ángeles caso
Tegen de wind in over de auteur Over Ángeles Caso Enkele vragen aan Ángeles Caso over het boek Over het boek Lovende woorden
leesclub Gespreksonderwerpen voor Tegen de wind in
+
O
interview, leesclubvragen, extra’s & meer
Awb Orlando - tegen de wind in 140x215 O+-katern.indd 1
Zie ook: www.orlandouitgevers.nl
23-07-10 13:40
© Ricardo Martín
OVER DE AUTEUR
De Spaanse schrijfster Ángeles Caso (Gijón, ) werkte als journalist tot ze op haar vijfendertigste het roer omgooide en romans ging schrijven. In werd ze tweede in de strijd om de prestigieuze Premio Planeta met haar roman El peso de las sombras, vlak achter de Nobelprijswinnaar Camilo José Cela. In won ze de Premio Fernando Lara met Un largo silencio, waarbij De schaduw van de wind van Carlos Ruiz Zafón tweede werd. Haar nieuwste roman Tegen de wind in werd in bekroond met de Premio Planeta.
Awb Orlando - tegen de wind in 140x215 O+-katern.indd 2
23-07-10 13:40
enkele vragen aan ángeles caso
Ángeles Caso heeft met haar roman Tegen de wind in de grootste literaire geldprijs ter wereld, de Premio Planeta ( .), in de wacht gesleept. De roman beschrijft het leven van een vriendin van de schrijfster, een immigrante uit Kaapverdië die door het leven wordt ‘gemangeld’.
Vrouwen zonder stem zoals São, uw hulp in de huishouding, zijn de hoofdpersonen in Tegen de wind in. Waarom hebt u voor haar gekozen? Wij Europese vrouwen hebben onze vrijheid deels bewerkstelligd door uitbuiting van de immigrantes die voor onze kinderen of ons huis kwamen zorgen. Deze roman is São’s (die in het echt anders heet) levensverhaal. Mijn verhaal, of liever haar verhaal, is dat van een heldin die overal tegen opgewassen is: een vader die alcoholist is, een poging tot verkrachting, een partner die haar mishandelde en een beestachtige emotionele chantage. Dat heeft ze allemaal met wilskracht en levenslust getrotseerd. Beschouwt u uzelf als een geëngageerd schrijver? Ja, ten eerste wat de literatuur aangaat, en ten tweede wat vrouwen betreft.
Awb Orlando - tegen de wind in 140x215 O+-katern.indd 3
23-07-10 13:40
Hoe zou u uw roman omschrijven? Ik zou zeggen dat mijn boek een psychologische roman is. Ik heb geprobeerd in de huid te kruipen van een vrouw die het slachtoffer is van huiselijk geweld, zoals São, wier liefde voor de man die haar partner is geweest als as uit elkaar valt, terwijl haar eigen ziel ook bezwijkt. Ze raakt haar gevoel van eigenwaarde kwijt, maar ze weet zichzelf weer nieuw leven in te blazen en wordt herboren. Is uw roman ook een lofzang op vrouwen in het algemeen? Zeer zeker. Mijn roman is een eerbetoon aan vrouwen en een lofzang op goedheid. Ik probeer mensen die onzichtbaar zijn omdat ze vrouw zijn én immigrant een gezicht te geven. Ook al is São de heldin van mijn verhaal, het gaat in de roman toch om een groep, een koor. Je ziet het weefsel van een solidair vrouwenweb dat tussen enkele vrouwen die elkaar helpen wordt geweven. São wordt dan wel door haar moeder in de steek gelaten, maar ze wordt door een andere vrouw opgevoed. Ze wordt door een onderwijzeres vooruitgeholpen in haar leven, een bazin leent haar geld voor een reis en regelt een visum voor haar, en in Portugal en Spanje wordt ze opgevangen door andere immigrantenvrouwen. Wat gaf de doorslag om Tegen de wind in te schrijven? São’s verhaal is tragisch om alles wat ze met haar zoontje te verduren krijgt van de man die haar mishandelde. Maar dankzij de kracht en moed van deze vrouw heeft het toch een happy end. Daarom wilde ik deze roman schrijven. Toen ik zag dat het een happy end had – het had evengoed ook heel tragisch af kunnen lopen – bedacht ik me dat haar verhaal wel een boek waard was. São woont nu in Lissabon, met twee
Awb Orlando - tegen de wind in 140x215 O+-katern.indd 4
23-07-10 13:40
kinderen (het jongetje uit het boek en een baby van haar nieuwe partner). Ze werkt hard, maar leidt nu een ander leven. Een deel van het geld van de prijs is voor haar. Dat is geen edelmoedigheid. Dat is eerlijk. Het is haar verhaal en dat mocht ik van haar lenen. Op deze manier help ik haar met de opvoeding van haar kinderen, want dat heeft ze verdiend.
