OEMC één groot feest Japanners overheersten

kwartaalblad van de Nederlandse Mahjong Bond jaargang 2 nummer 3

Indien onbestelbaar svp retour aan: Marjan Demmer Prinsestraat 10 B 2513 CD Den Haag

augustus 2005

ADVERTENTIE

OEMC één groot feest Avenant Astbestsanering BV Kropaarstraat 12 1032 LA Amsterdam telefoon: 020 - 6365673 fax: 020 - 4940232 website: www.avenant.nl

Japanners overheersten

Sponsor van het OEMC

ADVERTENTIE

ADVERTENTIE

Protempo B.V. is een technische groothandel op het gebied van wielen-, assen-, en landbouwtechniek gevestigd in Nijmegen (Nederland).

•

Professional Support to Provide Relationship Profitability Advanced Conference Management is hét organisatiebureau voor al uw nationale en internationale bijeenkomsten. Onze missie: “professionele ondersteuning voor succesvol relatiebeheer”. Met genoegen bieden wij onze jarenlange ervaring aan op het gebied van logistieke organisatie voor zakelijke congressen en informele evenementen in binnen- en buitenland. Wij verzorgen uw meeting van concept tot de daadwerkelijke uitvoering met onze grondige kennis en efficiënte planning. Uiteraard op basis van uw ideeën en volledig afgestemd op uw wensen. Advanced Conference Management Frambozenweg 163-165 2321 KA Leiden Tel.: (+31) (0)71 572 84 25 Website: www.congresevents.nl

•

•

•

Uit een zéér uitgebreid assortiment wielen voorzien wij dagelijks vele bedrijven in de Benelux van apparaten-, meubel- of transportwielen in vele variaties. Vrijwel iedere producent van aanhangwagens koopt producten uit het assortiment trailercomponenten zoals de bekende Knott-assen en oploopremmen, verlichting, spatschermen, gereedschapkoffers, neuswielen, koppelingen, hang- en sluitwerk enz.enz. In vrijwel elke sector van de industrie worden gasveren toegepast Protempo levert hier de bekende gasveren van de Duitse fabrikant Hahn. In tal van variaties voor vrijwel elke toepassing. Ook mogelijk bij kleinere series. Naast deze “kernproducten” heeft Protempo voor haar afnemers een breed scala van producten zoals handlieren, kogelpotten, stelvoeten, industriële remmen, wielen met luchtband voor zowel snel- als langzaam verkeer, steunpoten en steunwielen.

het nieuwe mahjong - vloek of zegen? | de mahjongavond van... bondstoernooi: exclusief cadeautje voor leden spelregelkwestie | draak dartelt in ‘t Gooi | mahjongkalender column Op de lat | expositie in Rotterdam

Mahjong Magazine jaargang 2, nummer 3 augustus 2005 Uitgave van de Nederlandse Mahjong Bond Redactie Mahjong Magazine Marjan Demmer, Adrie van Geffen, Jelte Rep, Martin Rep

In dit nummer Bondsdtoernooi als exclusief cadeautje Het nieuwe mahjong Komen er andere bonden?

De mahjongavond van .. Martin Rep bij Scheffler en Strik

Bestuur Nederlandse Mahjong Bond Martin Rep, voorzitter Désirée Heemskerk, secretaris Teus Kamper, penningmeester Marianne Croeze, bestuurslid Chris Janssen, bestuurslid

Spelregelkwestie

www.mahjongbond.nl [email protected] [email protected]

OEMC: Meedoen was belangrijker dan winnen

Mahjong Magazine is een uitgave van de Nederlandse Mahjong Bond en verschijnt vier keer per jaar, in augustus, november, februari en mei. Lidmaatschap € 17,50 per jaar, over te maken op girorekening 4577242 ten name van de Nederlandse Mahjong Bond te Boskoop. Losse nummers € 3,75. Nadere inlichtingen hierover zijn te verkrijgen bij de secretaris van de bond, Désirée Heemskerk, Lingestraat 60, 2987 CG Ridderkerk, [email protected] Het overnemen van artikelen of delen van artikelen is toegestaan, mits er toestemming is gevraagd van de redactie. Reacties / bijdragen Reacties of bijdragen in de vorm van artikelen of columns worden zeer op prijs gesteld. U kunt ze sturen naar het redactieadres van Mahjong Magazine. Sluitingsdatum kopij volgende nummer: 1 november 2005 Lay-out Adrie van Geffen Redactieadres Marjan Demmer Prinsestraat 10B 2513 CD Den Haag [email protected] Omslagfoto De gong voor de volgende ronde met Sjef Strik en zoon Noa. foto Shiro Nagano

MMahjong Magazine

Kunnen we nog langer zonder scheidsrechters?

Draak dartelt in ‘t Gooi

Jelte Rep bleef dicht bij huis

Erica Terpstra: Passie verbindt ons De voorzitster van NOC/NSF kwam, sprak en overwon

Japanners voeren boventoon

Overzie het slagveld van het Europees kampioenschap

Mahjongkalender Gedenkspellen blijven te koop Europees kampioenschap op unieke dvd Column Op de lat door Adrie van Geffen

Van het bestuur · · ·

ALV 2005: Promotie Afdracht toernooien

Spellen in bibliotheek Rotterdam

Tentoonstelling en denksportfestival in de sportstad van het jaar

14 2

2 3 4 5

Bondstoernooi als exclusief cadeautje voor leden Bestuur

Z 6 8 10

11 12 12 13 13 14 15

aterdag 10 december wordt het eerste eigen toernooi voor leden van de Nederlandse Mahjong Bond gehouden. De locatie is nog niet bekend, wel staat vast dat alle mahjongvarianten die bij de bond gespeeld worden, ook tijdens het toernooi beoefend kunnen worden. De toernooicommissie is bezig een formule voor het toernooi uit te werken. ‘Elke zichzelf respecterende organisatie doet iets exclusiefs voor zijn eigen leden.’ Onder dit motto lanceerde Marianne Croeze in het bestuur het plan voor een bondstoernooi, exclusief voor leden van de Nederlandse Mahjong Bond en bedoeld als cadeautje voor de leden. Gratis dus. In haar eerste mededeling over het Bondstoernooi maakte Marianne een tikfout, die wel een diepere betekenis moet hebben. Want het ‘bindstoernooi’ waarover ze het had, is inderdaad een middel bij uitstek om de leden te binden aan de bond. Na het Europees kampioenschap moet er een andere bijzondere attractie voor de leden komen – dat is het bestuur volkomen met haar eens.

Spellen in bibliotheek Rotterdam Rotterdam beleeft in 2005 zijn sportjaar. In het kader daarvan organiseert de bibliotheek Rotterdam, met elf vestigingen, het denksportfestival dat op 3 september tot uitbarsting komt. In de aanloop daarvan is sinds 2 juli een tentoonstelling van mahjongspellen te zien in de hoofdvestiging van de bibliotheek aan de Hoogstraat. Een gesprek met de exposant Adrie van Geffen. Redactie Hoe is de bibliotheek bij jou terechtgekomen? Désirée Heemskerk heeft mahjong voor het Denksportfestival aangemeld en, met Jan en Ada Ketzer in gedachten, voorgesteld een expositie zoals in Hengelo begin dit jaar in te richten. Maar Jan vond het te veel werk en te ver weg, en deed de suggestie dat de verzameling van mij, zonder dat hij die overigens ooit heeft gezien, wel zou volstaan. En dat was zo? Met hangen en wurgen. Ik heb wel veel spullen, maar niet alles is even bijzonder. Gelukkig kon ik op de valreep nog een bakelieten spelletje op de kop tikken en kon ik rekening houden met een herdenkingsspel van de Europese Kampioenschappen. Maar vooral de

Niet uitgesloten is dat het toernooi in de toekomst een meerdaags evenement zal worden. Dat hangt niet alleen af van het succes, maar ook van de kosten.

augustus 2005 M

Staande vitrine met Amerikaans spel, een kartonnen doos en een bewerkte kist.

MMahjong Magazine

De teksten op de kaartjes zijn wel erg summier. Bij mijn verzameling zit ook een krantenartikel uit 1924 van twee kantjes op folio-formaat, geschreven door F.L. Vester, directeur van Perry Sport. Daarin wordt in het Nederlands uit die tijd uitgelegd wat het spel inhoudt. Het was de bedoeling dat dat zou worden uitvergroot en ingelijst zou worden opgehangen. Helaas is dat na een maand nog steeds niet gebeurd, maar hopelijk komt dat nog. Er klinkt wat ergernis… De samenwerking met de bibliotheek is wat stroef. Dat heeft niet alleen met vakantietijd te maken. Een les die ik heb geleerd, het is tenslotte mijn eerste expositie, is dat je het beste zoveel mogelijk zelf doet en regelt. Laat ik er maar niet meer over zeggen…

Over de balustrade kijken naar de liggende vitrines, en vier verdiepingen naar beneden.

toebedachte ruimte baarde me zorgen: zes liggende vitrines van een decimeter hoog. Daar kun je dus geen antiek kistje in kwijt… Nee, en bovendien liggen die vitrines buiten de balustrade op voethoogte. Details zijn dus niet te zien en dat vond ik vooral jammer voor mijn spel dat met bladgoud is opgelegd. Maar ook de molentjes, klompen en brug over de Waal van het herdenkingsspel zijn zo nauwelijks te onderscheiden. Voor de grote en bijzondere spellen zijn daarom extra vitrines bijgebouwd.

