of communicatieve moeilijkheden

Schoolgids 2009 - 2010

Speciaal onderwijs aan leerlingen, jongeren en (jong)volwassenen met auditieve en/of communicatieve moeilijkheden

Beste ouder(s)/verzorger(s)/belangstellende, Voor u ligt de schoolgids 2009-2010 van Scholengemeenschap Effatha. Deze schoolgids is bedoeld als informatiedocument voor u en uw kind(eren). De schoolgids bevat onder andere informatie over de kwaliteit van het onderwijs, de doelen die wij het komende jaar nastreven, de werkwijze van Scholengemeenschap Effatha en praktische informatie. De teamleiders stellen zichzelf voor en geven een beschrijving van de afdelingen. We kunnen ons ook voorstellen dat u vragen heeft die u in een persoonlijk gesprek wilt stellen. Graag nodigen we u dan uit een afspraak te maken met de betreffende teamleider of de directie. We nodigen u van harte uit eens een kijkje te nemen op onze vernieuwde website www.effatha.nl. U vindt daar foto’s en praktische informatie.

Graag tot ziens op Scholengemeenschap Effatha. Drs. R.C. Troost Directeur a.i.

3

Inhoud

4

Algemene (beleids)zaken Organisatie Bestuur Stichting Effatha Guyot Onderwijs Regionaal Expertisecentrum Criteria voor plaatsing ACTB Doelgroepen Missie en visie Identiteit Visie op burgerschapsvorming Afdelingen en medewerkers Doelen Pedagogisch klimaat Deskundigheidsbevordering medewerkers Kwaliteitszorg en verbeterprojecten Overgang naar andere vormen van onderwijs en voorgezet speciaal onderwijs Schoolverlater

6 6 6 6 6 7 7 7 7 8 8 8 8 9 9 9 9 10

Leerlingbegeleiding en zorg Opvang en begeleiding buiten de lestijden Handelingsplan Logopedie Individuele begeleiding Ambulante begeleiding Leerlingvolgsysteem Toetsen (so en vso) Rapporten School Video Interactie Begeleiding Verwijdering en schorsing Zorg

11 11 11 11 11 12 12 13 13 13 13 14

schoolgids 2009 - 2010 | Scholengemeenschap Effatha

Inhoud Ouders en de scholengemeenschap Betrokkenheid van ouders Wijziging van adres- of telefoongegevens Foto’s en video-opnamen Nieuwsbrief Ouderavonden Bespreking handelingsplannen Rapportavonden/’tafeltjesavond’ Tolkaanvragen Ziek worden op school en medicatie Huisbezoeken Open huis Klachtenregeling Inspectie van het Onderwijs (Gemeenschappelijke) Medezeggenschapsraad Werkpad Leerlingenvervoer Gebarencursussen

16 16 16 16 16 16 16 16 17 17 17 17 17 19 19 19 19 20

Regeling schooltijden Verplicht aantal uren onderwijs Schooltijden Vakantierooster en studiedagen Leerplicht Afwezigheid

21 21 21 22 23 23

Financiën Kosten voor ouders Verzekeringen Uitkeringen

24 24 24 25

Ambulante Dienstverlening

26

Effatha de Tamarinde

28

Effatha de Plataan

31

Effatha VMBO

35

Effatha MBO

38

Effatha de Linde

40

Effatha Praktijkonderwijs

42

De Elementen, Alphen aan den Rijn

45

Cijfers In- en uitstroomgegevens leerlingen Behaalde diploma’s en certificaten

46 46 47

Routebeschrijving

48

Adressen

49

Gebruikte afkortingen

50

5

Algemene (beleids)zaken Communiceren ligt aan de basis van ons bestaan. Een mens kan niet zonder communicatie. Wanneer je niet in staat bent om je te uiten en je echt begrepen te voelen door je omgeving, is de kans klein dat je tot succesvolle contacten komt met de mensen om je heen. Juist deze contacten stellen je in staat om je veilig en aanvaard te voelen. Als je goed kunt communiceren kun je je naar eigen vermogen ontwikkelen en voldoende gebruik maken van al je capaciteiten en ontplooiingskansen. Daarom vinden wij het belangrijk dat de communicatie is afgestemd op de mogelijkheden van de leerling. Het gaat met andere woorden om communicatie ‘op maat’. Organisatie Scholengemeenschap Effatha is onderdeel van een overkoepelende landelijke organisatie. Deze organisatie bestaat uit de Koninklijke Effatha Guyot Groep (KEGG), Viataal en Sint Marie. Vanaf 2010 presenteert de organisatie zich met een nieuwe naam en een nieuwe huisstijl. Bestuur Effatha maakt deel uit van de Stichting Effatha Guyot Onderwijs. Deze stichting is onderdeel van KEGG. Het bestuur van de school (bevoegd gezag) wordt gevormd door de Raad van Bestuur, de heer J.H. Bakker en de heer B. E. van den Dungen. Het adres van KEGG is: Postbus 1329 8001 BH ZWOLLE

6

Telefoon 038-4268590 Fax 038-4268599 Teksttelefoon 038-4268910 Bezoekadres Emmastraat 10 te Zwolle [email protected] www.effathaguyot.nl Stichting Effatha Guyot Onderwijs Het onderwijs vindt plaats op negen scholen en richt zich op leerlingen van drie tot en met twaalf jaar voor het speciaal onderwijs (SO) en leerlingen van twaalf tot en met twintig jaar in het voortgezet speciaal onderwijs (VSO). De aangesloten scholen zijn: l Guyotscholen voor SO-A en SO-B voor dove kinderen in Haren l Guyotschool voor VSO voor dove jongeren in Haren l Enkschool (SO) voor dove en slecht horende kinderen en kinderen met ernstige spraak-taalmoeilijkheden in Zwolle en Kampen. l De Skelp (SO) voor slechthorende kinderen en kinderen met ernstige spraak-taalmoeilijkheden in Drachten. l Tine Marcusschool (SO) voor slecht horende kinderen en kinderen met ernstige spraak-taalmoeilijkheden in Groningen en Emmen. l Dr. J. de Graafschool (VSO) voor slecht horende jongeren en jongeren met ernstige spraak-taalmoeilijkheden in Groningen. l Het Rotsoord (SO en VSO) slechthorende leerlingen en leerlingen met ernstige spraak-taalmoeilijkheden in Utrecht.

l

l

Signis (SO) voor dove en slechthorende leerlingen en leerlingen met ernstige spraak-taalmoeilijkheden in Amsterdam. Scholengemeenschap Effatha (SO en VSO) voor dove, meervoudig gehandi capte dove leerlingen en meervoudig gehandicapte slechthorende leerlingen in Zoetermeer.

Regionaal Expertise Centrum (REC) De Scholengemeenschap Effatha maakt deel uit van het Regionaal Expertise Centrum Cluster 2 Holland Flevoland (REC2 Holland Flevoland). Het REC bestaat uit cluster 2-scholen. Dit zijn scholen voor auditief en communicatief beperkte kinderen. Deelnemers REC2 Holland Flevoland zijn: l Signis Scholengemeenschap, Amsterdam l Alexander Roozendaalschool, Amsterdam l Prof. H. Burgerschool, Amsterdam l Burgemeester de Wildeschool, Schagen l Prof. Van Gilseschool Haarlem l OSG Hendrik de Mol, Schagen l Alexander Graham Bellschool, Amsterdam l Stichting Gewoon Anders, Almere l Scholengemeenschap Effatha, Zoetermeer l Cor Emousschool, Den Haag l De Voorde, Rijswijk l De Weerklank, Leiden


Algemene (beleids)zaken Criteria voor plaatsing Voordat uw kind kan worden toegelaten tot onze school of aanspraak kan maken op ambulante begeleiding moet duidelijk worden of deze vorm van onderwijs of dienstverlening bij hem past. Daarvoor is indicatiestelling nodig door de Commissie voor Indicatiestelling (CvI). Dit is een onafhankelijke commissie. De CvI bepaalt of uw kind toelaatbaar is tot cluster 2. De CvI van het REC waar onze scholengemeenschap bij hoort, is gevestigd in Amsterdam en te bereiken via telefoonnummer 020-3460662 of www.rec2holland-flevoland.nl. Met een indicatie kan uw kind worden aangemeld bij onze school. Na aanmelding bij onze school ontvangt u een inschrijfpakket. Hierbij zit o.a. een formulier waarmee wij de onderzoeksgegevens van uw kind bij de CvI kunnen opvragen. Dit is nodig, omdat we dan niet opnieuw allerlei onderzoeken bij uw kind hoeven te doen. Deze (onderzoeks) gegevens worden besproken in de Commissie van Begeleiding (CvB). Aan de hand hiervan schrijven diverse deskundigen aanbevelingen voor de leerkracht in een handelingsplan (HP). Deze aanbevelingen worden met u besproken. Meer informatie over het handelingsplan kunt u lezen in het hoofdstuk ‘leerlingbegeleiding en zorg’. Adviescommissie Toelating en Begeleiding (ACTB) Op uw verzoek of op verzoek van de school kan de ACTB een advies uitbrengen over de daadwerkelijke toelating van uw geïndiceerde kind op school of over de besteding

van het leerlinggebonden budget. U kunt uw verzoek richten aan: ACTB Postbus 19521 2500 CM DEN HAAG Ook kan de ACTB een advies uitbrengen als u bezwaar maakt tegen een beslissing van een bevoegd gezag om een leerling niet toe te laten. De ACTB is ingesteld om een goede invoering van de leerlinggebonden financiering te waarborgen. Doelgroepen Scholengemeenschap Effatha biedt onderwijs aan leerlingen, jongeren en volwassenen bij wie sprake is van: l doofheid l doofheid in combinatie met slechtziendheid of blindheid l doofheid met een bijkomende meervoudige problematiek l slechthorendheid met een bijkomende meervoudige problematiek l ernstige communicatieve beperking met een bijkomende meervoudige problematiek. Missie en visie Onze missie is: Gewoon waar het kan, speciaal waar het moet. Onze visie is: Zodanige zorg en onderwijs geven aan doven, slechthorenden en mensen met communicatieve beperkingen, al dan niet gecombineerd met een verstandelijke of meervoudige beperking, dat zij maximaal kunnen integreren en participeren in de samenleving en hun leven zo zelf-

standig mogelijk kunnen inrichten. Waar dit niet of onvoldoende kan, worden bescherming en compensatie geleverd. De visie van de Scholengemeenschap Effatha op onderwijs, taal en communicatie: Wij gaan uit van de visie van Totale Communicatie. Dat betekent, dat wij alle mogelijke communicatievormen en -middelen (gebaren, gesproken Nederlands, pictogrammen, foto’s enz.) gelijkwaardig inzetten. Ons doel is het bieden van optimale ontwikkelingskansen in het communiceren om daarmee deelname aan de samenleving te helpen realiseren. Wanneer de taalontwikkeling beperkt of niet mogelijk blijkt, worden andere communicatieve (hulp)middelen ingezet om de leerling en de omgeving communicatief toe te rusten.

7

Algemene (beleids)zaken Identiteit Effatha is opgericht in 1888 en is van huis uit een Protestants Christelijk instituut. De naam ‘Effatha’ komt uit het Nieuwe Testament (Marcus 7, vers 34) waarin staat, dat mensen een dove man tot Jezus brachten en Hem vroegen de dove man de hand op te leggen. Eén woord was nodig: ‘Effatha’. Het betekent: ‘Word geopend!’. Scholengemeenschap Effatha vindt zijn levensbeschouwelijke oriëntatie in deze protestants-christelijke traditie. Dit betekent dat wij de Bijbelse boodschap vertalen in ons dagelijks leven en werken. Belangrijke uitgangspunten daarbij zijn zorg, waardering en respect voor elkaar, betrokkenheid bij de wereld om ons heen en het ontplooien en inzetten van onze talenten voor anderen. Door steeds weer een passende, uitdagende leer- en werkomgeving te bieden, geven wij vorm en inhoud aan onze uitgangspunten. Voor ons is het een doel invulling te geven aan elementen uit onze

protestants-christelijke traditie waardoor wij ook blijk geven van deze achtergrond. Vanuit deze traditie kenmerkt onze school zich door een open relatie met de ouders en de leerlingen. De onderlinge omgang met elkaar is gebaseerd op wederzijds respect, ongeacht iemands achtergrond. Iedereen is welkom op onze school. Van hen wordt wel verwacht dat zij de uitgangspunten van de school respecteren, net zoals wij ieders levensbeschouwing respecteren. Visie op Burgerschapsvorming Onze school is de maatschappij in het klein. De leerlingen leren in deze veilige besloten omgeving samen spelen/leven en leren, zich aan regels te houden, omgangsvormen, normen en waarden eigen te maken en naar eigen vermogen zelfstandig functioneren. Dit begint binnen de school en wordt, voor wie mogelijk, gedoseerd buiten de school voortgezet zodat de leerlingen ontdekken wat ze willen en kunnen om

Afdelingen en medewerkers Op basis van de doelgroepen is een indeling gemaakt in de volgende afdelingen. Naam Soort onderwijs Ambulante Dienstverlening Effatha de Plataan so Effatha de Tamarinde so-mg Effatha Praktijkonderwijs vso Effatha de Elementen vso Effatha VMBO vso Effatha de Linde vso-mg Effatha MBO mbo

8

Teamleid(st)er Petra Oostdam Petra Laseur a.i. Marjan Rakké Ineke Hania Petra Oostdam Ineke Hania Jannette Beenhakker Petra Laseur a.i.

vervolgens voorbereid de “echte wereld” in te stappen en hun eigen bijdrage te leveren aan de samenleving. Om de leerlingen op deze afdelingen goed te kunnen begeleiden, beschikt onze scholengemeenschap over ca. 170 medewerkers. Het team dat direct met de leerlingen te maken heeft, kan bestaan uit: een teamleider, ambulant begeleiders, (vak)leerkrachten, klassenassistenten, logopedisten, therapeuten, orthopedagogen, counselor, intern begeleiders, ICT-specialisten en psychologen. Doelen Het onderwijs in het speciaal onderwijs is in principe gelijk aan het onderwijs dat gegeven wordt op de reguliere basisschool. Het onderwijs dat gegeven wordt op Effatha de Tamarinde en Effatha de Linde is vergelijkbaar met het (voortgezet) onderwijs aan zeer moeilijk lerenden. Het onderscheid zit met name in de kleinschaligheid, onze aandacht voor taal- en communicatieontwikkeling en het gebruik van Nederlands ondersteund met gebaren (NmG) , gebarentaal (NGT) of ondersteunende communicatiemiddelen. Daarnaast wordt uitgebreid aandacht besteed aan de sociaal-emotionele ontwikkeling (het ontwikkelen van sociale vaardigheden). Bij het voortgezet speciaal onderwijs (Effatha Praktijkonderwijs, Effatha de Elementen, Effatha de Linde) zijn de programma’s


Algemene (beleids)zaken gericht op het voorbereiden van leerlingen op (beschermd) werk. Er is aandacht voor zelfstandig leven en wonen, zelfstandig maatschappelijk functioneren en zelfstandig verrichten van werk. De nadruk ligt op de praktijkvakken. Het onderwijs op ons VMBO is gericht op het behalen van het vmbo-diploma en de toerusting van onze leerlingen op het aansluitende middelbaar beroepsonderwijs (mbo) of betaalde arbeid. Effatha MBO (beroepsbegeleidende leerweg (bbl) verzorgt onderwijs en beroepsondersteuning aan personen met een auditieve en/of communicatieve beperking, die deelnemen aan het arbeidsproces. Daarnaast wordt op maandagavond, aan volwassen doven, onderwijs op maat geleverd. Pedagogisch klimaat Onder pedagogisch klimaat verstaan wij de sfeer van de afdeling, het respectvol omgaan met de medewerkers en de leerlingen, de inrichting en het gebruik van de ruimten, rust, veiligheid, structuur en voorspelbaarheid. Door middel van communicatie(middelen) die afgestemd zijn op de behoeften van de leerling brengen wij ordening aan (in gedachten, in het initiatief nemen en in het handelen te richten op een doel). Wij sluiten aan bij de belevingswereld en het kennisniveau van de leerling, zodat die succeservaringen opdoet, waardoor deze het leuk blijft vinden om te leren. Voor onderwijsinhoudelijke ontwikkelingen maken wij gebruik van me-

dewerkers die op de afdeling Professionele Ondersteuning Onderwijs (Profond) van onze school werkzaam zijn. Deskundigheidsbevordering medewerkers Onderwijs vernieuwt zich én de complexiteit van de hulpvraag van de leerlingen neemt toe. Bijscholing van medewerkers is daarom zeer belangrijk. Hierbij kunt u denken aan de theorie van totale communicatie, planmatig werken, leerlijnen (o.a. seksualiteit, taal en communicatie en rekenen), NGT (module 1, 2 en 3), NmG en ‘Ingrijpend Anders’ (training om (dreigend) agressief gedrag professioneel te leren hanteren). Kwaliteitszorg en verbeterprojecten Ieder jaar worden er projecten uitgevoerd om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Deze projecten hebben inmiddels mooie resultaten opgeleverd. Het komende jaar zal wederom veel energie gestoken worden in het verbeteren van het onderwijs. Met name gaat het dan om verbeteringen rond het handelingsplan, het invoeren van leerlijnen, het leerlingvolgsysteem en deskundigheidsbevordering van docenten. Overgang naar andere vormen van onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs Tussentijds Een aantal leerlingen – bij wie geen sprake is van doofheid – stroomt regelmatig vóór hun twaalfde jaar door naar andere vormen van onderwijs. Zij hebben voldoende com-

municatieve- en sociale vaardigheden aangeleerd om als leerling ook goed te kunnen functioneren binnen een ander schooltype. Doorstroming kan plaatsvinden naar bijvoorbeeld het zml-onderwijs (cluster 3), speciaal basisonderwijs (sbo) of naar andere vormen van onderwijs binnen cluster 2, zoals het sh/esm-onderwijs. Dove leerlingen stromen soms door naar het regulier onderwijs. In de meeste gevallen beginnen de leerlingen met deelparticipatie op de woensdagochtend. Er wordt toegewerkt naar volledige integratie in het regulier onderwijs, met ambulante begeleiding, als de leerling voldoende aansluiting heeft bij zijn leeftijdsgenootjes en het lesaanbod. Ook is het belangrijk dat de leerling voldoende NGT vaardig is om gebruik te kunnen maken van een tolk. Wanneer bij horende leerlingen sprake is van zeer ernstige gedragsproblemen of psychiatrische problematiek, waarbij gedrag niet het gevolg is van of veroorzaakt wordt door communicatieproblematiek, wordt plaatsing in cluster 4 geadviseerd. Het komt voor dat een leerling, na een aantal jaren onderwijs te hebben genoten, niet of nauwelijks ontwikkeling laat zien in de doelen die in het individuele handelingsplan zijn gesteld. Op advies van de Commissie van Begeleiding kan dan worden overgegaan tot het aanvragen van ontheffing van de onderwijsplicht en een plaatsing in een zorginstelling.

