4
Vragen, vertellen, voordoen Leren veters strikken
5
Kindvriendelijke restaurants en cafés in de provincie
8
Kop tekst 3
Sonja Bakker haar kijk op de opvoeding
Elke T ipkran he basisp eft 1 van d t e5 rinc Opvo ipes van Po eden a s ls the itief Tipkra ma. nt 4: L eren d positie oor ve ond ersteu ning
Nr. 4
Opvoedtips en informatie voor álle ouders > Positief Opvoeden; basisprincipe: Kinderen laten leren door positieve ondersteuning, Winter 2012
www.positiefopvoeden.nl
Noord-Holland biedt hulp
Tips en hulp Hoe zorg ik ervoor dat mijn tienjarige dochter niet liegt? Waarom bijt mijn zoontje andere peuters? Hoeveel zakgeld geef ik mijn dochter van acht? Als ouder word je regelmatig geconfronteerd met vragen waarop je geen antwoord weet. Met het doel ouders de juiste informatie over opvoeden te geven, worden in Noord-Holland beroepskrachten getraind in Positief Opvoeden volgens de methode Triple P. Deze beroepskrachten werken bijvoorbeeld bij het Centrum voor Jeugd en Gezin: in veel gemeenten is dit de plek waar je terecht kunt met al je vragen over opvoeden en opgroeien. Je kunt je opvoedvraag nu ook online stellen op de website van Positief Opvoeden. Daar vind je ook een overzicht van de mogelijkheden en adressen in jouw woonplaats. Aarzel niet, maar maak gebruik van deze mogelijkheden! Positief Opvoeden zal je helpen de ontwikkeling van jouw kind op een positieve manier te stimuleren.
Direct informatie of tips nodig? Adressen en telefoonnummers op pagina 8.
Positief Opvoeden werkt
Voor alle ouders
> Stijn, 8 jaar
Isabel, blijf positief! ‘Onze Stijn (8 jaar) werd op school gepest. Kinderen sloten hem buiten en scholden hem uit. Stijn wilde eerst helemaal niet praten over dat pesten. Volgens mij schaamde hij zich ervoor, hij dacht dat het aan hem lag. Ik heb hem uitgelegd dat pesten niet gewoon is en dat wij samen er voor gingen zorgen dat het zou ophouden.’ ‘Stijn wilde eerst absoluut niet dat ik er op school over ging praten. Maar in zijn klas werd vaker gepest. Uiteindelijk begreep Stijn wel dat je pesten alleen kunt aanpakken als iedereen daar zijn best voor doet: de leerkracht, de kinderen en de ouders. Ik vind dat zijn juf het goed heeft opgepakt, zonder Stijn als aanleiding te noemen. In de klas hebben ze het over pesten gehad en afgesproken dat het goed is om aan de juf te vertellen dat er gepest wordt. En dat melden dat er gepest
wordt wat anders is dan klikken. Thuis hebben we samen bedacht wat hij er zelf nog aan kon doen. Daarvoor hebben we gekeken wat er precies gebeurde als hij gepest werd, wanneer het vooral gebeurde en hoe Stijn er op reageerde. Toen hebben we samen manieren bedacht waarop Stijn er voor kan zorgen dat hij wel mee mag doen. We hebben dat thuis ook geoefend. Bijvoorbeeld dat hij niet moest afwachten maar gewoon moest vragen of hij mee kon spelen.
Als hij dit dan op school probeerde, prees ik hem altijd daarvoor, ook als hij een onaardig antwoord van de kinderen terugkreeg. Ik benadrukte hoe goed ik het vond dat hij het had geprobeerd. Stijn leerde dat als hij op een zelfverzekerde manier zei: ‘ik doe ook mee,’ hij gewoon mee mocht doen. Hij kreeg weer zelfvertrouwen en straalde dat ook uit. Nu durft Stijn weer zichzelf te zijn en gaat hij met plezier naar school.’
Kijk voor tips tegen pesten op pagina 5.
Welke normen en waarden je jouw kind wil bijbrengen, is voor elke ouder anders. Maar hoe je gedrag van kinderen het beste kunt sturen is uitgebreid onderzocht. Dit onderzoek en praktijkervaring laat zien dat Positief Opvoeden met Triple P, kinderen de beste kansen geeft om zich goed te ontwikkelen. Bewezen is dat kinderen die positief worden opgevoed, zich prettig voelen en weinig risico lopen op het ontwikkelen van gedragsproblemen. Ouders die positief opvoeden vinden het ouderschap plezieriger. Ze hebben volop tijd en energie om te genieten van hun kinderen.
Wat is Triple P? Kijk op pagina 8.
2 Positieve ondersteuning
Kinderen kijken gemiddeld
‘Het moet normaal
zijn
Peuters
4000 uur televisie
om naar een opvoedcursus
voordat ze naar de kleuter-
te gaan’.
die regelmatig gemasseerd en geknuffeld worden, spelen intensiever en slapen beter.
(Bron: Kinderombudsman 2011)
(Bron: www.jmouders.nl)
school gaan. (Bron: www.no-kidding.nu)
Steun vragen is een hele stap ‘Positief opvoeden klinkt makkelijk en logisch, maar is voor de meeste ouders een hele opgave. Ik heb veel te maken met ouders met een belast verleden, schulden, stress, ruzies, scheiding en vaak een klein netwerk. Dan is positief opvoeden een hele klus’ verteld Judith Quist, gezinscoach bij 10 voor Toekomst van het Leger des Heils. Judith geeft de Cursus Positief Opvoeden in Haarlem. ‘Zelf ben ik ook moeder en zonder al het bovenstaande is het al niet altijd makkelijk om het “goed” te doen. Daarom vind ik het ook zo belangrijk om met andere ouders te zoeken naar handvatten die rust in de stress geven’. Goed voor jezelf zorgen ‘Ouders komen naar de cursus Positief Opvoeden, Triple P omdat ze zorgen hebben rondom hun kind. Het kan dan ook wel eens frustrerend zijn als ze moeten wachten tot Sessie 3, waarin je praktische tips krijgt voor het hanteren van ongewenst gedrag. Toch zie je veel herkenning in de gezichten als je de dvd laat zien over valkuilen in de opvoeding. Je kunt als ouder bijvoorbeeld gewend zijn geraakt aan het schreeuwen tegen je kind omdat het anders niet luistert (escalatievalkuil) of je ziet het gedrag van je kind als dwarsliggen naar jou als ouder. Maar de allergrootste valkuil is vaak het niet goed voor jezelf zorgen. Veel ouders hebben
geen realistische verwachting van zichzelf. Ze willen te veel in te weinig tijd en hebben daarnaast te maken met veel stress. Hoe kun je verwachten dat je goed voor je kind zorgt als je niet goed voor jezelf kunt zorgen? Aan dit onderwerp wordt tijdens de sessies dan ook veel aandacht besteed. Het is noodzakelijk dat je een netwerk hebt waar je op terug kunt vallen en dat je af en toe ook tijd voor jezelf plant om op te laden. Want opvoeden is leuk, maar ook hard werken!’