Voor degenen die het jammer vinden dat het Gouden Draak Toernooi switcht van de hongkongmahjongregels naar Chinees Officieel, komt het bondstoernooi als een geschenk uit de hemel vallen. Naast hongkongmahjong kunnen er ook riichi, Chinees Officieel en uiteraard de Nederlandse toernooiregels gespeeld kunnen worden. Spelers kunnen voor één of meer onderdelen inschrijven, maar wie algemeen kampioen van het toernooi wil worden, zal zich in meer dan één mahjongvariant moeten bewijzen.

“The Fortune Teller’s Mah Jongg”, wat kleinere eenvoudige spellen en memorabilia uit Hongkong. In de staande vitrines zie je de grotere spellen, zoals een Amerikaans spel uit de jaren vijftig, maar ook pseudo-antiek uit China.

Drie vitrines van twee verdiepingen elk, plus de zes liggende vitrines: ligt nu alles wat je hebt in de bibliotheek? Nee, er is meer. Maar ik heb gepoogd enige lijn te brengen in de expositie en van daaruit is de beschikbare ruimte uitgebreid. De liggende vitrines zijn gevuld met kaartspellen, van Babcock tot aan

15 3

Hoe zijn de reacties tot dusverre? Die zijn heel leuk. Het gebrek aan uitleg van het spel zelf wordt een beetje als gemis ervaren, maar daar komt dus hopelijk nog verandering in. En ik ben erop gewezen dat er geen enkele gebouwde muur te zien is, iets wat toch typerend voor het spel is. Eerlijk gezegd: gewoon vergeten. De temperatuur in de bibliotheek was tijdens het opbouwen hels en ik was allang blij dat ik de boel op een ordentelijke manier in een uur of vier had neergezet.

De liggende vitrines zijn gevuld met kaartspellen, van Babcock tot aan “The Fortune Teller’s Mah Jongg” De tentoonstelling is te vinden op de vierde verdieping van de Centrale Bibliotheek Rotterdam aan de Hoogstraat 110. Het Denksportfestival vindt hier plaats op zaterdag 3 september met informatie en een demonstratie door de ENMV.

augustus 2005 M

Ledenvergadering 2005: afscheid, welkom en vijf wildcards Bestuur

A

l na één jaartje afscheid nemen van Eveline Broers als bestuurslid. Wat moet dat moet, maar voorzitter Martin Rep had er nog een klein e-mailbombardement tegenaan gegooid om Eveline te pressen toch voor een paar jaar bij te tekenen. Maar Eveline vond de doorstroming in het bestuur nodig, had besloten dat ze meer vrije tijd in het schoolgaande leven van haar kinderen moest steken en vond het ook wel weer welletjes na een jaar. Bij haar aantreden had ze immers al gezegd dat ze het alleen wilde doen als er niemand anders gevonden kon worden en dat ze het liever niet langer dan een jaar wilde doen. Eveline, we kunnen je niet missen, mailde de voorzitter haar. ‘Zonder jou had ons blad niet zo’n mooie naam gehad. Waren we er nog steeds niet uitgekomen met de toernooibazen over de toernooiheffing, en hadden we geen prijzen gehad voor de landenteams op het EK Mahjong’ , want in dat laatste hakte Eveline de knoop door. Eveline is zo iemand in het bestuur, zei Martin op de Algemene Ledenvergadering van 29 mei, toen het afscheid dan toch moest plaatsvinden; Eveline is zo iemand die je nodig hebt om af en toe een einde te maken aan het oeverloze gepraat. Dan klapt ze in haar handen en zegt ze iets waarvan iedereen elkaar verbaasd aankijkt en denkt: ja, waarom doen we het eigenlijk niet gewoon zo? Voorlopig komen we haar dus alleen nog maar tegen op mahjongtoernooien. Hoewel... ze heeft zich al in een bestuurstaak geworpen bij de kersverse IJsselsteinse club de Negen Poorten. Die al grootse plannen heeft voor een nieuw mahjongtoernooi. We gaan nog van haar horen. De opengevallen plek in het bestuur is opgevangen door Teus Kamper. Hij neemt het penningmeesterschap over van Marianne Croeze, en Marianne Croeze gaat zich bezighouden met de portefeuille Promotie. Teus heeft wel

MMahjong Magazine

gezegd: ‘Als ik maar geen sponsors hoef te werven, want daar heb ik geen aanleg voor.’ Nu heeft Teus toevallig wel achter de schermen een sponsor geworven voor het EK mahjong. Kijk, zo zit hij nou in elkaar. We gaan de komende periode met veel vertrouwen tegemoet. Het bestuur was erg blij met een brief van Dicky Rep, die in de vorm van een voorstel op de Algemene Ledenvergadering terechtkwam. ‘Van nabij heb ik meegemaakt hoe hard de EK-werkgroep heeft gewerkt voor het Europees Kampioenschap’, schreef ze. ‘Het zijn allen spelers die heel graag ook zelf hadden willen meedoen. Er zijn ook andere leden van de bond die hen best hadden willen helpen, maar die afhaakten toen zij hoorden dat ze als lid van de organisatiecommissie niet mee zouden kunnen doen.’ De ledenvergadering was het eens met haar voorstel om de leden van de werkgroep alvast een wildcard te geven voor het volgende Europees kampioenschap. Marianne Croeze, Désirée Heemskerk, Chris Janssen, Sjef Strik en Martin Rep zijn zodoende al zeker van hun deelname aan Kopenhagen 2007.

Marianne Croeze geeft promotie nieuwe impuls Bestuur

P

romotie is een van de belangrijkste taken waar het bestuur van de mahjongbond voor staat. In Nederland moeten duizenden mahjongspelers zijn en die zouden allemaal lid van de bond moeten worden. Bij allerlei activiteiten – op grootschalige evenementen maar ook in dorpsbibliotheken – moet de Nederlandse Mahjong Bond aanwezig zijn.Vandaar dat het nu de hoofdtaak is geworden van bestuurslid Marianne Croeze. Het afgelopen jaar is de promotie niet goed van de grond gekomen. Alle aandacht ging immers uit naar de organisatie van het Europees kampioenschap. Marianne ziet het als haar belangrijkste taak het signaleren en coördineren van activiteiten. Zij wordt de spin in het web van alles waar het mahjong en de bond zich kunnen laten zien.

14 2

Toernooien betalen vaste bedragen aan de bond Bestuur

E

lk mahjongtoernooi dat met medewerking van de Nederlandse Mahjong Bond wordt georganiseerd, betaalt voortaan een vast bedrag aan de bond. In ruil hiervoor krijgen de toernooibazen faciliteiten van de bond, zoals mahjongspellen en computersoftware, en zorgt de bond voor publiciteit, zodat de spelers zich via Mahjong Magazine en de website kunnen inschrijven. In een vergadering onder leiding van bestuurslid Eveline Boers hebben de organisatoren deze regeling goedgekeurd, die het volgende inhoudt: Toernooien t/m 20 deelnemers: geen bijdrage 21 t/m 40 deelnemers: € 20 41 t/m 60 deelnemers: € 30 61 t/m 80 deelnemers: € 40 boven de 80 deelnemers € 50 De organisatoren mogen bovendien een bijdrage van 2,50 euro vragen aan deelnemers die geen lid zijn van de mahjongbond. Dat geld mogen zij in hun eigen zak steken. ‘Ik kan natuurlijk niet zelf overal heen’, zegt ze. ‘Ik heb een eigen bedrijf. Maar het is ook niet de bedoeling dat ik het allemaal ga doen. Ik ga er alleen wel voor zorgen dát het gebeurt.’ Vindt er een activiteit plaats in Arnhem waarvan Marianne vindt dat de bond zijn gezicht moet laten zien, dan zal zij de Gouden Draak uit het naburige Nijmegen benaderen om daar aanwezig te zijn. In Rotterdam is begin september het denksportfestival, dus daar is de ENMV aanwezig. Is er een Pasar Malam in Den Haag, dan worden mahjongspelers uit die regio benaderd om daar iets te doen. Van mahjongspelers of -clubs wordt dus verwacht dat zij ingeschakeld kunnen worden. Maar het is ook de bedoeling dat zij de ‘promotiecommissaris’ zelf inlichten als zij horen van beurzen of lokale feesten waar beslist een mahjongtafel moet staan. Of dat nu in hun eigen regio is of ergens anders. Marianne Croeze, e-mail [email protected], tel. 06-16614668, wacht op je berichtje.

augustus 2005 M

Het nieuwe mahjong Ze zijn fascinerend, interessant, tactisch en je kunt er ook mee in het buitenland terecht. Geen wonder dat de Officiële Chinese regels breed aanslaan in Nederland en België. Maar niet iedereen staat te applaudisseren bij de populariteit van het Pekingmahjong. Redactie

