass, 1C: Waterkering Drontermeer-Vossemeer (Reevedam), 1A6: IJsseldijk verbindende waterkering en 1A: IJsseldijk dijkring 11b is alleen mogelijk in de volgende volgorde: 1. Nauwkeurigere grondparameters en bodemopbouw 2. Samenstelling toe te passen materiaal in dijk 3. Uitvoeringstechniek/zettingversnellende maatregelen Ad 1 De opdrachtnemer mag na opdrachtverlening naar eigen inzicht aanvullend grondonderzoek uitvoeren. Meer gegevens betekent minder onzekerheden, wat kan leiden tot minder conservatieve rekenwaarden voor de ondergrond. Dat kan weer leiden tot een optimalisatie van taludhellingen, bermbreedtes en bermhoogtes voor zover vanuit het bestemmingsplan, het beeldkwaliteitplan, het contract, de vergunningen en het projectplan geen beperkingen gelden. Ad 2 Het is mogelijk om als kernmateriaal in de dijk naast (ophoog)zand ook klei toe te passen. Zand met een kleibijmenging is toegestaan. Het organisch stof gehalte van het toe te passen materiaal is maximaal 5 %. De eisen met betrekking tot dijkbekleding zijn conform de leidraden (klei cat. 1 of 2). Deze verruiming van de vereiste samenstelling van grond in het grondlichaam kan leiden tot een aanpassing van bermhoogtes en taludhellingen voor zover vanuit het bestemmingsplan, het beeldkwaliteitplan, het contract, de vergunningen en het projectplan geen beperkingen gelden. Ad 3 Zettingversnellende maatregelen zijn toegestaan na overleg met en toestemming van het waterschap Groot Salland (ten aanzien van object 1B: Nieuwe dijken langs bypass) en Rijkswaterstaat (ten aanzien van objecten 1C: Waterkering Drontermeer-Vossemeer (Reevedam), 1A6: IJsseldijk verbindende waterkering en 1A: IJsseldijk dijkring 11b) waarbij als aanvullend uitgangspunt geldt dat deze geen beperking mag opleveren voor goedkeuring van de waterkering in de periodieke toetsingen (VTV).

4.2

Randvoorwaarden aan uitvoering

Om de waterveiligheid, de waterhuishouding en de waterkwaliteit ook tijdens de aanleg te kunnen waarborgen gelden er een aantal harde randvoorwaarden. Tijdens de aanleg zal hier rekening mee gehouden worden. De randvoorwaarden zijn hieronder geformuleerd.  De Drontermeerdijk zal niet worden doorgestoken voordat:  Alle grondwerk in het Reevediep en de aansluitende watergangen gereed is (het zogenaamde “natte” grondwerk)  De kwaliteit van de dijken en andere waterkerende werken is geïnspecteerd en akkoord bevonden

72\96





De aangelegde werken in samenhang aan hun waterkerende en waterhuishoudkundige



functie kunnen voldoen Het sediment in het water van de bypass zo ver is bezonken dat er sprake is van een stabiel evenwicht; verwacht wordt dat dit twee weken na afronding van het laatste “natte”



grondwerk het geval kan zijn Afvoer van retourwater zal tijdens de aanleg van de werken niet plaatsvinden op het Drontermeer

In aanvulling hierop zijn de randvoorwaarden voor de uitvoering in het uitvoeringsplan [8] globaal uitgewerkt. Onderstaand zijn de voor het projectplan relevante randvoorwaarden uit het uitvoeringsplan weergegeven:  Bouwwegen: aangezien het onderliggend wegennet niet geschikt is of niet gebruikt mag worden door bouwverkeer dienen er bouwwegen aangelegd te worden. Uitgangspunt hierbij is dat binnen de projectgrens van noord naar zuid langs de Nieuwedijk een bouwweg wordt aangelegd. Daarnaast worden van oost naar west twee bouwwegen aangelegd. Bij de keuze van de trajecten wordt rekening gehouden met de compensatielocaties vanuit natuur  Gedurende de uitvoering zullen zowel woon- als werkverkeer in het plangebied aanwezig zijn. Voor de veiligheid dienen deze stromen zoveel mogelijk te worden gescheiden. Bestemmingsverkeer moet echter te allen tijde haar bestemming kunnen bereiken  Gedurende het werk dient een groot aantal grondstoffen en bouwmaterialen aan- en afgevoerd te worden. In de planning is zoveel mogelijk rekening gehouden met een eventuele beperking van aan- en afvoermogelijkheden. Rekening houdend met de capaciteit van het aan- en afvoerpunt kan het noodzakelijk zijn om een continue aan- en afvoerstroom te realiseren. Van belang is het om daarbij de afstemming te realiseren met het project verkorte 





Zomerbedverlaging Beneden IJssel ten behoeve van de grondstromen In het toekomstig tracé van de bypass bevinden zich te slopen boerderijen, bedrijven en woningen. Enkele hiervan staan op het nieuwe tracé van de brug voor de Nieuwedijk. De woningen die zich in het tracé van deze brug bevinden worden bij voorkeur als eerste gesloopt om direct met de realisatie van de brug aan te kunnen vangen Gesloten seizoen voor alle waterkerende objecten van 15 oktober tot en met 15 april: Voordat de aannemer zijn werkzaamheden inplant zal met het bevoegd gezag bekeken worden in hoeverre voor deze werkzaamheden een ontheffing noodzakelijk is. Dit geldt ook voor de werkzaamheden in de uiterwaarden. Dit kan dan onder de Keur van het waterschap vallen en daarmee waterwetvergunningplichtig zijn Aan de voorwaarden zoals aangegeven vanuit de vergunningen zal worden voldaan

Zie voor uitvoeringsvoorwaarden tevens paragraaf 5.2 waarin maatregelen ter voorkoming of compensatie van nadelige gevolgen voor de aspecten hinder, natuur, scheepvaart en geohydrologie zijn beschreven. Daarnaast wordt het geheel aan randvoorwaarden verwoord in het met de aannemer af te sluiten contract. Dit vormt met de voorwaarden uit de verleende en te verlenen vergunningen het geheel aan eisen / randvoorwaarden voor de realisatie.


73\96


Aanvullende randvoorwaarden tijdens de uitvoering In dit stadium van de planvorming zijn heel veel uitvoeringsaspecten nog niet in detail bekend. Een eerste analyse van de wijze van uitvoering leert echter dat er geen reden is te veronderstellen dat de uitvoering niet zal kunnen voldoen aan de zorgplicht zoals gesteld in artikel 6.15 Waterbesluit, en de artikelen 6.8 en 6.9 van de Waterregeling. Deze zorgplicht geldt dan ook als primaire randvoorwaarde op basis waarvan vermijdbare hinder en overlast voorkomen zal worden tijdens de uitvoering. Bereikbaarheid Voorkomen zal worden dat voor de reguliere gebruikers (zoals bijvoorbeeld bewoners, vissers en de beroepsvaart) (delen van) het plangebied permanent en/of langdurig onbereikbaar zullen zijn. Enige hinder is onvermijdelijk. Om de hinder tot acceptabele niveaus te beperken zal in overleg worden getreden met de betrokken partijen. Ecologische hinder Voor de ecologische randvoorwaarden waaraan tijdens de uitvoering zal worden voldaan wordt verwezen naar de voorschriften zoals die zijn opgenomen in de ontheffing FF-wet en in de Nbwet vergunning. Leefomgevingskwaliteit Naast de bereikbaarheid is geluidshinder naar verwachting het aspect met de grootste kans op overlast tijdens de uitvoering. Mocht blijken dat er incidenteel een hogere gevelbelasting zou kunnen ontstaan dan op basis van bijvoorbeeld de gangbare normen (uit de CROW-richtlijnen en/of het Bouwbesluit) voor tijdelijke hinder tijdens de uitvoering aanvaarbaar zou zijn, dan zullen er geluidsbeperkende maatregelen genomen worden om de gevelbelasting tot een aanvaardbaar niveau terug te brengen. Wat betreft stof overlast geldt als randvoorwaarde dat onder droge omstandigheden maatregelen genomen zullen worden om stuiven te beperken.

4.3

Fasering in hoofdprocedures en uitvoeringsvergunningen binnen fase 1

Binnen fase 1 (en straks ook binnen fase 2) is het van belang een onderscheid aan te brengen tussen enerzijds de hoofdprocedures, die al in de planfase worden opgesteld en aangevraagd en anderzijds de uitvoeringsvergunningen, die door de aannemer tijdens de uitvoeringsfase worden aangevraagd. De hoofdprocedures stellen het kader waarbinnen de (waterstaat)werken en de bijbehorende objecten mogelijk gemaakt worden. Deze hoofdprocedures dekken dus niet alle feitelijke handelingen tijdens de uitvoering die nodig zijn om de werken en objecten daadwerkelijk te kunnen realiseren.

74\96



De hoofdprocedures zijn: 

Twee projectplannen Waterwet ten behoeve van de aanleg van de geul (projectplan Reevediep) en de aanleg van de nieuwe dijken en bijbehorende objecten (projectplan waterkeringen)

  

Twee bestemmingsplan wijzigingen, in Kampen en Dronten Nb-wet vergunning Flora- en fauna ontheffing

Na de aanbesteding zal de aannemer een aanvullend projectplan opstellen en in procedure laten brengen (zie paragraaf 4.4.7). Samen met de uitvoeringsvergunningen zijn dit de besluiten, die nodig zijn om de werkzaamheden daadwerkelijk uit te kunnen voeren. Bijvoorbeeld voor de plekken waar de geul de huidige sloten doorkruist moet voor het graven van de geul een watervergunning aangevraagd worden bij de beheerder van die waterstaatswerken i.c. het waterschap Groot Salland. Tevens moet een watervergunning bij het waterschap Zuiderzeeland aangevraagd worden om de Waterkering Drontermeer-Vossemeer aan te laten sluiten op de Drontermeerdijk. Ook zal er voor het werken aan de vaargeul in Flevoland een ontgrondingenvergunning nodig zijn. De informatie die voor de uitvoeringsvergunningen nodig is komt pas beschikbaar als de details over de wijze van uitvoering zijn uitgewerkt. Dit zijn onder andere lozing- en bronkeuringsgegevens, die in dit stadium van het project nog niet bekend zijn. Belangrijk is dat de uitvoeringsvergunningen ook de Algemene wet bestuursrecht (Awb) procedure zullen moeten doorlopen zodat alle rechtsbescherming gegarandeerd blijft. De aannemer (op dit moment nog niet bekend wie dit is) werkt het uitvoeringsplan uit en zal op basis van het uitvoeringsplan de benodigde uitvoeringsvergunningen aanvragen11. Op basis van de huidige inzichten in het ontwerp is een inventarisatie van de benodigde uitvoeringsvergunningen ten behoeve van de aanleg van de fase 1 objecten gemaakt, deze is weergegeven in bijlage 7. Daarbij zijn de benodigde uitvoeringsvergunningen per object weergegeven. Opgemerkt wordt dat naar de huidige stand van zaken deze uitvoeringsvergunningen geen van allen MER-plichtig zijn. Op basis van de huidige inzichten is de lijst van (uitvoerings)vergunningen vastgesteld. De daadwerkelijk voor de uitvoering benodigde vergunningen zijn echter afhankelijk van de aannemer die de werkzaamheden gaat uitvoeren en voor welke werkwijze hij kiest. In de rapporten, die uitgewerkt zijn in de planstudie fase (onder andere technisch ontwerp en waterkeringsplan) zijn uitvoeringsopties weergegeven waarmee gewerkt kan worden. Aan het einde van deze planstudie fase staat dus vast welke werken in fase 1 gebouwd gaan worden. Dit wordt mogelijk gemaakt door de boven aangehaalde hoofdprocedures. Aan het einde van de planstudiefase is nog niet bekend hoe de werken technisch gebouwd gaan worden.

11 Op basis van het coordinatiebesluit voor fase 1 (P.S. besluit datum 9 februari 2011 en aanvulling van 21 september 2011) zal de aannemer de uitvoeringsvergunningen voor de realisatie van dit projectplan maximaal vier keer per jaar aanvragen


75\96


Daartoe stelt de nog te selecteren aannemer een gedetailleerd plan op waarvoor een (groot aantal) uitvoeringsvergunningen aangevraagd zullen worden.

4.4

Besluitvorming ten behoeve van fase 1

Op basis van overleg met de betrokken instanties is vastgesteld dat in dit stadium van de projectvoorbereiding meerdere procedures doorlopen zullen worden en hoofdvergunningen aangevraagd worden. Onderstaand is beschreven welke dit zijn. Tevens is beschreven op welke wijze de besluitvorming met betrekking tot deze integrale gebiedsontwikkeling ingebed is in de te doorlopen procedures. 4.4.1 Planologische aspecten De gemeenten Kampen en Dronten leggen de voor de aanleg benodigde aanpassingen (de ruimtelijke aspecten) vast in de bestemmingsplannen waarin ook aandacht dient te worden geschonken aan de Ecologische Hoofdstructuur. Omdat het toekomstige primaire waterkeringen betreft, krijgt de toelichting op het bestemmingsplan ten aanzien van deze keringen het detailniveau dat gebruikelijk is bij een projectplan. Daartoe wordt in ieder geval het waterkeringsplan en het inrichtingsplan als bijlage toegevoegd aan de toelichting op het bestemmingsplan. Deze hebben enkel een toelichtende functie en geen rechtskracht in de planologische procedure12. Ten behoeve van het bestemmingsplan van Kampen is een MER opgesteld (en aangevuld) vanwege het feit dat er sprake is van meer dan 100 hectare functiewijziging in het landelijk gebied van de gemeente Kampen. 









