Ik sta voor gelijke kansen voor iedereen!

jaargang 19 / nr 64 / februari 2010

Katja Rušinović

‘Ik sta voor gelijke kansen voor iedereen!’ In dit nummer o.a: • Elke stem telt! pag. 3 • Jongeren maken kennis met minister Plasterk pag. 4 • Trainingsweekenden voor vrijwilligers pag. 6 • De Remigratiewet gaat veranderen pag. 7 • Nieuw Italiaans bestuurslid van Lize pag. 8

Katja Rušinović is 31 jaar, getrouwd, moeder van een dochter en geboren en getogen in de wijk Schiebroek in Rotterdam. Haar vader is geboren in Novo Mesto in Slovenië, maar haar familie is afkomstig van het eiland Drvenik Veli in Kroatië. Haar vader was zeeman, hij ontmoette haar moeder in Rotterdam en bleef ’verliefd’ aan de wal. Tijdens haar middelbare schooltijd, ze was toen 16 jaar, werd ze politiek actief bij de Jonge Socialisten van de PvdA. Haar maatschappelijke betrokkenheid en rechtvaardigheidsgevoel hebben invloed gehad op haar keuze om sociologie te gaan studeren aan de Erasmus Universiteit, waar zij in 2006 promoveerde met haar onderzoek naar de eerste en tweede generaties migrantenondernemers in de vier grote steden. Ze is sinds 2006 raadslid in Dordrecht en staat nu op de vierde plaats op de PvdA lijst. Een jonge politica die weet wat ze wil en waar ze voor staat: gelijke kansen voor iedereen.

Katja Rušinović ‘Ik sta voor gelijke kansen voor iedereen!’

Katja en haar broer zijn geboren en getogen in de toen nog ‘witte’ wijk Schiebroek in Rotterdam. Op de basisschool waren ze een van de weinige kinderen met een buitenlandse achternaam. De school was blij met de kinderen Rušinović omdat allochtone leerlingen vanwege hun vermeende achterstand in aanmerking kwamen voor een aanvullende leerlingenbijdrage van het rijk. Op de steeds terugkerende vraag van klasgenoten hoe ze aan haar achternaam kwam, antwoordde Katja steevast dat haar vader uit Joegoslavië kwam. Haar vader was niet actief binnen het verenigingsleven van de Joegoslaven in Nederland en Katja had vooral een Nederlandse vrienden- en kennissenkring. De Kroatische taal kreeg ze spelenderwijs mee van haar vader en haar familie in Kroatië en daarnaast volgde ze ook lessen op de Joegoslavische school in Rotterdam. Ze wilde de taal leren om tijdens de vakanties in Kroatië met haar familie te kunnen praten, in het bijzonder met haar oma. ‘Ik zou het leuk vinden als mijn vader mijn dochter Kroatisch leerde, dan kan zij tijdens de vakanties met de familie praten. Mijn familie woont nu in Zagreb en Split, maar ik ga ook regelmatig een week naar het eiland Drvenik Veli’, aldus Katja.

Studie en politiek Tijdens haar middelbare schooltijd werd Katja Rušinović lid van de Jonge Socialisten en ze ging na het behalen van haar diploma sociologie studeren aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Een inhoudelijke studie die aansloot bij haar interesses en haar betrokkenheid bij samenlevingsvraagstukken. Thema’s als burgerschap en integratievraagstukken vormden de rode draad in haar studie. In een van haar publicaties ‘De Stad en Staat van de Burger’, die zij samen schreef met Godfried

