Voortgangsrapportage programma krachtwijken, juli 2014
Inhoud
04
10
16
21
26
Kansen voor iedereen in Zuilen-Oost
Hoograven in de lift
03
Investeren in mensen,
Ondiep. Dorp in de stad
Hoograven kreeg een nieuw
Voorwoord
voor kinderen, bewoners
maar ook in het vernieuwen
Een ander economisch
De mindere economische
‘hart’ dat een bindende
stimuleren een actieve
van woningen en het
perspectief voor gemeente
situatie heeft ook zijn
factor in de wijk kan zijn.
bijdrage te leveren aan
op peil houden van de
en corporaties drukt een
effect op de aanpak in
De community-aanpak leidt
de maatschappij en het
openbare ruimte: de
stempel op de uitvoering
Zuilen. De ontwikkeling van
tot resultaten, onder meer
31
verbeteren van leefbaar-
aanpak in Kanaleneiland
van de aanpak in Ondiep.
een aantal woningbouw-
in Rotsoord.
Nawoord
heid en veiligheid: drie
in een notendop.
Het verschil moet nu met
0projecten stagneert,
minder middelen worden
waaronder nieuwbouw
gemaakt. Het langdurig
in de Geuzenwijk, het
en gezamenlijk optrekken
Queeckhovenplein en de
32
van verschillende partners
Heukelomlob noordzijde.
Bijlage
Doe mee in Overvecht
Kanaleneiland leert
Meer kansen scheppen
speerpunten in Overvecht.
Lees meer >
Lees meer >
in de wijk blijft een
Lees meer >
Lees meer >
belangrijke voorwaarde voor verbeteringen. Lees meer >
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
2
Voorwoord Deze rapportage over de uitvoering van de wijkactieprogramma’s in Overvecht, Kanaleneiland, Ondiep, Zuilen-Oost en Hoograven in 2013 is de achtste in een reeks van voortgangsrapportages. De rapportage verschijnt dit keer voor het eerst digitaal. De opzet van de rapportage is net als die van vorig jaar: per wijk is de voortgang op hoofdlijnen geschetst. Daarnaast is per wijk gekozen voor drie projecten waarbij uitgebreider wordt stilgestaan. In de bijlagen is per wijk een overzicht van alle projecten uit de wijkactieprogramma’s opgenomen. Zo krijgt u een beeld van wat er in de wijken speelt, wat er afgelopen jaar is gerealiseerd en welke opgaven er nog zijn.
Tegelijk met deze voortgangsrapportage verschijnt ook
In 2013 is gemeentebreed verder gewerkt aan het
de Monitor Krachtwijken waarin we sinds de start van
versterken van het wijkgericht werken. Dat heeft niet
het programma krachtwijken in 2008 jaarlijks volgen
alleen in de krachtwijken, maar ook in de andere wijken
wat de effecten zijn van de aanpak.
geleid tot een dialoog met de bewoners en andere betrokkenen uit de wijken over ambities, opgaven
Kijkend naar de periode 2007 tot en met 2013 zijn de
en prioriteiten. Zo zijn voor alle wijken wijkambities
ontwikkelingen in alle krachtwijken redelijk positief.
2014-2018 en wijkactieprogramma’s 2014 opgesteld.
Uit de gedetailleerde gegevens per wijk en per indica-
De aanpak in de krachtwijken maakt integraal deel
tor blijkt dat de ontwikkelingen nog niet stabiel zijn;
uit van de wijkactieprogramma’s 2014 van Overvecht,
positieve en negatieve scores wisselen elkaar in de loop
Zuidwest en Noordwest.
van de jaren af. Op deze manier worden de aanvullende wijkaanpak en Omdat de aanvullende middelen voor de aanpak in de
de reguliere inzet in de wijken steeds meer met elkaar
krachtwijken verder afnemen, wordt al een paar jaar
vervlochten en vormen ze in toenemende mate de
gewerkt aan mogelijkheden om succesvolle activiteiten
‘gewone’ manier van werken in de wijken.
en projecten te kunnen voortzetten. Dat lukt onder andere door andere, efficiëntere manieren van samenwerken, maar ook door activiteiten onder te brengen in regulier beleid en reguliere financiering. Dat geldt niet alleen voor de gemeente, maar ook voor andere partners in de wijken.
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
3
1. Doe mee in Overvecht Meer kansen scheppen voor kinderen, bewoners stimuleren een actieve bijdrage te leveren aan de maatschappij en het verbeteren van leefbaarheid en veiligheid: drie speerpunten in Overvecht.
Overzicht projecten wijkactieprogramma Overvecht Doe mee Centrum Einstein
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
4
Vergroten van kansen voor kinderen tot 12 jaar en hun ouders
deels door de buurt, met een hoge bezettingsgraad.
plek gevonden in andere voorzieningen in de buurt. Alle
Corporaties, gemeente en Wijk & Co onderzoeken de
buurtbeheerders hebben wel hun beheerkantoor in de
Er is de afgelopen periode flink geïnvesteerd in het
mogelijkheden het centrum na de zomer van 2014
wijk, waardoor er korte lijnen zijn met de bewoners.
creëren van kansen voor kinderen en hun ouders op
open te houden.
Mitros heeft nu bijna in alle complexen een lik-op-stukbeleid ingevoerd nadat samen met bewoners per
school, op straat en thuis. We hebben ingezet op het aanpakken van problemen achter de voordeur, opvoe-
Door het project Gezond Gewicht is het overgewicht
portiek afspraken zijn gemaakt. Deze afspraken worden
dingsondersteuning en zorg voor kinderen, speelmo-
bij kinderen aangepakt en door het project Gezonde
strak gehandhaafd en extra kosten voor schoonmaak
gelijkheden en het uitdragen van de principes van de
wijkaanpak Overvecht is de samenwerking in de eer-
en vervuiling worden doorberekend. Portaal experimen-
Vreedzame Wijk. Naast de reguliere en de krachtwijkin-
stelijnsgezondheidszorg versterkt. De samenwerking
teert daar ook mee in het complex aan de Ankaradreef.
spanningen hebben we in De Gagel en De Spoorzone
tussen alle organisaties rond zorg en welzijn is verbe-
De resultaten zijn verrassend goed te noemen. Ook de
geëxperimenteerd met de nieuwe buurtteams. Ook was
terd, waarbij een verandering van ‘ziekte en zorg’ naar
gezamenlijke aanpak met Stadswerken bij de onder-
er aandacht voor het verder versterken van de Brede
‘gezondheid en gedrag’ is ingezet en meer personen
grondse afvalinzameling, de wijkveger en de proef
School met talentontwikkeling van kinderen en het
de weg vinden naar een aanbod op maat op het gebied
met broodkliko’s, draagt sterk bij aan een schonere
intensief betrekken van ouders. Vanaf 2015 beschikt
van bewegen & leefstijlverandering. Een nieuw
woonomgeving, zowel in portieken alsdaarbuiten.
elke school in de wijk over een ouderlokaal.
middel, de Fit & Gezond-ochtenden, trekt veel bewoners
Activering naar participatie, werk en gezondheidsbevordering
en geeft de kans om breder op leefstijl in te gaan.
De sociale wijkontwikkeling heeft zich in 2013 nog
Een aanvullende sportactiviteit is het starten met de
sterker gericht op samenwerking en verbinden van net-
vorming van de buurtsportclub.
werken. Reorganisaties, de transitie naar Vernieuwend
Via het activeringsteam en activiteiten in de twee
Welzijn en het doorzetten van de ontwikkeling van
Doe Mee Centra (DMC) zijn mensen gestimuleerd een
Verbeteren van leefbaarheid en veiligheid
buurtteams Sociaal en Jeugd & Gezin, maakten dat
actieve bijdrage te leveren aan de maatschappij. De
In een wijk als Overvecht blijft het werken aan de leef-
noodzakelijk. De maandelijkse netwerk-/lunch
activiteiten van de computerwijk en het Wijkleerbedrijf
baarheid en veiligheid een punt van aandacht. Zowel
bijeenkomsten in de wijk voor professionals lopen zeer
Overvecht dragen daar ook aan bij. De taken van het
in de gemeenschappelijke ruimtes van de complexen
goed en worden als een verbindende factor ervaren.
activeringsteam worden overgenomen door de
als in de buitenruimte, moet nog altijd hard worden
De extra inzet van Wijk & Co is gericht op de verzelf-
Buurtteam Sociaal.
gewerkt aan ‘schoon en heel’ en het hierbij betrekken
standiging van groepen en is daarmee passend binnen
van bewoners.
de opgave voor Vernieuwend Welzijn.
In de tweede helft van 2013 hebben meerdere gebruikersgroepen het DMC Einstein verlaten met het oog op
Bij alle drie de corporaties zijn vanaf 2014 de buurt
de naderende sluiting. Eind van het jaar is besloten
beheerders opgenomen in de reguliere begroting. Dit
het centrum open te houden tot de zomer van 2014.
is een belangrijke, structurele bijdrage aan de leefbaar-
Hierdoor kunnen vooral de scholen nog het gehele
heid van de complexen en de leefomgeving. Door de
schooljaar gebruik maken van het aanbod.
heroriëntatie van de corporaties sluiten wel steeds meer
Het DMC De Gagel blijft een bruisend centrum voor en
buurtflats. Maar groepen bewoners hebben veelal een
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
5
De extra inzet op overlast door jongeren en de samen-
Knelpunten en afwijkingen
werking tussen politie, jongerenwerk en Veiligheid,
De transities van Meedoen naar Vermogen, Participatie
heeft goede resultaten opgeleverd. Jongeren zijn, waar
& Inkomen en Zorg voor jeugd hebben risico’s voor een
nodig, door straatcoaches en jongerenwerkers aange-
wijk als Overvecht met veel sociaal kwetsbare bewo-
sproken op hun gedrag. Overlastgevende gezinnen en
ners. De zorg- en welzijnsorganisaties richten zich op
jeugdgroepen zijn aangepakt en is perspectief geboden.
het verzelfstandigen van individuen en groepen, maar
In het kader van de transformatie Zorg voor Jeugd gaat
dat kost veel tijd en professionals lopen tegen de gren-
de aanpak over naar buurtteams Jeugd & Gezin. De
zen aan van mogelijkheden. De armoede wordt een
taken van de straatcoaches worden deels overgenomen
steeds belangrijker thema nu de huren verhoogd
door medewerkers van Toezicht en Handhaving.
worden en de werkgelegenheid, zeker voor de laag opgeleiden, schaars wordt. We zoeken daarbij naar
Communicatie en participatie
een balans tussen zwakkeren versterken en sterken
Gebiedscommunicatie heeft concrete resultaten opgele-
uitdagen meer bij te dragen aan de wijk.
verd, zoals een plattegrond met leuke plekken in Overvecht, een Echt Overvecht etalage op Shoppingcenter
De hoge werkeloosheid onder jongeren, het aantal
Overvecht en een Sportpas Echt Overvecht. Uit evaluatie
onafgemaakte opleidingen en de beperkte beschik
onderzoek blijkt dat dit bijdraagt aan een positiever
baarheid van stageplekken, blijven zorgelijk en een
imago van Overvecht. De focus ligt nu op de sterke pun-
voedingsbodem voor overlastgevend gedrag en
ten cultuur, groen, sport en winkelen. Daarbij hebben
ontsporing. Dit heeft ertoe geleid dat de wijkambities
de partners van Echt Overvecht een rol als ambassadeur
en de wijkactieprogramma’s van Overvecht zich nog
en gaan zij die rol nog vergroten via social media.
meer gaan richten op het vergroten van kansen voor de jeugd wat betreft onderwijs en werkgelegenheid.
Meedoen in Overvecht wordt langs vele verschillende
Met betrekking tot de werkgelegenheid wordt in 2014
wegen gestimuleerd en bewoners doen ook mee met
onderzocht hoe we meer wijkgericht kunnen samen-
allerlei activiteiten. Wel moet opgemerkt worden dat er
werken met de projecten van Werk en Inkomen,
ook hele groepen bewoners zijn die niet bereikt worden
Economische Zaken en onderwijs. Het project Jobmatch
en heel slecht te betrekken zijn bij activiteiten. Uit de
is belangrijk voor jongeren onder 18 jaar en gaat
cijfers van de Monitor is een verhoogde activiteit te zien,
vanaf 2014 onderdeel uitmaken van de taken van
maar dit vertaalt zich niet in hechtere sociale cohesie.
de Stichting JoU.
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Fit en gezond
Hoograven
Nawoord
Bijlage
6
Project 1
Bewoners vinden luisterend oor voor oppepper flats De teleurstelling onder bewoners was groot toen de renovatie
In de woningen vormde vooral de slechte ventilatie een probleem,
van de flats aan de Atlas-, Centaurus- en Apollodreef niet
waardoor vochtproblemen ontstonden. Mitros besloot de woningen
doorging. De crisis dwong woningcorporatie Mitros een stapje
te voorzien van mechanische ventilatie wat al een flinke verbetering
terug te doen. Maar kort nadat Mitros de bewoners inlichtte,
betekende. De bewonerscommissie kwam met nog twee simpele,
volgde een open gesprek met de bewonerscommissie over de
maar doeltreffende tips.
volgende stap: groot onderhoud. De flats zelf waren er aan
ACA-flat
toe, maar ook het groen daar omheen kon wel een oppepper
Betere luchtcirculatie
gebruiken. De bewoners hadden diverse ideeën over een en
De eerste was het plaatsen van zogeheten kierstandhouders die het
ander. Bij de gemeente en de woningcorporatie vonden ze een
mogelijk maken ramen een heel klein beetje te openen voor extra
luisterend oor.
ventilatie. Het andere advies betrof het maken van roosters in de vensterbanken boven de verwarming, die een betere luchtcirculatie
Marjolein Schrauwen, voorzitter van de bewonerscommissie, kijkt
mogelijk maken. “Mitros waardeerde onze inspanningen, maar we
vanuit haar woning op de zevende etage naar beneden. Daar wordt
kregen te horen dat het wel in het budget voor het groot onder-
druk gewerkt aan de bestrating. Een groenstrook is al doorgetrok-
houd moest passen. Dat bleek gelukkig het geval.”
ken en er zijn ‘fietsnietjes’ geplaatst waar bezoekers en bewoners
“Ze nemen onze tips mee in het project, dat vonden we leuk om te horen”
hun fietsen aan vast kunnen maken. Nog even en de buitenruimte
Leerproces
ziet er pico bello uit, zeker wanneer er ook krentenboompjes staan
Onlangs blikte de bewonerscommissie met Mitros terug op de
en de tuinen zijn voorzien van groene bodembedekkers.
samenwerking. Daarbij bleek dat het groot onderhoud voor de corporatie ook een leerproces was, zegt Marjolein: de ACA-flats waren
Samen opgetrokken
in Overvecht het eerste grootschalige project voor groot onderhoud
“Het plantsoen zag er nogal troosteloos uit en er was weinig plek
na het afblazen van de renovatieplannen. De THEMA-dreven komen
voor het parkeren van fietsen. Dat hebben we aangekaart bij de
nog aan de beurt. “Ze nemen onze tips meteen al mee in dat
gemeente. Die bleek ook al ideeën te hebben over het grootschalig
project, dat vonden we wel heel leuk om te horen.”
aanpakken van de groenvoorziening. Vervolgens zijn we samen opgetrokken, onze suggesties kwamen in het uiteindelijke plan.” Een mooi voorbeeld van die samenspraak is het opknappen van een transformatorhuisje, zegt penningmeester Hans van den Heuvel. “Dat was een lelijk ding. We hebben het idee geopperd het te laten schilderen door kinderen uit de buurt. Ook dat is goed opgepikt en dit voorjaar verandert het huisje in een aquarium.”
