Oefeningen Genreanalyse

Oefeningen Genreanalyse Oefening 1 (zie Bijlage 1: sollicitatiebrief 1) Wijs in sollicitatiebrief 1 de zetten aan die je kunt onderscheiden en benoem deze vervolgens. (Zie: Jansen, C., Steehouder, M. & Gijsen, M. (Red.) (2004). Professioneel communiceren. Taal- en communicatiegids. Groningen, Houten: Martinus Nijhoff.)

Oefening 2 (zie Bijlage 1 en 2: sollicitatiebrief 1 en 2) a.

Vergelijk sollicitatiebrief 1 en 2 met elkaar. Welke brief vind je intuïtief het beste passen bij een sollicitatie bij een financiële instelling die op zoek is naar een nieuw, meer dynamisch imago?

b.

Wijs drie verschillen aan tussen brief 1 en brief 2. Duid deze verschillen in termen van strategieën.

Oefening 3 (zie Bijlage 3: direct-mailbrief Miljoenenjacht) a.

Formuleer de communicatieve doelen van deze direct-mailbrief.

b.

Wijs de zetten aan die je kunt onderscheiden en benoem die. Maak daarbij gebruik van het PPPP-model.

c.

Wijs aan op welke manier de direct-mailbrief in Bijlage 3 gepersonaliseerd is.

d.

Beredeneer waarom de gevonden personaliseringen juist op die plekken in de brief voorkomen en niet op andere plaatsen.

Oefening 4 (zie Bijlage 4: product-recall-advertentie Volkswagen) Bespreek de product-recall-advertentie van Volkswagen vanuit genreanalytisch perspectief. In hoeverre wijkt de advertentie af wat betreft: context en communicatief doel, inhoud en structuur, linguïstische kenmerken en vormgeving? Formuleer het communicatieve doel dat bovenaan in een doelenschema zou staan en beredeneer of de adverteerder met deze advertentie dit doel zal bereiken.

Oefeningen Genreanalyse Bij: Tekstanalyse: Methoden en Toepassingen, Karreman & Van Enschot (Red.)

1

Oefening 5 (zie Bijlage 5: vier personeelsadvertenties) Bespreek de vier personeelsadvertenties vanuit genreanalytisch perspectief. a.

Maak een tabel waarin je per advertentie aangeeft: - Welke zetten worden gerealiseerd; - Welke niet-verplichte zetten aanwezig zijn; - Welke verplichte zetten ontbreken.

b.

Geef aan welke advertentie de meest traditionele advertentie is en waarom.

c.

Geef aan welke advertentie het meest afwijkt van de gebruikelijke genrespecifieke kenmerken, waardoor de advertentie lijkt te behoren tot een ander genre. Beredeneer je keuze. Leg ook uit waarom je deze advertentie al dan niet geslaagd vindt.

Oefening 6 (zie Bijlage 2: sollicitatiebrief 2) Herschrijf sollicitatiebrief 2 op zo’n manier dat het een direct-mailbrief wordt. Maak er - anders gezegd - een open sollicitatiebrief van die je naar verschillende bedrijven kunt sturen. Verander daartoe, voor zover dat nodig is, de inhoud en voeg conventionele vormkenmerken van directmailbrieven toe.

Oefening 7 (zie Bijlage 6: nieuwsbericht ‘Vertraging door ontspoorde goederentrein’) Maak een analyse van het nieuwsbericht ‘Vertraging door ontspoorde goederentrein’. Besteed daarbij aandacht aan: - context en communicatief doel, - inhoud en structuur (let ook op de oprolbaarheid), - linguïstische kenmerken, - vormkenmerken.

Oefening 8 (zie Bijlage 6: ‘Vertraging door ontspoorde goederentrein’, en Bijlage 7: ‘Twintig gewonden bij treinbotsing’) Lees de twee berichten en beschrijf met gebruikmaking van de begrippen ‘zetten’ en ‘strategieën’ wat het verschil is tussen de twee berichten.


2

Oefening 9 (zie Bijlage 8: recensie ‘War Requiem’) Lees de recensie uit het NRC Handelsblad over het War Requiem. a.

Welke vaste vormkenmerken kun je aan deze recensie onderscheiden?

b.

Maak een analyse van deze recensie; ga hierbij in op de inhoudelijke en de linguïstische kenmerken. Geef aan in hoeverre de tekst voldoet aan de conventies van dit genre. Besteed daarbij aandacht aan de verdeling en positionering van: beschrijving, groter kader en oordeel. Ga voor elk van deze zetten na in hoeverre de auteur gebruik maakt van argumenten.