Lizebulletin / nr 64 / februari 2010

2

Engbersen en Marianne van Bochove, werd de verhouding tussen de lokale betrokkenheid van de migranten met de bindingen met het herkomstland geanalyseerd. Ze werd in 2003 gevraagd om secretaris te worden van de PvdA projectgroep ­‘Integratie en Immigratie’ onder voorzitterschap van Schelto Patijn en heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan het rapport ’Integratie en immigratie: aan het werk!’ Het rapport werd tijdens het partijcongres van de PvdA in 2004 besproken en vastgesteld. In deze periode werd haar belangstelling voor de uitvoerende politiek weer geprikkeld en besloot ze zich in haar nieuwe woonplaats Dordrecht kandidaat te stellen voor de gemeenteraad. Katja was ook actief op het maatschappelijke front o.a. als vrijwilligster bij de Pauluskerk van dominee Visser, de plek waar vluchtelingen, verslaafden, daklozen en illegalen zorg en aandacht kregen. Op 1 december 2006 promoveerde Katja Rušinovi en sinds 2006 is zij als postdoctoraal onderzoeker werkzaam bij de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Raadslid in Dordrecht In 2006 werd zij gekozen als raadslid voor de PvdA in de gemeenteraad van Dordrecht, in een fractie van twaalf mensen. ‘Het lokale politieke werk is echt leuk, je ontmoet mensen en hebt contact met ze, je blijft zichtbaar en aanspreekbaar. Ik vind dat de stem van de burger gehoord moet worden. Pas dan voel ik me thuis in de politiek. Om die reden werd ik op mijn 16de ook lid van de Jonge Socialisten en later van de PvdA’ aldus Katja Rušinović. Nu staat ze op de vierde plaats op de lijst van de PvdA in Dordrecht en is zij woordvoerder voor Economische Zaken, Onderwijs en Armoede­beleid. Daarnaast is zij voorzitter van de fractiewerkgroep Analyse en ­Strategie, die de fractie ondersteunt in haar optreden in de raad, commissies en andere partijen en naar buiten. Op de vraag of zij in de komende raadsperiode ’in’ is voor een wethoudersfunctie, glimlacht ze alleen.

Elke stem telt! De gemeenteraadsverkiezingen komen eraan en vergen veel tijd, energie en ­creativiteit van de kandidaten. Zo ook van Katja, maar dat doet ze graag. ’Ik hoop dat de nieuwe Nederlanders, zoals minister Eberhard van der Laan ze nu noemt, dus ook de Zuid-Europeanen, zich bewust zijn van het belang van hun stem en gebruik zullen maken van hun stemrecht. De uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen op 3 maart 2010 is bepalend voor de richting die we met Nederland op zullen gaan!’ // Boudewijn Sittrop

3 maart: elke stem telt! Het is weer zover, u kunt woensdag 3 maart 2010 gaan stemmen. Dit keer voor de gemeenteraad in uw woonplaats. In de grondwet is bepaald dat het hoogste gezag in de gemeente, het ‘hoofdschap’, bij de gemeenteraad ligt. De leden van de gemeenteraad wonen soms letterlijk bij u om de hoek en ze worden door u gekozen. Verkiezingen vormen de basis van onze democratie. U bent niet verplicht te stemmen, maar wie niet stemt, laat een kans liggen om haar of zijn stem te laten horen.

Marija Salaj,

Maite Otaegui Basterra,

‘Vrouwen, laat jullie stem horen! Vrouwen zoals Aletta Jacobs hebben ervoor gestreden dat wij mogen stemmen. Nog elke dag strijden vrouwen om hun positie en rechten te verbeteren. Laat deze strijd niet voor niets zijn en maak gebruik van je stemrecht. Laat je stem niet verloren gaan en stem 3 maart op een vrouw!’

‘Waarom zou je stemmen? Omdat je er recht op hebt, omdat - ook al is politiek niet jouw ding de politiek veel in je leven bepaalt en omdat jouw stem zelfs het verschil kan maken!’

PvdA Rotterdam

Groen Links Zaltbommel

Rodrigo Cruz Linde,

PvdA Velsen

Ajla Mandic,

PvdA Apeldoorn ‘Op 3 maart zijn er in heel Nederland gemeenteraadsverkiezingen. En dat is voor ons die mogen stemmen een bijzondere dag. We mogen dan samen de invulling geven aan de inrichting van onze samenleving. Stemmen is een democratisch recht, maak er gebruik van. Stem voor vrijheid, democratie, rechtvaardigheid, duurzaamheid en solidariteit.’

Mersad Dzabic,

‘Stemmen is een recht! Het recht om je mening te uiten, het recht om iets te vinden over het bestuur van de eigen stad of wijk, het recht om je te bemoeien met ontwikkelingen in je eigen wijk. Het lokale bestuur neemt beslissingen die de burger rechtstreeks raken en vaak zeer zichtbaar en voelbaar zijn. Iedereen heeft toch wel een mening over de eigen stad, wijk of straat? Uw stem geeft richting aan het gemeentebestuur. Uw stem geeft aan of u rechtsom of linksom wil. Uw stem bepaalt of het (politiek) vlees of vis wordt. Laat deze kans niet schieten en maak gebruik van dit recht!’

D66 Veenendaal 

‘Een van de rechten van de representatieve democratie is het actief en passief kiesrecht. Dat is het recht tot kiezen van en gekozen worden tot volksvertegenwoordigers. Verkiezingen zijn bij ons gelukkig vrij en iedereen bepaalt zelf op wie hij of zij stemt. We kunnen ons gelukkig prijzen dat we mee kunnen doen aan vrije verkiezingen. Stem daarom op 3 maart!’

