NUzakelijk e-book. voor ondernemers

NUzakelijk

e-book

De technologietrends van 2016 voor ondernemers

NUzakelijk


Inhoud Voorwoord 3 Internet Of Things

4

Virtual Reality

6

Robotisering 9 Cybersecurity 12 8 nuttige apps voor ondernemers

14

NUzakelijk


Voorwoord 3

De afgelopen jaren zagen we de opkomst van de cloud, big data en 4G-netwerken. In dit e-book zet NU.nl de vier technologische trends uiteen die in 2016 belangrijk worden voor de Nederlandse ondernemer. Aan de hand van uitleg en interviews verhelderen en verduidelijken we die ontwikkelingen. Daarnaast lichten we een aantal ondernemers en bedrijven uit die nu al gebruikmaken van die technologieën, om u misschien ook op nieuwe ideeën te brengen.

NUzakelijk


Internet of Things “Het internet of things staat op doorbreken”, zegt Lucien Engelen, directeur van het Reshape Center van het Radboudumc. “De verbondenheid van apparaten door middel van wearables, sensoren en zelfs insideables (sensoren binnen het lichaam) gaat ervoor zorgen dat er steeds meer met meer in verbinding staat. Ik zou het zelfs eerder hebben over het internet of everything.” Sensoren en mobiele internetverbindingen zijn niet nieuw, maar tot dusver bleef het voor het grote publiek bij een smartphone en tablet. Dat gaat binnenkort veranderen, stelt Engelen. “De betaalbaarheid wordt steeds beter, de apparaten en sensoren worden steeds kleiner en goedkoper. Dat biedt mogelijkheden.”

4

Frisdrankautomaten

Business

Consument

20

15 10

Bron: Gartner

Geïnstalleerde apparaten in mln.

25

Dezelfde ontwikkeling wordt gezien door marktanalist Gartner, die voorspelt dat er over vijf jaar wereldwijd zo’n 21 miljard ‘dingen’ verbonden zijn aan het internet. Nu ligt dat aantal nog rond de 5 miljard. Bij dit soort apparaten kan gedacht worden aan printers en beveiligingscamera’s, maar ook aan parkeermeters en frisdrankautomaten. Veel van die apparaten zijn op die manier zelf in staat om hulp in te schakelen; denk aan een automaat die aangeeft wanneer er bijgevuld moet worden of een vuilniscontainer die de gemeente inlicht wanneer er geleegd moet worden. Wat er precies wordt gemeten en op welke manier gaat hierdoor veranderen, legt Engelen uit. “In plaats van dat de data worden gegenereerd door een ziekenhuis of bedrijf, worden de data nu door mensen en objecten zelf gegenereerd. De sensoren worden altijd meegedragen.”

5 0 2014

2016

2018

2020


Nederland wordt ondertussen klaargestoomd voor de komst van al die slimme apparaten. KPN heeft inmiddels een landelijk dekkend LoRa-netwerk (long range, low power), dat speciaal ontworpen is om slimme apparaten en sensoren te verbinden met het internet. Het gecrowdsourcete project The Things Network heeft een soortgelijk netwerk in onder meer Amsterdam en de provincie Groningen.

Deze bedrijven doen het al Undagrid

5

Undagrid is een startup die actief is op het gebied van het internet of things. Het bedrijf maakt sensoren die dingen zonder aansluiting op een stroomnetwerk traceerbaar maken. De sensoren worden onder meer gebruikt in karren en vliegtuigtrappen op Schiphol en andere luchthavens. De apparaten zenden informatie naar naburige apparaten, die op hun beurt deze informatie verder delen. De trailers, karren en trappen geven zo hun positie aan elkaar door. Via de cloud of een dashboard valt de locatie af te lezen. “Dit systeem is een voordeel voor bedrijven die veel met logistiek te maken hebben”, vertelt directeur Rolf van de Velde. Het maakt onderhoud en gebruik goedkoper en efficiënter. Undagrid kreeg eerder dit jaar een investering van KLM en Schiphol. “Dat geld gebruiken we grotendeels om nieuwe medewerkers aan te nemen. Zij gaan onze huidige technologie doorontwikkelen en deze bijvoorbeeld energiezuiniger en kleiner maken. Ook denken we aan nieuwe markten, zoals agricultuur, retail en ouderenzorg.

