Onderzoek huisvesting Veiligheidsregio Groningen ‘informatiebijeenkomst’
4 juli 2014
Huisvesting 40 kazernes 25 solitair / 15 onderdeel van 6 kazernes met dagdienst 2 kazernes met 24h bezetting 10 kazernes gebouwd ≥ 2004 4 kazernes verbouwd ≥ 2004 7 kazernes ≠ arbo 16 kazernes ≠ milieu 9 kazernes (ver-) bouwplannen
Grote differentiatie, complex Gebouwen ≤ 10 jaar: BTW-consequenties Geen overtuigende argumenten
koop/verkoop
huur/verhuur
bruikleen
→ “kazernes zijn een randvoorwaarde voor de goede uitvoering van het primaire proces” → “vastgoedbeheer is geen kerntaak van de brandweer” Presentatie nulmetingen 20 december 2012
2
Onderzoek huisvesting Veiligheidsregio Groningen ‘informatiebijeenkomst’
Arthur van Wijk Richard de Lange 4 juli 2014
Programma 1. Doelstelling en beoogd resultaat onderzoek 2. Stand van zaken onderzoek 3. Vervolgstappen en planning 4. Vragen
1. Doelstelling en beoogd resultaat
onderzoek •
Per 1 januari 2014 veiligheidsregio van start
•
Huisvestingsvraagstuk ná januari 2014
•
Kazernes én ruimten dagdienstpersoneel als randvoorwaarden van het primaire proces
•
Balans tussen efficiency van de bedrijfsvoering en draagvlak lokale betrokkenheid: • vrijwilligers: facilitaire diensten en gebruiksgemak • Locatie dagdienstpersoneel
1. Doelstelling en beoogd resultaat
onderzoek Gevraagd is een drietal huisvestingsscenario’s uit te werken, te weten: 1. Het vastgoed wordt door de gemeente verhuurd aan de Veiligheidsregio 2. Het vastgoed wordt door de gemeente om-niet beschikbaar gesteld aan de Veiligheidsregio 3. Het vastgoed wordt eigendom van de Veiligheidsregio
1. Doelstelling en beoogd resultaat
onderzoek •
Brede inventarisatie, o.a. gericht op benutten bestaande informatie en leerervaringen andere Veiligheidsregio’s
•
Eenduidige situatie voor wat betreft de zeggenschap over het gebruik van het vastgoed en voor het bijbehorende onderhoud en beheer daarvan
•
Passend binnen het streven naar een efficiënte bedrijfsvoering en maatschappelijk verantwoord organiseren
•
Draagvlak bij gemeenten
•
Rapportage met advies (begin november 2014) op welke wijze u afspraken kunt maken over het eigendom en de zeggenschap van het vastgoed
2. Stand van zaken onderzoek a) Portefeuille Veiligheidsregio Groningen b) Leren van ervaringen andere Veiligheidsregio’s c) Principiële overwegingen bij varianten
2a. Portefeuille Veiligheidsregio Groningen Kenmerken portefeuille • Aantal gebouwen: 40 25 solitair 15 onderdeel van groter geheel • Boekwaarde: ca. 13,6 mln • Kapitaallasten: ca. 1,2 mln
Wat valt ons op / waar zitten de risico’s? • Flink aantal gebouwen >20 jaar geleden voor het laatst gerenoveerd: geen zicht op bijbehorende investeringskosten • Boekwaarden per m2 soms erg laag: verder uitzoeken
40 locaties Grootte geeft BVO van locatie aan
BVO onbekend
Hoge boekwaarde (> € 1 mln) 3 groene stippen samen 50% van boekwaarde
3 1 2
Boekwaarde Totaal € 13,6 miljoen Waarvan € 9 miljoen geïnvesteerd na 2004
123
Boekwaarde 10 grootste boekwaarde gemeenten (91%)
Groningen en Oldambt samen 53%
Vastgoedvoorraad naar leeftijd en omvang Laatste renovatiejaar is leidend voor ‘leeftijd’ in onderstaande figuur. Grootte van bollen is gerelateerd aan de boekwaarde. Risico: behoorlijk wat panden > ‘20 jaar’
2b: Leren van ervaringen andere Veiligheidsregio’s Uitvraag bij alle andere veiligheidsregio’s Welk van de varianten hebt u gekozen, of welke combinatie van varianten? Welke argumentatie voor gemaakte keuze? Specifieke vragen m.b.t. overdracht en huur
2b: Leren van ervaringen andere Veiligheidsregio’s 17% heeft slechts één variant 83% heeft een combinatie van een van de varianten 57% om niet 50% huur 79% eigendom Argumentatie erg afhankelijk van de specifieke situatie.
