welzijn
08 Surplus Indruk
Ondernemen met passie
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
De kernen waarin Surplus actief is Verzorgingshuizen
Fendertshof, Fijnaart Mauritshof, Klundert De Ganshoek, Lage Zwaluwe Antonius Abt, Terheijden Huize Zevenbergen De Westhoek, Zevenbergen St. Martinus, Zevenbergschen Hoek
Zorgkruispunt de Werve, Breda Vredenbergh zorg en wonen, Breda
Verpleeghuizen Fendertshof, Fijnaart Antonius Abt, Terheijden Sancta Maria, Zevenbergen
2
Steunpunten en pluspunten De Donk, Zevenbergen In de Veste, Willemstad ’t Vlietje, Moerdijk Etten-Leur Hoeven Oud-Gastel
Thuiszorg Breda Etten-Leur Dinteloord Fijnaart Goirle Hoeven Hooge / Lage Zwaluwe Klundert Loon op Zand Moerdijk Oudenbosch Rijsbergen Terheijden / Wagenberg Tilburg Oisterwijk Willemstad Zevenbergen Zevenbergschen Hoek Zundert
per 1 januari 2009
Welzijn Breda Drimmelen Etten-Leur Fijnaart Hoeven Klundert Lage Zwaluwe Made Moerdijk Oosterhout Oudenbosch Oud-Gastel Rijsbergen Standdaarbuiten Terheijden Willemstad Zevenbergen Zevenbergschen Hoek Zundert
Hulp bij het huishouden Alphen-Chaam Baarle-Nassau Bergen op Zoom Breda Dongen Drimmelen Etten-Leur Geertruidenberg Gilze-Rijen Goirle Halderberge Hilvarenbeek Loon op Zand Moerdijk Oisterwijk Oosterhout
Roosendaal Rucphen Steenbergen Tilburg Waalwijk Woensdrecht Zundert
Kinderopvang Dinteloord Etten-Leur Hoeven Prinsenbeek Rijsbergen Steenbergen Zundert
Welkom bij
Surplus Surplus is actief in West- en Midden-Brabant en bestaat per 1 januari 2008 uit onderstaande stichtingen en bv’s (zie ook ons organogram op pagina 43):
Zorg en wonen
Surplus
Circonflex De Markenlanden Zorgkruispunt de Werve Vredenbergh zorg en wonen De Zorgverlener bv Nuevo bv Nuevo Thuiszorg bv Nuevo West-Brabant bv Nuevo Vastgoed bv Zorgcentra Surplus bv
Kasteelweg 4 4761 BN Zevenbergen T 0168 35 05 00 F 0168 35 05 55 E
[email protected]
Kijk ook op www.surplusgroep.nl
Welzijn Surplus Welzijn
Kinderopvang Surplus Kinderopvang bv
Missie Surplus Surplus richt zich op inwoners van West- en Midden-Brabant die ondersteuning wensen op het gebied van zorg, wonen, welzijn en kinderopvang. Surplus heeft aandacht voor iedere klant, met extra aandacht voor de kwets baren in de samenleving. We richten ons op het welbevinden van mensen, ook in relatie tot hun sociale omgeving. Surplus doet haar werk zodanig, dat mensen de regie over hun leven kunnen blijven voeren, rekening houdend met individuele mogelijkheden. Surplus is vraaggericht, flexibel, werkt deskundig, professioneel en waar nodig multidisciplinair. 3
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
Raad van Toezicht ........................................................................................... 6 Inleiding ........................................................................................................... 7 Strategie . ........................................................................................................ 8 Ondernemen met passie
Welzijn ............................................................................................................. 12 Wonen .............................................................................................................. 18 Zorg . ............................................................................................................... 22 Kinderopvang ................................................................................................ 28 Kwaliteit .......................................................................................................... 31 Organisatie .................................................................................................... 36 Functionarissen ........................................................................................... 42 Organisatiestructuur ................................................................................ 43
4
Inhoud
Surplus. Dat zijn wij. Ondernemers in welzijn, wonen, zorg, comfort en kinderopvang. Hier werken mensen. Mensen met hart voor mensen. We kozen voor dit vak uit bevlogenheid. We willen iets betekenen voor een ander. Noem ‘t gerust onze passie.
Ondernemen met passie We zijn er voor mensen. In iedere fase van hun leven. Dichtbij, actief en persoonlijk. Dat is de plus van Surplus.
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
5
2008 was een bijzonder hectisch jaar voor Surplus. Met name de financiële situatie van de sector thuiszorg vroeg de nodige aandacht. Toch heeft Surplus ook de ruimte genomen om de uitgezette strategische koers verder in te vullen.
De Raad van Toezicht functioneerde ook in 2008 als klankbord en adviseur voor de Raad van Bestuur. In themabijeenkomsten boog de Raad zich voornamelijk over de ontwikkelingen in de thuiszorg en de toekomstige koers. We hebben o.a. toestemming verleend aan de fusie van acht stichtingen tot Surplus Welzijn, de financiering van nieuwbouwprojecten en enkele samenwerkingsovereenkomsten. Ondernemen met passie
Sinds 2007 kent Surplus een tweehoofdige Raad van Bestuur. De taakverdeling tussen de twee bestuursleden is in 2008 officieel door de Raad van Toezicht vastgesteld. We hechten eraan te melden dat de salarissen van beide bestuursleden onder de zogenoemde Balkenende-norm blijven.
Surplus is een organisatie met ondernemingszin. We merken dat alle divisies de blik naar de toekomst hebben gericht. Onze medewerkers nemen initiatieven om de dienstverlening beter te laten aansluiten op de wensen van klanten en ontwikkelingen in de maatschappij. Het is lovenswaardig dat directie en medewerkers van Surplus, ook in tijden van tegenspoed, met bezieling hun werk blijven doen. De mens staat in deze organisatie altijd centraal.
Eggo Boer, voorzitter Raad van Toezicht
6
Voorwoord
Raad van Toezicht
Bezieling en passie. Bij die woorden gaan onze gedachten als vanzelf naar eerste Pinksterdag, 11 mei 2008. Een grote brand brak uit in verpleeghuis Sancta Maria. In korte tijd werden 166 hulpbehoevende bewoners geëvacueerd door hulpdiensten, medewerkers, vrijwilligers, familie en omstanders. Wat daar gebeurde, raakte zo aan de kern van ons bedrijf. Een ongelooflijke energie en kracht kwam vrij. Zo’n indrukwekkende gebeurtenis, hoe afschuwelijk ook, maakte in één klap duidelijk waar ’t bij Surplus om gaat: mensen helpen mensen. Geen bureaucratie kwam er aan te pas. Niemand die vroeg: bent u wel bevoegd om deze rolstoel te duwen? Iedereen had maar één missie: zorgen dat onze kwetsbare cliënten hier goed doorheen zouden komen.
Wat op die 11e mei gebeurde, hopen we nooit meer mee te maken. Maar deze gebeurtenis heeft ons wel laten zien hoe ongelooflijk trots we mogen zijn op de mensen die bij Surplus werken. Niet alleen in het verpleeghuis zien we die bevlogenheid, maar binnen al onze divisies welzijn, zorg, comfort en kinderopvang. We zien mensen die zich sterk betrokken voelen bij hun doelgroep. Zoekend naar de beste oplossing voor de klant. Dichtbij, actief en persoonlijk. In tijden waarin bezuinigingen, efficiencyslagen en regeldrift hoogtij vieren, vinden wij dit hartverwarmend om te zien.
Als organisatie willen we die passie bij onze medewerkers koesteren. Het is belangrijk dat zij zich gekend en erkend voelen. Zij zijn de drijvende kracht van onze organisatie. Zij maken het verschil voor onze klanten. Voor ons - als bestuurders - ligt er de uitdaging om Surplus met gevoel te besturen, ook in tijden van verharding en verzakelijking. We weigeren ons alleen maar te laten leiden door ‘centen en minuten’, want dan breken we af wat we ooit zo zorgvuldig hebben opgebouwd.
Inleiding In deze Surplus Indruk laten we u zien hoe onze medewerkers hun bevlogenheid weten om te zetten in waardevolle diensten voor de klant. Ondernemen met passie, daar draait het om.
Bakir Awad en Anton van Mansum, Raad van Bestuur Surplus
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
7
Surplus ligt op koers. Ondanks moeilijke tijden voor de sector Thuiszorg, heeft onze organisatie als geheel een redelijk goed jaar gekend. Er is gewerkt aan een krachtige, samenhangende organisatie, in het belang van onze klanten.
