NYENRODE CENTER FOR PRIVATE WEALTH MANAGEMENT masterclass beleggen 2011
inhoudsopgave 3 Masterclass Beleggen Waarom een masterclass beleggen? De masterclass Simulaties De trader De belegger Persoonlijke begeleiding Ken uzelf Wat komt zoal aan bod Ken uw instrumenten Ken uw mede- en tegenspelers Ken uw speelveld Ken uw kaarten Tel uit uw winst Ken uw strategie Ken uw risico’s Een voorspelling Looptijd programma Investering Docenten
7 Aanmelding en inlichtingen
2
Masterclass Beleggen 2011
masterclass beleggen Onzekerheid
En dat maakt beleggers juist zo onzeker. Want wie
Simulaties
Niets is zo veranderlijk als het weer. Wie preten-
moeten, willen of kunnen ze geloven? En waarom
De drie simulaties die wij aanbieden, zijn een
deert te weten wat voor weer het de komende
verschillen de experts van mening?
unieke ervaring: levensecht en toch met de zeker-
maanden zal worden, maakt zich op voorhand be-
heid dat u niet ‘af’ bent als beslissingen verkeerd
lachelijk. Hoe moeilijk is het immers niet het weer
Zou u niet liever zelf de teugels ter hand nemen?
uitpakken. Trainen piloten, tankbestuurders of
voor de komende dagen te voorspellen? Toch zal
En waarom eigenlijk? Maakt u zich zorgen over
astronauten immers ook niet zo? Ervaar uw com-
niemand het nut van de meteorologie betwisten.
uw pensioen? Of wilt u juist meer met uw vermo-
puterscherm als een spiegel van uw mogelijkhe-
Kennis van het weer zelf, van zijn krachten en gril-
gen doen? En wanneer wilt u dan de beleggingen
den en beperkingen.
len, overstijgt de sfeer van speculeren en gokken.
gaan gebruiken voor de spreekwoordelijk ‘leuke
Weten welke scenario’s mogelijk zijn en wat hun
dingen’? Of wilt u uw kinderen wat meegeven?
De trader
implicaties zijn, kan veel onzekerheid wegnemen.
Ook deze vragen zijn van zeer groot belang. Het
Met de eerste simulatie gaat u tijdens een van de
maakt immers nogal wat uit of u uw geld morgen
dagen als een echte ‘trader’ aan de slag. U zit op
al nodig hebt of pas over twintig jaar.
diens stoel om te ervaren hoe een dealingroom
Niet veel anders geldt dat ook voor beleggen. Niemand kan pretenderen te weten hoe de koersen
werkt, hoe u reageert op de markt – en omgekeerd
de komende vijf jaar zullen verlopen. Maar wie
De masterclass
– hoe u reageert op risico’s, wat het belang is van
beter begrijpt wat er speelt op de markt en welke
Vandaar dat ABN AMRO en Universiteit Nyenrode
liquiditeit in de markt en vooral wat uw handelen
scenario’s mogelijk of onmogelijk zijn, komt
een uniek en exclusief programma speciaal voor
zegt over uw eigen beleggingstijl en risicoprofiel.
goed beslagen ten ijs en kan zijn beslissingen
klanten van ABN AMRO hebben ontwikkeld: de
U ervaart de echte dynamiek van de financiële
gefundeerd motiveren.
Masterclass Beleggen. U krijgt ‘state-of-the-art-
markten die nu pas echt voor u gaan leven.
kennis’ en de laatste inzichten in het vakgebied
Waarom een masterclass beleggen?
beleggen, geanalyseerd en toegelicht door
Theorie is belangrijk, maar wat centraal staat is
Recent onderzoek onder beleggers met een vrij
topdeskundigen op een heldere manier die de
dat u ‘alles’ zelf en zeer realistisch gaat ervaren.
belegbaar vermogen vanaf € 500.000 leerde ons
geïnteresseerde niet-ingewijde ook kan volgen.