Voor het plangebied van het bestemmingsplan IJsseldelta-Zuid zijn (hoofdzakelijk) de bestemmingsplannen Buitengebied van de gemeente Kampen en de voormalige gemeente IJsselmuiden van kracht en het bestemmingsplan Dronten, alsmede partiële herzieningen van deze plannen. In totaal gaat het om de volgende plannen: Het bestemmingsplan “Buitengebied” (gemeente Kampen), zoals vastgesteld door de gemeenteraad van Kampen op 22 december 1971 en goedgekeurd door Gedeputeerde Staten van Overijssel op 11 oktober 1974 Het bestemmingsplan “Buitengebied” (2e herziening, gemeente Kampen), zoals vastgesteld door de gemeenteraad van Kampen op 30 mei 1985 en goedgekeurd door Gedeputeerde Staten van Overijssel op 29 oktober 1985 Het bestemmingsplan “Buitengebied”, zoals vastgesteld door de gemeenteraad van de voormalige gemeente IJsselmuiden op 8 november 1993 en goedgekeurd door Gedeputeerde Staten van Overijssel op 21 juni 1994 1ste partiële herziening van het bestemmingsplan “Roggebotsluis-Zuid”, zoals vastgesteld door de gemeenteraad van de gemeente Kampen op 28 oktober 1993 en goedgekeurd door Gedeputeerde Staten van Overijssel op 17 december 1993

12 Het waterkeringsplan en het inrichtingsplan maken integraal deel uit van beide projectplannen en hebben in de projectplanprocedure wel rechtskracht

76\96





Bestemmingsplan “Uiterwaarden”, zoals vastgesteld door de gemeenteraad van de gemeente Kampen op 25 september 2003 en goedgekeurd door Gedeputeerde Staten van Overijssel op







 

Partiële herziening bestemmingsplan “Buitengebied Slaper 1”, zoals vastgesteld door de gemeenteraad van de gemeente Kampen op 18 december 2003 en goedgekeurd door Gedeputeerde Staten van Overijssel op 11 februari 2004 Het bestemmingsplan “Dronthen”, zoals vastgesteld door de gemeenteraad van de gemeente Kampen op 29 mei 1975 en goedgekeurd door Gedeputeerde Staten van Overijssel op 13 juli 1976 2e herziening van het bestemmingsplan “Dronthen”, zoals vastgesteld door de gemeenteraad van de gemeente Kampen op 26 november 1992 en goedgekeurd door Gedeputeerde Staten van Overijssel op 2 maart 1993 In deze bestemmingsplannen hebben de in het plangebied gelegen gronden hoofdzakelijk een agrarische bestemming. De aanwezige functies in het plangebied zijn als zodanig bestemd. In het nieuwe bestemmingsplan IJsseldelta-Zuid worden de bestemmingen van het gebied hoofdzakelijk water, waterkeringen, natuur, woongebied en recreatie

4.4.2 Projectplannen in het kader van de Waterwet De keuze om projectplannen vast te stellen en niet te werken met het aanvragen van watervergunningen is tot stand gekomen in overleg met de bij IJsseldelta-Zuid betrokken waterstaatbeheerders. Deze keuze is (mede) gemaakt op basis van een advies van mr. A.A.J. de Gier en prof. mr. H.F.M.W. van Rijswick werkzaam bij Centrum voor Omgevingsrecht van de Universiteit Utrecht. In dit advies staat: “Op grond van de analyse van de wetgeving, literatuur en jurisprudentie is de aanleg, wijziging of verplaatsing van waterstaatswerken, waaronder waterkeringen, door derden niet uitgesloten. In dat geval is er formeel geen sprake van aanleg „vanwege de beheerder‟. Desondanks verdient het naar ons oordeel de voorkeur dat waterkeringen / waterstaatswerken (hoogwatergeul) door of vanwege de beheerder worden aangelegd. Argumenten hiervoor zijn te ontlenen aan de zorgplicht van de beheerder voor de veiligheid tegen overstromingen en de reikwijdte van de beheertaak. Deze zorgplicht kan het meest direct worden ingevuld indien waterkeringen door of vanwege de beheerder worden aangelegd, verplaatst of gewijzigd. In dat geval heeft de beheerder immers optimale sturingsmogelijkheden voor plaats, vorm, ontwerp, wijze en tijdstip van uitvoering van de werkzaamheden en kan de waterkering / het waterstaatswerk zo worden ingepast dat een integraal beschermingsniveau het beste kan worden gewaarborgd.


77\96


Voorts biedt de aanleg door of vanwege de beheerder door middel van een projectplan en een projectprocedure de burger de meeste duidelijkheid over de inhoud van de werkzaamheden en wordt de rechtsbescherming geconcentreerd in een procedure die een rechtstreeks beroep op de Afdeling bestuursrechtspraak open stelt. Gezien 1) de sterke betrokkenheid van de waterbeheerder zowel a) in de fase van de voorbereiding (vergunningaanvraag), b) de fase van de uitvoering (toezicht) en c) de fase na de uitvoering (de te sluiten beheerovereenkomst bij het onderhavige plan voor IJsseldelta-Zuid, 2) alsmede het feit dat voor alle partijen duidelijk is dat het uiteindelijke doel van het project (onder meer) de aanleg van een hoogwatergeul met ter weerszijden primaire waterkeringen betreft waarvoor de (water)beheerders een wettelijke verantwoordelijkheid dragen, merken wij op dat in feite evenzogoed kan worden betoogd dat de werkzaamheden weliswaar door de provincie, maar vanwege de waterbeheerders worden uitgevoerd.” Voor alle aan te leggen objecten betreffende fase 1 worden twee projectplannen vastgesteld.  Eén projectplan (het voorliggend projectplan) voor de aanleg van de nieuwe dijken, aanpassingen aan bestaande primaire keringen, bijbehorende objecten en de daaruit voortvloeiende werkzaamheden / maatregelen in de binnendijkse systemen, gezamenlijk vast te stellen door waterschap Groot Salland en Rijkswaterstaat (Oost-Nederland en Midden-Nederland); aangezien dit projectplan betrekking heeft op aanleg en verlegging van primaire waterkeringen behoeft het de goedkeuring van Gedeputeerde Staten van Overijssel en Flevoland  Eén projectplan (het projectplan Reevediep) vast te stellen door Rijkswaterstaat voor de inrichting van de bypass (alle werkzaamheden tussen de aan te leggen dijken; het toekomstig buitendijks gebied) Hierbij geldt dat het waterschap een belangrijke adviserende / belanghebbende rol heeft bij het projectplan dat Rijkswaterstaat vaststelt en omgekeerd. In de planstudiefase is sprake van een procedure, die het bouwen van de (waterstaats)werken en de bijbehorende objecten mogelijk maken. Daartoe maken het technisch ontwerp, het inrichtingsplan en het waterkeringsplan onderdeel uit van dit projectplan. Deze documenten beschrijven welke werken gebouwd zullen gaan worden. Toetsmomenten en handhaving De aanleg van de objecten kan pas starten als voor het bouwen van een object zowel de hoofdprocedures zijn doorlopen, als de benodigde uitvoeringsvergunning(en) is/zijn afgegeven. Verder geldt dat het nodig is, om fase 1 van het programma uiteindelijk in werking te kunnen laten gaan, om de bestaande oostelijke Drontermeerdijk door te steken waardoor object vaargeul bypass (1H1; het Reevediep) onderdeel wordt van het Drontermeer.

78\96



Om dit op een veilige manier te kunnen doen zullen de bestaande en nieuw gebouwde werken aan elkaar worden aangesloten en moet het ontwerp zijn getoetst maar ook de wijze waarop het werk is aangelegd moet zijn goedgekeurd. De Kroon toetst het ontwerp middels besluit bij AmvB waarmee de desbetreffende dijkringkaart van de Waterwet wijzigt (splitsen van dijkring 11 in 11a en 11b). Het waterschap zal beoordelen of de aangelegde waterkeringen geschikt zijn als zodanig te functioneren. De oostelijke Drontermeerdijk mag pas worden doorgestoken als er een besluit is op het AmvB voor het splitsen van de dijkring. Aan het begin van fase 2 wordt een projectplan Waterwet, door of vanwege waterschap Zuiderzeeland, voor de Drontermeerdijk, opgesteld op basis van artikel 5.5 van de Waterwet. Dit projectplan betreft een primaire waterkering en behoeft dus ook goedkeuring door het provinciaal bevoegd gezag. Dit projectplan wordt in een later stadium opgesteld door het waterschap Zuiderzeeland, mede op basis van de ontwerpen die vanuit de planstudie IJsseldelta-Zuid worden ingebracht. 4.4.3 Overige waterstaatskundige aspecten Naast de bovengenoemde projectplannen Waterwet zijn er nog een groot aantal andere formele stappen te zetten voordat het mogelijk is om fase 1 van het programma in werking te kunnen laten treden. Dit betreft ten minste de volgende formele besluiten (die overigens niet allemaal appellabel zijn):  Het splitsen van dijkring 11; de minister van I&M dient hiertoe bijlage 1 van de Waterwet middels een AmvB aan te passen en de nieuwe waterkeringen en dijkring 11a en 11b te normeren  Het aanwijzen van de bypass als oppervlaktewaterlichaam onder rijksbeheer door middel van een wijziging van bijlage II bij het Waterbesluit  Het vaststellen / aanwijzen van beheergrenzen (waterkwaliteitsbeheer, waterkwantiteitbeheer en waterstaatkundig beheer (cfm. Waterregeling)  Het aanpassen van het waterakkoord tussen Groot-Salland en het Rijk over de afstemming van waterlevering en afvoer door diverse gemalen rond de bypass  Het aanpassen van het waterakkoord tussen het waterschap Zuiderzeeland, Rijkswaterstaat en de provincie Flevoland


79\96


4.4.4

Overige vergunningen

Naast de besluiten vanuit de ruimtelijke ordening (bestemmingsplannen) en de waterstaatkunde (projectplannen) zijn ook hoofdprocedures nodig vanuit andere kaders. Tegelijkertijd met het vaststellen van de bestemmingsplannen en de projectplannen, worden de volgende besluiten genomen: 



Het afgeven van een vergunning in het kader van de Natuurbeschermingswet vanwege de nabijheid van Natura2000-gebieden in fase 1 (3 x; provincie Flevoland, provincie Overijssel en ministerie van EZ) op basis van een passende beoordeling Het afgeven van een ontheffing, op basis van een mitigatieplan, in het kader van de soortenbescherming zoals geregeld in de Flora- en faunawet

4.4.5 Overige projectgerelateerde besluiten Tot slot zijn er nog een aantal andere projectgerelateerde besluiten die genomen zullen moeten worden.  Besluit over de uitbreiding van de begrenzing van de bijzondere beschermingszone Natura2000, te nemen door het ministerie van EZ  Het toedelen (door de minister van I&M) van het nautisch beheer over object vaargeul bypass (1H1; Reevediep) aan de provincie Overijssel op basis van de Scheepvaartverkeerswet.  Peilbesluit te nemen door Rijkswaterstaat op grond van de Waterwet voor nieuw in beheer krijgend rijkswater  Formaliseren van peilwijzigingen in peilbesluiten  Na uitvoering van de werkzaamheden moet de legger aangepast worden 4.4.6 MER-plicht De MER-plicht is om drie redenen van toepassing op het project. Allereerst geldt voor het bestemmingsplan van de gemeente Kampen een besluitm.e.r.-plicht. Het bestemmingsplan voorziet in enkele besluitm.e.r.- plichtige onderdelen:  Een beoogde functieverandering in landelijk gebied van meer dan 250 ha (op basis van categorie C9)  Een reservering van ruimte voor in totaal meer dan 100 ligplaatsen in een jachthaven (op basis van categorie C10.3 en D10.3)  De aanpassing van dijken langs het Vossemeer en het Drontermeer (onder meer door middel van aanpassing van kunstwerken) (op basis van categorie C12.2) Ten tweede wordt er voor het bestemmingsplan in Kampen, en voor het bestemmingsplan in Dronten, ook een passende beoordeling in het kader van de Natuurbeschermingswet 1998 uitgevoerd, zodat er sprake is van planm.e.r.-plicht voor beide plannen. Wanneer een bestemmingsplan zowel besluit- als planm.e.r.-plichtig is het gebruikelijk dat er een gecombineerde procedure wordt doorlopen. Dit heeft voor de procedure geen consequenties. De planm.e.r.-plicht stelt geen andere procedure-eisen.

80\96



Ten derde is de vaststelling van het projectplan Waterwet ten behoeve van de dijkaanleg m.e.r.-beoordelingsplichtig. De provincie heeft er voor gekozen om geen m.e.r -beoordeling uit te voeren, maar direct over te gaan tot de m.e.r.-procedure. Deze drie redenen hebben ertoe geleid dat er 1 besluitMER, samen met de aanvulling erop (voortgekomen uit het advies van de Commissie MER), als MER ten behoeve van de beide bestemmingsplannen en het projectplan waterkeringen Waterwet in procedure wordt gebracht. 4.4.7

Restontwerpen fase 1

In fase 1 zijn een aantal aspecten nog niet uitgewerkt tot het projectplan-niveau. Deze rest-ontwerpen worden in de uitvoeringsfase van fase 1 verder uitgewerkt en in een aanvullend projectplan Waterwet opgenomen, dat moet worden vastgesteld door het betreffende waterschap, na overleg en afstemming met nabij gelegen waterbeheerders, als er sprake zou zijn van beheergrens-overschrijdende effecten. De rest-ontwerpen zijn ter voorkoming van de effecten op het binnendijkse watersysteem. In onderstaande figuren is de ligging van de restontwerpen weergegeven. De rest-ontwerpen liggen, tenzij anders aangegeven, in het beheergebied van het waterschap Groot Salland. Het zijn:  gemaal Zwartendijk en de bijbehorende aanvoersloten (zie ook figuur 3.8 en 3.9)  Reeveplas (binnendijks water): tijdelijke compenserende maatregelen vanwege vertraging in de aanleg om, in afwachting van de aanleg van de Reeveplas, de vernatting door extra kwel of grondwaterstandverhoging zo goed mogelijk te voorkomen  Inrichting van het gebied tussen de Reeveplas en de Hanzelijn (p 57 in rapport over geohydrologie)  Noordeinde: ontwerp van bergingsmaatregelen ter compensatie van de verwachte verhoogde inundatiefrequentie (in beheergebied van WS Veluwe) (zie ook figuur 3.8)  Klein gemaal in de kwelsloot ten noorden van de Koerskolk (zie ook figuur 3.8)  Vijf nieuwe stuwen, aan te leggen op de grenzen van verschillende peilgebieden (zie ook figuur 3.8)  Lokale maatregelen (bijvoorbeeld drainage of maaiveldophoging) De start van de werkzaamheden ten behoeve van fase 1 worden vrijgegeven als het aanvullend projectplan ten behoeve van bovengenoemde rest-ontwerpen in ontwerp ambtelijk is vastgesteld en ter visie gaat. De effecten op de binnendijkse watersystemen worden geregeld door middel van een watervergunning. Dit omdat het niet wenselijk is dat er tijdens de aanleg van de dijken en de vaargeul verstoringen optreden in het binnendijks waterbeheer. Deze watervergunning is daartoe dan ook opgenomen in de vergunningeninventarisatie. Zodra deze watervergunning onherroepelijk is, kan gestart worden met de aanleg van de dijken et cetera.