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
7
Project 2
Internetbankieren lukt!
Computerwijk
Even achter de computer gaan zitten voor het versturen van
Aansluiting verliezen
een mail of het betalen van een rekening. Het lijkt vanzelf-
De jongste deelnemer in Overvecht is veertig jaar, weet coördinator
sprekend, maar dat is voor lang niet iedereen zo. Via het
Nargis Durrani. Ze verzorgt de intakegesprekken en kent de doel-
project Computerwijk, onderdeel van Wijkbedrijf Utrecht, zet
groep als geen ander. “Alles wordt digitaal, dat beangstigt vooral
een groeiend aantal Overvechters hun eerste stappen op het
senioren en bewoners die uit een ander land komen nogal eens.
digitale pad. Medebewoners die wel computerervaring hebben,
Ze begrijpen soms niet eens wat ‘www’ of ‘dotcom’ betekent en
helpen daarbij als vrijwilligers. Vorig jaar kregen een kleine
zijn bang de aansluiting te verliezen.”
driehonderd bewoners, vaak ouderen en allochtonen, les op
Ze merkt dat de behoefte aan ondersteuning groot is. “Met onze
verschillende plekken in de wijk. Ze ontdekken dat de computer
laagdrempelige cursussen kunnen we veel mensen helpen. We zijn
ook heel handig is als hulpmiddel voor het onder de knie
hard op weg in de hele stad onze cursussen te gaan geven. Compu-
krijgen van de Nederlandse taal.
terwijk heeft nu ruim twintig docenten, maar we kunnen er zeker nog meer gebruiken.”
“Mijn kinderen doen heel veel met de computer,” zegt de uit Ghana
“Uiteindelijk wil ik helemaal zelf op de computer kunnen werken”
afkomstige Tina Akosua tijdens de computerles in Doe Mee
Bankieren nog lastig
Centrum De Gagel. “Ik wil graag weten waar ze mee bezig zijn,
Tina en Hassan zijn intussen alweer druk aan het oefenen. Ook voor
dus moet ik er ook zelf mee kunnen omgaan. Als iets lukt, ben ik
de kinderen van Hassan heeft de computer nauwelijks geheimen.
heel blij. Maar verder komen vraagt wel heel veel oefening.”
Lachend: “Maar ze zijn te druk om mij te helpen, dus ik moet het allemaal zelf leren. Het zou mooi zijn als het me lukt om met de
Cursus is uitkomst
computer te kunnen bankieren, maar dat vind ik momenteel nog
De computercursus is een uitkomst, zegt medecursist Hassan El-
iets te lastig.”
harouchi. “Nederlands lezen gaat steeds beter. Ik ga zeker ook een
Tina lacht nog luider: “Vanochtend lukte internetbankieren mij
vervolgcursus doen, uiteindelijk wil ik helemaal zelfstandig op de
voor het eerst. Halleluja!”
computer kunnen werken.” Hun docent Reitz Jonkman was twintig jaar ict-docent en wilde zich na zijn pensioen op vrijwillige basis als docent blijven inzetten. “We pakken het professioneel aan en formuleren ook leerdoelen. En als stimulans om thuis verder te oefenen, geven we de cursisten sinds een half jaar ook oude computers mee. Computerwijk is een belangrijk project, de computer is onmisbaar om aansluiting te blijven houden met de maatschappij.”
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
8
Project 3
Moeders aan het roer in de speeltuin
Speel Mee
Het welzijnswerk verandert in snel tempo. Utrecht speelt
Nieuwe koers
in op ontwikkelingen in de samenleving. De vertrouwde
Ze vinden het prettig dat er iedere week iemand met kennis van
organisaties hebben plaatsgemaakt voor nieuwe, die meer
zaken voor de begeleiding in de speeltuin zorgt, maar begrijpen
uitgaan van de eigen kracht van bewoners. Bewoners worden
ook dat de gemeente een nieuwe koers vaart en het initiatief
uitgenodigd zelf talenten en activiteiten te ontwikkelen, ze
eerder bij bewoners legt. “De bezuinigingen zullen daar ook wel
krijgen meer verantwoordelijkheid. Dat is niet voor iedereen
een rol in spelen.”
even vanzelfsprekend. In de speeltuin aan de Haifadreef
De moeders kunnen in ieder geval bij Miña terecht voor tips.
in Overvecht vertellen moeders en sociaal makelaar Miña
Door haar jarenlange ervaring kent ze de speeltuinbezoekertjes
Beumer over hun rollen in een veranderende tijd.
misschien wel als geen ander. “De meeste kinderen zijn goed opgevoed, maar sommigen niet. Ik ben geen babysitter en ga
De zon schijnt en het is druk in de speeltuin. Miña heeft de bak-
geen zorg van ouders overnemen. Maar ik probeer de kinderen
fiets van Speel Mee geparkeerd, de kinderen kunnen spelen met
wel bij te brengen hoe ze op een leuke manier met elkaar kunnen
de inhoud: springtouw, stoepkrijt, tennisrackets…noem maar op.
spelen, volgens de principes van de vreedzame aanpak, want
“Ik probeer moeders te vinden die willen meehelpen bij de bege-
Overvecht is een Vreedzame Wijk.”
leiding, het is de bedoeling dat ze het in de toekomst helemaal
“Het is de bedoeling dat ze het in de toekomst helemaal zelf gaan doen”
Best vermoeiend
zelf gaan doen.”
Fatiha heeft op de school van haar kinderen net een paar
Partijtje voetbal
‘vreedzame lessen’ achter de rug. “Die wordt gebruikt op het
Maar willen de moeders dat ook? Fatiha Benazzi en Naouah Kettani
schoolplein, maar wat ik leer kan ik in de toekomst ook in de
in ieder geval wel. Ze hebben net al een partijtje voetbal achter
speeltuin gaan toepassen.”
de rug met hun eigen kinderen en die van anderen. Fatiha lacht:
Miña is blij met de bereidwillige moeders en de moeders zijn
“We bakten er niks van.” Dan, serieuzer: “We vinden het leuk om
blij met haar. “Ik vind het knap wat je hier allemaal doet voor de
hier dingen met de kinderen te doen, hoewel het nog wennen is.
wijk,” zegt Fatiha. “Het is best vermoeiend, na een half uurtje
Miña weet hoe je kinderen van anderen moet benaderen en hoe
had ik er wel een beetje genoeg van. Maar ja, ik wil ook niet dat
je het best conflicten kan oplossen. Wij hebben alleen ervaring
Speel Mee verdwijnt.”
met onze eigen kinderen. En misschien vinden niet alle moeders het leuk wanneer anderen zich met hun kinderen bemoeien.”
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
9
2. Kanaleneiland leert! Investeren in mensen, maar ook in het vernieuwen van woningen en het op peil houden van de openbare ruimte: de aanpak in Kanaleneiland in een notendop.
Overzicht projecten wijkactieprogramma Kanaleneiland Heringerichte speelplaats Stanleylaan Noord
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
10
Sociale investeringen: jeugd in kansarme gezinnen
De inzet van straatcoaches (ROSA) is afgebouwd en in de loop van het jaar binnen de krachtwijkmiddelen
Vernieuwing van de wijk: integrale gebiedsontwikkeling
Schoolmaatschappelijk werk, Tawazoun (gestopt per
overgenomen door Toezicht en Handhaving, dat deze
In Kanaleneiland Zuid rondde Mitros de renovatie af
1 augustus 2013) en de zorgoverleggen (tot medio 2013
taak vanaf 2014 regulier uitvoert. Het 3-Generatie-
van de Stanleylaan e.o. en werd aansluitend de open-
met een bijdrage uit het wijkactieprogramma, daarna
centrum realiseerde haar doelen en deed een evaluatie
bare ruimte Stanleylaan Noord heringericht met een
regulier gefinancierd) ervaren nog steeds een toene-
naar ‘sociale waardecreatie’. Het centrum is niet opge-
bijdrage uit het wijkactieprogramma. Het middendeel
mende vraag en noodzaak tot inzet op de stevige
nomen in het reguliere welzijns- en accommodatiebeleid
volgt in 2014. Bo-Ex renoveerde twee complexen aan
problemen onder jongere kinderen en de desbetreffende
en vraagt ook voor 2014 een exploitatiebijdrage.
de Livingstonelaan en Portaal kreeg alsnog financieel
gezinnen. Tegelijk vermelden ze ook positieve resultaten,
JOGG sloot aan op het wijknetwerk en vragenuit de
fiat om de hoogniveaurenovatie van vier complexen te
onder andere op het gebied van schoolprestaties.
wijk, vooral op de scholen. UceeStation en U in de Wijk
starten, inclusief de economische plint in de flat aan
De nieuwbouw voor het basisonderwijs is afgerond
realiseerden hun uitzendingen. Het Activeringsteam
de Columbuslaan.
voor de Anne Frank en de Schatkamer. Met krachtwijk-
(gestopt per 1 januari, deels opgegaan in buurtteam
geld zijn ouderlokalen gerealiseerd. De nieuwbouw
Zuid) bereikte zo’n 100 wijkbewoners. Vanaf 2010 zijn
In Kanaleneiland Noord moest Mitros de aanpak van
van Luc Stevens is gestart; voor de Da Costa en
680 bewoners geactiveerd.
Noord Noord uitstellen: voor de Pearsonlaan is een renovatie en onderhoudsaanpak voorbereid. Na 2016
Kaleidoscoop wordt nieuwbouw voorbereid (gaan samen in ‘Marco Polo’, start in 2014, eveneens met
De jobcoach kreeg ondanks de crisis 48 van de 98
komt er duidelijkheid voor de overige woningen. Ook
ouderlokalen uit krachtwijkbudget).
begeleide jongeren van 14-18 jaar naar een stage- of
de sloop/nieuwbouw van Eiland 8 verviel; voor dit
werkplek en begeleidde 30 van de 36 jongeren uit de
gebied worden voorjaar 2014 nieuwe uitgangspunten
18+ aanmeldingen naar werk of dagbesteding.
gepresenteerd. Deze heroriëntatie vergt ook een
Het Jongerenwerk en de Tiener VVP zagen bij de uitvoe-
nadere analyse van sociale en fysieke effecten en
ring van hun werk de ouderbetrokkenheid toenemen,
aspecten voor Kanaleneiland Noord als geheel. Samen
van het jongerenwerk is nog niet volledig, waardoor
Sociale investeringen: bewonersinitiatieven en sociale samenhang
de komende periode extra inzet uit het wijkactiepro-
Portaal en Mitros financierden verblijfsruimten voor
nen wordt een buurtaanpak met concrete maatregelen
gramma nodig is. De aanpak van gezinnen die ernstige
bewoners. Zo is onder andere de beheerdersruimte van
opgesteld in 2014.
overlast veroorzaken, was mogelijk binnen het reguliere
Mitros omgebouwd tot buurtflat en realiseerde Portaal
budget. Het VET-project (vrijetijdsbesteding) is succes-
het Kidscafé en Multihouse. Het rijksbudget voor be-
In Noord werkt de ‘van gevel tot gevelaanpak’
vol voorgezet in Kanaleneiland Zuid, inzet elders in
wonersinitiatieven werdgeheel besteed, maar is weer
(gezamenlijk schoonhouden van buitenruimten
2014 wordt overwogen. Het Cultuurhuis is regulier inge-
gevuld door terugstorting (Jongeren in Actie) en de
door gemeente en corporaties) nog steeds prima:
bed en kreeg in 2013 voor het laatst een bijdrage uit het
financiële afwikkeling van andere activiteitendelen. Er
uitbreiding naar Zuid wordt overwogen.
wijkactieprogramma. Aan het zelfstandige modeatelier-
is in totaal 66.000 euro toegekend aan vijf activiteiten.
wat een positieve ontwikkeling is. De financiële borging
met bewoners(organisaties) en professioneel betrokke-
projectMa-Kewerd bijgedragen door de afdeling Cultuur en uit het krachtwijkbudget.
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
11
Mitros zette haar middelen in de gebiedsaanpak vooral
Uit het flexibel programma- en communicatiebudget
in op het sociale proces binnen Kanaleneiland Noord
ontving modeatelier Ma-Ke voor de tweede helft van
Noord en in de uitvoering van het met de gemeente
2013 een bijdrage en werd de uitwerking van streef-
opgestelde beheerplan voor dat gebied.
beelden Kanaleneiland (gebiedscommunicatie) gefinancierd. Communicatie vond - waar van toepassing -
De aanpak van particuliere woningen in Noord is
plaats op project- of activiteitenniveau.
afgerond en heeft niet geleid tot aanvragen voor de gereserveerde extra inzet in het wijkactieprogramma voor particuliere buitenruimte en/of casco. Bij woonoverlast richtte Maatschappelijke Ontwikkeling zich op zes huishoudens (deels gestart in 2012, deels nieuwe) en Mitros gaf uitvoering aan de portiekaanpak en het project Scheve Beelden, bedoeld om de overlast te verminderen. Portaal zet het Politiekeurmerk Veilig Wonen in bij complexen die vanaf 2017 een renovatie ondergaan, Bo-Ex verving hang- en sluitwerk en bracht videofoons aan en Mitros verbeterde de verlichting op achterpaden en bracht cameratoezicht aan binnen eigen complexen. De extra buurtbeheerders van Mitros, Portaal en Bo-Ex betekenen een meerwaarde voor de leefbaarheid en veiligheid; zij zijn met ingang van 2014 een reguliere taak van de corporaties. Uit het budget voor economische ontwikkelingen is een wijkaanvraag van MeerMerwede
Stanleylaan
gehonoreerd.
