Raadsvoorstel Agendanummer: Datum raadsvergadering:
005 12 november 2015
Onderwerp:
Onderhoud opstallen kinderboerderij Klein Boveneind
Gevraagde Beslissing:
Te besluiten om: 1. In te stemmen met groot onderhoud (renovatie/nieuwbouw) van de huidige opstallen op kinderboerderij 'Klein Boveneind' 2. Voor het eigenarenbeheer uit te gaan van een verhoging van de exploitatielasten, vanaf 2017 structureel metC 23.419 3. Voor de renovatie/nieuwbouw een krediet van C 586.922 beschikbaar te stellen.
Aan de gemeenteraad van Krimpen aan den IJssel Krimpen aan den IJssel, 27 oktober 2015 Inleiding De afgelopen periode is er veel gesproken over de kinderboerderij, met name in het kader van de toekomst van de gemeentelijke voorzieningen. Nu er heldere besluiten over de toekomst van de kinderboerderij zijn genomen, is het zaak om het groot onderhoud aan de kinderboerderij te gaan uitvoeren. Dit is in de afgelopen jaren uitgesteld in verband met de besluitvorming in het kader van de voorzieningendiscussie. In dit voorstel lichten wij onze plannen toe en vragen wij u om een krediet om deze plannen gefaseerd uit te voeren. Eerst gaan we kort in op de eerdere besluitvorming en de huidige stand van zaken.
Wat vooraf ging Op 6 maart 2014 heeft de gemeenteraad op voorstel van het toenmalige college besloten om het dagelijks beheer van de kinderboerderij op een andere manier vorm te geven. De gemeenteraad heeft daarbij besloten om het programma voor natuur- en milieueducatie dat via het primair onderwijs wordt aangeboden, voor 100Zo te subsidiëren. Andere activiteiten die op de kinderboerderij worden aangeboden, kunnen voor een gedeeltelijke subsidie in aanmerking komen. o
Op korte termijn (2015-2016) is er vooral aandacht nodig voor het exploitatiebeheer. Op de lange termijn (2016 en verdere jaren) wordt gestreefd naar een efficiëntere vorm van facilitair beheer. Externe verzelfstandiging (in 2018) is het eindbeeld.
Stand van zaken dagelijks beheer In oktober 2014 hebben wij voor de kinderboerderij en de overige voorzieningen de volgende planning vastgesteld. 1. In 2015/2016 verzelfstandigen we de voorzieningen intern en draaien we 'proef'. 2. In 2016/2017 evalueren we, sturen we bij en bereiden we de doorontwikkeling naar externe verzelfstandiging voor. 3. In 2018 zijn de voorzieningen extern verzelfstandigd. In december 2014 heeft ons college de notitie '(Intern) verzelfstandigen' vastgesteld. Daarin worden vier stappen onderscheiden. Voor de kinderboerderij worden die stappen als volgt doorlopen. Gereed
Stap 1
Sturen op hoofdlijnen
30 juni 2016
2
Verbeteren dagelijks beheer
31 december 2016
3
Ontvlechting
31 december 2017
4
Op eigen benen
1 januari 2018
Het dagelijks (programma, facilitair en exploitatie) beheer van de kinderboerderij is m.i.v. 2015 intern verzelfstandigd en uitgewerkt in een managementcontract. De volgende beleidsdoelen zijn voor de kinderboerderij geformuleerd: 1. Ontmoeten en recreatie 2. Natuur- en milieueducatie 3. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Om deze doelen te bereiken zijn een aantal door de kinderboerderij te leveren prestaties gedefinieerd.
Vriendenstichting Op 4 maart 2015 is de Stichting Vrienden van Kinderboerderij Klein Boveneind (hierna: Vriendenstichting) opgericht. Doel van de stichting is - kort samengevat - het verlenen van (financiële) ondersteuning bij de instandhouding van de kinderboerderij. De Vriendenstichting heeft 'ondernemersvrijheid' om nieuwe financieringsbronnen (sponsors, legaten, begunstigingen, fondsen, inzet vrijwilligers) aan te boren. Ook wordt nagedacht over nieuwe activiteiten (bijv. horeca), waarmee inkomsten kunnen worden gegenereerd.