E

en jaar geleden werd het alleen maar gespeeld door een groepje fanatiekelingen, die zich voorbereidden op het Europees kampioenschap mahjong en soms zelfs gek genoeg waren om er reizen naar het buitenland voor te maken. Inmiddels is het officiële Chinese mahjong bezig aan een onstuitbare opmars, mede geïnspireerd door het immense succes van het EK. Het Gouden Draak Toernooi zette de hongkongspelregels opzij en kondigde aan voortaan alleen nog maar Officieel Chinees te willen spelen. De ENMV uit Rotterdam is er voor de onderlinge competitie op overgeschakeld; alleen het maandelijkse minitoernooi wordt nog met de Nederlandse regels gespeeld. De nieuwe club uit IJsselstein, de Negen Poorten, wil volgend jaar naar buiten treden met een eigen toernooi. Spelregels: Officieel Chinees. En de afgelopen maand lieten Jan en Linda Thomassetti vanuit Mechelen weten dat het officieuze kampioenschap van België, de Groene Draak van Mechelen, ook de nieuwe regels gaat omarmen. De nieuwe regels werden niet eens opgemerkt toen ze in 1998 werden opgesteld. Pas toen in 2002 het eerste wereldkampioenschap werd georganiseerd, waarbij ‘Pekingmahjong’ werd gespeeld, gingen mahjongspelers uit vele landen ze leren. De tachtig combinaties uit het spelregelboekje, die eerst nogal kunstmatig leken, bleken bij nader inzien voor velen zeer aantrekkelijk. ‘Zet je bestaande opvattingen over mahjong opzij’, wordt in de Engelstalige,

MMahjong Magazine

uit Japan afkomstige, vertaling van het boekje aangeraden, ‘en bereid jezelf voor op een heel andere stijl van mahjong spelen.’ Het grote aantal mogelijke combinaties alsmede de mogelijkheid om ver in het spel nog van tactiek te veranderen, is aantrekkelijk voor die mahjongers die graag mooie combinaties willen scoren. Het vermogen om de geluksfactor aanzienlijk terug te dringen, maakt het spel geliefd bij hen die mahjong in de eerste plaats als tactisch spel zien. Niet iedereen is blij met deze opmars. Op de jaarvergadering van de mahjongbond liet bestuurslid Marianne Croeze weten zich zorgen te maken dat de Gouden Draak het hongkongmahjong opzij heeft gezet. Een verschraling van het aanbod dreigt, zo zei ze. Dat is vooral sneu voor de spelers van Fu-Hing uit Varsseveld, die alleen maar hongkong spelen en nu opeens nog maar één landelijk toernooi (het eigen Fu-Hing toernooi) hebben in plaats van twee. Dat werd op de vergadering ook verwoord door Fu-Hingvoorzitter Richard van Gessel. Nu kunnen de Varssevelders ook nog terecht op de mahjongtoernooien die in sommige vestigingen van Holland Casino worden gespeeld. Onlangs werd een aantal van hen inderdaad al gesignaleerd in het Nijmeegse casino. Nu wordt in Holland Casino wel hongkong gespeeld, maar het is toch in een andere sfeer: in een razend hoog tempo en om een aanzienlijke geldprijs. De hoofdprijzen variëren van 1500 tot 3000 euro. Niet iedereen vindt het fijn om te spelen tegen in het gokken doorknede Chinezen. Martin Rep moet even zijn pet als voorzitter van de mahjongbond verwisselen voor die van organisator van het Gouden Draak Toernooi. ‘Als bondsvoorzitter snap ik heel goed wat Marianne Croeze bedoelt. Ooit is het mahjong in Nederland eronderdoor gegaan als gevolg van ruzie om de spelregels. Het mooie van onze bond is dat elke variant daar welkom is en officiële erkenning kan krijgen. We moeten proberen die mogelijkheid te blijven bieden.’ Als organisator: ‘Maar Sjef Strik – met wie ik het Gouden Draak Toernooi organiseer – en ik signaleerden een

15 3

tijdje geleden dat we eigenlijk nog maar zelden hongkongmahjong spelen. Het is gewoon minder spannend dan riichi of Chinees officieel. Bovendien bereikten ons steeds vaker signalen dat veel spelers hongkong niet zo leuk meer vinden. Vandaar de verandering op ons toernooi.’ Jan en Linda Thomassetti uit België hebben er menige nacht van wakker gelegen. Voor Linda hoefde het niet zo. Zij is een beetje bang dat het eigene van het Groene Draak Toernooi verloren gaat als andere spelregels worden geintrodoceerd. Jan is daar niet zo bang voor, en heeft in ieder geval beloofd daarvoor te waken. De reden voor de overstap in België is dezelfde als in Nijmegen: de organisatoren vinden de nieuwe variant veel leuker dan de oude. Het nieuwe bondstoernooi, dat in december voor het eerst wordt gehouden, komt in ieder geval aan de wensen van mahjongspelers uit elke richting tegemoet. Het ziet ernaar uit dat daar zowel riichi-, hongkong-, Nederlands als Officieel Chinees zal worden gespeeld. Hoewel: voor Fu-Hing is deze handreiking maar betrekkelijk. De Varsseveldse club heeft nauwelijks spelers die bij de bond zijn aangesloten, en het bondstoernooi is uitsluitend voor bondsleden. Inmiddels is Fu-Hing dan ook druk bezig om in andere plaatsen, vooral in het oosten van het land, hongkongmahjongclubs op te starten. Als eerste is Haaksbergen aan de beurt, waar een vriend van Kan-Ki Man, de coach van Fu-Hing, een Chinees restaurant heeft. Slaat dat aan, dan is Kampen de volgende stap, en vervolgens Wageningen. ‘Binnen een jaar hopen we zodoende vier, vijf toernooien te hebben’, aldus Kan-Ki. Met die clubs zou een competitie gehouden kunnen worden. Ook de Nijmeegse club de Gouden Draak zou daarbij betrokken kunnen worden, want de club blijft, in tegenstelling tot het toernooi, hongkongmahjong spelen. Kan-Ki denkt zelfs al aan een Nederlandse Hongkongmahjong Bond. Als de clubs in het Oosten aanslaan, is de Randstad de volgende stap. Enige voorwaarde is dat hij de Chinese-restauranthouders meekrijgt. ‘Voor hen is het makkelijk, want die hebben de ruimte om mahjongtoernooien te houden.’

augustus 2005 M

De mahjongavond van...

Europees kampioenschap op unieke dvd

Martin Rep Wie? (op de foto, van links af) Chris Scheffler, Conny Scheffler, Gerard Strik en Marianne Strik.

H

et historische eerste Europese kampioenschap is vastgelegd op een unieke dvd. Filmmakers Bram van Erkel en Jelte Rep legden alle hoogtepunten en alle spelers van het kampioenschap vast met hun camera’s. Het resultaat is ruim 45 minuten kijkplezier.

Waar? Om de beurt; vanavond bij Gerard en Marianne. Welke frequentie? Elke woensdagavond, vooral met het oog op het Italiaans kampioenschap in oktober wordt geen avond meer overgeslagen. ‘Daarna gaan we weer verder met de Wereldregels.’ En tussendoor riichimahjong, want dat moet in september weer in Leusden worden gespeeld. Van hoe laat tot hoe laat? We spelen meestal van acht uur tot een uur of half elf. Maar afgelopen zondag werd er ook gespeeld. Eerst de hele middag, daarna eten, en dan nog de hele avond. Welke variant? Dit gezelschap bestaat uit alleseters. Als een toernooi met de Nederlandse spelregels in aantocht is, worden die gespeeld. Alleen doet Conny dan niet mee, die is pas weer echt enthousiast geworden in de aanloop van het Europees kampioenschap. Toen logeerde een team Italianen bij de Schefflertjes thuis, dus Conny moest niet alleen pasta koken, maar ook meespelen. En omdat ze helemaal stimpel is op alles wat uit Italië komt, zei zij daarna net als de rest van het gezelschap meteen ja op de uitnodiging van de Italianen om op 22 oktober naar Milano Marittina te komen. Dus nu worden de competitieregels van de Italiaanse bond gespeeld (‘maar vanavond zonder onderling verrekenen, dat komt nog wel’). Hoe kennen jullie elkaar? Eigenlijk vooral van de gemeenschappelijke vakantiebestemming Rimini. En sinds Gerard jr. (zoon van Marianne en Gerard) en Inge (dochter van Conny en Chris) verkering kregen zijn ze ook nog een beetje familie geworden. Vroeg geleerd? Eigenlijk zijn ze laatbloeiers. Gerard en Marianne leerden het een jaar of acht geleden van Gerards broer Sjef, die hun zijn toenmalige huisregels ‘alleen schoon spel’ leerde.

MMahjong Magazine

Maar hun eerste toernooi was in 1999: hongkongmahjong op het Gouden Draak Toernooi in hun woonplaats Nijmegen. Conny: ‘Toen Inge verkering kreeg met Gerard, kwam ze steeds te laat thuis omdat er een of ander spelletje moest worden gespeeld. Nou, daar wilden wij wel eens meer van weten.’ Gerard: ‘Met fataal gevolg.’ Speelmateriaal? De grote attractie van deze avond is de mahjongmachine die Gerard en Marianne hebben gekocht na het Europees kampioenschap. Meneer Misaki van Matsuoka Mechatronic die het apparaat naar Nijmegen had gebracht, voelde er niet zoveel voor de veertig kilo wegende doos weer mee terug te sjouwen naar Japan. Hij werd voor een prikje aangeboden, en dáár gingen de plannen voor een nieuwe wasautomaat bij de familie Strik. Het gerommel onder het speeloppervlak deze avond is al net zo indrukwekkend als het knipperen van de lichtjes van de elektronische dobbelstenen. Op het eerstkomende Gouden Draak Toernooi in Nijmegen zal hij eenmalig gebruikt worden, daarna gaat hij voorgoed naar de speciale mahjongkamer die Gerard en Marianne boven gaan inrichten als Gerard jr. gaat samenwonen met Inge. Het speelmateriaal in huize Scheffler is al bijna net zo indrukwekkend: een chique, hoogglanzende Italiaanse set met ultradunne stenen, fabrikaat Dal Negro, voor de lieve som van 400 gulden aangeschaft in San Marino. Competitie? Nee. Zeker met het Italiaans mahjong even niet, het gaat

12 4

om het trainen en de combinaties leren kennen.

