onderwijswetenschappen

STUDIEGIDS

onderwijswetenschappen master - schakelprogramma’s - master uit lopend

Open Universiteit

www.ou.nl

Inhoud 03 Voorwoord

04 Studeren aan de Open Universiteit 05 Programma’s Onderwijswetenschappen Masteropleiding Onderwijswetenschappen Schakelprogramma’s Uitlopende master

12 Het vakgebied Onderwijswetenschappen

15 Studiebegeleiding Staf Onderwijswetenschappen

16 Starten met de studie Toelating en inschrijving Kosten

17 Tentamen 19 Cursusbeschrijvingen 42 Voor studenten Opleidingscommissie Studentenraad Alumni en promoveren

43 Studiefaciliteiten 45 Procedures en regelgeving 46 Service en informatie

Voor woord Professionaliseren in het vakgebied is voor mensen die werken in het onderwijsveld noodzakelijk. Door het volgen van de master Onderwijswetenschappen bij de Open Universiteit kunt u uw kennis en vaardigheden op een academisch niveau verder ontwikkelen. Het volgen van de masteropleiding Onderwijswetenschappen is goed te combineren met een sociaal leven en een baan. Om u als student te motiveren, wordt steeds gezocht naar een goede aansluiting tussen de studie en de werksituatie. In verschillende cursussen van de opleiding is het mogelijk praktijkervaringen en eigen casuïstiek in te brengen. Met de eigen onderwijspraktijk als startpunt wordt gewerkt aan wetenschappelijke en theoretische verdieping. Op deze wijze komen we als opleiding tegemoet aan uw individuele leerbehoeften. Om u te helpen de opleiding met succes af te ronden en uw diploma te behalen binnen een bepaald tijdsbestek is de opleiding optimaal voor u gestructureerd. U kunt de master in twee jaar afronden als u 30 EC per jaar behaalt. Dit betekent dat u de - bij voltijds studeren eenjarige - master (60 EC) in deeltijd volgt. Maar als dat te veel tijdsbeslag betekent, is het ook mogelijk om 15 EC per jaar te bestuderen. Welke route u ook volgt, samen met een mentor bepaalt u het voor u beste studiepad om effectief en efficiënt te kunnen studeren. U studeert nooit alleen, want alle cursussen zijn binnen een jaar geprogrammeerd in kwartielen met een vast begin en eindpunt. Samen met medestudenten werkt u toe naar het behalen van een cursus. De studietaken in een cursus worden uitgewerkt onder begeleiding van een docent en feedback van medestudenten en docenten zorgt dat u zich verbonden voelt met de opleiding. Via digitale media wordt het onderwijs vormgegeven volgens de principes van actief leren. Zo worden er virtuele bijeenkomsten georganiseerd en vormen discussiefora een vast onderdeel van een cursus. Tussentijdse deadlines leiden u naar het behalen van een goed resultaat. Het aanbieden van deze gestructureerde vorm van online activerend onderwijs maakt dat studenten zich meer betrokken voelen bij de opleiding omdat ze samen studeren met medestudenten en de docent meer zichtbaar is en sturing geeft aan het leerproces. Dit leerproces wordt binnen de opleiding via de online leeromgeving yOUlearn ondersteund. De omgeving biedt veel mogelijkheden tot interactie met medestudenten en docenten. Mocht u niet voldoen aan de toelatingseisen voor de master Onderwijswetenschappen, dan bieden we u een schakeltraject. Dit traject met een studiebelasting van ca. 30 EC geeft, na het behalen, rechtstreeks toegang tot de master. U kunt uzelf verder professionaliseren en uw expertise in uw vakgebied vergroten door het volgen van de master Onderwijswetenschappen. Door het vergroten van uw kennis en vaardigheden op het gebied van de onderwijswetenschappen en deze in te zetten in de dagelijkse praktijk draagt u bij aan beter en meer innovatief onderwijs en verbetert u uw carrièreperspectief. Ik wens u bij het studeren veel leerplezier.

Prof. dr. Saskia Brand-Gruwel Decaan faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen

3

Studeren aan de Open Universiteit Wanneer u studeert aan de Open Universiteit betekent dat dat u activerend online onderwijs volgt. De leeractiviteiten dagen uit tot het actief verwerken en omgaan met de leerstof; u kunt uw eigen casuïstiek inbrengen; opdrachten kunnen binnen de beroepspraktijk worden uitgevoerd; en er is aandacht voor actualiteiten en recente ontwikkelingen binnen het domein. Online wil zeggen: beschikbaarheid van bronnen, interacties, en leeractiviteiten vinden bij voorkeur online plaats. De docent is hierbij de expert en het ‘gezicht’ van de cursus.

Kenmerken van de studie Studiepunten en modulen De omvang van de cursussen wordt uitgedrukt in studiepunten (EC). De cursussen uit de masteropleiding hebben een omvang van 7,5 EC. De cursus Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen is opgesplitst in drie delen van elk 2,5 EC. De masterthesis heeft een omvang van 22,5 EC. Masteropleiding Onderwijswetenschappen 6 cursussen = 60 EC

Studiemateriaal en de elektronische leeromgeving Het studiemateriaal van een cursus bestaat uit studieopdrachten en informatiebronnen. De studieopdrachten vindt u in het elektronisch werkboek. De informatiebronnen kunnen bestaan uit cursusboeken en/of e-literatuur en multimediale programmatuur, maar ook uit informatie die u zelfstandig verzamelt. Alle cursussen worden online begeleid. Via de elektronische leeromgeving blijft u op de hoogte van cursusgebonden informatie, ontvangt u studieopdrachten, kunt u uw uitwerkingen uploaden en contact onderhouden met andere studenten en docenten via onder meer discussieforums. Indien u een schakelprogramma doorloopt, volgt u ook cursussen (met S-code), die begeleid worden via Studienet en cursussen (met O-code) die begeleid worden via OpenU. www.ou.nl/mijnOU

Onderwijs- en examenregeling (OER) Aan de basis van de bachelor- en masteropleidingen staat de Onderwijs- en examenregeling (OER). Deze regeling wordt elk jaar door het College van bestuur vastgesteld na advies van de Commissie voor de examens, de facultaire opleidingscommissie en de studentenraad. In deze regeling staan het onderwijsprogramma beschreven én de rechten en plichten van de student. Jaarlijks vanaf 1 juli worden cursussen volgens de nieuwe regeling aangeboden. Een belangrijk onderdeel van de OER wordt gevormd door de Uitvoeringsregelingen waarin specifieke bepalingen voor elke opleiding zijn opgenomen. De integrale Onderwijs- en examenregeling en Uitvoeringsregelingen kunt u terug vinden op de website. www.ou.nl/documenten

4

Opbouw - Aanschuifonderwijs: cursussen uit het aanbod van andere universiteiten kunnen worden ingebracht in het schakelprogramma, echter niet in de master. - Individuele overgangsregeling: maximaal 1 cursus uit het aanbod van de andere faculteiten van de Open Universiteit kan worden ingebracht in het schakelprogramma, echter niet in de master. Zowel voor aanschuifonderwijs als de individuele overgangsregeling moet er een duidelijke samenhang zijn tussen de in te brengen cursus en de doelstelling van de masteropleiding Onderwijswetenschappen. Mocht u gebruik willen maken van deze regelingen, dan kunt u een verzoek indienen bij het College voor de examens.

Nederlands en Engels in de opleidingen Het cursusmateriaal bestaat deels uit Nederlandstalige teksten. In toenemende mate wordt er gebruik gemaakt van Engelstalig cursusmateriaal. De reden hiervoor is dat bepaalde vakgebieden voornamelijk Engelstalig zijn of dat het cursusonderwerp een internationale oriëntatie heeft. In de masteropleiding is het aandeel Engels beduidend groter dan in een bacheloropleiding. Op deze manier ontwikkelen studenten zich tot academici die in staat zijn te participeren in nationaal en internationaal wetenschappelijk onderwijs en onderzoek. De tentamens worden in de Nederlandse taal afgenomen.

Lerarenbeurs Bent u bevoegd leraar in het primair, voortgezet of (voortgezet) speciaal onderwijs, of in het middelbaar of hoger beroepsonderwijs? Of bent u ambulant begeleider of invalkracht? Dan kunt u een ‘Lerarenbeurs voor scholing’ bij DUO aanvragen als u uw professionele niveau wilt verhogen, uw vakkennis wilt verdiepen of u wilt specialiseren. U kunt een Lerarenbeurs aanvragen voor de masteropleiding Onderwijswetenschappen (inclusief schakeltraject). U kunt als leraar één maal in uw onderwijsloopbaan gebruik maken van de Lerarenbeurs voor scholing voor het volgen van een opleiding. De masteropleiding Onderwijswetenschappen is geregistreerd in het Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs (CROHO) onder nummer 60099 en het BRIN nummer is 22NC. www.DUO.nl

Programma’s Onder wijswetenschappen In deze studiegids treft u het onderwijsaanbod aan op het gebied van Onderwijswetenschappen. Met dit aanbod kunt u bijblijven in het vakgebied en u verder professionaliseren. De studie valt te combineren met een sociaal leven en een baan, maar studie vergt natuurlijk wel de nodige tijd. In de opleiding wordt gezocht naar een vruchtbare aansluiting tussen studie en praktijk. Praktijkervaringen en casuïstiek kunnen in diverse cursussen worden ingebracht. De master Onderwijswetenschappen is ondergebracht in de faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen van de Open Universiteit. De Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) heeft de opleiding Onderwijswetenschappen geaccrediteerd op basis van het beoordelingsrapport van de Quality Assurance Netherlands Universities (QANU). De NVAO waarborgt de kwaliteit van het hoger onderwijs in Nederland en Vlaanderen. Een accreditatie door het NVAO is noodzakelijk om officieel getuigschriften (diploma’s) te mogen verstrekken. In de Keuzegids Masters 2014 en 2015 krijgt de master Onderwijswetenschappen een goede beoordeling en staat de opleiding op de tweede plaats in de ranglijst van het vakgebied. Vooral op de aspecten inhoud van het programma, docenten, wetenschappelijke vorming en communicatie met studenten oogst Onderwijswetenschappen positieve waarderingen.

5

1. Masteropleiding Onderwijswetenschappen Onderwijswetenschappen is een wetenschappelijke opleiding. Dat betekent dat u bij alle problemen die u in de studie gaat aanpakken wetenschappelijke methoden van onderzoek en evaluatie zult leren hanteren. Ook wordt de nodige aandacht besteed aan ontwerpen en ontwerp-gebaseerd onderzoek. Indien u aan de masteropleiding wilt deelnemen, dient u te voldoen aan een aantal formele eisen op het gebied van vooropleiding.

Structuur Inschrijving is op elk moment vóórafgaand aan de cursus mogelijk. U heeft dan een inschrijfduur van 12 maanden met drie tentamenkansen. De OU heeft het academisch jaar ingedeeld in vier kwartielen van elk tien weken waarin begeleiding wordt gegeven, met aansluitend een tentamenweek. De nominale studielast is 30 EC op jaarbasis, dus 7,5 EC per kwartiel. Een vak heeft een vaste startdatum (altijd aan het begin van een kwartiel) en een vaste einddatum (altijd aan het eind van een kwartiel). U heeft de begeleiding en feedbackmomenten nodig om het tentamen te kunnen maken. Een vak wordt direct afgesloten met het tentamen (of eindopdracht) in de aansluitende tentamenweek. Een tentamen kan herkanst worden in de tentamenweek van het volgend kwartiel. De derde en laatste tentamenmogelijkheid is kort voor verloop van de inschrijfperiode van 12 maanden. De masterthesis heeft geen vaste begin- en einddatum en heeft een langere inschrijfduur.

Rooster Master Onderwijswetenschappen Studenten kunnen de opleiding volgen in verschillende tempi. Het aanbevolen tempo is een tempo waarin studenten 30 EC in een jaar behalen. Dan doet een student over de master, die in totaal 60 EC in beslag neemt, twee jaar. Een lager tempo van 15 EC per jaar is ook mogelijk. U volgt dan een kwartiel en slaat het volgende kwartiel over om dan tijd aan andere zaken dan uw studie te besteden. Studenten kunnen in principe tijdens elk kwartiel starten met de opleiding, maar het verdient de aanbeveling te starten in het september- of het februarikwartiel, omdat in deze kwartielen de oriënterende cursus ‘Onderwijswetenschappen: de basis’ wordt gegeven. Het onderwijs wordt verzorgd in vier kwartielen, waarbij het eerste kwartiel begint in september, het tweede in november, het derde in februari en het vierde in april. Elk kwartiel bestaat uit 10 weken studietijd en een week voor het afleggen van een tentamen (of inleveren van een eindopdracht).

Cursusaanbod Master Onderwijswetenschappen Kwartiel 1

Kwartiel 2

Kwartiel 4

Feb - Apr

Apr - Jul

Sep - Nov Nov - Feb Onderwijswetenschappen: Methoden voor onderwijs- de basis onderzoek Ontwerpen van onderwijs Atelier

Ontwerpen van onderwijs

Atelier

Onderwijswetenschappen: de basis

Methoden voor onderwijsonderzoek

Atelier

Start in kwartiel 1 t/m 4 Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen 1, 2 en 3* Masterthesis * Externe conferentie alleen te volgen in overleg met de examinator

6

Kwartiel 3

Cursusrooster master Onderwijswetenschappen Kwartiel 1

Kwartiel 2

Kwartiel 3

Kwartiel 4

15 feb. t/m 22 april 2016

2 mei t/m 8 juli 2016

OM0103 Ontwerpen van onderwijs

OM0303 Atelier

OM0003 Onderwijswetenschappen: de basis

OM0203 Methoden voor onderwijsonderzoek

1 sept. t/m 6 nov 2015 16 nov. t/m 29 jan 2016 OM0003 OM0203 Onderwijswetenschappen: Methoden voor onderwijs- de basis onderzoek OM0103 OM0303 Ontwerpen van onderwijs Atelier

OM0303 Atelier

Begeleidingsvrije periode 25 dec. t/m 2 jan. 2016 Tentamenweek Tentamenweek 9 t/m 12 nov. 2015 1 t/m 3 feb. 2016

Tentamenweek 25 t/m 28 april 2016

Tentamenweek 11 t/m 18 aug. 2016

Roostervrije periode 8 t/m 12 feb. 2016

1e herkansingsweek 1 t/m 3 feb. 2016

1e herkansingsweek 25 t/m 28 april 2016

1e herkansingsweek 11 t/m 18 aug. ‘16

1e herkansingsweek feb. 2017

Laatste herkansingsweek 16 t/m 18 aug. 2016

Kort voor verloop van de inschrijfperiode van 12 maanden



Start in kwartiel 1 of 2 of 3 of 4 OM0001 OM0101 OM0201 OM9909

Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen 1 Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen 2 Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen 3 Masterthesis

Opleidingsschema master Onderwijswetenschappen code titel

begeleidingsvorm

tentamenvorm

blz.

OM0003

Online begeleiding en virtuele klas

opdracht

20

OM0103 Ontwerpen van onderwijs Online begeleiding en virtuele klas OM0203 Methoden voor onderwijsonderzoek Online begeleiding en virtuele klas

opdracht

20

Opdracht + Schriftelijk tentamen*

22

OM0303

Atelier


opdracht

23

OM0001

Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen 1


opdracht

24

OM0101


Online begeleiding + conferentie

opdracht

24

OM0201


Online begeleiding + conferentie

opdracht

24

OM9909

Masterthesis

Online en individuele begeleiding

Eindschriptie

25


* u wordt automatisch aangemeld voor het tentamen (of hertentamen).

7

2. Schakelprogramma’s Om toegang te krijgen tot de masteropleiding zijn twee schakelprogramma’s ontwikkeld. Of u een schakelprogramma moet volgen, en/of welk voor u van toepassing is, vindt u hieronder. U dient officieel toelating aan te vragen om een schakelprogramma kunnen volgen. www.ou.nl/formulieren

Schakelprogramma 1 (wo) Schakelprogramma 1 is bedoeld voor studenten met een academisch getuigschrift. Via dit programma spijkert u zich bij op het gebied van onderwijskundige kennis en, indien dit niet in de vooropleiding is opgenomen, in onderzoeksvaardigheden. De volgende getuigschriften geven in combinatie met dit schakelprogramma toelating tot het mastertraject: - het wo-bachelorgetuigschrift (c.q. tenminste 180 studiepunten van de ongedeelde woopleiding) van Nederlandse universiteiten; - het wo-mastergetuigschrift van opleidingen van Nederlandse universiteiten; - het wo-bachelorgetuigschrift (c.q. het equivalent van de ongedeelde wo-opleiding) van Vlaamse universiteiten; - het wo-mastergetuigschrift van Vlaamse universiteiten.

code

titel

EC

OB0003

Over leren, onderwijs en instructie

7,5

S13131

Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse

4,3

O34221

Onderwijsonderzoek: basiskennis

4,3

S05271

Onderzoekspracticum psychologisch experiment

4,3

O40311

Informatievaardigheden voor sociale wetenschappers

4,3

S04251

Onderzoekspracticum psychologische survey

4,3

Totaal

29

Studenten die de cursus O17321 Onderwijswetenschap reeds gevolgd hebben, kunnen verder met de cursus O18321 Leren en ontwikkeling en vice versa. Deze twee cursussen zijn gelijk aan de cursus OB0003 Over leren, onderwijs en instructie.