Deze sectoren kunnen voortbouwen op onze software”, aldus Van de Velde. Volgens de directeur overstijgt de hoeveelheid sensoren straks vele malen het aantal mensen dat op internet aangesloten is. “Mensen hebben steeds meer behoefte aan informatie. Ook zullen apparaten zelf steeds slimmer worden. Het internet of things is geen hype, het wordt gehypet. Het is al lang in ons dagelijks leven”, zegt Van de Velde.

Pestwatcher Bij Pestwatcher gebruiken ze het internet of things om plaagdieren te bestrijden. Slimme muizen- en rattenvallen geven een melding als er een plaagdier in de val is gelopen.

© Pestwatcher

“Wij zijn de eerste partij in deze branche die plaagdiermanagement op deze manier aanpakt”, vertelt directeur Harry Viet. “Dat heeft tot

gevolg dat iedereen in de sector nu anders moet gaan denken.” In de traditionele plaagdierbestrijding loopt acht keer per jaar een medewerker een rondje langs de vallen. “En dan wordt er in de meeste gevallen niets gevonden.” Door sensoren in vallen te plaatsen, wordt het aantal rondjes teruggebracht naar één keer, als er daadwerkelijk een muis of rat gevangen is. En daarnaast een jaarlijkse controle om te zien of alle systemen nog goed werken. “Ook kan met elektronica de activiteit van ongedierte op een bepaalde plaats gemeten worden”. De vallen van Pestwatcher zijn vooral te vinden bij grote bedrijven. Kleinere ondernemingen zijn nog sceptisch, aldus Viet. “Het is even een investering, ongeveer 30 euro per val, maar dan werk je wel veel efficiënter en voordeliger. Vooral omdat je mensen niet meer voor niets hoeft te laten lopen.” In de toekomst hoopt het bedrijf de slimme vallen ook aan consumenten te verkopen. Viet denkt dat internet of thingsoplossingen het gebruik van veel alledaagse dingen efficiënter kunnen maken. “Denk bijvoorbeeld aan het bijvullen van koffie- of handdoekenautomaten.”

NUzakelijk


Virtual Reality 6

De virtualrealitybril van Sony, de Playstation VR © AFP

Virtual reality (VR) was lang iets dat alleen in sciencefictionfilms voorkwam, maar de afgelopen jaren zijn er grote stappen gezet. Nagenoeg alle grote technologiebedrijven investeren inmiddels flink in virtual reality; Facebook heeft Oculus Rift overgenomen en Microsoft werkt hard aan de Hololens, een bril die echte realiteit mengt met virtuele realiteit (augmented reality). De meeste van deze producten worden in 2016 op de markt verwacht, maar er is al een aantal virtualrealitybrillen beschikbaar, waaronder een van Samsung. Vaak wordt er gewoon gebruikgemaakt van de smartphone van de gebruiker, waardoor de technologie betaalbaar blijft. “We zitten nu op een transformatiepunt”, zegt trendwatcher Sander Duivestein van ICT-dienstverlener Sogeti. “Als je zo’n bril opzet stap je echt een andere wereld in. Het is bijna te echt.” Veel toepassingen voor virtual reality hebben betrekking op entertainment. Er kunnen films worden weergegeven waarbij de kijker om zich heen kan kijken, maar ook zijn er interactieve toepassingen mogelijk waarbij bijvoorbeeld een testritje in een auto gemaakt kan worden. “Het begint bij de consument”, zegt Duivestein, die verwacht dat de technologie snel ook breder opgepikt zal worden. “Zodra we eraan gewend zijn, wanneer de technologie wordt gebruikt in de huiskamer, gaan grote doelgroepen hiervan gebruikmaken.” Maar de nieuwe technologie kan ook op andere manieren gebruikt worden. “We zien veel mogelijkheden op het gebied van media-inhoud en marketing”, zegt Michael Lucassen, partner bij TIIN Capital. “Bedrijven kunnen laten zien wat ze willen neerzetten. Dat kan vervolgens interactief worden gemaakt en worden aangepast door de gebruiker.”