9

Algemene (beleids)zaken Zodra er sprake is van eventuele doorstroming wordt u uitgenodigd voor een gesprek. Uiteraard kunt u ook een gesprek aanvragen. Schoolverlater In het jaar dat uw kind twaalf jaar wordt, wordt u uitgenodigd voor een informatieavond. U wordt dan geïnformeerd over de schoolverlaterprocedure. Uw kind kan namelijk niet zomaar de overstap maken naar het voortgezet speciaal onderwijs (vso). In groep 8 wordt een psychologisch onderzoek uitgevoerd. De logopedist zal een logopedisch rapport schrijven. De groepsleerkracht schrijft een onderwijskundig rapport. In dit rapport schrijft de leerkracht over het niveau en het functioneren van uw kind. Op basis van bovenstaande rapportages wordt tijdens een leerlingbespreking een advies opgesteld voor het vervolgonderwijs. Dit advies wordt besproken en vastgesteld in de Commissie van Begeleiding. Het adviesverslag ontvangt u via de post of tijdens het oudergesprek. U wordt uitgenodigd voor een gesprek waarin het advies toegelicht wordt. U kunt uw kind inschrijven voor het voortgezet speciaal onderwijs als uw kind beschikt over een geldige onderwijsindicatie voor cluster 2. Ook wanneer uw kind binnen de scholengemeenschap doorstroomt, moet bovenstaande procedure worden gevolgd. Wij kunnen u hierbij uiteraard ondersteunen. Voor uitgebreide informatie over deze procedure kunt u contact opnemen met de teamleider. Vormen van vervolgonderwijs kunt u lezen in de beschrijving van de afdelingen.

10

In het laatste schooljaar van het voorgezet (speciaal) onderwijs wordt, samen met u en uw kind, besproken waar uw kind naartoe kan gaan. Alle betrokkenen van onderwijs en evt. van zorg zullen hun visie geven en daar waar nodig zal aanvullend onderzoek worden gedaan. Ook de resultaten van de stages en het werk in het arbeidstrainingscentrum, die uw kind heeft gevolgd spelen een rol bij de advisering. Op basis van de rapportages en de voorkeur van uw kind, wordt tijdens een leerlingbespreking een uitstroomadvies opgesteld. Dit advies wordt besproken en vastgesteld in de Commissie van Begeleiding. Het adviesverslag ontvangt u via de post of tijdens het oudergesprek. U wordt uitgenodigd voor een gesprek waarin het advies toegelicht wordt. Mocht uw kind naar een vervolgopleiding gaan dan wordt er een onderwijskundig rapport geschreven. In dit overdrachtsrapport zitten alle verslagen die informatie geven over het functioneren van uw kind. Mocht uw kind gaan werken of naar een beschermde voorziening gaan dan wordt ook bovenstaande procedure gevolgd. Er is dan geen onderwijskundig rapport noodzakelijk.


Leerlingbegeleiding en zorg Opvang en begeleiding buiten de lestijden Goed toezicht buiten de lestijden is van belang voor de veiligheid van uw kind. Vanaf het moment dat uw kind door u of de taxichauffeur op school wordt gebracht, is uw kind onder toezicht van een leerkracht of klassenassistent. Het toezicht is geregeld volgens een rooster. Na schooltijd brengt de eigen leerkracht en/of klassenassistent uw kind naar de taxi of wordt het door u zelf opgehaald. N.B. De school is open voor de leerlingen op maandag vanaf 8.30 uur en de overige dagen vanaf 8.00 uur. Handelingsplan Eén keer per schooljaar wordt er voor elke leerling een Handelingsplan (HP) geschreven. Dat plan wordt aan het eind van het schooljaar (juni) gemaakt door de leerkracht waar de leerling op dat moment bij in de klas zit. Het HP geldt voor één jaar. Tevens vindt in mei/juni de evaluatie van het oude HP plaats. In juni/juli vindt er een oudergesprek plaats waarin de evaluatie van het oude HP en het nieuwe HP besproken worden. Volgens de wettelijke norm moet vier weken na de zomervakantie (vóór 1 oktober) het HP, ondertekend door de ouders, aanwezig zijn op school. Het HP wordt ook ondertekend door de voorzitter van de Commissie van Begeleiding (CVB), omdat de CvB verantwoordelijk is voor de uitvoering van het plan. In januari vindt er een tussenevaluatie plaats en een oudergesprek. Mocht er tussentijds afgewe-

ken moeten worden van het HP dan wordt er een hulpplan opgesteld en ook dit wordt met de ouders besproken. De intern begeleider en de gedragskundige zijn nauw betrokken bij het opstellen van het HP. Als onderdeel van het HP kunnen deelplannen worden opgesteld. Zo wordt er voor ieder kind een deelplan Logopedie opgesteld door de logopedist en bij de oudere leerlingen wordt er soms een deelplan Stage toegevoegd. Voor nieuwe leerlingen, die in de loop van het schooljaar binnenkomen, wordt ook direct een Handelingsplan geschreven. Dit wordt opgesteld door de CvB op basis van de dossiergegevens die aanwezig zijn. Dit plan wordt na drie maanden bijgesteld door de leerkracht en in de CvB besproken. Logopedie Iedere leerling binnen onze scholengemeenschap kan wekelijks gebruikmaken van logopedie. Logopedie is van belang, omdat bij de meeste leerlingen sprake is van een complexe hulpvraag, waarbij de problematiek rondom communicatie centraal staat. Hiervoor is extra deskundigheid ontwikkeld op bijvoorbeeld het gebied van dyspraxie, sensorische integratieproblematiek, afwijkend mondgedrag, ondersteunde communicatiemiddelen en autisme. Verder kan een logopedist een ondersteunende rol hebben in het gebruik van de soloapparatuur in de groep en ouders adviseren of begeleiden op het gebied van communicatie. De logopedist stelt aan de hand van de hulpvraag van de leerling, eigen onderzoek en observatie een logopedisch handelingsplan

op. Het logopedisch handelingsplan maakt deel uit van het handelingsplan en kan gecombineerd zijn met behandelingen van de fysio- of ergotherapeut. In samenwerking met de leerkracht bepaalt de logopedist welke doelen voor een leerling op het gebied van communicatie prioriteit hebben. Ook bepaalt de logopedist samen met de leerkracht welk(e) communicatie middel(en) aansluit(en) bij de behoeften van de leerling. Individuele begeleiding, extra en speciale zorg Taal, lezen, rekenen, sociaal-emotionele ontwikkeling, het zijn allemaal onderdelen waarbij een kind belemmeringen kan ervaren. Wij volgen de ontwikkelingen van uw kind door het afnemen van didactische toetsen en/of door observatie. Wanneer uit deze informatie blijkt, dat uw kind de gestelde doelen niet dreigt te halen, krijgt hij extra begeleiding en wordt u geïnformeerd over de stappen die wij nemen om uw kind zo optimaal mogelijk te kunnen begeleiden. Begeleiding vindt plaats op verschillende zorgniveaus: Niveau 0 Onderwijs op eigen niveau De leerling draait mee in het dagelijkse systeem van de school. Het aanbod en de aanpak worden afgestemd op de kerndoelen, leerlijnen en op individuele doelen zoals geformuleerd in het handelingsplan.

11

Leerlingbegeleiding en zorg Niveau 1 Extra zorg De leerling komt in niveau 1 indien de leerkracht constateert dat een leerling een hulpvraag heeft. De leerkracht schrijft dan een hulpplan. Deze fase van extra aandacht mag zes weken duren. Niveau 2 Speciale zorg De leerling komt in niveau 2 nadat is geconstateerd dat de extra aandacht onvoldoende resultaat heeft opgeleverd. De intern begeleider (ib’er) gaat intensiever ondersteunen. Deze fase van extra ondersteuning mag zes weken duren. Niveau 3 C ommissie van Begeleiding Wanneer de extra aandacht in niveau 1 en 2 onvoldoende resultaat heeft opgeleverd, bespreekt de ib’er dit in de Commissie van Begeleiding. In de vergadering wordt dan afgesproken wat de beste hulp voor deze leerling is.

eerste aanspreekpunt voor u en uw kind. Een counselor kan op verzoek van de Commissie van Begeleiding leerlingen begeleiden. Als een leerling op advies van de Commissie van Begeleiding counselingsgesprekken gaat volgen dan wordt hiervoor een hulpplan opgesteld. Dit wordt door de ouders ondertekend. De gesprekken die worden gehouden zijn vertrouwelijk. In uitzonderingsgevallen volgt de school de regel, die ook door de Zorg vanuit de WGBO wordt gebruikt: Is een leerling tussen de 12-16 jaar oud dan prevaleert de mening van de leerling boven die van de ouders en is de school niet verplicht tot het informeren van de ouders als de leerling dit specifiek aangeeft. Een intern begeleider heeft de zorg voor de leerling op pedagogisch en didactisch gebied. Een decaan adviseert vmbo-leerlingen bij het kiezen van een sector en begeleidt ze bij het zoeken naar een vervolgopleiding.

Voor Effatha de Linde, Effatha Praktijkonderwijs, Effatha de Elementen en Effatha VMBO geldt dat iedere groep/klas een mentor heeft. De mentor is de contactpersoon tussen u en de school. De mentor begeleidt, samen met de andere leerkrachten, zijn leerlingen in het leerproces, het keuzeproces en bij de sociaal-emotionele ontwikkeling. De mentor is op de hoogte van de studie resultaten van uw kind. Hij informeert de leerlingen over veranderingen, stelt hen op de hoogte van regels en de consequenties bij overtreding van die regels en is het

Ambulante begeleiding Scholengemeenschap Effatha biedt ambulante begeleiding aan leerlingen binnen het regulier onderwijs. Deze reguliere scholen hebben niet (altijd) de kennis in huis om een leerling met een beperking optimaal te begeleiden. De leerlingen en de leerkrachten/docenten krijgen daarom begeleiding en ondersteuning van een ambulant begeleider. Dit is een gespecialiseerde leerkracht/docent met ruime praktijkervaring. Voor speciale problematiek waar de ambulant begeleider geen kennis of ervaring mee

12

heeft, wordt ondersteuning en advies gevraagd bij de Commissie van Begeleiding. Deze leerlingen kunnen gebruikmaken van de ambulante begeleiding 1. Leerlingen die volledig geïntegreerd zijn in het reguliere onderwijs (bao, vo, mbo) in de eigen woonomgeving. Deze leerlingen hebben een leerlinggebonden financiering (LGF), ook wel ‘rugzakje’ genoemd. 2. deelparticipatie leerlingen: hierin bestaan twee varianten: a. op de woensdagen gaat een aantal leerlingen naar de reguliere basisschool in de eigen omgeving met sociale integratie als doel b. leerlingen bezoeken meerdere dagen per week de reguliere basisschool in de eigen omgeving met volledige integratie als doel Voor meer informatie verwijzen wij u naar pagina 26. Leerlingvolgsysteem De ontwikkeling en vorderingen van de leerlingen worden gevolgd. Vorderingen kunnen in kaart worden gebracht door bijvoorbeeld toetsen, maar ook door observatie of het bijhouden van een portfolio. Een leerlingvolgsysteem is bedoeld om de ontwikkeling van uw kind te volgen. Aan de hand van deze gegevens wordt gekeken waar uw kind op uitvalt of juist heel goed in is. Indien uw kind uitvalt, zal dit leiden tot speciale begeleidingstrajecten en/of tot bijstel-


Leerlingbegeleiding en zorg ling van het handelingsplan (zie ook: individuele begeleiding). Toetsen Gedurende het schooljaar worden de vorderingen van de leerlingen bij gehouden. Zo worden er toetsen afgenomen die bij specifieke methodes horen en toetsen die juist methode onafhankelijk zijn. Als de leerling in het voorgezet (speciaal) onderwijs zit worden ook werknemersvaardigheden getoetst. Naast het afnemen van toetsen wordt er regelmatig, door verschillende deskundigen, geobserveerd. Het observeren gebeurt aan de hand van de doelen uit de verschillende leerlijnen. Elke afdeling hanteert een toetskalender. De resultaten van de toetsen en observaties worden verwerkt in de evaluaties van het handelingsplan. Wanneer de resultaten daartoe aanleiding geven, wordt een individueel begeleidingstraject uitgezet. Een cognitief onderzoek vindt een aantal keer gedurende de schoolloopbaan plaats. Zo’n onderzoek is, vanwege het leereffect, niet betrouwbaar wanneer het te vaak wordt afgenomen. Er wordt een onderzoeksverslag gemaakt en de resultaten worden tijdens een oudergesprek besproken. Rapporten Alle leerlingen krijgen jaarlijks één of meerdere rapporten. Dit is een rapport bedoeld voor de leerling zelf. De vorm van de rapportage verschilt per afdeling. Zo wordt er gebruik gemaakt van foto’s, pictogrammen, tekst of cijfers.

In de bovenbouw van Effatha VMBO worden er schoolexamens afgelegd. De resultaten van deze examens tellen mee voor de uiteindelijke diplomering in het laatste jaar, waarin het landelijk eindexamen plaatsvindt. Dit examen bestaat uit een schriftelijk en een praktijk gedeelte. School Video Interactie Begeleiding School Video Interactie Begeleiding (SVIB) is een begeleidingsmethodiek om het onderwijs zo goed mogelijk af te stemmen op de leerlingen. Deze methodiek wordt voornamelijk ingezet om de leerkrachten te ondersteunen bij hun onderwijstaak. De methodiek wordt zowel ingezet bij vragen rondom leerlingenzorg als bij vragen rondom onderwijsvernieuwing. De school heeft een School Video Interactie Begeleider (SVIB-er), die korte video-opnames maakt in de klassen. Zij bespreekt vervolgens de opnames met de leerkracht. De SVIB-er hanteert een beroepscode, waarin staat dat de videobeelden die in de klas gemaakt zijn alleen bekeken worden door de SVIB-er en de leerkracht. Als er opnamen gemaakt worden voor extern gebruik én vertoning buiten de school (bijvoorbeeld voor scholing of voorlichting over de methodiek), dan worden de ouders/verzorgers hiervan in kennis gesteld en schriftelijk om toestemming gevraagd. Indien de methode wordt ingezet bij specifieke begeleidingsvragen van één of meer leerlingen, dan wordt aan de ouders/verzorgers eveneens schriftelijk om toestemming gevraagd.

Verwijdering en schorsing Wanneer Als één van onze leerlingen de veiligheid, orde of de goede gang van zaken op onze school ernstig stoort, kan hij voor korte of langere tijd naar huis gestuurd worden. In het uiterste geval kan het bevoegd gezag uiteindelijk besluiten tot verwijdering over te gaan. De wet Als een leerling van school verwijderd of geschorst moet worden, zal het bestuur handelen volgens de wettelijke voorschriften waarin procedures en termijnen gegeven worden. Het bevoegd gezag en de schooldirectie zijn verantwoordelijk voor veiligheid, orde en goede gang van zaken op onze school. Deze verantwoordelijkheid geeft hen de mogelijkheid om een ordemaatregel te nemen. Schorsing Een leerling kan voor een afkoelingsperiode van maximaal twee dagen geschorst worden als de schooldirectie hiertoe besluit. U wordt over de reden en afkoelingsperiode geïnformeerd, voordat uw kind naar huis gaat. Uw kind krijgt altijd huiswerkopdrachten mee. Ordemaatregel Bij ernstige omstandigheden kan een leerling voor langere tijd geschorst worden. De leerplichtambtenaar wordt hiervan op de hoogte gesteld. De meest vergaande maat-

13

Leerlingbegeleiding en zorg regel is, dat de leerling voor (on)bepaalde tijd naar huis wordt gestuurd. Hierbij gaat het om een leerling die betrokken is bij een of meer ernstige incidenten met ingrijpende gevolgen voor de school. U wordt over de reden en afkoelingsperiode geïnformeerd, voordat de leerling naar huis wordt gestuurd. Uw kind behoudt het recht op onderwijs bij een ordemaatregel en krijgt altijd huiswerkopdrachten mee. Bij een ordemaatregel kan besloten worden om over te gaan tot de officiële procedure tot verwijdering. Verwijdering De procedure voor verwijdering is vastgelegd in de wet (art. 40 en art. 61 WEC). Het bevoegd gezag neemt bij de besluitvorming de algemene beginselen van behoorlijk bestuur in acht. In overleg met leraar of leraren en ouders wordt de officiële procedure zorgvuldig – volgens de wet – afgehandeld. Zorg Wanneer het onderwijs en de bijbehorende ondersteuning van het onderwijs niet voldoende zijn om de hulpvraag van u en uw kind te beantwoorden, dan kan het soms nodig zijn dat u of uw kind extra begeleiding of behandeling krijgt. Daarbij kunt u denken aan behandeling en begeleiding op het gebied van gedrag, communicatie, opvoeding enz. op school en/of thuis. Deze zogenaamde ‘extra zorg’ kan worden aangeboden vanuit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) of via uw ziektekostenverzekeraar. Soms zal de Commissie van

