MASTERCLASS ENERGIE MANAGEMENT Verneem op deze unieke masterclass hoe u de kost van energie terug controleerbaar krijgt & houdt, en dit zowel door energiebesparingen als door investeringen in eigen energieproductie.
DAG 1 – OPSTELLEN VAN UW ENERGIE MANAGEMENT BUSINESS PLAN: Investeren in energie-besparingen versus investeren in eigen productie. DAG 2 – HET REALISEREN VAN UW ENERGIE MANAGEMENT PLAN: Unieke opsplitsing tussen energie-management in gebouwenbeheer en energie-management in industrie. DAG 3 – UITBESTEDEN EN FINANCIEREN VAN UW ENERGIE-PROJECTEN
Gent Meeting Center (Holiday Inn UZ) - Gent
IFBD Institute for Business Development
Uw hoofddocent: Charles-Henri Bourgeois Principal ORCHARD CONSULTING
WAAROM DEZE UNIEKE MASTERCLASS? De kost van energie is een niet te onderschatten én niet te vermijden factor. De druk van deze onzekerheid (zowel naar prijs als naar toevoer) neemt steeds toe. Toch bieden zich vandaag opportuniteiten aan die deze kost drastisch kunnen reduceren. Hiertoe hebt u echter kennis en nieuwe inzichten nodig die het u mogelijk maken energiebesparingsprojecten op te starten, zelf te voorzien in uw eigen energiebehoefte of nieuwe partners op een juridisch correcte én operationeel veilige manier te contracteren. Deze masterclass leert u zowel de juridische, operationele als financiële uitdagingen van een professioneel Energie Business Plan. Het IfBD maakt een zeer duidelijk onderscheid tussen industrie en gebouwenbeheer, zowel naar technologie als naar concrete invulling van uw Business Plan. Tot slot leert u ook hoe u uw project op een verantwoorde wijze kan outsourcen en financieren. OPBOUW VAN DEZE MASTERCLASS
De eerste dag van deze masterclass start met het concrete kader. Moet u investeren of is besparen hier voldoende? Is elke investering steeds een besparing? Wat is de impact van hernieuwbare energie binnen uw energie business plan? Hoe maakt u energie? Wanneer is eigen energie een verantwoorde en te verantwoorden beslissing? Hoe stelt u een energieboekhouding op als basis voor uw energiestrategie. Aan de hand van concrete voorbeelden leert u de impact van uw strategische keuze inzake energie. Tijdens de tweede dag maken wij het onderscheid tussen industriële verbruikers en gebouwenbeheer. In afzonderlijke groepen leert u welke technologie, welke concrete rekentools, welke energiekeuzes, welke interne optimalisatieprojecten,… stuk voor stuk kunnen bijdragen tot het beheersbaar maken van uw energiefactuur. De derde dag staat stil bij de kost en de financiering van uw energie investeringen. Welke contracten zijn interessant? Welke initiatieven nemen de banken? Wat met “third party financing”? Wanneer kunt u uw energie project uitbesteden? Hoe pakt u dit alles concreet aan? Deze Masterclass is als volgt opgebouwd: DAG 1: Opstellen van uw Energie Management Business Plan. DAG 2: Het realiseren van uw Energie Management Plan: Energie Management in Gebouwenbeheer Energie Management in Industrie DAG 3: Uitbesteden en Financieren van uw Energie Projecten. STEL UW EIGEN ENERGIE-MENU SAMEN
Hoewel de dagmodules op elkaar volgen en deze masterclass als één geheel wordt voorgesteld, kunt u de losse dagmodules ook afzonderlijk boeken. De tweede dag wordt bovendien ook nog uitgesplitst in energiemanagement in gebouwenbeheer enerzijds, of in industrie anderzijds. Afhankelijk van uw specifieke noden, uw specifieke verantwoordelijkheid, de fase van het energieproject, de omvang van uw energiebehoefte, … stelt u uw energie-menu samen. Op deze wijze garanderen wij u een direct bruikbare én transparante masterclass.
