ʹͲͳͶǦʹͲͳͺ
ȋÞ Ȍ
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 Deelplan van het OnderhoudsBeheerPlan Natte Infrastructuur (OÞNI)
Auteurs(s) S. Habing D. Kleine
datum vrijgave
23 mei 2014
beschrijving revisie
Definitief
goedkeuring
G. Verstoep
vrijgave
N. van Duyvenvoorde
Colofon
Projectgroep bestaande uit: Waterschap Reest en Wieden, afdeling Waterbeheer Gerard Verstoep, Sander Habing, Henk Lomulder, Henk-Jan Tobbe, Albert Drewes en Ronnie Scholten
Fotografie: Afdeling Waterbeheer
Datum van uitgave: Maart 2014 Contactadres: Zomerdijk 8a Meppel Postbus 540 7940 AC Meppel
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
Inhoud blz.
1
Inleiding ..............................................................................................................2
1.1 1.2 1.3
Aanleiding en kader ............................................................................................................. 2 Totstandkoming van dit onderhoudsplan handbediende kunstwerken ............................... 3 Leeswijzer ............................................................................................................................ 3
2
Wet- en regelgeving .............................................................................................4
2.1 2.2 2.3 2.3.1 2.3.2 2.4 2.5 2.6
De grote lijn ......................................................................................................................... 4 Waterwet ............................................................................................................................. 4 Gedragscode Flora- en faunawet ......................................................................................... 4 Gedragscode ........................................................................................................................ 5 Werkzaamheden ten behoeve van de handbediende kunstwerken ...................................... 5 Natuurbeschermingswet ...................................................................................................... 5 Milieueisen .......................................................................................................................... 6 Wion .................................................................................................................................... 6
3
Beleid Waterschap ...............................................................................................7
3.1 3.2 3.3 3.3.1 3.3.2 3.4
Keur ..................................................................................................................................... 7 Waterbeheerplan ................................................................................................................. 7 Uitgangspunten beheer en onderhoud handbediende kunstwerken ................................... 7 Beleidsuitgangspunten en afbakening ................................................................................. 7 Praktische uitgangspunten voor het waterschap ................................................................. 7 Werkvoorschriften ............................................................................................................... 8
4
Proces..................................................................................................................9
4.1 4.2 4.3
Activiteiten .......................................................................................................................... 9 Medewerkers ..................................................................................................................... 10 Processchema .................................................................................................................... 11
5
De onderhoudsopgave ....................................................................................... 12
5.1 5.2 5.3 5.3.1 5.3.2 5.3.3 5.3.4 5.3.5 5.4 5.4.1
Soort onderhoud ................................................................................................................ 12 Onderhoudstoestand ......................................................................................................... 12 Gewenste onderhoudstoestand ......................................................................................... 15 Scenario’s ........................................................................................................................... 15 Levensduur ......................................................................................................................... 16 Conclusie ............................................................................................................................ 16 Financieel ........................................................................................................................... 17 Capaciteit ........................................................................................................................... 18 Overwegingen .................................................................................................................... 18 Resumé .............................................................................................................................. 19
6
Procedure en acties............................................................................................ 20
6.1 6.2
Tussentijdse aanpassingen van dit onderhoudsplan .......................................................... 20 Acties ................................................................................................................................. 20
Bijlagen: -
stuwanalyseformulier kaart locaties handbediende kunstwerken in N2000-gebieden planning onderhoud 2014 blad 1 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
1 1.1
Inleiding Aanleiding en kader Het waterschap Reest en Wieden is o.a. verantwoordelijk voor het waterkwantiteitsbeheer in haar beheergebied. Hiertoe heeft het waterschap het OPB (operationeel peilbeheer, zie hoofdstuk 3.3.1) ontwikkelt. Een van de eisen om de doelen in het OPB te kunnen realiseren zijn goed bedienbare en onderhouden peilregelende kunstwerken, zowel de geautomatiseerde als de handbediende kunstwerken. Op basis van de huidige beheerdocumenten zijn er in totaal 1.537 kunstwerken waarvan er 1.192 handbediend zijn en 318 getelemetreerd (=geautomatiseerd). Voor de geautomatiseerde kunstwerken is een apart OÞNi-plan ontwikkeld. In een enkel geval ligt het beheer van het handbediende kunstwerk bij het waterschap, maar is het onderhoud de verantwoordelijkheid van de vergunninghouder. In deze gevallen verricht de vergunninghouder onderhoud op aanwijs van het waterschap. Hoeveel handbediende kunstwerken in onderhoud zijn bij derden is (nog) niet inzichtelijk. Deze informatie is opgenomen in diverse systemen en in de hoofden van de mensen. Een van de doelen in de komende planperiode is hierin meer inzicht te krijgen en vast te leggen in het beheerregister. Het betreft een gering aantal kunstwerken en daarom zijn in dit plan alle handbediende kunstwerken opgenomen en wordt gesproken over alle kunstwerken in beheer en onderhoud van het waterschap. Onder de noemer handbediende kunstwerken vallen: stuwen; inlaten; bodemvallen vaste drempels; vispassages. In de jaren 50, ten tijde van de vele ruilverkavelingen, zijn er veel handbediende kunstwerken geplaatst. Bij een groot aantal is in de loop der jaren weinig tot geen onderhoud uitgevoerd. Hierdoor zijn diverse kunstwerken in verval geraakt en voldeden niet meer aan de peilregelende functie. In de afgelopen jaren is er een aanvang gemaakt met het systematisch/planmatig onderhouden van de handbediende kunstwerken en is het tijd geworden om diverse gegevens vast te leggen en te beheren via het Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018. De doelstelling van dit plan is om door middel van de inventarisatie van kunstwerken het huidige kwaliteitsniveau vast te leggen. Tevens wordt in het plan het gewenste kwaliteitsniveau door beheerders vastgelegd. Het uitvoeringsgedeelte van dit plan gaat over het verschil tussen gewenste kwaliteit en de huidige kwaliteit. Tevens is er behoefte aan inzicht in onderhoudskosten en een uitvoeringsprogramma op zowel de korte als de lange termijn. Redenen, waarom het waterschap heeft besloten om een onderhoudsplan handbediende kunstwerken op te stellen zijn: • Behoefte aan een sturingsinstrument. Op papier zetten wat 'in de hoofden' zit, grip krijgen welke werkzaamheden worden verricht aan de handbediende kunstwerken, de onderhoudstoestand en de kosten; • Wet- en regelgeving. Het waterschap is aansprakelijk voor eventuele schade die voortkomt uit het achterstallig onderhoud aan handbediende kunstwerken (bijvoorbeeld wateroverlast doordat het kunstwerk onvoldoende functioneert). Daarnaast is de Flora- en faunawet aan de orde bij de uitvoering van werkzaamheden aan handbediende kunstwerken; • OÞNI. Het waterschap werkt aan een overkoepelend onderhoudsbeheerplan voor de natte infrastructuur (OÞNI), waarvan het onderhoudsplan handbediende kunstwerken als één van de deelplannen volgens een standaardopbouw deel zal gaan uitmaken. blad 2 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
1.2
Totstandkoming van dit onderhoudsplan handbediende kunstwerken Het onderhoudsplan handbediende kunstwerken is opgesteld door een werkgroep, bestaande uit medewerkers van de afdeling Waterbeheer. Zie voor samenstelling van de werkgroep de referenties.
