INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
Onderzoek Inwonerspanel: Duurzaamheidsagenda Nieuwegein Auteur
Tineke Brouwers
Respons onderzoek
Op 18 december 2013 kregen de panelleden van 19 jaar en ouder (1.081 personen) een e-mail met de vraag of zij digitaal een vragenlijst over duurzaamheid in Nieuwegein wilden invullen. Ook kwam er een “open link” op de website, zodat iedere volwassen inwoner van Nieuwegein aan het onderzoek kon deelnemen. Via de Molenkruier werden zij uitgenodigd. Na drie weken hadden 404 panelleden de vragenlijst ingevuld. Dit komt neer op een respons van 37 procent. Verder hebben 54 inwoners via de open link meegedaan aan het onderzoek. In totaal hebben 458 volwassen inwoners van Nieuwegein de vragenlijst ingevuld. In de vragenlijst is veel gebruik gemaakt van zogenaamde mouse-overs, om een toelichting te geven bij bepaalde begrippen. Om deze reden is achter in deze notitie de vragenlijst bijgevoegd. De mouse-overs zijn hierin terug te vinden. Inleiding
“Het netwerk Samen Duurzaam Nieuwegein (Samen Duurzaam Nieuwegein is een netwerk van inwoners, ondernemers, organisaties en gemeentebestuurders en – ambtenaren die samenwerken aan een duurzaam Nieuwegein: een Nieuwegein waar wij en de generaties na ons prettig en gezond kunnen wonen, werken en recreëren). kent een kerngroep van mensen die zich willen inzetten om het netwerk te vergroten en de effectiviteit van het netwerk te verhogen. De resultaten van dit onderzoek zijn voor de kerngroep zowel een informatie- als een inspiratiebron. De kerngroep gebruikt de resultaten van het onderzoek onder andere voor het opstellen van een "duurzaamheidsagenda" . Daarin staan concrete ambities voor duurzaamheid in Nieuwegein, te beginnen voor de komende 3 jaar. Deze agenda helpt ons om de investeringen in duurzaam samenleven in Nieuwegein van inwoners, ondernemers, organisaties en gemeente te vergroten en de middelen en mogelijkheden die we allemaal hebben gerichter en effectiever in te zetten.” “Het netwerk Samen Duurzaam heeft vijf thema’s benoemd uit alle opmerkingen die we tijdens de afgelopen bijeenkomsten hebben verzameld van inwoners, ondernemers, verschillende maatschappelijke organisaties en de gemeente.”
Samenvatting
Energie, mobiliteit en sociaal contact & (arbeids)participatie worden gezien als de meest belangrijkste thema’s voor Nieuwegein voor de komende 3 jaar. Dat laten de resultaten van het inwonerspanel van december 2013 zien. 404 panelleden (37%) en 54 niet-panelleden vulden toen de vragenlijst over ‘Duurzaamheidsagenda Nieuwegein’ in. Met de vragenlijst wilde het netwerk Samen Duurzaam Nieuwegein onder andere te weten komen welke thema’s en initiatieven inwoners het meest belangrijk vinden voor Nieuwegein en waarvoor inwoners, bedrijven, organisaties en
1 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
de gemeente zich de komende jaren (extra) zouden moeten inzetten. Met de resultaten geeft het netwerk invulling aan de “duurzaamheidsagenda” voor Nieuwegein. Energie Nieuwegeiners doen veel op het gebied van energiebesparing. Spaar- en ledlampen (95%), dubbel glas (87%), energiezuinige huishoudelijke apparaten (80%) en opladers uit het stopcontact halen (78%) blijken de meest toegepaste maatregelen. Als het gaat om het gebruik van hernieuwbare energie, heeft meer dan de helft van de respondenten belangstelling om over te gaan op zonne-energie, op hun eigen dak of op een dak ergens anders in de buurt (school, gymzaal, winkel) (10% van de respondenten heeft al zonnepanelen). Om daadwerkelijk over te stappen ervaren mensen een aantal drempels, zoals een te lange terugverdientijd in relatie tot de benodigde investering, de beperking van een huurhuis of een niet-geschikt dak. Hulp van anderen, zoals van de zonnepanelen ambassadeurs wordt hierbij op prijs gesteld. Mobiliteit Ten aanzien van mobiliteit wordt ‘meer fietsen’ (fietsen veiliger maken (95%), kinderen fietsen zelf naar school ((94%) en fietsen bevorderen door betere infrastructuur (92%)) als belangrijkste onderwerp gezien om mobiliteit binnen Nieuwegein duurzamer te maken. 30 tot 40% van de respondenten die dit (zeer) belangrijk vinden, zet zich hier zelf voor in of wil zich gaan inzetten. Infrastructuur en voorzieningen (bijvoorbeeld doorgaande fietsroutes met aparte paden en fietsveilige schoolomgevingen) vormen daarbij een belangrijke randvoorwaarde. Daarbij gaven meerdere respondenten (19%) aan dat zij ook op het terrein van beter openbaar vervoer mogelijkheden zien om de mobiliteit in Nieuwegein meer duurzaam te maken. Sociaal contact en (arbeids)participatie Bijna alle in de vragenlijst genoemde initiatieven die sociaal contact en (arbeids)participatie bevorderen worden belangrijk gevonden door de Nieuwegeiners. De initiatieven variëren van “mogelijkheden voor mensen met een beperking of mensen die (deels) arbeidsongeschikt zijn, mee te doen in de samenleving door vrijwilligerswerk te doen of met een betaalde baan” (resp. 89% en 88%), tot ondersteuningsmogelijkheden voor vrijwilligers (83%) en de vacaturebank voor vrijwilligers (81%). De individuele bereidheid om zich in te zetten voor een of meer van deze initiatieven of anderen hiertoe te stimuleren, blijft daar echter bij achter en varieert van 11% tot 27%. De bekendheid van de verschillende initiatieven kan hierbij ook beter: zo heeft bijvoorbeeld 19% van de respondenten wel gehoord van “mogelijkheden voor mensen met een beperking of mensen die (deels) arbeidsongeschikt zijn, mee te doen in de samenleving door vrijwilligerswerk te doen of met een betaalde baan”, maar weet niet wat het betekent. 17% van hen heeft er nog nooit van gehoord. 88% van de respondenten geeft echter wel aan deze mogelijkheden (zeer) belangrijk te vinden voor Nieuwegein. Een vergelijkbare situatie zien we bij de “mogelijkheden om vrijwilligerswerk in te zetten als opstap naar regulier werk”. Dit wordt ook (zeer)
2 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
belangrijk gevonden voor Nieuwegein (84%), maar respectievelijk 20% en 19% heeft er wel van gehoord, maar weet niet wat het betekent, of heeft er nog nooit van gehoord. Tot slot vinden de respondenten de vacaturebank voor vrijwilligers ook (zeer) belangrijk voor Nieuwegein (81%), maar respectievelijk 11% en 16% heeft er wel van gehoord, maar weet niet wat het betekent, of heeft er nog nooit van gehoord. Biodiversiteit Het behoud en bevordering van biodiversiteit is voor Nieuwegeiners in de vragenlijst niet het belangrijkste thema als het gaat om duurzaamheid. De mensen die het we l belangrijk vinden, zetten zich er vaak zelf al voor in of willen dat gaan doen, zoals door te zorgen voor meer bloemen voor bijen en hommels, meer vlinderstruiken en/of het ophangen van nestkasten. Grondstoffen Het thema grondstoffen is op basis van de vragenlijst in Nieuwegein geen prioriteit als het gaat om duurzaamheid. En net als bij het thema biodiversiteit, zetten mensen die het wel belangrijk vinden, zich er vaak zelf al voor in of willen dat gaan doen, zoals door het lenen en delen van spullen (i.p.v. kopen), efficiënter voedsel inkopen en een tweedehands-circuit. Vervolg Op basis van de resultaten van deze vragenlijst, heeft de kerngroep van het netwerk Samen Duurzaam Nieuwegein de “duurzaamheidsagenda” voor Nieuwegein opgesteld:
Nieuwegein Fietsstad: meer op de fiets en de auto laten staan. Tevens de mogelijkheden onderzoeken om ook het gebruik van openbaar vervoer aantrekkelijker te maken.
Energie: minder verbruik en meer gebruik van hernieuwbare bronnen. Het organiseren van een aantrekkelijk aanbod van energie uit hernieuwbare bronnen op gemeentelijk niveau, voor het grote aantal inwoners dat daarop wil overstappen, maar teveel drempels ervaart om zelf die stap te nemen.
Sociale duurzame ontwikkeling: iedereen doet mee en we zien naar elkaar om. Krachten bundelen van (institutionele) partijen die werken aan het bevorderen van sociaal contact en (arbeids)participatie. Komen tot een select aantal gerichte, breed bekende initiatieven waar verschillende organisaties met elkaar aan werken.
De kerngroep focust de aandacht van het netwerk op deze drie thema’s omdat deze in de enquête de meeste prioriteit kregen. Maar daarnaast zal zij vanuit het netwerk initiatieven om Nieuwegein groen te houden blijven ondersteunen en zuinig gebruik van grondstoffen en hergebruik bevorderen. De kerngroep van het netwerk roept inwoners, ondernemers, instellingen en overheidsorganisaties in Nieuwegein op om hiervoor de krachten te bundelen! Kijk voor meer informatie over het netwerk Samen Duurzaam Nieuwegein op www.samenduurzaamnieuwegein.ning.com of stuur een e-mail naar
[email protected].
