NR. 1 januari 2012 BRANDWEER ZAANSTAD 2012: KOERS HOUDEN IN EEN VERANDERENDE OMGEVING

NR. 1 januari 2012 BRANDWEER ZAANSTAD 2012: KOERS HOUDEN IN EEN VERANDERENDE OMGEVING Eind 2009 begon ik als Commandant van Brandweer Zaanstad. De opdracht was: zorg dat Brandweer Zaanstad als een stevige unit in de binnenkort te vormen regionale brandweer wordt ondergebracht. Tevens kreeg Brandweer Zaanstad de opdracht om twee miljoen te bezuinigen. De bezuinigingen vormen een forse opgave. Maar we liggen redelijk op schema. Met de regionalisering ging het minder snel. Er was bestuurlijk nog de nodige discussie. Gelukkig zijn we inmiddels een aantal stappen verder. Nu wordt, met Lieke de Geus als projectleider, de regionalisering daadwerkelijk als project voorbereid. Intussen blijft het er natuurlijk om gaan dat de brandweer haar gewone werk goed blijft doen. ‘Onze uitrukresultaten zijn goed en beter inzichtelijk dan vroeger. De doelen van controles bij preventie worden gehaald. Tegelijk dient het werk op een professionele, veilige en verantwoorde manier te gebeuren. Daarom wordt veel aandacht besteed aan opleiden, trainen en oefenen. Dat moet zo blijven, ook nu het regionaliseringsproces zoveel aandacht vraagt’. Het is gelukt om binnen een beperkt financieel kader een kwaliteitsstandaard te bereiken en te behouden. Daar gaan we mee door. Toch moeten we blijven nadenken over vernieuwing. Dat blijft nodig omdat de omgeving verandert. Daaraan moet een organisatie zich voortdurend aanpassen. Het gaat niet alleen om regionalisering. Maar ook om nieuwe technieken die beschikbaar komen. De uitwerking van wet- en regelgeving zal ook de nodige consequenties hebben. Kritisch maar constructief Om die reden hebben we 27 en 28 januari een conferentie gehouden. We, dat wil zeggen, de kazernecommandanten, de kazernechefs, het MT en het dagelijks bestuur van de OC, en last but not least de leiding van de jeugdbrandweer. Dit alles goed voorbereid en ondersteund door de staf.

Nu ik dat zo opschrijf, bedenk ik dat het een groot voorrecht is om “WE” te kunnen zeggen. Er is best discussie. Er is ook scherpte, en dat is nodig om wakker te blijven. Net als in andere organisaties worden er fouten gemaakt, en daar spreken we elkaar op aan. Maar naast dat alles is er een collegiaal gevoel. Dat geldt ook voor de OC en dan bedoel ik niet alleen het dagelijks bestuur. Ik ben onder de indruk hoe kritisch maar constructief stukken gelezen worden, hoe meegedacht wordt en kanttekeningen worden geplaatst. Financieel op koers Op de conferentie hebben we de financiële stand van zaken gedeeld. We liggen grotendeels op koers en zijn een betrouwbare partner voor de gemeente. Sommige plannen zijn beter gelukt dan verwacht. Het ene traject loopt soepel, het andere kent hindernissen. We moeten dus wel op blijven letten. Omdat juist in een regionale situatie de kazerneleiding herkenbaar moet blijven, hebben we het erover gehad wat van een kazernecommandant verwacht mag worden en op welke basale ondersteuning hij moet kunnen rekenen. In het kader van de ‘brandweer over morgen’ is daarnaast stilgestaan bij de vraag: Hoe kunnen we ook vrijwilligers inzetten voor voorlichting over veiligheid en preventie. Knoppenmodel In 2008 is het huidige model ontworpen. Begin 2010 is dit helemaal doorgerekend, aangescherpt, maar grotendeels hetzelfde gebleven. Daarom hebben we op de conferentie afgesproken dat we dit model weer gaan screenen. Toekomstbestendigheid vergt immers regelmatig onderhoud. De screening doen we met behulp van het ‘knoppenmodel’ (toolkit) dat we in 2010 hebben ontwikkeld. Een spreadsheet waarmee je allerlei varianten kunt doorrekenen. Daarbij zijn telkens drie criteria van belang: 1. Hoe houden we de vrijwilligers gemotiveerd en betrokken (de kurk waarop Brandweer Zaanstad drijft). 2. Hoe zorgen we voor voldoende dekking, het veiligheidsniveau. 3. Hoe blijven we ook financieel op koers. Wat mij betreft is de inzet voor 2012 dat we de veranderingen in onze omgeving met trots tegemoet treden, dat we bijblijven en problemen voorblijven en dat we vooral onze primaire processen zorgvuldig blijven uitvoeren. Uiteindelijk is en blijft dat ons visitekaartje! Wim Blok Commandant Brandweer Zaanstad