Momenten van aandacht ‘Kinderen zijn over het algemeen minder geneigd ongewenst gedrag te vertonen als zij zich gewenst voelen en zich vermaken.
Daarom is het ook goed om via het werkboek op zoek te gaan naar manieren om aandacht aan je kind te geven en boeiende activiteiten te bedenken. In Sessie 4 gaan wij samen kijken hoe je een stappenplan kunt maken voor bijvoorbeeld een lange autorit of een bezoekje bij oma. Gek genoeg is het belangrijker om veelvuldig korte momenten van aandacht aan je kind te besteden, dan een lange periode achter elkaar. Via vragen, vertellen, voordoen laten wij ouders oefenen hoe je nieuwe vaardigheden kunt aanleren.‘
Direct reageren ‘In individuele of groepsgesprekken leren ouders wat voor invloed spanningen, stress
Judith Quist
of ziekte in huis kunnen hebben op het gedrag van kinderen. Ieder kind reageert daar weer anders op. Sommigen worden lastig en druk of hangen de clown uit om aandacht te krijgen. Andere kinderen gaan behulpzaam en zorgend gedrag vertonen.’ Stapsgewijs krijgen ouders middels rollenspellen de kans te oefenen hoe zij direct en consequent kunnen reageren op ongewenst gedrag. Een moeder vertelt hoe ze zich bewust werd dat ze schreeuwend aan haar dochter vraagt of ze niet wil schreeuwen! Ze kan nu rustig reageren op het schreeuwen van haar dochter en merkt dat haar dochter dan ook snel rustig wordt. Ze kunnen nu veel vaker gezellig iets samen doen. De moeder is hier erg blij mee en kan er nu hartelijk om lachen dat ze dit zelf niet heeft kunnen verzinnen’.
Plezier in het opvoeden Judith geeft aan dat bij de ouders die gedurende de 8 weken ook daadwerkelijk thuis zijn gaan oefenen hele positieve resultaten te zien zijn. Ook kinderen geven aan dat ouders rustiger en duidelijker zijn geworden. Ouders ervaren minder stress en weten nu hoe zij in bepaalde situaties kunnen reageren. ‘Met een beetje steun zie je dat ouders weer plezier in het opvoeden krijgen en allerlei nieuwe vaardigheden leren. Je ziet ook wat het effect is op de kinderen. Zij hebben een positiever zelfbeeld gekregen omdat ouders hen meer complimentjes geven. De band tussen ouders en kinderen wordt hierdoor sterker’.
Positieve ondersteuning 3
TopTips
Positieve ondersteuning
Zie jij je kind weleens stralen als je hebt gezegd dat je zo trots op hem bent? Een complimentje geven is één van de manieren waarmee je kinderen kunt stimuleren om vaker gewenst gedrag te laten zien. Met behulp van onderstaande TopTips kun je zorgen voor een ondersteunende omgeving: TopTip 1 Maak tijd voor je kind Het werkt beter om regelmatig korte momenten aandacht aan je kind te besteden, dan lange tijd achter elkaar. Een paar minuten aandacht geven is vaak al genoeg. Doe dit bijvoorbeeld als je kind uit zichzelf naar je toekomt om de tekening te laten zien die hij gemaakt heeft. Of als hij je iets wil vragen of vertellen. Stop dan even met waar je mee bezig bent en geef aandacht aan je kind. Heb je het op dat moment te druk? Leg dan uit waarom je nu niet kunt reageren en probeer snel daarna een moment in te lassen dat je wel aandacht kunt geven. Korte momenten van oprechte aandacht stimuleren kinderen in hun bezigheden. Ze voorkomen dat kinderen op een vervelende manier om aandacht gaan vragen.
TopTip 2 Lekker kletsen en praten met je kind Voer regelmatig korte gesprekjes met je kind. Daar zijn gelegenheden genoeg voor. Tijdens het eten, bij het naar bed brengen, in de auto, enzovoorts. Door te praten
leren kinderen zich uit te drukken. Je kind kan bijvoorbeeld vertellen hoe het was om te spelen met zijn vriendje uit de klas. Voor jou is het fijn om te weten wat je kind bezig houdt. Voor kinderen is het belangrijk om te merken dat ouders belangstelling hebben voor alles wat ze beleven. Vertel ook eens aan je kind wat jij vandaag als ouder hebt meegemaakt, bijvoorbeeld op je werk, of tijdens het boodschappen doen. Daarmee geef je het goede voorbeeld en leren kinderen niet alleen om te praten maar ook om te luisteren.
TopTip 3 Laat merken dat je van ze houdt Liefde en aandacht zijn voor de ontwikkeling van kinderen net zo belangrijk als eten en drinken. Laat merken dat je van ze houdt. Niet alleen door het te zeggen maar ook door het te laten voelen! Kinderen vinden het heerlijk om geknuffeld te worden of een aai over hun bol te krijgen. Houd daarbij wel rekening met wat je kind prettig vindt. Zoek andere manieren om te laten zien dat je van je kind houdt als je
kind knuffelen niet zo fijn vindt. Kinderen die veel genegenheid krijgen, voelen zich gewenst en zijn in hun latere leven beter in staat om zelf ook positieve relaties aan te gaan met anderen.