Het vergroten van de politieke en maatschappelijke participatie van de etnische minderheden in Nederland is een van de prioriteiten van Lize. Uit diverse onderzoeken blijkt dat kiezers van niet Nederlandse afkomst behoefte hebben aan gerichte informatie over de gemeenteraadsverkiezingen en over hoe men haar of zijn stem kan uitbrengen. Ook wil men geïnformeerd worden over de lokale politieke partijen, hun standpunten en de kandidaten. Lize en de andere LOM-samenwerkingsverbanden hebben, onder het motto ‘Elke stem telt!’, verschillende activiteiten georganiseerd. Er zijn ondermeer videospotjes met stemoproepen gemaakt, die zo breed mogelijk worden verspreid en ook te zien zijn op www.lize.nl.

Silvia Terribili, SP Amsterdam stadsdeel Centrum Stemmen is meetellen, de politiek gaat ons allemaal aan. Elke stem telt, dus laat je stem horen. Ga stemmen!

Wie mogen er stemmen?

Welke partij heeft uw voorkeur?

U mag stemmen als u achttien jaar of ouder bent en de Nederlandse nationaliteit heeft of een nationaliteit van een van de lidstaten van de Europese Unie. Niet-Nederlanders van buiten de EU mogen stemmen als zij minstens 5 jaar onafgebroken legaal in Nederland wonen. Van de gemeente waar u woont, ontvangt u een stempas en een lijst met de partijen en hun kandidaten die meedoen aan de gemeenteraadsverkiezingen. Als u geen stempas heeft ontvangen of u bent de stempas kwijtgeraakt, dan kunt u een nieuwe aanvragen bij de gemeente of het stadsdeel waar u woont.

U kunt een partij kiezen die het landelijk goed doet. Maar u kunt ook op een partij stemmen die de afgelopen jaren veel gedaan heeft in uw gemeente. De plannen voor de komende periode staan in de verkiezingsprogramma’s van de verschillende partijen, die u bij die partij kunt aanvragen. De meeste partijen in uw gemeente hebben tegenwoordig een website. Ook daarop kunt u veel informatie vinden.

Op 3 maart gaan we weer gewoon met het rode potlood stemmen!

Mocht u het allemaal nog niet zo goed weten, laat u dan informeren of kijk op websites zoals www.stemwijzer.nl en ­ www.kiescompas.nl. // Boudewijn Sittrop

3

Lizebulletin / nr 64 / februari 2010

Jongeren maken kennis met minister Plasterk

Een aantal jongeren uit de achterban van de LOM-samenwerkingsverbanden heeft op 3 februari kennis gemaakt met de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, Ronald Plasterk. In een prettige sfeer is er van gedachten gewisseld over een aantal onderwerpen zoals maatschappelijke betrokkenheid, identiteitsbeleving en de rol die religie daarbij speelt. Speciale aandacht werd gevraagd voor het cultureel erfgoed van migranten.

Milena Mulders heeft haar boek, ‘Met de buik het brood achterna. Mijn Sloveense geschiedenis’, over de Slovenen in Nederland aan de minister aangeboden en haar zorgen geuit over de obstakels die migranten, jongeren in het bijzonder, tegenkomen bij hun pogingen om hun cultureel erfgoed op te sporen en toegankelijk te maken. Het was een informeel gesprek waarbij de nadruk kwam te liggen op cultuurbeleving en participatie. De minister was nieuwsgierig naar de ideeën en de ervaringen van de jongeren. De jongeren hebben van hun kant duidelijk naar voren gebracht dat ze niet altijd het gevoel hebben dat er ruimte is voor hun identiteits­beleving. De minister en de jongeren waren het er snel over eens dat je eerst de diversiteit onder de verschillende (religieuze)groepen moet erkennen om verder te kunnen. Door andere verplichtingen van de minister was het gesprek beperkt tot een half uur maar dat heeft de sfeer zeker niet beïnvloed. Het gaf juist de aanleiding om af te spreken dat er snel een vervolg komt waarbij meer tijd beschikbaar zal zijn om inhoudelijk enkele onderwerpen te bespreken. Bij deze dan ook een oproep aan de jongere lezers die ideeën of voorstellen hebben om contact op te nemen met Dimitris Grammatikas ([email protected]). Wie weet zit je dan zelf binnenkort met minister Plasterk aan tafel.