3 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein
4 (33)
2013
De uitkomsten
De respondenten is gevraagd om aan te geven op welke drie thema’s we ons volgens hen de komende drie jaar vooral moet richten in Nieuwegein. Ze konden daarbij een top 3 aangeven. In tabel 1 staat aangegeven welk aandeel van de respondenten de thema’s respectievelijk op plek 1, 2 en 3 heeft gerangschikt. In de kolom “totaal” staat hoeveel procent van de respondenten in totaal voor een thema gekozen heeft. Mobiliteit wordt het meest op plek 1 gezet (door 37%), gevolgd door sociaal contact en (arbeids)participatie (30%). In totaal is energie het meest gekozen (door 85% van de respondenten), gevolgd door mobiliteit (81%) en sociaal contact en (arbeids)participatie (76%).
Tabel 1: Op welke drie thema’s moeten we ons in Nieuwegein volgens u de komende 3 jaar vooral richten? (n = 458) Plek 1
Plek 2
Plek 3
Totaal
Mobiliteit
37%
24%
20%
81%
Energie
25%
33%
27%
85%
Sociaal contact en (arbeids)participatie
30%
28%
19%
76%
Biodiversiteit
6%
10%
16%
31%
Grondstoffen
2%
6%
19%
26%
In het vervolg van het onderzoek kregen de respondenten vragen over die drie thema’s waar we ons volgens hen de komende drie jaar vooral op moet richten in Nieuwegein.
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein
5 (33)
2013
Mobiliteit De respondenten is gevraagd van een aantal initiatieven die een duurzamere mobiliteit kunnen bevorderen, aan te geven hoe belangrijk ze (inzet voor) deze verschillende initiatieven voor Nieuwegein vinden. De uitkomsten van deze vraag staan in tabel 2. Het meeste belang hechten de respondenten aan het veiliger maken van fietsen (95% (zeer) belangrijk), het zelf naar school fietsen van kinde ren (94%) en het bevorderen van fietsen door betere infrastructuur (92%). Relatief het minste belang hechten de respondenten aan een fietscursus voor elektrische fietsers (39% (zeer) belangrijk). Tabel 2: Wilt u aangeven hoe belangrijk u (inzet voor) de verschillende initiatieven voor
Zeer onbelangrijk
Onbelangrijk
Neutraal
Belangrijk
Zeer belangrijk
(Zeer) belangrijk
Nieuwegein vindt? (n = 371)
Fietsen veiliger maken
95%
56%
39%
4%
-
-
Kind fietst zelf naar school
94%
48%
46%
5%
-
-
Fietsen bevorderen door betere infrastructuur
92%
49%
44%
5%
2%
-
Bedrijven en organisaties stimuleren werknemers
82%
25%
57%
12%
4%
2%
68%
11%
57%
25%
6%
2%
50%
11%
40%
36%
10%
4%
47%
6%
41%
38%
11%
4%
39%
5%
33%
36%
17%
8%
om met de fiets te komen Meer ondernemers hebben een elektrisch of groengas wagenpark Meer particulieren rijden een elektrische auto of rijden op groengas Meer mensen maken gebruik van een deelauto (van een organisatie of van mensen uit de buurt) Fietscursus voor elektrische fietsers
NB: De optelling in de kolom (zeer) belangrijk (zeer belangrijk + belangrijk) kan iets afwijken van de twee afzonderlijke percentages, door afronding.
De respondenten is gevraagd of ze nog ideeën hebben voor andere initiatieven voor duurzame mobiliteit, of opmerkingen bij de genoemde initiatieven. Van de 130 respondenten die hier een reactie hebben gegeven, heeft 44% een opmerking over de eerder genoemde initiatieven. Negentien procent noemt het OV als initiatief (stimuleren, verbeteren, goedkoper maken), 7% het bevorderen van de doorstroming van het verkeer en ook 7% veiliger maken en bevorderen van “voetverkeer”.
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein
6 (33)
2013
Vervolgens is de respondenten gevraagd voor welke initiatieven, die zij (zeer) belangrijk vinden, zij zich in (willen) zetten. Zij konden hier meerdere antwoorden geven. De uitkomsten van deze vraag staan in tabel 3. Het aandeel respondenten dat zich al actief voor een initiatief inzet is het grootst bij “meer kinderen fietsen zelf naar school” (20%) en “fietsen veiliger maken” (18%). Het aandeel dat zich voor een initiatief wil gaan inzetten varieert van 2% tot 9%. Het aandeel respondenten dat anderen stimuleert is het grootst bij de initiatieven “bevorderen fietsen door betere infrastructuur (24%), “meer kinderen fietsen zelf naar school” (21%) en “bedrijven en organisaties stimuleren werknemers om met de fiets te komen” (21%). Het aandeel respondenten dat andere mensen wil gaan stimuleren varieert van 3% tot 9%. Het aandeel respondenten dat zich niet voor het betreffende initiatief wil inzetten is het grootst bij “meer ondernemers hebben een elektrisch of groengas wagenpark” (56%) en varieert van 32% tot 56%. Het aandeel respondenten dat (nog) niet weet of ze zich willen inzetten varieert van 26% tot 36%. Twee procent (van de respondenten die mobiliteit in hun top drie hebben staan) heeft zelf een initiatief aangegeven waarvoor hij of zij zich zou willen inzetten, namelijk openbaar vervoer.
n=
Weet ik (nog) niet
inzetten
Ik wil me hier niet actief voor
Ik wil (samen met anderen) andere
mensen stimuleren dit te gaan doen
Ik stimuleer anderen al
Ik wil dit zelf gaan doen
ik zet me hier al voor in
Ik doe dit zelf al/
Tabel 3: Voor welk initiatief zet u zich actief in, of zou u zich willen inzetten?
Fietsen veiliger maken
18%
2%
13%
9%
32%
31%
352
Meer kinderen fietsen zelf naar school
20%
3%
21%
3%
34%
26%
350
Bevorderen fietsen door betere infrastructuur
X
X
24%
8%
37%
32%
342
Bedrijven en organisaties stimuleren werknemers
X
X
21%
5%
45%
30%
305
X
X
5%
4%
56%
36%
252
6%
9%
6%
5%
44%
32%
187
7%
3%
7%
6%
43%
33%
175
-
6%
15%
6%
47%
29%
144
om met de fiets te komen Meer ondernemers hebben een elektrisch of groengas wagenpark Meer particulieren rijden een elektrische auto of rijden op groengas Meer mensen maken gebruik van een deelauto (van een organisatie of van mensen uit de buurt) Fietscursus voor elektrische fietsers
NB. Bij sommige initiatieven staat bij het zelf doen of willen doen een kruisje, omdat het zelf doen bij deze initiatieven geen optie is (je kunt bijvoorbeeld niet zelf een betere infrastructuur aanleggen).
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
Tenslotte is de respondenten die anderen (willen gaan) stimuleren gevraagd of ze zich via het netwerk Samen Duurzaam Nieuwegein voor deze initiatieven willen inzetten. Het aandeel dat dit via het netwerk wil doen is het grootst bij het initiatief “fietsen veiliger maken” (28%).
7 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein
8 (33)
2013
Energie “We gebruiken met zijn allen veel meer energie dan vroeger. Denk aan de industrie, auto’s, vliegtuigen, elektrische apparaten, verwarming, et cetera. De “oude” fossiele brandstoffen (gas en olie) raken snel op. Energie wordt daardoor steeds duurder. Bovendien zorgen deze brandstoffen voor veel extra CO₂ en andere broeikasgassen in de lucht waardoor de aarde opwarmt en weersextremen toenemen. Het is daarom belangrijk over te gaan op schone, hernieuwbare (gebruik van energiebronnen die geen extra CO₂ in de atmosfeer brengen) energie. Energie uit zon, wind en biomassa is er in overvloed. En er zijn tal van mogelijkheden om energie te besparen. Minder CO₂-uitstoot door energie kan op twee manieren:
Verminderen van het energieverbruik
Gebruiken van hernieuwbare energie (zon, wind, biomassa) in plaats van fossiele brandstoffen.”
De respondenten is gevraagd van een aantal mogelijkheden van energiebesparing aan te geven of ze deze al toepassen of dit van plan zijn. Het aandeel respondenten dat een energiebesparingsmogelijkheid al heeft of doet is het grootst bij spaar- en ledlampen (95%) en dubbel glas (87%). Veertien procent is van plan energiezuinige huishoudelijke apparaten aan te schaffen, 12% om opladers uit het stopcontact te halen als ze niet gebruikt worden en ook 12% om minder vlees te eten. Het aandeel dat niet van plan is een energiebesparingsmogelijkheid toe te passen is het grootst bij minder vlees eten (32%). De uitkomsten van deze vraag staan in tabel 4. Tabel 4: Kunt u van de volgende mogelijkheden van energiebesparing aangeven of u deze al
huurhuis
Nvt, ik woon in een
Weet ik nog niet
Ben ik niet van plan
Ben ik van plan
Heb ik al / doe ik al
toepast of dit van plan bent? (n = 390)
Spaar- en ledlampen
95%
4%
-
-
X
Energiezuinige huishoudelijke apparaten
80%
14%
-
4%
X
Isolatie van de gevel
61%
5%
12%
10%
13%
Isolatie van de vloer
55%
8%
12%
13%
13%
Isolatie van het dak
65%
6%
8%
7%
14%
Dubbel glas
87%
3%
-
-
8%
Opladers uit het stopcontact
78%
12%
6%
4%
X
Minder vlees eten
50%
12%
32%
5%
X
Instellen klokthermostaat
70%
5%
15%
11%
X
NB. Bij sommige initiatieven is “ik woon in een huurhuis” opgenomen als mogelijke reden om een mogelijkheid van energiebesparing niet toe te passen. Waar deze optie niet relevant is, staat een kruisje.