81\96


Figuur 4.1 Locaties restontwerpen (schematisch)

82\96



Figuur 4.2 Laatste ontwerp Reeveplas (22-01-2013)

4.5

Coördinatieregeling

Gebruik makend van de mogelijkheden die worden geboden door artikel 3.33 van de Wro, zal er sprake zijn van Provinciale Coördinatie op alle te nemen besluiten met uitzondering van de twee bestemmingsplannen (dit laatste is wettelijk gezien niet toegestaan). De volgende overwegingen liggen ten grondslag aan het gebruik van de coördinatieregelingen:  Het coördinatiebesluit regelt met name de procedurele coördinatie, inhoudelijk blijft elk afzonderlijk bevoegd gezag verantwoordelijk voor de beoordeling van de aanvraag, de zienswijzen en het vaststellen van de te nemen (ontwerp)besluiten  Deze vorm van coördinatie stelt de betrokken bevoegde gezaginstanties beter in staat om ook de inhoud van de besluiten te coördineren  Door de besluiten te coördineren wordt de inhoudelijke samenhang tussen de besluiten beter gewaarborgd omdat het optreden van voortschrijdend inzicht voor elk besluit gelijk zal zijn  Het gebruik van een coördinatieregeling verschaft helderheid en duidelijkheid aan de burgers; de te genereren besluiten worden in één advertentie gepubliceerd en de rechtsgang is voor elk dossier gelijk (te weten het inbrengen van zienswijzen op het ontwerpbesluit en het indienen van een beroepsschrift bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State)


83\96


De provincie Overijssel, als initiatiefnemer gedurende de planfase, zal de organisatie van de coördinatie op zich nemen. Dit zal garanderen dat op het moment van besluitvorming er samenhang is in tijd en inhoud tussen de bestemmingsplannen en de overige te nemen besluiten. In het reeds genomen coördinatiebesluit van 9 februari 2011 is uitgegaan van watervergunningen en niet van projectplannen. Het coördinatiebesluit is ten behoeve van de projectplannen aangevuld op 21 september 2011.

4.6

Globale planning

Zoals in paragraaf 2.4 aangegeven is het project IJsseldelta-Zuid in twee fasen gesplitst met een gecombineerde uitvoering met het project Zomerbedverlaging IJssel voor fase 1. De globale planning voor de verschillende fasen is als volgt:  Fase 1; operationeel tussen begin 2017 t/m 2025. De aanleg van de objecten voor fase 1 vindt plaats in de periode 2013 tot eind 2015; alle werkzaamheden zijn naar verwachting afgerond in 2019  Fase 2; operationeel vanaf 2025 t/m 2065. Fase 2 wordt uitgevoerd in de periode 2021 t/m 2024 Het streven is om de bypass eind 2017 inzetbaar te laten zijn als uiterste hoogwater maatregel (fase 1) terwijl de volledige uitvoering van alle werkzaamheden naar verwachting zal doorlopen tot eind 2019. Deze fasering is mogelijk doordat het werk erop gericht is dat de dijken de beperkte belastingen van fase 1 reeds eind 2017 kunnen keren. De klimaatdijk (1H12) en de twee onderdelen van de IJsseldijk (1A6 en 1A7) kunnen eind 2017 al geheel op sterkte zijn voor de toekomstige belastingen in fase 2 en daarmee ook voldoende sterk zijn voor fase 1. De nieuwe dijken langs het Reevediep (1B; met uitzondering van de klimaatdijk 1H12) en de waterkering Drontermeer-Vossemeer (1C1) kunnen eind 2017 op sterkte zijn voor fase 1.Twee jaar later kan voor deze objecten de eindsterkte zijn bereikt, nodig voor inzet in fase 2.

4.7

Overige uitvoeringsaspecten

Voor deze planfase is onder andere onderzoek gedaan naar de aanwezige kabels en leidingen en wordt een verleggingsplan opgesteld. Tevens zijn de aanwezige cultuurhistorische waarden geïnventariseerd.

4.8

Calamiteiten of ongewoon voorval

De opdrachtgever stelt alle directe belanghebbenden onmiddellijk op de hoogte van het voorval en de maatregelen die getroffen worden om de nadelige gevolgen te beperken. De opdrachtgever houdt een logboek bij van alle ongewone voorvallen en calamiteiten.

4.9

Grondverwerving

De eigendomssituatie van het plangebied is in kaart gebracht en de benodigde onderhandelingen zijn opgestart. Daar waar nodig zijn alle administratieve procedures onteigening gestart op basis van titel 2 Waterveiligheid.

84\96



5 Maatregelen (mogelijke) nadelige gevolgen In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de maatregelen die genomen zullen worden om (mogelijke) nadelige gevolgen te voorkomen dan wel te compenseren. Als eerste wordt ingegaan op financiële schadevergoeding en vervolgens op de te nemen preventieve dan wel mitigerende maatregelen, die betrekking hebben op het gehele project.

5.1

Financiële schadevergoeding

Voor eventueel financieel nadeel dat onverhoopt ontstaat als gevolg van de uitvoering van het projectplan kan een benadeelde een beroep doen op artikel 7.14 van de Waterwet. Dit artikel bepaalt dat aan degene die als gevolg van de rechtmatige uitoefening van een taak of bevoegdheid in het kader van het waterbeheer schade lijdt of zal lijden, op zijn verzoek door het betreffende bestuursorgaan een vergoeding wordt toegekend, voor zover de schade redelijkerwijze niet of niet geheel te zijnen laste behoort te blijven en voor zover de vergoeding niet of niet voldoende anderszins is verzekerd. Het verzoek tot vergoeding van de schade bevat een motivering, alsmede een onderbouwing van de hoogte van de gevraagde schadevergoeding.

5.2

Maatregelen

Nadelige gevolgen door de aanleg van de bypass kunnen onder meer bestaan uit aantasting van natuurwaarden, hinder door uitvoeringswerkzaamheden, scheepvaart en geohydrologie. Op grond van de te nemen beheersmaatregelen wordt verwacht dat nadelige gevolgen worden gecompenseerd. De nadelige gevolgen worden beheerst zoals omschreven in dit hoofdstuk. 5.2.1 Beperking uitvoeringshinder In relatie tot de uitvoeringshinder betreft de voornaamste uitvoeringsactiviteit, voor het aanleggen van de nieuwe bypassdijken, het ontgraven en het transport van grond. Voor het aanleggen van de nieuwe bypassdijken kan dit gebeuren door middel van opspuiten van nat grondwerk met een zandaanvoer via persleidingen. De aanvoer van zand buiten het plangebied kan plaatsvinden per schip, waarna transport binnen het plangebied plaatsvindt via een persleiding. Retourwater zal via leidingen teruggevoerd worden naar niet eutrofiëringsgevoelig gebied. Ook voor de aanvoer van klei buiten het plangebied kan gebruik worden gemaakt van transport per schip, maar zal ook transport binnen het plangebied per as plaatsvinden. Gedurende het werk zal een groot aantal grondstoffen en bouwmaterialen aan- en afgevoerd worden. In de planning is zoveel mogelijk rekening gehouden met een eventuele beperking van aan- en afvoermogelijkheden. Uitgangspunt is om een continue aan- en afvoerstroom te realiseren, zodat het aan- en afvoerpunt niet wordt overbelast. Van belang is het om een afstemming te realiseren met het project Zomerbedverlaging Beneden IJssel ten behoeve van de grondstromen.


85\96


Dit omdat het project Zomerbedverlaging Beneden IJssel van belang is voor het aanvoeren van de grondstromen en voor het (tijdig) slagen van het gehele project IJsseldelta-Zuid. De uitvoeringsduur en fasering van de werkzaamheden wordt mede bepaald door het rust- en broedseizoen, hoogwaterperiodes en uitvoeringsbeperkingen ten aanzien van kunstwerken. Daarnaast is de hinder voor mens en milieu bepalend geweest voor de fasering. Om hinder voor verkeer zoveel mogelijk te beperken dient bouwen woonverkeer zoveel mogelijk gescheiden te worden. Verkeershinder en stremmingen mogen alleen plaatsvinden op een in overleg, met de wegbeheerders in de regio, te bepalen tijdstip. 5.2.2 Natuurwaarden Zowel vanuit de Natuurbeschermingswet 1998 als vanuit de Flora- en Faunawet worden randvoorwaarden gesteld (uitgewerkt in het uitvoeringsplan [8]) aan de uitvoering om schade door de werkzaamheden aan de beschermde habitattypen en soorten zoveel mogelijk te voorkomen en te beperken. Om hieraan te kunnen voldoen zullen de volgende maatregelen worden genomen ten behoeve van:  De grote modderkruiper; zoveel mogelijk van de huidige sloten behouden in het gebied. Tijdens uitvoering mogen sloten niet tijdelijk gedempt worden  Leefgebied Roerdomp; voordat er in het leefgebied van de Roerdomp (nabij Eiland Reeve) werkzaamheden verricht mogen worden, moet er voldoende nieuw leefgebied in functie zijn. De geschiktheid wordt aangetoond door monitoring van het nieuwe gebied. Het is van belang dat het nieuwe leefgebied als eerste wordt gerealiseerd. Indien geen bezwaren bij de gemeente Kampen worden ingediend dan kan begin 2014 begonnen worden met de aanleg van het eerste deel van het rietmoeras (gebied A1)  Leefgebied Waterspitsmuis; het nieuwe leefgebied rond de Enk moet ingericht zijn conform het natuurcompensatieplan voordat er met de werkzaamheden in het oude leefgebied gestart mag worden. Bij de start van de werkzaamheden in het oude leefgebied zal dit leefgebied langzaam ongeschikt gemaakt worden  Weidevogels; voor het verlies aan leefgebied van weidevogels door de aanleg van de bypass, vindt volledige compensatie plaats door maatregelen in de weidegebieden in de omgeving  Drontermeer; het Drontermeer heeft een kwetsbaar watersysteem. Om eutrofiëring tegen te gaan, mag het retourwater van de spuitwerkzaamheden direct noch indirect niet in het Drontermeer worden geloosd. Daarnaast moet de verbinding (categorie C-kering) tussen het Reevediep en het Drontermeer zo lang mogelijk gesloten blijven  Natura 2000; tijdens fase I kan in het Drontermeer, gelet op de N2000-status, geen sprake zijn van tijdelijke aanlegsteigers en los- en laadfaciliteiten ten behoeve van de in fase I uit te voeren werkzaamheden dan wel ten behoeve aan of af te voeren materieel / gronden bouwstoffen

86\96



5.2.3

Scheepvaart

In de rapportage morfologische effecten [12] (hoofdstuk 7 en 8) is aangegeven, dat er geen negatieve effecten voor de scheepvaart worden verwacht op de IJssel. Mochten er in werkelijkheid op termijn (in fase 2) toch problemen ontstaan met onacceptabele aanzandingen in de vaargeul van de IJssel, dan kan nog worden overwogen om de debietonttrekkingen door de nevengeul (fase 1) en migratiegeul (fase 2) te verminderen. Het debiet door de nevengeul kan namelijk worden beperkt, indien noodzakelijk. Hiervoor zal dan het doorstroomoppervlak van de duiker worden verkleind door de constructie aan te passen. Voor de migratiegeul kan dit relatief eenvoudig worden gedaan, omdat er in de migratiegeul een beweegbare afsluiting wordt geplaatst. Door deze afsluiting meer te knijpen, zal er minder debiet door de migratiegeul worden onttrokken. Beide maatregelen hebben echter wel consequenties voor de ecologische waarden van de beide geulen. Doordat het debiet door beide geulen afneemt, zal de stroomsnelheid afnemen. Overleg met ecologen zal nodig zijn of wat de ecologische consequenties zijn en of dit haalbaar is. Daarom zullen in eerste instantie aanbevolen om de morfologische veranderingen op de IJssel goed worden gemonitord, alvorens eventuele aanvullende maatregelen worden genomen. Voor Drontermeer - Vossemeer, is bekeken waar erosie zou kunnen optreden, bodem- / oeverbescherming nodig is, en waar mogelijk aanzanding kan komen. Dit is verder uitgewerkt in het Rapport morfologische effecten [12]. De aanzanding is van dusdanig beperkte aard dat dit met het regulier onderhoudsbaggeren kan worden weggehaald (zie ook onderhoudsplan, paragraaf 4.9.1). De overige bepalingen rondom de gevolgen voor scheepvaart op Drontermeer - Vossemeer (bijvoorbeeld hinder tijdens aanlegfase), zullen in de voor de graafwerkzaamheden benodigde ontgrondingenvergunning (te verlenen door RWSMN) worden vastgelegd. 5.2.4 Geohydrologie De aanleg van de bypass heeft effecten op het al aanwezige watersysteem. Sommige van deze effecten zijn negatief. Voor deze effecten zijn mitigerende en compenserende maatregelen opgesteld. Deze maatregelen zijn kort in onderstaande tabellen weergegeven. Voor een uitwerking van deze maatregelen wordt verwezen naar paragraaf 3.2 van dit projectplan en naar het rapport ‘Geohydrologische effecten IJsseldelta-Zuid deel 2 optimalisatie inrichtingsplan’ vanuit het productsheet geohydrologie [10]. Om na te gaan of de maatregelen voldoende effect hebben, is er een monitoringsplan opgesteld door de provincie Overijssel in samenwerking met het waterschap Groot Salland en het waterschap Zuiderzeeland.