Masterclass Energie Management DAG 1
OPSTELLEN VAN UW ENERGIE BUSINESS PLAN
DAG 2
ENERGIE MANAGEMENT IN GEBOUWENBEHEER ENERGIE MANAGEMENT IN DE INDUSTRIE
DAG 3
UITBESTEDING & FINANCIERING VAN UW ENERGIE MANAGEMENT PROJECTEN
HET DOCENTENTEAM
Charles-Henri Bourgois studeerde in 1991 aan de KU Leuven af als Burgerlijk Elektrotechnisch-Werktuigkundig Ingenieur, optie elektrische energietechnieken. Twee jaar werkte hij als wetenschappelijk medewerker aan de KU Leuven. De volgende 5 jaar oefende hij diverse engineering en management functies uit bij Belgacom. Vanaf 1998 was hij werkzaam als Senior Consultant Utilities and Telecom bij PWC Belgium. Uiteindelijk keerde hij in 2001 terug naar zijn oorspronkelijke passie en richtte hij samen met een mede-vennoot een eigen bedrijf op, actief in adviesverlening in de domeinen van rationeel energiegebruik, energiezorg en -monitoring. Vandaag is Charles-Henri binnen Orchard Consulting verantwoordelijk voor de studie en de realisatie van strategische energieprojecten. Hier begeleidt hij investeringen zowel in energiebesparingen als investeringen in eigen productie. Hiernaast adviseert hij binnen het Fedesco Knowledge Center overheidsorganisaties bij het realiseren en financieren van energie-efficiëntieprojecten. Tot slot is hij Vennoot binnen Factor4, een organisatie gericht op energiebesparingprojecten in gebouwen en industriële omgevingen.
Lieven Vanstraelen werkte na zijn studies Burgerlijk Elektrotechnisch-Werktuigkundig Ingenieur aan de K.U.Leuven (1991) bij Belgacom gedurende bijna 4 jaar mee aan – onder andere - de uitbouw van een nieuw nationaal transmissienetwork. In 1996 stond hij mee aan de wieg van Hermes Europe Railtel, het latere GTS, de eerste private pan-Europese telecommunicatiecarrier en hield er verschillende managementposities in customer network design, business development en marketing. In 2000 vertrok Lieven Vanstraelen naar Frankrijk en was er tot 2003 Directeur Marketing van Internet Content-technologiebedrijf ActiVia Networks. In 2003 maakte hij de overstap naar de energie-efficiëntiesector, als Managing Director Frankrijk en Chief Marketing Officer van de Energy Services Company REUS nv. In 2003 was hij mede-oprichter en bestuurslid van “eden” het franco-europese ondernemingsplatform in de energiesector, gebaseerd in Sophia Antipolis.Na zijn terugkeer naar België bleef hij “eden” vertegenwoordigen in ons land tot zijn aanstelling als Algemeen Directeur bij Fedesco in december 2006. Sinds 2006 is Lieven Vanstraelen tevens mede-oprichter en bestuurslid van EMAB, the Energy Managers Association of Belgium. Bart Adams, Head of Section Energy Efficiency & Energy Management is binnen DNV als Principal Consultant verantwoordelijk voor alle Energy Efficiency Services binnen de organisatie. Eveneens het ontwikkelen en implementeren van Energy Efficiency Services in China, India, US en Europa behoren tot zijn taken. Na zijn carrière, begonnen als Project Ingenieur, heeft hij jaren toegepast onderzoek verricht naar afvalverwerking. De stap naar projecten omtrent hernieuwbare energie was dan ook vrij logisch. Zijn uitgebreide – industriële kennis – maken van hem een geschikte docent voor deze masterclass.