Zestig procent geeft aan nog op andere manieren energie te besparen. Van hen doet 38% dit door de centrale verwarming lager te zetten / eerder uit te zetten /
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein
9 (33)
2013
gordijnen dicht / deuren dicht. Een kwart (25%) schakelt apparaten en/of licht uit bij geen gebruik, 16% gebruikt minder de auto en meer de fiets / ov en/of maakt geen gebruik van het vliegtuig. Negen procent bespaart energie door middel van zonnepanelen, 6% door bewust gebruik te maken van water en gas, 5% door geen of weinig gebruik van energie ”vretende” apparaten en ook 5% door zuinig auto te rijden. “Het gebruiken van hernieuwbare energie kan bijvoorbeeld door zelf zonnepanelen te plaatsen. In Nieuwegein zijn zogenoemde “zonnepanelen ambassadeurs” actief. Dit is een groep inwoners die ambassadeur zijn voor de installatie en het gebruik van zonnepanelen in Nieuwegein, om op die manier het gebruik van zonnepanelen te stimuleren. Zij vertellen aan belangstellenden wat hun ervaringen zijn, laten de installatie zien en dragen de bij hen aanwezige kennis over.” Negen procent van de respondenten heeft zonnepanelen en 38% niet, maar heeft hier wel interesse in. Ruim de helft (53%) heeft geen zonnepanelen en heeft hier ook geen interesse in. De uitkomsten van deze vraag staan in figuur 1. Figuur 1: Heeft u zonnepanelen op het dak van uw woning? (n = 390)
Ja
9%
Nee, maar ik heb wel interesse
38%
Nee, en ik heb geen interesse 0%
53% 20%
40%
60%
80%
100%
De respondenten die hebben aangegeven interesse te hebben in zonnepanelen op het dak van hun woning, eventueel met hulp van anderen, is gevraagd of ze geïnteresseerd zijn in meer informatie daarover via de zogenoemde zonnepanelen ambassadeurs. Ruim een derde (37%) geeft aan hierin interesse te hebben.
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein
10 (33)
2013
De respondenten die hebben aangegeven geen interesse te hebben in zonnepanelen is gevraagd wat hiervoor de belangrijkste reden is. De meest genoemde reden is dat de terugverdientijd te lang is (26%). Twintig procent geeft als belangrijkste reden aan dat ze in een huurwoning wonen. In de categorie “anders” zijn onder meer genoemd “ik ben te oud”(5%) en “verhuisplannen” (2%). De uitkomsten van deze vraag staan in figuur 2.
Figuur 2: U heeft aangegeven geen interesse te hebben in zonnepanelen op het dak van uw woning. Wat is hiervoor de belangrijkste reden? (n = 206)
Ik vind de terugverdientijd te lang
26%
Ik woon in een huurwoning
22%
Het dak van mijn woning is er niet geschikt voor
17%
Ik vind de aanschaf te duur
17%
Ik vind zonnepanelen niet mooi
Ik geloof meer in andere energievormen, zoals wind, biomassa
5%
3%
Anders
0%
16% 20%
40%
60%
80%
100%
De respondenten die als belangrijkste reden hebben aangegeven dat ze de terugverdientijd te lang vinden, is gevraagd bij welke maximale terugverdientijd ze bereid zijn te investeren in zonnepanelen. Bijna twee derde (62%) geeft een maximale terugverdientijd van 3 jaar aan. Bijna een vijfde (21%) is bereid bij een maximale terugverdientijd van 5 jaar te investeren in zonnepanelen. Zeventien procent geeft een andere terugverdientijd aan (langer of korter) of geven aan dat ze het niet weten. “Een alternatief voor zonnepanelen op uw eigen dak is investeren in zonnepanelen ergens anders in uw buurt, bijvoorbeeld op het dak van een school, gymzaal of winkel, waarbij u deelt in de opbrengst.” Tien procent is hier zeker geïnteresseerd in, 34% misschien wel. Ruim een derde (37%) is waarschijnlijk niet geïnteresseerd en 20% zeker niet.
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein
11 (33)
2013
Sociaal contact en (arbeids)participatie “De samenleving zijn we met zijn allen. Het is daarom belangrijk dat iedereen zoveel mogelijk meedoet. Als mensen meedoen in de samenleving, via (vrijwilligers)werk, hulp aan familie of buren, of op een andere manier, voelen ze zich minder snel eenzaam en hebben vaak ook minder snel zorg nodig. Hoe meer mensen deelnemen aan de samenleving, hoe “duurzamer” de samenleving is. In Nieuwegein kunnen we deelname aan de samenleving, zoals het doen van (vrijwilligers)werk, meer stimuleren. Gemeente, bedrijven, organisaties en inwoners kunnen hier allemaal een rol in spelen.” De respondenten is gevraagd van een aantal initiatieven voor het bevorderen van sociaal contact en arbeidsparticipatie aan te geven of ze ervan gehoord hebben en of ze weten wat het betekent. Het meest bekend zijn de burendag (75% heeft ervan gehoord en weet wat het betekent) en de vacaturebank voor vrijwilligers (73%). Het minst bekend is het “initiatievenkompas” van MOvactor (20% heeft ervan gehoord en weet wat het betekent). De uitkomsten van deze vraag staan in tabel 5. Tabel 5: Heeft u wel eens gehoord van de volgende initiatieven voor het bevorderen van
gehoord
Ik heb er nog nooit van
weet niet wat het beteken
Ik heb ervan gehoord, maar
wat het betekent
Ik heb ervan gehoord en weet
sociaal contact en arbeidsparticipatie? (n = 350)
Burendag
75%
17%
8%
Vacaturebank voor vrijwilligers
73%
11%
16%
De mogelijkheden voor mensen met een beperking of mensen die
65%
19%
17%
62%
21%
17%
61%
20%
19%
Maatjesprojecten
59%
11%
30%
“Eet mee!”
56%
11%
33%
Beschikbaarheid van ruimtes/accommodaties voor het uitvoeren van
54%
18%
28%
20%
18%
62%
(deels) arbeidsongeschikt zijn, mee te doen in de samenleving door vrijwilligerswerk te doen of met een betaalde baan Ondersteuningsmogelijkheden voor vrijwilligers zoals het Steunpunt Vrijwilligerswerk, Netwerk Vrijwilligers in de Zorg en Steunpunt Mantelzorg Nieuwegein De mogelijkheden om vrijwilligerswerk in te zetten als opstap naar regulier werk
een maatschappelijk initiatief Het “initiatievenkompas” van MOvactor
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein
12 (33)
2013
Vervolgens is de respondenten gevraagd hoe belangrijk ze (inzet voor) de genoemde initiatieven voor Nieuwegein vinden. Het aandeel respondenten dat een initiatief (zeer) belangrijk vindt is het grootst bij “de mogelijkheden voor mensen met een beperking of mensen die (deels) arbeidsongeschikt zijn, mee te doen in de samenleving met een betaalde baan” (89%) en “de mogelijkheden voor mensen met een beperking of mensen die (deels) arbeidsongeschikt zijn, mee te doen in de samenleving door vrijwilligerswerk te doen (88%). Het aandeel dat “Eet mee!” (zeer) belangrijk vindt is met 32% het kleinst. De uitkomsten van deze vraag staan in tabel 6. Tabel 6: Wilt u aangeven hoe belangrijk u (inzet voor) de hiervoor genoemde initiatieven voor
De mogelijkheden voor mensen met een beperking of mensen die
Zeer onbelangrijk
Onbelangrijk
Neutraal
Belangrijk
Zeer belangrijk
(Zeer) belangrijk
Nieuwegein vindt? (n = 350)
89%
29%
59%
10%
-
0%
88%
29%
59%
12%
-
-
86%
27%
59%
12%
2%
0%
84%
26%
58%
13%
1%
1%
84%
26%
58%
14%
1%
-
83%
23%
60%
17%
-
-
Vacaturebank voor vrijwilligers
81%
21%
60%
17%
-
-
Beschikbaarheid van ruimtes/accommodaties voor het uitvoeren van
78%
22%
56%
20%
-
-
77%
20%
57%
19%
3%
-
Maatjesprojecten
65%
14%
51%
30%
4%
-
Advies bij het opstarten of voortzetten van een maatschappelijk
47%
7%
40%
46%
5%
2%
Burendag
45%
4%
41%
44%
7%
4%
“Eet mee!”