Ook de komische introductiefilm ‘Mahjong in Holland’, die speciaal voor de openingsplechtigheid werd vervaardigd, is nogmaals te bekijken op de dvd. De dvd is voorzien van ondertiteling in het Nederlands, Engels, Chinees,

Toernooien? Conny trekt dat niet, zo’n hele dag mahjongen, en ligt nu dus al wakker van de twee dagen dat het Italiaanse kampioenschap gaat duren. Chris is een echt toernooidier en ontbreekt nergens. Bij Gerard en Marianne wil het tennis nogal eens voorgaan. Bedenkelijke uitspraak: ‘Het is maar een spelletje.’ Chris was op het Europees kampioenschap de beste Nederlander met zijn veertiende plek, Gerard was ongelukkig bij de kwalificatie. Computer? Conny raakt helemaal door het dolle als ze hoort dat met het computerspel Four Winds Mahjong ook Italiaans Minimo Tre gespeeld kan worden. Chris maakt vergeefs bezwerende gebaren: ‘Niet zeggen, ze doet al niks thuis.’ Maar zelf is hij ook niet vies van een tijdje achter de pc zitten, en Marianne kan úren zoekbrengen met Hong Kong Mahjong For Windows. Gerard heeft er geen tijd meer voor, maar niet zo lang geleden speelde het gezin Strik gevieren mahjong via het thuisnetwerk. Spelmoment: Conny: ‘Zitten mijn seizoenen er nog in?’ Gerard: ‘Jouw seizoen is nummer 4. Die zijn er dus uit.’ Conny, wanhopig: ‘Hoe kan ik dan in vredesnaam nog uit?’ (Even later maakt ze mahjong met purissima: zuiver spel.) Uitslag: Conny Marianne Gerard Chris

+3880 +2080 +200 -6160

augustus 2005 M

Bram van Erkel en Jelte Rep maken een rijder in de toernooizaal

Japans, Frans, Italiaans en Duits. Dit alleen al maakt de dvd uniek. De dvd verschijnt binnenkort in een eenmalige oplage. Je kunt een dvd bestellen door € 10 over te maken op postbankrekening 8505616 t.n.v. Jelte Rep, Hilversum o.v.v. dvd EK . Graag ook je adres vermelden. De lage prijs werd mede mogelijk gemaakt door belangeloze medewerking van vele enthousiastelingen en financiële ondersteuning van Mr. Kyoichiro Noguchi, voorzitter van de raad van bestuur van het Mahjong Museum te Japan.

MMahjong Magazine

OP DE LAT Latrelatie Adrie van Geffen

I

k herinner het me nog als de dag van ongeveer 28 jaar geleden. Na een onwennig en druk begin als eerstejaars student was het voorjaar geschikt om op een ander vlak dan bier en studie om te gaan met medestudenten. Tegenwoordig wordt dan een paintballsessie geregeld, of een survivaltocht in de Ardennen. Destijds werd vooral toevlucht gezocht in spelletjes. Klaverjassen was te gewoon en schaken was voor nerds. Een aanzienlijk oudere eerstejaars kwam op de proppen met mahjong. Een tiental was geïnteresseerd en leerde het spel. Er ontstond een band, doch met slechts de helft van de collega’s. En zo werd bereikt dat een bindmiddel tegelijkertijd tot gevolg had dat er een scheiding ontstond: wij die wel en zij die niet.

Meer spellen waren nodig, en zelf schafte ik me een spel aan van plastic op bamboe. De steentjes waren ook toen al te klein om zomaar op tafel te zetten. Was de aanschaf van een mahjongspel niet zo moeilijk, het bemachtigen van bijbehorende latten was een fors probleem. Omzwervingen leidden me naar het enige winkeltje in Rotterdam dat ze kon leveren. Kosten: twintig gulden! Dat was bijna mijn weekbudget om van te eten. Had ik ze als cadeau gekregen, dan waren het slechts plankjes geweest. Nu echter werd het een kostbaar bezit. De fragiele stokjes werden door mij door de jaren heen gekoesterd en met grote zorgvuldigheid telkens weer veilig opgeborgen, vervoerd en gebruikt. ADVERTENTIE

www.smittransformers.com Sponsor van het OEMC 13 5

Maar tijden veranderen. Er worden nieuwe spelregels bedacht en plotseling is de lat uit. Not done, passé, uit de tijd, achterhaald, knullig. Iets grotere stenen (size matters) zet je gewoon plompverloren voor je neus en liefst in de kleinst mogelijke mum. Ook het sorteren van de stenen is volstrekt achterhaald. Er moet zo veel en zo snel mogelijk worden gehandeld. Tijd voor een liefdevolle beroering, aandacht voor het ritueel, het op je laten inwerken van hetgeen er gebeurt, is er niet meer. Zakelijke efficiëntie is het motto. De rituelen zijn verworden tot onoverkomelijke procedures. Het spel is beperkt tot de daad, wat vooraf gaat is slechts een noodzakelijkheid. Hulpmiddelen tijdens het daadwerkelijke spel zijn afgedaan als hinderlijk.

Op een oude plank moet je het leren Zo is een einde gekomen aan de bijzondere relatie die er met de latten was. Als oude foto’s in een schoenendoos in de kast. Je hebt ze wel, ze hebben enige emotionele waarde in de herinnering, maar verder wordt er niet meer naar omgekeken. Een toevallig weerzien verwekt een glimlach, meer niet. Als relaties niet worden verbroken zijn ze toch minstens aan verandering onderhevig. Op een oude plank moet je het leren. De Japanners hebben laten zien hoe het verder kan. De botte behandeling van de stenen kan plaatsmaken voor een schijnbaar moeiteloze manipulatie, in vloeiende bewegingen en volmaakte vorm. Hulpmiddelen maken plaats voor een subtiliteit die slechts kan worden verkregen door veelvuldige oefening en veelal het klimmen der jaren. Beter laat dan nooit.

augustus 2005 M

Mahjongkalender Zaterdag 17 september 2005 Kinryu Majan Taikai, Groot-Krakhorst in Leusden. Riichimahjong. Inschrijving: € 10 (€ 12,50 voor niet-leden mahjongbond) op girorekening 9655009 t.n.v. J. Strik te Wijchen, o.v. KMT 2005. Inschrijving sluit 3 september. Informatie: http: //riichi.mahjongnews.com Zondag 25 september 2005 St.-Denis (Frankrijk, dep. Ile de la Réunion): Open Kampioenschap van Frankrijk. Chinese Officiële regels. Informatie: Stéphane Parcollet, e-mail: [email protected] Website: www.ffmahjong.com Zaterdag 1 oktober 2005 Nederlands Kampioenschap NTS, complex Bergweg, Rotterdam. Inschrijving: € 10 (€ 12,50 voor niet-leden mahjongbond) op giro 1889963 t.n.v. J. Croeze Capelle a/d IJssel. Informatie: www.enmv.nl Vrijdag 22-zaterdag 23 oktober 2005 Kampioenschap van Italië, Milano Marittina, Italië. Italiaanse spelregels. Inlichtingen: Chris Scheffler, tel. 024-3443789. Zaterdag 22 oktober 2005 Open Kampioenschap van Denemarken, Kopenhagen, Denemarken. Riichimahjong. Inlichtingen: Martin Rep, tel. 06-20424478. Informatie: http://uk.mahjong.dk Zaterdag 29 oktober 2005 Jubileumtoernooi De Drie Seizoenen, Almere. Nederlandse Toernooi Spelregels. Inlichtingen: Barend Eversen, tel. 036-5470260, e-mail [email protected]. Informatie: www.home.zonnet.nl/dedrieseizoenen/

Zaterdag 10 december Bondstoernooi Nederlandse Mahjong Bond. Informatie: www.mahjongbond.nl Zondag 15 januari 2006 Kongrovers Toernooi, Flevohuis Amsterdam. Nederlandse Toernooi Spelregels. Zaterdag 4 februari 2006 Kampioenschap van Duitsland, Edewecht, Duitsland. Duitse spelregels (Chinees klassiek). Zaterdag 25 februari 2006 Kersenbloesemtoernooi, Groot-Krakhorst, Leusden. Riichimahjong. Informatie: http://riichi.mahjongnews.com Zaterdag 18 maart 2006 Witte Draak Toernooi, zaal De Akker, Hilversum. Nederlandse Toernooi Spelregels. Informatie: tel 035-6853109 of www.mahjong-gooi.nl Zondag 23 april 2006 De Drie Wijzen Toernooi, Almere. Nederlandse Toernooi Spelregels. Informatie: www.dedriewijzen.com Zaterdag 13 mei 2006 Groene Draak Toernooi, Mechelen (B). Chinese Officiële regels. Informatie: www.mahjong-mechelen.be/ Zaterdag 20 mei 2006 Derde DuitsNederlands Vriendschapstoernooi, Edewecht, Duitsland. Chinese Officiële regels. ADVERTENTIE

Zaterdag 12 november 2005 Gouden Draak Toernooi, Kolpinghuis, Nijmegen. Chinese Officiële regels. Inschrijving: € 12,50 (niet-leden mahjongbond € 15) op girorekening 965.7936 t.n.v M. Rep, Nijmegen. Inschrijving sluit 29 oktober. Informatie: www.gouden-draak.nl

ADVERTENTIE Logo nodig?

