Om te bewaren Hervorming sociale bijdragen vanaf 2015

Om te bewaren …

Hervorming sociale bijdragen vanaf 2015 Wat is de impact voor u?

2

Inhoudstafel Kort samengevat

3

Op welk inkomen betaalt u voorlopige bijdragen?

4

Welke keuzes kunt u maken?

5

Hoe uw inkomen van het lopende jaar inschatten?

6

Hogere voorlopige bijdragen betalen

8

Wat gebeurt er met uw bijbetalingen?

10

Vermindering aanvragen

11

Vermindering gekregen? Blijf waakzaam!

13

Definitieve berekening en regularisatie

14

Pensioen in zicht: wat moet u weten?

15

Nog enkele weetjes

16

Startende zelfstandigen

18

Vanaf 2015 wijzigt het bijdragesysteem voor zelfstandigen. Neem rustig de tijd om deze brochure te lezen. En bewaar ze voor eventuele vragen die later nog kunnen komen.

HERVORMING SOCIALE BIJDRAGEN VANAF 2015 • OKTOBER 2014

3

Kort samengevat Tot en met 2014 betaalt een zelfstandige sociale bijdragen op zijn beroepsinkomen van drie jaar eerder. Dat is een definitieve bijdrage, die niet kan aangepast worden. Vanaf 2015 betaalt een zelfstandige nog altijd een bijdrage op zijn inkomen van drie jaar geleden. Maar dat is dan wel een voorlopige, aanpasbare bijdrage, die zowel verhoogd als verlaagd kan worden. Na twee jaar volgt een definitieve berekening van de sociale bijdragen op basis van het exact beroepsinkomen van het bijdragejaar. Deze nieuwe werkwijze lijkt op die van de fiscus, met voorafbetalingen en een eindafrekening.

Voorbeeld In 2015 betaalt een zelfstandige voorlopige bijdragen op zijn beroepsinkomen van 2012. In 2017 worden dan de exacte bijdragen voor 2015 berekend op basis van zijn definitief beroepsinkomen van 2015. Teveel betaalde voorlopige bijdragen krijgt hij terugbetaald; tekorten moet hij bijbetalen. De zelfstandige kan hierop anticiperen door al in 2015 hogere voorlopige bijdragen te betalen of een vermindering aan te vragen.

Moet u iets doen? Eigenlijk niet. Acerta berekent uw voorlopige bijdrage. Als u die tijdig betaalt, bent u wettelijk volledig in orde. De nieuwe wet voorziet alleen meer flexibiliteit, waarvan u vrijwillig gebruik kunt maken of niet. Meer hierover in deze brochure.


4

Op welk inkomen betaalt u voorlopige bijdragen? Acerta berekent uw voorlopige bijdrage op uw beroepsinkomen van 3 jaar geleden, conform de wetgeving. In 2015 ontvangt u dus ieder kwartaal een afrekening over uw voorlopige bijdragen, berekend op uw inkomen van 2012. Was u vóór 1 april 2012 nog niet aan de slag als zelfstandige, dan betaalt u in 2015 voorlopige bijdragen op het wettelijk minimuminkomen (lees pagina 18). In onze nieuwsbrief ‘Actueel’ van het eerste kwartaal 2015 zult u tabellen terugvinden met de juiste bijdragecijfers voor 2015.

Verplicht? De bijdrage die Acerta u aanrekent, is verplicht. Als u deze niet betaalt, moeten we verhogingen aanrekenen en de bijdrage eventueel invorderen via gerechtelijke weg. Als u dit wenst, kunt u uw voorlopige bijdrage wel laten aanpassen. Meer hierover op de volgende pagina’s.


5

Welke keuzes kunt u maken? Na de ontvangst van uw afrekening, hebt u vanaf 2015 vier mogelijkheden.

Optie 1: betalen zonder meer (kiezen voor zekerheid) Als u de voorlopige bijdrage die Acerta voor u berekend heeft, tijdig betaalt, bent u sowieso wettelijk volledig in orde. Uw rechten in de sociale zekerheid zijn gewaarborgd. En u loopt geen risico om intresten of verhogingen te moeten betalen, ook als na 2 jaar blijkt dat u moet bijbetalen.