32%
4%
28%
51%
13%
4%
(deels) arbeidsongeschikt zijn, mee te doen in de samenleving met een betaalde baan De mogelijkheden voor mensen met een beperking of mensen die (deels) arbeidsongeschikt zijn, mee te doen in de samenleving door vrijwilligerswerk te doen Het opnemen van mensen met een beperking in reguliere activiteiten en bijeenkomsten, georganiseerd in buurtpleinen, de bibliotheek, kerken, etcetera De mogelijkheden om vrijwilligerswerk in te zetten als opstap naar regulier werk Activiteiten en bijeenkomsten die voor iedereen gratis toegankelijk zijn, zoals in buurtpleinen, de bibliotheek, kerken, etcetera Ondersteuningsmogelijkheden voor vrijwilligers zoals het Steunpunt Vrijwilligerswerk, Netwerk Vrijwilligers in de Zorg en Steunpunt Mantelzorg Nieuwegein
een maatschappelijk initiatief Inwoners doen boodschappen bij Nieuwegeinse ondernemers die mensen in dienst hebben met een beperking of met een andere afstand tot de arbeidsmarkt
initiatief (zoals bijvoorbeeld met het “initiatievenkompas” van MOvactor)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein
13 (33)
2013
Van een aantal initiatieven is gevraagd voor welk initiatief de respondenten (die aan hebben gegeven het initiatief (zeer) belangrijk te vinden) zich actief in (willen) zetten. Het aandeel respondenten dat zich actief in (wil) zet(ten) is het grootst (22%) bij “inwoners doen hun boodschappen bij Nieuwegeinse ondernemers die mensen in dienst hebben met een beperking of met een andere afstand tot de arbeidsmarkt”. Het aandeel dat anderen stimuleert of wil gaan stimuleren voor een initiatief is het grootst bij “mensen de mogelijkheid bieden om vrijwilligerswerk te gebruiken als opstap naar regulier (deeltijd)werk” (27%) en “activiteiten en bijeenkomsten die voor iedereen gratis toegankelijk zijn” (26%). Het aandeel dat zich niet actief wil inzetten voor een initiatief varieert van 29% tot 47%. Het aandeel dat het (nog) niet weet varieert van 33% tot 40%. De uitkomsten van deze vraag staan in tabel 7.
Burendag
n=
Weet ik (nog) niet
inzetten
Ik wil me hier niet actief voor
Ik wil (samen met anderen) andere
mensen stimuleren dit te gaan doen
Ik stimuleer anderen al
Ik wil dit zelf gaan doen
ik zet me hier al voor in
Ik doe dit zelf al/
Tabel 7: Voor welk initiatief zet u zich actief in, of zou u zich willen inzetten?
18%
-
10%
9%
31%
34%
158
X
X
21%
5%
36%
38%
294
10%
-
10%
4%
39%
37%
300
11%
-
6%
6%
43%
33%
113
6%
6%
8%
5%
35%
40%
228
X
X
15%
4%
47%
35%
295
X
X
19%
8%
43%
33%
306
15%
7%
7%
5%
29%
39%
269
Activiteiten en bijeenkomsten die voor iedereen gratis toegankelijk zijn Het opnemen van mensen met een beperking in reguliere activiteiten en bijeenkomsten “Eet mee!” Maatjesprojecten Mensen de mogelijkheid bieden om d.m.v. vrijwilligerswerk mee te doen in de samenleving Mensen de mogelijkheid bieden om vrijwilligerswerk te gebruiken als opstap naar regulier (deeltijd)werk Inwoners doen hun boodschappen bij Nieuwegeinse ondernemers die mensen in dienst hebben met een beperking of met een andere afstand tot de arbeidsmarkt
NB. Bij sommige initiatieven staat bij het zelf doen of willen doen een kruisje, omdat het zelf doen bij deze initiatieven geen optie is.
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
Het aandeel respondenten dat anderen als stimuleert of wil stimuleren en zich via het netwerk Samen Duurzaam Nieuwegein wil inzetten voor een initiatief varieert van 20% tot 29% (met een maximum van 19 personen).
14 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein
15 (33)
2013
Biodiversiteit “Nieuwegein is rijk aan biodiversiteit (planten, dieren) door een relatief groot natuurgebied (Park Oudegein en het IJsselbos), bijna tot in het centrum. Daarnaast is er een fysieke verbinding met het Nederlandse Netwerk van Natuurgebieden Deze situatie is een unieke kans voor een stad zo dicht bij de Randstad. Het geeft kinderen en volwassenen de gelegenheid om kennis te nemen van wat de natuur te bieden heeft. Het is een mooie omgeving om gezond te bewegen en te recreëren. Deze omgeving biedt ook kansen voor meer en waardevoller groen in tuinen dicht bij huis of school. De vogels en insecten en andere dieren houden zich namelijk niet aan ons onderscheid van “natuur” en “tuin”. Door variatie van beide krijg je de rijkste biodiversiteit. Natuur is echter gevoelig voor stedelijke ontwikkeling en is tegelijkertijd een positieve factor voor vestiging van bedrijven. Dit vraagt aandacht van gemeente, organisaties en inwoners.” De respondenten is gevraagd van een aantal initiatieven voor het behouden en bevorderen van de biodiversiteit aan te geven hoe belangrijk ze deze vinden voor Nieuwegein. Het meeste belang hechten de respondenten aan “meer bloemen voor bijen en hommels” (95% (zeer) belangrijk) en “meer vlinderstruiken” (91%). Relatief het minste belang hechten de respondenten aan “meehelpen in stadstuinen” (47% (zeer) belangrijk). De uitkomsten van deze vraag staan in tabel 8. Tabel 8: Wilt u aangeven hoe belangrijk u (inzet voor) de verschillende initiatieven voor
Meer bloemen voor bijen en hommels
95%
63%
32%
Meer vlinderstruiken
91%
44%
Ophangen van nestkasten
87%
37%
Meer bijenkassen in de stad
81%
Meer groene daken Meer insectenhotels
Zeer onbelangrijk
Onbelangrijk
Neutraal
Belangrijk
Zeer belangrijk
(Zeer) belangrijk
Nieuwegein vindt? (n = 144)
5%
0%
0%
47%
9%
0%
0%
50%
13%
-
0%
44%
37%
15%
-
-
79%
23%
56%
18%
-
-
78%
32%
46%
19%
4%
0%
Goede mogelijkheden voor vleermuizen in de stad
77%
31%
46%
18%
4%
-
Meer leren over biodiversiteit in Nieuwegein
67%
16%
51%
31%
-
-
Zelf openbaar groen beheren in de buurt
63%
17%
46%
27%
8%
-
Meehelpen in stadstuinen
47%
8%
39%
44%
8%
-
De respondenten is gevraagd of ze ideeën hebben voor andere initiatieven of opmerkingen hebben bij de genoemde initiatieven. Een kwart (25%) heeft hier een reactie gegeven. De genoemde initiatieven zijn zeer divers en hebben vooral te maken met groen en educatie/voorlichting.
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein
16 (33)
2013
Vervolgens is de respondenten gevraagd om voor de initiatieven die ze (zeer) belangrijk vinden, aan te geven voor welke ze zich actief in (willen) zetten. Het aandeel respondenten dat zich al inzet voor “meer bloemen voor bijen en hommels” is met 53% het grootst, gevolgd door “ophangen van nestkasten” (48%) en “meer vlinderstruiken” (44%). Bijna een kwart (24%) van de respondenten wil meer gaan leren over biodiversiteit in Nieuwegein. Het aandeel respondenten dat anderen stimuleert of wil gaan stimuleren zich actief in te zetten voor een initiatief varieert van 9% tot 19%. Het aandeel respondenten dat zich niet actief wil inzetten voor een initiatief varieert van 14% (ophangen van nestkasten) tot 39% (meer groene daken). Het aandeel respondenten dat het nog niet weet varieert van 20% tot 51%. De uitkomsten van deze vraag staan in tabel 9.
n=
Weet ik (nog) niet
inzetten
Ik wil me hier niet actief voor
Ik wil (samen met anderen) andere
mensen stimuleren dit te gaan doen
Ik stimuleer anderen al
Ik wil dit zelf gaan doen
ik zet me hier al voor in
Ik doe dit zelf al/
Tabel 9: Voor welk initiatief zet u zich actief in, of zou u zich willen inzetten?
Meer bloemen voor bijen en hommels
53%
7%
10%
4%
15%
20%
137
Ophangen van nestkasten
48%
7%
12%
-
14%
34%
125
Meer vlinderstruiken
44%
15%
9%
-
15%
22%
131
Meer insectenhotels
32%
6%
9%
-
22%
35%
112
Zelf openbaar groen beheren in de buurt
29%
13%
9%
10%
21%
25%
91
Meer leren over biodiversiteit in Nieuwegein
21%
24%
13%
5%
15%
30%
96
Meehelpen in stadstuinen
8%
9%
12%
-
31%
40%
67
Meer bijenkassen in de stad
6%
-
9%
4%
38%
44%
117
Goede mogelijkheden voor vleermuizen in de stad
5%
7%
-
-
30%
51%
111
Meer groene daken
4%
8%
10%
-
39%
42%
114
De respondenten die anderen (willen) stimuleren zich in te zetten voor een initiatief is gevraagd of ze zich via met het netwerk Samen Duurzaam Nieuwegein voor in willen zetten. Dit aandeel is maximaal 50% (maximaal 9 respondenten).