School Ex programma wordt vervolgd Ook dit jaar worden de toekomstplannen van afstuderende mbo’ers weer in kaart gebracht: gaan ze doorstuderen of werken? Daarmee wordt een vervolg gegeven aan het School Ex programma, dat in 2009 succesvol is gebleken in de strijd tegen jeugdwerkloosheid. Dit heeft staatssecretaris Marja van Bijsterveldt (Onderwijs) kort­ geleden bekend gemaakt aan de Tweede Kamer. ‘Dit jaar blijven de ontwikkelingen rond de jeugdwerkloosheid nog steeds onzeker. Daarom gaan we deze jongeren ook het komend jaar ondersteunen, zodat zij uiteindelijk sterker op de arbeidsmarkt komen te staan’, stelt Van Bijsterveldt. Het gaat om jongeren tot 27 jaar die na het behalen van hun mbo-diploma voor de keuze staan tussen verder leren of gaan werken. Via een enquête laten de jongeren weten wat hun plannen voor komend jaar zijn. Vervolgens geven mbo-instellingen een gericht opleidingsadvies aan de jongeren die nog twijfelen over hun toekomstambities. De bedoeling is dat in volgend school-

Lizebulletin / nr 64 / februari 2010

4

jaar (2010/2011) opnieuw 10.000 mbo’ers extra worden ‘verleid’ om langer in de schoolbanken te blijven om zo hun arbeidsmarktperspectief te vergroten. Mbo’ers die er voor kiezen om te gaan werken maar nog geen zicht hebben op een baan, krijgen begeleiding van de werkpleinen van het UWV. Het School Ex programma is in 2009 gestart. Ruim 77 duizend mbo-studenten hebben de enquête ingevuld, wat neer komt op ruim tweederde van alle examenkandidaten. Circa 40% van hen heeft een persoonlijk gesprek gevoerd over hun toekomstplannen. Uit voorlopige gegevens blijkt dat het aantal inschrijvingen van 18 tot 27-jarigen in het mbo dit schooljaar 2009-2010 met ca. 12.000 is gestegen ten opzichte van vorig schooljaar. Daarmee is de doelstelling ruim behaald. Van de 16.000 examenkandidaten die vorig jaar twijfelden tussen verder doorleren óf werken was de helft bereid om samen met het UWV te

zoeken naar een geschikte baan. Overigens verwacht Van Bijsterveldt dat dit jaar nog meer kandidaten kiezen voor een vervolgopleiding: ‘Vorig jaar is de eerste ervaring opgedaan. Bovendien beginnen we nu eerder in het jaar met School Ex waardoor de mbo’s eerder in gesprek kunnen gaan met hun examenkandidaten’. Het School Ex programma is onderdeel van het Actieplan Jeugdwerkloosheid van het kabinet. Nieuwsbericht Ministerie van OC&W

De LOM-samenwerkingsverbanden vinden het van groot belang dat er gebruik wordt gemaakt van dit programma. Doorleren is dé mogelijkheid voor jongeren om hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Kijk voor meer informatie over het School Ex programma op de website van de MBO-raad: www.mboraad.nl onder thema’s.

Culturele bijeenkomst

Erkenning voor Miguel Angel Luengo Voor zijn grote inzet voor de Spaanse gemeenschap in Eindhoven e.o. ontving Miguel Angel (rechts op de foto) op 16 december jl. een oorkonde van de gemeente Eindhoven én een kunstwerk van het bestuur van Extremadura, de regio waar zijn wortels liggen. Burgemeester en wethouders van Eindhoven tonen hiermee hun grote waardering voor de wijze waarop Miguel Angel door de jaren heen vele culturele activiteiten organiseert, actief is binnen diverse organisaties en via zijn webpagina (www.emigracioneindhoven.dse.nl) ­Eindhoven en de Spaanse gemeenschap over de hele wereld uitdraagt. Daarmee speelt Miguel Angel een bijzondere rol binnen de groep Eindhovenaren met een

Spaanse achtergrond, aldus B&W. Ook de directeur Cultureel Erfgoed van Extremadura, mw. Esperanza Díaz García, wil met de uitreiking van het kunstwerk Miguel Angel bedanken, omdat zijn tweetalige website een wereldwijde ontmoetingsplek is voor mensen uit Extremadura en bijdraagt aan het vergroten van de bekendheid van deze regio. Miguel Angel was blij verrast met deze erkenning die hij aan de gehele Spaanse gemeenschap opdraagt. Diezelfde gemeenschap waarvan hijzelf deel uitmaakt en die hem inspireerde tot zijn gedichten, het bouwen van zijn website en het meewerken aan het boek ‘Ik kwam met een koffer van karton. Spanjaarden in ZuidoostBrabant, 1961-2006’.