87\96


Tabel 5.1 Mitigerende maatregelen om de verwachte effecten tegen te gaan

Verwachte effecten

Mitigerende maatregelen

Op twee trajecten tussen de IJssel en het Drontermeer

Er moet altijd minimaal 0,5 m deklaag overblijven, dan

doorsnijdt de vaargeul de deklaag en maakt contact met

wel deze moet (met klei) worden aangevuld tot 0,5m.

het watervoerende pakket Ter plaatse van de doorsnijding neemt de infiltratie vanuit de bypass

De weerstandswaarde die uiteindelijk minimaal bereikt

aanzienlijk toe waardoor grote omgevingseffecten (kwel

moet worden is bepaald op 300 dagen.

en hoge grondwaterstanden) kunnen optreden

Tabel 5.2 Compenserende maatregelen om knelpunten op te lossen

Knelpunten 

Zuidzijde bebouwde kom Kampen (Stationsgebied): De volgende compenserende maatregelen zijn



toename inundatie

uitgewerkt om de knelpunten op te lossen (zie ook



Gebied ten zuiden van de Koerskolk: toename

paragraaf 3.2):

natschade

Aanleg kwelsloten

Lokale peilvakken zuid van Molenkolk: toename

Aanleg tweede afwateringsroute voor Onderdijks

inundatie

Aanleg (extra) buisdrainage in percelen

  

Gebied Noordeinde; toename inundatie Gebied west van Buitendijkseweg; toename natschade



88\96

Compenserende maatregelen

Gebied langs Binnen Reeve; toename natschade



6 Procedure Dit besluit is tot stand gekomen met toepassing van procedureregels in de Algemene wet bestuursrecht. Het projectplan op grond van artikel 5.4, lid 1 van de Waterwet is genoemd in de bijlage bij art. 1.1 van de Crisis- en Herstelwet, zodat de bepalingen in hoofdstuk 1, afdeling 2 van de Crisis- en Herstelwet hierop van toepassing zijn. Dit betekent onder meer dat een beroepschrift de gronden van het beroep moet bevatten. Die gronden kunnen na afloop van de beroepstermijnen niet meer worden aangevuld. Het beroep wordt niet-ontvankelijk verklaard, indien binnen de beroepstermijn geen gronden zijn ingediend. Voorliggend projectplan heeft betrekking op de aanleg van primaire waterkeringen. Dit betekent dat paragraaf 2 van hoofdstuk 5 van de Waterwet van toepassing is. Deze paragraaf is van toepassing op projectplannen tot aanleg, verlegging of versterking van primaire waterkeringen en, in de gevallen bij of krachtens provinciale verordening bepaald, op projectplannen van besturen van waterschappen voor de aanleg of wijziging van andere waterkeringen dan primaire waterkeringen en op andere waterstaatswerken van bovenlokale betekenis die met spoed en op gecoördineerde wijze tot stand moeten worden gebracht. Artikel 5.6 en 5.7 van de Waterwet zijn dus van toepassing op voorliggend projectplan. Ingevolge artikel 5.6, eerste lid is op de voorbereiding van het projectplan afdeling 3.4 van de Algemene wet bestuursrecht van toepassing. Dit houdt onder andere in dat het ontwerp projectplan voor een periode van zes weken ter inzage wordt gelegd en dat er zienswijzen ingediend kunnen worden. Ingevolge artikel 5.7, eerste lid behoeft het projectplan de goedkeuring van gedeputeerde staten van de provincie op wier grondgebied het wordt uitgevoerd. Het coördinatiebesluit is reeds toegelicht in paragraaf 4.2 van dit projectplan.


89\96


7 Zienswijzen (in definitief projectplan) {reacties en conclusie zienswijzen}

90\96



Aldus in ontwerp vastgesteld, De staatssecretaris van infrastructuur en milieu,

Namens deze, De directeur water en scheepvaart RWS Oost-Nederland,

drs. J.C van Hees

92\96



Aldus in ontwerp vastgesteld,

Namens deze, “Rijkswaterstaat Midden Nederland, Directeur Netwerkontwikkeling,

ir. R.J.M. Splitthoff”


93\96


8.2

Definitieve vaststelling

Aldus vastgesteld door het algemeen bestuur van het waterschap Groot Salland, zijn openbare vergadering van ………..

94\96

de secretaris

de dijkgraaf

ir. E.de Kruijk

ir. H.H.G.Dijk



Aldus vastgesteld De staatssecretaris van infrastructuur en milieu, Namens deze, De directeur water en scheepvaart RWS Oost-Nederland,

drs. J.C van Hees


95\96


Aldus vastgesteld, Namens deze, “Rijkswaterstaat Midden Nederland, Directeur Netwerkontwikkeling,

ir. R.J.M. Splitthoff”

96\96



Aldus goedgekeurd door, De provincie Overijssel,


97\96


Aldus goedgekeurd door, De provincie Flevoland

98\96


Bijlage

1

Referenties

In het rapport wordt gerefereerd aan de achterliggende onderzoeken middels de in onderstaande tabel opgenomen titels en nummers. In deze bijlage zijn de referenties volledig uitgeschreven.

Tabel b1.1 Referenties

Deelproduct

Benaming

1

Systeemanalyse

1

Functioneel Programma van Eisen

2

Rapportage Technisch Ontwerp

3

Waterkeringsplan

4

Inrichtingsplan

5

Beheer- en Onderhoudsplan

5

Beheerovereenkomsten

6

Kostenraming

7

Grondstromenplan

8

Uitvoeringsplan

9

Rapportage Hydraulische Effecten

10

Rapportage Geohydrologische Effecten

11

Rapportage Cultuurhistorische Waarden

12

Rapportage Morfologische Effecten

13

Beeldkwaliteitsplan

14

Inrichtingsplan natuur

14

Passende Beoordeling

14

Compensatieplan EHS & weidevogels

14

Activiteitenplan Ff-wet

15

Verleggingsplan

16

Rapportage Geoinformatie

17

Adviesnota SNIP3

18

Conceptaanvragen Vergunningen

19

BesluitMER

[1]

Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 1,

[1]

120817_1_Systeemanalyse_ definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 1, 120831_1_Functioneel Programma van Eisen_ definitief rapport

[1]

Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 1, 120817_1_Systeemanalyse Reevedam_definitief rapport

[2]

Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 2, 120817_2_Rapportage TO_definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 3, 120817_3_Waterkeringsplan_ definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 4, 120817_4_Inrichtingsplan_ definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 5, 120831_5_Beheer- en onderhoudsplan_ definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 5, Beheerplan_waterkwaliteit_6_mei_2013 Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 5, 130507_5_Betrouwbaarheidsanalyse_ definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 5, 130507_Beheer en bediening Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 6, 120529_6_Kostenraming_ definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 7, 120914_7_Grondstromenplan_definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 8, 120928_8_uitvoeringsplan_definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 9, 120817_9_hydraulica en veiligheid_definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 10, 120817_10_rapportage waterkwaliteit_definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 10, 120817_10_rapportage geohydrologie_definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 11, 120817_11_rapportage cultuurhistorische waarden_definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 12, 120817_12_morfologische effectbeoordeling_definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 13, 20120831_13_beeldkwaliteitsplan_definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 14, 120817_14_Compensatieplan EHS & weidevolgels_ definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 14, 120817_14_Activiteitenplan Ff-wet_ definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 14, 130208_14_Passende Beoordeling_ definitief rapport

[3] [4] [5] [5] [5] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [10] [11] [12] [13] [14] [14] [14]

[14]

Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 14,

[15]

120817_14_Inrichtingsplan Natuur_ definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 15, 120817_15_Verleggingsplan_ definitief rapport

[16]

Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 16, 120831_16_rapportage geo-informatie_definitief rapport

[17]

Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 17, 110817_17_adviesnota SNIP 3_rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 18, 120601_18_Conceptaanvragen Vergunningen_ concept rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 19, 130329_19_Aanvulling BesluitMER planstudie IJsseldelta-Zuid_ definitief rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 19, 1101019_19_BesluitMER_ definitief_eindconcept_v01 rapport Royal Haskoning, Tauw en Witteveen+Bos, Planstudie IJsseldelta-Zuid, Deelproduct 19, 130329_19_Samenvatting aanvulling BesluitMER planstudie IJsseldelta-Zuid

[18] [19] [19] [19]

Bijlage

2

Begrippenlijst

a-kering

Dijken, duinen en kunstwerken (primaire waterkeringen) die rechtstreeks bescherming bieden tegen de zee, de grote rivieren of andere grote wateren.

Alignement

Het geheel van rechte lijnen, bogen en overgangsbogen waarmee de as van een verkeersweg, spoorbaan of waterweg is gedefinieerd in drie dimensies.

Autonome bodemdaling

Bodemdaling als gevolg van natuurlijke processen in de bodem of van menselijke invloeden anders dan gas- en zoutwinning.

Binnendijks

De droge landzijde van een dijk.

b-kering

Waterkeringen die waterkeringen uit de categorie a of uit categorie c verbinden.

Buitendijks

Gronden die aan de rivier- of zeezijde van een dijk gelegen zijn.

Bypass

Meestromende hoogwatergeul, waarbij de hoogwatergeul stroomafwaarts weer uitmondt in de hoofdrivier.

c-kering

Waterkeringen die indirect tegen buitenwater beschermen.

Dijkring

Is in Nederland een gebied dat beschermd wordt tegen buitenwater door een primaire waterkering of door hoge gronden.

Drainage

Of ontwatering is het afvoeren van water uit de bodem over en door de grond, met als gevolg het verlagen van het grondwaterpeil.

Golfoploop

De grootste hoogte boven het dan optredende gemiddeld peil, bereikt door een tegen een talud oplopende golftong.

Golfoverslag

Hoeveelheid water die door golven per strekkende meter gemiddeld per tijdseenheid over de waterkering slaat.

Grondlichaam

Een dijk van zand en/of klei dat beschermd moet worden tegen de inwerking van de waterbeweging.

Hydraulisch

Door de kracht van water (vloeistof) in beweging gebracht.

Inundatie

Of onderwaterzetting, is het opzettelijk onder water zetten van een gebied.

Keersluis

Is een sluis die water keert, oftewel tegenhoudt.

Keurzone

Een zone gelegen langs/op een oppervlaktewater/ waterkering met een juridische status die uit de keur voortvloeit.

Klink/zetting

Verdichting van de bodem onder invloed van de zwaartekracht.

Kwel

Is grondwater dat onder druk aan de oppervlakte uit de bodem komt.

Landhoofd

Vormt de overgang van een grondlichaam naar een brug, sluis of viaduct.

Normfrequentie

Is de voor een bepaalde dijkring geldende overschrijdingsfrequentie van de maatgevende waterstand en dient als uitgangspunt bij het ontwerp en het onderhoud van waterkeringen en de kunstwerken daarin.

Oscillaties

Wisselingen in de waterafvoer.

Peildynamiek

De mate van variatie in het waterpeil.

Peilopzet

Het omhoog brengen van het waterpeil.

Primaire waterkering

Is in Nederland een dijk die beschermt tegen het buitenwater, zoals vastgelegd in de Waterwet.

Schutsluis

Is de bekendste uitvoering van een sluis. Het is een kunstwerk dat het mogelijk maakt om schepen van het ene naar het andere waterpeil te brengen.

Spuivoorziening

Voorziening bij een sluis of dam waardoor water kan worden gespuid. Vaak is dit een afsluitbare pijp onder het waterniveau.

Stijghoogte

Is het potentieel peil van het wateroppervlak van grondwater, gemeten vanaf een bepaald niveau (bijvoorbeeld Normaal Amsterdams Peil (NAP), maar meestal de hoogte van de bodem).

Waterstaatswerk

Oppervlaktewaterlichaam, bergingsgebied, waterkering of ondersteunend kunstwerk.

Bijlage

3

Objectenlijst en integrale beschrijving van de objecten in fase 1 en 2

Bijlage 3 - integrale beschrijving van alle objecten

In de rapportages wordt verwezen naar objecten in de bypass. In alle rapportages wordt een gelijke benaming voor de objecten gehanteerd. De naamgeving per object is weergegeven in de onderstaande tabellen. De exacte ligging van de objecten zijn geprojecteerd op de inrichtingskaart weergegeven in de Systeemanalyse [1]. Fase 1

Tabel b3.1 Fase 1 objecten

Fase 1

Benaming fase 1 Objecten

1A

IJsseldijk en Kamperstraatweg (IJK)

1A1-1

Inlaatwerk of drempel IJsseldijk fase 1 (IW1)

1A11-1

Inlaatwerk laag, vast gedeelte fase 1

1A12-1

Inlaatwerk diep, regelbaar gedeelte fase 1

1A13-1

Inlaatwerk hoog, vast gedeelte fase 1

1A2

Aanpassing Kamperstraatweg (AK)

1A3

Recreatieschutsluis IJsseldijk fase 1 (SI1)

1A5

Maaiveldverlaging uiterwaard naar inlaatwerk / drempel (TI)

1A6

IJsseldijk verbindende waterkering (IJDvw)

1A7

IJsseldijk dijkring 11b (IJDb)

1B

Nieuwe dijken langs bypass (DB)

1C

Waterkering Drontermeer - Vossemeer (WD)

1C1

Dijk Drontermeer-Vossemeer (DV)

1C2-1

Keersluis Drontermeer-Vossemeer fase 1 (KR)

1C3-1

Extra keersluis Drontermeer-Vossemeer fase 1 (eKR)

1E

Waterkering Roggebot (WR)

1E1-1

Dijk Roggebot fase 1 (DR1)

1E5

Maatregelen schutsluis Roggebot (SCR)

1E6

Maatregelen bestaande spuisluis Roggebot (SPR)

1G

Wegverbinding Nieuwendijk over bypass (WN)

1H

Inrichting bypass (IB)

1H1

Vaargeul bypass (VB) (Reevediep)

1H2

Natuurinrichting bypass incl. zonerende maatregelen (NI)

1H4

Grondwerk bypass (GB)

1H7

Fiets- en wandelverbindingen (FW)

1H8

Migratiegeul bypass (MB)

1H9-1

Voorzieningen recreatiegebied fase 1 (VR1)

1


Fase 1


1H10

Categorie C-kering (VC)

1H11

Gemaal Kamperveen (GK)

1H12

Klimaatdijk Woongebied (KD)

1J

Onderdijkse Waard (IO)

1J1

Meestromende nevengeul (MN)

1J2

Natuurinrichting Onderdijkse Waard (OW)

1J4

Recreatievaargeul buitendijks (VA)