Optie 2: hogere voorlopige bijdragen betalen U kunt kiezen om hogere voorlopige bijdragen te betalen. Dit doet u wanneer u vermoedt dat uw inkomen van 2015 hoger ligt dan het inkomen van 2012. Lees meer hierover vanaf p. 8.

Optie 3: vermindering aanvragen Omgekeerd kunt u ook een vermindering van uw voorlopige bijdragen aanvragen. Hier gelden strikte wettelijke voorwaarden. Lees meer hierover vanaf p. 11.

Optie 4: uw dossier laten stopzetten Misschien hebt u uw activiteit als zelfstandige ondertussen stopgezet? U moet uw dossier dan op een wettelijk correcte manier afsluiten. Lees meer op onze website: acerta.be/stopzetting.


6

Hoe uw inkomen van het lopende jaar inschatten? Als u uw voorlopige bijdrage wilt laten verhogen of verlagen, moet u uw inkomen van het lopende jaar zo correct mogelijk inschatten. De berekeningsbasis is uw beroepsinkomen als zelfstandige, meer bepaald uw bruto ontvangsten min uw fiscaal aftrekbare kosten. Dat is dus uw belastbaar inkomen zoals u het zult vermelden in uw belastingaangifte. Bij de inschatting van uw beroepsinkomen van het lopende jaar kunt u best vertrekken van het bedrag dat u het laatst hebt aangegeven. Maar u moet natuurlijk ook een prognose maken van uw inkomensevolutie in het lopende jaar. Jaren met onvolledige activiteit Als u in het bijdragejaar gedurende minder dan 4 kwartalen zelfstandige geweest bent, zal Acerta uw inkomen omrekenen op jaarbasis, zowel bij de voorlopige als de definitieve berekening. Deze omzetting heeft als doel om iedere zelfstandige in elk jaar een bijdrage te doen betalen van 22 % op zijn beroepsinkomen, zoals dat wettelijk voorzien is.

Voorbeeld Een zelfstandige stopt met zijn activiteit op 30 september. Hij is dus gedurende 3 kwartalen zelfstandige geweest en geniet in die periode een beroepsinkomen van 15 000 euro. Voor de bijdrageberekening wordt dat inkomen omgezet naar 15 000 x 4/3 = 20 000 euro. Daarop worden 3 kwartaalbijdragen aangerekend, meer bepaald 20 000 x 5,5 % x 3 = 3 300 euro per jaar. Dit komt overeen met 22 % op zijn niet-omgerekend inkomen: 15 000 x 22 % = 3 300 euro.


7

Gemengd jaar hoofdberoep-bijberoep-gepensioneerde Als u gedurende het bijdragejaar zowel hoofdberoep als bijberoep of gepensioneerd bent, wordt uw bijdrage berekend op uw gemengd beroepsinkomen als zelfstandige. U schat dus gewoon uw volledig jaarinkomen als zelfstandige in, over de verschillende hoedanigheden heen.

Voorbeeld Iemand is zelfstandige in hoofdberoep gedurende de eerste twee kwartalen en zelfstandige in bijberoep of gepensioneerd gedurende de laatste twee kwartalen. In de eerste jaarhelft bedraagt zijn inkomen 20 000 euro. In de tweede jaarhelft valt het terug naar 1 000 euro. De bijdragen worden berekend op het volledig jaarinkomen, in dit geval 21 000 euro. In de eerste twee kwartalen worden op dit inkomen de bijdragetarieven voor een hoofdberoep toegepast; in de laatste twee kwartalen de tarieven voor een bijberoep of een gepensioneerde.