CHEMISCHE FABRIEK GEOPEND OP ONS OEFENCENTRUM ‘Het praat wat moeilijk, zo’n pak, maar als ik hard genoeg roep verstaan jullie me vast wel.’ Hans Harding, hoofd voorbereidende zorg, had zich goed voorbereid: in een chemiepak deed hij de officiële handeling voor de opening van de OGS plant. ‘Wij zijn de eerste in Nederland die binnen realistisch kunnen oefenen met ongevallen gevaarlijke stoffen: OGS.’

Nabootsen situaties van zes naar 24 Herman Gast, coördinator van het oefencentrum is blij met uitbreiding. ‘Niet alleen onze eigen mensen kunnen nu realistisch oefenen met OGS. Ik heb laatst ook oefenleiders uit Heiloo gehad. Ook zij zijn, net als wij, erg enthousiast over de OGS plant. Niet alleen vonden zij het oefenen zeer realistisch, ook op didactisch gebied vonden zij het voor vervolg vatbaar. Wij kunnen nu zes realistische situaties nabootsen. Voor de toekomst willen wij dit uitbreiden naar 24 situaties.’

Juiste beslissingen nemen Op de OGS plant kunnen fabrieksongevallen worden nagebootst die zich voordoen bij een OGS, zoals een lekkage van een gevaarlijke stof of een ontploft drukvat. Daarnaast worden ongevallen met gevaarlijke stoffen in combinatie met een kleine brand of een hulpverlening geoefend. Omdat de brandweerlieden in chemie- en gaspakken soms ook te maken krijgen met brand moet hierop getraind worden. ‘Als brandweerlieden een chemie- of gaspak dragen is het gevaarlijk om dichtbij een brand te komen en te blussen, een chemiepak is dan net een krimpfolie. Tijdens onze oefeningen in de OGS plant wordt daarom ook geoefend met het nemen van de juiste beslissingen’, aldus Hans.

Hans Harding overhandigt bloemen aan Piet Heijnis en Arnold Kruijt

Hans: ‘De OGS plant is er niet vanzelf gekomen. Veel mensen hebben hier aan gewerkt. Zo was Marc Huijpen degene die het eerste ontwerp maakte. Dankzij bedrijven als Shell, firma de Bruin / AAK-Karlsham Zaandijk hebben wij de OGS plant kunnen realiseren. Wij kregen bijna kosteloos staalconstructies, tanks, afsluiters, leidingen, koppelingen en pakkingen. Het is voor onze Zaanse industrie natuurlijk van belang dat ongevallen met gevaarlijke stoffen op een goede en effectieve manier worden bestreden. Zij hebben ons ook ondersteund bij de verdere bouw en het maken van de oefenobjecten.’

OC PARTICIPEERT IN BOR MIN

MY NEW RUNNING SHOES

Dinsdag 10 januari jl. vond overleg plaats tussen de Ondernemingscommissie van Brandweer Zaanstad (OC) en de BOR: de Bijzondere Ondernemingsraad min. In dit ‘Zeer verhelderende onderhoud’, aldus OC voorzitter Dirk Slootweg, heeft de OC de intentie uitgesproken om per direct deel te nemen aan de BOR min.

Brandweer Zaanstad onderkent al jaren de meerwaarde van sporten voor zijn medewerkers. Hiervoor worden dan ook sportmomenten georganiseerd voor al het brandweer personeel.

Dirk Slootweg: ‘Wij zien in de BOR min constructie zoals deze nu is veel voordelen en willen daar graag in participeren. Wij maken dit besluit nog officieel bekend, maar ik vind het wel belangrijk dat iedereen via Brandpunt Zaans Nieuws alvast het voorgenomen besluit van de OC kan lezen. Wij verheugen ons op de samenwerking met de overige medezeggenschappen in onze organisatie’.