TopTip 4 Wees betrokken bij school School speelt een belangrijke rol in het leven van je kind. Kinderen doen het beter op school als ouders betrokkenheid tonen bij de dingen die ze op school leren en meemaken. Maak kennis met de leerkracht van je kind. Doe mee aan ouderavonden of andere schoolse activiteiten. Praat niet negatief over de leerkracht in het bijzijn van je kind. Ga in gesprek met de leerkracht als je ergens vragen over hebt of als je je zorgen maakt over hoe het met je kind op school gaat. Het is in het belang van kinderen dat school en ouders goed samenwerken en elkaar respecteren.
Lees de andere TopTip verderop in de krant!
Positief Opvoeden in de Kinderopvang
Mogelijkheden Positief Opvoeden Elke ouder heeft duidelijke ideeën over de opvoeding, maar in de praktijk gaat het vaak anders. Iedereen komt wel eens in een situatie waarbij je niet goed weet hoe je het aan moet pakken. Het is handig om te weten dat je niet alles zelf hoeft uit te vinden, veel ouders tegen dezelfde dingen aanlopen en dat er handvatten voor het opvoeden zijn. Als je begrijpt waarom je kind bepaald gedrag vertoont, kan je ook leren hoe je er voor kan zorgen dat je kind zich gedraagt zoals jij wilt. Bij Positief Opvoeden krijg je deze handvatten aangereikt. Je leert hoe je de ontwikkeling van je kind kan stimuleren en hoe je kan omgaan met veelvoorkomende lastige situaties. Je zal zien dat jij het gedrag van jouw kind kan beïnvloeden. Het is geen voorschrift voor hoe je moet opvoeden, want jij bepaalt zelf wat je belangrijk vindt in de opvoeding. Positief Opvoeden heeft verschillende mogelijkheden voor ouders:
‘Ouders weten wat goed is voor hun kind, ik denk af en toe mee.’ Wendy Wagemaker, moeder van een meisje van bijna 13 en een jongen van 8 jaar, werkt al bijna 13 jaar als pedagogisch aandachtsfunctionaris bij Kappio in Anna Paulowna. ’Een prachtige baan waarin ik kinderen observeer en samen met de ouders en de pedagogisch medewerkers van de leefgroep bespreek hoe we gezamenlijk het kind verder kunnen stimuleren in zijn ontwikkeling. De positieve benadering ervaar ik als een waardevolle ondersteuning in mijn adviezen naar ouders.’ De kinderopvang ‘Kinderen volgen een dagprogramma waarin een aantal vaste activiteiten zijn opgenomen. De taalontwikkeling wordt gestimuleerd door voor te lezen, te vertellen en samen te zingen. Onze leidsters kijken naar wat het kind leuk vindt en bieden vervolgens bijpassende activiteiten aan. Tussen de vaste momenten door is er alle tijd om (buiten) te spelen, te dansen, gymmen en te knutselen.’
Complimenten ’In de groep geven we de kinderen vaak complimenten, een opgestoken duim, een
grote glimlach en vaak een opmerking: ‘kijk, je hebt alles opgeruimd, goed gedaan hoor!’ De kinderen vinden het prettig om te horen dat ze goed bezig zijn en daardoor nog meer hun best doen. We merken dat de leidsters het prettig vinden om kinderen op deze manier positief te ondersteunen.’
Contact met ouders Bij het ophalen van de kinderen vertelt de leidster aan de ouders wat het kind die dag heeft gedaan op de groep. Sommige ouders hebben op dat moment ook vragen over opvoeden. ‘Meestal weten ouders het zelf
heel goed wat hun kind nodig heeft’, vertelt Wendy, ‘maar een steuntje in de rug is nooit weg door te laten zien hoe je de ontwikkeling van je kind positief kunt stimuleren.’ Ouders geven vaak aan dat ze het fijn vinden om even te kunnen praten over de opvoeding. De kinderopvang is er niet alleen voor de kinderen, maar zeker ook voor de ouders!
Kies wat bij jou past op www.positiefopvoeden.nl. Bij het Centrum voor Jeugd en Gezin in jouw buurt kan je ook altijd informeren naar de mogelijkheden.
4 Over ouders Vragen, Vertellen, Voordoen Sommige vaardigheden leert een kind vanzelf. Maar andere dingen zijn daar iets te lastig voor. Leer je kind dan in een aantal stappen wat hij moet doen. Dat gaat op de volgende manier:
VETERS STRIKKEN (LEEFTIJD 4-8) Vragen Vraag je kind wat de eerste stap is: ‘Wat doen we als eerste bij veters strikken?’
Vertellen Als je kind het antwoord niet weet, vertel hem dan rustig wat hij moet doen: ‘Eerst pakken we de veters en leggen deze schuin over elkaar. Laat me maar eens zien hoe je dat doet.’
Voordoen Kijk eerst of je kind het zelf kan. Als dat niet lukt, kun je een handje helpen door het een stukje voor te doen en het daarna samen te oefenen. Laat je kind de veters vastpakken en het zelf proberen. Als het nodig is kun je helpen. Stop met helpen zodra je kind begonnen is en kijk of het lukt. Geef niet meer hulp dan nodig is.
Prijs medewerking en succes Prijs je kind als hij kan zeggen wat hij moet doen en bij elke stap die hij goed uitvoert. Door te benoemen wat je kind zegt of doet, moedig je hem aan: ‘Eerst de veters vastpakken en over elkaar leggen. Heel goed!’ Herhaal deze volgorde voor elke stap zoals één veter onder de ander doorhalen, veters aantrekken en zo een platte knoop maken, lus maken met de rechter veter, andere veter over de lus heen leggen enzovoort. Geef elke keer als je kind de taak oefent, minder hulp.
Deze methode kun je bij allerlei vaardigheden of taken gebruiken, zoals zelf tandenpoetsen, aankleden, eigen rommel opruimen of een cake bakken.
SAMEN ER OP UIT TIPS Wat
Wanneer
Waar
Kosten
Dierentuin Animal Farm
7 dagen per week
Willem Alexanderplantsoen Beverwijk
Gratis
Animal Farm is geen gewone kinderboerderij. Naast geiten en kippen zijn er ook tropische dieren, zoals krokodillen, leguanen, stokstaartjes, pythons, neusberen en nandoes. Voor 50 cent kun je een bakje eten kopen om te voeren. Meer informatie: www.animalfarm.nl.