2
Vriendenstichting en gemeente hebben inmiddels een convenant gesloten waarin afspraken worden gemaakt over de taken en verantwoordelijkheden. Onder andere is afgesproken dat wij de middelen die de Vriendenstichting weet te verwerven - in eerste instantie - niet één op één in mindering brengen op de gemeentelijke exploitatie. De Vriendenstichting zal zich inspannen om de middelen zodanig te investeren dat een vermindering van de exploitatielasten in de toekomst mogelijk is. Inmiddels hebben wij ook al kennis mogen nemen van het concept van een beleidsplan dat de Vriendenstichting heeft opgesteld.
Stand van zaken eigenarenbeheer Op 6 maart 2014 heeft de gemeenteraad ook een aantal richtinggevende uitspraken over de huisvesting van de kinderboerderij gedaan. 1. Voor beheer en exploitatie van een kinderboerderij is vastgoed (gebouwen en 'erf) met een grotendeels exclusieve functie nodig. 2. De bestaande locatie 'Klein Boveneind' blijft daarom in stand. 3. De gemeente draagt het eigenarenbeheer in beginsel niet over. Wel zal worden bezien in hoeverre de facilitaire beheerders en/of de Vriendenstichting een bijdrage aan het eigenarenbeheer kunnen leveren. 4. Ook zal worden gezocht naar (onder)huurders die qua activiteiten aansluiten bij de functie(s) van de kinderboerderij. Wij zijn hier de achterliggende maanden mee aan de slag gegaan.
Ad 1 en 2. Op het terrein van de kinderboerderij bevinden zich meerdere opstallen en dierenverblijven. De belangrijkste zijn: 1. Woonhuis/kantoor; 2. Kleindierenverblijf; 3. Stal; 4. Hooiberg (educatief centrum). De afgelopen jaren heeft Team Vastgoed vanuit zijn rol als eigenaar van de kinderboerderij het (groot) onderhoud aan de verschillende opstallen getemporiseerd in afwachting van de uitkomsten van de voorzieningendiscussie. Nadat duidelijk was geworden dat de gemeente de kinderboerderij in stand wil houden en extern wil verzelfstandigen, is in beeld gebracht welk (groot) onderhoud gepleegd moet worden. Uit dit bouwkundig onderzoek is gebleken dat de bouwkundige staat van de opstallen inmiddels matig tot slecht is. Vooral de stal en de hooiberg zijn slecht. Groot onderhoud kan niet (lang) meer worden uitgesteld. Voor hooiberg en stal is het zelfs verstandig om (vervangende) nieuwbouw te overwegen.
3
Ad 3.
V
Ter bevordering van het aantal bezoekers aan de kinderboerderij denkt de Vriendenstichting aan een paviljoen op het 'eendeneilanď. Een mooi rustpunt waar ouders maar ook recreanten kunnen verblijven. De bouwkosten worden geraamd op ongeveerd 94.785, exclusief de inrichting van het paviljoen. De realisatie hangt af van het businessmodel dat de Vriendenstichting nog verder moet opstellen. Afhankelijk van het businessmodel van de Vriendenstichting beoordelen wij of de investeringskosten rendabel te noemen zijn. Bij voorkeur moet de exploitatie van het paviljoen 'winstgevend' zijn of m.a.w. de opbrengsten (uit verhuur, uit horeca) moeten hoger zijn dan de exploitatielasten. In dit voorstel vragen wij u daarom niet om hier (nu al) een krediet voor beschikbaar te stellen. Overigens is in het verleden met een gift van de Stichting Kabeltelevisie het konijnenhok vernieuwd. En ook de Vriendenstichting heeft geconstateerd dat sommige 'goede doelen' alleen willen bijdragen in 'zichtbare projecten' en niet in de lopende exploitatie. Bijdragen van derden in het eigenarenbeheer zijn dus zeker niet ondenkbeeldig.
Ad 4. Bij dit vierde punt brengen wij bij uw raad allereerst de volgende overwegingen t.a.v. het Onderdak in herinnering. "De bezettingsgraad van het Onderdak rechtvaardigt niet per definitie een exclusief gebruik voor 5 individuele instellingen. Voor het huisvesten van de activiteiten van de Jeugdnatuurwacht prevaleert aansluiting bij de Kinderboerderij." Ook ons college staat hier nog steeds achter. Wij zijn inmiddels het gesprek met de Jeugdnatuurwacht aangegaan over een verhuizing naar de kinderboerderij. Voor de goede orde: die verhuizing kan pas plaatsvinden nadat het groot onderhoud c.q. de (vervangende) nieuwbouw is uitgevoerd.
