BESTRIJDINGSPLAN PRIMAIRE WATERKERINGEN Wetterskip Fryslân

BESTRIJDINGSPLAN PRIMAIRE WATERKERINGEN Wetterskip Fryslân

Inhoudsopgave 1. Inleiding en doelstelling ................................................................................................... 5 2. Risicovolle situaties en scenario’s...................................................................................... 7 2.1 Risico’s ...................................................................................................................................... 7 2.2 Risicovolle situaties en objecten ..................................................................................................... 7 2.3 Risico-inventarisatie ...................................................................................................................... 7 2.4 Calamiteiten ................................................................................................................................. 7 2.5 Scenario’s ..................................................................................................................................... 7 3. Scenario Waddenzeekering .............................................................................................. 9 3.1 Algemeen 9 3.2 Maatgevende indicatoren .............................................................................................................. 9 3.3 Fasering .................................................................................................................................... 10 3.3.1 Pré AC .............................................................................................................................. 10 3.3.2 Fase 1 (verwachte waterstand hoger dan NAP + 2,70 m) ............................................................ 10 3.3.3 Fase 2 (verwachte waterstand hoger dan NAP + 3,30 m) ............................................................ 12 3.3.4 Fase 3 (verwachte waterstand hoger dan NAP + 4,00 m) ........................................................... 12 3.3.5 Fase 4 .............................................................................................................................. 13 3.4 Aangrenzende waterkeringbeheerder Waterschap Noorderzijlvest ................................................ 14 3.5 Telefoonlijst alarmering scenario Waddenzeekering ..................................................................... 14 3.6 Regeling verkeersmaatregelen bij dreigende overstromingen ........................................................ 16 4. Scenario IJsselmeerkering (formele regeling) ................................................................... 19 4.1 Algemeen19 4.1.1 Waterstaatkundige situatie formele regeling ............................................................................. 19 4.2 Maatgevende indicatoren ............................................................................................................ 20 4.3 Fasering .................................................................................................................................... 20 4.3.1 Fase 1 (golfoploop tot onder kruin meest bedreigde dijkvak) ....................................................... 21 4.3.2 Fase 2 (overschrijding van 2% golfoverslag) .............................................................................. 22 4.3.3 Fase 3 (ernstige beschadiging of bezwijken van de waterkering) ................................................. 23 4.3.4 Fase 4 .............................................................................................................................. 24 4.4 Aangrenzende waterkeringbeheerder Waterschap Zuiderzeeland ................................................. 24 4.5 Alarmerings- en instructielijst scenario IJsselmeerkering ............................................................... 25 5. Scenario buitendijkse gebieden IJsselmeerkust ................................................................ 29 5.1 Algemeen ................................................................................................................................... 29 5.2 Maatgevende indicatoren ............................................................................................................ 30 5.3 Waarschuwingen......................................................................................................................... 31 5.4 Beëindiging waarschuwingstoestand ........................................................................................... 31 5.5 Samenvattingstabel WDIJ vanaf 2011 ......................................................................................... 32

Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

2

Bijlagen 1.1 Waarschuwingslijst meldkamer/ ROT, RBT 1.2 Waarschuwingslijst waterkerende objecten Waddenzeekering 1.3 Waarschuwingslijst leidingbeheerders Waddenzeekering 1.4 Aanvullende ondersteuning Waddenzeekering 1.5 Waarschuwingslijst dijkposten Waddenzeekering 1.6 Noodmaterialen Waddenzeekering 1.7 Belangrijke telefoonnummers Waddenzeekering 1.8 Bezettingslijst actiecentrum Waddenzeekering 2 3 4 5

Overzichtskaart af te sluiten objecten Waddenzeekering Overzichtskaart met basalt-, klei- en zanddepots Waddenzeekering Overzichtskaart dijkvakken en dijkposten Waddenzeekering Overzichtskaart met verkeersmaatregelen Waddenzeekering

6.1 Waarschuwingslijst Provincie Fryslân 6.2 Waarschuwingslijst waterkerende objecten IJsselmeerkering 6.3 Waarschuwingslijst leidingbeheerders IJsselmeerkering 6.4 Aanvullende ondersteuning IJsselmeerkering 6.5 Waarschuwingslijst dijkpost IJsselmeerkering 6.6 Noodmaterialen IJsselmeerkering 6.7 Belangrijke telefoonnummers IJsselmeerkering 6.8 Bezettingslijst actiecentrum IJsselmeerkering 7 Overzichtskaart dijkvakken, dijkposten en depots IJsselmeerkeringen 8 Overzichtskaart IJsselmeerkering af te sluiten leidingen en objecten 9 Bezetting OT en BT 10 Vergaderagenda 11 Logboekformulier 12 Communicatie via noodnet en portofoon 13 Meldingsformulier receptie 14 Windkracht en windsnelheid 15 Netwerkoverzicht 16 Bevoegdheden dijkgraaf tijdens calamiteiten en in de Algemene Kolom 17 Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijdings Procedure (GRIP) 18 Extra beveiliging strekking (i.v.m. veiligheidstoets) 19 Verzendlijst


3

Lijst met afkortingen AC ACW ACIJ A-peil APKM B en O BP BestrT BT CdK CPO CMS GRS GHOR GRIP HD ICT NAP NCC OL OT PCC RCC TH sluizen RIKZ RWZI SD TA TBZ WDIJ WF W-peil WMCN

Actiecentrum Actiecentrum Waddenzeekering Actiecentrum IJsselmeer Alarmeringspeil Afdeling Primaire keringen en Muskusrattenbestrijding Beheer en Onderhoud Bestrijdingsplan Bestrijdingsteam Beleidsteam Commissaris van de Koning Coördinator plaats ongeval Crisis management systeem Gemeentelijke Rampen Staf Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen Gecoördineerde Regionale Incidentenbestrijdings Procedure Hoofd dijkpost Informatie- en Communicatie Technologie Normaal Amsterdams Peil Nationaal Coördinatie Centrum Operationeel Leider Operationeel Team Provinciaal Coördinatie Centrum Regionaal Coördinatie Centrum Tjerk Hiddessluizen Rijksinstituut voor Kust en Zee Rioolwaterzuiveringsinstallatie Secretaris-directeur Technisch assistent Team Bevolkingszorg Waarschuwingsdienst Dijken IJsselmeer Wetterskip Fryslân Waarschuwingspeil Watermanagementcentrum Nederland


4

1. Inleiding en doelstelling Dit bestrijdingsplan (BP) bevat een reeks handleidingen voor de bestrijding van een specifieke calamiteit. Voornaamste doelgroep van het bestrijdingsplan zijn de medewerkers van Wetterskip Fryslân (WF) die organisatorisch en inhoudelijk bij de bestrijding betrokken zijn. De onderwerpen in het bestrijdingsplan zijn afgeleid van een inventarisatie van de voornaamste risico’s met betrekking tot de primaire waterkeringen. Het bestrijdingsplan geeft de betrokkenen inzicht in de mogelijkheden van de bestrijding en in hun eigen aandeel daarin. Het bestrijdingsplan bevat de procedures met betrekking tot de inzet van menskracht en materieel. Naast de beschikbaarheid van het eigen materieel kan het wetterskip onder bepaalde omstandigheden de hulp van derden (aannemingsbedrijven) in roepen. Hiertoe zijn zogenaamde waakvlamovereenkomsten geregeld. Deze worden jaarlijks geactualiseerd. Tevens biedt het bestrijdingsplan inzicht in de wijze waarop met externe partijen moet worden samengewerkt en hoe hierover afstemming wordt verkregen. De activiteiten en de organisatie die beschreven zijn in het bestrijdingsplan sluiten aan op het crisisbeheerssysteem zoals vastgelegd in het calamiteitenplan van Wetterskip Fryslân en worden jaarlijks geoefend. In het bestrijdingsplan worden de volgende elementen beschreven:  afspraken en instructies m.b.t. melding, alarmering, risico-indicatoren, informatieverstrekking, organisatie, fasering en handelwijze monitoring, bewaking en bestrijding bij een calamiteit  overzicht van de bereikbaarheid intern en extern  samenhang met andere bestrijdingsplannen  bijlagen met checklists, kaarten en lijsten ter ondersteuning van de bewaking en bestrijding Het bestrijdingsplan primaire waterkering wordt jaarlijks geactualiseerd. Het doel van het bestrijdingsplan primaire waterkeringen is om aan te geven op welke wijze de bewaking van primaire waterkeringen bij stormvloeden en bestrijding van optredende calamiteiten beleidsmatig en operationeel worden uitgevoerd en gecoördineerd, om de eventuele schadelijke gevolgen te beperken of ongedaan te maken.


5


6

2. Risicovolle situaties en scenario’s

2.1 Risico’s Een risico is wiskundig gedefinieerd als: risico = kans x gevolg. De kans wordt vaak weergegeven door het aantal malen dat een bepaalde situatie zich voordoet. Het uitvallen van een gemaal komt bijvoorbeeld eens per tien jaar voor. Bij calamiteiten wordt financiële schade in euro’s uitgedrukt. Andere vormen van schade, zoals maatschappelijke ontwrichting, worden vaak kwalitatief aangeduid (zeer hoog, hoog, laag, zeer laag).

2.2 Risicovolle situaties en objecten Risicovolle situaties worden gekenmerkt door grote gevolgen en een hoge kans van voorkomen. Een combinatie van beide levert een zeer risicovolle situatie op. Risicovolle objecten worden in het algemeen gekenmerkt door grote gevolgen als het object, bijvoorbeeld een primaire waterkering of een gemaal, niet naar behoren functioneert.

