Persbericht Amsterdam, 14 oktober 2014
NVB presenteert definitief pakket ‘Toekomstgericht bankieren’ na brede consultatie in de samenleving Het bestuur van de Nederlandse Vereniging van Banken presenteert vandaag een pakket ‘Toekomstgericht bankieren’. Hierin geven de gezamenlijke banken aan hoe zij dienstbaar en duurzaam willen bankieren. Het pakket bestaat uit drie onderdelen. Ten eerste een maatschappelijk statuut (waarin de rol van banken in de samenleving en de gedeelde waarden van de sector worden beschreven). Ten tweede een nieuwe Code Banken (die goed bestuur binnen iedere bank borgt en waarin principes voor integere en beheerste bedrijfsvoering en principes over goed risicobeleid en de inrichting van de Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen zijn vastgelegd). En tot slot gedragsregels voor individuele medewerkers (waar zij voor staan en waarop zij aanspreekbaar zijn). De gedragsregels vloeien voort uit de bankierseed of – belofte die voor alle medewerkers van banken wordt ingevoerd, gekoppeld aan tuchtrecht. Met deze drie onderdelen wil de sector werken aan herstel van vertrouwen dat de samenleving in banken stelt. Ruim 2200 personen en organisaties hebben in de afgelopen maanden suggesties voor verbeteringen gedaan. Op basis van die suggesties zijn de concept stukken op een aantal punten gewijzigd. Belangrijke toevoegingen hierin zijn meer aandacht voor duurzaamheid en de nadrukkelijke uitnodiging aan medewerkers van banken om eventuele misstanden aan de kaak te stellen. In de stukken is nog duidelijker gemaakt dat het klantbelang steeds centraal staat en dat een divers personeelsbestand bijdraagt aan de kwaliteit van de dienstverlening. Waar nodig zullen banken meer inzicht bieden in hoe bijvoorbeeld tarieven zijn opgebouwd. Tegelijkertijd met het definitief vaststellen van het pakket ‘Toekomstgericht bankieren’ wordt een nieuwe onafhankelijke Monitoring Commissie Code Banken geïnstalleerd onder leiding van Inge Brakman. 2200 reacties
(tmp9b42)
De NVB heeft een document opgesteld waarin alle reacties uit de samenleving worden behandeld. In enkele gevallen hebben de reacties geleid tot aanpassing van de concept stukken. Ook suggesties die niet direct tot verandering van de stukken leiden, zijn in het document van een verantwoording voorzien.
Nederlandse Vereniging van Banken De Nederlandse Vereniging van Banken werkt aan een dienstbare, stabiele en competitieve bankensector in dialoog met haar stakeholders. Zij behartigt de gemeenschappelijke belangen van de banksector, streeft naar effectieve marktwerking en houdt rekening met de belangen van haar gesprekspartners.
De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) is verheugd met de reacties – waarvan 200 via de website van de NVB en 2000 via de website verteljebankdewaarheid.nl - op het concept pakket ‘Toekomstgericht bankieren. Zowel organisaties als individuen, waaronder consumenten, (ex-)bankmedewerkers en wetenschappers, hebben gereageerd op de internetconsultatie. De reacties zijn over het algemeen serieus en constructief en daarom zeer bruikbaar. Naast waardering voor het initiatief wordt in de reacties een lange reeks suggesties gedaan voor verbetering van de inspanningen van de sector. De suggesties hebben betrekking op de stukken die ter consultatie zijn voorgelegd maar ook op andere zaken met betrekking tot banken, zoals de hoogte van de rente.