De VR-bril van Samsung, de Gear VR, maakt gebruik van een smartphone © AFP

De verkoop op het web krijgt op die manier een extra dimensie. Volgens de investeerder kan het webverkeer op die manier worden geïntensiveerd en de omzet uiteindelijk worden vergroot. “Ik zou zelf kijken naar de nieuwe manieren van het vermarkten van producten. Er komen steeds meer toepassingen die dat interessanter maken voor zowel de ondernemer als de consument.” Trendwatcher Duivestein stelt zich voor dat consumenten binnen nu en niet al te lange tijd hun kleding passen via virtual reality. “Waarom zou je nog je lichaam verplaatsen als je ook gewoon de digitale wereld in kunt stappen?” Ook liggen er mogelijkheden voor bijvoorbeeld klantenservice, stelt de trendwatcher. “Ik stel me voor dat de klant binnenkort met een vraag of klacht de virtuele wereld instapt en op die manier contact heeft met het bedrijf, in plaats van de helpdesk te bellen.”

7

Iemand gebruikt een prototype van Facebooks VR-bril, de Oculus Rift © AFP

Deze bedrijven doen het al The Virtual Dutch Men Het bedrijf The Virtual Dutch Men ontwikkelt applicaties voor virtual reality (VR). Ritjes in een achtbaan, rondlopen in de geschiedenis of in een penthouse, je hoeft er je luie stoel niet meer voor uit te komen. The Virtual Dutch Men werkt onder meer in opdracht van de vastgoed-

sector, de farmaceutische industrie en de entertainmentbranche. “Voor een farmaceut hebben we onlangs Parkinsonmedicijnen uitgelegd, door mensen in het lichaam van een patiënt te laten kruipen die door een supermarkt loopt en zo enkele gênante momenten beleeft”, vertelt ceo Roelof Terpstra.

“Met een VR-bril op sluit je je af van de realiteit waar je bent, zeker als je er ook nog een koptelefoon bij draagt. Daardoor onthoud je dingen beter. Daarom richten we ons nu ook op opleidingen. Je kunt iemand bijvoorbeeld een protocollentraining laten volgen bij een ontruiming vanwege brand”, aldus Terpstra.


Op dit moment is VR vooral nog geschikt voor sectoren in de maakindustrie, zoals vastgoed en de ingenieurssector. “Zeker in die laatste branche wordt veel gewerkt met 3d-modellen. Als een ingenieur een keer in VR om een ontwerp heen loopt, ziet hij gelijk oplossingen. En projectontwikkelaars kunnen mensen alvast door een huis laten lopen.”

8

Sinds de komst van de VR-bril Oculus Rift is de ontwikkeling van VR-applicaties in een stroomversnelling geraakt. De bril zal vanaf begin 2016 verkocht worden. “Ik zie echt veel toekomst in telepresence”, voorspelt Terpstra. “Straks zet je allebei een bril op en kun je virtueel vergaderen. Daarbij ben je niet alleen met je hoofd, maar ook met je lichaam in virtual reality.”

Funda Huizensite Funda laat woningzoekers sinds april dit jaar virtueel huizen bezichtigen. Daarbij maakt het online vastgoedplatform gebruik van de VR-bril Oculus Rift. Makelaars kunnen mensen die

op huizenjacht zijn rondleiden door een huis zonder dat zij daar daadwerkelijk aanwezig zijn. Ze moeten nog wel naar het kantoor van de makelaar, maar daar kunnen ze tijdens één bezoek wel meerdere huizen bekijken.