8

Hogere voorlopige bijdragen betalen: waarom en hoe? Het betalen van hogere voorlopige bijdragen gaat heel soepel. De enige voorwaarde is dat u geen achterstallige bijdragen meer hebt bij Acerta. En u kunt uiteraard nooit méér storten dan de maximumbijdrage. Waarom hogere voorlopige bijdragen betalen? Als uw inkomen in 2015 hoger ligt dan in 2012, kunt u voorlopige bijdragen betalen die afgestemd zijn op uw geschat inkomen in 2015. Dat biedt de volgende voordelen: • u beperkt een bijbetaling na 2 jaar (zie pagina 14); • u kunt uw hogere voorlopige bijdragen onmiddellijk aftrekken in uw belastingaangifte. Daardoor verlaagt u uw beroepsinkomen en dus (meestal) ook uw belastingen en definitieve bijdragen. Spreek erover met uw accountant of boekhouder!

Voorbeeld Een zelfstandige genoot in 2012 een beroepsinkomen van 20 000 euro. In het eerste kwartaal van 2015 berekent Acerta hierop zijn voorlopige bijdrage. Dat geeft een bijdrage van (afgerond) 1 200 euro per kwartaal of 4 800 euro per jaar. De zelfstandige verwacht echter dat zijn inkomen van 2015 op 40 000 euro zal uitkomen. Hij kan aan Acerta vragen om zijn voorlopige bijdrage te berekenen op deze 40 000 euro. Dat geeft een bijdrage van afgerond 2 200 euro per kwartaal of een surplus van 1 000 euro x 4 = 4 000 euro per jaar. Hij kan dat surplus al aftrekken in zijn belastingaangifte over 2015. Daardoor dalen zijn belastbare inkomsten en dus ook zijn belastingen en definitieve bijdragen voor 2015. Als de zelfstandige geen hogere voorafbetalingen doet, zal Acerta het surplus van 4 000 euro opvragen bij de definitieve berekening van zijn bijdragen voor 2015. Dat zal normaliter gebeuren in 2017. De zelfstandige zal dat surplus dan kunnen aftrekken in zijn belastingaangifte over 2017.


9

Wenst u hogere voorlopige bijdragen te betalen? Dan hebt u twee keuzemogelijkheden. Optie 1: laten berekenen op een geraamd inkomen U kunt aan Acerta vragen om uw voorlopige bijdrage te berekenen op een door u geraamd inkomen. U ontvangt dan ieder kwartaal een aangepaste afrekening. In het detail van uw afrekening zal uw voorlopige bijdrage opgesplitst zijn in het verplicht gedeelte (op uw inkomen van 3 jaar geleden) en het surplus dat u wenst te betalen. U bent op geen enkel moment verplicht om dit surplus ook effectief te betalen. U kunt uw geraamd inkomen doorgeven aan Acerta op verschillende manieren: • online: acerta.be/klantenportaal • via e-mail met vermelding van uw klantnummer: [email protected] • telefonisch: 078 05 10 63 • per brief met vermelding van uw klantnummer Optie 2: spontane bijbetaling Maar u hoeft Acerta helemaal niet te verwittigen om meer bijdragen te kunnen storten. U kunt ook spontaan een hogere bijdrage betalen. Daarvoor gebruikt u het overschrijvingsformulier bij uw afrekening met de correcte gestructureerde mededeling (OGM) en past u het bedrag aan.


10

Wat gebeurt er met uw bijbetalingen? De supplementen die u in de loop van 2015 betaalt (bovenop uw verplichte voorlopige bijdragen) komen in uw persoonlijke ‘reserve’. Deze reserve wordt in rekening gebracht bij de definitieve berekening van uw sociale bijdragen over 2015 (zie pagina 14).

Voorbeeld In het voorbeeld op pagina 8 betaalt de zelfstandige een supplement van 1 000 euro per kwartaal. Die supplementen komen in zijn reserve.

Intrest? De reserve brengt geen intrest op. De bonus op teveel betaalde voorlopige bijdragen is immers afgeschaft. Wat als er andere schulden ontstaan? Op het einde van ieder kwartaal kijkt Acerta na of u eventueel nog een verplichte voorlopige bijdrage niet betaald hebt. Wij boeken die bijdrage dan af van uw reserve. Dat is in uw belang, want zo vermijdt u verhogingen.


