BANKIEREN NA DE CRISIS Coen Boogaart Partner EY voorzitter NBA-commissie SBB
Bankieren na de crisis 6 signalen • Klantbelang centraal vergt een nieuwe balans • De cultuurverandering is nog pril • Naleving van complexe regelgeving vraagt forse inspanning • Nieuwe ratio’s beïnvloeden blijvend het beleid • ICT cruciaal in de bedrijfsprocessen • De accountant is onvoldoende zichtbaar
Klantbelang centraal vergt een nieuwe balans • Vernieuw het verdienmodel
Hoeveelheid en complexiteit regelgeving • Houd effectiviteit in het oog Supervisory Review and Evaluation Process SREP Bank Recovery and Resolution Directive BRRD Single Resolution Mechanism SRM Single Supervisory Mechanism SSM Payment Services Directive II PSD II
Fourth Money Laundering Directive MLD IV Consumer Credit Directive CDD
Payment Accounts Directive PAD
Mortgage Credit Directive MCD
Markets in Financial Instruments Directive MIFID II Money Market Fund Regulation MMFR Securities Financing Transaction Regulation SFTR
Short Selling Regulation SSR Market Abuse Regulation MAR Single Euro Payments Area SEPA
Financial Reporting/Common Reporting Framework Finrep/Corep
Internal Capital Assessment Process ICAAP
Capital Requirements Directive CRDIV
European Market Infrastructure Regulation EMIR
Alternative Investment Fund Managers Directive AIFMD
De accountant is onvoldoende zichtbaar • Treed actief naar buiten Waardering van niet-liquide posten en waardering tegen actuele waarde kunnen als key audit matter worden vermeld in nieuwe controleverklaring
Gerard van IJzendoorn Beleidsmedewerker vaktechniek NBA
DE IMPACT VAN AUTOMATISERING OP DE ACCOUNTANTSPRAKTIJK
Programma • • • • • •
Even voorstellen Cloud-Computing SBR verklaring E-factureren Data analyse Vragen?
Gerard van IJzendoorn AA Vaktechnisch Medewerker NBA Afdeling Beroepsontwikkeling & Beleid en betrokken bij: • MKB (helpdesk) • Ontwikkelingen binnen het accountantsberoep
Cloud Computing Kenmerken • Toegang alleen via internet • Gegevensopslag vaak op onbekende locatie • Gebruikers delen bronnen • Eenvoudig meer of minder te gebruiken • Met name zelfbediening
Cloud Computing Mogelijkheden • ICT infrastructuur; server op afstand • Software; boekhoudpakketten • Processen; salarisadministratie
Cloud Computing Risico’s • Beschikbaarheid • Continuïteit • Integriteit • Vertrouwelijkheid Certificaat “Zeker-online”
De SBR verklaring Wat is het? • XBRL is een internationale digitale standaardtaal voor financiële gegevens, of • XBRL is een barcode voor financiële data • Te vergelijken met een doos Lego • Standard Business Reporting is het rapporteren met XBRL als basis • Te vergelijken met een huisje van Lego
De SBR verklaring
VERSUS
De SBR verklaring • Vanaf boekjaar 2016 bij KvK kleine BV’s alleen via SBR deponeren of invoeren • Banken komen met propositie en zullen SBR aanlevering stimuleren • In het kader van verbreding steeds meer SBR, o.a. onderwijs en DNB • Ook bij een SBR rapport moet een verklaring • NBA SBR assurance pilot
De SBR verklaring
E-factureren • • • • •
Wat is e-factureren? 13 aanbieders zijn bezig, waarvan 8 live Op basis 4 rollen model Standaard is UBL 2.0 (en dus PDF en XML) Publicatie e-factureren voor accountants- en administratiekantoren al in 2009 http://www.simplerinvoicing.org/nl/
Data-analyse • • • • • •
Het filteren, sorteren, vergelijken van grote data bestanden Evt. met gebruik van audit files AFM: te weinig IT audit toegepast! Ook de samenstelpraktijk wordt risicogericht Steeds meer ERP pakketten in MKB Open DataBase Connectivity
Data-analyse Wat kunnen we ermee? • Risicoanalyse vooraf; ook bij samenstellen • Starreveld; geld/goederenbeweging volgen • Autorisatiecontroles • Lijncontroles • Wat de accountant nog meer wil ….
Data-analyse En dus: • Betere planning van de opdracht • 100% controles van onderdelen • Data level Assurance steeds dichterbij • Business intelligence • Dashboarding
Kris Douma Programmamanager In het publiek belang
IN HET PUBLIEK BELANG HOE VERDER MET DE TOEKOMST VAN ACCOUNTANTS?