Oefening 10 (zie Bijlage 9: berichten van een mailing list voor professionele tekstschrijvers) De zes berichten in Bijlage 9 zijn afkomstig van een mailing list waarbij professionele tekstschrijvers zijn aangesloten. a.

Beschrijf aan de hand van deze verzameling berichten de belangrijkste kenmerken van het genre ‘bijdrage aan een mailing list’. Maak daarbij onderscheid tussen inhoudelijke kenmerken en vormkenmerken.

b.

Welk van de zes berichten valt inhoudelijk uit de toon? In hoeverre is de inhoudelijke afwijking ook aanwijsbaar in de vormkenmerken van het bericht?

Oefening 11 (zie Bijlage 10: advertentie over plofkippen bij Jumbo) Lees het bericht in bijlage 10 en zoek zelf drie product-recall advertenties. Je kunt daarbij gebruik maken van www.productwaarschuwing.nl. a.

Beschrijf de zetten waaruit de door jou gekozen advertenties zijn opgebouwd.

b.

Vergelijk jouw advertentie met de advertentie over de plofkip: welke zetten komen overeen?

c.

In welk opzicht verschillen de advertenties van elkaar? Kun je de verschillen verklaren vanuit de context of de relatie tussen zender en ontvangers?


3

Bijlage 1: sollicitatiebrief 1 Drs. A. Poortjes Waalsekant 29b 2103 PC Hoornvliet

Aan

Postbank, afd. P&O t.a.v. mevr. C. Jansen Postbus 15051 1000 AZ AMSTERDAM

Hoornvliet, 28 mei 2005,

Geachte leden van de sollicitatiecommissie, In de Volkskrant van 25 mei jongstleden las ik dat er bij de Postbank een vacature is voor een communicatieadviseur. Hierbij solliciteer ik op deze functie. Mijn competentieprofiel past goed bij de eisen die u stelt aan de nieuwe medewerker. De functie van communicatieadviseur bij de Postbank vind ik erg aantrekkelijk, omdat ik mijn ervaring op het vlak van de bedrijfscommunicatie graag praktisch wil toepassen in de financieel-economische wereld. Na afronding van mijn studie Nederlands ben ik als communicatiemedewerker begonnen bij NOBO in Almere. Inmiddels werk ik daar drie jaar. Ik ben er onder meer verantwoordelijk voor het opstellen en uitvoeren van het communicatieplan. Bovendien redigeer ik het bedrijfsmagazine van NOBO en ben ik verantwoordelijk voor de contacten met de pers. Zoals uit bijgaand cv moge blijken, heb ik ook de nodige ervaring met beleidsadviserende taken opgedaan. Ik hoop dat u in deze brief voldoende aanknopingspunten ziet om mij uit te nodigen voor een sollicitatiegesprek. Met vriendelijke groet,

Adriaan Poortjes

Bijlage: Curriculum vitae


4

Bijlage 2: sollicitatiebrief 2

Drs. A. Poortjes Waalsekant 29b 2103 PC Hoornvliet

Aan

Postbank, afd. P&O t.a.v. mevr. C. Jansen Postbus 15051 1000 AZ AMSTERDAM

Hoornvliet, 28 mei 2005,

Geachte mevrouw Jansen, In de Volkskrant van 25 mei jongstleden zag ik dat de Postbank op zoek is naar een communicatieadviseur met gezonde ideeën over de profilering van het nieuwe imago. Toen ik het competentieprofiel doornam, kreeg ik bijna de indruk dat u bij het opstellen daarvan mij al in gedachten had. Het lijkt me een leuke, uitdagende baan waar ik graag op solliciteer. Na afronding van mijn studie Nederlands ben ik drie jaar geleden gestart als communicatiemedewerker bij NOBO in Almere. De drie jaar ervaring die ik daar heb opgedaan, is goed bruikbaar bij de imagovernieuwing bij de Postbank. Bij NOBO innoveer ik de corporate communication op een structurele manier -via het door de directie geaccordeerd communicatieplan- en ik ben eerstverantwoordelijke voor de contacten met de pers. We dragen het nieuwe imago op vele manieren uit, onder andere via het bedrijfsmagazine. In bijgaand cv ziet u mijn ervaringen op dit vlak in meer detail. Misschien wilt u meer weten over de ideeën die ik heb om de bedrijfscommunicatie van de Postbank te versterken? In een sollicitatiegesprek licht ik graag toe hoe mijn ideeën bij de Postbank toepasbaar zijn. Met vriendelijke groet,

