Ontmoeten is... jaarverslag 2011 JP van den bent stichting

Ontmoeten is ... jaarverslag 2011 JP van den bent stichting

Voorwoord Ontmoeten moet Het thema voor het jaarverslag was dit jaar snel gevonden: ontmoeten. Bij de JP van den Bent stichting vinden veel ontmoetingen plaats, bijvoorbeeld tussen cliënten, ouders en medewerkers. Tussen de OR, de Raad van Toezicht en de verschillende locaties en bijvoorbeeld tijdens interne audits. Steeds meer externe partijen weten de JP te vinden. Ze vragen ons te vertellen hoe we werken. Ze willen van ons leren. We laten ze graag zien wat we doen en ook wat we juist niet doen, want dat komt – als het goed is – de begeleiding en zorg ten goede. Hoe anderen naar ons kijken, geeft bevestiging. Maar het levert ook een nieuwe, frisse blik op. Het werk vraagt elke dag van ons dat we fris en helder blijven kijken naar de manier waarop we de dingen doen. Dat we onszelf en onze collega’s een spiegel voor houden: ‘wat is de vraag van de cliënt?’ en ‘hoe kan ik de vraag het beste beantwoorden?’ Ontmoetingen helpen bij dat ‘fris en helder’ blijven. Andere mensen kunnen ons immers een verrassend en vernieuwend gezichtspunt geven, je uit het ingesleten patroon halen. De waarde van ontmoetingen is in die zin onbetaalbaar. Daarom: ontmoeten moet! Een misschien onverwachte betekenis heeft ontmoeten als je het leest als ‘ont-moeten’, het niet moeten. Een uitdrukking die helemaal bij de JP past. Nog voor het Experiment Regelarm van start ging, werkte de JP al op die manier wanneer de situatie er om vroeg. In dit jaarverslag vindt u verhalen van medewerkers, cliënten, ouders, verwanten en bezoekers. Ze vertellen wat ontmoetingen voor hen betekenen, zowel in hun werk als in hun privéleven. Geniet van de verschillende invalshoeken en laat u inspireren. Om ontmoetingen nog makkelijker te maken, kunt u één van de ontmoetingskaarten versturen. Ruud Klarenbeek directeur/bestuurder

2|3

Inhoud

Leeswijzer

Voorwoord

3

Leeswijzer

5

Ontmoeten is gevoel

6



7 8

Het effect van ontmoetingen Zijn er ook vervelende ontmoetingen?

Ontmoeten is overal

12



13 14 15

Voor- en nadelen gemeenschappelijke ontmoetingsruimte Anderen ontmoeten Waar zit je?

Ontmoeten is ontdekken

18

Waar kan een ontmoeting toe leiden? Ontmoetingen waardevolle basis voor OR-werk Uitwisselen is ontmoeten Goede vrienden Ontmoeten is samen

19 20 21 22 24



25 26

Ervaringen en verwachtingen Eén ontmoeting is niet genoeg

Ontmoeten is uitnodigen

30



31 32

Hoe begeleid je ontmoetingen van cliënten? Zijn sociale media echt sociaal?

Om dit jaarverslag tot stand te brengen, ontmoetten we medewerkers, cliënten, ouders van cliënten en externe partijen die betrokken zijn bij de JP. We spraken hen tijdens groepsinterviews, liepen mee met werkbezoeken en sloten aan bij interne bijeenkomsten en trainingen. In dit jaarverslag kijken we vanuit verschillende invalshoeken naar het thema ‘ontmoeten’. Wat levert een mooie ontmoeting je op? Wat kun je ervan leren? En welke ontmoetingen vergeet je nooit meer? Met dank aan:

Medewerkers

Cliënten

Ouders / verwanten

• Esther Bakker • Fenneke Bos • Janet Eekhuis • Anouk Häckert • Annelies Hermans • Jolanda Hofman • Ed ten Hove • Gerjanne Kleen • Marlo Lenderink • Fennie Marissen • Hans Mulder • Judith Poppe • Angelique Reumer • Altina Robijn • Anouk van Steenis • Marius van der Sijs • Ton ten Tusscher • Margreet Westerholt-Oosting • Dineke Wijchgel

• Surrender Manbodh • Frans Plugge • Ien van Ringelenstein • Gerrit van Setten • Daan Taman • Johan Tibben • Paul van Zetten

• Linda Bakelaar • Joop van Belle • Hans van der Blom • Jan Griepink • Jabe Stummel

Raad van Toezicht • René Hoff

Fotografie Externe partij / Gemiva - SVG Groep

• Moric van der Meer • Ewout Staartjes • Privéfoto’s van cliënten

• Gerard Gerding • Marjon Kuijkhoven • Gert Kwakernaak • Marjanne Meijer

De personen op de foto’s aan het begin van ieder hoofdstuk zijn niet in alle gevallen dezelfde personen als de persoon die geciteerd wordt op die pagina. 4|5

Ontmoeten is gevoel

Het effect van ontmoetingen Sommige ontmoetingen raken je en blijven je nog lang bij. Daar kunnen allerlei redenen voor zijn. Positief of negatief. Je kunt je van tevoren druk maken over een ontmoeting, die achteraf heel erg blijkt mee te vallen. Maar het omgekeerde komt ook voor. Wat je ook bij een ontmoeting voelt: het persoonlijke contact heeft altijd effect!

Ontmoetingen raken je

Door een roze bril

Altina Robijn is ambulant begeleider. Ze vertelt over de impact van haar werk: “Een ontmoeting met een cliënt kan me heel erg raken, positief of minder positief. Soms hoor je schrijnende verhalen. Dan zit ik in de auto op de terugweg verdrietig te zijn. Maar als ik merk dat we op de goede weg zijn, krijg ik veel energie! Ook ontmoetingen met collega’s kunnen daarbij helpen: met elkaar de situatie doorspreken en soms relativeren.”

Bij een ontmoeting neem je jezelf mee. En jij hebt je eigen speciale bril waardoor je kijkt en waarneemt. Dat kan je beeld van een ontmoeting vooraf al ‘kleuren’. Gedragskundige Jolanda Hofman: “Het is belangrijk dat je met de juiste verwachtingen naar een ontmoeting gaat. Ik ondersteunde enkele medewerkers die te maken hadden met een cliënt met gedragsproblemen. Organisatorisch kon er – naar mijn idee – wel wat veranderd worden. Het gesprek met hen hierover verliep stroef. Dus toen ik er daarna weer heen ging, dacht ik dat we een herhaling van het gesprek zouden krijgen. Maar mijn verwachting kwam niet uit. Ze hadden mijn boodschap opgepikt en zaten met elkaar in een positieve flow! Ze zeiden: het lijkt alsof de cliënt enorm veranderd is. Maar doordat zij zelf een aanpassing hadden gedaan, liep het gewoon beter.”

Luisteren klaart de lucht Een ontmoeting kan een oplossing zijn wanneer andere manieren van communiceren niet blijken te werken. Begeleider Marius van der Sijs heeft voor buren van een woonlocatie een ontmoeting georganiseerd. “Er waren klachten en irritaties. De ontmoeting pakte goed uit, hoewel er in eerste instantie een gespannen sfeer heerste. De buren konden hun verhaal kwijt en voelden zich gehoord.”