Schakelprogramma 2 (hbo) Schakelprogramma 2 is bedoeld voor studenten met een hbo-getuigschrift. Via dit programma kunt u uw onderwijskundige kennis, academische vaardigheden en onderzoeksvaardigheden op niveau brengen. De volgende getuigschriften geven in combinatie met dit schakelprogramma toelating tot de masteropleiding: - een hbo-bachelorgetuigschrift; - een hbo-mastergetuigschrift; - Akte van bekwaamheid kleuteronderwijs (KLOS A/B + applicatiecursus volledig bevoegd onderwijzer).

8

code

titel

EC

OB0003

Over leren, onderwijs en instructie

7,5

S13131


4,3

O34221

Onderwijsonderzoek: basiskennis

4,3

S05271


4,3

O40311


4,3

S04251


4,3

S37211

Grondslagen van psychologie: filosofie

4,3

Totaal

33,3

Studenten die de cursus O17321 Onderwijswetenschap reeds gevolgd hebben, kunnen verder met de cursus O18321 Leren en ontwikkeling en vice versa. Deze twee cursussen zijn gelijk aan de cursus OB0003 Over leren, onderwijs en instructie.

Opleidingsschema schakelprogramma code titel

begeleidingsvorm

tentamenvorm

tentamendata

blz.

OB0003 Over leren, onderwijs en instructie standaard Schriftelijk tentamen

12-11-15, 3-2-16, 22-6-16, 24-8-16

26

S13131 Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse groepsbijeenkomsten per regio

Zelf te bepalen Volgens afspraak

27

O34221* Onderwijsonderzoek: basiskennis Standaard Schriftelijk (mc + ov)

10-11-15, 2-2-16, 21-6-16, 23-8-16

28

S05271 Onderzoekspracticum psychologisch experiment Groepsbijeenkomsten per regio

Opdracht + CBI (mc)

Volgens afspraak Zelf te bepalen

29

O40311


Standaard

Opdracht

Volgens afspraak

30

S04251


Groepsbijeenkomst per regio

Opdracht

Volgens afspraak

31

S37211

Grondslagen van psychologie; filosofie

Standaard

CBI (mc) + opdracht

Zelf te bepalen

32

CBI (mc) + bijzondere verplichting

Indien de cursus O17321 of O18321 reeds gevolgd is, dan ziet het opleidingsschema er als volgt uit: code titel

begeleidingsvorm

tentamenvorm

tentamendata

blz.

O17321 Onderwijswetenschap standaard CBG (ov)

12-11-15, 3-2-16, 22-6-16, 24-8-16

33

O18321 Leren en ontwikkeling Standaard Schriftelijk (ov)

9-11-15, 1-2-16, 20-6-16, 22-8-16

33

S13131 Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse groepsbijeenkomsten per regio

Zelf te bepalen Volgens afspraak

27

O34221* Onderwijsonderzoek: basiskennis Standaard Schriftelijk (mc + ov)

10-11-15, 2-2-16, 21-6-16, 23-8-16

28

S05271 Onderzoekspracticum psychologisch experiment Groepsbijeenkomsten per regio

Opdracht + CBI (mc)

Volgens afspraak Zelf te bepalen

29

O40311


Standaard

Opdracht

Volgens afspraak

30

S04251


Groepsbijeenkomst per regio

Opdracht

Volgens afspraak

31

S37211

Grondslagen van psychologie; filosofie

Standaard

CBI (mc) + opdracht

Zelf te bepalen

32

CBI (mc) + bijzondere verplichting

*De cursus O34221 Onderzoekspracticum onderwijskundig onderzoek heeft een nieuwe naam gekregen. Inhoudelijk is er geen verandering.

9

3. Uitlopende master Onderwijswetenschappen Wat is nieuw? Vanaf 1 september 2015 kunnen studenten niet meer instromen in de ‘oude’ masterprogrammering. Studenten die nog in de uitlopende programmering willen afstuderen, krijgen daarvoor de gelegenheid tot 1 september 2017. Per 1 september 2016 is het niet meer mogelijk om voor cursussen van de uitlopende master in te schrijven. Studenten in de uitlopende programmering kunnen in overleg met de mentor overstappen naar de nieuwe master. Voor deze overstap gelden inpassingsregels. De cursus O27421 Onderwijsonderzoek: methodologie is gereviseerd. Staat u voor de cursus O27411 ingeschreven die nu uit het aanbod gaat, dan kunt u die cursus nog tot en met 30 juni 2016 afsluiten met een tentamen.

Het College van bestuur heeft de volgende uitgangspunten voor inpassing van studenten van de master naar de master begeleid vastgesteld. 1. Inpassen geschiedt door de student op vrijwillige basis; de OU spant zich maximaal in om studenten in te passen. Aan het feit dat de OU de mogelijkheid tot inpassing biedt, kan een student geen rechten ontlenen. 2. Er worden geen studiepunten cadeau gegeven (4,3 studiepunten is géén 5 studiepunten). 3. In de uitlopende masterprogrammering behaalde studiepunten worden zoveel mogelijk gegarandeerd. Alle door de student behaalde studiepunten worden op het getuigschrift vermeld. 4. Elk verzoek tot inpassing vereist persoonlijk contact tussen de student en de mentor die inzicht heeft in het programma en de inpassingsmogelijkheden. 5. Het resultaat van het contact met de student is een inpassingsvoorstel, dat het (voorlopig) resterend studiepad van de student bevat. Dit inpassingsvoorstel dient door de Commissie voor de examens te worden goedgekeurd, waarna het definitieve inpassingsvoorstel de vorm van een inpassingsbeschikking heeft. 6. Het streven is om verzoeken tot inpassing zo spoedig mogelijk te beoordelen en de student over het resultaat daarvan te informeren. Dat hoeft niet te betekenen dat op het moment van informeren ook al de beschikking is verstrekt en dat dit administratief in de systemen van de OU is verwerkt. Concreet betekent dit: De cursussen O50411 Visies op onderwijswetenschappen en O21421 Ontwerpen van leersituaties vormen een cluster dat ingebracht kan worden voor OM0003 Onderwijswetenschappen: de basis. De cursussen O22421 Methoden en strategieën voor onderwijsontwerpen en O23421 Ontwerpen van onderwijs en opleidingen vormen een cluster dat ingebracht kan worden voor OM0103 Ontwerpen van onderwijs. De cursussen O27411Onderwijsonderzoek; methodologie en O30421 Onderzoeksmethoden voor onderwijsontwerp vormen een cluster dat ingebracht kan worden voor OM0203 Methoden voor onderwijsonderzoek. Het overschot aan studiepunten wordt verrekend in de cursus Atelier.

10

Opleidingsschema uitlopende master code

titel

EC

begeleidingsvorm

tentamenvorm

tentamendata

blz.

050411 Visies op onderwijswetenschappen 4,3

Online begeleiding / Virtuele klas

Opdracht

Volgens afspraak

34

O21421

Ontwerpen van leersituaties: theoretische kaders

4,3

Online begeleiding

Opdracht

Volgens afspraak

34

O22421

Methoden en strategieën voor onderwijsontwerpen

4,3

Online begeleiding

Opdracht

Volgens afspraak

35

O23421

Ontwerpen van onderwijs en opleidingen

4,3

Online begeleiding

Opdracht

Volgens afspraak

35

O27421 Onderwijsonderzoek: methodologie 4,3 Online begeleiding Schriftelijk (mc + ov)

9-11-15, 1-2-16, 20-6-16, 22-8-16

36

O30421

Volgens afspraak

37

Tot 1 maand na conferentie kan opdracht worden ingeleverd

37

Onderzoeksmethoden voor onderwijsontwerp

4,3

Online begeleiding

presentatie

O31421 Trends en ontwikkelingen in onderwijswetenschappen 4,3 Online begeleiding Opdracht

Gebonden keuze O25421

Kwaliteit van onderwijs

4,3

Online begeleiding

Opdracht

Volgens afspraak

38

O47411

Kwaliteit van toetsen en beoordelen in het onderwijs

4,3

Online begeleiding

Opdracht

Volgens afspraak

38

O28431

Digitale media en leren

4,3

Online begeleiding

Opdracht + presentatie

Volgens afspraak

39

O43411

Capita selecta onderwijswetenschappen 1

4,3

Online begeleiding

Opdracht

Volgens afspraak

40

O44411

Capita selecta onderwijswetenschappen 2

4,3

Online begeleiding

Opdracht

Volgens afspraak

40

Afstudeerdeel O32441 Het ontwerpen van een onderzoek; masterthesis 4,3


Opdracht

Volgens afspraak

40

O33417 Masterthesis 17,2


eindscriptie

Volgens afspraak

41

Cursussen die uit het aanbod worden genomen code

titel

tentamenvorm

laatste tentamendatum

027411

Onderwijsonderzoek: methodologie

Schriftelijk (mc + ov)

20-6-2016

Laatste tentamendatum mastercursussen: 31 augustus 2017 Voor de masterthesis geldt de einddatum van 30 april 2018

11

Het vakgebied Onder wijswetenschappen Onderwijswetenschappen is een interdisciplinaire, wetenschappelijke masteropleiding die de vakgebieden psychologie (met name de psychologie van het leren), onderwijskunde, onderwijstechnologie en organisatie bundelt. Bij dat alles hanteren we als invalshoek het onderzoeken, analyseren, ontwerpen, inrichten en/ of verbeteren van leersituaties en leeromgevingen. Elektronische systemen en hulpmiddelen zijn daarbij niet meer weg te denken. U verwerft kennis, inzichten en vaardigheden op deze terreinen die u door middel van opdrachten integreert.

Focus op leersituaties en leeromgevingen In de masteropleiding Onderwijswetenschappen wordt naar onderwijs gekeken vanuit de leersituatie en de leeromgeving die leerlingen en studenten wordt aangeboden. Wat wordt daar onder verstaan? Over iedere (georganiseerde) leerervaring, les, cursus, stage of opleiding wordt van tevoren nagedacht en worden vragen gesteld als: Om wat voor lerenden gaat het? Waar bevinden die zich? Wat kunnen en weten ze wel en wat niet? Waarin moeten ze direct worden geïnstrueerd? Wat kan beter? Wat willen ze wel en wat niet? Wat willen we bereiken? Wat is ons onderwijskundig concept? Hoe vertalen we dat? Wat voor groeperingsvormen gaan we gebruiken? Wat voor communicatievormen en hulpmiddelen staan er ter beschikking? Wat wordt er van de docenten verwacht? Hoe gaan we dat invoeren? En zo zijn er nog veel meer relevante vragen. De kunst bij dat alles is om binnen de randvoorwaarden, een goed samenhangend geheel te creëren waarin geen elementen zijn vergeten, zodat een optimale omgeving wordt gecreëerd om te leren. In de masteropleiding kijken we daarnaar vanuit twee perspectieven: het ontwerpen het onderzoeksperspectief.

Het ontwerpperspectief De onderwijsontwerper maakt daarbij gebruik van zijn of haar kennis op heel uiteenlopende gebieden zoals: - leertheorieën: het gaat tenslotte om leren, maar daarmee zijn we er niet, - instructietheorieën: hoe instrueer ik welk soort kennis en vaardigheden, - communicatietheorieën: hoe draag je dingen over, hoe bereik je anderen, en - systeemtheorieën: leren en onderwijs gebeurt heel vaak in interactie met anderen, ingebed in een organisatie. Dat alles kan als een systeem worden beschouwd dat als zodanig kan worden bestudeerd en ook als systeem moet worden aangepakt. Onderwijskundig ontwerpen is dus een interdisciplinair gebeuren, waarbij vanuit verschillende invalshoeken en theorieën wordt gewerkt aan het oplossen van problemen. Een schoolleider zei hierover: ‘We moeten deze kennis weer meer binnen de scholen halen, zodat we niet meer ‘overgeleverd’ zijn aan onze adviseurs.’ Misschien nog wel belangrijker: je moet de ontwerpvaardigheden koppelen aan vakdidactische kennis en praktische onderwijservaring.

Praktijkvoorbeelden Een paar voorbeelden van problemen waarvoor een student Onderwijswetenschappen zich geplaatst zou kunnen zien, zijn de volgende: - ‘In onze opleiding hebben we probleemgestuurd onderwijs ingevoerd, maar de studenten verdiepen zich nauwelijks in de theorie. Hoe kunnen we dat verbeteren?’ - ‘We hadden gedacht de leerlingen volgend jaar een vakoverstijgend project te laten doen. Waar moeten we allemaal aan denken om dat een succes te laten zijn?’ - ‘Onze leerlingen maken bij hun werkstukken veelvuldig gebruik van het internet. Hoe richt ik het onderwijs zo in dat ze die werkstukken niet bij elkaar knippen en plakken maar de nieuwe informatie integreren?’ - ‘In ons onderwijs maken we gebruik van werkpleksimulaties. Hoe krijgen we daar meer structuur in?’ - ‘Hoe zorgen we er binnen onze organisatie voor dat alle medewerkers bijblijven op het punt van X?’ - ‘De ontwikkelingen binnen onze organisatie gaan zo snel dat we een heel nieuwe trainingsstrategie moeten bedenken.’

12

Deze problemen kunnen het reguliere onderwijs betreffen, maar ze kunnen ook betrekking hebben op leren en opleiden in organisaties. Ze zien er allemaal heel ‘straight forward’ uit, maar de kans is groot dat het vinden van de oplossing niet bij deze vragen moet beginnen, maar bij het analyseren van het grotere probleem dat achter deze vragen ligt.

Het onderzoeksperspectief Ontwerpoplossingen vragen om goed onderzoek. Onderzoek dat zicht geeft op de randvoorwaarden waar een oplossing aan moet voldoen, en onderzoek dat de gekozen oplossing evalueert. Onderzoek in de onderwijswetenschappen gaat echter verder. Veel onderzoek wordt uitgevoerd om meer zicht te krijgen op algemene principes van goed onderwijs, zoals onderzoek naar de effectiviteit van bepaalde vormen van instructie, of de relatie tussen expertise van de docent en het leerresultaat van de leerling. We stellen ons in de opleiding op het standpunt dat alle onderzoek dat in het onderwijs gedaan wordt, kwalitatief goed moet zijn, ongeacht de aard en de omvang van het onderzoek. Daarom maakt een grondige onderzoekstraining onderdeel uit van het programma. Daarom ook moeten studenten die een bacheloropleiding hebben gedaan zonder een duidelijke onderzoekscomponent, een schakelprogramma doen dat zich daarop richt.

Een virtuele studiegemeenschap Binnen de masteropleiding Onderwijswetenschappen zult u veel leren op de genoemde terreinen. Tijdens dat leerproces maakt u allerlei producten, en voert u diverse onderzoekingen uit. Dit doet u in uw eigen context, of bij een ander instituut wanneer dat voor u interessanter is. De producten die in dit proces ontstaan zijn niet alleen waardevol voor uzelf, maar ook voor uw medestudenten. Zij kunnen voortbouwen op wat u gedaan heeft, en andersom kunt u voortbouwen op wat anderen hebben bedacht en ontwikkeld. Door deel te nemen aan de opleiding Onderwijswetenschappen treedt u toe tot een gemeenschap van studenten, wetenschappers, onderzoekers en ontwerpers op dat terrein. Zij ontmoeten elkaar op allerlei plekken en via allerlei manieren: in webcommunities over verschillende onderwerpen en rond de cursussen en in (mini)conferenties die door de opleiding worden georganiseerd. Zo bouwt u uw netwerk voor nu en de toekomst steeds verder op.

Doelstellingen De masteropleiding Onderwijswetenschappen beoogt bachelors van uiteenlopende achtergrond (al dan niet via een schakelprogramma) van beginnend, via gevorderd, naar wo-masterniveau op het gebied van het onderwijskundig onderzoeken en ontwerpen te brengen. De opleiding richt zich op vraagstellingen rond het analyseren, ontwerpen, innoveren en evalueren van onderwijs en leeromgevingen. Met onderwijskundig ontwerpen is wel iets bijzonders aan de hand. In tegenstelling tot andere beroepen gericht op ontwerpen (bijvoorbeeld: vormgeven, architectuur, industrieel ontwerpen) is onderwijskundig ontwerpen niet voorbehouden aan één specifieke functie, beroepsgroep of beroepsbeoefenaar. Veel verschillende functies en functionarissen in en om het onderwijs hebben te maken met of kunnen zich uiteindelijk ‘onderwijskundige ontwerper’ noemen. Dit geldt voor een HRM-functionaris die moet zorgen dat er goed onderwijs en passende onderwijstrajecten ontworpen worden voor werknemers in een bedrijf, maar ook voor een docent op een school die goed en passend onderwijs moet ontwerpen voor haar/zijn leerlingen/studenten. Zij moeten allemaal dezelfde brede competenties (kennis, vaardigheden en attitudes) hebben om hun werk op onderwijsvlak goed uit te voeren.

13

Hieronder wordt een indicatie gegeven van het niveau dat door de student moet worden bereikt.