11

Wanneer en hoe kunt u vermindering aanvragen? Als uw lopend inkomen daalt t.o.v. uw inkomen van 3 jaar geleden, kunt u eventueel een vermindering van uw voorlopige bijdragen aanvragen. Voor deze aanvraag gelden strikte wettelijke voorwaarden. Hoe gaat u tewerk? Stap 1: schat uw beroepsinkomen nauwkeurig in Lees hierover meer op pagina 6. Laat u eventueel hierin bijstaan door uw boekhouder of accountant. Stap 2: valt uw geschat inkomen onder de wettelijke grens? U kunt maar een bijdragevermindering aanvragen als uw geraamd inkomen lager is dan (afgerond) 25 000 euro. In dat geval zal Acerta uw bijdrage verminderen naar 1 400 euro per kwartaal. Als uw verwacht inkomen lager is dan (afgerond) 12 500 euro, wordt uw bijdrage herleid naar 700 euro per kwartaal. Voor zelfstandigen in bijberoep en gepensioneerden gelden bijkomende inkomensgrenzen, die u zult terugvinden in onze infokrant ‘Actueel’ van het eerste kwartaal van 2015. Stap 3: stel een dossier samen U moet een reden opgeven en bewijzen waarom uw inkomen daalt. Dat kunnen diverse redenen zijn: ziekte, economische crisis, verlies van een belangrijke klant, ramp, achterstal van betaling, werken in de straat, mislukte oogst, … Daarnaast moet u ook bewijzen (aannemelijk maken) dat uw inkomen van het lopende jaar lager zal zijn dan de wettelijke grens. Dat kan eender welk bewijsstuk zijn: uw lopende btw-aangiften, verklaring zaakvoerder vennootschap, … Als u boekhoudkundige stukken bij uw aanvraag voegt, moet u ook een bespreking van die stukken door uw boekhouder of accountant toevoegen.


12

Stap 4: vul het verplichte aanvraagformulier in U moet het wettelijk voorgeschreven aanvraagformulier gebruiken, dat u vindt op acerta.be/documentsvf Vul het formulier volledig in en vergeet niet uw stukken te bespreken en te nummeren. Anders wordt uw aanvraag afgewezen. Stap 5: dien uw aanvraag met stukken in U kunt uw dossier indienen op twee manieren: • online: acerta.be/klantenportaal • per aangetekende brief aan Acerta Sociaal Verzekeringsfonds vzw, Groenenborgerlaan 16, 2610 Antwerpen-Wilrijk. Stap 6: de beslissing Acerta beslist binnen de maand over uw aanvraag. Als die negatief is, ontvangt u een aangetekende brief met de reden van de weigering. Als ze positief is, ontvangt u meteen ook een aangepaste afrekening. Als u ondertussen de voorlopige bijdrage op 3 jaar geleden betaald hebt, wordt deze niet terugbetaald maar in uw reserve gestort.


13

Vermindering gekregen? Blijf waakzaam en betaal tijdig bij! Als u een vermindering van voorlopige bijdragen hebt gekregen, moet u de evolutie van uw beroepsinkomen nauwgezet opvolgen. Want als uw inkomen toch boven de grens uitkomt (12 500 of 25 000 euro, naargelang het geval), bent u verplicht om bijbetalingen te doen vóór het einde van het bijdragejaar. Doet u dat niet, dan is Acerta verplicht om verhogingen van 10 % op het onbetaalde saldo aan te rekenen, plus eventueel 3 % per kwartaal dat u te laat betaalt.

Voorbeeld Acerta berekent uw voorlopige bijdrage voor 2015 op uw beroepsinkomen van 2012, meer bepaald 50 000 euro. Dat geeft een voorlopige bijdrage van (afgerond) 3 000 euro per kwartaal. U verwacht dat uw beroepsinkomen van 2015 lager zal uitvallen dan 25 000 euro. U vraagt en krijgt vermindering van uw voorlopige bijdrage naar 1 400 euro per kwartaal. Naar het jaareinde toe zit u samen met uw boekhouder en stelt u vast dat uw inkomen toch hoger zal uitvallen, ongeveer 40 000 euro. U doet dus best vóór 31 december een vrijwillige bijbetaling op het extra inkomen van 15 000 euro, meer bepaald 825 euro per kwartaal x 4 = 3 300 euro. Doet u dat niet, dan zal Acerta die 3 300 euro opvragen bij de definitieve berekening van uw sociale bijdragen, verhoogd met 10 % per 1 januari 2016 + 3 % op de vervaldag van ieder kwartaal nadien. In dit voorbeeld lopen de verhogingen dus snel op tot 22 % of 726 euro.