Jochem Kaan Adelaarshorst 64 5042 XJ Tilburg tel: 013 4681191

MMahjong Magazine

SPELREGELKWESTIE

Cursussen

Croeze mediation interim-management coaching loopbaanbegeleiding c r o e z e @ b a r t . n l

12 4

Dinsdagavonden 27 september, 4, 11 en 18 oktober van 19 tot 21 uur Basiscursus door het echtpaar Ada & Jan Ketzer in de Bibliotheek in Hengelo. Kosten € 25, overmaken op postgiro 5851378 tnv A.M.Ketzer-de Wit, Hengelo. Informatie: tel 074-2431167 Donderdag 29 september 2005 Begin cursus Mahjong spelen, 8 lessen van 2 uur, door Jelte Rep voor de Volksuniversiteit van Alphen aan den Rijn. Kosten: € 86. Informatie: tel 0172-492004 of www. volksuniversiteit.nl/alphenadrijn Zaterdag 8 oktober 2005 Workshop Mahjong door Jelte Rep, voor de Volksuniversiteit van Amersfoort van 9.30 – 12.30 uur. Kosten € 19. Informatie: tel 033-4656640 of www.volksuniversiteit.nl/amersfoort Dinsdag 25 oktober 2005 Begin cursus Mahjong spelen en oefenen, 6 lessen van 2 uur, door Jelte Rep voor de Volksuniversiteit van Amersfoort. Kosten € 71. Informatie: tel 033-4656640 of www.volksuniversiteit.nl/amersfoort.

Gedenkspellen blijven te koop Bestuur

W

ie niet op het EK Mahjong kon zijn, of daar wel was en verzuimd heeft een van de speciale Nederlandse mahjongspellen te kopen, kan zijn of haar fout alsnog herstellen. Gedurende het OEMC-jaar 2005 zijn de spellen nog steeds te koop. Er zijn drie varianten: een kunststof spel (€ 75), een been-bamboe spel (€ 85) en een geheel bamboe spel (€ 65). De spellen zijn speciaal voor het Europese mahjongkampioenschap in Nijmegen vervaardigd. In plaats van de gewone bloemenstenen bevatten ze Nederlandse iconen, zoals de klomp, de kaas, de molen, maar ook twee specifieke Nijmeegse afbeeldingen: de Waalbrug en de Vereeniging (de plaats waar het OEMC plaatsvond). Verkoop en inlichtingen: Daja Mahjong, tel. 074-2431167, internet: www.dajamahjong.nl

augustus 2005 M

Ook hier Oranjeteam nodig? Zes oranjehemden hielden het EK in toom en patrouilleerden waakzaam en oplettend langs alle speeltafels. Kunnen we nog wel langer zonder echte scheidsrechters? Redactie

D

e posterijen hadden het makkelijk deze keer: geen gesjouw met postzakken vol reacties op onze Spelregelkwesties, de opwindende rubriek van Mahjong Magazine. Onze lezers hadden het deze keer te druk met de vakantie en het Europees kampioenschap en konden daarom niet reageren. Dat gaf deze rubriek de gelegenheid zelf eens kritisch te kijken naar de noviteiten van het succesvolle Europees kampioenschap.

Wat onmiddellijk opviel was het Oranjeteam: vijf scheidsrechters in feloranje poloshirts met het rugschrift Referee, een hoofdscheidsrechter, eveneens in het oranje, én een Chinese adviseur, niet in het oranje maar ook niet erg aanspreekbaar, omdat hij geen Engels sprak en verstond. De speelzaal was opgesplitst in vijf secties en iedere scheidsrechter patrouilleerde in zijn of haar sectie, langs vijf op zes speeltafels. Het fenomeen scheidsrechter is onbekend op Nederlandse toernooien. Wie een vraag of een probleem heeft, roept luidkeels om een van de organisatoren, die dan onverwijld zijn bezigheden neerlegt om uitspraak te doen. Is dat niet ontzettend amateuristisch sinds Nijmegen 2005? Moeten er voortaan op de toernooien niet altijd scheidsrechters patrouilleren om overtredingen te bestraffen, corrigerend op te treden en het gezag van de spelregels te handhaven? Van de hoofdscheidsrechter (Désirée Heemskerk from the Netherlands) hoorden we dat de scheidsrechters vergaande bevoegdheden hadden, waarschuwingen, gele en rode kaarten konden

MMahjong Magazine

geven. In het laatste geval zou de speler de zaal uitgestuurd worden. Dit zou gebeuren als een deelnemer herhaaldelijk of veel te laat (meer dan 15 minuten) aanwezig was in de toernooizaal. Het is niet gebeurd, alle spelers waren steeds voorbeeldig op tijd aanwezig. Moeten de Nederlandse toernooien voortaan ook rode kaarten uitdelen aan de te laatkomers? Meestal worden zij met egards behandeld en opgelucht naar de tafel geloodst waar de zwetende invaller zich dankbaar laat aflossen. Er zijn geen sancties, hooguit een vermaning. Soms wordt een deelnemer, die helemaal niet komt opdagen, te verstaan gegeven dat hij zich nooit meer hoeft in te schrijven voor het betreffende toernooi. Er is evenwel geen zwarte lijst zodat hij wel op andere toernooien kan meespelen. Een andere belangrijke taak van de scheidsrechters in Nijmegen was het toezien op de puntentelling. Ze mochten evenwel niet helpen met het tellen.

Alleen als een speler teveel punten rekende moest de scheidsrechter corrigeren. Als een speler te weinig punten rekende moest hij zijn mond houden. Ook de andere spelers mochten niet helpen, maar deden dat vaak wel, omdat sport nu eenmaal altijd verbroedert. Daartegen traden de scheidsrechters niet op. Ook niet tegen te snel tellen – iets waarover ook op Nederlandse toernooien vaak geklaagd wordt: er wordt een score geroepen en de stenen worden weggegooid zonder dat de medespelers de telling hebben kunnen

13 5

controleren. Het ruikt naar vals spel maar het gebeurt waarschijnlijk alleen maar ten gunste van de speelsnelheid. Punten tellen remt immers het spel af en discussies over de telling helemaal, maar het gaat nu eenmaal om de punten en zorgvuldigheid is geboden. Ook hoorden we een klacht over te traag tellen, door een speler die op voorsprong stond. Hij werd ervan verdacht die voorsprong met tijdrekken te verdedigen. In de reglementen wordt niets gezegd over de tijd die besteed mag worden aan het tellen van de punten en dus kon ook niet de hulp van de oranjehemden ingeroepen worden. Na afloop van een ronde moesten alle spelers én de scheidsrechter hun handtekening zetten onder het scoreformulier – hetgeen ook ongekend is op Nederlandse toernooien. Het werd braaf door iedereen gedaan maar de bedoeling ervan was ons niet geheel duidelijk. Formaliteit, het voorkomen van claims, het indekken tegen juridische aansprakelijkheden of pure ambtenarij? Niet alleen scheidsrechters schuifelden langs de speeltafels, ook zagen we heel veel publiek voorbij trekken: van verbaasde toeristen tot vurige supporters. De ING-zaal leek af en toe wel een drukke winkelstraat. Het verschijnsel toeschouwer is niet nieuw op de Nederlandse toernooien, maar in Nijmegen stoorde niemand zich aan hen en met hun aanwezigheid droegen ze zelfs bij aan de geweldige sfeer die het kampioenschap kenmerkte. Ze bleven op gepaste afstand van de spelers (mede dankzij de scheidsrechters), stoorden hen niet en onthielden zich van ieder commentaar. De spelers konden hun concentratie bewaren en mochten ze iets van de massale belangstelling gemerkt hebben dan zal het hen alleen maar positief geprikkeld hebben. Dat mahjong zoveel interesse wekt doet immers ons allen goed. Moeten er scheidsrechters komen in Nederland? Hebben we behoefte aan rode kaarten? Hoe moet er geteld worden? Schrijf of e-mail je mening naar het redactieadres. Laat de postman weer sjouwen!

augustus 2005 M

Draak dartelt in ‘t Gooi

Japan voert de boventoon

‘De ruimte is klote, de koffie niet te drinken, het is er te warm, het duurt te kort, maar ik zou het niet willen missen!’ De Groene Draak uit het Gooi heeft scherpe tanden.

Goede tafels, stenen, stoelen en licht zijn niet onbelangrijk om twee dagen lang geconcentreerd te blijven op het spel. Eén worden met het spel, daar draait het om. De Japanner Masato Chiba bleef wellicht daarom zo lang mogelijk in de zaal. Hij werd daar gezien in opperste concentratie, geheel alleen. Het resultaat: alle tafels gewonnen en een titel op zak.