---------------Einde persbericht - -----------
Samenvatting verwerking consultatiereacties De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) is verheugd met de (2200) reacties op het pakket ‘Toekomstgericht bankieren’, bestaande uit het maatschappelijk statuut, de vernieuwde Code Banken en gedragsregels die samenhangen met de bankierseed die alle medewerkers van banken gaan afleggen. Zowel organisaties als individuen, waaronder consumenten, (ex-)bankmedewerkers en academici, hebben gereageerd op de internetconsultatie. De reacties zijn over het algemeen serieus en constructief en derhalve zeer bruikbaar. Enerzijds spreekt er waardering uit voor het initiatief, anderzijds wordt een lange reeks suggesties gedaan voor verbetering van de inspanningen van de sector. De suggesties hebben betrekking op de stukken die ter consultatie zijn voorgelegd maar ook op andere zaken met betrekking tot banken, zoals de hoogte van de rente. De NVB heeft een document opgesteld waarin alle reacties worden behandeld. In enkele gevallen leidt dit tot aanpassing van de stukken. Belangrijke toevoegingen hierin zijn de aandacht voor duurzaamheid en de nadrukkelijke uitnodiging aan medewerkers van banken om eventuele misstanden aan de kaak te stellen. Banken willen naar vermogen bijdragen aan oplossingen voor maatschappelijke problemen. Het streven is dat bankmedewerkers elkaar aanspreken op de naleving van gedragsregels. In de stukken zal nog duidelijker worden gemaakt dat het klantbelang steeds centraal staat en dat een divers personeelsbestand bijdraagt aan de kwaliteit van de dienstverlening. Waar nodig zullen banken meer inzicht bieden in hoe bijvoorbeeld tarieven zijn opgebouwd. Ook suggesties die niet direct tot verandering van de concept stukken leiden, zijn in het document van een verantwoording voorzien. De NVB is zich ervan bewust dat – hoewel ook in de ogen van het publiek er positieve veranderingen zijn doorgevoerd bij banken, verdere verbetering nodig is.
(tmp9b42)
Tenslotte zijn gesprekken gevoerd met belangrijke stakeholders zoals het ministerie van Financiën, de toezichthouders en een aantal niet-gouvernementele organisaties, om hun feedback te vernemen. Nederlandse Vereniging van Banken De Nederlandse Vereniging van Banken werkt aan een dienstbare, stabiele en competitieve bankensector in dialoog met haar stakeholders. Zij behartigt de gemeenschappelijke belangen van de banksector, streeft naar effectieve marktwerking en houdt rekening met de belangen van haar gesprekspartners.
Publieksonderzoek TNS NIPO Publieksonderzoek dat TNS NIPO in opdracht van de NVB heeft verricht onderschrijft bovenstaand beeld. Nederlanders zijn redelijk positief over de banken in Nederland als het gaat om betrouwbaarheid, duidelijkheid, service en stabiliteit. Over het algemeen vertrouwt men de eigen bank maar heerst wantrouwen jegens de sector. Wat er nog verbeterd kan worden, zit onder meer in beloningsbeleid, klantgerichter werken en transparanter werken. Er wordt meer waarde gehecht aan de impact van tuchtrecht dan aan een bankierseed. De NVB steunt de gedachte dat de eed en de gedragsregels niet vrijblijvend mogen zijn. Financiële crisis De financiële crisis begon zes jaar geleden. Nog altijd merken de gezamenlijke banken het wantrouwen jegens banken dat daardoor is ontstaan. Ook al lijkt de situatie soms weer enigszins genormaliseerd, we zijn er nog lang niet. Goed naar elkaar luisteren en aanspreekbaar zijn, dat is belangrijk. Zeggen hoe wij ons willen gedragen en dat ook doen. Want uiteindelijk gaat het erom hoe mensen banken ervaren. De NVB blijft de komende tijd in gesprek met de partijen die zich betrokken voelen bij dit project. De dialooggesprekken met belangrijke stakeholders worden voortgezet, bij voorkeur in openbare bijeenkomsten. De gezamenlijke banken willen zo komen tot een permanente dialoog en ruimte bieden voor ‘gezonde tegenspraak’; beide zaken waar het publiek belang aan hecht. Banken organiseren in toenemende mate bijeenkomsten voor hun klanten. De NVB zal de aangesloten leden actief ondersteunen bij de implementatie van de onderdelen van het pakket ‘Toekomstgericht bankieren’. Een van de doelen is de eed zoveel mogelijk te laten leven onder bankiers, waar in de consultatie om is gevraagd. Opnieuw zal een onafhankelijke monitoring commissie toezien op de naleving van de Code Banken en het Maatschappelijk Statuut. Bovendien komt er een onafhankelijke instantie voor tuchtrecht.