Kennis en inzicht De afgestudeerde moet in staat zijn om: - problemen uit de beroepspraktijk te vertalen naar onderzoekbare vragen ten behoeve van verdere kennis- en praxisontwikkeling; - de onderzoeksvragen empirisch onderzoekbaar te maken, een onderzoeksmethodiek uit te werken en het onderzoek uit te voeren; - de resultaten van het onderzoek te betrekken op eerder empirisch onderzoek uit de onderwijskunde; vanuit filosofisch en ethisch perspectief te reflecteren op het onderzoek; - ontwerpvraagstukken te kunnen oplossen, rekening houdend met implementatie en evaluatie.

Vaardigheden Zoals al eerder geschetst, kenmerken onderwijskundigen die op masterniveau werken zich door een grotere mate van zelfstandigheid dan bachelor afgestudeerden, kunnen ze omgaan met een hogere mate van complexiteit en zijn ze (beter) in staat tot het vertalen van hun bevindingen naar nieuwe kennis en naar nieuwe toepassingen in het werkveld ten behoeve van het faciliteren van leren.

Wat kun je met de opleiding? Deelnemers aan de masteropleiding Onderwijswetenschappen beginnen daar om verschillende redenen aan. Sommigen hebben nog maar kort geleden hun hbo- of universitaire (leraren)opleiding afgesloten en willen zich nog verder in hun vak verdiepen. Anderen hebben ruime ervaring als docent en zijn toe aan een nieuwe uitdaging. Onderwijswetenschappen biedt ze een opleiding die voortbouwt op hun kennis en ervaring en die tegelijkertijd een heel ander type competenties helpt verwerven. Ten slotte is er ook een aanzienlijke groep deelnemers die zonder vooropgezet plan in de onderwijsvernieuwing en –verbetering gerold zijn, daar plezier aan beleven en behoefte hebben aan theoretische onderbouwing van hun intuïties en een uitbreiding van het instrumentarium dat ze in hun werk kunnen inzetten. Studenten nemen al tijdens hun studie andere taken in hun organisatie op zich, al dan niet in combinatie met een echte functieverandering. Dit werkt dan vaak als opstapje naar een heel andere baan. Voor de afgestudeerden van onze opleiding Onderwijswetenschappen geldt dat ook. Zij worden vaak adviseur of ontwerper, soms als zelfstandige, soms in groter verband. openu.nl/werken

E-schrift Onderwijswetenschappen Het elektronisch tijdschrift Onderwijswetenschappen geeft de student een kijkje in de keuken van Onderwijswetenschappen, de mensen die er werken, hun interesse en hun onderzoek. Het tijdschrift is te downloaden. openu.nl/tijdschrift

14

Studiebegeleiding De begeleiding van de masteropleiding is een unieke combinatie van bijeenkomsten, een hoogwaardige digitale leeromgeving en één-op-één contact met de docent. Daarnaast kunt u zelfstandig aan de slag met het lesmateriaal, dat speciaal ontwikkeld is voor thuisstudie. Per kwartiel worden groepen studenten gevormd. De docent organiseert extra begeleidingsactiviteiten zoals (virtuele) begeleidingsbijeenkomsten en tentamenvoorbereiding. Tijdens de bijeenkomsten gaat de docent inhoudelijk in op de leerstof. De bijeenkomsten vinden plaats in de avonduren of op zaterdag. Indien het face-to-face bijeenkomsten zijn, vinden deze plaats in onze studiecentra. Alle studenten doen op hetzelfde moment tentamen. Elke groep heeft de beschikking over een eigen communitysite. Op deze site staan de studenten met elkaar en de docent in contact en kan op een gemakkelijke manier met elkaar gecommuniceerd worden.

Mentoraat De opleidingsstudenten kunnen worden ondersteund door de mentor. De mentor adviseert en bemiddelt bij het samenstellen en plannen van een studiepad en kan een rol spelen bij het oplossen van studieproblemen. Dat gebeurt telefonisch of per e-mail. Echter voor algemene vragen over de kosten, inschrijven enz. dient de student contact opnemen met de afdeling Service en informatie. [email protected]

Online begeleiding De feedback op uw producten en de begeleiding verloopt via elektronische weg. Bij de masteropleiding Onderwijswetenschappen worden diverse vormen van begeleiding gehanteerd. Iedere cursus heeft een docent bij wie u terecht kan voor inhoudelijke vragen over een cursus. Dit kan via forums in yOUlearn of telefonisch. Namen en contactgegevens van de docenten staan vermeld op de cursussite. Iedere cursus heeft ook een forum waar u met medestudenten en met de docent in contact kunt treden.

Miniconferenties De cursus ‘Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen’ is opgesplitst in drie cursussen met elk een omvang van 2,5 EC. Deze cursus bestaat uit het voorbereiden en volgen van miniconferenties. U kunt de eerste cursus OM0001 bijvoorbeeld in het eerste jaar volgen en de twee andere in het tweede jaar van de opleiding. We houden tweemaal per jaar een ééndaagse conferentie. De begeleiding in deze cursus verloopt veelal via contacten met inhoudsdeskundigen tijdens de conferentie, uitwisseling met medestudenten via de conferentie weblog en beperkt contact met de docent. www.ou.nl/miniconferenties

Virtuele bijeenkomsten Bij sommige cursussen worden virtuele bijeenkomsten georganiseerd voor het verhelderen van specifieke vraagstukken. Daarover wordt u tijdig via de cursussite geïnformeerd.

Individuele begeleiding In de afstudeerfase worden studenten individueel begeleid. Student en docent maken hierover gezamenlijk afspraken. Bij de schakelcursussen kan de begeleiding anders geregeld zijn. Daar vindt u ook standaardbegeleiding en vinden er soms groepsbijeenkomsten plaats.

15

Star ten met de studie Toelating schakelprogramma

Kosten

Wanneer u niet direct toelaatbaar bent tot de master, kunt u eerst een schakelprogramma doorlopen. Hiermee vult u ontbrekende kennis aan die nodig is om alsnog aan de master te kunnen beginnen. Voor deelname aan het schakelprogramma moet u in het bezit zijn van een hbo-getuigschrift of wo-getuigschrift. U dient toelating aan te vragen. U kunt op ieder moment starten met het schakelprogramma nadat u officieel bent toegelaten. Bij het inschrijven voor een cursus dient u, om optimaal van drie tentamenkansen binnen de termijn van 12 maanden te kunnen profiteren, rekening te houden met: - tentamendata (schriftelijk + CBG) - data eventuele groepsbijeenkomsten. Zie url bij cursusbeschrijving. www.ou.nl/formulieren

Conform de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW) wordt onderscheid gemaakt tussen wettelijk collegegeld en instellingscollegegeld. Welk collegegeld op uw inschrijving van toepassing is, is afhankelijk van uw nationaliteit, studieverleden en uw keuze voor schakel- of mastercursussen. Alle actuele informatie hierover vindt u op www.ou.nl/kosten.

Toelating en inschrijving master Wilt u een masteropleiding gaan volgen, dan is formele toelating vereist. Hiervoor moet u in het bezit zijn van een relevant bachelorgetuigschrift op wo-niveau. Voor toelating tot de master Onderwijswetenschappen geldt: - Het wo-bachelorgetuigschrift Onderwijskunde of Toegepaste Onderwijskunde of Pedagogiek of Onderwijspsychologie (danwel 180 EC behaald te hebben voor de ongedeelde wo-opleiding). - Het doctoraalgetuigschrift Onderwijskunde of Toegepaste Onderwijskunde of Pedagogiek of Onderwijspsychologie of een gelijkwaardig getuigschrift. Bent u eenmaal direct toegelaten tot de master, dan volgt inschrijving voor het individuele studiepad tijdens het mentorgesprek. U kunt in principe elk kwartiel starten met de opleiding, maar het verdient aanbeveling te starten in het september- of het februari-kwartiel, omdat in deze kwartielen de oriënterende cursus ‘Onderwijswetenschappen: de basis’ wordt gegeven. Zie ook ‘Structuur’ op pagina 6. U kunt het mentorgesprek aanvragen via www.ou.nl/studieaanbod/MAOW. U dient de officiële toelatingsaanvraag voor 1 juni in te dienen om per 1 september te kunnen starten met de masteropleiding.

16

In een aantal situaties geeft de Open Universiteit een korting op het cursusgeld (KCOU) aan studenten met een laag inkomen. Wilt u een opleiding volgen aan de Open Universiteit en heeft u een (gezamenlijk) belastbaar inkomen tot 110% van het belastbaar minimumloon en geen voordeel uit sparen en beleggen, dan kunt u een korting op het cursusgeld aanvragen. Bij de aanvraag wordt ondermeer het belastbaar jaarinkomen getoetst van u en uw partner/ouder, in het kalenderjaar waarin de aanvraag wordt ingediend. Tevens wordt nagegaan of u voldoet aan de overige wettelijke voorwaarden om voor de kortingsregeling in aanmerking te komen. U kunt de brochure met het aanvraagformulier downloaden van de website of opvragen bij de afdeling Service en informatie. Vraag de korting aan voordat u inschrijft voor een cursus. www.ou.nl/kcou

Belastingaftrek studiekosten Soms kunt u studiekosten aftrekken als u aangifte inkomstenbelasting doet, maar dit is aan regels gebonden. Om te beginnen moet u de studie volgen voor uw huidige of toekomstige baan. (Geen studie uit interesse; het moet voor de hand liggend zijn dat de opleiding daadwerkelijk tot inkomsten zal leiden.) U kunt alleen studiekosten aftrekken als u ze zelf heeft gemaakt. Er dient sprake te zijn van een leertraject. Vergoedt uw werkgever een deel van uw studiekosten? Dan dient u de aftrekbare kosten te verminderen met de ontvangen vergoeding. Let wel: de voor eigen rekening blijvende studiekosten zijn slechts aftrekbaar voor zover deze méér bedragen dan € 250,- (tot een maximum van € 15.000,-). www.belastingdienst.nl

Tentamen Elke cursus wordt afgesloten met een tentamen; een tentamen kan bestaan uit een of meer (deel)toets(en). In het opleidingsschema en op de cursussite staat bij elke cursus aangegeven waaruit het tentamen bestaat. Om u goed te kunnen voorbereiden op het tentamen, zijn er in het studiemateriaal oefententamens opgenomen, zodat duidelijk is wat u tijdens het tentamen mag verwachten. Na het succesvol afronden van een cursus ontvangt u een certificaat.

Soorten tentamens Regulier schriftelijk tentamen Een regulier schriftelijk tentamen bestaat uit gesloten vragen (meerkeuzevragen en juist-onjuistvragen) en/of open vragen. Dit tentamen wordt binnen vastgestelde tentamenperiodes afgenomen. Kijk voor de exacte tentamendatum in het opleidingsschema in deze studiegids of in mijnOU.

Tentamenperiode 24 t/m 26 augustus 2015

Sluitingsdatum aanmelding

Tentamenperiode

Sluitingsdatum aanmelding

29 juli 2015

11 t/m 13 april 2016

16 maart 2016

9 t/m 12 november 2015

14 oktober 2015

20 t/m 22 juni 2016

25 mei 2016

1 t/m 3 februari 2016

6 januari 2016

22 t/m 24 augustus 2016

27 juli 2016

De geleidelijke invoering van computergebaseerde toetsing kan van invloed zijn op het tentamenrooster.

Computergebaseerd toetsen – CBI of CBG Bij computergebaseerd toetsen worden de tentamens niet op papier afgenomen, maar via een computer. De tentamens worden in de gebruikelijke tentamenlocaties afgenomen (zie www.ou.nl/tentamen). In het opleidingsschema zijn de computergebaseerde tentamens te herkennen aan de afkorting CBI of CBG. CBI staat voor computergebaseerd individueel, wat inhoudt dat het tentamen individueel wordt afgenomen. U kiest hiervoor zelf een tentamendatum tijdens een van de tentamensessies in uw studiecentrum. CBG staat voor computergebaseerd groepstentamen, wat inhoudt dat het tentamen groepsgewijs wordt afgenomen op vastgestelde dagen.

Opdracht bij schakelprogramma Een opdracht kan een werkstuk, practicum, paper, casus e.d. zijn. Met de docent/examinator wordt afgesproken wanneer de opdracht wordt ingeleverd.

Opdracht bij master Een opdracht kan een werkstuk, practicum, paper, casus e.d. zijn. De opdracht wordt ingeleverd in week 11 van het betreffende kwartiel.

Opdracht bij uitlopende master Een opdracht kan een werkstuk, practicum, paper, casus e.d. zijn. Met de docent/examinator wordt afgesproken wanneer de opdracht wordt ingeleverd.

Aan- en afmelden voor tentamens Voor alle tentamens, met uitzondering van de opdracht, is het nodig dat u zich tijdig aanmeldt. Dit kan online door in te loggen bij MijnOU op de website. U kunt daar ook de voortgang van uw aanmelding volgen. Voor tentamens waarvoor u zich moet aanmelden, kunt u zich tot een bepaald moment voor de tentamendatum afmelden. U verbruikt dan geen tentamenkans. Afmelden na de sluitingsdatum is niet mogelijk. U verbruikt dan een tentamenkans. De sluitingsdatum voor aan- of afmelden wordt op het scherm getoond. Voor studenten met een functiebeperking, studenten die langdurig buiten Europa verblijven of studenten in detentie gelden andere procedures en aan- en afmeldtermijnen. Raadpleeg hiervoor de gegevens op de website www.ou.nl/tentamen. Uiterlijk een week voor de tentamendatum volgt de oproepbrief. Hierin zijn de tentamenlocatie, -datum en de toegestane hulpmiddelen vermeld.

17

Uitslag tentamen Afhankelijk van de tentamenvorm ontvangt u eerst een voorlopige uitslagbrief en zodra de Commissie voor de examens de uitslag formeel heeft vastgesteld, volgt uw definitieve uitslagbrief en een officieel certificaat als u geslaagd bent voor alle bij de cursus behorende tentamenverplichtingen. Bij schriftelijke tentamens wordt het antwoordmodel uiterlijk twee dagen na het tentamen op de cursussite in de elektronische leeromgeving geplaatst. www.ou.nl/tentamen

Opmerkingen, inzage en beroep - na afloop van een tentamen Heeft u opmerkingen over een regulier schriftelijk tentamen of een CBG-tentamen, dan kunt u deze binnen vijf werkdagen na de dag van bekendmaking van het antwoordmodel op de cursussite, mailen naar de Commissie voor de examens, E [email protected]. Bij een individueel tentamen is dat niet mogelijk. Na de definitieve vaststelling van de uitslag van een tentamen kunt u daartegen, indien u het er niet mee eens bent, beroep instellen bij het College van beroep voor de examens van de OU. Desgewenst kunt u ook om inzage van uw tentamen vragen. Op www.ou.nl/procedures vindt u de toepasselijke procedures beschreven.

Laatste tentamendata Wordt een cursus uit het aanbod genomen, dan kunt u deze cursus nog gedurende een beperkte periode afronden. In het Overzicht laatste tentamendata vindt u de cursussen die beperkt getentamineerd worden. U ontvangt hiervan geen persoonlijk bericht. Eventuele aanvullingen staan op Nieuwsplaza bij ‘Tentameninformatie’. Na de laatste tentamendatum is het niet meer mogelijk om een tentamen voor de betreffende cursus af te leggen. Op uw bewijs van inschrijving staat de einddatum van uw inschrijving. Deze kan afwijken van de datum van de laatste tentamenmogelijkheid. www.nieuwsplaza.ou.nl

18

Cursusbeschrijvingen De cursusbeschrijvingen zijn gerangschikt volgens het opleidingsschema. De meest actuele cursusinformatie vindt u op onze website. Bij elke cursusbeschrijving in deze gids staat het webadres vermeld dat direct toegang geeft tot de betreffende cursussite.

19


Cursuscode: OM0003 Studielast: 7,5 EC

In deze cursus verdiept u uw kennis rond de basisbegrippen en -theorieën van onderwijswetenschappen op micro-, meso- en macroniveau. Vervolgens past u deze kennis toe op een feitelijk onderwijssituatie door deze op de verschillende niveaus te analyseren. Zo observeert u een lessituatie en analyseert u deze observatie en het gebruikte onderwijsmateriaal op de toegepaste leerprincipes. U interviewt de docent over uw bevindingen en de achtergronden van de gemaakte keuzes met de docent. Tot slot analyseert u relevante documenten en beleidsrichtlijnen. U presenteert de resultaten van uw onderzoek in de vorm van een poster tijdens een virtuele postersessie en u gaat daarover in discussie met uw medestudenten en docenten. Ter afronding van de cursus schrijft u een kort artikel waarin u verslag uitbrengt van het gehouden observatieonderzoek en dit onderzoek beschouwt vanuit het perspectief van het curriculum waarvan de les deel uitmaakte. De basisvaardigheden academisch schrijven oefent u bij het schrijven van het artikel, en met behulp van een serie gerichte korte oefeningen. In de cursus werkt u samen met uw medestudenten, en u ontvangt en geeft feedback. U staat ook stil bij uw eigen voortgang en reflecteert over uw leerdoelen en de gemaakte vorderingen.