2b: Leren van ervaringen andere Veiligheidsregio’s Eigendom: Voor: BTW voorkomen (VG heeft hier van afgezien, zie bestuursbesluit 6 december 2013) Tegen: We zijn geen vastgoedbedrijf, liever bij gemeente Huur: Voor: focus op kerntaken Tegen: uitgebreide administratie, getouwtrek over (achterstallig) onderhoud en verdeelsleutels. Om niet beschikbaar stellen: Voor: gemeenten die er onderling niet goed uitkomen houden alles zoals het was: Om niet ter beschikking stellen en later nog eens kijken. Sommigen zijn zich daarbij al van bewust dat dit op termijn tot gedoe leidt (andere dekking, nieuwbouw).
2B. BTW: Wet veiligheidsregio’s •
Na invoering van de Wet veiligheidsregio’s op 1 oktober 2010 bestaat geen recht meer op compensatie voor de taken op het terrein van de GHOR, de (centrale) meldkamer en de multidisciplinaire oefeningen.
•
De reden hiervoor is dat deze taken uitsluitend zijn opgedragen aan de veiligheidsregio.
2B. BTW: Vervallen compensatie •
Tot 1 januari jl. konden de veiligheidsregio's BTW (die betrekking heeft op de wettelijke taken van de gemeenten) op basis van het zogeheten transparantiebesluit doorschuiven aan de deelnemende gemeenten. Die compenseren dat vervolgens via het BTW compensatiefonds.
•
Vanuit verplichte regionalisering per 1 januari jl. is dit komen te vervallen
2B. BTW: Gevolgen huisvesting •
Voor de kazernes is bepaald dat ten gevolge van regionalisering BTW terugbetaald moet worden aan het Rijk, tenzij die vóór 1 januari 2014 worden overgedragen aan de veiligheidsregio.
•
Een kazerne is in 2007 in gebruik genomen. In dat jaar wordt alle BTW gecompenseerd door het BCF. De eerste 10 jaar wordt een pand gevolgd en per jaar wordt bekeken of de compensatie terecht is toegekend. Indien dat niet zo is volgt een herziening. Door de nieuwe regelgeving is compensatie per 1-1-2014 niet meer van toepassing. Dit betekent dat de gecompenseerde BTW voor 3/10e terugbetaald moet worden
2c. Principiële overwegingen bij varianten Uitgangspunten: Brandweer gaat over de kwaliteit van de eigen huisvesting Loskoppeling financiële bijdragen gemeenten aan Veiligheidsregio en geldstroom van Veiligheidsregio naar gemeenten voor huisvesting Geen voordeel behalen ten koste van anderen Simpel en eenduidig systeem: Voor alle vastgoed in alle gemeenten (op termijn) hetzelfde, geen maatwerkbeleid per gemeente Maar wel een zachte landing, dus voor overgang is tijdelijk maatwerk mogelijk Regionaal belang centraal: Een optimalisatie per gemeente leidt tot een suboptimalisatie voor het geheel
2c. Principiële overwegingen bij varianten Houdbaar bij mogelijke gemeentelijke herindelingen: Eén methode, geen structurele maatwerkregelingen
3. Vervolgstappen Vragen die door de Stuurgroep beantwoord moeten gaan worden Zeggenschap over beheer en onderhoud Zeggenschap over nieuwbouw Aankoopwaarde danwel huurprijs Schaalvoordelen Zeggenschap over grond bij einde gebruik Investeren in duurzame maatregelen: Wie investeert en wie geniet het (financiële) voordeel Hoe om te gaan met multi-ruimtes in kazernes