Jelte Rep

G

euzenweg, Hilversum. Dit is wat de Hilversummers ‘over ’t spoor’ noemen, de armoedige kant. Hier geen villa’s maar eenvoudige huisjes. Er staan bordjes in de ramen van de woonhuizen: slager, dierenwinkel, wasserij, schoenmaker, kruidenier. Ze herinneren aan de oorspronkelijke bestemming van de huizen en zijn geplaatst om het honderdjarig bestaan van de buurt reliëf te geven. Heel veel is verdwenen of heeft een andere bestemming gekregen, armoedig is het gebleven. Er is nu een moskee met minaret en de oorspronkelijke ‘School met den bijbel’ is buurthuis geworden met activiteiten als Turks koken, Afrikaans dansen, computeren en mahjong.

Helaas, de deur zit op slot, buurthuis De Geus houdt vakantie. Noodgedwongen is het Gooise mahjonggenootschap De Groene Draak op reces. Maar gelukkig liggen niet alle leden op zonnige stranden of doorweekte campings. Telefoon, e-mail en de website van de club bieden uitkomst. Toen Ria Rep stopte met werken in het onderwijs, voerde ze een lang gekoesterd plan uit door te proberen een mahjongclub op te zetten. Ronselen in eigen omgeving en een stukje in de plaatselijke krant bleken succesvol. Op 6 januari 2002 startte het genootschap zijn bestaan met 24 leden – meer kunnen er ook niet in het lokaal. Bestuur: Olga van Erkel, Jenneke Kragt en Ria Rep; wedstrijdleider en webmaster Jelte Rep. De naam completeert een bekend drietal, want naast De Groene Draak organiseert Jelte ook het open Witte Draak Toernooi en het besloten Rode Draak Toernooi.

MMahjong Magazine

Het ledenbestand is nog steeds 24. Er haakten wat spelers af en er kwamen nieuwe enthousiastelingen bij, veel uit eigen kweek. Jelte geeft regelmatig mahjonglessen tot in de wijde omgeving maar automatisch doorschuiven naar de club is er niet bij. De Groene Draak eist een redelijk spelniveau. ‘We moeten wel lekker kunnen spelen’, vindt Ria Rep. ‘Daar gaat het tenslotte om.’ Dus moeten aspirant-leden eerst hun speelsnelheid zien op te voeren voor zij buurthuis De Geus mogen betreden. Website www.groenedraak.tk meldt dat ze ‘het edele mahjongspel’ eens in de veertien dagen spelen. ‘Er wordt gespeeld om een kleine maar aantrekkelijke trofee in de vorm van een groen draakje. De speler met de hoogste totaalscore die avond mag deze Groene Draak Trofee koesteren tot de volgende bijeenkomst van het mahjonggenootschap. Aan het einde van ieder seizoen is er een seizoenskampioen, die in de afgelopen periode de meeste punten heeft gescoord.’ Jenneke Kragt blijkt de kampioen te zijn van het afgelopen Seizoen van de kersenbloesem. Na iedere speelavond zijn de uitslagen en een verslag te lezen op de site. Alle opmerkelijke en vermeldenswaardige records worden opgetekend in het ‘Groene Draken Boek voor Records’. Olga van Erkel scoorde ooit op één avond 29.680

Het onderkomen van mahjonggenootschap De Groene Draak.

10 6

punten. Harry Kal, Margriet Dierdorp en René Swetter behaalden allen ooit eens acht verdubbelingen. Geen antwoordapparaat bij Huib van Santen, maar de speler zelf. ‘Ik las het stukje in de krant en dacht: daar moet ik bij zijn’, antwoordt hij. ‘Natuurlijk was ik weer te laat en werd ik op een wachtlijst geplaatst, maar ik ben er toch bij gekomen. Ik ben gek op spelletjes. Mahjong speel ik al sinds mijn achttiende maar op een heel andere manier, met veel meer limietspelen. Ik vind het heel erg leuk om op onze club te spelen. We hebben een leuk stel mensen en de groep is groot genoeg om niet steeds tegen dezelfden te spelen.’ De tafelindeling gebeurt door loting met plastic muntjes. Bij voorkeur worden tafels van vier spelers gevormd, maar van drie of vijf spelers is ook mogelijk. Desgevraagd heeft Huib ook wel wat kritiek: de locatie. ‘Jammer. Zo’n klaslokaal is is niet bijster gezellig en de hele avond op een kopje koffie spelen is ook niet het toppunt van vreugde.’ Het liefst zou hij in een café spelen, waar je af en toe een drankje kunt bestellen, maar hij heeft er begrip voor dat dat in Hilversum niet haalbaar is. ‘Maar desondanks heb ik het er prima naar m’n zin. De opzet van de competitie brengt extra spanning en de website is heel bijzonder met vaak heel leuk proza. O ja, nog een punt van kritiek: de vakantie is veel te lang. We hebben zelf maar een mahjongavond georganiseerd, anders komen we de zomer niet door!’ ‘Ja,’ bekent Margriet Dierdorp aan de telefoon, ‘we stonden na te kletsen en toen vonden we alle vier dat we een te lange periode niet spelen. Dus daarom gaan we vanavond – ook een woensdagavond dus – eens lekker de stenen laten kletteren.’ Ook Margriet en haar man Roel hebben het zeer naar hun zin bij de Groene Draak. ‘De sfeer en de spanning bevallen ons heel goed. Alleen jammer dat ik vaker met het koperen draakje dan met het groene draakje thuis kom’, zegt Margriet. Het koperen draakje is voor de verliezer van de avond, maar door de vakantie zit Margriet er de hele zomer mee opgescheept. ‘Ik heb hem voor vanavond

augustus 2005 M

Adrie van Geffen

N

a de eerste dag waren er nog slechts twee die al hun tafels hadden gewonnen. Dat betekende dat Masato Chiba en Mai Hatsune nog drie ronden te gaan hadden om hun strijd uit te vechten. Terwijl Masato zich volop kon concentreren moest Mai, hoewel ze het kennelijk met plezier doet en bepaald niet probeert niet op te vallen, zich vele malen laten fotograferen en handtekeningen zetten. Haar teleurstelling om haar verlies, toegebracht door Wil Meijer, was na de laatste gongslag even duidelijk zichtbaar. Anderzijds had Japan het landenklassement gewonnen met spelers op de eerste vier plaatsen. Dat zal het nodige hebben goedgemaakt. Wat meer op de achtergrond waren er echter meer winsten en verliezen te noteren. In de laatste ronde sloeg Belg Jan Thomassetti toe ten koste van de Chinees Jianguo Liang. Met een zuur lachje verliet laatstgenoemde de tafel met nul punten wat betekende dat hij van de derde naar de zevende plaats werd verwezen. Wel nog de hoogst geklasseerde Chinees, maar buiten de prijzen. Jan wervelde in die ronde. Hij betitelde het zelf als de enerverendste ronde van het toernooi, maar was zich waarschijnlijk onbewust van het Chinese drama. Met zijn uiterst verdienstelijke

MMahjong Magazine

zeventiende plaats kon Jan zijn trots niet op. Een ander gevecht op de achtergrond was dat voor de titel “beste Europeaan”. Op de tweede dag waren er echte kampen van Denemarken en Italië, waarbij Sune Korreman en Luca Gavelli op de toppen van hun zenuwen speelden. En beiden kregen klapjes, wat niet belette dat ze op een vijfde en zesde plaats eindigden, beiden 22 tafelpunten, met een hogere score voor de Deen. De beste Nederlander, Chris Scheffler is te vinden op de veertiende plek. Na een verloren eerste ronde wist Chris van de overige zes er vijf winnend af te sluiten. Ook op de tweede dag verloor hij de eerste tafel, wat erop duidt dat hij er ‘s ochtends enige tijd voor nodig heeft om op gang te komen. Met acht Nederlanders in de top 30 (je kunt ook zeggen vier bij de top 25 of tien bij de top 50) zou je kunnen zeggen dat Nederland in de kinderschoenen staat. Qua resultaat is dat misschien zo, maar tijdens het spel zelf kwamen verschillen niet als zodanig naar boven. In eerste instantie werd gevreesd voor de speelsnelheid, of het gebrek daaraan. Dat viel allemaal reuze mee. In het internationale veld van twaalf landen was die snelheid, maar ook de kennis

van de regels en vooral het tellen, ruimschoots voldoende te noemen. Er heerste een bijzonder goede sfeer, mede natuurlijk door de voortreffelijke organisatie – met goede stenen, licht, tafels en stoelen - en echte problemen deden zich niet voor. Af en toe kromde zich een teentje, maar dat werd direct of in de pauze rechtgezet. Het spontane staande applaus na de laatste ronde was gemeender dan ooit en vormde daardoor een bijzonder hoogtepunt gedurende de twee dagen van het toernooi.