Toelichting: 1A1-1: het inlaatwerk bestaat uit drie subobjecten. 1A11-2 kan in fase 1 reeds voor het doorspoelen van de bypass en hoogwaterafvoer worden gebruikt. Hiervoor wordt reeds bodembescherming aangelegd. De andere subobjecten worden al wel gebouwd maar pas in fase 2 ingezet. 1C2-1: dit betreft een keersluis die in fase 2 wordt omgebouwd tot spuisluis 1C3-1: dit betreft een keersluis die in fase 2 wordt omgebouwd tot schutsluis

Figuur b3.1 Fase 1 Deelsystemen geprojecteerd op het inrichtingsplan fase 1

2


Figuur b3.2 overzicht van alle objecten uit fase 1

3


Fase 2

Tabel b3.2 Fase 2 objecten

Fase 2


1A


1A1-2

Inlaatwerk of drempel IJsseldijk fase 2 (IW2)

1A11-2


1A12-2

Inlaatwerk diep, regelbaar gedeelte fase 2 – migratie vis

1A13-2

Inlaatwerk hoog, vast gedeelte fase 2 – migratie vee

1C

Waterkering Drontermeer - Vossemeer (WD)

1C2-2

Spuisluis Drontermeer-Vossemeer fase 2 (SD)

1C3-2

Schutsluis Drontermeer-Vossemeer fase 2 (SC)

1C4

Migratievoorziening Drontermeer-Vossemeer (MD)

1D

Bestaande dijken Flevoland binnen projectgrenzen (BD)

1D1

Weg Drontermeerdijk (WDD)

1D2

Drontermeerdijk (DD)

1E

Waterkering Roggebot (WR)

1E1-2

Dijk Roggebot fase 2 (DR2)

1E2

Oeververbinding N307 (OV)

1E4

Erosiemaatregelen dijken (EM)

1H


1H9-2


1J


1J3

Ecologische verbindingsgeul naar migratiesluisje (EV)

Toelichting: 1A1-2: het inlaatwerk bestaat uit 3 subobjecten. De subobjecten 1A11-2 (t.b.v. hoogwaterafvoer) en 1A13-2 (t.b.v. hoogwaterafvoer en veepassage) gaan in fase 2 functioneren. De bodembescherming voor deze subobjecten wordt aangebracht. Subobject 1A12-2 wordt ingezet voor de migratie van zaden, vissen en andere waterdieren en hoogwaterafvoer. 1D: dit deelsysteem en onderliggende objecten vallen strikt genomen buiten het project omdat de dijkversterking onderdeel is van het HWBP. Hieraan worden echter wel eisen vanuit IJDZ aan gesteld die gelden voor fase 2

4


Figuur b3.3 Fase 2 Objecten geprojecteerd op het inrichtingsplan fase 2

FASE 1

1A: IJsseldijk en Kamperstraatweg 1A1-1 Inlaatwerk of drempel IJsseldijk fase 1 Het object 1A, bestaande uit het inlaatwerk (1A11-1, 1A12-1 en 1A13-1), de aanpassing van de Kamperstraatweg (1A2), de recreatieschutsluis (1A3) en de maaiveldverlaging naar de inlaat (1A5), heeft in fase 1 (en fase 2) de volgende functies:  Water afvoeren van IJssel naar bypass  Afwikkelen wegverkeer  Water keren van IJssel naar bypass  Afwikkelen scheepvaartverkeer tussen IJssel en bypass In paragraaf 5.4.1, blz 34 van het technisch ontwerp [2] is een mogelijke oplossing voor het inlaatwerk (1A1) geschetst. Dit werk zal in ieder geval worden uitgevoerd op basis van constructieve wanden die ook de Kamperstraatweg dragen. De totale lengte van het kunstwerk is circa 253 meter. De inlaat capaciteit is erop gericht om in eerste instantie voor fase 1 circa 220 m3/sec in te kunnen laten teneinde een waterstandverlaging van 12,8 cm te kunnen bewerkstelligen bij Zwolle. Voor fase 2 dient het inlaatwerk circa 730 m3/s in te kunnen laten teneinde een waterstandverlaging van 30 cm (+2,2 cm beheersruimte) te realiseren. Hiernaast dient het in fase 1 mogelijk te zijn om 450 m3/s in te laten om de mogelijkheid tot versnelde extra inzet (waartoe dan ook een extra spuikoker in de Roggebotsluis nodig zal zijn) niet onmogelijk te maken. Een ongewenst en onbedoelde doorlaat van meer dan (in eerste instantie) 220 m3/sec kan een negatief gevolg hebben op de waterkerende veiligheid van de Roggebotsluis.

5


Daarom zal de aansturing en bediening van dit werk een dusdanige bedrijfszekerheid hebben dat ten minste wordt voldaan aan de in de Waterwet genormeerde waterkerende veiligheid van de Roggebotsluis, een en ander aan te tonen door gebruik te maken van een probabilistische veiligheidsanalyse. 1A2 Aanpassing Kamperstraatweg De bestaande Kamperstraatweg die aan de binnendijkse zijde van de IJsseldijk op een berm ligt, dient over de gehele lengte van de bypass naar kruinhoogte te worden verlegd. Aan de noordzijde van de noordelijke bypassdijk en zuidzijde van de zuidelijke bypassdijk wordt de Kamerstraatweg over zo kort mogelijke afstand aangesloten op de bestaande Kamperstraatweg (paragraaf 5.5, blz. 36, rapportage technisch ontwerp [2]).

1A3 Recreatieschutsluis IJsseldijk fase 1 De sluis zal lokaal worden bediend vanaf het sluisplateau. De schutsluis ligt in een A-categorie motorbootvaarroute en zal worden gedimensioneerd op een maatgevend schip AM (motorvaartuigen en zeilboten met gestreken mast). De sluis zal daarnaast ook voor onderhoudsvaartuigen toegankelijk te zijn. De recreatieschutsluis zal naar verwachting ca. 17.000 scheepspassages per jaar moeten verwerken. Er zullen minimaal 4 recreatievaartuigen met maatgevende afmetingen gelijktijdig geschut kunnen worden. De kolkafmetingen zijn zodanig dat tot 8 schepen per keer geschut kunnen worden (paragraaf 5.6.2. en 5.6.3, blz. 39 en 40, rapportage technisch ontwerp [2]).

1A5 Maaiveldverlaging uiterwaard naar inlaatwerk/drempel Conform het inrichtingsplan wordt de maaiveldverlaging in de Onderdijkse waard naar de inlaat als grasland uitgevoerd. Dit gebied dient hydraulisch glad te zijn om voldoende afvoercapaciteit te waarborgen voor het afvoeren van een hoogwater golf, wat met grasland wordt bewerkstelligd (rapportage technisch ontwerp [2]). 1A6 IJsseldijk verbindende waterkering De IJsseldijk wordt reeds in fase 1 richting de bypass verlegd. Hierbij wordt de huidige IJsseldijk intact gelaten tot de nieuwe IJsseldijk gereed is. De nieuwe IJsseldijk zal aangesloten worden op de huidige kering ten zuiden en noorden van de bypass. Onder het object ´IJsseldijk verbindende waterkering´ (1A6) valt het gedeelte van de nieuwe IJsseldijk tussen de aansluitingen op de bypassdijken. In de nieuwe IJsseldijk bevindt zich een aantal objecten:  Inlaatwerk  Recreatiesluis  Wegverbinding Kamperstraatweg De objecten zullen gereed moeten zijn en waterkerend kunnen zijn alvorens de huidige dijk kan worden verwijderd. Voor deze raakvlakken wordt afgestemd met het technisch ontwerp en het inrichtingsplan (paragraaf 4.1, blz. 27, waterkeringsplan [3]).

6


1A7 IJsseldijk dijkring 11b Het object IJsseldijk dijkring 11b is het gedeelte van de dijk ten zuiden van de bypassdijken (éénzijdig waterkerend). De nieuwe IJsseldijk wordt hier aangesloten op de bestaande IJsseldijk. De dijk wordt voor fase 1 aangelegd (paragraaf 5.1, blz. 39, waterkeringsplan [3]).

1B: Nieuwe dijken langs bypass Aan de noorden zuidzijde wordt de bypass begrensd door twee nieuw aan te leggen waterkeringen. Deze beschermen de opgesplitste dijkring 11 tegen hoogwater vanaf de bypass. Het visuele aspect van deze dijken is verder uitgewerkt in het inrichtingsplan [4]) Het alignement van de dijkzone is grotendeels vastgelegd in het streekplan en in het bestemmingsplan. De grens van het projectgebied is daarbij een vaste binnengrens voor de dijkzone. Met de dijkzone wordt de voetafdruk van het dijklichaam (inclusief aanbermingen), de ruimtereservering voor 100 jaar en de eventuele teensloot bedoeld. De dijk wordt opgetrokken uit grond met zo min mogelijk waterkerende constructies. In het kader van budgetgestuurd ontwerpen wordt zoveel mogelijk lokaal vrijgekomen grond hergebruikt in het dijklichaam, voor zover de grond aan de geldende eisen voldoet. De opbouw van een volledig nieuwe primaire waterkering vanaf het maaiveld betekent dat een relatief groot volume in korte tijd wordt weggelegd, terwijl er bij oplevering strenge veiligheidseisen voor gelden. Dit vraagt extra aandacht voor de stabiliteit gedurende de aanleg en zo nodig maatregelen (paragraaf 6.1, blz. 47, waterkeringsplan [3]).

1C Waterkering Drontermeer –Vossemeer 1C1 Dijk Drontermeer-Vossemeer De dijk Drontermeer-Vossemeer (Reevedam) verbindt de huidige Drontermeerdijk met de nieuwe bypassdijk ten zuiden van de bypass. Deze verbinding wordt al in fase 1 aangelegd en dient als verbindende waterkering tussen dijkring 8 en 11. De dam zal een totale lengte hebben van circa 830 m. Deze primaire kering categorie b schermt in fase 1 (tijdens gebruik van de bypass voor maatgevende hoogwaterafvoer van de IJssel en bij calamiteuze waterkwaliteit in de bypass) het randmerensysteem af van de invloed van de bypass (en dus indirect van de IJssel). In fase 2 neemt de Reevedam de verbindende functie van de Roggebotsluis over en beschermt het achterliggende water tegen een maatgevende belasting vanuit het IJsselmeer/Ketelmeer. In fase 1 komen in de dam twee keersluizen op de toekomstige locatie van de schutsluis en van de spuivoorziening. De keersluizen zijn eenzijdig kerend. Ze schermen in extreme situaties het randmerensysteem af van de bypass. Bij inzet van de bypass als een hoogwaterafvoergeul wordt de sluis/kering in de Reevedam gesloten. Een migratievoorziening is niet noodzakelijk omdat de keersluis tijdens dagelijkse omstandigheden geopend is. Op de dam komt een onderhoudsweg voor de keersluis. Het ontwerp en de aansluiting met het damlichaam is ontworpen als onderdeel van het technisch ontwerp. In fase 1 wordt op de dam nog geen fietspad aangelegd.

7


Omdat de keersluizen onder normale omstandigheden geopend zijn is geen doorgaande verbinding mogelijk. De vaargeul wordt in fase 1 voorzien van een lokale omleiding, zodat scheepvaart via twee keersluizen kan passeren. De huidige vaargeul wordt in combinatie met de westelijke keersluis gebruikt voor het noord-zuid verkeer. De lokale omleiding wordt in combinatie met de oostelijke keersluis gebruikt voor het zuid-noord verkeer. In fase 2 komt in de dijk een schutsluis, een spuivoorziening en een migratievoorziening. De westelijke en oostelijke keersluis uit fase 1 zullen in fase 2 onderdeel uitmaken van respectievelijk de schutsluis en de spuivoorziening. Aan de zuidzijde van de dam komt een verharding die dienst doet als fietspad. De verbinding van het fietspad loopt over de deuren van de sluis in de dam. In de Reevedam is een ruimtereservering aangehouden voor een gemaal. Dit gemaal is in de toekomst mogelijk nodig om het spuien naar het IJsselmeer bij een eventuele peilstijging van het IJsselmeer mogelijk te maken.(paragraaf 10.1, blz. 103 en 104, waterkeringsplan [3]). 1C2-1 Keersluis Drontermeer-Vossemeer fase 1 De keersluizen laten de passsage van schepen tussen het Drontermeer en het verlengde Vossemeer in beide richtingen toe. Er wordt uitgegaan in de toekomstige situatie van 2200 passages voor de beroepsvaart en 35.000 voor de recreatievaart. In de huidige situatie is sprake van 1700 passages beroepsvaart per jaar en 12% toename in 2006-2008 respectievelijk 27.000 passages recreatievaart per jaar en 11% toename 2006 – 2008 (paragraaf 6.2.2, blz. 51, technisch ontwerp [2]). 1C3-1 Extra keersluis Drontermeer-Vossemeer fase 1 Zie beschrijving bij object 1C1. De keersluizen worden aangelegd op basis van het TO, in combinatie met rapport dat MARIN hierover heeft uitgebracht (bijlage 10 in dit projectplan).

1E Waterkering Roggebot 1E1-1 Dijk Roggebot fase 1 De Roggebot is in fase 1 het bepalende punt van het gehele bypasssysteem. Het maximale debiet in de bypass wordt bepaald door het debiet dat gespuid kan worden door de huidige schutsluis. Dit bepaalt tevens de maximaal toelaatbare waterstand in de bypass tijdens inzet van het inlaatwerk. De Roggebotkering is een primaire waterkering categorie b. De kering keert in fase 1 hoogwater vanuit het IJsselmeer-Ketelmeer-Vossemeer. De dijken langs de bypass zijn in fase 1 nog niet berekend op een maatgevende stormsituatie vanuit het IJsselmeer. Daarom dient de Dijk Roggebot in fase 1 water vanuit het IJsselmeer te keren. In de huidige situatie en in fase 1 is voor de Roggebotkering geen toetspeil aan de zuidzijde gedefinieerd, aangezien het falen van de waterkering bij een belasting aan de zuidzijde bij extreem hoogwater geen direct gevaar voor de waterkeringveiligheid is.