EÉN REGELING VOOR VRZW EN BRANDWEER ZAANSTAD Per 1 januari is de regeling ‘Feesten, Jubilea en belangrijke gebeurtenissen’ op een aantal punten gewijzigd, verduidelijkt en/of aangevuld. De regeling geldt voor de medewerkers VrZW en de gedetacheerde medewerkers van Brandweer Zaanstad. Na overleg tussen de OR en de OC Brandweer Zaanstad en vervolgens gesprekken met de bestuurders, is het document op aantal punten aangepast. De belangrijkste wijzigingen zijn: • Het beschikbare budget voor het jaarlijks dagje uit. Dit wordt vermeerderd als het uitje buiten werktijd plaatsvindt. Daartegenover staat wel dat de werkgever een halve dag beschikbaar stelt in plaats van een hele dag. • In de regeling is het onderdeel vertrek/ afscheid van een collega verruimd. Een vertrekkende medewerker met veel externe contacten kan nu een afscheidsreceptie worden aangeboden. • In de regeling is brandweerjubilea voor repressief beroepspersoneel in operationele dienst en deelnemers aan piketdiensten mono disciplinair opgenomen. ‘Een goed voorbeeld van een succesvolle samenwerking tussen OR, OC en bestuur met een mooi resultaat voor de medewerker’, aldus OR- lid Tom Hage. Heb je vragen naar aanleiding van dit artikel? Neem dan contact op met de collega’s van P&O. Maak gebruik van het inloopuur tussen 9 en 10 uur (kamer 4.11) of stuur een mail naar: [email protected]

Maatwerk Rob van den Dongen, vakcoördinator Oefenen en Bijscholen: ‘Ik ben zeer tevreden met de aanschaf van de nieuwe ‘running schoenen’. De aanschaf is uitbesteed bij de winkel van Runnersworld, waardoor maatwerk per persoon mogelijk is gemaakt’. ‘Een goede conditie en gezond lichaamsgewicht komen niet tot stand door te zappen voor de TV of door even twee maanden te trainen voor de periodieke brandweerkeuring. Ik ben dan van mening dat je zelf continu verantwoordelijk bent voor een goed conditie, op elk willekeurig moment van het jaar. Repressieve inzetten vinden tenslotte ook op willekeurige tijdstippen plaats’, aldus Rob. Conditie eigen verantwoordelijkheid In de nabije toekomst gaat het PPMO (periodiek preventief medisch onderzoek) een steeds belangrijkere plaats innemen. Ook een brandweerspecifieke fysieke vaardigheidtest zal een onderdeel worden van de periodieke vakbekwaamheids toets. Dit alles met het doel brandweer personeel zo goed mogelijk fysiek op hun taken voor te bereiden en bewust te maken van het feit dat je zelf verantwoordelijk bent voor je fysieke gesteldheid. Rob: ‘Het enige wat nu nog rest is zelf in beweging komen, aan de schoenen zal het niet liggen …’.

DOCENT TRAJECT BEGELEIDER GESTART

OPGEVEN IS GEEN OPTIE!

Afgelopen november is Bart van Veldhuisen gestart als docent traject begeleider voor VrZW. Hoog tijd om kennis met hem te maken.

Jacco Smit van Brandweer Zaanstad doet op 7 juni mee aan de Alpe d’HuZes. Dit is hét wielerevenement waarbij deelnemers individueel of in teamverband een aantal keren op één dag de Alpe d'Huez beklimmen. Jacco doet dit niet zomaar, maar om geld in te zamelen voor het Alpe d'HuZes onderzoeksfonds bij KWF Kankerbestrijding.