Kadernota 2016 In de Kadernota 2016 is herbevestigd dat de kinderboerderij per 1-1-2018 extern verzelfstandigd moet zijn. Verder is het volgende overwogen. 1. Het exploitatietekort van de kinderboerderij (personeels- en directe lasten beheer en educatie verminderd met inkomsten) is in 2015 op C 262k begroot. Dat is exclusief: a. de (toegerekende) kosten van bedrijfsvoering (C 38k) en b. eigenarenbeheer (C 36k). In 2015 neemt de gemeente al deze kosten (C 336k) voor haar rekening.
4
2. Op voorstel van het college in de Kadernota - gebaseerd op een vergelijking met andere kinderboerderijen in Nederland - heeft de gemeenteraad besloten om vanaf 2018 nog maximaal C 150k in het exploitatietekort van de (dan extern verzelfstandigde) kinderboerderij te subsidiëren. 3. Daarnaast zal de kinderboerderij vanaf 2018 zelf in (de kosten van) haar bedrijfsvoering moeten voorzien. 4. De gemeente blijft wel (financieel) verantwoordelijk voor (de kosten van) het eigenarenbeheer. In dit voorstel gaan wij nu eerst in op onze verantwoordelijkheid voor het eigenarenbeheer van de kinderboerderij. Zoals uit het gevraagde besluit al blijkt, zullen de lasten van het eigenarenbeheer vanaf 2017 hoger worden. Dat kan mogelijk nog gecompenseerd worden door 'onderverhuur', bijv. aan de Jeugdnatuurwacht. Wij zullen in dit voorstel tenslotte nader toelichten hoe deze kwaliteitsverbetering past in het proces van externe verzelfstandiging.
Beoogd effect Uitvoeren van het (achterstallige) groot onderhoud aan en een - in overleg met de Vriendenstichting 'Klein Boveneind' - (beperkte) uitbreiding van het gemeentelijk vastgoed op kinderboerderij 'Klein Boveneind'. Na realisatie van de plannen staat er een mooie kinderboerderij die weer voldoet aan de eisen van de tijd, die (beter) in staat is om in eigen inkomsten te voorzien en waar het voor vrijwilligers prettig is om mee te helpen in het dagelijks beheer.
Argumenten Plannen in overleg voorbereid In gesprekken tussen de medewerkers van de kinderboerderij, team vastgoed en de manager van de kinderboerderij zijn mogelijkheden voor de gebouwen van de kinderboerderij besproken. Uiteraard is ook de Vriendenstichting betrokken bij de plannen. Op basis van de wensen en eisen is een ontwerpplan gemaakt door Architectenbureau Juinen avb-bna te Rotterdam en een ontwerp en (installatietechnisch-)advies door Advicon Bouwkundig en Technisch Adviesbureau Vastgoed Projecten te Papendrecht. Uitgangspunt is o.a. het zoveel mogelijk handhaven van het boerderij-karakter en het verlagen van de exploitatiekosten ten aanzien van het onderhoud van de opstallen.
5
Groot onderhoud is dringend noodzakelijk De huidige opstallen van de kinderboerderij (woonhuis/kleindierenverblijf, stal en hooiberg (educatief centrum)) verkeren in een matige en slechte staat en moeten bouwkundig gezien tussen nu en twee jaar worden verbeterd dan wel vervangen vanwege de veiligheid. Vanuit veiligheid (zowel bouwkundig als installatietechnisch), duurzaamheid en exploitatie is een ontwerp gemaakt om te komen tot een verantwoorde keuze voor de gebouwen van de kinderboerderij.