Johan Coolen is vandaag partner bij Factor4. Hierbinnen is hij verantwoordelijk voor de realisatie van projecten met betrekking tot energiebesparingen, energy management en sustainable building. Hij kan terugblikken op meer dan 20 jaar ervaring advies in energie management.
Guido Lamens is Licentiaat Toegepaste Economische Wetenschappen aan de Katholieke Universiteit Leuven (1981), richting kwantitatieve wetenschappen en bedrijfsinformatica. Hij begon zijn loopbaan als consultant voor S.G.S. en werkte nadien voor DOW Chemical, E.F.S. en Pauwels Trafo. Vanuit deze laatste ervaring kreeg hij dagelijks te maken met de steeds verder evoluerende vrijmaking van de energiemarkten binnen een Europese context. In 2003 richtte hij het bedrijf M.A.V. op, waar hij zich als Algemeen Directeur hoofdzakelijk bezighoudt met het optimaliseren van energiekosten en het begeleiden van bedrijven naar R.E.G. toepassingen.
PROGRAMMA DAG 1: HET ENERGIE MANAGEMENT BUSINESS PLAN Uw energiefactuur blijft een noodzakelijk kwaad. Maar de liberalisering van de markt enerzijds, de hernieuwbare energie en eigen productiemogelijkheden gekoppeld aan noodzakelijke energiebeheerssystemen anderzijds, kunnen zorgen dat uw energiekost toch controleerbaar blijft. De stijgende energieprijzen – zeker nu dit voorjaar 2011 – dwingen u vandaag meer dan ooit tot investeringen: investeringen in energiebesparing en investeringen in eigen productie. Deze eerste dag staat vooral stil bij het in kaart brengen van de essentiële bouwstenen van een beheersbaar energie management proces.
Programma: Investeren in energiebesparing versus investeren in eigen productie: o Algemene economische beschouwingen. o Strategische, operationele of financiële keuze. Subsidies en stimulerende regelgevingen: o Stand van zaken anno 2011-2015. o Impact op uw economische en technologische keuzes. Impact op de klimaatproblematiek. Het Energy Management Proces, alle stappen toegelicht (tips & tricks, valkuilen, voorbeelden): o Data gathering & monitoring. o Hoe draagvlak creëren bij alle stakeholders? o De energiebalans. o Benchmarking. o Samenstellen van de juiste mix van investeringen. o Ontwerp & realisatie. o Financiering. o Meting en verificatie. o Opvolging. Tools: datasources op Internet, rekentools. Evolutie energiemarkt, tarief- en contractoptimalisatie en impact op de economische aspecten van investeringen. Conclusies.
DAG 2: ENERGIE MANAGEMENT
Tijdens deze 2de dag kiest u ofwel voor de module 2A (Energie management in gebouwenbeheer) of voor module 2B (Energie management in industrie): MODULE 2A – ENERGIE MANAGEMENT IN GEBOUWENBEHEER
De tweede dag is integraal gewijd aan Energy Management in een facilitaire omgeving. Dit betreft typisch de utiliteitsbouw, in het bijzonder kantoren, supermarkten, warehouses, ziekenhuizen, scholen en andere types gebouwen waar het energieverbruik voornamelijk gesitueerd is in de klassieke toepassingen. Dit omhelst verwarming, luchtbehandeling, ruimtekoeling, verlichting, koeltechnieken, informatica en andere niet-proces gerelateerde technieken. Exploitatie van gebouwen: opmaken van een energie balans. Energie-besparing: o
Welke mogelijke besparingsmaatregelen kent u in gebouwenbeheer? Kleine operationele ingrepen. Investeringen: Technisch-economische uitdagingen. Uitgewerkte voorbeelden.
o
Bewustmakingscampagnes naar de vloer toe: Haalbaarheid. Impact. Concreet actieplan.