Ervaringsgericht leren is het sleutelwoord. Zo
dat er een grote behoefte bestaat aan kennis van
Uitgangspunt is een dynamische, interactieve en
krijgt u ook op basis van uw eigen portefeuille,
en inzicht in (de achtergronden van) verantwoord
vooral praktijkgerichte masterclass.
doelstellingen, visie en belegd vermogen de gele-
beleggen. En in de huidige onzekere fi nanciële
genheid om in een levensechte en unieke simula-
situatie is die behoefte alleen maar groter gewor-
U maakt kennis met alle facetten van beleggen
tie een periode van een jaar te doorlopen. Al krijgt
den.
die voor uw situatie van belang kunnen zijn.
u persoonlijke ondersteuning, u zult toch vooral
Korte inleidingen, legio praktijkvoorbeelden en
zelf de strategische beslissingen moeten nemen.
De financiële markten zijn immers meer in bewe-
vooral levensechte op uw persoonlijke situatie
ging dan ooit en niet zelden zo diffuus en grillig
afgestemde simulaties worden aangeboden. Het
Het gedoceerde past u direct toe in de praktijk:
als het weer. De belegger van nu wordt meer dan
ambitieniveau is uitzonderlijk hoog, maar door-
‘real time-ervaring’ op basis van de werkelijke
ooit geconfronteerd met tal van vragen en uit-
dat we de ‘theorie’ direct toepassen in levensechte
koersen en beursgegevens en ook hier uiteraard
dagingen. Na een desastreus beursjaar was 2009
simulaties, zijn wij ervan overtuigd dat we dit
weer begeleid door topexperts. De omvang en sa-
weer zeer positief, zelfs beter dan veel experts
kunnen waarmaken.
menstelling van de gesimuleerde beleggingspor-
hadden voorspeld. Maar voor de komende jaren
tefeuille wordt op uw eigen persoonlijke situatie
zijn de deskundigen minder eensgezind.
en wens aangepast.
»
Masterclass Beleggen 2011
3
De belegger
Persoonlijke begeleiding
van onze nevendoelstellingen is dat u als beleg-
Tijdens de masterclass gaat u zelf aan de slag in
Tijdens deze maanden wordt u ‘online’ bijge-
gers onder elkaar, exclusief, discreet en in alle
de tweede simulatie; wederom in de wetenschap
staan door experts met vele jaren ervaring in de
beslotenheid met elkaar van gedachten kunt wis-
dat u fouten mag maken die ‘in het echt’ fataal
beleggingswereld. Doordat u elke week moet
selen over uw praktijkervaringen. Een persoon-
kunnen zijn. U maakt eerst een beleggingsplan op
handelen – dat is verplicht – en een logboek moet
lijke intake maakt deel uit van het programma.
grond van uw doelstellingen, stelt zelf een porte-
bijhouden, ontstaat er een duidelijk patroon en
feuille samen, geeft aan welke risico’s u (niet) wilt
worden uw beleggingsbeslissingen getoetst aan
Wat komt zoal aan bod1
lopen, handelt en voert orders uit. Op die manier
uw doelstellingen. Minimaal eens per week krijgt
In vogelvlucht en het niveau en de wensen van de
ervaart u als deelnemer direct de resultaten van
u ‘online feed back’ op uw doelstellingen, stra-
deelnemers indachtig gaan we in op de werking,
uw handelingen. Dat alles wordt individueel
tegie, marktvisie en samengestelde portefeuille.
producten en participanten in de financiële mark-
geëvalueerd.
U doorloopt dus gedurende de Masterclass drie
ten. U maakt kennis met een aantal economische
verschillende soorten simulaties.
scenario’s en visies op de economie die vervolgens weer als input kunnen dienen voor de simulatie.
Ken uzelf Voorafgaand aan het programma krijgt u een
Aan bod komen onderwerpen als:
zelftoets toegezonden. Daarmee stelt u onder
• fi nanciële markten ‘begrijpen’ (geldstromen,
andere uw beleggingsvisie, beleggingsstrategie, doelstellingen en risicohouding vast. Dit vergroot uw bewustwording en maakt het mogelijk optimaal maatwerk te leveren en stelt ons in staat een beeld van uw beleggingsgedrag te krijgen.