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein
17 (33)
2013
Grondstoffen “Grondstoffen zijn schaars. Er wordt nu veel gewerkt volgens het patroon: produceren, gebruiken, weggooien. Bewuster omgaan met grondstoffen betekent minder gebruiken en datgene dat je gebruikt weer terugbrengen in de kringloop, door middel van hergebruik of recyclen.” De respondenten is gevraagd van een aantal initiatieven voor het bewuster omgaan met grondstoffen aan te geven hoe belangrijk ze (inzet voor) Nieuwegein vinden. Het meeste belang hechten de respondenten aan “supermarkten doneren producten die over zijn aan bijvoorbeeld de Voedselbank” (92% (zeer) belangrijk), “reparatie van apparaten” (92%) en “een tweedehands-circuit” (91%). Relatief het minste belang hechten de respondenten aan “doggy-bags” (55% (zeer) belangrijk). De uitkomsten van deze vraag staan in tabel 10. Tabel 10: Wilt u aangeven hoe belangrijk u (inzet voor) de verschillende initiatieven voor
Supermarkten doneren producten die over zijn
Zeer onbelangrijk
Onbelangrijk
Neutraal
Belangrijk
Zeer belangrijk
(Zeer) belangrijk
Nieuwegein vindt? (n = 119)
92%
57%
35%
5%
-
-
Reparatie van apparaten (i.p.v. vervanging)
92%
33%
59%
8%
-
0%
Een tweedehands-circuit
91%
42%
49%
8%
-
0%
Efficiënter ons voedsel inkopen
89%
33%
56%
9%
-
-
Restaurants doneren producten die over zijn aan
87%
52%
35%
10%
-
-
Spullen lenen en delen (i.p.v. kopen)
60%
16%
44%
32%
8%
-
Hergebruik van restjes, b.v. door workshops
57%
8%
49%
33%
7%
-
55%
18%
37%
33%
8%
4%
aan b.v. de Voedselbank
b.v. de Voedselbank
“koken met restjes” “Doggy bags”
De respondenten is gevraagd of ze ideeën hebben voor andere initiatieven of opmerkingen hebben bij de genoemde initiatieven. Ruim een vijfde (21%) heeft een reactie gegeven. De geopperde initiatieven zijn zeer uiteenlopend.
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein
18 (33)
2013
Daarna is de respondenten gevraagd voor welke initiatieven die ze (zeer) belangrijk vinden, ze zich actief in (willen) zetten. Het aandeel respondenten dat zich al actief inzet voor een initiatief is het grootst (70%) bij “spullen lenen en delen” en het kleinst (8%) bij “doggy-bags”. Het aandeel dat dit wil gaan doen is het grootst bij “efficiënter ons voedsel inkopen” (10%). Het aandeel dat anderen stimuleert is het grootst bij “reparatie van apparaten” (14%) en “een tweedehands-circuit”’ (13%). Het aandeel respondenten dat zich niet actief wil inzetten voor een initiatief varieert van 16% tot 53%. Het aandeel dat het (nog) niet weet varieert van 9% tot 40%. De uitkomsten van deze vraag staan in tabel 11.
Spullen lenen en delen (i.p.v. kopen)
70%
7%
Efficiënter ons voedsel inkopen
64%
Een tweedehands-circuit
54%
Hergebruik van restjes, b.v. door workshops
10%
-
-
10%
9%
-
-
13%
-
41%
-
9%
25%
6%
14%
8%
8%
X
X
X
X
n=
Weet ik (nog) niet
inzetten
Ik wil me hier niet actief voor
Ik wil (samen met anderen) andere
mensen stimuleren dit te gaan doen
Ik stimuleer anderen al
Ik wil dit zelf gaan doen
ik zet me hier al voor in
Ik doe dit zelf al/
Tabel 11: Voor welk initiatief zet u zich actief in, of zou u zich willen inzetten?
10%
71
16%
9%
106
26%
10%
108
-
27%
19%
68
-
34%
24%
109
8%
-
39%
39%
65
6%
7%
46%
40%
110
-
8%
53%
37%
104
“koken met restjes” Reparatie van apparaten (i.p.v. vervanging) “Doggy bags” Supermarkten doneren producten die over zijn aan b.v. de Voedselbank Restaurants doneren producten die over zijn aan b.v. de Voedselbank NB. Bij sommige initiatieven staat bij het zelf doen of willen doen een kruisje, omdat het zelf doen bij deze initiatieven geen optie is.
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
In blauw staat de extra informatie die als mouse-overs in de digitale vragenlijst waren opgenomen. Vragenlijst Het Netwerk Samen Duurzaam heeft vijf thema’s benoemd uit alle opmerkingen die we tijdens de afgelopen bijeenkomsten hebben verzameld van inwoners, ondernemers, verschillende maatschappelijke organisaties en de gemeente. 1. Op welke drie thema’s moeten we ons in Nieuwegein volgens u de komende 3 jaar vooral richten? Rangschikking 1, 2, 3; over deze drie thema’s krijgen ze aanvullende vragen; zie volgende pagina’s
Mobiliteit [vervoer: auto, scooter, fiets, lopen, openbaar vervoer]
Energie [energiebesparing en minder olie en gas maar duurzame energie (zon, wind en aardwarmte)]
Sociaal contact en (arbeids)participatie [hoe leven we samen en doen we allemaal zoveel mogelijk mee (leven, leren en werken)]
Biodiversiteit [groen, dieren, voedselproductie]
Grondstoffen [minder gebruiken, minder afval, spullen delen, hergebruik, sluiten kringlopen]
U heeft aangegeven dat we ons in Nieuwegein de komende jaren vooral op 1, 2, 3 moeten richten. U krijgt over deze thema’s een aantal vragen zodat we te weten komen welke onderwerpen u binnen deze thema’s vooral belangrijk vindt en waar u zich voor inzet of zou willen inzetten.
19 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
Mobiliteit [fietsen, OV, elektrisch of op aardgas/groengas rijden, auto delen] 2. Hieronder ziet u een aantal initiatieven die een duurzamere mobiliteit kunnen bevorderen. Wilt u aangeven hoe belangrijk u (inzet voor) de verschillende initiatieven voor Nieuwegein vindt? Zeer belangrijk, Belangrijk, Neutraal, Onbelangrijk, Zeer onbelangrijk
Kind fietst zelf naar school [de gedachte is dat als kinderen zelf actief (evt. wel onder begeleiding) fietsen in plaats van in de bakfiets of auto zitten zij later zich gemakkelijker en daarmee veiliger door het verkeer bewegen]
Fietscursus voor elektrische fietsers [overstappen op een elektrische fiets is meer dan gemakkelijker trappen. De hogere snelheid vereist andere vaardigheden]
Fietsen bevorderen door betere infrastructuur [bijvoorbeeld vrij liggende en brede fietspaden, goede verharding, geen hobbels, duidelijke kruisingen (voor fietser en automobilist), duidelijke en logische routes door Nieuwegein]
Fietsen veiliger maken [bijvoorbeeld door dragen helm door kinderen te
Bedrijven en organisaties stimuleren werknemers om met de fiets te komen
Meer particulieren rijden een elektrische auto of rijden op groengas [Groengas
bevorderen] [bijvoorbeeld met goede en veilige stalling, douches, kilometervergoeding] is gemaakt van biologisch materiaal (slib, gft, mest) en heeft dezelfde chemische samenstelling als aardgas. Voertuigen die op aardgas rijden, kunnen ook op groengas rijden]
Meer ondernemers hebben een elektrisch of groengas [Groengas is gemaakt van biologisch materiaal (slib, gft, mest) en heeft dezelfde chemische samenstelling als aardgas. Voertuigen die op aardgas rijden, kunnen ook op groengas rijden] wagenpark
Meer mensen maken gebruik van een deelauto (van een organisatie of van mensen uit de buurt) [Een auto gebruik je maar een deel van de tijd. Autodelen is dus een mogelijkheid. Autodelen combineert namelijk het gemak van een auto met het financiële voordeel van gezamenlijk gebruik. Doordat je autokosten variabel zijn, maak je vaak een bewustere keus en kies je wellicht vaker de fiets of het OV, of ga je thuiswerken. Dat is gunstig voor je portemonnee en het milieu.] link naar Deelauto
3. Heeft u ideeën voor andere initiatieven of heeft u opmerkingen bij de genoemde initiatieven? Ja, namelijk Nee 4. Voor welk initiatief zet u zich actief in, of zou u zich willen inzetten? Ik doe dit zelf al / ik zet me hier al voor in Ik stimuleer anderen al Ik wil dit zelf gaan doen Ik wil (samen met anderen) andere mensen stimuleren dit te gaan doen
20 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
Ik wil me hier niet actief voor inzetten Weet ik (nog) niet
Meer kinderen fietsen zelf naar school
Fietscursus voor elektrische fietsers
Bevorderen fietsen door betere infrastructuur Niet: ik doe dit zelf al / Ik wil dit
Fietsen veiliger maken
Bedrijven en organisaties stimuleren hun werknemers met de fiets te komen
zelf gaan doen
Niet: ik doe dit zelf al / Ik wil dit zelf gaan doen
Meer particulieren rijden een elektrische auto of rijden op groengas
Meer ondernemers hebben een elektrisch of groengas wagenpark Niet: ik doe
Meer mensen maken gebruik van een deelauto
Anders, namelijk
dit zelf al / Ik wil dit zelf gaan doen
Per initiatief waar ze zich voor in willen zetten: 5. Zou u zich via het Netwerk Samen Duurzaam Nieuwegein in willen zetten voor…? Ja, en ik wil graag uitgenodigd worden voor de volgende bijeenkomst van het netwerk mailadres vragen aan het eind van de vragenlijst Ja, ik neem zelf contact op met het Netwerk Samen Duurzaam Nieuwegein
[email protected] Nee
21 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
Energie We gebruiken met zijn allen veel meer energie dan vroeger. Denk aan de industrie, auto’s, vliegtuigen, elektrische apparaten, verwarming, et cetera. De “oude” fossiele brandstoffen [gas en olie] raken snel op. Energie wordt daardoor steeds duurder. Bovendien zorgen deze brandstoffen voor veel extra CO₂ en andere broeikasgassen in de lucht waardoor de aarde opwarmt en weersextremen toenemen. Het is daarom belangrijk over te gaan op schone, hernieuwbare [gebruik van energiebronnen die geen extra CO₂ in de atmosfeer brengen] energie. Energie uit zon, wind en biomassa is er in overvloed. En er zijn tal van mogelijkheden om energie te besparen. Minder CO₂ uitstoot door energie kan op twee manieren:
Verminderen van het energieverbruik
Gebruiken van hernieuwbare energie (zon, wind, biomassa) in plaats van fossiele brandstoffen.