Leerdoelen - Ontwerpvaardigheden: u kunt met behulp van het behavioristische, cognitivistische, constructivistische begrippenkader lessituaties en curricula analyseren en evalueren. - Onderzoeksvaardigheden: u kunt de onderzoeksmethoden observeren, interviewen en documentanalyse toepassen om een onderzoeksvraag te beantwoorden; u kunt hierover rapporteren in een poster en in een onderzoeksverslag. - U kunt een evaluatieverslag schrijven dat voldoet aan de eisen van academisch schrijven voor wat betreft: argumentatie, taalgebruik, refereren, cohesie, grammatica en interpunctie, argumentatie, schrijfstijl en vormvoorschriften. - Communicatievaardigheden: u kunt uw onderzoek mondeling toelichten met behulp van een poster(presentatie), en een andere feedback geven op zijn of haar onderzoek en (poster) presentatie. - Reflecteren op eigen prestatie en studeervaardigheden en studeermogelijkheden.

20

Voorkennis Kennis van onderwijskundige begrippen op het niveau van Valcke, M. (2010). Onderwijskunde als ontwerpwetenschap; Een inleiding voor ontwikkelaars van instructie en voor toekomstige leerkrachten. Gent: Academia Press.

Ingangseisen Inschrijven is alleen mogelijk voor opleidingsstudenten die formeel zijn toegelaten tot de masteropleiding Onderwijswetenschappen begeleid.

Docenten Mw. dr. O. Firssova, dhr. prof. dr. R. Martens, mw. dr. F. Nijland, mw. dr. J. Janssen, mw. P. Reijners MSc en dhr. dr. G. Camp. www.ou.nl/studieaanbod/OM0003

Ontwerpen van onderwijs

Cursuscode: OM0103 Studiepunten: 7,5 EC

Leren kan toevallig plaatsvinden zonder instructie, maar instructie zelf is nooit toevallig; instructie is doelbewust en op voorhand gepland. Hoewel deze planning in de onderwijspraktijk dikwijls ad hoc van les tot les gebeurt, is de effectiviteit van instructie toch sterk afhankelijk van een al of niet systematische planning. De planning van instructie wordt aangeduid als onderwijsontwerp. Het ontwerpen van onderwijs als proces omvat het bedenken, ontwikkelen, implementeren en evalueren van effectieve onderwijssituaties die de lerende ondersteunen bij het verwerven van vooropgestelde leerdoelen. Doel van het onderwijsontwerp is het leerproces te ondersteunen en op die wijze de best mogelijke oplossing te realiseren, rekening houdend met de doelgroep, de leertaak en de context.

Docenten Dhr. dr. G. Moerkerke, dhr. dr. J. van Strien, mw. dr. M. Bitter, dhr. dr. P. van Rosmalen, dhr. dr. R. Nadolski, dhr. dr. H. Hummel, mw. dr. E. Rusman en mw. dr. K. Rajagopal. www.ou.nl/studieaanbod/OM0103

In de cursus wordt uitdrukkelijk aandacht besteed aan het totale ontwerpproces en de onderlinge relaties tussen de verschillende fasen van het ontwerpproces. Centraal in de cursus staan het System Approach Model van Dick, Carey en Carey en het Four Component Instructional Design Model van Van Merriënboer. De nadruk in deze cursus ligt op het zelfstandig uitvoeren van de verschillende stappen bij het realiseren van een concreetontwerp. U kiest zelf een thema uit (bij voorkeur uit uw eigen werk- of leefomgeving) en na goedkeuring ervan door de docent gaat u aan de hand van een aantal studietaken het ontwerp daadwerkelijk maken.

Leerdoelen In deze cursus leert u de meest gangbare wijze van aanpak voor het ontwerpen van formele of informele onderwijs- en leersituaties, en ontwikkelt u aan de hand van verscheidene analyses uw eigen instructieontwerp. U gebruikt daarbij een algemene ontwerpmethodiek (System Approach Model) die voor alle instructie situaties van toepassing is. Ook gaat u werken met een meer specifieke ontwerpmethodiek (Four Component Instructional Design Model) voor het ontwikkelen van instructie voor complexe vaardigheden.

Ingangseisen Inschrijven is alleen mogelijk voor opleidingsstudenten die formeel zijn toegelaten tot de masteropleiding Onderwijswetenschappen.

21

Methoden voor onderwijsonderzoek


Deze cursus geeft een systematisch overzicht van wetenschappelijke methoden in onderwijsonderzoek. Zowel kwantitatieve als kwalitatieve onderzoeksmethoden komen op evenwichtige en samenhangende wijze aan bod. De fundamentele stappen in het onderzoeksproces worden besproken aan de hand van concrete voorbeelden. Voorbeeldscripts, praktische richtlijnen en checklists met nuttige informatie voor onderzoekers worden aangereikt die u helpen bij het uitvoeren van wetenschappelijk verantwoord onderzoek. In deze cursus maakt u tevens kennis met Educational Design Research (EDR), een onderzoekbenadering voor onderwijsonderzoek dat uitgevoerd wordt in iteratieve wisselwerking met opdrachtgevers; u leert over het debat dat onderwijsonderzoekers voeren over de methodologie die gebruikt kan worden om onderzoek zo passend mogelijk te maken voor het proces van onderwijsontwerp. Door heel concreet te beschrijven hoe een beginnende wetenschapper een onderzoek ontwerpt en uitvoert wordt u een realistisch perspectief aangeboden en krijgt u inzicht in de praktische kanten van het doen van onderzoek. In de cursus leert u onderzoeksverslagen te lezen en evalueren. Per hoofdstuk helpen (soms geannoteerde) onderzoeksartikelen u om vaardiger te worden in het interpreteren en beoordelen van onderzoek. Annotaties in de marge helpen u bij het begrijpen van de structuur van artikelen en bij het onderscheiden van de hoofdzaken in onderzoekspublicaties. Het cursushandboek bevat veel praktische informatie en recente onderzoeksartikelen waarin u aanvullende informatie kunt vinden.

Leerdoelen Na het volgen van deze cursus kunt u: - de kenmerken van kwantitatief en kwalitatief onderzoek vergelijken; - de verschillende onderzoeksdesigns onderscheiden; - de kenmerken van een bepaald onderzoeksdesign beschrijven; - de verschillende types van een bepaald research design onderscheiden; - een verantwoorde keuze maken voor een concreet onderzoeksdesign; - een beargumenteerd ontwerp maken voor een concreet onderzoeksdesign; - onderzoeksdesigns kritisch evalueren; - uw standpunt op constructieve wijze communiceren;

22

- op academische wijze met andere bronnen omgaan; - educational design research (EDR) als onderzoek benadering toepassen; - een mening vormen over het wetenschappelijk debat tussen de traditionele (vaak experimentele) onderzoeksbenadering en EDR.

Voorkennis Kennis op het niveau van de cursussen Onderzoekspracticum onderwijskundig onderzoek (O34221), Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse (S13131), Onderzoekspracticum psychologisch experiment (S05271), Informatievaardigheden voor sociale wetenschappers (O40311) en Onderzoekspracticum psychologisch survey (S04241) wordt verondersteld.


Docenten Mw. dr. C. Meijs, mw. I van der Wurff MSc, mw, dr. J. Boon, mw. drs. J. Neroni, dhr. dr. A. Evers en dhr. drs. J. Walhout. www.ou.nl/studieaanbod/OM0203

Atelier

Cursuscode: OM0303 Studiepunten: 7,5 EC Studiepunten: 6,4 EC # Studiepunten: 5,3 EC ^ Studiepunten: 4,2 EC *

# Bij inbreng van twee geclusterde cursussen met een omvang van 4,3 EC uit de uitlopende master Onderwijswetenschappen ^ Bij inbreng van vier mastercursussen met een omvang van 4 x 4,3 EC * Bij inbreng van zes matercursussen met een omvang van 6 x 4,3 EC Atelier biedt u ruimte voor uw eigen wetenschappelijke creativiteit. U heeft hiermee de mogelijkheid een keuzevak naar eigen inzicht in te richten. Atelier is een lege module waar u conform de officiële richtlijnen zelf invulling aan kunt geven. Het biedt u de mogelijkheid tot individuele verdieping en verbreding. Om te kunnen starten met Atelier dient u een voorstel in dat relevant en uitvoerbaar is (zie yOUlearn.nl/web/ OM0303). Relevantie hangt samen met de doelen van de opleiding en uw eigen doelen. Uitvoerbaarheid hangt samen met omvang en zeker ook met de begeleidingsmogelijkheden binnen de beschikbare expertise van het Welten-instituut. Atelier dient als voorbereiding op het afsluitende scriptietraject. Daarom is het pas zinvol in te vullen als u alle eerdere vakken van de master hebt afgerond.

Ingangseisen Inschrijven is alleen mogelijk voor opleidingsstudenten die formeel zijn toegelaten tot de masteropleiding Onderwijswetenschappen. De cursussen Onderwijswetenschappen: de basis, Ontwerpen van onderwijs en Methoden voor onderwijsonderzoek dienen afgerond te zijn. Uw voorstel dient één maand voorafgaand aan de start van de cursus via yOUlearn ingediend te zijn. De examinator beoordeelt of uw voorstel uitvoerbaar en tentamineerbaar is. Na goedkeuring kunt u pas inschrijven voor deze cursus.

Docent Mw. dr. R. de Groot, dhr. prof. P. Kirschner, dhr. prof. dr. R. Martens, dhr. prof. dr. M. Specht en mw. prof. dr. E. Boshuizen. www.ou.nl/studieaanbod/OM0303

U kunt het Atelier op twee wijzen invullen: - Verbreding aan de hand van bestaand cursusmateriaal op het gebied van (1) kwaliteit van toetsen en beoordelen in onderwijs en opleiding; (2) kwaliteit van onderwijs of (3) digitale media en leren met een additionele opdracht. - Verdieping op basis van literatuuronderzoek, een handboek bestuderen, een summerschool volgen, zelf een onderzoek uitvoeren, vervaardigen van een nieuw onderwijsproduct, etc. Dit zijn slechts voorbeelden en wellicht heeft u zelf nog veel creatievere ideeën. Wij staan open voor heel veel voorstellen. Wat u voor invulling ook kiest, u dient op overtuigende manier de wetenschappelijke en/of praktische relevantie van uw voorstel in Studietaak 1 te onderbouwen.

23

Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen 1, 2 en 3

Cursuscode: OM0001 Cursuscode: OM0101 Cursuscode: OM0201 Studiepunten: 2,5 EC per cursus

Hoe volg je de nieuwste onderwijskundige trends? Hoe word je wegwijs in het academische debat? Dat is waar het om draait in de cursus Trends in onderwijs en onderwijswetenschappen 1, 2 en 3. De gehele cursus bestaat uit drie delen. Iedere deel bevat eenzelfde structuur: u bereidt zich voor op een miniconferentie over een actueel onderwijskundig thema, u neemt deel aan deze conferentie en reflecteert hierover.

Voorkennis

In het eerste deel doorloopt u deze stappen eerst aan de hand van opnames van een eerder gehouden miniconferentie. Vervolgens neemt u zelf deel aan een miniconferentie en schrijft u een recensie. De opleiding Onderwijswetenschappen organiseert jaarlijks twee conferenties. De inhoud van de conferenties zal telkens verschillen. Van een conferentiedeelnemer wordt echter verwacht dat die in het thema van de conferentie ingevoerd is. Daarom wordt u ter voorbereiding op de conferentie altijd een opdracht en een aantal basisbronnen aangeboden. U kunt een recensie schrijven over een zelf gekozen conferentie. In dit geval dient u vooraf een verzoek in bij de docenten. Eventuele kosten voor deelname aan een externe conferentie zijn voor uw rekening. In deel 2 van de cursus doorloopt u een vergelijkbaar traject van eerst oefenen en dan een conferentiedeelname en recensie. In deel 2 wordt u minder begeleiding aangeboden. We verwachten dat u het genre van wetenschappelijk recenseren kent en de kennis kunt toepassen. In deel 3 van de cursus wordt van u verwacht dat u uw scriptie(voorstel) presenteert in de vorm van een poster op een van de conferenties van de opleiding. Op de conferenties komt u in aanraking met een verscheidenheid aan thema’s en kunt u een grote inhoudelijke bagage opbouwen die tijdens en na de opleiding goed van pas komt. Over thema’s en data van komende conferenties wordt u geïnformeerd via Modulair, E-schrift en via de cursussite in yOUlearn.

Ingangseisen

U betaalt per cursusonderdeel €30 meer als bijdrage in de kosten voor de lunch en de organisatie van de gastsprekers.

24

Aanbevolen wordt om een of enkele miniconferenties te bezoeken voorafgaand aan de inschrijving voor de cursus. Kennis over het onderwijs- en opleidingsveld op het niveau van de schakelcursus Onderwijswetenschap (O17321) en kennis m.b.t. academisch schrijven op het niveau van de cursus OM0003 Onderwijswetenschappen; de basis wordt verondersteld.

Inschrijven is alleen mogelijk voor opleidingsstudenten die formeel zijn toegelaten tot de masteropleiding Onderwijswetenschappen.

Docenten Dhr. prof. dr. M. de Laat, mw. dr. H. Jarodzka, mw. dr. F. Prinsen, dhr. dr. H. Hermans, mw. M. Scheffel MSc en dhr. dr. J. Gijselaers. www.ou.nl/studieaanbod/OM0001 www.ou.nl/studieaanbod/OM0101 www.ou.nl/studieaanbod/OM0201

Masterthesis


De masteropleiding Onderwijswetenschappen sluit u af met een wetenschappelijk onderzoek dat u rapporteert in uw masterthesis. Naast aandacht voor onderzoeks- en schrijfvaardigheden wordt systematisch aandacht besteed aan uw ‘meta’-denken en -handelen. Zo veronderstelt wetenschapsbeoefening een eigen ethiek en impliceert het een eigen schrijfstijl. Proces-, tijds- en zelfmanagement zijn van groot belang bij het uitvoeren van een project met de omvang van een thesis. Meermaals wordt van u dan ook verwacht expliciet te reflecteren en uw handelen bij te sturen. Om binnen de beschikbare tijd de thesis tot een goed einde te brengen, is het van belang dat u vanaf het begin planmatig en gestructureerd te werk gaat. U dient dan ook te beginnen met het schrijven van een onderzoeksvoorstel U krijgt de nodige ondersteuning om op systematische en gestructureerde wijze een onderzoeksvoorstel op te stellen dat als leidraad gaat dienen bij het uitvoeren en rapporteren van uw onderzoek. Het maken van een thesis is een cyclisch proces waarin u steeds onderdelen van het proces van opzoeken-analyseren-verwerken-schrijven zult hernemen. Een deel van het proces dat u al doorliep bij het maken van uw onderzoeksvoorstel wordt zo uitgediept. U krijgt de theoretische schrijfkaders waaraan een thesis moet voldoen. Uw literatuuronderzoek wordt nu zeer gericht en beoogt het aanscherpen van onderzoeksvragen en formuleren, of eventueel verfijnen, van de hypothesen. Op basis hiervan wordt ook uw onderzoeksdesign aangescherpt en zult u gekozen onderzoeksinstrumenten kritisch bekijken en eventueel aanpassen. Ondertussen maakt u een aanvang met het schrijven van een eerste versie van de theoretische onderbouwing van uw thesis. In het volgend deel van uw afstudeertraject wordt u begeleid bij de organisatie, uitvoering en verwerking van uw onderzoek. Na het uitschrijven van een conceptversie komt opnieuw een fase van confrontatie met literatuurgegevens. In welke mate liggen uw resultaten in lijn met andere onderzoeksgegevens? Welke zijn de sterkten en zwakten van uw onderzoek? Wat zijn de implementaties van uw onderzoeksresultaten? Kortom, dan bent u toe aan de fase van discussie en integratie. Gelijktijdig werkt u eerdere conceptversies van al uitgeschreven onderdelen bij. Tot slot komt de afrondingsfase waarin u inhoudelijk en qua stijl, taal en vormgeving, alle puntjes op de ‘i’ zet.

Bij het maken van uw thesis wordt u inhoudelijk en procesmatig ondersteund door uw docent.

Leerdoelen Voor het maken van een scriptie doet u ervaring op met het zelfstandig opzetten en uitvoeren van een wetenschappelijk onderzoek en met het schriftelijk presenteren daarvan. Meer specifiek leert u: - langere tijd aan een onderzoekstaak te werken; - een scriptieonderwerp te kiezen en dat op creatieve wijze om te zetten in een hanteerbare doelen vraagstelling; - uit diverse bronnen relevante informatie voor de vraagstelling te putten; - deze informatie te selecteren en te ordenen; - eerder verworven kennis en vaardigheden te gebruiken voor het uitwerken van een vraagstelling in deelvragen of hypothesen; - geschikte meetinstrumenten te kiezen of te ontwerpen; - een passend onderzoeksdesign te kiezen; - de theoretisch onderbouwde vraagstellingen en het technisch ontwerp van het onderzoek te beschrijven in een onderzoeksplan; - in een onderzoeksveld systematisch gegevens te verzamelen; - geschikte technieken te kiezen om de gegevens te analyseren; - de resultaten van de gegevensanalyse te bediscussiëren en in een breder kader te plaatsen; - eigen conclusies en meningen te formuleren; eventuele aanbevelingen te verbinden aan onderzoeksresultaten; - een complex geheel van gegevens onder te brengen in een helder en systematisch betoog; - het onderzoek schriftelijk te presenteren.