Adriaan Poortjes Bijlage: Curriculum vitae


5

Bijlage 3: direct-mailbrief Miljoenenjacht


6

Bijlage 4: product-recall-advertentie Volkswagen

(bron: De Volkskrant, 28 december 2007)


7

Bijlage 5: personeelsadvertentie 1


8

personeelsadvertentie 2


9



10



11

Bijlage 6: ‘Vertraging door ontspoorde goederentrein’

Vertraging door ontspoorde goederentrein Amsterdam ANP AMSTERDAM - Van en naar Amsterdam CS is dinsdag nog de hele dag slechts zeer beperkt treinverkeer mogelijk door de ontsporing van een goederentrein maandagavond bij het station. Ook woensdag zal het treinverkeer nog niet volgens de dienstregeling rijden, verwacht spoorbeheerder ProRail. De NS rijdt met de helft van het normale aantal treinen. Alleen het treinverkeer tussen Utrecht en Amsterdam rijdt volgens de normale dienstregeling. De treinen zitten tijdens de avondspits volgens een woordvoerder van ProRail overvol. De Nederlandse Spoorwegen zetten langere treinen in om alle passagiers te kunnen vervoeren. Vijf met grind geladen wagons van de goederentrein liepen maandagavond uit de rails. Dinsdag werd de hele dag grind afgegraven, waarna in de loop van de dag iets meer sporen in gebruik konden worden genomen. Daarna begint het herstel van de sporen en de bovenleiding. Er is volgens de zegsman flinke schade door het ongeval. Het portaal, waaraan de bovenleidingen zijn bevestigd, moet over de breedte van zes sporen worden vernieuwd. Ook reparaties aan het spoor en de wissels is nodig. Voor woensdag wordt nog de gehele dag hinder verwacht. (bron: De Volkskrant, 7 juni 2005)


12

Bijlage 7: ‘Twintig gewonden bij treinbotsing’ Twintig gewonden bij treinbotsing Van onze verslaggeefsters Janny Groen Seada Nourhussen Met een enorme klap is vrijdagavond omstreeks half zeven op het Centraal Station in Amsterdam de intercity Heerlen-Haarlem vol met passagiers op een leeg treinstel gebotst. Volgens burgemeester Cohen zijn daarbij zeker twintig gewonden gevallen, van wie twee ernstig. Een van hen zat vijf uur na het ongeluk nog 'zeer zwaar gewond' bekneld in het rijtuig. Hulpdiensten konden haar pas om half twaalf 's avonds bevrijden. De andere zwaargewonde is opgenomen in het Academisch Medisch Centrum (AMC). De hulpdiensten sloten niet uit vannacht meer slachtoffers uit het zwaarbeschadigde treinstel te zullen halen. Van de achttien lichtgewonden lagen er gisteravond nog zestien in ziekenhuizen in Amsterdam. De treinen kwamen aan de oostzijde van het station, ter hoogte van het voormalige postexpeditiecentrum, met elkaar in botsing. De lege trein, een dubbeldekker, was op dat moment aan het rangeren. De Inspectie Verkeer en Waterstaat en de Raad voor de Transportveiligheid onderzoeken het ongeval. De plek van het ongeluk was lastig te bereiken voor hulpverleners, die via taluds en geïmproviseerde bruggetjes bij de slachtoffers in de trein probeerden te komen. Er zijn twee traumahelikopters en meerdere ambulances ingezet. Voor de veiligheid van reizigers en hulpverleners was de spanning van de bovenleiding gehaald. Daardoor was de hele avond geen treinverkeer mogelijk van en naar Amsterdam CS. Zelfs bussen en trams reden niet en ook de pont was uit de vaart genomen. De stationshal en het -plein waren de hele avond voor het publiek afgesloten. De verwachting is dat het treinverkeer van en naar de kop van NoordHolland zaterdagochtend wordt hervat. Bij de oude TPG-toren, waarin tijdelijk het Stedelijk Museum is gehuisvest, was in rap tempo een tent opgebouwd. Daar werden de gewonden heengebracht. Er kwamen mensen binnen met hoofdwonden en met nekletsel. Zij werden ter plekke met braces uitgerust. Reizigers die er ernstiger aan toe waren, werden per traumahelikopter of ambulances naar verschillende ziekenhuizen vervoerd. In de TPG-toren was de situatie bijna surrealistisch. Restaurantbezoekers zaten te eten, terwijl ze uitkeken op het terrein van het treinongeval. Ze aten gewoon door. 'Je zit hier nu eenmaal, wat kan je doen', reageerde Timo van der Horst. Hij zat te wachten op vrienden die uit Utrecht moesten komen, en realiseerde zich plotseling dat ze misschien wel in de verongelukte trein zaten. Na een belletje kon hij opgelucht ademhalen. 'Iedereen is compleet.' Chaos heerste rondom het station. De politie, die de toeloop naar de hal wilde afstoppen, dreef het publiek steeds verder weg van het stationsplein. Omdat ook geen trams en bussen reden, wisten veel mensen niet hoe ze thuis moesten komen. Velen hoopten toch nog met het openbaar vervoer naar huis te gaan. Ze begrepen niet waarom bus en tram niet reden. 'Wat hebben die nou met de treinen te maken', was een veelgehoorde reactie. Een man die niet bij zijn auto kon komen, fulmineerde dat hij de boete niet zou betalen als zijn auto zou worden weggesleept. (bron: De Volkskrant, pagina 1, 22 mei 2004)