Nederlanders in Nijmegen 14 Chris Scheffler, 19 Anita Neve, 23 Wil Meijer-Kal, 25 Gertjan Davies, 26 Ton Rijnders, 27 Jan Ketzer, 28 Leni Janssen, 29 Hans van der Poel, 45 Gert van der Vegt, 50 Mathijs Litjens, 51 Frederike Ouderkerk, 52 Piet Scholte, 57 Annemiek Mallee, 59 Rudy Wong-Chung, 60 Jacobine van der Horn, 64 Ydoi Ehlers, 65 Ingrid Broeder, 66 Ida van der Bij, 67 Frans Roquas, 70 Wim Rijnders, 71 Betsie Daanen, 72 Arthur Schouten, 73 Albert de Bakker, 74 André Boer, 75 Yvonne Heemskerk, 76 Zeger de Jong, 77 Janco Onnink, 78 Yvonne van der Heide, 79 Anton Kösters, 80 Harry Kal, 81 Gerda van Oorschot, 82 Jaap Croeze, 85 Paul Deege, 87 Dicky Rep, 88 Adrie van Geffen, 91 Franz Korntner, 95 José Kniest, 97 Marjan Demmer, 103 Sandra van der Berkt, 104 Maurice Demmer, 107 Jeroen Meijer, 108 Rien Viergever

Het Japanse team met rechts nummer twee, Mai Hatsune, en naast haar de verse Japanse Europees kampioen Masato Chiba. Geheel links nummer drie, Yoshinori Kato

11 7

augustus 2005 M

Erica Terpstra: Passie verbindt ons Zo waren wij mahjongers nog nooit toegesproken. Het leek alsof wij plotseling behoorden tot de wereldwijde elite van sporters! Jelte Rep

Z

e was het vuurwerk van de spetterende finale, Erica Terpstra, een vrouw van formaat, die heel veel in dat omvangrijke lichaam verenigt: entertainment, humor, passie, enthousiasme, jovialiteit en wijsheid. ‘Hoewel mahjong geen olympische sport is - nog niet - brengt het mensen vanuit de hele wereld bij elkaar om elkaar te ontmoeten en met elkaar te wedijveren in een sportieve sfeer’, sprak ze vanaf het podium. ‘Wat u en wat alle sporten, welke sport dan ook, verbindt is alleen de passie voor sport. Dat is de kracht van sport. En daarom houd ik zoveel van sport.’ We klapten uitbundig en beduusd tegelijkertijd want zo waren wij mahjongers nog nooit toegesproken. Het leek alsof wij plotseling behoorden tot die wereldwijde en bewonderde elite van sporters die elkaar op schitterend georganiseerde toernooien ontmoet en wedijvert in sportieve sfeer. Die wordt toegesproken en bejubeld door mensen als Erica en prins Willem-Alexander. Diens vrouw was zojuist bevallen van een dochter, vertelde Erica, en daarom hadden we er begrip voor dat de kroonprins er deze dag niet bij was. ‘Misschien wordt dat tere kleine meisje eens een heel goede mahjongspeler’, troostte Erica ons. Haar woorden troffen ons. Grote veranderingen voltrekken zich immers in ons mahjongwereldje. Nieuwe spelvarianten zijn in opkomst. Het EK bewijst hoeveel enthousiasme ze losmaken. Tegelijkertijd bedreigen ze de oude spelvormen omdat in deze tijd alles wat oud is met argwaan en afkeuring wordt bekeken. Wie laat blijken dat hij tevreden is met de bestaande regels, wordt meewarig bekeken. Het gevaar is daarom aanwezig dat de hongkong-, riichi- en

MMahjong Magazine

‘Ja, jammer hè, dat de club gesloten is’, e-mailt Mikki Bes, ‘en ik zit hier helemaal alleen in tropisch Oost-Frankrijk zonder mahjonggenoegens. Gelukkig zijn er nog leuke vogeltjes in de tuin. Mahjong speel ik vanaf mijn 23e, geleerd van een zwager. In het begin vond ik het niet zo leuk, want hij werd boos als de muur niet goed stond. Het waren mijn recalcitrante jaren, dus je begrijpt dat mijn muur altijd weer een andere vorm kreeg. Bij de Groene Draak kwam ik omdat de bridgeles al vol was, maar ik heb nooit spijt gehad. Het bevalt me er zéér, vooral het lekker urenlang spelen met leuke mensen, die het spel beheersen. Het gebouw en de ruimte zijn klote, de koffie niet te drinken, het is er te warm, het duurt te kort, maar ik zou het niet willen missen!’ Ook Hans van der Poel reageert per e-mail. Hij leerde mahjongen uit boekjes en van Wilmar Kränzlein, zo schrijft hij, en speelde een tijdje mee in buurthuis Quellijn en later ook bij de Kongrovers. Bij beide verenigingen stond de gezelligheid voorop, werden de scores op

traditionele spelers zich niet langer thuis voelen in onze kersverse bond en dat zou een ramp betekenen. Voorvoelde Erica zoiets of was ze in het geheim gebrieft? Ze onderstreepte de woorden ‘met elkaar’. ‘U heeft passie voor mahjong’, riep Erica, ‘en dat vind ik geweldig omdat je elkaar dan begrijpt hoewel je elkaars taal niet begrijpt.’ Zoveel mooie woorden over ons mahjong hadden we nog nooit van een VIP gehoord. We werden gedompeld in een heerlijk bad vol zalvende en geurende oliën. We verdronken bijna in de overvloed. ‘Ik breng graag een saluut aan alle vrijwilligers die het mogelijk maakten dit toernooi te houden’, ging Zij verder. ‘Ik breng ook een saluut aan de pioniers. Er was al een Nederlandse mahjongbond in de jaren 1920 en die redde het niet. Maar er komt altijd weer een nieuwe motor, een nieuwe pionier, iemand met al de passie en de visie. Laten we hem een groot applaus geven: de heer Martin Rep.’ We klapten wat we konden, voor Martin en voor Erica en voor onszelf, want wij allen hadden tenslotte ook meegedaan aan dit daverende toernooi, al had geen van ons het gewonnen. ‘Ik hoop’, sprak Erica tenslotte, ‘dat u allen naar huis gaat met de levende passie voor mahjong in uw hart. En dat u niet jaloers bent op maar juist veel respect heeft voor de winnaar van dit eerste open Europese kampioenschap.’

We klapten wat we konden, voor Martin en voor Erica en voor onszelf, want wij allen hadden tenslotte ook meegedaan Wat een vrouw! Na afloop had ze zelfs nog even tijd voor een exclusief interview. Betekent het feit dat u zowel in het aanbevelingscomité van dit mahjongtoernooi én in het Nederlandse Olympisch Comité zit, dat mahjong binnenkort een olympische sport is? ‘Nee, dat was een grapje. Het is ontzettend moeilijk om een nieuwe sport opgenomen te krijgen in het olympische programma. Zo’n sport moet in de hele wereld gespeeld worden, in minstens

10 6

eens extra goed afgestoft. Misschien helpt het.’

Erica Terpstra: ...eerst mahjong leren...

een meerderheid van de 202 landen. Ik denk niet dat mahjong dat haalt. Maar er is een andere oplossing. Er is nu een internationale federatie gevormd voor alle denksporten, zoals schaken en go. En het zou, lijkt mij, een goed idee zijn om mahjong te betrekken in deze internationale federatie. Ze gaan een denksport olympiade houden en dat zou een wereldwijde erkenning van mahjong kunnen zijn.’ Het zou een hele goede reclame zijn voor mahjong als een bekende Nederlander die sport zou spelen. Is dat misschien iets voor u? (Wie niet waagt, wie niet wint, dacht ik.) ‘Dan zou ik eerst mahjong moeten leren’, lachte Erica. ‘En daar zou ik de tijd voor moeten vinden. Als voorzitter van het Nederlands Olympisch Comité is het heel moeilijk om slechts één bepaalde sport te promoten. Ik moet een beetje neutraal blijven. Maar ik verzeker u dat zodra ik mahjong kan spelen ik ambassadeur zal worden voor mahjong.’ En weg was Zij.

augustus 2005 M

Na afloop worden de fiches geteld en de standen opgemaakt.

naar Amsterdam. Ook de locatie vind ik erg prettig, met name ook de rookvrije speelomgeving.’ Hans nam deel aan het Europese kampioenschap en oefende deze spelregels bij de Kongrovers, maar stopte ermee, onder andere uit onvrede over het rokerige spelcafé. ‘Vanaf het afgelopen seizoen ben ik in een buurthuis in mijn naaste woonomgeving begonnen met lesgeven in de wereldspelregels. We spelen met een vooralsnog kleine groep mahjongers (maximaal acht). Ik hoop dit gezelschap via nieuwe cursussen gestaag uit te breiden en er ooit een bloeiende vereniging, vergelijkbaar met de Groene Draak, te zien ontstaan. Dat

Het koperen draakje moet de verliezer weer wong brengen.

een kladje bijgehouden en aan het eind van de avond weggegooid. ‘Daarop ben ik op zoek gegaan naar een vereniging in de buurt van Amsterdam en kwam ik via de mahjongsite uit bij de Groene Draak van Hilversum. Het sprak en spreekt mij erg aan dat hier in een wat groter verband ( drie à vier tafels in het algemeen) gespeeld wordt én vooral dat de scores en een klassement per seizoen worden bijgehouden en op de Groene Draak-site blijven staan. Verder valt me de enorme gezelligheid en gemoedelijkheid bij de speelavonden op, waardoor ik meestal, ongeacht mijn resultaten, flink opgevrolijkt uit Hilversum vertrek voor de thuisreis

MMahjong Magazine

zal mij er niet van weerhouden om in Hilversum te blijven spelen volgens de Nederlandse Toernooi Spelregels, waar ik in korte tijd ook zeer aan gehecht ben geraakt.’