Gefaseerde aanpak: kinderboerderij blijft open Voorgesteld wordt om de uitvoering gefaseerd aan te pakken om zodoende de bereikbaarheid en beschikbaarheid van de kinderboerderij tijdens de uitvoering te waarborgen. De volgende verdeling is gemaakt: 1. woonhuis/kleindieren (fase 1a), 2. stal (fase 1b), 3. hooiberg (fase 2) en 4. paviljoen (afhankelijk van overeenstemming met Vriendenstichting). Ten behoeve van het gebruik van de kinderboerderij zal tijdens de uitvoering, per fase, tijdelijke opvang voor personeel en dieren moeten worden gemaakt. Hierbij kan worden gedacht aan het plaatsen van een bouwkeet voor het personeel en een Romneyloods voor de dieren. De kosten hiervoor worden geraamd op ē 15.000. Deze kosten kunnen uit de lopende exploitatie worden gedekt.
Renovatie I verbetering woonhuis en kleindierenverblijf De conditie van het pand is kwalitatief gezien nog van voldoende kwaliteit om een renovatie I verbetering te laten plaatsvinden. Bij de renovatie I verbetering is tevens gestreefd naar de bouwfysische verbetering van het woonhuisdeel, wat ook de exploitatiekosten ten goede komt. Er is gekozen voor een pannendak wat ook in de huidige situatie is toegepast. De kosten voor sloop en nieuwbouw komen uit op circa 6 550.000 terwijl de renovatiekosten op circa C 163.000,- kunnen worden geraamd. Wij stellen voor om zo snel mogelijk over te gaan tot renovatie.
Renovatie I nieuwbouw stal De stal verkeert in een slechte conditie en moet zo snel mogelijk worden aangepakt. Er is sprake van scheurvorming in de gevels die de stabiliteit van de constructie verzwakken. De renovatiekosten zijn geraamd op circa C 220.000 terwijl de nieuwbouwkosten op C 285.000 uitkomen. Ondanks het forse financiële verschil stellen wij voor de nieuwbouwvariant in uitvoering te geven. Hierdoor kunnen wij met betrekking tot het gebruik naar huidige normen een grote verbetering bereiken en voor de langere termijn levert dit exploitatie-technisch grote voordelen op.
6
Nieuwbouw van de hooiberg De bestaande hooiberg, die vooral als leslokaal voor natuur- en milieueducatie wordt gebruikt, verkeert in een slechte staat. De huidige situatie dateert uit 1979 en is daarna niet ingrijpend verbeterd. De sanitaire voorzieningen zijn onvoldoende. Renovatie (opwaarderen naar de huidige normen) vergt verhoudingsgewijs ten opzichte van nieuwbouw veel geld. Dan nog blijft het een gebouw met beperkte mogelijkheden. Wij stellen daarom voor om tot nieuwbouw over te gaan. Nieuwbouw van een éénlaagse hooiberg (de huidige situatie) kost ongeveerd 226.000. Nieuwbouw in een tweelaagse uitvoering kost ongeveer C 260.000. Een tweelaagse uitvoering biedt wellicht mogelijkheden om tot (een vorm van) onderverhuur (bijv. aan de Jeugdnatuurwacht) over te gaan. Dit kan een positieve bijdrage in de exploitatie opleveren. Wij stellen daarom voor om financieel rekening te houden met nieuwbouw in tweelaagse uitvoering. In de 1 fase van de uitvoering zal echter nog nader worden bekeken of bepaalde gewenste functies efficiënter en binnen de contouren van het woonhuis/kleindierenverblijf kunnen worden geïntegreerd of dat deze in de hooiberg/educatief centrum en/of paviljoen dienen te worden gerealiseerd. e
Duurzaamheid zoveel mogelijk in ontwerp integreren Het bouwplan voor woonhuis/kleindierenverblijf wordt gebaseerd op renovatie/groot onderhoud. Dit geeft enige beperkingen m.b.t. een rendementsverbetering. Niet alle 'lekken' in het casco kunnen adequaat worden gedicht. In het plan zijn wel voorzieningen opgenomen voor het verbeteren van de isolatiewaarden (vloeren, dak en gevels Rc 3,50). Hierdoor kan een EPC-waarde van 0,6 tot 0,8 worden bereikt. Voor een verbouwing van utiliteitsgebouwen een mooie score. Ook de installaties worden meegenomen en vervangen, waarbij op de nieuwbouw van de stal ook zonnecollectoren worden geplaatst. Hierbij kan bij de nieuwbouw van de stal dit energietechnisch geoptimaliseerd worden. Uitgaande van uitsluitend verblijf van dieren en de opslag van hooi in het gebouw, is het ventilatieprobleem belangrijker dan het energievraagstuk (dieren produceren warmte en gassen; hooibroei) bij de stal. Er wordt hierbij niet uitgegaan van een verwarmingssysteem.