14

Begeleiding of de mentor van uw kind u extra behandeling of begeleiding adviseren. Indien u voor AWBZ-zorg in aanmerking wilt komen dan heeft u een zorgindicatie nodig, aangezien deze voorziening de extra zorg financiert. Voor een dergelijke zorgindicatie moet u formulieren invullen waarin u uitlegt welke problemen u en uw kind hebben waar de school geen passende oplossing voor kan bieden. Het invullen van die formulieren en het aanleveren van onderliggende gegevens is de basis voor de indicatieaanvraag. Dit kunt u natuurlijk zelf doen, maar u kunt daarbij ook hulp vragen bij Bureau Aanmelding en Indicatietoeleiding, telefoonnummer 079 - 329 46 40. Verschillende zorgvormen l Ambulante zorg: Deze zorg is gericht op vragen van ouders over opvoeding of ondersteuning. Hierbij kan worden gedacht aan (ondersteunde) communicatie thuis, ouderbegeleiding, video-hometraining, sociale vaardigheidstraining enz. Soms vraagt een kind/jongere zelf hulp. Het betreft hulpvragen gericht op begeleiding van het gezin. Voor kinderen en jongeren betreft het bijvoorbeeld spelbegeleiding, speltherapie of buitenschoolse opvang. l Residentiële zorg of 24-uurs zorg: Soms kan het nodig zijn dat uw kind in een van de woonvormen wordt opgevangen. De eigenheid en persoonlijke ontwikkeling van ieder kind staat hierbij centraal. De behandeling binnen de leefgroepen kan verschillen. Er zijn groepen met intensieve en be-

perkte zorg. Het aantal dagen dat een kind in een leefgroep verblijft, kan ook verschillen. Kamertraining en begeleid wonen nemen ook een belangrijke plaats in. Ook voor kinderen en jongeren van de afdeling voor observatie en behandeling is er de mogelijkheid om in groepsverband te wonen. De samenwerking tussen school en zorg is voor deze groepen intensief. l Logeren: Om ouders tijdelijk te ontlasten van de opvoeding van hun kind bieden wij o.a. opvang en begeleiding aan kinderen (in de leeftijd van drie tot 14 jaar) tijdens het weekend van vrijdagavond tot zondagmiddag. Het is ook mogelijk voor een langere periode te logeren. Informatie is te krijgen bij Bureau Aanmelding en Indicatie toeleiding. l Crisisopvang: Wanneer de situatie in een gezin zo problematisch is dat er opname of een uithuisplaatsing dreigt, kan crisisopvang helpen. Binnen een aantal uren is het eerste contact gelegd. Het Mobiele Crisis Team is bereikbaar onder telefoonnummer 06 - 513 69 411. Zorg en onderwijs In toenemende mate kiezen ouders van kinderen met een (meervoudige) verstandelijke beperking er voor om hun kind deel te laten nemen aan het onderwijs. Veel kinderen met een beperking kunnen uitstekend aan het reguliere of speciale onderwijs deelnemen zonder aanvullende voorzieningen. Er is echter ook een grote groep leerlingen voor wie dat niet opgaat.


Leerlingbegeleiding en zorg Deze groep heeft aanvullende voorzieningen nodig. Een voorbeeld hiervan is AWBZ zorg. Indicatie van AWBZ zorg in het onderwijs is slechts mogelijk voor drie functies. Het gaat om de functies: persoonlijke verzorging, verpleging, ondersteunende begeleiding en activerende begeleiding. Uiteraard kan een kind voor de niet schoolse uren ook een beroep doen op alle andere AWBZ-functies. Het gaat dan om de uren na schooltijd, de vakanties en de weekenden. In de Leef-Leer groepen en in de BehandelLeer groepen van de Tamarinde en de Linde, is sprake van deze combinatie van zorg en onderwijs. De ouders van de leerlingen, van deze groepen, vragen naast een onderwijsindicatie ook een AWBZ zorgindicatie aan. Het CIZ zal beslissen of het kind de aangevraagde indicatie ook nodig heeft. De verleende zorgindicatie wordt ‘in natura’ gebruikt door zorg. Op basis van de verleende zorgindicatie kunnen op deze groepen 2 personen ingezet worden; één vanuit onderwijs en één vanuit zorg. Om het onderwijsproces optimaal te laten verlopen is een nauwe samenwerking tussen zorg en onderwijs vereist.

ker van school uw kind mee naar het Audiologisch Centrum. U wordt van tevoren op de hoogte gesteld wanneer het onderzoek zal plaatsvinden, waar u bij wordt uitgenodigd aanwezig te zijn. In de regel worden de kinderen van het SO een keer per jaar en van het VSO een keer per 2 jaar gezien voor controle van het gehoor. In sommige omstandigheden, zoals bij verandering in het gehoor of bij een nieuwe proef met hoortoestellen moeten extra afspraken worden ingepland. U krijgt een verslag van de onderzoekgegevens en eventuele veranderingen in de hoortoestelinstellingen. De audiologische zorg die uw kind ontvangt vanuit het Audiologisch Centrum wordt gedeclareerd bij uw ziektekostenverzekering. Omdat het Audiologisch Centrum gevestigd is binnen de school, is een nauwe samenwerking met onderwijs en behandelaars mogelijk. De audioloog van het centrum maakt onderdeel uit van de Commissie van Begeleiding.

Audiologisch Centrum Een dependance van het Audiologisch Centrum Den Haag is gevestigd binnen de scholengemeenschap Effatha. Uw kind kan onder schooltijd de gehoorcontroles en hoortoestelcontroles krijgen. Voor het onderzoek of voor bijstelling van de hoortoestellen neemt, indien nodig, een medewer-

15

Ouders en de scholengemeenschap Betrokkenheid van ouders Uw kind wordt iedere dag aan ons toevertrouwd. Daarom vinden wij het belangrijk dat er een goed contact is tussen ouders1 en de school. Door een goed contact weten u en wij wat er op school dan wel thuis gebeurt. Door deze kennis met elkaar te delen kunnen we elkaar goed aanvullen. Wij realiseren ons dat veel leerlingen zo ver van school wonen, dat ze met taxi’s of busjes gebracht en gehaald worden. Hierdoor zien en spreken de leerkrachten de ouders van deze leerlingen weinig. Wij organiseren daarom door het hele schooljaar heen contactmomenten. Ook buiten deze contactmomenten kunt u altijd een afspraak maken met een leerkracht om bepaalde zaken met elkaar te bespreken. Wij zijn van mening, dat een goede wisselwerking tussen u en de leerkracht heel goed voor uw kind werkt. Daarnaast willen wij u gedurende het schooljaar graag goed informeren. Voorbeelden hiervan zijn de nieuwsbrief, onze website www.effatha.nl, ouderavonden, rapportavonden en besprekingen van handelingsplannen. Wijziging van adres- of telefoongegevens Wij vinden het van belang dat wij u altijd kunnen bereiken voor het geval er iets ernstigs met uw kind aan de hand is. Op school moeten we dus kunnen beschikken over de meest recente informatie voor wat betreft uw telefoonnummer en adres. Ons dringende ver1D aar waar gesproken wordt over ouder(s) wordt

ook verzorger(s) bedoeld.

16

zoek is dan ook om wijzigingen onmiddellijk aan mevr. J. Wolsink van de leerlingen administratie door te geven (telefoonnummer 079-329 45 08 (maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag tussen 10.00 uur en 15.00 uur) of e-mail naar: [email protected]). Foto’s en video-opnamen Op onze scholengemeenschap worden er veel foto’s en video-opnamen gemaakt. De gemaakte foto’s kunnen o.a. gebruikt worden voor onze Nieuwsbrief, schoolgids, afdelingskalender en onze website www.effatha.nl. Soms wordt een foto gebruikt voor een krant. We zijn trots op onze school en onze leerlingen en daarom letten we er goed op dat de foto en het artikel positief zijn. We werken graag samen met integere journalisten die een eerlijk beeld van onze school geven. Wij vinden het maken van foto’s en opnamen bij onze school horen. Wij hopen, dat u daar ook trots op bent. Wij hebben er echter respect voor wanneer u geen toestemming wilt verlenen voor het maken van foto’s of opnamen van uw kind(eren). Aan het begin van het schooljaar krijgt u een formulier toegestuurd met de vraag of er foto’s of films gemaakt mogen worden van uw kind(eren) en of deze door derden gezien mogen worden. Nieuwsbrief Per kwartaal ontvangt u de nieuwsbrief. Hierin staan mededelingen, informatie, foto’s en aandachtspunten die voor u van belang zijn. U kunt de nieuwsbrief ook bekijken of naslaan op onze website www.effatha.nl.

Ouderavonden Op de ouderavonden verwachten we alle ouders. Op een aantal avonden wordt een specifiek onderwerp besproken dat rond opvoeding en onderwijs van belang is. Per afdeling geeft een teamleider of leerkracht informatie over de inhoud van het onderwijs; de manier van werken in die groep; de omgang in de groep en andere zaken die van belang zijn. Zo hebben we het afgelopen schooljaar bijvoorbeeld aandacht besteed aan Totale Communicatie, het nieuwe handelingsplan, leesontwikkeling en arbeidstoeleiding. Natuurlijk kunt u vragen stellen aan de leerkracht en, niet onbelangrijk, elkaar leren kennen. De kinderen zitten bij elkaar in de klas en trekken intensief met elkaar op. Daarom vinden wij het ook belangrijk dat ouders van de kinderen elkaar leren kennen. De geplande ouderavonden staan vermeld in de afdelingskalender of u wordt via een brief hiervan op de hoogte gebracht. Bespreking van de handelingsplannen Net als bij de ouderavonden verwachten wij dat u gehoor geeft aan onze uitnodiging. Tijdens het gesprek wordt het handelingsplan van uw kind doorgesproken, toegelicht en vastgesteld en door u ondertekend. Het ondertekende HP wordt vervolgens ingevoegd in het dossier van uw kind. Rapportavonden en ‘tafeltjesavond’ Twee keer per jaar is er een rapport- of tafeltjesavond. Op deze avonden bespreekt de leerkracht en in voorkomende gevallen de vakleerkracht of de logopedist in een per-


Ouders en de scholengemeenschap soonlijk gesprek met u de vorderingen of het rapport van uw kind, kunt u vragen stellen en het werk van uw kind bekijken. Deze gesprekken duren dertig minuten per kind. We proberen ons altijd aan de gestelde tijd te houden. Mocht u echter door omstandigheden niet voldoende tijd hebben gehad om met de leerkracht van gedachten te wisselen, dan kunt u gerust een nieuwe afspraak maken. Ons doel is steeds u zo goed mogelijk te informeren. Tolkaanvragen Iedere leerling heeft recht op tolkuren in de leefsfeer. Dat betekent dat er o.a. voor ouder-leerlinggesprekken met school een tolk aangevraagd kan worden. Hoe vraagt u en tolk aan: 1. Tolkuren aanvragen bij het Zorgkantoor 2. Na toekenning van de tolkuren door het Zorgkantoor kunt u een tolkaanvragen bij Tolknet: www.tolknet.nl Ziek worden op school en medicatie Ieder kind is wel eens ziek. Wanneer de leerkracht twijfelt of een ziek kind wel in de klas kan blijven, wordt contact opgenomen met de ouders. Als de leerkracht van mening is dat uw kind opgehaald moet worden dan wordt dit met u besproken. Er worden afspraken gemaakt over hoe en hoe laat uw kind wordt opgehaald en hoe uw kind de resterende tijd wordt opgevangen. Heeft uw kind een besmettelijke ziekte, dan moet dit altijd gemeld worden bij de teamleider van de afdeling of de leerkracht. Bij een

vermoeden van een besmettelijke ziekte overlegt de leerkracht met de kinderarts of de verpleegkundige. U zult daar altijd van op de hoogte worden gesteld. Afhankelijk van de ziekteverschijnselen kan besloten worden een kind tijdelijk niet toe te laten op school. Sommige kinderen krijgen medicatie gedurende de schooldag. Soms is dit structureel en soms is dit incidenteel. U als ouders bent altijd verantwoordelijk voor de verstrekking van de juiste medicijnen. Wij vragen u een beschrijving mee te geven hoe om te gaan met de toediening. Wij verzoeken u vriendelijk doch dringend, indien uw kind medicijnen moet krijgen, dit tijdig te melden middels het formulier ‘Toediening medicatie’ en/of het formulier ‘Uitvoeren medische handelingen’. Deze formulieren krijgt u bij aanvang van het schooljaar uitgereikt met de vraag deze, wanneer van toepassing, volledig ingevuld en ondertekend bij de leerkracht/mentor in te leveren. Huisbezoeken Soms zal een leerkracht aangeven een keer op huisbezoek te willen komen. Tijdens dit bezoek kunnen ouders en leerkracht nader met elkaar kennis maken en in alle rust de ontwikkeling van hun kind bespreken. Uiteraard kunt u ook zelf om een huisbezoek vragen. Open huis Om de ouders de gelegenheid te geven eens een kijkje te nemen op de Plataan in de groep van hun kind(eren), organiseren we twee keer per schooljaar (oktober en maart)

een Open ochtend. U kunt in de klas van uw kind kijken en luisteren naar wat er zoal gebeurt in de groep. Leuk voor uw kind en voor u een manier om een indruk te krijgen van de gang van zaken in de groep. Deze ochtenden worden van te voren aangekondigd in de afdelingskalender of via een brief. U kunt natuurlijk ook altijd in overleg met de leerkracht een bezoek brengen aan de groep van uw kind wanneer dit noodzakelijk is. Voor de SO afdelingen wordt er een opa- en omamiddag georganiseerd en een oudermiddag. Klachtenregeling Soms vinden op school gebeurtenissen plaats waar ouders of leerlingen het niet mee eens zijn. Heeft u een klacht, of wilt u een gebeurtenis of voorval aan de orde stellen waar u het niet mee eens bent, dan kunt u gebruik maken van de klachtenregeling. De meeste klachten kunnen in overleg met de school opgelost worden. Gaat het om een gebeurtenis in de klas dan is een gesprek met de leerkracht meestal voldoende om het voorval uit te praten of om uitleg te krijgen. Als u een klacht hebt over de leerkracht dan gaan we er vanuit dat u eerst uw klacht bespreekt met de leerkracht zelf. Het kan voorkomen dat u na één of meer gesprekken met de leerkracht er niet uit komt. U kunt dan een klacht indienen bij de schooldirectie. Als u een klacht heeft over algemene schoolzaken (niet gericht op klas of leerkracht) dan kunt u ook contact opnemen met de schooldirectie. We vinden het van groot belang dat u uw zorgen of ongenoegen uit zodat passende maat-

17

Ouders en de scholengemeenschap regelen genomen kunnen worden en herhaling voorkomen wordt. Er zal zorgvuldig omgegaan worden met uw klachten. Contactpersonen Als u er niet in slaagt het probleem alleen op te lossen, kunt u altijd terecht bij een contactpersoon van de school. Deze kan u adviseren met wie u het beste in gesprek kunt gaan en u verdere informatie geven over afhandelingen van klachten. Een contactpersoon kan u ook doorverwijzen naar de vertrouwenspersoon van de school, naar de klachtenfunctionaris of naar de klachtencommissie. Contactpersonen zijn: Ina van Urk 079 - 329 47 23 Petra Oostdam 079 - 329 45 62 Wim Debets 079 - 329 45 23 of Teksttelefoon 079 - 329 47 04 Barry Fluitman 079 - 320 07 70 Extern vertrouwenspersoon Is er sprake van ongewenst gedrag dan kunt u ook rechtstreeks contact op nemen met een externe vertrouwenspersoon. KEGG heeft hiervoor een speciale organisatie ingeschakeld, GIMD. Het telefoonnummer van het GIMD is 088 - 800 85 00. U kunt natuurlijk ook een e-mail sturen aan: [email protected] . Na het verzoek voor inzet van een vertrouwenspersoon zal GIMD binnen 48 uur contact met u opnemen voor een afspraak. Voor rechtstreeks contact met een van de beschikbare vertrouwenspersonen en meer informatie over dit onderwerp verwijzen wij u naar onze website: www.effathaguyot.nl

18

Klachtenfunctionaris Voor vragen over wat u kunt doen als er gebeurtenissen of voorvallen op school zijn waar u het niet mee eens bent, kunt u ook telefonisch of per e-mail contact opnemen met de klachtenfunctionaris van KEGG. Zij kan u informeren over wat u in uw situatie kunt doen. Verder kan zij u informeren over de klachtenregeling van de school en hoe u een klacht kunt indienen bij de klachtencommissie waarbij de school is aangesloten. De klachtenfunctionaris is mevrouw T. van der Weij ([email protected]/079 - 329 47 84). Klachtencommissie Met elkaar in gesprek gaan is de beste manier om een probleem op te lossen. Maar dat helpt niet altijd. U heeft dan de mogelijkheid een schriftelijke klacht indienen bij de klachtencommissie, waarbij de school is aangesloten. Contactpersonen of de klachtenfunctionaris kunnen u daarbij, als u dat wilt, helpen. Een klacht moet schriftelijk en persoonlijk worden ingediend. Indien de klacht op school niet besproken is, wordt u in eerste instantie terugverwezen. Als de klacht in behandeling wordt genomen, laat de Commissie dat ook weten aan het bevoegd gezag, de schoolleiding en eventueel de aangeklaagde van de school. Adresgegevens van de klachtencommissie waarbij de school is aangesloten Landelijke Klachtencommissie Postbus 694 2270 AR Voorburg Telefoon 070 - 386 16 97 Fax 070 - 3481230 E-mail [email protected]

Behandeling van de klachten door de klachtencommissie Als de klachtencommissie de klacht in behandeling neemt kan de behandeling zowel schriftelijk als in een hoorzitting plaats vinden. In het eerste geval wordt veelal eerst een schriftelijk antwoord gevraagd aan degene over wie de klacht gaat. Dat zogeheten verweer krijgt u als klager ook te lezen. Er kan daarna een hoorzitting plaats vinden. De klager en verweerder mogen dan hun verhaal toelichten. De zittingen van de Commissie zijn niet openbaar. U kunt wel iemand ter ondersteuning meebrengen naar de hoorzitting. Na sluiting van de zitting of de schriftelijke behandeling stelt de Commissie het advies vast. Het advies bevat een oordeel over het al dan niet gegrond zijn van de klacht en eventueel aanbevelingen voor te treffen maatregelen. Alle partijen krijgen het advies toegezonden. Het bevoegd gezag moet u schriftelijk meedelen of zij het met het advies eens is. U kunt niet in beroep gaan tegen het advies van de Klachtencommissie. De reglementen van de Landelijke Klachtencommissie en de (model)klachtenregeling, waarin de volledige procedure klachtbehandeling beschreven staat, kunt u inzien bij de schoolleiding. U kunt ook nadere informatie opvragen bij de klachtenfunctionaris van KEGG. (zie voor bereikbaarheid bij klachtenfunctionaris). Vertrouwensinspecteur Indien uw kind op school slachtoffer is geworden van seksueel misbruik, seksuele intimidatie of ernstig fysiek of geestelijk geweld