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
12
Project 1
Systematische aanpak houdt jongeren binnen boord Het gaat de goede kant op met het verminderen van overlast
brengen ze ook bij dat bepaald gedrag echt niet kán. Zolang we
door jongeren in Kanaleneiland. Extra aandacht geven aan
zien dat het goed gaat in de wijk, is er af en toe een beloning zoals
twee jeugdgroepen lijkt vruchten af te werpen. In nauwe
een keertje bowlen of naar de film gaan.”
samenwerking met diverse partijen – zoals politie, scholen en
Jongeren maken buitenruimte rond Rozeneiland schoon
ouders – probeert het Jongerenwerk Utrecht (JoU) de groepen
Maatschappelijke rol
‘binnen boord’ te houden. In de aanpak gaat het vooral om het
JoU wil de jongeren als het even kan een actieve maatschappelijke
voeren van gesprekken, het bieden van ontspanning en het
rol geven. De ene keer betekent dat vrijwilliger zijn tijdens een
organiseren van thema -, cultuur- en sportactiviteiten. Een
bingo voor senioren, de andere keer schoonmaken van een stukje
succesvolle methode, zegt teamleider Hasan Genç. “Zeker ook
Kanaleneiland met prikkers.
door de koppeling aan de Vreedzame Wijk.”
Ook de werkwijze van de Vreedzame Wijk loopt als een rode draad door de begeleiding heen. “In de Vreedzame Wijk draait het onder
Het ruikt heerlijk in de keuken van Rozeneiland, het onderkomen
meer om het samen oplossen van conflicten en het hebben van
van JoU. Tomaten liggen klaar op tafel, de aardappels zijn gesneden,
respect voor elkaar. Onze partners in Kanaleneiland dragen allemaal
het vlees suddert in de pan. De jonge koks maken een dolletje,
dezelfde boodschap uit en die eenduidigheid bevordert het succes.”
de sfeer is prima. Ontspanning is belangrijk in de begeleiding van
“Onze partners in Kanaleneiland dragen allemaal dezelfde boodschap uit”
jongeren door JoU, vertelt Hasan Genç. “We maken zoveel mogelijk
Pester gecorrigeerd
gebruik van de kwaliteiten van de groepsleden. Iemand die veel
Een mooie illustratie van het succes vindt hij het verhaal van een
zeggenschap heeft binnen de groep, spreken we daarop aan. Hij
oudere dame die regelmatig werd gepest. In overleg met de wijk-
kan misschien zijn leidinggevende vaardigheden gebruiken als
agent nodigde JoU de bewoonster uit om haar verhaal in Rozen-
vrijwilliger bij een activiteit, bijvoorbeeld een sportmiddag.”
eiland te doen, waarop de daders hun excuses aanboden. Het slachtoffer vertrok onder applaus. Toch ging het daarna nog een
Participeren/presteren
keer mis. “Maar deze keer werd de pester gecorrigeerd door iemand
Toen het JoU een paar jaar lukte de groepen in huis te halen, 15 jaar
anders uit de groep die namens hem nog eens excuses aanbood.
is ongeveer de leeftijdsgrens tussen de twee, ging de begeleiding
Die jongen nam z’n verantwoordelijkheid en dat is precies wat we
niet direct van een leien dakje. Er konden flinke ruzies ontstaan en
willen bereiken.”
er sneuvelde nog wel eens wat wanneer de sfeer opgefokt was. Maar dankzij de systematische aanpak ‘werken met groepen’ging het snel beter. “De combinatie participeren/presteren vinden we belangrijk. We voeren wekelijks gesprekken, onder meer over hun toekomstwensen en de manieren om die te realiseren. Maar we
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
13
Project 2
De handen ineen voor schonere wijk Samen bereik je meer dan in je eentje. Dat geldt ook voor het
scheiding blijkt in de praktijk niet handig wanneer het om het
schoonhouden van een wijk. Woningcorporaties Mitros, Portaal
bestrijden van zwerfvuil gaat.
en Bo-Ex en de gemeente Utrecht sloegen de handen ineen
Abdel Farahi (Portaal) en wijkopzichter Dennis Staarthof van Stadswerken zien het schoner worden in Kanaleneiland
om de hoeveelheid zwerfvuil in Kanaleneiland te verminderen.
Schoonmaakmiddag
Met succes, want de ‘netheidscijfers’ worden steeds beter.
“We organiseren activiteiten het liefst samen, bijvoorbeeld een
De afgelopen jaren ging de wijk van 5,9 naar 6,4. Maar van
schoonmaakmiddag. Het is niet effectief wanneer je wel actie
achterover leunen kan geen sprake zijn, zeggen de betrokkenen
onderneemt in de openbare ruimte, maar niks doet in de directe
in koor. Gebiedsadviseur Abdel Farahi van Portaal: “Het laatste
omgeving van een flat. De helft doen werkt niet, bewoners ervaren
wat je moet doen is je minder inspannen wanneer het beter
hun buurt toch als één geheel.”
gaat. Het moet beter blijven gaan!”
Ook tijdens renovaties gaat de gemeente inmiddels ‘grensoverschrijdend’ te werk, vertelt Dennis. “Wanneer we bijvoorbeeld een
Het zwerfvuilverhaal is eigenlijk simpel, zegt integraal opzichter
straat vernieuwen, nemen we als het even kan de stoep die voor
openbare ruimte Dennis Staarthof van de gemeente Utrecht:
een flat ligt gelijk in de plannen mee.”
“Vervuiling trekt vervuiling aan. En in een vervuilde omgeving
“De helft doen werkt niet, bewoners ervaren hun buurt toch als één geheel”
voelen bewoners zich ook minder veilig en minder betrokken. Dan
Bewustwording
kom je in een negatieve spiraal terecht en dat willen we absoluut
Maar de ambities gaan verder dan alleen hogere rapportcijfers
vermijden. Het gaat steeds beter met Kanaleneiland en die lijn
behalen voor netheid. De partners hopen ook bewoners zelf in
willen we doortrekken.”
beweging te krijgen, bijvoorbeeld tijdens de opruimdagen. Vooraf informeert de corporatie daarom bewoners en worden er vrij
Meer mankracht
willigers geregeld, de gemeente zorgt voor containers waarin het
Maar beloon je slecht gedrag niet wanneer je de rotzooi waar
opgehaalde vuil wordt verzameld. Abdel: “Wanneer ik ergens een
bewoners voor verantwoordelijk zijn gaat opruimen? Nee, vinden
vervuilde tuin zie, waarschuw ik de bewoners alvast. Je merkt dat
de samenwerkingspartners. Abdel: “Wanneer je ergens graffiti
mensen zich dan af en toe schamen en sneller in actie komen. Het
verwijdert, duurt het echt langer voordat de boel weer vuil wordt.
is mooi wanneer het ons lukt bewoners een beetje bewustwording
Als je niks doet, nemen de problemen alleen toe.”
bij te brengen.”
Dankzij de samenwerking en de extra middelen vanuit het wijkactieprogramma is er meer mankracht beschikbaar gekomen voor het schoonhouden van Kanaleneiland. Vroeger was de gemeente verantwoordelijk voor de openbare ruimte en de corporaties namen de directe omgeving van de flats onder hun hoede. Maar die strikte
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
14
Project 3
Ontmoetingscentrum voor en door bewoners
Bezoek minister Plasterk aan 3 Generatiecentrum
“We kunnen misschien nog beter laten zien hoe waardevol het centrum is”
Je kunt er een hapje eten, maar ook een cursus salsadansen
Buurtvaders
volgen. Je kunt er huiswerkbegeleiding krijgen, maar ook naar
In maart vierden bezoekers nog Internationale Vrouwendag. Maar
een pedicure gaan. Er is een internationale koffieochtend en
ook mannen weten de weg naar het centrum steeds beter te vinden.
een zondagse bingomiddag. Het Drie Generatie Centrum in
De buurtvaders vergaderen er inmiddels. En sinds kort is er iedere
Kanaleneiland is, kortom, van alle markten thuis. En dat alles
donderdag, bij wijze van proef, een eettafel voor vrouwen én
onder het motto: voor bewoners, door bewoners. Daarmee
mannen met verslavings- en psychiatrische problemen.
vormt het centrum een verbindende factor in de wijk. Eerst
Een andere wekelijkse eettafel is Resto van Harte. Het restaurant
alleen voor vrouwen, maar inmiddels ook voor mannen. “We
heeft z’n eigen vrijwilligers en huurt de ruimte van het Drie
zijn er voor alle bewoners en nationaliteiten, daar letten we
Generatie Centrum. Verhuren is noodzakelijk voor de benodigde
echt heel goed op,” zegt vrijwilligster Hatice Can.
inkomsten, zegt bestuursvoorzitter Machteld van Raalte.
Het is maandagmiddag en het Drie Generatie Centrum stroomt
Goede balans
langzaam vol. Vertegenwoordigers van drie generaties, allochtoon
“Aan de ene kant willen we een laagdrempelige ontmoetingsplek
en autochtoon, modern en traditioneel…alles door elkaar. “Ook
zijn en aan de andere kant hebben we geld nodig. Het zal de
de bestuursleden en de vrijwilligers die het centrum begeleiden
komende jaren nog een hele uitdaging worden om de goede balans te
zijn een goede afspiegeling van de hoeveelheid nationaliteiten
vinden, zeker omdat de steun uit het wijkactieprogramma wegvalt.”
en culturen die Kanaleneiland rijk is,” zegt Hatice lachend.
Ze moet er niet aan denken dat het centrum de deuren in de toekomst moet sluiten. “We doen het goed, dat bleek vorig jaar nog uit
Vrouwen uit isolement
een onderzoek dat we hebben laten uitvoeren. Het centrum is waar-
Ze is lid van de bruggroep, zes vrijwilligers die als ‘motor’ het
devol, maar we kunnen misschien nog beter laten zien hóe waarde-
centrum draaiende houden. Iedere twee weken komen ze bij elkaar
vol. Dan wordt de aantrekkingskracht hopelijk nog groter.”
om te kijken hoe alles loopt en wat er misschien beter kan. “Het centrum is een belangrijke voorziening, we dragen er aan bij dat vrouwen uit hun isolement komen. Ik zet me er graag voor in, het maakt me blij wanneer ik zo iets kan betekenen voor de wijk waar ik al dertig jaar woon. De verschillende culturen die hier komen leren van elkaar en krijgen zo meer respect voor elkaar. We eten samen, wisselen informatie uit, vieren samen feesten… Dit is een unieke plek.”
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
15
3. Ondiep. Dorp in de stad Een ander economisch perspectief voor gemeente en corporaties drukt een stempel op de uitvoering van de aanpak in Ondiep. Het verschil moet nu met minder middelen worden gemaakt. Het langdurig en gezamenlijk optrekken van verschillende partners in de wijk blijft een belangrijke voorwaarde voor verbeteringen. We blijven vasthouden aan een brede inzet op thema’s. De kracht van de aanpak zit in ‘richten’ en ‘verbinden’, met andere woorden: richt bestaand beleid en de extra inzet op de mensen en gebieden die het het hardst nodig hebben, door een integrale aanpak waarin de verschillende organisaties steeds beter met elkaar samenwerken.
Overzicht projecten wijkactieprogramma Ondiep Talent 4 me 2 you
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
16
Bewoners aan zet, de kracht van de burger
Jeugd, ouders en veiligheid
wijk uitgezonden. In 2013 is de organisatie van Ondiep
Bij dit speerpunt gaat het om het bevorderen en ver
Bij dit onderdeel gaat het om een integrale aanpak voor
tv samengegaan met Uindewijk, maar zendt onder de
sterken van het eigen initiatief van burgers. Dit kan gaan
het terugdringen van overlast en criminaliteit. Dit gaat
merknaam Ondiep tv nog steeds de reportages over
om kinderen, jongeren of volwassenen. Dit sluit nauw
onder meer om signaleren, grenzen stellen en indien
Ondiep uit.
aan op het nieuwe participatiebeleid van de gemeente
nodig jongeren en hun ouders door verwijzen naar
Utrecht. In 2013 zijn de oudercoachingstrajecten conform
hulp en zorg. Het jongerenwerk heeft de begeleiding
Knelpunten
afspraak uitgevoerd. Ook het onderdeel Vriendendienst
en coaching conform de opdracht gedaan. Dit geldt
Ondanks alle inspanningen op het vlak van participa-
heeft bijna 1000 aanvragen danwel klussen uitgevoerd. Er
ook voor het project “Nazorg na detentie”.
tie merken we dat het activeren van sociaal kwetsbare
zijn ruim 50 bewoners die hebben gebruikt gemaakt van dit project.
bewoners een hardnekkig vraagstuk is. Er is een lange
Gezonde en vreedzame wijk
adem nodig om ervoor te zorgen dat deze bewoners
Het bevorderen en versterken van een gezonde levens-
zelfredzaam in het leven staan.
Realisering, toeleiding en gebruik (woon) voorzieningen en diensten
stijl vanuit een eenduidige pedagogische aanpak, daar
Het is belangrijk dat bewoners van de wijk gebruik
aan diverse gezondheidsproblemen werken we aan een
maken van de diverse vrijetijds-, gezondheids-, en
wijk waar participatie en democratisch burgerschap
educatieve voorzieningen in de wijk. Deze voorzieningen
centraal staan.
dragen bij aan het kwaliteitsniveau van de buurt of wijk.
De brede scholen organiseren diverse activiteiten
De inzet van onder meer sociaal makelaars en beweeg-
waarbij ouders steeds actiever worden. Ook projecten
makelaars is er op gericht om mensen bekend te maken
als Jeugd op Gezond Gewicht en de beweegmakelaars
met de voorzieningen die er zijn. Een voorbeeld hier-
worden kinderen en hun ouders steeds activeren.
van is de start van een werkgroep om de functies en
Deze projecten zijn ook conform planning.
draait het om bij dit onderdeel. Door gericht te werken
voorzieningen van het Thorbeckepark meer met de wijk verbinden. Dit sluit uit aan op de Beweegweek en de
Communicatie en participatie
activiteitenuitbreiding van De Speler.