14

Definitieve berekening en regularisatie Als uw beroepsinkomen vaststaat, worden uw sociale bijdragen definitief berekend. Dat noemt men de ‘regularisatie’. De regularisatie gebeurt nadat de fiscus uw beroepsinkomen heeft meegedeeld aan Acerta.

Voorbeeld Een zelfstandige betaalt in 2015 voorlopige bijdragen op zijn inkomen van 2012, meer bepaald 20 000 euro. Zijn beroepsinkomen van 2015 komt uit op 35 000 euro. Hij geeft dat inkomen aan in juni 2016. Eind 2016 ontvangt hij zijn aanslagbiljet over 2015. En in het voorjaar van 2017 deelt de fiscus zijn inkomen mee aan Acerta en berekenen wij zijn definitieve bijdragen. De zelfstandige zal op dat moment sociale bijdragen moeten bijbetalen op 35 000 – 20 000 = 15 000 euro. Acerta zal hem dus een eindafrekening sturen voor 825 x 4 = 3 300 euro.

Intrest? Als u uw voorlopige bijdrage op 2012 tijdig betaalt, worden er bij de regularisatie nooit intresten of verhogingen aangerekend.

Voorbeeld In het voorbeeld worden op de regularisatiebijdrage van 3 300 euro geen verhogingen berekend, omdat de zelfstandige zijn voorlopige bijdragen op het inkomen van 2012 tijdig betaald heeft.

Er worden maar in één geval verhogingen gerekend, meer bepaald als de zelfstandige bijdragevermindering heeft gekregen, maar zijn inkomen onderschat heeft en niet tijdig bijbetaald heeft. Zie pagina 13.


15

Pensioen in zicht: wat moet u weten? In het jaar waarin u met pensioen gaat, geldt de gewone logica: u betaalt voorlopige bijdragen op het derde voorafgaande jaar, waarna een definitieve berekening volgt op het inkomen van het lopende jaar. Na de pensionering daalt het inkomen meestal. Dat is een goede reden om vermindering van uw voorlopige bijdragen aan te vragen (zie pagina 11 t.e.m. 13). Vanaf het jaar na uw pensionering, zal Acerta uw voorlopige bijdragen automatisch beperken tot het toegelaten inkomen voor gepensioneerden. Stopzetting? U kunt vragen om geen regularisaties meer te krijgen! Een gepensioneerde die vóór de ingangsdatum van zijn pensioen alle activiteiten stopzet, kan een aanvraag doen om geen regularisaties meer te ontvangen over de laatste 4 bijdragejaren. De aanvraag moet gebeuren vóór de ingangsdatum van het pensioen, met een aangetekende brief aan Acerta.

Voorbeeld De zelfstandige in het voorbeeld op de vorige pagina, gaat met pensioen in 2016. Mits tijdige aanvraag, moet hij de 3 300 euro niet meer betalen.

De regering moet nog uitklaren welke impact de niet-regularisatie heeft op de pensioenberekening. Dat is uiteraard een belangrijke element in uw beslissing. Volg de nieuwsberichten op onze website. Stopzettingsmeerwaarden Stopzettingsmeerwaarden in het jaar van de pensionering en het jaar voordien, tellen niet mee voor de berekening van de definitieve bijdragen.