Ouders en de scholengemeenschap kunt u dit eveneens melden bij de vertrouwensinspecteur van de Onderwijsinspectie. Een vertrouwensinspecteur is aanspreekpunt voor betrokkenen bij de school. De inspecteur helpt bij het zoeken naar een oplossing, bij het vinden van de juiste weg of bij het doen van aangifte. De vertrouwensinspecteurs zijn tijdens kantooruren bereikbaar op telefoonnummer 0900 - 111 31 11. Wij schakelen ook de vertrouwensinspecteur in als wij op de hoogte zijn gesteld. Inspectie van het Onderwijs De inspectie is belast met het toezicht op het onderwijs. Zij houdt toezicht op naleving van de wettelijke voorschriften en bevordert de ontwikkelingen van het onderwijs in overleg met de schooldirecteur. Wanneer u vragen of klachten heeft over de school kunt u contact opnemen met de Inspectie van het onderwijs, bereikbaar via www.onderwijsinspectie.nl en via Postbus 51, (gratis) telefoonnummer 0800 - 8051. Klachten kunt u melden via e-mail: [email protected]. De inspecteur die bij ons de inspectie uitvoert is de heer E. Hoeksma. (Gemeenschappelijke) Medezeggenschapsraad Het bestuur van de school heeft een medezeggenschapsraad (MR) ingesteld. Deze raad volgt op een opbouwende maar kritische manier de beleidsmakers en beslissers binnen de school. Op verschillende terreinen mag de MR het bestuur en de directie adviseren. Sommige besluiten mogen alleen genomen worden, wanneer de MR hiermee instemt. In

de MR zit een afvaardiging van de ouders en van het personeel. Samen geven zij inhoud aan de wettelijk verplichte MR. De MR komt maandelijks bijeen en volgt een eigen agenda. Deze is afgestemd op de verschillende acties die lopende het schooljaar binnen bestuur en directie ondernomen worden. De vergaderingen, agenda en notulen zijn openbaar. Als u een vergadering wilt bijwonen, bent u van harte welkom en kunt u zich aanmelden bij de secretaris. Wanneer u de agenda en de notulen thuis wilt ontvangen, kunt u hiervoor eveneens contact opnemen met de secretaris; mw. P. v.d. Bijl via e-mail: [email protected]. Per kwartaal doet de MR verslag van haar activiteiten in de nieuwsbrief. Ieder schooljaar zal de MR het jaarverslag naar ouders en personeelsleden versturen. Op landelijk niveau is er een Gemeenschappelijke Medezeggenschaps Raad (GMR) georganiseerd. Twee leden van onze MR (1 ouder en 1 personeelslid) hebben zitting in deze landelijke Raad. In totaal kan de GMR uit 12 leden bestaan: 6 ouders en 6 personeelsleden. Hierbij zijn alle scholen vertegenwoordigd die tot de KEGG behoren. De GMR bespreekt zaken die alle scholen van KEGG aangaan (zoals de begroting/jaarverslag van KEGG, het meerjarenbeleidplan en arbozaken). Voor namen en e-mailadressen verwijzen wij u naar het hoofdstuk ‘Adressen’. Werkpad Werkpad begeleidt en ondersteunt mensen met een auditieve, communicatieve of visue-

le beperking bij het zoeken naar een baan en begeleidt hen op de werkplek. Daarnaast adviseert zij werkgevers over regelingen en vergoedingen en geeft zij voorlichting over het werken met blinden, slechtzienden, doven, slechthorenden en mensen met autisme. Ze ondersteunt werkgevers bij uitvalpreventie naar de WAO. Werkpad biedt onder andere re-integratie trajecten, jobcoaching, outplacement, trainingen, supervisie, psychologisch en arbeidsdeskundig onderzoek www.werkpad.nl. Leerlingenvervoer U als ouders bent verantwoordelijk voor het vervoer van uw kind(eren). Wanneer uw kind in de directe omgeving van de school woont, dient u zelf voor vervoer te zorgen. De leerlingen buiten Zoetermeer kunnen iedere schooldag met een taxi of een busje worden gebracht en gehaald. Van u wordt verwacht, dat u dit vervoer ieder jaar (voor 1 juni) opnieuw aanvraagt bij de eigen gemeente. De gemeente (of het stadsdeel) waarin uw kind woont, regelt en bekostigt het vervoer en stelt de regels en eisen op met betrekking tot dat vervoer. Die regels zijn niet overal dezelfde en worden ook nog wel eens veranderd. De scholengemeenschap heeft geen zeggenschap over het vervoer; het gaat om afspraken tussen u, het vervoersbedrijf en de gemeente. Bij problemen zult u samen tot een oplossing moeten komen. Als de leerling door een andere persoon dan de ouder(s)/ verzorger(s) of eigen chauffeur worden opgehaald, geven wij de leerling pas mee als dit van te voren is gemeld of als de chauffeur

19

Ouders en de scholengemeenschap zich kan identificeren met een verplichte chauffeurspas en ‘ritlijst’. Voor specifieke vragen kunt u contact opnemen met de leerlingenadministratie, mevr. J. Wolsink, telefoonnummer 079 - 329 45 08 (maandag, dinsdag, donderdag en vrijdag tussen 10.00 uur en 15.00 uur) of e-mail naar: [email protected]. Gebarencursussen De gebarencursussen voor ouders en medewerkers worden georganiseerd door Bureau Opleidingen. Ieder schooljaar worden diverse gebarencursussen aangeboden. Kennismaken met Gebaren Een cursus van twaalf lesuren, verdeeld over zes lesbijeenkomsten van twee uur, waarin het aanleren van een gebarenlexicon van zo’n 600 woorden centraal staat. Aan de hand van een thematisch samengesteld boek worden allerlei gebaren uit het leven van alledag aangeleerd. Doel van de cursus is om deelnemers, die nog niet eerder met gebarentaal in aanraking kwamen, in relatief korte tijd een flink aantal gebaren te leren gebruiken. Deze cursus is ontwikkeld door het Team Visuele Taal en Communicatie in Zoetermeer. (Alle andere hieronder genoemde cursussen zijn ontwikkeld door het Nederlands Gebarencentrum.) Cursisten kunnen wekelijks instromen en ontvangen een bewijs van deelname wanneer zij de zes bijeenkomsten hebben bijgewoond. De cursus wordt minimaal vier maal per jaar op verschillende dagen/tijden georganiseerd.

20

Nederlandse Gebarentaal Module 1, 2 en 3 Voor de medewerkers van Effatha zijn deze modules verplicht. De modules bevatten een theoretisch deel en een praktisch deel (het aanleren van en communiceren in de Nederlandse gebarentaal). Iedere module duurt maximaal 26 lesuren, verdeeld over 13 lesbijeenkomsten van ieder twee uur. Er wordt gewerkt aan de hand van een cursusboek met daarin allerlei opdrachten. Het huiswerk, met behulp van een videoband of DVD, vraagt ongeveer drie uur per lesbijeenkomst. De modules worden afgesloten met een toets. Als voorbereiding op deze cursus wordt geadviseerd de cursus Kennismaken met Gebaren te volgen. Dit is echter geen strikte voorwaarde. De cursussen starten direct na de zomer en in januari. Nederlands ondersteund Met Gebaren Module 1 en 2 Deze modules richten zich op het aanleren van en communiceren in de Nederlandse spreektaal waarbij de meeste woorden ondersteund worden met gebaren. Veel horende leerlingen met een communicatieve beperking blijken baat te hebben bij deze vorm van communicatie. Iedere module bevat maximaal 24 lesuren, verdeeld over twaalf lesbijeenkomsten van ieder twee uur en een toets. De opzet van deze cursus is identiek aan die van de bovenvermelde NGT-cursus. Ook hier wordt geadviseerd de cursus Kennismaken met Gebaren als voorbereiding op deze cursus te volgen. De cursussen starten direct na de zomer en in januari.

Thematische vervolgmodules Er worden korte thematische vervolgmodules aangeboden aan diegenen die module 3 hebben afgerond. De thema’s worden elke cursusperiode opnieuw gekozen of indien gewenst herhaald. Iedere module bestaat gemiddeld uit zeven lesbijeenkomsten van twee uur. De opzet van deze cursus is identiek aan die van de bovenvermelde NGT-cursus. De volgende thema’s komen aan de orde: Natuur, Sport, Puberteit, Vergaderen, WO-II, Tijd, Perspectief en Rolnemen en Manuele Signalen. Deelnemers ontvangen een bewijs van deelname als zij 80% van de cursus hebben bijgewoond. Gedurende het schooljaar starten de cursussen op diverse momenten. Voor verdere informatie en aanmelding: Bureau Opleidingen, mevr. P. de Groot, telefoon 079 - 329 45 09 (ma/di en do); e-mail [email protected].


Regeling schooltijden Verplicht aantal uren onderwijs De wet bepaalt dat aan leerlingen minimaal 7520 uur les gegeven moet worden, verdeeld over 8 schooljaren. Vanaf groep 1 tot en met groep 4 mag maximaal 7 keer per schooljaar een 4-daagse schoolweek van toepassing zijn. Scholen mogen binnen deze wettelijke kaders zelf bepalen hoe het lesrooster eruit ziet. Er dient een evenwichtige verdeling van de activiteiten te zijn. U vindt hieronder welke 4-daagse schoolweken zijn vastgesteld. De leerlingen van de Tamarinde en de Plataan die nog geen 6 jaar zijn, hebben één keer per 14 dagen op woensdag vrij. In de jaarplanning of afdelingskalender wordt u op de hoogte gesteld van vakantiedagen, studiedagen en extra lesvrije dagen. N.B. De school is open voor de leerlingen op maandag vanaf 8.30 uur en de overige dagen vanaf 8.00 uur.

Schooltijden School maandag dinsdag woensdag donderdag vrijdag Effatha de Tamarinde 8.45-15.15 8.45-15.15 8.45-12.15 8.45-15.15 8.45-15.15 Effatha de Plataan 8.45-15.15 8.45-15.15 8.45-12.15 8.45-15.15 8.45-15.15 Effatha Praktijkonderwijs 9.00-15.15 8.15-15.15 8.15-12.15 8.15-15.15 8.15-15.15 Effatha de Linde 9.00-15.15 8.15-15.15 8.15-12.15 8.15-15.15 8.15-15.15 De Elementen 9.00-15.15 8.15-15.15 8.15-12.15 8.15-15.15 8.15-15.15 Effatha VMBO maandag t/m vrijdag variabel van 8.15-16.00 Effatha MBO (afhankelijk van de opleiding) 8.15-16.45 8.15-16.45

pauze 10.30-10.45 10.30-10.45 9.45-10.00 10.00-10.15 9.45-10.00 9.45-10.00 9.45-10.00

middagpauze 12.00-13.00 12.00-13.00 11.30-12.00 11.30-12.00 11.30-12.00 11.30-12.00 of 12.15-12.45 12.00-12.30

pauze

13.30-13.45 13.45-14.00 13.30-13.45 14.15-14.30 13.30-13.45

21

Regeling schooltijden

so, vso en mbo

vso

de Tamarinde, de Plataan , de Linde en Praktijkonderwijs, de Elementen en het mbo

VMBO

Herfstvakantie ma 19-10-2009 t/m vr 23-10-2009 Kerstvakantie ma 21-12-2009 t/m vr 01-01-2010 vrijdag 18 december 2009: leerlingen vanaf 12:15 uur vrij Voorjaarsvakantie ma 22-02-2010 t/m vr 26-02-2010 Paasweekeinde vr 02-04-2010 t/m 05-04-2010 (incl. Goede Vrijdag) donderdag 1 april 2010: leerlingen vanaf 12:15 uur vrij Meivakantie en Hemelvaart vr 30 -04-2010 t/m 14-05-2010 Hemelvaart Pinksteren ma 24-05-2010 Zomervakantie ma 05-07-2010 t/m vr 13-08-2010 vrijdag 2 juli 2010: leerlingen vanaf 12:15 uur vrij

ma 19-10-2009 t/m vr 23-10-2009 ma 21-12-2009 t/m vr 01-01-2010

vr 19-02-2010 t/m vr 26-02-2010 vr 02-04-2010 t/m 05-04-2010 vr 30-04-2010 t/m 07-05-2010 do 13-05-2010 en vr 14-05-2010 ma 24-05-2010 ma 05-07-2010 t/m vr 20-08-2010

Studiedagen 2009-2010, geldend voor de gehele scholengemeenschap, dus alle leerlingen vrij: * vrijdag 26 oktober 2009 * vrijdag 19 maart 2010 * donderdag 15 april 2010 * vrijdag 16 april 2010 Studiedagen 2009-2010 (onder voorbehoud), geldend voor de betreffende afdeling(en): so so vso vso vso Effatha de Effatha de Effatha de Linde Effatha VMBO Effatha Tamarinde Plataan Praktijkonderwijs wo 18 nov. 2009 do 24 sept. 2009 wo 18 nov. 2009 vr 25 sept. 2009 vr 25 sept. 2009 wo 13 jan. 2010 vr 25 sept. 2009 wo 13 jan. 2010 ma 5 okt. 2009 vr 30 jan. 2010 wo 3 febr. 2010 vr 13 nov. 2009 wo 3 febr. 2010 vr 18 dec. 2009 wo 10 mrt. 2010 wo 10 mrt. 2010 do 18 feb. 2010 leerlingen vrij! leerlingen vrij! leerlingen vrij! leerlingen vrij! leerlingen vrij!

22

Effatha de Elementen vr 25 sept. 2009 vr 30 jan. 2010 woe 12 mei 2010 leerlingen vrij!


Regeling schooltijden Leerplicht Een kind jonger dan vijf jaar is nog niet leerplichtig. Hoewel het in principe dan nog thuis mag blijven, vinden wij het belangrijk dat het kind zo vaak mogelijk komt. Het kan op deze manier dan het beste wennen en in een vast ritme komen. Elk kind vanaf vijf jaar is wettelijk leerplichtig en hoort dus op school te zitten. U dient afwezigheid van uw kind vóór 8.30 uur aan de school door te geven.

Indien uw kind zonder melding of toestemming niet op school is verschenen of niet wegens belangrijke omstandigheden afwezig is, is er sprake van ‘ongeoorloofd verzuim’. Ongeoorloofd verzuim (te laat komen, spijbelen) wordt dagelijks geregistreerd en gemeld aan de leerplichtambtenaar van uw woongemeente.

Afwezigheid (ziekte, extra verlof, te laat komen, spijbelen) Voor belangrijke omstandigheden zoals verhuizing, huwelijk of het uitoefenen van plichten die voortvloeien uit godsdienst of levensovertuiging, is het mogelijk extra verlof te krijgen. U dient hiervoor een schriftelijk verzoek in te dienen bij de teamleider. Voor verlofaanvragen van meer dan tien dagen is goedkeuring nodig van de leerplichtambtenaar van uw woongemeente. Alleen wanneer het vanwege de specifieke aard van het beroep van u of uw partner niet mogelijk is om tijdens de schoolvakanties op vakantie te gaan, kan eenmaal per schooljaar voor ten hoogste tien dagen vrij worden gevraagd. Bij deze aanvraag moet een werkgeversverklaring worden overlegd waaruit blijkt dat u of uw partner niet in een schoolvakantie vrij kunt nemen. De aanvraag dient minimaal vier weken van tevoren schriftelijk te worden ingediend bij de teamleider.

23

Financiën Kosten voor ouder(s)/verzorger(s) Sommige kosten worden nog nader bepaald. Dit is bijvoorbeeld afhankelijk van de keuze die voor een excursie wordt gemaakt. Doordat sinds vorig schooljaar de vrijwillige ouderbijdrage is afgeschaft, streven wij ernaar schoolreisjes, excursies, werkweken e.d. kostendekkend te maken. U wordt door de teamleider ruimschoots van tevoren geïnformeerd over de kosten die aan een bepaalde activiteit zijn verbonden. Effatha de Tamarinde l 3-daags schoolkamp voor leerlingen ouder dan 10 jaar ca 80,l Schoolreis andere leerlingen ca ¤ 25,Effatha de Plataan ca ¤ 15,- voor de onderbouwca ¤ 25,- voor de midden- en bovenbouw l Excursie ca ¤ 7,50 l Schoolreis

Effatha Praktijkonderwijs en De Elementen l Schoolreis ca ¤ 30,l Werkweek ca ¤ 200,Effatha de Linde ca ¤ 35,l Andere activiteiten ca ¤ 50,l Schoolreis

Effatha MBO cursusgeld ¤ 210,(niveau 1 en 2); ¤ 511,- (niveau 3) l Schoolbijdrage ¤ 50,l Schoolboeken Leerling bestelt eigen boeken, verschilt per afdeling l Wettelijk

Effatha VMBO l Huur schoolboeken Geen l Kosten werkboeken Geen l Bijdrage Nieuwjaars activiteit/excursies ca ¤ 20,-

Verzekeringen Aansprakelijkheidsverzekering De school heeft een aansprakelijkheidsverzekering afgesloten voor alle personeelsleden. Deze verzekering dekt de risico’s van het bestuur, het personeel en iedereen die op verzoek van de directie activiteiten van een leerling begeleidt. De persoonlijke aansprakelijkheid van de leerlingen valt niet onder deze verzekering. U wordt aangeraden een WA-verzekering af te sluiten. Opzettelijk door een leerling aangerichte schade wordt namelijk op de ouders verhaald. Schoolongevallenverzekering Onze leerlingen zijn verzekerd tegen ongevallen die plaatsvinden op de school en onderweg van en naar school. Deze verzekering geldt ook bij alle activiteiten die in schoolverband worden ondernomen. Bagage is niet meeverzekerd. Ook schade aan kleding, brillen en hoortoestellen valt niet onder deze verzekering. Verzekering hoortoestellen Via het Audiologisch Centrum in Den Haag kan een hoortoestelverzekering worden afgesloten tegen verlies en diefstal. Uiteraard kan deze ook bij andere verzekeringsmaatschappijen worden afgesloten.