13

Bijlage 8: recensie ‘War Requiem’ Het `War Requiem' maakt veel indruk Door Kasper Jansen In de programmering van de `Carte Blanche'-serie van de zangers Ian Bostridge en Thomas Quasthoff' in het Amsterdamse Concertgebouw is de uitvoering van het War Requiem van Benjamin Britten het opmerkelijkst. De vocale cast is een weerspiegeling van Brittens verzoenende bedoelingen bij de eerste uitvoering in 1962. Het werk, op teksten uit de Latijnse mis, de bijbel en gedichten van de soldaat Wilfred Owen uit de Eerste Wereldoorlog, klonk toen bij de inwijding van de nieuwe kathedraal van Coventry, naast de ruïnes van de oude kathedraal. Die werd, net als de rest van de stad, in 1940 gebombardeerd door de nazi's. Benjamin Britten wilde toen een zangerstrio uit Rusland (Galina Visjnevskaja), Engeland (Peter Pears) en Duitsland (Dietrich Fischer-Dieskau). Maar Visjnevskaja kreeg daarvoor geen toestemming van de Russen en werd vervangen door Heather Harper. Visjnevskaja zong later wel op de plaatopname. Bostridge en Quasthoff kozen voor hun uitvoering, die gisteravond klonk in de Rotterdamse Doelen en die morgen wordt herhaald in Amsterdam, voor de Oekraïense sopraan Elena Prokina. Maar helaas moest Quasthoff afzeggen wegens ziekte. Niettemin zingt er nu toch een Duitse bariton: Christian Gerhaher en daarmee blijft de cast van dit War Requiem voldoen aan de intenties van Britten. En de indrukwekkende uitvoering van gisteravond met uitstekende prestaties van solisten en koren, vond plaats in een net als Coventry gebombardeerde stad, waarbij ook de toenmalige concertzaal De Doelen verloren ging. Jaap van Zweden is bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest en het Groot Omroepkoor de hoofddirigent, geassisteerd door Otto Tausk voor het kleine orkest en Wilma ten Wolde voor het Nationaal Kinderkoor. Het effectvolst klonken de spaarzaam geïnstrumenteerde delen van het Dies Irae (`Out there, we've walked quite friendly up to Death'), het Agnus Dei en vooral het Libera me, dat verglijdt van massale, wanhopige smekingen tot een eenzaam roepende trompet: `I am the enemy you killed, my friend.' Info: Concert: Rotterdams Philh. Orkest o.l.v. Jaap van Zweden. Gehoord: 10/6 De Doelen Rotterdam. Herh.: 12/6 Concertgebouw Amsterdam. Res.: (020) 6718345. (bron: NRC Handelsblad, Kunstkatern, pagina 7, 11 juni 2005)


14

Bijlage 9: berichten van een mailing list voor professionele tekstschrijvers Message: 1 Date: Fri, 3 Jun 2005 12:32:36 +0200 From: "VVVVVVV" Subject: taalvraagje Hallo collega's, Is de term eigen-risicotermijn of eigen-risicoperiode taalkundig juist? Ik kan het nergens terugvinden, maar ik ken wel bijvoorbeeld on-lineverbinding. Kan ik het daarmee vergelijken? Alvast bedankt! Groeten, VVVVVVV VVVV No virus found in this outgoing message. Checked by AVG Anti-Virus. Version: 7.0.323 / Virus Database: 267.6.9 - Release Date: 11-6-2005