Alle divisies van Surplus zijn volop in beweging. De vraag naar onze dienstverlening neemt nog steeds toe en onze medewerkers hebben er plezier in om klanten te voorzien van arrangementen op maat. De Ondernemen met passie
kwaliteit van onze dienstverlening wordt hoog gewaardeerd, zo blijkt uit reacties van klanten en behaalde kwaliteitscertificaten.
Financiën Tegelijkertijd zien we ook zorgelijke ontwikkelingen, die te maken hebben met het huidige overheidsbeleid. Er is sprake van een toenemende concurrentie, regeldrift van de overheid en druk op de tarieven. Landelijk hebben die ontwikkelingen geleid tot forse financiële problemen in de thuiszorg. Ook Surplus werd getroffen. Door onze sector thuiszorg ingrijpend te reorganiseren, konden we het tij voorlopig keren. In 2007 sloten we het boekjaar nog af met een fors tekort van 3,5 miljoen euro. Het boekjaar 2008 konden we afsluiten met een licht positief resultaat van € 371.481. Een scherp kostenbewustzijn blijft echter noodzakelijk, ook in 2009.
Strategische koers Surplus richt zich op twee ketens: de keten ‘wonen, welzijn en zorg’ en de keten ‘jeugd’. Dat is het uitgangspunt van de strategische koers die we in 2007 vaststelden. Deze ketenstrategie vraagt om kruisbestuiving tussen onze divisies, die in 2008 al op diverse plaatsen zichtbaar werd.
8
Strategie
Organisatiestructuur Als gevolg van onze nieuwe koers hebben we de organisatiestructuur gewijzigd, een forse operatie die alle bedrijfsonderdelen raakte. De divisie Zorg bestaat sinds 1 januari 2008 uit vier regio’s voor wonen, zorg en welzijn, aangestuurd door twee regiodirecteuren. Daardoor wordt het gemakkelijker om ketens met elkaar te verbinden. Ook hebben we een divisie Surplus Welzijn ingericht met drie regio’s waarbinnen een integraal pakket wordt aangeboden. Deze divisie is per 1 juli 2008 ontstaan uit een fusie van acht welzijnsstichtingen. Surplus Kinderopvang is een apart onderdeel geworden. De ontwikkeling van de divisie Support hebben we vanwege de bezuinigingen stopgezet.
Kernwaarden Surplus heeft de ambitie om een ‘klantenpartner’ te zijn voor de inwoners van West- en Midden-Brabant. Een actieve aanwezigheid in de lokale gemeenschap vinden we daarbij erg belangrijk. Aansluitend op deze koers hebben we in 2008 onze kernwaarden vastgesteld: dichtbij, actief en persoonlijk. Deze kernwaarden zullen de leidraad vormen voor ons handelen, onze communicatie-uitingen en onze huisstijl. We kiezen ervoor om Surplus als één merk te positioneren in de markt.
Divisie Comfort Op 1 januari 2008 zijn we gestart met de nieuwe divisie Surplus Comfort. Deze divisie richt zich op het hogere segment: senioren die behoefte hebben aan luxe woonvormen en gemak- en comfortdiensten. In deze divisie gaan we particuliere dienstverlening en serviceappartementen onderbrengen. Een start is gemaakt door de bestuurlijke fusie met Vredenbergh Zorg en Wonen begin 2008.
Beperkte groei Surplus is de afgelopen jaren sterk gegroeid. Steeds hebben we gezocht naar partners die elkaar aanvullen en versterken, om zo de juiste ketens te vormen. Samen hebben we meer dan 100 diensten en producten in huis, die zijn beschreven in een overzichtelijk diensten- en productenboek. Onze energie hebben we in 2008 met name gericht op het creëren van een krachtige, samenhangende organisatie. Gesprekken met nieuwe samenwerkingspartners hebben we beperkt tot de al lopende contacten, zoals met Woonstichting Etten-Leur, welzijnsorganisatie Traverse en Stichting Elisabeth. 9
Surplus richt zich op: -d e keten ‘wonen-welzijn-zorg’
Toekomst Na jaren van groei heeft Surplus nu bijna de gewenste schaalgrootte bereikt. Er staat een
-d e keten ‘jeugd’
stevige organisatie die zijn klanten enorm veel te bieden heeft. De komende jaren zal onze aandacht uitgaan naar het ontwikkelen van serviceformules, die de klant doen ervaren waar onze meerwaarde ligt. Ook gaan
Onze kernwaarden zijn
we het klantenservicebureau voor Surplus verder uitbouwen, waardoor onze diensten nog toegankelijker
‘dichtbij, actief en persoonlijk’.
worden voor klanten.
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
Ondernemen met passie
10
Een luisterend oor
in de buurt
welzijn
BUURTBEMIDDELING Mevrouw Blok wil een andere schutting in de achtertuin, maar haar buren geven niet thuis. De woningbouwvereniging adviseert om buurtbemiddeling in te zetten. Zo komt ze in contact met Moussa Aynaou. Die werkt als jurist en is in zijn vrije tijd actief als buurtbemiddelaar. Moussa brengt de buren met elkaar in contact en luistert naar hun verhaal. Binnen twee gesprekken is de schutting geregeld. “Zo gaat het 9 van de 10 keer”, vertelt Moussa. “Veel conflicten ontstaan omdat mensen elkaar niet meer kennen. Kleine ergernissen stapelen zich dan op.” Hij vindt het een sport om de communicatie te herstellen en mensen zelf een oplossing te laten bedenken. “Als buurtbemiddelaar verkoop je geen gelijk, maar geluk. Gelijk haal je bij de rechtbank, geluk heb je zelf in de hand.” Moussa is een vrijwilliger met passie. “Als je zelf kansen hebt gekregen, wil je ook iets terugdoen voor anderen.”
11
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
Meedoen en meetellen. Gezien en gehoord worden. Vanzelfsprekend? Niet voor iedereen. Surplus Welzijn zet zich in voor hen die het niet op eigen kracht redden. Voor een betere kwaliteit van leven.
Voor Surplus Welzijn was 2008 het jaar waarin de samenwerking tussen acht welzijnsorganisaties officieel werd beklonken. Op 1 juli is Surplus Welzijn ontstaan uit acht stichtingen: Vertizontaal, Merites, Welzijn Etten-Leur, Jeugd- en jongerenwerk Blitz, ’t Honk, Jeugd- en jongerenwerk Made en Drimmelen, De Markenlanden Welzijn en Plusbus Halderberge. Dat maakt Surplus Welzijn tot een organisatie van formaat. Ruim 300 professionals en honderden vrijwilligers medewerkers zetten zich in voor het welOndernemen met passie
bevinden van jong en oud in de regio West-Brabant.
Veelzijdige Wmo-partner Door de vele disciplines die ze in huis heeft, is Surplus Welzijn voor gemeenten een veelzijdige Wmo-partner. In diverse gemeenten - Breda, Zundert, Rucphen, Drimmelen, Etten-Leur, Halderberge, Moerdijk, Dongen en Oosterhout - worden kwalitatief hoogwaardige welzijnsproducten en –diensten geleverd. Ook zijn we bezig om een systematiek te ontwikkelen waarmee we de maatschappelijke effecten van welzijn aantoonbaar kunnen maken. Doordat Surplus Welzijn actief is in veel gemeenten, wordt het mogelijk om succesvolle concepten, zoals bijvoorbeeld buurtbemiddeling, uit te rollen naar andere gemeenten.
12
Welzijn
Surplus Welzijn is een gezonde, ondernemende organisatie. In 2008 realiseerden we een groei van tien procent. Onze kracht zit ‘m in het integraal benaderen van sociale en maatschappelijke vraagstukken.
Schuldhulpverlening Net als elders in Nederland is er ook in West-Brabant een stijgende vraag naar schuldhulpverlening. In Drimmelen, Etten-Leur, Halderberge, Moerdijk en Zundert werkt Surplus Welzijn samen met de gemeente en de Kredietbank Breda in Meldpunten Schuldhulpverlening. In Etten-Leur, Halderberge en Moerdijk bestaan er samenwerkingsafspraken tussen de meldpunten schuldhulpverlening en woningcorporaties. In Oosterhout werkt Surplus Welzijn met woningcorporatie Cires en de gemeente samen in het Schuldenpreventieproject. Met individuele gesprekken en begeleiding wordt zoveel mogelijk voorkomen dat mensen uit hun huis worden gezet. Uit de rapportage van Cires is gebleken dat in 2008 de huurschuld en het aantal huisuitzettingen is gedaald, dit in tegenstelling tot de landelijke tendens die juist een stijging laat zien.