Ontdekplek
Kijk op de website voor actuele data
Haarlem, Velsen, Landsmeer
Zie de website
Op de Ontdekplek kunnen kinderen uit een honderdtal technische activiteiten kiezen variërend van metselen met kleine steentjes tot het maken van een soort eigen Mecano. Meer informatie: www.ontdekplek.nl.
Kinderkookkafé
Vondelpark 6B Amsterdam
Kijk voor actuele data op de website
Koken: €10,- Kinderkok Eten: €2,50 tot €10,-
Café waar kinderen (5-12 jaar) koken, bedienen, barkeepen, afruimen, afwassen en afrekenen. Kinderen kunnen koken op open inschrijving (zaterdag en zondag) of verjaardagspartijtjes. Ook kun je er gaan eten. Meer informatie: www.kinderkookkafe.nl.
Voorlezen in de Bibliotheek
Woensdagmiddag en schoolvakanties
Plaatselijke Bibliotheek
Gratis
Door heel de provincie
Verschilt per theater
Kijk voor meer informatie op www.bibliotheek.nl.
Hoe overleef ik (zonder) liefde?
Tot en met 25 maart
‘Hoe overleef ik (zonder) liefde?’ is de meest bekroonde titel uit de serie, waarin überpuber Rosa bedolven raakt onder een golf van emoties en weer uitzinnig verliefd wordt. Voor meer informatie: www.hoeoverleefik.nl
Dansen in de disco!
Vrijdagavond
Buurthuis of activiteitencentrum
Meestal gratis
Dansen en springen in de disco met je vriendjes en vriendinnetjes. Dit kan op veel verschillende plekken. Het is voor kinderen vanaf 6 jaar. Kijk voor meer informatie bijvoorbeeld op www.meerwaarde.nl, www.detoneelschuur.nl, www.debolder.nl, www.wijkcentrumdezuidpool.nl.
Muiderslot
Zat-zon en vakanties
Herengracht 1, Muiden
0 t/m 11 jaar: €7,50 volwassenen: €12,50
In de voorjaarsvakantie mogen kinderen die verkleed zijn als ridder of als jonkvrouw gratis naar binnen. Ook voor kinderfeestje, speurtocht, kinderrondleiding, spellen. Meer informatie:www.muiderslot.nl.
Wat vind jij? Hoe kijken andere ouders tegen vriend moest nog uit zijn werk komen. Toen ik thuiskwam had ze de afwas gedaan! Ik heb een situatie aan en welke oplos- haar een dikke knuffel gegeven en gezegd singen gebruiken zij? Elk nummer dat ik het zo fijn vind dat ze mij meehelpt in vragen wij naar hun ervaringen. huis.’ Deze keer staat de vraag centraal: Ayse 29 jaar Zoon Nourdin 5 jaar
Wat is het laatste compliment dat je aan je kind gegeven hebt? Jonathan 35 jaar Dochter Puck 3 jaar ‘Puck geeft uit zichzelf al aan dat ze haar handjes moet wassen na het plassen, wel alleen met prinsessenzeep natuurlijk. Daar blijf ik complimentjes voor geven, omdat ik dat zo goed vind van haar.’
Vera 33 jaar Dochter Shelly 10 jaar ‘Shelly was van de week een uurtje alleen thuis. Ik moest boodschappen doen en mijn
‘Nourdin heeft vanochtend zijn bordje leeggegeten bij het ontbijt. Daar heb ik hem een ‘high five’ voor gegeven want dat lukt niet elke ochtend.’
Laura 36 jaar Zoon David 9 jaar ‘David is van de week helemaal alleen en in de regen naar school gefietst. Dat was voor ons beiden een grote overwinning! Daar heb ik hem natuurlijk een compliment voor gegeven.’
Sjan 44 jaar Dochter Marie 11 jaar ‘Mamma gaf mij net nog een complimentje, zomaar! Dat ze mij heel lief vindt. Ik vind mamma ook lief.‘
Over ouders 5 Kindvriendelijke cafés en restaurants in Noord-Holland Pannenkoekenboerderij Onder de Platanen Genieweg 50 Velsen-Zuid T: 023 53 960 59 www.onderdeplantanen.nl
Je kind wordt gepest, wat kun je als ouder doen? > Neem pesten serieus en steun je kind als je merkt dat hij of zij gepest wordt. Pesten ondermijnt het zelfvertrouwen van kinderen en het kan een negatieve invloed hebben op hun verdere ontwikkeling. > Pesten gaat dikwijls niet vanzelf over en moet daarom tijdig aangepakt worden. Kinderen kunnen dit probleem meestal niet alleen oplossen maar hebben daarbij de hulp nodig van hun ouders en van andere volwassenen. > Meld het probleem bij de personen die de leiding hebben op de plek waar het pesten zich voordoet. Zij kunnen situaties in de gaten houden en kinderen die anderen pesten op hun gedrag aanspreken. > Blijf zelf rustig als je kind overstuur thuis komt. Laat je kind vertellen wat er precies aan de hand is. Houd je eigen emoties voor je en probeer door vragen te stellen eerst een goed beeld te krijgen van de situatie. Zo ervaart je kind dat hij bij jou terecht kan met zijn verhaal. Uit angst dat ouders meteen in actie komen houden kinderen het pesten soms geheim. > Vat het probleem samen zoals jij het hebt begrepen en check bij je kind of het klopt. Als je samen alle feiten op een rijtje zet, wordt het duidelijker voor je kind. > Bedenk samen met je kind verschillende manieren om het probleem aan te pakken. Stimuleer dat je kind hierbij actief meedenkt. Maak een lijst met oplossingen en beslis samen welke het meest bruikbaar lijken. Neem in het plan op hoe je kind kan reageren als hij of zij gepest wordt. > Oefen een gekozen oplossing eerst thuis samen met je kind, voordat hij die gaat uitproberen. Neem het scenario samen door en check of je kind zich sterk genoeg
voelt om bepaalde situaties te hanteren. Blijf in de periode daarna controleren of de gekozen oplossingen werken en stel die eventueel weer bij. > Als het pesten op school gebeurt, stel dan de leerkracht op de hoogte en bespreek hoe het probleem wordt aangepakt. Veel scholen hebben een ‘pest-protocol’ en kunnen via speciale lesprogramma’s in de klas extra aandacht besteden aan hoe kinderen met elkaar om horen te gaan. > Een sociale vaardigheidstraining kan kinderen helpen die door het pesten erg onzeker zijn geworden. Zij leren dan om beter voor zichzelf op te komen. Maar niet alleen de slachtoffers, ook de pestkoppen hebben soms die extra hulp nodig om met hun problemen te leren omgaan.