Een Funda-medewerker maakt een virtuele rondleiding door een woning © Funda

“We kiezen er bewust voor om het bij de makelaar te laten plaatsvinden, omdat net zoals bij een echte bezichtiging de expertise van de makelaar belangrijk is”, zegt software-ontwikkelaar Samir Boulema van Funda. Volgens Boulema is er veel animo voor de nieuwe dienst. “Natuurlijk heeft nog niet elke makelaar in Nederland het omarmd, maar dat is altijd het geval bij het lanceren van een nieuw product.” Virtueel bezichtigen is mogelijk

voor huizen waarvan minimaal één 360-gradenfoto is toegevoegd aan de presentatie op Funda. Boulema ziet nog meer toepassingen voor virtual reality in de woningmarkt. “Voor nieuwbouw is het bijvoorbeeld aantrekkelijk, omdat mensen dan al een bezichtiging kunnen doen terwijl de bouwvakkers nog bezig zijn en zich echt kunnen inbeelden hoe hun nieuwe huis eruitziet. Maar we kunnen ons ook voorstellen dat mensen op den duur hun huis kunnen inrichten met VR-toepassingen.” De software-ontwikkelaar kan zich geen sector voorstellen waarin virtual reality geen rol zou kunnen spelen. “Het mag er nu nog allemaal geeky uitzien maar het is heel belangrijk om niet de boot te missen en nu al aan de slag te gaan met VR.”

NUzakelijk


Robotisering 9

Het inzetten van robots wordt steeds betaalbaarder en daarom een steeds belangrijker alternatief voor werk dat voorheen alleen door mensen werd gedaan. Het kan hier gaan om productieprocessen die steeds verder worden geautomatiseerd, maar ook om 3d-printers die de productie van specifieke of aangepaste onderdelen steeds makkelijker maken. “We staan aan de vooravond van een revolutie”, concludeert ook het Rathenau Instituut, een onafhankelijke organisatie die onderzoek doet naar wetenschap, technologie en de samenleving. Robots zullen volgens de organisatie de arbeidsmarkt steeds meer beïnvloeden. Ongeveer 10 procent van de productieprocessen in de wereld wordt momenteel afgehandeld door robots, volgens analyses van adviesbureau Boston Consulting Group (BCG). Dat zal volgens BCG flink oplopen de komende jaren, naar een aandeel van ongeveer 25 procent in 2025. Daarnaast wordt er ook steeds meer softwarematig gerobotiseerd. Waar machines vroeger vooral spierkracht leverden, gaan machines steeds meer denkkracht leveren door middel van kunstmatige intelligentie, stelt het Rathenau Instituut. “We zijn nu op een punt aangekomen waar het reëel wordt robots te gebruiken in het productieproces”, zegt Michael Lucassen van Tiin Capital. “Het zal steeds goedkoper en makkelijker worden om in te zetten naar mate het steeds verder ontwikkeld wordt. Hier gaat absoluut iets veranderen.”

Een robot installeert het dashboard in een Mercedes-Benz S-klasse © AFP


Deze bedrijven doen het al Tesla en Samsung

10

Productieprocessen kunnen hierdoor een stuk nauwkeuriger en sneller worden gemaakt, denkt Lucassen. “Autofabrikant Tesla is een goed voorbeeld, daar gaat al een hoop automatisch”, aldus de investeerder. In Zuid-Korea investeert de overheid samen met technologiegigant Samsung in productierobots die vanaf 2018 consumentenelektronica in elkaar moeten zetten. Importeren van dat soort machines was voorheen nog te duur. “De caissière wordt vervangen door een automatische scanner, de heftruckchauffeur misschien door een zelfrijdende heftruck”, concludeerde ook het Economisch Bureau van ING al. Volgens de bank komen daar wel andere banen voor in de plaats, zoals bijvoorbeeld een gastvrouw in de supermarkt.

onzekerheden” die het meebrengt, te onderzoeken. “Natuurlijk is er de angst, maar de robotisering betekent toch vooral een kans en geen bedreiging”, zegt Lucassen. Volgens hem biedt de nieuwe technologie vooral kansen voor de economie. “Het is eigenlijk net als bij de automatisering: vroeger was men bang dat alle banen hierdoor zouden verdwijnen. Maar in plaats van dat het alleen maar ruimte vrijmaakt, zorgt het ook voor veel meer efficiëntie.”