De Servische gemeenschap kwam op 23 januari in Rotterdam bijeen ter gelegenheid van de dag van Sint Sava, stichter van de Servisch-Orthodoxe Kerk en schuts­ patroon van het onderwijs. Meer dan 400 mensen uit heel Nederland zagen ­muzikale en literaire optredens verzorgd door leerlingen en jongeren uit Amsterdam en Rotterdam, alsook uit Servië. Special guest was het folkloristische dansensemble ‘Izvor’ uit Parijs, dat voor deze gelegenheid een weekend lang in Rotterdam was neer­ gestreken. In een bomvolle aula van het Wolfert Dalton School waar ook het Servisch lespunt ‘Vuk Karadžić’ is gehuisvest, brachten de jonge dansers met heel veel enthousiasme liederen en dansen uit allerlei streken van voormalig Joegoslavië, van de Krajina en Slavonië tot Šumadija, OostServië, Kosovo en Metohija. Het gevolg was een dag vol kunst, cultuur, ontmoeting en verbroedering. Gezien de reacties zal een tegenbezoek aan Parijs niet lang op zich zal laten wachten.

Bosnische Business Club In aanwezigheid van de Bosnische minister Safet Halilovic en ambassadrice Miranda Sidran, werd op zaterdag 21 november 2009 het nieuwe kantoor van de Bosnië en Herzegovina Business Club Nederland in Roosendaal geopend. De Businessclub bestaat twee jaar en is een initiatief van Nederlands Bosnische onder­nemers. De minister benadrukte dat Bosnië-Herzegovina belang heeft bij businessclubs in andere landen, zoals ze al bestaan in Zweden, Engeland, Slovenië en Noorwegen, omdat het een belangrijk zakennetwerk oplevert en uitwisseling van informatie. ‘We willen meer informatie geven over de mogelijkheden voor Nederlandse ondernemers om te investeren in Bosnië-Herzegovina. Nu wordt Bosnië-Herzegovina teveel geassocieerd met ­onveiligheid. En daar willen we wat aan doen’, aldus Naida Ribic, bestuurslid. Het kantoor in Roosendaal is drie dagen per week open en op werkdagen telefonische bereikbaar. www.bihbc.nl.

5

Lizebulletin / nr 64 / februari 2010

Trainingsweekenden voor vrijwilligers Met subsidie van het ministerie van VWS kon Lize eind vorig jaar twee ­trainingen organiseren voor vrouwen en jongeren. De trainingen zijn bedoeld als deskundigheidsbevordering voor vrijwilligers en voor hen die belangstelling hebben om als vrijwilliger aan de slag te gaan.

Mijn oma is mijn grote voorbeeld Op de vraag wie hun grote voorbeeld is, antwoordden de Zuideuropese vrouwen dat het vooral hun ouders zijn geweest die als voorbeeld dienen, maar ook namen als Cesaria Evora en Nelson Mandela kwamen voorbij. Voor één vrouw heeft oma een belangrijke rol gehad: ‘Zij ging altijd overal mee naar toe, zelfs naar sollicitaties!’. Op 7 & 8 november namen ruim 50 vrouwen deel aan een trainingsweekend in Conferentie­centrum Zonheuvel in Doorn. Met de training wilde Lize deelnemers ­informeren, motiveren en versterken bij het uitvoeren van hun huidige of toekomstige vrijwilligerswerk. Vrouwen die aan de ­training deelnamen hadden een duidelijk doel voor ogen, zo werd bij de eerste opdracht duidelijk waarbij zij moesten omschrijven wat zij willen bereiken. Naast veel overeenkomstige doelen waren er ook verschillen te bespeuren. Waar sommige vrouwen veel ervaring hebben met vrijwilligerswerk, beschouwen anderen de deelname aan de training als een opstap naar vrijwilligerswerk. Een aantal deelnemers is bezig met het oprichten van een organisatie, anderen hebben al een actief verenigings­ leven van ruim 30 jaar achter de rug. Eén ding had iedereen met elkaar gemeen, de wil om er een leerzaam weekend van te maken en ervaringen met elkaar uit te wisselen. Met deze training lag de nadruk vooral op het

Lizebulletin / nr 64 / februari 2010

6

versterken van vaardigheden en kennis op het persoonlijke niveau van de (toekomstige) vrijwilliger en in het verlengde daarvan de versterking van de vrijwilligersorganisatie. Tevens was er aandacht voor verschillende vormen van maatschappelijke participatie en de voorwaarden die er vanuit het ­individu én de samenleving nodig zijn echt te kunnen meedoen. De training was ook een kans om Lize als organisatie voor het voetlicht te brengen en toe te lichten waar Lize zich mee bezig houdt.