2.3 Risico-inventarisatie Een op calamiteiten voorbereide organisatie, als Wetterskip Fryslân, heeft de risico’s in haar gebied duidelijk in beeld en heeft het beleid daarop afgestemd. De risico’s zijn geïnventariseerd op basis van ervaringen uit het verleden en op basis van de kennis van deskundige medewerkers. Vervolgens zijn bij de diverse risico’s scenario’s gedefinieerd waaronder objecten kunnen falen en/of uitvallen en scenario’s beschreven waarin calamiteuze situaties optreden.

2.4 Calamiteiten Een calamiteit kan bestaan uit (de dreiging van) het overlopen of doorbreken van een waterkering (dijk of kunstwerken) ten gevolge van een hoge waterstand, maar ook ten gevolge van een ongeluk of sabotage. De gevolgen van een overstroming kunnen in beeld worden gebracht met behulp van overstromingsberekeningen. Uit overstromingsberekeningen wordt informatie verkregen over het moment dat een bepaalde locatie inundeert, over welke plekken droog blijven, over het verloop van de waterdiepte en de stroomsnelheid. Deze informatie kan van belang zijn voor het voorbereiden van een eventuele evacuatie en geeft informatie over de omvang van de werkzaamheden voor het sluiten van de bres.

2.5 Scenario’s Op grond van de risico-inventarisatie worden in dit bestrijdingsplan drie scenario’s beschreven van risicovolle situaties. Een scenario is een verzameling van mogelijke gebeurtenissen waaraan een bepaalde bestrijdingsstrategie is gekoppeld. De ernst van de gebeurtenis bepaalt in hoeverre er wordt opgeschaald binnen de calamiteitenorganisatie. In de betreffende hoofdstukken wordt nader ingegaan op de specifieke situatie en veiligheid van de primaire waterkeringen. Het gaat om de volgende scenario’s: Waddenzeekering (hst. 3), IJsselmeerkering (formele regeling) (hst.4) en de informele regeling m.b.t. IJsselmeerkering (hst. 5).


7


8

3. Scenario Waddenzeekering 3.1 Algemeen Dit scenario heeft betrekking op de Waddenzeekering van Wetterskip Fryslân op de vaste wal van Friesland. Het bestrijdingsplan bevat de organisatie en aanpak van de dijkbewaking en bestrijdingsmethodiek van Wetterskip Fryslân bij verschillende fasen en de bij een(dreigende) calamiteit in te schakelen aanvullende ondersteuning. De Waddenzeekeringen van Terschelling, Ameland, de dijkring op Schiermonnikoog en de IJsselmeerkering bezitten een eigen bestrijdingsplan primaire waterkeringen. De Waddenzeekering vormt een onderdeel van de dijkring Friesland-Groningen (dijkring nr. 6). De dijken van deze dijkring zijn, overeenkomstig de in de Wet op de waterkering aangegeven veiligheidsnorm, berekend op een gemiddelde overschrijdingskans van de hoogwaterstand van 1/4000 per jaar. De daarbij behorende waterstand bedraagt voor Harlingen N.A.P. + 4.95 m. De tot nu toe hoogst bekende stormvloeden hebben in Harlingen een hoogte bereikt van ca. N.A.P. + 3,70 m (overschrijdingskans van ca. 1/20 per jaar, opgetreden in 1954, 1976 en 1990). Daarbij ontstond vrijwel geen schade. Naarmate de stormvloedhoogte groter wordt zal de kans op schade toenemen. De kans op bezwijken van de waterkering tengevolge van stormvloeden is echter klein. De hoogst gemeten waterstand tijdens de stormvloed in het stormseizoen 2013/2014 bedroeg N.A.P. + 3.72 m (6/12/2013) bij Lauwersoog Het bewakingsgebied dat onder de werking van dit bestrijdingsplan valt strekt zich uit vanaf de Afsluitdijk tot Lauwersoog. Voor een doelmatige bewaking is de Friese kust verdeeld in 5 kustvakken met elk een dijkpost, 4 daarvan zijn ondergebracht in een dijkmagazijn en 1 in een steunpunt van de muskusrattenbestrijding van Wetterskip Fryslân. Dijkvak 5 is opgedeeld in 2 bewakingstrajecten

1. 2. 3.

Kustvak Afsluitdijk - Harlingen (TH sluizen) Harlingen (TH sluizen) - Westhoek Westhoek - Noorderleegpolder

Dijkpost Zurich (steunpunt Mura) Roptazijl Boonweg

4. 5 1. 5 2.

Noorderleegpolder - Veerdam Holwerd Ferwert Veerdam Holwerd - Lauwersoog Ternaard Moddergat (hmp 51,85)-Lauwersoog Ternaard

Lengte 9,4 km 14,8 km 13,2 km 15,0 km

1 0,8 km 10,0 km ---------73,2 km

3.2 Maatgevende indicatoren Het Watermanagementcentrum Nederland (WMCN-kust) van Rijkswaterstaat informeert bij stormvloeddreiging de waterkeringbeheerders. Zij geeft waarschuwingen en inlichtingen met betrekking tot de te verwachten en optredende hoge vloeden en stormvloeden. De WMCN – kust maakt gebruik van de door het KNMI opgemaakte waterstandverhogingen. De WMCN – kust heeft het in Nederland door de zee bedreigde kustgebied in sectoren ingedeeld: Schelde, Westholland, Den Helder, Harlingen en Delfzijl. De sector Harlingen omvat het kustgedeelte Afsluitdijk - Lauwersoog met Harlingen als Basisstation. De WMCN – kust streeft er naar de waarschuwingen of alarmeringen telefonisch, ca. 12 uur voor hoogwater, door te geven aan de Calamiteitentelefoon van de wachtdienst dijkbewaking Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

9

van cluster Beheer van Wetterskip Fryslân. Na het passeren van het hoogwater vervalt de waarschuwing en volgt zonodig voor het volgende hoogwater een nieuwe waarschuwing. De WMCN – kust kent twee peilen, te weten het waarschuwingspeil (W-peil) en het alarmeringspeil (A-peil). Voor de sector Harlingen gelden daarbij de volgende waterstanden: Waarschuwingspeil (W-peil) N.A.P. + 2,70 m Alarmeringspeil (A-peil) N.A.P. + 3,30 m Het ANP maakt via radio en televisie bekend in welke sectoren dijkbewaking is afgekondigd. Ook op teletekst wordt dit bekend gemaakt. De actuele waterstand kan worden gevolgd op teletekst pagina 720. Op internet http://www.meetadvisdienst.nl wordt zodra het WMCN – kust actief is daarvan melding gemaakt. Tevens worden de verwachte hoogwaterstanden van de Basisstations gepresenteerd. Ook wordt gemeld of er voor een sector een (voor)waarschuwing of alarmering van kracht is.

3.3 Fasering De in dit bestrijdingsplan gehanteerde fasering sluit aan bij het calamiteitenplan van Wetterskip Fryslân. Bij de fasering van de dijkbewaking wordt door Wetterskip Fryslân uitgegaan van de door het WMCN - kust verwachte waterstandoverschrijdingen te Harlingen:    

Fase 1: waarschuwingspeil (W-peil) Fase 2: alarmeringspeil (A-peil) Fase 3: kans op schade, overstroming of dijkdoorbraak Fase 4: opschaling van de Veiligheidsregio naar Grip 4

NAP + 2,70 m; NAP + 3,30 m; NAP + 4,00 m.

De dijkbewaking langs de Waddenzeekering wordt beëindigd nadat het OT, hiertoe het bericht heeft gegeven. In de onderstaande paragrafen wordt per fase een korte toelichtende beschrijving gegeven de situatie en de bestrijdingsstrategie in het algemeen.

3.3.1 Pré AC Als door de WMCN-kust gewaarschuwd wordt voor een hoge waterstand op de Waddenzee kan er een zogenaamde pré AC worden ingesteld. Tevens kan een pré AC worden ingesteld bij mogelijke media aandacht, maatschappelijke aandacht en bestuurlijke gevoeligheid. De AC-coördinator, de communicatieadviseur, de coördinator crisisbeheersing en de operationeel leider komen bijeen om de situatie en de verwachte ontwikkelingen te bespreken. Wetterskip Fryslân is op die manier voorbereid om een goede interne en externe informatievoorziening te organiseren. Tevens kan bekeken worden welke maatregelen moeten/kunnen worden genomen om overlast zoveel mogelijk te beperken en wanneer verwacht wordt dat opgeschaald wordt naar fase 1.

3.3.2 Fase 1 (verwachte waterstand hoger dan NAP + 2,70 m) Situatie Fase 1 gaat in als de WMCN-Kust overschrijding van het Waarschuwingspeil verwacht (waterstandverhoging van meer dan ca. 1,50 à 1,70 m).