De wijkambities en het wijkactieprogramma zijn op natuurlijke momenten op diverse plekken in de wijk
Ten aanzien van de detailhandelsvoorzieningen merken
besproken. Ook zijn er over specifieke onderwerpen
we dat het voor de ondernemers, onder andere op de
diverse gesprekken met de betrokken bewoners, onder
Amsterdamsestraatweg, moeilijke tijden zijn. Met onder
nemers of andere partners geweest. Via de digitale
nemers, wijkbewoners, winkelstraatmanager, corporatie
nieuwsbrief van het wijkbureau en de aanwezigheid van
en andere betrokkenen zijn we in gesprek om de uitstra-
het wijkbureau op de diverse overleggen wordt heel
ling en voorzieningen op de Amsterdamsestraatweg te
gericht gecommuniceerd over het wijkactieprogramma
verbeteren.Een van de resultaten is het houden van een
en overig nieuws uit Ondiep. Bewoners participeren in
veiligheidsenquête voor het Keurmerk Veilig Ondernemen.
het project Ondiep tv. Via tv worden reportages uit de
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
17
Project 1
Sociaal werker herstructurering stelt bewoners gerust
Sociaal werker herstructurering stelt bewoners gerust
“Renovatie is iets heel anders dan een project met sloop en nieuwbouw”
Woningcorporatie Mitros vernieuwt 350 woningen in de
wanneer bewoners een steuntje in de rug kunnen gebruiken. De
Bomenbuurt in Ondiep. Een renovatie is vaak ingrijpend, zeker
contacten die ze heeft, ook met woningcorporatie Mitros, zijn heel
wanneer je een paar weken je huis uit moet. Jolanda Huussen,
goed. “Een renovatie is iets heel anders dan een project met sloop
sociaal werker herstructurering bij U Centraal, ondersteunt
en nieuwbouw. Alles moet snel gebeuren en dat geeft bewoners
bewoners die de drukte en de veranderingen niet helemaal in
extra stress. Er wordt nog weleens aan voorbijgegaan hoe ingrij-
hun eentje aan kunnen. De afgelopen twee jaar hield ze als
pend dat is, zeker voor de oudere mensen die in de Bomenbuurt
‘regelneef’ contact met zo’n zeventig, vooral oudere Ondiepers.
wonen. Ik vind het een uitdaging om in korte tijd dingen voor
En dat wordt op prijs gesteld…
elkaar te krijgen.”
Jolanda is vandaag even op bezoek bij de bijna tachtigjarige me-
Voorspoedig verloop
vrouw Van den Broek-Mulder, die tobt met haar gezondheid. Door
Gelukkig voor mevrouw Van den Broek-Mulder verloopt de renova-
een dubbele longemfyseem is ademhalen moeilijk en moet ze het
tie voorspoedig. Haar keuken heeft al nieuw tegelwerk en binnen-
bed houden. Maar dat kon niet in haar woning in de Elsstraat in
kort kan ze weer terug naar de Elsstraat. “Ik vind het fijn om straks
Ondiep, want die wordt gerenoveerd. Ze kon naar een logeer
terug te komen in een woning die helemaal is opgeknapt, maar het
woning, maar ging liever een paar weken naar dochter Sylvia.
zal wel weer even wennen zijn. Ik ben heel blij met alle de inspan-
“Zij en haar zus Patricia verzorgen hun moeder met liefde, maar
ningen van Jolanda. Ze pakt zo de telefoon om met een instantie te
ze kunnen soms wel wat assistentie gebruiken,” zegt Jolanda.
bellen wanneer er iets nodig is. Ze is een schat.” Jolanda: “Ik krijg vaak van bewoners te horen dat ze blij zijn. Ik doe
Alles op zijn kop
dankbaar werk, maar denk dat het ook hard nodig is.”
Ze regelde onder meer een ambulance voor het vervoer en een ziekenhuisbed dat bij Sylvia in huis kwam te staan. “Jolanda krijgt dingen voor elkaar die ons niet lukken,” zegt Sylvia. “Zo’n renovatie zet je leven even helemaal op zijn kop, dus we zijn heel blij met de extra hulp.” Jolanda noemt zichzelf een regelneef. Wanneer nodig, werkt ze nauw samen met de Vriendendienst die Ondiepers helpt met het uitvoeren van diverse klussen. “De jongens van de Vriendendienst worden bijvoorbeeld ingezet bij sjouwwerk of het verwijderen van plafonds. Zo nemen ze veel zorgen weg bij bewoners.” De bewonersbegeleiders van aannemer VIOS geven Jolanda aan
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
18
Project 2
Schoondiep: samen zorg dragen voor de wijk
Schoondiep
Blikjes, papiertjes, plastic…jongeren van rond de tien jaar
Normen en waarden
zorgen voor veel zwerfafval in woonwijken. Hoe krijg je
Die aandacht is niet verdwenen, vult collega Addy Akkermans aan
het voor elkaar dat ze minder rotzooi maken? In Ondiep
die zich eveneens met de organisatie bezig hield. “Als we buiten
heette het antwoord Schoondiep. Een week lang besteedden
zijn met de kinderen, wijzen we ze erop dat afval in de prullenbak
vier basisscholen tijdens het project op speelse wijze
hoort. De wijk netjes houden sluit aan bij de normen en waarden
uitgebreid aandacht aan het onderwerp: De Boemerang, de
die we als school hanteren.”
Rietendakschool, Talitha en Jules Verne. Joyce Baert, leerkracht
Didier Tichelaar zit net als klasgenoot Salma voor de Jules Verne in
op de Jules Verne: “Een blikje cola dat vijftig jaar rondzwerft,
de Kinderraad. “Ons thema is dit jaar de fleurige wijk. Daarin speelt
daar zijn kinderen van onder de indruk.”
het terugdringen van zwerfafval eveneens een rol, want een wijk die schoon is, wordt ook fleuriger. Er worden bijvoorbeeld extra
“Wanneer je afval op straat gooit, ben je eigenlijk een soort moordenaar”
Salma Aamrani uit groep zeven ziet nog weleens kauwgum naast
prullenbakken geplaatst die wij mogen beschilderen.”
prullenbakken in Ondiep liggen. “Dat begrijp ik nou echt niet, dan
Hij denkt dat de actieweek een bijdrage heeft geleverd aan de
kun je die kauwgum toch net zo goed in de prullenbak gooien.”
bewustwording bij kinderen. “Maar ik zie nog steeds wel rommel
Tijdens de Schoondiepactie zag ze op school een filmpje over de
in Ondiep liggen, dus misschien kan een herhaling van Schoondiep
wereldwijde gevolgen van zwerfafval. “In de oceaan is een enorme
geen kwaad.”
soep van plastic ontstaan en als dieren dat binnen krijgen gaan
Ook de leerkrachten vinden dat een goed idee. “Actief aan de slag
ze dood. Wanneer je afval op straat gooit, ben je dus eigenlijk een
gaan werkt beter dan over iets lezen. Dus wat ons betreft keert de
soort van moordenaar.”
Schoondiepweek vaker terug, net als de kinderboekenweek.”
Virtuele wereld Tijdens een actiedag gingen de kinderen zelf aan de slag in de wijk met ‘knijpers’ om rotzooi te verzamelen. Maar ze mochten ook bladblazers assisteren en er stond een speciale bus waarin ze konden gamen en rotzooi in een virtuele wereld konden opruimen. Toenmalig burgemeester Wolfsen bezocht de Jules Verne voor het ondertekenen van een convenant. Joyce: “Daarmee gaven we aan dat we de zorg voor de wijk belangrijk vinden. Dat past ook helemaal bij de Vreedzame school die we zijn: zorg hebben voor elkaar, maar ook voor de buurt. En het was ook goed om samen met de andere scholen aandacht voor het onderwerp te hebben.”
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
19
Project 3
Talentontwikkeling in ruil voor dienstverlening Je eigen talent ontdekken met hulp van anderen en in ruil
via het geven van dansworkshops. Ze verzorgden optredens in
daarvoor iets terugdoen met een maatschappelijke dimensie.
Winkelcentrum Overvecht en collecteerden na afloop zelf voor
Dat is de essentie van het project Talent4me2you, bedoeld
slachtoffers van de burgeroorlog in Syrië. “Een andere groep
voor kinderen tot 14 jaar. De methode van welzijnsorganisatie
kinderen koos voor de stichting Kinderen Kankervrij. Ze gaven
Me’kaar leidt tot verrassende resultaten. Zo wilden leerlingen
een demonstratie zelfverdediging en leerden de toeschouwers
van de Rietendakschool in Ondiep graag leren dansen. Me’kaar
daarbij allerlei bewegingen. Die moesten daar een euro voor
regelde een docent en zorgde voor de begeleiding. Na afloop van
betalen. De kinderen waren superblij.”
de cursus verzorgden de deelnemers dansworkshops waarvan Talent 4 me 2 you
de opbrengst naar het goede doel ging. “Het is heel leuk om
Ontdekkingsreis
direct resultaat te zien,” zegt sociaal makelaar Janneke Baan.
Ze is net gestart met een nieuw project op een andere school. De voorkeuren die de kinderen op felgekleurde briefjes schrijven,
“Als het even kan, probeer ik wel een link naar de toekomst te leggen”
Boogschieten, koken, fotograferen, taarten versieren of tuinieren…
open uiteen van cupcakes bakken tot het maken van computer-
het is allemaal mogelijk via Talent4me2you. “Als het even kan, pro-
spelletjes. “Ze zijn natuurlijk ook allemaal verschillend. Sommigen
beer ik wel een link naar de toekomst te leggen. Misschien kunnen
zijn wat creatiever, anderen wat minder. De een heeft wat eerder
kinderen spelenderwijs ontdekken of ze later iets met hun keuze
een duwtje in de rug nodig, de ander moet je juist wat afremmen.
kunnen doen op de arbeidsmarkt. Dat hoeft natuurlijk niet, maar ik
Ieder kind kan op zijn eigen manier een bijdrage leveren.”
hoop hun verbeelding wel een beetje te prikkelen.” Het project neemt zeven bijeenkomsten in beslag, van de eerste
Janneke zelf vindt het boeiend om de ontdekkingsreis van de
brainstorm en het maken van een keuze tot en met het leveren van
deelnemers van dichtbij gade te slaan en in goede banen te leiden.
de tegenprestatie. Gedurende die periode leren ze veel meer dan
“Het is mooi om hun ontwikkeling te zien. En ik hoop vooral dat
alleen een vaardigheid onder de knie krijgen, zegt Janneke. “Ze
Talent4me2you de kinderen helpt wat steviger in hun schoenen
moeten samen keuzes maken, meningen verdedigen en met elkaar
te staan.”
in debat gaan over wat ze willen. Maar ze leren ook dat het leuk is om iets voor anderen te doen en dat ze invloed kunnen hebben op hoe de dingen gaan.”
Zelf collecteren Een vaker genoemde tegenprestatie is iets doen voor andere kinderen, voor zieken of ouderen. De groep leerlingen van de Rietendakschool koos voor het steunen van VluchtelingWerk
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
20
4. Kansen voor iedereen in Zuilen-Oost De mindere economische situatie heeft ook zijn effect op de aanpak in Zuilen. De ontwikkeling van een aantal woningbouw0projecten stagneert, waaronder nieuwbouw in de Geuzenwijk, het Queeckhovenplein en de Heukelomlob noordzijde. Ook lijkt het erop dat er sprake is van een toename van het aantal bewoners dat moeite heeft om aan hun financiële verplichtingen te voldoen en wordt er in toenemende mate een beroep gedaan op voorzieningen zoals de Voedselbank en het Leger des Heils. Recent is in Zuilen een weggeefwinkel geopend.
Overzicht projecten wijkactieprogramma Zuilen-Oost Fruitmoment
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
21
Bewoners aan zet/ de kracht van de burger
de netwerkfunctie van deze overleggen bijzonder gewaar-
genomen aan opvoedcursussen van de GG&GD. In 2013 is
Ondanks het mindere sociale economische klimaat kent
deerd wordt door de deelnemers. De vele reorganisaties en
met WAP middelen extra inzet van het schoolmaatschappe-
Zuilen veel voorbeelden van bewoners die op eigen initi-
transformaties maken dat er sprake is van vele en ingrij-
lijk werk mogelijk gemaakt. Een deel van deze activiteiten
atief activiteiten ontplooien: Buren voor buren, Stichting
pende personele wisselingen bij organisaties zoals Mitros,
wordt geïntegreerd in de buurteams, die vanaf 1 januari
Tagmat, Stichting Zuilense Gemeenschap, het Antje Drijver
Me’kaar en de gemeente. Medewerkers die in de wijken en
2014 ook in Zuilen aan de slag gaan.
Paviljoen, het Julianacomité, Stichting Kunstkasteel
buurten van Zuilen werken,hebben er behoefte aan elkaar
enzovoort. Daarbij vervullen de website ‘Zo is Zuilen’ en
te ontmoeten, te leren kennen en te bespreken hoe de or-
Gezonde en vreedzame wijk
U in de Wijk een belangrijke rol in het geven van bekend-
ganisaties zich in de nieuwe situatie tot elkaar verhouden.