Stel je eigen vraag over pesten op www.positiefopvoeden.nl.
Wonder’s Egmond aan Zee Boulevard 2a 1931 CJ Egmond aan Zee T: 072 50 630 44 Breelaan 11 Bergen T: 072 58 156 56
Restaurant IJmuiden aan Zee Kennemerboulevard 404 Ijmuiden Coolplein 4 T: 0255 510 762 Heerhugowaard www.restaurantijmuidenaanzee.nl T: 072 57 212 21 Ligt aan het strand en heeft kinderfaciliteiten. Markt 17 Restaurant de Waterakkers Schagen Kerkweg 217 T: 0224 212 241 Heemskerk www.wondersetenendrinken.nl T: 0251 254 734 Speelgoed, kleurboeken en spelletjes www.restaurantdewaterakkers.nl aanwezig en grote loungebank met televisie. Diverse speelvoorzieningen zowel binnen als buiten. Restaurant Duinvermaak Breelaan 132 Papa’s Beachhouse 1861 GH Bergen IJweg 961 T: 072 58 139 27 Hoofddorp www.duinvermaak.nl T: 023 55 600 55 Aan de rand van bos en duinen, met www.claus.nl speeltuin. Dit strandpaviljoen ligt aan het water en heeft een echt strand! Pannekoekbakkerij Houtlust De Hout 26a Restaurant Muse a Muse Hem Van Sternplein 148 T: 0228 544 058 Hoofddorp www.pannekoekbakkerijhoutlust.nl www.muse-a-muse.nl Er is een speeltuin en een gezellig terras aanwezig. Restaurant Praq IJdijk 8 Wok Palace Amsterdam Dorpsstraat 57 T: 020 49 615 70 Nibbixwoud www.praq.nl T: 0229 572 154 Speelruimte met veel speelgoed en www.restaurant-wokpalace.nl kamer voor borstvoeding. Kinderen kunnen zien hoe koks ter plekke het eten klaarmaken. Pannenkoekenhuis Boerderij Meerzicht Elefante Bianco Koenenkade 56 Naarderstraat 1 Amsterdam Laren T: 020 679 27 44 T: 035 53 134 67 www.boerderijmeerzicht.nl www.elefante-bianco.nl Heeft een speeltuin. Speelkamer, knutselhoek, computerspelletjes, kinderbioscoop, van do. t/m zo. kinderoppas. Zilte Zoen Boulevard 2 LEUK Egmond aan Zee Kapelstraat 32 Bussum CF Zeilerboulevard 12 T: 035 69 80 450 Bergen aan Zee www.restaurantleuk.nl Speelkelder met activiteiten. T: 0900 ziltezoen (0900 9458 39636) www.ziltezoen.nl De Rading Biedt diverse kinderhapjes en Noodweg 4 speelmogelijkheden. Hilversum T: 035 57 712 10 Leuk uitzicht op een veilige en leuke speeltuin. Het Drechthuis Bloklaan 22a Loosdrecht www.hetdrechthuis.nl Er is een kinderhoek en speeltuin aanwezig.
Bovenstaande lijst is opgesteld op basis van ervaringen van Noord-Hollandse moeders. Publicatie in deze Tipkrant geeft geen garantie op een kindvriendelijk bezoek.
6 Over kinderen TopTip
Mijn opvoeding ‘Meer gamen graag en meer kleding!’ Een paar jaar geleden is het gezin in Ouderkerk komen wonen, waar Midor het inmiddels reuze naar zijn zin heeft. Midor is vrolijk en vertelt ontspannen over zichzelf en over hoe hij wordt opgevoed. Goed eten Op de vraag: Wat vind jij goed gaan in de opvoeding? antwoordt Midor: ‘Mijn ouders zorgen goed voor me, ze geven me goed en gezond te eten.’
Regels en gamen Er zijn thuis regels over tafeldekken en afruimen. Midor: ‘Ik vind het goed om huisklusjes te verdelen, zodat iedereen wat doet en ik niet lui op de bank zit terwijl mijn ouders alles moeten doen.’ Midor zou het wel fijn vinden als hij wat meer mag gamen, bijvoorbeeld 2 uur per dag op schooldagen en 3,5 uur per dag in het weekend. En hij zou eigenlijk wel wat meer kleding willen.
Samen computeren
Midor, 10 jaar
Midor’s ouders zijn totaal verschillend. Met zijn moeder speelt hij graag spelletjes. Met zijn vader gaat hij graag winkelen. En Midor is sportief, dat ziet hij niet van zijn ouders, meer van vriendjes. Als Midor later zelf vader is zou hij zijn kind meer game tijd geven. ‘Maar misschien denk ik dat maar omdat ik het nu zelf graag wil!’ Hij zou zijn kinderen echt niet de hele dag achter de tv of op de computer laten. Hij zou ze stimuleren om actief te zijn, te sporten. En natuurlijk gezond te eten, maar niet teveel! ‘Bijvoorbeeld 3 snoepjes en een appel.’
Maak gebruik van spontane leermomenten Elke dag doen zich momenten voor waarop je op een positieve manier je kind kunt stimuleren in zijn ontwikkeling. Als je kind naar je toe komt voor hulp, informatie of aandacht, betekent dit vaak dat hij of zij gemotiveerd is om iets te leren. Grijp deze spontane momenten aan om je kind nieuwe dingen te leren. Moedig je zoon of dochter aan om eerst zelf het antwoord of de oplossing te vinden en help pas als dat niet lukt. Bijvoorbeeld als je kind vastloopt met puzzelen: ‘laten we eens kijken, waar zou dit stukje passen, waar zien we die kleur nog meer?’ Of tijdens een autoritje: ‘welke straat moeten we in om bij oma te komen?’ Leren moet leuk blijven, dus als een kind niet reageert, dwing hem dan niet, maar geef zelf het antwoord.