10

Maatregelen  De calamiteitentelefoon van cluster Beheer (wachtdienst dijkbewaking) wordt gebeld door het WMCN – kust in verband met de verwachte waterstand;  De coördinator ACW bepaalt of, en zo ja, wanneer het AC wordt ingesteld en koppelt dit terug met de Operationeel leider;  De coördinator ACW belt de leden van het actiecentrum en deelt de stand van zaken mee.  De coördinator ACW belt de vijf Hoofden Dijkposten (HD) over fase 1 bij een voorspelling van een waterstand hoger dan NAP + 2,80 m (bijlage 1.5);  De Hoofden Dijkposten bellen en informeren hun bewakingsteams (bijlage 1.5). Vanaf NAP + 3.00 m worden de dijkposten bezet en dan wordt er beperkt gepatrouilleerd onder leiding van de HD;  De coördinator ACW belt naar de keersluis te Harlingen (bijlage 1.2);  De coördinator ACW belt naar de Tjerk Hiddessluis te Harlingen (bijlage 1.2);  De coördinator ACW belt de afdeling Beheer (wachtdiensttelefoon Noord-west) over sluiting schuiven gemalen Ropta – Zwarte Haan;  De coördinator ACW zorgt ervoor dat de dijkstrekkingen in bijlage 19 extra worden geïnspecteerd.  De interne communicatiemiddelen worden getest na bezetting van de dijkposten bij een voorspelling van een waterstand hoger dan NAP + 3.00 m;  Als de Veiligheidsregio Fryslân ook opschaalt, dan neemt de OvDW zitting in het COPI;  De coördinator ACW belt de volgende personen over opschaling naar fase 1, danwel afschaling naar fase 0 : o De dijkgraaf (de dijkgraaf informeert de DB-leden) o De operationeel leider  De operationeel adviseur ACW informeert de volgende personen over fase 1, danwel afschaling naar fase 0 o de clustermanager Beheer Watersystemen o de manager Water o de communicatieadviseur o de coördinator crisisbeheersing o ICT o Veiligheidsregio Fryslân (Pikethebbende Operationeel Leider ).De Veiligheidsregio Fryslân informeert de betreffende gemeenten. o De receptiemedewerkers en facilitaire zaken. o Noorderhavendam, Westra (zie bijlage 1.4) o Keersluis Harlingen (gemeente) o Tjerk Hiddessluis Harlingen (provincie) o Cluster Beheer, wachtdienst gemalen  Het ACW overlegt over de situatie en de informatiecoördinator legt dit vast in het CMS.  De waterstands- en weersontwikkelingen worden voortdurend gevolgd;  In deze fase betrokken derden worden door het ACW gewaarschuwd;  Enkele waterkerende objecten in de primaire waterkering worden gecontroleerd op afsluiting in opdracht van het ACW;  De coördinator ACW controleert of alle acties zijn uitgevoerd (terugkoppeling);  De communicatieadviseur van Wetterskip Fryslân informeert desgewenst de media. Alarmeren en informeren Aan het eind van dit hoofdstuk is een telefoonlijst opgenomen voor AC, OT en BT . Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

11

3.3.3 Fase 2 (verwachte waterstand hoger dan NAP + 3,30 m) Situatie Fase 2 gaat in als de WMCN – Kust overschrijding van het Alarmeringspeil verwacht (waterstandverhoging van meer dan ca. 2,10 à 2,30 m). Deze fase kan volgen op fase 1 of kan meteen worden ingesteld op grond van de waarschuwing van het WMCN - kust. Als er meteen wordt overgegaan tot instellen van fase 2, moeten de acties benoemd bij fase 1 nog worden uitgevoerd. Maatregelen  De calamiteitentelefoon van cluster Beheer (wachtdienst dijkbewaking) wordt gebeld door WMCN – kust in verband met de verwachte waterstand;  De coördinator ACW informeert de operationeel leider over fase 2;  De operationeel leider informeert dijkgraaf over fase 2;  De operationeel leider roept het OT bijeen voor overleg;  De coördinator ACW licht het gedeeld waterbeeld toe in het OT;  Het OT vergadert en de informatiecoördinator legt dit vast in het CMS;  Het AC voert zonodig bestrijdingsmaatregelen uit op basis van besluiten uit het OT;  De coördinator ACW belt de vijf Hoofden Dijkposten over fase 2 (bijlage 1.5)  De dijkposten worden voor zover nodig bezet door HD en bewakingsteams en er wordt intensief gepatrouilleerd;  De interne communicatiemiddelen worden getest;  De coördinator ACW belt de CPO (ers) i.v.m. “beschikbaar houden” voor fase 3.  De coördinator ACW zorgt ervoor dat de dijkstrekkingen in bijlage 19 extra worden geïnspecteerd.  Indien een hogere waterstand dan NAP + 3,70 meter wordt voorspeld waarschuwt de algemeen adviseur de leidingbeheerders (bijlage 1.3);  De operationeel leider informeert de Pikethebbende Operationeel Leider van de Veiligheidsregio Fryslân (bijlage 1.1) over de situatie (fase 2) en de getroffen (voorzorgs/bestrijdings)maatregelen. De veiligheidsregio Fryslân informeert de betreffende gemeenten.  De operationeel leider informeert het WMCN - kust over fase 2;  De operationeel leider informeert de Veiligheidsregio Fryslân over afschaling naar fase 1 danwel opschaling naar fase 3. De Veiligheidsregio informeert de betrokken gemeenten;  De waterkerende objecten in de primaire waterkering worden afgesloten en/of gecontroleerd op afsluiting.  De ontwikkelingen van waterstand en het weer worden voortdurend gemonitoord;  Het AC en het OT controleren of alle acties zijn uitgevoerd (terugkoppeling);  De communicatieadviseur van Wetterskip Fryslân informeert desgewenst de media. Alarmeren en informeren Aan het eind van dit hoofdstuk is een telefoonlijst opgenomen voor AC, OT en BT .

3.3.4 Fase 3 (verwachte waterstand hoger dan NAP + 4,00 m) en in geval van overstromen of bezwijken van de waterkering Situatie Fase 3 gaat in wanneer het water ruim boven de hoogst bekende waterstand stijgt. Bij verder toenemende stormvloedhoogte neemt de kans op schade toe en bij het overschrijden van de maatgevende hoogwaterstanden dreigt overstromen of bezwijken van de waterkering of vindt dit daadwerkelijk plaats. Het achter de waterkering gelegen land overstroomt. Er is sprake van een directe levensbedreiging voor mens en dier en van aantasting van goederen. Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

12

Maatregelen  De operationeel leider adviseert de dijkgraaf, in overleg met de coördinator ACW, over instellen fase 3;  De dijkgraaf roept BT bijeen;  Het BT vergadert en de informatiecoördinator legt dit vast en het CMS;  Het OT en AC handelen conform besluiten uit het BT;  De operationeel leider informeert het WMCN - kust over fase 3;  Het OT geeft (opdracht) toestemming aan het ACW over de inzet van ondersteunende bedrijven en het door ACW instrueren van leidingbeheerders om objecten en leidingen af te sluiten (bijlage 1.4 en 1.3);  De CPO neemt op bedreigde locatie de rol van het Hoofd Dijkpost over;  Openingen in secundaire waterkeringen worden afgesloten;  De coördinator ACW zorgt ervoor dat dijkstrekkingen in bijlage 19 extra worden geïnspecteerd.  De regeling verkeersmaatregelen in bedreigd kustgebied wordt na overleg met de betrokken gemeente ingesteld (actie door algemeen adviseur);  Zonodig wordt personeel van de ondersteunende aannemingsbedrijven toegevoegd aan de bewaking/bestrijdingteams;  Zonodig worden de bestrijdingsteams en ondersteunende aannemingsbedrijven ingezet om de aangetaste of bezweken waterkering te herstellen;  De dijkgraaf informeert – de provinciale gedeputeerde voor water en de CdK over de situatie (fase 3) en de getroffen (voorzorgs/bestrijdings)-maatregelen;  De dijkgraaf informeert de Pikethebbende Operationeel Leider van de Veiligheidsregio Fryslan (bijlage 1.1) over de situatie (fase 3) en de getroffen (voorzorgs/bestrijdings)maatregelen. De Veiligheidsregio Fryslân informeert de betreffende gemeenten.  De dijkgraaf informeert OT en de Veiligheidsregio Fryslân over afschaling naar fase 2:  De ontwikkelingen van waterstand en het weer worden voortdurend gemonitoord.  De leidingbeheerders dienen de leidingen af te sluiten (algemeen adviseur)(bijlage 1.3);  Alle betrokken instanties worden door de operationeel leider op de hoogte gesteld van het instellen van fase 3 en worden regelmatig geïnformeerd over de actuele ontwikkelingen;  Bij dreigend gevaar voor overstroming of bezwijken van de waterkering schaalt de Veiligheidsregio op. Het opperbevel ligt bij de betrokken burgemeester;  De bewoners en gebruikers van het in potentie bedreigde gebied worden door het gemeentebestuur op de hoogte gehouden van ontwikkelingen. Bij dreigend gevaar voor overstroming of bezwijken van een waterkering ontvangen zij opdracht tot en informatie over een eventuele evacuatie van de burgemeester;  Het AC, OT en BT controleren of alle acties zijn uitgevoerd (terugkoppeling);  De communicatieadviseur van Wetterskip Fryslân informeert desgewenst de media. Alarmeren en informeren Aan het eind van dit hoofdstuk is een telefoonlijst opgenomen voor AC, OT en BT.

4.3.5 Fase 4 Als de Veiligheidsregio bij een water gerelateerde calamiteit opschaalt naar GRIP 4,omdat de effecten van een calamiteit de gemeentegrenzen overschrijden, wordt door de Veiligheidsregio een RBT (Regionaal Beleidsteam) ingesteld met aan het hoofd de voorzitter van de Veiligheidsregio (de burgemeester van Leeuwarden of één van de DB-leden van de Veiligheidsregio). Wetterskip Fryslân Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

13

schaalt ook op naar fase 4 en de dijkgraaf van WF gaat naar het RBT en de loco-dijkgraaf neemt zijn rol over in het BT van WF. WF blijft verantwoordelijk voor de wijze waarop zijn eigen processen worden uitgevoerd.