8


De Roggebotsluis en het aangrenzende grondlichaam zijn in de tweede ronde toetsing op veiligheid afgekeurd. Een versterking van de Roggebotsluis aan de noordzijde is in 2012 gerealiseerd. In fase 1 treedt er tijdens het spuien een verval op over de Roggebotkering. Voor de standzekerheid van het landhoofd is daarom noodzakelijk te controleren of de aangrenzende grondlichamen bij de Roggebotsluis hiertegen bestand zijn (paragraaf 11.1, blz. 115, waterkeringsplan [3]). De Roggebot blijft onder het beheer van Rijkswaterstaat. Daarom worden aanpassingen daaraan vastgesteld door Rijkswaterstaat. 1E5 Maatregelen schutsluis Roggebot De huidige staat en ligging van de bodembescherming is onbekend. Voordat het definitieve ontwerp van de versterking wordt gemaakt, zal een inmeting en inspectie uitgevoerd worden. De bodembescherming zal erosie van de bodem op voldoende afstand van het kunstwerk te houden zodat de sluis en aangrenzende waterkeringen niet instabiel raken of bezwijken. Het ontstaan van een erosiekuil aan het einde van de bodembescherming is toelaatbaar. Bij inzet van de bypass in fase 1 voor hoogwater afvoer, is enige erosie van de bodembescherming toelaatbaar. Voorzieningen die aan de schutsluis worden toegebracht om deze als spuisluis te kunnen gebruiken, zijn o.a. stroomgeleiding, bescherming bedieningskelders, vergrendeling en bekleding van de sluisdeuren en noodkeermiddelen om de blijvende afsluitmogelijkheid na afvoer van de hoogwatergolf te garanderen. Tevens zijn deze

maatregelen nodig vanwege de verhoogde stroomsnelheid en de langere duur van hogere stroomsnelheden (paragraaf 7.4, blz. 61 e.v., technisch ontwerp [2]). 1E6 Maatregelen bestaande spuisluis Roggebot De twee bestaande spuikokers ten oosten van de Roggebotsluis zullen voor het afvoeren van de hoogwatergolf tot de volledige hydraulische capaciteit worden benut. Omdat de spuisluis niet op deze hogere afvoercapaciteit is ontworpen, zullen versterkingsmaatregelen worden uitgevoerd om de stabiliteit van de constructie te verzekeren. De aanpassing van de bestaande spuivoorziening bestaat uit het versterken van de bodembescherming aan weerszijden van het kunstwerk (paragraaf 7.5, blz. 63, technisch ontwerp [2]).

1G: Wegverbinding Nieuwendijk over bypass Ten westen van de Knoop (N50 en Hanzelijn) loopt de Nieuwendijk. De bypass kruist deze lokale wegverbinding. De bestaande wegverbinding Nieuwendijk blijft behouden door middel van een brug over de bypass (paragraaf 8.1, blz. 77, rapportage technisch ontwerp [2]).

9


1H: Inrichting bypass 1H1 Vaargeul bypass (Reevediep) Het object vaargeul bypass loopt van de voorhaven van de recreatieschutsluis bij de IJsseldijk tot aan de aansluiting op de hoofdvaargeul door het Drontermeer. Dit object omvat naast het geulprofiel zelf ook de bebording, seinen en vaarwegmarkering (bakens) voor de scheepvaart. Ook bodem- en oeverbescherming, afmeer- en geleidevoorziening ter plaatse van de knoop en het kunstwerk Nieuwendijk horen bij de inrichting van de vaargeul (rapportage technisch ontwerp [2]). 1H2 Natuurinrichting bypass inclusief zonerende maatregelen De natuurinrichting in de bypass wordt conform het inrichtingsplan uitgevoerd. In het inrichtingsplan zijn maaiveldhoogtes van de diverse deelgebieden in de bypass bepaald. De natuurinrichting van deze gebieden zal zich in de loop van de tijd gaan ontwikkelen, op basis van de hoogteligging van het maaiveld. De richting en omvang van deze ontwikkeling wordt beïnvloed door de keuze om ingrijpende beheermaatregelen uit te voeren of het laten ontwikkelen van spontane natuur. Voor nadere informatie wordt verwezen naar de rapportage van de productsheet Natuur en de tabellen in het inrichtingsplan. Alle te begrazen delen worden met afrasteringen afgebakend, om migratie van vee buiten deze gebieden te voorkomen. Conform het beeldkwaliteitsplan en wens van de beheerder worden deze afrasteringen bij voorkeur parallel aan de teen van de dijken geplaatst en niet op de kruin van de kering (rapportage technisch ontwerp [2]). 1H11Gemaal Kamperveen In de huidige situatie slaat het gemaal Kamperveen water uit de polder uit op het Drontermeer. Het gemaal bestaat uit 2 pompen die uitslaan op een afvoerkanaal (Buiten Reeve). Aan de uitstroomzijde van het gemaal is per pomp een terugslagklep aanwezig. Het afvoerkanaal loost water op het Drontermeer. Ter plaatse van het Drontermeer ligt de Doornse sluis in dit kanaal, waarmee het Buiten Reeve van het Drontermeer kan worden afgesloten. In fase 1 zal het afvoerkanaal worden verwijderd en zal het gemaal op de bypass gaan uitslaan. De Doornse sluis heeft historische waarde en zal worden behouden. De aansluiting van het Reevediep op de vaargeul in het Drontermeer zal ten zuiden van de Doornse sluis worden gerealiseerd (paragraaf 9.9, blz. 82, rapportage technisch ontwerp [2]). 1H12 Klimaatdijk Woongebied Het hier bedoelde object is de waterkering zonder de woonterp. Dus de dijk die (straks) binnen het leggerprofiel ligt met aan binnendijkse zijde een 1:18 talud zoals beschreven in het Waterkeringsplan. Op dit flauwe binnentalud zal Kampen een woonterp realiseren voor de ontwikkeling van een woongebied. De dijk is een zeer robuuste dijk waarbij rekening is gehouden met een toekomstige peilstijging van het IJsselmeer van 1,5 meter. Doordat de dijk van een breed binnentalud wordt voorzien en wordt opgehoogd met een leeflaag is daarop woningbouw mogelijk. De klimaatdijk wordt expressief vormgegeven en de rand krijgt een technische uitstraling.

10


Het toekomstige woongebied wordt van west naar oost opgedeeld in drie delen (paragraaf 8.1, blz. 91, waterkeringsplan [3]):  Nederzetting  Bewoonde boomweide 

Landelijk gebied (paragraaf 8.1, blz. 91, waterkeringsplan [3])

1H4 Grondwerk bypass In het grondstromenplan wordt inzicht gegeven in de vrijkomende en benodigde kwaliteiten en hoeveelheden grond. Ingegaan wordt op zowel de fysische kwaliteit als de chemische kwaliteit van de in het plangebied voorkomende grond. Daarnaast is beschreven waar de vrijkomende gronden kunnen worden toegepast en hoe de grondbalans er uit komt te zien (grondstromenplan [7]). Daarmee is object 1H4 wel een “object” in het programma, komt ook als zodanig terug in de ontwerpen en ramingen, maar is 1H4 geen fysiek object, maar een handeling als onderdeel van het programma, noodzakelijk om het programma uit te kunnen voeren. 1H7 Fiets- en wandelverbindingen Door het gebied worden diverse wandel- en fietspaden aangelegd. De ligging van deze paden is uitgebreid onderzocht in het inrichtingsplan waarbij o.a. is gekeken naar beleving van de bypass voor de recreanten en naar de verstoring van de natuur. Het gewenste dwarsprofiel is in het beeldkwaliteitsplan opgenomen. De exacte ligging van de fiets- en wandelpaden wordt nog uitgewerkt en is mogelijk nog aan wijzigingen onderhevig. De paden langs de zuidkant van de bypass worden op verschillende plekken verbonden met wegen en paden in de omgeving. Dit gebeurt voor wandelaars en fietsers ter hoogte van de Reevedam, de Gelderse Gracht/weg genaamd De Kolk, de Molenkolk, de Brug Nieuwendijk, de Chalmotweg, de Venedijk en de IJsseldijk. Ook hier worden de connecties voor recreanten zoveel mogelijk gecombineerd met die voor de beheerder. De passages bieden wandelaars en fietsers tevens uitzichtpunten over bypass en Kamperveen. Verder komt er aan het noordeind van de Chalmotweg op een kleine driehoekig restperceel een keerpunt voor gemotoriseerd verkeer (rapportage technisch ontwerp [2]). 1H8 Migratiegeul bypass De migratiegeul in de bypass vormt de verbinding tussen de migratievoorziening in het inlaatwerk en het Reevediep. De geul dient voor het transport van vissen en zaden tussen het Reevediep en de IJssel als de migratievoorziening geopend is. Tevens zal deze geul voldoende ruim gedimensioneerd moeten zijn om voldoende debiet van de IJssel naar het Reevediep te voeren voor het doorspoelen van het Reevediep. Door migratiegeul en nevengeul samen wordt maximaal 3% van de IJsselafvoer afgevoerd met een maximum van 3 m3/s naar het Reevediep. De migratiegeul in het Reevediep zal in fase 1 worden aangelegd, maar nog niet functioneren omdat de aansluiting met de migratievoorziening niet gemaakt kan worden. In fase 1 zal de geul dus een doodlopende tak aan het Reevediep zijn. De geul wordt al wel in fase 1 aangelegd om verstoring in het Reevediep in fase 2 te minimaliseren (rapportage technisch ontwerp [2]).

11


1H9-1 Voorzieningen recreatiegebied fase 1 Ten zuiden van de huidige Roggebotkering is een recreatiegebied gelegen. Dit bestaat uit de Jachthaven-camping Roggebotsluis en Party hotel ’t Haasje inclusief jachthaven, zoals hieronder weergegeven. Er zijn dus twee jachthavens. In het recreatiegebied bevinden zich ook nog een openbaar strand, een kanovereniging met aanlegvoorzieningen en loodsen voor bootreparatie en opslag. Er bestaan plannen om de camping oostwaarts uit te breiden (aan de andere kant van de waterpartij). Ook de capaciteit aan ligplaatsen kan worden uitgebreid (maximaal 125 stuks). In fase 1 zal als gevolg van de aanleg van de bypass de situatie m.b.t. de waterveiligheid niet verslechteren en zijn er daarvoor geen voorzieningen nodig. Een afvoer van hoogwater door de bypass heeft een kans van voorkomen van 1/1100 per jaar en draagt daardoor niet (significant) bij aan de overstromingskans. Mocht de situatie van hoogwaterafvoer zich voordoen, dan kunnen noodmaatregelen getroffen worden, zoals het amoveren van de jachten, boten e.d. uit de bypass en eventueel het aanleggen van noodkeringen met zandzakken rondom kostbare objecten. Hiervoor geldt een waarschuwingstijd van 2 dagen (technisch ontwerp [2]). In fase 1 wordt alvast een kering voor partyhotel het Haasje aangelegd. Dit is echter vanuit de norm en frequentie van voorkomen in fase 1 nog niet noodzakelijk. De hoogte van de kering is gebaseerd op wat er in fase 2 nodig is. 1H10 Categorie C kering De huidige oostelijke dijk van het Drontermeer is geclassificeerd als categorie c-kering. Het is nu een primaire waterkering die dijkring 11 beschermt tegen overstromingen vanuit het Drontermeer. Om een verbinding te creëren tussen het bypassgebied en het Drontermeer is het noodzakelijk deze kering (gedeeltelijk) te verwijderen (paragraaf 9.1, blz. 101, waterkeringsplan [3]). Deze doorsteek is pas mogelijk nadat dijkring 11 formeel is gesplitst in 11a en 11b (zie ook paragraaf 2.2).

1J: Onderdijkse Waard 1J1 Meestromende nevengeul De meestromende nevengeul wordt primair aangelegd voor de natuurlijke beleving van het gebied en heeft geen hydraulische functie. Het ontwerp dient uit ecologisch oogpunt zodanig te zijn dat variatie in waterdiepte (diepe en ondiepe delen) en stroomsnelheid (snel/langzaam stromend) wordt gerealiseerd. Zowel voor flora (ondergedoken waterplanten) als voor fauna geldt dat er voor verschillende soorten verschillen bestaan in optimale waterdiepte (rapportage technisch ontwerp [2]).

12


1J2 Natuurinrichting Onderdijkse Waard De natuurinrichting in de Onderdijkse Waard wordt conform het inrichtingsplan uitgevoerd. In het inrichtingsplan zijn maaiveldhoogtes van de diverse deelgebieden in de uiterwaard bepaald. De natuurinrichting van deze gebieden zal zich in de loop van de tijd gaan ontwikkelen, op basis van de hoogteligging van het maaiveld. De richting en omvang van deze ontwikkeling wordt beïnvloed door de keuze om ingrijpende beheermaatregelen uit te voeren of het laten ontwikkelen van spontane natuur (rapportage technisch ontwerp [2]). 1J4 Recreatievaargeul buitendijks De recreatievaargeul verbindt de IJssel met de recreatieschutsluis in de IJsseldijk. De vaargeul krijgt dezelfde vaarwegcategorie als de vaargeul in de bypass (het Reevediep), dus AM. In de recreatievaargeul zijn de volgende objecten aanwezig:  om afmeervoorzieningen voor het wachten op de eerst volgende schutting.  Schutsluiswachtplaatsen en opstelplaatsen ter plaatse van de schutsluis, gebaseerd op Richtlijn vaarwegen 2011  Bodem- en oeverbescherming ter plaatse van de schutsluis  Bebording, scheepvaartseinen en bebakening conform de conform de Richtlijnen Scheepvaarttekens 2008 en het Binnenvaartpolitiereglement Ter plaatse van de meestromende nevengeul wordt voorkomen dat recreanten de vaargeul kunnen verlaten en de nevengeul kunnen betreden (rapportage technisch ontwerp [2])

13


FASE 2 1A: IJsseldijk en Kamperstraatweg 1A1-2 Inlaatwerk of drempel IJsseldijk fase 2 Het inlaatwerk bestaat uit 3 subobjecten. De subobjecten 1A11-2 (t.b.v. hoogwaterafvoer) en 1A13-2 (t.b.v. hoogwaterafvoer en veepassage) gaan in fase 2 functioneren. De bodembescherming voor deze subobjecten wordt aangebracht. Subobject 1A12-2 wordt ingezet voor de migratie van zaden, vissen en andere waterdieren en hoogwaterafvoer. 1D: dit deelsysteem en onderliggende objecten vallen strikt genomen buiten het project omdat de dijkversterking onderdeel is van het HWBP. Hieraan worden echter wel eisen vanuit IJDZ aan gesteld die gelden voor fase 2 (rapportage technisch ontwerp [2]).