24


Financiën Uitkeringen TOG-regeling TOG is een afkorting van Tegemoetkoming onderhoudskosten thuiswonende gehandicapte leerlingen. Deze regeling geldt voor leerlingen van 3 tot 17 jaar. Indien u wilt weten of u daarvoor in aanmerking komt of meer informatie wilt, kunt u bellen met de Sociale Verzekeringsbank (SVB) in Roermond (0475 - 36 80 40) of de SVB-vestiging bij u in de buurt. U kunt ook hun website raadplegen: www.svb.nl/regelingen. Wajong-regeling (Wet Arbeidsongeschikt heid Jong Gehandicapten) Om in aanmerking te komen voor een Wajong-uitkering moet u zelf – negen maanden voordat uw kind 18 jaar wordt – een melding doen bij het UWV-kantoor in uw eigen regio dat uw kind arbeidsongeschikt is. Drie maanden voordat hij 18 wordt, moet de aanvraag voor de Wajong-uitkering zijn ingediend. Ook indien u verwacht dat uw kind niet volledig arbeidsongeschikt is, kan het toch raadzaam zijn een aanvraag in te dienen. Aanvragers van een Wajong-uitkering worden door het UWV beoordeeld en krijgen (ook als de Wajong zelf wordt afgewezen) in de meeste gevallen wél een beschikking als arbeidsgehandicapte. Hierdoor is het mogelijk om een beroep te doen op allerlei subsidies via de wet REA (Reïntegratie Arbeidsgehandicapten), waardoor het voor een toekomstige werkgever aantrekkelijk kan zijn iemand met een handicap in dienst te nemen.

Voor meer informatie kunt u terecht bij onze stagecoördinator, Gerrit van der Beek. Hij is te bereiken onder telefoonnummer 079 - 3294 620/06 - 2557 8853 of via e-mail [email protected] Daarnaast is het ook raadzaam een indicatie voor de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW) aan te vragen. De WSW biedt tegenwoordig niet alleen werk in de zogenaamde sociale werkplaatsen, maar biedt via detachering en begeleid werken ook gesubsidieerd werk in reguliere bedrijven en instellingen. Meer informatie vindt u op www.werk.nl. U vindt daar een aanmeldingsformulier en ook het adres van het CWI-kantoor waar het formulier naar toegestuurd dient te worden.

25

Ambulante Dienstverlening

Waarom is het een speerpunt? Petra: ‘Ouders hebben een keuze tussen speciaal en regulier onderwijs en mogen bij iedere school aankloppen. De leerling kan de aangeboden lesstof aan. Het lestempo ligt hoog en het Nederlands taalaanbod is optimaal. Vooral voor leerlingen met een cochleair implantaat (CI) is de auditieve input van groot belang. Mede dankzij ambulante begeleiding is het mogelijk dat leerlingen thuis nabij onderwijs met succes kunnen doorlopen.’

Teamleider van de Ambulante Dienstverlening is Petra Oostdam. Petra is sinds 1 augustus 1980 bij ons werkzaam.

‘Eén van de speerpunten op onze afdeling is leerlingen met een auditieve of communicatieve handicap onderwijs laten volgen op de reguliere school thuis nabij.’

26

Hoe geven jullie dat vorm? Petra: ‘De ondersteuning is heel divers en afhankelijk van de leeftijd en de mogelijkheden van de leerling/student. Op de basisschool, op het voortgezet onderwijs en het middelbaar beroepsonderwijs wordt – in nauwe samenwerking met de leerkracht/ docent – een handelingsplan opgesteld, waarmee de ambulant begeleider en de leerkracht/docent aan het werk gaan. Naarmate de leerling/student ouder is, richt de ambulante begeleiding zich steeds meer op de vraagstelling vanuit de leerling/student. Er kunnen zich echter situaties voordoen, waarbij de betreffende leerkracht/docent en/of de ambulant begeleider problemen signaleert die niet vanuit de leerling/student komen. Denk hierbij aan roosterproblemen of aan- of afwezigheid van een tolk. Het is onze taak ervoor te zorgen dat de leerling/student zich bewust wordt van deze problematiek. Vervolgens wordt naar een oplossing gezocht door de betrokken partijen. Een leerling/student moet ook le-

ren zelf zaken te regelen. Tevens geven wij sociaal-emotionele ondersteuning in de vorm van gesprekken met de leerling/ student over zijn welbevinden.’ En als een leerling iets nu moeilijk vindt? Petra: ‘Dan helpt de leerkracht/docent en de ambulant begeleider een oplossing hiervoor te bedenken.’ En als een leerling iets succesvol doet? Petra: ‘Dat is altijd fijn om te weten. Het is altijd goed om ambulante begeleiding in te schakelen, omdat wij op vele terreinen ondersteuning kunnen bieden.’ Wat betekent dit speerpunt voor thuis? Petra: ‘De leerling zit thuis nabij op school en is – samen met de ouders – vaak veel meer betrokken bij de gebeurtenissen binnen school en in de buurt.’


Ambulante Dienstverlening Onze doelgroep Leerlingen/studenten die in het reguliere basis-, voortgezet-, en middelbaar beroepsonderwijs onderwijs volgen en vanwege hun auditieve en/of communicatieve beperking begeleiding en ondersteuning nodig hebben. Dit is onze specialiteit Wij zijn gespecialiseerd in de specifieke problematiek die een auditieve en/of communicatieve handicap met zich meebrengt. Wij hebben expertise op het gebied van autisme en een cochleair implantaat (CI). De reguliere school kan specialistische ondersteuning en logopedie (op locatie) bij ons inkopen. Hiermee ondersteunen ervaren ambulant begeleiders de leerling en zorgen zij voor een optimale schoolomgeving gericht op een succesvolle schoolcarrière en toekomst.

Wat kan ambulante dienstverlening betekenen voor de leerlingen? Begeleiden van de leerling/student door ze op locatie te bezoeken. Bemiddelen bij het zoeken naar een passende stage en ondersteuning bieden tijdens de stage. Logopedie op locatie of ondersteuning van een vrij gevestigde logopedist. Ondersteuning bieden bij vervolgopleiding of beroepskeuze en sollicitatie. Wat kan ambulante dienstverlening betekenen voor de ouders? Ondersteuning bieden bij het aanvragen van een onderwijsindicatie voor cluster 2. Informatie geven over gebarencursussen. Ondersteuning bieden bij de keuze van een vervolgopleiding. Wat kan ambulante dienstverlening betekenen voor de leerkracht(en) op een reguliere school? Ondersteuning bieden bij het opstellen van het handelingsplan en begeleidingsplan. Informatie en advies geven over didactische materialen. Informatie geven over doofheid en communicatieve beperkingen. Gebarencursussen op locatie geven. Begeleiden en ondersteunen van de leerkracht/docent(en). Ondersteuning bieden bij het aanvragen van de leerlinggebonden financiering (LGF). Informatie en advies geven bij het aanvragen van hulpmiddelen die nodig zijn om het onderwijs te kunnen volgen.

Remedial teaching door gespecialiseerde leerkrachten. Gespecialiseerde logopedie op locatie. Informatie en advies geven en bemiddelen bij het aanvragen van een gebarentolk of communicatieassistent. Dit vinden onze leerlingen doorgaans leuk om te doen Veel leerlingen vinden het fijn om lopend of op de fiets naar een school dichtbij huis te gaan. Dichtbij huis naar school gaan, betekent ook dat het makkelijker is om naar huis te gaan wanneer een les uitvalt of om tussen de middag thuis te eten. De meeste leerlingen vinden dit leuk en gezellig. Een ander positief punt is dat vrienden en/of vriendinnen in de buurt wonen. Dit vinden wij doorgaans leuk om te doen Het is voor ons de uitdaging de leerling/student (samen met ouders en de leerkracht) die bagage mee te geven die nodig is om de schoolperiode succesvol te laten doorlopen. Als wij zien, dat ons steentje daaraan heeft kunnen bijdragen is dat voor ons de kroon op ons werk. Wanneer wij daarnaast ouders en leerkrachten op weg hebben geholpen door bijvoorbeeld bepaalde handvatten aan te reiken of bepaalde kennis over te dragen, dan geeft ons dat een voldaan gevoel.

27

Observatiecentrum Effatha de Tamarinde de Boomhut Speciaal onderwijs Speciaal onderwijs voor meervoudig voor meerv gehandicapten

Team leider van Effatha de Tamarinde is Marjan Rakké. Marjan is sinds 1 september 1985 bij ons werkzaam. ‘Eén van de speerpunten op onze afdeling is het aanbieden en ontwikkelen van passende communicatie, zodat uw kind zijn/ haar omgeving beter kan begrijpen en de omgeving uw kind beter kan begrijpen.’

Waarom is het een speerpunt? Marjan: ‘Bij dove, slechthorende en horende kinderen met een verstandelijke beperking vraagt communicatie extra aandacht. Als deze kinderen geen passende communicatie aangeboden krijgen, komt hun ontwikkeling in gevaar. Door het beperken of opheffen van blokkades op het gebied van communicatie kunnen kinderen tot leren komen. Voor iedere leerling zoeken we daarom passende communicatievormen en ondersteunende communicatiemiddelen. Zo zorgen wij ervoor dat de leerling zich zo goed mogelijk kan redden in de wereld om hem heen.’

nicatievorm of andere ondersteunende communicatiemiddelen.’

Hoe geven jullie dat vorm? Marjan: ‘Per leerling wordt gekeken welke vorm van communicatie het beste aansluit. Je kunt hierbij denken aan het gebruik van gebaren, lichaamstaal, gesproken taal of foto’s. In een individueel plan stellen de leerkracht en de logopedist gezamenlijk communicatiedoelen voor een bepaalde periode vast. Aan deze doelen wordt in de klas en tijdens logopedie aandacht besteed.’

Wat betekent dit speerpunt voor thuis? Marjan: ‘Afstemmen met ouders/verzorgers vinden wij belangrijk. We kiezen de communicatievorm en de ondersteunende communicatiemiddelen dan ook in overleg met de ouders. Door eerst op school te oefenen en het vervolgens thuis toe te passen, ontstaan voor het kind steeds meer mogelijkheden voor succesvolle communicatie.’

Dat geldt ook voor een leerling die iets succesvol doet? Marjan: ‘Ja, dan geldt hetzelfde. Als de gekozen communicatievorm te beperkt wordt, stappen we over op een meer uitgebreide of andere vorm. Wanneer een leerling geleerd heeft op een voor hem geschikte manier te communiceren en de ontwikkelingsachterstand afneemt, is het mogelijk dat overgestapt wordt naar een ander type onderwijs, zoals bijvoorbeeld het zml-onderwijs of het sh-esm onderwijs.’

En als een leerling iets nu moeilijk vindt? Marjan: ‘De leerlingen worden met behulp van een ‘leerlingvolgsysteem’ onder andere op het gebied van communicatie steeds gevolgd in hun prestaties. Zo blijft het aanbod aansluiten op wat ze nodig hebben. Wanneer een leerling het aanbod (te) moeilijk vindt gaan we een stapje terug, of kiezen we – als dat nodig is – een andere commu-

28


Effatha de Tamarinde Speciaal onderwijs voor meervoudig gehandicapten

Onze doelgroep Als uw kind niet goed kan communiceren en een achterstand heeft in de algehele ontwikkeling, kunt u voor passend onderwijs bij ons terecht. Onze leerlingen zijn tussen de drie en dertien jaar oud en hebben een IQ van 70 of lager. Naast een ernstige communicatieve beperking is vaak sprake van andere handicaps. Ook kinderen met een stoornis in het autistisch spectrum, of een vorm van dyspraxie zijn bij ons aan het goede adres. Kortom, leerlingen die bij de Tamarinde worden geplaatst, hebben een complexe hulpvraag. Dit zijn onze specialiteiten Bij ons staat het aanbieden en ontwikkelen van passende communicatie centraal. Om onze leerlingen te leren communiceren maken we bewust en op maat gebruik van alle mogelijke uitingsvormen, zoals bijvoorbeeld gebaren, gesproken taal, lichaamstaal, voorwerpen, verwijzers, foto’s of pictogrammen. Wij noemen dit ‘Totale Communicatie’. Ook hanteren we diverse plansystemen zoals bijvoorbeeld een verwijzerskast, planbord of picto-agenda. Op die manier bieden wij leerlingen structuur, voorspelbaarheid en samenhang. Bij ons leren kinderen vaardigheden die van belang zijn voor hun toekomst. Voor iedere leerling worden individuele doelen gesteld, waarbij rekening wordt gehouden met verschillen in ontwikkeling, leerstijl en mogelijkheden. De leerdoelen die we stellen komen uit de leerlijnen voor Zeer Moeilijk Lerenden, ontwikkelt door de CED-groep.

Voor leerlingen met een zeer ernstige meervoudig complexe handicap maken wij gebruik van leerlijnen ontwikkelt door de Plancius-groep. Deze leerlijnen zijn een aanvulling op de ZML-leerlijnen van de CED-groep en maken het mogelijk ook met deze groep leerlingen planmatig te werken. Door gebruik te maken van de Planciusleerlijnen is binnen school doorstroming naar de ZML-leerlijnen mogelijk. De materialen die de Plancius groep maakt zijn zowel binnen school als binnen een Kinder Dag Centrum te gebruiken. Doordat op beide plaatsen gewerkt kan worden met hetzelfde systeem, kunnen overgangen soepeler verlopen en spreekt men in de rapportage dezelfde taal. Leerlingen bij wie basale ontwikkelingsdoelen centraal staan, met name rondom communicatie en sensomotorische- en sociaal emotionele ontwikkeling, worden gegroepeerd in zogenaamde Leefleergroepen. Hun onderwijsprogramma is gebaseerd op de leerlijnen van de Plancius-groep. Het rooster van deze groepen is aangepast op de onderwijsinhoud. T.b.v. leerlingen voor wie de gedragsproblematiek voor langere of kortere tijd extra begeleiding vraagt, is er de zogenaamde Behandel-leergroep. In deze groep is de onderwijssituatie aangepast op de gedragsproblematiek van de leerlingen. Door voortdurende bijscholing van het team, kunnen leerlingen van de Tamarinde rekenen op begeleiding van gespecialiseer-

de leerkrachten, logopedisten, klassenassistenten en onderwijsondersteuners. Zo leren onze leerlingen Om zich prettig te voelen hebben onze leerlingen naast communicatie(middelen), ook individuele aandacht, structuur, voorspelbaarheid en een veilige omgeving nodig. Pas als aan deze voorwaarden wordt voldaan, kunnen zij tot leren komen, wordt het zelfvertrouwen bevorderd, worden succeservaringen opgedaan en ontstaat er een zekere mate van zelfsturing. Onze leerlingen leren in kleine stapjes. Door een uitdagende leeromgeving te bieden die past bij hun ontwikkeling en communicatiebehoefte, kunnen onze leerlingen zich op hun eigen manier en in hun eigen tempo ontwikkelen. Zelf doen en ervaren speelt een grote rol in ons onderwijs. Het (taal)onderwijs is thematisch en gericht op zaken uit de directe leefomgeving van uw kind. Voorbeelden van thema’s zijn: ‘Dit ben ik’, ‘Eet smakelijk’, ‘Iedereen is mooi’. Het dag- of weekprogramma wordt zichtbaar gemaakt met verwijzers, foto’s of pictogrammen. Dit vinden onze leerlingen doorgaans leuk om te doen Soms vinden leerlingen het heerlijk om te schommelen in de pauzes, soms vinden ze het erg leuk om met getallen te werken of mee te maken hoe een rups in een vlinder veranderd. Veel van onze leerlingen vinden het vooral leuk om zelf dingen te doen, zoals bood-

29

Effatha de Tamarinde Speciaal onderwijs voor meervoudig gehandicapten schappen doen voor de kookles, klassenhulp zijn of iets klaarmaken in de keuken. Zo wordt er bijvoorbeeld wekelijks kookles gegeven aan leerlingen vanaf ongeveer 9 jaar. De schoolverlaters vinden het geweldig om hapjes en drankjes te maken voor hun eigen schoolverlatersfeest. Veel leerlingen vinden het ook fijn om te bewegen. Tijdens de lessen muziek en bewegen, de gymles, de zwemles en de jaarlijkse schaatsen sportdag komen zij volop aan hun trekken. Waar de meeste leerlingen ook naar uitkijken is het schoolkamp. Deze drie dagen staan bol van de sportieve, creatieve en educatieve activiteiten. Het schoolkamp vindt elk jaar plaats en is voor leerlingen vanaf tien jaar.

Hier gaan de leerlingen na Effatha de Tamarinde vaak naar toe: Wanneer gedurende de schoolperiode blijkt dat (met name horende) leerlingen op een geschikte manier hebben leren communiceren, kunnen zij overstappen naar een ander type onderwijs (zoals het zml-onderwijs, het sh-esm onderwijs of het speciaal basisonderwijs). Als gedurende de schoolperiode blijkt dat onderwijsdoelen niet haalbaar zijn, wordt de overstap gemaakt naar een Kinder Dag Centrum (KDC). Na afloop van de schoolperiode kunnen (met name de slechthorende en dove) leerlingen uitstromen naar Effatha de Linde (vso-mg onder-

wijs). Ook kan na afloop van de schoolperiode doorstroming plaatsvinden naar andere, eerder genoemde, typen van onderwijs of zorg.