Leefbaarheid in de wijk In Breda Noord namen we deel aan het project Buurtsaam, samen met Breda-Actief, het Instituut voor Maatschappelijk Welzijn, Wonen Breburg, Careyn Thuiszorg, Stichting Ouderenwerk en Avans. Buurtsaam heeft als doel de sociale participatie van kwetsbare bewoners te bevorderen. Dat doen we door hen te stimuleren activiteiten voor en met elkaar te ondernemen. In Etten-Leur is het project ‘Veilig achterom’ uitgevoerd, onder meer in samenwerking met Woonstichting Etten-Leur en de gemeente. In twee wijken hebben bewoners, met hulp van de opbouwwerker, drie ‘doedagen’ lang hun schuttingen en tuinen opgeknapt. Tijdens huiskamergesprekken is teruggekeken op het resultaat. De bewoners hebben unaniem geconstateerd dat de leefbaarheid en sociale cohesie in de buurt is verbeterd.
Inloophuis Surplus Welzijn en Woonstichting Etten-Leur hebben in 2008 een laagdrempelige ‘inloopwoning’ ingericht waar omwonenden terecht kunnen met eventuele problemen die zij in hun directe om geving signaleren. Zij krijgen advies, hulp of ondersteuning van een opbouwwerker, sociaal-cultureel werker of woonconsulent. Met dit project ‘Werken in de wijk’ willen wij het leefklimaat in de buurt en de sociale contacten tussen bewoners verbeteren en bewoners meer betrekken bij hun leefomgeving.
Vrijwilligers en maatschappelijke stage Het Oosterhoutse Vrijwilligers Informatie en Servicepunt (VIP) heeft in 2008 aan de weg getimmerd. Het VIP werft en bemiddelt vrijwilligers, biedt ondersteuning aan vrijwilligers(organisaties) en zorgt voor deskundigheidsbevordering. Daarnaast was het VIP actief betrokken bij de lobby voor de vrijwilligersverzekering die in 2008 is ingevoerd. Vorig jaar heeft het VIP voor twee scholen maatschappelijke stages georganiseerd. Ook in Etten-Leur vervult Surplus Welzijn de functie van stagemakelaar voor een school, met ondersteuning van het steunpunt vrijwilligers. In de gemeente Halderberge start dit in 2009.
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
13
Jongerenwerk In de regio Breda heeft Surplus Welzijn speciale aandacht besteed aan het jongerenwerk, om jongeren te activeren en hen bij hun omgeving te betrekken. Een succesvol project was de productie Straattalenten, een voorstelling in het Chassé Theater, waarin allochtone jongeren hun eigen straatleven lieten zien. De jongeren hebben ook een eigen radiostation Luctor et Emergo, dat onder andere debatten uitzendt en van commentaar voorziet. Het project is gefinancierd door het Bredase Fonds Maatschappelijke Ontwikkeling. In het jongerencentrum in Etten-Leur is een muziekstudio ingericht met middelen van Woonstichting Etten-Leur en de Rabobank. Jongeren kunnen hier zelf muziek en clips opnemen. Voor dit project is veel animo. Ondernemen met passie
Burgeradviseurs Surplus Welzijn heeft in Oosterhout de ‘burgeradviseur’ geïntroduceerd. Deze vrijwilligers helpen de inwoners van Oosterhout bij het invullen van formulieren of benaderen zonodig instanties zoals Thuiszorg, GGZ en de Stadsbank. Op deze manier raken burgers beter bekend met de beschikbare voorzieningen. Ze nemen daardoor actiever deel aan het maatschappelijk verkeer en kunnen zelfstandiger functioneren. De vrijwillige burgeradviseurs krijgen ondersteuning van maatschappelijk werkers van Surplus Welzijn en worden in samenwerking met de gemeente opgeleid. In 2009 gaan we bijvoorbeeld vrijwilligers opleiden voor een project thuisadministratie.
Huiselijk geweld Huiselijk geweld is een schrijnend en hardnekkig probleem. Algemeen maatschappelijk werkers van Surplus Welzijn, die hiervoor extra zijn geschoold, werken in de aanpak van huiselijk geweld samen met het Steunpunt Huiselijk Geweld en de politie. Wij bieden hulp aan slachtoffers en plegers van huiselijk geweld, met speciale aandacht voor kinderen. Sinds 1 januari 2009 is de ‘Wet tijdelijk huisverbod bij huiselijk geweld’ van kracht. Door deze nieuwe wetgeving hopen wij onze hulpverlening nog gerichter te kunnen inzetten. Daarom namen we in 2008 deel aan de werkgroep Intensivering Aanpak Huiselijk Geweld, onder leiding van de gemeente Breda. Met alle betrokken par14
tijen (gemeenten, openbaar ministerie, politie, Steunpunt Huiselijk Geweld en hulpverleningsinstellingen) zijn uitgangspunten geformuleerd en werkafspraken gemaakt over de hulpverlening die zeer snel op het huisverbod moet volgen. Zo werkt Surplus Welzijn mee aan een samenhangend hulpaanbod voor slachtoffers en plegers.
Welzijn Surplus Welzijn regio West
Maatschappelijk werk (aantal cliënten) Sociaal cultureel werk (aantal ingezette uren per week) Ouderenwerk - Maaltijden (aantal geleverde maaltijden) - Alarmering (aantal aangesloten apparaten) - Klussendienst (aantal uitgevoerde klussen) - Plusbus (aantal ritten) Leefbaarheid (deelnemers buurtprojecten) Brede School (deelnemers activiteiten) Bemiddelingen voor vrijwilligers Bemiddelingen voor maatschappelijke stages Inzet uren accommodatiegebonden jongerenwerk inzet uren vindplaatsgericht jongerenwerk
Surplus Welzijn Breda
Geplande uren opbouwwerk/sociaal cultureel werk Aantal ingezette uren opbouwwerk/sociaal cultureel werk Geplande uren kinderwerk Aantal ingezette uren kinderwerk Geplande uren jongerenwerk Aantal ingezette uren jongerenwerk Geplande uren beheer en facilitaire dienstverlening Aantal ingezette uren beheer en facilitaire dienstverlening
Merites/Surplus Welzijn Oosterhout
Informatiecentrum (nieuwe aanmeldingen) Burgeradviseurs (nieuwe aanmeldingen) Klussendienst (aantal klussen) Schuldenpreventieproject (aantal klanten) Buurtbemiddeling (aantal klanten) Kort naschools activiteiten programma (aantal deelnemers) Ambulant tiener- en jongerenwerk (aantal deelnemers/ contacten) Schoolmaatschappelijk Werk (aantal cliënten) Opvoedkundig spreekuur (aantal uren) VIP (Vrijwilligers Informatie en Servicepunt; aantal contacten) Maatschappelijk werk (nieuwe aanmeldingen) Maatschappelijk werk (korte contacten) Maatschappelijke begeleiding allochtonen/nieuwkomers (aantal contacten) Stop Huiselijk Geweld (deelnemers)
2008 9.935 412 68.094 917 49 9.736 45 493 328 180 20.480 6.240 2008 28.854 24.662 15.789 17.497 35.819 36.013 27.005 27.806 2008 459 627 696 95 26 475 552 867 33 1819 196 196 1716 15
Surplus Welzijn brengt per gemeente een uitgebreid activiteitenverslag uit.
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
15
Ondernemen met passie
16
Synergie
in energie
KLEINSCHALIG WONEN Als Niek ‘Fransje Bauer’ gaat playbacken, dan komt mijnheer Aarsse niet meer bij van het lachen. Lol maken en ouwehoeren, dat doen ze het liefst. Mijnheer Aarsse woont in Antonius Abt, het vernieuwde woonzorgcentrum in hartje Terheijden. Kleinschalig wonen is daar het motto. Bewoners en medewerkers runnen samen een huishouden, net als thuis. Niek Ossebaar werkt er als helpende. Hij organiseert activiteiten voor én met de bewoners. Zou niet meer anders willen. “Ik voel me geen ziekenbroeder in deze omgeving. Het is als thuiskomen. Je hebt een vriendschappelijke band met bewoners, we doen het samen.” Vijf jaar geleden werkte Niek nog in de ict. Maar hij kon er zijn ei niet kwijt. Zijn vriendin zei: de zorg, dat is wel iets voor jou. Op goed geluk is hij geswitcht. “Achteraf het beste wat ik ooit gedaan heb. Ik ben een mensen-mens.”