Ingangseisen Inschrijven is alleen mogelijk voor opleidingsstudenten die formeel zijn toegelaten tot de masteropleiding Onderwijswetenschappen. De cursussen Onderwijswetenschappen: de basis, Methoden voor onderwijsonderzoek en Atelier dienen afgerond te zijn.

Docenten Prof. dr. M. Specht, prof. dr. P. Kirschner, prof. dr. R. Martens, mw. prof. dr. E. Boshuizen en mw. dr. R. de Groot. www.ou.nl/studieaanbod/OM9909

25

Schakelcursussen Over leren, onderwijs en instructie

Cursuscode: OB0003 Studiepunten: 7,5 EC

Deze cursus is een algemene inleiding op de master Onderwijswetenschappen binnen het schakelprogramma. In de cursus wordt ingegaan op: - de hoofdstromingen in de leerpsychologie; - veelvoorkomende ideeën over de mens als lerend wezen; - de wetenschap die schuilgaat achter het ontwerpen van onderwijs. De aandacht zal uitgaan naar het verwerven van: - een academische kennisbasis ten aanzien van bovengenoemde thema’s; - academische vaardigheden, zoals het interpreteren van wetenschappelijke teksten en het schrijven van een wetenschappelijke beschouwing. Na het doorlopen van deze cursus bent u in staat om op inhoudelijk niveau de aansluiting te kunnen maken bij de Master Onderwijswetenschappen.

- Ontwerpen van instructie richt zich op de vertaling van leertheorieën en curriculumontwerp naar concrete instructiesituaties en doet dat aan de hand van daarvoor beschikbare theoretische modellen. - Toetsing en evaluatie vestigt de aandacht op de vraag hoe kan worden vastgesteld of de lerende aan de leerdoelen heeft voldaan. Door middel van literatuurstudie en ondersteund door verwerkingsopdrachten maakt u zich deze stof eigen.

Voorkennis Er wordt verwacht dat u over een goede vaardigheid in het begrijpend lezen van Engelstalige wetenschappelijke teksten beschikt.

Docenten In deze cursus staan drie inhoudelijke thema’s centraal. Het eerste thema behandelt de hoofdstromingen in de leerpsychologie: - Het behaviorisme veronderstelt dat leren enkel tot uitdrukking komt in observeerbaar gedrag en kan worden beïnvloed door middel van straffen en belonen. - Het cognitivisme richt zich op het leren dat zich afspeelt in het hoofd en gaat er vanuit dat leren kan worden beïnvloed door de wijze van aanbieden en structureren van informatie. - Het (sociaal-) constructivisme ziet leren als een proces van betekenisgeving van de lerende, waarbij leren kan worden beïnvloed door de lerende te ondersteunen in zijn natuurlijke leerproces. Het tweede thema gaat in op veelvoorkomende ideeën over de mens als lerend wezen, waaronder: - Zelfregulatie: het belang van metacognitie en motivatie voor het begrijpen en begeleiden van leerprocessen. - Een leven lang leren: leren vindt niet alleen plaats in het onderwijs, maar hoe ziet het er daarbuiten dan uit? Het derde en laatste thema spitst zich toe op het ontwerpen van onderwijs: - Curriculumontwerp gaat in op het ontwikkelen van doorlopende leerlijnen en het formuleren van leerdoelen.

26

Mw. prof. dr. M. Vermeulen, mw. B. Schreurs MSc, dhr. D. van Amersfoort MSc, dhr. J. Jansen in de Wal MSc, dhr. prof. dr. T. Bastiaens en dhr. dr. H. Spoelstra. www.ou.nl/studieaanbod/OB0003


Cursuscode: S13131 Studiepunten: 4,3 EC

In het onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse raakt u vertrouwd met de belangrijkste statistische begrippen en technieken voor psychologisch onderzoek. U krijgt informatie over verschillende methoden voor het ordenen, analyseren en presenteren van gegevens die door onderzoek zijn verkregen. Bovendien leert u gebruik te maken van het statistische computerprogramma SPSS. Begrippen en technieken worden besproken aan de hand van vier onderzoeken. Van elk van deze vier onderzoeken wordt een casusbeschrijving gegeven, met daarin de doelstelling en vraagstelling van het onderzoek én de manier waarop het onderzoek is uitgevoerd. Bij ieder onderzoek hoort een bestaande SPSS-datafile met de gegevens die in het betreffende onderzoek verzameld zijn. In de loop van de cursus analyseert u deze datasets, stap voor stap.

Voorkennis Specifieke voorkennis is niet vereist.

Docenten Examinator: dhr. dr. G.J. Peters. Namen van de docenten die de begeleidingsbijeenkomsten geven worden via de cursussite bekend gemaakt. www.ou.nl/studieaanbod/S13131

In de cursus maakt u kennis met begrippen als frequentie, centrummaat en spreiding. U leert ook statistisch toetsen; bijvoorbeeld om na te gaan of de gemiddelden van meerdere groepen van elkaar verschillen, of om vast te stellen of er een relatie bestaat tussen twee variabelen. U krijgt niet alleen inzicht in het doel en de uitvoering van de statistische technieken, maar kunt straks ook bepalen welke techniek bij welke hypothese gebruikt moet worden. Voor het tentamen gaat u thuis aan de hand van een serie opdrachten en SPSS de dataset van een nieuw onderzoek analyseren. U neemt de resultaten van uw analyses mee naar het tentamen. Als u de opdrachten op de juiste wijze hebt uitgevoerd, kunt u de antwoorden op een groot aantal tentamenvragen vinden in de uitdraai van uw eigen analyses. De overige tentamenvragen betreffen algemene statistische kennis en achtergronden.

Leerdoelen Nadat u deze cursus hebt bestudeerd, kunt u: - hypothesen opstellen voor een onderzoek; - de juiste statistische techniek selecteren voor het toetsen van de hypothesen; - frequenties en gemiddelden berekenen; - de t-toets, variantieanalyse (ANOVA), correlatieanalyse en regressieanalyse toepassen; - resultaten van statistische toetsing interpreteren.

27

Onderwijskundig onderzoek: basiskennis

Nieuwe cursusnaam

Cursuscode: O34221 Studiepunten: 4,3 EC

Deze cursus geeft een overzicht van de stappen die tijdens het onderzoeksproces doorlopen worden voor zowel kwantitatief als kwalitatief onderwijskundig onderzoek. De zes fundamentele onderzoekstappen van probleemstelling tot rapportage worden met concrete voorbeelden uitgelegd. Na het volgen van deze cursus is de student in staat om op wetenschappelijk wijze onderwijsonderzoek te plannen en te evalueren. De cursus is opgebouwd uit tien studietaken en een oefentoets. Na bestudering van deze cursus kunt u: - de zes stappen in het onderzoeksproces beschrijven; - de verschillen tussen kwantitatief en kwalitatief onderzoek beschrijven; - een verantwoorde keuze maken voor een kwantitatief of kwalitatief onderzoeksmethode; - een probleemstelling formuleren en evalueren; - definiëren wat een literatuurstudie is en de 5 stappen van een literatuurstudie identificeren; - kwantitatieve onderzoeksvragen en hypothesen formuleren en evalueren; - kwalitatieve onderzoeksvragen formuleren en evalueren; - de technieken en procedures van kwantitatieve dataverzameling beschrijven en evalueren; - de procedures voor de analyse en interpretatie van kwantitatieve gegevens beschrijven en evalueren; - de technieken en procedures van kwalitatieve dataverzameling beschrijven en evalueren; - de procedures voor de analyse en interpretatie van kwalitatieve gegevens beschrijven en evalueren; - kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeksrapporten beschrijven en evalueren.

Voorkennis Kennis op het niveau van de cursus Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse (S13131) wordt verondersteld.

Docenten Mw. dr. C. Meijs en mw. I. van der Wurff MSc. www.ou.nl/studieaanbod/O34221

28



Bij experimenteel onderzoek gaat het om een door de onderzoeker gecreëerde situatie, die een min of meer kunstmatig karakter heeft. Daarin heeft de onderzoeker controle over wie er deelnemen aan het experiment, wat er precies gebeurt tijdens het experiment en onder welke omstandigheden dat gebeurt. De onderzoeker manipuleert de onafhankelijke variabele, ook wel de experimentele of oorzaakvariabele genoemd, door een bepaalde categorie mensen bloot te stellen aan een experimentele stimulus of experimentele ingreep, bijvoorbeeld een voorlichtingsfilm over de gevolgen van roken, en een andere categorie mensen daar niet aan bloot te stellen. Door deze manipulatie kan de onderzoeker nagaan of en zo ja, in welke mate de onafhankelijke variabele, het al dan niet aanbieden van de voorlichtingsfilm, het beoogde effect heeft op de afhankelijke variabele ofwel het gedrag of houdingen van de deelnemers, in dit geval het rookgedrag. De categorie mensen aan wie de experimentele stimulus wordt aangeboden wordt de experimentele groep genoemd; zij bevinden zich in de experimentele conditie. De categorie mensen die niets krijgt aangeboden vormt de controlegroep.

Leerdoelen Nadat u deze cursus hebt bestudeerd, kunt u: - experimentele ontwerpen beoordelen op hun interne en externe validiteit; - experimentele hypothesen opstellen; - diverse vormen van een variantieanalyse (ANOVA: univariaat) toepassen; - resultaten van statistische toetsing interpreteren; - APA-richtlijnen correct toepassen in een onderzoeksverslag.

Ingangseisen U dient de cursus Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse te hebben afgerond. Studenten met een andere vooropleiding dienen aantoonbaar vergelijkbare voorkennis te hebben.

Docenten Examinator: dhr. dr. D. Hoek. Namen van de docenten worden via de cursussite bekend gemaakt. www.ou.nl/studieaanbod/S05271

Er zijn zeer veel verschijningsvormen van het experiment. In de cursus wordt behandeld wat de sterke en zwakke punten van diverse veelgebruikte experimentele opzetten zijn, hoe de groepen zodanig kunnen worden samengesteld dat ze in uitgangspositie als gelijkwaardig aan elkaar mogen worden beschouwd, hoe het gedrag of de houding van de proefpersonen waargenomen kan worden, zowel via de vraag- als de observatiemethode, en hoe de gegevens geanalyseerd kunnen worden met het statistisch pakket SPSS. De verworven kennis en vaardigheden past u toe op verschillende psychologische experimenten. Uw kennis met betrekking tot psychologisch experimenteel onderzoek wordt getoetst middels een meerkeuze tentamen. Tevens maakt u kennis met de wetenschappelijke verslaglegging. U schrijft een deel van een wetenschappelijk artikel. Deze opdracht maakt eveneens deel uit van het tentamen.

29



Het ‘methodisch’ zoeken, bestuderen en samenvatten van literatuur over een bepaald onderwerp is een basisvaardigheid in de wetenschap. Het is een verzameling activiteiten die bij onderzoeksprojecten tijdens de beginfase wordt uitgevoerd. De onderzoeker wil in die fase graag weten of (en in hoeverre) een bepaald onderwerp is onderzocht. De resultaten van een literatuurstudie vormen dan het uitgangspunt van het theoretisch kader van een onderzoeksproject. Een literatuurstudie kan ook een studie zijn die meer op zichzelf staat. Als onderzoeker kun je bijvoorbeeld worden gevraagd om de laatste ontwikkelingen op een bepaald gebied in kaart te brengen (bv. ‘Wat is het effect van adaptief onderwijs op de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen in de onderbouw van het basisonderwijs?’ of ‘Op welke schaal worden MOOCs door instellingen in het hoger onderwijs aangeboden en wat is de return-on-investment van dit aanbod?’). Het internet is een belangrijk instrument voor het uitvoeren van een literatuurstudie. Via het internet heeft de onderzoeker toegang tot een keur aan bronnen, zoals wetenschappelijke artikelen, boekhoofdstukken, rapporten, dissertaties en scripties. Daarnaast kan via het internet een grote verscheidenheid aan websites en weblogs worden geraadpleegd die door enthousiaste wetenschappers met informatie worden gevuld. In deze cursus leert u welke bronnen u voor een literatuurstudie kunt selecteren. U leert met de juiste ‘internet tools’ en aan de hand van vaste procedures bronnen in wetenschappelijke databases te vinden. U leert zoeken op basis van een onderzoeksvraag. U leert bronnen en informatie in bronnen op waarde te schatten aan de hand van criteria. Tot slot leert u de gevonden informatie te verwerken en te presenteren in een schrijfproduct. De hierboven genoemde vaardigheden leert u in een reeks van vijf op authentieke problemen geschoeide opdrachten.

Voorkennis Er is geen specifieke voorkennis vereist.

Docenten Mw. dr. ir. F. Brouns, mw. dr. F. Prinsen, dhr. J. Frerejean MSc, dhr. dr. H. Drachsler, dhr. dr. J. van Strien en dhr. drs. J. Walhout. www.ou.nl/studieaanbod/O40311

30

Onderzoekspracticum psychologisch survey


Het practicum bestaat uit vijf thema’s. In thema 1 ligt de nadruk op de kwaliteit van de operationalisatie van begrippen, zonder dat er expliciet een causale theorie wordt behandeld. Het accent ligt geheel op de constructie van subschalen over hechtingsrelaties bij volwassenen, omdat daardoor scherp naar voren komt wat erbij komt kijken om goede items en goede subschalen te maken. In deze casus verdiept u zich in de hechtingstheorie, maakt u kennis met vragenlijsten uit dit onderzoeksdomein, en bekwaamt u zich in schaalanalyse en factoranalyse met SPSS. In thema 2 staat het multiple-regressiemodel centraal, een model waarmee de directe causale relaties tussen meerdere predictorvariabelen en één enkele criteriumvariabele kunnen worden onderzocht. Als casus is gekozen voor een model waarin de relaties tussen affectieve beleving en intieme hechtingsrelaties worden onderzocht. Het accent ligt hierbij op de validatie van psychologische constructen. In deze casus bekwaamt u zich in het verrichten van een multipleregressieanalyse met SPSS en leert u tevens de valkuilen van deze techniek kennen.

Leerdoelen - Surveys beoordelen op hun interne en externe validiteit; - Hypothesen opstellen over een multiple regressiemodel; - Zelfstandig een surveyonderzoek over een multipleregressiemodel uitvoeren; - Resultaten van statistische toetsing interpreteren; - APA-richtlijnen correct toepassen in een onderzoeks verslag.

Ingangseisen U dient de onderzoekspractica kwantitatieve data-analyse, psychologisch experiment en literatuurstudie te hebben afgerond.

Docenten Examinator: dhr. dr. R. van Geel. Namen van de docenten worden via de cursussite bekend gemaakt. www.ou.nl/studieaanbod/S04251

Thema 3 gaat over de verslaglegging van een onderzoek op basis van een multiple-regressiemodel. Aan de hand van een casus over leiderschapsstijlen en burn-out kunt u nogmaals oefenen met het type analyse dat van u gevraagd wordt bij de eindopdracht (i.e., factoranalyse en multiple-regressieanalyse). Aan de hand van een voorbeeldartikel wordt de globale structuur van een empirisch onderzoeksartikel besproken. Hierbij komen ook de APAreferentierichtlijnen aan de orde. In thema 4 wordt u gevraagd de zogenoemde ‘huiswerkopdracht’ te maken. Hierbij wordt getoetst of u voldoende bent toegerust om de analyses van de eindopdracht uit te voeren en adequaat te interpreteren (e.g., factoranalyse en multiple-regressieanalyse). Als u de huiswerkopdracht met een voldoende hebt afgerond, kunt u beginnen met de eindopdracht. Thema 5 behelst de eindopdracht. U formuleert een eigen (causale) onderzoeksvraag (cf. multiple-regressiemodel) en schrijft hierover een individueel verslag in de vorm van een empirisch APA-onderzoeksartikel.

31

Grondslagen van de psychologie: filosofie


Deze cursus heeft vooral zo’n lange titel gekregen om goed laten zien wat de cursus niet is, en wat hij wel is. Ten eerste is het geen filosofiecursus pur sang. Hij is niet bedoeld om het filosoferen als methode onder de knie te krijgen. In deze cursus bestudeert u de filosofie als de grondslag voor de psychologie als wetenschap. Robert Pirsig gebruikte ooit het mooie onderscheid tussen filosofie en filosofologie om dit verschil goed duidelijk te maken: de filosoof filosofeert, de filosofoloog bestudeert de denkbeelden van de filosoof, meestal vanuit historisch perspectief. Vergelijk het met het onderscheid tussen kunst en kunstgeschiedenis. Kunstgeschiedenis is geen kunst, maar gaat over kunst. Op diezelfde manier gaat deze cursus over filosofie: we bestuderen de geschiedenis van de filosofie en bekijken wat we daar van kunnen leren. Ten tweede blijkt uit de titel dat dit een cursus is voor en door psychologen. We pretenderen geen filosofen te zijn die wat te zeggen hebben over de psychologie. We zijn psychologen en proberen vanuit dat perspectief lering te trekken uit de filosofie. De kritische reflectie op het wetenschappelijk bedrijf die zij biedt, wordt dus met name toegespitst op de sociale wetenschappen en in het bijzonder de psychologie. Hoe kan de mens tot kennis komen over de wereld? Wat is wetenschap? Waarin onderscheidt de psycholoog zich van andere wetenschappers? Deze wisselwerking tussen psychologie en wetenschapsfilosofie is overigens een mes dat aan twee kanten snijdt. Immers, de psycholoog bestudeert de mens en wetenschappers zijn net mensen. Als de psycholoog dus iets zegt over het vermogen van mensen om de wereld te zien, dan zegt dat ook iets over de beperkingen van de wetenschap, wat op zijn beurt weer implicaties heeft voor de manier waarop de filosoof het wetenschappelijk bedrijf modelleert.