Samen doen
Online advies- vraag van ouder Ik vind dat mijn zoon Patrick (8 jaar) gewoon naar mij moet luisteren. Daar hoef ik toch geen complimenten voor te geven?
Wat heb je nodig:
Antwoord : Je hoeft geen complimenten te geven voor alles wat je kind al vanzelfsprekend doet. Maar voor kinderen kan het wel eens moeilijk zijn om instructies op te volgen en een complimentje kan hierbij heel goed helpen. Vooral als je het gedrag wil veranderen. Bijvoorbeeld als je zoon bijna elke ochtend enorm treuzelt met aankleden en je spreekt met hem af dat hij voortaan op tijd aan het ontbijt komt. Als hij de volgende morgen inderdaad op tijd is, kan je hem daarvoor een compliment geven. In het begin doet het geven van een compliment misschien wat geforceerd aan, maar het werkt echt! Als je zoon een week lang elke morgen op tijd is, kan je die complimentjes geleidelijk ook weer afbouwen en ze bijvoorbeeld om de dag geven. Als het gedrag eenmaal gewoon is geworden, hoef je er in principe geen complimentjes meer voor te geven. Zo af en toe een waarderende opmerking is dan voldoende om het gedrag in stand te houden. Complimenten werken het beste als duidelijk is waarvoor je ze geeft: zeg dus precies welk gedrag je fijn of knap vindt en als het kan ook waarom. Als je bij Patrick goed luisteren of het nakomen van afspraken wilt stimuleren, moet je dat in je compliment meenemen. Bijvoorbeeld; ‘Patrick wat fijn dat je je aan de afspraak hebt gehouden en op tijd aan tafel zit. Nu hoeven we vanmorgen niet te haasten.’ Als ouders weinig complimenten geven en eigenlijk alleen maar reageren als dingen fout gaan, denkt een kind dat hij het toch nooit goed kan doen. Dus waarom zou hij dan z’n best doen? Complimenten zijn prettig
Kaasstengels
om te krijgen. Dat geldt voor kinderen net zo goed als voor volwassenen. Van complimenten krijgen kinderen meer zelfvertrouwen, ze werken ook stimulerend, bijvoorbeeld bij het aanleren van nieuwe vaardigheden en gedrag. Regelmatig waardering tonen voor dingen die kinderen goed doen, versterkt de band tussen ouders en kinderen en zorgt voor een prettige sfeer in huis. En daar wordt iedereen gelukkiger van!
Stel je eigen vraag op www.positiefopvoeden.nl.
• • • •
10 plakjes bladerdeeg Geraspte kaas (belegen) Zakje sesamzaadjes 1 ei
Bereidingswijze:
1. Snijd elk plakje bladerdeeg in 4 reepjes, klop het ei en bestrijk met een kwastje elk reepje met ei 2. Verwarm de oven voor op 150 graden °C (heteluchtoven, gasoven stand 1-2, elektrische oven stand 4-5) 3. Houd vervolgens 1 uiteinde van het reepje vast en draai de rest van het reepje zodat je er 2 draaien in krijgt 4. Bestrooi de ene helft van alle reepjes met geraspte kaas en de andere helft met sesamzaadjes (je kan eventueel ook komijnzaadjes gebruiken of zeezout, zo krijg je nog meer afwisseling en je hebt toch reepjes genoeg) 5. Bak de stengels in ongeveer 15 minuten gaar 6. Laat de stengels een paar minuten afkoelen. Serveer de stengels daarna staand in een onbreekbare beker, gezellig met een servet.
Smakelijk eten
Over instanties 7 De opvoedvragen en aanpak van Sonja Bakker Sonja Bakker woont in West-Friesland met haar jongens Tristan en Finn van 6 en 8 jaar en haar 2 honden. Samen met haar ex-man voedt ze de kinderen als co-ouders op. De kinderen zijn om en om bij haar en bij hem. Sonja is bekend geworden als gewichtsconsulente en vooral door de boeken die zij daarover heeft gepubliceerd. Iedereen heeft wel eens van Sonja Bakker gehoord, of “SonjaBakkert”… kunt helpen om hun eigen problemen op te lossen. Dan bespreek ik met kinderen bijvoorbeeld op welke manier je nee kunt zeggen als je iets niet wil. We oefenen dat ook, en dat is voor kinderen dan in een veilige omgeving. Wat ik ook belangrijk vind is om mijn eigen kinderen goed voor te bereiden als we iets gaan doen dat best een beetje spannend is. Zo was er een familiefeest van de familie Bakker en daar kwamen wel 100 mensen. Dan bespreken we samen hoe het zou kunnen gaan op zo’n feest. Ik merk dat dat altijd heel goed helpt.’
Wat vind je wel eens moeilijk aan het moederschap? ‘Wat ik wel eens moeilijk vind is om goed te reageren als mijn kinderen verdriet hebben of mopperig zijn. Als ze niet willen luisteren dan zeg ik wel: denk er maar eens goed over na, of ik geef ze een time-out. Soms moet je een grens stellen.
Sonja Bakker
Soms snappen ze ook niet waarom we iets doen. Zo gingen we laatst naar een voorstelling in het Concertgebouw en ze vonden het gewoon niet leuk (het was ook niet leuk). Toen heb ik gezegd. ‘luister eens, we blijven wel zitten, maar we gaan erna nog iets leuks doen. We kunnen niet zomaar weglopen!’ En zo heb ik het toen aangepakt.‘
Wie vraag je om advies/tips/hulp? Ze schreef een aantal boeken speciaal over een gezond gewicht voor kinderen. Dat heeft natuurlijk ook alles met opvoeding te maken. Daarom interviewt de Tipkrant Sonja over hoe zij aankijkt tegen positieve ondersteuning. Voor haar eigen kinderen én voor kinderen van andere ouders.
Wij vroegen hoe Sonja aankijkt tegen ouderschap/moederschap? ‘Ik vind het heel belangrijk om “echt” te zijn’, zegt Sonja Bakker, ‘dan geef je een goed voorbeeld. Kinderen hebben een eigen karakter, maar als ouder kan je wel iets toevoegen. Zo vind ik creativiteit en respect voor mens en natuur heel erg belangrijk.’