17
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
Een huiselijke omgeving. Kleinschalig wonen voor senioren. Ruime appartementen. Deze uitgangspunten staan centraal, overal waar Surplus bouwt. Dat doen we niet alleen, maar samen met diverse professionals in wonen.
Onze woonlocaties zijn verspreid over West-Brabant. Op veel locaties is momenteel sprake van nieuwbouw en renovatie. Dat heeft onder meer te maken met de veranderende woonbehoefte van ouderen en de toenemende vergrijzing. De bouwtrajecten verliepen in 2008 over het algemeen voorspoedig. De nieuwe locaties zijn doorgaans erg in trek.
Visie op wonen In de nieuwbouwtrajecten wordt uitgegaan van twee typen levensloopbestendige woningen, waar cliënten naar behoefte zorg en welzijn kunnen ontvangen. Iedere woonlocatie beschikt Ondernemen met passie
over ruime appartementen die zowel te bewonen zijn door alleenstaanden als echtparen. Daarnaast heeft iedere woonlocatie een aantal kleinschalige woonvormen voor mensen met dementie. Het streven is dat de bewoners, als de zorgbehoefte toeneemt, in hun woning kunnen blijven wonen. Surplus Zorg kan ter plekke bijna alle vormen van zorg en welzijn bieden. In de visie van Surplus staat een woonlocatie – letterlijk en figuurlijk – midden in de lokale samenleving. Daarom creëren we diverse voorzieningen binnen onze woonlocaties waar ook mensen uit het dorp gebruik van kunnen maken. Bijvoorbeeld een grand café, restaurant en een actief verenigingsleven.
18
Wonen
Onze partners in wonen: • Woonstichting Etten-Leur • WSG • Laurentius • Thuisvester • Brabants Westhoek • Bernardus Wonen • SWZ • Wonen Breburg
Antonius Abt geopend
Eerste paal Sancta Maria en Huize Zevenbergen In juli 2008 werd de eerste paal
Een mijlpaal in augustus 2008 was
geslagen voor de nieuwbouw van Sancta Maria en Huize Zevenbergen in de kern Zevenbergen. Het
de opening van Antonius Abt in
woonzorgcomplex zal bestaan uit diverse typen woningen voor senioren, 50 zorgappartementen, een
Terheijden. Het woonzorgcentrum
dagbehandeling en 25 kleinschalige woongroepen voor elk 6 psychogeriatrische en somatische cliënten.
is gerenoveerd en uitgebreid tot
Ook maatschappelijke functies, zoals de plaatselijke bibliotheek worden in het complex gehuisvest.
een wooncomplex van 60 psycho geriatrische verpleegkamers, 42
Andere woonlocaties In Fijnaart loopt de nieuwbouw van Fendertshof zeer voorspoedig. Naar
zorgappartementen en een dag
verwachting wordt het complex voorjaar 2010 opgeleverd. Verder ontvingen we toestemming van het College
behandeling voor 10 cliënten. De
Bouw om te kunnen starten met nieuwbouw van De Ganshoek in Lage Zwaluwe. Dit gebeurt in samenwerking
verpleeghuisdependance bestaat
met Woningstichting Geertruidenberg. De aanbesteding vindt plaats in 2009. In Klundert voeren we
uit kleinschalige groepswoningen
gesprekken met woningcorporatie Brabants Westhoek over de exacte invulling van het project Mauritshof.
voor 7 of 8 cliënten. De feestelijke
Ook de nieuwbouw van serviceresidentie Vredenbergh verloopt voorspoedig. De eerste fase van deze locatie
opening was in september.
(zorgappartementen en luxe serviceappartementen) is in februari 2009 afgerond. De eerste bewoners namen in april hun intrek in het gebouw.
Samenwerking WEL Met Woonstichting Etten-Leur (WEL) hebben we in 2008 de intentie tot samenwerking uitgesproken. Samen verwachten we beter tegemoet te komen aan de vragen van onze klanten. Het gaat dan om nieuwe concepten op het gebied van wonen, welzijn en zorg of wonen in combinatie met welzijn en kinderopvang. Surplus en WEL werken al vele jaren intensief samen rondom een aantal brede schoolprojecten, kinderopvanglocaties, Pluspunten en de realisatie van het gezondheidscentrum in EttenLeur. Ook vinden we elkaar bij wijkgerichte projecten.
Particuliere woonvormen Samen met diverse partners hebben we een marktonderzoek uitgevoerd naar de woonbehoeften van welvarende senioren. Onze insteek is dat Surplus er voor alle inwoners wil zijn, dus ook voor deze doelgroep. Dat betekent dat we binnen onze nieuwe divisie Comfort gaan starten met het ontwikkelen van particuliere appartementen (tot 180m2) en diverse comfortdiensten. Het rendement dat we hiermee behalen, willen we investeren in de meer kwetsbare doelgroepen binnen Surplus. Om de financiële risico’s te beperken, ontwikkelen we dergelijke projecten samen met partners op het gebied van wonen.
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
19
Ondernemen met passie
20
Mensen
helpen mensen
zorg
THUISZORG Mevrouw De Vries kan zich op haar 80e nog best aardig redden. Ze woont in een mooi appartement in Breda. Maar toch: alleen is maar alleen. Met Noortje van de thuiszorg kan ze het goed vinden. Noortje Tholhuijsen of een van haar collega’s druppelen dagelijks één druppel in haar oog. Zo gepiept natuurlijk, maar ze blijven altijd even hangen. Gezellig een praatje maken. “Ik neem de tijd”, zegt Noortje. “Persoonlijk contact is minstens zo belangrijk als lichamelijke zorg. Zo hou je je ogen open voor wat er werkelijk speelt.” Mevrouw De Vries weet uit de krant dat de thuiszorg onder druk staat. Daarom waardeert ze de thuiszorgmedewerkers des te meer. “Ik heb zelf 10 jaar in de zorg gewerkt, dus ik weet hoe het is. Deze vrouwen vormen een goed team. Ze gaan voor elkaar door het vuur. Die sfeer proef je in alles.”
21
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
Surplus Zorg biedt zijn klanten een breed scala aan zorgdiensten, variërend van thuiszorg tot intramurale zorg. Voor elke klant stellen we een passend arrangement samen. Dat doen we sinds 2008 vanuit vier zorgregio’s.
Nieuwe regiostructuur Sinds 2008 kunnen klanten van Surplus Zorg in hun eigen regio terecht met al hun zorgvragen. Of het nu gaat om thuiszorg, intramurale zorg, wonen, service of welzijn, Surplus kan al deze diensten aanbieden. Er is nu per regio één aansturing. De integratie tussen de zorgdiensten vordert gestaag. Vooral in de regio’s waar thuiszorgteams vanuit de verzorgingshuizen werken, zien we dat er als vanzelf samenhang ontstaat omdat medewerkers dichter bij elkaar zitten. De stap om gezamenlijk iets op te zetten is dan vlug gemaakt.
Wmo Surplus Zorg biedt tal van Wmo-diensten aan, in opdracht van 23 gemeenten in ons werkgebied. Onze ambitie is om lokaal een breed en samenhangend aanbod te creëren voor de inwoners van de gemeenten. In samenwerking met Surplus Welzijn kijken we actief naar kansen om nieuwe producten te ontwikkelen op het snijvlak van welzijn en thuiszorg, waardoor ouderen langer thuis blijven wonen. Ondernemen met passie
22
Zorg
Regio’s Surplus Zorg Regio 1: Gemeenten Drimmelen en Moerdijk Regio 2: Gemeenten Etten-Leur, Halderberge, Zundert en Steenbergen Regio 3: Breda Regio 4: Tilburg
Reorganisatie Thuiszorg Wat ons zorgen baarde in 2008 waren de ontwikkelingen in de thuiszorg, waaronder de lage Wmo-tarieven voor huishoudelijke verzorging en de bezuinigingen binnen de AWBZ. Een fors tekort op de thuiszorg eind 2007 was aanleiding voor een reorganisatie. Om de overhead te verminderen, hebben we het aantal leidinggevenden in de thuiszorg met de helft moeten terugbrengen. Inmiddels is een groot deel van de leidinggevenden elders binnen Surplus geplaatst. Ook de planners zijn herplaatst. Met deze en tal van andere maatregelen hebben we de tekorten tot een gewenst niveau kunnen terugdringen. We realiseren ons echter dat we veel van onze medewerkers hebben gevraagd. De reorganisatie heeft voor veel onrust gezorgd, die ook in 2009 nog voelbaar is.