Leerdoelen Het doel van deze cursus is dat u de belangrijkste posities in de wetenschapsfilosofie leert hanteren. Daartoe wordt het klassieke probleem van kennisvergaring vanuit al die posities geanalyseerd, zodat duidelijk wordt dat aan elke benadering voor- en nadelen kleven. Hieruit leert u dat de oplossing van dergelijke discussies niet ligt in de logische uitkomst van een puzzel, maar in een goed beargumenteerde stellingname die met overtuiging wordt verdedigd, maar ook met zelfreflectie wordt gerelativeerd. Aan het

32

eind van deze cursus bent u dan ook in staat om uw eigen positie ten aanzien van het wetenschappelijk bedrijf coherent te verwoorden in een kritisch, goed onderbouwd betoog.

Voorkennis Vanwege het Engelstalige tekstboek is passieve kennis van de Engelse taal gewenst.

Docent Dhr. drs. J. Eshuis. www.ou.nl/studieaanbod/S37211

Onderwijswetenschap

Leren en ontwikkeling

Deze cursus heeft inschrijfeisen

Deze cursus heeft inschrijfeisen


Iedereen is ervaringsdeskundige als het gaat om het onderwijs. Ook na de school blijven we geïnformeerd over wat zich in het onderwijs afspeelt. Bijna iedere dag vernemen we via de media wel iets dat betrekking heeft op het onderwijs: de problematiek van voortijdige schooluitval, klassen die overgaan op het gebruik van tablets; het predicaat Excellente school, dreigende tekorten aan technisch geschoolden, enzovoorts. Het onderwijs is een veelzijdig thema dat vanuit veel verschillende invalshoeken bestudeerd kan worden, zoals het onderwijssysteem, de structurering van de leerstof, de rol van de docent. Daarnaast wordt de kennisontwikkeling over het onderwijs gevoed vanuit verschillende wetenschappelijke disciplines, zoals de psychologie, de sociologie, de pedagogiek, de organisatiekunde, de informatica. Al met al een caleidoscopisch geheel van invalshoeken en disciplines. De cursus Onderwijswetenschap biedt een gedegen en actueel overzicht van de stand van zaken in de onderwijskunde en is vooral gericht op kennis en inzicht. De cursus is opgebouwd rondom acht thema’s: - Een onderwijskundig referentiekader. - Van een behavioristische visie op leren naar het ontwerpen van instructie. - Van een cognitivistische visie op leren naar het ontwerpen van instructie. - Van een constructivistische visie op leren naar het ontwerpen van instructie. - Hogere orde denkvaardigheden: metacognitie en probleemoplossen. - Ontwerpen van onderwijs. - Curriculumtheorie. - Evaluatie.


Wat is leren? Wat is de relatie tussen kennis en leren? Welke opvattingen en inzichten bestaan hierover? Hoe kan leren worden bevorderd? Dat zijn de vragen die in deze cursus centraal staan. De cursus Leren en ontwikkeling gaat uitvoerig in op deze vragen. De cursus is met name gericht op hen die te maken hebben met het ontwikkelen van leermaterialen en het doceren/trainen van leerlingen en cursisten. De cursus is opgebouwd rondom thema’s. Bij elkaar geven de thema’s een gedegen overzicht van de stand van zaken in de leerpsychologie. Bij ieder thema wordt een link gelegd naar de mogelijke consequenties voor het vormgeven van het onderwijs. Het eerste thema gaat in op de hoofdstromingen in de kennisfilosofie. Ook komt de relatie tussen opvattingen over kennis en opvattingen over leren aan bod. Het behaviorisme als leertheorie komt in thema 2 aan de orde. Aspecten van de cognitieve leerpsychologie komen aan de orde in thema 3 (informatieverwerking, geheugen), thema 4 waarin twee verschillende visies op de ontwikkeling van schemata aan de orde komen (schematheorie en betekenisvol leren) en in thema 5 (leren in alledaagse situaties). Een kennismaking met het werk van belangrijke ontwikkelingspsychologen staat centraal in de thema’s 6 (Piaget) en 7 (Bruner en Vygotsky). Motivatie, attributieprocessen en de sturing van de lerende van het eigen leerproces zijn factoren die essentieel zijn voor de kwaliteit en de uitkomsten van het leren. Dit onderwerp staat centraal in thema 9. Hoe kun je nu op basis van de inzichten uit leertheorieën aantrekkelijk en effectief onderwijs maken? Dat is de vraag die door de wetenschapper Gagné is onderzocht. In thema 10 komt zijn werk aan de orde. Momenteel is er veel aandacht voor het constructivisme, een opvatting over leren die met name voortkomt uit kritiek op de cognitieve leerpsychologie. In het laatste thema maakt u kennis met deze opvatting.

Voorkennis Er is geen speciale voorkennis vereist.

Docenten Dhr. D. van Amersfoort MSc, mw. prof. dr. M. Vermeulen, dhr. J. Jansen in de Wal, mw. B. Schreurs MSc, dhr. prof. dr. T. Bastiaens en dhr. dr. H. Spoelstra.

Voorkennis Kennis op het niveau van de cursus Onderwijswetenschap (O17321) wordt verondersteld. In Leren en Ontwikkeling wordt gebruik gemaakt van een Engelstalig studieboek en een Nederlandstalig elektronisch werkboek.

Docenten www.ou.nl/studieaanbod/O17321

Dhr. D. van Amersfoort MSc, dhr. J. Jansen in de Wal, mw. prof. dr. M. Vermeulen, mw. B. Schreurs MSc dhr. prof. dr. T. Bastiaens en dhr. dr. H. Spoelstra. www.ou.nl/studieaanbod/O18321 33

Master Onderwijswetenschappen uitlopend Visies op onderwijswetenschappen

Ontwerpen van leersituaties: theoretische kaders


Visies op onderwijswetenschappen is een oriëntatie op het domein Onderwijswetenschappen als wetenschappelijke discipline. U maakt kennis met visies, verschillende gezichtpunten en perspectieven die zich in de onderwijswetenschappen hebben ontwikkeld. U verdiept zich in een actueel onderzoeksthema waarop de onderwijswetenschappen zich toeleggen en dat relevant is voor u als docent en onderwijswetenschapper. U bestudeert o.a. authentieke onderzoeksliteratuur en toetst uw persoonlijke opvattingen aan de theorie.

Voorkennis Passieve kennis van het Engels (t.b.v. lezen en analyseren van wetenschappelijke artikelen in het Engels) is noodzakelijk.


Docenten Mw. dr. O. Firssova, dhr. prof. dr. R. Martens, mw. dr. F. Nijland, dhr. dr. H. Hummel, mw. dr. J. Janssen, mw. P. Reijners MSc en dhr. dr. G. Camp.

Cursuscode: O21421 Studiepunten: 1 module

De cursus bestaat uit vijf studietaken. In de eerste studietaak kunt u uw kennis van conventies van wetenschappelijk schrijven opfrissen. In de tweede studietaak staan de begripsbepaling en de afbakening van de kaders van de cursus centraal. In de vervolgtaken verdiept u zich in de drie belangrijkste leertheoretische stromingen, behaviorisme, cognitivisme en constructivisme en de instructieprincipes gebaseerd op de verschillende theorieën. De invalshoek is de relatie tussen de leertheoretische uitgangspunten en de praktijk van het ontwerpen, inrichten en verzorgen van instructie. Een aparte studietaak leidt u in de beginselen van wetenschappelijk observeren. U bereidt zich voor op een observatie van een onderwijssituatie in de praktijk, voert een dergelijke observatie uit en analyseert uw waarnemingen door de bril van leer- en instructietheorie. U verwerkt uw bevindingen in een verslag in de vorm van een beperkt wetenschappelijk artikel.

Voorkennis Leerpsychologische kennis op het niveau van de cursus Onderwijswetenschap (O17321), Leren en ontwikkeling (O18321) en kennis van het onderwijskundig referentiekader op het niveau van de cursus Visies op onderwijswetenschappen (O50411) wordt verondersteld.

Ingangseisen www.ou.nl/studieaanbod/O50411

Deze mastercursus staat enkel open voor studenten die formeel zijn toegelaten tot de masteropleiding Onderwijswetenschappen.

Docenten Mw. dr. O. Firssova, dhr. dr. H. Hummel., mw. dr. F. Nijland, mw. dr. J. Janssen, dhr. prof. dr. R. Martens, mw. P. Reijners MSc en dhr. dr. G. Camp. www.ou.nl/studieaanbod/O21421

Deze twee cursussen kunnen tezamen ingebracht worden in de master (begeleid) voor de cursus OM0003 Onderwijswetenschapen: de basis. 34

Methoden en strategieën voor onderwijsontwerpen

Ontwerpen van onderwijs en opleidingen


Leren kan toevallig plaatsvinden zonder instructie, maar instructie zelf is nooit toevallig; instructie is doelbewust en op voorhand gepland. Hoewel deze planning in de praktijk dikwijls ad hoc van les tot les gebeurt, is de effectiviteit van instructie toch sterk afhankelijk van een al of niet systematische planning. De planning van instructie wordt aangeduid als ‘instructional design’. ‘Instructional design’ als ‘proces’ omvat het bedenken, ontwikkelen, implementeren en evalueren van effectieve onderwijsleersituaties die de lerende ondersteunen bij het verwerven van vooropgestelde leerdoelen. Doel van de instructie is het leerproces te ondersteunen en op die wijze de best mogelijke oplossing te realiseren, rekening houdend met de doelgroep, de leertaak en de context. In de cursus wordt uitdrukkelijk aandacht besteed aan het totale ontwerpproces en de onderlinge relaties tussen de verschillende fasen van het ontwerpproces. Centraal in de cursus staat het zelfstandig uitvoeren van de verschillende stappen bij het realiseren van een concreet ontwerp. U kiest zelf een thema uit (bij voorkeur uit uw eigen werk- of leefomgeving) en na goedkeuring ervan door de docent gaat u aan de hand van een zevental studietaken het ontwerp daadwerkelijk maken.

Voorkennis Leerpsychologische kennis op het niveau van de cursus Leren en ontwikkeling (O18321) wordt verondersteld. Ook wordt elementaire kennis over instructie op het niveau van de cursus Ontwerpen van leersituaties: theoretische kaders (O21421) van u verwacht.


In de praktijk worden veel verschillende methodieken en benaderingen gehanteerd voor het ontwerpen van onderwijs. In deze cursus concentreren wij ons echter op één ontwerpmethode, namelijk het door Van Merriënboer ontwikkelde Vier-Componenten Instructie-Ontwerpmodel, veelal afgekort als 4C-ID-model. Dit model wordt internationaal erkend als één van de beste ontwerpmodellen die momenteel beschikbaar zijn. Het model biedt handreikingen voor het ontwerpen van instructie waarin het verwerven van complexe vaardigheden centraal staat. De cursus bevat een aantal studietaken. U werkt in deze studietaken aan het stapsgewijs realiseren van een instructie-ontwerp voor een zelfgekozen instructieprobleem dat geschikt is voor het 4C-ID model. U maakt een aantal tussenrapportages waar uw docent feedback op geeft. De cursus wordt getentamineerd door middel van een rapport dat u gedurende de cursus maakt.

Voorkennis In deze cursus wordt ervan uitgegaan dat u kennis heeft van instructie-ontwerpmodellen en onderwijsleertheorieën. Kennis op het niveau van de cursussen Ontwerpen van leersituaties: theoretische kaders (O21421) en Methoden en strategieën voor onderwijsontwerpen (O22421) wordt verondersteld.

Ingangseisen Deze mastercursus staat enkel open voor studenten die formeel zijn toegelaten tot de masteropleiding Onderwijswetenschappen.

Ingangseisen

Docenten

Deze mastercursus staat enkel open voor studenten die formeel zijn toegelaten tot de masteropleiding.

Dhr. dr. P. van Rosmalen, dhr. dr. R. Nadolski, dhr. dr. H. Hummel, mw. dr. E. Rusman en mw. dr. K. Rajagopal.

Docent Dhr. dr. G. Moerkerke, dhr. dr. J. van Strien en mw. dr. M. Bitter.

www.ou.nl/studieaanbod/O23421


Deze twee cursussen kunnen tezamen ingebracht worden in de master (begeleid) voor de cursus OM0103 Ontwerpen van onderwijs. 35

Onderwijsonderzoek: methodologie

Gereviseerd


Deze cursus geeft een systematisch overzicht van wetenschappelijke methoden in onderwijsonderzoek. Zowel kwantitatieve als kwalitatieve onderzoeksmethoden komen aan bod. De fundamentele stappen in het onderzoeksproces worden besproken aan de hand van concrete voorbeelden. Voorbeeldscripts, praktische richtlijnen en checklists met nuttige informatie voor onderzoekers worden aangereikt die u helpen bij het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek. Door heel concreet te beschrijven hoe een beginnende wetenschapper een onderzoek ontwerpt en uitvoert wordt u een realistisch perspectief aangeboden en krijgt u inzicht in de praktische kanten van het doen van onderzoek. Aan de hand van praktische opdrachten die u, soms samen met uw medestudenten, soms alleen, uitvoert maakt u zich de stof eigen.

Voorkennis Kennis op het niveau van de cursussen Onderzoekspracticum onderwijskundig onderzoek (O34221), Onderzoekspracticum kwantitatieve dataanalyse (S13131), Onderzoekspracticum psychologisch experiment (S05271), Onderzoekspracticum literatuurstudie (S22231) of Informatievaardigheden voor sociale wetenschappers (O40311) en Onderzoekspracticum psychologisch survey (S04241) wordt verondersteld.


Docenten Leerdoelen Na het volgen van deze cursus kunt u: - de kenmerken van kwantitatief en kwalitatief onderzoek benoemen en onderscheiden; - de verschillende onderzoeksmethoden onderscheiden; - de kenmerken van de verschillende onderzoeksmethoden beschrijven; - de verschillende types van de verschillende onderzoeksmethode onderscheiden; - de stappen beschrijven die genomen tijdens de verschillende onderzoeksmethoden; - criteria beschrijven waarop de verschillende onderzoeksmethoden beoordeeld worden; - beschrijven welke ethische issues kunnen optreden bij het doen van onderzoek; - een verantwoorde keuze maken voor een concrete onderzoeksmethode; - een beargumenteerde opzet maken voor een concreet onderzoek; - een onderzoeksopzet kritisch evalueren; - in een app (over instrumenten voor praktijkonderzoek) opzoeken welke instrumenten er zijn voor verschillende onderzoeksmethoden; - informatie uit een app (over instrumenten voor praktijkonderzoek) vergelijken en samenvoegen met de informatie uit het handboek.

Mw. dr. C. Meijs, mw. I. van der Wurff MSc en mw. drs. J. Neroni. www.ou.nl/studieaanbod/O27421

Deze cursus en O30421 Onderzoeksmethoden voor onderwijsontwerp kunnen tezamen ingebracht worden in de master (begeleid) voor de cursus OM0203 Methoden voor onderwijsonderzoek. 36

Onderzoeksmethoden voor onderwijsontwerp

Trends en ontwikkelingen in onderwijswetenschappen


In deze cursus maakt u kennis met Educational Design Research (EDR) als onderzoeksbenadering voor onderwijsonderzoek en het debat dat onderwijsonderzoekers voeren over de methodologie die gebruikt kan worden om onderzoek zo passend mogelijk te maken voor het proces van onderwijsontwerp. De cursus bestaat uit vijf studietaken. Om inzicht te krijgen in EDR en het debat bestudeert u (Engelstalige) artikelen die de argumenten van het debat weergeven en artikelen waarin verslag wordt gedaan van onderzoek waarin EDR centraal staat. Daarnaast verwerft u de vaardigheid om, uitgaande van een onderzoeksvraag, een passend design op te stellen. Aan het eind van de cursus bent u in staat om een bestaand onderzoek te beoordelen en kritisch te evalueren op wetenschappelijke waarde en bruikbaarheid, kunt u aanbevelingen ter verbetering van het onderzoek geven en suggesties voor vervolgonderzoek doen. U rondt de cursus af middels het geven van een duidelijke, goed gestructureerde presentatie die wordt beoordeeld op basis van uw kennis van en inzicht in EDR en het wetenschappelijk debat. Ook uw presentatievaardigheden, zoals de structuur van uw presentatie, de wijze waarop u vragen beantwoordt en het gebruik van audiovisuele middelen (PowerPoint), zullen meetellen in de uiteindelijke beoordeling.