Samen vrijwilligerswerk doen in het buitenland Zaterdagochtend vroeg verzamelen en beginnen aan een redelijk intensief trainings­weekend is niet de meest gebruikelijke invulling van het weekend voor een jongere. Zo niet voor de deelnemers aan het

Lize trainingsweekend van 14 & 15 novem­ber in Den Haag. De jongeren kwamen uit het hele land en de variatie in achtergrond was ook groot. Daarbij was hun betrokkenheid en inzet bij een vrijwilligersorganisatie ook heel verschillend: van actief bestuurslid tot geïnteresseerd in het werk van een vrijwilligersorganisatie. Al heel snel werd duidelijk dat ze allemaal met dezelfde vragen zaten. Bijvoorbeeld met betrekking tot het benaderen en betrekken van jongeren bij hun activiteiten. De herkenning van elkaars ervaringen, knelpunten maar ook successen zorgde voor een goede sfeer en bevorderde het groepsgevoel. Voor de ontspanning was besloten om gezamenlijk naar de WK play-off wedstrijd te kijken tussen Portugal en Bosnië-Herzegovina bij de lokale Portugese vereniging. Zou het net ontstane groepsgevoel gelijk weer uit elkaar vallen? Niets bleek minder waar! Met veel plezier werd er met z’n allen in een goede sfeer naar de wedstrijd gekeken. De zondagochtend begon met een indrukwekkende workshop over de werking van vooroordelen en mechanismen van in- en uitsluiting. Hierdoor geprikkeld gingen de jongeren daarna hun ideeën en wensen bespreken en een plan van aanpak opstellen. De meest uiteenlopende voorstellen kwamen langs maar het voorstel om met z’n allen vrijwilligerswerk te gaan doen in het buitenland of herkomstland was een duidelijk bewijs van groepsvorming. Het enthousiasme dat daarbij vrijkwam maakte het weekend voor deelnemers en trainers bijzonder succesvol. // Monica Moreno Diniz en Dimitris Grammatikas Lize organiseert in 2010 opnieuw twee trainings­­weekenden voor vrijwilligers: op 17 & 18 april voor vrouwen en op 29 & 30 mei voor jongeren. Voor meer informatie en aanmelding kunt u contact opnemen met Monica Moreno Diniz [email protected] of Dimitris Grammatikas [email protected]. Kijk voor meer foto’s van het vrouwenweekend op: www.mijnalbum.nl/ Album=4TMTD3O8.

De Remigratiewet gaat veranderen…, maar we weten nog niet wanneer! Migratie en remigratie horen bij elkaar, alle migranten denken ooit over wel of niet terugkeren naar het herkomstland en een deel van hen vertrekt ook echt. De meeste remigranten vertrekken helemaal op eigen gelegenheid, zonder een uitkering of andere steun vanuit Nederland. Een deel maakt gebruik van de mogelijkheid om een uitkering zoals AOW, WAO/ WIA of Anw (Algemene Nabestaandenwet) mee te nemen oftewel te ‘exporteren’ zoals het in uitkeringstaal heet. Deze mogelijkheid geldt voor alle uitkeringsgerechtigden, Nederlanders en nietNederlanders. Daarnaast heeft de Nederlandse overheid in 1985 aparte remigratieregelingen ingesteld; deze remigratieregelingen vallen buiten de sociale zekerheidsverdragen en zijn speciaal bedoeld voor bepaalde groepen migranten en vluchtelingen.

25 jaar remigratiebeleid: van experiment tot Remigratiewet In 1985 werden als experiment de Remigratieregeling 1985 en de Basisremigratie­ regeling (een tegemoetkoming in de reis- en verhuiskosten) ingevoerd. De Remigratie­ regeling 1985 is een maandelijkse uitkering die uitbetaald wordt in het remigratieland. De belangrijkste voorwaarden om in aanmerking te komen waren toen: boven de 55 jaar zijn, werkeloos zijn of arbeids­ ongeschikt en de niet-Nederlandse nationaliteit hebben. Het experiment werd twee maal voor een jaar verlengd en in 1987 werden de Remigratieregelingen voor ­onbepaalde tijd van kracht. De leeftijdsgrens voor de maandelijkse uitkering was intussen verlaagd naar 50 jaar. De r­egelingen waren bedoeld voor vluchtelingen en migranten uit voormalige wervingslanden. Migranten uit Spanje, Portugal en Griekenland konden alleen van de regelingen gebruik maken in de (korte) periode dat er voor hun land nog geen sprake was van vrij verkeer van werk­ nemers. Na een lange politieke discussie werden de oude Remigratieregelingen omgezet in de huidige ­Remigratiewet. Deze Remigratiewet is op 1 april 2000 van kracht geworden. Er waren verschillende veranderingen en verbeteringen ten opzichte van de oude regeling en ook EU-burgers uit Spanje, Portugal, ­Griekenland en Italië werden doelgroep van de Remigratiewet.