Complexvoorzieningen Naast de aanpak van de gebouwen dient voor de verbetering I vervanging van bijvoorbeeld riolering en bestrating een post van C 50.000 te worden opgenomen.
7
*9 Sluiting hertenkamp levert besparing op Wij hebben al eerder besloten om tot sluiting van het hertenkamp in het Park Middenwetering over te gaan. Deze beslissing is in overleg met de medewerkers van de kinderboerderij en de Vriendenstichting genomen. Door de sluiting van het hertenkamp kan (op termijn) een kleine besparing in de personele lasten van de kinderboerderij worden gerealiseerd. Inmiddels zijn de herten door een erkende wildhandel naar Enschede verhuisd. Daar wordt een nieuw verblijf voor de dieren gezocht. M.i.v. 2016 kan het hertenkamp uit de vastgoedportefeuille worden verwijderd. Dan zijn er minder onderhoudskosten en is de noodzakelijke investering in de schuilhut niet meer nodig. Het terrein van het hertenkamp zal in 2016 (groen) worden ingericht (als onderdeel van het Park Middenwetering).
Financiën In dit advies zijn de kosten van de diverse onderdelen opgenomen. In deze kosten is rekening gehouden met de kosten van begeleiding, winst en risico, algemene kosten, onvoorzien en de gemiddelde rentelasten van de gemeente over het nieuwe krediet. De totale investeringskosten (exclusief paviljoen) zijn geraamd op C 756.325. Deze kosten worden gedekt voor: » C 169.403 via de voorziening onderhoud kapitaalgoederen; » C 586.922 met een nieuw krediet. Zoals gebruikelijk wordt bij een investering van meer dan 6 250.000 aangegeven hoe hoog de rentelast is, alhoewel die niet wordt toegerekend. De totale gemiddelde rentelasten voor de gemeente van deze investering zijn C 10.026 per jaar voor zolang de afschrijvingen op de investeringen plaatsvinden (met een gemiddelde van 32 jaar). Het effect op de begroting van het vastgoed van de kinderboerderij is lager dan de som van de diverse onderdelen. Dit wordt veroorzaakt doordat nu al lasten (stortingen) in de begroting zijn opgenomen. In de nieuwe meerjarenbegroting 2016-2019 wordt rekening gehouden metC 16.561 aan kosten voor onderhoud, storting in de voorziening onderhoud kapitaalgoederen en afschrijvingen. Na het doen van alle investeringen lopen deze kosten op tot C 41.580 per jaar. Dit betekent een verhoging van de lasten van de kinderboerderij met maximaal C 25.019 per jaar. Door de duurzaamheidsinvesteringen zullen de energielasten naar verwachting metC 1.600 per jaar lager worden, waardoor de totale (netto) verhoging van de exploitatielasten van het eigenarenbeheer uitkomt op C 23.4519 per jaar. Wij houden nu nog geen rekening met mogelijke inkomsten van (onder)verhuur van bijv. de hooiberg.
8
Communicatie De medewerkers van de kinderboerderij en de Vriendenstichting zijn en blijven betrokken bij de planvorming en realisatie.
Uitvoering Inmiddels is omgevingsvergunning aangevraagd en verkregen voor de renovatie/verbetering van het woonhuis en kleindierenverblijf (fase 1a).
Bijlagen 1. Besluitvorming maart 2014 2. Kadernota 2016 3. Financieel overzicht Tenslotte Resumerend stellen wij u voor om conform ons voorstel te besluiten. Met dit voorstel zetten wij - na het oprichten van de Vriendenstichting en de interne verzelfstandiging - een forse (derde) stap naar een extern verzelfstandigde kinderboerderij die wij in 2018 gerealiseerd willen hebben. In 2016 zullen wij met behulp van een extern adviseur (via bijv. de Vereniging Samenwerkende Kinderboerderijen Nederland) gaan toewerken naar een vermindering van de vaste formatie waarbij voor de vrijvallende taken - samen met de Vriendenstichting vrijwilligers worden geworven. Via een inrichtingsplan en daarop volgend een sociaal plan wordt beoordeeld hoeveel formatie de kinderboerderij nodig heeft en wie van het huidige personeel daarop geplaatst kan worden. Wij zien daarbij onder ogen dat met een dergelijk proces het wellicht niet realistisch is om reeds in het jaar 2016 een ombuiging van ê 50.000,- te realiseren. Mocht dat blijken, dan doen wij u een alternatief dekkingsvoorstel. Al met al voorzien wij de volgende fasering.