De opleiding Onderwijswetenschappen organiseert jaarlijks twee miniconferenties. De inhoud van de conferenties zal telkens verschillen. Van een conferentiedeelnemer wordt echter verwacht dat die in het thema van de conferentie ingevoerd is. Daarom wordt u ter voorbereiding op de miniconferentie altijd een opdracht en een aantal basisbronnen aangeboden. Op de miniconferenties komt u in aanraking met een verscheidenheid aan thema’s en kunt u een grote inhoudelijke bagage opbouwen die tijdens en na de opleiding goed van pas komt. Over thema’s en data van komende miniconferenties wordt u geïnformeerd via Modulair, E-schrift en via de cursussite in OpenU.nl. U betaalt €90 extra voor deze cursus als bijdrage voor de lunches en de gastsprekers.

Voorkennis Aanbevolen wordt om een of enkele miniconferenties te bezoeken voorafgaand aan de inschrijving voor de cursus. Kennis over het onderwijs- en opleidingsveld op het niveau van de cursus Onderwijswetenschap (O17321) en kennis m.b.t. academisch schrijven op het niveau van de cursus Visies op onderwijswetenschappen (O50411) wordt verondersteld.

Ingangseisen Voorkennis Kennis op het niveau van de cursussen Onderzoekspracticum kwantitatieve data-analyse (S13131), Onderzoekspracticum literatuurstudie (S22231) of Informatievaardigheden voor sociale wetenschappers (O40311), Onderzoekspracticum psychologische survey (S04241), en Onderzoekspracticum onderwijskundig onderzoek (O34221) wordt verondersteld. Bij eventuele deficiënties raden wij u aan de inhoud van deze cursussen (nogmaals) te raadplegen.

Inschrijven is alleen mogelijk voor opleidingsstudenten die formeel zijn toegelaten tot de masteropleiding Onderwijswetenschappen.

Docenten Mw. dr. H. Jarodzka, dhr. prof. dr. M. de Laat, mw. dr. F. Prinsen, dhr. drs. J. Gijselaers, dhr. dr. H. Hermans en mw. M. Scheffel MSc. www.ou.nl/studieaanbod/O31421


Docenten Mw. dr. J. Boon, dhr. dr. A. Evers en dhr. drs. J. Walhout. www.ou.nl/studieaanbod/O30421

37

Kwaliteit van onderwijs

Kwaliteit van toetsen en beoordelen in onderwijs en opleiding


Onderwijskwaliteit is een topic dat op dit ogenblik sterk in de belangstelling staat, zowel nationaal als internationaal. Deze cursus is bedoeld voor iedereen die met onderwijsontwerp, -uitvoering en evaluatie te maken heeft: onderwijsmanagers, onderwijsgevenden, kwaliteitsmanagers en onderwijsondersteuners. De cursus is opgebouwd uit een aantal studietaken. In de cursus maakt u kennis met het begrip kwaliteit en kwaliteit van onderwijs. U onderzoekt verschillende visies hierop en bekijkt kwaliteit vanuit het standpunt van de verschillende betrokkenen bij het onderwijs; u verdiept zich ook in een aantal modellen voor kwaliteit zoals die ook voor het bedrijfsleven ontwikkeld zijn. Aan de orde komen begrippen zoals onderwijseffectiviteit, externe kwaliteitscontrole en interne kwaliteitszorg. In de cursus wordt tevens aandacht besteed aan kwaliteit van e-learning.

Voorkennis Kennis over het ontwerpen van onderwijs vergelijkbaar met het niveau van de cursus Methoden en strategieën voor onderwijsontwerpen (O22421); kennis van methoden en technieken van sociaal-wetenschappelijk onderzoek.

Ingangseisen Deze mastercursus staat enkel open voor studenten die formeel zijn toegelaten tot de masteropleiding Onderwijswetenschappen of voor studenten die voor 1 september 2014 al voor een andere cursus binnen de masteropleiding Onderwijswetenschappen hebben ingeschreven. Informeer in ieder geval vóór inschrijven bij de onderwijsadviseur of u aan de voorwaarden voldoet.

Docenten Mw. dr. J. Boon, dhr. dr. A. Evers en dhr. dr. C. Stracke.


De cursus is opgebouwd uit vijf studietaken. In elke studietaak ontwikkelt u uw kennis en vaardigheden ten aanzien kwalitatief goed toetsen en beoordelen. Halverwege de cursus maakt u op uw eigen studieplek een digitale kennistoets om inzicht te krijgen in uw basiskennis over toetsen. De eindopdracht is een ontwerpopdracht waarin u de kennis en vaardigheden die u in de cursus verworven heeft gebruikt om te komen tot een voor uw eigen praktijk zinvol product, zoals een aanpassing van uw toetsbeleid of een bijgestelde beoordelingssystematiek. In de cursus maakt u kennis met begrippen, die betrekking hebben op het optimaliseren van de kwaliteit van toetsing in het onderwijs. U leert de functies van toetsen in onderwijs en opleidingen kennen en begrijpt hoe formatief en summatief toetsen ingezet kunnen worden in een toetsprogramma. U leert wat een toetsprogramma is en aan welke kwaliteitseisen deze kan/zou moeten voldoen. Op basis daarvan kunt u een toetsprogramma beschrijven, analyseren en met verbetervoorstellen komen. U leert wat de toetscyclus is en kunt na deze cursus alle stappen uit deze cyclus uitvoeren en toelichten. U leert verschillende toetsen itemvormen met hun kwaliteitskenmerken kennen, gerelateerd aan te behalen leerdoelen. U leert wat een beoordelingsrubriek is en hoe deze ingezet kan worden in het onderwijs ter bevordering van de kwaliteit van leren en beoordelen. Ten slotte leert u verschillende vormen van feedback kennen en begrijpen hoe feedback bijdraagt aan het leren. De cursus is gericht op kennisverwerving (feiten, concepten en procedures) en op het toepassen van deze kennis bij het verhogen van toetskwaliteit in uw eigen praktijk.

Voorkennis Kennis over het ontwerpen van onderwijs vergelijkbaar met het niveau van de schakelcursus Leren en ontwikkeling (O18321) is wenselijk. Er wordt in de cursus verondersteld dat u bekend bent met methoden en technieken van sociaal-wetenschappelijk onderzoek.


Docenten Mw. dr. D. Joosten-ten Brinke, dhr. dr. J. van Strien en dhr. dr. G. Moerkerke. www.ou.nl/studieaanbod/O47411

38

Digitale media en leren


Digitale media omvatten gedigitaliseerde inhoud (tekst, beeld, geluid, video) die via het internet en computernetwerken verspreid en uitgeleverd kan worden (o.a. computers, smartphones, tablets). Bij het gebruik van digitale media staat de onderlinge samenhang van inhoud, (leer)netwerken, en afspeelapparatuur centraal (bijvoorbeeld via ELO’s, Personal Learning Environments en Social Media). In deze cursus beziet u de mogelijkheden van digitale media voor leren. Het gaat hierbij om leren waarbij digitale media een wezenlijk aandeel hebben in de vormgeving en ondersteuning van het leren. U kunt bijvoorbeeld denken aan toepassingen binnen vier samenhangende thema’s: (1) non-formele leeromgevingen, (2) formele leeromgevingen, (3) mobiel leren, en (4) serious gaming. U krijgt daarbij handvaten om toepassingen van digitale media voor leren kritisch te analyseren en zelf een toepassing te ontwikkelen. De cursus bestaat uit een aantal studietaken waarin u kennis maakt met gebruik van digitale media voor leren en met een aantal methodieken en gereedschappen, waarmee u toepassingen van digitale media voor het vormgeven en ondersteunen van onderwijsleerprocessen leert te analyseren. U oriënteert zich bijvoorbeeld op de actuele literatuur en verwerft theoretische kennis op het brede terrein van het gebruik van digitale media voor leren. Daarnaast onderzoekt u één of meerdere toepassingen van digitale media voor leren op verbetermogelijkheden. Ten slotte werkt u aan een ontwerptaak binnen één van de thema’s waarbij u een (her)ontwerp van een stukje onderwijs realiseert met behulp van het verstrekte gereedschap. In een ontwerpverslag beargumenteert u de gemaakte keuzes, reflecteert u op deze ontwerpervaring en beschrijft het resultaat. U presenteert het ontwerp aan de docenten en medestudenten in de virtuele klas. Het gerealiseerde en toegelichte onderwijsontwerp is de tentamenverplichting. Daarnaast dient u als bijzondere verplichting voor de formele afronding bij deze cursus een viertal blogposts te schrijven, en dient u een virtuele klas met een ontwerppresentatie van een medestudent bij te wonen.

niveau van de cursus Ontwerpen van leersituaties: theoretische kaders (O21421) en de schakelcursus Leren en ontwikkeling (O18321) wordt verondersteld. Aangezien een deel van het materiaal in het Engels is, is passieve kennis van het Engels gewenst.

Ingangseisen Deze mastercursus staat enkel open voor studenten die formeel zijn toegelaten tot de masteropleiding Onderwijswetenschappen of voor studenten die voor 1 september 2014 al voor een andere cursus binnen de masteropleiding Onderwijswetenschappen hebben ingeschreven. Informeer in ieder geval vóór inschrijven bij de onderwijsadviseur of u aan de voorwaarden voldoet.

Docenten Dhr. dr. R. Nadolski, dhr. dr. H. Spoelstra, dhr. dr. S. Ternier, dhr. prof. dr. M. Kalz, dhr. dr. H. Drachsler, dhr. prof, dr. W. Westera, dhr. prof. dr. P. Sloep en dhr. prof. dr. M. Specht. www.ou.nl/studieaanbod/O28431

Voorkennis Kennis en ervaring met het ontwerpen van instructie is gewenst, evenals inzicht in leertheorieën. Kennis op het

39

Capita selecta onderwijswetenschappen 1 en 2

Het ontwerpen van een onderzoek; masterthesis

Cursuscode: O43411 Cursuscode: O44411 Studiepunten: 4,3 EC

Voor u kunt inschrijven moet u bij de examinator een aanmeldingsformulier Capita selecta indienen. In uw aanmelding geeft u beknopt de inhoud en de wetenschappelijke en/of praktische relevantie van uw Capita selecta weer en maakt u een keuze voor het soort Capita selecta die u wilt volgen (Literatuuronderzoek, Project, of Stage). Bovendien geeft u een inschatting van de verwachte tijdbesteding en kunt u een voorstel doen voor inhoudelijke begeleiding. Op basis van uw voorstel beoordeelt de examinator of u wordt toegelaten tot de Capita selecta. Na toelating kunt u zich formeel inschrijven. Deze cursus kan eventueel gecombineerd worden met O44411 Capita selecta 2, als uw idee voor invulling te omvangrijk is.

Ingangseisen Deze mastercursus staat enkel open voor studenten die formeel zijn toegelaten tot de masteropleiding Onderwijswetenschappen. Inschrijven is slechts mogelijk nadat de examinator heeft ingestemd met de inhoud en de aard van de door een student voorgestelde invulling van de module. Zie openu.nl/web/o43411. Ook dient het Gemeenschappelijk deel met uitzondering van de cursus O31421 Trends en ontwikkelingen in onderwijswetenschappen afgerond te zijn alvorens u kunt inschrijven voor deze cursus.

Docenten Dhr. dr. ir. K. Kreijns, dhr. prof. dr. P. Kirschner, dhr. prof. dr. R. Martens, dhr. prof. dr. M. Specht en mw. prof. dr. E. Boshuizen.

Examinator mw. dr. R. de Groot, bereikbaar via [email protected]. www.ou.nl/studieaanbod/O43411 www.ou.nl/studieaanbod/O44411


De masteropleiding Onderwijswetenschappen sluit u af met een wetenschappelijk onderzoek. Bij het schrijven van een thesis dient u met een grote mate van zelfstandigheid een relevant onderwerp te kiezen, hierover een vraagstelling en onderzoeksvragen te formuleren, onderzoek te doen om de gestelde vragen te beantwoorden en schriftelijk verslag te doen van het gehele onderzoek. Om binnen de beschikbare tijd de thesis tot een goed einde te brengen, is het van belang dat u vanaf het begin planmatig en gestructureerd te werk gaat. U dient dan ook te beginnen met het schrijven van een onderzoeksvoorstel. Deze eerste module van het afstudeertraject geeft u daartoe de nodige ondersteuning. Met behulp van deze module stelt u op systematische en gestructureerde wijze een onderzoeksvoorstel op dat u vervolgens, na goedkeuring door uw docent, zult gebruiken als leidraad bij het daadwerkelijk uitvoeren en rapporteren van uw onderzoek (zie module Masterthesis O33417). Deze module bestaat uit opdrachten die u via OpenU.nl worden aangeboden. Door de verschillende opdrachten leert u aan welke methodologische eis en een onderzoeksvoorstel moet voldoen. Wij raden u aan dat u voor het opslaan van bibliografische gegevens gebruik maakt van het softwarepakket Endnote dat u gratis kunt downloaden (zie OpenU.nl).

Ingangseisen Inschrijven is alleen mogelijk voor opleidingsstudenten die zijn toegelaten tot de masteropleiding Onderwijswetenschappen. Wilt u met deze module beginnen, dan is het vereist dat u zes cursussen uit de masteropleiding Onderwijswetenschappen, met goed gevolg heeft afgerond. Indien u, gezien uw vooropleiding verplicht bent een schakelprogramma te volgen, dan dient u dit voor aanvang van deze module met goed gevolg te hebben afgerond.

Docent Dhr. dr. ir. K. Kreijns, dhr. prof. dr. P. Kirschner, dhr. prof. dr. R. Martens, dhr. prof. dr. M. Specht, mw. prof. dr. E. Boshuizen en mw. dr. R. de Groot. www.ou.nl/studieaanbod/O32441

40

Masterthesis


Naast aandacht voor onderzoeks- en schrijfvaardigheden wordt systematisch aandacht besteed aan uw ‘meta’denken en -handelen. Zo veronderstelt wetenschapsbeoefening een eigen ethiek en impliceert het een eigen schrijfstijl. Proces-, tijds- en zelfmanagement zijn van groot belang bij het uitvoeren van een project met de omvang van een thesis. Meermaals wordt van u dan ook verwacht expliciet te reflecteren en uw handelen bij te sturen. Het maken van een thesis is een cyclisch proces waarin u steeds onderdelen van het proces van opzoeken-analyseren-verwerken-schrijven zult hernemen. Een deel van het proces dat u al doorliep bij het maken van uw onderzoeksvoorstel wordt zo uitgediept. U krijgt de theoretische schrijfkaders waaraan een thesis moet voldoen. Uw literatuuronderzoek wordt nu zeer gericht en beoogt het aanscherpen van onderzoeksvragen en formuleren, of eventueel verfijnen, van de hypothesen. Op basis hiervan wordt ook uw onderzoeksdesign aangescherpt en zult u gekozen onderzoeksinstrumenten kritisch bekijken en eventueel aanpassen. Soms moet u zelf een instrument ontwerpen. Ook dat instrument moet aan kwaliteitseisen voldoen. Ondertussen maakt u een aanvang met het schrijven van een eerste versie van de theoretische onderbouwing van uw thesis. In het volgend deel van uw afstudeertraject wordt u begeleid bij de organisatie, uitvoering en verwerking van uw onderzoek. Na het uitschrijven van een conceptversie van het onderzoeksonderdeel komt opnieuw een fase van confrontatie met literatuurgegevens. In welke mate liggen uw resultaten in lijn met andere onderzoeksgegevens? Welke zijn de sterkten en zwakten van uw onderzoek? Wat zijn de implementaties van uw onderzoeksresultaten? Kortom, dan bent u toe aan de fase van discussie en integratie. Gelijktijdig werkt u eerdere conceptversies van al uitgeschreven onderdelen bij. Tot slot komt de afrondingsfase waarin u inhoudelijk en qua stijl, taal en vormgeving, alle puntjes op de ‘i’ zet. Bij het maken van uw thesis wordt u inhoudelijk en procesmatig ondersteund door uw docent.

Ingangseisen Inschrijven is alleen mogelijk voor opleidingsstudenten die formeel zijn toegelaten tot de masteropleiding Onderwijswetenschappen. Vóór inschrijving dient u de cursus Het ontwerpen van een onderzoek; masterthesis (O32441) te hebben afgerond.

Docenten Dhr. prof. dr. M. Specht, dhr. prof. dr. P. Kirschner, dhr. prof. dr. R. Martens, mw. prof. dr. E. Boshuizen en mw. dr. R. de Groot. www.ou.nl/studieaanbod/O33417

41

Voor studenten Opleidingscommissie De Opleidingscommissie (OC-OW) bestaat uit studenten en medewerkers. De commissie heeft als wettelijke taak advies uit te brengen over de Onderwijs- en examenregeling van de masteropleiding. Verder beoordeelt de FOC jaarlijks de uitvoering van die regeling en geeft ze gevraagd en ongevraagd advies over de opleiding. De leden zijn: Mw. dr. Jo Boon, wp-lid, voorzitter Mw. dr. Renate de Groot, wp-lid Mw. dr. José Janssen, wp-lid Mw. Margriet van Iersel, studentlid Mw. Ottelien Rikhof, studentlid Mw. Debora Weerlink, studentlid Mw. Daniëlle Berger, studentlid Dhr. Zyxcban Wolf, studentlid Mw. Marion Timmermans, ambtelijk secretaris. Wanneer u in contact wilt komen met de Opleidingscommissie van de masteropleiding Onderwijswetenschappen kan dat via [email protected]. De verslagen van de FOC zijn te vinden op http://portal. ou.nl/web/studenten-olw/commissies.