Dit vinden wij doorgaans leuk om te doen Door de kleine groepen bouwen de leerkrachten en assistenten een nauwe band met de leerlingen op en genieten zij van de ontwikkeling die de leerlingen doormaken. Het zoeken naar individuele passende oplossingen op het gebied van communicatie en onderwijs zien wij als een uitdaging. Het toewerken naar een grotere mate van zelfstandigheid van de leerlingen en zien dat zij ook echt zelfstandiger worden naarmate je ze de kans geeft dit te ontwikkelen is een proces waar ons team erg van kan genieten. Ook het evenwicht zoeken tussen inspelen op individuele verschillen en behoeften en tegelijkertijd het groepsproces gaande houden is een onderdeel wat ons team boeit.

30


Speciaal onderwijs voor meervoudig gehandicapten Effatha de Tamarinde Plataan Speciaal onderwijs dere manier zijn gaan inrichten. Wij willen het vernieuwde taalonderwijs dit schooljaar gerealiseerd hebben.’

Teamleider van Effatha de Plataan is Petra Laseur. Zij is sinds mei 2009 werkzaam bij ons en tevens teamleider van het MBO.

‘Eén van onze speerpunten op de afdeling is het praktisch uitvoeren van het taalbeleid.’ Waarom is het een speerpunt? Petra: ‘Taalbeleid is bij ons een speerpunt, omdat onze doelgroep verandert. Naast dove leerlingen die Nederlandse Gebarentaal als moedertaal hebben, komen er ook steeds meer leerlingen met een Cochleair Implantaat (CI) of met hoorresten. Deze leerlingen hebben meer auditieve mogelijkheden. Dit heeft tot gevolg dat wij het taalonderwijs sinds vorig schooljaar op een an-

Hoe geven jullie dat vorm? Petra: ‘De leerlingen zijn onderverdeeld in 4 categorieën. Categorie A: Nederlandse Gebaren Taal (NGT) is voeren instructietaal. Nederlands met Gebaren (NMG) kan in individuele situaties gebruikt worden bij algemeen dagelijkse communicatie bij oudere leerlingen met een duidelijke taalontwikkeling in NGT l Categorie B1: Nederlandse Gebaren Taal (NGT) is voeren instructietaal. In complexe situaties en in alle situaties waarin het om de inhoud gaat, wordt NGT gebruikt. Nederlands (NMG) kan als voertaal in algemeen dagelijkse communicatie en in individuele situaties ingezet worden. l Categorie B2: NGT is instructietaal en Nederlands (NMG) is voertaal. Waar mogelijk is Nederlands (NMG) ook instructietaal, bv. bij herhaling, verlengde instructie en taal- en leesonderwijs. l Categorie C: Nederlands ( evt. ondersteund met gebaren) is voeren instructietaal. Er is veelaandacht voor het stimuleren van de ontwikkeling van deze taal. Er wordt tevens aandacht besteed aan Nederlandse Gebaren Taal (NGT). NGT staat als vak op het rooster en kan individueel ingezet worden als voertaal bij algemeen dagelijkse situaties. De groepsindeling is zoveel mogelijk afge-

stemd op de taalcategorieën. De indeling in een taalcategorie wordt 2 keer per jaar geëvalueerd tijdens de leerlingenbespreking (o.a. met de logopedist) en eventueel herzien. In de onder- en bovenbouw gebruiken we een tweetalige taalmethode. In groep 3 maken C-leerlingen gebruik van de verklankende leesmethode ‘Veilig Leren Lezen’. Daarnaast wordt voor de andere leerlingen ‘Leespad’ gebruikt. Zo wordt per leerling bekeken welke leesmethode het beste bij hem past.’ En als een leerling iets nu moeilijk vindt? Petra: ‘Als een leerling iets moeilijk vindt, dan krijgt hij extra begeleiding, eventueel in overleg met de intern begeleider.’ En als een leerling iets succesvol doet? Petra: ‘Als een leerling de leerstof goed beheerst, dan wordt er verdiepingsstof aangeboden.’ Wat betekent dit speerpunt voor thuis? Petra: ‘De ouders kunnen in het handelingsplan het praktisch uitvoeren van het taalbeleid lezen en hoe dit speerpunt specifiek voor hun kind wordt uitgewerkt. Bovendien is dit altijd een onderdeel dat wij bespreken met ouders.’

31

Effatha de Plataan Speciaal onderwijs Onze doelgroep Onze leerlingen zijn tussen de 21/2 en 12 jaar (groep A t/m 8). De kinderen hebben een auditieve beperking en een IQ van 70 of hoger. Effatha de Plataan kunt u vergelijken met een gewone basisschool. Dit is onze specialiteit Ons onderwijs biedt de leerlingen een omgeving, waarin zij zich veilig voelen en uitgedaagd worden om te leren. Wij doen dat door aan te sluiten bij de ontwikkelingsfase van de leerling en zorg te dragen voor een uitnodigende en veilige schoolomgeving. Cruciaal daarbij is de positieve omgang tussen leerkrachten en leerlingen onderling. Ons onderwijs richt zich op het vergroten van de zelfstandigheid van onze leerlingen. Dat betekent, dat wij onze leerlingen leren omgaan met hun mogelijkheden en beperkingen. Dit kan door respect te tonen voor en eerlijk te zijn tegen onze leerlingen en u, als ouders, over de mogelijkheden van uw kind. Over het algemeen is de Nederlandse Gebarentaal (NGT) de voertaal tussen de leerlingen in de wandelgangen en op het plein. Leerlingen krijgen de gelegenheid om onderling en met volwassenen te communiceren in de taal die hun het beste ligt. Dit geeft een veilig gevoel. Vanzelfsprekend kan daarom ons team lesgeven in de Nederlandse Gebarentaal. In onze afdeling zijn ook NGT-consulenten werkzaam die NGTlessen voor de leerlingen ontwikkelen en geven. Met ons team bieden wij goed en adequaat onderwijs en volgen wij met zorg de ontwikkelingen van al onze leerlingen.

32

Wij vinden het belangrijk, dat onze leerlingen met plezier naar school gaan en later met een goed gevoel op hun schooltijd terug kijken. Zo leren onze leerlingen De lesstof is grotendeels vergelijkbaar met die van het regulier onderwijs. Alle vakken die wettelijk verplicht zijn, worden gegeven. Daarnaast staat ook Nederlandse Gebaren Taal (NGT) als vak op het rooster. In de onderbouw (groep A-1-2) wordt thematisch gewerkt. Voor het taalonderwijs aan onze kleuters wordt gebruik gemaakt van de methode ‘Ik en Ko’. Voor de zeer jonge leerlingen in groep A wordt ‘Puk en Ko’ gebruikt. Deze methode is tweetalig. De lessen kunnen zowel in het Nederlands als in NGT gegeven worden. In groep 2 wordt in januari gestart met het echt leren lezen van woorden. Uit de methode ‘Leespad’, speciaal ontwikkeld voor dove kinderen, krijgen de kinderen een aanbod van 30 woorden. De lessen zijn gevarieerd, doordat er gewerkt wordt met werkbladen, etiketteermateriaal, memorie, knijpkaarten en domino. Daarnaast is er een speciaal programma op de computer om de woorden te kunnen oefenen. Binnen de lessen sociale vaardigheden worden er zowel in groep 1 als in 2 tien lessen seksuele ontwikkeling gegeven. Naast deze lessen wordt er ingegaan op de verschillende basisemoties. Kinderen leren de emoties herkennen en benoemen en er op

in te spelen bij anderen, bij zichzelf, maar ook bijvoorbeeld in prentenboeken. Lichaamsbesef en het leren kennen van het lichaam speelt ook een rol in de lessen: hoe zien wij eruit, wat is hetzelfde en wat is verschillend? Groep A werkt met de methode ‘Ik ga voor Pad’. De kinderen leren zich meer bewust te worden van hun eigen lichaam (bijv. handafdruk maken, zichzelf in spiegel bekijken, je neus opzoeken). Natuurlijk is er in de onderbouw ook aandacht voor de motorische ontwikkeling. Ook is er veel aandacht voor het aanleren van zelfstandigheid op verschillende gebieden. Tijdens het werken met ontwikkelingsmateriaal en het spelen in de hoeken maken de kinderen zelf keuzes. In de groepen 3 t/m 8 werken wij met verschillende methodes: l Wis en Reken (realistische rekenen wiskundemethode) vanaf groep 3 l Veilig Leren Lezen (taal- en leesmethode voor categorie B- en C-leerlingen) in groep 3-4 l Leespad 3-4 (taal- en leesonderwijs voor categorie A-leerlingen) in groep 3-4-5 l Ondersteboven van Lezen (begrijpend en technisch leesonderwijs voor alle kinderen na afronding van Veilig Leren Lezen of Leespad) l Taal op Maat (tweetalige taalmethode) vanaf groep 3 l De landelijke werkgroep Sprong Vooruit werkt het komende schooljaar nog aan de laatste aanpassingen van de reguliere


Effatha de Plataan Speciaal onderwijs methode Taal op Maat voor het dovenen slechthorenden onderwijs. Verwacht wordt dat in december 2008 ook de delen voor groep 7 en 8 klaar zullen zijn. l De Grote Reis (wereldoriëntatie) vanaf groep 5 l Pennenstreken (schrijfmethode passend bij Veilig Leren Lezen) groep 3 l Schrijven in de basisschool (schrijfmethode na Pennenstreken) vanaf groep 4 l Klaar over! (verkeersmethode) vanaf groep 3 l Dijkstra’s oefeningen voor het schoolverkeersexamen in groep 8 l EHBO (de lessen worden gegeven door een vrijwilliger van het Rode Kruis) groep 8 l Kind op Maandag (methode godsdienstonderwijs) groep a t/m 8 Op het gebied van de sociaal-emotionele ontwikkeling wordt gewerkt met de volgende programma’s: Programma voor Alternatieve Denkstrategieën (PAD: een leerlijn waarmee het kind wordt l gestimuleerd en begeleid bij het emotionele bewustwordingsproces en bij het ontwikkelen van zelfcontrole). Het programma heeft twee hoofddoelstellingen: sociale vaardigheden en l het bevorderen van het sociaal inzicht van kinderen, onderwijskundige en opvoedkundige processen die zich in de groep voordoen. Dit programma wordt gebruikt in groep 3 t/m 6. l Sociale Vaardigheidstraining (deze trai-

ning is ontwikkeld in samenwerking met zorg ) groep 7-8 l Leerlijn Relaties & Seksualiteit. De bedoeling van de lessen relationele en seksuele vorming is kinderen te ondersteunen bij de ontwikkeling tot een persoon die respect heeft voor het eigen lichaam en dat van anderen, die zich bewust is van eigen en andermans gevoelens, wensen, grenzen en opvattingen op het gebied van relaties en seksualiteit, en die steeds beter verantwoorde beslissingen kan nemen op het gebied van seksualiteit. Deze leerlijn is speciaal ontwikkeld voor het dove en slechthorende kind door de Koninklijke Effatha Guyot Groep (KEGG), Viataal, Koninklijke Auris Groep en de Federatie ouders van dove kinderen (FODOK)). In groep 1 t/m 8 wordt er elk leerjaar tien lessen gegeven. De creatieve ontwikkeling van onze leerlingen vinden we ook van belang. Daarom zijn er vakleerkrachten aangesteld voor textiele werkvormen (groep 3 t/m 8), ritmiek (groep a t/m 4) en drama (groep 5 t/m 8). De motorische ontwikkeling en het samenspelen gebeurt onder leiding van een vakleerkracht bewegingsonderwijs (groep a t/m 8). In groep 3-4 wordt tevens zwemles aangeboden. Omdat het voor de ontwikkeling van kinderen op verschillende niveaus beter is, wordt er vanaf groep 4 groepsdoorbroken gewerkt. Dit betekent, dat de vakken taal, lezen en rekenen zoveel mogelijk op niveau

worden aangeboden. Wij vinden het belangrijk dat kinderen zelfstandig leren functioneren. Er is een leerlijn van groep a t/m 8 om die zelfstandigheid te bevorderen. Het dagprogramma is voor elke leerling zichtbaar door middel van pictogrammen of geschreven taal. In de loop van de jaren leren de kinderen steeds meer hun eigen werk te plannen; dit gaat van een taak per lesuur tot een weektaak. Ook leren de kinderen samen opdrachten uit te voeren. Dit vinden onze leerlingen doorgaans leuk om te doen In de loop van het schooljaar vindt er een aantal vaste activiteiten plaats. Een greep uit deze activiteiten zetten we voor u op een rijtje: l Een ochtend schaatsen samen met vrijwilligers van de Zoetermeerse ijshockeyclub (groep 3 t/m 8) l Schoolreis (groep a t/m 8) l Sportdag (groep a t/m 8 ) gezamenlijke sportdag met Signis Amsterdam l Natuur Milieu Educatie (NME)-excursies. Deze excursies worden aangeboden door de gemeente Zoetermeer. In verschillende leerjaren leren de kinderen kaas maken, de natuur te verkennen en gaan ze op bezoek bij de kinderboerderij (groepa t/m 8) l Leesvertelwedstrijd (groep 7-8) l Een spaarproject dat afgerond wordt met een ludieke manier om geld in te zamelen (groep a t/m 8) l Open ochtend

33

Effatha de Plataan Speciaal onderwijs l Opa

en omamiddagen in groep A-1-2 l 1 keer per jaar een project met de hele school (over een wereldgodsdienst of anders ...) l Gezamenlijke kerst- en paasvieringen l Excursies passend bij wereldoriëntatie (bijv. Archeon groep 6 passend bij geschiedenis) l 1 keer per schoolperiode een kampweek (groep 7 of 8) l Leerkrachtenmiddag (een gezamenlijke viering van de verjaardag van de leerkrachten)

naar een werkvoorziening of een dagactiviteitencentrum behoort eveneens tot de mogelijkheden.

De leerlingen beleven vaak veel plezier aan deze activiteiten. Hun enthousiasme is terug te zien op tekeningen, foto’s, film, in verhalen en andere creatieve uitingen. Soms wordt een activiteit afgerond met een tentoonstelling voor ouders. Dit vinden wij doorgaans leuk om te doen Je kunt hier jaren werken, zonder dat één dag hetzelfde is. We spelen met de kinderen, helpen en praten met ze wanneer er problemen zijn, als ze tegen dingen aanlopen of als ze iets leuks hebben meegemaakt. Door dit intensieve contact zijn we erg betrokken bij onze leerlingen. Hier gaan de leerlingen na Effatha de Plataan vaak naar toe: Binnen de Scholengemeenschap Effatha bestaat de keuze voor vervolgonderwijs uit het VMBO en het Praktijkonderwijs. Er kan ook gekozen worden voor een (reguliere) school thuis nabij. Een overstap maken

34


Effatha VMBO, Voorbereidend Middelbaar Beroeps Onderwijs ‘Eén van onze speerpunten is dat onze leerlingen onderwijs volgen binnen een reguliere scholengemeenschap voor VMBO.’ Waarom is het een speerpunt? Ineke: ‘De leerling oefent vaardigheden om met meer succes na de diplomering aan het vervolgonderwijs deel te kunnen nemen.’

Teamleider van Effatha VMBO is Ineke Hania. Ineke is sinds 1 augustus 1980 bij ons werkzaam en tevens teamleider van het Praktijkonderwijs.

En als een leerling iets nu succesvol doet? Ineke: ‘Er zijn leerlingen die op grond van hun mogelijkheden het VMBO-traject versneld (in vier jaar) kunnen afleggen.’ Wat betekent dit speerpunt voor thuis? Ineke: ‘Wij verwachten van de ouders/verzorgers dat zij hun kind, onze leerling, zo optimaal mogelijk zullen ondersteunen en stimuleren.’

Hoe geven jullie dat vorm? Ineke: ‘De leerlingen volgen de praktijkvakken binnen de reguliere klassen. De specifieke aspecten van het dovenonderwijs worden hierbij niet vergeten. De theorie vakken worden namelijk gegeven door de gebarenvaardige leerkrachten van Effatha, die ervaring hebben in het onderwijs aan dove leerlingen.’ En als een leerling iets nu moeilijk vindt? Ineke: ‘Dan krijgt hij daarvoor extra begeleiding. De leerprogramma’s worden zoveel mogelijk afgestemd op de individuele leerling.’

Voorbereidend Middelbaar Beroeps Onderwijs

Van Doornenplantsoen 1 2722 ZA Zoetermeer Telefoon 079 - 331 03 00 Teksttelefoon 079 - 341 71 21 Fax 079 - 331 40 40

35

Effatha VMBO, Voorbereidend Middelbaar Beroeps Onderwijs

Onze doelgroep Op onze afdeling zijn de leerlingen tussen de 12 en 18 jaar oud met een auditieve beperking.

vinden op de website van de scholen gemeenschap: www.effatha.nl.

Dit is onze specialiteit Deelparticipatie. Sinds augustus 2004 is er een unieke vorm van samenwerking ontwikkeld tussen speciaal en regulier onderwijs. Onze leerlingen volgen sinds die tijd alle lessen in het gebouw van het Stedelijk College Zoetermeer (SCZ). Hier worden de theoretische vakken gegeven door docenten van Effatha die vaardig zijn in het communiceren met gebaren, waarbij zowel Nederlands met Gebaren (NmG) als de Nederlandse Gebarentaal (NGT) wordt gebruikt. Deelparticipatie betekent voor de leerlingen niet alleen een sociale integratie in de horende klassen, maar biedt deze vorm van onderwijs een omgeving waar veel Nederlands wordt aangeboden. Een extra pluspunt is dat de leerlingen gebruik kunnen maken van het ruime opleidingsaanbod dat het Stedelijk College biedt.

Schakelklas Van sommige leerlingen wordt verwacht dat ze een opleiding kunnen volgen aan het vmbo, maar dat ze een extra leerjaar nodig hebben tussen de basisschool en het voortgezet onderwijs. Daarom zijn we in 2005 begonnen met een bijzonder leerjaar: de Schakelklas. Leerlingen van de Schakelklas volgen op twee plaatsen onderwijs: de theorievakken worden door docenten van Effatha gegeven op de locatie Stedelijk College, de praktijkvakken worden gevolgd op Effatha Praktijkschool. Na de Schakelklas stromen de leerlingen door naar klas 1 van Effatha VMBO. Als blijkt dat het voor de leerling beter is om een praktische opleiding te volgen, dan kan hij verder gaan in klas 2 van Effatha Praktijkonderwijs. Zo kunnen leerlingen optimaal gebruikmaken van de mogelijkheden die we binnen onze scholengemeenschap kunnen bieden. Bij voldoende aanmeldingen kan er een Schakelklas gevormd worden.