producten, spelers en risico’s); • overzicht van de belangrijkste beleggingscategorieën en -producten; • r endement en risico tussen verschillende beleggingscategorieën;
Zie voor een korte impressie
Daarnaast speelt die zelftoetsing een belangrijke
• b elang en nadelen van de ‘asset mix’;
www.masterclassbeleggen.com
rol gedurende het programma als ijkpunt voor
• o ptimalisatie risico en rendement en correlatie
uw beslissingen.
beleggingscategorieën; • n ut en noodzaak van portefeuillebeheer, inclu-
In de derde simulatie beheert u virtueel geduren-
Veel beleggers hebben doorgaans onvoldoende
de de looptijd van het programma in een levens-
inzicht in hun eigen (bewuste) gedrag en hun ei-
• r esultaatmeting;
echte omgeving ‘online’ uw eigen portefeuille.
gen (subjectieve) perceptie van geld en beleggen.
• ‘behavioral finance’: overmoed, koudwater-
We gebruiken hiervoor de reële beurskoeren en
Zo zult u ervaren dat u tijdens de simulaties (vaak
vrees, ‘mental accounting’, ‘framing’ en ‘loss
reële markten. U maakt eerst een beleggingsplan
tot uw eigen verrassing) afwijkt van uw eigen,
op grond van uw doelstellingen, stelt uw ‘asset
nota bene bewust geformuleerde, doelstellingen,
mix’ samen en bepaalt welke risico’s u (niet) wilt
strategie, tradingstijl en gewenste risicoprofiel.
lopen.
aversion’; • i nvloed economische ontwikkelingen op de portefeuille. Relatie economie en sentiment; • f undamentele analyse en technische analyse.
In een veilige omgeving en stijlvolle ambiance
Voor de persoonlijke profilering, de samenstel-
brengen wij in de praktijk wat we doceren. Een
ling van uw portefeuille en ‘trading-simulatie’
1 Een uitvoerig programma per dag wordt u op aanvraag toegezonden. 4
sief herbalancering;
Masterclass Beleggen 2011
worden economische scenario’s geschetst en
Ken uw speelveld
toegelicht, actualiteiten besproken en de oor-
De habitat van de belegger is de markt, een
zaken en gevolgen van de recente kredietcrisis
abstract begrip met tal van concrete domeinen
geanalyseerd.
die elk op zich, al dan niet op elkaar betrokken, volop in ontwikkeling zijn. Tijdens de masterclass
Ken uw instrumenten
worden de structuur van markten en handels-
Geen vakman kan werken zonder goede instru-
partijen en nieuwe ontwikkelingen en veran-
menten. Dat geldt zeker ook voor beleggers.
deringen – wij noemen: internethandel, OTC en
Daarom gaan de docenten uitgebreid in op de
beursgenoteerde producten, de toekomst en de
karakteristieken, de werking en de prijsvorming
druk op marges en de beweging naar complexere
van:
structuren – uitvoerig doorgenomen. De invloed
• a andelen;
van de steeds verfijndere regulering, het belang
• o bligaties, met onder meer de behandeling van
van de kasstromen en de liquiditeit, de onder-
Collateralized Debt Obligations (CDO’s);
scheidene marktpartijen en hun invloed, verze-
• ( CDO’s) en Mortgage Backed Securities (MBS);
keraars, vermogensbeheerders, beleggings- en
• s waps: renteswaps en Credit Default Swaps
pensioenfondsen, banken (‘investment’, ‘retail’ en
(CDS); • b eleggingsfondsen en Exchange Traded Funds
‘private’), alsmede hedge funds & private equity komen uitgebreid aan bod.
(ETF’s) zoals Indextrackers; • h edge funds;
Ken uw kaarten
gebruikers ook grillig. Vandaar dat men met
• p rivate equity;
Nog altijd geldt het aandeel als de troefaas in
regulering greep wil krijgen op onbedoelde en
• o pties;
het spel. Vandaar dat wij uitgebreid stilstaan bij
ongewenste gevolgen.