Luxexcel Het Zeeuwse bedrijf Luxexcel heeft een eigen 3d-printer ontwikkeld waarmee optische lenzen geprint kunnen worden. Daarmee is het het eerste bedrijf ter wereld dat deze technologie toepast.

Geen bedreiging Die veranderingen worden echter niet omarmd door iedereen. Het kabinet gaf in september 2015 nog de opdracht aan de Sociaal Economische Raad om de robotisering en “grote

© Luxexcel

“We zijn begonnen met een standaard 3d-printer en hebben van daaruit verder gebouwd”, vertelt hoofd marketing Peter Paul Cornelissen. “Eind vorig jaar konden we van start met onze eigen printer, met eigen materiaal en eigen software.” Luxexcel print onder andere lenzen voor brillen, maar ook lenzen die gebruikt kunnen worden voor ledverlichting, autoverlichting en virtual reality-brillen. “3d-printen biedt vormvrijheid en snelheid”, zegt Cornelissen. “Het gebruik van een mal werkt veel langzamer en is ook minder flexibel.” Beperkingen zijn er ook, erkent Cornelissen. “We hebben nu bijvoorbeeld nog te maken met een maximale printhoogte van 20 millimeter. Dat levert tot nu toe geen problemen op, maar we hebben een grote R&D-afdeling die daaraan werkt.” De afgelopen jaren heeft het bedrijf miljoenen opgehaald bij verschillende investeerders. Dat geld is gebruikt voor ontwikkeling en de versnelling ervan. “We zijn nu nog de enige in de markt, maar om concurrentie voor te blijven, is snelheid voor ons van belang.”


“Er zijn steeds meer bedrijven die naar 3d-printen grijpen vanwege de specifieke oplossing die zij daarin vinden”, ziet Cornelissen. “Verder is het interessant voor consumenten die voorheen geen productiemogelijkheden hadden, maar nu semi-professioneel aan de slag kunnen.”

Baetsen 11

Het recyclingbedrijf Baetsen heeft sinds een paar jaar een robot in dienst. De eerste generatie van de zogenoemde ZenRobotics Recycler (ZRR), de eerste sorteerrobot ter wereld die wordt aangedreven door kunstmatige intelligentie, werd ingezet bij het scheiden van afval. In 2015 is hij opgevolgd door de Next Generation ZRR.

Een sorteerrobot scheidt het afval © Baetsen

“Het afval komt via een lopende band voorbij een zogenaamde sensorbox, die door een combinatie van technieken, waaronder infrarood waarneemt wat er op de band ligt”, vertelt Rutger Algra van Baetsen. “Vorm en omvang van het object, maar ook de materiaalsoort wordt herkend. Op basis van deze waarneming wordt een opdracht gegeven aan de grijper die iets verderop aan de band staat.” Voor het sorteren van afval aan de lopende band was moeilijk personeel te vinden. “En robots kunnen indien nodig 365 dagen per jaar 24 uur per dag doorwerken bij een gelijkblijvende productiviteit”, aldus Algra. Op termijn zouden de robots ook een kostenbesparing moeten bieden. Toch blijven ook mensenhanden nodig naast de inzet van machines. “Een beperking is dat robots meer moeite hebben met materialen die op elkaar liggen, aan elkaar vast zitten of in elkaar verward zijn. Mensen kunnen in één handeling materialen van elkaar loshalen én sorteren, een robot kan dat niet op die manier.”

“Voorheen was de robot in het algemeen vooral een mechanisch apparaat dat een vaste, repetitieve taak uitvoerde. Nu zie je dat robots steeds intelligenter worden en daarmee steeds zelfstandiger. Veel operationele taken zullen naar verwachting gaandeweg worden overgedragen aan robots, waarbij de mens meer de rol van operator gaat vervullen”, denkt Algra.

