‘Blood, sweat and tears’? geeft antwoord op pagina 3
11 Dinsdag Maart2008
Werkt bevrijdend.
Boekenweek 17
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Trein Directeur Aad Veenman roept op tot actie
Rechtspraak
NS wil einde aan belterreur Treinreizigers moeten elkaar aanspreken op luidruchtig belgedrag. Dat zegt NS-directeur Aad Veenman in een interview met deze krant. Ook conducteurs zullen reizigers voortaan strenger op dit punt toespreken. Annemieke van Dongen Marcia Nieuwenhuis UTRECHT
...
Luidruchtig belgedrag blijkt de grootste irritatie onder treinreizigers. Veenman hoopt dat mensen zich er van bewust worden dat je met een normaal stemgeluid ‘buitengewoon goed verstaanbaar bent’. ‘Mensen denken dat ze door het kleine microfoontje van hun telefoon heel hard moeten spreken, maar dat is helemaal niet zo. Sommige mensen denken volgens mij
zelfs dat ze hoogst persoonlijk de zendmast aan moeten spreken als ze mobiel bellen.’ Reizigersorganisatie Rover bevestigt dat de klachten over asociaal gedrag van medereizigers toenemen. Luidruchtige telefoongesprekken, MP3spelers op maximaal volume en vieze coupés vormen momenteel de grootste irritaties van treinreizigers. NS-directeur Veenman belooft dat conducteurs meer gaan ingrijpen, ‘Maar als u ziet hoeveel mensen om een beller heen zitten en hoeveel keer de conducteur voorbijkomt, dan is het het
meest effectief als de omgeving dat doet’, betoogt Veenman. Om asociale treinreizigers aan te pakken, mogen conducteurs sinds 1 januari alleen hun stem gebruiken. Lukt het niet met verbale middelen, dan moeten ze een mobiel hulpteam oproepen dat wél bevoegd is om geweld te gebruiken. Geen goed plan, vindt Rover. Als het aan de reizigersorganisatie ligt, zouden conducteurs juist actiever moeten kunnen optreden tegen reizigers die zich misdragen. Veenman is het daarmee niet eens.
‘Alle conducteurs hebben opsporingsbevoegdheden. Het is nu alleen vereist om een extra training te volgen voor het gebruiken van geweld.’ Volgens hem is onterecht het spookbeeld ontstaan dat het onveilig is in de trein. ‘Daar kan ik echt boos om worden. Het veiligheidsgevoel in treinen en op stations is nog nooit zo hoog geweest. Het is volstrekte waanzin dat conducteurs in het leven zouden zijn geroepen om te slaan.’ Lees het interview op pagina 12
GRIEZELEN EN GENIETEN! – Nickelodeon magazine
IN DE ORIGINELE EN NEDERLANDS GESPROKEN VERSIE
WWW.FILM1.NL/SPIDERWICK
MORGEN IN DE BIOSCOOP
Teeven: OM gooit kennis weg Merel van Leeuwen DEN HAAG
...
Het Openbaar Ministerie gooit bij belangrijke hogerberoepszaken onnodig dossierkennis weg. Dat vindt Tweede Kamerlid Fred Teeven (VVD). Hij pleit voor een belangrijke verandering in de werkwijze van het OM. Een officier van justitie die nu niet meegaat naar het hoger beroep, zou dat in de toekomst wel moeten doen, vindt hij. Het OM presenteert zich als een organisatie die één en ondeelbaar is. Maar de scheidslijn tussen aanklagers die zaken behandelen bij een rechtbank of bij een gerechtshof is heel strikt. Officieren van justitie behandelen de zaken bij de rechtbank, in hoger beroep heten de aanklagers advocaten-generaal. Hiermee gaat kennis en ervaring verloren, vindt Teeven. ‘Door een koppel te maken van een officier van justitie en een advocaat-generaal borg je de kwaliteit. Het is logisch dat in hoger beroep nieuwe rechters naar een zaak kijken. Advocaten gaan met hun cliënt mee naar het hof. Het is raar dat het OM daar nieuwe mensen op een zaak zet.’ Ook vindt hij dat ondersteunend personeel uitgewisseld moet worden. Lees verder op pagina 6
2
Dagblad De Pers
Nieuws
Mehdi Kazemi In Iran wacht waarschijnlijk de doodstraf
Nederland wil Iraanse homo land uitzetten Nederland dreigt een Iraanse homoseksuele tiener uit te zetten naar Groot-Brittannië. Maar dat land wil hem uitleveren aan Iran, waar hem waarschijnlijk de doodstraf wacht. Sanne Rooseboom AMSTERDAM
...
Het vriendje van Mehdi Kazemi is in Iran geëxecuteerd omdat hij homo was. Mehdi (19) vreest hetzelfde lot als hij ooit teruggaat naar zijn land, maar Engeland wil hem toch terugsturen. Mehdi heeft asiel aangevraagd in Nederland. Omdat hij dat in Engeland ook al had gedaan, is zijn verzoek hier afgewezen. Nu zit de Iraanse tiener vast in het uitzetcentrum in Zestienhoven. Hij heeft de hongerstaking waar hij aan was begonnen gestaakt maar wordt continu in de gaten gehouden omdat de angst bestaat dat hij zelfmoord pleegt. Vandaag of morgen doet de Raad van State uitspraak in zijn zaak. Als Mehdi terug moet naar Engeland, is de kans groot dat hij op het vliegtuig wordt gezet naar Iran. ‘Ik ben niet naar Groot-Brittannië gekomen om asiel aan te vragen’, schreef Mehdi vorig jaar in een brief aan de Britse autoriteiten. ‘Ik kwam hier om te studeren en daarna terug te keren naar mijn land. Maar de afgelopen maanden is de situatie thuis veranderd. De Iraanse autoriteiten zijn er achter gekomen dat ik homoseksueel ben en zijn naar me op zoek.’ Voor Groot-Brittannië is de homoseksualiteit van de Iraniër geen reden voor een verblijfsvergunning. Als een homo in Iran zich gedeisd houdt, hoeft hij niet voor zijn leven te vrezen, zo luidt het officiële standpunt. Toen zijn asielaanvraag werd afgewezen, raakte Mehdi in paniek. Hij vluchtte via Duitsland naar Tsjechië om uiteindelijk in mei 2007 in Nederland uit te komen. Hier worden homoseksuelen in principe niet teruggestuurd naar Iran. Maar omdat
Mehdi al in een ander Schengenland asiel heeft aangevraagd, mag hij dat volgens de Dublin Akkoorden in Nederland niet nogmaals doen. Toch zijn er uitzonderingen mogelijk, volgens Mehdi’s Nederlandse advocaat B. Palm. Een land mag iemand asiel verlenen ook al is er al een aanvraag gedaan in een ander Europees land. ‘Nederland heeft een andere opvatting over de situatie van homoseksuelen in Iran dan GrootBrittannië. De regels gaan ervan uit dat een asielzoeker in elk Europees land evenveel kans heeft om asiel te krijgen. In dit geval is dat niet zo.’ Hij hoopt dat staatssecretaris voor Justitie Albayrak, die over vreemdelingenzaken gaat, de zaak naar zich toe trekt en ervoor zorgt dat Mehdi niet terug hoeft naar Iran.
‘Ik kwam alleen voor mijn studie maar de situatie is veranderd’ Mehdi had als vijftienjarige jongen in Iran een vriendje, Parham. Familie en vrienden dachten dat de twee gewoon bevriend waren, maar het was meer. Nadat Mehdi in 2005 naar GrootBrittannië verhuisde om Engels te studeren, hield hij contact met Parham, totdat hij niets meer van hem hoorde. In een e-mail aan een Iraanse belangenorganisatie voor homo’s schrijft Mehdi: ‘Eind maart 2006 belde mijn oom me om te vertellen dat Parham was opgepakt in Iran en mijn naam aan de autoriteiten had gegeven tijdens verhoor.’ Parham was betrapt met een andere man en veroordeeld wegens homoseksualiteit. Een maand later belde zijn oom weer. ‘Hij vertelde me dat Parham ter dood was gebracht en dat ik niet terug moest keren naar Iran omdat hetzelfde met mij zou gebeuren.’
Volgens Iraanse mensenrechtenorganisaties zijn zo`n vierduizend homoseksuelen geëxecuteerd in Iran sinds 1979. De laatste keer was in december 2007, toen een 21-jarige jongen werd opgehangen wegens sodomie. De zaak van Mehdi krijgt steeds meer aandacht in Groot-Brittannië. ‘Gay Iranian will die if deported’ kopte Sky News. ‘A life or death decision’ stond er vorige week op de voorpagina van The Independent. Een groep van zestig Britse parlementariërs heeft een petitie ondertekend met de vraag aan premier Brown de zaak van Mehdi te herzien. Die heeft nog niet gereageerd. In Nederland heeft D66 parlementslid Boris van der Ham Kamervragen gesteld aan Albayrak over de zaak. Hij vroeg of de staatssecretaris bereid is de uitzetting van Mehdi naar Groot-Brittannië op te schorten totdat er zekerheid is dat de jongen niet naar Iran zal worden uitgezet. Het antwoord luidde dat Albayrak uitgaat van het interstatelijk vertrouwensbeginsel; Groot-Brittannië zal iemand heus niet uitleveren als zijn leven in gevaar is. Van der Ham twijfelt hier sterk aan. ‘De kans is groot dat hij ter dood wordt veroordeeld als hij terug moet naar Iran. We hebben de afspraak dat we gevallen zoals Mehdi Kazemi hier houden.’ Het ministerie van Justitie wilde gisteren geen uitspraken doen over de zaak. Advocaat Palm hoopt dat Albayrak voorwaarden stelt mocht Mehdi inderdaad terug worden gestuurd naar Groot-Brittannië. ‘Als de Britten hem naar Iran uit willen zetten, zou Nederland hem alsnog asiel kunnen geven.’ Eenzelfde voorstel deed Italië onlangs in het geval van de Iraanse lesbienne Pegah Emambakhsh. Ook zij moet van Groot-Brittannië terug naar Iran en ook zij is bang dat ze daar direct zal worden opgepakt. 1
Rusland De nieuwe president als merk
Is Medvedev straks Ruim 70 procent van de stemmen kreeg hij bij de presidentsverkiezingen van 2 maart. Maar hoe populair Medvedev werkelijk is, zal blijken zodra er wodka, snoep of chocola op de markt komt met zijn naam. Hans Crooijmans MOSKOU
...
Na zdorovje! HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................................................................................................
Russische bedrijven staan in elk geval te popelen. Sinds december, toen Vladimir Poetin hem als zijn opvolger naar voren schoof, regent het aanvragen bij Rospatent, het bureau dat handelsmerken registreert. Medvedevka, Tsaar Medvedev en Medveka zijn inmiddels gedeponeerd, net als Russki Medved. De animo is begrijpelijk. Iedereen hoopt met het merk Medvedev net zo
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...........................
Selectie werkzaamheden: Eerde, Noord-Brabant (bus) Wegwerkzaamheden. Arrivalijn 159. Halten Veerdonkstraat, Kapelstraat en Zandvliet vervallen. Harderwijk (bus) Wegwerkzaamheden. Veolialijnen 1 en 2. Halten Lammertkamp, Walstein, Anne Franklaan en Kiekmuren vervallen. Badhoevedorp (bus) Wegwerkzaamheden. GVBlijnen 192 en 358. Halte Schuihoeve vervalt dagelijks tussen 20.00 uur en 6.00 uur.
Vandaag
Morgen
Het wordt geen mooie lentedag vandaag. In de vroege ochtend al valt er wat (mot)regen. Dit zet zich de hele dag door. In de middag komt een warmtefront over, waardoor het tijdelijk harder gaat doorregenen. Tegen de avond neemt de neerslag een buiiger karakter aan. De temperatuur begint bij waarden rond 6 graden en stijgt naar een graad of 10.
De wind is morgen volop aanwezig. Boven land staat een krachtige wind. Aan zee is de wind stormachtig en kan soms even stormkracht bereiken. Ook zijn daar windstoten van meer dan 120 km/u mogelijk. Ook boven land kunnen zware tot zeer zware windstoten voorkomen. Het is de hele dag regenachtig. De temperatuur stijgt naar een graad of 8.
Amsterdam (bus) Werkzaamheden Leidseplein. GVB 351, 352, 353, 354, 356 en 358. Connexxion 142, 144, 145, 170, 172, 197, n70, n72, n97, 370. Halte Leidseplein vervallen. Groningen (bus) Wegwerkzaamheden. Arrivalijnen 9, 22, 73, 76. Halte Bornholmstraat/Stockholmstraat richting CS vervallen. MEER OP: WWW.DEPERS.NL/9292OV ONDERWEG? BEL 0900-9292 (€ 0,70 P/M) OF KIJK OP MOBIEL.9292OV.NL
Dagblad De Pers
Nieuws
Groot-Brittannië
FOTO: REUTERS
Assistent Controller Je carrière vaart geven? Kies vandaag nog voor WR. De top voor Assistent-Controllers die verder willen komen in het bedrijfsleven. Vanaf dag 1 verdien je 15% meer. Rij je in een sportieve auto zonder eigen bijdrage. Leer je veel bij. En geniet je van een vast contract. Dus heb je minimaal 6 maanden ervaring? Bel gratis 0800 – 876 3666 of meld je aan op wr.nl.
Voetbalrechten Samenvattingen weer bij NOS
‘Dronken van geluk’ Remco Janssen Mark Koster ARNHEM
...
een goedverkopende wodka? binnen te lopen als Vinexim met Poetinka, dat in 2003 op de markt werd gebracht. Poetinka is uitgegroeid tot de op een na best verkopende wodka in Rusland. Het marktaandeel bedraagt ruim 4 procent. Dat lijkt niet veel. Totdat je beseft dat er honderden Russische wodkamerken zijn en Russen jaarlijks voor bijna 9 miljard euro van die nationale drank innemen. Vinexim ontkent dat het merk Poetinka slaat op van de naam van de huidige Russische president. Het merk zou zijn afgeleid van poetina, ‘visseizoen’. Flauwekul, natuurlijk. Want waarom zou Vinexim anders Poetinka Winter 2014 – een duidelijke verwijzing naar de door de president naar Rusland gehaalde Olympische Winterspelen – lanceren?
Russische merkenspecialisten laten zich niet uit over de kracht en winstpotentie van merken die gebaseerd zijn op Medvedev, een naam die stamt van het woord medved (‘beer’). Een niet-representatieve enqûete onder de bezoekers van slijterij Aromatni in Moskou leert dat de Russische wodkadrinker de nieuwe president niet met zijn favoriete kwalificaties als ‘stoer’ en ‘hard’ associeert. Misschien dat Vinexim om die reden opteert voor het merk Volodja i Medvedi. Voladja is de populaire voornaam van Vladimir Poetin. Niet elke Russische bekende politicus staat garant voor een goede verkoop. Michail Gorbatsjov, de vroegere leider van de Sovjet-Unie, is in eigen land zo impopulair dat geen enkel
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
Argus Voetbalsamenvattingen terug bij de NOS
bedrijf erover peinst om zijn naam te gebruiken. In het buitenland was hij meer geliefd. Vandaar wellicht dat Gorbatsjov reclame maakte voor Pizza Hut en Louis Vuitton. Het grootste wodkamerk in Duitsland is trouwens wel Gorbatschow. Maar daar heeft het vroegere staatshoofd weinig mee van doen. De Russische distillateur die zich in 1917 vestigde in Berlijn, heette toevallig Leontowitsj Gorbatschow. Gorbatschow-wodka wordt in Rusland niet eens verkocht. En dat is niet zo vreemd. Wodkaminnend Rusland heeft het hem nooit vergeven dat Michail Sergejewitsj medio jaren tachtig een anti-alcholcampagne startte, de prijs van wodka verdubbelde en de drank bij officiële gelegenheden in de ban deed. 1
Controller talent, verdien direct 15% meer!
Voorjaarsstorm Plaatsen aan de Britse zuid- en westkust werden gisteren geteisterd door een hevige storm. Twaalfduizend woningen zaten zonder stroom en het weg-, spoor- en luchtverkeer kampten met ernstige problemen en vertragingen. Op zee hadden schepen de grootste moeite om op koers te blijven en enkele havens en bruggen werden gesloten. Vanwege hoge golfslag werden zeker dertien waarschuwingen voor overstromingen afgegeven, op verschillende plaatsen bouwden bewoners met behulp van reddingswerkers barricades van zandzakken. De sterke rukwind met op sommige locaties een kracht van ruim 130 kilometer per uur, richtte aanzienlijke schade aan. Op veel plaatsen kwamen daken gedeeltelijk van huizen, vielen bomen om en werden elektriciteitsleidingen weggeblazen. Verzekeringsbedrijven gaven gistermiddag al aan zeker 150 procent meer claims te hebben ontvangen dan op een reguliere maandagmorgen. In West Sussex werden 30 mensen van een woonwagenpark gered met een reddingsboot. Elders brandde een pand gedeeltelijk af, nadat het door de bliksem was getroffen. De vijf bewoners van het pand konden worden gered. 1
3
‘Dit is iets om trots op te zijn, want Studio Sport heeft toch de beste sportredactie van Nederland’, zegt Mart Smeets vanuit Frankrijk. Na een afwezigheid van drie jaar heeft de publieke omroep de samenvattingen terug op zondagavond, om zeven uur. Voor vijf jaar, ‘een unieke deal’, aldus de NOS. De omroep betaalt met ongeveer 17 miljoen euro voor de tv-samenvattingen en de radiorechten een aanzienlijk lager bedrag dan voor en in het tijdperk-Talpa. Toen dokte de NOS 22 miljoen euro per jaar, alleen voor de samenvattingen. John de Mols Talpa betaalde zo’n 35 miljoen euro per jaar voor datzelfde pakket.
De lagere prijs valt te verklaren door het miljoen kijkers dat Talpa heeft ‘weggepest’, aldus Pieter Nieuwenhuis van toetsbureau Hypercube. De eredivisieclubs wezen een bod af voor de liverechten van 38,5 miljoen euro per jaar, vermoedelijk van nieuwkomer Zesko. De clubs gaan die duels via pay-per-view in eigen beheer exploiteren op een ‘Eredivisiekanaal’. Hiermee hopen ze een forser bedrag binnen te halen. Producent Endemol garandeert de clubs via een financieringsconstructie minstens 48,5 miljoen euro. En kunnen we Smeets, sinds 1974 verbonden aan Studio Sport, ook terugverwachten? ‘Ach, ik doe zoveel dingen in mijn leven, zoals hier wielerkoersen volgen. Lieve jongen, ik zit aan een heerlijke landwijn en geniet van alles wat goed is. Dag!’ 1
Deel 3 & 4
Stadsschouwburg Amsterdam vr 14 t/m wo 19 mrt reserveren: 020-6242311
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................
Van Dale geeft antwoord
Koffie Er zijn mensen die een bijzonder stempel op de taal drukken. Zo hebben we in Nederland Van Kooten en De Bie, bedenkers van woorden als regelneef en doemdenken. Of Marten Toonder, behalve van Tom Poes ook de schepper van minkukel en kommer en kwel. Voor het Engels is Winston Churchill zo iemand. Verschillende van diens uitspraken zijn gevleugelde woorden geworden. Dat geldt bijvoorbeeld het legendarische ‘Never in the field of human conflict was so much owed by so many to so few’, waarmee hij in 1940 de moed van de RAF-vliegers tijdens de Battle of Britain prees. Maar zijn invloed gaat verder dan het Engels, want door hem bekend geworden uitdrukkingen als business as usual of blood, sweat and tears ge-
bruiken we – al dan niet vertaald – ook in het Nederlands. Ook het begrip ‘het IJzeren Gordijn’ wordt vaak aan Churchill toegeschreven, maar in dit geval ten onrechte: hij populariseerde alleen maar een reeds bestaande uitdrukking. Wel weer historisch – en doorgedrongen tot Van Dale – zijn de woorden waarmee hij zijn politieke tegenstander Attlee typeerde: ‘a sheep in sheep’s clothing’ oftewel een
schaap in schaapskleren. Niet in het woordenboek beland ten slotte is de volgende anekdote. Nancy Astor, vrouwelijk Lagerhuislid, beet hem eens toe: ‘Winston, als jij mijn man was, deed ik vergif in je koffie.’ Waarop Churchill rustig antwoordde: ‘Nancy, als jij mijn vrouw was, zou ik die zeker opdrinken.’ 1 www.depers.nl/vandale
Studiewoordenboek Nederlands-Engels
Dagblad de Pers
4
De Vier
DE WERELD VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE DE REÜNIE
Q&A 06-16477xxx
Nieuwe cd ‘Die synthesizer klinkt wel erg gedateerd nu’
Het Goede Doel terug als goed doel Na Doe Maar gaat ook Het Goede Doel weer toeren. Voormannen Henk & Henk hebben een nieuwe cd opgenomen die wordt uitgebracht door een uitzendbureau voor it-ers. De opbrengst gaat naar Afrika. Henk & Henk, zoals het duo zichzelf tegenwoordig noemt, hebben gisteren genoeglijk geluncht nadat ze de illustraties, enkele tekeningen van geestelijk gehandicapte kunstenaars, voor de nieuwe cd Gekkenwerk hebben uitgezocht. ‘Het is weer een beetje als vanouds met zijn tweeën’, gniffelt Goede Doel-zanger Henk Westbroek op zijn kenmerkende ironische toon. Henk Westbroek en Henk Temming, de Lennon en McCartney van de Nederlandse popband, zijn na zestien jaar weer verenigd en (driewerf hoera!) hebben opnieuw een paar zwierige tegendraadse nederpopliedjes opgenomen. ‘Ik wilde eigenlijk zelf een cd maken en vroeg aan Henk (Temming) of hij de hoge partijen in wilde zingen. Dat werkte en nu hebben we als ‘Henk & Henk, voorheen Het Goede Doel’, een hele plaat opgenomen.’ Anders dan 26 jaar geleden, toen de band via veel airplay op de radio doorbrak met de single In het leven (met de prachtzin: ‘soms ruik ik de
DE SMEEKBEDE
Henk Temming en Henk Westbroek. PETER PAKVIS/HH
geur weer van je lichaamszweet’) zal de nieuwste cd níet worden uitgebracht bij een platenmaatschappij, maar worden geëxploiteerd door uitzendbureau It Staffing. Eind april zullen de nummers van de cd gratis te downloaden zijn via de website van het Nieuwegeinse uitzendbureau voor informatietechneuten. Wessel van Alphen, de directeur van het be-
drijf, sprak Westbroek in een Utrechts café aan en vroeg of hij hem wilde helpen met een maatschappelijk project. Van Alphen: ‘Ik was best fan en vroeg me af of ik de nieuwe cd op mijn site mocht plaatsen.’ Westbroek: ‘Van Alphen investeert ook in Tanzania en wil daar it-projecten opzetten voor de plaatselijke bevolking. Henk en ik gaan er naar toe om een repor-
tage te maken. De muziek zal onderdeel uitmaken van een reünietoer, die eindigt met een benefietconcert.’ Westbroeks kenmerkende Utrechtse tongval raakt op dreef bij zoveel onorthodox engagement. ‘Concertgangers kunnen voor 29,95 euro een kaartje kopen en dat geld gaat 100% naar het Afrikaanse it-project.’ Prachtig, maar kunnen de fans ook nog een beetje genieten van oude successen? Westbroek: ‘Ja, we gaan ook toeren met het oude repertoire, maar dat wordt wel aangepast aan de eenentwintigste eeuw. De synthesizer in het nummer In het leven klinkt nu wel erg gedateerd, al was dat toen een modern geluid (Goede Doel keyboardspeler Ronald Jongeneel trad zelfs als geluidsingenieur in dienst bij keyboardbouwer Roland, red). De nieuwe nummers zullen meer rocken.’ De band, die begin jaren tachtig grote hits scoorde met nummers als België, Vriendschap en Nooduitgang, keert bijna terug in de oude bezetting. Sander van Herk, die met Henk Temming de afgelopen jaren furore maakte als producer voor een dozijn Nederlandse artiesten speelt weer gitaar. Temming doet keyboards en de productie. Westbroek: ‘Die mp3’s klinken straks kraakhelder op die site. Ja, Het Goede Doel gaat ecologisch-vriendelijke muziek produceren.’ 1
’Het tijdstip is natuurlijk niet ideaal’ ‘Ik kreeg een telefoontje van de VARA publieksservice of ik als publiek wilde dienen’, zegt onze deep throat. De VARA-wervers geven toe dat ze ‘oude bezoekers’ nabellen om te dienen als menselijke achtergrond. ‘Het tijdstip is natuurlijk niet ideaal’, zegt Gert-Jan Hartlief namens de publieksservice. ‘Als je om twaalf uur buiten staat is het natuurlijk niet zo makkelijk om weer terug te keren naar Groningen of Den Bosch. We hebben per week 300 mensen nodig en kijken ook naar oude bezoekers.’
De NOS krijgt de uitzendrechten van de samenvattingen van het eredivisievoetbal terug. Jan Jaap Heij van De Pers: ‘Wat niet hoort, kan de markt niet afdwingen.’ U zegt? ‘Eindelijk gerechtigheid!’ Een jaar geleden initieerde u bij De Pers de actie ‘Allen voor 1’. Als iedere Nederlander een euro zou geven zou de NOS de voetbalrechten kunnen terugkopen. ‘Helaas haalden we toen maar 17,30 euro op. Zo weinig zijn die rechten nou ook weer niet waard. Maar initiatieven zoals deze hebben wel duidelijk gemaakt dat het niet kon: voetbal bij de commerciëlen. Ik voel me enigszins aangenaam vereerd dat het nu toch nog goedkomt.’ Wat betekent dit voor ons land? ‘Totaal niets en ontzettend veel. Voetbal is van iedereen. Dat kun je niet zomaar afpakken, is gebleken met die kijkcijfers. Datgene wat gewoon niet hoort, kan de markt niet afdwingen.’
Publiek is op bij Pauw en Witteman
Elke avond moeten ze er weer zitten, zo’n zestig mensen die als decor willen dienen bij Pauw en Witteman. Maar hoe lang lukt het de VARA nog om de bankjes in de Plantage, de Amsterdamse studio bij dierentuin Artis, vol te krijgen met kijkaapjes voor de late night show? Het is steeds meer schrapen, zo blijkt. Twee tipgevers van Koster en Jojanneke werden de laatste dagen smekend opgebeld met de vraag of ze op 18 en 19 maart rond elven konden aanschuiven voor de show.