Bestuursleden van de Vereniging van Spaanse Remigranten in Asturias, waaronder de Nederlandse remigrant Herminio Alvarez

Remigratiewet nu

Voorstellen van de minister

voor migranten uit Marokko, Turkije, Suriname, Tunesië, Kaapverdië, de staten uit voormalig Joegoslavië, de Molukken, China, Griekenland, Spanje, Italië, Portugal en voor erkende vluchtelingen en asielgerechtigden

voor alle migranten die een m ­ achtiging tot voorlopig verblijf (mvv) moeten hebben om zich in Nederland te kunnen vestigen; EU-burgers komen niet meer in aanmerking (behalve de eerste g ­ eneratie migranten uit Spanje, Portugal, Griekenland en Slovenië die in N ­ ederland zijn gekomen voordat hun land toetrad tot de EU).

belangrijkste voorwaarden maandelijkse uitkering: - 45 jaar - minimaal 6 maanden een uitkering - minimaal 3 jaar in Nederland

belangrijkste voorwaarden ­ maandelijkse uitkering: - 55 jaar - minimaal 1 jaar een uitkering - minimaal 8 jaar in Nederland

belangrijkste voorwaarde ­basis­voorziening: - 1 jaar in Nederland

basisvoorziening: - afschaffen

Voorstellen van het kabinet Eind 2009 heeft minister Van der Laan een brief naar de Tweede Kamer gestuurd met daarin zijn voorstellen om de Remigratiewet te veranderen. De belangrijkste voorstellen voor wijziging zijn: - verhoging van de leeftijd voor de maandelijkse uitkering van 45 naar 55 jaar; - migranten uit EU-landen kunnen alleen gebruik maken als zij in Nederland zijn gekomen vóórdat hun land lid was van de EU (Griekenland: 1981; Spanje & Portugal: 1986; Slovenië: 2004); - alleen migranten die buiten Nederland zijn geboren en ouder waren dan 18 toen ze in Nederland kwamen, kunnen er gebruik van maken;

- er wordt gekeken naar een mogelijke aanpassing van de uitkering om beter aan te sluiten bij de ontwikkeling van het prijspeil in de remigratie­landen. De Tweede Kamer wacht nu op het uitgewerkte wetsvoorstel. Het is op dit moment onbekend wanneer het wetsvoorstel klaar is en wanneer de Tweede Kamer het behandelt. Er valt op dit moment ook niet te zeggen wanneer de veranderingen ingaan. Wij zijn erg benieuwd naar uw reacties en vooral naar uw mening over het voorstel om de leeftijd te verhogen van 45 naar 55 jaar. // Gonnie Kaptein

7

Lizebulletin / nr 64 / februari 2010

Nieuw Italiaans bestuurslid van Lize Voor vragen over dit blad of andere zaken: Met dit resultaat werden veel Italianen geholpen die bij de Postgiro, de PTT en allerlei andere (semi-)overheidsdiensten werkten en vanwege de vreemde nationaliteit almaar geen vaste aanstelling konden krijgen.

Vanaf december 2009 maakt Paolo Giuseppin deel uit van het Lize bestuur. Hij stelt zichzelf voor: ‘Op 13 augustus 1929, dus 80 jaar geleden, werd mijn nonno Luigi met zijn gezin ingeschreven in de burgerlijke stand van Den Haag. Hij was terrazzowerker en haalde zijn gezin uit het Noord Italiaanse Friuli naar Nederland toen hij er een vaste baan en een woning kreeg. Ik ben een derde generatie Italiaanse migrant en ben in 1949 in Den Haag geboren. Toen ik na de middelbare school en een commerciële opleiding wilde gaan studeren, kon dat niet. Als Italiaan kwam ik niet voor een studiebeurs in aanmerking en mijn ouders (met 5 kinderen) konden de studie niet zelf betalen. Ik ben gaan werken als exportmanager bij verschillende bedrijven van respectievelijk professionele haardroogkappen, telefoonkabels en landbouwmachines. Vervolgens werd ik maatschappelijk werker voor de Italiaanse gemeenschap in Den Haag, Delft en omgeving. Ik kreeg de kans om naast die fulltime baan een avondstudie rechten te volgen en heb die na 7 jaar afgerond. In mijn tijd als maatschappelijk werker combineerde ik mijn werk en studie door mijn werk ‘juridischer’ te maken; door één persoon met het recht te helpen probeerde ik om structureel juridische misstanden op te lossen. Dat is mij enkele malen goed gelukt. Sommige Italianen kennen mij misschien nog uit de tijd dat ik enkele jaren een juridische rubriek verzorgde in het nu niet meer bestaande tijdschrift voor de Italiaanse gemeenschap ‘La Strada’.