• f utures;
dit eeuwenoude en beproefde beleggingsinstru-
• s tructured products.
ment en de daarvan afgeleide producten. Wat
Factoren die de optieprijs beïnvloeden zijn niet
kunnen ze en wat niet? Voor wie is wat het meest
altijd voldoende bekend. Hoe komt de prijs van
geschikt? Wat zijn de handelsstrategieën?
de onderliggende waarde tot stand? En hoe de
Ken uw mede- en tegenspelers Op geen enkele markt opereert men alleen. Som-
uitoefenprijs? Hoe bepalen we de looptijd, de
mige partijen werken (soms) met u samen, andere
Ook gaan wij dieper in op de werking van obliga-
volatiliteit, de rente en de hoogte van de dividen-
(soms) weer niet. Welke rol spelen ‘hedge funds’
tiemarkten: hoe wordt er gehandeld? Hoe worden
den? Het ‘klassieke’ prijsvormingsmodel voor
en zijn ze interessant voor u? Wat houdt private
de diverse producten gebruikt? Nieuwe ontwikke-
opties van Black&Scholes wordt nog altijd toege-
equity in? Wat zijn de risico’s en rendementen
lingen en veranderingen op de obligatiemarkt
past. Wat zijn de beperkingen van dit model? Wat
ervan? Aan welke selectiecriteria moet een solide
komen aan bod. De handel in derivaten heeft de
is het belang van volatiliteit voor de prijsvorming
fondsmanager voldoen? De markt verslaan:
afgelopen jaren een onstuimige ontwikkeling
van opties? Welke statistische methoden zijn er
mythevorming, fabeltjes en harde feiten. Welke
doorgemaakt. Als ware volbloedpaarden gewild
om volatiliteit en correlatie te schatten en te voor-
belangrijke prestatiefactoren zijn te onderken-
en geprezen om hun prestaties, maar vanwege
spellen? Hoe kunnen modellen voor u werken?
nen?
hun temperament in handen van onervaren
Wat is stochastische volatiliteit?
Masterclass Beleggen 2011
» 5
Tel uit uw winst
Risicomodellen worden besproken en ge-
door spreiding over ‘asset-categorieën’, door
Hoe kunnen betrouwbare berekeningen worden
ëvalueerd. Wat is ‘value at risk’ (VAR)? Welke
spreiding in de tijd of door gebruik van finan-
gemaakt van rendementen? Hoe werkt een ‘yield
rendementen zijn mogelijk in een internationale
curve’ en hoe wordt een gedegen rente-risicoana-
omgeving? Is valuta-hedging een goed instru-
lyse uitgevoerd? Een overzicht van obligatiepro-
ment om valutarisico’s af te dekken? Hoe komt
ducten en hun toepassing laat zien wat de (on)
een afgewogen strategische ‘asset-allocatie’ tot
mogelijkheden zijn. Aandacht wordt geschonken
stand? Welke optiestrategieën zijn er en hoe wer-
aan de rol van Rating Agencies. Ook worden be-
ken de basisstrategieën: ‘long & short call’ / ‘long
grippen als hoofdsom, couponrente, looptijd en
& short put’, ‘bull- en bear strategies’ en wat zijn
ingebedde opties in hun context geplaatst.
marktneutrale strategieën? Wat zijn de risico’s en rendementen van commodities en ‘commodity
Ken uw strategie
futures’?
Geen succes komt zomaar uit de lucht vallen.
Een voorspelling
bepalen de instrumentkeuze; en de instrumenten
De verwachting is dat u na het volgen van de
bepalen de keuze welke strategie geschikt is voor
vierdaagse masterclass beleggen:
een bepaalde doelstelling. En dus bieden wij een
• w eet en ervaart hoe de internationale
gorieën en methodieken. Wat zijn alternatieve beleggingen? Welke beleggingsfilosofie past bij welke strategie? Verschillende beleggingsstijlen en hun rendement worden geanalyseerd.