Eindelijk gerechtigheid!
Zou het een idee zijn om het consumptiebonnenbeleid misschien nog iets te verruimen? De P&W-gasten krijgen bij binnenkomst twee consumptiebonnen in handen gedrukt. Bij De Wereld Draait Door, het VARA-tv-programma dat in dezelfde studio wordt opgenomen, werden gasten zelfs tijdelijk gelokt met een maaltijd. Hartlief blijft voorlopig vasthouden aan het drankrantsoen. Met twéé rode wijn moet het blijven lukken? ‘Je kunt bij de VARA ook wit drinken hoor.’ 1
Voetbal is mishandeld, eerst door Tien en toen door RTL? ‘Ja. De NOS heeft voetbal sinds mensenheugenis uitgezonden. Het was alsof ze zeiden: weet je wat, we vervangen de koningin door Marietje.’ Wat kan de NOS dat RTL niet kan? ‘Voetbal leveren. Zonder gehannes, gelul en gefrutsel.’1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
John McCain
H HANS
WIEGEL
et gevecht om de nominatie binnen de Democratische Partij voor het presidentschap van de Verenigde Staten gaat door. Scherper, persoonlijker. Vileiner ook. Clinton heeft laten weten dat ze misschien Obama zal kiezen als haar vicepresident. Obama moet dat niet willen, want – mocht Hillary Clinton de strijd om het presidentschap winnen – dan zal ze haar vicepresident geen enkele ruimte gunnen en geven.
Hoe zou ze trouwens gereageerd hebben als Obama zou hebben gezegd dat hij Hillary misschien zal uitkiezen als zijn vicepresident? Met een stralende lach, maar van binnen ziedend, denk ik. Intussen is er wel een mogelijke winnaar van de uitputtingsslag tussen Clinton en Obama. Hoe langer dat gevecht tussen die twee doorgaat en hoe meer zij met modder naar elkaar zullen gooien, hoe groter worden de kansen voor die ander. We kennen het spreekwoord van de drie honden en
het been. Die lachende derde zou wel eens John McCain kunnen zijn. Wie zou een half jaar geleden hebben gedacht dat, na het impopulaire presidentschap van George Bush, toch nog een Republikein kans zou maken de volgende president van de Verenigde Staten te worden? McCain heeft vorige week de strijd om de Republikeinse kandidatuur gewonnen. President Bush ontving hem onmiddellijk op het Witte Huis en de Republikeinen hebben de rijen gesloten. Mocht McCain de strijd om het presidentschap winnen, dan is hij de oudste (hij is begin 70) beginnende president van de Verenigde Staten in de geschiedenis.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ................................................................................
De kritiek op McCain vanwege zijn leeftijd is inmiddels verstomd. Omdat hij een echte oorlogsheld is, veel heeft meegemaakt en heerlijk eigengereid zichzelf is, waarderen en respecteren de gewone Amerikanen hem. Het gaat op dit moment te ver om hem met Churchill en De Gaulle te vergelijken. Maar ook die twee hebben in een oorlog laten zien wat ze waard waren, kwamen pas op latere leeftijd aan de macht, waren zeer eigengereid en hadden een band met hun volk. En eerder in hun leven waren zij politiek ook afgeschreven. Wie weet, dus. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................
Madonna in Hall of Fame
Presentatrice Bridget Maasland zwanger
Arie en Silvester in Carré
Ze is niet echt een rocker, toch krijgt popzangeres Madonna dit jaar een plekje in de vermaarde Rock and Rol Hall of Fame .
Bridget Maasland is elf weken zwanger. De presentatrice onthulde het blijde nieuws gisteren in de nieuwe radioshow van Ruud de Wild op Q Music. Maasland en haar vriend Pepijn zijn al acht jaar samen.
Cabaretiers Arie en Silvester nemen op 15 mei afscheid als duo tijdens een speciale voorstelling in het Koninklijk Theater Carré te A’dam.
Dagblad De Pers
Binnenland
5
Vreemdeling in Den Haag Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor De Pers dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..............................................................................
Supertech
O
Artemis aan land
Storm blaast schip uit koers Het Nederlandse vrachtschip Artemis liep gisteren aan de grond bij de Franse badplaats Sables-d’Olonne. Het
88 meter lange schip kan pas losgetrokken worden bij hoog water. 1 REUTERS
Interview ‘We willen een spiritueel evolutieproces op gang brengen’
Nieuwe politieke partij voor al uw horoscopen Vanaf vandaag is Nederland een politieke partij rijker: om tien voor elf schrijft de Partij voor Mens en Spirit (PMS) zich in bij de notaris. ‘We halen zeker vijf, zes zetels.’ Marten Blankesteijn AMSTERDAM
...
Juist. Is dat niet een klein beetje zweverig? ‘Ach, wat is zweverig? Wij vinden dat de regering zweeft, want ze hebben totaal geen contact meer met de burger. Wij leggen de nadruk op verbondenheid. De overheid moet niet boven ons staan, maar een gemeenschapsdienst zijn. Er komen tegenwoordig alleen maar regels bij. Wat schiet de burger daar nou mee op?’
en aarde. Astrologie, horoscopen, sterren, paranormale zaken – ze zien de eenheid tussen lichaam en geest als de basis van het leven.’
En die mensen vinden het verstandig om ook het land op die manier te besturen?
‘Haha. We richten de partij welbewust morgen op, ja. Om tien voor elf precies ondertekenen we de documenten bij de notaris.’
En u gaat daartegen optreden.
‘We hebben ontzettend veel positieve reacties gehad. Eindelijk, het is tijd voor een nieuw geluid, dat soort opmerkingen. Er is zelfs een oud-Europarlementariër die mee wil doen.’
‘Ja. Welzijn moet belangrijker worden dan winst. We willen een spiritueel evolutieproces op gang brengen.’
Hoeveel zetels gaat u halen volgens de waarzeggers?
Want? Wat gebeurt er dan?
Waarom denkt u dat Nederlanders daar behoefte aan hebben?
Lea Manders, u wordt voorzitter van de PMS. Staan de sterren een beetje gunstig voor uw partij?
‘Waarzeggers bestaan niet.’ ‘Dan staan de planeten goed. We hebben gekozen voor een horoscoop die sterk lijkt op die van Nederland.’
ADSLwinkel.nl® Het Net ADSL Surfen & Bellen • gratis draadloos modem • voordelig bellen • incl. kosten KPN-abonnement • géén jaarcontract, dus nergens aan vastzitten eerste nden 6 maa
95 19, 5
29,9
p/mnd
GRATIS DVD-pakket met 6 geweldige titels! actie Exclusieve SLwinkel.nl alléén bij AD
Gewoon.
Alléén bij ADSLwinkel.nl ® of bel 030 - 27 198 27
‘26 procent van de Nederlandse bevolking is ongebonden spiritueel. Dat zijn mensen die zich niet willen binden aan een kerk of een andere organisatie, maar die wel het gevoel hebben dat er meer is tussen hemel
Echt niet? Laat ik het dan anders vragen: op hoeveel zetels rekent u? ‘In eerste instantie dachten we: we zijn blij als we twee zeteltjes krijgen. Maar gezien alle reacties... We halen zeker vijf, zes zetels. En misschien wel meer.’ 1
p het Binnenhof doet men wel eens schamper over mijn afkomst. Mijn ouders hadden een Blokker-warenhuis in Emmen, Zuidoost-Drenthe. De afgelopen weken ontdekte ik dat Kamerleden, voorlichters, assistenten en andere deskundigen iedere ochtend douchen met een spatwatervrije radio van het merk Supertech, 17,95, Blokker. Dan lach je in je vuistje. Men ontwaakt met het krantenoverzicht op de wekkerradio van twintig voor zeven. Onder de douche wordt naar het Radio 1 Journaal geluisterd. Het is de kunst als eerste het onderwerp van de dag te ontwaren. Als dat voorbijkomt, spoedt men zich om er een debat over aan te vragen bij de griffie van de Tweede Kamer. Zo wordt het onderwerp van jou, surf je er de hele dag op mee. De politiek strateeg van GroenLinks was laatst de eerste met zijn aanvraag voor een spoeddebat over het nieuws dat je eenvoudig bommen via de personeelsingang van Schiphol binnen kunt brengen. ’s Avonds zat Femke Halsema aan tafel bij Pauw&Witteman. Ze kwam niet goed uit de verf, maar daar kon de strateeg
Het is de kunst als eerste het onderwerp van de dag te ontwaren
Woningzoekenden
‘Schaf wachtlijstbelasting af’ Redactie binnenland AMSTERDAM
...
Gemeenten en woningcorporaties moeten geen kosten meer in rekening brengen voor het ingeschreven staan als woningzoekende. Dat zei Tweede Kamerlid Paulus Jansen (SP) gisteravond in het televisieprogramma Radar. ‘De woningzoekende betaalt voor een plaatsje op de wachtlijst en moet die inschrijving vaak tegen extra kosten verlengen. Zo wordt de burger beboet voor het falen van overheden en woningcorporaties, die te weinig
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ....................................... ....................................... 111
111
111
Weer brand in ziekenhuis Almelo
Winkeliers Amsterdam weer vaker overvallen
Rover voor afschaffen van OV-chipkaart
In het Twenteborg ziekenhuis in Almelo brak gisteravond brand uit als gevolg van een defect aan het ventilatiesysteem. Drie afdelingen werden ontruimd toen er rookwolken ontstonden. Tientallen patiënten werden opgevangen op andere afdelingen. Er zijn geen gewonden gevallen, laat een woordvoerder van het ziekenhuis weten. De brandweer heeft geen gevaarlijke stoffen gemeten. Het Twenteborgziekenhuis raakte vorig jaar in opspraak omdat een patiënte in 2006 in de operatiekamer om het leven kwam door brand.
Winkeliers in Amsterdam zijn vorig jaar vaker het slachtoffer geweest van criminaliteit dan in 2005. Dat laat de gemeente maandag weten. Acht van de tien winkeliers hadden vorig jaar te maken met vooral winkeldiefstal. Ondernemers op bedrijventerreinen zijn juist minder vaak het slachtoffer dan in 2005. Zes van de tien bedrijven kregen te maken met criminaliteit. Opmerkelijk genoeg denken ondernemers op bedrijventerreinen dat het centrum een veilig gebied is. Volgens de gemeente is dat juist het minst veilige gebied.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................
niets aan doen. Anderen jaloers, bij GroenLinks hadden ze de smaak te pakken. Twee weken geleden liet minister Donner in deze krant weten nog steeds achter de versoepeling van het ontslagrecht te staan. Overal kwam dit grote nieuws de volgende ochtend uit de Supertechs. Om twee minuten over zeven haastte Kamerlid Ineke van Gent zich uit de douchecabine van haar Haagse appartement en rende naar de computer om een spoeddebat aan te vragen. Onder haar stoel, rond de blote voeten, moet zich een schattig plasje badwater hebben gevormd. Ze had buiten de digitale versie van de krant gerekend. Die verschijnt rond twaalf uur ‘s nachts. Slimmeriken van de SP hadden dit wel gemerkt en doorgespeeld aan Kamerlid Paul Ulenbelt, die tussen twaalf en een uur ‘s nachts als eerste een mailtje naar de griffie stuurde. Op televisie die avond vooral de oproep van minister Verhagen aan Wilders zijn film niet uit te zenden. Je kunt je best doen, de Supertech de hele dag om je nek hangen – er zit een koordje bij – niet alle onder-
Als blijkt dat de OV-chipkaart definitief is gehackt, dan is dat de nekslag voor de kaart in de huidige vorm en moet worden overgestapt op een beter beveiligde chip. Dat liet reizigersorganisatie Rover gisteren weten in een reactie op de nieuwste problemen rond de kaart. De Duitse onderzoekers die vorig jaar al een gedeelte van de beveiliging wisten te kraken, claimen de chip volledig te hebben gehackt. Hierdoor wordt ‘elektronisch zakkenrollen’ mogelijk. Met een laptop kan binnen enkele minuten het tegoed van reizigers worden gestolen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................
Friezen willen blazen
Slopen
In Friesland hebben zich ruim duizend mensen gemeld voor een proef met een alcoholslot. Verkeer en Waterstaat wil weten of de speciale startonderbreker werkt, waarin geblazen moet worden.
Het Ecohuis in Steenwijk mag worden gesloopt door de gemeente.
bouwen’, aldus Jansen. ‘Deze wachtlijstbelasting is oneerlijk en moet worden afgeschaft.’ De SP deed in verschillende gebieden onderzoek naar de kosten voor een inschrijving als woningzoekende. Een woningzoekende in Assen betaalt 153 euro om drie jaar op de wachtlijst te staan. Inschrijving in de regio Rotterdam is gratis, volgens de SP. Jansen wil dat corporaties worden gedwongen een gezamenlijk loket te openen. ‘Zo hoef je je maar een keer in te schrijven en wordt de beschikbare woonruimte eerlijk verdeeld.’ 1
Binnenland
6
Analyse PvdA heeft de troefkaart
Gratis boeken kan nog duur lesje worden Het lijkt zo’n mooi gebaar, gratis schoolboeken, maar alles wijst erop dat het onderwijs zelf vooral ellende gaat beleven aan dit kabinetsplan. Alle ogen zijn gericht op de PvdA. Peter Wierenga AMSTERDAM
...
Van radicalisering tot ongelijkheid, te veel maatschappelijke problemen zijn op het bordje van het onderwijs gelegd. Dat zijn de spijkerharde lessen van de commissie-Dijsselbloem. Maar nog geen maand later dreigt dat toch weer te gebeuren. Vandaag beslist de Tweede Kamer over het kabinetsplan voor gratis schoolboeken. Het CDA en de ChristenUnie willen zich aan het regeerakkoord houden. Want gratis, daar zijn Nederlanders dol op. Alleen de PvdA twijfelt nog. Nu is lesmateriaal best duur, zo bleek onlangs uit onderzoek van de Volkskrant. Betalen leerlingen in buurlanden zo’n tachtig euro per jaar, hier is dat meer dan driehonderd. Uitgevers grepen bijvoorbeeld de invoering van het studiehuis aan om hun boeken eens flink te verfraaien.
Toch kraakt de Raad van State het plan: het komt vooral ten goede aan de hogere inkomens, omdat de armere gezinnen nu al een beroep kunnen doen op extra bijstand. Maar de bom barstte pas echt toen een jurist uitploos – in opdracht van uitgevers – dat scholen de inkoop van boeken Europees moeten aanbesteden. Een enorme papierwinkel, en docenten kunnen niet meer zelf beslissen welke lesmethode ze gebruiken. Het ministerie van Onderwijs geeft dat toe, zo zei rector Ronald van Bruggen van het Nijmeegse Gymnasium zondag in Buitenhof. Inmiddels ziet de hele oppositie het plan niet meer zitten. En nu bevindt de PvdA zich in een lastig pakket. Om geloofwaardig te blijven moeten de sociaaldemocraten het rapport van hun eigen Kamerlid Jeroen Dijsselbloem serieus nemen. Dus scholen niet opzadelen met al dit gedoe, maar ouders op een andere manier compenseren. Maar ja, je niet houden aan het regeerakkoord geldt als een politieke doodzonde. Dat maakt de kans groot dat de gratis schoolboeken nog een dure les zullen blijken te zijn. 1
Tibet
Neergeslagen opstand herdacht Tibetanen demonstreerden gisteren voor de Chinese ambassade in Den Haag. Zij herdachten een in 1959 neergeslagen protest door het Chinese Volksbevrijdingsleger. De aanleiding toentertijd was dat de Chinezen de Dalai Lama opdroegen een dansvoorstelling tijdens het Tibetaanse nieuwjaar bij te wonen, maar eisten dat hij aanwezig zou zijn zonder zijn gebruikelijke lijfwacht. Toen dit onder de bevolking bekend raakte, braken rellen uit. Tibetaanse soldaten uit het Rode Leger liepen over naar de demonstranten en deelden wapens uit aan de
bevolking. De Dalai Lama vluchtte in het geheim naar India. De Chinezen onderdrukten de opstand met harde hand. Alleen al in de regio Lhasa kwamen 87.000 mensen om. China bezet Tibet sinds 1950. Onlangs maakte Blöf in deze krant bekend dat de band niet tijdens de Olympische Spelen in Peking zal optreden. Blöf was uitgenodigd op te treden in het Holland House. De band speelt namelijk ook op het Ticket For Tibet Festival, dat bedoeld is om de situatie in Tibet onder de aandacht te brengen. 1 WFA/PIERRE CROM
Rechtspraak
Teeven ziet louter voordelen voor combinatie aanklagers Vervolg van pagina 1
...
Voorbeelden van hoe het wel eens mis kan gaan in een rechtszaal zijn de zaken rond de Nomads en de Hofstadgroep. De Nomads, leden van de Limburgse Hells Angels, werden door het hof vrijgesproken van een drievoudige moord, terwijl de rechtbank eerder zes jaar celstraf had opgelegd. In die zaak bleek de advocaat-generaal tijdens de inleidende zittingen zich weinig te hebben verdiept in het dossier. Bij het hoger beroep tegen leden van de Hofstadgroep was te zien dat de raadsheren (de rechters bij het hof) zich beter hadden ingelezen en voorbereid dan de aanklagers. Ook hier volgde vrijspraak na een
veroordeling door de rechtbank. Fred Teeven: ‘Er bestaat wel eens de misvatting dat aanklagers en rechters in hoger beroep kwalitatief betere men-
OM besprak voorstel in zaak Hofstadgroep maar wees het af sen zouden zijn. Dat is niet zo. Je hebt goede en slechte juristen, bij de rechtbank en het hof. Ook is het een absolute misvatting dat advocaat-generaal per definitie een promotieplaats is.’ Voordat hij de politiek inging, was
Teeven officier van justitie. Hij stond bekend als crimefighter die grote zaken onder zijn hoede nam. In de zaak tegen drugsbaron Johan V. opperde hij zelf al om de zaak samen met zijn collega-aanklager Witteveen ook bij het hof te doen. ‘Dat was toen te kort door de bocht. Er moet wel een advocaat-generaal bij betrokken zijn.’ Recent is er bij het landelijk parket nog discussie geweest over dit onderwerp. Het ging om de zaken tegen de Hofstadgroep en Frans van Anraat, die is veroordeeld voor medeplichtigheid aan oorlogsmisdaden in Irak. Teeven: ‘Het voorstel is toen afgewezen door onze collega’s die hogerberoepszaken doen. Ook het college van procureurs-generaal wilde het
niet. Ik vind niet dat het aan het OM is om hier een beslissing over te nemen, dat moet de politiek doen.’ Volgens hem is het niet nodig om de wet hiervoor aan te passen. ‘Je kunt een officier aanstellen als waarnemend advocaat-generaal.’ Volgens Teeven worden de mensen bij het OM ook meer allround medewerkers door zijn voorgestelde werkwijze. ‘Een officier heeft veel te maken met het politieonderzoek en kent het praktijkwerk. Een advocaatgeneraal is geen opsporingsambtenaar en mag niet met de politie bellen voor nadere onderzoeksvragen. Daar heeft hij een officier van justitie voor nodig. Wel heeft hij meer verstand van de procedures bij een hof en is hij
bekwaam om een zaak juridisch dicht te timmeren mocht het tot een cassatie bij de Hoge Raad komen. Een combinatie van aanklagers heeft dus alleen maar meerwaarde.’ Het college van procureurs-generaal, dat de leiding heeft over het OM, zegt in een reactie dat het zich kan voorstellen dat een officier van justitie in de voorbereiding van een zaak in hoger beroep bij regiezittingen aanwezig is. ‘Voor de inhoudelijke behandeling bij een hof is de betrokkenheid van een officier van justitie niet wenselijk’, aldus een woordvoerster. Er moet een scheiding blijven, ‘om zo een frisse en onbevangen blik van mensen te behouden die de zaak inhoudelijk behandelen’. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
Gronings Spookdorp eist slachtoffer
Rechtszaak
WETHOUDER STAPT OP NA SLECHTE COMMUNICATIE
‘DOOD MILITAIR GEVOLG VAN ZUINIGHEID EN TIJDSDRUK’
De PvdA-wethouder in Reiderland is opgestapt vanwege de aangekondigde sloop van Ganzedijk. De PvdAfractie in het Groningse dorp zei zaterdag het vertrouwen in Ruud Hietbrink op, waarna de wethouder maandag besloot op te stappen. Struikelblok vormde de wijze waarop hij met de bewoners van Ganzedijk zou hebben gecommuniceerd. Vorige maand kondigde Hietbrink aan dat de 58 woningen in het dorp
Een fataal ongeluk op de Landmachtdagen in Wezep vorig jaar was mogelijk mede het gevolg van zuinigheid, tijdsdruk en afwijkende procedures. En dus niet alleen van een fout van een militair. Dat zei de advocaat van de 39jarige militair W.B. uit Hippolytushoef maandag. Marineman B. verscheen maandag voor de militaire kamer van de rechtbank in Arnhem omdat hij schuldig zou zijn aan de dood van een collega van de luchtmobiele brigade.
tegen de vlakte moesten. Het dorp moest verdwijnen omdat te veel huizen leeg zouden staan en er sociale problemen zouden zijn. Zowel bewoners als Provinciale Staten protesteerden tegen de in hun ogen voorbarige sloop. Vorige week werd bekend dat de huizen voorlopig gered zijn. De provincie Groningen, de gemeente Reiderland en woningcorporatie Acantus besloten namelijk dat er vooralsnog geen huizen worden gesloopt.
HENK VEENSTRA
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ................................................................................
Die daalde met een touw dertig meter af uit een marinehelikopter. B. zou het touw lossnijden, waarna de helikopter verder zou vliegen. Het touw bleek echter niet goed los toen B. het sein gaf om te vliegen. Het slachtoffer werd meegesleurd over de grond en raakte daarbij dodelijk gewond. Mogelijk heeft een rol gespeeld dat B. het touw uit zuinigheid zo dicht mogelijk bij de beveiligingsknopen moest doorsnijden.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................
Bloemendief
Overdosis
Goede reis terug!
De politie in Tilburg is op zoek naar een vrouw die regelmatig bloemen steelt van een kerkhof. De dader rijdt op een scootmobiel.
Justitie vervolgt een vrouw uit Breda omdat ze te laat de hulp van een huisarts inriep toen haar man vorig jaar aan een overdosis medicijnen overleed. Hij wilde misschien zelfmoord plegen.
VluchtelingenWerk Nederland en 9 andere instanties gaan samen uitgeprocedeerde asielzoekers helpen terug te keren naar hun land.
Binnenland
7
Openbaar ministerie Geen bewijs tegen Kouwenhoven
Met rechte rug vrijgesproken Brandhout maakte het Hof in Den Haag van de aanklacht van het Openbaar Ministerie, die de Rotterdamse zakenman Guus Kouwenhoven (65) betichtte van wapenhandel en het medeplegen van oorlogsmisdaden in het West-Afrikaanse Liberia. Redactie binnenland DEN HAAG
...
Rechte rug, de handen geklemd tussen de dijen, zo luistert Guus Kouwenhoven naar het bevrijdende vonnis. Tussen 2001 en 2003 zou hij in strijd met een embargo van de Verenigde Naties via zijn houtkapbedrijf Oriental Timber Corporation OTC wapens als AK47 machinepistolen en RPG7granaatwerpers hebben aangevoerd voor de toenmalige president en zijn zakenpartner Charles Taylor. Ook zouden door hem betaalde werknemers aan het front hebben meegevochten in een oorlog waar tienduizenden onschuldigen werden vermoord, verminkt of verkracht. In 2006 is mr. Gus, zoals zijn bijnaam luidt, in eerste aanleg veroordeeld tot acht jaar voor de wapenhandel. In
Kouwenhoven in Liberia.
hoger beroep is vorige maand twintig jaar celstraf plus 450.000 euro boete geëist. Maar zijn grootste tegenstander, het Openbaar Ministerie, blijkt zijn grootste medestander. Tientallen politieagenten zijn ruim drie jaar lang bezig geweest met een onderzoek waarvan de kosten op een paar miljoen euro worden geraamd. Zes officieren van Justitie en advocaten-generaal hebben zich op de zaak gestort. Het resultaat wordt in een half uur door de voorzitter van het Hof ,Y. Aler, naar de schroothoop verwezen. ‘Hard bewijs is uiterst mager’, merkt hij vilein op. Zo heeft hij geen geschreven documenten of ge-
tuigen gevonden die betrouwbaar genoeg zijn om met stelligheid de aanvoer van wapens aan te tonen. Dat zou gebeurd zijn via de haven Buchanan, die Kouwenhoven gebruikte voor zijn export van hardhout. De getuigen, waarvan het Openbaar Ministerie er zo’n veertig heeft gesproken, zijn volgens de rechter van ‘zeer gebrekkige kwaliteit’ en zijn door tegenstrijdige verklaringen ‘niet betrouwbaar’. Voor de oorlogsmisdaden geldt hetzelfde verwijt: ‘De getuigen hebben werkelijkheid en verbeelding door elkaar gehaald’. Het vonnis spreekt Kouwenhoven ‘op alle onderdelen vrij’. Als de drie
‘Ik ben blij dat de waarheid boven water is gekomen.’
rechters de zaal verlaten staat Kouwenhoven op en knikt vriendelijk. Zijn advocate Inez Weski krijgt een vriendelijk klop op haar schouder. Zij zegt: ‘Dit is niet alleen vrijspraak. Objectief is vastgesteld dat er geen bewijs is, daar had het Openbaar Ministerie zelf mee moeten komen.’ Kouwenhoven kijkt de hal rond: ‘Ik ben blij dat ik vrij ben en dat de waarheid boven
water is gekomen.’ Woordvoerster van het OM, Astrid Rijsdorp, vertelt in de andere hoek dat ze ‘professioneel teleurgesteld over de uitkomst’ is. Of de uitslag invloed heeft op het onderzoek bij drie lopende zaken tegen verdachten van oorlogsmisdaden, wil het OM niet zeggen. 1
Politieacties
Agenten kunnen maar beter boeven vangen dan verkeer lamleggen De agenten kondigen nieuwe acties aan. Maar na een afgelast voetbalweekend dreigen ze hun goodwill te verspelen. Een paar tips voor publieksvriendelijke demonstraties. Lieke van den Brink Peter Wierenga
al voor economische schade als de agenten het verkeer blokkeren. Ook kan de publieke opinie zich tegen de dienders keren, bijvoorbeeld als ze wéér een voetbaltopper zoals PSVAjax torpederen. Daarom vier tips voor acties waar hooguit minister Guusje ter Horst last van heeft.
teren ze zo’n zevenhonderd verdachten. Gooi die niet in de cel, maar lever ze persoonlijk af bij minister Guusje ter Horst, om dat eens goed op ieders netvlies te krijgen.