Bart, stel je eens voor. ‘Ik ben Bart van Veldhuisen, ik ben getrouwd en ik heb drie zoontjes. Voordat ik bij Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland in dienst kwam werkte ik bij Veiligheidsregio Noord-Holland Noord als docent. Daarnaast heb ik ervaring als vrijwilliger en als beroeps in de repressieve dienst en als preventist. Privé klus ik graag in en om het huis.’ Vertel eens iets meer over je functie en wat Brandweer Zaanstad van je gaat zien. ‘Collega’s die zich hebben ingeschreven voor de leergang bevelvoerder treffen mij als docent. Ik vind het als docent belangrijk dat cursisten niet naar ellenlange theorie hoeven te luisteren maar zelf aan de slag gaan en al doende de lesstof onder de knie krijgen. Dat is ook de kern van het nieuwe brandweeronderwijs. De cursist staat centraal en is verantwoordelijk voor zijn eigen opleiding. Enthousiasme is voor mij de basis. Als je ergens enthousiast over bent is het gemakkelijker om te leren.’ ‘Bij VrZW zit voor mij de uitdaging in het mede vorm geven van de opleidingen en deze verder te ontwikkelen. Niet omdat het niet goed is, maar om met elkaar te blijven innoveren en bewuste keuzes te maken. In het nieuwe brandweeronderwijs is het thema ‘een leven lang leren’ en dat geldt ook voor ons als docenten! Het gaat om samen bouwen, samen groeien en samenwerken’. Leergang bevelvoerders van start Woensdag 11 januari was de eerste lesavond van de Leergang Bevelvoerder. Deze driejarige opleiding is geheel ingericht volgens het nieuwe functiegerichte opleiden in het kader van het nieuwe brandweeronderwijs. Dit jaar starten er twaalf cursisten uit de hele regio. Vanuit Zaanstad zijn er vijf deelnemers. VrZW biedt in 2012 diverse opleidingen aan. Centraal staat het zogenoemde ‘nieuwe leren’. Cursisten leren tijdens lesavonden de theorie, maar gaan ook aan de slag met gerichte opdrachten in een korps. De cursisten worden hiervoor gekoppeld aan een leerwerkplekbegeleider. Hierdoor is er een goede aansluiting van de leergang op de praktijk. De opleidingsbrochure van VrZW is te vinden op www.vrzw.nl onder de tab brandweer – opleiden.

Jacco: ‘Ons team heet Allez du Zes en bestaat uit acht leden. We zetten ons allemaal graag in voor kankerbestrijding. Zelf heb ik in zes jaar tijd mijn vader, moeder en tante verloren aan deze ziekte. Mijn broer is een enthousiaste wielrenner en dit heeft ervoor gezorgd dat ik zelf in 2011 ook ben gaan wielrennen. Dit jaar fiets ik voor het eerst, samen met mijn broer, de Alpe d’HuZes. De komende maanden ga ik met mijn team een aantal keren trainen in Limburg en waarschijnlijk ook in Frankrijk of Duitsland. De Alpe d’Huez is namelijk 1839 meter hoog en we willen natuurlijk goed voorbereid aan de start verschijnen. Mijn doel is om drie keer met de fiets omhoog te gaan!’ Sponsoren gezocht Jacco: ‘Ik hoop dat ons team met donaties en sponsoring een mooi bedrag bij elkaar kan fietsen, zodat er meer onderzoek gedaan kan worden. Wij willen graag meewerken aan de strijd tegen kanker. Tot nu toe is € 170,- toegezegd, maar mijn persoonlijk streefbedrag is € 2.500,-. Ons volledige team wil graag € 30.000,- bij elkaar fietsen’. Eenmalig doneren of per beklimming Wil je Jacco - steunen in zijn strijd tegen kanker? Ga dan naar: http://tyurl.org/kUd3is. Je kunt Jacco voor één of meerdere beklimmingen sponsoren of een bedrag doneren. Verder kunnen deelnemers op deze website aandacht vragen voor hun actie en vertellen waarom zij meedoen aan Alpe d’HuZes. Het team van Jacco vind je hier onder de naam: Allez du Zes.

Wil je meer weten over het wielerevenement Alpe d’HuZes? Loop dan langs bij Jacco. Je kunt hem vinden in de ademluchtwerkplaats van het Prins Bernhardplein of surf naar: www.opgevenisgeenoptie. nl.

EEN STOERE BRANDWEERMEID Na acht jaar was het dan eindelijk zover dat we in Zaanstad een wens in vervulling konden laten gaan. Herman Meijer en Nico Moes hadden al zo vaak aangeboden de faciliteiten van Brandweer Zaanstad hiervoor beschikbaar te stellen. Woensdag 25 januari is de liefste wens van Sapide in vervulling gegaan. En hoe! Dit meisje van acht jaar met de ziekte van Crohn en een nierziekte wilde heel graag brandweervrouw worden. Dat was natuurlijk eenvoudig te realiseren door Brandweer Zaanstad.