1.3
Leeswijzer De inleiding beschrijft in grote lijnen de redenen voor het opzetten van dit plan. In de hier opvolgende hoofdstukken wordt in de OPNI standaard het onderhoud van handbediende kunstwerken verder omschreven. De wet- en regelgeving die van toepassing is voor het onderhoud van handbediende kunstwerken en de keuzes die Reest en Wieden heeft gemaakt ten aanzien van de implementatie daarvan komen aan de orde in de hoofstukken 2 en 3. Hoofdstuk 4 beschrijft het proces met daarbij de verschillende activiteiten en werkzaamheden van de verschillende medewerkers. In hoofdstuk 5 is de onderhoudsopgave opgenomen, waarin de huidige toestand en de gewenste toestand met de daarbij behorende gevolgen zijn opgenomen. Hoofdstuk 6 sluit vervolgens af met de in het plan opgenomen acties en de procedure voor het aanpassen van het plan.
blad 3 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
2 2.1
Wet- en regelgeving De grote lijn Met betrekking tot de wet- en regelgeving op het gebied van onderhoud van handbediende kunstwerken is een aantal wettelijke kaders relevant. Dit hoofdstuk bespreekt de nationale en provinciale wet- en regelgeving die een rol spelen bij het beheer en onderhoud van waterstaatswerken. Het volgende hoofdstuk behandelt de kaders van het waterschap zelf. Het waterschap heeft ten aanzien van kunstwerken verschillende rollen, met daaruit voortvloeiende verantwoordelijkheden en bevoegdheden: 1. Als eigenaar van kunstwerken: verplichting tot onderhoud, van daaruit ook aansprakelijkheid voor schade die te relateren is aan de kwaliteit van het onderhoud. Kaders: Waterwet. 2. Als waterbeheerder: het beheren van waterstaatswerken. Kaders: Waterwet 3. Als uitvoerder van werkzaamheden: verplichting tot werken conform Flora- en faunawet en Natuurbeschermingswet. De genoemde wettelijke kaders worden onderstaand nader toegelicht. Hoe waterschap Reest en Wieden invulling geeft aan de uitvoering van die kaders is opgenomen in hoofdstuk 3, Beleid Waterschap.
2.2
Waterwet Artikel 5.3 van de Waterwet geeft in algemene bewoordingen aan dat de beheerder maatregelen moet nemen voor het veilige en doelmatig gebruik van de waterstaatswerken. De Waterwet regelt dat de aangewezen beheerder dient te voorkomen en waar nodig overstromingen, wateroverlast en waterschaarste, beperkt. De handbediende kunstwerken zijn een middel om bovenstaande te kunnen realiseren. Hoe het waterschap omgaat met het dagelijkse waterbeheer is geregeld in het Operationele Peilbeheer (OPB). De Waterwet schrijft in artikel 5.4 voor dat de aanleg of wijziging van een waterstaatswerk geschiedt overeenkomstig een daartoe vast te stellen projectplan. Voor Reest en Wieden is in principe het OPB leidend. Wanneer een kunstwerk wordt aangepast en daardoor geen consequenties optreden voor het OPB of het debiet, vindt er geen wijziging plaats van het kunstwerk. Alle werkzaamheden worden door Reest en Wieden weliswaar beschouwd als groot, maar normaal onderhoud. Hiervoor is geen projectplan vereist. De verantwoording van de voorbereidingen en aanpak van de werkzaamheden is vastgelegd in dit document (zie hoofdstuk 3). Tevens is in deze wet, artikel 5.23, geregeld dat rechthebbenden ten aanzien van onroerende zaken zijn gehouden onderhouds- en herstelwerkzaamheden aan waterstaatswerken te gedogen, voorzover die geschieden door of onder toezicht van de beheerder. Met andere woorden de kunstwerken zijn te allen tijde bereikbaar voor het verrichten van onderhoudswerkzaamheden.
2.3
Gedragscode Flora- en faunawet Kort gezegd is het doel van de Flora- en faunawet de instandhouding van soorten. Er zijn duizenden plant- en diersoorten in ons land. In deze wet is een zorgplicht opgenomen en deze houdt in dat een ieder voldoende zorg in acht neemt voor de in het wild levende dieren en planten, evenals voor hun directe leefomgeving.
blad 4 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
2.3.1
Gedragscode Per 1 april 2002 is de Flora- en faunawet van kracht geworden. Met deze wet is de bescherming van plant- en diersoorten geregeld. In voorkomende gevallen moet onder een vergunning worden gewerkt. Om te voorkomen dat voor alle werkzaamheden een vergunning aangevraagd moet worden, hebben de Unie van Waterschappen en provincies (IPO) een gedragscode Flora- en faunawet voor waterschappen ontwikkeld (Unie van Waterschappen, 2006). Wanneer volgens deze gedragscode gehandeld wordt, kan regulier beheer in bepaalde gevallen zonder ontheffingsprocedure uitgevoerd worden. In februari 2012 is de Gedragscode Flora- en faunawet voor waterschappen voor vijf jaar verlengd. Er zijn enkele wijzigingen doorgevoerd, o.a. als gevolg van de invoering van de Waterwet en vanwege gerechtelijke uitspraken.
2.3.2
Werkzaamheden ten behoeve van de handbediende kunstwerken Bij werkzaamheden aan kunstwerken is het soms noodzakelijk om de watergang af te dammen. Deze werkzaamheden moeten in beginsel uitgevoerd worden in de periode tussen 15 juli en 1 november; na de voortplantingsperiode en voor de winterrust van vissen, amfibieën en reptielen. Als het niet mogelijk is om in deze periode te werken, dan is extra voorzorg nodig, bijvoorbeeld het werkgebied tijdelijk ongeschikt maken voor broedvogels tijdens het broedseizoen door de vegetatie zeer kort te houden of te frezen. Bij het leegpompen van een watergang moeten vissen en amfibieën tijdig worden weggevangen en elders uitgezet. Praktisch gezien wordt een bouwkuip in bijna 100% van de gevallen drooggezet om de werkzaamheden te kunnen uitvoeren. De periode tussen 15 juli en 1 november is voor een efficiënte en praktische bedrijfsvoering te kort. In alle gevallen zal gewerkt worden volgens het principe van ongeschikt maken, wegvangen en uitzetten van de plant- en diersoorten.
Foto: schotbalkstuw oude situatie
2.4
Foto: schotbalkstuw nieuwe situatie
Natuurbeschermingswet De Natuurbeschermingswet is van toepassing in Natura 2000-gebieden. Voor deze gevallen geldt dat maatwerk nodig is in overleg met de provincie. Het gaat om de definitie van wat normaal onderhoud is. In beheerplannen voor N2000-gebieden zijn de instandhoudingsmaatregelen opgenomen. Voor andere activiteiten gaat het erom in te schatten (na veldinventarisatie) of de werkzaamheden schade toebrengen aan de te beschermen en/of te ontwikkelen habitattypen en doelsoorten. Weinig waterschappen hebben ervaring met werken in N2000-gebieden. Voor zover bekend zijn er in het beheergebied van Reest en Wieden nog geen beheerplannen vastgesteld. In de komende planperiode wordt gezorgd dat de activiteiten uit dit Onderhoudsplan handbediende kunstwerken als bestendig onderhoud worden opgenomen in de beheerplannen in het kader van de Natuurbeschermingswet.
blad 5 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
Er is alvast een inventarisatie gemaakt welke handbediende kunstwerken in N2000-gebieden staan. In totaal zijn het 117 kunstwerken. In de bijlage is een kaart opgenomen met de locaties van de kunstwerken.
2.5
Milieueisen Tijdens werkzaamheden aan handbediende kunstwerken dient er rekening met het milieu gehouden te worden. Af en toe worden er tijdens werkzaamheden met schadelijke stoffen voor het milieu gewerkt. Dit is niet alleen tijdens het reinigen van het beton maar ook het gebruiken van de juiste materialen. Het schoonspuiten met water van beton in water is niet toegestaan. Dit water moet dan ook opgevangen en afgevoerd worden. In het Lozingenbesluit buiten inrichtingen wordt in artikel 3.10 vermeld dat het lozen van afvalstoffen op open water niet is toegestaan. In het werken in een droge put dient het afvalwater ook afgevoerd te worden. In de praktijk wordt tijdens het uitvoeren van de werkzaamheden geen afvalwater op open water geloosd. Om te voorkomen dat zware metalen uitlogen in het oppervlaktewater heeft Reest en Wieden het standpunt ingenomen dat de bovenbouw van de kunstwerken worden gecoat in plaats van verzinkt of worden uitgevoerd in roestvrijstaal. De coatings zijn tegenwoordig zo goed dat dit ook voldoende is om de bovenbouw te beschermen. Duurzaamheid De onderhoudsploeg werkt op dit moment al met FSC gekeurd hout. Vaak worden tijdens renovatiewerkzaamheden de houten kleppen vervangen door kleppen van RVS of kunststof. Kleppen van RVS gaan veel langer mee dan houten kleppen en logen niet uit. Tevens wordt bij het onderhoud aan beplantingen en bestratingen geen gebruik gemaakt van onkruidbestrijdingsmiddelen, maar wordt rondom de kunstwerken jaarlijks minimaal tweemaal gemaaid.