2. Doneer de boetes Val Nederlanders niet lastig met verkeersacties, want ze staan al genoeg in de file. En schrijf geen bonnen. Dat scheelt tienduizenden euro’s, die beter in de economie gepompt kunnen worden. Vraag overtreders liever om
AMSTERDAM
...
1. Ga boeven vangen!
‘Het publiek én de media gaan opkijken’, belooft voorzitter Hans van Duijn van de Nederlandse Politiebond (NPB), die samen optrekt met de bonden ACP en ANPV. ‘Het wordt heel leuk!’ Hij voegt echter toe dat ze niet alleen maar dingen gaan doen die leuk zijn voor het publiek. De vraag is of dat wel slim is. Het bedrijfsleven waarschuwt namelijk
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
Gedwongen prostitutie
LOVERBOYS BERECHT
Een vaak gehoorde verzuchting op feestjes: ‘Ga toch boeven vangen’. En dat doen agenten ook: elke dag arres-
4. Streak het Binnenhof 3. Verf Guusje blauw De publieke opinie wil meer blauw op straat. Misschien toch goed om de minister daar nog eens aan te herinneren. Verf de route van haar woonhuis in Amsterdam naar Den Haag blauw. Zorg natuurlijk wel even dat de laatste meters bij de entree nog nat zijn. Zo laat Ter Horst de politietrots
Trek je mooiste tanga aan, zet je politiepet op en schilder wat krachtige leuzen op je lijf. Maak vervolgens een ereronde in de Tweede Kamer: je maten zijn er toch niet om je te arresteren. Wel uitkijken dat Guusje niet, à la Paul de Leeuw, de string van je lijf scheurt. Ze heeft je wel genoeg uitgekleed. 1
#$%&&&$ InclusieD-f
Ook verkrijgbaar in White
2 GB micro-S geheugenkaart
Samsung G600. 0,-
Nokia 6300. 0,-
'
"'
Van(
Van(
Voor
!"
Simply Closer
Wind Een bouwvakker viel gisteren in Amsterdam van vijf meter hoogte. Het waaide.
in haar voetsporen na. En dát is precies de bedoeling.
$"% "
Twee loverboys uit Groningen zijn gisteren veroordeeld tot gevangenisstraffen van twee en één jaar. De broers dwongen vrouwen volgens de rechter tot prostitutie. Ze moeten hun slachtoffers schadevergoedingen betalen tot 15.240 euro. De zaak kwam aan het rollen dankzij een 20jarige vrouw uit Groningen die aangifte deed. Ze had een relatie met een van de broers, die haar dwong in de prostitutie te werken.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
een vrijwillige bijdrage voor een goed doel. Want daar zijn Nederlanders juist dol op.
""% "&"
Voor
!"
Sony Ericsson K800i. 0,"' Van( Voor
!"
8
Dagblad De Pers
Buitenland
Midden-Amerika Ondanks beloften over verbetering blijft alles bij hetzelfde
Cuba treuzelt met de mensenrechten Cuba nam zich vorig jaar voor om beter met mensenrechten om te gaan. Een nieuwe leider gaf nieuwe hoop. Maar in de praktijk is er weinig van te merken. Paul Scheltus BUENOS AIRES
...
‘Velen van ons hier verwachtten een teken van verbetering, van meer openheid’, zegt Juan Carlos González Leiva na de wisseling van de wacht in Cuba. Hij leidt vanuit een kantoor in Havana een groep dissidenten die mensenrechtenschendingen bijhoudt. De groep beschikt over een netwerk van vijftig rapporteurs verspreid over het eiland. ‘Wat we gezien hebben, is een achteruitgang.’ Terwijl het er toch zo goed uitzag. Vorig jaar op 10 december kondigde Cuba aan twee mensenrechtenverdragen van de Verenigde Naties te ondertekenen. Die verplichten het land om zaken als de vrije vereniging in vakbonden of politieke partijen en het recht op werk en gezondheidszorg na te leven. De officiële ceremonie was onlangs in New York, daags nadat Raúl Castro het presidentschap had overgenomen van broer Fidel. De nieuwe president stelde zich bij zijn aantreden als doel ‘in de basisbehoeften van de Cubanen te voorzien, zowel materieel als spiritueel.’ De ondertekening werd internationaal gezien als een belangrijke
Vrouwelijke familieleden van politieke gevangenen betogen bij de Nationale Assemblee in Havana. REUTERS
eerste stap op weg naar meer vrijheden in het land. Maar op Cuba zelf is nog weinig van die goede bedoelingen te merken. ‘In de laatste twee maanden zijn 280 personen voor een korte periode opgepakt door de veiligheidsdien-
sten’, beweert González Leiva. ‘Bijna twintig dissidenten zijn gevangen gezet. En dan heb ik het nog niet eens over de huisbezoeken van de politie.’ Amnesty International bevestigt de toename van repressie. ‘Het is voor ons soms heel moeilijk om informa-
Assistent Controller
tie uit Cuba te krijgen’, zegt Fernanda Doz Costa. Zij is Cuba-specialist voor de mensenrechtenorganisatie in Londen, die al achttien jaar niet op het eiland mag komen. ‘Maar wij zijn ons bewust van de situatie daar.’ Volgens Amnesty werden al tussen 21
november en 10 december 2007 veel dissidenten opgepakt voor hun deelname aan vreedzame protesten. Toch verwelkomt de organisatie de ondertekening van de VN-verdragen. Ze roept Cuba op onmiddellijk alle politieke gevangenen vrij te laten. Ook Carlos Lauria van het Comité ter Bescherming van Journalisten, gevestigd in New York, bevestigt dat de situatie op Cuba moeilijk is. ‘Er is nauwelijks iets veranderd sinds de overgang van de macht’, meent hij. ‘Nog altijd zitten er 22 journalisten gevangen. De gezondheid van velen van hen gaat hard achteruit en daar maken we ons zorgen over.’ Volgens Lauria heeft de ondertekening van de verdragen geen zin als deze niet gepaard gaat met de vrijlating van de journalisten en de garantie dat vrije meningsuiting wordt toegestaan. De Cubaanse minister van Buitenlandse Zaken Felipe Pérez Roque liet weten dat het land zich het recht voorbehoudt om een eigen interpretatie aan de verdragen te geven. Hij stelde dat de opheffing van het handelsembargo van de VS tegen Cuba een voorwaarde is voor toepassing van de overeenkomsten. Eerder deze maand liet Cuba vier politieke gevangenen vrij. De vier hebben het eiland verlaten en in Spanje asiel gekregen. Volgens organisaties op Cuba zitten er nog minstens tweehonderd mensen vast vanwege hun afwijkende ideeën. 1
Buitenland
9
LANDENPROFIEL
SPANJE
Paella en Picasso De Spaanse socialisten zijn de glorieuze winnaars van de verkiezingen. Premier Zapatero mag zijn hervormingen door blijven voeren.
...
Het Koninkrijk van Spanje, hoofdstad Madrid, ligt op het Iberisch schiereiland naast Portugal en onder Frankrijk. Met 504.782 km² is het mediterrane land twaalf keer zo groot als Nederland. De 44 miljoen inwoners spreken Spaans (Castilliaans), Catalaans, Baskisch en Gallicisch en worden gemiddeld 81 jaar oud. Religie 94 procent katholiek Exportproducten Transportmateriaal en landbouw-
‘Leesen verry carefully, I will zay zis only once!’ FRANKRIJK
Duitsland
Ook in Duitsland is de Tweede Wereldoorlog voorbij. Een Duitse tv-zender kocht gisteren de Britse sitcom Allo Allo! Maar alles wordt wel nagesynchroniseerd. Jeroen Kuipers BERLIJN
...
‘Allo, allo, zis is nighthawk, over. Leesen verrry carefully, I will zay zis only once!’ Binnenkort volgt in Duitsland de ultieme test om uit te vinden of onze oosterburen gevoel hebben voor humor als ze de wereldberoemde televisierserie Allo allo! te zien krijgen. De serie werd gisteren door de BBC verkocht aan de Duitse zender ProSiebenSat1. In de serie worden alle clichés die je kunt bedenken uit de kast getrokken: kroegbaas René heeft als typische Fransman affaires met zijn twee serveersters; de Britten zijn een stelletje snobs en de Duitsers zijn stramme, militaristische bureaucraten.
Hoewel de serie de afgelopen twintig jaar al in meer dan vijftig landen werd getoond werd, kwam Duitsland in dat rijtje tot nog toe niet voor. Grappen maken over de oorlog ligt bij de internationaal toch al niet zeer humoristische Duitsers nog altijd gevoelig, al kan de jongere generatie er beter tegen. Die voelt zich stukken minder geplaagd door schuldgevoel over het recente Duitse naziverleden. In de serie speelt de Franse kroegbaas René Artois een centrale rol. Hij krijgt opdracht van Gestapo-commandant Kurt von Strohm om het door de Duitse bezetters gestolen schilderij De gevallen Madonna (‘Ze Madonna wiz ze big boobies’) te verstoppen, zodat Von Strohm deze na de oorlog kan verkopen. René dient echter ook vrienden te blijven met het Franse verzet, dat louter uit aantrekkelijke vrouwelijke communisten bestaat en van wie er eentje verliefd wordt op René. De da-
mes proberen heldhaftig twee neergeschoten Britse piloten uit Frankrijk naar Engeland te smokkelen, maar dit mislukt keer op keer. Zoals iedereen in de serie spreken ook de Britse piloten allerbelabberdst Frans. Goedemorgen wordt bij hen steevast ‘good moaning’. De Duitsers hebben hun welbekende, vette accent en René kan er wat van in zijn steenkool Engels :’I was pissing by ze door when I heard two shats’, ofwel: ‘Ik liep bij de deur toen ik twee schoten hoorde’. Maar Duitsers blijven toch Duitsers: alle woordgrappen worden nagesynchroniseerd, zegt een woordvoerder van ProsiebenSat1. Het vette Duitse accent verdwijnt dus, terwijl dat de serie nu juist ook zo grappig maakt. Het is voor de Duitsers nu dus wachten op ‘Die Madonna mit die große Memmen’, de Duitse versie van het in de serie beroemde schilderij ‘The Madonna with the big boobies’. 1
PORTUGA L
Madonna mit die große Memmen op Duitse tv
Madrid
S PA N J E
© GRAPHIC NEWS
producten als tarwe, olijven en wijn Exportpartners Frankrijk, Duitsland en Portugal Probleem met Illegale immigranten uit Afrika die in gammele bootjes naar de Canarische Eilanden komen. En drugssmokkelaars die profiteren van de lange kustlijn van Spanje. Bekend Van paella, flamenco en Real Madrid. En van schilders Dalí en Picasso. Geschiedenis In de 16e en 17e eeuw was Spanje heer en meester van de zeeën. Het land liep voorop in ontdekkingsreizen: Columbus voer onder de vlag van Spanje toen hij Amerika ontdekte. Generaal Franco greep in 1939 de macht na een bloederige burgeroorlog. Tot zijn dood in 1975 heerste hij als dictator over heel Spanje. Sindsdien is het land een democratie. Weer vandaag in Madrid 17ºC/5ºC, regenachtig Record Spanje haalt van alle Europese vakantiebestemmingen het meeste geld binnen van toeristen: jaarlijks meer dan 30 miljard euro. Bekendste Spanjaard Penelope Cruz. De mooie actrice veroverde Hollywood met haar Spaanse accent. Plek op de FIFA-wereldranglijst Spanje staat vierde.
Verkiezingen
Spanje door met Zapatero Redactie buitenland AMSTERDAM
...
De Socialistische Partij (PSOE) van premier Zapatero heeft in Spanje een nipte overwinning behaald bij de verkiezingen van zondag. De socialisten haalden 169 zetels, de conservatieve PP bleef steken op 153. De winst was net niet genoeg voor een absolute meerderheid in het parlement. De verwachting is dat de socialisten een informele coalitie aangaan met de grootste Catalaanse nationalistische partij. De overwinning wordt gezien als een erkenning voor het bewind van de socialistische premier Zapatero. Die voerde de afgelopen jaren drastische hervormingen door, zoals het homohuwelijk en het terughalen van de Spaanse troepen
uit Irak. PP-voorman Mariano Rajoy gaf zijn nederlaag toe. De conservatieven dachten met deze verkiezingen een goede kans te maken. In 2004 leden ze een zware nederlaag na de terroristische aanslagen in Madrid. Toenmalig PP-premier Aznar beschuldigde onmiddellijk de ETA en kreeg toen het verwijt de aanslagen te misbruiken voor electoraal gewin. Het Spaanse volk rekende massaal af met de PP. Premier Zapatero’s uitdagingen in zijn tweede ambtstermijn zijn het hernieuwde geweld van de ETA en de kwakkelende Spaanse economie. De inflatie is in tien jaar niet zo hoog geweest. Ook moet Spanje na zijn terugtrekking uit Irak weer wat internationaal aanzien herwinnen. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ................................................................................ ...............................................................................
Israël
Al-Qaida
Australisch weekblad
INGETOGEN BEGRAFENIS
‘MULLAH OMAR VERLOOCHENT DE INTERNATIONALE JIHAD’
EXCUSES AAN DE BRITSE PRINS HARRY OVER AFGHANISTAN
Het lichaam van de Palestijnse terrorist die vorige week acht Israëlische jongeren doodschoot, wordt pas vrijgegeven als zijn familie belooft een ingetogen begrafenis voor hem te houden, waarbij geen pers aanwezig is. Dat heeft de Israëlische politie gezegd. De 25-jarige Alaa Abu Dheim werd gedood, nadat hij een religieuze school in Jeruzalem schietend was binnengevallen. Hamas deelde snoep uit op straat om de aanslag te vieren.
Aanhangers van Al-Qaida hebben via internet verbaal de aanval geopend op de taliban. De Afghaanse extremistisch islamitische beweging zou de wereldwijde jihad verloochenen. De kritiek volgt op een verklaring van talibanleider Mullah Omar, waarin hij stelde dat hij goede betrekkingen met de wereld wil. Ook zei hij dat hij sympathiek staat tegenover het sjiietische Iran, in veel soennitische ogen een vijandige kettersstaat.
Het Australische weekblad New Idea heeft zijn excuses aangeboden voor het publiceren van een artikel waarin werd onthuld dat de Britse prins Harry diende bij de Britse strijdkrachten in Afghanistan. Gevolg daarvan was dat Harry na een verblijf van tien weken uit Afghanistan moest vertrekken. Toen het artikel in januari werd gepubliceerd, was New Idea zich er niet van bewust dat er een embargo gold voor Harry’s verblijf in Afghanistan, zei het
tijdschrift. Aanvankelijk wekte het artikel geen ruchtbaarheid, maar dat veranderde toen The Drudge Report, een nieuws- en gossipsite, ermee aan de haal ging. The Drudge Report noemde behalve New Idea nog een Duitse bron voor het verhaal over Harry. New Idea zei dat het niets van een embargo wist en daar niet aan gebonden was, maar achteraf inziet dat het ‘ongevoelig en onverantwoordelijk’ was erover te berichten.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ............................................................ ..........................................................
Ook op deze dag...
Het weer
Het weer
1966 – Revolutie in Indonesië. De zittende president Soekarno, aan de macht sinds WOII, werd afgezet in een militaire coup door Soeharto. Hij bleef leider tot 1998 en overleed afgelopen januari.
Lissabon: 18°C/ 12°C, lichtbewolkt Minsk: 6°C/ 0°C, buien Reykjavik: 3°C/ 2°C, bewolkt
Caïro: 25°C/ 6°C, zonnig Bangkok: 36°C/ 25°C, zonnig Los Angeles: 18°C/ 11°C, zonnig
Buitenland
10
Filipijnen
China
Imelda Marcos na zeventien jaar nu vrijgesproken van corruptie
Culturele boycot Spelen? Ach, het Westen is jaloers
Novum/AP AMSTERDAM
...
Imelda Marcos, de weduwe van de vroegere Filipijnse dictator Ferdinand Marcos, is vrijgesproken van het illegaal wegsluizen van geld naar het buitenland tijdens de regeerperiode van haar man. Rechter Silvino Pampilo zei dat de getuigen die het Openbaar Ministerie had opgeroepen niet direct te maken hadden met de Zwitserse bankrekeningen waarop Imelda Marcos haar aan de schatkist onttrokken miljoenen wegzette. Daarom zijn de Marcos ten laste gelegde feiten onvoldoende bewezen, aldus de rechter. In 2003 besliste het hooggerechtshof
in een civiele procedure dat de Zwitserse tegoeden van het echtpaar Marcos, 683 miljoen dollar, toekwamen aan de Filipijnse staat. Pampilo benadrukte dat de zaak van het verbeurdverklaren van de Marcos-tegoeden apart wordt behandeld en dat de vrijspraak alleen betrekking heeft op de strafrechtszaak. De 78-jarige Imelda Marcos is vooral bekend door de enorme collectie schoenen en diamanten tiara’s die zij achterliet toen zij en haar echtgenoot in 1986 het land uit vluchtten. Dat gebeurde nadat Marcos door een volksopstand ten val was gebracht. Het paar ging naar Hawaï, waar Ferdinand Marcos in 1989 overleed. 1
Petra Quaedvlieg SHANGHAI
...
Dat er in Nederland cabaretiers zijn die met een hoempapa-lied een Olympische boycot propageren, of dat popgroep Bløf weigert op te treden in het Holland Heineken House; het zal de Chinezen een zorg zijn. Een heel ander verhaal is het als iemand van het kaliber Steven Spielberg besluit zich terug te trekken als artistiek adviseur van de Spelen. De Chinezen zijn er nog steeds vol van, getuige de lopende commentaren in de media. ‘Deze man leeft in zijn eigen sciencefiction-wereld en kan droom en realiteit niet meer van el-
kaar onderscheiden’, aldus de China Youth Daily. Spielberg, regisseur van onder meer E.T., Jurassic Park en Saving Private Ryan, is wijd en zijd bekend in China. Dat hij in 2006 werd gevraagd als artistiek adviseur werd dan ook met gejuich ontvangen. Samen met de bekende Chinese regisseur Zhang Yimou en Ric Rirch, de Australische artistiek directeur van de Spelen in Sydney van 2000, zou Spielberg de openings- en slotceremonie vorm gaan geven. Maar het liep anders. Spielberg wil nu niets meer weten van de Spelen vanwege China’s rol in de kwestie-Darfur. Dit schoot de Chinezen danig in het
verkeerde keelgat. Het is ‘volstrekt onredelijk’ om Darfur te relateren aan de Spelen, vindt Liu Guijin, de speciale Chinese gezant voor Darfur. Bovendien is het ‘gevaarlijk om de Spelen te politiseren’. Daarmee raakt Liu de kern, aldus diverse commentaren: Spielberg is het slachtoffer geworden van westerse pressiegroepen die de Spelen willen gebruiken om China onderuit te halen. Jammer dat zo’n getalenteerd man zich laat manipuleren, luidt de teneur. De People’s Daily wist te melden dat er eigenlijk helemaal geen sprake is van terugtrekking van de heer Spielberg. Immers, ‘theoretisch was hij geen artistiek adviseur’: hij was slechts gevráágd, er was nog niks getekend. En zo proberen de media de pijn te verzachten: we hebben geen gezichtsverlies geleden, hier zijn boze krachten aan het werk die China niet gunnen dat het een supermacht in opkomst is. 1
Mr. Li San Francisco
Mijn dochtertje wil een Chinees worden
Steeds meer Amerikaanse ouders sturen hun kinderen naar een Chinees-Amerikaanse school. Ook al hebben ze zelf geen Chinese voorouders. ‘Ik bied mijn kind een grotere wereld.’ Hans Jaap Melissen SAN FRANCISCO
...
‘Ik weet niet waarom ik Chinees moet leren.’ ‘Jawel joh: Chinees is heel belangrijk. Half Amerika spreekt het!’ Een jongetje van negen wordt door een veel kleiner meisje geholpen bij het interview op het schoolplein van de Chinese American International School (CAIS) in San Francisco. Deze
school, voor kinderen tussen drie en dertien jaar oud, biedt het onderwijs voor de helft van de tijd aan in het Mandarijn-Chinees en voor de andere helft in het Engels. Bij veel van de leerlingen wordt thuis geen Mandarijn gesproken, ook al heeft de helft wel een Chinese achtergrond. Er komen steeds meer aanmeldingen van mensen die geen Chinese voorvaderen hebben. Zoals van Cynthia Gissler, moeder van twee kinderen op CAIS en met Duitse voorouders. Zij legt haar keuze voor deze school uit: ‘Chinees wordt door zoveel mensen gesproken. Ik denk dat ik mijn kinderen een grotere wereld bied dan wanneer ik hen naar een gewone school had gestuurd.’ Volgens directeur Andrew Corcoran worden de meeste ouders geleid door economische motieven. ‘De economische opmars van China en al het nieuws over dit land zorgen ook voor meer belangstelling voor onze school. In de afgelopen jaren is het leerlingenaantal verdrievoudigd.’ Slechts 20 procent van de aanmeldingen wordt toegelaten. Directeur Corcoran: ‘Chinees leren als tweede moedertaal is een serieuze zaak. We vragen tien jaar lang toewijding, zowel op school als thuis.’
02
Maar een taal leer je over het algemeen het beste thuis, terwijl de meeste ouders geen Chinees spreken. Huiswerkbegeleiding in het Chinees is er dus niet bij. Maar daarvoor is er op school, na de lessen, professionele begeleiding aanwezig. Dat is prettig, vindt moeder Cynthia, en het levert haar nog een ander voordeel op: ‘We kunnen onze kinderen wat later ophalen van school.’
Chinees leren als tweede moedertaal vraagt tien jaar toewijding Een ander probleem waar de school mee kampt, is dat er geen geschikt vervolgonderwijs is in het Chinees. Wie zijn tweede taal wil bijhouden op de middelbare school is aangewezen op extra cursussen. Niet alle vakken zijn geschikt om in het Engels én het Chinees te geven. Corcoran: ‘Bij een aantal exacte vakken gebruik je te veel vaktermen die je nergens anders voor nodig hebt. Dus leren ze die in het Engels.’ Dat de school te veel vraagt van de kinderen, spreken de ouders tegen. ‘Chinees leren is een spel voor hen’, meent Stoyan Kenderov, vader van twee kinderen en zelf in Bulgarije geboren. ‘Mijn dochter Helen van vier vindt het prachtig. Toen ik haar laatst
Een internationale omgeving verandert ook je kijk op de wereld.
vroeg wat ze voor haar verjaardag wilde hebben, zei ze dat ze graag een Chinees wilde worden.’ Volgens de directeur van CAIS is het geen probleem als kinderen later niets meer met China te maken willen hebben. ‘Ze hebben toch vaardigheden geleerd in een internationale omgeving. Dat verandert je manier van kijken naar de wereld.’ Ook de ouders vinden het geen ramp als hun kind bijvoorbeeld bak-
ker of loodgieter wordt. ‘Moet je hen dit onderwijs onthouden, alleen omdat er een kans bestaat dat ze er later niks meer mee doen? Dan kun je hen zoveel dingen niet gaan leren.’ 1
www.lookingformrli.nl voor de wekelijkse wedstrijd waar je een Mr. Li Tshirt of een iPod mee kunt winnen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ......................................
dagen
chappen We tellen af tot de Europese Kampioens internationale ste groot Hét oven! Eindh in men Zwem sportevenement dit jaar in Nederland.
Zorg dat je erbij bent!
Tickets en info:
www.ekzwemmen2008.nl
Duitsland
Hezbollah-kopstuk
INVAL BIJ EXTREEM-RECHTSE JONGERENBEWEGING
POSTZEGEL IRAANSE CHE
De Duitse politie heeft gisteren een inval gedaan bij een extreem-rechtse jongerenbeweging. De inval in het kantoor van de Jonge Nationaal-Democraten in Bernburg, in de oostelijke deelstaat Saksen-Anhalt, was onderdeel van een campagne tegen de verspreiding van verboden extreem-rechts propagandamateriaal, aldus de politie. Er werd ook een inval gedaan in de woning van drie verdachten in het-
Hij is dood, maar niet verdwenen: Imad Mughniyeh. Het Iraanse staatspostbedrijf gaf gisteren een postzegel uit van deze ‘Che Guevara van het Midden-Oosten’, zoals Mughniyeh door het Iraanse regime wordt genoemd. Het Hezbollah-kopstuk, dat hoog op de lijst van gezochte personen stond, werd vorige maand in Damascus geliquideerd toen een bom in zijn auto ontplofte. Mughniyeh staat lachend op de zegel.
zelfde stadje in verband met het plaatsen van teksten van verboden extreem-rechtse liederen op de website van de Jonge Nationaal-Democraten en de verkoop van cd’s met verboden liederen. In Duitsland is het verboden nazi-symbolen te gebruiken of naziliederen te verspreiden. De Jonge Nationaal-Democraten vormen de jongerenafdeling van de Nationaal-Democratische Partij (NPD).
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................
Iets aan te geven
Mevrouw Geit
Een Brits bedrijf heeft een camera uitgevonden, waarmee zonder röntgenstraling door kleren heen kan worden gekeken.
Een man in Soedan moet een geit trouwen, omdat hij seks heeft gehad met het beest. Ook moet hij 35 euro aan bruidsschat betalen.
Dagblad De Pers
11
Economie Werk
Verbouwplannen?
Nederlandse vrouw voelt zich digibeet Annemieke van Dongen AMSTERDAM
...
Werkende vrouwen in opkomende markten als China, Brazilië en India voelen zich een stuk beter voorbereid op de toekomst dan hun seksegenoten in westerse landen. Dat blijkt uit onderzoek van organisatieadviesbureau Accenture. Nederlandse vrouwen bungelen zelfs helemaal onderaan de lijst van de zeventien landen waarin het onderzoek is uitgevoerd. De voornaamste oorzaak: Nederlandse vrouwen hebben weinig vertrouwen in hun eigen knoppenkennis. En dat is een handicap: ‘Technologische kennis en vaardigheden
worden beschouwd als de belangrijkste voorwaarde om je werk goed te doen in een internationale omgeving’, verklaart directeur Anja Groenewoud van Accenture Nederland. ‘En iedereen werkt tegenwoordig in een globale wereld. Of je nu manager, inkoper of callcenter-medewerker bent.’ Juist voor vrouwen zijn technologische vaardigheden volgens Groenewoud extra belangrijk. ‘Als je regelmatig thuis wilt werken om je baan te combineren met de zorg voor kinderen, moet je wel weten hoe je Blackberry werkt. Lang niet iedereen kan efficiënt omgaan met elektronische netwerken, conference calls en het internet.’