Elkaar zien “Ik vind het fijn om te zien wie ik voor me heb, iemand die zichzelf is en geen verborgen agenda’s heeft: what you see is what you get. Dat geeft minder ballast en brengt je sneller tot de kern van de ontmoeting.” Annelies Hermans, locatiecoördinator

Kwaliteit

Vertrouwenspersoon medewerkers

“Gerrit ken ik van het werk en hij is een vriend van me geworden. In de zomer gaan we vaak samen fietsen. We spreken af of bellen elkaar op of komen naar elkaar toe om een stukje te fietsen. Net waar we zin in hebben. Alleen is ook maar niks.” Ien van Ringelenstein, cliënt

De vertrouwenspersoon voor medewerkers komt van buiten de JP. Een medewerker kan bij deze vertrouwenspersoon terecht als hij zich onvoldoende veilig voelt om een situatie met zijn leidinggevende te bespreken of als zij het probleem onderling niet kunnen oplossen. In 2011 is de vertrouwenspersoon dertien keer benaderd (idem in 2010) vanuit zeven verschillende locaties. In tegenstelling tot voorgaande jaren is niet gemeld dat meerdere personen een probleem met één leidinggevende hebben. 6|7

Kwaliteit

Cliënten vertellen:

Vertrouwenspersoon cliënten

Zijn er ook vervelende ontmoetingen?

Als een cliënt een vraag of probleem liever niet met de persoonlijk begeleider of familie bespreekt, kan hij contact opnemen met een interne vertrouwenspersoon. Er zijn 60 medewerkers die, naast hun functie als begeleider, interne vertrouwenspersoon zijn. In 2011 hebben 23 cliënten een interne vertrouwenspersoon benaderd (zestien in 2010). Er is ook een externe vertrouwenspersoon voor cliënten. Dit is iemand van buiten de JP. De externe vertrouwenspersoon is geïnformeerd over alle meldingen, wat in negen gevallen heeft geleid tot advies. Tijdens de jaarlijkse evaluatie is geconcludeerd dat de interne vertrouwenspersonen goed gekwalificeerd zijn en klachten weten terug te brengen naar de praktijk. Jaarlijks is er een plenaire bijeenkomst ter ondersteuning van de interne vertrouwenspersonen. De externe vertrouwenspersoon begeleidt deze bijeenkomst. Naast de plenaire bijeenkomst komen de interne vertrouwenspersonen één tot twee keer per jaar op clusterniveau bij elkaar met hun clustermanager. In 2011 is één basistraining gegeven aan elf nieuwe interne vertrouwenspersonen. Het blijft een punt van aandacht om de aanwezigheid van interne vertrouwenspersonen bekendheid te geven binnen de JP.

Vier cliënten spreken elkaar over ontmoeten. Ien van Ringelenstein is duidelijk: hij vindt het vervelend als iemand eerder komt dan gepland was. Het schema dat Ien gemaakt heeft, komt dan in de war. “Het is vervelend dat ik me dan niet aan mijn plan kan houden en soms worden de anderen ook boos.” Daan Taman vindt het lastig als hij op straat mensen tegenkomt die bijvoorbeeld zeggen dat je ergens niet mag fietsen. “Ik houd er niet van dat mensen mopperen, dat is irritant. Ik probeer >

> het m’n ene oor in en m’n andere oor uit te laten gaan.” Paul van Zetten kan zich geen vervelende ontmoetingen herinneren: “Eigenlijk heb ik alleen leuke ontmoetingen,” zegt hij. Surrender Manbodh is het daar niet helemaal mee eens. “Ik vind het moeilijk als ik niet begrepen word, omdat ik zo direct ben. Dan kunnen er misverstanden ontstaan. Mensen die je kennen, snappen je en vragen door. Ze worden niet zo snel boos en begrijpen je. Zij kennen je gebruiksaanwijzing.”

Kwaliteit

Klachtencommissie In 2011 zijn er bij de JP 60 klachten gemeld en behandeld door de persoonlijk begeleiders en/of leidinggevenden. Het gemiddelde aantal klachten per cliënt in 2011 komt daarmee op 0,023. In 2010 was dat 0,013. Door heel direct en dicht bij de cliënt zaken die niet naar tevredenheid verlopen op te pakken, zijn de gemelde klachten in de dagelijkse praktijk opgelost. Er zijn in 2011 twee brieven gestuurd naar de klachtencommissie. De meldingen zijn binnen de organisatie opgelost.

8|9

ont-moeten In het woord ‘ontmoeten’ kun je de nadruk ook anders leggen: ont-moeten, niet moeten. Levert een gesprek daarover andere inzichten op? “Je hebt soms het idee dat je iets moet, maar als je er even langer over nadenkt, is dat vaak helemaal niet zo.” Fennie Marissen, locatiecoördinator, geeft een voorbeeld van haar werk. Er moesten afspraken worden gemaakt over het omgaan met de huishoudkas. Medewerkers kwamen bij haar als leidinggevende met de vraag hoe de afspraken moesten worden. Fennie heeft het bij de medewerkers gelaten. Ze moesten zelf nadenken over de mogelijkheden. “Ik dacht: moet ik ze wel helpen? Het was beter om het bij hen te laten.” Bij de bezoeken die de OR doet aan de locaties ervaart begeleider Hans Mulder telkens weer de grote ruimte die medewerkers krijgen om de dingen zelf te regelen. Tijdens de introductiedag van nieuwe medewerkers valt het hem op dat de vragen als ‘zijn daar regels voor?’ en ‘wat is het beleid?’ met enige regelmaat gesteld worden. Begeleider Altina Robijn kan anderen er goed op attenderen als ze van zichzelf teveel ‘moeten’. Van zichzelf vindt ze dat een ander verhaal. “Een leidinggevende leerde mij ooit het geweldige ezelsbruggetje ‘moet ik dit nu doen?’. Door telkens de klemtoon op een ander woord in die zin te leggen, kun je zaken heel goed voor jezelf relativeren!”

Je hart volgen “Als je iets moet, dwing je iets af vanuit je verstand. Als je iets wilt, handel je vanuit je hart. Dat is een wezenlijk verschil.” René Hoff, lid van de Raad van Toezicht

Experiment Regelarm

onvergetelijke ontmoetingen

Experiment Regelarm is een initiatief van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) om de bureaucratie in de langdurige zorg aan te pakken. Als onderdeel van dit experiment zijn eind 2011 28 organisaties geselecteerd om met praktijkvoorbeelden aan te tonen dat overbodige regels kunnen worden geschrapt. De JP is één van deze organisaties. De JP wil graag verbeteringen doorvoeren op het hele proces van dienstverlening:

“Mijn mooiste ontmoeting is die met mijn vriendin. Bij de voetbal is een band ontstaan en van het één kwam het ander. Je ziet het snel genoeg als er iemand nieuw is bij de voetbal, want je kent de mensen zo goed.” Surrender Manbodh, cliënt

• C IZ-indicatie voor onbepaalde tijd; • Inning eigen bijdrage door zorgaanbieder; • Scheiden wonen en zorg; • Declaratie intramurale productie op basis van individuele indicaties en werkelijk verkregen ondersteuning per cliënt; • Vereenvoudigen proces rondom meldingen aan Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ).

Eigen individu “Je kunt je kind ontmoeten, zoals je kind is. Mijn dochter heeft haar eigen identiteit en die vind je terug in haar appartement. Daar wordt die individualiteit benadrukt. Geen appartement is hetzelfde. Het ruikt zelfs overal anders. Zo gewoon als dat lijkt, zo bijzonder dat het is.” Jan Griepink, ouder

Meedoen aan het experiment biedt de JP de mogelijkheid om te laten zien dat aanpassingen in de huidige procedures zorgen voor minder administratieve handelingen. Dit leidt direct tot meer tijd en aandacht voor ondersteuning aan de cliënt.