Vanaf 1-1-2015: sturen op hoofdlijnen, verbeteren dagelijks beheer Met de afdeling Ruimte is een managementcontract afgesloten. 1. Op de Kinderboerderij is een aantal medewerkers met het beheer belast. De medewerkers zijn in dienst van de gemeente of worden door de gemeente ingehuurd. » Met deze medewerkers wordt gedurende het jaar de (gratis) openstelling gewaarborgd. 2. Daarnaast is er een medewerkster die de natuur- en milieueducatie (aan scholen) verzorgt. De medewerkster is in dienst van de gemeente. 9
V 3. Gedurende het jaar organiseren de medewerkers een programma met bijzondere activiteiten, zoals schaapscheerfeest, spelletjesdagen en najaarsfeest. Er is een Vriendenstichting opgericht. In een convenant zijn taken en verantwoordelijkheden tussen gemeente en Vriendenstichting vastgelegd. De Vriendenstichting is vooral bezig met fondsenwerving en het ontwikkelen van (betaalde) activiteiten (horeca) die - op termijn - ten gunste van de exploitatie van de kinderboerderij kunnen komen.
Vanaf 1-1-2016: ontvlechting onder regie van de gemeente (inrichtingsplan, sociaal plan) De huidige Vriendenstichting ontwikkelt zich mogelijk stapsgewijs door tot een stichting die, per 1/1/2018 het hele dagelijks beheer voor haar rekening neemt. Indien de Vriendenstichting daartoe niet bereid of in staat is, wordt - uiterlijk per 1-7-2016 - een nieuwe (beheer)stichting opgericht. Met de Vriendenstichting of de nieuwe beheerstichting sluit de gemeente een managementcontract over het (gefaseerd overdragen van het) dagelijks beheer van de kinderboerderij. Zo nodig wordt ook een convenant gesloten tussen de gemeente, de nieuwe (beheer)stichting en de Vriendenstichting. 1. Op de Kinderboerderij is een aantal medewerkers én een aantal vrijwilligers met het beheer belast. De medewerkers blijven in dienst van de gemeente. » In het managementcontract worden afspraken gemaakt over de openingstijden van de kinderboerderij en dagelijkse aansturing van de medewerkers en de vrijwilligers. 2. Daarnaast is er een medewerkster die de natuur- en milieueducatie (aan scholen) verzorgt. De medewerkster blijf in dienst van de gemeente. « Natuur- en milieueducatie wordt in opdracht van de gemeente verzorgd. 3. Gedurende het jaar organiseert de (beheer)stichting of de Vriendenstichting een bijzonder programma van activiteiten, zoals schaapscheerfeest, spelletjesdagen en najaarsfeest. » Dit programma wordt zo mogelijk (door de Vriendenstichting) uitgebreid. Ook wordt (een nader te bepalen vorm van) horeca aangeboden. Vanaf 1-1-2018: op eigen benen Er is een Stichting die de Kinderboerderij volledig beheert en exploiteert. De Stichting vervult in beginsel ook de rol van werkgever. De huidige Vriendenstichting gaat mogelijk per 1-1-2018 op in deze nieuwe Stichting of blijft bestaan naast en ter ondersteuning van deze stichting. Naast de kinderboerderij maken ook andere organisaties en particulieren (structureel) gebruik van de kinderboerderij.