Dat werkende vrouwen in Nederland zichzelf als digibeet neigen te bestempelen, hoeft overigens niet te betekenen dat ze in de praktijk niet met ict overweg kunnen. ‘Als je naar het opleidingsniveau kijkt, zijn in Nederland minstens zoveel competente vrouwen als in India en Brazilië. Toch scoren vrouwen in die landen veel hoger’, zegt Groenewoud. Dat kan een cultuurverschil zijn. ‘Veel Nederlandse vrouwen kijken zeer kritisch naar zichzelf. In opkomende markten voelen mensen zich doorgaans erg betrokken bij hun land. Ik vermoed dat de snelle ontwikkelingen hun zelfvertrouwen een flinke boost geeft.’ 1
Kies voor de
verbouwingshypotheek lijk: Nu tijde jaar vast bij 5 of 10
van DSB Bank
t(FFOUBYBUJFLPTUFO t(FFOOPUBSJTLPTUFO t(FFOBGTMVJUQSPWJTJF
www.dsbbank.nl
0900 0575
(lokaal tarief)
Vraag naar de voorwaarden.
LAAGSTE RENTES AFLOSSINGSVRIJE HYPOTHEKEN Provider
Hypotheek
SNS bank SNS Budget Hypotheek Aflosvrij ING Bank Hypotheek met Renteopties ABN AMRO Budget hypotheek Fortis Bank RenteVoordeel Aflossingsvrije Hyp. Postbank VoordeelPlus Hypotheek Rabobank VoordeelHypotheek DSB Bank Aflossingsvrije hypotheek De Hypotheker Optimaal Maatwerk Voordeel Eigen Huis FBTO Aflossingsvrije Hypotheek De Hypotheekshop FLEXXTRA 2 MoneYou Compleet+ hypotheek Avéro Achmea VoordeelRente Aflossingsvrije Hyp. Financium Qent Budget Hypotheek Woonfonds Voordeel Lijn Aflossingsvrije Hyp. Van Kampen Groep Aflossingsvrije Top Hypotheek
5 jr NHG
5 jr 125% EW
10 jr NHG
10 jr 125% EW
4,25 4,5 4,55 4,65 4,2 4,2 nvt 4,2 4,4 4,3 4,3 4,45 4,45 4,45 4,45
4,65 4,9 5,05 5,15 nvt nvt 4,35 4,6 4,7 4,7 4,7 4,75 4,75 4,75 4,75
4,7 4,9 4,85 4,75 4,7 nvt nvt 4,7 4,7 4,7 4,7 4,75 4,75 4,75 4,8
5,1 5,3 5,35 5,25 nvt nvt 4,65 5,1 5 5,1 5,1 5,05 5,05 5,05 5,1
Getoond worden de aflossingsvrije hypotheken van de grootbanken plus de producten met de laagste rentes voor een lening van 5 jaar tot 125% van de Executiewaarde, vervolgens de laagste rente voor 10 jaar tot 125%.
DOORLOPEND KREDIET
PERSOONLIJKE LENING
Aanbieder
< €5.000 < € 10.000 < € 15.000
Aanbieder
< € 5.000 < € 10.000 < € 15.000
Delta Lloyd Lenen.nl ** De Hypotheker Directa DSB Bank Freo Ohra FBTO KredietDirect.** The R B of Scot. ABN Amro** Fortis Bank SNS Bank Rabobank Postbank
nvt 10,6 nvt 7,9 nvt nvt 7,25 7,3 8,3 8,7 8,6 10,3 10 10,8 12,2
Kruidvat Becam ** KredietDirect.** Directa DSB Bank OHRA Crediam ** Eurofintus ** DHB bank Fortis Bank De IJssel ** SNS Regio Bank SNS Bank Postbank Rabobank
5,9 10,6 6,7 7,9 nvt 7,6 9,5 nvt 8,9 10,2 nvt 10,3 9,7 11,2 11
6,5 6,6 6,9 6,9 6,9 7,2 7,25 7,3 7,7 7,9 8,6 9,5 10 10,5 10,9
6,5 6,4 6,9 6,9 6,9 7,2 6,95 7,3 7,3 7,5 8,1 8,7 9,1 9,6 9,9
5,9 6,6 6,7 6,9 6,9 7,6 7,9 8,7 8,9 9,4 9,4 9,7 9,7 10,5 10,7
5,9 6,4 7,3 6,5 6,9 7,2 7,5 8,7 8,9 8,8 9,4 8,8 9 9,6 9,8
Een tegenstander van Mugabe, zaterdag in Bulawayo. AP Getoond worden de 15 laagste tarieven gesorteerd op een PL voor 3 jaar voor 10.000 euro + de tarieven van de grootbanken. ** Tarief afhankelijk van doel lening en/of risicoprofiel aanvrager. Getoond worden de laagste tarieven.
Aandelen President Zimbabwe ondertekent onteigeningswet
Mugabe maakt het nog erger Jan-Hein Strop AMSTERDAM
...
Zimbabwe is sinds dit weekend definitief het meest investeerdersonvriendelijke land ter wereld. President Robert Mugabe heeft een wet ondertekend die buitenlandse bedrijven verplicht een meerderheid van de aandelen aan Zimbabwanen te verkopen. Helemaal verrassend is deze laatste stap niet. De beruchte wet is al begin oktober door het parlement aan-
genomen, maar moest nog door Mugabe worden ondertekend. Daarmee is de wet formeel nog niet in werking getreden: er is nog een afzonderlijk besluit nodig. Dat Mugabe nu in actie is gekomen, hangt samen met de aanstaande presidentsverkiezingen. Op de huid gezeten door zijn belangrijkste tegenstrever Simba Makoni hoopt hij met de ondertekening steun te houden binnen zijn eigen partij. Volgens Leonie Cuelenaere van de Nederlandse ambassade in Harare
zijn er nog ongeveer vijftien Nederlandse landbouwbedrijven actief in Zimbabwe en verder alleen Shell. Ze acht het moment van de inwerkingtreding van de wet onzeker. ‘Er is geen peil op te trekken. Voorlopig hangt het als een zwaard van Damocles boven de markt.’ Het berooide Zimbabwe kampt met een inflatie van honderdduizend procent. De wet zal de economische crisis alleen maar erger maken, want de broodnodige investeringen blijven uit. 1
DAGELIJKS OPVRAAGBARE SPAARREKENINGEN Bank
Rekening
€ 10.000
The Economy Bank N.V. Akbank Akbank Amsterdam Trade Bank Credit Europe Bank Yapi Kredi Bank DHB Bank Garantibank International DHB Bank Rabobank ABN AMRO SNS Bank Fortis Bank Postbank ING Bank
TEB Ster Spaarrekening AK Internet Spaarrekening AK Spaarrekening ATB Internet Spaarrekening Credit Europe Top-Interest rekening YKB Euro-Plus Spaarrekening DHB S@veOnline Gouden Internet Rekening DHB VoorSpoedrekening Rabo Telesparen Internet Spaarrekening Internet Sparen E-Spaarrekening Internetspaarrekening Internet Sparen
4,6 4,55 4,5 4,5 4,5 4,5 4,25 4,1 4 2,8 2,6 2,6 2,5 2,5 2,4
Getoond worden de 9 hoogste tarieven + de tarieven van de grootbanken van rekeningen zonder beperkende voorwaarden en een 1e inleg van 100 euro of minder. Peildatum:10-03-2008 Bron: MoneyView Research
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ........................................................................................................................
Online verkoop
Arbeidsmarkt
KRUIDVAT GAAT VIA INTERNET MEER OUDEREN ZIJN GAAN 300.000 BOEKEN VERKOPEN WERKEN IN NEDERLAND Kruidvat start vanaf vandaag, het begin van de Nationale Boekenweek, met de online verkoop van meer dan 80.000 boeken. Daarmee breidt de kruidenier zijn assortiment sterk uit. Dat heeft het bedrijf, dat via moederbedrijf A.S. Watson deel uitmaakt van multinational Hutchison Whampoa, gisteren bekendgemaakt. Het betreft titels van zowel in Nederland uitgegeven boeken als populaire buitenlandse titels. In het assorti-
ment zitten onder andere romans, thrillers, literatuur, reis- en kookboeken. Bestelde boeken worden binnen 48 uur thuisbezorgd. Tijdens de boekenweek krijgen kopers ook het boekenweekgeschenk meegestuurd. Kruidvat verkocht sinds een paar jaar al een select aantal boeken. ‘Dat waren meestal de eigen uitgaves’, zegt een woordvoerder. Om grote aantallen ging het zeker niet. ‘Het waren misschien twintig titels’, zo stelt zij.
De arbeidsparticipatie van ouderen werknemers in de leeftijd tussen 55 en 65 jaar - is in Nederland gestegen van 38 procent in 2000 naar 48 procent in 2006. Dit zijn de meest recente cijfers, die het Centraal Bureau voor de Statistiek gisteren bekendmaakte. In Nederland ligt het percentage werkende ouderen net iets boven het gemiddelde in de Europese Unie. Zweden had met 70 procent het grootste aandeel werkende ouderen in 2006. Denemar-
ken en Groot-Brittannië volgen met ongeveer 60 procent. In Polen, België en Italië werkte daarentegen ongeveer 30 procent van de ouderen. In de EU en in Nederland steeg de arbeidsparticipatie van oudere vrouwen sterker dan bij hun mannelijke leeftijdsgenoten. ‘Dit heeft te maken met een algemene trend van toenemende arbeidsparticipatie onder vrouwen’, verklaart het CBS.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ................................................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................
Gratis online marketing (1)
Gratis online marketing (2)
Gratis online marketing(3)
Het werkt volgens kenners beter dan het plaatsen van banners: bedrijven die zich mengen in online discussies op fora en weblogs.
Michael Borgs Media voert deze vorm van marketing uit, schreef De Pers op Zaterdag eerder. In dat artikel staat dat het bedrijf dit óók doet voor de gemeente Den Haag, voor Rondkomen in Den Haag.
Dat is juist, op één punt na, aldus Borgs. ‘Bedrijven betalen ons, maar voor dit project vragen we geen geld. Omdat het een ‘goed doel’ is.’
12
Economie
NS-directeur Aad Veenman
‘Alles draait om een goede spits’ De grote knuffelbeer van de spoorwegen vertrekt
W
at kan ik er nog aan doen om ervoor te zorgen dat u blijft? Zeg me waar ik een pistool tegen uw lichaam moet zetten om dat voor elkaar te krijgen.’ We staan op de gang van het Haagse perscentrum Nieuwspoort en luisteren naar de hartenkreten van Rikus Spithorst van reizigersorganisatie Rover. De reizigersvereniging die geregeld lijnrecht tegenover de NS-directie staat, wil president-directeur van de Nederlandse Spoorwegen Aad Veenman nog niet kwijt. Maar het vertrek van Veenman staat vast. ‘Het staat in het jaarverslag, aan het eind van het jaar vertrek ik’, zegt de 60-jarige topman. Selfmade man Aad Veenman, die op de lts begon met bankwerken schopte het tot hoogleraar aan de TU Delft en voorman van de Nederlandse Spoorwegen. En hij is geliefd. ‘Met Aad kun je geen ruzie maken’, zeggen zijn directe medewerkers. Aad Veenman, die op plek acht staat in de top honderd van machtige bestuurders van Fem Business, ís NS. Een paar dagen later zit Aad Veenman weer op kantoor. Hij kijkt uit over Utrecht Centraal en het rangeerterrein. ‘Als je over drie kwartier naar buiten kijkt, zie je daar de treinen
staan die alleen in de spits rijden’, wijst hij. Juist de treinen die amper worden gebruikt kosten de vervoerder heel wat hoofdbrekens. Al ruim een jaar is de NS in gesprek met het ministerie van Verkeer en Waterstaat over een variabele prijs van treinkaartjes. De NS wil dat reizigers die niet gebonden zijn aan de spits op een ander tijdsstip gaan reizen. De spoorwegen hebben, binnen de afspraken met de overheid, de mogelijkheid om tarieven aan te passen. ‘Het is niet zo dat een van de twee partijen niet wil’, verklaart Veenman. ‘Maar je moet wel héél goed nadenken voor je iets verandert. Een aantal jaren geleden gingen in Duitsland, bij de Deutsche Bahn, de tarieven op de schop. Het was chaos! Het was zo erg dat ze binnen een half jaar de hele zaak weer terug hebben gedraaid. Wij gaan niet over één nacht ijs.’ Toch sluit de topman niet uit dat er ook in ons land aan de tarieven gesleuteld zal worden. ‘In Nederland zien we ook al jaren een enorme scepsis bij het invoeren van een nieuwe dienstregeling. Dat praten we elkaar aan. Uiteindelijk draait de nieuwe dienstregeling, hebben we meer tevreden klanten én rijden er tweehonderd treinen per dag extra.’
De groei van het aantal reizigers is afgevlakt. Is de capaciteit van het
spoor bereikt? ‘In 2005 en 2006 groeide het aantal reizigers met 5 procent per jaar. Het afgelopen jaar was dat drie procent. Wij denken dat het mogelijk is om die 3 procent groei over een langere periode vast te houden. Het kabinet heeft de ambitie om 5 procent per jaar te groeien. Jaar in jaar uit 5 procent groeien is enorm. In 2008 zitten we al met een tekort aan spoorcapaciteit.’
‘Om te groeien hebben we zeker acht miljard nodig, misschien wel tien’ Is het streven van het kabinet irreeel? ‘Dat zeg ik niet. Maar alleen met bijzondere inspanning kun je meer dan 3 procent per jaar groeien. Daar zullen we specifieke plannen voor moeten ontwikkelen.’
Wanneer is de top bereikt? ‘Dit jaar hebben we al gezien dat het krap is. ProRail heeft in 2008 niet aan onze vraag kunnen voldoen. Daaruit blijkt wel dat het vol is op het spoor. Maar vergelijk het met sport: telkens
wanneer je denkt dat het record is gezet, blijkt het toch beter of sneller te kunnen. Nieuwe ontwikkelingen maken het mogelijk om oude records te breken. Als we op de lange termijn aan de vraag willen voldoen, moeten we nog tientallen procenten aan capaciteit winnen op weg naar 2020.’
U vergelijkt het met sport, maar een voetbalfan weet als geen ander hoe belangrijk het is om te investeren in een goede spits. U vroeg Eurlings om acht miljard euro. ‘Dat is een dure spits, hè?’, reageert Aad Veenman adrem. ‘Mooie woordkeus, want het geld is ook vooral bestemd voor de spits. Dat is het moment van de dag waarop je je capaciteit aan alle kanten nodig hebt.’
Toch beloofde Verkeersminister Eurlings maar 4,5 miljard euro. Hij heeft bovendien nog maar de helft van dat bedrag. ‘Als je alleen naar de infrastructuur kijkt, dan heb je – áls je tussen de drie en de vijf procent wilt groeien op weg naar 2020 – zeker acht miljard nodig. Tien miljard misschien zelfs wel. Maar we moeten ook kijken of we anders kunnen werken. Hoe we dingen slimmer kunnen aanpakken. Daarom hebben we samen met minister Eurlings, ProRail en de NS een omvangrijk actieplan bedacht. De overheid investeert 4,5 miljard in nieuw spoor en wij 3,5 miljard in nieuwe treinen. We zien dat we echt alle zeilen bij moeten zetten om die groei te realiseren. Minister Eurlings moet in 2008 wel dekking krijgen voor ongeveer de helft van dat bedrag. Anders
zie ik echt een enorm capaciteitsprobleem ontstaan.’
Moeten we voor de groei niet toe naar een systeem zoals de metro, waarbij elke tien minuten een trein rijdt tussen de grote stations? ‘De term metro ligt lekker in gehoor, maar ook in de toekomst zul je verschillende typen treinen houden. Er is maar één stukje spoor in Nederland – de Betuweroute – waar het goede-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Bonus
GEEN COMMOTIE MEER OM BELONING VAN VEENMAN Vorig jaar riepen verschillende Tweede Kamerleden Aad Veenman op zijn bonus in te leveren. Het bedrag van ruim een ton stond volgens hen niet in verhouding tot de prestaties van de NS. Dit jaar heeft nog niemand bezwaar gemaakt tegen de variabele beloning van 180.000 euro die Veenman naast zijn salaris van een half miljoen mocht bijschrijven. ‘Die beloning is afhankelijk van de prestaties van het bedrijf. We hebben een goed jaar achter de
rug’, verklaart Veenman. ‘De omzet van de NS kwam voor het eerst boven de vier miljard euro uit en de winst steeg met zeventig procent. Van reizigers krijgen we de hoogste waardering ooit en het aantal veiligheidsincidenten is het laagst sinds vele jaren. Als mensen het verband tussen deze resultaten en de beloning kennen, hebben ze er begrip voor. Zo’n oproep hebben we dit jaar dan ook niet gekregen.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Tips voor mobiele bellers Vraag u eerst even af of uw telefoontje écht nodig is. Of spint alleen uw provider er garen bij?! Zorg dat u uw oproepsignaal herkent of kies voor de trilstand. En praat zacht.
Economie
Grootste irritatie van reiziger is gebruik van mobiele telefoons meer op de spoorklok, maar zie je dat de trein over drie of zeven minuten gaat.’
Volgens Rover is de grootse irritatie de medereiziger. Mobieltjes, harde muziek, volle afvalbakken, vieze bankjes. Klopt dat? ‘Een aantal jaren geleden was roken de grootste irritatie bij de reiziger. Met stip op één staat nu het gebruik van de mobiele telefoon. De klachten daarover zitten meer in de tweede klasse.’
Heeft u een boodschap voor de notoire beller? ‘Mensen denken dat ze door het kleine microfoontje van hun telefoon heel hard moeten spreken. Dat ís niet zo, maar op de een of andere manier doen mensen dat toch elke keer weer. Mensen moeten zich ervan bewust worden dat je met een normaal stemgeluid buitengewoon goed verstaanbaar bent aan de andere kant van de lijn. Sommige mensen denken dat als ze mobiel bellen, ze hoogst persoonlijk de zendmast aan moeten spreken.’
Wat gaat u daar aan doen? ‘We proberen onze voorzieningen daarop aan te passen. We gaan de huisregels helder maken en we hebben geconstateerd dat stiltecoupés goed werken, maar dat de zichtbaarheid ervan onvoldoende is. We gaan de stiltecoupés zichtbaarder maken.’
Maar ook in de coupés waar het al zichtbaarder gemaakt is, blijven mensen bellen. ‘Wij willen dat mensen elkaar daarop aanspreken.’
Is dat geen taak voor de conducteurs?
NS-topman Aad Veenman, op zeven na de machtigste topman. GERARD TIL/HH
renvervoer gescheiden is van personenvervoer. De snelheid van het hele systeem wordt nu bepaald door de traagste trein die het langzaamst remt of optrekt. Als je er één goederentrein uithaalt, dan kun je daar bijna twee andere treinen voor in de plaats zetten. Maar dat kan natuurlijk niet, omdat ook goederenvervoer van belang is voor de Nederlandse economie. Goederentreinen zullen gebruik blijven maken van hetzelfde spoor.’
Is de metro het systeem van de toekomst? ‘Zeker niet voor het hele land. Dat kan helemaal niet. Voor grote vervoersstromen wel. Daarvoor moet je met alle grote lijnen van twee naar vier sporen. In de Randstad gaan we al naar een hogere frequentie: zes intercity’s en zes sprinters per uur. Afhankelijk van je bestemming heb je dan zes tot twaalf treinen per uur tot je beschikking. Daardoor kijk je niet
‘Conducteurs gaan mensen vaker erop aanspreken als ze luid bellen. Dat doen ze al. Maar als u ziet hoeveel mensen om een beller heen zitten is het het meest effectief als de omgeving dat ook doet. We zien al een toename van het aantal mensen dat er iets van zegt, zeker als het in een stiltecoupé gebeurt. Mensen zeggen gewoon: u heeft het niet in de gaten, maar het is een stiltecoupé.’
Welke extra maatregelen gaat u treffen? ‘We hebben nog geen concreet aanvalsplan, maar we proberen het beter bespreekbaar te maken en mensen erop attent te maken. De huisregels staan overal in elk rijtuig, blijkbaar moeten we mensen er meer op wij-
13
Annemieke van Dongen Marcia Nieuwenhuis
Dilemma: OV-chipkaart of toch OV-shitkaart? ‘Dat vind ik zo’n wonderlijke uitdrukking, daar ga ik in elk geval niet achter staan’, zegt NS-directeur Veenman stellig. ‘Een strippenkaart is een heel eenvoudig systeem, maar het is ook heel ondoorzichtig. Je kunt een strippenkaart in Amsterdam kopen en in Groningen gebruiken. Regionale vervoerders moeten statistisch onderzoek doen om na te gaan wat hun opbrengsten zijn. Pas na vijftien maanden komen zij tot een afrekening die onnauwkeurig blijft.’ De NS hebben dankzij de kaartautomaten wel binnen 24 uur inzicht in de inkomsten. ‘Voor ons biedt de chipkaart de mogelijkheid om over te stappen van de bus, tram en metro op de trein.’ Toch is het niet alleen maar rozengeur en maneschijn. De chip is gehackt, het beveiligingssysteem van de papieren kaart was lek, oplaadautomaten en toegangspoortjes werkten slecht en het project is vertraagd. Deze opsomming schiet bij NS-directeur Veenman in het verkeerde keelgat. ‘Dit is een aanzet
zen. Het is een kwestie van algemeen fatsoen. Dit zijn dingen die je niet bij wet moet gaan regelen, dit moet je in het gedrag zien te veranderen.’
‘We gaan de stiltecoupés zichtbaarder maken’
naar een drama-redenering. Daar is geen sprake van. Ja, het duurt langer, maar we zitten nog binnen de geraamde kosten. In Londen zijn zeven miljoen kaarten met dezelfde chip in omloop en dat loopt als een trein. Alleen wij zijn er nog niet.’ Hij verwacht de chipkaart in 2009 in gebruik te nemen. ‘Maar voor we de treinkaartjes gaan afschaffen moet er eerst een ruime acceptatie zijn van de chipkaart. Het afschaffen van papieren kaartjes gaat zeker niet op hetzelfde moment gebeuren.’ NS is grootaandeelhouder van Trans Link Systems, het bedrijf dat verantwoordelijk is voor de chipkaart. Op de vraag op hoeveel de teller staat, wil Veenman niet ingaan. ‘Wij geven geen jaarcijfers over investeringen.’ Op de vraag of hij dan een schatting kan maken, blijft hij het antwoord eveneens schuldig. ‘Er worden enorme investeringen gedaan die allemaal binnen de begroting vallen. Ik ga geen schatting doen. Voor ik het weet zit ik er een beetje naast en dan hoor ik dat weer.’
den hebben om geweld te gebruiken? Veenman verheft zijn stem. ‘Het lijkt wel alsof wij conducteurs aan het opleiden zijn om mensen te meppen. Dat slaat nergens op. Daar kan ik echt boos om worden. Alle conducteurs hebben opsporingsbevoegdheden. Het is nu alleen vereist om een extra training te volgen voor het gebruiken van geweld.’
Dit raakt u duidelijk. Gaat u het aantal stiltecoupés uitbreiden? ‘In intercity’s is zo’n twintig tot dertig procent al stiltecoupés. In stoptreinen zijn geen stiltecoupés. Wat je namelijk ziet is dat naarmate de reis langer wordt, de neiging om te bellen groter is. Maar je kunt natuurlijk niet alles tot stiltecoupé verklaren.’
Tijd voor een grootschalige campagne in kranten, op billboards, radio en tv? ‘We beginnen met een interview in De Pers.’
Is het lastiger voor conducteurs om mensen aan te spreken op hun gedrag, omdat zij minder bevoegdhe-
‘Dat komt door het spookbeeld dat het onveilig is in de trein en dat onze conducteurs in het leven zijn geroepen om te slaan. Het veiligheidsgevoel in treinen en op stations is nog nooit zo hoog geweest. Het aantal incidenten van verkeerd gedrag en stemverheffing tot echte incidenten is voor het vijfde jaar op rij spectaculair gedaald.’
U stopt aan het eind van dit jaar bij de NS, maar u bent nog zo energiek. Gaat u echt met pensioen? ‘Ik heb nog een contract tot het eind van het jaar, maar dat ik dan zou stoppen met werken lijkt me heel sterk. Daar geloof ik helemaal niets van.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
Uit de trein
Mensen bellen vrolijk verder
HOE HET OOK KAN: OUDE DAME BERISPT JONGE BELLER
CONDUCTEURS SCEPTISCH OVER AANPAK VEENMAN
Woensdagochtend, Den HaagUtrecht, 9.45 uur. Situatie: oudere dame ergert zich aan een jongedame van ongeveer 25 jaar, die in de tweezits achter haar op luide toon haar hele telefoonlijst aan het afbellen is. De jongedame vraagt hen hoe het staat met hun bijdrage aan een bruiloftsfeest van een vriendin. De oudere mevrouw ergert zich enige tijd, kijkt verontwaardigd om zich heen en loopt naar de jongedame toe. ‘U
Onder conducteurs heerst de nodige scepsis over het idee van NS-topman Aad Veenman om reizigers medepassagiers aan te laten spreken op asociaal belgedrag. ‘Voor jongeren is hun mobieltje alles, of het nou is om te bellen of mp3’tjes af te spelen. Ouderen hebben meer respect. Zij zijn al blij als ze ermee kunnen bellen’, zegt een conducteur op de trein tussen Utrecht en Den Haag. ‘Het lijkt me sterk dat mensen opstaan om op het balkon te bel-
praat heel hard, kan het alsjeblieft iets zachter?’ De jongedame kijkt boos, maar praat vervolgens wel minder hard. Als het gesprek afgelopen is, loopt ze naar de klagende oudere dame: ‘Ik praat helemaal niet hard!’ De oudere vrouw zegt dat het wel zo is en zoekt bevestiging bij haar medereizigers. Die zijn met haar eens. De jongedame loopt mokkend weg en gaat verder met bellen. Zachter. De oude vrouw, tevreden: ‘Het helpt dus wel’.
HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ................................................................................
len als een medereiziger er wat van zegt’, betoogt een ander. ‘Mensen pikken dat eerder van een conducteur. Ik zou ze een prent kunnen geven voor ordeverstoring op de trein.’ Ook andere conducteurs geven dat aan. ‘Als ik in burger ben, dan luisteren mensen niet naar me.’ Daarbij betwijfelen conducteurs of passagiers anderen op de vingers durven te tikken. ‘De angst regeert. Ze vragen mij of het raampje dicht mag.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................
De verkeerde trein
De stationsomroeper
Zorg voor zitplaatsen
‘De hele geschiedenis is vol met reizigers die in de verkeerde trein zitten.’ Thomas von der Dunk (historicus)
‘De enige redevoeringen met waarneembaar resultaat zijn die welke door de luidsprekers van het station worden gehouden.’ Simon Carmiggelt (schrijver)
‘Gun een ander eens een zitplaats in de trein, neem vaker de auto.’ Fons Jansen (cabaretier )
14
Economie
Vermogensbeheer Een tegenvaller die meevalt
Kleine strop Fortis Investments Fortis Investments, de vermogensbeheertak van Fortis, had een prima jaar. Op het laatste kwartaal na. Met dank aan ABN Amro. Redactie economie AMSTERDAM
...
Bestuursvoorzitter Richard Wohankaft is toch tevreden. GERARD TIL/HH
De vermogensbeheerders van Fortis hadden in het laatste kwartaal van 2007 last van tegenvallers. Fortis Investments boekte in het vierde kwartaal van 2007 weliswaar een nettowinst van 25 miljoen euro, maar dat betekende een daling van 19 procent ten opzichte van het derde kwartaal. De vermogensbeheerclub van Fortis kwam gisteren met zijn resultaten als aanvulling op de jaarcijfers die afgelopen vrijdag voor de hele groep zijn gepubliceerd. Het tegenvallende resultaat was voornamelijk te wijten aan de integratiekosten van ABN Amro Asset Management. Daarnaast speelden subprime-afschrijvingen een rol.
Over heel 2007 viel het resultaat absoluut niet tegen. Fortis Investments boekte een nettowinst van 119 miljoen euro, een stijging van 21 procent ten opzichte van 2006. Na de integratiekosten voor ABN Amro Asset Management kwam de winst uit op 117 miljoen euro. Eind januari kreeg Fortis goedkeuring van De Nederlandsche Bank voor de afsplitsing van ABN Amro Asset Management van moederbedrijf ABN Amro. De Belgisch-Nederlandse onderneming verwacht deze afsplitsing af te ronden in april 2008. In het kader van het vijfjarig groeiplan dat Fortis Investments uitvoert stegen de kosten van IT en personeel met 27 procent ten opzichte van dezelfde periode in 2006. Ook de kredietcrisis liet de vermogensbeheerder niet onberoerd. ‘Conservatieve voorzieningen zijn gevormd in overeenstemming met het interne groepsbeleid’, zo meldden de asset managers van Fortis Invest-
ments. De Fortis-dochter heeft daarom vrijwel de volledige beleggingen in subprime-hypotheken – ter waarde van 9 miljoen euro – afgeschreven. Moederbedrijf Fortis maakte het heel wat bonter en schreef in totaal 1,5 miljard euro af op subprime gerelateerde investeringen. Vooral in de tweede helft van het jaar had de prestatie van de fondsen van Fortis Investments te lijden onder de marktonrust. De wervelwind die over de financiële markten raasde, leidde vooral tot een grote uittocht van beleggers in Chinese aandelen. Richard Wohanka, de bestuursvoorzitter van Fortis Investments, benadrukte in een toelichting op zijn cijfers dat de vermogensbeheerder ondanks de turbulentie tevreden is. ‘Door de kracht van ons beleggingsproces en onze goede risicobeheersing hebben wij bovendien onze klanten kunnen beschermen tegen het ergste noodweer van de kredietcrisis.’ 1
king geconstateerd, stapt het model in, om een paar seconden later weer uit te stappen als de verhouding weer genormaliseerd is. Bij een ander kwantitatief fonds, DQS Absolute Return, vinden veel minder transacties plaats. Het model berekent de koersdata van aandelen, indices en grondstoffen om zo trends te ontdekken. Daarbij wordt absoluut niet gekeken naar winstgroei of waardering. DQS scharrelde op die manier 17% bijeen in de eerste twee
beursmaanden van 2008.HiQ kwam tot 12%. Het zijn uitstekende resultaten die passen bij het rendement uit 2007. Is daarmee de Heilige Graal ontdekt? Nee. Het verleden heeft uitgewezen dat veel grotere roemruchte quants hard onderuit gingen door een gebeurtenis of marktbeweging waarvan de kans dat het zou gebeuren statistisch gezien nihil was, de zogenaamde black swan. Modelbeleggers, pas op voor zwarte zwanen. 1
Beurs Beurs vandaag Computers maken wél rendement
Pas op voor zwanen Alle beurzen staan dit jaar minimaal 10 procent in de min. Toch zijn er beleggers die er wel in slagen rendement te maken. Beleggers die het analyseren en het handelen overlaten aan volautomatische computermodellen. AMSTERDAM
...
Terwijl de AEX sinds 1 januari al zo’n 17% lager staat, zijn er wel degelijk beleggers die tevreden achterover leunen. Met een dubbelcijferig positief rendement op zak. En dat zonder er iets aan te doen? Behalve met een glimlach toe te kijken hoe hun computers dagelijks een beetje rendement bijschrijven. Nederland is de laatste paar jaar een aantal kwantitatieve modellen rij-
ker geworden, de zogenaamde quants. Het zijn rekenwonders die in een paar seconden tijd meer berekeningen kunnen maken dan analisten van vlees en bloed in een hele werkdag. Bovendien worden ze niet gehinderd door angst of hebzucht. Net als in de schaaksport moet het kunstmatige brein tot grotere prestaties in staat worden geacht als het menselijk brein, dat ook nog eens te pas en te onpas geneigd is op zijn eigen marktgevoel of ervaring te leunen. De computers kunnen niet alleen sneller rekenen, maar ook een veel grotere stroom aan data verwerken. Omdat de quants ook nog eens zo zijn geprogrammeerd dat ze zelfstandig posities op de beurs innemen en afsluiten, hoeven de beheer-
ders van kwantitatieve beleggers alleen maar de posities in de gaten te houden. Alles gaat volautomatisch. Het opsporen van beleggingskansen, de transacties en het bepalen van niveaus waarop de positie wordt afgesloten. Dat laatste geldt zowel voor winstgevende posities (profit stop) als verliesgevende posities (stop loss), waarmee ook het risicobeheer van de portefeuille geautomatiseerd is. Dat leidt bij HiQ Market Neutral Fund tot een stortvloed aan transacties (6.000 tot 20.000 transacties per maand). De kwantitatieve modellen van HiQ speuren constant naar ‘verstoorde relaties’ tussen twee aandelen die op een bepaalde wijze ten opzichte van elkaar bewegen. Wordt zo’n afwij-
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Arseus 0,00% 111
Arseus is één van de twaalf kleine beurspareltjes die ING tipte voor 2008. De toeleverancier aan de medische sector doet het dit jaar niet slecht. Het aandeel bewoog op en neer en staat sinds 1 januari op exact 0,00 procent waar de AEX 17 procent aan waarde verloor. Krijgen de jaarcijfers het aandeel wel in beweging? 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................
Het Panel
STELLING: ALLE BALLEN OP AFRIKA! 111
Er komen de laatste maanden steeds meer fondsen, certificaten en andere Afrika-producten. Vooral als hofleverancier van China zou het continent een gouden toekomst tegemoet gaan. Nu instappen voordat het te laat is? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Al 20 jaar!
Eén bal op Afrika
Negeren is irrationeel
CEES SMIT (VERM.BEHEERDER TODAY’S BEHEER)
PETER VAN KLEEF (SENIOR EDITOR IEX)
MARCEL TAK (FINANCIEEL ADVISEUR)
111
111
111
‘Ik belegde (zonder succes) 20 jaar geleden al in Afrika. Nu zou ik het gezien de politieke spanningen niet meer durven. Afrika dankt zijn huidige belangstelling aan de grondstofprijzen die al fors opgelopen zijn. Ik houd er rekening mee dat de recessie in de VS ook grote effecten gaat hebben op die commodity hype.’ 1
‘Als ik Afrika voor het gemak van boven naar beneden in drie stukken verdeel, dan krijg je drie heel verschillende plaatjes. Noord-Afrika is echt in opkomst. Met name Egypte en Marokko. Sub-Sahara Afrika is één zwarte vlek en kan dat voor beleggers voorlopig beter blijven ook. En Zuid-Afrika lijkt eerder achteruit te gaan.’ 1
‘Nooit meer naar kijken is net zo emotioneel als in de hype achter dit opkomende continent aanhollen. Afrika kan in een goed gespreide internationale portefeuille passen. Maar de risico’s, niet in de laatste plaats van politieke aard, zijn hoog. Een garantieproduct kan een mooie optie zijn.’ 1
Dagblad De Pers
Cultuur
15
RECENSIE | TONEEL
Ontroerende ode aan de levensdrang Robbert van Heuven AMSTERDAM
...
Adele krijgt zelf kippevel van Etta James.
Pop Zangeres Adele breekt door met ‘19’
‘Amy is echt Motown en ik ben toch meer poppy’ Door de BBC is ze uitgeroepen tot dé nieuwe popster van 2008. Zangeres Adele, negentien jaar, was even in Amsterdam om haar debuut 19 te promoten. ‘Amy Winehouse is extremely helpful’. Gisèle Mambre AMSTERDAM
...
Er is niks gekunsteld aan Adele Adkins, beter bekend als Adele, want haar achternaam gebruikt ze liever niet. Die vindt ze ‘te lelijk’. De verslaggever moet de eerste vraag nog stellen maar Adele steekt, met dik Cockneyaccent, doorspekt met de nodige fucks en lachbuien, al van wal. Ons ondertussen een glas rosé inschenkend, lacht ze: ‘Ja, nu ga je dit zeker gebruiken om de vergelijking tussen mij en Amy Winehouse te illustreren: ook Adele lust een glaasje.’ Ze kan gerust zijn, dit was juist het
onderwerp dat ik niet van plan was geweest aan te stippen, want ja, alsmaar omschreven worden als de nieuwe Amy Winehouse (en ook bij De Pers kunnen we wat dat betreft de hand in eigen boezem steken) zou Adele onderhand toch wel zat zijn? ‘In elk Engels muziek- of roddelblad werd mijn naam in één adem genoemd met die van haar of Kate Nash. Totdat mijn album uitkwam en ze merkten dat er wel een verschil is. Zij is echt Motown en ik ben toch iets meer poppy. Maar goed, ik vind het een eer, want vergeleken worden met Amy is extremely helpful. Amy is briljant, ik wil geen kwaad woord over haar horen, I loooove her.’ Oké, het staat genoteerd. Terug naar Adele. Negentien jaar, nog wonend bij mama in Londen en in een jaar tijd uitgegroeid tot de nieuwste Britse popsensatie. Haar debuutplaat 19 is daar een groot succes, iets wat
Adele niet van tevoren had bedacht. Anders had ze misschien wel een ander onderwerp dan haar verbroken relatie gekozen om het album mee te vullen. ‘Want nu moet ik het in elk interview over die vreemdgaande fucker hebben. In Engeland is er zelfs even jacht op hem geweest. Iedereen wilde weten wie die sorry ass is die Adele heeft bedrogen. Wat natuurlijk extreem grappig is’, giert ze. Maar achteraf gezien kon ze niet anders dan over haar gebroken hart schrijven en zingen. ‘Het moest eruit en ik kan niet zo goed over mijn gevoelens praten. Wat ik met hem had was zeven maanden adembenemend en toen ging het fout. In twee weken heb ik acht nummers geproduceerd.’ ‘Blijkbaar heb ik het drama nodig gehad. Net als mijn grote voorbeeld Etta James. Zij zingt ook vol passie over vreemdgaande etterbakken en gebroken harten. Ik hoop alleen dat
ik ook zonder drama creatief kan zijn. Anders moet ik als een drama queen door het leven gaan. Maar een meisje moet doen wat een meisje moet doen’, grapt ze. Soullegende Etta James is haar grote invloed en niet Dusty Springfield, waar zij (én Amy én Duffy) zo vaak mee wordt vergeleken. ‘Ik ben van de Spice Girls-generatie, ik was helemaal gek op ze. Maar toen ik later een van de weinige witte kinderen was op een overwegend zwarte school en bij de moeder van een vriendin platen van Etta James hoorde, was ik om. Van haar stem krijg ik kippevel, ze schrijft zelf en haar nummers zijn na jaren nog relevant. Dat wil ik ook.’ Vindt ze dat ze met 19 een relevant album heeft gemaakt? ‘Nee, dat is het nog lang niet. Maar ik hou van wat ik nu heb gemaakt. 19 is het beste wat ik nu had kunnen doen.’ 1
Amerika. De jaren ‘80, Reagan is president en in de States is de witte, conservatieve, heteroseksuele, kapitalistische machoman aan de macht. In die beklemmende jaren worstelt een aantal aids-patiënten met de ziekte, met zichzelf en met hun geliefden. Toneelauteur Tony Kushner schreef met Angels in America, dat nu door Toneelgroep Amsterdam gespeeld wordt, een aanklacht tegen een maatschappij die conservatieve normen en waarden belangrijker vindt dan de vrijheid en de menselijke behoeften van het individu. Op indrukwekkende wijze weet de schrijver te laten zien dat politiek, wetten en religie mensen er uiteindelijk nooit van kunnen weerhouden om op hun eigen manier te leven, te dromen en lief te hebben. Regisseur Ivo van Hove vermijdt de verleidelijke valkuil om Angels direct naar het bekrompen Balkenendetijdperk van nu door te trekken. Hij geeft het oneindig aantal facetten en thema’s van Kushners stuk alle ruimte door op het toneel juist heel weinig te doen. Op een vrijwel leeg toneel staat alleen een groep fantastische acteurs heel erg goed te spelen. Die mensen die daar zo hulpeloos over die lege vlakte dwalen en worstelen met hun identiteit, hun ziekte of hun plaats in de maatschappij zijn daardoor van alle tijden, alle geloven en alle nationaliteiten. De uitgekiende videoachtergrond van stadsbeelden helpt daarbij en ook de greatest hits van jaren 80-icoon David Bowie worden efficiënt ingezet. Angels in America is een schurend portret van het menselijk tekort en tegelijkertijd een ontroerende ode aan onze niet uit te roeien overlevingsdrang en levensvreugde. 1
Indrukwekkend. JAN VERSWEYVELD
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
RECENSIE | CABARET
SHOW VAN HOOG NIVEAU Alexander Nijeboer
...
Maarten van Roozendaal is meer cabaretier dan ooit tevoren. Vorige week ging de negende theatervoorstelling van de kleinkunstenaar in première: Het Wilde Westen. Waar Van Roozendaal voorheen vooral uitblonk als componist, liedschrijver en zanger, strandde hij vaak als hij de humor probeerde aan te raken. Zo
niet in zijn nieuwe show. Van Roozendaal is ongemeen scherp en geestig als hij de kolonisatie van Amerika en de wording van het continent als machtsfactor als uitgangspunt neemt voor zijn conferences. Zo gauw de kolonisten voet aan wal zetten, ‘werden overal hekjes geplaatst en vrijheden ingeperkt. De westerse beschaving hangt van moord en hekjes aan elkaar.’ Het Wilde Westen is een onwaarschijnlijk mooie voorstelling geworden met naast de zeer geestige conferences ook weer prachtige pareltjes van liederen. Geen zwak moment te bespeuren, slechts hoogtepunten. Tel daarbij op de heerlijke muziek van
Marcel de Groot en Egon Kracht en één ding is zeker – Maarten van Roozendaal is een voorname kandidaat om volgend jaar de Poelifinario voor meest indrukwekkende cabaretshow te gaan winnen. Gaan
RECENSIE | POP
‘ENVELOPES’: DICHTPLAKKEN EN OPSTUREN NAAR POPFANS Judith Hornman
...
Here comes the wind: de albumtitel klinkt al even dramatisch als de hoes eruit ziet - zwart, met een stormachtig zeelandschap van Willem van de Velde. Met de muziek valt het alleszins mee, want deze tweede plaat van de Zweeds-Deense formatie Envelopes is frisse en puntige pop zoals die wel vaker uit het hoge noorden komt. Af en
toe klinkt Envelopes als Talking Heads, dan weer als Blondie, dan weer als the Smiths. Ongelofelijk vernieuwend is het allemaal niet, maar de aanstekelijke gitaardeuntjes blijven zo goed plakken dat het ze vergeven is. Het Scandinavische accent van zangers Henrik Orrling en Audrey Pic is eerder eigenzinnig dan onprofessioneel. Conclusie: dichtplakken en opsturen naar popfans.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Kurt Cobain koopt huis
Werchters’ beste
Reünie voor Dizzy Man’s Band
Rockster Kurt Cobain heeft recent een huis van 3,2 miljoen dollar gekocht. Althans, iemand die van zijn sociaal nummer gebruikmaakt. ‘De fraudeur is bekend’, zegt Cobains weduwe Courtney Love.
Rock Werchter is in Londen voor de tweede keer tot beste popfesival benoemd.
De Nederlandse Dizzy Man’s Band keert terug naar de podia. De band, populair in de jaren zeventig, viel in 1983 uit elkaar. De bezetting van de band zal er door sterfgevallen iets gewijzigd uitzien.
!4!+!'!*2!!'%.1++-&+*#!*+0 -/%.+!'!*2!!'#!.$!*' En joeg de vossen door het staande koren Jan Siebelink !!-+!) !/$!)6. 1**%!!(%*'/!#!* !$/!-#-+* 1* !!*-+!-%#!/%&
!//$!)1* !+!'!*2!!' %.5+0 !-2+- !*6 0 !-2+- !*%.1*((!(!!"/%& !*%& !*. !+!'!*2!!' 1%* &!%&-0* *++'1!!(+*/-+!-!* !!*$!-'!*-!
gratis
OP= OP +!'!*1++-&+*#!*+0 +1!* %!*'0*&!+,4+* # )-/ !'(.-!%4!*)!/ !/-!%*+,1!-/++*1*$!/ ,-$/%#!+!'!*2!!'#!.$!*'5!%*+)*61*
Anna Boom Judith Koelemeijer 1+*/00-(%&'1!-$( 1*!!*1-+02)!/1!(! #!4%$/!* %!4%$+,1((!* 2!%*%#*/-!'/1* ! +*1!*/%!.1*$-/%& !*)%(%!0-+*
!-*(!"((!+!'!*'*&!*/00-(%&'++'!./!((!*+,-0**( !(/&!!./!((%*# */$0%.!4+-#!*+"&!$(/$!)4+* !- !3/-'+./!*+,%&&!-0*2%*'!(+' -+)%.-0* !
#!)''!(%&'./!+!'2%*'!(/%& !*. !+!'!*2!!'
%&!./! %*#1**! !-(* ./(%#!+!'!* !4!*%! %*#%.#!( %#1* /) )-/ /%!#!( /++'+,-0**(
)2?+5))4?9%2?()?58-1? ?734:)5/+)9)56?(-)?%%2:)<-+?<-.2
???!? !?
? ?)856903)5?1)7? ?&)(5-.9)2 ? ?%7-32%0)?5%2',)'32+5)66)2?1)7? 9%/-2,38()0-./)?)2?'%55-=5)+)5-',7)?:35/6,346 ?)2?+5337?%%27%0?&)(5-.*645)6)27%7-)6 ?475)()26?9%2?3%?-'/?? -132?)2?)0%; #??!??! ?!??? "
!?! !?>#!?#??!?? !?$#
Dagblad De Pers
Perspectief
17
VANDAAG: BOEKENWEEK
Vals genieten
Geen leesclub
Nobelprijs no-no’s
Voor theoloog Frits de Lange is het duidelijk: het Zwitserlevengevoel bestaat niet. Geluk in de vorm van ‘verdiende rust’ is een onrealistische mythe. Oud worden is namelijk nog een hele klus, waarbij je soms alles op alles moet zetten om het verval te slim af te zijn. 18
Over oude menschen is genoeg geschreven, weinig over wat de derde generatie zelf leest. De Pers ging op bezoek bij een seniorencollege in Nijmegen, waar 14 nieuwsgierige leerlingen boek na boek verslinden onder begeleiding van docent Trui. ‘Vandaag gaan we lekker Vromannen.’ 21
Waar gaat het toch mis? Nederland blijft hopeloos achter als het gaat om de Nobelprijs voor literatuur. Volgens Max Pam ligt het aan de pechvogel, die als typisch personage Nederlandse boeken bevolkt. Die heeft de Zweedse jury tot nu toe nog niet kunnen bekoren. 22
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
uP19
18
Perspectief
Boekenweek De beste boeken over ouderdom
Schaduwen, slijtage en sentiment De Nederlandse literatuur heeft dit jaar niets te klagen met het thema van de Boekenweek: aan boeken over ouderdom is geen gebrek. Auke Hulst AMSTERDAM
...
De levensherfst is rijk aan ervaringen, inzichten en drama. Het inspireerde prachtboeken als Philip Roths Alleman, Gabriel Garcia Márquez’ Herinnering aan mijn droeve hoeren, Junichiro Tanizaki’s Dagboek van een oude man en Hemingway’s The Old Man and The Sea, terwijl ook de Nederlandse literatuur zich niet onbetuigd liet. Een greep uit het beste over ouderdom. Duivelskermis (2007) – Gerrit Krol Een uiterst merkwaardige roman, gebeiteld uit paranoia en wanen. Al enige jaren lijdt ingenieur-schrijver Krol aan de Ziekte van Parkinson, die wordt behandeld met Levodopa. Een middel met een bijwerking: ‘Het creeert spoken, demonen en macabere toestellen waarvan je je geen voorstelling kunt maken als je ze niet gezien hebt.’ De schrijver neemt ons mee in het hoofd van patiënt Albert. Alledaagse voorwerpen lijken hem in de gaten te houden en er trekt een parade aan niet-bestaande kostgangers aan hem voorbij. In Limburg speurt hij naar zijn jeugdliefde, maar verzeilt bij een verkiezing van ‘Mooiste Borsten’. Het satijnen hart (2006) – Remco Campert ‘Elk woord dat wordt geschreven,’ noteerde Remco Campert, ‘is een aanslag op de ouderdom.’ Door zijn affaire met de taal weet Campert een zeker jeugdig elan te bewaren, al wordt hij volgend jaar tachtig. Wel veranderde de laatste jaren zijn werk, dat weemoediger van toon werd. De recente roman Het satijnen hart is het verhaal van een egocentrische schil-
der op leeftijd, die niets dan rancune voelt voor de eerste vriendin die hém verliet. Bij haar dood komt hij langzaam tot inkeer – zijn stenen hart verzacht. Van oude menschen, de dingen, die voorbijgaan... (1906) – Louis Couperus Het is niet eenvoudig Couperus’ roman – waaraan het CPNB het thema van de Boekenweek ontleende – samen te vatten. De verhaallijnen zijn divers, de structuur is complex, het aantal personages groot. Centraal in het boek staat ‘Het Ding’, een moord die decennia eerder in Indië is gepleegd en als een schaduw over de ogenschijnlijk rustige levens van twee oude mensen hangt. Stukje bij beetje presenteert Couperus de puzzelstukjes in een spannend, magistraal geschreven verhaal. Hersenschimmen (1984) – Bernlef Bernlefs meesterwerk is het aangrijpende verslag van de onttakeling van de dementerende Maarten Klein. Na een werkzaam leven in Noord-Amerika wacht een genoeglijke oude dag. Tot hij gaandeweg zijn grip op het heden en op de taal verliest. Steeds meer leeft Klein in het verleden – hij ziet zijn vrouw voor zijn moeder aan, maakt zich op om naar zijn werk te gaan, waant zich weer op dat bootje uit zijn jeugd. Bernlef weet de verwarring en de gedachten van Klein zo te treffen dat je als lezer het gevoel hebt eindelijk iets te begrijpen van een nauwelijks te bevatten proces. Een hoogtepunt uit de Nederlandse literatuur. 1
Non-fictie Het Zwitserlevengevoel bestaat niet
Oud worden is een Met levensverzekeraar Zwitserleven willen veel ouderen na hun pensioen uitsluitend nog het ‘Zwitserlevengevoel’ ervaren: onbezorgd niks doen tot de dood erop volgt. Wat een onzin, zegt theoloog Frits de Lange. Marcel Hulspas AMSTERDAM
...
‘Het Zwitserlevengevoel is een typisch babyboomersideaal’, legt Frits de Lange uit. ‘Babyboomers leven in feite nog als hun ouders: eerst hard werken, dan genieten. De nieuwe oudere wordt ouder, is gezonder en rijker. Maar hij denkt nog precies over de ouderdom als vroeger: hij wil van een ‘verdiende rust’ genieten. Hij heeft niet in de gaten dat de nieuwe
ouderdom wel eens heel lang kan duren en dat niets doen ongelooflijk kan gaan vervelen. Wie wil er nou dag in dag uit op een terrasje zitten of eeuwig in een all inclusive resort? Je verdwijnt naar de marge van de samenleving. De volgende generatie vindt hopelijk een beter evenwicht tussen werk, scholing, zorg en vrije tijd en flexibeler met pensionering omgaan. Langer in deeltijd doorwerken, actiever blijven participeren in de samenleving. En niet voor je Zwitserlevenpensioen krom gaan liggen.’
U noemt het Zwitserlevengevoel vals genieten. Echt genieten is iets anders. Maakt u dat uit? ‘Laat mensen genieten waarvan ze willen! Ik wil niet de moralist uithangen. Maar de opvatting van geluk die
uit het ZLG spreekt is wel heel mager. Uit psychologisch onderzoek blijkt dat mensen zich pas echt gelukkig voelen als ze gewaardeerd worden door anderen, het goed zit met hun relaties, ze accepteren wie ze zijn en iets gepresteerd hebben waar ze met voldoening op terugkijken. Dan pas geniet je toch echt van een terrasje?‘
Iedereen mag toch dagdromen? ‘Idealen hebben is gezond, maar ze moeten wel aansluiten bij de werkelijkheid. Voor veel AOW’ers is het Zwitserleven onbetaalbaar. Bovendien is oud worden een hele klus, waarbij je soms alles op alles moet zetten om het verval te slim af te zijn. Het is een nieuwe levensfase, die je actief en creatief vorm moet geven om het een beetje zinnig te maken. Ik
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
RECENSIE | KINDERBOEK
HET EEUWIGE LEVEN Wessel Poorthuis
...