Als volleerd brandweervrouw bediende zij de portofoon en vertelde dat de 8043 onderweg was naar het incident. Met toeters en bellen scheurde de TS naar de kuil, waar Sapide snel en professioneel de vlammen bluste. Daarna naar de flash over-ruimte in het oefenhuis waar de keuken in de brand stond. Sapide: ‘Het lijkt wel een bbq!’. Toen de vlammen over het plafond naar haar toe rolden, was dat even heel spannend. Maar Sapide was goed door Tim geïnstrueerd en drilde luid en duidelijk na zijn vragen: ‘Waar gaat de brandweer voor? ‘VEILIGHEID!’ en ‘Wat is ons wapen? ‘WATER!’.

®

‘Wenskinderen mogen bij Make-A-Wish Nederland (voorheen Doe Een Wens Stichting) zelf hun wens bedenken, dat kan ik niet voor ze doen’ aldus Christel Cools, naast haar werk voor het Veiligheidsbureau wenshaler voor Make-A-Wish. ‘Dit betekent niet dat er geen brandweerwensen geweest zijn de laatste jaren, maar deze kinderen woonden te ver weg van Zaandam. Voor een wens gaat een wensvervuller aan de slag om een dag vullend programma te maken. In dit geval wilde Sapide brandweervrouw worden én vond zij prinsessen heel erg leuk. De wensvervuller heeft mij benaderd voor het brandweerdeel van de dag. Met behulp van een groot aantal kanjers van Brandweer Zaanstad was het organiseren hiervan een fluitje van een cent. In no time was het programma bedacht en voorbereid’. VIP voor een dag Klokslag 12.00 uur arriveerden Sapide en haar ouders niet onopgemerkt op het Prins Bernhardplein. Als ‘echte’ VIP werd zij in de enige echte brandweerlimousine mét loeiende sirenes voorgereden en kreeg zij een warm onthaal van Nico Moes. Beneden was de tafel al gedekt en verzorgde Hendri van Bolke de Beer haar lievelingseten: pannenkoeken met kaas. Sapide vertelde honderduit over de poppenvoorstelling over een brandweerprinses die zij die ochtend op school had gezien. Na de lunch kreeg zij een heus bluspak aangemeten door Herman Meijer en bombardeerde Nico haar tot commandant. Het échte werk kon beginnen! Persoonlijke assistenten Sapide liet zich de middag begeleiden door haar persoonlijke assistenten van dienst: André Groot en Tim Kwakernaat. Zij hielpen haar de hele middag met het uitvoeren van de moeilijke opdrachten. Allereerst was dat een uitruk naar een autobrand.

Knuffelbeer redden In de HV-hal mocht zij een autowrak openknippen. Wat waren die spreider en schaar zwaar en wat was de veiligheidsbril groot! Na zoveel inspanning was Sapide wel toe aan een glaasje limonade. Veel tijd had ze niet, want al snel kwam de melding dat ze een knuffelbeer van de nok van het oefenhuis moest redden. Opnieuw maakte Sapide haar belofte waar: ‘Ik ben nooit bang’ en stapte zonder spoortje van angst in de korf van de hoogwerker. Toen de knuffel in veiligheid was, volgde alweer een melding. Sapide wist inmiddels wat haar te doen stond en liep in een drafje naar de TS. ‘Wat zou het leuk zijn als de sirenes weer aangaan’, liet zij zich ontvallen. André had aan een half woord genoeg…Op het parkeerterrein stond de schuimbluscontainer te wachten op deze brandweervrouw in spé. Al giechelend spoot Sapide de opgehangen vlammenborden moeiteloos omver. Dit was het sluitstuk van de enerverende trainingsmiddag. Allerbeste brandweervrouw In de huiskamer namen we afscheid van Sapide en haar familie. Herman gaf haar nog een oorkonde voor allerbeste brandweervrouw. Die had ze zeker verdiend! Het zou ons niet verbazen als zij zich over een paar jaar aanmeldt bij de jeugdbrandweer. De tankautospuit en de schuimbluscontainer begeleidden de limousine met Sapide over de rotonde naar het volgende onderdeel van de wensdag. Een kippenvelmoment waarin je beseft wat er echt toe doet in het leven.