10
De gemeente draagt maximaal C 150.000,- bij in het exploitatietekort van de kinderboerderij. Daarnaast blijft de gemeente (financieel) verantwoordelijk voor (de kosten van) het eigenarenbeheer.
derii van de besluitvoorbereidende commissie van 5 november 2015 is dit In de vergadering ae ve voorstel orstel aann de orde geweest. Hoogac htencO Burgem eestereìn wethouders van Krimpen aan den IJssel, Mr. A. Bsele ĩecretar s
r )
11
I
L/M
er ster
De raad van de gemeente Krimpen aan den IJssel;
Gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d. 27 oktober 2015;
Besluit:
1. In te stemmen met groot onderhoud (renovatie/nieuwbouw) van de huidige opstallen op kinderboerderij 'Klein Boveneind' 2. Voor het eigenarenbeheer uit te gaan van een verhoging van de exploitatielasten, vanaf 2017 structureel met C 23.419 3. Voor de renovatie/nieuwbouw een krediet van C 586.922 beschikbaar te stellen.
Aldus besloten door de raad van de gemeente Krimpen aan den IJssel in zijn openbare vergadering van 12 november 2015. De oorzitter, ier,
J I
'•A
A i f
li
12
1
7
Bijlage 1
Raadsbesluit kinderboerderij d.d. 6 maart 2014
Overwegingen ten aanzien van de huidige situatie Kinderboerderij 'Klein Boveneind' vervult nu een aantal waardevolle functies op het gebied van educatie, recreatie en ontmoeten. Daarnaast heeft de kinderboerderij een therapeutische functie (dagbesteding) en is de kinderboerderij een erkend leerbedrijf. Op dit moment heeft de kinderboerderij niet of nauwelijks eigen inkomsten. Omdat de kinderboerderij nu integraal onderdeel is van de gemeente (afdeling Ruimte), worden kosten toegerekend voor overhead, waarbij onder overhead wordt verstaan 'het geheel van functies gericht op de sturing (management) en ondersteuning (ICT, communicatie, P&O, financiën etc.) van een primair proces'. Wij zien in algemene zin mogelijkheden om het facilitair en exploitatiebeheer op een andere manier vorm te geven. Op korte termijn (2014-2015) richten wij ons met name op het exploitatiebeheer. Op de lange termijn (2016 en verdere jaren) streven wij naar een efficiëntere vorm van facilitair beheer. Externe verzelfstandiging is ons eindbeeld. Het inhoudelijke programma » In Krimpen aan den IJssel bestaat de mogelijkheid voor kinderen om op een laagdrempelige manier kennis te maken met (landbouw)dieren, natuur en milieu. »
Door deze kennismaking en een aanbod van natuur- en milieueducatie via het primair onderwijs leren kinderen (en volwassenen) om natuur, milieu en dieren met respect te benaderen en te behandelen.
De wijze van bekostigen » Het programma voor natuur- en milieueducatie dat via het primair onderwijs wordt aangeboden, wordt door de gemeente voor 100Zo gesubsidieerd. o
»
De overige activiteiten die in de vrije tijd worden aangeboden, worden gedeeltelijk gesubsidieerd.
De organisatievorm « Teneinde het inhoudelijke programma voor het primair onderwijs en de vrije tijd te kunnen aanbieden moet een kinderboerderij worden beheerd en geëxploiteerd.
13
»
Beheer en exploitatie worden in beginsel niet door de gemeente georganiseerd. Eindbeeld voor de kinderboerderij is daarom externe verzelfstandiging, bij voorkeur op een Krimpense schaal.
»
Als eerste stap naar verzelfstandiging wordt in 2014 een vriendenstichting opgericht die 'ondernemersvrijheid' krijgt om nieuwe financieringsbronnen (sponsors, legaten, begunstigingen, fondsen, ontwikkeling van diensten tegen betaling) aan te boren zodat de financiële afhankelijkheid van de gemeente (geleidelijk) wordt verminderd.
V
De huisvesting « Voor beheer en exploitatie van een kinderboerderij is vastgoed (gebouwen en 'erf') met een grotendeels exclusieve functie nodig.
14
»
De bestaande locatie 'Klein Boveneind' blijft daarom in stand.
»
De gemeente draagt het eigenarenbeheer in beginsel niet over. Wel zal worden bezien in hoeverre de facilitaire beheerders en/of de Vriendenstichting een bijdrage aan het eigenarenbeheer kunnen leveren.
»
Ook zal worden gezocht naar (onder)huurders die qua activiteiten aansluiten bij de functie(s) van de kinderboerderij.