Huishoudelijke verzorging Ondanks de financiële problemen in de thuiszorg, hebben we eind 2008 besloten door te gaan met huishoudelijke verzorging. Dit besluit past binnen onze strategie om de volledige keten te willen bieden op het terrein van wonen, zorg en welzijn. Uiteraard is het wel van belang dat de tarieven kostendekkend zijn. Dit zal nog moeten blijken uit de nieuwe aanbestedingen in 2009. Het doet ons goed dat de gemeenten Moerdijk en Breda hebben aangegeven dat zij kiezen voor kwaliteit en continuïteit en daarbij passende tarieven. We hopen dat meer gemeenten zullen inzien dat we met elkaar een maatschappelijk vangnet moeten creëren voor de meest kwetsbare doelgroepen en dat prijs niet het enige criterium kan zijn.
Zorgboerderij geopend In mei 2008 ging zorgboerderij De Poolse Dreef in Terheijden open. De zorgboerderij is erg in trek bij thuiswonende senioren. Zij krijgen hier dagverzorging of dagbehandeling aangeboden door Surplus. Het is een uniek concept waarin ouderen elkaar ontmoeten en deelnemen aan allerlei activiteiten in een landelijke omgeving. Doordat ze één of meer dagdelen per week naar de Poolse Dreef komen, kunnen ze vaak langer zelfstandig blijven wonen en worden de mantelzorgers ontlast. In 2009
A-Status
gaan we ook dagverzorging en dagbehandeling aanbieden op zorgboerderij de Meeshoeve in Oud-Gastel.
In 2008 ontvingen drie bedrijfsonderdelen van Surplus de A-status
Het is jammer dat de producten dagverzorging en dagbehandeling de laatste tijd minder worden geïndiceerd,
van het Zorgkantoor: Circonflex,
vanwege bezuinigingen van de overheid. We rekenen erop dat deze diensten over enige tijd onder de Wmo
Zorgkruispunt De Werve en de Mar-
worden voortgezet, net als de functie van dementieconsulent, die ook al langer zijn waarde bewijst.
kenlanden Thuiszorg. Het Zorgkantoor kent de A-status toe aan zorgorganisaties die hun organisaties het beste op orde hebben.
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
23
De Werve en De Zorgverlener Zorgkruispunt de Werve in Breda is in 2008 geïntegreerd binnen Surplus regio 3. De werkprocessen zijn opnieuw ingericht en de exploitatie is weer gezond gemaakt. Het team is enthousiast aan de slag gegaan met alle veranderingen. Thuiszorgorganisatie De Zorgverlener in Tilburg maakt sinds eind 2006 deel uit van Surplus, maar kwam in 2008 eveneens bedrijfseconomisch onder druk te staan. De organisatie scoort uitzonderlijk hoog als het gaat om klant- en medewerkertevredenheid. Om deze hoge kwaliteit in stand te houden en de kwetsbaarheid te verminderen, heeft Surplus hier extra ondersteuning geboden.
ZZP Surplus Zorg heeft de invoering van de Zorgzwaartepakketten voor cliënten (ZZP) goed doorlopen. Iedere cliënt van het verpleeghuis of het verzorgingshuis heeft nu naast zijn zorgplan ook een cliëntagenda. Minimaal twee keer per jaar bekijken we of de geboden zorg nog past binnen het geïndiceerde Zorgzwaartepakket. Wat ons financieel parten speelt is de verminderde capaciteit van onze locaties. Door de bouwtrajecten kunnen we de capaciteit op een aantal locaties niet ten volle benutten.
Brand verpleeghuis De brand in verpleeghuis Sancta Maria op 11 mei 2008 heeft een Ondernemen met passie
enorme impact gehad op de cliënten en medewerkers van Surplus Zorg. Met man en macht hebben medewerkers en hulpdiensten zich ingezet om alle 166 cliënten te evacueren en elders onder te brengen. Gelukkig zijn er geen persoonlijke ongelukken gebeurd. We zijn veel dank verschuldigd aan de locaties en instellingen die ondersteuning boden. De nasleep van de brand heeft veel energie gekost, maar we hebben er ook van geleerd. Deze leerpunten zullen we o.a. meenemen in de nieuwbouw van Sancta Maria. Ook hebben we onze ervaringen overgedragen aan collegazorginstellingen in het land.
Samenwerking ziekenhuizen Surplus werkt samen met drie ziekenhuizen in de regio. 24
Het is een speerpunt van Surplus om de relatie met ziekenhuizen te verstevigen, in het belang van cliënten. Als gevolg van de brand in Sancta Maria hebben we noodgedwongen een verpleegafdeling moeten onderbrengen in het Amphiaziekenhuis in Breda (locatie Langendijk). Dit heeft de samenwerking met het ziekenhuis echter een positieve impuls gegeven.
Samenwerking Elisabeth Om onze expertiserol op het gebied
Expertisecentrum De ontwikkeling van het expertisecentrum, waarin we onze kennis, ervaring en
van verpleeghuiszorg verder uit te
expertise willen bundelen, is enigszins vertraagd. We hebben onze ambities als gevolg van de brand even
bouwen, zijn we een samenwerking
moeten bijstellen. Het geplande onderzoek is afgezegd. Wel hebben we diverse scholingen verzorgd aan
aangegaan met Stichting Elisabeth,
instellingen buiten Surplus, o.a. op het gebied van palliatieve zorg en religiebeleving. Verder mochten we de
een instelling voor wonen en zorg.
Ina Roerdink-prijs in ontvangst nemen voor het multidimensionele pijnprotocol dat we hebben ontwikkeld.
Elisabeth telt drie verpleeglocaties in Breda en omstreken.
Ambulant geriatrisch spreekuur De provincie heeft subsidie verstrekt om een ambulant geriatrisch spreekuur op te zetten. Thuiswonende ouderen kunnen hier terecht voor multidisciplinair onderzoek. Het spreekuur is zeer laagdrempelig, omdat het onderzoek plaatsvindt bij de oudere thuis of bij de huisarts. Op deze manier kunnen lichamelijke of cognitieve problemen vroegtijdig worden gesignaleerd en krijgt de oudere advies op maat.
zorg
Cliënten Aantal intramurale cliënten Aantal cliënten dagactiviteiten Aantal extramurale cliënten (AWBZ) Aantal cliënten huishoudelijke zorg (Wmo) Totaal Capaciteit Aantal verpleeghuisplaatsen Aantal verzorgingshuisplaatsen Totaal Productie Aantal intramurale verzorgingsdagen Aantal intramurale verpleegdagen Aantal dagdelen dagactiviteiten Aantal uren extramurale zorg (AWBZ) Aantal uren huishoudelijke zorg (Wmo)
2008
2007
624 399 1.818 2.764 5.605
559 437 1.615 2.824 5.435
279 463 742
223 347 570
148.526 86.414 89.274 305.339 526.827
130.819 78.133 85.390 291.245 471.175
25
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
Ondernemen met passie
26
Fantasie
geeft vleugels
kinderopvang
BUITENSCHOOLSE OPVANG Kliederen met blubber, scheerschuim of meel. “Dat mag ik thuis allemaal niet”, zegt Joes van Gils. Zijn moeder houdt de boel graag netjes. Daarom gaat Joes zo graag naar de buitenschoolse opvang (bso). Twee middagen per week. Leidster Sanne Bogerd is net zo’n knoeierd. Vies worden is haar grootste hobby, net als spelen met kinderen. “Als ik die vrolijke snoeten zie, die koppies vol fantasie, is mijn dag al goed.” Vrijwel iedere dag zijn er workshops waar de kinderen uit mogen kiezen. Koken & Bakken, Toneel & Drama, Tuin & Planten…en nog veel meer. Ruimte is er genoeg. Want de bso maakt deel uit van Brede School De Pijler in Etten-Leur. Wat het ene moment nog een koffiecorner is, wordt in een wip omgetoverd in een kookstudio. Het enthousiasme onder de kinderen is groot. “Laatst stapte er spontaan een kind binnen met de vraag: ‘Mag ik meespelen?’.”