DUIKERS REDDEN PLEZIERJACHT

PERSONEEL

Bij een bedrijf aan de Sluispolderweg in Zaandam werd woensdag 28 december ontdekt dat een plezierjacht langs de kader water maakte. Brandweer Zaanstad kwam ter plaatse om het jacht te redden.

12,5 JAAR JUBILEUM Mevr. B.D. Lootsma, kazerne Wormerveer Dhr. P. de Vries, kazerne Krommenie

Het ging allemaal zo snel dat de brandweer is gealarmeerd om te assisteren bij het redden van het jacht. Collega Rachelle Slootweg werd als duiker opgeroepen om te assisteren bij een zinkend jacht. Met de inzet van de autospuit, blusboot en een aantal duikers is het gelukt om de boot drijvende te houden. Feestelijke afsluiting Voor Rachelle was dit haar eerste operationele duik na haar opleiding en inwerktraject binnen de beroepsploeg Dagdienst-Zuid. Toen de eigenaar van de scheepswerf dit hoorde, overhandigde hij spontaan een fles champagne aan de duikploegleider. Rachelle heeft als duiker het lek gedicht en de boot gered, en werd daarmee officieel gedoopt.

25 JAAR JUBILEUM Dhr. W.J. van Loenen, kazerne Krommenie 35 JAAR JUBILEUM Dhr. F. Bosman, kazerne Zaandijk

OEFENING EVACUATIE PAARDEN Maandagavond 16 januari vond er een speciale brandweeroefening plaats. Brandweer Zaanstad rukte uit voor een in scene gezette ‘brand met ongeval’ op Stal Nieuwland in Wijde Wormer. De brandweerlieden moesten daarbij enkele paarden evacueren. ‘Het gebeurt niet vaak dat we kunnen oefenen met dieren’, zegt brandweervrijwilliger Jacco de Boer. De paarden lieten zich gewillig naar buiten voeren. Overigens deden de drachtige fokmerries niet mee aan het spektakel: fokster Sylvia Zandvliet had ze al eerder op een andere locatie ondergebracht. Ze kijkt tevreden terug op de oefening. ‘Het is belangrijk om te weten hoe paarden reageren bij calamiteiten’.

RESULTATEN LEZERSONDERZOEK Eind december is een lezersonderzoek gehouden voor Brandpunt Zaans Nieuws. 95% van de lezers beoordeelt de nieuwsbrief positief. De nieuwsbrief scoorde gemiddeld een 3.8 op een schaal van 1 tot 5. Slechts 5% van de lezers zal de nieuwsbrief niet missen als deze niet meer verschijnt. Uiteraard is ook om verbeterpunten gevraagd. Lezers vinden de nieuwsbrief te veel gericht op beroepspersoneel. Meer nieuws vanuit vrijwilligers is dan ook gewenst. Andere suggesties zijn: meer aandacht voor incidentevaluaties en resultaten van brandonderzoeken, meer uitrukinformatie en persoonlijke verhalen. Ook genoemd werden: mededelingen vanuit het MT en meer informatie over personeel zoals jubilarissen en collega’s in- en uit dienst. Verder is er belangstelling voor de regionalisering en landelijke ontwikkelingen. Binnenkort ontvangt het MT naast alle enquêteresultaten ook de aanbevelingen om de nieuwsbrief nog beter aan te laten sluiten bij de behoefte van de lezer.

De vrijwillige brandweerlieden Jacco de Boer en Niels Kruijt evacueren het Belgische Trekpaard Ivo.

Colofon Redactie en samenstelling: Cluster communicatie. Deze nieuwsbrief is voor de medewerkers van Brandweer Zaanstad (via het e-mailadres van de kazernes) en wordt tevens verstrekt aan de leden van het Gemeentelijk Management Team van Zaanstad (GMT), de burgemeester van Zaanstad, het hoofd communicatie van Gemeente Zaanstad en via intranet aan de medewerkers van VrZW. Vragen en opmerkingen over deze nieuwsbrief kunt u mailen naar [email protected]