financiële markten en producten werken; • w eet en ervaart wat de essentie van beleggen is en wat de actuele trends zijn; • w eet wat uw doelstellingen zijn en die kunt vertalen in een persoonlijk beleggingsbeleid; • w eet en ervaart welke beleggingsvisie, -strate-
Ken uw risico’s Hoewel iedere belegger weet dat zonder risico’s
gie, -doelen en acties daarbij horen; • w eet en ervaart wat de belangrijkste beleg-
geen rendement te behalen is, weet iedere verant-
gingscategorieën zijn, wat de karakteristieken
woordelijke belegger dat verantwoord beleggen
zijn, hoe de prijsvorming tot stand komt en wat
niet zonder risicobeheersing kan. Daarom wordt het onderwerp risicomanagement in al zijn
de bijbehorende risico’s zijn; • e en afgewogen visie hebt op de verschillende
veelzijdigheid behandeld. Het beleggingsplan
beleggingscategorieën, weet welke correlaties
kan immers niet zonder een risicoparagraaf. Ren-
er bestaan en die kunt toepassen op uw eigen
dements- en risicomaatstaven behoren naadloos op elkaar betrokken te zijn. Niet alleen strategische, maar ook operationele risico’s met al hun implicaties komen aan de orde.
6
Masterclass Beleggen 2011
uw eigen situatie; • b egrijpt en ervaart hoe (actieve en passieve) portefeuillestrategieën werken in uw eigen situatie; • w eet en ervaart welke relatie er bestaat tussen risico’s en rendement; • ‘benchmarks’ en rendementsdoelstellingen kunt formuleren; • k ennis hebt van de diverse indicatoren, techni-
Altijd is er een plan aan voorafgegaan. Strategieën
overzicht van de belangrijkste beleggingscate-
ciële instrumenten (opties, swaps, etc.); • o ptiestrategieën begrijpt en kunt toepassen op
situatie of portefeuille; • w eet en ervaart hoe portfoliomanagement werkt en welke portefeuillestrategieën er zijn; • w eet en ervaart hoe u risico’s kunt beheersen
sche analyses en waarderingsmodellen; • k oerspatronen op waarde kunt schatten en fondsbeheerders kunt selecteren; • e rvaart wat uw eigen ‘trading-stijl’ is en weet (en ervaart) wat uw eigen risicoprofiel is; • w eet en ervaart dat uw eigen gedrag een wezenlijke factor in het geheel is (‘behavioural finance’) en vooral bewust bent van uw eigen kracht en zwaktes (hoe vaak die ook worden miskend). • e en ingevoerde gesprekspartner bent van uw beleggingsadviseur.
Looptijd programma De masterclass Beleggen bestaat uit vier dagen, van telkens twee dagdelen en wordt verzorgd op het landgoed van Universiteit Nyenrode te Breukelen. Elk dagdeel bevat een module van circa
masterclass beleggen 3 voorjaar 2011 Dag 1 5 april 2011
drie uur, onderbroken door een pauze. Deelne-
Dag 2 16 mei 2011
mers volgen ’s middags en ’s avonds de modules
Dag 3 8 juni 2011
van 14.30 uur tot 21.30 uur. Een diner – Nyenrode
Dag 4 28 juni 2011
heeft hier een naam te verliezen – onderbreekt op ontspannende wijze het intensieve programma.
Investering Vier dagen toptraining tijdens deze masterclass worden u aangeboden voor € 3.500 (zonder BTW) per persoon. Hierin zijn alle kosten begrepen.
Docenten • p rof. dr. Jaap Koelewijn: beleggen en irrationeel gedrag (‘behavioral finance’); • S imon Meijlink: theorie, praktijk, simulatie beleggen en begeleiding deelnemers; • B en Steinebach: beleggen in onzekere tijden/ economische ontwikkelingen.
aanmelding en inlichtingen Als uw interesse gewekt is, nodigen wij u van harte uit om u in te schrijven. Voor inlichtingen, opmerkingen, reacties en/of vragen kunt u te allen tijde contact met ons opnemen. Wij hopen u binnenkort te mogen verwelkomen. mr. Roy Kramer RA (programmadirecteur) m 06 47 908 286 e
[email protected]
Ellen J.C. Stevers (programmamanagement) Straatweg 25 3621 BG Breukelen t 0346 291 497 e
[email protected]
Voor informatie en inschrijven: www.abnamro.nl/nyenrode
Masterclass Beleggen 2011
7
Nyenrode Business Universiteit Straatweg 25 Postbus 130, 3620 AC BREUKELEN t 0346 291 497 e
[email protected] www.nyenrode.nl