27
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
Voor Surplus Kinderopvang was 2008 een gedenkwaardig jaar. In september hebben we ons twintigjarig bestaan gevierd. Wat in 1988 begon als een kleine stichting in Etten-Leur, is uitgegroeid tot één van de grotere aanbieders van kinderopvang in de regio West-Brabant.
Al jaren maakt Surplus Kinderopvang een gestage groei door. Ook in 2008 heeft deze trend zich voortgezet. Ruim 2550 kinderen van nul tot veertien jaar komen iedere dag met veel plezier naar onze kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang (bso). Ondernemen met passie
Dwarsverbanden De toenemende vraag is deels te verklaren door de kinderopvangtoeslag die ouders krijgen. Maar vooral het unieke aanbod van Surplus oefent een sterke aantrekkingskracht uit op ouders en kinderen. Ouders willen immers meer dan alleen een plek waar hun kind overdag naartoe kan. Daarom organiseren wij kinderopvang vanuit een brede, maatschappelijke visie. Wij leggen dwarsverbanden met scholen, jeugd- en jongerenwerk en instellingen voor sport en cultuur. Zo biedt Surplus, samen met andere partners, optimale ondersteuning bij de opvoeding en ontwikkeling van het kind.
28
Kinderopvang
Extra druk Door de vele aanmeldingen hebben we vorig jaar in Etten-Leur tien extra groepen voor buitenschoolse opvang kunnen samenstellen. Deze groepen hebben we tijdelijk in diverse noodaccommodaties ondergebracht. Met de opening van kinderdagverblijf De Sjoester, op 5 januari 2009, hebben zij deels hun eigen plek gekregen. Echter, door de stijgende vraag is nieuwbouw wederom noodzakelijk. Hiervoor hebben we inmiddels de nodige plannen ontwikkeld en aanvragen ingediend. Overigens hebben we in 2008 ook moeten besluiten om een locatie op te heffen. Omdat het kinderdagverblijf in Dinteloord niet rendabel bleek, wordt deze voorziening in 2009 gesloten.
Brede school Kinderdagverblijf De Sjoester is nu onderdeel van de brede school De Pijler in EttenLeur. Er zijn vergevorderde plannen voor de bouw van twee andere brede scholen in Etten-Leur, in de wijken Hooghuijs en Banakkers. Ook hier is Surplus de gesprekspartner als het gaat om kinderopvang. In Bosschenhoofd wordt een kinderdagverblijf en buitenschoolse opvang gerealiseerd in de nieuw te bouwen brede school. Om voorlopig aan de vraag voor buitenschoolse opvang in Bosschenhoofd te kunnen voldoen, zijn we eind 2008 gestart met een groep in de peuterspeelzaal van Stichting ’t Barlake.
Tussenschoolse opvang Ook de tussenschoolse opvang was vorig jaar succesvol. De scholen – en uiteraard de ouders en hun kinderen – waren te spreken over onze aanpak. Daarom zetten we ook in 2009 deze dienstverlening voort. Wel hebben we besloten om de planning en administratie uit te besteden. Zo kunnen we ons concentreren op het leveren van gekwalificeerde leidsters en de pedagogische begeleiding van de vrijwilligers.
Gastouderopvang Sommige ouders kiezen bewust voor opvang in een huiselijke omgeving. Met onze gastouderopvang voorzien we in deze behoefte. Vorig jaar hebben we 156 keer met succes bemiddeld tussen ouders en gastgezinnen. Daarmee hebben we ons streefdoel van 160 bemiddelingen bijna gehaald. Nieuwe gastouders hebben de verplichte training voor professionele kinderopvang gevolgd. Daarnaast hebben diverse gastouders certificaten via de digitale gastouderacademie behaald.
Samenwerking met peuterspeelzalen Voor onze buitenschoolse opvang hebben we in 2008 gebruik gemaakt van diverse peuterspeelzaallocaties. Met het bestuur van de Stichting Peuterspeelzalen in Etten-Leur hebben we een intentieverklaring getekend. Daarin spreken we ons uit voor een hechtere samenwerking, met als einddoel een fusie. Ook met vier stichtingen uit Zundert zijn we
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
29
in gesprek om in de loop van 2009 te komen tot een fusie. We willen graag onze expertise inbrengen, bijvoorbeeld op het gebied van bestuur, bedrijfsvoering en beheer, kwaliteitsbewaking en scholing. We verwachten dat deze samenwerking toekomstige klanten aanspreekt vanwege de mogelijke combinatie van peuterspeelzaal en kinderopvang.
Actie Kinderen die de hele dag op school zitten, komen tijdens de buitenschoolse opvang graag in actie. Daarom heeft Surplus Kinderopvang samenwerking gezocht met Atletiekvereniging Achilles in Etten-Leur. De nieuwe ‘sport-bso’ biedt plaats aan zestig basisschoolleerlingen. Zo kunnen de kinderen zich na school uitleven en wordt de sportaccommodatie tijdens ‘daluren’ optimaal benut.
Reis naar Zweden In september stond een studiereis naar Zweden op het programma. Vertegenwoordigers van Surplus Kinderopvang en Welzijn, de brede school, de gemeente en peuterspeelzalen hebben kennis gemaakt met het Zweedse model van kinderopvang. De studiereis heeft ons veel nieuwe inzichten opgeleverd. Opvallend was het intensieve gebruik van de buitenruimte, waardoor kinderen worden uitgedaagd om met water, zand en allerlei ‘natuurlijke’ objecten spelenderwijs hun fysieke vaardigheden te ontwikkelen. Deze en andere ervaringen zijn een extra stimulans om ook in 2009 nieuwe pedagogische concepten voor kinderopvang te ontwikkelen.
kinderopvang Producten Kinderdagverblijven Buitenschoolse opvang Gastouderopvang 30
Klanten Kinderdagverblijven Buitenschoolse opvang Gastouderopvang
2008 bezetting
2007 bezetting
77,86% 56,07% 86,51%
71,73 % 52,24 % 134 %
2008 aantal
2007 aantal
1.240 1.306 153
1.103 1.043 135
Het kwaliteitsbewustzijn heeft een hoge vlucht genomen binnen Surplus. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het HKZ-certificaat waarover bijna alle divisies van Surplus beschikken. Toch is dit voor ons geen reden om achterover te leunen. Er blijft altijd werk aan de winkel!
Surplus Zorg en Comfort In 2008 hebben we één centraal kwaliteitsteam voor Surplus Zorg ingericht. Van hieruit worden alle zorgregio’s ondersteund op het gebied van kwaliteit. Ook wordt sinds kort gewerkt met één digitaal documentenbeheersysteem. In 2008 zijn we ook gestart met het integreren van de interne en externe auditteams van de regio’s. Dit traject wordt in 2009 afgerond.
De thuiszorg wist in 2008 het HKZ-certificaat te behouden, een enorme prestatie gezien de reorganisatieperikelen. De medewerkers toonden een grote betrokkenheid bij de audits. De verbeterpunten die naar voren kwamen, zijn opgenomen in de planning- en controlcyclus. Het auditteam heeft geconstateerd dat de loyaliteit en betrokkenheid onder de medewerkers groot is. Binnen de intramurale zorg lieten de interne en externe audits zien dat de ontwikkeling van kwaliteit doorgaat. Ook Vredenbergh (divisie Comfort) behaalde in 2008 het HKZ-certificaat. Ondernemen met passie
Kwaliteit
31
In 2007 nam Surplus Zorg deel aan de Benchmark VVT (Verpleging, Verzorging, Thuiszorg). De resultaten zijn bekend gemaakt in 2008 en de verbeterpunten zijn opgenomen in de jaarplannen. Binnen regio 1 en 2 zijn in 2008 diverse cliënttevredenheidsonderzoeken afgenomen. De resultaten laten zien dat onze cliënten de geleverde zorg over de volle breedte positief waarderen.