Ook de brede schoolaanpak, Jongeren Op Gezond Gewicht
heid aan bovengenoemde organisaties en een scala aan
Ook blijkt dat er behoefte is aan meer focus in de buur-
en de Vreedzame Wijk zijn mede mogelijk gemaakt met
activiteiten. Naast bovengenoemde bewonersinitiatieven
taanpakken. Om dit laatste te bevorderen zijn er in het
financiële bijdragen vanuit het wijkactieprogramma. Deze
waarbij georganiseerde bewoners activiteiten organise-
wijkoverleg Noordwest nieuwe profielen gemaakt van de
aanpakken, gericht op de jongere bewoners van de wijk,
ren gericht op groepen bewoners in de wijk, is bijvoor-
gewenste aanpak in de Geuzenwijk, het Queeckhovenplein
beginnen hun vruchten af te werpen. De beweegmakelaar
beeld het Activeringsteam gericht op de individuele
en het Zwanenvechtplein.
heeft met 140 inactieve bewoners motiveringsgesprekken
Zuilenaar. Het Activeringsteam heeft met haar metho-
Met de komst van de buurtteams in Zuilen zijn
gevoerd; 35 buurtbewoners hebben deelgenomen aan
diek in 2013 113 wijkbewoners bereikt, waarvan er 86
belangrijke stappen gezet op het terrein van de
sportactiviteiten. Via Meedoen op straat en Vreedzame
zijn gestart met een activiteit.
individuele hulpverlening.
wijk zijn verschillende initiatieven ondersteund, zoals de Kidsclub van Plein 11 en de bewonersgroep Queeckho-
Realisering, toeleiding en gebruik (woon) voorzieningen en diensten
Jeugd, ouders en veiligheid
venplein. Het fruitbeleid is inmiddels stevig verankert bij
Bij dit onderdeel gaat het om een integrale aanpak voor
de bassischolen in Zuilen. Bij vijf basisscholen zijn er door
In de wijk zijn veel (nieuwe) voorzieningen zoals het Vor-
het terugdringen van overlast en criminaliteit. Dit gaat
JGZ extra meet- en weegmomenten uitgevoerd in groep
stelijk complex, het Centrum voor Jeugd en Gezin, ouder-
onder meer om signaleren, grenzen stellen en indien
4/5. Eén basisschool heeft een pilot met een schooldiëtist
lokalen, buurtwoning Plein 11, bibliotheek, speeltuinen en
nodig jongeren en hun ouders door te verwijzen naar
uitgevoerd. Met de Toolbox van Me’kaar hebben leidsters
winkelcentrum Rokade. Dit zijn accommodaties die ener-
hulp en zorg. Dit alles is er op gericht jongeren en hun
van de voorscholen ouderbijeenkomsten georganiseerd. Er
zijds een belangrijke ontmoetingsfunctie vervullen en van
ouders een beter toekomstperspectief te bieden. Hierbij
ligt nog wel een opgave om de ouderbetrokkenheid op de
waaruit anderzijds vele activiteiten en diensten worden
werken vele partners in de wijk samen en staat een
basisscholen te vergroten. Ook is er sprake van een toe-
aangeboden. Door de extra inzet van de cultuurcoach zijn
maatwerkaanpak centraal. Via Jobmatch zij er met 17
name van het aantal psychosociale klachten bij kinderen
er in 2013 in samenwerking met lokale organisaties waar-
jongeren één of meerdere gesprekken gevoerd, waarvan
(hoofdpijn en buikpijn). De inzet op het gebied van jeugd
onder Stichting Kunstkasteel, het Zuilense Fanfare Corps en
10 jongeren succesvol zijn toegeleid naar een bijbaan.
en veiligheid heeft eveneens blijvende aandacht nodig in
de Stichting gemeenschap Zuilen diverse culturele activi-
Jongeren en hun ouders zijn aangemeld voor ouder-
Zuilen. Incidenten met oud en nieuw in de Geuzenwijk en
teiten uitgevoerd. Tevens is een bijdrage geleverd aan de
coaching; door JES030 zijn 11 intensieve oudercoachings-
ontwikkelingen in het kader van de groepsaanpak
organisatie van het slotweekend van de Vrede van Utrecht.
trajecten verzorgd. En in het kader van de aanpak multi-
laten zien dat de inzet op veiligheid de komende jaren
De overleggen in het kader van de buurtaanpakken zijn in
problemgezinnen (MPG) zijn er 30 gezinnen begeleid.
nodig blijft.
2013 geëvalueerd. Uit deze evaluatie kwam naar voren dat
Ca. 100 Turkse en Marokkaanse vaders hebben deel-
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
22
Project 1
Zuilen verovert Haagse Binnenhof
Bezoek aan de Tweede kamer
De stichtingen Buren voor Buren, Tagmat en de buurtvaders
Debat asielbeleid
Zuilen zetten zich al jaren in voor Zuilen. Plein 11 is de
De bewoners werden persoonlijk ontvangen door de Kamervoorzit-
thuisbasis voor een reeks activiteiten, variërend van taallessen
ter, ze kregen een rondleiding, schoven aan voor een lunch in het
tot koffieochtenden, van huiswerkhulp tot spelletjesavond.
restaurant, woonden een deel van een debat over het asielbeleid bij
Tijdens een werkbezoek was Anouchka van Miltenburg,
en gingen tenslotte op de foto met Anouchka van Miltenburg. “Het
voorzitter van de Tweede Kamer, onder de indruk van wat
was allemaal buitengewoon leuk en leerzaam. De Kamervoorzitter
er allemaal gebeurt. Ze was zó onder de indruk, dat er een
legde ons ook uit wat haar rol is. Ze heeft natuurlijk wel meningen,
uitnodiging volgde voor een bezoek aan de Tweede Kamer.
maar die mag ze niet laten blijken.”
Dat liet de penningmeester van Tagmat en voorzitter van de
Het hele gezelschap was enthousiast en dat blijkt ook uit reacties
buurtvaders, Abbass Moussaoui, zich geen twee keer zeggen.
op de website van welzijnsorganisatie Me’kaar. ‘Ik heb me nooit verdiept in politiek,’schrijft Nadia Bazzat. ‘Maar sinds ik het debat heb
Anouchka van Miltenburg wil zich graag van dichtbij op de hoogte
mogen bijwonen en zo van dichtbij heb mogen meemaken, is mijn
stellen van wat er in de samenleving gebeurt. Even weg van ‘die
interesse in de politiek geprikkeld.
grote zaal met die blauwe stoelen’ waar altijd moeilijke taal wordt
Buurtvader Abbass Moussaoui
“Crisis? Een crisis zal geen einde maken aan wat hier is opgebloeid”
Inhoud
gebruikt, zoals ze vorig jaar in Zuilen tegen een verslaggever van
Saamhorigheid vergroten
U in de Wijk zei. Utrecht stond hoog op haar verlanglijstje, want de
Abbass Moussaoui denkt dat het bezoek ook goed is voor Zuilen.
Kamervoorzitter is er geboren.
“Mensen hebben elkaar beter leren kennen en dat past helemaal in onze doelstelling: bewoners dichter bij elkaar brengen en de saam-
Enthousiast
horigheid in de wijk vergroten.”
“Ze raakte enthousiast over onze inspanningen voor de wijk,”
Hij is al volop bezig met een nieuw project dat bij dat streven past:
zegt Abbass. “En toen nodigde ze ons uit voor een tegenbezoek.”
een bezoek door wijkbewoners aan een begraafplaats in Zeeland
Hij stelde een gevarieerde delegatie van een kleine vijftig personen
waar militairen van Marokkaanse afkomst zijn begraven die Neder-
samen, onder meer met vrijwilligers van beide stichtingen en
land verdedigden in de Tweede Wereldoorlog. De stichting heeft
vertegenwoordigers van het wijkbureau. “Als het aan mij had
plannen genoeg. Misschien komt Anouchka van Miltenburg nog wel
gelegen, waren er ook nog kinderen meegegaan, maar dat was
een tweede keer naar Zuilen. Ze is meer dan welkom, zeker na de
op een doordeweekse dag moeilijk te regelen omdat ze naar
mooie woorden die ze in Zuilen sprak. “Crisis? Een crisis zal geen
school moeten.”
einde maken aan wat hier is opgebloeid.”
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
23
Project 2
Fruit eten op Piramide gewoonste zaak van de wereld
Gezond gewicht
Voor leerlingen van basisscholen in Zuilen is dagelijks fruit
Vitamines? Suiker!
eten op school de gewoonste zaak van de wereld. De Piramide,
De Piramide gaat nog een stapje verder om een gezonde leefstijl te
locatie Bisschopsplein, startte drie jaar terug met het fruitbeleid.
stimuleren. Voorzichtig wordt het al te uitbundige trakteren tijdens
Dat is onderdeel van het project Gezond Gewicht waarmee
verjaardagen aan banden gelegd. En hetzelfde geldt voor de zoete
Utrecht overgewicht onder jongeren succesvol terugdringt. Nu
frisdrankjes die kinderen meenemen. “Dat is niet altijd makkelijk,
is overgewicht op De Piramide niet direct een probleem, zegt
want dan wijzen ze op de hoeveelheid vitamines die er volgens de
Albertine Verweij van de fruitcommissie. “Maar ook los daarvan
beschrijving in een pakje zitten. Maar ja, kijk eens naar de hoeveel-
vinden we het belangrijk aandacht aan de gezondheid van onze
heid suiker, antwoord ik dan.”
leerlingen te besteden.”
Geleidelijk zit er verbetering in en wordt water drinken steeds vaker een alternatief. En ook de traktaties versoberen dankzij de gezonde
Een goede voorbereiding is het halve werk. Dus werkte De Piramide
aanpak. “Je zag dat kinderen tegen elkaar gingen opbieden met
in de lange aanloop naar de start van het fruitbeleid nauw samen
drop, chips en chocola. We zijn nu duidelijk en zeggen: een snoepje
met de ouderraad en de medezeggenschapsraad. “We hebben ieder-
mág wel, maar maak het niet te gek.”
een uitgebreid informatie gegeven en er ook in ons team uitgebreid
“Ik at eerst altijd een boterham, dus dat was wel even wennen”
over gesproken. Als je wilt dat het werkt, moet iedereen er namelijk
Creatieve ouders
wel achter staan. Iedereen was enthousiast.”
Stiekem kijkt Albertine af en toe in een fruittrommeltje, niet ter controle maar uit nieuwsgierigheid. “Het is fantastisch wat de kinderen
Grote fruitschaal
allemaal meenemen naar school. Het blijft niet bij een appel of een
Een actieweek waarin gezondheid centraal stond, inclusief beweeg-
peer, nee, ik zie ook aardbeien, mango’s, maïs en granaatappels.
activiteiten, vormde de daadwerkelijke aftrap. En er kwam een
Ouders zijn echt heel creatief.”
grote fruitschaal in de koffiekamer van de docenten te staan zodat
Natuurlijk doet een goed voorbeeld goed volgen. Dus tijdens de
kinderen makkelijk hun ligakoekje of fruitbiscuit konden inruilen
koffie is ook het schoolteam overgestapt op fruit. “Ik at eerst altijd
voor echt fruit. “Kinderen aten al fruit op de voorschool, dus de
een boterham, dus dat was wel even wennen.”
overgang verliep soepel. We begonnen met de laagste groepen, maar inmiddels doen alle groepen mee. En aan het begin van ieder schooljaar vertellen we nieuwe ouders wat ons beleid is, zodat ze weten waar ze aan toe zijn.”
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
24
Project 3
ZON-festival cultuurpodium voor hele wijk
Breakdanceles tijdens ZON-festival
Zuilen is een wijk met een grote diversiteit aan bewoners én
Talentontwikkeling
met veel talent. Dat is ieder jaar duidelijk te merken tijdens het
Wat eveneens belangrijk is: talentontwikkeling. Vorig jaar maakten
ZON-festival, een van de onderdelen uit het cultuurplan Zuilen.
bewoners bijvoorbeeld tijdens het festival foto’s die gebruikt werden
Voor iedereen die even in de schijnwerpers wil staan, is er een
als pr-materiaal. “En bij de eerste editie lieten we kinderen van
podium. Van professionele artiest tot beginnend amateur.
de basisschool filmpjes van de voorstellingen maken waarmee we
Van clown tot blazer. Cultuurcoach Leendert van Veldhuizen
konden laten zien wat er allemaal gebeurt. Prachtig, toch.”
leidt alles in goede banen. En hij is trots op wat wijkbewoners
Het festival strekt z’n armen uit over de wijk. Zo was er als spin-off
iedere keer tot stand brengen. “Er komen steeds verrassingen
al een eenmalige ZON-pop. En Zuilen bleek ook wel trek te hebben
boven drijven.”
in een ZON-klassiek: twee bewoonsters organiseren acht keer per jaar laagdrempelige concerten op zondagen. “Er wordt altijd een
Officieel is zijn taak ‘het verhogen van de cultuurparticipatie’ in
praatje gehouden, bijvoorbeeld over de instrumenten. En naast twee
Zuilen. Maar Leendert van Veldhuizen mag zich graag ‘verbindings-
professionele optredens, maken kinderen uit de wijk deze middagen
officier’ noemen. “Ik wil zoveel mogelijk wijkbewoners met elkaar
altijd muziek.”
verbinden. En wanneer de contacten er eenmaal zijn probeer ik ze
“Er ontstaat steeds meer ruimte voor initiatieven van bewoners”
Inhoud
zoveel mogelijk zelf te laten regelen. Bewoners die elkaar stimuleren
Vorstelijk Complex
hun creativiteit te ontplooien, dat vind ik mooi.”
Het Vorstelijk Complex speelt een centrale rol in de culturele activiteiten, het is een perfecte locatie die uitnodigt tot het uitvoeren
Tuffie naast singer songwriter
van mooie plannen. Maar ook de vernieuwingen in het welzijnswerk
Hij geniet wanneer deelnemers aan een zumbales plotseling een
maken de wijk volgens Leendert cultureel dynamischer. “Er veran-
rolletje hebben in een theatervoorstelling. Of wanneer clown Tuffie,
dert veel in snel tempo. De oude structuren verdwijnen, er ontstaat
dik in de tachtig, op hetzelfde podium staat als een goeie singer
steeds meer ruimte voor initiatieven van bewoners.”
songwriter uit de wijk. “Die combinaties maken het festival bijzon-
Wat hij zelf het hoogtepunt vindt van drie jaar ZON-festival? Hij
der. Maar ik hoop daarnaast dat ook de bezoekers zich mengen
lacht, want dat was uitgerekend geen voorstelling van bewoners.
en dat het publiek dat naar een voorstelling met Marokkaanse
“We hadden een muziekgroep uit Stuttgart waarvan de leden alle-
kinderen gaat, ook een kijkje neemt bij een uitvoering van dans-
maal een verstandelijke beperking hadden. Zoiets als de Jostiband,
school De Rijk.”
maar dan swingender. Het rockte enorm, geweldig!”
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
25
5. Hoograven in de lift Hoograven kreeg een nieuw ‘hart’ dat een bindende factor in de wijk kan zijn. De community-aanpak leidt tot resultaten, onder meer in Rotsoord.