Lize Postbus 14065 3508 SC Utrecht tel. 030 233 21 00 fax 030 232 25 71 e-mail [email protected] www.lize.nl

Ruim 22 jaar ben ik nu werkzaam als senior opleidingsmanager, gespecialiseerd in het migratierecht (vreemdelingenrecht, asielrecht, nationaliteitsrecht) bij OSR Juridische Opleidingen. Dit is een bijscholingsinstituut voor advocaten en andere juristen. Kopij voor het Lize bulletin In het vreemdelingenrecht wordt het Europese naar ­bovenstaand adres recht steeds meer bepalend; het nationale recht sturen. wordt steeds meer volgend. Enkele jaren was ik gedetacheerd op de juridische afdeling van het Eindredactie: Gonnie Kaptein toenmalige Nederlands Centrum BuitenlanBijdrage: Predrag Vitkovic ders, waar ik o.a. eindredacteur was van het Foto’s: Lize, Dragana Grabez juridische tijdschrift Migrantenrecht. Ik was Vormgeving: C&P Communicatie 8 jaar voorzitter van de ondernemingsraad, ben nog steeds hoofd bedrijfshulpverlening en kaderlid van de vakbond. Naast mijn ISSN 1571-6384 werk ben ik lid van de Raad van Toezicht van een grote welzijninstelling in mijn woonplaats, en ben ik redelijk actief in de gemeentelijke politiek. Hardlopen, bergwandelen, fotograferen en Italiaans koken zijn een paar van mijn hobby’s. Ik ben dus van vele markten thuis.

Ik stel mij voor om voor Lize mijn brede kennis in dienst te stellen van de Italiaanse gemeenschap, maar nog veel meer voor de democratische emancipatie van de doelgroepen van Lize. In de komende tijd wil ik graag kennis maken met vertegenwoordigers van Lize behartigt bij de landelijke over­heid organisaties uit de Italiaanse de belangen van ­personen afkomstig uit gemeenschap om meer te Bosnië-Herzegovina, Griekenland, Italië, weten te komen over sociale en juridische problemen die Kaapverdië, Kroatië, voormalige zich in deze maar ook in de Joegoslavische Republiek Macedonië, andere gemeenschappen De bekendste zaak is die waarbij ik, nadat ik 5 jaar van Montenegro, Portugal, Servië, Slovenië en voordoen. Ik ben niet zo alles geprobeerd had, een brief ontving van de NederSpanje en hun nakomelingen. van het bezoeken van landse minister van Binnenlandse Zaken waarin toegeLize maakt deel uit van het ­Landelijk Overleg feesten en partijen, maar geven werd dat de Nederlandse praktijk (van het níet Minderheden dat de ­belangen behartigt van alle hou mij liever bezig met toekennen van een vaste aanstelling aan EG-onderdanen doelgroepen van het rijks­integra­tie­beleid. het vinden van structuin Nederlandse overheidsdienst) in strijd was met het Lize vervult met haar kennis van en haar relatie rele oplossingen.’ EG-verdrag en dat dit probleem opgelost zou worden. met de Zuideuropese gemeenschappen een beleidsbeïnvloedende rol bij de overheid. Het bestuur van Lize is op zoek naar een nieuwe Lize functioneert tevens als informatiemakelaar ­vertegenwoordiger voor de Kaapverdiaanse gemeenschap tussen overheid en achterban. In haar belangen­ behartiging zoekt Lize de balans tussen het belang Belangstellenden kunnen hun schriftelijke reactie, vergezeld van hun ­curriculum vitae, vóór 16 maart sturen naar Lize, t.a.v. de secretaris, van de achterban en het politiek haalbare. Om haar Postbus 14065, 3508 SC Utrecht. Zie www.lize.nl voor meer informatie kerntaak uit te voeren, voert Lize regelmatig overleg of neem contact op met de directeur van Lize, mw. Lameiro García. met de minister van ­integratiebeleid, bewinds­lieden, ambtenaren en leden van de Tweede Kamer. Daarnaast werkt Lize nauw samen met andere landelijke partners.

Lizebulletin / nr 64 / februari 2010

8