2.6
Wion Sinds 1 oktober 2008 is de Wet informatie-uitwisseling ondergrondse netten, ook wel WION of grondroerdersregeling genoemd, van kracht waarbij het verplicht is om bij elke ‘mechanische grondroering’ een graafmelding bij het Kadaster te doen. Bij renovatie en nieuwbouw van handbediende kunstwerken vinden meestal mechanische grondroeringen plaats. De wet verplicht gravers tot het melden van elke ‘mechanische grondroering’, grondbewerking, waaronder het leggen van kabels. Kabel- en leidingbeheerders moeten al hun (ondergrondse) kabels en leidingen binnen vastgestelde nauwkeurigheid digitaal beschikbaar hebben en melden bij het Kadaster. De gravende partij, in de wet grondroerder genoemd, is verplicht om minstens 3 dagen voorafgaand aan de werkzaamheden, maar maximaal 20 dagen van tevoren, een melding te doen. Daarnaast moet de grondroerder voorzichtig te werk gaan, hij is verplicht om de tekeningen van de kabels en leidingen op locatie beschikbaar te hebben. In de praktijk wordt deze verplichting bij de aannemer gelegd. In het geval het waterschap zelf aan het graven gaat, hebben de betreffende medewerkers inlogaccounts om de meldingen te doen en de informatie naar behoren te verwerken.
blad 6 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
3 3.1
Beleid Waterschap Keur De regelgeving in de Keur beoogt een voldoende aan- en afvoer van oppervlaktewater te garanderen, onder meer door regels (ge- en verboden) te stellen die tot doel hebben om het doorstroomprofiel van wateren te beschermen tegen handelingen, die dit bijvoorbeeld zouden kunnen vernauwen of verondiepen. De Keur van waterschap Reest en Wieden is in werking getreden op 22 december 2009. In artikel 2.9 is vastgelegd dat onderhoudsplichtigen van oppervlaktewaterlichamen zorgdragen voor het instandhouden daarvan in overeenstemming met het in de legger bepaalde over ligging, vorm, afmeting en constructie.
3.2
Waterbeheerplan Het Waterbeheerplan 2010-2015 van waterschap Reest en Wieden geeft geen duidelijke kaders voor het beheer en onderhoud aan handbediende kunstwerken. Het enige dat wordt gesteld is dat bij herinrichtingsplannen voor een beek of bij groot onderhoud/vervanging van een stuw in een beek de stuw passeerbaar voor vissen moet worden gemaakt. In de praktijk betekent dat het vispasseerbaar maken van die stuwen geschiedt bij grotere handbediende stuwen. Per object wordt een overweging gemaakt over de mogelijkheden van een vispassage.
3.3 3.3.1
Uitgangspunten beheer en onderhoud handbediende kunstwerken Beleidsuitgangspunten en afbakening a. OPB; Operationeel Peilbeheer; de OPB voorziet in een planmatige aanpak van het proces operationeel peilbeheer en legt de bijbehorende verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de medewerkers vast. Concreet betekent dat in het OPB staat aangegeven aan welke peilen de verschillende wateren moeten voldoen. De kunstwerken uit dit onderhoudsplan vormen een belangrijk deel van de middelen waarmee de peilen gehandhaafd worden. Over elk peilgebied is een besluit genomen. Op basis van dat besluit wordt er gekeken wat voor soort kunstwerken nodig zijn om de peilen te handhaven. b. Beheerregister; in het beheerregister zijn alle gegevens van ieder kunstwerk opgenomen. c. OPK; Operationele Peilenkaart; de OPK is een onderdeel van het OPB en WBP. Op deze kaart zijn de minimum en maximum peilen in een peilvak aangegeven.
3.3.2
Praktische uitgangspunten voor het waterschap Beheer en onderhoud aan handbediende kunstwerken Elk kunstwerk dat nieuw geplaatst of gerenoveerd wordt dient aan de voorgeschreven verwachtingen te voldoen. Op dit moment is het mogelijk om op basis van ervaring globaal in te kunnen schatten wat de onderhoudstermijn is van diverse kunstwerken. De onderhoudsstaat wordt mede bepaald door weersinvloeden en fluctuerende waterpeilen. Omdat deze niet in het hele gebied gelijk zijn is op langere termijn moeilijk in te schatten wanneer onderhoud noodzakelijk is. Wel is een aantal stelregels opgesteld waaraan het kunstwerk altijd dient te voldoen. a. Het kunstwerk dient het minimum en maximum peil te kunnen handhaven. b. De peilen moeten af te lezen zijn op de aanwezige peilschalen; c. Te allen tijde moeten beweegbaar delen van het kunstwerk bedienbaar blijven; d. Na renovatie dient de levensduur minimaal 25 jaar te zijn; e. Het kunstwerk dient altijd bereikbaar c.q. toegankelijk te zijn. f. Het terrein waarop de handbediende kunstwerken staan worden tweemaal per jaar met een rugmaaier gemaaid.
blad 7 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
3.4
Werkvoorschriften Naast wetgeving en beleid zijn er ook nog omgevingsfactoren die van invloed zijn op het werken aan en bij de kunstwerken. Om de verkeersveiligheid en de veiligheid voor de medewerkers te garanderen worden bij werkzaamheden tijdelijke verkeersmaatregelen genomen. Om de juiste verkeersmaatregelen toe te passen heeft Reest en Wieden een rapport over de praktijkrichtlijnen bij tijdelijke verkeersmaatregelen op laten stellen. In dit rapport over veilig werken langs de weg staan diverse scenario’s over hoe verkeersmaatregelen toegepast moeten worden. Daarnaast hebben de betreffende medewerkers ook een instructie gehad over werken bij de weg. Een enkele keer komt het voor dat er bij het spoor moet worden gewerkt. Hiervoor hebben de betreffende medewerkers de module ‘veilig werken langs het spoor’ gevolgd en bezitten een pasje met vrijstelling van ProRail. De technisch medewerkers en teamleiders van Onderhoud & Infrastructuur en Peilbeheer & Techniek zijn in het bezit van VCA. Lopende 2013 en 2014 wordt het VCA programma uitgebreid naar alle betrokken medewerkers.
Foto: stuw met krooshek oude situatie
Foto: stuw met krooshek nieuwe situatie
blad 8 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
4 4.1
Proces Activiteiten Om te bepalen of en wanneer onderhoud aan de handbediende kunstwerken wordt verricht, worden eerst diverse activiteiten uitgevoerd om vervolgens tot eventuele renovatie over te gaan. Inventarisatie/inspectie - papieren voorinventarisatie van de staat van onderhoud; vanuit de OPB in combinatie met GIS wordt een voorselectie gemaakt. Vanuit GIS is de legger en het beheerregister te benaderen waarin de onderhoudsjaren worden geregistreerd. De peilbeheer kan via de applicatie ‘mobiel peilbeheer’ (smartphone) zien wat de planning is van het groot onderhoud aan het kunstwerk. De peilbeheerder kan altijd aangeven wanneer een kunstwerk eerder dan gepland onderhoud nodig heeft; - veldinspectie; de kunstwerken die zijn voortgekomen uit de voorinventarisatie worden in het veld door de peilbeheerder geïnspecteerd. Aan de hand van een stuwanalyseformulier wordt bepaald welke onderde(e)l(en) gerenoveerd moeten worden. Aan de hand van het stuwanalyseformulier (bijlage) beoordeelt de technisch medewerker peilbeheer vervolgens of het kunstwerk in dat jaar gerenoveerd wordt of doorgeschoven wordt in de planning. Voorbereiding werkzaamheden - planning; na de inspecties is het aantal kunstwerken en het te verrichten onderhoud inzichtelijk en wordt er een planning gemaakt welke kunstwerken dat jaar aan bod komen; de technisch medewerker beoordeelt en zoekt uit of er Water op maat-projecten in voorbereiding zijn of dat er waterstaatkundige knelpunten voorkomen of kunnen optreden (klink). Dit moet uiterlijk eind september klaar zijn waarop de planning uiterlijk begin november klaar moet zijn. Bij het maken van een planning kijkt de technisch medewerker ook naar de langere termijn waarbij de risico’s worden afgewogen. Zodoende ontstaat er een concrete meerjarige planning van vijf jaar. De technisch medewerker bespreekt de planning met de teamleider;
Figuur 1: Y-as aantal kunstwerken, x-as jaartallen. In de tabel is de meerjarenplanning opgenomen. Voor 2014 is het aantal opgenomen dat met huidige middelen is te realiseren. Bij de volgende jaren is nog geen goede verdeling gemaakt, omdat deze afhankelijk is van de besluitvorming van het bestuur.