Overzicht projecten wijkactieprogramma Hoograven Springlevende wijk
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
26
Wonen en openbare ruimte
Versterken sociaal economische positie
Het wijkbureau laat een analyse maken van de proble
Hoograven is met het in 2008 gestarte wijkactieprogram-
Met name Hoograven Zuid kent naast de fysieke
matiek in de Oudegeinlaan e.o. als basis voor een dit jaar
ma ‘Hoograven in de lift’ voor iedereen zichtbaar opge-
achterstand in enkele complexen ook nog een behoor-
te ontwikkelen buurtaanpak voor dit gebied.
knapt. In 2013 zijn tegenover het in 2012 opgeleverde
lijke sociale problematiek. Wellicht moeten de vele
nieuwe winkelcentrum de complexen Hart voor Hoograven
autobranden rond de jaarwisseling als een symptoom
Tegelijkertijd is Hoograven een buurt met veel initiatief-
opgeleverd: boven appartementen, beneden sociale
daarvan gezien worden.
rijke en ondernemende bewoners en organisaties. Dat zijn
ruimte. Die ruimtes worden inmiddels volop gebruikt
In 2013 is op een aantal terreinen extra ingezet op de
er te veel om ze allemaal te noemen. Een mooi voorbeeld
door Jeugd en Gezin, welzijnsorganisatie en wijkbureau.
versterking van de sociaal economische positie van
is ‘Samen Hoograven’ waarin een groot netwerk samen-
Onlangs is ook de buitenruimte in die omgeving opgele-
bewoners. Op de basisscholen is vooral in de begelei-
werkt om het leven voor ouderen in de wijk zo prettig
verd. Aan de Duurstedelaan is een fraai schoolgebouw
ding van kinderen geïnvesteerdmet extra opvoedings-
mogelijk te houden. Een ander voorbeeld is ’Springleven-
voor drie basisscholen en kinderopvang gerealiseerd. Het
activiteiten, schoolmaatschappelijk werk en het pro-
de wijk’: met steun van Portaal zetten studenten zich in
complex sociale huurwoningen aan de Huize de Geerlaan
gramma Gezond Gewicht. Kwetsbare volwassenen zijn
voor kwetsbare bewoners in hun woonbuurt.
is in 2013 door Portaal gerenoveerd. Bewoners richten
door het activeringsteam begeleid bij hun pogingen
inmiddels hun nieuwe woningen op het Neerlandiater-
mee te gaan doen in de samenleving.
rein in. Het Liesbospark wordt vóór de zomer van 2014
In de loop van 2013 werd duidelijk dat de inzet van een
opnieuw ingericht, de natuurspeeltuin is al in gebruik. De
buurtteam voor Zuid niet eerder dan januari 2015 te
contouren van station Vaartsche Rijn zijn zichtbaar, even-
verwachten is. In dat licht is besloten een aantal van
als de verbinding richting Oosterkade onder het spoor
de extra sociaalmaatschappelijke activiteiten voort te
door. Rotsoord ontwikkelt zich langzaam maar gestaag:
zetten in 2014 (zie wijkactieprogramma 2014).
de gemeente heeft overeenstemming met een ontwikkelaar over een plan voor horeca in de watertoren, Rotslab
Participatie en sociale cohesie
heeft er een vaste plek gevonden, de gemeenteraad
In het kader van een ‘community-aanpak’ is een bijdrage
heeft onlangs een bestemmingsplan voor de bouw van
geleverd aan de invulling van Rotsoord als creatieve en
starterswoningen op de locatie de Trip goedgekeurd.
culturele hotspot, onder andere door het faciliteren van werkruimte, o.a voor Rotslab en de vestiging van LE;EN.
Als gevolg van het kabinetsbeleid voor de sociale huur-
In dat kader zijn ook bijzondere buurtinitiatieven gefaci-
sector zijn in 2013 tot grote teleurstelling van bewoners
liteerd als de bouw van muziektent ‘de Klanksteen’, waar
plannen voor de renovatie van de sociale huurwoningen
bewoners de programmering van muzikale optredens
in de Rietveldbuurt en Oudegeinlaan in de ijskast gezet.
verzorgen. Daarnaast zijn initiatieven voor een buurtbios,
De corporaties hebben onlangs laten weten wellicht toch
rollatorroutes en buurtmoestuinen gefaciliteerd.
mogelijkheden te zien om ook in deze complexen te in-
In de Rietveldbuurt wordt met BO-EX ingezet op een
vesteren. Ook de ontwikkeling van een gezondheidscen-
buurtaanpak (Klimmen op eigen kracht). Daarmee is de
trum loopt vooralsnog niet voorspoedig.
sociale achterstandsproblematiek nog niet opgelost.
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
27
Project 1
Springlevende Wijk dankzij inzet studenten Studenten een woning geven en geen huur vragen, maar hun
Rebecca Looijen, tweedejaars journalistiek, startte met een mede-
inzet voor de wijk. Het gebeurt in Hoograven en de formule
student huiswerkbegeleiding op basisschool Sint Jan de Doper. Acht
lijkt alleen winnaars te kennen. Springlevende Wijk heet
leerlingen uit groep zes kunnen dankzij het initiatief extra aandacht
het project en het is een van de initiatieven van de ideële
krijgen. “We helpen ze bijvoorbeeld met taal en kunnen op school
stichting Academie van de Stad. Met door henzelf opgezette
rust en ruimte bieden die ze thuis niet altijd vinden.”
buurtactiviteiten stimuleren de studenten onder meer de
Springlevende wijk
leefbaarheid in de wijk, de talentontwikkeling van jongeren en
Iedereen gemotiveerd
de betrokkenheid van volwassenen. In Hoograven startten vier
De studenten zetten hun kennis in voor de wijk, maar leren zelf ook
studenten met een kookclub en huiswerkbegeleiding. “Je kan
van de projecten die ze opzetten. “We vormen een team van vier en
niet alle kennis uit boeken halen, je moet soms gewoon aan
werken nauw samen. Het is belangrijk dat iedereen gemotiveerd is,
de slag gaan!”
anders loopt het spaak.” Marieke: “En je moet het echt leuk vinden, want het is allemaal niet vrijblijvend. Er komt de nodige verant-
Vanaf het begin iets kunnen opbouwen, dat leek vijfdejaars student
woordelijkheid bij kijken en je moet in staat zijn je over tegenslag
bestuurskunde Marieke Bierman wel wat. Dus waagde ze de sprong
heen te zetten. Het is echt superleerzaam allemaal.”
van een studentenwoning in het hartje van de stad naar een flat
“Het is belangrijk dat iedereen gemotiveerd is, anders loopt het spaak”
in een wijk die ze amper kende. “Als bewoner weet je wat er in je
Positief verrast
eigen wijk speelt, wat de uitdagingen zijn en waar behoefte aan is.
Zo zagen ze ook dat hun beeld van de wijk niet strookte met de
Dat is een goed uitgangspunt om iets nieuws te bedenken.”
werkelijkheid: “Ik ben positief verrast. De sfeer is hier heel vriendelijk en participatie leeft heel erg. Hoe langer we hier wonen,
Gezellige kookclub
hoe beter we de dingen zien. We zijn hier natuurlijk niet voor niks,
De studenten ontdekten dat Marokkaanse moeders behoefte had-
Hoograven kan nog wel extra aandacht gebruiken, maar je merkt
den aan een kookclub en die kwam er dus ook in het kleine buurt-
dat het de goede kant op gaat.”
centrum aan de Huize de Geerlaan. Eens in de twee weken neemt
Rebecca: “We horen er misschien niet bij, maar worden wel ge
iedereen hapjes mee en is er een gezellige bijeenkomst. En er zijn
accepteerd als bewoners. Op straat kom je bekenden tegen en
plannen om daadwerkelijk te gaan koken in het buurthuis. “Het is
maak je soms een praatje, dat is gewoon leuk.”
de bedoeling dat wij ons op een gegeven moment terugtrekken en de moeders het zelf overnemen.”
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
28
Project 2
Klimmen Op Eigen Kracht
Rafaël Mesa
“Ik wil verder groeien, het valt alleen niet mee de juiste weg te vinden”
De droom van kok Rafaël Mesa? Een eigen restaurant of
Waar zit het ‘vuur’?
cateringbedrijf beginnen. Daar komt heel wat bij kijken, maar
Zo’n twintig bewoners uit de Rietveldbuurt meldden zich al aan bij
dankzij het KOEK-project gaat het misschien lukken. KOEK staat
Esther en twee collega’s die ook talentcoach zijn. Het gaat om heel
voor Klimmen Op Eigen Kracht, maar wel met een steuntje in
uiteenlopende dromen. Zo wil iemand graag taalles geven, maar
de rug van een talentcoach. Bewoners van de Rietveldbuurt
twijfelt of ze dat kan. Een ander droomt van een kinderopvang aan
in Hoograven Zuid kunnen zich voor het project aanmelden.
huis. Een derde wil de wijk opfleuren door het organiseren van
Het gaat namelijk om een buurtaanpak waarin de gemeente,
schoonmaakacties. “In gesprekken gaan we na waarom die dromen
woningcorporatie Bo-Ex en welzijnsorganisatie Vooruit
nog niet zijn gerealiseerd, wat de belemmeringen zijn en waar het
samenwerken. Het doel: bewoners een paar stapjes verder
‘vuur’ zit. We hebben geen vastomlijnde werkwijze, maar proberen
brengen ten opzichte van hun huidige sociale positie.
de bewoners zelf dingen te laten ontdekken.”
Rafaël doet niets liever dan lekker eten maken. Dat heeft hij van zijn
Olievlekwerking
moeder, voor wie de keuken al de favoriete plek was toen hij nog
Geen oplossing aandragen maar bewoners ‘in hun eigen kracht
bij haar in de Dominicaanse Republiek woonde. Na haar overlijden
krijgen’, dat is de gedachte achter KOEK. Bewoners voeren dus zelf
ontstond zijn droom een restaurant te beginnen. “Ik ben al kok
de regie over het bereiken van hun doel. Op die manier kan KOEK
bij De Keukenhof, maar dat is seizoenswerk. Ik wil niet stil blijven
de deelnemers niet alleen helpen bij het verbeteren van iemands
staan, maar verder groeien. Het valt alleen niet mee de juiste weg
maatschappelijke positie, maar ook een groter gevoel van eigen-
te vinden.”
waarde geven. Esther gelooft in de aanpak. “Laatst heeft een aantal deelnemers al samen geluncht en ervaringen uitgewisseld, het zou
Buurtrestaurant
mooi zijn wanneer er een olievlekwerking ontstaat. Tegelijk is het
Esther van Oss, sociaal makelaar bij Vooruit, assisteert hem daarbij
spannend, want het is nu nog te vroeg om conclusies te trekken
als coach. Zo bracht ze hem in contact met iemand die een catering-
over het resultaat.”
bedrijf heeft en stimuleerde ze hem bij het schrijven van een ondernemingsplan. Inmiddels heeft Rafaël al een paar keer een maaltijd
Rafaël is in ieder geval optimistisch: “Ik ben nu al blij. Esther heeft
voor buurtbewoners verzorgd in buurtrestaurant Ravenna’s. “Een
me nuttige tips gegeven, ik weet zeker dat het me gaat lukken.”
plekje waar mensen mijn eten kunnen proeven, dat brengt me weer een stapje dichter bij realisering van mijn droom.”
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
29
Project 3
Nieuw centrum kloppend hart van Hoograven
Directeur Wonen van Mitros. Liesbeth Marchesini-Franso
Hoograven ontwikkelt zich in razend tempo tot een bruisende
Ingrijpend en kostbaar
wijk. Daarin is een belangrijke rol weggelegd voor het nieuwe
Mitros investeerde flink in de vernieuwing. Ruim zeventig verou-
centrumgebied Hart van Hoograven. Het noordelijke deel
derde woningen en twaalf winkels aan de zuidkant van ’tGoylaan
daarvan kreeg al eerder vorm met een winkelcentrum en nieuwe
maakten plaats voor 93 sociale huurwoningen in De Gravin plus de
woningen. Een paar maanden terug begon ook het zuidelijke
ruimte voor maatschappelijke voorzieningen. “Zulke projecten zijn
deel van het hart te ‘kloppen’. Bewoners namen hun intrek in
ingrijpend en kostbaar. Maar de vernieuwing is belangrijk voor de
de nieuwbouw van De Gravin en maatschappelijke organisaties
ontwikkeling van de wijk, dus vonden we het de investering meer
kregen een plek onderin de twee gebouwen. Liesbeth
dan waard.”
Marchesini-Franso, directeur Wonen van Mitros, is enthousiast
Ze vindt het jammer dat de woningcorporatie door strengere
over het resultaat.
regelgeving en beperkte financiële mogelijkheden - economische crisis en verhuurdersheffing - minder kan inzetten op grootschalige
“De vernieuwing is belangrijk voor de ontwikkeling van de wijk”
De gemeente en woningcorporatie Mitros werkten nauw samen
nieuwsbouwprojecten waar ook commercieel en maatschappelijk
in de aanloop naar de totstandkoming. Zowel de openbare ruimte
vastgoed deel van uitmaken. “Dat lukt ons niet meer en daarmee
als de bebouwing onderging in de krachtwijkenaanpak een
stagneert helaas ook de vernieuwing van wijken. Hopelijk zal dat
gedaanteverwisseling.
in de toekomst veranderen.”
Levendige uitstraling
Goed voor leefbaarheid
“Hoograven is een belangrijke entree van de stad en die zag er
Tijdens een wandeling rondom De Gravin constateert ze nog eens
lange tijd nogal sjofel uit. Nu heeft het gebied een frisse, levendige
met eigen ogen hoe geslaagd de architectonische ingrepen zijn
uitstraling gekregen, mede doordat er in de plinten voorzieningen
geweest. Ze wijst op de gevels aan de zijde van ’tGoylaan, die de
voor bewoners zijn gekomen.”
Welstandscommissie in eerste instantie niet vond passen bij de nieuwbouw aan de overkant van de straat. Dat werd opgelost door
Inhoud
Met het wijkbureau, het Centrum voor Jeugd en Gezin en het Buurt-
een geluidsscherm onderdeel te maken van de voorkant. De eerste
centrum krijgen ‘t Goylaan 75 en 77 flink wat aanloop van bewoners.
woonlaag kreeg een galerij aan de achterzijde, zodat de bewoners
“En dat is goed voor de levendigheid en daarmee de leefbaarheid.
direct zicht hebben op ’tGoylaan. “En dat is weer goed voor de leef-
Als het om de vernieuwing van een wijk gaat, geloof ik in de kracht
baarheid. Ik vind De Gravin een perfecte combinatie van functioneel
van het bij elkaar brengen van publieke functies en nieuwe,
en mooi. Hoograven heeft inderdaad een kloppend hart gekregen
gevarieerde woningen.”
en als woningcorporatie zijn we trots op het project.”
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
30
Nawoord Samen met bewoners, ondernemers, professionals en andere betrokkenen uit Kanaleneiland, Overvecht, Zuilen Oost, Ondiep en Hoograven is afgelopen jaar hard gewerkt aan het realiseren van verbeteringen op het terrein van wonen en leefbaarheid, werken en wijkeconomie, onderwijs en talentontwikkeling, veiligheid en gezondheid.