NUzakelijk


Cybersecurity In navolging van veel grote bedrijven, zullen ook mkb’ers in 2016 meer aandacht gaan (en moeten) besteden aan cybersecurity. “Veel mkb’ers weten op het gebied van cybersecurity nog niet waar ze moeten beginnen”, vertelt Melle van den Berg, cybersecurityexpert bij Capgemini. “Iedereen weet dat je er iets mee moet doen, maar om dat te vertalen naar concrete actie is vaak nog moeilijk.”

12

Meldplicht

© 123RF

“Er wordt door veel bedrijven nu nog te laat gedacht aan cybersecurity”, stelt investeerder Michael Lucassen. “Het is een beetje als een alarm in huis. Dat installeer je ook pas als er al is ingebroken.” Daar staat iets te veranderen. Per 1 januari 2016 gaat de meldplicht datalekken van kracht, waarmee bedrijven verplicht worden om grote datalekken te melden bij het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP). Wordt het lek niet gemeld, dan riskeert de onderneming een maximale geldboete van ruim acht ton. Dat is van belang, omdat ook in het mkb steeds vaker gebruik wordt gemaakt van gevoelige data of persoonsgegevens. Ongeveer de helft van de mkb’ers maakt gebruik van digitale betalingsvormen en intellectueel eigendom, blijkt uit onderzoek van Capgemini en TNS NIPO. 40 procent van het mkb maakt gebruik van de persoonsgegevens van hun klanten. Dit zal ook zichtbaar worden in de budgetten van bedrijven, stelt investeerder Michael Lucassen. “De IT-budgetten voor security en risicomanagement zullen groter worden, zeker met het oog op de cloud, die nu veel meer mainstream is.”


Hacks De Nederlandse inlichtingendiensten detecteerden het afgelopen jaar ongeveer twintig spionageaanvallen bij Nederlandse bedrijven. Het waren met name bedrijven in de sectoren defensie, hightech, tuinbouw, chemie, energie en luchtvaart. Het werkelijke aantal getroffen bedrijven is waarschijnlijk nog hoger, omdat zij niet verplicht zijn dit soort aanvallen te melden. Onder de grotere bedrijven raakt het hebben van een goed beveiligingsbeleid inmiddels ingeburgerd, ziet Van den Berg. “De grotere bedrijven van Nederland hebben inmiddels allemaal wel een apart privacybeleid en een beveiligingsbedrijf.” Het grootste risico ligt nu bij het mkb: “Deze bedrijven kunnen echt behoorlijke financiële schade lijden door een hack.” Het grootste risico ligt echter niet per se bij de grote, gerichte hacks. Hoewel er ook een risico is voor hacks en datalekken, is het echte probleem nog veel klassieker. “Mkb’ers moeten ervoor zorgen dat zij hun back-ups goed op orde hebben in het geval van brand”, zegt Van den Berg.

13

© 123RF

NUzakelijk


14

8 nuttige apps voor ondernemers 1

Slack

Op de werkvloer wordt vaak gebruikgemaakt van verschillende manieren om te communiceren (Skype, e-mail, etc.) en samen te werken (Dropbox, Google Drive, etc.). Slack is een zakelijk communicatieplatform dat al die communicatie probeert samen te brengen. Er kunnen privéberichten worden gestuurd, bestanden worden verzonden en speciale chats voor teams worden aangemaakt. Daarnaast werkt de app ook goed samen met andere andere diensten, zoals Dropbox. Slack is gratis te downloaden voor iOS, Android en desktop.

2

Evernote

De populaire app Evernote is vooral bekend als notitie-app, maar is ook in staat om afbeeldingen, scans (van bijvoorbeeld bonnetjes) vaak gebruikte bestanden te bundelen. Al die informatie wordt vervolgens gesynchroniseerd tussen de diverse apparaten waarop de gebruiker de app heeft geïnstalleerd. Er kunnen diverse notitieboeken worden aangemaakt in de app, waardoor al die informatie zorgvuldig kan worden geordend. Evernote is gratis te downloaden voor iOS, Android en desktop.