16

Nog enkele weetjes … We kunnen in deze minibrochure niet ingaan op alle facetten van de bijdragehervorming. Hierna stippen we nog wel enkele belangrijke weetjes aan, waarover u meer kunt lezen op onze website acerta.be/socialebijdragen 2015. • Het inkomen van het jaar waarin een zelfstandige overgaat van hoofd- naar bijberoep (of omgekeerd) telt voortaan mee in de bijdrageberekening. • Als u uw activiteit stopzet, zult u nog enkele regularisaties ontvangen terwijl u geen zelfstandige meer bent. Als u dat wilt vermijden, doe dan bijbetalingen vóór de stopzetting. Zo optimaliseert u ook de fiscale aftrekbaarheid. Spreek erover met uw boekhouder. Hou er rekening mee dat uw inkomen van het jaar van de stopzetting omgerekend wordt op jaarbasis, als dit jaar onvolledig is (zie pagina 6). • Een stopzettingsmeerwaarde in het jaar van de stopzetting of de pensionering of in het jaar voordien, telt niet mee voor de berekening van de definitieve bijdragen. • Zelfstandigen in hoofdberoep die behoeftig zijn, kunnen vrijstelling aanvragen bij de Commissie voor Vrijstelling van Bijdragen. Die aanvraag moet gebeuren binnen het jaar na het desbetreffende kwartaal en geldt zowel voor de voorlopige bijdrage als de eventuele regularisatiebijdrage. Vrijstelling vragen op het ogenblik van de regularisatie zal niet meer kunnen. Een vrijstelling heeft voortaan ook altijd een voorlopig karakter en zal achteraf ongedaan gemaakt worden als blijkt dat het beroepsinkomen hoger was dan (afgerond) 25 000 euro. Houd er ook rekening mee dat er geen pensioenopbouw is voor vrijgestelde kwartalen. • De berekeningswijze van de VAPZ-bijdrage (vrij aanvullend pensioen van de zelfstandigen) wijzigt niet. Die bijdrage wordt dus definitief berekend op het inkomen van het derde voorafgaande jaar en kan niet aangepast worden. U kunt uw aanvullend pensioenkapitaal simuleren op acerta.be/vapz. HERVORMING SOCIALE BIJDRAGEN VANAF 2015 • OKTOBER 2014

17

Startende zelfstandigen Voor startende zelfstandigen geldt dezelfde bijdragelogica, mits enkele aanpassingen. Een korte samenvatting: • De voorlopige bijdrage van een startende zelfstandige kan uiteraard niet berekend worden op het inkomen van 3 jaar geleden en daarom betaalt hij een wettelijk vastgelegde voorlopige bijdrage van (ongeveer) 700 euro per kwartaal voor een hoofdberoep of 75 euro voor een bijberoep. Ook de startende zelfstandige kan kiezen om bijbetalingen te doen (zie pagina 8 t.e.m. 10). • De voorlopige bijdragen van ieder startjaar worden geregulariseerd in het tweede jaar nadien. Er volgt dan telkens een definitieve berekening met bijbetaling of terugbetaling (lees pagina 14). De voorlopige bijdrage van 700 euro per kwartaal voor een hoofdberoep is een minimumbijdrage en wordt nooit terugbetaald. • Het beroepsinkomen van het eerste onvolledige jaar telt mee in de bijdrageberekening. Het wordt omgerekend op jaarbasis (zie pagina 6). • Zelfstandigen in hoofdberoep kunnen al van bij de start kiezen om bijdragen te betalen voor een aanvullend pensioen (VAPZ). Die worden berekend op het wettelijk minimum. De starter kan die bijdragen in de eerste 3 jaren wel laten aanpassen aan zijn geraamd inkomen.


18

Meer informatie? Voor meer informatie kunt u terecht: • over de wetgeving: acerta.be/socialebijdragen2015. • over uw dossier: acerta.be/klantenportaal (vanaf 2015) • over uw bijkomende vragen: 078 05 10 63.


Nota’s


Verantwoordelijke uitgever: Paul Roosen, Buro & Design Center, Heizel Esplanade, PB 65, 1020 Brussel. Acerta Sociaal Verzekeringsfonds vzw: 0416.377.646 RPR Brussel. FSMA 030958 cA i.s.m. KBC Verzekeringen. Acerta streeft naar kwaliteitsvolle actuele informatie, maar is niet aansprakelijk voor eventuele fouten.

Om te bewaren Hervorming sociale bijdragen vanaf 2015

Recommend Documents