blad 9 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
-
-
toetsingen: voor de daadwerkelijke uitvoering dient een flora- en faunatoets te zijn verricht en een toets om te bezien of aan de eisen gesteld aan werken in N2000-gebieden is voldaan. Indien nodig dienen er voorzorgsmaatregelen te worden getroffen; voorbereiding uitvoering; de stuwenploeg, bestaande uit minimaal twee personen (één eigen dienst en één inhuur) en waar nodig wordt een kraan met machinist ingehuurd, heeft ruim voor uitvoering contact met de betreffende ingelanden c.q. grondeigenaren over de werkzaamheden, planning en het betreden van gronden. Tevens wordt de klic-melding verzorgd en vindt afstemming plaats met de peilbeheerder over de planning en de te nemen maatregelen. De benodigde materialen worden besteld. De stuwenploeg geeft aan welke werktuigbouwkundige werkzaamheden ten behoeve van metaalconstructies, hek- en draaiwerk uitgevoerd moet worden door de onderhoudsmedewerker metaal. De coördinatie van de werktuigbouwkundige werkzaamheden ligt bij de technisch medewerker.
Uitvoering en nazorg - uitvoering; als de stuwenploeg het kunstwerk gaat renoveren dan zijn de metaalconstructies gereed en kunnen direct worden gemonteerd. Tijdens de renovatie begeleidt de technisch medewerker de werkzaamheden en zorgt dat deze volgens planning verlopen; - na afronding van de werkzaamheden heeft de stuwenploeg contact met de betrokken grondeigenaren over de toestand van het (achtergelaten) terrein en wordt e.e.a. geëvalueerd met de peilbeheerder; - nazorg; na de uitvoering worden de diverse gegevens verwerkt in de legger. Bij nieuwbouw van een kunstwerk wordt het kunstwerk geïnventariseerd en ingemeten en deze gegevens worden ook opgenomen in het beheerregister. Vervolgens wordt het renovatiejaar aangepast en de nieuwe onderhoudstermijn ingebracht.
4.2
Medewerkers -
-
-
technisch medewerker peilbeheer; heeft het totaaloverzicht van de te onderhouden handbediende kunstwerken. Ongeveer 1 à 2 dagen per week regelt hij de werkzaamheden rondom het renoveren van handbediende kunstwerken en stuurt hij waar nodig de stuwenploeg en de onderhoudsmedewerker metaal werkinhoudelijk aan/bij; onderhoudsmedewerker stuwenploeg; voert de renovatie van handbediende kunstwerken uit. Tevens zorgt hij voor het voorbereiden van de renovatie. Tijdens deze werkzaamheden wordt hij bijgestaan door een inhuurmedewerker. Beide personen onderhouden fulltime de kunstwerken. Voor het plaatsen van damwand en grondwerkzaamheden wordt indien nodig 2 à 3 dagen per week een kraan met machinist ingehuurd bij een loonbedrijf dat qua uurprijs en reistijd het voordeligst is. Indien mogelijk wordt een eigen kraan inclusief machinist ingezet; onderhoudsmedewerker metaal; het maken van nieuwe kleppen en het renoveren van de bediening wordt in eigen beheer uitgevoerd. De onderhoudsmedewerker metaal is hier ongeveer 1 dag per week mee bezig.
Het totaal aantal fte dat in de huidige situatie wordt ingezet om de handbediende kunstwerken te renoveren bedraagt 3 fte. In onderstaand overzicht is de tijdsbesteding weergegeven van de diverse medewerkers die betrokken zijn bij het proces. De aantallen zijn gebaseerd op de gegevens van 2013. Technisch medewerker peilbeheer Onderhoudsmedewerker stuw Onderhoudsmedewerker metaal Inhuur medewerker Inhuur kraan en machinist Totaal
0,4 1 0,2 1 0,4 3
blad 10 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
4.3
Processchema Bovengenoemd proces is onderstaand weergegeven in een schema. De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van onderhoud aan de handbediende kunstwerken ligt bij het team Peilbeheer & Techniek. De stuwenploeg worden door twee verschillende technisch medewerkers begeleid c.q. aangestuurd.
Spoed klussen
2
meerjaren planning
1
Technisch mdw PB Inventariseren
Technisch mdw PB 3Onderhoud nog niet nodig
Aanpassen planning
4
Onderhoud nodig
Technisch mdw PB Onderhouds behoefte per object
Technisch mdw PB Beoordelen omvang spoedklus
5
Technisch mdw PB 7
Opstellen jaarplan
6
Uitbesteden
opgeleverd kunstwerk Rol jurist 8 Inkoop/contractbehe
Teamleider peilbeheer Einde controle jaarplanning
9
Technisch medewerker O Controle voorraad
Geen voorraad 10
Rol jurist Inkoop/contractbehe
11
WTB
13
Wel voorraad
Stuwenploeg O&I Uitvoering onderhoud
Onderhoudsmedewerker 12
Technisch mdw PB Niet akkoord
Eindcontrole
14 Akkoord
blad 11 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
5
De onderhoudsopgave In het beheergebied van Reest en Wieden worden verschillende soorten handbediende kunstwerken toegepast. Op basis van de legger (februari 2013) is een overzicht gemaakt van het aantal handbediende kunstwerken. Soort kunstwerk Stuw Inlaat Bodemval Vaste drempel Vispassage
5.1
Aantal 661 248 48 221 14
Soort onderhoud Door het onderhouden en reviseren van kunstwerken kan de levensduur van het bestaande object verlengd worden. Ook worden sommige kunstwerken geheel vervangen. Het soort onderhoud of revisie dat uitgevoerd wordt, bepaalt de levensduur. Het moment wanneer het onderhoud en revisie van alle kunstwerken plaats vindt kan op twee manieren bepaald worden. SAO (storingsafhankelijk onderhoud) Het onderhoud wordt pas uitgevoerd wanneer een kunstwerk niet meer voldoet aan de eisen die het peilbeheer stelt. Er kunnen verschillende storingen voorkomen, zoals het niet meer kunnen bedienen van een kunstwerk (kleine storing) of het scheuren van een stuwklep (grote storing). Voordeel is dat het kunstwerk maximaal gebruikt wordt. Nadeel is dat er zo calamiteiten kunnen ontstaan waardoor het mogelijk is dat er plotseling een grote hoeveelheid water in een gebied stroomt. In vooral kapitaalintensieve landbouwgebieden kan dit tot schade leiden. Tevens kan zo op plaatsen waar geen aanvoer is, geen water vast gehouden worden waardoor zowel landbouw als natuur nadelige gevolgen kunnen ondervinden. Tevens is het nadelig dat storingen onregelmatig voorkomen. Zo kan het zijn dat er tijdens werkzaamheden aan een kunstwerk een ander kunstwerk ook kapot gaat. Je kunt niet op twee plaatsen tegelijk zijn, waardoor storingen kunnen leiden tot inefficiënte inzet van personeel en verstoring van het reguliere OPB/onderhoudsproces. TAO (toestandafhankelijk onderhoud) Toestandafhankelijk onderhoud is een methode van preventief onderhoud op basis van vooraf gestelde criteria. Deze criteria komen aan bod bij een korte inspectie. Zo'n korte inspectie kan opgevolgd worden door uitgebreider onderhoud na overschrijden van belangrijke grenswaarden. TAO is een planmatig soort onderhoud, kritieke parameters controlerend en pas bij noodzaak planmatig herstellend (conditieafhankelijk vervangen van onderdelen). Deze vorm van onderhoud heeft een zeer hoge voorspelbaarheid vanwege de inspecties. Maaionderhoud Het maaionderhoud rond zowel de handbediende als geautomatiseerde kunstwerken, steunpunten en werkplaatsen worden driejaarlijks aanbesteed, waarbij is opgenomen dat beplantingen en bestratingen bij kunstwerken minimaal tweemaal per jaar worden gemaaid met behulp van een rug- c.q. bosmaaier. Het maaionderhoud is niet opgenomen in dit onderhoudsplan.