Effatha VMBO in 4 of 5 jaar Op grond van toetsen en adviezen uit het basisonderwijs wordt bij de start van de opleiding voor al onze leerlingen een prognose gemaakt voor een 4- of 5-jarig traject. In onze brochure staat dit uitgebreid beschreven. U kunt onze brochure of de dvd aanvragen bij Ineke Hania (i.hania@ effathaguyot.nl of telefoonnummer 079 - 3310 300). U kunt de informatie ook

Zo leren onze leerlingen De klassen zijn ingedeeld naar leerjaar en leeftijd en daarin leert elke leerling op een eigen manier. Bij veel vakken werken de leerlingen dan ook volgens een individueel traject. Dat betekent op hun eigen niveau en in hun eigen tempo. Daarnaast zijn er veel gezamenlijke momenten. Daarbij worden de accenten gelegd op vaardigheden die de schoolse vakken te boven gaan.

36

Leren leren, zelfstandig worden, problemen oplossen bij bepaalde vakken en kunnen omgaan met verschillende soorten mensen zijn hier voorbeelden van. Voor al deze zaken is er aandacht in de lessen en vooral in de speciale mentorlessen, lessen sociale vaardigheden, lessen Relaties & Seksualiteit en studievaardigheden. Om de lessen visueel te ondersteunen, zijn de meeste lokalen voorzien van computers en apparatuur. De praktische vakken volgen de leerlingen samen met horende leerlingen bij de docenten van het SCZ. Bij deze lessen zijn communicatieassistenten aanwezig. De praktijklokalen en zogeheten ‘leerpleinen’ zijn net echte werkplekken. Zo kiezen de leerlingen een sector Na uitgebreide loopbaanoriëntatie, en twee korte stageperiodes kiezen de leerlingen aan het eind van de onderbouw een sector en een afdeling waarin ze verder leren in de bovenbouw. Sector Economie Landbouw Techniek Zorg en Welzijn

Afdeling Handel en administratie Landbouw Breed Techniek Breed (hout-, metaal-, elektrotechniek) Motorvoertuigentechniek Zorg en Welzijn breed Uiterlijke verzorging

In de bovenbouw volgen de leerlingen de vakken die horen bij het gekozen sectorprogramma. Er zijn verplichte vakken die door


Effatha VMBO, Voorbereidend Middelbaar Beroeps Onderwijs alle leerlingen gevolgd moeten worden en er zijn (theoretische) vakken die verbonden zijn aan het praktische sectorprogramma. Het programma per vak, verdeeld over de twee examenjaren, staat vermeld in het Programma van Toetsing en Afsluiting. Om ervaring op te doen in levensechte werkomstandigheden volgen de leerlingen stages bij bedrijven en instellingen. Dit vinden onze leerlingen doorgaans leuk om te doen Bij inspanning hoort natuurlijk ook ontspanning. Samen met de horende leerlingen van het SCZ wordt er van alles georganiseerd: schoolfeesten op school of in een discotheek, sportactiviteiten, een kerst gala, excursies, schoolkampen en buitenlandreizen. Gezellige gebeurtenissen die wederom mogelijkheden bieden de onderlinge banden te versterken.

vaklieden van Nederland op: meubelmakers, technici, loodgieters, badmeesters, koks, kappers, managementassistenten, etc. Diploma Geen diploma Basisberoeps- gerichte leerweg Kaderberoeps- gerichte leerweg Gemengde leerweg Theoretische leerweg

MBO Niveau 1 Niveau 2

Leerwegen BOL/BBL BOL/BBL

Niveau 3/4

BOL/BBL

Niveau 3/4

BOL/BBL

Niveau 3/4

BOL/BBL

Dit vinden wij doorgaans leuk om te doen Ons team geeft met veel enthousiasme onderwijs en begeleiding aan onze leerlingen. Hier gaan de leerlingen na Effatha VMBO vaak naar toe: Na het afleggen van het eindexamen en het behalen van het diploma VMBO, kan de leerling verder studeren aan Effatha MBO, aan een Regionaal Opleiding Centrum (ROC) of een Agrarisch Opleiding Centrum (AOC). ROC’s verzorgen middelbaar beroepsonderwijs (mbo) op vier verschillende niveaus via twee verschillende leerwegen (zie onderstaand kader). ROC’s leiden de

37

Effatha MBO, Middelbaar Beroeps Onderwijs / Beroepsbegeleidende Leerweg (BBL) ‘Eén van de speerpunten van de afdeling is het op maat bieden van middelbaar beroepsonderwijs aan (jong) volwassenen met een auditieve en/of communi catieve beperking, gericht op het functioneren in de maatschappij en het bieden Teamleider van Effatha MBO is Petra Laseur. Petra is sinds mei 2009 bij ons werkzaam.

van expertise.’

En als een leerling iets nu moeilijk vindt? Wat jonge, startende werknemers vaak moeilijk vinden is ergens een betaalde baan te vinden. Zowel de docenten als Werkpad (voorheen Bureau Arbeid) ondersteunen de student bij het vinden van passend werk. Uiteraard heeft ook de student zelf hierin een verantwoordelijkheid. En als een leerling iets nu succesvol doet? In dat geval kan de opleiding worden afgerond en ontvangt de student een officieel MBO- diploma. Vaak kunnen de studenten bij hun leerwerkbedrijf in dienst treden. Wat betekent dit speerpunt voor thuis? Onze studenten zijn volwassen. Ze hebben door de combinatie van werken en leren een gewone werkweek van 40 uur. In deze tijd kunnen ze zowel hun theorie als hun praktijkopdrachten uitvoeren.

Waarom is het een speerpunt? Het is bij ons een speerpunt, omdat werken en leren wordt gecombineerd in de beroepsbegeleidende leerweg. We streven ernaar dat onze studenten een diploma in ontvangst mogen nemen voor de door hun gekozen beroepsopleiding. Hierdoor hebben zij meer kansen in de maatschappij. Hoe geven jullie dat vorm? De studenten werken en leren op maat. Onze groepen zijn klein en daarom is er voor elke student veel individuele aandacht. We stemmen het te volgen theo retische studieprogramma af op de praktijk.

38


Onze doelgroep Onze studenten zijn tussen de 18 jaar en 40 jaar. Ze hebben een auditieve/communicatieve beperking en in de meeste gevallen een achterstand in de Nederlandse taal. De studenten zijn schoolverlaters van het voortgezet speciaal onderwijs/VMBO voor doven en slechthorenden, van praktijkscholen voor doven of dove studenten waarbij het op een regulier ROC niet lukt. Wij bieden volwassen doven de gelegenheid om bij ons hun kennis en/of vaardigheden verder te ontwikkelen.

ren Taal (NGT) en Nederlands met ondersteuning van Gebaren (NmG). Dit vinden onze leerlingen doorgaans leuk om te doen De studenten vinden het prettig zich met andere (volwassen) dove klasgenoten te kunnen ontwikkelen in een zelf gekozen beroepsrichting. De ontdekking van groei en het ervaren van eigen kwaliteiten versterkt de eigenwaarde. De excursies zijn altijd een succes.

Dit vinden wij doorgaans leuk om te doen Wij vinden het boeiend de ontwikkeling van de studenten te begeleiden. We zien de studenten steeds bekwamer worden op hun vakgebied en steeds zelfstandiger hun beroep uitoefenen in het bedrijf. Hier gaan de leerlingen na Effatha MBO vaak naar toe: Het behaalde diploma geeft de student meer kansen te participeren in de samen leving.

Dit is onze specialiteit Wij bieden zorg op maat aan volwassen auditief/communicatief beperkten voor wie de begeleiding op een reguliere school niet voldoende is. De studenten zijn ingeschre ven voor één van de vele verschillende MBO-opleidingen die wij aanbieden via de beroepsbegeleidende leerweg (bbl). Deze opleidingen staan beschreven in onze folder. Meer informatie hierover is ook te vinden op onze website www.effatha.nl. Tevens ondersteunen we de studenten bij het vinden van een passende baan (eventueel in samenwerking met Werkpad). Zo leren onze leerlingen De studenten werken vier dagen per week in een erkent leerbedrijf en komen één dag per week naar Effatha MBO. Er worden elk schooljaar excursies georganiseerd. Deze zijn afhankelijk van de gekozen opleiding. Docenten en studenten communiceren met elkaar door middel van Nederlandse Geba-

39

Effatha de Linde, Voortgezet speciaal onderwijs voor meervoudig gehandicapten

‘Eén van de speerpunten op onze afdeling is het planmatig werken vanuit het uitstroomperspectief van een leerling.’

Teamleider van Effatha de Linde is Jannette Beenhakker. Jannette is sinds 1 februari 2007 bij ons werkzaam.

Waarom is het een speerpunt? Jannette: ‘Wij willen de leerjaren, die een leerling op het Voortgezet Speciaal Onderwijs heeft, benutten om hem/haar zo optimaal mogelijk toe te rusten, zodat de leerling kan uitstromen naar de vrije arbeidsmarkt, een sociale werkvoorziening of een dagactiviteitencentrum. Dat perspectief bepaalt het niveau van de leerroute. Dat houdt in dat elk jaar weer opnieuw bepaald wordt welke vakken, welke stages en welke doelen voor en met de leerling gekozen worden. Het perspectief wordt vastgesteld door het communicatieprofiel en de leermogelijkheden van een leerling. Het hangt o.a. van deze elementen af in wat voor soort groep de leerling het onderwijs volgt.’ Hoe gaan jullie dat verder vormgeven? Jannette: ‘Het uitstroomperspectief, de leerroute en de doelen staan beschreven in het handelingsplan van een leerling. De leerlijnen vormen de basis van de doelen. De doelen worden steeds geëvalueerd en zo nodig bijgesteld. Voor elk vak is er een leerlijn en elke groep heeft een lesrooster. Het week- en dagprogramma kan afwijken als gevolg van de individuele doelen. Zo

40

wordt de onderwijstijd van iedere leerling optimaal benut. Een voorbeeld is dat sommige leerlingen uit dezelfde groep lessen volgen in het Arbeidstoeleidingscentrum en anderen (nog) niet.’ En als een leerling iets nu moeilijk vindt? Jannette: ‘Soms is het noodzakelijk dat er deskundigen adviseren hoe wij het onderwijs aan een bepaalde leerling verbeteren. Daartoe roepen wij de begeleiding in van bijv. een gedragskundige, een communicatiedeskundige of de counselor. Voor de leerlingen op de Linde is multidisciplinaire zorg en samenwerking noodzakelijk. Wij werken nauw samen met de (semi)residentiële zorg en de ouders. De onderwijsbehoefte van een leerling, op grond van zijn perspectief, vormt de basis voor de aanpak en het lesaanbod.’ Dat geldt ook voor een leerling die iets succesvol doet? Jannette: ‘Dan geeft dat richting voor de specialisatie in het laatste leerjaar. Alle leerlingen kiezen dan een sector, bijv. verzorging of techniek, en de stage sluit daar zo mogelijk op aan. De leerlingen volgen de theorie- en praktijkvakken samen met het Praktijkonderwijs.’ Wat betekent dit speerpunt voor thuis? Jannette: ‘Ouders worden betrokken in het bepalen van het uitstroomperspectief door middel van het handelingsplan. Bij extra zorg worden de ouders geïnformeerd. We streven naar afstemming en samenwerking. Dit geldt ook voor de keuze van een sector. Als het goed is, ervaren ouders dat zorg en onderwijs op elkaar afgestemd en geïntegreerd zijn.’


Effatha de Linde, Voortgezet speciaal onderwijs voor meervoudig gehandicapten

Onze doelgroep Op onze afdeling zijn de leerlingen tussen de 12 en 18 jaar oud met soms enige uitloop tot 20 jaar. Het IQ is onder de 70 of zij functioneren als zodanig en hebben naast hun doof of slechthorend zijn nog meerdere beperkingen. Het is daarom van groot belang dat zij ondersteund en begeleid worden om hun communicatieve en sociale mogelijkheden te vergroten. Dit zijn onze specialiteiten Wij prijzen ons gelukkig met een team van ervaren en deskundig opgeleide leerkrachten, assistenten, een logopedist, een counselor en een orthopedagoog. Wij kunnen goed omgaan met jongeren die een zeer moeilijk lerend niveau hebben in combinatie met een auditieve/communicatieve beperking. De leerlingen voelen zich thuis op de afdeling. Ondanks hun niveau hebben de leerlingen de behoefte om zich cognitief te ontwikkelen. De één meer dan de ander. We geven les in de vakken: lezen, rekenen, taal, schrijven, wereldoriëntatie, muziek, tekenen en lichamelijke opvoeding. Daarnaast zijn er meerdere praktijkvakken, zoals groen, verzorging, handvaardigheid en techniek. Deze worden gegeven door vakdocenten in vaklokalen. Het is voor de meesten heel prettig om praktisch bezig te zijn. Leerlingen voor wie de ontwikkeling van dagelijkse vaardigheden ten doel wordt gesteld zijn gegroepeerd in leef-leergroepen. Zij hebben een aangepast programma en lesrooster.

Voor leerlingen voor wie de gedragsproblematiek voor langere of kortere tijd extra begeleiding vraagt, is er de behandel-leergroep. In deze groep is de onderwijssituatie ook aangepast. Voor leerlingen die veel structuur nodig hebben in hun omgeving, programma en benadering, zijn er de autigroepen. Daarnaast specialiseren wij ons in het onderwijs aan leerlingen die én een ernstige auditieve beperking hebben én ernstig slechtziend zijn. Deze leerlingen vallen onder de categorie ‘doofblind’. Zo leren onze leerlingen De leerlingen leren in kleine stapjes en met behulp van concreet hulpmateriaal. Natuurlijk is de communicatie aangepast. Dat betekent dat er gebaren gebruikt worden. Daarnaast is er ook gesproken taal voor de leerlingen bij wie dat mogelijk is. Logopedie wordt gegeven ter bevordering van de verbale communicatie. Het onderwijs is zeer gestructureerd en verloopt volgens strakke planningen om het zo overzichtelijk mogelijk te maken voor de leerlingen. Zij worden op alles uitgebreid voorbereid bijvoorbeeld door middel van pictogrammen.

zaam project dat vele vakken besloeg en op creatieve wijze werd uitgewerkt. De week werd afgesloten met een theateravond. De leerlingen houden van bezig zijn vanuit hun beleving. Ze houden ook van de gezellige vrije momenten in de klas, zoals tijdens de lunch en tijdens de interne stage. Dit vinden wij doorgaans leuk om te doen Als een leerling bijvoorbeeld van werken in de schooltuin houdt, dan spelen wij daar op in. Wij doen er alles aan om de leerlingen te laten leren door middel van het ervaren, het zelf kiezen en het zo zelfstandig mogelijk uitvoeren. Dat vergroot hun zelfvertrouwen en zelfrespect. We werken graag met deze doelgroep, omdat de jongeren zo spontaan en enthousiast zijn en blij zijn met kleine dingen. Hier gaan de leerlingen na Effatha de Linde vaak naar toe: De meesten stromen uit naar een dagactiviteitencentrum of een plek binnen een sociale werkvoorziening. Enkelen vinden een baan in het arbeidsproces.

Dit vinden onze leerlingen doorgaans leuk om te doen Ieder jaar kiest de afdeling een project om zich voor in te zetten. Afgelopen jaar was het een project van de stichting ‘The Healthy Vine Trust’. De opbrengst van de sponsorloop is daaraan geschonken. De themaweek ging over ‘water’: een leer-

41

Effatha Praktijkonderwijs Voortgezet speciaal onderwijs

Waarom is het een speerpunt? Ineke: ‘Wij leiden onze leerlingen op tot werknemers en we willen ze een optimale kans van slagen geven op de arbeidsmarkt. Weten waar je interesses liggen en waar je goed in bent, zijn voor de leerlingen belangrijke startpunten.’

Teamleider van Effatha Praktijkonderwijs is Ineke Hania, tevens teamleider van het VMBO. Ineke is sinds 1 augustus 1980 bij ons werkzaam.

‘Eén van de speerpunten op onze afdeling is: ‘Werken aan je toekomst is zèlf aan het werk!’

42

Hoe geven jullie dat vorm? Ineke: ‘Daar kan ik veel over vertellen. Ik heb mijn verhaal verdeeld in 6 aandachtspunten. 1. Door middel van het sociaal competentiemodel. Dit betekent dat wij positieve leersituaties creëren, complimenten veelvuldig gebruiken en de leerlingen belonen voor hun prestaties. 2. Het lesaanbod is gebaseerd op de methode PrOmotie. Hoofdgebieden zijn wonen, werken en vrije tijd. Met deze methode leert de leerling zijn capaciteiten te ontdekken en dit om te zetten in een reëel beeld van werk in de toekomst. In de onderbouw maken de leerlingen kennis met de verschillende richtingen. In de bovenbouw is de leerlijn gericht op arbeid. 3. Dan zijn er de stages. Deze geven de mogelijkheid om arbeid te leren waarderen, de leerling te laten oriënteren op de arbeidsmarkt, het in praktijk brengen van de theorie en het bevorderen van de sociale ontwikkeling van de leerling. In de presentatie van onze afdeling zal ik dieper ingaan op de verschillende soorten stages en/of arbeidsoriëntatie.

4. Door alle schooljaren heen voeren wij coachingsgesprekken met de leerlingen. We hebben het dan met name over een reële kijk op de toekomst. 5. Twee uur per week krijgen onze leerlingen sociale vaardigheidstrainingen. Gewerkt wordt aan belangrijke vaardigheden of eigenschappen zoals het omgaan met kritiek, conflicten oplossen, doorzetten en zelfvertrouwen. 6. En tenslotte leert de leerling zichzelf ‘neer te zetten’: dit ben ik. Aan het einde van elk schooljaar zetten alle klassen een groots toneelstuk neer. Een aanrader om te komen kijken!’ En als een leerling iets nu moeilijk vindt? Ineke: ‘In dat geval wordt elke actie afgestemd op het niveau en de mogelijkheden van de leerling.’ Dat geldt ook voor een leerling die iets succesvol doet? Ineke: ‘Wanneer wij zien dat een leerling het goed doet, krijgt hij of zij meer verantwoordelijkheid op dat gebied. Dus ook in die zin worden de acties steeds afgestemd op wat bij de leerling past.’ Wat betekent dit speerpunt voor thuis? Ineke: ‘Ouders vragen en/of geven steun bij de ontwikkeling van hun kind. Daarom zijn zij niet alleen voor hun kind, maar ook voor ons erg belangrijk.’