Wat zouden alle mensen willen? Het eeuwige leven natuurlijk! In dit boek hebben ze de formule! Nicolas Flamel, een wetenschapper die een boekwinkel heeft, bezit de Codex. Dat is het boek waar het recept voor het eeuwige leven in staat. Het elixer moet iedere maand gebrouwen en gedronken worden. Ni-
colas drinkt het al 590 jaar, hij is dus onsterfelijk. Net als zijn vrouw, Perenelle. Alleen komt er dan een slechterik en die krijgt de Codex in handen. Hij moet het aan zijn bazen geven, de duistere Alouden. Dat zijn een soort van goden. Ze zijn ook onsterfelijk. Die willen met behulp van allerlei andere toverspreuken die in het boek staan de aarde in een slavenplaneet veranderen. Flamel gaat achter de Codex aan, met hulp van een goeie Aloude. Of-ie het boek te pakken krijgt, weten we aan het eind nog niet. Want het is een open einde. Ik denk dat er nog een vervolg op het boek komt. Perenelle is gevan-
gen genomen en het grootste deel van de Codex is nog weg. Het is een leuk boek. Er komt veel magie in voor en een veldslag. Die gaat tussen twee Alouden en Flamel en zijn vrienden. Maar het is wel een beetje een moeilijk boek. Het wisselt steeds van personages en dat is wel eens verwarrend. Het verhaal speelt zich af in de 21e eeuw. Er staat niet in wat er in het levenselixer zit. Dat is natuurlijk wel jammer. Als je het levenselixer drinkt dan kun je wel doodgaan, maar niet van ouderdom. Je ziet er ook niet ouder uit. Papa vroeg aan mij toen ik het boek
gelezen had: waarom willen ze het levenselixer hebben? Dat staat er niet echt in. Maar ik denk dat dat een goede vraag voor de lezers van De Pers is: waarom zou jij het levenselixer willen hebben? Waarom zou jij onsterfelijk willen worden? 1 Wessel Poorthuis is 10 jaar.
De Alchemist, (de geheimen van de onsterfelijke Nicolas Flamel), Michael Scott, uitgeverij Mynx, 318 bladzijden
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ............................................................ ..........................................................
Gedichten in Duitsland
Vers van de pers
Werk aan de winkel
De Verzamelde gedichten van Willem Elsschot verschijnen binnenkort in een Duitse vertaling, aldus het Ons Erfdeel-blog. De vertaling van Kaas was er vier jaar geleden al een bestseller.
Uitgeverij Podium komt met een nieuw literair striptijdschrift. Eisner moet vanaf dit najaar drie maal per jaar verschijnen.
Het complete oeuvre van de Groninger kunstenaar Hendrik Nicolaas Werkman (1882 - 1945) verschijnt in mei in boekvorm.
Perspectief
19
Boekenweek Dirty minds forever
Gore hufters uit de Hollandse literatuur Ouderdom komt met gebreken. Niet elke blozende jongeman verandert in een lieve opa. De derde leeftijd wordt geplaagd door homicide, incest en machtswellust. De Pers zocht en vond de zeven grootste smeerlappen uit onze literatuur. Dirk Koppes AMSTERDAM
...
Dreverhaven
Het grote grijze genieten, bijvoorbeeld in Zuid-Afrika, is volgens De Lange een religieuze projectie. HOLLANDSE HOOGTE
hele klus noem het ook onrealistisch omdat veel ouderen andere idealen hebben. Ze besteden hun tijd liever aan vrijwilligerswerk of hun kleinkinderen.’
U noemt dat gevoel een quasi-religie. Waarom? ‘Onze gelovige grootouders hoopten op een hiernamaals en gingen er dus vanuit dat ze eeuwig zouden leven. De gemiddelde levensverwachting was vroeger veel lager dan nu, maar voor hun gevoel leefden ze oneindig lang. Hun Zwitserlevengevoel begon pas in de hemel. Hun geseculariseerde kinderen zijn dat geloof in de hemel kwijtgeraakt, maar ze maken zich zulke grote illusies over het Grijze Genieten na hun pensioen, dat ik als theoloog denk: dit is niet normaal meer, dit is religieuze projectie!’
Misschien kunnen de kerken nog iets van deze nieuwe religie leren… Het christelijke geloofsvisioen verlangt naar ‘een nieuwe hemel en een nieuwe aarde.’ Het traditionele christendom is dat laatste vaak vergeten. Het stuurde de mensen te snel naar de hemel. De stijging van de gemiddelde levensverwachting rechtvaardigt een meer aardse militante religie waarin het leven een godsgeschenk is dat je tot op de bodem moet willen leegdrinken. Ik ervaar de toegenomen gezonde levensverwachting als een zegen. Doodgaan kan altijd nog. De hemel wacht wel.’ 1 Frits de Lange: De armoede van het Zwitserlevengevoel. Pleidooi voor beter ouder worden. Uitgeverij Meinema, 14,50 euro.
Zelden heeft een vader zijn zoon zo tot wanhoop gedreven als deurwaarder Dreverhaven zijn onechte kind Jacob-Willem. Keer op keer laat Dreverhaven de jonge Jacob-Willem failliet gaan. ‘Ik zal hem wurgen, ik wurg hem voor negen tienden, en dat ene tiende dat ik hem laat, dat kleine beetje asem zal hem grootmaken… En dat ene tiende, dat kleine beetje asem knijp ik hem misschien ook nog uit’. De zoon dreigt net zo’n nachtmerrieachtige karikatuur te worden als Dreverhaven, die zijn dagen met gokken en lichte vrouwen slijt. Dreverhaven wordt des te angstaanjagender, omdat hij op zijn manier ook compassie heeft met zijn zoon. Daardoor wordt hij geen karikatuur. Bordewijk: Karakter
Gijselhart In het rijk der vrekken kan A.W. Gijselhart zichzelf keizer kronen. Deze aartsgierige kankeraar scheldt in Frans Kellendonks klassieker Mystiek Lichaam iedereen de huid vol, joden incluis. Zijn zwangere dochter en aan aids lijdende homozoon krijgen ook de volle laag van de weduwnaar annex schroot- en vastgoedhandelaar. Als de kinderen hulp zoeken bij hun vader, ontvangt hij hen niet bepaald enthousiast in zijn Doornenhof. ‘Het is geen knus boek, en dat wil het ook niet zijn’, heeft Kellendonk later verklaard.
grijsaard van deze lijst moet wel meneer Ratti zijn, de gelijknamige straatjutter uit Mensje van Keulens gelijknamige kinderboek. Hij woont in een muffe kelder, scharrelt met een oude kinderwagen buiten bij het vuilnis. De woning puilt uit met spullen, maar iets weggeven doet Ratti nooit, want hij houdt niet van katten, buurvrouwen of kinderen. Als dan toch een kat binnensluipt, is de paniek groot. Alhoewel, ‘ik kan je natuurlijk bakken in mijn zwarte koekepan, met een klontje boter.’ Mensje van Keulen: Meneer Ratti
Mathia Goudewolf Nadat hij weggewerkt was bij de Groningse universiteit, had Hermans nog een appeltje te schillen met zijn oudcollega’s. In zijn sleutelroman Onder Professoren komt meneer Goudewolf er nog het slechtst af. Deze wetenschappelijk medewerker van het Criminologisch Instituut is katholiek en heeft twaalf kinderen. In de oorlog was Goudewolf sympathiserend lid van de SS. Hij ronselde studenten voor het Duitse leger. Uiteindelijk sneuvelden die allemaal. Zelf was Goudewolf afgekeurd voor het Nederlandse leger omdat zijn ogen slecht waren. De jodenhater speelt een kwalijke rol in de ondergang van hoofdpersoon professor Dingelam, die een Nobelprijs heeft gewonnen. Willem Frederik Hermans: Onder professoren
Als Gerard Reve de knapenkontenopperneuker van de Nederlandse letteren is, dan kan Arie Moonen in de annalen bijgeschreven worden als de anale kampioen. Maar de fixatie van A. Moonen op de sappen die uit verschillende lichaamsholten kunnen voortspuiten kent geen gelijke. De Rotterdammer introduceerde het woord ‘poepsnoepen’ in onze literatuur en vond het vrouwelijk geslachtsdeel volkomen overschat in onze maatschappij. Overigens heeft Moonen een waardige opvolger in de Vlaming J.M.H. Berkckmans. A. Moonen: Stadsgerechten / Openbaar leven / Open afdeling
Vieze Fons Fons Nieuwenhuijs mag dan nog geen zestig zijn, hij heeft de dirty mind van drie generaties Hollandse mannen. Die mag hij van P.F. Thomese botvieren op alle ‘hertjes’ die ronddartelen in het Haagse en Hilversumse, in het als moderne zedenroman bedoelde werkje Vladiwostok! De politiek adviseur beziet de wereldorde vanuit zijn onderbroek. Alles wordt beoordeeld op pakbaarheid. Thomese droomt in het romannetje zijn volledige pubertijd van zich af. Waar zou zijn hoofdpersoon zijn? ‘Op het strand? (…) met zijn grote vingers te pielen tussen haar kunstig gevouwen schaamlipjes? Of lag hij haar gewoon in haar kont te pompen op haar schattige meisjeskamer?’ P.F.Thomése: Vladiwostok!
Klinkhamer Als het om angstaanjagende alter ego’s gaat, kan niemand tegen Richard Klinkhamer op.Na de nodige echtelijke twisten sloeg hij zijn vrouw Hannie met een koevoet de hersens in. Ook in Klinkhamers roman Woensdag Gehaktdag verdwijnt de echtgenote in een gehaktmolen. Toch ligt de nadruk in het boek meer op wrange humor, geilheid en drankzucht. Maar er is vrijwel geen andere romancier die een medemens heeft afgeslacht, dus met zijn mix van fictie en realiteit is hij iedereen de baas.
Frans Kellendonk: Mystiek Lichaam
Meneer Ratti De sympathiekste onsympathieke
Arie Moonen
Richard Klinkhamer: Woensdag Gehaktdag
SCHREURS
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
Bekroond jeugdboek op cd
Boekenweekgeschenk
KURT ROGIERS SPREEKT MUZIKAAL LUISTERBOEK IN
WEBSHOP VAN KRUIDVAT
Kurt Rogiers heeft het jeugdprentenboek Malus ingesproken op cd. Het luisterboek, geschreven door Marc de Bel, ligt vanaf 31 maart in de winkels. In 1998 werd het door Jan Bosschaert geïllustreerde prentenboek bekroond door de Vlaamse Kinderen jeugdjury. Het muzikale luisterboek volgt het leven van Malus Klokhuis. De jongen kan geen vaste grond vinden waarop hij kan groeien en bloeien en vertikt het dan ook om
Op haar website biedt Kruidvat het boekenweekgeschenk aan. Sinds gisteren biedt de winkel in haar webshop 80.000 boektitels aan waaronder het nieuwe boekenweekgeschenk. Volgens CPMB-directeur Henk Kraima wordt nog onderzocht wie de boeken heeft doorgeleverd aangezien Kruidvat de boeken niet rechtstreeks via het CPMB heeft besteld. Bij besteding van 11, 50 euro krijg de consument het boekenweekgeschenk thuis toegestuurd.
groot te worden. De 36-jarige Rogiers werd in Nederland bekend door zijn rol in de door Johan Nijenhuis geregisseerde film Costa! Voor BNN presenteerde de Vlaming vervolgens verschillende televisieprogramma’s, waaronder Mystery Party en Cash Cab. De acteur was ook te bewonderen in enkele andere films als Vet Hard, SL8N8T en Nadine. Het luisterboek Malus maakt onderdeel uit van de reeks Marc de Bel in schijfjes.
HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Het was dus niet voor niks
Eerste liefde
Niet langer privé
De Britse dichter des vaderlands Andrew Motion heeft een gedicht geschreven voor de 109-jarige Harry Patch, de oudste nog levende veteraan die tijdens de Eerste Wereldoorlog in de loopgraven vocht.
5 t/m 11 april is de Week van de Poëzie. Het thema dit jaar is Eerste Liefde.
De Amerikaanse Penn State University Libraries heeft een collectie brieven van Ernest Hemingway (1899-1961) aangeschaft. Het gaat om de laatste collectie brieven die zich nog in privébezit bevond.
20
Perspectief
De Zwarte Doos
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
‘Kortom: ik ben gewoon een slaaf’ Hoe haalt de schrijver het boek uit zijn hersens? Wordt de Zwarte Doos geopend met drank, discipline of engelengeduld? De Pers vraagt spraakmakende auteurs naar hun succesformule en kraakt de code.
College Literatuurles met senioren
‘Vergis je niet gewoon maar
Vandaag: ‘good old’ Leo Vroman (1915). Onlangs verscheen bij uitgeverij Querido zijn nieuwste dichtbundel Nee, nog niet dood.
Wat oude menschen produceren aan literatuur kunnen we in de boekhandel terugvinden. Maar wat leest ‘de derde leeftijd’ zelf eigenlijk graag? De Pers ging op bezoek bij een ‘seniorencollege’ in Nijmegen.
Hans van Willigenburg
Femke van Wiggen
...
NIJMEGEN
...
Tijdens welk dagdeel bent u het productiefst? ‘Dat varieert. Ik vind dat ik vakantie heb. Ik neem de vrijheid om een gedicht midden op de dag of in de nacht te schrijven. Vroeger ook al. Ik weet nog dat ik Scheppinkje op kantoor schreef, onder het praten met iemand over iets anders.’
De klok interesseert u dus niet. ‘We hebben zes klokken en ik heb een polshorloge. Ze lopen allemaal ongeveer gelijk, en ze vertellen mij dat het tijd is om te eten of om het nieuws aan te zetten. Maar ze vertellen me niets over schrijven.’
Is er een maximum aan de tijd dat u schrijft? Of kan er na acht uur noest werken ineens nog iets prachtigs tevoorschijn komen? ‘Er komt nooit iets prachtigs tevoorschijn, behalve terwijl het gebeurt. Volgende dag? Volgende week? Die begrippen zijn zo koud als kip. Bovendien schrijf ik alleen als ik het werkelijk niet kan laten, zodat mijn koppigheid meer een natuurlijke aandrang is dan vlijt.‘
Heeft u van tevoren een plan of beeld in uw hoofd dat u vervolgens
‘Alles wat ik doe is min of meer verslavend.’ JOOST VAN DEN BROEK/HH
uitwerkt? Of gaat het intuïtief? ‘Allebei, geloof ik. Het is me nog steeds een raadsel waar een gedicht uit ontstaat, maar als ik denk dat het er is en ik schrijf het op, verander ik meestal heel wat, en vaak heen en weer.’
Hoeveel versies schrijft u doorgaans van een gedicht, alvorens u het geslaagd vindt? ‘Ik schrijf niet in versies. Elke versie heeft maar één versie en die ondergaat een voortdurende metamorfose. En dan, ja... geslaagd? Het is altijd maar een paar uur geslaagd als het af is. Meer niet.’
en praten. Kortom, ik ben gewoon een slaaf.’
Bent u tijdens het schrijven ‘gewoon’ bereikbaar voor uw naasten en per telefoon? ‘Ik blijf gewoon met Tineke leven. En de telefoon blijft ook aan, ja. Wel is schrijven in de nacht makkelijker, en ik ben vaak wakker. Maar Tineke zegt dat ik niet zoveel merk als ik bezig ben. Soms zie ik haar praten maar hoor ik het niet, hoe lief ik haar ook heb.’
Heeft u speciale rituelen voor, tijdens of na het schrijven? ‘Mijn god, wat een griezelig idee.’
Wat maakt schrijven voor u tot zo’n aantrekkelijke, verslavende bezigheid? ‘Alles wat ik doe is min of meer verslavend: schrijven, tekenen, denken, computerwerk, ademen, Tineke... Alleen een paar dingen niet, zoals eten
Waarom kunnen mensen veel plezier beleven aan uw bundel ‘Nee, nog niet dood’? Eén zin! ‘Sorry. Ik weet maar een paar mensen die mij dat vertelden en, helaas, waren dat geen hersenfysiologen.’ 1
Lerares Trui Verhagen laat er geen gras over groeien. Niets geen academisch kwartiertje, haar lessen beginnen meteen. ‘Ik wilde altijd iets met Jan Eijkelboom doen en nu is hij dood. dus dat leek me een goede aanleiding. Maar toen dacht ik aan de boekenweek en bedacht ik dat Leo Vroman nog veel ouder is en wel nog leeft, dus we gaan vandaag lekker Vromannen. We gaan zo wat gedichten en fabels lezen, maar eerst kijken we een stukje van een documentaire over Vroman, uit 1995.’ ‘Oh, gedichten’, zucht meneer Sliepenbeek (81), een van de veertien leerlingen, lichtelijk teleurgesteld. ‘Daar houd ik niet zo van. Vorig seizoen moesten we zelf een gedicht maken op het ritme van een gedicht van Drs. P. Gelukkig was het winter, want ik heb daar heel wat uren in moeten steken.’ Sliepenbeek zit op een rustig plekje aan het raam, in een sober lokaal van het ROC-gebouw aan de Marterstraat. Buiten in het fietsenhok hangen een stuk of twintig jongens rond hun blitse scooters. Terwijl zij al rokend staan op te scheppen over hun veroveringen van afgelopen én komend weekend, zitten de veertien senioren een verdieping hoger gedisciplineerd te kijken naar Vroman die in zijn appartementje in Brooklyn een paprika wast. Eigenlijk had hij vandaag moeten spijbelen, fluistert Sliepenbeek na de film door lerares Trui heen, die over Vromans leven aan het vertellen is. ‘De poot van mijn videokast zit los, dus ik ben al de hele dag bezig alle video’s uit die kast te halen, zodat ik die poot rustig vast kan zetten, maar ik wilde hier graag bij zijn, dus ik moet zo weer aan het werk.’ Sliepenbeek gaf zich drie jaar geleden op voor deze cursus. ‘Ik wilde meer lezen. Ik las altijd wel, maar veel van dat vlakke spul. Geen literatuur.’ Nu is dat wel anders. Bernlef, Elsschot, Couperus, Thijssen, Van Dis: hij las ze allemaal met de klas. Maar
ze behandelen heus niet alleen klassiekers hoor, voegt hij toe, ze stellen altijd zelf aan het begin van het jaar de leeslijst samen. Dus hebben de veertien ook Slaap! van Annelies Verbeke, Joe Speedboot van Tommie Wieringa en Knielen op een bed violen van Jan Siebelink gelezen. Sliepenbeek: ‘Dat boek heeft diepe indruk op me gemaakt. Ik kom ook uit de middenstand, hè? Zo goed opgeschreven, ik werd echt misselijk als die vent alleen al dat tuintje inliep...’ Deze week gaat de klas naar de toneelversie van die roman. ‘Ik ben heel benieuwd. Misschien kunnen we daarvoor nog samen eten’, zegt meneer Sliepenbeek.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
SLAU presenteert canon Utrechtse literatuur
GROOTSTE SCHRIJVER VAN DE DOMSTAD BEKEND MET PASEN Stichting Literaire Activiteiten Utrecht (SLAU) heeft een top-100 samengesteld uit de meer dan achthonderd schrijvers die sinds de uitvinding van het schrift in Utrecht actief zijn geweest. Op 1e Paasdag wordt deze Utrechtse literaire canon bekendgemaakt. Op de lijst staan veel oude namen als Hieronymus van Alphen en Belle van Zuylen, maar ook moderne schrijvers zoals Ronald Giphart. WFA
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Tweede druk nog voor verschijning Rumoer rond de Franse roman La Consolante van Anna Gavalda: haar Franse uitgever heeft voor verschijnen vandaag 100.000 exemplaren vernietigd, vanwege een foutje in de druk.
Perspectief
21
....................................................................
Poëzie ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
hoor, dit is niet een leesclubje’
Gedicht van de week 80 Vanmorgen stokoud geworden. Direct alpinisme overwogen evenals reis naar Lapland om niet te verdwijnen tussen de dode lippen van Doelloos Leven. Ten slotte in bad gekropen, het lijf en vel geïnspecteerd op regelmatigheden, symmetrie en schoonheid. Weinig daarvan aangetroffen. Straks in kist gewassen, geschoren en gestreken, geschminkt en opgelapt, bewierookt en besprenkeld, de ziel afgelegd. Ongeschonden, een kind gelijk zak je de Afgrondelijke Schede in. © Victor Vroomkoning, uit: Stapelen, 2005
Chrétien Breukers
...
‘We behandelen heus niet alleen klassiekers.’
‘Eigenlijk hebben de meeste boeken uiteindelijk toch wel iets’ Het laatste boek dat ze samen hebben gelezen is De helaasheid der dingen van Vlaming Dimitri Verhulst. Mevrouw Wesseldijk, met haar 83 jaar de oudste van de klas, was daar niet direct voor te porren: ‘Verschrikkelijk vond ik die roman in het begin. Al die dronken lui en die boertigheid. Maar je moet doorlezen en als je dan
andere meningen hoort, stel je toch meestal je eigen oordeel bij.’ Mevrouw Wesseldijk volgt de cursus al vijf jaar omdat ze ‘op de Middelbare Meisjesschool al boeken verslond.’ Eigenlijk hebben de meeste boeken uiteindelijk wel iets, vindt ze. ‘Alleen Joe Speedboot vond ik na vijf keer proberen nog steeds helemaal niets. Ik had het liefst dit jaar Tirza van Arnon Grunberg gelezen, maar die haalde de selectie niet.’ Een rij verderop zit Ingrid van Brunschot (60). Ze kijkt bewonderend naar mevrouw Wesseldijks aantekeningen. Ingrid volgde zelf de lerarenopleiding Nederlands en aller-
GER LOEFFEN
lei literaire cursussen, maar dit is verreweg de leukste les ooit, benadrukt ze meerdere malen. ‘Trui is geweldig, haar les is gewoon al-tijd boeiend. Ik heb hier geleerd om van gedichten te houden! Nou, die was ik dus echt nooit uit mezelf gaan lezen. Nog steeds begrijp ik ze niet allemaal, laat staan meteen, maar ik weet nu dat ik me ook gewoon kan laten raken.’ Ze lacht: ‘Ja, ‘t is geen kattepis hier. Vergis je niet hoor, dit is geen leesclub!’ Trui Verhagen wuift alle complimenten weg: ‘Deze mensen willen graag lezen, dus het is gewoon kicken om ze les te geven!’ 1
Simon Vinkenoog wordt 80
Victor Vroomkoning wordt op 6 oktober 70 jaar. Op zijn verjaardag staat zijn tiende dichtbundel gepland. Werktitel: Requiem voor een lichtgewicht. Zijn poëzie heeft echter, ondanks de bijna terloopse taal die hij hanteert, een hoog soortelijk gewicht. Na Eijkelbooms dood lijkt Vroomkoning de enige kandidaat om de eretitel ‘meest toegankelijke dichter van Nederland’ over te nemen. Zijn voormalige redacteur Albert Hagenaars merkt over hem op: ‘Het moge duidelijk zijn: Victor Vroomkoning is een meester in de schrijnende beschrijvingen; wegens zijn openheid en drang naar communicatie een dichter voor het grote publiek, maar vanwege de subtiele techniek niet minder voor de fijnslijpers (...).’
Simon Vinkenoog wordt op 18 juli aanstaande 80 jaar. ‘Simon’ is het levende bewijs van de stelling dat je zo jong bent als je je voelt. Zelfs een hinderlijke operatie begin dit jaar kon hem niet uit het veld slaan. Vinkenoog lijkt van plan om de dag nog heel lang te plukken. Ook wat boekpublicaties betreft wordt dit een echt Vinkenoog-jaar. Er komt een fotoboek over hem op de markt. Zijn verzamelde poëzie gaat bij Nijgh en VanDitmar verschijnen. Joep Bremmers, kenner van het oeuvre en leven van de kwieke tachtiger, is de beoogde tekstbezorger. De uitgeverij is op dit moment subsidie aan het vergaren. Bij Vinkenoogs vaste uitgeverij Passage verschijnt Am*dam/Madmaster – een eerbetoon, een boek dat ‘gedichten en proza die Simon Vinkenoog over Amsterdam schreef’ bevat.
www.epibreren.com/rs/vroomkoning.html
www.simonvinkenoog.nl en www. uitgeverijpassage.nl
Kneepkens blijft dichten
Christine D’haen
Manuel Kneepkens is uit 1942. Hij debuteerde in 1976. Daarna verscheen nog incidenteel werk van hem, maar tussen 1994 en 2006 werd hij opgeslokt door een heuse politieke carrière. Voor de door hemzelf opgerichte Stadspartij zat hij in de Rotterdamse gemeenteraad. Het maakte hem tot een bekende Rotterdammer, maar de poëzie schoot er bij in. Volgens Kneepkens ‘kruipt het bloed waar het móét gaan’. Daarom keerde hij terug tot de poëzie. Dat leverde in 2006 twee bundels op: Beestjes en De Lustgouverneur. Onlangs verscheen Vrouwen & Rotterdammers. In het nog ongepubliceerde Volkstuin schrijft hij: ‘Het weinige spitten dat nog rest / gaat traag // en zeer van au…’ Toch is de poëzie nog niet van hem af. Kneepkens laat weten dat hij de komende twintig jaar elk jaar minstens één bundel gaat schrijven.
D’haen is geboren in 1923 en behoort tot de meest gewaardeerde dichters van het taalgebied. Haar gedichten, vaak leunend op klassieke teksten, zijn ware monumenten van taalkunst. Er zijn maar weinig collega’s die het vak zo tot in de finesses beheersen. Voor haar bundel Innisfree is zij genomineerd voor de VSB Poëzieprijs. Dat brengt een publiciteitsgolfje met zich mee, maar daar trekt de dichteres zich niets van aan: ‘In onze tijd heerst de reclame en haar bedrog. Dat is fataal. Ook voor de poëzie.’ Zo blijft D’haen, ondanks haar leeftijd en de vele bundels autobiografisch proza die ze inmiddels heeft geschreven, een bekende onbekende. Ze is, zoals ze zelf schrijft, de ‘werkende dienares en de luisterende zieneres.’ Tegendraads, en heel verfrissend. Je gunt haar er nog vele dienende en luisterende jaren bij.