5.2
Onderhoudstoestand De afgelopen decennia is er minimaal onderhoud aan de handbediende kunstwerken uitgevoerd. Sinds 2005, toen het OPB meer gestalte kreeg, is begonnen om deze kunstwerken structureel te gaan onderhouden. In de afgelopen jaren is een grote vooruitgang geboekt in de onderhoudsstaat. blad 12 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
Voor het vaststellen van de staat van onderhoud is een inventarisatieformulier (zie bijlage) ontwikkelt waarop zowel de benodigde gegevens voor het onderhoud als het aanvullen van de legger zijn vermeld. Aan de hand van het beheerregister wordt de huidige planning bijgehouden. Deze planning is door de peilbeheerders terug te zien in de applicatie ‘mobiel peilbeheer’. De basisplanning is gemaakt op basis van inschattingen van de technisch medewerkers. Na de renovatie wordt het nieuwe onderhoudsjaar met 25 jaar verlengd. Tijdens elk bezoek kan bekeken worden of deze planning nog correct is. Als tijdens het inventariseren blijkt dat een kunstwerk eerder onderhoud nodig heeft dan kan deze naar voren in de planning worden gehaald. Indien een kunstwerk nog geen onderhoud nodig, wordt deze doorgeschoven in de planning. Hierbij wordt ook gestreefd naar een lineair kostenverloop over de jaren.
Afbeelding 1 en 2: Schermafdrukken van de applicatie ‘mobiel peilbeheer’ zoals deze zichtbaar zijn voor de peilbeheerder In overleg met de technisch medewerkers en peilbeheerders is in 2009 een totaalplanning gemaakt van het onderhoud van handbediende kunstwerken. De ervaring leert ook dat er tussentijds ook kunstwerken stuk gaan die direct hersteld moeten worden. Door het toegenomen preventief onderhoud in de afgelopen jaren is dit wel steeds minder geworden.
blad 13 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
Bij onderstaande foto’s is goed te zien hoe de renovatie van een stuw plaatsvindt. De stuw is gelegen langs de A28 ter hoogte van De Wijk en is in 2013 geheel gerenoveerd.
De toestand van de stuw van voor de renovatie. De damwand aan de wegzijde is rot waardoor water langs de stuw vloeit (bijloops) met als gevolg dat het peil niet kan worden gehandhaafd. Tevens is het talud voor een deel uitgespoeld.
Hiernaast is een foto van de stuwklep te zien nadat deze is verwijderd. De klep is zo aangetast dat deze nog maar aan een scharnierpunt was bevestigd.
De mobiele kraan kon de stuw niet vanaf de landzijde bereiken met als gevolg werken van de snelwegzijde. I.o.m. Rijkswaterstaat zijn er extra verkeersmaatregelen getroffen. De bouwput moet tijdens de werkzaamheden droog staan met als gevolg dat er noodbemaling moet worden geplaatst (zie rechterkant foto).
De bestaande stuwbak is geheel gerenoveerd door het uitvoeren van betonreparatie. Tevens is er een nieuwe klep van roestvrijstaal geplaatst.
De stuw na de werkzaamheden met een gerenoveerde bovenbouw. Het talud om nabij de stuw is opnieuw opgezet en ingezaaid.
blad 14 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
Hoe is de onderhoudstoestand In 2005 is een begin gemaakt met de structurele renovatie van handbediende kunstwerken; voorheen werd alleen hersteld als het kunstwerk defect was. Hieronder is een opsomming gemaakt van de onderhoudsstatus van de handbediende kunstwerken. Deze is gebaseerd op de al gerenoveerde kunstwerken en deels op inventarisatieformulieren. Ook is door de technisch medewerker en peilbeheerder een inschatting aangegeven van de onderhoudsstatus van alle kunstwerken. Onderhoudsstatus: - 30% goed - 65% voldoet - 5% slecht De in goede staat verkerende kunstwerken (30%) zijn in de afgelopen 10 jaar gerenoveerd en er kan vanuit worden gegaan dat deze de komende 15 tot 20 jaar geen tot minimaal onderhoud nodig hebben. 65% van de kunstwerken functioneert nog. Deze zijn in werkbare staat en kunnen de gewenste peilen nog handhaven. Deze categorie komt binnen 15 jaar aan de orde om gerenoveerd te worden. Een klein percentage (5%) functioneert niet meer en kan de gewenste peilen niet meer handhaven. Deze kunstwerken staan soms op de minder urgente locaties, maar moeten wel hersteld worden en hebben een hoge onderhoudsprioriteit. Onder de slechte kunstwerken vallen de spoedgevallen. Het komt af en toe eens voor dat er kunstwerken plotseling niet meer functioneren. Deze dienen dan direct in de planning te worden opgenomen. Deze categorie komt binnen 2 jaar aan de orde om gerenoveerd te worden.
5.3
Gewenste onderhoudstoestand Om tot een gewenste onderhoudstoestand te komen moet er eerst keus gemaakt worden op basis waarvan de handbediende kunstwerken in stand moeten worden gehouden. Er zijn grofweg vier soorten scenario’s te onderscheiden.
5.3.1
Scenario’s Non-preventief onderhoud (SAO) Bij non-preventief onderhoud wordt er alleen onderhoud uitgevoerd wanneer een kunstwerk zo slecht is dat de gewenste peilen niet kunnen worden gevoerd. Gevolgen zijn dan wateroverlast of watertekort. De risico’s verbonden aan dit soort onderhoud zijn groot. De kunstwerken worden dan op basis van een ‘piepsysteem’ onderhouden. Hierdoor zijn de werkzaamheden niet in onderhoudsplanning te zetten, is er geen enkele controle op de financiën en geen controle op de doelen uit het OPB. Minimaal onderhoud (SAO) Onderhoud wordt hierbij alleen uitgevoerd wanneer dat echt nodig is met gebruik van ‘minder duurzame producten’. Gevolg hiervan is dat er binnen een relatief korte periode wederom onderhoud verricht moet worden met als gevolg een korte onderhoudstermijn (niet duurzaam), waardoor het aantal te onderhouden kunstwerken hoger wordt (inefficiënt) en dat kostenverloop grillig verloopt. Tevens is de kans groot dat de gewenste peilen niet kunnen worden gevoerd. Maximaal onderhoud (TAO) Maximaal onderhoud houdt in dat naast het vervangen van het draaiwerk en de klep het damwand geheel vernieuwd wordt en eventuele betonreparatie plaatsvindt met een levensduur van minimaal 25 jaar. Het maximaal onderhoud leidt tot een duidelijke onderhoudsplanning, een stabiel kostenverloop en handhaving van gewenste peilen. Geheel vernieuwen (TAO) Het laatste scenario is het totaal vernieuwen van de het gehele kunstwerk, maar is in de meeste gevallen niet nodig om de gewenste peilen te kunnen voeren. Het geheel vernieuwen leidt tot meer kosten dan bij de andere scenario’s, maar leidt ook tot lineair kostenverloop, een duidelijke onderhoudsplanning en de gewenste peilen kunnen worden gevoerd. blad 15 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
5.3.2
Levensduur Een van de uitgangspunten gesteld in paragraaf 3.3.2 is dat de levensduur van een kunstwerk na revisie minimaal 25 jaar dient te zijn. Na onderzoek naar de bouwjaren van de kunstwerken is een overzicht gemaakt met de levensduur van bepaalde onderdelen van een kunstwerk. Binnen deze periode kan met grote zekerheid worden gezegd dat het voldoet. Hierbij zijn diverse onderdelen gewogen, waarbij de damwand en klep voor het onderhoud leidend zijn. De klep omdat deze het waterpeil moet regelen. Gezien de kosten en duurzaamheid wordt bij elke renovatie de houten klep vervangen door een klep van RVS. De levensduur van een klep kan zo met 10 jaar verlengd worden. De damwand is bij elk kunstwerk het duurste onderdeel, waarbij keuze is uit verschillende soorten damwand. Er zijn drie afwegingen gemaakt voor het gebruik van elk soort damwand. In onderstaand overzicht is dit weergegeven per kunstwerk.