(tmp9b42)
Banken hebben geleerd van de kredietcrisis en hun aandeel daarin. Individueel en gezamenlijk werken zij aan versterking en vernieuwing van de sector. Door ‘harde’ maatregelen, zoals versterking van kapitaalbuffers en versobering van het beloningsbeleid. En door ‘zachte’ maatregelen, namelijk aanpassing van cultuur en gedrag. In dialoog met de belangrijkste stakeholders – consumenten, bedrijven, overheden en toezichthouders – zijn codes en gedragsregels opgesteld voor bestuurders en medewerkers van banken. Via een eed en tuchtrecht worden deze afdwingbaar gemaakt. Zodat klanten van banken ervaren dat banken hen voorzien van producten en adviezen waar zij behoefte aan hebben en die in hun belang zijn.
Nederlandse Vereniging van Banken De Nederlandse Vereniging van Banken werkt aan een dienstbare, stabiele en competitieve bankensector in dialoog met haar stakeholders. Zij behartigt de gemeenschappelijke belangen van de banksector, streeft naar effectieve marktwerking en houdt rekening met de belangen van haar gesprekspartners.
Concrete verwerking consultatiereacties in het pakket De ontvangen reacties kunnen grofweg verdeeld worden in tekstuele verbetersuggesties, meer algemene suggesties die betrekking hebben op verschillende delen van het document en algemene suggesties die buiten de scope van het document vallen. De belangrijkste concrete verbetersuggesties die zijn overgenomen betreffen: • • •
• • • •
Concrete uitleg over de rol, betekenis en onderlinge samenhang van de drie delen waaruit het pakket bestaat. Explicitering van de verantwoordelijkheid die banken nemen bij het oplossen van maatschappelijke problemen. Borging van duurzaamheid in het algemeen als standaard thema in de strategie van banken. Concreet is opgenomen dat zowel de RvB als de RvC verantwoordelijk worden gemaakt voor het uitdragen en handhaven van standaarden m.b.t. duurzaamheid (in aanvulling op integriteit, moraliteit en leiderschap). Bovendien is ten aanzien van beloningsbeleid overgenomen dat dit niet enkel zorgvuldig, maar ook duurzaam moet zijn. Uitleg waarom –en op welke wijze het pakket binnen Nederland van toepassing is. Explicitering van de transparantie die banken bieden over de producten en diensten die zij aanbieden. De verantwoordelijkheid van zowel de RvB als de RvC voor het functioneren van een robuuste IT infrastructuur is concreet gemaakt. De borging dat risicobeleid ook rekening houdt met niet-financiele risico’s en reputatierisico’s.
Verwerking consultatiereacties op hoofdlijnen Klantbelang centraal Herhaaldelijk wordt gevraagd hoe de klant centraal wordt gesteld zodat in de ‘verdere toekomst’ niet de aandeelhouder weer de boventoon gaat voeren. Om hieraan tegemoet te komen wordt het klantbelang in het maatschappelijk statuut, de code banken en de gedragsregels nadrukkelijk benoemd. Er wordt beschreven hoe de sector als geheel aanspreekbaar wil zijn op het klantbelang en in de code banken worden de verantwoordelijkheden expliciet benoemd. Door in de gedragsregels vast te leggen hoe de individuele medewerker om dient te gaan met het klantbelang wordt het ook op dat niveau geborgd. Maatschappelijke rol Er wordt opgeroepen om de bijdrage van banken aan de oplossing van maatschappelijke problemen zoals mensenrechten, energietransitie en vergrijzing te concretiseren. Wij zijn het hiermee eens. De NVB werkt aan oplossingen voor maatschappelijke problemen voor zover banken hier een bijdrage aan kunnen leveren zoals financiering van het MKB, financiering van (hypothecaire) restschulden en de uitwerking van het energieakkoord. Op het gebied van duurzaamheid zullen wij nog enkele specifieke uitdagingen oppakken, zoals de energietransitie, vergroening van de woningvoorraad en ontwikkeling van internationale richtlijnen en kaders. Dit in overleg met de relevante stakeholders.