Een van de basisprincipes van Positief Opvoeden is ‘kinderen laten leren door positieve ondersteuning’, hoe doe jij dat? ‘Wat ik graag wil is onvoorwaardelijke liefde geven. Ze doen natuurlijk wel eens iets niet goed, maar dat moet ook mogen! Er moet altijd een vangnet zijn, dat is als ouder je verantwoordelijkheid. Je moet je kind ook durven vertrouwen, het lijkt erop dat mensen nog wel eens heen walsen over dat
vertrouwen. Ik bedoel dan bijvoorbeeld dat het goed is als kinderen vertrouwen hebben in zichzelf. Ik vind het belangrijk dat aan te moedigen en te vertrouwen op hun en mijn eigen intuïtie. Zelf ben ik nog altijd aan het leren, omdat ik ook in mijn werk veel met kinderen te maken doe ik een opleiding voor het coachen van kinderen. Dat helpt me in mijn werk en ook bij het opvoeden van mijn eigen kinderen.‘
Wat vind je belangrijk in de opvoeding? ‘Ik vind het heel belangrijk om eerlijk te zijn en niet te liegen tegen kinderen. Als ze niet uit zichzelf lekker eten, dan stimuleer ik ze om zelf te kiezen door bijvoorbeeld meer keuzes voor te leggen en dat op een hele positieve manier te brengen. Bijvoorbeeld: ‘wil je een heerlijk sateetje of een hele lekkere groenten lasagne?’ Als het nodig is werk ik ook met beloningen: dan kunnen de kinderen een sterretje verdienen en mogen ze daarna iets leuks kiezen.’
Wat gaat je goed af met kinderen? ‘Ik doe in mijn werk zelf ook veel volgens de methode van Kidskills, waarmee je kinderen
‘Ik vind het niet moeilijk om advies te vragen, of over opvoeding te praten. Ik doe dat veel met mijn ex of goede vrienden en familie. Het lijkt soms wel taboe om dat te doen, maar dat vind ik niet goed, je zoekt soms bevestiging bij anderen en het is heel fijn om die te krijgen. In de tijd dat we uit elkaar gingen was ik wat kwetsbaar. Ook al ben je bekend dan heb je ook je vragen en je zorgen. En wij vonden het heel belangrijk om 1 lijn te blijven trekken. We hebben daar toen ook wat gesprekken met een instantie over gevoerd en dat was heel prettig. Ik vind de Tipkrant dan ook een heel goed initiatief. Dat soort informatie is juist in deze tijd zo belangrijk.’
Wil je nog iets kwijt? ‘Als een kind geboren wordt als een tulp probeer er dan niet een narcis van te maken… een kind mag zijn zoals het is: ontdek het talent en neem daar de tijd voor.’
Tips, advies of hulp Waar moet je zijn? Plast jouw 7-jarige dochter ‘s nachts in bed? Of wordt jouw zoon van 10 gepest op school? Vraag advies of hulp in een vorm die bij jou past. Heb je een vraag over de opvoeding van jouw kind, dan kun je die online stellen. Ook vind je op de website antwoorden op veelgestelde vragen en handige tips. Wanneer je behoefte hebt aan een gesprek over de opvoeding, maak je een afspraak bij het Centrum voor Jeugd en Gezin bij jou in de buurt. Samen met een deskundige bespreek je welke aanpak in jouw geval prettig is. Je beslist zelf op welke manier je (verder) geholpen wilt worden.
Bijvoorbeeld: • Tips voor jouw persoonlijke situatie. • Advies over het gedrag of de ontwikkeling van je kind. • Het oefenen van opvoedvaardigheden. • Hulp bij het leren herkennen en voorkomen van ongewenst gedrag. Individuele gesprekken met opvoedadviseurs zijn vrijwel altijd gratis. Kijk op de adressenlijst voor een Centrum voor Jeugd en Gezin bij jou in de buurt. Je kunt ook een cursus volgen, in groepen van ongeveer acht ouders, waarbij in de meeste gevallen twee cursusleiders aanwezig zijn. Deze opvoedcursussen zijn ook gratis en zijn bedoeld voor ouders van kinderen met een gedragsprobleem. Heb je niet meteen een vraag, maar wil je wel meer weten over Positief Opvoeden, dan kun je een lezing volgen. Informatie vind je op www.positiefopvoeden.nl.
Gratis Online Advies Op de website staat praktische informatie over Positief Opvoeden. Handige tips en adviezen helpen je het gedrag van je kind te begrijpen en hiermee om te gaan. Wanneer de tips en adviezen jouw vraag niet beantwoorden, kun je deze online stellen aan een opvoedadviseur. Binnen vijf werkdagen krijg je via de mail een antwoord op je vraag.
Ga naar de website en stel je eigen vraag!
8 Over ouders
Wat is Triple P, Positief Opvoeden? Triple P staat voor Positief Pedagogisch Programma. Het is een opvoedmethode voor ouders die als doel heeft om de opvoeding van kinderen makkelijker te maken. Triple P leert je op welke manier je het goede gedrag van je kind kunt stimuleren. Maar ook hoe je om kunt gaan met gedrag dat je niet graag ziet. Positief Opvoeden helpt kinderen om de vaardigheden te leren die ze nodig hebben in het leven. Je leert je kind bijvoorbeeld om goed te communiceren, respect te hebben voor anderen, problemen op te lossen en positief te denken.
Triple P werd 30 jaar geleden in Australiëontwikkeld door de psycholoog Matthew Sanders, hoogleraar aan de universiteit van Queensland. Het programma wordt inmiddels in veel landen met succes gebruikt. Veel beroepskrachten die met ouders en kinderen werken in de provincie Noord-Holland werken ook met Positief Opvoeden, Triple P.
Meer informatie over Triple P vind je op www.positiefopvoeden.nl.