Teamuitjes geven ruimte “Feedback is zo’n beladen woord. Het voelt zo ‘op het matje’ als je tegenover elkaar zit om een voorval met elkaar te bespreken. Ik merk dat er tijdens een teamuitje een heel andere sfeer heerst: het is meer ontspannen en ik durf meer te zeggen. Dan kan ik feedback geven in een grapje verpakken. Maar ja, komt het dan over bij de ander?” Angelique Reumer, locatie-assistent

10 | 11

“Er is een gemeenschappelijke ruimte waar we samen koffie drinken of eten. We beslissen zelf of en wanneer we aanschuiven. Iedereen heeft een eigen appartement. Als ik er zin in heb, ga ik naar de gemeenschappelijke ruimte. Als het er druk is, kom ik er minder vaak.” Johan Tibben, cliënt

Voor- en nadelen gemeenschappelijke ontmoetingsruimte ‘Gezelligheid of spanning?’ De JP heeft zo’n 130 locaties met elk een eigen karakter. Sommige cliënten wonen samen in één huis, anderen hebben hun eigen appartement. Op sommige locaties is een gemeenschappelijke ontmoetingsruimte waar cliënten terecht kunnen voor een praatje, een hapje of een activiteit. Wat zijn eigenlijk de voor- en nadelen van zo’n gemeenschappelijke ruimte? Heeft dit meerwaarde? Of staat het lijnrecht tegenover de individuele aandacht voor cliënten? Goede dag of niet? Dineke Wijchgel is locatiecoördinator op een woonlocatie. “Cliënten kunnen elkaar hier in de gemeenschappelijke ruimte ontmoeten. De ruimte is dichtbij en je loopt er makkelijk binnen. Cliënten vinden dat prettig. Cliënten moeten hier wel rekening met elkaar houden, dat kan een nadeel zijn. Laatst had een cliënt niet zo’n goede dag, hij zat niet lekker in z’n vel. Toen hij de gemeenschappelijke ruimte binnenkwam, zei hij direct dat hij niet zo goed tegen grapjes kon. Daarmee legde hij veel druk op de anderen. Want wat nu als een andere cliënt die dag juist heel vrolijk is? Dat botst dan.” Geen ontmoetingsruimte Janet Eekhuis, locatiecoördinator: “Op onze locatie hebben we bewust geen ontmoetingsruimte. Ontmoetingsruimtes kunnen voor veel spanning zorgen. Dan ben je als begeleider bezig met dingen die misgaan. Het ‘moet’ dan gezellig zijn. We merken dat cliënten elkaar wel opzoeken, ook al is er geen ontmoetingsruimte.”

Koffie staat klaar Op de locatie van begeleider Margreet Westerholt-Oosting drinken cliënten ook koffie bij elkaar, vooral als er iemand jarig is. “De ene keer drinken we dus koffie bij de één en de andere keer weer bij een andere cliënt. Dat is wel eens lastig, want niet iedereen heeft een koffiezetapparaat.” Esther Bakker is locatiecoördinator. “Eén keer in de zes weken nodigen we cliënten uit om op kantoor gezamenlijk koffie te drinken. Dit initiatief komt voort uit een verzoek van cliënten. Er is altijd wel animo voor.” Ed ten Hove, locatiecoördinator, vertelt: “De soos in Vaassen is op deze manier ontstaan: cliënten vonden het leuk om elkaar te ontmoeten voor koffie, nu is er een reguliere soos. Er komen ook cliënten uit de buurt en cliënten van andere organisaties. De soos wordt voorbereid en uitgevoerd door cliënten. Daar krijgen ze enige ondersteuning bij.”

Kwaliteit

Cliëntenraden

Ontmoeten is overal

De cliëntenraden hebben als doel de gemeenschappelijke belangen van de cliënten te behartigen. De JP telt 39 lokale, zeven regionale en één centrale cliëntenraad. De JP informeert de raden. Ook worden de dagelijkse en lange termijn activiteiten besproken en vraagt de JP de raden om advies. Jaarlijks wordt een centrale themabijeenkomst georganiseerd. Tijdens de bijeenkomst in 2011 zijn de aanwezigen via onder meer workshops over de werkwijze van de JP en de inhoud van de trainingen geïnformeerd. Dit is verder doorgesproken in de centrale en regionale cliëntenraden. 12 | 13

Cliënten vertellen:

Kwaliteit

Anderen ontmoeten

Externe audits CIIO is een gespecialiseerd bureau dat zich richt op certificering en toetsing voor professionele dienstverlening. In 2011 heeft CIIO cluster Deventer en Logeer- en deeltijdopvang Twente geaudit. Het onderzoek ging over beleid, organisatie, kernproces, partners en reflectie. De uitkomsten zijn positief. Na de onderzoeken is de verklaring ISO9001 afgegeven. De aanbevelingen, kanttekeningen en complimenten die uit de audits naar voren kwamen, zijn besproken door het beleidsteam en in de clusters. Op basis hiervan stelden we een actielijst op met verbeterpunten. De betreffende locaties hebben deze punten ontvangen en voeren ze uit.

Hoe ervaren cliënten ruimten en mogelijkheden om elkaar te ontmoeten? Wil je samen met anderen eten of liever in je eigen appartement? Zoek je elkaar op of wil je juist rust? We spraken een aantal cliënten en tekenden hun ervaringen op. Rust en gezelligheid Ien van Ringelenstein vertelt: “Waar ik vroeger woonde, was het erg druk. Dan was het ook druk in m’n hoofd. Nu heb ik mijn eigen appartement en is het veel rustiger. In de ontmoetingsruimte is het soms wel druk. Als iemand hard schreeuwt, moet ‘ie naar z’n eigen appartement. Ik ben nu zelf ook veel rustiger en ik gooi geen kopjes meer kapot. Vroeger heb ik 24 jaar op de heftruck bij een steenfabriek gewerkt. Nu ben ik 65 jaar en ik ben zo gezond als een vis. Ik heb m’n eigen tanden nog. Nu mag ik het wel iets rustiger aan doen, vind ik.” Daan Taman heeft ook z’n eigen appartement. “Ik doe zelf leuke dingen en soms hebben we met elkaar een uitje. Ik ben vaak in de algemene ruimte. Ik houd van gezelligheid en niet van boze mensen, gehuil en gemopper. Dat vind ik vreselijk. En ik houd ook niet van een kippenhok! Ik kom voor de gezelligheid naar de algemene ruimte en om eten en drinken te pakken!”

Samenwonen Paul van Zetten heeft een huis waar hij samen met David en Albert woont. “We hebben samen een woonkamer en allemaal onze eigen kamer. Als ik thuis kom van mijn werk, ga ik naar mijn eigen kamer. Ik kook twee dagen voor David, Albert en voor mij. De anderen koken op de andere dagen.” Surrender Manbodh tenslotte: “Mijn huis heeft twee aparte huiskamers en bij iedere huiskamer horen twee mensen. Ik heb mijn eigen slaapkamer. Ik kom uit Amsterdam. Via via ben ik bij de JP terechtgekomen. Ik ben bijna 50 en bij de JP is ontdekt dat ik ‘autistische dingetjes’ heb. Nu krijg ik één-op-één begeleiding en gaat het veel beter met me. Het is fijn om met de begeleiding te praten. In overleg met de begeleiding mogen we naar de huiskamer van de anderen. We hebben een leuke groep. Wat dat betreft ben ik tevreden.”