De positieve ontwikkelingen in de wijken zijn onmisken-
‘Utrecht moet een stad zijn waar iedereen de kans krijgt
baar: dat blijkt niet alleen uit de monitor, dat geven ook
om mee te doen’ is een van de ambities uit het coalitieak-
bewoners en andere betrokkenen aan. In deze voort-
koord van 25 april 2014. Daaraan dragen we ook komen-
gangsrapportage hebben we u een aantal aansprekende
de jaren bij vanuit de wijkaanpak. Dat geldt ook voor de
resultaten van de aanpak in de verschillende wijken
ambities op het terrein van werken aan werk, onderwijs,
laten zien.
gezondheid, cultuur en veiligheid.
Tegelijkertijd is duidelijk dat we er nog niet zijn: bereikte
Het coalitieakkoord biedt dan ook een goede basis om
resultaten zijn vaak kwetsbaar en de verschillen met
komende jaren dat wat bereikt is in de krachtwijken vast
andere wijken in de stad zijn op tal van terreinen nog
te houden en samen met bewoners en andere partners
aanzienlijk.
in de wijken te werken aan verdere verbeteringen.
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
31
Bijlage Bijlage 1 Overzicht projecten wijkactieprogramma 2012-2013 Overvecht WAP-nr
Projectnaam Overvecht
Omschrijving
1.01
Extra inzet schoolmaatschappelijk werk
Aanvulling op regulier schoolmaatschappelijkwerk en jeugdmaatschappelijkwerk op alle basisscholen in Overvecht.
1.02
Extra outreachende hulpverlening voor jeugd en ouders
Meer uren outreachende hulpverlening ingezet op o.a. first offenders, snelle hulp in samenwerking met politie en aanpak Jongeren op Straat (JOS).
1.03
Extra inzet oudercoaches
Aanvulling op het reguliere aanbod oudercoaching waardoor meer ouders die problemen ondervinden bij de opvoeding (tijdelijk) begeleid kunnen worden.
1.04
Zorgoverleg risicokinderen op basisscholen
Structureel zorgoverleg tussen basisschool, jeugdarts, schoolmaatschappelijk werker en jeugdmaatschappelijk werker, waardoor leerlingen met probleemgedrag en hun ouders beter geholpen.
1.05
Aanpak multiproblemgezinnen
Met de inzet van extra casemanagers en de methodiek van 'wraparound care' kunnen jaarlijks negen multiproblemgezinnen extra worden geholpen.
1.06
Extra inzet Speel Mee en Speeltuinwerk
In meerdere buurten wordt het spelen onder begeleiding samen met ouders aangeboden.
1.07
Sportieve buitenruimte/multicourt bij nieuwbouw scholenclusters
Bij een van de nieuwbouwlocaties van de multifunctionele schoolaccommodaties wordt een multicourt in de buitenruimte aangelegd.
1.08
Brede school ontwikkeling en vernieuwing
In de Brede School werken elf basisscholen samen. De inzet is gericht op verbetering en vernieuwing van het aanbod.
1.09
Brede school: talentontwikkeling
Extra inzet is gericht op de talentencarrousel op alle basisscholen. Hiermee kan het aanbod verlengde schooldag worden verdubbeld en kunnen presentaties worden georganiseerd voor ouders.
1.10
Brede school: Ouderbetrokkenheid
Op alle elf basisscholen wordt extra geïnvesteerd in ouderbetrokkenheid door inloopactiviteiten of themabijeenkomsten. Er wordt gewerkt met de methodiek van de Vreedzame school/wijk.
1.11
Ouderlokalen bij de nieuwbouw van kinderclusters en multifunctionele schoolaccommodaties
Het realiseren van een ouderlokaal op vier nieuwbouwlocaties van scholen.
1.12
Preventieve Opvoedingsondersteuning in de Gagel
In Overvecht-noord nemen jaarlijks zestig moeders met een baby deel aan een moeder-babygroep. Zij worden toe geleid via het consultatiebureau en/of huisbezoek. Het gaat vooral om moeders met weinig contacten en kennis van de wijk.
1.13
Speelparadijs Camera Obscura
Door klusjes uit te voeren verdienen kinderen muntjes om speelgoed te kunnen lenen. Ouders worden eveneens betrokken.
2.01
Ucee Station/Mix station
Met de activiteiten van Ucee station/Mix station wordt gewerkt aan het vergroten van de betrokkenheid van jeugd bij de wijk door digitale media projecten (video, filmpjes, digitale wijkkrant en/of festivals). Er wordt samengewerkt met het voortgezet onderwijs, de Brede school, het jongerenwerk en de buurtaanpakken.
2.02
Bijdrage cultuurcentrum Stefanus
Stefanus heeft zich ontwikkeld tot het culturele centrum van Overvecht. Veel bewoners leveren een bijdrage, veelal ondersteund door de cultuurcoach.
2.03
Doe mee centrum Einstein
Doe Mee Centrum Einstein huisvest de activiteiten van het Utrechts Centrum voor de Kunsten, de culturele organisatie NICE, U in de wijk Overvecht, de buurthuiskamer van Mitros, twee voorscholen, Ucee station en Mix station.
2.04
Big! Move
Circa honderd deelnemers volgen op verwijzing van de huisarts een bewegingsprogramma in groepsvorm met speciaal opgeleide instructeurs en fysiotherapeuten.
2.05
Ladyfit
Ladyfit organiseert wekelijks een groot aantal bewegingsactiviteiten voor vrouwen. Project is onderdeel van de Gezonde Wijk Overvecht.
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
32
WAP-nr
Projectnaam Overvecht
Omschrijving
2.06
Integraal Sportprogramma Overvecht
Voor en samen met jeugd wordt op een aantal buitenlocaties een aantrekkelijk sportprogramma uitgevoerd.
2.07
Beweegmakelaar volwassen en senioren (beweegoffensief)
De beweegmakelaar legt contact met bewonersgroepen en helpt hen activiteiten opzetten op het gebied van bewegen en sport.
2.08
Gezond gewicht JOGG (Jongeren op gezond gewicht)
Activiteiten gericht op gezonde voeding en leefstijl en het stimuleren van sporten en bewegen door kinderen.
2.09
Buurtgerichte gezondheidsbevordering
De extra wijkgezondheidswerker organiseert een groot aantal activiteiten die gericht zijn op gezondheidsbevordering zoals gezond koken, stoppen met roken, ontspanning, gezond afvallen en voorlichting aan ouderen.
2.10
Bevorderen ondernemerschap
Stimuleren van bedrijvigheid door (startende) ondernemers en het ontwikkelen van wijkeconomie.
2.11
Activeringsteam
Het activeringsteam werkt vanuit Doe Mee centrum de Gagel. Het team bestaat uit medewerkers van Sociale Zaken, UWV, Bureau Inburgering en Cumulus.
2.12
Wijkvoorlichters
Een team van circa tien werkzoekenden wordt opgeleid tot het geven van informatie en voorlichting aan wijkbewoners. Het gaat om informatie van maatschappelijke en niet-commerciële aard. Doel is dat werkzoekenden eenvoudiger doorstromen naar een reguliere baan.
2.13
Aanpak schuldenproblematiek
Het ondersteunen van huurders met schulden.
2.14
Computerwijk
Jongeren trainen ouderen in computergebruik.
2.15
Jobmatch
Het bemiddelen van jongeren richting bijbaan of stage in samenwerking met het Jongerenloket.
2.16
Doe Mee centrum de Gagel
In het Doe Mee Centrum de Gagel worden activiteiten georganiseerd voor buurtbewoners. De wijkvoorlichter, het activeringsteam en de buurtbeheerders van Mitros en Portaal zijn hier gehuisvest. Er wordt bijgedragen aan de exploitatiekosten.
2.17
Projectcoördinatie Doe Mee Centrum De Gagel
In dit centrum helpen vrijwilligers de buurtbewoners met hun administratie en delen hun kennis en vaardigheiden over zaken als taalverwerving en handwerken.
2.18
Achter de voordeur
Onderhouds- en renovatiewerkzaamheden vormen voor Mitros aanleiding om met bewoners in gesprek te gaan en hen medeverantwoordelijk te maken voor hun woon- en leefomgeving. Bewoners worden gestimuleerd deel te nemen in een bewonersgroep.
2.19
Back office bij achter de voordeuractiviteiten van corporaties
In 2012 en 2013 zullen woningcorporaties bij een aantal complexen intensief contact hebben met bewoners over de op handen zijnde veranderingen door renovatie- of reconstructiewerkzaamheden. Zo kan worden ingespeeld op behoeften aan hulp en begeleiding.
2.20
Activiteitenwinkel en wijkdienstenbedrijf
Leerlingen van het Trajectumcollege en ROC Midden-Nederland voeren opdrachten en klussen uit voor partijen in de wijk.
3.01
Sociale wijkontwikkeling
In 2012 en 2013 richt de sociale wijkontwikkeling zich (nog) meer op complexen binnen de buurten en op het versterken van het zelforganiserend vermogen van bewoners. Nadrukkelijk wordt gezocht naar de verbinding tussen kwetsbare en sterkere bewoners.
3.02
Programma buurtflats
De buurtflats zijn laagdrempelige en kleinschalige ontmoetingsplekken. De ruimten zijn bedoeld voor bewoners en de welzijnsorganisatie ter ondersteuning van activiteiten voor de buurt. Tevens is het de werkplek van de buurtbeheerder.
3.03
Intensief buurtbeheer
Er zijn negen buurt- en complexbeheerders actief in de gebieden die extra aandacht nodig hebben op het gebied van leefbaarheid. De buurtbeheerders zijn de ogen en oren van de corporaties in de wijk en directe gesprekspartners van huurders. Ze maken ook deel uit van de diverse netwerken in de wijk.
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
33
WAP-nr
Projectnaam Overvecht
Omschrijving
3.04
Extra inzet sociaal beheer
Door de extra inzet is deelname binnen de netwerken ernstige woonoverlast/stille problematiek en het voorkomen van huisuitzettingen op huurschuld gewaarborgd. Ook richten medewerkers zich op preventief sociaal beheer.
3.05
Aanpak woonfraude
Aanpak om onrechtmatige bewoning en illegaal gebruik van de woning tegen te gaan.
3.06
Leefbaarheidsprojecten
Sociale of fysieke projecten om de leefbaarheid in de buurt of het complex te versterken. Cameratoezicht maakt hiervan deel uit.
3.07
Straatcoaches
Het inzetten van vier straatcoaches die de leemte vullen tussen politie en jongerenwerk en corrigerend optreden bij jongerenoverlast.
3.08
Groepsaanpak overlastgevende jeugdgroepen
Individuele dwang- en drangmaatregelen en trajectbegeleiding voor leden van criminele groepen.
3.09
Uitbreiding aanpak woonoverlast
Uitbreiden van de aanpak om snel en effectief te kunnen ingrijpen in situaties van overlast.
3.10
Veilig wonen
Tegengaan van inbraken in woningen en kelderboxen en gevoelens van onveiligheid door cameratoezicht, beveiligen woningen, flatgebouw en openbare ruimte.
3.11
Verbeteren woonomgeving en openbare ruimte
De openbare ruimte rondom de Dorbeendreef krijgt een kwaliteitsimpuls. Het binnenterrein van de tienhoogflats wordt gedeeltelijk opnieuw ingericht zodat dit beter aansluit bij de wensen en het gebruik van bewoners. Ook wordt ondergrondse afvalinzameling gerealiseerd.
3.12
Duurzaam energiegebruik
Na het realiseren van de zonnepanelen op de tienhoogflats aan de Henriëttedreef wordt nu vooral ingezet op bewustwording bij huurders.
3.13
Zwaar jongerenwerk
Aanpak van groepen jongeren die op een aantal locaties in de wijk voor veel en hardnekkige overlast zorgen.
3.14
Jongerenvoorziening bij De Boog
In 2009 is naast buurthuis De Boog aan de Gambiadreef een tijdelijke jongerenvoorziening gerealiseerd. Hier worden activiteiten voor en door jongeren (meiden en jongens) in Overvecht-noord georganiseerd. Jongerenwerkers zorgen voor begeleiding.
3.15
Verbeteren gebruik en beheer binnenterreinen
Het binnenterein in het gebied Kwangodreef, Zebradreef en Gambiadreef wordt opgeknapt.
3.16
Intensief beheer in en onder complexen
Onder andere extra schoonmaakwerkzaamheden.
3.17
Openbare ruimte Spoorzone
Het vergroten van de aantrekkelijkheid en het verbeteren van het gebruik van de openbare ruimte in het Spoorzoompark.
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
34
Bijlage 2 Overzicht projecten wijkactieprogramma 2012-2013 Kanaleneiland WAP-nr
Projectnaam Kanaleneiland
Omschrijving
1.01
Laagdrempelig beweeg- en sportaanbod
Inzet extra beweegmakelaar voor coördinatie sportaanbod, verenigingsmanagement en het werven van deelnemers.
1.02
Vrijetijdsbesteding
Extra kinderwerk Verdien een Tien (V.E.T.) dat bereik onder kinderen vergroot en ouders meer betrekt.
1.03
Ucee station
Jongeren maken zelf wijkradio en beheren de bijbehorende website.
1.04
Ouderparticipatie
Versterking buurtouders, gericht op meer betrokkenheid van ouders bij hun kinderen en het aanspreken op gedrag.
1.05
Tawazoun
Extra aanbod naschoolse opvang.
1.06
Schoolmaatschappelijk werk
Extra hulpverlening en opvoedingsondersteuning in het basisonderwijs.
1.07
Zorgoverleg basisscholen
Structureel zorgoverleg basisscholen gericht op kinderen met probleemgedrag.
1.08
Speelplek De Bijnker
Vervangende speelplekken in Transwijk na verplaatsing van speeltuin De Bijnker.
1.09
Jongeren Cultuurhuis Kanaleneiland
Bijdrage aan exploitatie en programma van het Jongeren Cultuurhuis.
1.10
Tiener Veilige Vindplaats
Extra (middag)aanbod voor tieners en doorgeleiding naar hulpverlening.
1.11
Leerwerktraject Talent voor zorg
Toeleiden van jongeren naar werk in de zorgsector
1.12
Straatcoaches
Stevige toezichthouders die de leemte opvullen tussen jongerenwerk en politie.