Goois Mahjonggenootschap De Groene Draak www.groenedraak.tk (binnenkort: www.mahjong-gooi.nl) Informatie: Ria Rep, telefoon 035 – 6853109 e-mail: [email protected] Eens in de twee weken van 20.00 – 22.30 uur in buurthuis De Geus, Geuzenweg 84, Hilversum. Nederlandse toernooispelregels.

ADVERTENTIE

Bookshop DAJAmahjong Brederostraat 19 7552 KA Hengelo

voor diverse mahjongspellen, mahjongboeken, mahjongattributen, mahjonglatten (breed), mahjongspelregelboekjes, etcetera 11 7

Leden Nederlandse Mahjong Bond 10% korting Vraag een folder en kijk op de website: www.dajamahjong.nl e-mail: [email protected]

augustus 2005 M

Marjan Demmer

‘M

ahjongspelers uit de hele wereld... welkom in Nijmegen, voor het eerste Europese Mahjong Kampioenschap in de geschiedenis. Morgen zullen we tegen elkaar strijden, maar vandaag maken we vrienden. Ik heet u hierbij welkom…’ Met deze woorden verwelkomde Martin Rep spelers, sponsors en mahjongvrienden tijdens de openingsreceptie van het eerste Open Europese Mahjong Kampioenschap, vrijdagavond 24 juni. Vlak daarvoor had ik de Belgische spelers al druk zien praten met deelnemers uit Frankrijk, daar was geen taalprobleem. Ik zag spelers die elkaar alleen van internet kenden elkaar soms omarmen, in een al opgebouwde verstandhouding, ook al hadden ze elkaar nooit gezien. Maar ik zag ook spelers voor wie het een weerzien was, die elkaar al ontmoet hadden op andere buitenlandse toernooien. Met een brok in m’n keel maar luid zingend bij de Tulpen uit Amsterdam keek ik naar de openingsfilm van Jelte Rep en Bram van Erkel, Mahjong in Holland. De deelnemers uit het buitenland zongen of humden mee, want zij kennen dit lied ook. De film werd gevolgd door een prachtig optreden van de volksdanseressen, onder aanvoering van onze eigen Riek Strik. Die avond kon ik nog nauwelijks geloven dat het kampioenschap echt zou gaan beginnen. Het was zover en we hoorden al bij elkaar, al die spelers waarvandaan dan ook. Ook op zaterdagochtend was dat zo, luisterend naar de officiële opening vlak voor het begin van de eerste ronde: ‘In het verleden bestreden mahjongspelers elkaar, waren er meningsverschillen over de regels… maar nu zijn we bijeen voor het eerste Europese kampioenschap. Ik wens jullie, spelers uit alle landen, veel succes.’ Zo begon het. En iedereen die erbij was, zal zijn eigen ervaringen hebben. We vroegen er een aantal spelers én een scheidsrechter naar.

S

une Korreman uit Denemarken, beste Europeaan Het is een goede beslissing geweest van de organisatoren om er een open kampioenschap van te maken. De Europese spelers zouden geen idee hebben gehad van wat zij hadden gepresteerd als de spelers uit Japan en

MMahjong Magazine

Meedoen was belangrijker dan winnen

Impressies van het eerste Open Europese Mahjongkampioenschap Nijmegen, 24, 25 en 26 juni - De dagen van het eerste Open Europese Mahjongkampioenschap. In dit Magazine geven we in drie bijdragen een terugblik op deze onvergetelijke dagen. In deze eerste bijdrage onder meer reacties van spelers én een scheidsrechter. Op de pagina’s hierna volgen impressies van de prijsuitreiking door Erica Terpstra en een verslag over hoe de spannende strijd is verlopen. Met veel dank aan degenen die dit kampioenschap mogelijk maakten: het organisatieteam van de bond, de medewerkers van Advanced Conference Management, de sponsors en alle andere medewerkenden. Het was één groot feest, voor iedereen die erbij was.

viteit onderling was groot en ik heb ook een paar nieuwe vrienden gemaakt! Het systeem om te tellen met behulp van een telraam van gebruikte stenen was briljant. Het hielp bij het omgaan met de taalbarrière. Aan de meeste tafels waar ik heb gespeeld, deed iedereen mee met het tellen van de punten, ook al was dat meestal een toekijken of het goed ging. Als er soms al een probleem was, was dat te wijten aan telfouten en die konden snel worden opgelost. De scheidsrechters pasten de regels goed toe. Ik zie ook liever dat regels strikt worden toegepast dan dat er uitzonderingen worden gemaakt. De organisatie van het OEMC was trouwens geweldig en de organisatoren verdienen zeker alle lof die ze na afloop ook gekregen hebben. Ik denk dat dit het begin is van iets groots voor Mahjong in Europa en in de hele wereld.

U

China er niet zouden zijn geweest. We weten nu hoe goed de beste Aziatische spelers zijn en hoeveel wij nog moeten leren. Maar we weten ook dat het mogelijk is om met hen de strijd aan te gaan. Voor mij geldt zeker dat ik trotser ben met de vijfde plaats die ik in dit spelersveld heb behaald dan ik geweest zou zijn met een eerste of tweede plaats in een uitsluitend Europees gezelschap. De sfeer aan de tafels was heel ontspannen. De algemene sfeer onder de spelers was ‘meedoen is belangrijker dan winnen’. In de paar laatste ronden, waarin ik streed om een toppositie, was ik natuurlijk wel wat meer gespannen. Ik hoop dat dit geen invloed heeft gehad op de stemming aan die tafels.

8

C

hris Scheffler, beste Nederlander Ik heb genoten van een prachtig mahjongweekend waarin ik veel contacten heb gehad met allerlei nationaliteiten, vooral met de Italiaanse ploeg. Dit komt natuurlijk omdat er drie bij mij thuis logeerden, de rest van het team verbleef in een hotel. Zij kwamen al op donderdag aan en met elkaar hebben we ontzettend leuke dagen gehad, met maaltijden met veertien man aan tafel bij ons in de tuin en daarna natuurlijk steentjes leggen. Het afscheid op maandag was niet leuk, maar de afspraak dat we hen in augustus gaan opzoeken in Forli en in oktober gaan meedoen aan het Italiaanse kampioenschap vergoedde veel. Als alles doorgaat gaan mijn vrouw en ook Marian

augustus 2005 M

en Geert Strik mee. We hopen dan net zo succesvol te zijn als het afgelopen kampioenschap.

L

inda Thomassetti, alom bekend mahjongspeelster uit België De sfeer aan de tafels kon sterk verschillen. Ik heb tafels gehad waar we vooraf afspraken (ook al was dit tegen de regels) dat, als er door de mahjongmaker punten werden vergeten, we dat zouden aangeven. Aan sommige tafels was dat oké, aan andere niet. Het kon ook niet altijd gevraagd worden want hoe zeg je dat in het Japans of Chinees? Dat was trouwens een ervaring, die hadden al geteld terwijl ik nog niet eens wist dat ze mahjong hadden. Sommigen speelden echt om te winnen, die durfden ook

MMahjong Magazine

langzamer te spelen in de hoop een tafelwinst te behouden. Gelukkig was dit eerder uitzondering dan regel. Door de intensiteit van de regels merk ik wel dat het er minder ontspannen aan toe gaat dan in traditioneel mahjong. Bij traditioneel kun je praten en spelen tegelijk. Bij Chinese regels kan dit niet. Een gesloten Europees toernooi zou leuk zijn. Nu was de spanning er snel af omdat we wisten dat de Japanners bovenaan zouden eindigen. Hoe zou dat zijn bij alleen Europese spelers? Wie zou er dan winnen?

L

inn Rittmalm-Glimne uit Zweden, door de Italiaanse ploeg uitgeroepen tot ‘Miss OEMC’ De sfeer aan de tafels was bijna zonder uitzondering positief en hoffelijk. De sporti-

9

we Martens uit Duitsland, scheidsrechter Al die trillende handen aan het begin van de eerste ronde, toen het toernooi van start ging, dat was mooi om te zien. De spelers waren tijdens het spelen heel geconcentreerd. Maar ze waren ook vriendelijk en hadden respect voor elkaar. Ik denk dat iedereen de mooie momenten van het toernooi gevoeld heeft, aan het begin van de eerste ochtendronden (whow, wat was het stil in de zaal de eerste minuten op zaterdag en zondag) en ook aan het einde van de laatste ronde toen alle spelers gingen staan om te klappen. Ik heb maar een paar problemen met tellen gehad in mijn sectie. Bijna alle spelers telden hun eigen spel goed, maar het was niet altijd even gemakkelijk om het taalprobleem om te gaan. Veel spelers hadden moeite met hun Engels. Zij moesten soms met handen en voeten hun punten aangeven, maar dat is allemaal gelukt. Aan sommige tafels hielpen de spelers elkaar met tellen (‘Je bent de bloemen vergeten’), maar dat was niet altijd zo. Ik heb maar één keer ingegrepen, dat was toen een speler zijn tafel- en landgenoot in hun eigen taal ging helpen. Het maakte grote indruk op me dat veel spelers na het toernooi naar me toekwamen om me te bedanken.

augustus 2005 M