Kwaliteit

Interne audits De JP organiseert twee keer per jaar interne audits. We gebruiken de methode ‘waarderend auditen’ om per gekozen onderwerp te reflecteren op praktijk en werkwijze. Per locatie wordt een huisverslag gemaakt en per onderwerp een overallverslag. Het beleidsteam bespreekt de overallverslagen. Zowel uit de huisverslagen als uit de overallverslagen kunnen (verbeter)acties komen. De groep interne auditoren bestond in 2011 uit 27 medewerkers. Er zijn 43 locaties bezocht.

De volgende onderwerpen kwamen aan bod: • Preventie en omgaan met seksueel grensoverschrijdend gedrag; • Toepassen middelen en maatregelen; • Communicatie binnen de organisatie; • Coördinatie zorg en dienstverlening; • Risico en veiligheidsbewustzijn; • Werving en selectie, inwerken medewerkers.

Waar zit je? Uit diverse onderzoeken blijkt dat het heel wat uitmaakt wat je positie is bij een ontmoeting. Waar ga je zitten? Recht tegenover de ander of juist schuin? Jolanda Hofman laat een persoon die in haar ‘allergie’ zit bewust niet aan haar ‘hartkant’ zitten. En Altina Robijn zit meestal rechts van de cliënt en kiest vaak een ‘vast’ plekje waar ze elke keer gaat zitten als ze bij de cliënt is.

In de wandelgangen “Tijdens de teamvergaderingen bespreken we cliënten met elkaar, maar wat ik nog belangrijker vind, zijn de informele ontmoetingen met collega’s. Als je even met elkaar koffie drinkt of samen een sigaretje rookt bijvoorbeeld. Dan kun je je vragen over cliënten in een andere sfeer met elkaar bespreken.” Angelique Reumer, locatie-assistent

14 | 15

onvergetelijke ontmoetingen “Ik werkte als hostess op het Canarische eiland Fuerteventura en onder een groep gasten was een wel heel leuke man. Dat is later mijn man geworden. Vanwege onze ontmoeting op Fuerteventura hebben we onze kinderen dan ook Spaanse namen gegeven!” Marlo Lenderink, management assistente

Uit handen nemen? “Vanwege onze verhuizing van Noord-Holland naar Friesland zijn we op zoek gegaan naar een woonmogelijkheid voor onze zoon van twaalf jaar. Hij heeft door de week een woonplek nodig vanwege zijn beperking. Uiteindelijk hebben we na een lange zoektocht een goede plek gevonden bij de JP. Die kon antwoord bieden op alle vragen die we hadden, in tegenstelling tot andere organisaties die meer in hokjes dachten. Het verschil met de aanpak van zijn vorige woonplek is dat de JP je rol als ouder erkent. Je bent meer bij je kind betrokken en krijgt meer terugkoppeling over zijn wel en wee. De andere organisatie nam je veel uit handen. Er werd bijvoorbeeld voor zijn kleding gezorgd. Bij de JP zeggen ze: ‘Hij heeft kleding nodig. Kunt u daarvoor zorgen?’” Linda Bakelaar en Jabe Stummel, ouders

Kwaliteit

Uitbreiding vormen van dienstverlening

Perspectief

Cluster Deventer Cluster Friesland 1

Perspectief is een kenniscentrum voor Inclusie en Zeggenschap. Als onafhankelijke organisatie toetst zij de kwaliteit van aanbieders van zorg voor mensen met een (verstandelijke) beperking. Perspectief voert sinds 2001 evaluaties uit bij de verschillende locaties van de JP. In 2011 is op de volgende locaties een evaluatie gehouden: ambulante ondersteuning in Apeldoorn, trainingslocatie Renkum, woonlocatie Dominicushof in Tiel, trainingslocatie Enschede en woonlocatie Vossenburcht in Hengelo. Hierbij kwamen de onderwerpen zeggenschap, inclusie, respect, veiligheid en persoonlijke ondersteuning aan bod. In opdracht van de JP heeft Perspectief in 2011 als pilot een verdiepingsonderzoek uitgevoerd op de interne toetsingslijsten voor cliënten en voor verwanten. Perspectief heeft daarvoor woonlocatie Hoge Rij in Deventer, ambulante ondersteuning in Zwolle en kortverblijfhuis Tiel onderzocht. Er is besloten dat de interne toetsing bij de cliënten en verwanten wordt voortgezet. Verder doet Perspectief een verdiepingsonderzoek in ieder cluster over het jaar 2011.

Cluster Friesland 2 Cluster Twente Cluster Veluwe

Logeerlocatie Hallenstraat in Deventer Woonlocatie Carneool in Drachten Woonlocatie Rondweg in Dokkum Woonlocatie ’t Lijsket in Oenkerk Woonlocatie Koningin Wilhelminastraat in Harlingen Woonlocatie Händelstraat in Hengelo Woonlocatie Hogelandstraat in Enschede Woonlocatie Garvesingel in Vriezenveen Woonlocatie Kamperfoeliestraat in Hengelo Woonlocatie Klompenmaker in Oldenzaal Woonlocatie Von Heijdenstraat in Haaksbergen Logeerlocatie Haaksbergerstraat in Enschede Woonlocatie Rietzangerweg in Apeldoorn Woonlocatie Terwoldseweg in Apeldoorn

12 cliënten 24 cliënten 19 cliënten 14 cliënten 15 cliënten 12 cliënten 14 cliënten 12 cliënten 12 cliënten 12 cliënten 14 cliënten 5 cliënten 20 cliënten 14 cliënten

onvergetelijke ontmoetingen “Ik ben enorm fan van Ali B en ik heb twee CD’s van hem. Bij een optreden van Ali B mocht ik op het podium komen. Dat was heel leuk! Ali B was precies zoals ik verwacht had. Bij het Toverbaltheater mocht ik zelf optreden.” Daan Taman

16 | 17

“Als je open staat, kijkt naar de ander en luistert, kan dat mooie ontmoetingen opleveren.” Fenneke Bos, adviseur cliëntzaken

Waar kan een ontmoeting toe leiden? Soms onverwachte resultaten Door anderen te ontmoeten, gebeuren er soms onverwachte dingen. Je ontmoet iemand die je nooit zal vergeten, je wordt op een ‘ander’ been gezet of aangezet tot nadenken. De resultaten van een ontmoeting zijn vaak onvoorspelbaar, maar dat maakt ze des te waardevoller! Herkenning en stof tot nadenken Binnen de JP vinden jaarlijks veel trainingen plaats. Dat is dan ook een gelegenheid waar veel medewerkers elkaar ontmoeten en ervaringen uitwisselen. “Ik vind het in eerste instantie wel spannend, zo’n training. Je denkt dat anderen misschien ‘beter’ zijn. Het is leuk om collega’s van andere locaties te ontmoeten,” vindt begeleider Margreet Westerholt-Oosting. “De spanning is na de eerste opdracht snel verdwenen,” vult locatiecoördinator Ed ten Hove aan. Locatiecoördinator Esther Bakker: “Fijn om herkenning bij andere collega’s te vinden. Ik ervaar trainingen dan ook niet als een belasting. Je krijgt tips, trucs en handvatten en het zet je aan tot nadenken.” Leerzaam en efficiënt Binnen de JP zijn twaalf gedragskundigen die werken in de diverse regio’s. Ze zien elkaar een aantal keer per jaar. “We hebben dan vakinhoudelijk overleg over diverse thema’s die in ons werk spelen,” vertelt gedragskundige Jolanda Hofman. De gedragskundigen volgen regelmatig trainingen of geven zelf trainingen. “We organiseren dan een dag waarin we een training van vijf dagen samenvatten, zodat onze collega’s in grote lijnen meekrijgen wat er in zo’n training gebeurt. Leerzaam en efficiënt.”