Afschaling (fase 1, 2 en 3) Bij afschaling moeten alle intern en extern betrokkenen daarvan op de hoogte worden gesteld. De woordvoerder/voorlichter van Wetterskip Fryslân stelt desgewenst de media op de hoogte. Ook de keersluis/coupure gemeente Harlingen, De Tjerk Hiddessluizen (provincie) en de wachtdienst gemalen van WF worden door het AC op de hoogte gesteld.

3.4 Aangrenzende waterkeringbeheerder Waterschap Noorderzijlvest De dijkring Friesland-Groningen wordt beheerd door Wetterskip Fryslân voor het Friese gedeelte tot de spuisluizen te Lauwersoog. De spuisluizen en de oostelijk daarvan gelegen waterkering worden bewaakt door Waterschap Noorderzijlvest. Centrale post bevindt zich in het waterschapshuis te Groningen. Indien een (dreigende) dijkdoorbraak zich voordoet, zal Waterschap Noorderzijlvest door de algemeen adviseur worden geïnformeerd (050 – 3048911).

4.5 Telefoonlijst alarmering scenario Waddenzeekering De WMCN – kust waarschuwt Wetterskip Fryslân volgens onderstaand overzicht. Tijdens kantooruren Calamiteitentelefoon Kantoor fax NN telefoon (cal. ruimte) NN fax (cal. ruimte) NN telefoon (V.d. Tilzaal)

Buiten kantooruren Calamiteitentelefoon e

1 bgg thuis e 2 bgg thuis e 3 bgg thuis

Tijdens en buiten kantooruren Piket opening kantoorgebouw WF (24/7) Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

waarschuwing/alarmering bestemd voor Cluster Beheer Wachtdienst dijkbewaking Wetterskip Fryslân Afd. Watersysteem- en waterketenbeheer

J. Wolters P. Lieverdink J. Regeling

AC coördinator AC coördinator Coördinator crisisbeheersing

Cluster Beheer

Wachtdienst dijkbewaking


AC-coördinator AC-coördinator Coördinator crisisbeheersing

Alarmering bestemd voor: Wetterskip Fryslân

14

Receptie WF Gebieds/Boezembeheerder (24/7)

Boezembeheerder (piket)

Calamiteitentelefoon dijkbewaking (24/7)


Vlieland (24/7) Ameland (24/7) Terschelling (24/7) Schiermonnikoog (24/7)

Piet van der Hoek Calamiteiten tel. Ameland Calamiteiten tel. Terschelling Calamiteitentel. Schiermonnikoog (V.d. Lee)

Manager Water

Hans Hiemstra

Clustermanager Beheer Watersystemen

Henk Flikkema

Operationeel leider

Micha van Akkeren Joost Cammeraat Hans Hiemstra

Communicatieadviseurs

perstelefoon Hanneke Nieuwenhuis Mirjam Spaans Michiel Zijlstra Marjan Hoogeveen

Coördinator crisisbeheersing

Jan Regeling

Dijkgraaf

Paul van Erkelens

ICT

Consignatietelefoon ICT (werkdagen 19.00-23.00, weekend 7.00 23.00) Teamleider ICT Andre Tinga

Milieu Alarm Nummer (24/7) Fax WF

Fax algemeen

NN telefoon V.d. Tilzaal NN calamiteitencentrum NN fax calamiteitencentrum NN Ameland NN Terschelling NN Schiermonnikoog (gemeentewerken)

Noodnet nummers

Pikethebbende Operationeel Leider van de Veiligheidsregio Fryslân (24/7) Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

15

Meldkamer Noord Nederland (24/7)

Melding calamiteiten

WMCN - kust

Waterkamer

RCC

ROT RBT

Veiligheidsregio Fryslân Waterschap Noorderzijlvest

Provincie Fryslân Noodnet provincie Fryslân Provinciale gedeputeerde voor water, CdK

3.6 Regeling verkeersmaatregelen bij dreigende overstromingen Wetterskip Fryslân stelt de Veiligheidsregio Fryslân op de hoogte van de ingestelde bewakingsfase. De Veiligheidsregio waarschuwt de kustgemeenten en informeert de Politie Noord Nederland Bij dreigende schade aan de waterkering of overstroming (in fase 3) kunnen door Wetterskip Fryslân ter aanvullende ondersteuning aannemingsbedrijven worden ingeschakeld. Deze bedrijven komen met materieel en personeel naar de zeedijk teneinde, zodra er sprake is van schade, zo spoedig mogelijk over te kunnen gaan tot herstel van de waterkering. Het inschakelen van deze aannemingsbedrijven en de intensiteit van het hulpverlenend verkeer is afhankelijk van de ernst van de situatie. In verband met de verkeersstroom kan Wetterskip Fryslân in het kustgebied verkeersmaatregelen laten nemen door de betreffende gemeenten in samenwerking met de politie. De betreffende gemeente(n) stelt (stellen) in overleg met de Politie Noord Nederland en het waterschap vast in welk kustgedeelte de regeling in werking moet worden gesteld en stelt RBT in Drachten op de hoogte. Doel van de verkeersmaatregelen bij (dreigende) overstroming is het voorkomen dat de deels smalle wegen in het kustgebied geblokkeerd raken. De verkeersmaatregelen voorzien in:  het afsluiten van de wegen in de kuststreek ter wering van het verkeer dat wordt veroorzaakt door nieuwsgierig publiek;  het regelen van routes en rijrichtingen voor vrachtvervoer t.b.v. dijkversterking of -herstel op voornoemde afgesloten wegen;  het afstemmen van verkeersmaatregelen t.b.v. van hulpverlening aan de zeedijk met verkeersmaatregelen t.b.v. evacuatie. De regeling heeft betrekking op de zeewering in de volgende kustgemeenten:  Harlingen; Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

16

   

Franekeradeel; Het Bildt; Ferwerderadiel; Dongeradeel.

Om de hulpverlening bij bestrijding van de schade aan de waterkering zo effectief mogelijk te laten verlopen, wordt er samengewerkt met de vijf genoemde gemeenten, de Politie Noord Nederland , de Veiligheidsregio Fryslân en Wetterskip Fryslân. De operationele aansturing van de regeling vindt plaats vanuit De Meldkamer Noord Nederland te Drachten (tel. 088 – 0230548). Als bijlage is de Overzichtskaart Verkeersmaatregelen bij (dreigende) overstroming opgenomen. Op deze kaart zijn de locaties aangegeven waar de verkeersborden, politieposten en afzethekken geplaatst moeten worden. Tevens zijn op de kaart de (verplichte) rijrichtingen, de steunpunten van Wetterskip Fryslân en de gemeentegrenzen aangegeven. In de hieronder beschreven matrix worden de taken en acties van de betrokken partijen weergegeven. Taken / Acties Verkeersborden en materieel stand-by houden Terugkoppeling regeling met eigen regelingen en plannen Inzetten dijkwachten en hulpverlenende aannemingsbedrijven Instellen routes / rijrichting en plaatsen borden Afzetten toegangswegen Politieposten bezetten Bestrijding (eventuele) dijkdoorbraak Inzetten aannemers Instrueren vrachtwagens en aannemers Coördineren dijkverzwaringsen/of herstelmaatregelen Verwijderen rijrichting, routes en opheffen afzettingen Opheffen politieposten Beëindiging acties

Wetterskip

Gemeente(n) Politie X

Provincie

Brandweer

X

X

X

X

X

X

X X X X X X X X

X

X

X X

Elke gemeente is verantwoordelijk voor de middelen welke zij moet inzetten bij het regelen van het verkeer bij (dreigende) overstroming. In de onderstaande tabel wordt per gemeente een overzicht gegeven van het materieel wat stand-by moet staan i.v.m. de Regeling Verkeersmaatregelen bij (dreigende) overstroming.


17

Materieel

Gemeente Gemeente Gemeente Harlingen Franekeradeel Het Bildt

Afzethekken Verkeersbord C1 (Gesloten in beide 4 richtingen) Wit bord 450 x 200 mm met zwarte 4 richtingspijl

Gemeente Ferwerderadiel

Gemeente Dongeradeel

4 sets

1 set

16

17

22

7

12

23

16

16

Verkeersbord met tekst

2

Politiepost

1

2

4

7

2

Afzetlint

1

1

1

1

1


18

4. Scenario IJsselmeerkering (formele regeling)

4.1 Algemeen Dit bestrijdingsplan heeft betrekking op de IJsselmeerkering van Wetterskip Fryslân op de vaste wal van Friesland. Het bestrijdingsplan bevat de organisatie en aanpak van de dijkbewaking en bestrijdingsmethodiek van Wetterskip Fryslân bij verschillende dijkbewakingsfasen en de bij een(dreigende) calamiteit in te schakelen aanvullende ondersteuning. Een aantal dijkvakken rond het IJsselmeer voldeed niet aan de gestelde veiligheidsnormen. Dit is in 1986 voor het Rijk aanleiding geweest een waarschuwingssysteem voor dreigende hoge waterstanden in het leven te roepen: de Waarschuwingsdienst Dijken IJsselmeer (WDIJ) opererend vanuit het permanent bezette Berichtencentrum van Rijkswaterstaat, dienst binnenwateren / RIZA te Lelystad. De WDIJ kent twee regelingen: 



de formele regeling uitsluitend werkzaam voor die primaire hoofdwaterkeringen langs het IJsselmeer die niet aan de gestelde normen voldeden. Deze dijkvakken zijn op de vereiste sterkte gebracht, of uit de toetsing blijkt dat ze voldoen. Het systeem van waarschuwen blijft gehandhaafd; een informele regeling met waarschuwing aan belanghebbenden bij dreigende, gevaarlijke hoge waterstanden voor buitendijkse gebieden zoals bewoonde buitenpolders, haven- en industrieterreinen, campings en jachthavens. De informele regeling ”Buitendijkse gebieden IJsselmeerkust” wordt beschreven in hoofdstuk 6.