Onze doelgroep Onze leerlingen zijn tussen de 12 jaar en 18 jaar met soms uitloop tot 20 jaar. Ze zijn doof en hebben een IQ van 70-80/90. Daarnaast is er sprake van een taalachterstand Dit is onze specialiteit Onze klassen zijn klein en we zijn erg betrokken bij de leerlingen. We bieden ze passend onderwijs door de ontwikkelingen van alle leerlingen uit een klas op de voet te volgen en door coaching en training. Zo leren onze leerlingen Onze leerlingen leren vooral door te doen. De praktijkvakken (op basis van de methode PrOmotie) geven leerlingen de kans te laten zien wat ze kunnen. Daar bloeien ze van op. De communicatie verloopt door middel van NGT (Nederlandse Gebarentaal) en NmG (Nederlands met gebaren). Onze leerlingen leren ook door veel oefenen en fouten maken mag, daar leren ze van. Leren gebeurt ook door terug te kijken op wat er al gedaan is en wat er goed gaat. Soms doen we dit met behulp van videoopnames. Leren en ervaren van de eigen mogelijkheden en uitdagingen om je verder te kunnen ontwikkelen. Die prikkel wordt groter als de leerling weet wat hij in de toekomst wil gaan doen en als hij weet wat hij daarvoor moet leren. Het is voor een leerling net zo’n uitdaging als voor ons om dat duidelijk te krijgen.

Dit doen de leerlingen zoal in een schoolweek l Het volgen van algemeen vormende lessen (avo) met onderwerpen die aansluiten bij wat nodig is voor de toekomst l Het volgen van cultuur en maatschappij (cuma) met lessen uit de hoofdthema’s wonen, werken en vrije tijd l Lezen en schrijven (etiketten, adresboekjes, internetsites) l Praktisch rekenen (wat is nodig bij de praktijklessen) l Het volgen van de praktijklessen techniek, verzorging (van de woning en van jezelf) en groen die onderwerpen aanbieden rondom wonen, werken en vrije tijd l Het volgen van vakoverstijgende lessen die belangrijk zijn voor de persoonlijke ontwikkeling van de leerlingen, zoals drama, sociale vaardigheidslessen, beeldende vorming en gym l Voor een goede voorbereiding op het werknemerschap zijn er daarnaast ook diverse vormen van stages, loopbaanontwikkeling en Arbeids Trainings Centrum (ATC) Daarnaast doen wij mee aan internationaliseringsprojecten. Om de twee jaar gaat een groep leerlingen naar de zusterstad van Zoetermeer in Slowakije: Nitra. Daar doen zij mee aan een groots Europees doventheaterspektakel. En natuurlijk zijn er de feesten (met Kerst en Pasen), maken we graag een strandwandeling, hebben we een leerlingenraad, is er een thema- en werkweek en worden er sportdagen georganiseerd.

Dit zijn de verschillende stages en/of arbeidsoriëntatievormen klas 3: Bedrijfsexcursies twee bezoeken in alle sectoren (techniek, groen en verzorging) Groepsstage 1 ochtend per week met de hele klas bij een bedrijf werken Arbeids Trainings Centrum Onder leiding van een vakdocent werken de leerlingen gedurende een aantal uren achter elkaar in een gesimuleerde werksituatie Interne stage onder leiding van een vakdocent verrichten de leerlingen groepsgewijs diverse werkzaamheden in en rond het schoolgebouw Klas 4: Interne stages zie boven Arbeids Trainings C entrum Als hierboven, maar dan in de gekozen vakrichting Individuele externe stage: 1 dag per week Klas 5: Individuele externe stages Van 2 uitgroeiend naar 3 dagen per week Werknemersvaardigheden houden wij bij met de MELBA-test. Een van onze docenten is hiervoor gecertificeerd. De verschillende stages worden gefilmd en in de klas nabesproken.

43


Dit vinden onze leerlingen doorgaans leuk om te doen De leerlingen vinden het leuk om zelfstandig te werken en mee te helpen bij de voorbereidingen van feesten (organisatie). Ze vinden de praktische lessen erg prettig. Het maken van een maaltijd tijdens de kooklessen vinden alle leerlingen erg leuk. Dit vinden wij doorgaans leuk om te doen Het is een uitdaging bij elke leerling kwaliteiten te ontdekken en ze daarin te zien groeien. De groei van een leerling naar een werknemer vinden wij een bijzonder boeiend proces. Datgene doen om het onderwijs zo praktisch mogelijk te houden voor onze leerlingen doet een beroep op onze creativiteit. Hier gaan de leerlingen na Effatha Praktijkonderwijs vaak naar toe: We streven ernaar om voor elke leerling een passende plaats op de arbeidsmarkt te vinden. Dit kan in het vrije bedrijfsleven zijn, maar voor sommigen ook op een Sociale Werkplaats. Doorstromen met extra coaching via de sociale werkplaats naar het vrije bedrijfsleven is voor een deel van onze leerlingen een mooie stap. We hebben uitstekende contacten met het CWI, UWV en met Werkpad. Er zijn ook leerlingen, die kunnen doorstromen naar het MBO om daar een vervolgopleiding te volgen.

44


De Elementen

Teamleider van onderwijs is Petra Oostdam. Petra is sinds 1 augustus 1980 bij ons werkzaam. De behandeling vindt plaats onder verantwoordelijkheid van zorg, onder leiding van unithoofd René le Mair.

Onze doelgroep Onze doelgroep zijn auditief of communicatief beperkte jongeren met ernstige gedragsproblemen. De intakeleeftijd ligt tussen de 10 en 20 jaar.

Betrokken bij het project Op de Elementen werken een gedragskundige, een teamleider onderwijs, een unithoofd zorg, een docent, een klassenassistent en trainers/begeleiders.

Doelstelling Binnen de Elementen krijgen de leerlingen/ cliënten een intensieve behandeling met wonen en onderwijs onder één dak. Dit gebeurt aan de hand van een individueel behandel- en onderwijsplan, gebaseerd op het Sociaal Competentie Model. Hierbij gaan wij ervan uit dat het probleemgedrag een gevolg is van het feit dat de leerlingen/ cliënten niet in staat zijn de vaardigheden te leren die nodig zijn om op adequate wijze in de samenleving te functioneren.

Onderwijs Voor het onderwijs wordt aansluiting gezocht bij het (Voortgezet) Speciaal Onderwijs van Scholengemeenschap Effatha. Voor iedere leerling wordt onderwijs op maat gerealiseerd. Enkele lessen en de logopedie zullen op de hoofdlocatie in Zoetermeer gevolgd worden.

Opnamecriteria l auditief en/of communicatief beperkt l 10-20 jaar l ernstige gedragsproblematiek l tijdelijk geen mogelijkheid voor behandeling binnen een zorg- of onderwijssetting van cluster 2 De locatie De voorziening is gevestigd Steekterweg 29, 2407 BD te Alphen aan den Rijn. De cliënten hebben hier hun eigen kamer met badkamer. Verder zijn er ruimtes voor verschillende doeleinden, zoals een woonkamer, kantoren, onderwijsruimtes, een ruimte voor therapie, logeerkamer, een werkplaats en een trainingskeuken.

Taken van de trainers De taken van de trainers zijn onder meer het begeleiden van de cliënten, het leren van vaardigheden, het opstellen van werkpunten, in samenwerking met de gedragskundige, het onderhouden van contact met ouders, familie, school, maatschappelijk werk, tolkendiensten, uitkeringsinstanties, stageadressen, werkgevers. Verblijfsduur De verblijfsduur is twee jaar met een mogelijkheid tot verlenging. Leerlingen zijn ingeschreven bij Scholengemeenschap Effatha.

45

CIJFERS

Instroomgegevens per 31 juli Afdeling 2007-2008 2008-2009 Effatha De Tamarinde 10 11 Effatha de Plataan 4 6 Effatha de Linde 5 5 Effatha Praktijkonderwijs 5 5 Effatha vmbo 9 0 Effatha de Elementen 2 1

Tussentijds uitstroomgegevens Afdeling 2007-2008 Effatha de Tamarinde 2 Effatha de Plataan 4 Effatha de Linde 3 Effatha Praktijkonderwijs 0 Effatha vmbo 0 Effatha de Elementen 0

De tussenklas van het Praktijkonderwijs is in het schooljaar 2008-2009 gestart met 3 leerlingen.

Uitstroom naar: Afdeling / Uitstroom van Effatha de Tamarinde Effatha de Plataan Effatha de Linde Effatha Praktijkonderwijs Effatha vmbo Effatha de Elementen

De schakelklas van het vmbo is in schooljaar 2008-2009 niet gestart. MBO: Het is moeilijk aan te geven hoeveel nieuwe deelnemers er zijn in het mbo aangezien de deelnemers na verkrijgen van een diploma uitgeschreven worden en daarna op hoger niveau vaak weer worden ingeschreven. Uitstroomgegevens per 1 augustus Afdeling 2007-2008 2008-2009 Effatha de Tamarinde 3 5 (+1) Effatha de Plataan 3 3 Effatha de Linde 5 1 Effatha Praktijkonderwijs 4 9 Effatha vmbo 1 5 Effatha de Elementen 1 3 ( ) wil zeggen dat het aangegeven aantal nog onzeker is.

46

2008-2009 2 1 4 0 0 0

2008-2009 Uitstroom naar: Linde (2) Tytylschool (1) Verhuisd - ZML (1) ZML (1) (Kinderdagverblijf (1) Tussentijds naar: Weerklank A’dam (1) Verhuisd - ZML (1) Praktijkonderwijs (1) Regulier onderwijs (1) Signis (1) Tussentijds naar: Regulieronderwijs (1) Sociale werkvoorziening (1) Tussentijds naar: Gezin (1) Betaalde arbeid (2) MBO (1) ROC (7) ROC (7) De Elementen (1) Betaalde arbeid (1) ROC (4) Betaalde arbeid (10 ROC (2) Sociale Werkvoorziening (1)


CIJFERS

Behaalde diploma’s en certificaten in 2008: Afdeling Effatha VMBO 1 diploma Slagingspercentage 100% Effatha MBO 8 deelnemers hebben het examen afgelegd en zijn geslaagd voor de volgende richtingen. Secretarieel Medewerker, niveau 2 (3x) Zorghulp, niveau 1 (1x) Helpende verzorgende, niveau 2 (1x) Primair timmerman, niveau 2 (1x) Machinale houtbewerking, niveau 3 (1x) 1e Autospuiter, niveau 3 (1x) Drie deelnemers studeren verder op een hoger niveau. Behaalde diploma’s en certificaten in 2009: Afdeling Effatha VMBO 4 diploma’s Slagingspercentage 100% Effatha MBO 2 verklaringen theorie niv. 1 6 certificaten niv. 1 6 certificaten niv. 2 2 certificaten niv. 3 Totaal 14 certificaten en 2 verklaringen

47

ROUTEBESCHRIJVING Effatha Zoetermeer is gesitueerd in wijk 16 (het VMBO bij het Stedelijk College in wijk 22). De wijknummers staan op alle routeaanduidingen in Zoetermeer. Vanuit de richting Utrecht Op de A12 richting Den Haag afrit 7, Zoetermeer/Pijnacker. Einde afrit linksaf en na ongeveer 500 meter rechtsaf richting Zoetermeer (Zuidweg). Bocht volgen. Volg de borden Zoetermeer centrum

(Afrikaweg). Na het derde verkeerslicht links voorsorteren en de wijknummers 16/17 volgen. Linksaf de Amerikaweg volgen. Op de Amerikaweg wijknummers 15/16 volgen. Bij het verkeerslicht rechtdoor. Neem de rotonde driekwart (= linksaf) de Meerzichtlaan op. Bij de volgende rotonde linksaf, over de verkeersdrempel, linksaf. Daar ligt de parkeerplaats.

Leiden

RandstadRail Voorweg Hoog en Laag

Europaweg Amerikaweg

Australiëweg

Stadscentrum

rbos ke

Oostweg

M

ee

r

la

zicht

an

RandstadRail Meerzicht

Afrikaweg

l Za

Meerzicht,

wijk 16

ZoetermeerCentrum

Zoetermeer Pijnacker

RandstadRail Driemanspolder

Den Haag A12

48

Met het openbaar vervoer Vanaf station Zoetermeer-Driemanspolder met de RandstadRail naar station Voorweg (Hoog of Laag). Vanaf NS-station Den Haag CS met de RandstadRail richting Zoetermeer en uitstappen bij station Voorweg Laag. Vanaf station Zoetermeer-Voorweg is het ca. 5 minuten lopen. Loop in de richting van de zilverkleurige koepel en volg dan het wandelpad tussen de koepel en de tennisbanen. Voor meer informatie zie www.randstadrail.nl. U kunt ook onze website www.effatha.nl raadplegen voor een route met vertrek- of aankomsttijd.

Busstation CentrumWest

Effatha

NS-station Zoetermeer, Mandelabrug

Vanuit de richting Den Haag Op de A4 of A12 vervolgt u de weg richting A12 Zoetermeer/Utrecht. Neem afrit 6, Zoetermeer centrum. Einde afrit linksaf richting Zoetermeer centrum (Afrikaweg). Volg de borden voor wijk 16/17. Linksaf de Amerikaweg op. Op de Amerikaweg wijknummers 15/16 volgen. Bij het verkeerslicht rechtdoor tot aan rotonde. Deze driekwart (= linksaf) nemen, de Meerzichtlaan op. Bij de volgende rotonde weer linksaf (driekwart). Over de verkeersdrempel en de eerste weg links. Daar ligt de parkeerplaats.

Utrecht

Zuidweg

NS-station ZoetermeerOost

Pijnacker Delft Rotterdam


Adressen KEGG Hoofdkantoor Emmastraat 10 Postbus 1329 8001 BH Zwolle Telefoon 038 - 426 85 90 Teksttelefoon 038 - 426 89 10 www.effathaguyot.nl Effatha Guyot Audiologisch Centrum Lange Lombardstraat 35 2512 VP Den Haag Postbus 848 2501 CV Den Haag Telefoon 070 - 384 83 00 Teksttelefoon 070 - 384 83 29 Landelijke Klachtencommissie Postbus 694 2270 AR Voorburg Telefoon 070 - 386 16 97 (ma t/m vr van 09.00 - 15.00 uur) Fax 070 - 348 12 30 E-mail [email protected] GIMD Abe Lenstra boulevard 10 8448 JB Heerenveen Postbus 632 8440 AP Heerenveen Telefoon 088 - 800 85 00 Fax 088 - 800 85 50 E-mail [email protected] www.gimd.nl

Medezeggenschapsraad Joep Tange (voorzitter, personeel Effatha de Linde) [email protected] Patricia van der Bijl (secretaris, personeel Effatha de Tamarinde) [email protected]

Arie van Andel (ouder Effatha de Linde en lid GMR) [email protected] Dick Kroon (ouder Effatha Praktijkonderwijs) [email protected] Mobiel Crisisteam Telefoon 06 - 513 694 11

Sabine Eijsenring (personeel Effatha Praktijkonderwijs en lid GMR) [email protected] Peter Weijers (ouder Effatha VMBO)

49

Gebruikte afkortingen AOC Agrarisch opleidingscentrum ASS Autisme Spectrum Stoornis ATC Arbeidstrainingscentrum AWBZ Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten BAO Basisonderwijs BBL Beroepsbegeleidende leerweg BOL Beroepsopleidende leerweg CI Cochleair implantatie /Cochleair implantaat CvB Commissie van Begeleiding CvI Commissie voor Indicatiestelling CWI Centrum Werk en Inkomen esm Ernstige spraak/taalmoeilijkheden (G)MR (Gemeenschappelijke) medezeggenschapsraad GIMD Gemeenschappelijk Instituut voor Maatschappelijke Dienstverlening HP Handelingsplan ib’er Intern begeleider KEGG Koninklijke Effatha Guyot Groep LVS Leerlingvolgsysteem MBO Middelbaar Beroepsonderwijs MG Meervoudig gehandicapt NDT Neuro Development Treatment NGT Nederlandse gebarentaal NmG Nederlands ondersteund met gebaren OVM Ontwikkelingsvolgmodel PAD Programma Alternatieve Denkstrategieën REA Reïntegratie Arbeids gehandicapten REC Regionaal Expertise Centrum REC2HF Regionaal Expertise Centrum Holland Flevoland - Cluster 2 ROC Regionaal Opleidingscentrum

50

SBO Speciaal basisonderwijs SCZ Stedelijk College Zoetermeer SGE Scholengemeenschap Effatha SH Slecht Horend SO Speciaal onderwijs SO-MG Speciaal onderwijs - meervoudig gehandicapten SVB Sociale Verzekeringsbank SVIB School Video Interactie Begeleiding UWV Uitvoeringsinstituut WerknemersVerzekeringen Vmbo Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs VO Voortgezet onderwijs VSO Voorgezet speciaal onderwijs VSO-MG Voortgezet speciaal onderwijs - meervoudig gehandicapten Wajong Wet Arbeidsongeschiktheid Jong Gehandicapten WEC Wet op de Expertisecentra WGBO Wet op de Geneeskundige behandelingsovereenkomst WSW Wet Sociale Werkvoorziening (Z)ml(k) (Zeer) moeilijk lerenden (kinderen)


51

Zalkerbos 336 2716 KS Zoetermeer Postbus 184 2700 AD Zoetermeer Telefoon 079 - 329 45 00 Teksttelefoon 079 - 329 46 66 Internet www.effatha.nl

of communicatieve moeilijkheden

Recommend Documents