Damwand Levensduur Gemiddelde kosten Beton 50 € 10,000.00 FSC Azobé 25 € 4,000.00 Inheems 10 € 2,500.00 Betonnen damwand is qua levensduur de beste optie om uit te voeren. Bijkomend voordeel is dat de onderhoudstermijn van een betonnen stuw met RVS klep eenvoudig 35 jaar kan worden. Prijstechnisch is betonnen damwand veruit het duurste. Tot 2003 is op een aantal plaatsen inheems damwand geplaatst. Na inspectie bleek dat deze damwand na 10 jaar alweer aan vervanging toe was. Als alle kunstwerken met deze damwand uitgevoerd worden, zal de onderhoudstermijn eenmaal per 10 jaar zijn. Dit betekent dat er per jaar gemiddeld 120 kunstwerken onderhouden dienen te worden. Het blijkt na onderzoek dat Azobé hardhouten damwand ongeveer 25 jaar meegaat. In onderstaand overzicht zijn de levensduren van de diverse onderdelen weergegeven, waarbij met beton al het betonwerk wordt bedoeld met uitzondering van damwand.
Onderdeel Beton Damwand Klep Draaiwerk Gemiddeld 5.3.3
Jaar 35 25 20 20 25
Conclusie Het waterschap kiest er voor om het onderhoud planmatig uit te voeren waardoor een keus moet worden gemaakt tussen maximaal onderhoud en het geheel vernieuwen. Het belangrijkste punt, het correct kunnen voeren van de peilen, is bij beide varianten gewaarborgd. Voor de beide andere punten, onderhoudsplanning en kostenverloop komt het maximaal onderhoud het beste naar voren. Het Onderhoudsplan handbediende kunstwerken is dan ook verder uitgewerkt op basis van maximaal onderhoud met een gemiddelde levensduur van 25 jaar. De diverse scenario’s en levensduur afwegende is er voor gekozen om het Onderhoudsplan handbediende kunstwerken verder uit te werken op basis van maximaal onderhoud met een gemiddelde levensduur van 25 jaar.
blad 16 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
5.3.4
Financieel Op basis van het onderhoud van de afgelopen jaren (tot en met 2012) is een berekening gemaakt van de kosten per soort kunstwerk. Niet ieder soort kunstwerk is gelijk, waardoor bijvoorbeeld de ene keer een stuwrenovatie € 13.000,00 kost en een andere € 7.000,00. Gemiddeld leidt dit tot een bedrag van € 10.000,00 per stuw. De renovatie/vervanging van een inlaat circa € 5.000,00 euro. De diverse bodemvallen zijn alleen van damwand gemaakt waardoor de kosten circa € 3.000,00 per bodemval bedragen. Voor het onderhouden van vaste drempels en vispassages is rekening gehouden met een bedrag van € 4.000,00 per stuk. In de bedragen is geen rekening gehouden met een jaarlijkse indexatie van de kosten. De praktijk heeft uitgewezen dat met de huidige beschikbare middelen en aantal fte 35 handbediende kunstwerken per jaar kunnen worden gerenoveerd. Om het gehele areaal aan kunstwerken te kunnen onderhouden met een onderhoudstermijn van 25 jaar zal het aantal moeten worden verhoogd naar 48 stuks, zie onderstaande omrekentabel. omrekentabel - aantal kunstwerken kunstwerk
%
gewens t
48
100
hui di g
35
73
In de eerste onderstaande tabel zijn de kosten weergegeven zoals die zijn, bij het onderhouden van 35 kunstwerken per jaar. In de tweede tabel zijn de kosten weergegeven zoals die zullen zijn bij het onderhouden van 48 kunstwerken per jaar. Huidige capaciteit 35 kunstwerken per jaar
Soort
Aantal
Stuw
x0,73
661 482,53 248 181,04
Inl a a t Bodemva l Vi s pa s s a ge Totaal
€ per stuk
8,7016 55
10.000,00
4.825.300,00
1%
25
per jaar €
19,3
193.012,00
8,7016 21
5.000,00
905.200,00
25
7,2
36.208,00
35,04
8,7016 4
3.000,00
105.120,00
25
1,4
4.204,80
221 161,33 14 10,22
8,7016 19
4.000,00
645.320,00
25
6,5
25.812,80
8,7016 1
4.000,00
40.880,00
25
0,4
1.635,20
35
€ 260.872,80
48
Va s te drempel
%
p/j te ondertotaal 25 jaar termijn houden
1.192
870,16
Gewenste capaciteit 48 kunstwerken per jaar
Stuw Inl a a t Bodemva l Va s te drempel Vi s pa s s a ge Totaal
p/j te ondertermijn houden
Aantal 661
1%
%
per stuk €
totaal 25jr
per jaar €
11,92
55
10.000,00
6.610.000,00
25
26,4
264.400,00
248
11,92
21
5.000,00
1.240.000,00
25
9,9
49.600,00
48
11,92
4
3.000,00
144.000,00
25
1,9
5.760,00
221
11,92
19
4.000,00
884.000,00
25
8,8
35.360,00
14
11,92
1
4.000,00
56.000,00
25
0,6
2.240,00
48
€ 357.360,00
1.192
De kosten van het onderhoud van de handbediende kunstwerken zijn in de begroting verspreid opgenomen. Het is niet inzichtelijk welke kosten direct te maken hebben met het onderhoud van de handbediende kunstwerken. Om deze inzichtelijke te krijgen zal er in overleg met de afdeling Financiën een aparte kostenplaats voor de handbediende kunstwerken moeten komen. blad 17 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
De kosten opgenomen in het overzicht zijn gebaseerd op de handmatig bijgehouden administratie van de technisch medewerker en de onderhoudsmedewerker van de stuwenploeg.
5.3.5
Capaciteit Voor het uitvoeren en begeleiden van het onderhoud is een aantal fte nodig. In onderstaande tabel is te zien dat in de huidige situatie 3 fte voldoende zijn. Het aantal benodigde fte is gebaseerd op de praktijkervaring van de afgelopen jaren. Wanneer het aantal kunstwerken wordt uitgebreid naar 48 stuks op jaarbasis ontstaat er een tekort van 1,1 fte. omrekentabel - aantal FTE kunstwerk
fte
huidig
35
3
gewenst
48
4.1
% 100 137,1
gebaseerd op berekening uit paragraaf 4.1 Van de huidige 3 fte wordt 1,4 fte ingehuurd. Om 48 kunstwerken te onderhouden dient er nog 1,1 fte te worden ingehuurd. Met deze uitbreiding is in bovenstaand kostenoverzicht bij de gewenste capaciteit al rekening gehouden.
5.4
Overwegingen Zoals geschetst worden in de huidige situatie 35 handbediende kunstwerken gerenoveerd. Indien de huidige situatie wordt voortgezet, leidt dat tot bedrijfsonzekerheid van de kunstwerken omdat ieder kunstwerk eenmaal per 34,5 wordt gerenoveerd. Kortom een onderhoudscyclus van 35 jaar. Deze bedrijfsonzekerheid leidt tot problemen bij peilbeheer waardoor de peilen niet meer kunnen worden gehandhaafd met alle gevolgen van dien. Tevens zal het kostenverloop grilliger worden, omdat met name in de tweede helft van de onderhoudstermijn meer noodreparaties moeten plaatsvinden met als gevolg dat de planning doorschuift. Het doorschuiven van de planning veroorzaakt nog meer bedrijfsonzekerheid waardoor een vicieuze cirkel ontstaat. Een voordeel van het voortzetten van de huidige situatie is dat met de huidige budgetten kan worden volstaan en dat het niet nodig is om extra financiële middelen beschikbaar te stellen. Wanneer het hele bestand aan handbediende kunstwerken moet worden opgenomen in de onderhoudsplanning, zal dat leiden tot een jaarlijkse verhoging van de onderhoudskosten en een toename van druk op het personeel. Echter, de bedrijfszekerheid wordt hiermee enorm verhoogd, waardoor de te handhaven peilen beter kunnen worden gehandhaafd. Tevens kan een goede planning van de werkzaamheden worden gemaakt en zijn de onderhoudskosten stabiel. Er van uitgaande dat een onderhoudstermijn van 25 jaar acceptabel is, zullen de budgetten met een totaalbedrag van € 100.000,00 verhoogd moeten worden. In dit bedrag is de inzet van extra loonwerkers c.q. personeel van derden ook opgenomen. Om tot een definitieve keuze te komen zal het bestuur van het waterschap een beslissing moeten nemen over het te voeren beleid ten aanzien van het onderhoud van handbediende kunstwerken Hiertoe heeft het bestuur drie keuzes, te weten handhaven huidige situatie, verminderen of uitbreiden van het aantal kunstwerken.