In 2008 hebben we de branchenormen voor Verantwoorde Zorg geïntegreerd in ons kwaliteitssysteem. Een interne ‘meetweek’ heeft geleid tot een aantal verbeteracties. Zo hebben we ons beleid rond vrijheidsbeperkende interventies herzien. Dat betekent dat we vrijheidsbeperking in principe niet toepassen, tenzij het echt niet anders kan. In 2009 zullen onze medewerkers op dit terrein worden geschoold. Ondernemen met passie
Welzijn Surplus Welzijn streeft ernaar om in de toekomst ook een HKZ-traject te starten. Om de tevredenheid van cliënten te toetsen, maakt Surplus Welzijn op dit moment vooral gebruik van klantenpanels.
Kinderopvang De audit voor de HKZ-certificering bij Surplus Kinderopvang was onverdeeld positief. Daardoor is het kwaliteitscertificaat weer voor drie jaar toegekend. Medewerkers van Surplus Kinderopvang geven de organisatie een 6,7, net iets onder het benchmarkresultaat van 7,0. Enkele sterke punten zijn de hoge kwaliteitsnorm en de werksfeer, terwijl de interne communicatie en de werkdruk verbeterd kunnen worden. Voor onze medewerkers hebben we in 2008 competentieprofielen opgesteld, die vanaf 2009 de basis vormen voor ieder functioneringsgesprek.
32
HKZ-certificaat voor: - thuiszorg - intramurale zorg - comfort (Vredenbergh) - kinderopvang
Centrale cliëntenraad De Centrale Cliëntenraad Surplus (CCS) vertegenwoordigt de cliënten van Surplus Zorg en Surplus Welzijn. In 2008 hebben de cliëntenraden en de Raad van Bestuur zich gebogen over een nieuwe medezeggenschapsstructuur. Dat is noodzakelijk gezien de groei van de organisatie en het toenemend aantal extramurale cliënten. Uitgangspunt is dat de medezeggenschap lokaal verankerd moet zijn. Bij Surplus Zorg heeft ieder verzorgingshuis of verpleeghuis een lokale raad, waarbij gestreefd wordt naar één of twee extramurale leden. Bij Surplus Welzijn wordt gewerkt met klantenpanels. In hoeverre deze een rol kunnen spelen binnen de nieuwe structuur, wordt nog onderzocht.
De nieuwe structuur wordt in 2009 bekrachtigd met een convenant tussen de Raad van Bestuur en de cliëntenraden. Daarna worden nieuwe leden geworven, zodat zorg en welzijn evenredig vertegenwoordigd zijn in de CCS. Surplus Kinderopvang heeft een eigen medezeggenschapsstructuur op basis van de wet Kinderopvang.
De Wmo-problematiek in de thuiszorg liep als een rode draad door het verslagjaar. Uit bezorgdheid over de gemeentelijke aanbestedingen, heeft de CCS contact gelegd met lokale belangenorganisaties, waaronder ouderenbonden en Wmo-platforms. Met een brandbrief is aandacht voor de situatie gevraagd. Op dit moment zijn we met diverse belangenorganisaties in gesprek hierover. Verder heeft de CCS positief advies uitgebracht over de FOBO- en de MIP-procedure ter voorkoming van fouten, ongevallen en incidenten.
Klachten Klachten door cliënten (in aantallen)
Surplus Kinderopvang
Behandeld door klachtencommissie Opgelost na interne bemiddeling
Surplus Zorg
Behandeld door klachtencommissie Opgelost na interne bemiddeling
1 31 1 42
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
33
Ondernemen met passie
34
Anders
aan de slag
DAGVERZORGING-DAGBEHANDELING-REINTEGRATIE Mijnheer Jakobs voelt zich op z’n gemak bij zorgboerderij De Meeshoeve. Een oase van rust en ruimte, aan de rand van Oud-Gastel. Dartelende dieren, groenten uit eigen tuin. Zijn vrouw brengt hem naar de dagverzorging. “Ik vind het fijn dat we geheugentraining doen,” zegt hij. “Zo blijft mijn geheugen op peil.” Hij waardeert de gezelligheid en de rust. “Deze omgeving is zo prachtig. Je raakt er niet op uitgekeken.” Nel Roovers kwam met een ander doel. Ze werkte al jaren bij Surplus, maar werd langdurig ziek. Kanker. Moe tot op het bot. Concentratieverlies. Bij De Meeshoeve mocht ze arbeidstherapeutisch aan de slag. “Een voorrecht”, zegt ze achteraf. Door bezig te zijn in de natuur kreeg ze haar energie weer terug. Nu werkt ze weer voor 100% als afdelingshoofd in de zorg. Met evenveel plezier als vroeger. Ze koestert warme gevoelens voor De Meeshoeve. “Wat ik hier leerde, is waardevol voor de rest van mijn leven.”
35
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
Surplus is een organisatie in beweging. Onze medewerkers veranderen mee. Wij streven naar deskundig en bevlogen personeel, dat de ruimte krijgt om te groeien. Ook in tijden van bezuinigingen verliezen we dat niet uit het oog.
Loopbaanbeleid Surplus wil medewerkers faciliteren met een professioneel HR-beleid, waarin aandacht is voor persoonlijke ontwikkeling, doorgroeimogelijkheden en deskundigheids bevordering. In verband met de minder rooskleurige ontwikkelingen in de thuiszorg hebben we een aantal thuiszorgmanagers moeten herplaatsen binnen Surplus. Er zijn geen gedwongen ontslagen gevallen. Ondernemen met passie
Arbeidsmarkt Ook het arbeidsmarktbeleid was een speerpunt in 2008. We voorzien knelpunten bij de werving van gekwalificeerde medewerkers in alle sectoren, zoals bijvoorbeeld jongerenwerkers, pedagogisch medewerkers en verzorgenden niveau 3. Op basis van onze kernwaarden (dichtbij, actief en persoonlijk) is een arbeidsmarktstrategie ontwikkeld. Door ons op eigen wijze te profileren proberen we de belangstelling voor werken en leren bij Surplus stelselmatig te vergroten.
36
Organisatie
Nieuwe werkplek
Ziekteverzuim Door alle hectiek binnen Surplus -fusietrajecten, bouwactiviteiten, saneringsoperaties
Dankzij de medewerking van
en calamiteiten- lag er in 2008 een grote druk op de medewerkers. Desondanks bleef het ziekteverzuim
Surplus Welzijn konden we een
goed onder controle. Bij Surplus Kinderopvang daalde het ziekteverzuim tot 3,2%. Ook binnen de
aantal
een
ondersteunende diensten daalde het ziekteverzuim. Bij Welzijn is het verzuim gestegen naar 7,5%. De
passende functie aanbieden in het
stijging vond met name plaats binnen de regio’s Breda en Oosterhout die relatief hoge verzuimcijfers
welzijnswerk.
kennen. Surplus Zorg geeft een wisselend beeld; tegenover een daling van één procent bij intramurale
thuiszorgmanagers
zorg (tot 4,9%) staat een stijging tot 6,4% binnen de thuiszorg.
Verzuimpreventie en reïntegratie Surplus voert een actief beleid op het gebied van verzuim en reïntegratie. Wij worden hierbij ondersteund door onze eigen arbodienst en bedrijfsarts. Ondanks alle drukte bleef ook het verloop constant. Onze ambitie is om het verloop de komende jaren structureel te verlagen. Dat doen we door te zorgen voor goede arbeidsomstandigheden en het creëren van een aantrekkelijk werkklimaat.
Nieuwe CAO In 2008 is er eindelijk één CAO tot stand gekomen voor verpleging en verzorging én thuiszorg. Dit is voor Surplus een stimulans om het beleid te harmoniseren. Dat doen we in goed overleg met de ondernemingsraden.
Ondersteunende diensten Vanuit de ‘shared services’ gedachte werkt Surplus aan integratie van de ondersteunende afdelingen en de optimalisatie van administratieve processen. Met behoud van kwaliteit en service willen we hiermee de overheadkosten tot een minimum beperken. In eerste instantie waren we van plan om een divisie Support op te richten. Deze ontwikkelingen zijn in 2008 stopgezet, omdat ze niet te rijmen vielen met de bezuinigingen. In plaats daarvan is besloten om de ondersteunende diensten rechtstreeks onder de Raad van Bestuur te positioneren. Iedere dienst wordt aangestuurd door een leidinggevende. 37
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
ICT Op ICT-gebied heeft Surplus grote stappen voorwaarts gezet. In 2008 is veel aandacht besteed aan de implementatie van de ICT-infrastructuur van Surplus. Er is gekozen voor één zorginformatiesysteem binnen Surplus (Caress) waarmee alle zorgprocessen optimaal worden ondersteund. Begin 2009 is het systeem al in gebruik genomen voor de extramurale zorg. De intramurale zorg volgt later in het jaar. Verder hebben we gekozen voor één personeelsinformatie systeem binnen Surplus. Het systeem is in 2008 op vrijwel alle locaties binnen Surplus Zorg, Welzijn en Kinderopvang ingevoerd. In 2009 gaan we het cms-systeem voor de Surpluswebsites, het intranet en extranet implementeren.