________________________________________________________________ Message: 2 Date: Fri, 3 Jun 2005 12:36:12 +0200 From: "WWWW WWWWWWW" <[email protected]> Subject: RE: taalvraagje > eigen-risicotermijn Alles aan elkaar, eigenrisicotermijn, analoog aan langetermijnvisie. Groeten! WWWW

________________________________________________________________ Message: 3 Date: Fri, 3 Jun 2005 12:56:08 +0200 From: "VVVVVVV" Subject: RE: taalvraagje dank je! Groet, VVVVVVV ________________________________________________________________ Oefeningen Genreanalyse Bij: Tekstanalyse: Methoden en Toepassingen, Karreman & Van Enschot (Red.)

15

Message: 4 Date: Fri, 3 Jun 2005 14:30:36 +0200 From: "XXXXXXX XXXXXXX" <[email protected]> Subject: tips enzo Ik heb de afgelopen dagen veel leuke/nuttige links geoogst. Ik wil ze jullie niet onthouden: Makkelijk (in het engels) zoeken in online encyclopedieën via www.answers.com. Je kunt er ook een programmaatje downloaden, dat er voor zorgt dat een woord direct wordt opgezocht als je er in Word op klikt terwijl je de alt-toets ingedrukt houdt. Gratis bellen naar bedrijven: kan via de site www.detelefoongids.nl. Je moet je eenmalig registreren en kunt daarna lekker bellen. Achter de bedrijfsnaam staat 'bel gratis', je klikt, wordt gebeld, neemt op en je krijgt gratis verbinding. Snap u? Nietszeggende sporten en nietszeggende spreekwoorden staan op http://home.iae.nl/users/verriet/ferry/vns/. "Al draagt de aap een gouden ring, mijn buurvrouw blijft een lelijk ding." Of "Fietsen is gezond. Eet meer fiets!" Een automatische vertaler in alle denkbare talen staat op http://www.freetranslation.com/ Soms met bizarre resultaten, maar het helpt me af en toe aardig op weg. Het ding vertaalt het voorgaande regeltje bijvoorbeeld met 'An automatic translator in all conceivable scores stands on http://www.freetranslation.com/ Sometimes with bizarre results, but it helps me finished and closed nicely on away.' Niet slecht toch? En het wordt nog leuker als je wat je net hebt laten vertalen weer terug laat vertalen: 'Een automatische vertaler in alle denkbare uitslagen stalletjes op http: //www.freetranslation.com/ Soms met bizarre resultaten, maar het helpt mij beëindigde en sloot goed op weg.' Goed weekend! XXXXXXX XXXXXXX Adres XXXXX PC en Woonplaats (t) ) 0XX-XXXXXXX (f) 0XX XXXXXXX (m) 06 XX XXX XXX website www.xxxx.nl ______________________________________________________________


16

Message: 5 Date: Fri, 03 Jun 2005 15:20:15 +0200 From: YYY YYYYY Subject: Re: tips enzo Ha die XXXXXXX, Dank voor je uitstekende tips! Jij weet een mens te overtuigen van de waarde van iets, vooral die laatste tip maakt dat ik niet kan wachten om er zelf mee te gaan experimenteren! Misschien wil je ook een leuke tip van mij: pruts nooit vlak bij je toetsenbord een cartridge open, vooral niet een rode, en al helemaal niet als je niet volledig ontspannen bent. Degene die ik opende bleek erg dunne inkt te bevatten (en veel). Mijn bureau, mijn toetsenbord en mijn vingers zitten eronder, en ik heb van die speciale, onuitwisbare gekocht, dus daar ben ik mooi klaar mee! Ik heb erg van je column genoten, mooi rond verhaal. Maar daarover dinsdag a.s. wellicht meer (nadat we als groep uit elkaar gegaan zijn? Of wordt het zo erg niet?). Fijn weekeinde (vissen vanuit de woonkamer?) en groet, YYY.

________________________________________________________________ Message: 6 Date: Sat, 4 Jun 2005 16:19:56 +0200 From: ZZZZ ZZZZZZZZ Subject: RE: tips enzo Hallo allemaal, Een tip van heel andere orde, ook reuze handig: http://www.traphic.nl/tr_verkeersinformatie/traphic.htm. Hier zie je in een oogopslag waar files staan.

Fijn weekend, ZZZZ ZZZZZZZZ


17

Bijlage 10: advertentie over plofkippen bij Jumbo


18

Oefeningen Genreanalyse

Recommend Documents