In de taakstelling van de bij de WDIJ betrokken overheden zijn twee hoofddoelen te onderkennen:  

de zorg voor het keren van het IJsselmeerwater; de zorg voor de veiligheid van de aanwezige bevolking in de buitendijkse gebieden en bij (dreigende) dijkdoorbraak.

De zorg voor de kering van het IJsselmeerwater berust in Friesland bij Wetterskip Fryslân en Waterschap Zuiderzeeland. In het betreffende gebied ligt een aantal kunstwerken met waterkerende elementen . De provincie Fryslân (district Sneek van de hoofdgroep Wegen en Kanalen) heeft hier de Prinses Margrietsluis in beheer en het Wetterskip Fryslân het Woudagemaal en de inlaat bij de Teroelsterkolk. De gemeente Lemsterland beheert de Lemstersluis en de Riensluis.

4.1.1 Waterstaatkundige situatie formele regeling Voor de primaire waterkeringen gevaarlijke situaties ontstaan op het IJsselmeer door combinatie van een op dat moment aanwezige gemiddelde waterstand op het IJsselmeer en diverse mogelijkheden voor stormen qua windkracht, windrichting en duur. De wind veroorzaakt hogere waterstanden dan de gemiddelde voor de bedreigde dijken, alsmede een van de lokale situatie afhankelijke golfaanval. Voor de dijken gevaarlijke situaties kunnen niet alleen voorkomen bij hoge gemiddelde IJsselmeerstanden doch ook bij het winter streefpeil van NAP - 0,40 m. Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

19

4.2 Maatgevende indicatoren Op grond van vastgestelde veiligheidscriteria is door Rijkswaterstaat een flexibel rekensysteem van combinaties van meerpeil en windkracht en windrichting ontworpen waarbij de waarschuwingen worden uitgebracht. Hiervan geeft de stormroos het resultaat voor het gemiddelde IJsselmeerpeil op streefpeil NAP - 0,40 m en op NAP - 0,00 m. Voor de sector Lemmer kunnen de volgende waarschuwingen worden verwacht : bij NAP - 0,40 m: wind:

west zuidwest zuid-zuidwest

12 Bf 11 Bf 12 Bf

bij NAP 0,00 m:

west west-zuidwest zuidwest zuid

10 Bf 11 Bf 11 Bf 12 Bf

wind:

(windkracht in Beaufort (zie ook bijlage 15) en gemiddeld aanwezig gedurende 1 uur) Het gaat hier om uitzonderlijk hoge windsnelheden in combinatie met lange duur die tot de zeldzame verschijnselen worden gerekend. Bij hogere gemiddelde IJsselmeerstanden worden de windsnelheden minder uitzonderlijk doch maakt de combinatie met de hoge waterstand dat ook daar het verschijnsel zeldzaam is. Waarschuwingen voor de sector Lemmer zullen dan ook minder dan gemiddeld 1 x per 10 jaar voorkomen. Het voorspellen van de hoogte van de golfoploop tegen de dijken en vooral het tijdstip van voorkomen van de hoogste stand is aanmerkelijk meer onzeker dan bij het voorspellen van hoge stormvloedstanden voor de zeedijken. De waarschuwingen worden door WDIJ per sector middels het berichtencentrum te Lelystad telefonisch doorgegeven aan:  

de coördinator ACIJ van Wetterskip Fryslân (sector Lemmer) i.v.m. dijkvakken 13,14,15; en de calamiteitentelefoon van cluster B en O van afdeling PKM(3002)

Het waarschuwingsbericht vermeldt voor welke dijkvakken de waarschuwing geldt en het daar verwachte stormpeil. Het stormpeil is gedefinieerd als de verwachte hoogte van de golfoploop tegen de betreffende dijkvakken. Deze maat kan hoger zijn dan de kruinhoogte ter plaatse. De coördinator ACIJ van Wetterskip Fryslân geeft het waarschuwingsbericht door aan:  

de gemeente Lemsterland ; de Meldkamer Fryslân.

4.3 Fasering De in dit bestrijdingsplan gehanteerde fasering sluit aan bij het Calamiteitenplan van Wetterskip Fryslân. Bij de fasering van de dijkbewaking wordt door Wetterskip Fryslân uitgegaan van de door WDIJ voorspelde waterstanden. Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

20

   

Fase 1: beperkte bewaking bij een voorspelling van de waterstand op één of meerdere meetpunten Fase 2: uitgebreide bewaking bij een hogere voorspelling van de waterstand dan in fase 1 op één of meerdere meetpunten Fase 3: ernstige beschadiging van de dijk en bij (dreigende) doorbraak. Fase 4: opschaling van de Veiligheidsregio naar fase 4

De dijkbewaking langs de IJsselmeerkust wordt beëindigd nadat het OT, hiertoe het bericht heeft gegeven. In de onderstaande paragrafen wordt per fase een korte toelichtende beschrijving gegeven de situatie en de bestrijdingsstrategie in het algemeen.

4.3.1 Pré AC Als door de WDIJ gewaarschuwd wordt voor een hoge waterstand op het IJsselmeer kan er een zogenaamde pré AC worden ingesteld. Tevens kan een pré AC worden ingesteld bij mogelijke media aandacht, maatschappelijke aandacht en bestuurlijke gevoeligheid. De AC-coördinator, de communicatieadviseur, de coördinator crisisbeheersing en de operationeel leider komen bijeen om de situatie en de verwachte ontwikkelingen te bespreken. Wetterskip Fryslân is op die manier voorbereid om een goede interne en externe informatievoorziening te organiseren. Tevens kan bekeken worden welke maatregelen moeten/kunnen worden genomen om overlast zoveel mogelijk te beperken en wanneer verwacht wordt dat opgeschaald wordt naar fase 1.

4.3.2 Fase 1 (voorspelde waterstanden)) Situatie Fase 1 gaat in bij een voorspelling van hogere waterstanden op de volgende meetpunten: Makkum + 1.00 N.A.P. Stavoren + 0.70 N.A.P. Lemmer + 1.30 N.A.P. Maatregelen  De calamiteitentelefoon van de cluster Beheer (wachtdienst dijkbewaking)wordt gewaarschuwd door WDIJ in verband met de verwachte waterstand;  De coördinator ACIJ bepaalt wanneer het AC wordt ingesteld en koppelt dit terug met de operationeel leider;  Als de Veiligheidsregio Fryslân ook opschaalt, dan neemt de OvDW zitting in het COPI;  De algemeen adviseur informeert de volgende personen over fase 1, fase 2 of afschaling naar fase 0 o de clustermanager Beheer Watersystemen o de manager Water, o de coördinator crisisbeheersing, o de communicatieadviseur WF o ICT o Veiligheidsregio Fryslân (Pikethebbende Operationeel Leider ) De Veiligheidsregio Fryslân informeert de betreffende gemeenten o De receptiemedewerkers en facilitaire zaken Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

21



          

De coördinator ACIJ informeert de volgende personen over fase 1, fase 2 of afschaling naar fase 0 o het Hoofd Dijkpost (HD) (bijlage 6.5); o de dijkgraaf (de dijkgraaf informeert de DB leden) o de operationeel leider Het Hoofd Dijkpost belt zijn bewakingsteam (bijlage 6.5) en laat de dijkposten bezetten en zorgt dat er beperkt gepatrouilleerd ; De coördinator ACIJ belt naar alle waterkerende objecten ter sluiting (bijlage 6.2); De interne communicatiemiddelen worden getest; Het ACIJ vergadert en legt dit vast in het CMS; De waterstands- en weersontwikkelingen worden voortdurend gemonitoord en de waterhoogten en de golfoploop worden regelmatig opgenomen; De golfoploop dient in meters (verticaal) t.o.v. de kruin te worden bepaald; De golfhoogte wordt geschat bij de waargenomen waterhoogte. Indien golfoverslag wordt geconstateerd dit eveneens vastleggen met de plaats en hoe vaak per tijdseenheid. De in deze fase betrokken derden worden door de algemeen adviseur gewaarschuwd; Alle kunstwerken in de betreffende dijkvakken worden gecontroleerd afgesloten; De coördinator ACIJ controleert of alle acties zijn uitgevoerd (terugkoppeling); De communicatieadviseur van Wetterskip Fryslân informeert desgewenst de media

Alarmeren en informeren Aan het eind van dit hoofdstuk (par. 5.5) is een telefoonlijst opgenomen voor AC, OT en BT.