3. Vervolg: Uitwerkingsvragen per scenario Belangrijk: -
Zodra niet iedere gemeente 1 kazerne heeft, spelen er steeds (her)verdelingsvraagstukken
-
Plaatsing en verrekening dagdienstpersoneel
3. Variant eigendom Vastgoed transporteren bij notaris Opstal Grond (eventueel onder voorwaarden) Er is een transactieprijs: Om niet (€ 0,-) Boekwaarde Herbouwwaarde – met verrekening van onderhoudsbehoefte VRG is verantwoordelijk voor vastgoed beheer onderhoud verbouw nieuwbouw
3. Variant huur Gemeente is eigenaar Opstal (uitbreidingen, verbouwingen is uitwerking) Grond Gemeente vraag een huursom voor het gebruik Kostendekkend Symbolisch Er dienen afspraken gemaakt te worden over onderhoud van het pand: kan volledig bij VRG of volledig bij gemeente Werking: hoge huur leidt in principe tot hogere bijdrage van gemeenten aan de VRG Systeem van bijdragen en betalingen kan op termijn wijzigen
3. Variant gebruik om niet Gemeente is eigenaar Grond Opstal Gemeente vraag geen huur Niet kostendekkend, Gemeente moet intern dekkingsprobleem oplossen Er dienen afspraken gemaakt te worden over onderhoud van het pand: kan volledig bij VRG of volledig bij gemeente Werking: geen huur leidt in principe tot lagere bijdrage van gemeenten aan de VRG Systeem van bijdragen en betalingen kan op termijn wijzigen
3. Zeggenschap over beheer en onderhoud Indien gemeente onderhoud pleegt dan ontstaat er discussie: VR betaalt voor onderhoud maar is niet altijd zichtbaar Zeggenschap over onderhoud ligt bij gemeente Belangen en prioriteiten van eigenaar en huurder verschillen: Goede afspraken maken, Maar niet alles is te ondervangen
3. Opstallen Een kazerne is een kostenpost en geen belegging Gemeenten hebben efficiënt en doelmatig geïnvesteerd in het vastgoed Gemeenten hebben veelal gebruikelijke afschrijftermijnen gehanteerd die past bij de functionele levensduur van de activa: – 40 jaar voor vastgoed – 20 jaar voor installaties – 10 jaar voor inrichting De boekwaarde geeft een indicatie van de waarde van het pand: bij € 0 moet opnieuw geïnvesteerd worden Aandachtspunt: opbouw van de boekwaarden: soms alleen initiële investering soms ook herinvesteringen (entree, verbouwingen) soms ook losse inrichting (koelkast, meubilair)
3. Grond Afwegingen Grond wordt niet altijd als boekwaarde geactiveerd Indien er een grondprijs is, dan is dit veelal een symbolische grondprijs (bijvoorbeeld maatschappelijke doeleinden) Het is vanuit gemeente en VRG onwenselijk dat er met de grond gespeculeerd wordt, en dat grondspeculatie een locatiestudie beïnvloed Gemeenten willen bij een mogelijke herontwikkeling de strategische gronden behouden of opties voor terugkoop door gemeente afspreken Mogelijke opties: grond verkopen (tegen actuele maatschappelijke grondprijs) bij beëindiging gebruik, vervalt grond naar gemeente uitgifte in erfpacht
3. Vervolg: planning
4. Vragen