blad 18 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
5.4.1
Resumé Handhaven huidige situatie: - kwaliteitsverlies waardoor bedrijfsonzekerheid ontstaat met als gevolg niet te handhaven waterpeilen waardoor wateroverlast of –tekort kan ontstaan; - risico op doorschuiven planning omdat andere kunstwerken noodzakelijker zijn; - grilliger kostenverloop; - geen verhoging budgetten. Verminderen onderhoud aantal kunstwerken: - alle punten genoemd bij handhaven van huidige situatie verergeren met uitzondering van de budgetten; deze zullen afnemen. Uitbreiden onderhoud aantal kunstwerken (gewenste situatie): - kwaliteitswinst; over de gehele linie een verbetering van de kunstwerken waardoor de waterpeilen beter te handhaven zijn en minder risico bestaat op wateroverlast of –tekort; - duidelijke onderhoudsplanning; - stabiel kostenverloop; - totale structurele verhoging van budgetten met € 100.000,00 per jaar.
blad 19 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
6
Procedure en acties
6.1
Tussentijdse aanpassingen van dit onderhoudsplan De komende jaren kunnen tussentijdse aanpassingen op het onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 nodig zijn vanwege: a. Wijzigingen in de wet- en regelgeving; b. Wijzigingen in beleid van het waterschap; c. Veranderingen in de ligging/dimensionering van handbediende kunstwerken a.g.v. bijvoorbeeld inrichtingsplannen; d. Nieuwe inzichten over het sparen van beschermde soorten (uitvoering); e. Verbeteringen in de basisregistratie rond de uitvoering van de werkzaamheden. Voor wat betreft de genoemde ontwikkelingen zal het onderhoudsplan handbediende kunstwerken jaarlijks in het voorjaar gecheckt worden. Aanpassingen van type c betreffen de toepassing van de bestaande uitgangspunten op watergangniveau. Voor het doorvoeren van deze aanpassingen is het invoegen van een nieuwe kaart afdoende. Aanpassingen van type a, b en d betreffen meer de uitgangspunten zelf en kunnen een meer wezenlijke aanpassing van het onderhoudsplan handbediende kunstwerken vergen. Mocht deze situatie optreden, dan zal op dat moment besloten worden tot het ofwel uitbrengen van een addendum, ofwel van een nieuwe versie van het gehele plan. Aanpassingen van type e kunnen naar verwachting een plek krijgen in een addendum.
6.2
Acties De acties die in het onderhoudsplan handbediende kunstwerken genoemd zijn, staan opgesomd in onderstaande tabel. Overzicht acties uit dit onderhoudsplan Nr. actie 1. 2. 3. 4. 5.
Omschrijving actie Onderhoud door vergunninghouder aan kunstwerken in beeld brengen Invoeren werken conform gedragscode Flora- en faunawet; treffen voorzorgsmaatregelen en uitvoeren inventarisaties Activiteiten uit dit plan (laten) opnemen in beheerplannen N2000-gebieden i.k.v. Natuurbeschermingswet Kosten handbediende kunstwerken inzichtelijk maken Advies uitbrengen aan bestuur waarbij ter besluitvorming de varianten worden voorgelegd
Genoemd in paragraaf 1.1 2.3.2 2.4 5.3.4 5.4
blad 20 van 21
Onderhoudsplan handbediende kunstwerken 2014-2018 april 2014
Referenties Literatuur Unie van Waterschappen. Gedragscode Flora- en faunawet voor waterschappen. Goedgekeurd door het Ministerie van Economische zaken, Landbouw en Innovatie op 6 februari 2012. Waterschap Reest en Wieden, 2009. Keur. Vastgesteld door het Algemeen Bestuur d.d. 17 december 2009. Waterbeheerplan 2010-2015, Waterschap Reest en Wieden. Diverse wet- en regelgeving, waaronder de Waterwet en de Natuurbeschermingswet. Werkgroep Onderhoudsplan handbediende kunstwerken Naam Gerard Verstoep Sander Habing Henk-Jan Tobbe Henk Lomulder Diane Kleine Albert Drewes Ronnie Scholten
Functie Beleidsmedewerker Waterbeheer Technisch medewerker peilbeheer Technisch medewerker peilbeheer Technisch medewerker peilbeheer Bedrijfskundige Technisch medewerker bedrijfsvoering Teamleider peilbeheer & techniek
Rol Voorzitter Secretaris Lid Lid Lid Incidenteel Incidenteel
Bijlagen -
stuwenanalyseformulier uitvoeringsprogramma 2014 kaart met locaties handbediende kunstwerken in N2000-gebieden
blad 21 van 21
23-5-2014
ONDERHOUDSANALYSE KLEINE KUNSTWERKEN Algemene informatie Soort kunstwerk
Schrijf versie 1.3 klep stuw / inlaat / vaste drempel / kantelstuw /
ID Code
-
Datum van opname Soort aandrijving (materiaal/kwaliteit) Hoogte NAP bout Bediening Onderbouw Materiaal damwand Kwaliteit damwand Beton Stortebed Talud Rubbers van de klep Bovenbouw Schilderwerk Toegankelijkheid Aanzicht Soort hangslot Inlaat Lengte duiker Materiaal duiker Doorsnede (Ø) duiker inlaat Peilschalen Peilschaal aanwezig Peilschaal vervangen Afmeting peilschaal bovenstrooms (M NAP) Afmeting peilschaal benedenstrooms (M NAP) Werkzaamheden 0 damwand vervangen/plaatsen bovenstrooms 0 damwand vervangen/plaatsen benedenstrooms 0 nieuwe bovenbouw plaatsen 0 revisie bovenbouw 0 nieuwe klep plaatsen 0 rubbers klep vervangen 0 nieuwe RVS kabels plaatsen 0 reparatie slot / nieuwe slot plaatsen 0 beton reparatie bak constructie 0 stortebed repareren 0 begroeiing verwijderen 0 zand aanvullen 0 dek vervangen voor stalen dek 0 object vervangen: 0 object verwijderen
- 201
staaldraad, lier / heuvel / schuif M NAP handmatig / automatisch hout / damwand / beton / goed / redelijk / matig / slecht goed / redelijk / matig / slecht goed / redelijk / matig / slecht goed / redelijk / matig / slecht goed / redelijk / matig / slecht goed / redelijk / matig / slecht Huidige kleur: goed / redelijk / matig / slecht goed / redelijk / matig / slecht Abus / Lips / Nemef/…………. M Beton / spirozol / HDPE / staal / …………………..MM ja / nee Van NAP tot NAP ja / nee Van NAP tot NAP goed, slecht / schoon, vies / R&W , ander soort goed, slecht / schoon, vies / R&W , ander soort Opmerkingen
Onderhouds jaartal aanpassen van 20…. naar 20…. Geschat onderhoudsjaartal controle en aanpassen in de HTC
Conditie gehele stuw: Ingevuld door:
goed / redelijk / matig / slecht
23-5-2014
Afmetingen kunstwerk
(Rode lijnen inmeten)
Afmetingen in CM
(gelieve indien mogelijk alles invullen)
A B C D E F G H I
J K L M N O P SH | Peilbeheer en Techniek | Waterschap Reest en Wieden | December 2011
Onderhoudhoudsplanning handbediende kunstwerken 2014 Peilbeheerder
Soort
Naam kunstwerk
Omschrijving kunstwerk
J. Zwiep
STUW
O-96_E_10
Stuw met klep
J. Zwiep
STUW
WA-32_80
Schotbalkstuw
P. Bruinenberg
INLAAT
838A