Stimulans Het lijkt erop dat je eigen houding wel uitmaakt bij wat je uit ontmoetingen kunt halen. Sta je open voor de ander? Durf je je kwetsbaar op te stellen? “Als je je openstelt voor anderen kunnen in de trein de mooiste ontmoetingen ontstaan,” is de ervaring van Fenneke Bos, adviseur cliëntzaken. “Aan jou de keuze: durf je het gesprek aan te gaan of kijk je de andere kant op?” Locatiehoofd Ton ten Tusscher vindt: “Van ervaringen delen, word ik blij. Door het delen van meningen en ideeën hoor je soms nieuwe dingen. Daar leer je van en daardoor ben je weer een ervaring rijker. Soms word je juist bevestigd in je eigen handelen. Dat geeft een prettige stimulans.”

Kwaliteit

Meldingen verbeteracties

Ontmoeten is ontdekken

Het melden van verbeteracties gaat over de volgende onderwerpen: agressie, (bijna) ongeval, calamiteiten, dwangbehandeling, fouten (inclusief medicatie), klachten, middelen en maatregelen en ongewenst gedrag. De JP trekt geen conclusies uit de feitelijke getallen. De getallen zijn slechts de ingang voor een gesprek. Bij de bespreking van iedere kwartaalrapportage wordt in het beleidsteam en in de clusteroverleggen gekeken naar opvallendheden en trends. Daarnaast wordt gesproken over meldgedrag (waarom, hoe, etc.), meldingsfrequentie en de verbeteracties die voortvloeien uit het melden. Oorzaken en nieuwe inzichten kunnen leiden tot aanpassingen in beleid en/of praktijk. Op deze manier probeert de JP zoveel mogelijk te leren, te ontwikkelen, te voorkomen en te verbeteren. 18 | 19

Ontmoetingen waardevolle basis voor OR-werk Begeleider Hans Mulder is al acht jaar lid van de ondernemingsraad (OR). De OR gaat ongeveer twee keer per jaar op bezoek bij locaties. “We laten ons uitnodigen,” vertelt Hans. De ontmoetingen gebruikt de OR niet alleen om te luisteren naar wat er speelt binnen de JP, maar ook om iets meer te vertellen over de OR. “Soms bestaat het beeld nog dat de OR een fanatieke club is die voor alles en nog wat op de barricaden gaat. Dat is bij de JP niet zo, we hebben een open communicatie met de bestuurder en gaan uit van het gezamenlijk belang.” De OR neemt zelf ook vragen mee naar het bezoek. “We toetsen dan beleid bij medewerkers. Het gaat echt om het gesprek, om het uitwisselen met elkaar.” Ook clustermanager Gerjanne Kleen is één van de leden en vertelt vol enthousiasme over het OR-werk: “Tijdens de bezoeken die we afleggen, stellen we vragen als ‘waar loop je tegenaan in je werk?’ en ‘wat heb je nodig om je werk goed te doen?’ Dat geeft ons inzicht in de dagelijkse werkzaamheden bij de JP. Dat is waardevolle informatie voor de OR.”

Deskundigheidsbevordering



Aantal Totaal aantal groepen deelnemers Totaal georganiseerd op stichtingniveau 120 1455 Totaal georganiseerd op cluster-/locatieniveau 311 3405 Totaal JP 431 4860

Trainingen/cursussen georganiseerd op stichtingniveau Algemene kennis verstandelijk gehandicapten Bespreekbaar maken van seksualiteit Coachend leidinggeven Cultuur JP De dynamische driehoek/begeleiders De dynamische driehoek/leidinggevenden Financiën en beheer, basiscursus Functioneringsgesprekken Gedragsgericht interviewen Geef me de 5 Interne vertrouwenspersoon, basiscursus Introductiedag centraal bureau/leidinggevenden Introductiedag JP Methodisch werken in gezinnen Omgaan met agressie Omgaan met werkdruk Praktijkopleider (coachen werkbegeleiders) P&O training Psychopathologie Vraaggericht werken Werkbegeleiders stagiaires/leerlingen, basiscursus Werkbegeleiders stagiaires/leerlingen, terugkomochtend Ziekteverlofbegeleiding Totaal georganiseerd op stichtingniveau

Aantal Totaal aantal groepen deelnemers 2 27 11 115 4 35 2 20 11 115 1 11 2 24 2 14 1 5 8 101 1 11 4 18 14 259 4 40 7 88 1 10 1 14 4 38 3 44 16 184 5 67 8 109 8 106 120

1455

Trainingen/cursussen georganiseerd op cluster-/locatieniveau Aantal Totaal aantal groepen deelnemers Cluster Betuwe 7 94 Cluster Deventer 34 323 Cluster Friesland 1 35 380 Cluster Friesland 2 40 547 Cluster Kortverblijf 43 407 Cluster Logeer- en deeltijdopvang Twente 24 248 Cluster Twente Noord 26 303 Cluster Twente Zuid 44 425 Cluster Veluwe 33 385 Cluster Zwolle e.o. 23 272 Centraal bureau 2 21 Totaal georganiseerd op cluster-/locatieniveau

311

3405

Uitwisselen is ontmoeten Tijdens het tienjarig jubileum van de JP hebben medewerkers de wens geuit om aan uitwisseling te doen. Locatiecoördinator Fennie Marissen maakt deel uit van de werkgroep die met deze wens aan de slag is gegaan. “In de werkgroep is besloten dat elk cluster dit op zijn eigen manier aanpakt. Binnen ons cluster heb ik geïnventariseerd of medewerkers op uitwisseling wilden en met welke organisatie. De belangstelling bleek echter maar mondjesmaat. Ik heb het idee dat het met tijdgebrek te maken heeft.” Er zijn wel enkele voorbeelden te noemen. Een medewerker heeft bijvoorbeeld een dag meegelopen met de dierenbescherming. De werkgroep zelf heeft een uitwisselingsbezoek aan een dierentuin gebracht. Management assistente Marlo Lenderink en gedragskundige Jolanda Hofman vertellen dat ze op uitwisseling naar de gevangenis in Zutphen zijn geweest. “Heel interessant. In de gevangenis zitten ook mensen met een verstandelijke beperking. De JP is bezig om een aanbod te creëren voor mensen die na detentie een zogenaamde forensische plek nodig hebben.” Begeleider Hans Mulder vult aan: “Het is binnen de JP ook mogelijk uitwisselingen te hebben. Daar wordt nog weinig gebruik van gemaakt, maar de wil is er wel volgens mij. Ik zeg ‘ga eens bij een ander kijken, je hoeft niet altijd zelf het wiel uit te vinden’. Doe het gewoon, maak een afspraak!” “Eerlijk gezegd vind ik een uitwisseling nuttiger dan een vergadering.” Judith Poppe, assistent begeleider