4.3.2 Fase 2 (voorspelde waterstanden) Situatie Fase 2 gaat in bij een voorspelling van hogere waterstanden op de volgende meetpunten: Makkum +1.20 N.A.P. Stavoren +0.85 N.A.P. Lemmer +1.50 N.A.P. Deze fase kan volgen op fase 1 of kan meteen worden ingesteld op grond van de waarschuwing van WDIJ. Als er meteen wordt overgegaan tot instellen van fase 2, moeten de acties benoemd in fase 1 nog worden uitgevoerd. Maatregelen  De calamiteitentelefoon van cluster Beheer van afdeling Watersysteem- en Waterketenbeheer wordt gewaarschuwd door WDIJ in verband met de verwachte waterstand;  De coördinator ACIJ informeert de operationeel leider over fase 2;  De operationeel leider informeert dijkgraaf over fase 2;  De operationeel leider roept het OT bijeen voor overleg;  De coördinator ACIJ licht het gedeeld waterbeeld toe in het OT;  Het OT vergadert en de informatiecoördinator legt dit vast in het CMS;  Het AC voert bestrijdingsmaatregelen uit op basis van besluiten uit het OT;  De coördinator ACIJ belt het Hoofd Dijkpost over fase 2 (bijlage 6.5);  De interne communicatiemiddelen worden getest;  De coördinator ACIJ belt naar alle waterkerende objecten ter sluiting (bijlage 6.2);  Vanuit de dijkposten wordt door de bewakingsteams intensief langs de dijk gepatrouilleerd; Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

22



        

De operationeel leider informeert de WDIJ, de de Pikethebbende Operationeel Leider van de Veiligheidsregio Fryslân (bijlage 6.1) over de situatie (fase 2, ) en de getroffen (voorzorgs/bestrijdings)-maatregelen. De Veiligheidsregio Fryslân informeert de betreffende gemeenten. De operationeel leider informeert de Veiligheidsregio Fryslân over afschaling naar fase 1 danwel opschaling naar fase 3. De Veiligheidsregio informeert de gemeenten; De kunstwerken in de primaire waterkering worden gecontroleerd op afsluiting; De ontwikkelingen van waterstand en het weer worden voortdurend gemonitoord; De waterhoogten en de golfoploop worden regelmatig opgenomen; De golfoploop dient in meters (verticaal) t.o.v. de kruin te worden bepaald; De golfhoogte wordt geschat bij de waargenomen waterhoogte. Indien golfoverslag wordt geconstateerd dit eveneens vastleggen met de plaats en hoe vaak per tijdseenheid; Opmeting van veekmerk; Het AC en OT controleren of alle acties zijn uitgevoerd (terugkoppeling); De communicatieadviseur van Wetterskip Fryslân informeert desgewenst de media.

Alarmeren en informeren Aan het eind van dit hoofdstuk (par. 5.5) is een telefoonlijst opgenomen voor AC, OT en BT.

4.3.3 Fase 3 (ernstige beschadiging of bezwijken van de waterkering) Situatie Fase 3 gaat in bij een voorspelling van de volgende waterstanden: Makkum +1.50 N.A.P. Stavoren + 1.00 N.A.P. Lemmer + 1.70 N.A.P. of bij constatering van ernstige beschadiging of overstroming van de waterkering. Bij verder toenemende waterstandhoogte neemt de kans op schade toe en bij het overschrijden van de maatgevende hoogwaterstanden dreigt overstromen of bezwijken van de waterkering of vindt dit daadwerkelijk plaats. Het achter de waterkering gelegen land overstroomt. Er is sprake van een directe levensbedreiging voor mens en dier en van aantasting van goederen. Personeel van de ondersteunende aannemingsbedrijven worden toegevoegd aan de bewaking/bestrijdingteams (Bij meerdere bedreigde kustvakken zijn meerdere bewaking/bestrijdingsteams ingesteld). Maatregelen  De operationeel leider adviseert de dijkgraaf, in overleg met de coördinator ACIJ over instellen fase 3;  De dijkgraaf roept BT bijeen;  Het BT neemt vergadert en de informatiecoördinator legt dit vast in het CMS;  De operationeel leider informeert de WDIJ over fase 3;  Het OT en AC handelen conform besluiten uit het BT;  Het OT instrueert het ACIJ over eventueel noodzakelijke inzet van ondersteunende bedrijven en het door ACIJ instrueren van leidingbeheerders om objecten en leidingen af te sluiten (bijlage 6.4 en 6.3 );  De CPO neemt op bedreigde locaties rol Hoofd Dijkpost over;  De dijkgraaf informeert de Pikethebbende Operationeel Leider van de Veiligheidsregio Fryslân (bijlage 6.1)over de situatie (fase 3) en de genomen (voorzorgs/bestrijdings-) maatregelen. De Veiligheidsregio Fryslân informeert de betreffende gemeenten. Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

23

 De dijkgraaf informeert OT en de Veiligheidsregio Fryslân over de afschaling naar fase 2. De Veiligheidsregio informeert de gemeenten.  Het patrouilleren langs de dijk wordt verder geïntensiveerd onder leiding van de CPO en de hulpverlenende aannemingsbedrijven wordt gevraagd personeel te leveren aan de bewaking/bestrijdingteams om te assisteren bij de bewaking/bestrijding en materieel stand-by te houden;  Het ACIJ draagt zorg dat materieel en personeel van aannemingsbedrijven worden gedirigeerd naar het Industrieterrein Lemsterhoek bij de Pr. Margrietsluis;  De bestrijdingsteams worden in combinatie met ondersteunende aannemingsbedrijven ingezet om de bezweken waterkering te herstellen onder leiding van HD / CPO;  De dijkgraaf informeert de provinciale gedeputeerde voor water over de situatie (fase 3) en de getroffen (voorzorgs/bestrijdings)-maatregelen;  De ontwikkelingen van waterstand en het weer worden voortdurend gemonitoord;  De leidingbeheerders dienen de leidingen af te sluiten (zie bijlage 6.3);  Alle betrokken instanties worden op de hoogte gesteld van het instellen van fase 3 en regelmatig geïnformeerd over de actuele ontwikkelingen;  Bij dreigend gevaar voor overstroming of bezwijken van de waterkering heeft opschaling naar de Veiligheidsregio plaats. Het opperbevel ligt bij de betrokken burgemeester;  De bewoners en gebruikers van het in potentie bedreigde gebied worden door het gemeentebestuur op de hoogte gehouden van ontwikkelingen. Bij dreigend gevaar voor overstroming of bezwijken van een waterkering ontvangen zij opdracht tot en informatie over een eventuele evacuatie van de burgemeester;  Het AC, OT en BT controleren of alle acties zijn uitgevoerd (terugkoppeling);  De communicatieadviseur van Wetterskip Fryslân informeert desgewenst de media. Alarmeren en informeren Aan het eind van dit hoofdstuk (par. 5.5)is een telefoonlijst opgenomen voor AC, OT en BT.

4.3.4 Fase 4 Als de Veiligheidsregio bij een water gerelateerde calamiteit opschaalt naar GRIP 4,omdat de effecten van een calamiteit de gemeentegrenzen overschrijden, wordt door de Veiligheidsregio een RBT (Regionaal Beleidsteam) ingesteld met aan het hoofd de voorzitter van de Veiligheidsregio (de burgemeester van Leeuwarden of één van de DB-leden van de Veiligheidsregio). Wetterskip Fryslân schaalt ook op naar fase 4 en de dijkgraaf van WF gaat naar het RBT en de loco-dijkgraaf neemt zijn rol over in het BT van WF. WF blijft verantwoordelijk voor de wijze waarop zijn eigen processen worden uitgevoerd.

Afschaling (fase 1, 2 en 3) Bij afschaling moeten alle en intern en extern betrokkenen daarvan op de hoogte worden gesteld. De communicatieadviseur van Wetterskip Fryslân stelt desgewenst de media op de hoogte.

4.4 Aangrenzende waterkeringbeheerder Waterschap Zuiderzeeland De dijkring Friesland-Groningen wordt voor het Friese gedeelte beheerd door Wetterskip Fryslân. Nabij de Lemstersluis te Lemmer sluit de dijkring aan op de dijkring Noordoostpolder welke wordt Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

24

beheerd door waterschap Zuiderzeeland. De Centrale Post bevindt zich in het waterschapshuis te Lelystad (bijlage 6.7) Indien een (dreigende) dijkdoorbraak zich voordoet, zal Waterschap Zuiderzeeland door de algemeen adviseur worden geïnformeerd. ( 0320 – 274911 (algemeen nummer, via een bandje wordt men verder geleid), NN 34397)

4.5 Alarmerings- en instructielijst scenario IJsselmeerkering De WDIJ waarschuwt Wetterskip Fryslân volgens onderstaand overzicht. Tijdens kantooruren Calamiteitentelefoon Kantoor fax NN telefoon (cal. ruimte) NN fax (cal. ruimte) NN telefoon (V.d. Tilzaal)

Buiten kantooruren Calamiteitentelefoon e

1 bgg thuis e 2 bgg thuis e 3 bgg thuis

Tijdens en buiten kantooruren Piket opening kantoorgebouw WF (24/7)

waarschuwing/alarmering bestemd voor Cluster Beheer Wachtdienst dijkbewaking Wetterskip Fryslân Afd. Watersysteem- en waterketenbeheer


AC coördinator AC coördinator Coördinator crisisbeheersing

Cluster Beheer



AC-coördinator AC-coördinator Coördinator crisisbeheersing

Alarmering bestemd voor: Wetterskip Fryslân

Receptie WF Gebieds/Boezembeheerder (24/7)