Energiebesparing kan op vele manieren, bijvoorbeeld minder vlees eten, klokthermostaat instellen, energiezuinige verlichting en apparaten, opladers uit het stopcontact. 6. Kunt u van de volgende mogelijkheden van energiebesparing aangeven of u deze al toepast of dit van plan bent? Heb ik al/doe ik al, Ben ik van plan, Ben ik niet van plan, Weet ik nog niet
Spaar- en ledlampen
Energiezuinige huishoudelijke apparaten
Isolatie van de gevel (toevoegen: niet van toepassing, ik woon in een huurhuis)
Isolatie van het dak (toevoegen: niet van toepassing, ik woon in een huurhuis)
Isolatie van de vloer (toevoegen: niet van toepassing, ik woon in een huurhuis)
Dubbel glas (toevoegen: niet van toepassing, ik woon in een huurhuis)
Opladers uit het stopcontact
Minder vlees eten
Instellen klokthermostaat
Anders, namelijk (hier alleen: doe ik al, of ben ik van plan)
Het gebruiken van hernieuwbare energie kan bijvoorbeeld door zelf zonnepanelen te plaatsen. In Nieuwegein zijn zogenoemde “zonnepanelen ambassadeurs” actief. Dit is een groep inwoners die ambassadeur zijn voor de installatie en het gebruik van zonnepanelen in Nieuwegein, om op die manier het gebruik van zonnepanelen te stimuleren. Zij vertellen aan belangstellenden wat hun ervaringen zijn, laten de installatie zien en dragen de bij hen aanwezige kennis over. 7. Heeft u zonnepanelen op het dak van uw woning? Ja Nee, maar ik heb wel interesse Nee, en ik heb geen interesse
22 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
8. U heeft aangegeven geen interesse te hebben in zonnepanelen op het dak van uw woning. Wat is hiervoor de belangrijkste reden?
Ik vind de terugverdientijd [De verhouding tussen de prijs en installatiekosten van de zonnepanelen en de jaarlijkse besparing op de energierekening] te lang Het dak van mijn woning is er niet geschikt voor
Ik woon in een huurwoning
Ik vind zonnepanelen niet mooi
Ik geloof meer in andere energievormen, zoals wind, biomassa,
Ik vind de aanschaf te ingewikkeld; als ik hulp kan krijgen heb ik wel
Ik vind de aanschaf te duur
Anders, namelijk ...
geothermische energie, waterkracht interesse
9. Bij welke maximale terugverdientijd bent u bereid te investeren in zonnepanelen? 3 jaar 5 jaar 8 jaar 10 jaar Anders, namelijk 10. Een alternatief voor zonnepanelen op uw eigen dak is investeren in zonnepanelen ergens anders in uw buurt, bijvoorbeeld op het dak van een school, gymzaal of winkel, waarbij u deelt in de opbrengst. Zou u hier interesse in hebben? Ja, zeker wel vragen om contactgegevens Ja, misschien wel vragen om contactgegevens Nee, waarschijnlijk niet Nee, zeker niet 11. U heeft aangegeven interesse te hebben in zonnepanelen op het dak van uw woning, eventueel met hulp van anderen. Bent u geïnteresseerd in meer informatie hierover via de eerder genoemde zonnepanelen ambassadeurs? Ja mailadres / telefoonnummer vragen (zodat de ambassadeurs met hen contact opnemen) Nee
23 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
Sociaal contact en (arbeids)participatie De samenleving zijn we met zijn allen. Het is daarom belangrijk dat iedereen zoveel mogelijk meedoet. Als mensen meedoen in de samenleving, via (vrijwilligers)werk, hulp aan familie of buren, of op een andere manier, voelen ze zich minder snel eenzaam en hebben vaak ook minder snel zorg nodig. Hoe meer mensen deelnemen aan de samenleving, hoe “duurzamer” de samenleving is. In Nieuwegein kunnen we deelname aan de samenleving, zoals het doen van (vrijwilligers)werk, meer stimuleren. Gemeente, bedrijven, organisaties en inwoners kunnen hier allemaal een rol in spelen. 12. Heeft u wel eens gehoord van de volgende initiatieven voor het bevorderen van sociaal contact en arbeidsparticipatie? Ik heb ervan gehoord en weet wat het betekent, Ik heb ervan gehoord, maar weet niet wat het betekent, Ik heb er nog nooit van gehoord
Burendag [een landelijke dag die in het teken staat van het vieren en bevorderen van contact tussen buren, een samenwerking tussen Douwe Egberts en het Oranje Fonds]
“Eet mee!”, waarbij je andere Nieuwegeiners kunt ontmoeten onder het genot van een maaltijd bij jou thuis aan tafel of bij een ander [www.eetmee.nl]
Vacaturebank voor vrijwilligers [www.nieuwegein.vrijwilligersgids.nl]
Maatjesprojecten, waarbij iemand die bekend is met de lokale situatie en / of bepaalde vaardigheden heeft, wordt gekoppeld aan een “nieuwkomer”, iemand die hier “nieuw (in) is” [Dit maatje heeft bijvoorbeeld tot taak het ijs te breken, als vraagbaak te functioneren, iemand zich thuis te laten voelen en wegwijs te maken (zoals de leermaatjes – bij leermaatjes gaan de koppels met de Nederlandse taal aan de slag of samen iets ondernemen. Er worden ook (praktische) doelen voor het contact gemaakt, bijvoorbeeld het bezoeken van een instantie of het actief vergroten van het sociale netwerk – of sociale maatjes – bij sociale maatjes is het doel vooral om iemand uit zijn of haar sociale isolement te halen. Om afhankelijkheid van het m aatje te voorkomen wordt ook gewerkt aan het uitbreiden van het sociale netwerk, bijvoorbeeld door deelname aan groepsactiviteiten, waarbij het maatje eerst een paar keer mee kan gaan – van Movactor]
Het “initiatievenkompas” van MOvactor [hierin krijgt u advies bij het opstarten of voortzetten van een maatschappelijk initiatief (zie http:\\www.movactor.nl/hulp-bieden/ik-wil-advies-over-het-opstarten-ofvoortzetten-van-mijn-initiatief)]
Beschikbaarheid van ruimtes/accommodaties voor het uitvoeren van een maatschappelijk initiatief (zoals in een buurtplein, bij een woningcorporatie, in het Milieu Educatie Centrum, in Fort Vreeswijk, bij de SBWU, bij scholen, kerken of sportverenigingen of bij een bedrijf)
Ondersteuningsmogelijkheden voor vrijwilligers zoals het Steunpunt Vrijwilligerswerk [Steunpunt Vrijwilligerswerk Nieuwegein (SVN) is een dienstverlenende instelling voor het brede vrijwilligersveld. En is een informatiepunt voor alles wat vrijwilligerswerk betreft, voor vrijwilligers en organisaties. Zie ook www.movactor.nl/steunpunt-vrijwilligerswerk. Tevens zijn er opleidingsmogelijkheden bij de Vrijwilligersacademie Lekstroom],
24 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
Netwerk Vrijwilligers in de Zorg [Netwerk Vrijwilligers in de Zorg (NVZ) is een samenwerkingsverband dat bestaat uit een twintigtal Nieuwegeinse vrijwilligersorganisaties in de zorg. Daarnaast werkt het netwerk nauw samen met VitrasCMD, het Steunpunt Mantelzorg en de gemeente Nieuwegein] en Steunpunt Mantelzorg Nieuwegein [onderdeel van Vitras/CMD, biedt informatie en advies aan cliënten en mantelzorgers in Nieuwegein]
De mogelijkheden om vrijwilligerswerk in te zetten als opstap naar regulier
De mogelijkheden voor mensen met een beperking of mensen die (deels)
werk (bijvoorbeeld voor bijstandsgerechtigden en werklozen) arbeidsongeschikt zijn, mee te doen in de samenleving door vrijwilligerswerk te doen of met een betaalde baan 13. Wilt u aangeven hoe belangrijk u (inzet voor) de hiervoor genoemde initiatieven voor Nieuwegein vindt? Zeer belangrijk, Belangrijk, Neutraal, Onbelangrijk, Zeer onbelangrijk
Burendag [een landelijke dag die in het teken staat van het vieren en bevorderen van contact tussen buren, een samenwerking tussen Douwe Egberts en het Oranje Fonds]
Activiteiten en bijeenkomsten die voor iedereen gratis toegankelijk zijn, zoals
Het opnemen van mensen met een beperking in reguliere activiteiten en
in buurtpleinen, de bibliotheek, kerken, etcetera bijeenkomsten, georganiseerd in buurtpleinen, de bibliotheek, kerken, etcetera
“Eet mee!”, waarbij je andere Nieuwegeiners kan ontmoeten onder het genot van een maaltijd bij jou thuis aan tafel of bij een ander [www.eetmee.nl]
Vacaturebank voor vrijwilligers [www.nieuwegein.vrijwilligersgids.nl]