Weg met duiker met inlaat
P. Bruinenberg
INLAAT
859B
Weg met duiker en inlaat fietspad
R. Bomert
INLAAT
834F
Weg met duiker en inlaat
R. Bomert
INLAAT
837A
Dam met duiker en inlaat
R. Bomert
INLAAT
853A
Weg met duiker met inlaat
R. Bomert
INLAAT
D1844
Weg met duiker Voor aanvoer Meppelerdieplanden
R. Bomert
INLAAT
DH-02-06_E_38
Dam met duiker + inlaat
R. Bomert
STUW
900D
Stuw tegengestelde richting
R. de Vries
INLAAT
H02-02-62_K_84
Dam met duiker en inlaatwerk
R. de Vries
STUW
H2-02-62_D_24
Stuw met klep
R. de Vries
STUW
H2-02-62_G_38
Stuw met klep
R. de Vries
STUW
H2-02-70_A_4
Stuw met klep
R. de Vries
STUW
H2-02-70_B_18
Schotbalkstuw
R. de Vries
STUW
H2-02-70_C_26
Schotbalkstuw
R. de Vries
STUW
H2-02-70_D_34
Schotbalkstuw
R. de Vries
STUW
H2-02-70_E_46
Schotbalkstuw
R. de Vries
STUW
H2-02-72_B_6
Stuw met klep
R. de Vries
STUW
H2-02-72_C_28
Stuw met klep
R. de Vries
STUW
H2-02-72_D_48
Stuw met klep
R. de Vries
STUW
H2-02-76_B_6
Stuw met klep
R. de Vries
STUW
H2-02_Z1_72
Vaste stuw
R. de Vries
STUW
H2-02_Z2_74
Stuw met klep
R. de Vries
STUW
OK02-22_B_8
Stuw met klep
R. de Vries
STUW
W18_B_4
Stuw met klep
R. de Vries
STUW
W20_A_8
Stuw met klep
R. Gol
INLAAT
JUFFERSWEIDEWEG (KIN)
Inlaat
R. Gol
INLAAT
WA348I
Duiker met inlaat
R. Gol
STUW
KOEKANGE SPOORZICHT
Drempel
R. Gol
STUW
OOSTERBOER (KST)
Schotbalkstuw
R. Gol
STUW
WA348S
Schotbalkstuw
R. v/d Horst
STUW
O-58_B_8
Stuw met klep
Z. Hornstra
STUW
1780S
Stuw met klep
Z. Hornstra
STUW
1860S
Stuw met klep
Z. Hornstra
STUW
535S
Stuw met klep
Z. Hornstra
STUW
903C
Vaste stuw
INLAAT
W16_A_8
Dam met duiker en inlaatwerk
Aantal:
38
ASSEN Smilde
J J ASSEN J J
Vledder
J J
J J
Kuinre
Pesse
Vollenhove
HOOGEVEEN MEPPEL
Zuidwolde
J J
P
STEENWIJK Blokzijl
BOVENSMILDE
Beilen
Diever
JJ J J J J
SMILDE
±
J J J J J J J J J J PJ J J J JJ J J J J J J J J J J JJ J J JJ J J J J J J J J J J J J J J J J JJ J J J J JJ JJJ J J J J J J J JJ J JJ J J J JJ J J J JJ JJ J J J JJ JJ J J J J J J J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J JJJ J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J J JJ J J J J J J JJ J J J J J J J J J JJ J JJ JJ J J J P JJ J J JJ J J JJ J J J J J J JJ J JJ J P J J P J J J J J J J J J J J J J J J J JJ J JJ J J J J JJ J JJ JJ J J J J J J JJ J J J J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J JJ J J J JJ J J J J JJ J JJJ JJ J J J J JJ J J J J J J JJ JJJJ J J J JJ J J J J J JJJ J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J JJ J J JJ JJ J JJ J J J J J J J J J J J J JJJ J JJ J J J J J J J J J J J J J J J J J J JJJ JJ J J J J J J JJ J J J J J JJ J JJ J J J J J J J J J JJ JJ J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J JJ J JJ J J JJ J JJ J J J J J J JJ J J J JJ J J J J J J P J J J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J JJ J J JJ J J J JJ J J J J J J J JJ JJ J JJ J J J J J J JJ J J JJ J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J JJ J JJ JJ J J J JJ J J JJ J JJ J J J J J J J J J JJ JJ J J J JJ J JJ J J J J JJ J J J J J J JJ J J J J J JJ J J J JJ JJ J J J J J J J J J J J J J JJ J J J J J JJ J J J
J J
J J
HIJKERSMILDE
J J
J J
J J JJ JJ J J J JJ J JJ JJ J J J J J J J J J J J J
J J J J
JJ J J J J
J J
J J J J J J J J
J JJ J J J J JJ J J J
J J
J J J J
J J J J J J
J J
J J
J J J J J J J J J
J J
J J
J J
JJ J J
JJ J J J J JJ J J J J J J J J
J J J J J J
J J
P
Vispassage
Natura 2000
Grens Waterschap
J J
J J J J
J J
J J JJ J J
J JJ J J J J J J
J J J J
J J J J J J J J
J J J J
J J
J J J J
J J
J J J J
Stuw
Inlaat
J J
J J
J J
J J J J J J J J
J JJ J J J J
J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J JJ J JJ J J
J J J J
J J
J J J J
J J
JJ J J
J J
J J J J J J
ELP
J J
J J
J J
J J J J J JJ J
J J J J JJ J J
J J
J J JJ J J
J J
J J J
J J
J J
J J
J J
J J
J J
DOLDERSUM
J J
J J
J J J J J VLEDDERVEEN ZWIGGELTE J J J J J GEEUWENBRUG DE KIEL J BEILEN J WAPSE J J WESTERBORK J J WILHELMINAOORD J DIEVER VLEDDER J J J EEMSTER J J J J J J J J J J J JJ J DIEVERBRUG JJ ORVELTE WEZUPERBRUG J J JJ J J J J J J J J J J J J J J NIJENSLEEK J J JJ J J J J J JJJ J J J J DWINGELOO J J J J J J J LHEE J J J J J J J J GARMINGE J JJ J J WAPSERVEEN J J WILLEMSOORD JJ EESVEEN J J J J J WITTEVEEN J SPIER WIJSTER OLDEMARKT J J BALINGE J J J J J J J J J J J J OSSENZIJL MANTINGE J P STEENWIJKERWOLD J J J J DRIJBER J J J J J J UFFELTE J VAM COMPOSTBEDRIJF STEENWIJK JJJ J J J J KUINRE P ANSEN J J J J J ZUIDVEEN HAVELTE J J KALENBERG J NIEUW-BALINGE DARP J PESSE J J J J P BLANKENHAM JJ J RUINEN J J J J HAVELTE ZUID J SCHEERWOLDE J JJ J J J J J J STUIFZANDTIENDEVEEN J J J J J J J J J J OOSTEINDE J FLUITENBERG J J P J NIJEVEEN J NIEUWEROORD J J J J J J J HOOGEVEENNOORDESCHESCHUT BLOKZIJL KOLDERVEEN RUINERWOLD GIETHOORN KOEKANGERVELD J J J J J J J J J JJ J J J BERGHUIZEN ECHTEN JJ J JJ J J J J J J J J J WANNEPERVEEN J J J J J HOLLANDSCHEVELD JJ J J J J KOEKANGE J J ZUIDEROPGAANDE J J J J J J JJMEPPEL J J ROGAT J J J J J J J JANSKLOOSTER J VOLLENHOVESINT ALTEVEER J J DE WIJK ZUIDWOLDE KERKENVELD J J BELT-SCHUTSLOOT J J J VEENINGEN J HEETVELD J IJHORST J J J J J J FORT J J J J ZWARTSLUIS LINDE J J J J J J J J J J J DROGTEROPSLAGEN J J JJ J JJ J J J J J BALKBRUG J J J J
HIJKEN
Legenda
SCHOONLOO
>
J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J JJJ JJ JJ J J J J J J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J JJ J J J J J J J J J JJ J J J J J J J JJ J JJ J J J J J J JJ JJ J J J J J J J J J P J J J J J J J JJ J J J J J J J JJ J J J J J J J J J J P J J J JJ J J JJ J J JJ J J J JJ J J J JJ J J J J J JJ J J J J J JJ J J JJ J J JJ J J J J J J J J J J JJ J J J J J J J J JJ J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J J J J J JJ J J JJ J J JJ J J J J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J JJ J J J J J J J JJ J JJ J J J J J J J P P J J J J J J J J J J J JJ J J J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J JJJ J J J J JJ J J JJ JJ J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J J J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J J J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J J J J
J J J J
J J
HOOGERSMILDEORANJE
J J J J J J J J J J J J J J JJ J J J J J J J J J J J J J J
ZORGVLIED
Natura 2000 gebieden
J J
Waterschap Reest en Wieden Blankenstein 540 7943 PA Meppel Tel: (0522) 27 67 67 Fax: (0522) 27 67 99 Datum: 6 maart 2014
Schaal:
Getekend door: SH
Formaat: A4
1:200,000