Energie-opwekking: maak uw eigen energie o
Eigen energieproductie in de gebouwde omgeving toegelicht: Zonne-energie. Wind-energie. (Bio)-WKK en biomassa. Voorbeelden uit gebouwenbeheer.
o
Mogelijkheden: Technisch-economische uitdagingen. Uitgewerkte voorbeelden.
o
Projectaanpak: Opstellen van een project plan. Noodzakelijke randvoorwaarden. Keuze van meest geschikte energiebron. Investeringsaanpak.
MODULE 2B – ENERGIE MANAGEMENT IN INDUSTRIE
Deze module staat stil bij Energy Management in industriële omgevingen. In bijzonder de gebouwen en vestigingen waar het energieverbruik voornamelijk bepaald wordt door industriële processen, zowel binnen de procesindustrie, assemblage industrie, food & non food, utility, farma, chemie, extrusie,… Er wordt ingegaan op de specifieke Energy Management aspecten in de industriële omgeving. Daarbij wordt het standaard Energy Management traject vertaald naar een toepassing ervan in de industrie. Aan de hand van uitgewerkte case studies zullen zowel eigen energieopwekking als gezamenlijke energieopwekking-projecten op bedrijventerreinen besproken worden.
Exploitatie van industriële sites: opmaken van een energie balans. Energiebesparing: o Welke mogelijke besparingsmaatregelen kent u in de industrie: Kleine operationele ingrepen. Investeringen: Technisch-economische uitdagingen. Uitgewerkte voorbeelden. o Bewustmakingscampagnes naar de vloer & toeleveranciers toe: Haalbaarheid. Impact. Concreet actieplan. Energie-opwekking: maak uw eigen energie. o
o o
o
Eigen energieproductie in de industriële omgeving toegelicht: Zonne-energie. Windenergie. (Bio)-WKK en biomassa. Voorbeelden uit de industrie. Haalbaarheid van gezamenlijke energieopwekking-projecten op bedrijventerreinen. Mogelijkheden: Technisch-economische uitdagingen. Uitgewerkte voorbeelden. Projectaanpak: Opstellen van een project plan. Noodzakelijke randvoorwaarden. Keuze van meest geschikte energiebron.
DAG 3: UITBESTEDING & FINANCIERING VAN UW ENERGIE MANAGEMENT PROJECTEN
Tijdens deze derde dagmodule leert u de vele mogelijkheden kennen die de markt biedt qua externe begeleiding en financiering van uw Energie management projecten. Het realiseren van deze Energie management projecten, gaat steeds gepaard met vrij intensieve investeringsprogramma’s. Of u nu kiest voor energiebesparing programma’s of voor energieopwekking programma’s, u heeft er alle belang bij het kostenplaatje nauwgezet op te volgen. Outsourcing en begeleiding van uw energie management project. De ESCO-markt (Energy Services Companies): o o o
o o
o
o
Aanbieders van energie-oplossingen (bankwereld, facility management, technische productleveranciers, energieleveranciers,...). Waarom werken met ESCO’s? Welke diensten bieden zij aan: Ontwikkelen, uitwerken en invullen van de financiering van energy efficiency projecten. Installeren en onderhouden van de betrokken installaties. Meten en monitoren van de effectieve besparingen en producties. Beheersen van het risico en garanderen van de energie besparingen. Voorbeelden van projecten (energiebesparingsprojecten, energie infrastructuur outsourcing, power generation en energie voorziening,…) Welke vorm van samenwerking (contractuele schema’s) is voor wie relevant? Sterktes en zwaktes van elk schema. Risico analyse van elk schema. Kosten & baten van elke schema. Voorbeelden van samenwerking: Energy Supply Contracting (ESC). Energy Performance Contracting (EPC). Third Party Financing (TPF). Shared Profits Contracts. No Cure No Pay formules. Integrated Energy Contracting (IEC),… … Hoe zijn de verschillende partijen vandaag op de markt actief?
Impact op de pricing van de energie-markt. Vertaling van het Energie management traject naar de eigen organisatie.