Beroep ligt al langer onder vuur
2014: KPMG in de schijnwerpers
Item van 10 minuten bij DWDD over falende accountants
Er is meer dan alleen KPMG
Issues • Incidenten – Impact op reputatie van kantoren en hele beroep – Vertrouwelijkheid en aansprakelijkheid vs openheid
• Gebrek aan controlekwaliteit – Tot 80% onder de norm – Kosten vs kwaliteit
• Transparantie en toezicht – Intern toezicht – Privaat vs publiek belang
• Verbreding van de controle – Assurance op jaarverslag – Verwachtingskloof
Mei 2014: een opdracht van de politiek
‘Verbeter de kwaliteit. Pas bestuursstructuur en intern toezicht aan om kwaliteit en onafhankelijkheid te borgen. Kom in september met een voorstel.’ Jeroen Dijsselbloem, minister van Financiën
‘Ik heb het gehad met accountants. Ze staan buiten de realiteit’ Henk Nijboer, PvdA-Tweede Kamerlid
Zomer 2014: alle hens aan dek Organisatie • Werkgroep van 7 vooral jonge partners • Stuurgroep van bestuurders kantoren, NBA en vertegenwoordigers maatschappelijk verkeer Publiek debat • Debat met opinieleiders en bestuurders uit beroep • Digitaal debat en ‘live’ nationaal debat • Regionale debatten en focusgroepen • Meer dan 40 stakeholder sessies
25 September: ‘Freaky Thursday voor accountants’ • • •
Rapport werkgroep Toekomst Accountantsberoep Rapport AFM over controlekwaliteit Big4 Evaluatie Wet toezicht accountantsorganisaties
Rapport In het publiek belang
Kwaliteit boven alles • • • • • • • • •
Heroriëntatie op publieke taak Een robuuste governance Concurreren op kwaliteit als basis voor verdienmodel Een belonings- en beoordelingsbeleid met de juiste prikkels Een effectieve rapportage- en controleketen Continue kwaliteitsmeting en –verbetering Een lerende beroepsgroep Cultuur meten en communiceren Verbreding van de controleverklaring
In het publiek belang
Maatregelen OOB-kantoren • Governance – Instellen RvC met externe leden
• Kwaliteit – Lagere leverage = meer partners, minder opdrachten – Communiceren via transparantieverslag
• Beloning en beoordeling – Beloning en promotie op basis van kwaliteit – Uitfasering goodwill regelingen
• Cultuur – Meting van de mindset door kantoororganisaties
In het publiek belang
Controle: opdracht en inhoud • • • • • •
Aanvaarding opdracht alleen via AvA of RvC Uitgebreide controleverklaring Actief optreden in AvA Afzonderlijke beoordelingsverklaring directieverslag Expliciete rapportage aan RvC/RvT over frauderisico’s Verhogen grenzen wettelijke controle en uitbreiding OOB-definitie
In het publiek belang
Maatregelen voor alle accountants • Beroepseed • Aanpassing VBGA - Kwaliteit als criterium voor bonus en winstdeling - Professioneel-kritische instelling
• Oprichting onafhankelijk wetenschappelijk onderzoeksinstituut (‘Accountancylab’) • 2-jaarlijkse verplichte PE-training ‘lessons learned’
AFM-rapport Big 4 • Uitkomsten – 18 van 40 bekeken dossiers onvoldoende – Nauwelijks verbetering t.o.v. toetsing 2010
• Aanbevelingen – – – – – –
Structurele oorzakenanalyse Integraal veranderplan Versterken governance Creëren van kwaliteitsgerichte cultuur Wettelijk kwaliteitsniveau internaliseren Transparantie over kwaliteit vergroten
Een storm van kritiek
Maar ook positief commentaar
Hoe nu verder: minister
• Waardering voor voorstellen werkgroep – Sector verantwoordelijk voor invoering, AFM toetst – Ook verbetering kwaliteit in mkb-praktijk volgen
• Wettelijke maatregelen – – – –
Verplichte RvC voor OOB-vergunninghouders Geschiktheidstoets voor beleidsbepalers AFM kan bevindingen delen met controlecliënt Verplichte herstelmaatregelen
• Verdergaande maatregelen boven de markt – Audit only
Hoe nu verder: OOB-kantoren
Aanpassen/voorbereiden • Interne governance • Belonings- en promotiebeleid • Opdrachtaanvaarding en rapportage RvT/RvC • Interne kwaliteitseisen (OKB) • Rapportage over kwaliteitsindicatoren • Brede controleverklaring • Pro-actief optreden in AvA
Hoe nu verder: NBA
• • • • • •
Uitrollen implementatieplan Opzet projectgroepen (o.a. beroepseed en Accountancylab) Instellen monitoringcommissie OOB-kantoren Inrichten monitoringdashboard, samen met AFM Communicatie over voortgang Overleg ministerie, politiek, toezichthouders en belangenorganisaties