1.13
Toeleiding naar werk
Organiseren van een betere aansluiting tussen school, stage en werk voor jongeren uit Kanaleneiland Noord.
1.14
Aanpak ernstig overlastgevende gezinnen
Aanpak met drang- en dwangmaatregelen van overlastgevende gezinnen in herstructureringsgebieden.
1.15
Ouderlokalen
Realiseren van vijf ouderlokalen in (nieuwbouw) basisscholen in Kanaleneiland en Transwijk.
1.16
Jongerenwerk
Extra bijdrage voor inzet jongerenwerk JOU, gericht op specifieke doelgroep in Kanaleneiland.
1.17
Activeringsteam
Extra inzet op toeleiding naar activering, opleiding, werk of inkomen.
1.18
U in de wijk
Wijktelevisie door en voor bewoners.
1.19
3-Generatiecentrum
Bijdrage aan exploitatie en activiteitenprogramma 3-generatiecentrum.
1.20
Ma-Ke atelier Kanaleneiland
Bijdrage aan werkgelegenheidsproject Ma-Ke.
1.21
JOGG
Uitvoering programma jongeren op gezond gewicht in Kanaleneiland.
2.01
Ontmoeting en sociale cohesie
Stimulering van ontmoetingsactiviteiten in Mitroscomplexen.
2.02
Organisatorische faciliteiten bewoners
Ondersteuning bij inrichting buurtflats, bewonersactiviteiten en dergelijke in complexen van Portaal.
3.01
Experiment casemanager multiproblemgezinnen
Begeleiding multiproblemgezinnen in herstructureringscomplexen.
3.02
Uitvoering gebiedsplan Kanaleneiland Zuid
Herinrichting van een aantal binnenterreinen en openbare ruimten bij te renoveren corporatiecomplexen en het realiseren van kleinschalige bedrijfsruimtes in een complex van Portaal.
3.03
Uitvoering gebiedsplan KE Noord
Extra inzet op schoon, woonomgeving bij particuliere woningverbetering en aanpak (binnen)terreinen bij complexen van Mitros.
3.04
Sociale brug
Het ontwikkelen van creatieve hotspots, Eiland 8.
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
35
WAP-nr
Projectnaam Kanaleneiland
Omschrijving
3.05
Portiekaanpak Kanaleneiland Noord
Voorzetting van de portiekaanpak in complexen in Kanaleneiland Noord.
3.06
Verbetering veiligheid met video-intercoms
Veiligheidsmaatregelen in portiekflats in de vorm van het aanbrengen van video-intercoms.
3.07
Extra inzet buurtbeheer
In complexen van de drie corporaties worden extra buurtbeheerders ingezet.
3.08
Stimuleren economische ontwikkelingen
Initiatieven op economisch gebied.
3.09
Bewonersparticipatie
Organiseren en implementeren van (nieuwe vormen van) bewonersparticipatie in herstructureringsgebieden.
3.10
Energie
Aanvullende activiteiten (op in 2011 uitgevoerd energieproject) om energielasten voor complexbewoners te verlagen.
3.11
Aanpak woonoverlast
Inzet casemanagement bij multiproblemgezinnen en aanpak van overlast in portieken.
3.12
Politiekeurmerk veilig wonen
Verminderen van woninginbraken door beveiligen van woningen en woonomgeving.
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
36
Bijlage 3 Overzicht projecten wijkactieprogramma 2012-2013 Ondiep WAP-nr
Projectnaam Ondiep
Omschrijving
1.01
Sociale vaardigheidstrainingen
Training Omgang bewoners met hangjeugd en sociale vaardigheidstraining van jeugdigen algemeen.
1.02
Intensivering opvoedingsondersteuning
Diverse projecten: Homestart, Maatjesproject, oudercoaching.
1.03
Inzet Mitros ten behoeve van leefbaarheid en sociale samenhang
Leefbaarheidsprojecten voor onder meer de buurtaanpak Fruit- en Bomenbuurt.
1.04
Activering
Activering in de wijk en toeleiding naar werk door activeringsteam Noordwest, Jobcoaching, Leerwerkploeg, Vriendendienst en 4me2you.
2.01
Intensivering schoolmaatschappelijk werk
Extra uren schoolmaatschappelijkwerk op basisscholen in de wijk.
2.02
Aanpak fraude
Het aanpakken van fraude en het illegaal verwerven van inkomen.
2.03
Casemanagement en buurtbeheer
De Fruit- en Bomenbuurt wordt vernieuwd door herstructurering of sloop en nieuwbouw. Voor het begeleiden van bewoners in dit proces wordt een casemanager aangesteld. Deze geeft vervolg aan de ‘achter de voordeuraanpak’ die eerder plaatsvond. Daarnaast wordt ingezet op extra buurtbeheerder.
2.04
Programmering Thorbeckepark en het Cultuurplan
Invulling programmering en inrichting ruimten van de multifunctionele accommodatie 'De Speler'.Er is een cultuurcoach aangesteld om via culturele activiteiten talenten van bewoners naar boven te halen.
2.05
Verenigingsmanager
Professional die verenigingen ondersteunt en de samenwerking en verbinding met de wijk zoekt en realiseert.
2.06
Straatmanagement Amsterdamsestraatweg
De straatmanager zorgt samen met partners voor een goed functionerende Amsterdamsestraatweg.
2.07
(Her)inrichting openbare ruimte en inzet flexibele reinigings- en herstelploeg
Inrichting van de openbare ruimte en het faciliteren van een vaste reinigings- en herstelploeg in Ondiep.
3.01
Groepsaanpak jongeren, begeleiding na detentie, aanpak criminele gezinnen
Aanpak van jongeren bij strafbare feiten, begeleiding van jongeren en hun gezinnen na detentie en de aanpak van criminele gezinnen
3.02
Extra jongerenactiviteiten, jongerencoaching en Veilige vindplaats
Extra inzet op diverse projecten ten behoeve van jongeren en het terugdringen van jongerenoverlast: coaching en dagbesteding, Jongerenbus, Jongerenwerk binnenskamers en wijkenvoetbal.
3.03
Voorkomen woninginbraak
Inbraakwerende maatregelen voor (particuliere) woningen
3.04
Aanpak Licht Verstandelijk Beperkte jongeren
Extra investering in de groep LVB-jongeren, door de organisaties die de jongeren in hun dagelijkse werk tegenkomen, beter toe te rusten.
4.01
Gezondheidsbevordering
Diverse projecten: depressiepreventie, Jongeren op Gezond Gewicht (JOGG), zorgoverleg, beweegmakelaar jeugd volwassenen ouderen en aanpak middelengebruik.
4.02
Aanpak kindermishandeling en huiselijk geweld
De GG&GD spant zich in om samen met politie, welzijnsinstellingen en scholen kindermishandeling en huiselijk geweld eerder te signaleren en aan te pakken.
4.03
Hulpverlening multiproblemgezinnen en teamcasemanagement
Blijvende inzet op hulpverlening aan multiproblemgezinnen: één plan per gezin, betere afstemming en samenwerking hulpverleners.
4.04
Meedoen op straat en jeugdopbouwwerk
Actief spelen met kinderen op verschillende pleinen in Ondiep. Jeugdopbouwwerk heeft contact met kinderen en ouders en komt samen met hen tot (creatieve) oplossingen bij problemen.
4.05
Bredeschool, ouderparticipatie en vreedzame wijk
Voortzetten van Bredeschoolactiviteiten op basisscholen: samenhangend aanbod van onderwijs, sport, zorg, vrije tijd, voor kinderen en hun ouders. Gericht op bestrijden en voorkomen van onderwijsachterstanden.
4.06
Basketbal en atletiek op het Thorbeckepark
Het beweeg- en sport aanbod voor de jeugd in Ondiep krijgt met basketball en atletiek een extra impuls.
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
37
Bijlage 4 Overzicht projecten wijkactieprogramma 2012-2013 Zuilen-Oost WAP-nr
Projectnaam Zuilen
Omschrijving
1.01
Aanjager bewonersnetwerken
Stimuleren van bewonerscontacten door projecten zoals "Thuis bij.."
1.02
Intensivering opvoedingsondersteuning oudercoaching
Diverse projecten: oudercoaching, Homestart, opvoedcursus voor vaders.
1.03
Activering / Jobmatch
Activering in de wijk en toeleiding naar werk door: activeringsteam Noordwest, Jobcoaching, Leerwerkploeg en Dress for succes.
1.04
Inzet Mitros ten behoeve van leefbaarheid
Leefbaarheidsprojecten voor onder meer de buurtaanpak Zwanenvechtplein en Queeckhovenplein.
1.05
Vlaggendragers
Opsporen en inzetten van 'succesvolle' Zuilenaren en hen als positieve voorbeelden betrekken bij (het organiseren van) activiteiten.
2.01
Casemanagement en buurtbeheer
Begeleiding van bewoners in het herstructureringsproces van het Queeckhovenplein door een casemanager. Daarnaast wordt ingezet op extra buurtbeheerder.
2.02
Intensivering schoolmaatschappelijk werk 2013
Extra uren schoolmaatschappelijk werk op basisscholen.
2.03
Verenigingsmanager en complexmanager Zuilenselaan
Inzet van een professional die verenigingen ondersteunt en de samenwerking en verbinding met de wijk zoekt en realiseert.
2.04
Cultuurplan Zuilen
Talentontwikkeling door middel van culturele activiteiten.
2.05
Leefbaarheid en buurtbeheer
Diverse projecten op het gebied van leefbaarheid en inzet buurtbeheer.
2.06
Portiekaanpak Zwanenvechtplein
Het voeren van huis-aan-huisgesprekken om te horen wat er leeft bij bewoners. In de buurtaanpakken wordt samen met professionals gewerkt aan het verbeteren van het woon- en leefklimaat.
3.01
Straatcoaches
Straatcoaches vullen de leemte op tussen jongerenwerk en politie.
3.02
Aanpak jongeren bij strafbare feiten (groepsaanpak) en begeleiding van jongeren en hun gezinnen na detentie
Integrale aanpak vanuit het Veiligheidshuis met dwang- en drangmaatregelen bij strafbare feiten gepleegd door jongeren. Met eventueel opvang na detentie.
3.03
Extra jongerenactiviteiten, jongerencoaching en Veilige Vindplaats
Extra inzet op diverse projecten ten behoeve van jongeren en het terugdringen van jongerenoverlast. O.a. Jongerenbus, jongerenwerk binnenskamers en wijkenvoetbal.
4.01
Gezondheidsbevordering
Activiteiten ter bevordering van de gezondheid: depressiepreventie, jongeren op gezond gewicht, zorgoverleg en beweegmakelaar jeugd, volwassenen en ouderen.
4.02
Aanpak kindermishandeling en huiselijk geweld
De GG&GD spant zich in om samen met politie, welzijnsinstellingen en scholen kindermishandeling en huiselijk geweld eerder te signaleren en aan te pakken.
4.03
Hulpverlening multiproblemgezinnen en teamcasemanagement
Inzet op hulpverlening aan multiproblemgezinnen: één plan per gezin, betere afstemming en samenwerking hulpverleners.
4.04
Bredeschool, ouderparticipatie en vreedzame wijk
Aanbod van onderwijs, sport, zorg, vrije tijd voor kinderen en hun ouders, gericht op het bestrijden en voorkomen van onderwijsachterstanden.
4.05
Meedoen op straat en jeugdopbouwwerk
Actief spelen met kinderen op verschillende pleinen in Zuilen-Oost. Ouders worden betrokken en probleemkinderen kunnen vroegtijdig worden gesignaleerd. Jeugdopbouwwerk heeft contact met kinderen en ouders over wensen en behoeften en komt samen met hen tot (creatieve) oplossingen
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
38
Bijlage 5 Overzicht projecten wijkactieprogramma 2012-2013 Hoograven WAP-nr
Projectnaam Hoograven
Omschrijving
1.01
Extra bredeschoolactiviteiten Noord en Zuid
Extra bijdrage voor naschoolse activiteiten, sportinzet, cultuureducatie, school in de wereld en talentontwikkeling.
1.02
Extra wijkfuncties op de bredeschoollocatie St. Jan de Doper
Bijdrage aan de realisatie van een gymzaal als onderdeel van de nieuwbouw van het naastgelegen gezondheidscentrum.
1.03
Extra schoolmaatschappelijk werk
Uitbreiden van de urenformatie schoolmaatschappelijk werk.
1.04
Extra opvoedingsactiviteiten/Homestart
Extra inzet ten behoeve van multiproblemgezinnen o.a. Home start en cursusaanbod voor ouders.
1.05
Activeringsteam Hoograven
Bijdrage aan inzet activeringsteam Hoograven ter versterking van de arbeidsparticipatie.
1.06
Concreet activeringsaanbod Hoograven: Doe Mee
Cofinanciering van de samengevoegde wijkprojecten Doe mee
2.01
Community aanpak en Hoograven Invites You
Voortzetten van het versterken van mogelijkheden en potenties voor het projectgebied en haar bewoners.
2.02
Extra inzet integraal buurtbeheer; maatwerk per buurt
Bijdrage aan het stimuleren en faciliteren van initiatieven van burgers.
2.03
Programma gezond gewicht 0-12 jaar
Kinderen en ouders met een lage sociaaleconomische status worden bewust gemaakt van de voordelen van een gezond voeding- en bewegingspatroon. Cofinanciering wijkprojectleider Gezond gewicht Hoograven
2.04
Extra communicatieactiviteiten
Bijdrage aan communicatieactiviteiten Hoograven in de lift.
2.06
Stimulering Cultuurparticipatieaanbod
Het project richt zich op talentontwikkeling, samen met het basisonderwijs, VMBO- en ROC-leerlingen en de creatieve bedrijvigheid op Rotsoord. Doel van het project is dat de bewoners, ondernemers en andere betrokkenen het daarm op eigen kracht doen.
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
39
Colofon Uitgave Gemeente Utrecht, Ruimtelijke en Economische Ontwikkeling Teksten/Auteurs Zonder Omhaal en gemeente Utrecht Fotografie Zonder Omhaal © Henni Bunnik/Perspectief PPI (pag. 4, 6, 7, 8 en 9) Jo Boot (pag. 25) Anton van Daal (pag. 28) JoU, Hasan Genc (pag. 13) Vormgeving Kris Kras context, content and design, Utrecht
Inhoud
Voorwoord
Overvecht
Kanaleneiland
Ondiep
Zuilen-Oost
Hoograven
Nawoord
Bijlage
40