20 | 21

Goede vrienden “Mijn dochter Lieke is erg gehecht aan haar woongenoten. Het vertrouwen en de veiligheid die ze ervaart, maakt dat ze niet snel een grens naar de buitenwereld overgaat. Ze heeft voldoende aan de contacten die ze heeft,” vertelt Jan Griepink. “Het contact dat ze bijvoorbeeld met buren heeft, is niet veel anders dan ik zelf heb. Je groet elkaar en maakt eens een praatje.” De dochter van Joop van Belle, Leanne, heeft een hechte band met de andere mensen met wie ze woont: ‘daar wil ik oud mee worden,’ zegt ze altijd. Hans van der Blom vertelt dat zijn zoon als soepkok werkt in een restaurant. “Als je gezicht hem niet aanstaat, krijg je overigens geen soep!” Het bevalt zijn zoon erg goed, maar als hij ’s avonds thuiskomt, geeft hij aan dat hij minder behoefte heeft om andere mensen te ontmoeten. De woongenoten van Lieke kennen elkaar al lang. Jan Griepink: “Ze vormen een hechte groep. Ze hebben zorg voor elkaar, helpen elkaar, corrigeren elkaar en liggen met elkaar in de clinch. Heel knap wat ze met elkaar neerzetten!”

onvergetelijke ontmoetingen “In het kader van de JP brede wens van ons tienjarig jubileum heb ik samen met een collega een veiling georganiseerd voor War Child. Dat was een spektakelmiddag! In de voorbereiding daarop heb ik veel ontmoetingen gehad met sponsoren en bedrijven. Daar kreeg ik een heel warm gevoel van. Ook in deze financieel lastige tijden waren er toch veel bedrijven die meededen. Je kunt veel bereiken als je je ergens voor inzet. Ik was dan ook verbaasd over wat ik zelf kon bereiken! Ik kreeg er veel energie van en ik zat lang daarna nog op een ‘roze’ wolk!” Altina Robijn, begeleider

Ruimere blik “Bij ons op de locatie doen we intervisie met mensen uit andere teams. Wat mij betreft heeft ‘buitenshuis’ meerdere voordelen: je voorkomt dat het gesprek een theekransje wordt en de inbreng van ‘vreemden’ kan heel verhelderend zijn. Ik vind het verruimend om op een andere locatie intervisie te houden. Organisatorisch is het soms lastig, omdat de reistijd langer is. Daar moet je rekening mee houden.” Anouk Häckert, assistent begeleider

Personeelsgegevens Aantal medewerkers inclusief oproepmedewerkers

Aantal stagiaires, leerlingbegeleiders en vakantiekrachten

2000

350

1500

300

1000

250

500

200

0

150

vrouw man totaal waarondervrouw vrouw fulltime man fulltime

2007 1053 113 1166

2008 1132 141 1273

2009 1309 163 1472

2010 1460 180 1640

2011 1603 181 1784

19 24

19 25

27 29

33 30

26 38

100 50 0 2007 stagiaires 150 leerlingbegeleiders 11 vakantiekrachten 24 totaal 185

2008 164 14 26 204

2009 226 26 33 285

2010 232 38 29 299

Geen slaaf van het heilige moeten

Graadmeter “Voor mij maakt het geen verschil bij wie van mijn vier kinderen ik op bezoek ga. Het maakt niet uit of ze bij de JP wonen of in een studentenhuis. Ik zeg wel eens gekscherend ‘mijn vrouw is mijn graadmeter’. Als zij alleen maar klachten heeft over de was of de schoonmaak, gaat het goed met de kinderen.” Hans van der Blom, ouder

“Onze organisatie moet aan allerlei voorwaarden en eisen voldoen. Essentieel daarbij is weten waarvoor je dat doet, zodat je geen slaaf van het ‘heilige moeten’ wordt. Natuurlijk zijn sommige dingen verplicht, maar het moet wel werkbaar blijven.” Ton ten Tusscher, locatiehoofd

22 | 23

2011 261 44 49 354

Ontmoeten is samen

Een werkbezoek aan de jp Ervaringen en verwachtingen Na een werkbezoek in 2011, bezocht een aantal medewerkers van Gemiva - SVG Groep, een zorgorganisatie uit Gouda, in februari 2012 enkele locaties van de JP in Deventer. Aan het eind van het werkbezoek vragen we naar hun verwachtingen vooraf en hun ervaringen tijdens deze ontmoeting: Eigen verantwoordelijkheid “Ik wil kijken en luisteren naar de verschillende verhalen in de hoop hier iets van mee terug te nemen naar ‘mijn’ organisatie. Ik ben vooral benieuwd naar de eigen verantwoordelijkheid van cliënten en medewerkers. In onze organisatie wil ik dat aspect extra onder de aandacht brengen en kan de JP daarbij als voorbeeld aanhalen.” Marjon Kuijkhoven, locatiehoofd Gemiva - SVG Groep

Aandurven “Ik ben trots op de wijze waarop wij in onze organisatie de zaken regelen. Ik was benieuwd naar wat de JP slimmer aanpakt dan wij. Binnen de JP durven ze het aan om soms minder naar de regels en de gewoontes te kijken.” Gert Kwakernaak, manager financiën & informatievoorziening Gemiva - SVG Groep

Afspraken terugkoppelen “Ik heb vandaag veel gehoord, gezien en veel nieuwe indrukken opgedaan. Het valt mij op dat cliënten en medewerkers afspraken telkens naar elkaar terugkoppelen. Die eenduidigheid in het werk maakt de cirkel rond.” Marjanne Meijer, locatiehoofd Gemiva - SVG Groep

“Een ontmoeting kun je zien als een reis: je leert veel over anderen, maar ook over jezelf en jouw manier van denken. Ik leerde van de ontmoeting met de JP om niet zo bang te zijn een bepaalde regel even naast je neer te leggen. En dat je vooral achter je eigen keuzes moet staan.” Gerard Gerding, voorzitter Raad van Bestuur, Gemiva - SVG Groep 24 | 25

In the picture Dineke Wijchgel is locatiecoördinator. “We krijgen meer werkbezoeken dan vroeger. Daardoor denk ik bewuster na over mijn werk. Ik word nog trotser op onze woonlocatie. Het is mooi om te merken dat de visie van de JP anderen inspireert. Op mijn beurt raak ik weer geïnspireerd door de verhalen en ervaringen van de andere partij.”

Personalia

Eén ontmoeting is niet genoeg

Centrale cliëntenraad Voorzitter De heer D. Gerbers (Twente Zuid) Leden Mevrouw T. Bos (Logeer- en deeltijdopvang Twente, tot november 2011) De heer G.H. Jolink (Veluwe) De heer J. Kingma (Friesland) De heer J. Vlaswinkel (Deventer) Mevrouw G. Warnaar (Betuwe)

“Met twaalf ouders zijn we een ouderinitiatief gestart,” vertelt Jan Griepink. “We begonnen met niets en nu staat er een prachtig huis voor onze kinderen. Natuurlijk gingen we ook op zoek naar een zorgaanbieder en daarvoor hebben we allerlei gesprekken gevoerd. Soms hadden we aan een halve ontmoeting genoeg om een conclusie te trekken, bij de JP hadden we twee ontmoetingen nodig om elkaar te leren kennen. Na het eerste gesprek waren we in verwarring, we waren gewend de onmogelijkheden te horen, terwijl bij de JP juist alles mogelijk is.” Jabe Stummel vult aan: “We hebben deze ervaring ook met onze zoon. We moesten ineens gaan nadenken over wat onze vraag eigenlijk was.” Zijn vrouw Linda Bakelaar: “Als je het vergelijkt met het kopen van een auto was het niet: ‘welke auto wilt u’, maar ‘wat wilt u allemaal in uw auto?’”

ont-moeten In the flow “Als ik vanuit mijn hart werk, dan kijk ik niet op de klok. Wat ik dan doe, is logisch en loopt lekker. Ik doe mijn werk fluitend, ook al heb ik het druk.” Fenneke Bos, adviseur cliëntzaken