Studentenraad De Studentenraad (SR) is de officiële vertegenwoordiging van alle studenten waar het gaat om de medezeggenschap. De SR bestaat uit negen studentleden en kent een zittingsperiode van twee jaar. De formele gesprekspartner van de SR is het College van bestuur, doorgaans de rector magnificus. Maar de SR praat ook, informerend of toetsend, met decanen en de Raad van toezicht. De formele inspraak van de SR is wettelijk vastgelegd in de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW). Concreet houdt dit in het uitbrengen van (gevraagd of ongevraagd) advies over onderwerpen zoals het collegegeld, de elektronische leeromgeving, het onderwijsmodel of de naamsbekendheid. Een zwaardere bevoegdheid is het instemmingsrecht dat de SR, binnen de zogeheten Gezamenlijke Vergadering (GV), deelt met de Ondernemingsraad. Dit betreft het instellingsplan, de kwaliteitszorg en het bestuurs- en beheersreglement. Waar de zogeheten Facultaire Opleidingscommissies adviesrecht hebben inzake de Onderwijs- en examenregeling (OER), heeft de GV instemmingsrecht inzake de meer overkoepelende onderdelen van die OER – denk aan tentaminering, studievoortgang en begeleiding. De SR vertegenwoordigt zowel Nederlandse als Vlaamse studentenbelangen. De maandelijkse vergaderingen kunnen als toehoorder worden bijgewoond. Aanmelden op [email protected] (T 045 - 576 2737/ 045 - 576 2215)

42

Alumni en promoveren De Open Universiteit wil naast bachelor- en masterstudenten ook promovendi aan zich binden. Zowel promovendi die bij de Open Universiteit werken (aio’s en andere medewerkers), als buitenpromovendi, die bijvoorbeeld parttime promoveren naast hun werk, kunnen bij de Open Universiteit een promotietraject afleggen. De Graduate School van de Open Universiteit biedt (buiten)promovendi een inspirerende omgeving en faciliteiten om intern en ‘op afstand’ binnen de gestelde tijd te kunnen promoveren. Inhoudelijke begeleiding van (buiten)promovendi vindt plaats door de faculteiten van de Open Universiteit.

Wat doet de Graduate School De Graduate School is een thuishaven voor (buiten)promovendi, hun promotores en begeleiders. De Graduate School informeert aankomende promovendi, faciliteert promovendi en biedt hen toegang tot de online promovendi-community. Voorbeelden van deze faciliteiten zijn gebruikmaking van de digitale bibliotheekvoorzieningen en individuele begeleiding bij het maken van een onderzoeksvoorstel. Ook organiseert de Graduate School een jaarlijkse PhDdag voor al haar promovendi. Voor interne en externe promovendi die formeel tot een promotietraject zijn toegelaten biedt de Graduate School additioneel bijvoorbeeld gratis toegang tot enkele basiscursussen die relevant zijn voor promovendi, zoals academic writing en academic presenting, dat in samenspraak met de faculteit kan worden ingevuld. Daarnaast is de Graduate School een communicatie- en ontmoetingsplatform voor promovendi, waar zij ervaringen en tips kunnen uitwisselen. Mensen die interesse hebben in een promotietraject kunnen verdere informatie verkrijgen op www.ou.nl/web/graduate-school of bij graduate.school@ ou.nl.

(Bijna) alumnus? Als u de eindstreep van uw studie bijna of al eerder heeft bereikt, betekent dat niet dat het contact met de Open Universiteit komt te vervallen. Als alumnus bent u graag gezien, u bent tenslotte ambassadeur van onze universiteit doordat u uit eigen ervaring goed zicht heeft op de ontwikkeling van de vraag naar opleidingen, scholing en trainingen. Daarom bent u van harte welkom op onze studiedagen, symposia en academische zittingen. Bent u lid van de alumnivereniging, dan kunt u contact onderhouden met andere afgestudeerden. Ook is het mogelijk informatie te ontvangen over promoties en promotieonderzoek en kunt u bovendien cursussen bestellen (zonder tentamenrechten) tegen een gereduceerd tarief. De vereniging organiseert geregeld lezingen, excursies en bedrijfsbezoeken. www.ou.nl/alumni

Studiefaciliteiten Naast het (digitale) studiemateriaal, de inhoudelijke studiebegeleiding en begeleidingsbijeenkomsten heeft de Open Universiteit allerlei faciliteiten ontwikkeld om een zelfstandige afstandstudie te ondersteunen. Wanneer u bent ingeschreven als student krijgt u de beschikking over toegang tot allerlei digitale voorzieningen. Als student kunt u bij ‘mijnOU’ uw persoonlijke gegevens en studie-voortgang bekijken en beheren. Daarnaast zijn er veel voorzieningen die uw studie effectief en succesvol kunnen maken. Deze zijn bereikbaar via Studieplaza.U wordt regelmatig op de hoogte gehouden van nieuwsfeiten. Medestudenten kunt u ontmoeten in een studiecentrum.

MijnOU

Bibliotheken

Via MijnOU heeft u toegang tot een groot aantal diensten. U krijgt toegang tot uw digitale leeromgeving, u kunt zich online aanmelden voor tentamens, uw studiepad bekijken, de studieplanner raadplegen en inschrijven voor cursussen. Ook heeft u toegang tot de digitale bibliotheek en de ict-winkel SURFspot. U logt in met uw studentnummer als gebruikersnaam en het wachtwoord dat u zelf heeft bedacht bij uw registratie voor MijnOU.

Als OU-student heeft u rechtstreeks toegang tot een digitale bibliotheek met belangrijke informatiebestanden en/of zoeksystemen voor wetenschappelijke tijdschriften en artikelen. Handig zijn Google wetenschap en Worldcat. Verder kunt u kosteloos lid worden van een universiteitsbibliotheek of betalend lid van de Koninklijke Bibliotheek wanneer u boeken wilt lenen of artikelen wilt bestellen die niet in de eigen digitale bibliotheek te downloaden zijn. Inloggen in de bibliotheek kan via MijnOU. www.ou.nl/mijnou

Elektronische leeromgeving Als student heeft u toegang tot uw de elektronische leeromgeving van de Open Universiteit. Hier vindt u onder andere uw cursus(sen), communities, studietaken, discussiegroepen en aanvullende informatie over en vanuit uw faculteit(en). Het is ook mogelijk om bestanden te plaatsen op uw eigen persoonlijke virtuele harde schijf en die vervolgens te delen met anderen. De elektronische leeromgeving is uitstekend geschikt om in contact te komen met medestudenten en docenten, en online informatie uit te wisselen of te discussiëren over lesstof. www.ou.nl/mijnou

Academia en SURFspot De Open Universiteit is aangesloten op SURFconext, waardoor u als student gebruik kunt maken van de mediabibliotheek Academia en ook producten kunt bestellen via SURFspot. Het Academia-materiaal bevat een enorme collectie aan beeld- en geluidmateriaal over de Nederlandse geschiedenis, de medische wereld, mediageschiedenis, politiek en recht, natuur en milieu en zelfs over entertainment en curiosa. Er zijn polygoonjournaals, amateurfilms, programma’s van de publieke omroep, radiofragmenten, foto’s en artikelen te vinden. www.ou.nl/mijnou

Studieplanner Studeert u aan de Open Universiteit, dan kunt u de online Studieplanner gebruiken bij het indelen van uw tijd. Per cursus kunt u aangeven wanneer u wilt starten, wanneer u de cursus wilt afronden, óf hoeveel uur per week u wilt studeren. Daarnaast kunt u ook de studielast aanpassen aan uw eigen situatie of onderbrekingen, zoals vakanties, instellen. U kunt eigen planningen maken en opslaan. Zo kunt u uw tijd efficiënt indelen op basis van bijvoorbeeld een bepaalde periode, een vast studietempo of begeleidingsbijeenkomsten. U opent de Studieplanner via MijnOU. www.ou.nl/studieplanner

Studiepad Als u bezig bent met een bachelor- of masteropleiding worden uw studievorderingen bijgehouden in het Studieresultatensysteem (SRS). U kunt uw eigen studiepad volgen en een overzicht zien van het afgelegde, het lopende en het resterende studiepad. Wilt u graag een volgende cursus starten? Dan kunt u via uw studiepad hiervoor inschrijven, uw persoonlijke gegevens zijn dan al ingevuld. www.ou.nl/studiepad

Endnote en Reference manager Studenten van de Open Universiteit kunnen gratis het bibliografisch programma Endnote of Reference manager downloaden. Dit zijn beide softwarepakketten voor het opslaan van bibliografische gegevens. Hiermee downloadt u eenvoudig literatuurverwijzingen van websites van uitgeverijen en bibliotheken uit buiten- en binnenland. Daarnaast kunt u met deze programma’s zoeken in bibliotheekdatabases. Zo kunt u zelf een database aanmaken van literatuurverwijzingen om die te gebruiken in uw afstudeeronderzoek, tijdschriftartikelen, boeken en andere publicaties. Deze database kunt u ook via de cloud delen met andere studenten. Ook kunt u databases van anderen importeren en daarna uitbouwen met door u gevonden referenties of uw eigen referentie(s). U kunt beide programma’s één maand nadat u bent ingeschreven downloaden. Op Studieplaza staat een instructiefilm over Endnote. www.ou.nl/studieplaza

43

Studieplaza Studieplaza is de website van de Open Universiteit waar u thema’s, items, tips en suggesties vindt om uw studievaardigheden te verbeteren. Daar vindt u de Studiecoach en de workshops die de Open Universiteit voor studenten organiseert. De opzet van ‘Studieplaza’ is dynamisch en eigentijds. Via video’s, tekst, animaties, zelftests, tools en workshops wordt u virtueel geholpen bij het studeren. Maar u kunt er natuurlijk ook voor kiezen om een avondje gezellig naar het studiecentrum te komen om aan een workshop deel te nemen. Studieplaza is onderverdeeld in vier hoofditems: Studiecoach, Workshops, Marktplein en Drempels weg. www.studieplaza.ou.nl

Studiecoach Op Studiecoach vindt u tips en suggesties om uw kwaliteiten en vaardigheden te verbeteren. Experts vertellen via video hoe u bepaalde problemen of studieobstakels kunt overwinnen. Ze geven advies over onderwerpen, zoals timemanagement, mindmappen, academisch schrijven, presenteren, en het zoeken naar wetenschappelijke informatie.

Workshops Er worden workshops aangeboden over allerlei studiethema’s die het studeren gemakkelijker moeten maken. Zo kunt u workshops bijwonen over timemanagement, mindmappen, presenteren, schrijven, mindfulness en nog veel meer. Alle workshops worden gegeven in één van de studiecentra. Ook worden er excursies georganiseerd naar musea, tentoonstellingen, steden en andere bezienswaardigheden.

Marktplein Nieuw op Studieplaza is het Marktplein. Dit is een vraag en aanbodsite voor studenten van de Open Universiteit. Op het Marktplein worden studieboeken, samenvattingen, reizen, excursies, stages en andere studiezaken aangeboden. Wilt u uw medestudenten ontmoeten en samen studeren? Of organiseert u een rondleiding waar u ook andere OU studenten voor wilt uitnodigen? Plaats dit op het Marktplein van de Open Universiteit!

Drempels weg Iedere student is anders. Drempels weg is het domein voor studenten met een functiebeperking, dyslexie of autisme en voor iedereen die wel eens moeite heeft met structureren of met het vasthouden van de motivatie. We bieden handreikingen die het studeren kunnen vergemakkelijken. Met een functiebeperking wordt u precies hetzelfde beoordeeld als iedere andere student, maar de weg naar het felbegeerde diploma kan iets anders verlopen. De OU komt u tegemoet met speciale voorzieningen. Hier vindt u welke en hoe u zaken voor uzelf kunt regelen.

Studenten Nieuwsbrief: Nieuwsplaza Iedere week krijgt u als student van de Open Universiteit een Nieuwsbrief in uw e-mail post. Via deze Nieuwsbrief wordt u op de hoogte gehouden van wijzigingen in het programma of de begeleidingsbijeenkomsten van de opleidingen. U krijgt ook datawijzigingen van tentamenbijeenkomsten via de Nieuwsbrief door. Verder wordt u geïnformeerd over allerlei ander studienieuws binnen en buiten de OU en wordt u geattendeerd op bijeenkomsten en Vlaanderen workshops in de Studiecentra in Nederland en studiecentra. Alle nieuwsartikelen zijn uitgebreid na te lezen op de website Nieuwsplaza. www.nieuwsplaza.ou.nl Groningen

Leeuwarden

Studiecentra Emmen

De Open Universiteit heeft 22 studiecentra verspreid over Nederland en Vlaanderen. Alkmaar U ontmoet hier medestudenten en docenten en u kunt hier terecht voor studieAlmere Amsterdam begeleiding en -advies en voor activiteiten ten behoeve van de academische vorming. Verder is het studiecentrum de locatie waar u het tentamen aflegt. Utrecht Den Haag Voor meer informatie en de openingstijden kunt u terecht op de website. Rotterdam www.ou.nl/studiecentra

Zwolle Enschede

Nijmegen

Breda Eindhoven

Vlissingen Antwerpen Gent Kortrijk

44

Leuven Brussel

Hasselt Heerlen

Procedures en regelgeving OER en Uitvoeringsregelingen In de Onderwijs- en examenregeling (OER) staat het onderwijsprogramma en de rechten en plichten van de student beschreven. Onderdeel van de OER zijn de Uitvoeringsregelingen waarin voor elke opleiding specifieke bepalingen zijn opgenomen. Deze regelingen kunt u downloaden van de website of de faculteitstab in uw elektronische leeromgeving. www.ou.nl/documenten

Getuigschriften De Open Universiteit verstrekt de volgende getuigschriften: een propedeuse-, een wo-bachelor- en een wo-mastergetuigschrift. Daarnaast geeft de OU dossierverklaringen af. www.ou.nl/getuigschrift

Beroepsprocedure Bij het College van beroep voor de examens kan binnen zes weken (administratief ) beroep worden ingesteld tegen o.a. beslissingen van de Commissie voor de examens of een examinator. Voorbeelden van een beslissing zijn: een individuele tentamenuitslag, een vrijstellingsbeslissing of een toelatingsbeslissing tot een wo-masteropleiding.

Bezwaarprocedure Bezwaar kan gemaakt worden tegen een besluit, genomen door of namens het College van bestuur, waartegen geen (administratief ) beroep mogelijk is. Deze besluiten kunnen betrekking hebben op bijvoorbeeld: de inschrijving, het cursusgeld.

Klachtencommissie Voor klachten, waarvoor u geen beroep of bezwaar kunt aantekenen, bijvoorbeeld over de dienstverlening of de wijze waarop u bent behandeld, kunt u terecht bij de Klachtencommissie. Meld uw klacht eerst bij Service en informatie. Wordt uw klacht daar niet naar tevredenheid verholpen, dan kunt u schriftelijk een formele klacht indienen. Uitgebreide informatie rondom de Nadere regels inrichting tentamen, Beroep, Bezwaar en Klachten kunt u vinden op de website. Ook staan daar benodigde formulieren voor download. www.ou.nl/procedures

Vertrouwenspersonen ongewenst gedrag De Open Universiteit heeft vertrouwenspersonen aangesteld die kennis hebben van de organisatie en de problemen die zich daarin kunnen voordoen. Als u hulp nodig heeft bij het oplossen van een probleem van ongewenst gedrag tijdens de studie kunt u contact opnemen met een van de vertrouwenspersonen via E vertrouwenspersonen.oomgang@ ou.nl, of kijk op onze website voor meer informatie. www.ou.nl/vertrouwenspersonen Alle bovenstaande informatie is ook verkrijgbaar in de studiecentra of telefonisch aan te vragen bij de afdeling Service en informatie, T +31 45 - 576 28 88.

45

Ser vice en informatie Heeft u vragen over uw studie of wilt u informatie over het dichtstbijzijnde studiecentrum? Neem dan contact op met een van onze medewerkers of kijk op de website voor onze bereikbaarheid T +31 (0)45 - 576 2888 www.ou.nl/directcontact www.ou.nl/studiecentra

Colofon Open Universiteit Faculteit Psychologie en onderwijswetenschappen Afdeling Gemeenschappelijke serviceorganisatie Team Visuele Communicatie Valkenburgerweg 177, 6419 AT Heerlen - NL Postbus 2960, 6401 DL Heerlen - NL Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Juni 2015

46

Overige studierichtingen van de Open Universiteit

cultuurwetenschappen

managementwetenschappen

natuurwetenschappen

rechtswetenschappen

psychologie

6515211 BB629

informatica

Onderwijswetenschappen bezoekadres: Valkenburgerweg 177, 6419 AT Heerlen postadres: Postbus 2960, 6401 DL Heerlen, T +31 (0)45 - 576 2888 www.ou.nl/onderwijswetenschappen

onderwijswetenschappen

Recommend Documents