1C: Waterkering Drontermeer-Vossemeer 1C2-2 Spuisluis Drontermeer-Vossemeer fase 2 De spuisluis dient voor het keren en spuien van water. In het spuiwerk worden beweegbare schuiven of kleppen aangebracht om de waterkering te kunnen openen of te sluiten (tweezijdig kerend) en het debiet te regelen (rapportage technisch ontwerp [2]). 1C3-2 Schutsluis Drontermeer-Vossemeer fase 2 De schutsluis dient voor:  Het afwikkelen scheepvaartverkeer  Water keren  Recreëren (fietspad over sluisdeuren en recreatievaart) (rapportage technisch ontwerp [2]) 1C4 Migratievoorziening Drontermeer-Vossemeer Natuur ontwikkelen (vismigratie) Volgens de KRW moet bij nieuwbouw van kunstwerken (lees hier: schutsluis) vrij verkeer voor vissen mogelijk worden gemaakt. De migratievoorziening moet vismigratie gedurende het hele jaar mogelijk maken, van Drontermeer naar bypass en vice versa, m.u.v. extreme omstandigheden (storm, rivierafvoer door bypass). Hierbij wordt uitgegaan van minimum en maximum peilen uit de boxplots met 10 minuten waarnemingen die niet meer dan 25% van de tijd onder- cq. overschreden worden. De vispassage moet aan de bovenkant open zijn voor lichtinval en beheeren onderhoud. Externe raakvlakeisen: waterkwaliteit Drontermeer De hoeveelheid water die vanuit de bypass naar het Drontermeer stroomt, moet kunnen worden geregeld teneinde de waterkwaliteit op peil te houden. Bodemwoelende vis uit de bypass dient te worden tegengehouden (bijv. door middel van borstels of smalle doorzwemopeningen), indien in fase 2 dit nog nodig blijkt vanuit oogpunt van ecologie van de Randmeren. Het is niet te voorkomen dat de wat grotere niet-bodemwoelende vissen hier de dupe van worden.

14


De vismigratie beperkt zich dan tot de wat kleinere vis en paling. De migratievoorziening dient voor verschillende vissoorten instelbaar te zijn (rapportage technisch ontwerp [2]).

1D: Bestaande dijken Flevoland binnen projectgrenzen Dit onderdeel van het programma is weliswaar een integraal onderdeel van het ontwerp, maar zal, op basis van een aparte overeenkomst, wordt gerealiseerd door of vanwege het Waterschap Zuiderzeeland. Voor deze objecten wordt in dit stadium dan ook geen vergunning aangevraagd. 1D1 Weg Drontermeerdijk Op de huidige Drontermeerdijk ligt de provinciale weg N306 die aan de westzijde van het Drontermeer de verbinding vormt tussen de N307 (Kampen-Dronten) en de N309 (ElburgDronten). De lengte van dit wegvak is ca. 10 km. Op de dijk ligt de weg met ten oosten daarvan een vrijliggend fietspad, door een berm gescheiden van de hoofdrijbaan. Ten gevolge van het project IJsseldelta-Zuid zal de Drontermeerdijk tussen de N307 en de nieuwe Reevedam over een lengte van ca. 3 km moeten worden verhoogd en verzwaard. Voor de verzwaring worden 2 alternatieven beschouwd, het eerste alternatief is een verhoging van het bestaande dijklichaam. Dit betekent dat de bestaande hoofdrijbaan en het fietspad zullen worden verwijderd en worden vervangen voor een nieuwe weg en fietspad op het nieuwe dijkprofiel. Het tweede alternatief is het aanleggen van een binnendijkse tuimelkade. In dat geval kunnen hoofdrijbaan en fietspad blijven liggen, maar dient een aanpassing aan het afschot van de weg te worden gerealiseerd. Het technisch ontwerp van de weg is gebaseerd op dit tweede alternatief. De keuze voor een binnendijkse tuimelkade houdt in dat de kans aanwezig is dat de weg Drontermeerdijk niet beschikbaar is tijdens hoge waterstanden (rapportage technisch ontwerp [2]). 1D2 Drontermeerdijk De Drontermeerdijk is een onderdeel van de primaire waterkering van dijkring 8, Flevoland. De Drontermeerdijk loopt van de Roggebotsluis tot het Veluwestrand bij Elburg. De dijk heeft een totale lengte van 10,2 km. Voor circa 3 km tussen dijkpaal 0,0 en 2,8 wordt voor fase 1 getoetst of de sterkte voldoende is om belastingen uit de bypass te kunnen weerstaan. Voor fase 2 wordt een versterking ontworpen ten gevolge van de belastingen in fase 2 (waterkeringsplan [3]).

1E: Waterkering Roggebot 1E1-2 Dijk Roggebot fase 2 De Roggebotkering is een primaire waterkering categorie b. De kering keert hoogwater van het IJsselmeer-Ketelmeer-Vossemeer. Een onderdeel van waterkering Roggebot zijn een schutsluis en een spuivoorziening. De Roggebotsluis en het aangrenzende grondlichaam zijn in de tweede toetsing op veiligheid afgekeurd. Een versterking van de grondlichamen en van de Roggebotsluis is gerealiseerd in 2012.

15


In fase 2 zal de kering worden verwijderd zodat een open verbinding ontstaat tussen het IJsselmeersysteem en de bypass. Voor een kosteninschatting en het bepalen van de haalbaarheid is een schetsontwerp opgesteld van de afwerking van de grondlichamen die overblijven na het verwijderen van de sluis en de spuivoorziening. Deze grondlichamen hebben geen waterkerende functie meer (waterkeringsplan [3]). 1E2 Oeververbinding N307 De huidige wegverbinding N307 inclusief beweegbare brug over de Roggebotsluis ligt in de huidige situatie op een laag niveau en zorgt in het drukke recreatieseizoen voorveel stremming op de N307. In de nieuwe situatie wordt de brug, bestaande uit een vast en beweegbaar gedeelte, op een hoger niveau aangelegd waarbij de meeste scheepvaart doorgang kan vinden. De hogere schepen vinden doorgang via de beweegbare brug. De vaarroute over het Drontermeer is een staande mast route. Uit het besluitMER is gebleken, dat de nieuwe brug ten zuiden van de huidige weg de beste optie is. Deze krijgt een doorvaarthoogte van minimaal 7 meter en wordt voorzien van een beweegbare brug. Onderdeel van 1E2 is tevens een uitlaatwerk met eventuele stormkering. De vormgeving van het uitlaatwerk hangt af van het wel of niet aanbrengen van een stormkering. In geval geen stormkering wordt toegepast bestaat het uitlaatwerk uit het uitgraven van de hoogwatergeul en het aanbrengen van oever- en bodembescherming (opgenomen in object 1E4). In dit stadium van het project wordt niet voorzien in een stormkering maar moet er wel rekening mee worden gehouden dat deze in de toekomst kan worden aangebracht. De noodzaak hangt af van de mate van peilstijging op het IJsselmeer en mogelijke andere ingrepen in de regio (bijv. een stormkering in het Ketelmeer). In het schetsontwerp wordt aangegeven dat de eventuele stormkering geïntegreerd kan worden met de brugconstructie voor de N307. Het uitlaatwerk/stormkering dient te worden geopend bij hoogwaterafvoer door de bypass en dicht te worden gezet bij storm. Daarnaast moet ook scheepvaart door het uitlaatwerk mogelijk zijn. Het project IJsseldelta-Zuid voorziet alleen in het vervangen van de huidige oeververbinding omdat die geamoveerd moet worden om ruimte te maken voor voldoende spuicapaciteit. Los daarvan is de wens om de N23 om te bouwen naar een autosnelweg 2x2 rijstroken. De vanuit het project aan te leggen oeververbinding zal altijd nodig zijn voor lokaal verkeer bij een ombouw N307 naar 2x2 rijstroken. De provincie Flevoland verkent de mogelijkheden om op korte termijn de wegcapaciteit al uit te breiden, rekening houdend met de uit het projectbudget te financieren vervangende oeververbinding N307 in fase 2 (rapportage technisch ontwerp [2]). 1E4 Erosiemaatregelen dijken Wanneer de Roggebotsluis (met een deel van de grondlichamen) wordt verwijderd, zal de wegverbinding door een nieuwe brug worden overgenomen. Deze brug kruist de nieuwe uitstroomopening van de bypass, waarbij in het ontwerp rekening gehouden moet worden met grote stroomsnelheden langs de bodem. Voor de waterkeringen ten oosten en ten westen van de voormalige Roggebotsluis moet rekening worden gehouden met mogelijke erosie van de vooroever en de stabiliteit van het voorland.

16


Om erosie rond de brugpijlers en rond de vaargeul te voorkomen zal ter hoogte van de uitstroomopening een bodembescherming worden aangebracht (waterkeringsplan [3]).

1H: Inrichting bypass 1H9-2 Voorzieningen recreatiegebied fase 2 Ten zuiden van de huidige Roggebotkering is een recreatiegebied gelegen. Dit bestaat uit de Jachthaven-camping Roggebotsluis en Party hotel ’t Haasje inclusief jachthaven, zoals hieronder weergegeven. Er zijn dus twee jachthavens. In het recreatiegebied bevinden zich ook nog een openbaar strand, een kanovereniging met aanlegvoorzieningen en loodsen voor bootreparatie en opslag. Er bestaan plannen om de camping oostwaarts uit te breiden (aan de andere kant van de waterpartij). Ook de capaciteit aan ligplaatsen kan worden uitgebreid (maximaal 125 stuks). De inrichting van de bypass in fase 2 bestaat uit de maatregelen die genomen moeten worden om het recreatiegebied hoog water vrij te maken. Dit hoofdstuk betreft object 1H9-2, de maatregelen voor het hoogwatervrij maken van het recreatiegebied (rapportage technisch ontwerp [2]).

1J: Onderdijkse Waard 1J3 Ecologische verbindingsgeul naar migratiesluisje De ecologische verbindingsgeul in de Onderdijkse waard dient dezelfde kenmerken te hebben als de migratiegeul in de bypass. Deze verbindingsgeul vormt de verbinding tussen de IJssel in de uiterwaard en de migratievoorziening (in de inlaat) door de IJsseldijk. De verbindingsgeul dient voor het transport van vissen en zaden tussen de bypass en de IJssel als de migratievoorziening geopend is. Tevens zal deze geul voldoende ruim gedimensioneerd moeten zijn om voldoende debiet van de IJssel naar de bypass te voeren voor het doorspoelen van de bypass. Het ontwerp van de verbindingsgeul wordt gebaseerd op een af te voeren debiet van 8 m3/s (rapportage technisch ontwerp [2]).

17

Bijlage

4

Objectenmatrix

Objectenmatrix bypass IJsseldelta-Zuid - t.b.v. de hoofdprocedures en bestemmingsplannen voor fase 1 Onderstaande tabel geeft een opsomming van de objecten van het project IJsseldelta-Zuid. Het doel hiervan is duidelijk te maken in welke procedures de objecten terugkomen / behandeld worden. Hiertoe bevat de tabel in de: e - 1 kolom de objecten, e - 2 kolom de fase van het project waarin het object gerealiseerd wordt e - 3 kolom de partij die het dagelijks beheer en onderhoud voor haar rekening neemt e - 4 kolom of het object al dan niet onderdeel uitmaakt van een waterstaatswerk (dit maakt namelijk uit voor de vraag of het object in een projectplan waterwet thuis hoort) e e - 5 tot en met 10 kolom in grijs weergegeven als het object in de betreffende hoofdprocedure hoort. Voor het projectplan Waterkeringen, dat door meerdere beheerders wordt vastgesteld, is tevens opgenomen welke beheerder het object vaststelt

Objecten

Fase

Uiteindelijk

Object is

Toedeling van de objecten aan de verschillende procedures

object

dagelijks beheer en

onderdeel

Grijs = “behoort tot”

onderhoud

van een

BP

BP

Projectplan

Projectplan

waterstaat

Kampen

Dronten

Water-

Reevediep

werk

keringen

Grijs = ja

(object vast

Wit = nee

te stellen door)

1A1-1 Inlaatwerk of drempel in IJsseldijk fase 1 (IW1)

1

RWS-ON

RWS-ON

1A11-1 Inlaatwerk laag, vast gedeelte fase 1

1

RWS-ON

RWS-ON

1A12-1 inlaatwerk diep, regelbaar gedeelte fase 1

1

RWS-ON

RWS-ON

1A13-1 inlaatwerk hoog, vast gedeelte fase 1

1

RWS-ON

RWS-ON

1A1-2 Inlaatwerk of drempel in IJsseldijk fase 2 (IW2)

2

RWS-ON

1A11-2 Inlaatwerk laag, vast gedeelte fase 2

2

RWS-ON

1A12-2 inlaatwerk diep, regelbaar gedeelte fase 2

2

RWS-ON

1A12-2 inlaatwerk hoog, vast gedeelte fase 2

2

RWS-ON

1A2 Aanpassingen Kamperstraatweg (AK)

1

Prov. Overijssel

Ws GS

1A3 Recreatieschutsluis IJsseldijk fase 1 (SI1)

1

Prov. Overijssel

RWS-ON/ Ws GS

Nb-wet

FF-wet

Objecten

Fase

Uiteindelijk

Object is


object

dagelijks beheer en

onderdeel


onderhoud

van een

BP

BP

Projectplan

Projectplan

waterstaat

Kampen

Dronten

Water-

Reevediep

werk

keringen

Grijs = ja

(object vast

Wit = nee

te stellen door)

1A5 Maaiveldverlaging naar inlaatwerk/drempel (TI)

1

1A6* IJsseldijk verbindende waterkering (IJDvw)

1

Ws GS

Ws GS*

1A7* IJsseldijk dijkring 11b (IJDb)

1

Ws GS

Ws GS*

1B Nieuwe dijken langs het Reevediep (DB)