Vastgoed en facilities In 2008 heeft Menu Surplus, de centrale keuken, de basis gelegd Ondernemen met passie
voor een nieuw maaltijdconcept. Het streven is dat de cliënt straks vlak voor het consumptie moment een maaltijdkeuze kan maken, net als thuis. Verder waren er een aantal belangrijke digitale ontwikkelingen. Zo hebben we driemaal gebruik gemaakt van een internetveiling, waarmee we leveranciers konden selecteren op basis van de meest gunstige condities. Binnen Surplus is tevens een digitale webshop geopend, waarin een medewerker bestellingen kan plaatsen, variërend van pennen tot tilliften. Ook het melden van storingen loopt tegenwoordig grotendeels via intranet. Deze ontwikkelingen leveren veel tijdwinst op.
Bedrijfshulpverlening Het BHV-plan is op 11 mei 2008 38
noodgedwongen in de praktijk getoetst doordat er brand uitbrak in verpleeghuis Sancta Maria. Verbeterpunten uit de evaluatie zijn ter hand genomen.
Resultaat Surplus heeft 2008 afgesloten met een positief financieel resultaat van € 371.841. De resultaatsverbetering wordt veroorzaakt door een verbetering van de primaire processen en gerealiseerde productiegroei. Ook een aantal incidentele baten hebben een positief effect. Om financieel gezond te blijven, zullen we de komende periode terughoudend omgaan met investeringen. Ook gaan we in 2009 de interne processen kritisch beschouwen en waar mogelijk verbeteren.
Centrale ondernemingsraad Na de verkiezingen in september 2008 is de nieuwe Centrale Ondernemingsraad (COR) van Surplus geïnstalleerd. Hierin is Surplus Zorg vertegenwoordigd met 4 zetels, Welzijn met 2 zetels, Kinderopvang met 1 zetel en Vredenbergh met 1 zetel. Zorgkruispunt de Werve is wel vertegenwoordigd in de OR Zorg, maar heeft nog geen vertegenwoordiging in de COR. In 2007/08 hebben de COR en OR-en positief geadviseerd over de fusie tot Surplus Welzijn, de reorganisatie in de Thuiszorg, de aansluiting van Vredenbergh en de voorgenomen samenwerking met WEL. In overleg met de Raad van Bestuur zijn plannen opgesteld om de communicatie van top naar werkvloer te verbeteren. In 2009 liggen er volop uitdagingen voor de COR. Met name de ontwikkelingen in de thuiszorg vragen aandacht. Door de reorganisatie is onrust ontstaan op de werkvloer. We hopen dat de nieuwe Wmoaanbestedingen positief uitpakken, zodat medewerkers gemotiveerd blijven. De samenwerking met de bestuurders en de verschillende OR-en verloopt prima.
39
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
Personeel Circonflex
Circonflex Verpleeghuis Inclusief behandeling en begeleiding Verzorgingshuizen en steunpunten Ondersteunende diensten Totaal De Werve De Markenlanden Beheer Thuiszorg Totaal De Zorgverlener Verplegend en verzorgend personeel Overig Totaal Surplus Welzijn Breda Oosterhout/Merites West Totaal Surplus Kinderopvang
40
Gemiddeld aantal medewerkers
Gemiddeld aantal fte’s
Gemiddeld aantal vrijwilligers
2008
2007
2008
2007
2008
2007
289
410
183
231
153
169
446
379
242
199
391
360
206 941 85
141 930 97
135 560 51,5
115 545 62,6
17 561 50
19 548 60
47 772 819
46 800 846
27,5 380 407,5
28 405 433
1 66 67
1 107 108
56
42
28,4
25
0
0
7 63
5 47
5,6 34
4 29
0 0
0 0
182 55 78 315 235
184 60 71 315 232
137,3 39,3 56,9 233,5 157,8
137,3 41,8 52,9 232 153
150 265 415 79
150 252 402 82
ziekteverzuim in procenten < 1 jaar exclusief zwangerschapsverlof
2008
Circonflex 2007
2008
De Werve 2007
4,2
5,0
5,0
6,4
De Markenlanden Thuiszorg De Markenlanden Beheer 2008 2007 2008 2007 6,4
5,2
Surplus Welzijn Regio West 2008 2007 3,6
3,0
3,3
5,5
Surplus Welzijn Breda 2008 2007 8,0
6,2
De Zorgverlener 2008 2007 9,4
3,8
Surplus Kinderopvang 2008 2007 3,2
3,6
Surplus Welzijn Oosterhout/Merites 2008 2007 11,4
10,8
41
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
Functionarissen Surplus Op 31 december 2008
Naam
Raad van Toezicht
De heer E.D. Boer Mevrouw A. in ‘t Veld – Blonk De heer H.A.M. Claessen Mevr. H.A.M. de Jong-Mertens De heer mr. drs. L.A.L.M. Sturm De heer J.W.E. de Wijs De heer R.H. Augusteijn
functie voorzitter vice-voorzitter lid lid lid lid op voordracht ondernemingsraad lid op voordracht cliëntenraden
Raad van Bestuur/directieteam
De heer drs. B.I. Awad, MBA-H voorzitter Raad van Bestuur De heer drs. E.A.A. van Mansum lid Raad van Bestuur/waarnemend directeur Surplus Welzijn Mevrouw drs. L. Schipper, MBA-H secretaris Raad van Bestuur/hoofd stafbureau De heer drs. A.L. Maranus, MBA-H directeur Surplus Zorg regio 1 Mevrouw J.M.P.L.L. Boxelaar-Doorakkers directeur Surplus de Markenlanden regio 2 Mevrouw M.M. Maas-Jongerius, verpleeghuisarts directeur behandeling en begeleiding Surplus Zorg Mevrouw M.J.J. Brandel, MBA-H directeur Surplus Kinderopvang De heer J.C.L. de Vos directeur Surplus Comfort De heer A. Spaan directeur financiële zaken
Directies
Mevrouw A.L.D.M. Hemmink-van Dongen De heer R.L.J.B. Hemmink
Centrale ondernemingsraad Ondernemen met passie
42
Mevrouw L. van Boheemen, Surplus Zorg De heer N. Rijven, Surplus Welzijn Mevrouw E. Jacobs, Surplus Zorg De heer B. Joosse, Surplus Welzijn Mevrouw A. Kooke, Surplus Zorg Mevrouw I. van Zon, Surplus Comfort Mevrouw M. van Zundert, Surplus Kinderopvang Mevrouw F. van Zwieten, Surplus Zorg Mevrouw C. van de Goorbergh, Ondersteunende diensten
Centrale cliëntenraad
De heer H. Dudok De heer G. van Schaik De heer W. Ansems Mevrouw A. Meijers De heer H. van Nunen Mevrouw J. Rijndorp-Bras De heer R. Ros De heer E. Tienkamp
directeur de Zorgverlener directeur de Zorgverlener voorzitter vice-voorzitter lid lid lid lid lid lid secretaris voorzitter secretaris lid lid lid lid lid lid
Organisatiestructuur Surplus per 1 januari 2009
Raad van Bestuur
Concernstaf
Surplus Zorg Regio 1
Surplus Zorg Regio 2
Surplus Zorg Regio 1 3 Rayons
Surplus Zorg Regio 3
Surplus Zorg Regio 4
Surplus Kinderopvang
Surplus Welzijn
Surplus Zorg Regio 2
Surplus Kinderopvang
Surplus Welzijn
2 Rayons
Regio’s
Regio’s
Surplus Comfort
Ondersteunende diensten
Surplus Holding bv
FEZ ICT V&F Bouw P, O en O
43
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort
welzijn
08 Surplus Indruk
Coördinatie mw. drs. L. Schipper, Surplus Tekst & advies Metafoor Communicatie, Waalwijk Ontwerp Bex*communicatie, Eindhoven Fotografie Wim Roefs, Loosbroek Druk Drukkerij Valkenstadt, Valkenswaard
welzijn I zorg I kinderopvang I comfort