(tmp9b42)
Systeemaanpassing Ten aanzien van de scheiding van retail banking en commercial banking geven we aan dat een rigide scheiding zou grote gevolgen voor de (toch al moeizame) financierbaarheid van de Nederlandse Vereniging van Banken De Nederlandse Vereniging van Banken werkt aan een dienstbare, stabiele en competitieve bankensector in dialoog met haar stakeholders. Zij behartigt de gemeenschappelijke belangen van de banksector, streeft naar effectieve marktwerking en houdt rekening met de belangen van haar gesprekspartners.
kredietvraag van consumenten en bedrijven hebben. Met alleen het aantrekken van binnenlandse deposito’s kan in onvoldoende mate voldaan worden aan de kredietvraag. We pleiten voor een andere benadering voor het verminderen van risico’s. In de eerste plaats door het verhogen van de kapitaaleisen en het verbeteren van de ‘kwaliteit’ van het eigen vermogen zoals geformuleerd door het Bazels Comité. Consultatiereacties die niet verwerkt zijn Beloningsbeleid Ten aanzien van de vragen en reacties over het beloning en bonussen geven we aan dat het pakket voldoende waarborgen bevat om tot een zorgvuldig, beheerst en duurzaam beloningsbeleid te komen. In het verlengde van de reacties over beloning en bonus voor bankmedewerkers, wordt ten aanzien van de vergoeding voor commissarissen gesuggereerd om de hoogte te koppelen aan de hoogte van vergoedingen voor publieke toezichthouders. Wij hebben ervoor gekozen om de vergoeding te relateren aan het tijdsbeslag van de werkzaamheden, waarbij de vergoeding niet afhankelijk mag zijn van het functioneren van de bank. Dit moet voorkomen dat Commissarissen een persoonlijk belang hebben bij de resultaten van de bank. Rentetarieven De opmerkingen over de hoogte van de rentetarieven zien wij als een aansporing om meer inzicht te bieden in de manier waarop dergelijke rentes zijn opgebouwd. Meer in het algemeen blijkt dat klanten vaak ontevreden zijn over de tarieven voor producten en diensten van de bank. Dit wordt bevestigd door het TNS NIPO onderzoek. De NVB heeft haar leden deelgenoot gemaakt van de onvrede die hierover leeft. Uiteraard gaan de afzonderlijke banken over hun eigen tarieven. Intern toezicht Er wordt opgeroepen tot het openbaar maken van wijze waarop jaarlijkse RvC evaluatie heeft plaatsgevonden, door RvC goedgekeurde risicobeleid en belangrijkste bespreekpunten tussen auditcommissie en externe accountant. We kiezen ervoor om hier niet direct in mee te gaan. Het werken aan verbeteringen van de kwaliteit van het interne toezicht (RvC en auditfunctie) is al in volle gang. DNB en AFM hebben hierin ook een belangrijke rol. In de Code Banken is hier het nodige over opgenomen (evaluatie, educatie, functioneren audit). Het maken van collectieve afspraken over het openbaar maken van de wijze waarop hiermee wordt omgegaan is het nu nog te vroeg.
(tmp9b42)
Openbaar tuchtrecht Er is meerdere malen gepleit voor de toepassing van openbaar tuchtrecht. De uitspraken binnen het beoogde tuchtrecht worden weliswaar openbaar gemaakt, maar in beginsel zonder vermelding van namen. Publicatie heeft primair als doel te leren van de uitspraken en is niet bedoeld om mensen aan de schandpaal te nagelen. In specifieke gevallen kan de tuchtcommissie echter wel als maatregel opleggen dat de uitspraak wordt gepubliceerd met vermelding van de naam van de betrokken persoon. Zo is de afschrikwekkende werking geborgd, zonder dat drempels worden opgeworpen voor medewerkers van banken om ongeregeldheden aan de kaak te stellen.
Nederlandse Vereniging van Banken De Nederlandse Vereniging van Banken werkt aan een dienstbare, stabiele en competitieve bankensector in dialoog met haar stakeholders. Zij behartigt de gemeenschappelijke belangen van de banksector, streeft naar effectieve marktwerking en houdt rekening met de belangen van haar gesprekspartners.