Colofon Tekst en redactie: Team Positief Opvoeden, Noord-Holland SO&T, Amsterdam
Basisprincipes
Triple P Communications, Amsterdam
De vijf basisprincipes van Positief Opvoeden zijn:
Concept en ontwerp:
1 2 3 4 5
Kinderen een veilige en stimulerende omgeving bieden. Kinderen laten leren door positieve ondersteuning. Een aansprekende discipline hanteren. Realistische verwachtingen hebben.
Triple P Communications, Amsterdam Met dank aan: Geraldien Blokland Sonja Bakker Judith Quist Wendy Wagemaker Antonie Midor Jikke Anna
Goed voor jezelf zorgen.
ADRESSEN
Opvoedadvies bij u in de buurt MiddenKennemerland/ IJmond CJG Beverwijk Stationsplein 48 1948 LC Beverwijk CJG Velserbroek Aletta Jacobsstraat 200-220 Velserbroek CJG Heemskerk Balie Zes Burgemeester Nielenplein 6 Heemskerk CJG Uitgeest Middelweg 28 Uitgeest CJG IJmuiden Martkplein 1 IJmuiden Opvoedspreekuur Uitgeest en Broekpolder T: 088 995 95 95 Regionale website en nummer www.cjgijmond.nl T: 088 995 83 55 Amstelland CJG Aalsmeer 1e JC Mensinglaan 27b Aalsmeer CJG Amstelveen Laan van Helende Meesters 4 Amstelveen CJG Ouder Amstel Dorpsplein 60 Duivendrecht CJG Ouder Amstel Vondelstraat 1 Ouderkerk aan de Amstel CJG Uithoorn Provincialeweg 30D Uithoorn
Opvoedspreekuur Amstelland Amstelveen, Aalsmeer, Uithoorn, Ouder-Amstel T: 0900 100 10 60
CJG Alkmaar Zuid Ruusbroechof 96 Alkmaar T: 0880 10 05 55
Regionale website en nummer www.cjgamstelland.nl T: 0900 100 10 60
CJG Alkmaar Zuid Van Alphenstraat 9 Alkmaar T: 0880 10 05 55
Kop van Noord Holland CJG Schagen-Zijpe Rensgaars 1 Schagen T: 0880 10 05 79 www.cjgschagenzijpe.nl CJG Texel Emmalaan 15 Texel, Den Berg T: 06 820 602 22 www.cjgtexel.nl CJG Anna Paulowna Burg. Mijnlieffstraat 8a Anna Paulowna CJG Niedorp Trambaan 115 Nieuwe Niedorp CJG Wieringen Wilheminalaan 2b Hippolytushoef CJG Wieringerwerf Dorsmolen 15 Wieringerwerf CJG Den Helder Prins Hendriklaan 2 Texelstroomlaan 5 Landbouwstraat 66 Den Helder Noord-Kennemerland CJG Alkmaar Noord Arubastraat 2 Alkmaar T: 0880 10 05 55 CJG Alkmaar Oost Merwedestraat 4 Alkmaar T: 0880 10 05 55
CJG Heerhugowaard Taxuslaan 34 Heerhugowaard T: 072 572 12 22 CJG Langedijk Pompesloot 108 Langedijk T: 0880 10 05 55 CJG Castricum opening oktober 2011 Geesterduinweg 5 Castricum T: 088 010 05 55 CJG Graft-De Rijp Mieuwijdt 19 Graft T: 0880 10 05 55 CJG Heiloo Holleweg 94 Heiloo T: 0880 10 05 55 CJG Bergen Binnenhof 9-1 Bergen T: 088 010 05 55 www.cjgbergen-nh.nl CJG Bergen Hanswijk 1C Egmond T: 0880 10 05 55 www.cjgbergen-nh.nl Opvoedspreekuur Bergen Binnen, Egmond, Langedijk, Alkmaar en Heerhugowaard. T: 088 010 05 55
West Friesland CJG Enkhuizen Wielewaal 1 Enkhuizen T: 0228 353 590 CJG Koggenland Middenhof 2 De Goorn T: 0229 548 370 CJG Hoorn Maelsonstraat 11 Hoorn T: 0880 10 05 55 CJG Drechterland Gemeentehuis Raadhuisplein 1 Hoogkarspel T: 0228 352 352 CJG Drechterland Westeinde 5 Venhuizen T: 0228 352 352 CJG Medemblik Valburg 56 1671 CT Medemblik CJG Medemblik Kleingouw 2 1619 CA Andijk CJG Medemblik Olympiaweg 141 Wervershoof CJG Stedebroec Stationslaan 2 Bovenkarspel T: 0228 511 528 CJG Stedebroec Ritgershof 33 Stedebroec T: 088 010 05 51 CJG Stedebroec Jongeren centrum Inventas (voor 12+ers) Raadhuislaan 16 Grootebroek T: 0228 511 528
CJG Opmeer Klaproos 1 Opmeer T: 0229 363 333
CJG Muiden Nienhuis Ruyskade 26 Muiderberg T: 035 692 63 50
CJG Opmeer Pastoor Meriusstraat 4 Spanbroek T: 0226 363 333
CJG Naarden-Bussum Landstraat 80 Bussum T: 035 692 85 88
Opvoedspreekuur West Friesland Drechterland, Enkhuizen, Hoorn, Medemblik, Wognum, Abbekerk, Opmeer, StedeBroec, Wervershoof en Andijk T: 0880 10 05 51
CJG Laren Eemnesserweg 19 Laren T: 035 751 33 67
Haarlemmermeer CJG Nieuw Vennep Vivaldisingel 309-319 Nieuw Vennep T: 023 554 15 88 CJG Hoofddorp Graan voor Visch 14302 Hoofddorp T: 023 554 15 88 Opvoedspreekuur Haarlemmermeer T: 0900 040 06 82 Regionale website www.cjghaarlemmermeer.nl Gooi en Vechtstreek CJG Blaricum Burgemeester Tydemanplein 5 Blaricum T: 035 524 70 05 CJG Hilversum Frederik van Eedenlaan 13a Hilversum T: 035 629 29 66 CJG Huizen Holleblok 2a Huizen T: 035 523 38 90
CJG Wijdemeren Rading 1 Loosdrecht T: 035 655 91 95 CJG Weesp Hugo de Grootlaan 30b Weesp T: 035 760 07 68 Regionale website www.cjggooienvechtstreek.nl