Boezembeheerder (piket)

Calamiteitentelefoon dijkbewaking (24/7)


Vlieland (24/7) Ameland (24/7) Terschelling (24/7) Schiermonnikoog (24/7)

Piet van der Hoek Calamiteiten tel. Ameland Calamiteiten tel. Terschelling Calamiteitentel. Schiermonnikoog (V.d. Lee)

Manager Water

Hans Hiemstra

Clustermanager Beheer Watersystemen

Henk Flikkema


25

Operationeel leider

Micha van Akkeren Joost Cammeraat Hans Hiemstra

Communicatieadviseurs

perstelefoon Hanneke Nieuwenhuis Mirjam Spaans Michiel Zijlstra Marjan Hoogeveen

Coördinator crisisbeheersing

Jan Regeling

Dijkgraaf

Paul van Erkelens

ICT

Consignatietelefoon ICT (werkdagen 19.00-23.00, weekend 7.00 23.00) Teamleider ICT Andre Tinga

Milieu Alarm Nummer (24/7) Fax WF

Fax algemeen

NN telefoon V.d. Tilzaal NN calamiteitencentrum NN fax calamiteitencentrum NN Ameland NN Terschelling NN Schiermonnikoog (gemeentewerken)

Noodnet nummers

Pikethebbende Operationeel Leider van de Veiligheidsregio Fryslân (24/7) Meldkamer Noord Nederland (24/7)

Melding calamiteiten

WMCN - kust

Waterkamer

RCC

ROT RBT

Veiligheidsregio Fryslân Waterschap Noorderzijlvest

Provincie Fryslân Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

26

Noodnet provincie Fryslân Provinciale gedeputeerde voor water, CdK


27


28

5. Scenario buitendijkse gebieden IJsselmeerkust

5.1 Algemeen Voor de waarschuwingsystematiek wordt vanaf 2011 een overslagparameter gehanteerd van 1,0 l/s/m in plaats van 0,1 l/s/m. Dit is conform de ontwerpeisen. De waarschuwingen voor de buitendijkse gebieden blijven gehandhaafd zoals ze waren, verder is het buitendijks gebied ‘De Lemmer bij de Sluisdijk’ toegevoegd Drempelwaarden WDIJ waarschuwingen voor dijkvakken/buitendijks gebied voor Wetterskip Fryslân vanaf 2011 De onderstaande tabel is een minimale samenvatting van de stormtabel op basis waarvan de WDIJ per 2011 waarschuwt. Uitgegaan is van een IJsselmeerpeil van -0,3 m NAP (debiet IJssel: 500 m3/s; debiet Vecht: 250 m3/s), bij een optredend hoger peil wordt eerder gewaarschuwd.

windrichting windkracht windsnelheid Dijkvakken, etc. 0 geen relevante windrichting 30 geen relevante windrichting 60 geen relevante windrichting 90 geen relevante windrichting 120 >36 m/s 150 10 28 m/s Buitendijks gebied, 36C 180

10

26 m/s

Buitendijks gebied, 36C

210

10

26 m/s


240

10

28 m/s


270

11

32 m/s

300 330

12 -

34 m/s >36m/s

Zowel buitendijks als dijkvak 4066 Buitendijks gebied, 35 -

overige

Voor dijkvakken vanaf windkracht 12, 34 m/s Voor dijkvakken vanaf windkracht 11, 30 m/s Voor dijkvakken vanaf windkracht 11, 30 m/s Voor dijkvakken vanaf windkracht 11, 30 m/s

Het instellen van WDIJ heeft de mogelijkheid geschapen ook waarschuwingen te doen uitgaan naar belanghebbenden bij gevaarlijk hoge waterstanden voor de buitendijkse gebieden langs de Friese IJsselmeerkust. Dit gaat vooral om:  Haven-, industrie- en recreatieterreinen: Breezanddijk, Makkum (tevens Holle Poarte), Workum, Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

29

Hindeloopen, Schuilenburg en Lemmer;  Buitenpolders: Makkumer Zuidwaard; 155 ha; kade NAP + 1,0 m;  Buitenpolders tussen Gaast / Workum, 705 ha; kade NAP + 0,9 m (bewoonde polder);  Tussen Oudemirdum en Lemmer: Huitebuursterbuitenpolder: 80 ha; kade NAP + 1,0 m;  Polder Buitenwallen: 38 ha; kade NAP + 1,3 m  Westelijke en Oostelijke Uitheiingpolder: 83 ha; kade NAP + 1,2 m;  Buitendijks gebied nr. 49 (bedrijventerrein) De Lemmer bij de Sluisdijk: 5 ha; met een kade van NAP +1,3 m. Het gaat in dit scenario om de waarschuwing van primair belanghebbenden voor gevaarlijke situaties in de buitendijkse gebieden. Dit is een verantwoordelijkheid van de betreffende gemeenten, omdat de betrokken gebieden buiten het beheersgebied van Wetterskip Fryslân liggen. Wetterskip Fryslân is overigens wel betrokken bij het beheer van een aantal gemalen die in de betreffende buitendijkse gebieden zijn gesitueerd.

5.2 Maatgevende indicatoren Wetterskip Fryslân kent voor dit scenario geen opschalingsfasering, omdat de betrokken gebieden buiten het beheersgebied van Wetterskip Fryslân liggen. In verband met de uiteenlopende omstandigheden waarbij de buitendijkse gebieden langs de Friese kust gevaar lopen is de waarschuwing door de WDIJ onderverdeeld in 2 sectoren: sector 2 en sector 7. Sector 2 – nummer 35 - Lemmer Havens Binnen kustvak Oudemirdum – Lemmer o Alarmering bij een verwachte waterstand van NAP + 0,91 meter o Kruinhoogte NAP + 1,4 meter Gemiddelde waterstand en wind: zuid-west tot west Waarschuwing indien: NAP - 0,40 m 11 à 12 Bf Waarschuwing indien: NAP + 0,00 m 10 à 11 Bf Waarschuwing indien: NAP + 0,20 m 10 Bf Sector 2 – nummer 49 - De Lemmer/Sluisdijk; Het gebied ligt grotendeels tegen de dijk van een andere dijkring. o Alarmering bij een verwachte waterstand van NAP + 0,87 meter o Kruinhoogte NAP + 1,3 meter Gemiddelde waterstand en wind: zuid-west tot west Waarschuwing indien: NAP - 0,40 m 9 à 10 Bft Waarschuwing indien: NAP + 0,00 m 8 à 9 Bft Waarschuwing indien: NAP + 0,20 m 7 à 8 Bft


30

Sector 7 – nummers 36A, 36B en 36C Binnen kustvak Makkum - Hindeloopen (Schuilenburg). Hindeloopen nr. 36A. o Alarmering bij een verwachte waterstand van NAP + 0,76 meter o Kruinhoogte NAP + 1,0 meter Geele Strand nr. 36B o Alarmering bij een verwachte waterstand van NAP + 0,59 meter o Kruinhoogte NAP + 0,9 meter Makkumer Zuidwaard nr. 36C o Alarmering bij een verwachte waterstand van NAP + 0,64 meter o Kruinhoogte NAP + 1,0 meter Gemiddeld meerpeil en wind: west tot zuid-west Waarschuwing indien: NAP - 0,40 m 10 Bf Waarschuwing indien: NAP + 0,00 m 10 à 11 Bf Waarschuwing indien: NAP + 0,20 m 9 à 10 Bf De alarmeringspeilen zijn vastgelegd op het niveau dat 1 keer de decimeringshoogte lager ligt dan het waterpeil waarbij calamiteiten verwacht kunnen worden. Voor die waterpeilen zijn aan de hand van opgetreden situaties de in bovenstaande tabellen gegeven waarden aangenomen. De windkracht is gegeven in Beaufort en is gemiddeld aanwezig gedurende 1 uur. De maatstaf is bepaald op basis van de gegeven situaties ter plaatse.

5.3 Waarschuwingen De WDIJ (0320-298 888 [24/7] ) waarschuwt Wetterskip Fryslân: (calamiteitentelefoon 06-46173002 [eerste]; 06-46172640/Jan Wolters [tweede bgg]; calamiteitentelefoon 06-46173000 [derde bgg]; 06-46172047/Jan Regeling [vierde bgg]). Het waarschuwingsbericht van de WDIJ vermeldt voor welke sector, respectievelijk gebieden de waarschuwing geldt en het verwachte stormpeil. Bij de regeling wordt voor de buitendijkse gebieden voor het stormpeil de verwachte waterstand in de betreffende sector aangehouden. Wetterskip Fryslân waarschuwt vervolgens de Pikethebbende Operationeel Leider van de Veiligheidsregio Fryslân (088 – 0230464). De Veiligheidsregio Fryslân informeert de betreffende gemeenten.