VERLOOP VAN DE CURSUSDAGEN 08.30 09.00 12.30 17.00
Ontvangst , registratie & koffie. Start van de cursusdag (met voorstelling van de docent). Lunch. Einde van de cursusdag.
Zowel in de voor- als namiddag wordt een korte (koffie-)pauze gehouden.
INSCHRIJVINGSFORMULIER INSCHRIJVINGSFORMULIER CursusMasterclass (Kxxx) : Business Case Calculation – investeringsanalsye & -selectie – 28 september 2011 Cursus: Energie Management
……………………………………………………………………………… STRAAT – NR./BUS : ………………… ……………………………………………………………………………… ………………… POSTNR. – GEMEENTE : ……………………………………………………………………………… ALG. TEL.-nr. : ………………… ………………………………… FAX-nr.: ……………………………… ……………………………… ACTIVITEIT – SECTOR : ………………………………… ………………………………… Aantal werknemers: …………………… ……………………………… …………………………… ………………………………… …………………… DEELNEMERS … …………………………… …………………… …………………… DHR. / MEVR. : ……………………………………………………………………………… …………… FUNCTIE : ………………… ……………………………………………………………………………… EMAIL : ………………… ……………………………………………………………………………… ………………… Ik wens deel te nemen aan volgende dagmodules: FIRMA
:
Dag 1 - Het Energie Management Business Plan ……………………..………… datum: Dag 2 - Energie Management … … in gebouwenbeheer ………………………………………………...…… … in industrie …………………………………………………………………... datum: Dag 3 - Uitbesteden & financieren van uw energie projecten …………….. datum:
FACTURATIEGEGEVENS (indien anders dan bedrijfsinformatie) FIRMA
……………………………………………………………………………… : ………………… ……………………………………………………………………………… : ………………… ……………………………………………………………………………… : ………………… ……………………………………………………………………………… ………………… :
STRAAT – NR./BUS POSTNR. – GEMEENTE BTW-nummer
Dit document ingevuld faxen op het nr. 050/31.04.21 of mailen naar
[email protected] Waarvoor onze dank !
PRAKTISCHE INFORMATIE Datum & plaats van de cursus : “Masterclass Energie Management” ▪ Datum :
Zie hiertoe onze website www.ifbd.be. Uiteraard kan u ons ook steeds telefonisch contacteren op het nr. 050/38.30.30 of via email op
[email protected].
▪ Locatie :
Gent Meeting Center (Holiday Inn UZ Gent), Akkerhage 2, 9000 Gent. Dit hotel ligt net naast de E17 (Antwerpen – Gent – Kortrijk), afrit 9 UZ Gent. Het hotel beschikt over een ruime gratis parking.
Deelnamekosten : De deelnameprijs aan dit 3-daagse programma bedraagt 1.699 Euro excl. 21 % BTW. U kan echter ook opteren om 1 of 2 dagen te volgen. Voor 1 dag betaalt u 699 € excl. BTW, voor 2 dagen 1.199 € excl. BTW. Dit bedrag is inclusief koude/warme dranken en een uitgebreide lunch. U ontvangt bovendien een documentatiemap die u als naslagwerk kunt raadplegen. Los van de eventuele subsidiëring van de Vlaamse Overheid (zie verder) geeft het IFBD per extra deelnemend collega 5 % extra korting op het totaalbedrag met een maximale korting van 20 % (= 5 deelnemers of meer). De Vlaamse Overheid investeert in opleiding : 50% korting ! Het IFBD is erkend als gecertificeerd opleidingsinstituut. Dit maakt dat u onze trainingen gedeeltelijk kunt betalen met de subsidies toegekend door de Vlaamse Overheid via het systeem van de “KMO-portefeuille”. Indien uw bedrijf voldoet aan de vooropgestelde criteria kan u tot 50% besparen op de opleidingskost. Meer informatie omtrent het systeem kan u vinden op de website van de Vlaamse Overheid: www.kmo-portefeuille.be.