3

Dropbox

Dropbox is inmiddels ingeburgerd bij de meeste computergebruikers, maar dat betekent niet dat de app onvermeld moet blijven. De cloudopslagdienst maakt het eenvoudig om bestanden op te slaan in de cloud, te delen met anderen en samen met collega’s mappen te beheren. Naast de standaardversie is er bovendien een Business-versie beschikbaar, waarbij bijvoorbeeld het delen van bestanden kan worden beperkt, zodat er geen gevoelige bedrijfsinformatie uitlekt. Dropbox is gratis te downloaden voor iOS, Android en desktop.


4

Humin

Humin is een ‘slim adresboekje’ dat de contactenlijst overzichtelijker en handiger maakt. Contacten worden niet meer alleen op naam gesorteerd, maar kunnen ook op adres of werkgever worden gesorteerd, of zelfs op de datum of plaats waar je die persoon hebt onmoet. Helaas is Humin in Nederland nog niet beschikbaar voor Android. Humin is gratis te downloaden voor iOS.

7 15

Expensify

Het bijhouden van onkosten en bonnetjes kan een vervelend klusje zijn. Expensify probeert dat daarom overzichtelijker en makkelijker te maken. Bonnetjes kunnen worden ingescand met behulp van de camera. De inhoud wordt vervolgens uitgelezen en automatisch ingevoerd. Daarnaast beschikt de app nog over andere functies zoals het automatisch bijhouden van afgelegde kilometers, dat handig is bij het declareren van reiskosten. De gegevens worden vervolgens gesynchroniseerd, zodat die ook eenvoudig op de desktop te bekijken zijn. De basisversie van Expensify is gratis te downloaden voor desktop, iOS en Android. Voor bedrijven zijn er meerdere abonnementen beschikbaar die meer functies bieden, zoals het goedkeuren van declaraties.

5

Workflow

Workflow maakt het mogelijk om bepaalde taken te automatiseren om zo routineklusjes vereenvoudigen en tijd te winnen. Zo kan er bijvoorbeeld een Uber-taxi worden besteld voor de volgende agendaafspraak of een aparte knop worden gemaakt waarmee snel een collega of familielid kan worden gebeld. Workflow is gratis te downloaden voor iOS, maar is helaas nog niet beschikbaar voor Android.

8

Outlook

Er zijn veel manieren om te e-mailen, maar veruit de meest gebruikte e-mailclient voor bedrijven is Outlook. Inmiddels heeft Microsoft ook een handige app ontwikkeld die speciaal bedoeld is voor mobiel gebruik. De app sorteert mails automatisch in twee mailboxen: één voor de belangrijke e-mails, en één voor de rest. Daarnaast biedt de app volledige toegang tot de Outlook-kalender, en is ook het versturen van uitnodigingen erg eenvoudig. De app biedt ondersteuning voor de belangrijkste e-maildiensten, waaronder Gmail, Outlook, Exchange, iCloud en Yahoo. Bovendien worden voor het ontvangen en versturen van grote bestanden ook diensten als Dropbox, Google Drive, Box en Onedrive ondersteund. Outlook is gratis te downloaden voor Android of voor iOS.

6

Todoist

Met Todoist kunnen eenvoudig to-do-lijstjes worden gemaakt, zodat u overzicht houdt over alle taken die nog moeten worden gedaan. Het fijne aan Todoist is dat er veel mogelijkheden zijn om projecten en lijstjes te sorteren. Bovendien kunnen lijstjes ook worden gedeeld met anderen (handig bij teamprojecten). Todoist is gratis te downloaden voor iOS en Android.

NUzakelijk

Over de auteurs

Marijke Verhaar (40) schrijft voor de economieredactie en is gespecialiseerd in ondernemen.

Ontwerp: Beeldgeneratie | www.beeldgeneratie.nl

Thomas Moerman (29) werkt op de techredactie van NU.nl en was eerder ook werkzaam op de economieredactie.

NUzakelijk e-book. voor ondernemers

Recommend Documents