Bijlage 2 -
Kadernota 2016
Stand van zaken en vervolgtraject kinderboerderij Ten behoeve van de kinderboerderij is een Vriendenstichting opgericht. De wijze van samenwerking tussen Vriendenstichting en ons college is vastgelegd in een convenant. Kort samengevat houden de afspraken voor 2015 in dat de Vriendenstichting van ons dit hele jaar gelegenheid krijgt om zowel maatschappelijk als financieel draagvlak in de Krimpense samenleving op te bouwen. Dat betekent wel dat de Vriendenstichting in 2015 nog geen bijdrage kan leveren aan de (rekenkundige) financiële taakstelling van C 32.500. Ook de manager van de kinderboerderij ziet geen kans om dit jaar invulling aan deze taakstelling te geven. Wel zullen wij nog dit jaar het hertenkamp sluiten. Mede daarom hebben wij nu zelf overwogen op welke wijze wij het exploitatietekort van de kinderboerderij kunnen terugdringen. Wij zijn tot de overtuiging gekomen dat wij het exploitatietekort alleen kunnen terugdringen als wij de kinderboerderij - net als in andere gemeenten - op een andere leest schoeien. In de kern moet de kinderboerderij een initiatief van de lokale Krimpense gemeenschap worden. Daarmee bedoelen wij dat wij de bedrijfsvoering (sturing en ondersteuning) van de kinderboerderij bij een lokale stichting willen beleggen die dat met vrijwilligers invult. Wij gaan hierover versneld in gesprek met de Vriendenstichting. Daarmee kunnen wij C 37.846 besparen op overhead. Dat nemen we dan ook taakstellend in de begroting 2016-2019 op. Verder blijkt uit (benchmark)informatie over kinderboerderijen, die overigens al eerder onderdeel van de voorzieningendiscussie in uw raad is geweest, dat de 'gemiddelde' kinderboerderij in Nederland een fors lagere gemeentelijke subsidie krijgt dan het bedrag dat onze gemeente tot nu toe als exploitatietekort voor haar rekening neemt. Op dit moment is het exploitatietekort, exclusief de kosten van het vastgoed en exclusief de (toegerekende) bedrijfsvoering, C 262.186 groot. Wij willen dit tekort, uiterlijk in 2018, terugbrengen tot C 150.000. Wij streven ernaar om in 2016 en 2017 al een deel van deze taakstelling in te vullen. Voor de goede orde merken wij op dat deze nieuwe taakstelling feitelijk slechts via twee posten gerealiseerd kan worden: verlaging van salariskosten en/of verhoging van de eigen inkomsten. Wij verwachten namelijk niet dat er (substantieel) op de directe exploitatielasten bespaard kan worden. Daarmee is sprake van een tweeledige opgave. Wij onderzoeken in hoeverre het mogelijk is om te besparen op de kosten van personeel door - net als bij andere kinderboerderijen - meer met vrijwilligers te werken. Met de Vriendenstichting gaan wij in gesprek over de mate waarin de Krimpense samenleving de kinderboerderij financieel vanaf 2016 kan ondersteunen. Wij blijven ons nadrukkelijk wel verantwoordelijk voelen voor het eigenarenbeheer van de kinderboerderij. Wij hebben een (bouwkundig) plan in voorbereiding voor groot onderhoud van de gebouwen. Dit plan voorziet in het uitvoeren van (achterstallig) groot onderhoud door
15
renovatie of (gedeeltelijke) nieuwbouw. Ook laten wij een aantal opties uitwerken die (de Vriendenstichting) de mogelijkheid bieden tot het genereren van extra inkomsten.
V
Wij verwachten voor de vaststelling van de begroting 2016-2019 in november een Voorlopig Ontwerp beschikbaar te krijgen op basis waarvan wij een kredietvoorstel aan uw raad kunnen voorleggen. Naar verwachting zal dit tot een (beperkte) stijging van de kosten van het eigenarenbeheer leiden. De (eventueel hogere) kosten die daarmee gepaard gaan, blijven we als gemeente ook voor onze rekening nemen. De komende tijd gaan wij het project van groot onderhoud en vernieuwing van de kinderboerderij, de externe verzelfstandiging en het terugdringen van het exploitatietekort concreet vormgeven. Wij zullen u daar kort na de zomer actief over informeren.
16