Kroonjaar Victor Vroomkoning
www.uitgeverijdouane.nl
www.querido.nl
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................................................................................................................................................................................
Herkansing Nieuwe boeken verdwijnen steeds sneller uit de boekhandel. De Pers geeft literaire winkeldochters na zes maanden een herkansing. ‘Ik heb het boek pontificaal in de etalage gelegd. En nu heb ik hem nog meestal wel in display staan. Ik heb er zelfs wat over op Radio Haarlem verteld toen het boek uitkwam, dus aan mijn promotie heeft het niet gelegen’, vertelt Rob Luckerhof, eigenaar van de Kennemer Boekhandel
in Haarlem. Hij had graag gezien dat Bizarre Wereld van schrijfster Aya Zikken meer aandacht had gekregen toen het vorig jaar februari verscheen. ‘Ze is zo’n leuke vrouw, die al zoveel heeft meegemaakt. Reisverhalen, verhalen over het literaire circuit in de jaren vijftig, verhalen over haar jeugd in Indonesië: ik lees alles van haar.’ Ondanks dat is Zikkens nieuwste boek niet opgepikt door de media. ‘Het is dan ook wel een boek voor een bescheiden publiek’, geeft Luckerhof toe.
‘Het zijn een soort dagboekfragmenten. Je moet haar kennen, dan pas pak je het op.’ Zikken kreeg in 1958 erkenning voor haar werk De Atlasvlinder, een combinatie tussen Hollandse zakelijkheid en Oosterse dromerigheid. ‘Bizarre Wereld is met recht wat bizar, maar het is goed geschreven met een heel helder gevoel voor humor. Ik bedoel: wie schrijft er nou nog zo’n boek op haar 87e?’ Het bescheiden publiek waar Luckerhof van spreekt weet de Kennemer Boekhandel in ieder geval wel te vinden. ‘Het is hier goed verkocht, maar ik raad het dan ook graag aan. Ik heb altijd wel twee of drie exemplaren
van Bizarre Wereld op voorraad.’ Tot zijn spijt heeft Luckerhof Zikken nooit ontmoet. ‘Ik had haar graag hier in de winkel gehad. Maar ja, ze woont in het hoge noorden van Nederland en is best slecht ter been, naar het schijnt. Dan wordt het toch een lastig verhaal om zoiets te regelen.’ Aya Zikken, Bizarre Wereld Uitgeverij Atlas. Kennemer Boekhandel Kleverparkweg 3 2023 CA Haarlem www.kennemerboekhandel.nl
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Leesplezier op vmbo (1)
Leesplezier (2)
Leesplezier op vmbo (3)
De Openbare Bibliotheken in de vier grote steden presenteren volgende week dinsdag het leerprogramma Leeskr8! Het programma richt zich op vmbo-leerlingen in de leeftijd van 13-15 jaar.
Met Leeskr8! willen de Openbare Bibliotheken leesplezier vergroten.
De bibliotheken van Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht hebben het initiatief genomen om dit leesbevorderingsproject te ontwikkelen. Leeskr8! bestaat uit een film en een website.
Perspectief
22
Literaire prijzen Nederlandse literatuur is niet sexy genoeg voor een Nobelprijs
De makke van een sukkelig schrijversland Oude schrijvers genoeg in Nederland. Een Nobelprijs voor de literatuur zijn ze ook best waardig. Waarom wordt er dan niet gewonnen? Hans van Willigenburg ROTTERDAM
...
Harry Mulisch, Hella Haasse, Hugo Claus, Cees Nooteboom, Remco Campert. Geen van deze ‘grote namen’ zou vanuit artistiek oogpunt misstaan als Nobelprijswinnaar. En dan hebben we het niet eens over W. F. Hermans, Jan Wolkers en Gerard Reve: literaire mastodonten die inmiddels in hun graf liggen en voor wie de prestigieuze prijs helaas één van de dingen werd die aan hen voorbijgingen. Hoe is het mogelijk dat de Nobelprijs voor literatuur nu al een eeuw lang de Nederlandse letteren passeert? Is ergens een zwakke plek aan te wijzen in onze thematiek, die ervoor zorgt dat we steeds weer misgrijpen? Of moeten we het platter zien en denken aan een internationaal, politiek steekspel waarin schrijvers en overheid niet slim of ambitieus genoeg opereren? Van de laatste winnaar, de 88-jarige
‘Roth, Nabokov, als niet-winnaar bevind je je in zeer goed gezelfschap’
‘Wij grossieren in wat ik noem sneue Carmiggeltliteratuur’ schrijfster Doris Lessing, kunnen we leren dat je boeken eerst stevig in het geheugen van de literaire jury in Stockholm terecht moeten komen, ook al is het in negatieve zin. ‘In de jaren zestig kreeg ik te horen dat ik de Nobelprijs nooit zou winnen’, zei de feministische Lessing in een eerste reactie op haar verrassende onderscheiding. ‘De juryleden zouden een hekel aan mij en de inhoud van mijn werk hebben. Vandaar dat ik mijn oren nu zo moeilijk kan geloven.’ Volgens columnist en criticus Max Pam moet ons land structureel opboksen tegen een aantal fikse vooroordelen. En is de kans om op het radarscherm te verschijnen voor Nederlandse auteurs minimaal. ‘In
man Nooit meer slapen van W.F. Hermans. Nog los van de literaire kwaliteiten is dat boek qua thematiek een samenballing van waar het misgaat met onze literatuur. Mislukking. Toeval. Miscommunicatie. Onzekerheid. Dat zijn geen steekwoorden waarmee je indruk maakt bij het Nobelcomité. Bovendien valt in die roman uitgerekend het Noorse personage Arne Jordal van een berg, dus dat helpt ook al niet.’ Ondanks het feit dat de juryrapporten geheim zijn en de taaie procedure richting de winnaar lang en ondoorzichtig is, worden zinsneden uit het rapport bij de bekendmaking vrijgegeven. Zo mocht Lessing zich kronen met de omschrijving ‘heldendichter van de vrouwelijke ervaring, die met scepsis, vuur en visionaire kracht een verdeelde beschaving aan een onderzoek heeft onderworpen’. Dat klinkt nogal bombastisch en grotesk, maar geen nood: je kunt ook voor kleinere bijdragen aan de geschiedenis in de prijzen vallen, zoals de Poolse dichteres Wislawa Szymborska. Zij mocht in 1996 naar Stockholm vanwege ‘poëzie die met ironische precisie de historische en biologische context laat oplichten in fragmenten van menselijke realiteit’. Zulke loftuitingen moeten met een
Hella Haasse en Harry Mulisch vallen buiten de boot. PLUISPRODUCTIES.NL
Noorwegen en Zweden vinden ze Nederland om te beginnen een sukkelig land,’ zegt hij. ‘En het vervelende is: als je onze literatuur erop naslaat, struikel je over de boeken die dat
vooroordeel bevestigen. Wij grossieren in wat ik noem sneue Carmiggeltliteratuur. De pechvogel is toch wel het meest typerende personage dat je in onze letteren tegenkomt.’ Pam be-
weert ooit een ontmoeting te hebben gehad met één van de juryleden van het beroemde comité. De inhoud van die conversatie geeft de burger weinig moed: ‘Het gesprek kwam op de ro-
beetje fantasie toch ook voor Nederlandse schrijvers te componeren zijn? ‘Monumentale woordschilder die het verdriet van zijn vaderland in wervelende streken heeft opgetekend.’ (Hugo Claus). ‘Stoutmoedige plotbouwer die de wereld van verbeelding en wetenschap op fascinerende wijze heeft samengebracht in het laboratorium van de literatuur.’ (Harry Mulisch). ‘Flegmatiek stilist die de condition humaine naar een ongekend niveau van gespeelde nonchalance heeft getild.’ (Remco Campert). Toch zou het overdreven zijn als de Nobelprijs voor literatuur een obsessie wordt voor de oudjes in onze literatuur, meent Pam. ‘Laten we eerlijk zijn: als je de lijst met winnaars langsgaat, kom je meer slechte dan goede auteurs tegen. Je hoeft de namen Philip Roth en Vladimir Nabokov maar te laten vallen om te weten dat je als niet-winnaar je in zeer goed gezelschap bevindt. Al blijft het pijnlijk dat zelfs IJsland met Halldór Laxness al ruim vijftig jaar een gelauwerde schrijver heeft, en wij nog niet.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. . .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................................................................................................................................ 111
NIEUW VERSCHENEN 111
Napoleon
Iedereen weet dat Napoleon op een kwade dag Rusland binnenviel, en daarna, na grote verliezen, met de staart tussen de benen terugkeerde. Daarna was het afgelopen met de Franse keizer. Maar ging
Alle namen
het allemaal zo gemakkelijk? De beroemde historicus Adam Zamoyski beschrijft hoe het echt is gegaan, met tientallen veldslagen en onnoemelijke aantallen intriges en tegen-intriges. Het meeslepende verhaal van de ondergang van Napoleon en het Congres van Wenen, toen diplomaten het Europa schiepen waarmee we nu nog opgescheept zitten. Adam Zamoyski, De ondergang van Napoleon. Uitgeverij Balans, 34,95 euro.
Hoe ongelovig we ook mogen zijn, heilig zijn we bijna allemaal. Een beetje, althans, dankzij de naam die we dragen, die vaak teruggaat op de enorme massa heiligen die de katholieke kerk in de loop der eeuwen om zich heen heeft verzameld. Dit fraaie gidsje onthult uw gezegende
afkomst. U heet Herbert? Dan was u een Keulse bisschop. Mathilde? Dat was de vrome moeder van keizer Otto I. Brigitta? Die had op haar zevende al visioenen en kreeg acht kinderen. Weet hoe je heet! Waanders Uitgevers. 19,95 euro. 111
Naamloos verdriet
Veel aandacht is er de laatste tijd voor onvruchtbaarheid en ongewenste kinderloosheid. Maar eenmaal zwanger kan er alsnog veel mis gaan: een op de vier zwangere vrouwen krijgt een miskraam. Familie, vrienden en me-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ................................................................................
dici hebben de neiging daar lichtvaardig mee om te gaan (‘nog een keer proberen!’) maar, zoals Annemarie van de Meer laat zien, de klap kan hard aankomen. Gesprekken met ervaringsdeskundigen, artsen en wetenschappers. Annemarie van der Meer, Ongekend verlies, Uitgeverij Sirene, 17,95 euro.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................
Rotterdamse special (1)
Rotterdamse special (2)
Hyves nu ook in boekvorm
Rotterdamse literaire helden uit de jaren ’60 en ’70 worden tijdens de Boekenweek in het zonnetje gezet met een eigen blad: Op de Sien.
Daarin worden nooit eerder vertoonde bijdragen en fotomateriaal van schrijvers en dichters als Bob den Uyl, C.B. Vaandrager, Riekus Waskowsky en Arie Gelderblom aan het publiek gepresenteerd.
Eva Kol heeft een boek over het bedrijf achter de populaire internetsite Hyves geschreven, dat morgen verschijnt.
Dagblad De Pers
23
Puzzel
1
ZWEEDS RAADSEL: brandschoon
land in Europa
inteelt
insect
2
3
4
5
6
soort garen bloeimaand
dwaas
7
CRYPTOGRAM 1
ik (Latijn)
2
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN
3
4
5
1 6
speelgoed
vis
vogel
kansbriefje
ieder
5
wolvlokje grondsoort
9 10 koude valwind
4
7
nakomeling
genotmiddel schrijfgerei
11
HORIZONTAAL: 1. Onaardige kapster? (8); 4. Gedicht achter vader voor bloemen (8); 6. Bij de paardenrennen zit er muziek in (4); 8. Geen nieuwe mensen? (7); 9. Zo onvriendelijk dat monsters hun stem verliezen (4); 10. De waterstand bepaalt het niveau van het eten (8); 11. Die storting geeft voldoening (8).
ivoor halfaap sport
3
6
2
BRAINSNACK®
SUMBRERO®
7
8
21 4
11
12
7
4
22
14
10
Een blokje kaas gaat achtereenvolgens door twee kapvormen. Enkel waar geen grijs vlak zit komt de kaas door de kapvorm. Het stukje kaas gaat door de eerste kapvorm van links naar rechts en door de tweede kapvorm van achter naar voor. Welk stukje kaas (A-C) blijft over?
SUDOKU
SUDOKU 4
3
9
6
2
7
7
1
1
3
SUDOKU
1
4
4
7
6
5
3 2
6
8 9
1
5
7
6
7
4
5
9
5
9
3
2
4
7
1 1
3 6 9 1 2 8 4 7 5
4 2 7 9 5 6 8 3 1
5 8 1 7 4 3 6 2 9
6 7 3 4 9 5 2 1 8
9 1 5 2 8 7 3 4 6
2 4 8 6 3 1 9 5 7
9 5 1 2 3 7 6 8 4
7 3 4 9 8 6 5 2 1
8 6 2 4 5 1 7 3 9
5 8 3 7 1 4 2 9 6
1 2 9 8 6 5 3 4 7
4 7 6 3 2 9 1 5 8
6 1 8 5 9 3 4 7 2
2 4 5 6 7 8 9 1 3
3 9 7 1 4 2 8 6 5
2 8 3 9 5 6 7 1 4
4 6 9 3 7 1 2 8 5
1 7 5 8 4 2 9 6 3
7 9 1 2 6 3 5 4 8
8 4 2 5 1 9 3 7 6
5 3 6 4 8 7 1 2 9
6 2 8 1 3 5 4 9 7
3 1 7 6 9 4 8 5 2
9 5 4 7 2 8 6 3 1
5 7
4
8
6
2
7 9 2 8 1 4 5 6 3
Kakuro® van gisteren
15
7
6 3
2
28
11
3
2
1 5 4 3 6 9 7 8 2
KAKURO®
3
9
8 3 6 5 7 2 1 9 4
Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 9 7 9 7 driehoekjes de som van cijfers 8 9 8 9 van 1 tot en met 9, die hori8 2 7 3 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge4 1 8 9 vuld. De Sumbrero® links is 6 3 1 3 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 4 9 1 moeten worden ingevuld. De 0 3 9 8 doet helemaal niet mee. Per 5 5 2 som mag elk cijfer maar één 1 7 7 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
7
11
17
5
Optische illusie
Kakuro® & Sumbrero®
3
9
Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Barbaren; 4. opneming; 6. Pool; 8. apartje; 9. twen; 10. spiering; 11. edelspar. VERTICAAL: 1. Bronst; 2. boeman; 3. reidans; 5. getuige; 6. Petrus; 7. legger. Zweeds -t-a-d-sbromfiets -ama-anoa diana-ets -n-tak-test-melee -tee-lori beledigen -ren-mond FONDANT
VERTICAAL: 1. Het hoofd voelt aan als een boom (6); 2. Het rund van vader? (6); 3. Geen kerk voor de gewone man? (7); 5. Door te eten wordt die militair gemaakt (7); 6. Wandelpunt (6); 7. Drukte rond een gevecht (6).
deel van het gebit
metaal
7
8 kunsttaal verfbordje
4
3 8
5 11
4
3
1
1 2 8
8 4
5
3
8
2
3
9
7
3 1
4
5 7
6
4 9
8
3
9
9
6
16
5 6
5
1
3 8
5
9
16
4
17
9 7
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
LETTERMATCH - 24
Voorbeeld:
+
=
Bij onderstaande opgave zijn de letters van een woord in twee stukken gesplitst. De gedeelten in reeks A zijn in de juiste volgorde blijven staan, de afgesplitste delen staan in reeks B door elkaar. Doel van dit spel is de afbeeldingen uit reeks B in te kleuren in de afbeeldingen uit reeks A, zodat de vier letters dan samen een woord vormen. Welk woord is dat? Hierboven staan de letters van het alfabet afgebeeld zoals ze in dit spel gebruikt worden.
© Puzzelland Opl. vorige: A1/B3 A2/B4 A3/B5 A4/B6 A5/B7 A6/B1 A7/B8 A8/B2
LEZERS
[email protected]
COLUMN
Hazes mag weer Simone Davies
...
Toen Keith, mijn man, tien jaar geleden met al zijn 365 cassettebandjes bij me introk op de Amsterdamse Nieuwezijdsvoorburgwal, verdween een aantal vanzelfsprekendheden in mijn leven. De kroeg op het Leidseplein werd ingeruild voor de Ierse pub met SKY, Ajax werd Sunderland, Goede Tijden moest plaatsmaken voor Eastenders en Julio en André werden vervangen door Richard Ashcroft en AC/DC. Keith wilde geen concessies doen. Hij was met zijn boeltje de Noordzee overgestoken om bij mij te zijn, maar was niet van plan van Nederland te gaan houden. Op de coffeeshops en Koninginnedag
na waren er ook maar weinig dingen die hem hier konden bekoren. Ik moest voor het eerst in mijn leven serieus nadenken over het al dan niet politiek correct zijn van Zwarte Piet en werd keihard uitgelachen toen ik met zus en vriendinnen naar het concert van André Hazes ging in het Olympisch Stadion. De eerste keer dat ik een verandering bespeurde in zijn starre anti-Nederlandse gedrag was toen ik, op vakantie op Corsica, opeens Jamai door de autostereo hoorde blèren. Die had een mooi plekje gekregen in de zo zorgvuldig uitgezochte tracks op de vakantiemp3. Met een grote grijns op zijn gezicht keek hij me aan, het was een geintje, maar heel stiekem toch de eerste stap naar inburgering.
En zo ging hij steeds een stapje verder. Als Engeland werd uitgeschakeld, was niet meer (heel dwars) Duitsland zijn favoriet, maar het Nederlands elftal en wilde hij, voor het goede doel, best even zijn oranje shirt aantrekken. We gaan al drie jaar, zonder mopperen, Sinterklaas en zijn Zwarte Pieten inhalen op de brug en ik heb hem zelfs een keer betrapt, helemaal verzonken, in een aflevering van Gooische vrouwen. Maar de allergrootste verrassing, een cd van André Hazes, lag met Kerst onder de boom. Voor mij, op de een of andere manier, wel een heel bijzonder cadeau, zeker nu blijkt dat hij hem zelf ook wel erg mooi vindt. 1
Dagblad De Pers
24
Media
Internet Pionier Piet Beertema
‘Internet is nu bij de wilde konijnen af ’ Piet Beertema sloot Nederland eind jaren tachtig aan op internet. Hij ergert zich echter flink aan enkele recente ontwikkelingen op het net. De dames en heren die met elkaar in de slag gaan. WILBERTO VAN DEN BOOGAARD
Maarten Reijnders AMSTERDAM
...
Televisie
BNN werkt aan rebels imago met ‘Crazy 88’ Mediaredactie AMSTERDAM
...
Wie laat Yolanthe Cabau van Kasbergen een deur uit haar auto rijden? Wie laat Tygo Gernandt zijn eigen rochel opvangen? Wie laat Nicolette Kluijver tongen met een man van 78? Wie laat Willie Wartaal een Big Mac in één keer naar binnen proppen? Vanavond wordt een antwoord gegeven op al deze prangende vragen. BNN gaat weer werken aan het rebelse imago. Het nieuwe programma Crazy 88 is een roadrally tussen twee teams, een vrouwenteam en een mannenteam. Elke week worden zij tijdens hun rally geconfronteerd met de meest uiteenlopende opdrachten en het team dat deze het beste uitvoert
wint. Nicolette Kluijver, Yolanthe Cabau van Kasbergen, Hanna Verboom en Jennifer Hoffman vormen samen het damesteam van Crazy 88. Het herenteam bestaat uit Dennis Storm, Willie Wartaal, Filemon Wesselink en Tygo Gernandt. Reclameacteur Peer Mascini is de kwade genius achter het spel waarbij punten verdiend kunnen worden door opdrachten zo goed en fanatiek mogelijk uit te voeren. Als Peer zich verveelt, dan verdrijft hij die verveling door een verrassingsopdracht uit te schrijven; wissel van kleren met een teamgenoot, neem een carwash met de ramen open of tongzoen met iedereen uit je team. 1 Ned3, 22.00
Als er een Nederlander is die in aanmerking komt voor het predikaat internetpionier, dan is het Piet Beertema. Het oudste op internet bewaarde bericht van Beertema dateert van 1982. In 1986 begon hij met het registreren van .nl-domeinen en twee jaar later bracht hij de eerste permanente verbinding tot stand tussen het internet en zijn werkgever, het in de Amsterdamse Watergraafsmeer geves-
‘Het is vechten tegen de bierkaai om het beschaafd te houden’ tigde Centrum voor Wiskunde en Informatica (CWI). Nederland werd daarmee het tweede land dat op internet werd aangesloten. De 64-jarige Beertema is een idealist, zegt hij. ‘Altijd al geweest. Dat is een karaktertrek.’ Over de huidige ontwikkelingen op internet is hij lang niet altijd te spreken. ‘Vroeger was internet het domein van de academi-
sche wereld. Inmiddels is het een afspiegeling van de maatschappij geworden. En de maatschappij wordt steeds ruwer en grover. Ik probeer het beschaafd te houden, maar het is vechten tegen de bierkaai.’ Neem nou de discussies in nieuwsgroepen. ‘Sinds jaar en dag bestaan er afspraken over hoe je moet reageren op anderen. Je knipt netjes de tekst uit een voorgaand bericht en zet je eigen commentaar onder dat citaat. Maar wat zie je nu meer en meer gebeuren? Mensen zetten hun reactie boven de complete tekst van een ander. Daar heb ik een bloedhekel aan. Je geeft toch ook geen antwoord voordat je een vraag is gesteld?’ ‘Het komt allemaal door dat vervloekte Outlook’, weet Beertema. ‘Dat e-mailprogramma van Microsoft heeft ervoor gezorgd dat mensen zelfs met vrienden en kennissen e-mailen alsof het zakenrelaties zijn.’ Maar dat is niet zijn enige bezwaar. ‘Het is krakkemikkige software die spam- en inbraakgevoelig is.’ Microsoft kan sowieso weinig goed doen. ‘Hun marketingbeleid, de manier waarop ze computerleveranciers in hun greep houden: het is bij de wilde konijnen af.’ Wie via e-mail contact wil leggen met Beertema moet eerst een formulier op zijn site godfatherof.nl in te vullen. ‘Toen ik met pensioen ging, kreeg ik de toezegging van de directeur dat mijn twintig jaar oude mail-
adres zou blijven bestaan. Een paar maanden later heb ik het adres toch laten opheffen omdat 99,8 procent van alle berichten die binnenkwamen, bestond uit spam. Ik ben toen ook opgehouden om mijn adres te vermelden bij mijn berichten in nieuwsgroepen. Ja, dat voelde als capitulatie.’
‘Wie mailcontact wil met Beertema moet eerst een formulier invullen Bedrijven die in Beertema’s ogen niet in staat zijn om een goed werkende website te maken, zijn eveneens een bron van ergernis. ‘Als je volgens Fortis niet de juiste browser – Internet Explorer – hebt geïnstalleerd, kun je daar geen zorgverzekering aanvragen. En bij Robeco dien je je privacy te laten varen. Het is onvoorstelbaar wat voor troep er wordt geproduceerd. Mijn buurjongen van twaalf kan dat beter.’ De conclusie is onontkoombaar: ‘Vroeger was het leuker. Het was hard werken, maar je wist dat je met iets nieuws bezig was. Je zag het internet onder je handen groeien.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:00 17:25 17:50 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25
17.00 KRO Kindertijd Sesamstraat VVD EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo Intensive Care
20.00 20:00 20:30 21:05 21:40
NOS Journaal Blik op de weg Missers! Opsporing verzocht
22.00 22:30 23:00 23:55 00:15 01:10
Nederland 2
Ten einde raad Pauw & Witteman NOS Journaal Pauw & Witteman NOS Journaal
17:00 17:10 17:35 18:25 18:50 19:20 19:50
17.00 NOS Journaal Soeterbeeck MAX & Loretta That’s the question Man bijt hond Vroege vogels Rail away
20.00 20:25 20:50 21:15
Netwerk Per ongeluk Het elfde uur
22.00 22:00 22:15 22:50 22:55 23:30 00:00 00:50 01:25
Nederland 3
NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag Op het nachtkastje ‘t Zal je maar gebeuren Ons een zorg In Europa Nova/Den Haag vandaag Netwerk/Man bijt hond/ EénVandaag
17:15 17:18 17:19 17:30 17:48 18:00 18:25 18:45 19:00 19:21 19:30
17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55
17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer
20.00 20:00 20:30 21:30
Goede tijden, slechte tijden TV Makelaar Mijn tent is top
22.00 40 dagen zonder seks Roes Nu we er toch zijn
22.00 22:00 22:30 22:50 22:55 23:25
RTL 5
17.00 NOS Jeugdjournaal.nl Ch!pz Dance Xper!enz Mr. Bean, the animated series Kika & Bob SudoKidz SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal ONM NOS Journaal De wereld draait door
20.00 20:25 20:55 21:25
RTL 4
Crazy 88 NOS Sportjournaal NOS Journaal De nieuwste show Raymann is laat
22:30 23:30 23:40 23:45 00:40
Gordon Ramsay: Oorlog in de keuken! RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard Nachtprogramma
17:45 18:30 19:00 19:30
Jensen! The king of Queens Dharma & Greg De Gouden Kooi
20.00 20:00 20:30 21:30
PostcodeLoterij: Deal or no deal CSI: Miami Life
22.00 22:30 23:15 23:45 00:15 00:45
Jensen! De Gouden Kooi PostcodeLoterij: Deal or no deal The king of Queens Nachtprogramma
Dharma & Greg, 19.00 uur
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
RTL 8
17.00 18:00 18:55 19:50
The A-Team Law & order De Pfaffs
17:00 17:30 18:20 19:10
Broken arrow
20.00
20.00 20:30
20:00 20:30
22.00 22:30 23:30 00:00 01:00
SBS 6
17.00
Mayday mayday Cops RTL Poker: World Poker Tour Nachtprogramma
Everybody loves Raymond Oprah Winfrey show Dr. Phil EHBO: Eerste Hulp Bij Opvoeden
17:35 18:30 19:00 19:20
As the world turns Oprah Winfrey show The nanny Nachtprogramma
20:00 20:30 21:25
Monk Medisch centrum Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie
17:20 17:45 18:40 19:35
17.00 Will & Grace Gilmore girls Charmed McLeod’s daughters
20.00 Trauma centrum House Murder investigation
22.00 22:30 22:45 22:50 23:20 23:50 00:40
Veronica
17.00
20.00 The nanny Saving Grace
22.00 22:10 23:00 23:50 00:20
Net 5
17.00
Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Tienermoeders De opvoedpolitie Nachtprogramma
Hart van Nederland, 19.00 uur
20:30 21:25
Desperate housewives Dirt
22.00 22:20 23:15 00:10 00:40 00:40
Law & Order: Special Victims Unit Law & Order: Criminal intent Will & Grace Nachtprogrammering: Relax TV Hart van Nederland - Late editie/ Shownieuws
17:10 17:31 18:00 18:30 19:00 19:25 19:55
Totally spies Kim Possible Seinfeld 3rd Rock from the sun Friends Spin city Joey
20.00 20:30 21:55
Naked gun 33 1/3: The final insult Airplane II: The sequel
22.00 23:40 00:05 00:15 01:55 02:00 02:50 05:00
Punk’d Heroes Legend: The classic offroad to Dakar Late night poker Ace 2 & Masters Nachtprogrammering: Late night Poker after dark Nachtprogrammering: Late night Hart van Nederland - Late editie
Dagblad De Pers
Media
25
Pelvis
Presley stapt naar de rechter Mediaredactie AMSTERDAM
...