5.4 Beëindiging waarschuwingstoestand Het bericht van beëindiging van de waarschuwing van de WDIJ wordt door de calamiteitentelefoon van Wetterskip Fryslân doorgegeven aan de Veiligheidsregio Fryslân. De Veiligheidsregio Fryslân informeert de betreffende gemeenten. Bestrijdingsplan primaire waterkeringen d.d. 14 oktober 2015

31

5.5 Samenvattingstabel WDIJ vanaf 2011 In de onderstaande tabel zijn de belangrijkste kentallen die de WDIJ gebruikt voor de waarschuwing van Fryslân samengevat. volgnr

beschrijv

Hydra-locatie

X

Y

4001

km 0.00 1.00 km 1.00 2.00 km 2.00 2.30 km 2.30 3.82 km 3.82 4.20 km 4.20 4.50 km 4.50 5.15 km 5.15 6.95 km 6.95 7.60 km 7.60 8.30 km 8.30 9.40 km 9.40 11.30 km 11.30 - 14.00 km 14.00 - 14.60 km 14.60 - 14.92 km 14.92 - 16.30 km 16.30 - 16.90 km 16.90 - 18.40 km 18.40 - 18.75 km 18.75 - 19.20 km 19.20 - 19.55 km 19.55 - 20.15 km 20.15

F007 Cornwerd

153942

F007 Cornwerd

4002 4003 4004 4005 4006 4007 4008 4009 4010 4011 4012 4013 4014 4015 4016 4017 4018 4019 4020 4021 4022 4023

dec. hoogte

Dec. hoogte 2

Signaler. peil

Alarm peil

Dijk hoogte

566307

waterstn d 1,70

0,62

1,27

3,25

3,84

4,46

153942

566307

1,83

0,62

1,26

3,50

3,90

4,52

F007 Cornwerd

153942

566307

1,81

0,57

1,15

3,13

3,77

4,34

F007 Cornwerd

153942

566307

1,88

0,50

1,02

3,32

3,83

4,33

F037 Makkum

153702

1,44

0,56

1,15

3,60

3,75

4,31

F037 Makkum

153702

1,45

0,58

1,18

3,56

3,23

3,81

F037 Makkum

153702

1,45

0,58

1,18

3,56

3,23

3,81

F071 Kooihuizen

154855

1,73

0,61

1,25

3,60

3,30

3,91

F071 Kooihuizen

154855

1,47

0,48

0,99

3,44

3,61

4,09

F071 Kooihuizen

154855

1,39

0,53

1,06

2,13

3,52

4,05

F100 Gaast

155033

1,30

0,50

1,00

1,98

3,55

4,05

F100 Gaast

155033

1,53

0,61

1,26

3,34

3,40

4,01

F125 Workum Gele Strand F151 Workum It Soal F151 Workum It Soal F151 Workum It Soal F151 Workum It Soal F191 Hindel Stoenckherne F191 Hindel Stoenckherne F191 Hindel Stoenckherne F191 Hindel Stoenckherne F191 Hindel Stoenckherne F202 Hin-

155152

56263 2 56263 2 56263 2 56008 2 56008 2 56008 2 55809 9 55809 9 555736

1,26

0,36

0,88

2,17

3,58

3,94

155619

553612

1,47

0,28

0,55

2,03

3,56

3,84

155619

553612

1,50

0,56

1,11

2,96

3,41

3,97

155619

553612

1,08

0,38

0,71

2,17

3,74

4,12

155619

553612

1,09

0,20

0,53

1,95

4,34

4,54

155624

551239

1,10

0,48

0,95

1,97

4,59

5,07

155624

551239

1,11

0,50

1,03

1,38

3,42

3,92

155624

551239

1,03

0,35

0,61

1,00

3,94

4,29

155624

551239

1,02

0,34

0,58

1,00

3,98

4,32

155624

551239

1,02

0,35

0,57

1,85

4,10

4,45

155303

55065

1,02

0,36

0,68

2,49

3,86

4,22


32

4024

- 20.75 km 20.75 - 21.02

4025

km 21.02 - 23.00

4026

km 23.0 25.30 km 25.30 - 26.40 km 26.40 - 28.75 km 28.75 - 29.80 km 29.80 - 30.35 km 30.35 - 30.97 km 30.97 - 31.80 km 31.80 - 33.25 km 33.25 - 34.10 km 34.10 - 35.00 km 35.00 - 35.30 km 35.30 - 36.80 km 36.80 - 37.15 km 37.15 - 37.60 km 37.60 - 37.90 km 37.90 - 38.40 km 38.40 - 39.25 km 39.25 - 40.10 km 40.10 - 41.80 km 41.80 - 42.50 km 42.50 - 43.70 km 43.70 - 44.82 km 44.82 - 45.50

4027 4028 4029 4030 4031 4032 4033 4034 4035 4036 4037 4038 4039 4040 4041 4042 4043 4044 4045 4046 4047 4048

deloopen F214 Hindeloopen Badpaviljoen F214 Hindeloopen Badpaviljoen F245 Molkwerum F245 Molkwerum F280 Stavoren Noord F292 Stavoren Haven F292 Stavoren Haven F307 Stavoren Gemaal F307 Stavoren Gemaal F329 Roode Klif

155632

6 54945 5

1,02

0,28

0,50

0,76

4,11

4,39

155632

54945 5

1,07

0,51

0,94

1,19

3,80

4,31

155548

547397

0,98

0,39

0,70

1,63

3,57

3,96

155548

547397

0,98

0,22

0,41

2,88

3,82

4,03

153043

545616

0,97

0,23

0,45

2,24

3,88

4,11

152284

0,97

0,36

0,63

2,98

2,88

3,24

0,97

0,28

0,56

2,50

3,94

4,22

0,97

0,27

0,53

2,36

3,95

4,22

0,97

0,28

0,58

2,90

3,61

3,89

154722

54418 0 54418 0 54292 5 54292 5 541474

0,97

0,27

0,53

2,97

3,66

3,92

F329 Roode Klif

154722

541474

0,97

0,10

0,23

1,48

9,12

9,22

F351 Laaxum

156442

0,97

0,06

0,12

1,12

3,58

3,64

F351 Laaxum

156442

0,97

0,28

0,52

0,69

3,91

4,19

F351 Laaxum

156442

0,98

0,34

0,64

1,34

3,16

3,50

F382 Mirnserklif

159530

54014 0 54014 0 54014 0 540321

0,99

0,41

0,70

0,97

3,41

3,82

F382 Mirnserklif

159530

540321

0,99

0,41

0,70

0,97

3,41

3,82

F382 Mirnserklif

159530

540321

1,00

0,34

0,72

2,01

3,47

3,81

F382 Mirnserklif

159530

540321

1,00

0,34

0,72

2,01

3,47

3,81

F382 Mirnserklif

159530

540321

1,00

0,29

0,55

1,48

1,82

2,11

F382 Mirnserklif

159530

540321

0,99

0,43

0,81

1,75

3,63

4,06

F403 Sefonsterdijk F425 Marderhoek F425 Marderhoek F449 Hoge Grazen F449 Hoge Grazen

161233

538445

1,02

0,43

0,68

0,82

3,53

3,96

163370

1,01

0,26

0,49

0,75

2,72

2,98

1,09

0,41

0,63

0,79

1,41

1,82

165681

53896 2 53896 2 538039

1,09

0,27

0,51

0,82

4,16

4,43

165681

538039

1,09

0,29

0,53

0,82

3,28

3,57

152284 153078 153078

163370


33

4049 4050 4051 4052 4053 4054 4055 4056 4057 4058 4059 4060 4061 4062 4063 4064 4065 4066

km 45.50 - 47.60 km 47.60 - 48.00 km 48.00 - 49.70 km 49.70 - 50.90 km 50.90 - 51.20 km 51.20 - 53.00 km 53.00 - 54.00 km 54.00 - 54.70 km 54.70 - 55.00 km 55.00 - 55.50 km 55.50 - 55.80 km 55.80 - 56.20 km 56.20 - 57.00 km 57.00 - 58.00 km 58.00 - 59.10 km 59.10 - 60.10 km 60.10 - 60.40 km 60.40 en verder

F484 Hondennest F484 Hondennest F502 Zandvoorderhoek F502 Zandvoorderhoek F524 Sondeler Warren F524 Sondeler Warren F559 Lemsterhoek F559 Lemsterhoek F559 Lemsterhoek F559 Lemsterhoek F559 Lemsterhoek F559 Lemsterhoek F565 Lemsterhoek L008 Lemsterbaai L007 Lemsterbaai L006 Lemsterbaai L005 Lemsterbaai L004 Lemsterbaai

168032

536673

1,24

0,32

0,60

0,96

2,88

3,19

168032

536673

1,24

0,32

0,60

1,13

3,16

3,48

170013

538645

1,44

0,59

1,05

1,39

2,87

3,46

170013

538645

1,44

0,44

0,70

1,86

2,91

3,35

171366

1,54

0,48

0,94

2,07

2,76

3,24

1,54

0,42

0,76

1,34

2,71

3,13

172782

53996 9 53996 9 539875

1,71

0,52

1,01

2,31

2,85

3,37

172782

539875

1,85

0,66

1,29

3,13

2,71

3,37

172782

539875

1,73

0,76

1,45

2,84

2,47

3,23

172782

539875

1,69

0,65

1,27

2,95

2,69

3,34

172782

539875

1,69

0,65

1,27

2,95

2,69

3,34

172782

539875

1,74

0,64

1,02

2,27

2,67

3,31

173689

539339

1,78

0,61

1,02

1,93

2,51

3,12

174359

539564

1,84

0,53

0,91

1,85

2,60

3,13

174808

539718

1,89

0,36

0,72

2,72

3,34

3,70

175397

539654

1,96

0,46

0,90

1,49

3,24

3,70

175949

539564

2,03

0,44

1,26

2,78

3,37

3,80

176795

538923

2,11

0,72

1,30

2,73

2,30

3,02

171366


34

BESTRIJDINGSPLAN PRIMAIRE WATERKERINGEN Wetterskip Fryslân

Recommend Documents