Awb Orlando - tegen de wind in 140x215 O+-katern.indd 5
23-07-10 13:40
OVER HET BOEK
Ángeles Caso toont in deze roman haar sociale geweten en haar betrokkenheid bij vrouwenrechten. Het verhaal gaat over een overlever, een vrouw met de innerlijke kracht om de problemen die op haar pad komen te overwinnen. De schrijfster zegt dat ze met deze roman een stem wilde geven aan de duizenden zwijgende, onzichtbare vrouwen uit arme landen. Landen waar ze niks voorstellen, niets en niemand zijn, door hun ouders en echtgenoten worden uitgebuit en vervolgens reizen ze naar de eerste wereld om daar wederom te worden uitgebuit door hun nieuwe meesters. Tegen de wind in is een roman over de oorsprong van emigratie, over de beweegredenen van mensen om zich los te rukken van hun wortels en op zoek te gaan naar nieuwe horizonten. Het is het verhaal van sterke vrouwen en vechters, vrouwen die oprechte banden van solidariteit aanknopen om hun beproevingen het hoofd te bieden. De schrijfster vertelt het verhaal niet vanuit haar Europese perspectief, maar verplaatst zich in haar hoofdpersonen en bekijkt de wereld door hun ogen. Ángeles Caso houdt de lezer een soort morele spiegel voor: ze zet het comfortabele, maar frustrerende en angstige leven van een westerse vrouw tegenover dat van een vrouw die niets heeft, die nooit iets gehad heeft behalve moed en de innerlijke
Awb Orlando - tegen de wind in 140x215 O+-katern.indd 6
23-07-10 13:40
kracht weer overeind te komen. Deze roman gaat over de strijd om te overleven, over kansen, lot, racisme, ontworteling en de tegenstellingen tussen de eerste en de derde wereld, maar bovenal over waargebeurde verhalen, echte mensen en hun gevecht voor een fatsoenlijk bestaan. Tegen de wind in vertelt het verhaal van dappere vrouwen in een meedogenloze wereld; een ode aan solidariteit en generositeit. Het is een inspirerend verhaal, hard en mooi, en vol hoop.
Awb Orlando - tegen de wind in 140x215 O+-katern.indd 7
23-07-10 13:40
lovende woorden
‘Een bloedmooie roman.’ – Cuaderno ‘Ángeles Caso brengt in Tegen de wind in drie brandende kwesties uit de huidige maatschappij samen: vrouwenrechten, de lijdensweg van immigranten – hier betreft het een vrouw uit Afrika – en huiselijk geweld.’ – El País ‘Hoofdpersoon São (kind, vrouw, moeder) is een metafoor voor de vrouwelijke levenskracht.’ – La Razón ‘Tegen de wind in gaat over de verschrikkelijke strijd die immigrantes, “de heldinnen van de eenentwintigste eeuw”, zoals Ángeles Caso ze noemt, moeten leveren om niet het loodje te leggen: eerst in hun arme geboorteland, daarna in onze complexe westerse wereld, en vaak ook nog in de relatie met hun partner. Het zijn vrouwen die tegen vele winden opboksen: armoede, gebrek aan opvoeding, vervlogen dromen en gedwongen emigratie om voor ons en onze kinderen te komen zorgen. Het is een prachtige roman, geschreven in verleidelijk proza.’ – La Vanguardia
Awb Orlando - tegen de wind in 140x215 O+-katern.indd 8
23-07-10 13:40
LEESCLUB gespreksonderwerpen voor TEGEN DE WIND IN
.
.
.
.
. . . .
Tegen de wind in is gebaseerd op het tragische, waargebeurde verhaal van de huishoudster van Ángeles Caso. Wat voor emoties wekt dit verhaal bij je op? In Tegen de wind in worden de levensverhalen van de verschillende vrouwen rondom São neergezet. Hierdoor zijn er meerdere verhaallijnen. Wat vind je hiervan? De vrouwen in Tegen de wind in zijn vrouwen met een zwaar verleden. Zijn het sterke vrouwen aan wie je een voorbeeld kunt nemen? São wordt regelmatig gewaarschuwd, maar toch neemt ze een aantal verkeerde beslissingen. Speelt haar karakter daarbij een rol? Denk je dat ze problemen had kunnen voorkomen als ze andere keuzes zou hebben gemaakt? Bigador verandert van een liefhebbende man in een tiran. Hoe verklaar je dat? De schrijfster bewondert de levenskracht van São en is er zelfs jaloers op. Begrijp je dit? De mannen in Tegen de wind in zijn bijna allemaal wreed tegenover vrouwen. Wat zou hiervan de oorzaak kunnen zijn? Lia neemt af en toe contact op met São, zonder dat Bigador het weet. Is dit in jouw ogen een goed teken? Denk je dat ze zich schuldig voelt tegenover São? Of denk je dat ze São al die tijd bedrogen heeft?
Awb Orlando - tegen de wind in 140x215 O+-katern.indd 9
23-07-10 13:40
Wat vind je van de manier waarop de familie van Bigador omgaat met de kwestie rondom André? . Was je al bekend met Kaapverdië en de andere Afrikaanse landen die in het boek voorkomen? Is je beeld van deze landen door het lezen van deze roman veranderd? .
Tip: luister naar de muziek van de Kaapverdische zangeres Cesária Évora tijdens het bespreken van deze roman.
Awb Orlando - tegen de wind in 140x215 O+-katern.indd 10
23-07-10 13:40