Maatjesprojecten, waarbij iemand die bekend is met de lokale situatie en / of bepaalde vaardigheden heeft, wordt gekoppeld aan een “nieuwkomer”, iemand die hier “nieuw (in) is”. [Dit maatje heeft bijvoorbeeld tot taak het ijs te breken, als vraagbaak te functioneren, iemand zich thuis te laten voelen en wegwijs te maken (zoals de leermaatjes – bij leermaatjes gaan de koppels met de Nederlandse taal aan de slag of samen iets ondernemen. Er worden ook (praktische) doelen voor het contact gemaakt, bijvoorbeeld het bezoeken van een instantie of het actief vergroten van het sociale netwerk – of sociale maatjes – bij sociale maatjes is het doel vooral om iemand uit zijn of haar sociale isolement te halen. Om afhankelijkheid van het m aatje te voorkomen wordt ook gewerkt aan het uitbreiden van het sociale netwerk, bijvoorbeeld door deelname aan groepsactiviteiten, waarbij het maatje eerst een paar keer mee kan gaan – van Movactor]
Advies bij het opstarten of voortzetten van een maatschappelijk initiatief (zoals bijvoorbeeld met het “initiatievenkompas” van MOvactor [http:\\www.movactor.nl/hulp-bieden/ik-wil-advies-over-het-opstarten-ofvoortzetten-van-mijn-initiatief]
Beschikbaarheid van een ruimte/accommodatie voor het uitvoeren van een maatschappelijk initiatief (zoals in een buurtplein, bij een woningcorporatie, in het Milieu Educatie Centrum, in Fort Vreeswijk, bij de SBWU, bij scholen, kerken of sportverenigingen of bij een bedrijf)
25 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
Ondersteuningsmogelijkheden voor vrijwilligers zoals het Steunpunt Vrijwilligerswerk [Steunpunt Vrijwilligerswerk Nieuwegein (SVN) is een dienstverlenende instelling voor het brede vrijwilligersveld. En is een informatiepunt voor alles wat vrijwilligerswerk betreft, voor vrijwilligers en organisaties. Zie ook www.movactor.nl/steunpunt-vrijwilligerswerk. Ook zijn er opleidingsmogelijkheden bij de Vrijwilligersacademie Lekstroom], Netwerk Vrijwilligers in de Zorg [Netwerk Vrijwilligers in de Zorg (NVZ) is een samenwerkingsverband dat bestaat uit een twintigtal Nieuwegeinse vrijwilligersorganisaties in de zorg. Daarnaast werkt het netwerk nauw samen met VitrasCMD, het Steunpunt Mantelzorg en de gemeente Nieuwegein] en Steunpunt Mantelzorg Nieuwegein [onderdeel van Vitras/CMD, biedt informatie en advies aan cliënten en mantelzorgers in Nieuwegein]
De mogelijkheden om vrijwilligerswerk in te zetten als opstap naar regulier
De mogelijkheden voor mensen met een beperking of mensen die (deels)
werk (bijvoorbeeld voor bijstandsgerechtigden en werklozen) arbeidsongeschikt zijn, mee te doen in de samenleving door vrijwilligerswerk te doen
De mogelijkheden voor mensen met een beperking of mensen die (deels) arbeidsongeschikt zijn, mee te doen in de samenleving met een betaalde (deeltijd)baan
Inwoners doen hun boodschappen bij Nieuwegeinse ondernemers die mensen in dienst hebben met een beperking of met een andere afstand tot de arbeidsmarkt
14. Voor welk initiatief zet u zich actief in, of zou u zich willen inzetten? Ik doe dit zelf al / ik zet me hier al voor in Ik stimuleer anderen al Ik wil dit zelf gaan doen Ik wil (samen met anderen) andere mensen stimuleren dit te gaan doen Ik wil me hier niet actief voor inzetten Weet ik (nog) niet
Burendag [een landelijke dag die in het teken staat van het vieren en bevorderen van contact tussen buren, een samenwerking tussen Douwe Egberts en het Oranje Fonds]
Activiteiten en bijeenkomsten die voor iedereen gratis toegankelijk zijn, zoals in buurtpleinen, de bibliotheek, kerken, etcetera (niet: Ik doe dit al / Ik wil dit zelf gaan doen)
Het opnemen van mensen met een beperking in reguliere activiteiten en bijeenkomsten, georganiseerd in buurtpleinen, de bibliotheek, kerken, etcetera
“Eet mee!”, waarbij je andere Nieuwegeiners kan ontmoeten onder het genot van een maaltijd bij jou thuis aan tafel of bij een ander [www.eetmee.nl]
Maatjesprojecten, waarbij iemand die bekend is met de lokale situatie en / of bepaalde vaardigheden heeft, wordt gekoppeld aan een “nieuwkomer”, iemand die hier “nieuw (in) is”. [Dit maatje heeft bijvoorbeeld tot taak het ijs te breken, als vraagbaak te functioneren, iemand zich thuis te laten voelen en wegwijs te maken (zoals de leermaatjes – bij leermaatjes gaan de
26 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
koppels met de Nederlandse taal aan de slag of samen iets ondernemen. Er worden ook (praktische) doelen voor het contact gemaakt, bijvoorbeeld het bezoeken van een instantie of het actief vergroten van het sociale netwerk – of sociale maatjes – bij sociale maatjes is het doel vooral om iemand uit zijn of haar sociale isolement te halen. Om afhankelijkheid van het m aatje te voorkomen wordt ook gewerkt aan het uitbreiden van het sociale netwerk, bijvoorbeeld door deelname aan groepsactiviteiten, waarbij het maatje eerst een paar keer mee kan gaan – van Movactor]
Mensen de mogelijkheid bieden om door middel van vrijwilligerswerk mee te doen in de samenleving (bijvoorbeeld bijstandsgerechtigden en werklozen, mensen met een beperking en mensen die (deels) arbeidsongeschikt zijn) (niet: ik doe dit al / Ik wil dit zelf gaan doen)
Mensen de mogelijkheid bieden om vrijwilligerswerk te gebruiken als opstap naar regulier (deeltijd)werk (bijvoorbeeld bijstandsgerechtigden en werklozen en mensen met een beperking) (niet: ik doe dit al / Ik wil dit zelf gaan doen)
Inwoners doen hun boodschappen bij Nieuwegeinse ondernemers die mensen in dienst hebben met een beperking of met een andere afstand tot de arbeidsmarkt
Per initiatief waar ze zich voor in willen zetten: 15. Zou u zich via het netwerk Samen Duurzaam Nieuwegein in willen zetten voor…? Ja, en ik wil graag uitgenodigd worden voor de volgende bijeenkomst van het netwerk mailadres vragen aan het eind van de vragenlijst Ja, ik neem zelf contact op met het Netwerk Samen Duurzaam Nieuwegein
[email protected] Nee
27 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
Biodiversiteit Nieuwegein is rijk aan biodiversiteit (planten, dieren) door een relatief groot natuurgebied [Park Oudegein en het IJsselbos], bijna tot in het centrum. Daarnaast is er een fysieke verbinding met het Nederlandse Netwerk van Natuurgebieden [biodiversiteit kan zich alleen handhaven door fysieke verbindingszones die de mogelijkheden bieden van uitwisseling en contact met planten en dieren van elders]. Deze situatie is een unieke kans voor een stad zo dicht bij de Randstad. Het geeft kinderen en volwassenen de gelegenheid om kennis te nemen van wat de natuur te bieden heeft. Het is een mooie omgeving om gezond te bewegen en te recreëren. Deze omgeving biedt ook kansen voor meer en waardevoller groen in tuinen dicht bij huis of school. De vogels en insecten en andere dieren houden zich namelijk niet aan ons onderscheid van “natuur” en “tuin”. Door variatie van beide krijg je de rijkste biodiversiteit. Natuur is echter gevoelig voor stedelijke ontwikkeling en is tegelijkertijd een positieve factor voor vestiging van bedrijven [Het blijkt dat bedrijven het waarderen dat er groen is in de omgeving. Bovendien bevordert dit dat mensen in de omgeving van het bedrijf kunnen wonen. Dit levert gemak op bij de opvang van de kinderen (minder reistijd). Korter reizen is minder CO₂ -uitstoot. In Amsterdam en Rotterdam is dit uitgezocht en ecologische duurzaamheid is daar nu uitgangspunt van beleid met grote invloed op het economisch beleid]. Dit vraagt aandacht van gemeente, organisaties en inwoners. 16. Hieronder ziet u een aantal initiatieven voor het (behouden en) bevorderen van de biodiversiteit. Wilt u aangeven hoe belangrijk u (inzet voor) de verschillende initiatieven voor Nieuwegein vindt? Zeer belangrijk, Belangrijk, Neutraal, Onbelangrijk, Zeer onbelangrijk
Ophangen van nestkasten
Meer vlinderstruiken
Goede mogelijkheden voor vleermuizen in de stad
Meer bloemen voor bijen en hommels
Meer bijenkassen in de stad
Meer insectenhotels [Een insectenhotel of insectenmuur is een door de mens met natuurlijke materialen vormgegeven constructie die onderdak kan bieden aan insecten.]