Kerstmarkt verbroedert “Eén keer per jaar organiseren we samen met de buurt een kerstmarkt. De aanleiding daarvoor was dat we vragen uit de wijk kregen in de zin van ‘wat gebeurt daar?’ De markt heeft vorig jaar zoveel geld opgeleverd dat we daarvan een buurtbarbecue hebben georganiseerd. Cliënten zijn door deze gezamenlijke activiteiten nu meer ‘ingeburgerd’ in de buurt.” Margreet Westerholt-Oosting, begeleider

Ondernemingsraad Voorzitter Mevrouw J.J. Visser-Vreugdenhil Leden De heer R.A.M. ten Berge Mevrouw L.Y. Boevenbrink Mevrouw I.M. Diepenmaat Mevrouw L. Hartgers De heer J.R. Hillebrand Mevrouw G.J. Kleen De heer J. Mulder Mevrouw P.W.M. Romijn-Hubers Mevrouw A. Veersma Mevrouw B.G.A. Wagenaar-Terpstra De heer S. Weerkamp Mevrouw A.C. Wellner Ambtelijk secretaris Mevrouw A.T.M. Zwijnenberg

Vrienden voor het leven “Barend is mijn beste vriend. We hebben elkaar op school ontmoet, ik ken hem al 35 jaar. Barend woont niet in dezelfde plaats als ik, maar we doen veel dingen samen. Soms komt Barend naar mij toe, maar ik ga ook wel eens bij hem op bezoek. Vaak bedenk ik wat we gaan doen en Barend is daar meestal wel voor in. We zijn samen naar de musical Kruimeltje geweest en hebben carnaval gevierd. Toen had ik een boerenkiel aan. Barend en ik gaan ook bij elkaar op bezoek en komen op elkaars verjaardagen. We willen graag meer dingen met elkaar doen.” Paul van Zetten, cliënt

Raad van Bestuur De heer R.H.H. Klarenbeek

Ik ben direct “Bij het sporten – voetballen, fitnessen, wandelen en fietsen – ontmoet ik veel mensen. En ook in de kerkgemeenschap kom ik anderen tegen. Ik groet mensen en van het één komt het ander. Soms komen er leuke gesprekken uit voort. Ik ben direct en zeg waar het op staat. Een leuke dame groet ik altijd en als ik een man zie met een mooie kledingcombinatie dan geef ik diegene een compliment.” Surrender Manbodh, cliënt

Raad van Toezicht Voorzitter Vicevooorzitter Leden

26 | 27

De heer N.A. Uppelschoten De heer F. van Vessem De heer W.T.A. Dellepoort De heer L.W.H. Hoff Mevrouw mr. J.G.J. Kamp De heer ir. J. Wapenaar

Personeelsgegevens Aantal medewerkers in fte’s

Aantal fte’s per functiegroep

Leeftijdsopbouw medewerkers

In- en uitstroom medewerkers exclusief oproepmedewerkers, stagiaires, vakantiekrachten

1200

30

1000

1000

25

500

800

800

20

400

600

600

15

300

400

400

10

200

200

200

5

100

0

0

vrouw man totaal

2007 596,0 64,0 660,0

2008 646,5 101,3 747,8

2009 754,1 119,8 873,9

2010 864,0 133,9 997,9

2011 963,0 162,5 1125,5

primair proces overhead totaal

(% medewerkers)

1200

2007 617,2 42,8 660,0

2008 704,0 43,8 747,8

2009 822,3 51,6 873,9

2010 940,8 57,1 997,9

2011 1077,0 48,7 1125,7

Onder het primaire proces verstaan we de volgende functies: activiteitenbegeleider, administratief medewerker, assistent begeleider, begeleider, coördinerend begeleider, huishoudelijk medewerker, leerlingbegeleider, locatie-assistent, locatiecoördinator, locatiehulp, onderhoudsmedewerker Onder overhead verstaan we de volgende functies: clustermanager, gedragskundige, locatiehoofd, medewerker centraal bureau

15-24 jaar 25-34 jaar 35-44 jaar 45-54 jaar > 55 jaar

2007 16,2 29,4 28,7 19,8 6,0

2008 16,3 27,9 27,4 21,8 6,6

2009 22,8 26,2 24,7 20,2 6,1

2010 16,4 28,5 25,9 21,6 7,6

2011 15,6 29,4 24,3 21,6 8,0

0

instroom uitstroom

2007 286 203

2008 338 208

2009 397 216

2010 382 211

2011 448 259

2009 4,2 5,7

2010 4,6 5,6

2011 4,6 5,6

Verzuimpercentage 6 5 4 3 2 1 0

jp branche

28 | 29

2007 5,7 5,8

2008 4,3 5,7

“Drie keer per jaar komen we als ouders bij elkaar, samen met twee begeleiders en de locatiecoördinator. Het is prettig om in een open sfeer zaken met elkaar te bespreken. Eén keer per jaar hebben we een uitje voor ouders en kinderen samen.” Joop van Belle, ouder

Hoe begeleid je ontmoetingen van cliënten? Net als ieder ander willen cliënten vrienden, bekenden en familie ontmoeten. Dat kan verschillende begeleidingsvragen opleveren. In hoeverre moet je ontmoetingen stimuleren? Of organiseren? Ontmoetingen stimuleren Cliënten kunnen elkaar in hun eigen appartement ontmoeten. Locatiecoördinator Dineke Wijgchel: “We stimuleren deze ontmoetingen, maar samen op de bank zitten en vervolgens over koetjes en kalfjes praten is voor cliënten niet altijd eenvoudig. ‘Elkaar ontmoeten’ vergt vaardigheden die cliënten niet altijd hebben.” Begeleider Anouk van Steenis: “Het ligt eraan met wie je te maken hebt. Bij ons in het KVT (kortverblijfhuis) zijn er ook kleine kinderen en dan is het fijn om een gezamenlijke huiskamer te hebben. Met puberende kinderen blijven mensen weer eerder in het eigen appartement.” Begeleider Marius van der Sijs heeft een aantal jaar geleden het initiatief genomen om één keer in de maand een filmavond voor cliënten te organiseren. Er was vraag naar om ‘iets’ samen te doen in het weekend. In het begin liep dit goed, maar nu neemt de belangstelling af. Marius: “Ik ben nu aan het onderzoeken waar het aan ligt. Stimuleert de begeleiding de cliënten niet genoeg? Ligt het aan het tijdstip?”

Ontmoeten is uitnodigen

Steeds zelfstandiger Een groep ouders trok samen op om een woonplek voor hun kinderen te realiseren. Joop van Belle is één van hen. “Als ouders heb je er een beeld bij hoe de locatie moet worden en welke ruimtes er nodig zijn. Je merkt dat je oorspronkelijke ideeën in de praktijk anders uitpakken. Er waren drie gezamenlijke woonkamers. Het bleek dat de bovenste woonkamer weinig in gebruik was. Iedereen trok naar elkaar in de ontmoetingsruimtes beneden. Nu is de ruimte boven als hobbyruimte ingericht. De zelfstandigheid van onze kinderen is ook vele malen groter dan we voor mogelijk hadden gehouden. Mijn dochter leert nu bijvoorbeeld zelf koken. Daar geniet ik als vader van!”