1

Ws GS

Ws GS

1C1 Dijk Drontermeer-Vossemeer (DV) dijklichaam en

1

RWSMN

RWSMN

2

Prov. Flevoland

inspectiepad Fietspad 1C3-2 Schutsluis Drontermeer-Vossemeer fase 2 (SC)

2

1C3-1 Extra keersluis Drontermeer-Vossemeer fase 1 (eKR)

1

RWSMN

RWSMN

1C2-1 Keersluis Drontermeer-Vossemeer fase 1 (KR)

1

RWSMN

RWSMN

1C2-2 Spuisluis Drontermeer-Vossemeer fase 2 (SD)

2

1C4 Migratievoorziening Drontermeer-Vossemeer (MD)

2

RWSMN

1D1 Weg Drontermeerdijk (WDD)

2

Prov. Flevoland

1D2 Drontermeerdijk (DD)

2

WsZZL

1E1-1 Dijk Roggebot fase 1 (DR1) grondlichaam en brug

1

RWSMN

1

Prov. Flevoland

1E1-2 Dijk Roggebot fase 2 (DR2)

2

RWSMN

1E2 Oeververbinding N307 (OV)

2

Prov. Flevoland

Weg

T.z.t. projectplan Ws ZZL

RWSMN -

RWSMN

Nb-wet

FF-wet

Objecten

Fase

Uiteindelijk

Object is


object

dagelijks beheer en

onderdeel


onderhoud

van een

BP

BP

Projectplan

Projectplan

waterstaat

Kampen

Dronten

Water-

Reevediep

werk

keringen

Grijs = ja

(object vast

Wit = nee

te stellen door)

1E4 Erosiemaatregelen dijken (EM) Voorland dijk Vossemeer

2

Ws ZZL

Voorland dijk Vossemeer oost

2

Ws GS

Waterbodem Roggebot

2

RWSMN

1

RWSMN

RWSMN

west

1E5 Maatregelen schutsluis Roggebot (SCR) 1E6 Maatregelen bestaande spuisluis Roggebot (SPR)

1

RWSMN

RWSMN

1G Wegverbinding Nieuwendijk over bypass (WN)

1

Gemeente Kampen

Ws GS

1H1 Vaargeul bypass (VB) (Reevediep)

1

Prov. Overijssel

1H2 Natuurinrichting bypass inclusief zonerende maatregelen

1

SBB

1

SBB

1H4 Grondwerk bypass (GB)

1

Is geen fysiek object maar betreft

1H12 Klimaatdijk woongebied

1

Ws GS

Ws GS

(NI) (tussen IJsseldijk en te verwijderen C-kering) Natuurinrichting bypass inclusief zonerende maatregelen (NI) (oevers Drontermeer) Tzt uitv. verg.

inrichtingshandelingen

Woonterp 1H7 Fiets en wandelpaden (op de dijk en binnendijks) Fiets en wandelpaden (struinpaden in bypass en uiterwaarden)

1

Gemeente Kampen

Ws GS

1

Gemeente Kampen

Ws GS

1

SBB

Nb-wet

FF-wet

Objecten

Fase

Uiteindelijk

Object is


object

dagelijks beheer en

onderdeel


onderhoud

van een

BP

BP

Projectplan

Projectplan

waterstaat

Kampen

Dronten

Water-

Reevediep

werk

keringen

Grijs = ja

(object vast

Wit = nee

te stellen door)

1H8 Migratiegeul bypass (MB)

1

SBB

1H9-1 Voorzieningen recreatiegebied fase 1 (VR1)

1

Particulier

1H9-1 Voorzieningen recreatiegebied fase 2 (VR2)

2

Particulier

1H10 Categorie C-kering (VC)

1

Wordt in fase 1 verwijderd

Ws GS

1H11 Gemaal Kamperveen (GK)

1

Ws GS

Ws GS Ws GS

Xxx Gemaal Zwartedijk

1

Ws GS

1J1 Meestromende nevengeul (MN)

1

SBB

1J2 Natuurinrichting Onderdijksewaard (OW)

1

SBB

1J3 Ecologische verbindingsgeul naar migratiesluisje (EV)

2

SBB

1J4 Recreatievaargeul buitendijks (VA) Compenserende waterstaatkundige maatregelen

1

Prov. Overijssel

1

Ws GS

Ws GS: waterschap Groot Salland Ws ZZL: waterschap Zuiderzeeland RWSMN: Rijkswaterstaat Midden-Nederland RWSON: Rijkswaterstaat Oost-Nederland SBB: Staatsbosbeheer * over deze objecten komt nog een advies van de waterdienst met betrekking tot eigendom beheer en onderhoud

Ws GS

Nb-wet

FF-wet

Bijlage

5

Tabel motivatie verdeling objecten fase 1 projectplannen

Tabel b5.1 Overzicht verdeling/afperking objecten fase 1 in de projectplannen Fase 1


1A


Projectplan

Beargumentering

1A1

Inlaatwerk

Projectplan waterkeringen/

Voor de waterdoorlatende functie projectplan Reevediep en voor

1A2

Projectplan Reevediep

waterkerende functie projectplan waterkeringen

Aanpassing Kamperstraatweg fase 1 (AK)

Projectplan waterkeringen

De aanpassingen die plaatsvinden op de dijk die in beheer is bij WsGS, worden vastgesteld door WsGS. Enkel de waterstaatskundige aspecten met betrekking tot dit object zijn van belang voor het projectplan.

1A3

Recreatieschutsluis IJsseldijk fase 1 (SI1)


Aangezien tijdens de aanleg het object een onderdeel is van de primaire waterkering valt dit in het projectplan waterkeringen. De waterkerende onderdelen worden door het waterschap Groot Salland vastgesteld en de overige functies worden door RWSON.

1A5

Maaiveldverlaging uiterwaard naar


inlaatwerk/drempel

De maaiveldverlaging in de Onderdijkse Waard naar de inlaat heeft een functie voor de afvoercapaciteit en komt in beheer bij RWS. Het valt daarmee in het projectplan Reevediep

1A6*

IJsseldijk verbindende waterkering (IJDw)*


Het (dagelijks) beheer van de waterkeringen gebeurd door het waterschap Groot Salland (onder voorbehoud)

1A7*

IJsseldijk dijkring 11b (IJDb)*


De dijk is op dit moment in het beheer is van WsGS, na realisatie blijven de dijkringen naar alle waarschijnlijkheid in beheer bij waterschap Groot Salland

1B

Nieuwe dijken langs de bypass (DB)

1B

Nieuwe dijken langs de bypass


de dijken komen in het beheergebied van WsGS te vallen

1C

Waterkering Drontermeer-Vossemeer (WD)


De Waterkering Drontermeer - Vossemeer en bijbehorende keersluizen vallen onder het beheer van RWS en worden zodoende vastgesteld door RWS

Fase 1


Projectplan

Beargumentering

1E

Waterkering Roggebot


De waterkering Roggebot en bijbehorende maatregelen vallen onder het beheer van RWS.

1G


Projectplan waterkeringen /

Deze wegverbinding maakt (buiten de waterstaatskundige doelstellingen


om) gebruik van de toekomstige waterstaatswerken die onder het beheer zullen vallen van zowel RWS als WsGS. De delen van de wegverbinding die in het beheergebied van RWS vallen (in de ‘bak ‘) worden opgenomen in het projectplan Reevediep. De delen die vallen in het beheergebied van Ws GS (de dijken tot 20m uit de teen van de dijk) worden opgenomen in het projectplan waterkeringen

1H


1H1

Vaargeul bypass (VB) (Reevediep)


Deze geul zal onder het beheer van de provincie gaan vallen maar staat daarnaast ook ten dienste aan de waterafvoer uit dit buitendijkse gebied waarvoor RWS beheerder zal worden.

1H2

1H12

Natuurinrichting bypass incl. zonerende maatregelen Projectplan Reevediep

Dit object betreft het nieuwe buitendijkse gebied en zal onder het wettelijk

(NI)

beheer van RWS vallen.

Klimaatdijk woongebied (KD)


Dit object valt onder het beheer van WsGS; de ingreep vraagt onder andere een nieuwe waterhuishouding, dit sluit goed aan bij de overige maatregelen tbv de waterhuishouding die onderdeel uit zullen maken van het projectplan waterkeringen

1H4

Grondwerk bypass (GB)

Projectplan Reevediep + tzt

Deze handeling betreft de aanleg van het waterstaatswerk (‘de bak’) die in

watervergunning

beheer komt bij RWS. Daarnaast valt het in het invloedsgebied van de huidige sloten die in beheer zijn bij WS GS. De aannemer zal voor aanpassing daarvan tzt een watervergunning aanvragen bij Ws GS

1H7

Fiets- en wandelverbindingen (FW)

Projectplan waterkeringen /

Deze verbindingen maken (buiten de waterstaatskundige doelstellingen om)

Fase 1


Projectplan

Beargumentering


gebruik van waterstaatswerken die onder het beheer vallen van zowel RWS als WsGS. Zodoende komen ze in beide projectplannen terug.

1H8

Migratiegeul bypass (MB)


Het wettelijk beheer valt wat betreft het natuurdeel onder het ministerie van EZ (Staatsbosbeheer). Betreffende de waterstaatskundige aspecten valt het wettelijk beheer onder RWS.

1H9-1



De voorzieningen vallen in het buitendijks gebied en komen niet onder het beheer van de waterkeringen van waterschap Groot Salland en vallen daarmee onder de verantwoordelijkheid van Rijkswaterstaat

1H10

Categorie C kering (VC)


Valt onder het beheer van WsGS

1H11

Gemaal Kamperveen (GK)



xxx

Gemaal Zwartendijk




betreft de waterstaatskundige aspecten onder de verantwoordelijkheid van

1J


1J1

Meestromende nevengeul (MN)

RWS 1J2

Natuurinrichting Onderdijkse Waard (OW)


betreft de waterstaatskundige aspecten onder de verantwoordelijkheid van RWS

1J4

Recreatievaargeul buitendijks (VA)


betreft de waterstaatskundige aspecten onder de verantwoordelijkheid van RWS

WsGS: Waterschap Groot Salland RWS: Rijkswaterstaat *: over deze objecten komt nog een advies van de waterdienst met betrekking tot eigendom beheer en onderhoud

Bijlage

6

Beheer- en onderhoudstabel

Onderstaand overzicht is een eerste opzet, vastgesteld door de Stuurgroep, maar geeft nog geen volledig definitief beeld van de beheerverantwoordelijkheden.

Bijlage

7

Uitvoeringsvergunningen

Onderstaand overzicht is een eerste opzet en geeft nog geen volledig definitief beeld van de benodigde uitvoeringsvergunningen. Zodra er meer gegevens bekend zijn, zal dit overzicht aangevuld en gespecificeerd

1A3

x x

x x

x x

x x

x x

x x

x x

x x

x x

x x x

x

x

x

x

x

x x x

x x x

x

x

x

x

x

x x

x

Aanpassing Kamperstraatweg Recreatieschutsluis IJsseldijk fase 1

1A6 1A7

Maaiveldverlaging uiterwaard inlaatwerk / drempel (TI) Ijs seldijk verbindende waterkering Ijs seldijk dijkring 11b

1B

Nieuwe dijken langs bypass (DB)

1A5

x

x

x

regelgeving

naar x x x x

x

1C

Waterkering Drontermeer - Vos semeer

1C1 1C3-1 1C2-1

Dijk Drontermeer-Vossemeer (DV) Extra keersluis Drontermeer-Vossemeer Keerluis Drontermeer-Vossemeer

1E 1E1-1 1E 5

Waterkering Roggebot (WR) Dijk Roggebot fase 1 Maatregelen schuts luis Roggebot

1E 6

Maatregelen bestaande spuisluis Roggebot

x x

1G


x

x

x

Inrichting bypass (IB) Vaargeul bypass (VB)

x

x

x

x x

x x

x x

x

x

x

x

x

x x

x

x x x

x x x

1H 1H1 1H2 1H12 1H4 1H7 1H8 1H9-1 1H10 1H11 xx 1J 1J1 1J2 1J4

Ont grondingenvergunn ingen ****

x x

van I&M/Rijkswat erstaat - Spoorwegwet

inlaatwerk diep, regelbaar gedeelte fase 1 inlaatwerk hoog, vas t gedeelte fase 1

Vergunni ng spoorwegwet af te g even door ministerie

x x

Bes luit(en) bestemming openbare weg - Wegenwet

x x

Meldin g Besluis l ozen b uiten inric htingen

x x

Melding(en)/ontheffingen - Boswet

x x

Verkeersbeslu it(en) - Wegenwet


Benaming objecten IJsseldijk en Kamperstraatweg (IJK) Inlaatwerk of drempel Ijsseldijk fase 1

Watervergunningen - Waterwet*

APV -ontheffing, bijv. in- en uitri tvergunning**

1A21-1 1A13-1 1A2

Omgevingsvergunning(en)** *

1A 1A1-1 1A11-1

V ergunning/ontheffing/besluit - W et- en

F ase 1

Beschi kking (en)/melding(en) - Beslui t bodemkwal iteit

worden.

Natuurinrichting bypass incl. zonerende maatregelen (NI) Klimaatdijk woongebied (KD) Grondwerk bypass (GB) Fiets- en wandelverbindingen (FW) Migratiegeul bypass (MB) Voorzieningen recreatiegebied fase 1 Categorie C k ering

x x

x

Gemaal Kamperveen (GK) Gemaal Zwartendijk

x x

x x

x x

x

x x x

x x x

Onderdijkse Waard (IO) Meestromende nevengeul (MN) Natuurinrichting Onderdijkse Waard (OW) Recreatievaargeul buitendijks (VA)

x

x

x x x

x

x

x

x

x

x x x

x x x

x

x

x x x

x

x

x

x

* watervergunning: voor bijvoorbeeld technische detaillering aans luitingen kunstwerken - keringen, of niet waterstaatswerk -onderdelen van het project ** In- /uitritvergunning APV afhankelijk van bijvoorbeeld ligging bouwwegen *** omgevingsvergunning: voor bijvoorbeeld activiteiten bouwen, aanleg, slopen **** voor aansluiting vaargeul bypass op vaargeul Drontermeer

Ontwerpprojectplan waterkeringen IJsseldelta-Zuid

Recommend Documents