Meer groene daken [www.nieuwegein.nl/groendak]
Zelf openbaar groen beheren in de buurt [Kijk op de website van de gemeente www.nieuwegein.nl/9622/zelfbeheer-groenvoorziening voor meer informatie]
Meehelpen in stadstuinen (tuintjes bij scholen, buurttuinen, moestuinen voor
Meer leren over biodiversiteit in Nieuwegein [Bezoek bijvoorbeeld het
de voedselbank [toentje voor voedselbank] en dergelijke) Natuurkwartier www.natuurkwartier.nl of kijk eens op www.nieuwegein.nl/duurzaamheidswandeling] 17. Heeft u ideeën voor andere initiatieven of heeft u opmerkingen bij de genoemde initiatieven? Ja, namelijk Nee
28 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
18. Voor welk initiatief zet u zich actief in, of zou u zich willen inzetten? Ik doe dit zelf al / ik zet me hier al voor in Ik stimuleer anderen al Ik wil dit zelf gaan doen Ik wil (samen met anderen) andere mensen stimuleren dit te gaan doen Ik wil me hier niet actief voor inzetten Weet ik (nog) niet
Ophangen van nestkasten
Meer vlinderstruiken
Goede mogelijkheden voor vleermuizen in de stad
Meer bloemen voor bijen en hommels
Meer bijenkassen in de stad
Meer insectenhotels [Een insectenhotel of insectenmuur is een door de mens met natuurlijke materialen vormgegeven constructie die onderdak kan bieden aan insecten.]
Meer groene daken [www.nieuwegein.nl/groendak]
Zelf openbaar groen beheren in de buurt [Kijk op de website van de gemeente www.nieuwegein.nl/9622/zelfbeheer-groenvoorziening voor meer informatie]
Meehelpen in stadstuinen (tuintjes bij scholen, buurttuinen, moestuinen voor de voedselbank [toentje voor voedselbank] en dergelijke)
Meer leren over biodiversiteit in Nieuwegein [Bezoek bijvoorbeeld het Natuurkwartier www.natuurkwartier.nl of kijk eens op www.nieuwegein.nl/duurzaamheidswandeling]
Per initiatief waar ze zich voor in willen zetten: 19. Zou u zich via het Netwerk Samen Duurzaam Nieuwegein in willen zetten voor…? Ja, en ik wil graag uitgenodigd worden voor de volgende bijeenkomst van het netwerk mailadres vragen aan het eind van de vragenlijst Ja, ik neem zelf contact op met het Netwerk Samen Duurzaam Nieuwegein
[email protected] Nee
29 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
Grondstoffen Grondstoffen zijn schaars. Er wordt nu veel gewerkt volgens het patroon: produceren, gebruiken, weggooien. Bewuster omgaan met grondstoffen betekent minder gebruiken en datgene dat je gebruikt weer terugbrengen in de kringloop, door middel van hergebruik of recyclen. 20. Hieronder ziet u een aantal initiatieven voor het bewuster omgaan met grondstoffen. Wilt u aangeven hoe belangrijk u (inzet voor) de verschillende initiatieven voor Nieuwegein vindt? Zeer belangrijk, Belangrijk, Neutraal, Onbelangrijk, Zeer onbelangrijk
Een tweedehands-circuit (Marktplaats, Kringloopwinkel, etcetera)
Reparatie van apparaten (in plaats van vervanging door nieuwe apparaten), zoals bij het Repair Café Nieuwegein [www.repaircafe.nl/nieuwegein]
“Doggy bags” [op verzoek van de klant geeft het restaurant het overgebleven eten mee, zie ook www.verdraaidgoed.nl/foodiebag] in Nieuwegeinse horeca
Efficiënter ons voedsel inkopen
Supermarkten doneren producten die over zijn aan bijvoorbeeld de
Restaurants doneren producten die over zijn aan bijvoorbeeld de Voedselbank
Hergebruik van restjes, bijvoorbeeld door workshops “koken met restjes”
Spullen lenen en delen (met familie, vrienden, buren en (andere)
Voedselbank
Nieuwegeiners) in plaats van kopen [Kijk bijvoorbeeld op de “Share site” http://www.sharesite.nl of op Buy Nothing New http://buynothingnew.nl voor inspiratie en meer informatie] 21. Heeft u ideeën over andere initiatieven of heeft u opmerkingen bij de genoemde initiatieven? Ja, namelijk Nee 22. Voor welk initiatief zet u zich actief in, of zou u zich willen inzetten? Ik doe dit zelf al / ik zet me hier al voor in Ik stimuleer anderen al Ik wil dit zelf gaan doen Ik wil (samen met anderen) andere mensen stimuleren dit te gaan doen Ik wil me hier niet actief voor inzetten Weet ik (nog) niet
Een tweedehands-circuit (Marktplaats, Kringloopwinkel, etcetera)
Reparatie van apparaten (in plaats van vervanging door nieuwe apparaten),
“Doggy bags” [op verzoek van de klant geeft het restaurant het overgebleven
Efficiënter ons voedsel inkopen
Supermarkten doneren producten die over zijn aan bijvoorbeeld de
zoals bij het Repair Café Nieuwegein [www.repaircafe.nl/nieuwegein] eten mee, zie ook www.verdraaidgoed.nl/foodiebag] in Nieuwegeinse horeca
Voedselbank
Restaurants doneren producten die over zijn aan bijvoorbeeld de Voedselbank
Hergebruik van restjes, bijvoorbeeld door workshops “koken met restjes”
30 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
Spullen lenen en delen (met familie, vrienden, buren en (andere) Nieuwegeiners) in plaats van kopen [Kijk bijvoorbeeld op de “Share site” http://www.sharesite.nl of op Buy Nothing New http://buynothingnew.nl voor inspiratie en meer informatie]
Per initiatief waar ze zich voor in willen zetten: 23. Zou u zich via het Netwerk Samen Duurzaam Nieuwegein in willen zetten voor…? Ja, en ik wil graag uitgenodigd worden voor de volgende bijeenkomst van het netwerk mailadres vragen aan het eind van de vragenlijst Ja, ik neem zelf contact op met het Netwerk Samen Duurzaam Nieuwegein
[email protected] Nee
31 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
24. Heeft u nog opmerkingen over (dit onderzoek over) de duurzaamheidsagenda voor Nieuwegein? Ja, namelijk Ja, ik wil graag dat het Netwerk Samen Duurzaam hiervoor contact met mij opneemt
contactgegevens vragen Nee Samen Duurzaam Nieuwegein is een actief netwerk. Wij organiseren regelmatig avonden met een bepaald thema. Op deze avonden is ook altijd de mogelijkheid een pitch te houden. Hiermee krijgt u de mogelijkheid uw initiatief voor duurzame ontwikkeling onder de aandacht te brengen en om medewerking te vragen. Als u uw e-mailadres vermeldt, nodigen wij u uit voor de eerstvolgende bijeenkomst en we zouden het uiteraard heel fijn vinden als u actief wilt deelnemen in ons netwerk. 25. Heeft u hierin interesse? Ja Gegevens vragen Nee
32 (33)
INWONERSPANEL Duurzaamheid sagenda Nieuwegein 2013
Het Inwonerspanel In 2006 is er een digitaal panel van Nieuwegeinse inwoners gevormd, het huidige Inwonerspanel. Het Inwonerspanel bestaat uit een min of meer vaste groep Nieuwegeiners van 12 jaar en ouder, die via internet reageert op actuele onderwerpen. Omdat het een bestaand panel is en het proces gedigitaliseerd is, krijgen we als gemeente snel een beeld van wat er leeft onder de Nieuwegeinse bevolking. Met deze informatie kunnen we het gemeentelijke beleid verbeteren. Uiteraard beschikt niet iedereen in Nieuwegein over een computer met e-mail en internet, waardoor niet iedereen kan meedoen. Maar wanneer wij kijken naar de persoonskenmerken geslacht en woonwijk dan zien we dat het Inwonerspanel een goede afspiegeling is van de totale volwassen Nieuwegeinse bevolking. Bij leeftijd is er sprake van een redelijk goede afspiegeling van 18 tot 80 jaar. De groep 18-29 is wat ondervertegenwoordigd; de groep 50-69 oververtegenwoordigd. Er zijn ongeveer 200 jongeren (12-18 jaar) lid van het panel.
33 (33)