Ontmoetingen organiseren “Op de woonlocatie waar ik werk, is geen ontmoetingsruimte. We organiseren in het weekend wel een koffiemoment op kantoor,” vertelt begeleider Marius van der Sijs. Locatiecoördinator Ed ten Hove vraagt zich af waarom het niet bij een cliënt thuis wordt georganiseerd. Marius legt uit: “We merken dat cliënten er wel behoefte aan hebben, maar zelf het initiatief niet nemen. Ik vind het ook mijn taak als begeleider om ontmoetingen te realiseren, zodat cliënten op een laagdrempelige manier bij elkaar komen en hun ei kwijt kunnen. Iedereen die wil komen, is van harte welkom.”

30 | 31

Stickers plakken? “Op één locatie delen cliënten een woonkamer en een keuken, bij een andere locatie is een inloop. In de keuken van de inloop hebben we stickers geplakt, zodat iedereen weet waar de spullen opgeborgen moeten worden. In de andere keuken hebben we dat niet. Dat doe je toch ook niet in je eigen huis? Per locatie bekijk je dus wat het meest voor de hand liggend is.” Anouk Häckert, assistent begeleider

Digitale ontmoetingen Zijn sociale media echt sociaal? De toenemende aanwezigheid van de digitale wereld in ons dagelijks leven beïnvloedt de ontmoetingen die we hebben. Wat zijn de voor- en nadelen van digitale ontmoetingen? En kunnen ze persoonlijke ontmoetingen vervangen? Persoonlijk of zakelijk Het valt René Hoff (lid van de Raad van Toezicht) op dat er tijdens digitale ontmoetingen vaker sprake is van afbrekende communicatie, vuilspuiterij, pesten en negativiteit. Zijn mening: voor korte termijn relaties is deze vorm van ontmoeten prima, maar er gaat niets boven een persoonlijke ontmoeting. Locatiehoofd Ton ten Tusscher bekijkt het vanuit een zakelijk perspectief: hoe gaan cliënten om met social media? Ton: “Omdat dat zich buiten je eigen blikveld afspeelt, krijg je er lastig zicht en grip op en wordt het moeilijk bespreekbaar.” Begeleiden met Facebook “Voor sommige cliënten kunnen digitale ontmoetingen goed werken,” vindt gedragskundige Jolanda Hofman. “Ze hebben moeite met face-to-face contact.” Ze kent een voorbeeld van een autistische cliënt bij wie Facebook een belangrijk middel in de begeleiding is. “De begeleider heeft voor zichzelf een speciaal werkgerelateerde account aangemaakt, zodat zij ook via Facebook met de cliënt kan communiceren. Begeleider Altina Robijn merkt dat cliënten er niet altijd goed over nadenken wat ze op Facebook of Hyves zetten. “Het is een manier van ontmoeten die zeker begeleidingsvragen kan opleveren,” vindt Jolanda.

Werkelijke wereld Ook locatiecoördinator Annelies Hermans vindt social media lastig: “Ze staan het werkelijk ontmoeten in de weg. Ik zie het bij mijn eigen kinderen: door internet hebben ze minder echte ontmoetingen. Ze spelen Wordfeud op de computer in plaats van Scrabble met elkaar aan tafel. Achter je beeldscherm mis je de persoonlijke interactie en de non-verbale communicatie die bij ontmoetingen juist een grote rol spelen. Daarbij: de wereld zoals die vaak via internet voorgespiegeld wordt, is niet de echte wereld. Mooie foto’s en leuke, spannende verhalen laten de wereld mooier lijken dan deze voor veel kinderen in werkelijkheid is. Dat geeft anderen het gevoel dat ze buiten de boot vallen.”

onvergetelijke ontmoetingen “Ik had een mooie ontmoeting in het circus van Herman Renz. Ik houd veel van het circus en iemand had me gevraagd of ik een keer spreekstalmeester wilde zijn. Natuurlijk! Ik had een mooi pak aan en er waren paarden en kamelen. De echte spreekstalmeester hielp me en fluisterde me in wat ik moest doen.” Paul van Zetten, cliënt

ont-moeten Niet zichtbaar “Goede zorg gaat niet om regels, maar om de beleving van ‘thuis’. Goede ondersteuning is zo onzichtbaar mogelijk.” Hans van der Blom

Uitnodigen tot ontmoeten “Vind je dat je je collega’s genoeg ontmoet? Zoek afstemming met elkaar! Dat kan bij de JP, daar staan we voor open. Maak gebruik van je eigen regelruimte en geef het aan als je op andere locaties of in andere clusters wilt kijken.” Gerjanne Kleen, clustermanager

Wat vinden cliënten? Surrender Mandbodh, Paul van Zetten en Ien van Ringelenstein zijn eensgezind: zij maken geen gebruik van de computer, dus hebben ook geen digitale ontmoetingen. Voor Daan Taman ligt het iets anders. Hij wil graag internetten, maar kan niet lezen en schrijven. Daar heeft hij hulp bij nodig. “Als ik internet, kan ik met andere jongeren in contact komen en dat wil ik graag.”

Locaties leren kennen “Als lid van de Raad van Toezicht ga ik een paar keer per jaar ‘op excursie’ naar locaties van de JP. Dan leer ik de JP echt kennen. Het gaat niet alleen om vergaderen en de cijfers bekijken. De organisatie van binnenuit leren kennen is de basis.” René Hoff, lid van de Raad van Toezicht

32 | 33

Organisaties die in 2011 een werkbezoek brachten aan de JP

De JP in cijfers

Achmea Adviesbureau BMC Agis Ambiq Arduin Attent Aveleijn Baalderborg Groep Buurtzorg Nederland Carintreggeland Dichterbij Espria Gemiva-SVG Groep Grow/Work HighCare HPO center Humanitas DMH Koraal Groep Pleyade Prezzent PSW Sevagram Siza Stichting De Driestroom Stichting GoedGeregeld Triade Vanboeijen Witteveen+Bos Woonwerkgemeenschap Overkempe

Capaciteit (per 31-12-2011) Intramuraal Extramuraal PGB

Cliënten Aantal cliënten 1.236, waarvan 428 verblijf met behandeling en 808 verblijf zonder behandeling 1.335 circa 450 gedurende 2011

Financieel De JP van den Bent stichting heeft over 2011 een positief resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening behaald van € 7.360.498 bij een omzet van € 74.643.606. Er is sprake geweest van een stijging van de omzet van 18,1%. Deze stijging is met name het gevolg van capaciteitsuitbreiding in intramurale dienstverlening. De toename van de vergoeding voor huisvestingskosten kleinschalige woonvoorzieningen is in deze stijging inbegrepen. Het resultaat is toegevoegd aan de reserve aanvaardbare kosten en bestemmingsreserves.

34 | 35

Deze kaart maakt deel uit van het jaarverslag van 2011 van de JP van den Bent stichting. Het thema van het jaarverslag is ‘ontmoeten’. Wij maken ontmoetingen tussen mensen graag mogelijk.

Meer informatie over de JP van den Bent stichting? www.jpvandenbentstichting.nl of 0570 665 770

Deze kaart maakt deel uit van het jaarverslag van 2011 van de JP van den Bent stichting. Het thema van het jaarverslag is ‘ontmoeten’. Wij maken ontmoetingen tussen mensen graag mogelijk.

Meer informatie over de JP van den Bent stichting? www.jpvandenbentstichting.nl of 0570 665 770

Ik nodig

Zien we elkaar?

je uit!

m! Je bent welko

Je bent welkom!

Ik nodig je uit

!

r?

elkaa Zien we

JP van den Bent stichting centraal bureau Hunneperweg 6 Postbus 361 7400 AJ Deventer tel. 0570 665 770 fax 0570 665 779 www.jpvandenbent.nl email [email protected]