Lisa Marie Presley sleept de Daily Mail voor de rechter. De dochter van Elvis en Priscilla Presley voelt zich diep beledigd door de Britse krant, die vorige week maandag een foto van haar afdrukte en suggereerde dat de zangeres een ‘ongezonde eetlust’ heeft en ‘net zo dichtslibt als haar vader’. Dat meldt de BBC. Door de publicatie, die wereldwijd werd overgenomen, voelde de 40-jarige Presley zich gedwongen om bekend te maken dat ze geen eetprobleem heeft, maar een kindje verwacht met haar man, de 46-jarige gi-
tarist en muziekproducer Michael Lockwood. ‘Toen de paparazzi een glimp van mij en mijn groeiende buik hadden opgevangen, is de pers als een groep wilde coyotes op me gedoken’, schreef Lisa Marie op haar MySpacepagina. ‘Ik hoop dat ze nu stoppen me lastig te vallen. Hun gedrag van de laatste dagen was walgelijk en onverantwoordelijk.’ Wat ze precies eist van de Daily Mail is onduidelijk. Presley, die dit najaar moet bevallen, heeft al twee kinderen uit een eerder huwelijk met Danny Keough, Riley (18) en Benjamin (15). Ze was verder kort getrouwd met Nicolas Cage en Michael Jackson. 1
REUTERS
Televisie
Einde De Nieuwste Show lijkt nabij van de jongerenomroep. Berichten over een abrupt einde werden eind vorige week in de wereld geholpen door showbizzprogramma RTL Boulevard. Van een plotseling einde is echter niets waar, zegt de woordvoerder. Wel erkent BNN dat het niet goed gesteld is met de kijkcijfers van het satirische nieuwsprogramma. Gemiddeld haalde het programma een kijkcijferaantal van 150.000. De laatste aflevering, die donderdag te zien was, werd door 217.000 mensen bekeken. Naar verwachting wordt later deze week duidelijk of De Nieuwste Show, nog langer te zien zal zijn. 1
Mediaredactie AMSTERDAM
...
‘Ik ben een idealist, altijd al geweest.’ MERLIJN DOMERNIK/HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... .......................................
Eén
17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond
20.00 20:05 20:10 20:40 21:30
Het weer Thuis Kinderen van Dewindt Eén wereld: Tienervaders
22.00 22:05 22:50 23:11 23:12 23:15 23:40 00:00
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ....................................... .....................................
Canvas
17.00 17:00 17:35 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40
Het had de Nederlandse versie van de Daily Show van Jon Stewart moeten worden, maar dan met BNN-directeur Patrick Lodiers als presentator. Maar De Nieuwste Show, een satirisch nieuwsprogramma werd niet het kijkcijferkanon op de late avond waar iedereen op hoopte. Het is nu de vraag of De Nieuwste Show nog een lang leven is beschoren. Producenten BNN en NPS, die samen het programma maken, zijn in overleg met de zendercoördinator van Nederland 3 over de toekomst van de talkshow, meldt een woordvoerder
17:05
Kinderprogrammering
20.00 20:00 20:00 20:40 21:10 21:40
CANVAS Terzake Pulling Antartica In Europa
22.00 22:15 22:20 23:05 23:40 00:10
De laatste show Het journaal laat KENO-uitslagen Het weer Third rock from the sun De rode loper Man bijt hond
Lux Earth - The power of the planet Phara Virus Doorlopende herhaling van Terzake/Lux/Phara
+ UITGELICHT+
Het gesprek
Desperate Housewives Amerikaanse dramaserie met onder anderen Teri Hatcher. Net5, 20.30
17.00
Film: Naked gun 33 1/3 Actiekomedie met Leslie Nielsen. Veronica, 20.30
20:00 20:30 21:30
Mijn tent is top Restaurantwedstrijd. RTL4, 21.30
17:30 18:00 19:00
Een politiek gesprek FC Het Gesprek Het gesprek van de dag
20.00 Het beste uit Een politiek gesprek Een duurzaam gesprek Een politiek gesprek
22.00 22:00
Pitchtalk
Ons een zorg! Hoe gaat het er aan toe bij Bureau Jeugdzorg? Ned2, 23.30 Mad men Dramaserie over de New Yorkse reclamewereld in de jaren zestig. BBC2, 0.20
Comedy Central
20.00 20:00 20:25 20:50 21:15 21:40
That 70’s Show Family guy 8 Simple rules The Fresh Prince of Bel Air South Park
22.00 22:05 22:30 22:55 23:20 23:45 00:10 00:40 01:05 01:30 02:00
Frasier Family guy That 70’s Show 8 Simple rules Naked & funny Frasier South Park The Fresh Prince of Bel Air That 70’s Show Nachtprogrammering
Frasier, 00.10 uur
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
BBC 1
BBC 2
17.00
17.00 17:05 17:35 18:00 18:15 19:00 19:30
Best of friends Blue Peter Newsround The weakest link Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht
20.00 20:00 20:30 20:57 21:00
The One show EastEnders Nieuws en regionaal nieuws Holby City
22.00 22:00 23:00 23:25 23:35 00:15 00:45 02:20 02:25
Hotel Babylon Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Regionaal nieuws Sport portraits Film 2008 Strictly Sinatra Weerbericht Nachtprogramma
17:30 18:15 19:00 19:30
Ready steady cook Recipe for success Eggheads Brainbox challenge
20.00 20:00 20:30 21:00 21:30
ZDF
17.00
17:00 17:15 18:00 19:45 19:50 19:55
This world Wainwright’s walks An island parish Johnny’s new Kingdom
20.00
The Poles are coming! Pulling 10 days to war Newsnight Weerbericht Mad men BBC News 24 Badminton The first black Britons Mary Seacole: A hidden history
22.00
22.00 22:00 23:00 23:30 23:40 00:15 00:20 01:10 02:10 03:00 04:00
ARD
17.00
20:00 20:15 21:05 21:50 22:15 22:43 22:45 00:00 00:20 02:20 02:25 04:15
Tagesschau um fünf Brisant ARD vor acht Wissen vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten Tagesschau Um Himmels Willen In aller Freundschaft Plusminus
17:00 17:15 17:45 18:00 19:00 19:20 19:25
Discovery Channel
17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute SOKO Wien heute Weerbericht Die Rosenheim-Cop
20.00 20:15 21:00 21:45
Hitler’s Österreich Frontal 21 heute-journal
22.00 Tagesthemen Das Wetter im Ersten Menschen bei Maischberger Nachtmagazin Solange es Menschen gibt Tagesschau Und die Nacht wird schweigen Bilderbuch: Elsass - Die nördliche Weinstraße
22:12 22:15 23:00 23:30 00:45 01:00 01:05 02:30
Weerbericht 37° 37°plus - Die Diskussion: So kann es nicht weitergehen Johannes B. Kerner heute nacht Neu im Kino Fluchtpunkt Nizza heute
17:05 18:00 18:30 19:00
Race to Dakar How it’s made How do they do it?: Family car/ Titanium/Letter Mythbusters specials: Shop till you drop
20.00 20:00 21:00
Dirty jobs: Plumber Extreme engineering: Biggest casino
22.00 22:00 23:00 00:00 01:00 01:55 02:50
Mega builders: Raising the roof: Rio Stadium Biker build-off: Cory Ness vs Eric Gorges Extreme engineering: Sakhalin oil and ice Perfect disaster: Ice storm Oil, sweat and rigs Nachtprogrammering
Dagblad De Pers
26
Sport
Simon Kuper op dinsdag Moe Berg zou zondag 106 jaar oud zijn geworden. Het lijkt me een goed moment om terug te denken aan de opmerkelijkste sporter waar ik ooit van heb gehoord. PARIJS
...
In een tweedehands boekwinkel in South Carolina kwam ik laatst toevallig een oude biografie tegen, geheten: Moe Berg: Atleet, Geleerde, Spion. Tijdens het lezen dacht ik de hele tijd: ‘Dat kan toch niet waar zijn!’ Het spijt me voor lezers die het verhaal al lang gehoord hebben, maar iedereen moet Berg leren kennen. Hij was de zoon van joodse immigranten en werd in 1902 in New York geboren. Hij groeide op in Newark, New Jersey. Hoewel hij arm was, studeerde hij magna cum laude af aan Princeton. De universiteit bood hem een baan als docent aan maar hij ging in plaats daarvan honkballen bij de Brooklyn Dodgers. Als ze door het land toerden zat Berg in een Japanse kimono en met een strohoed op zijn hoofd op bed en las gretig kranten in vele verschillende talen. ‘Niet aankomen! Ze leven’, zei hij dan tegen zijn verbaasde teamgenoten.
Topatleet, spion en talenwonder
Bij het honkbal liet Berg meestal niet blijken dat hij zo geleerd was Na zijn eerste seizoen ging hij naar de Sorbonne om taalkunde te studeren. Zijn kamergenoot bij de Dodgers vond het idioot: ‘Lieve hemel Moe, weet je niet waar Parijs voor bedoeld is?’ Maar de evolutie van het middeleeuwse naar het moderne Frans had Berg altijd al gefascineerd. Hij werkte buiten het honkbalseizoen als jurist in Wall Street en schreef een essay over honkbal waar Albert Einstein zijn bewondering over uitsprak. Bij het honkbal liet Berg meestal niet blijken dat hij zo geleerd was. Hij vond het leuk om net zo grammaticaal incorrect te praten als zijn teamgenoten, met hun dubbele ontkenningen. Hij zei voor de grap: ‘Ik besteed jaren aan het leren van een aantal vreemde talen en wat gebeurt er? Ik blijk een catcher te zijn en moet me nu op het veld behelpen met gebarentaal.’ Hij was ook een uitstekende catcher: ‘goed in veld, niet aan slag’ was het haast analfabete oordeel van een van de coaches. Van 1931 tot 1934 speelde Berg 117 wedstrijden
HONKBAL
Moe Berg aan het werk voor de Red Sox in maart 1938. AP
zonder ook maar één fout te maken; ondertussen slaagde hij er ook nog in om op de dag dat Hitler kanselier werd, in Berlijn te zijn. Hij begreep toen dat er een oorlog aankwam. Misschien was hij toen al spion. Misschien begon hij in 1934 toen hij in Japan op tournee was met Babe Ruth en andere spelers uit de major league. Omdat hij lang, donker en knap was en heel goed kon dansen, deed hij het goed op diplomatieke recepties; hij hield zelfs een gesprekje met Keizer Hirohito in het Japans. Hij
maakte ook geheime filmopnamen van Tokio, die jaren later de Amerikaanse bommenwerpers nog zouden helpen. Het deed Berg verdriet dat in de zestien jaar dat hij honkbalde, zijn vader niet één keer kwam kijken. De oude man had grote minachting voor zijn honkbalcarrière. Er werd ook vaak aan Berg gevraagd waarom hij honkbalde terwijl hij alles had kunnen worden. ‘Zelfs oma’s’, antwoordde hij, ‘zouden die opwinding moeten ondervinden die je krijgt als je op
de thuisplaat staat en de tegenstander komt er aanstormen en gooit zich naar voren.’ De meeste spelers begrepen niets van Berg maar waren wel op hem gesteld. Ted Williams, een teamgenoot in Boston, zei: ‘Ik heb nog nooit iemand zo’n show zien opvoeren; en hij deed het niet eens bewust.’ ‘Hij was zijn leven lang een geheimzinnige man’, is de herinnering van pitcher Lefty Gomez. ‘Hij kwam altijd zomaar ergens vandaan. Niemand wist waar hij woonde of wat hij in zijn vrije tijd deed.’ Plotseling was hij er en voerde een discussie over werkwoordsvormen in het Sanskriet met de Britse politicus Anthony Eden. Berg stopte met spelen in 1939, na 663 wedstrijden en net voor de oorlog begon. In 1942 sprak hij in het Japans via de radio de Japanners toe en drong aan op vrede. ‘Welke basis is er voor vijandschap’, vroeg hij in een toespraak die sympathiek was maar ook van kennis getuigde, ‘tussen twee landen die genieten van de zelfde nationale sport?’ Er waren Japanners die moesten huilen bij zijn woorden. Hij begon te spioneren voor het Office of Strategic Services (OSS). De schrijvers van zijn biografie hadden toegang tot de OSS-documenten en zijn vroegere collega’s. Zij beschrijven hoe Berg infiltreerde in Joegoslavië, het bezette deel van Frankrijk of Noorwegen. Hij droeg cyanide bij zich dat hij kon innemen als hij werd gepakt. Maar langzamerhand werd hij bezeten door het Duitse atoomprogramma. Hitler kon alleen nog winnen als Duitsland de bom had. Toen Berg ontdekte dat uraniumerts uit Kongo was aangekomen in Duisburg, maakten geallieerde bommenwerpers de stad met de grond gelijk. In Italië en Zwitserland interviewde hij in de oorlog fysici over de vorderingen van het Duitse atoomprogramma. Een bepaalde Italiaanse fysicus, die eerst niets wilde zeggen, deed uiteindelijk toch zijn mond open nadat Berg eerst drie dagen met hem over de dichter Petrarca had gepraat. In Florence ging Berg, verkleed
als Duitse officier, naar een munitiefabriek. Uiteindelijk kon hij de exacte plaats van de belangrijkste atoombasis in Duitsland aanwijzen. In december 1944 lokte hij Werner Heisenberg, het hoofd van het Duitse atoomprogramma, naar Zwitserland om een lezing te geven. Berg ging er ook naartoe en hij was gewapend. De man die er niet tegen kon om bloed te zien, moest Heisenberg vermoorden als hij zou merken dat Duitsland de atoombom bijna klaar had. Berg hoorde Heisenberg, in conversatie met anderen, dingen zeggen als: ‘We gaan deze oorlog verliezen maar het zou zo fijn zijn geweest als we hadden gewonnen.’ Het leek erop dat Duitsland de bom niet kon maken. Dat bericht ging naar Churchill en Roosevelt.
Kennedy zei: ‘Het honkbal is zonder jou nooit meer hetzelfde geworden’ Na de oorlog weigerde Berg de Amerikaanse Medal of Merit en wilde zelfs zijn onkosten niet bij de OSS declareren. Hierna werkte hij nog maar nauwelijks of voerde alleen maar geheime missies uit. Wel is zeker dat hij wekenlang bij vrienden logeerde en jaren bij zijn broers en zussen inwoonde. Hij vulde hun huizen met zijn boeken en ‘levende’ kranten tot ze hem eruit schopten. Hij is nooit getrouwd en heeft schijnbaar ook nooit een vriendin gehad. Zijn broer vergeleek hem met de middeleeuwse geleerden die de universiteiten van Oxford en Cambridge oprichtten: ‘Hun enig doel was om kennis te vergaren, zonder die ooit te willen toepassen.’ Toen hij al oud was studeerde Berg Mandarijns. Hij ontmoette president Kennedy, die zei: ‘Moe, het honkbal is zonder jou nooit meer hetzelfde geworden.’ Hij stierf in 1972 in Newark, net nadat hij had gevraagd: ‘Hoe hebben de Mets vandaag gespeeld?’ Ze hadden gewonnen. Moe Berg: Athlete, Scholar, Spy door Louis Kaufman, Barbara Fitzgerald en Ton Sewell (uitgeverij Ballantine)
Simon Kuper (1969) is sportjournalist. Hij schreef voor The Observer en The Guardian, is auteur van bekroonde boeken over voetbal en werkt nu voor The Financial Times.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Lege stoeltjes
M FLORIS JAN
BOVELANDER
ijn hoogtepunt qua stadion is zonder meer het National Hockey Stadium in Lahore, volgepakt met zeventigduizend bloedfanatieke, schreeuwende en zingende Pakistani. Ook het overdekte BC Place Stadium, goed voor zestigduizend zitplaatsen heeft een onvergetelijke indruk achtergelaten. In dat stadion, waar in 2010 de openings- en sluitingsceremonie van de Olympische Winterspelen van Vancouver gehouden worden, speelden wij ooit het WK met Jong Oranje.
Maar helaas is het WK voor junioren niet het echte WK en is Vancouver geen Pakistan, zodat de immense hal leeg bleef. Een grote, holle ruimte, gevuld met rijen vol blauwe, lege stoeltjes. En ik herkende ze zondag meteen toen ik voor het schaatsen de tv aanzette. Terwijl de Nederlandse heren rondsuisde, zag ik diezelfde blauwe lege stoeltjes. Ik voelde direct diezelfde ambiance opkomen, je hoorde elke afzet, je hoorde coaches en familieleden. Grote toernooien met lege tribunes, wat is dat toch een treurig gezicht.
Maar treurig of niet, de resultaten tellen net zo hard als in een kolkend Thialf. Niet alleen voor de kijker is het anders, ook voor de sporters is het een wereld van verschil of je direct na je ontbijt op een bijveldje speelt of dat je op prime time op het showcourt mag acteren. Bij Wimbledon is het om 11.00 uur op court 9 ook echt geen feest. Toch vechten ook daar de tennissers voor een plekje in de volgende ronde. Het is een raar gevoel als je zo toeleeft naar een hoogtepunt en als je daar dan bent, speel, loop of schaats je in zo’n grote lege hal. Tijdens het WK in Sydney werd onze finale op strafballen beslist en in mijn wandeling van de middenlijn naar de strafbalstip viel
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ................................................................................
zelfs in een goedgevuld stadion alle spanning ineens van mij af. Geen finalegevoel meer, geen zenuwen. Ik dacht: is dit het nou, wat een knullig geheel. Ik zag mensen zonnen en drankjes drinken. WK-finale? Het voelde meer als een oefenpotje. Pas toen mijn bal meters naast zeilde en het publiek juichend opsprong, kwam ik weer op aarde. Het was de enige keer dat ik intens verlangde naar die blauwe lege stoeltjes, rijen lege blauwe stoeltjes. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................
‘Celstraf’ voor Keane (1)
‘Celstraf’ voor Keane (2)
‘Celstraf’ voor Keane (3)
Sunderland-manager Roy Keane denkt dat hij ‘de bak in zou zijn gevlogen’ als de ideeën van Sepp Blatter in zijn tijd al waren ingevoerd.
De preses van wereldvoetbalbond FIFA wil voetballers na een doodschop levenslang schorsen, zo zei Blatter na de smerige tackle van Martin Taylor van Birmingham op Arsenal-spits Eduardo da Silva.
Keane kreeg als speler van ManU 150.000 pond boete na het toegeven van de opzettelijke doodschop op Alf-Inge Haland van City.
Sport
27
Uitzendrechten AVRO-radio presenteerde op 11 maart 1928 het eerste live voetbalverslag
‘Goedenavond, dames en heren’ Sinds gisteren weten we wie de uitzendrechten krijgt. Dat is exact tachtig jaar nadat voor het eerst een complete voetbalwedstrijd op de radio werd verslagen. Han Hollander van de AVRO keek op 11 maart 1928 toe bij Nederland – België.
wat beginnersfoutjes gemaakt. Dagblad Het Vaderland schreef bijvoorbeeld op 12 maart 1928: ‘Jammer, dat de programma’s een onjuist aanvangsuur hadden genoemd voor de uitzending, waardoor menigeen instelde, toen de uitzending al aan de gang was.’ Verder was Hollander zo zenuwachtig dat hij zijn verslag begon met: ‘Goedenavond, dames en heren.’ Het was toen een uur of twee in de middag.
Jurryt van de Vooren AMSTERDAM
...
Over de wedstrijd zelf gaan we het niet meer hebben: na negentig tamme minuten eindigde de jaarlijkse Derby der Lage Landen in 1-1. De interland was niet in het Olympisch Stadion, maar in het zogenaamde Oude Stadion aan de Amstelveenseweg in Amsterdam.
‘Als ’t erom spande, stal hij het hart van onsportieve douairières’
Han Hollander was in aanloop naar de voetbalwedstrijd niet te genieten Behalve een slechte wedstrijd was het ook nog eens koud en winderig met vooral veel sneeuw. Het radiohokje stond op het dak van het stadion en was alleen te bereiken via het huis van opzichter Van Veen. Tot frustratie van mevrouw Van Veen. Omdat er de hele dag vreemd volk met modderpoten door haar huis banjerde, was het een bende op haar traploper. In dat hokje zat dus Han Hollander, waarbij hij werd geassisteerd door AVRO-directeur Willem Vogt. Zijn vrouw verklaarde tien jaar later waarom juist haar echtgenoot deze eer had gekregen. ‘Hij schreef veel over sport, verslagen voor dagbladen en sportperiodieken. Op een middag werd hem onverwacht de vraag ge-
‘De maanden voorafgaand aan de eerste wedstrijd waren de ellendigste van mijn leven.’ SPAARNESTAD PHOTO
steld of hij er iets voor voelde om voor de AVRO bij wijze van proef een voetbalwedstrijd te verslaan. Mijn man zei: ‘Ja, dat wil ik wel eens proberen’, maar toen bleek, dat men het ook al aan anderen had gevraagd. Maar toen het op klappen kwam, bedankten die anderen voor de eer en deed mijn man het.’ Hierbij vergat ze voor het gemak te
Voetbal
PSV-Ajax verzet naar 19 maart Novum ZEIST
...
De cruciale Eredivisiewedstrijd tussen PSV en Ajax, die zondag wegens politie-acties werd afgelast, is verschoven naar volgende week woensdag. Het duel in Eindhoven begint om 20.45 uur. Dat maakte de KNVB gisteren bekend. PSV heeft met zeven duels te gaan een voorsprong van zes punten op nummer twee Ajax. PSV wacht de komende week een zwaar programma. Morgen treden de
Eindhovenaren in de tweede wedstrijd in de achtste finale van het UEFA Cup-toernooi aan tegen Tottenham Hotspur. Het eerste duel won de ploeg van Sef Vergoossen met 0-1. Zondag moet PSV op bezoek bij Roda JC, waarna drie dagen later de topper tegen Ajax op het programma staat. De andere twee afgelaste duels van zondag worden deze week ingehaald. VVV-Venlo treedt dinsdag om 19.30 uur in eigen huis aan tegen FC Twente. AZ speelt woensdag in Alkmaar om 20.00 uur tegen Feyenoord. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... 111
deling de laatste vier heeft gehaald.
Minstens 1 Nederlander in finale FA Cup-toernooi
111
Cardiff City, het team van oud-international Jerrel Hasselbaink en Glenn Loovens (ex-Feyenoord) heeft een goede kans om de finale van het toernooi om de FA Cup te bereiken. In het weekend van 5 en 6 april treffen zij het Barnsley van Marciano van Homoet (ex-Sparta). De andere halve finale gaat tussen West Bromwich Albion en Portsmouth, het enige team uit de Premier League. Alle vier de clubs wonnen al eens eerder de FA Cup. Het is voor het eerst in honderd jaar dat maar één club uit de hoogste af-
Steegmans wint ingekorte etappe Parijs-Nice
Gert Steegmans heeft de eerste etappe van Parijs-Nice gewonnen. De Belgische renner van QuickStep was in een rit die door het slechte weer drastisch was ingekort de sterkste in een sprint bergop. De Noor Thor Hushovd (Crédit Agricole), die zondag de proloog won, werd derde en blijft in het bezit van de gele leiderstrui. Karsten Kroon kwam in Nevers als vijfde over de streep en deed daardoor goede zaken in het algemeen klassement. De CSC-renner, die in de proloog negende werd, stijgt naar de derde plaats.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Gebrselassie is bang voor de lucht in Peking Haile durft met het oog op zijn toekomst niet deel te nemen aan de olympische marathon. Hij is bang dat de omstandigheden zo’n aanslag vormen op zijn gezondheid, dat zijn carrière gevaar loopt.
zeggen dat haar man in de aanloop naar die wedstrijd niet was te genieten. Hollander zei zelf hierover in een radiotoespraak: ‘Ik zal het nooit vergeten, die maanden die aan de eerste uitzending vooraf gingen. Die hebben behoord tot de ellendigste van m’n leven, en in die tijd heb ik zo menigmaal mezelf wel een klap in het gezicht kunnen geven van-
wege het feit dat ik op de vraag of ik dat ik me daarmee wilde belasten JA heb gezegd. De grootste moeilijkheden heb ik toen gehad, ik was geen mens meer voor m’n gezin. Ik grauwde en ik snauwde maar en ik sprong door alles uit mijn vel. Het is de ellendigste tijd van m’n leven geweest.’ Toen de dag van de wedstrijd eindelijk was aangebroken, werden er
Maar vanaf dat moment liep alles gesmeerd. Zijn begeleider Vogt zei hierover: ‘Hollander hield de sfeer erin. In saaie ogenblikken vertelde hij over de spelers en hun spelkarakteristiek; en als ’t ging spannen, stal hij het hart van onsportieve douairières (een weduwe van adellijke komaf, red.) met zijn eerlijke geestdrift.’ En ook Het Vaderland was tevreden: ‘We betrapten er onszelf op, dat ons hart nu en dan sneller kloppen ging bij een worsteling voor een der doelen, een bewijs, dat de sportjournalist het spel goed volgde. Voor deze eerste poging verdienen de beide omroepers een woord van hulde.’ Ondanks het grote succes betekende deze uitzending nog niet de definitieve doorbraak van sport op de radio. Sportbonden waren erg huiverig dat daardoor de tribunes leeg bleven. Daarom werden zelfs de Olympische Spelen dat jaar in eigen land niet via de radio uitgezonden. 1