Notulen overleg CO2-Projectplan d.d. 20-03-2014 a. Opening en voorstelronde F. de Ruiter opent de vergadering en heet iedereen welkom. Het is de 5de bijeenkomst van de werkgroep. Er wordt een korte voorstelronde gehouden omdat niet alle aanwezigen elkaar kennen. Zie bijlage voor de aanwezigheidslijst. b. Verslag vorige vergadering Projecten niet allemaal goed benoemd. Correctie is opgenomen in de nieuwe bijlage. c. Mededelingen a. Er is nog steeds geen NGO gevonden met meer affiniteit voor het initiatief. De toenadering die we gezocht hebben hebben tot niets geleid; NGO – Drechtsteden Bereikbaar Zakelijk Slim en Mobiel is weer opgestart, maar lijkt geen geschikte partij. b. IV Groep heeft zich teruggetrokken. c. MUC is op bezoek om te zien of het initiatief CO2 projectplan wat voor hen is. Actie 1: Blijft een aandachtspunt om een NGO met affiniteit voor initiatief te vinden. Hans Berkien zal ‘Natuur en Milieu’ benaderen om te kijken of die bereid zijn mee te doen als NGO. d. Vragen n.a.v. het gebruik van het CO2 projectplan In het vorige overleg zijn er een aantal vragen aan de orde geweest, waaronder: • Hoe gaan we om met scope 1/2 en scope 3 emissies op een project? • Het schatten van de CO2 footprint blijft lastig. Hoe gaan we hier mee om? Afgesproken is dat Jan Willem de Jager (KWA) een voorstel zou doen voor een nieuwe opzet. Aan de hand van de Excel sheet ligt Jan Willem het voorstel toe. In hoofdlijnen zijn de volgende aanpassingen gemaakt: • TAB C. CO2 -analyse: o De oude vragen zijn weer terug gezet, met 1 vrije vraag veld; o Of je een analyse van het onderdeel uitvoert hangt nu naast de mate van de CO2 uitstoot ook af van Beinvloedbaarheid en/of relatie met bedrijfsdoelstellingen o Bij de vragen kan je een factor toevoegen wat de weging van de formule beïnvloed; o De aanbevelingen uit de komsten van de analyse zijn afgezwakt (vrijblijvender geformuleerd). o NB: Alle uitgangspunten van alle rekenvelden zijn makkelijk aanpasbaar en bedrijfs of project specifiek te maken; • TAB Emissiefactoren: Bronvermelding bij conversiefactoren toegevoegd; • TAB B1. Meetplan NEW: Hierin worden materiaal, transport, energiegebruik en afval niet onder elkaar, maar naast elkaar geplaatst. Hierdoor kan er per onderdeel aangegeven worden hoe de verbruiken op deze onderdelen liggen. • TAB B. Input Meetplan - Beton NEW: In deze sheet kan het materiaalverbruik worden bepaald per project, afhankelijk van de gemaakte keuzes: In deze sheet kan de conversiefactor van een materiaal (in dit geval Beton) worden
bepaald, afhankelijk van de beïnvloedbare projectkeuzes. Er wordt hiervoor gebruik gemaakt van de ketenanalyses om dit te bepalen. Nb: In een later stadium kan dit ook gebruikt worden om verschillende alternatieven naast elkaar te zetten en dit tegen elkaar af te wegen. Opmerkingen op het voorstel: • In de loop van de tijd kunnen nieuwe ketenanalyse worden toegevoegd; • Input Meetplan eventueel uitbreiden met de mogelijkheid om varianten naast elkaar te zetten
; • Er is behoefte dat de verschillen duidelijker boven water komen tussen begroot en gerealiseerd. Bijvoorbeeld aan de hand van staafdiagram. Iedereen is het er mee eens om deze weg in te slaan en dit verder uit te werken. Actie 2: Jan Willem de Jager zal een werkend exemplaar maken, waarbij alle grafieken, ed. aansluiten bij de nieuwe werkwijze. Plandatum begin Mei. Vraag: Hoe ga je om met wijzingen gedurende project? Deze vraag is opnieuw aan de orde gekomen. Wij scopewijzigingen moet er een nieuwe nulmeting worden uitgevoerd. De uitgangspunten zijn immers gewijzigd. Andere wijzigingen zijn al dan niet optimalisaties van de nulmeting. Vraag: Hoe kan je CO2 serieus een plek geven in de afwegingen van een materiaalkeuze ed.? Dit kan aan de hand van een trade-off. In de bijlage van het verslag is een voorbeeld opgenomen. e. Ervaringen met CO2 projectplan Nog openstaande verbeteringen t.a.v CO2 projectplan: • Overzicht van welke stakeholders belang hebben bij CO2 met welke communicatiemiddelen er naar hen wordt ingezet; (combineren met dialoogpartners) Kopje in het plan op te nemen plus beschrijving bedoeling. • 5.2 Onderbouwing schatting | data / metingen / rapportages. • Besparingen toelichtingen. • CO2 toolbox projectgericht!! opnemen in plan als bijlage • Verklaring van eventuele verschillen toelichten; In rapportage opnemen • Inzicht in de besparing van een maatregel middels benchmark. Kan in de toekomst opgenomen worden als we een vergelijk maken tussen verschillende materialen. • % gereed opnemen in D1. CO2 -rapportage • Evaluatie van de genomen maatregelen of het effect heeft gehad en in welke mate; opnemen in D1. CO2 2-rapportage Casus Maankwartier – Heerlen door D. de Pre van Besix (zie voor uitgebreide bevindingen de presentatie in de bijlage bij dit verslag) Algemeen beeld. CO2 projectplan geeft goed inzicht in de CO2 verbruik van het project, de afwegingen worden echter niet genomen op basis van CO2 besparing, maar op basis van geld.
Indicatie van de uren om het CO2 2 op te zetten en op te volgen: Opzet 2 dagen, opvolging 2 uur per week. Overige bevindingen: • In RAW weinig vrijheid t.o.v. D&C contract - Welke consequenties heeft dit voor het CO2 projectplan?; • Verschil maken in de diverse staalmaterialen. • Hulpwerken niet meegenomen. Wel interessant?; • Opnemen grafiek van vergelijking prognose (aanname lineair verbruik of % gereed) met werkelijke uitstoot; Sluiseiland door Geka Bouw (onderaanneming van de Vries en van de Wiel) • Om het overzicht te bewaren zijn in de bijlage de cirkeldiagrammen aangepast naar hoofdgroepen. • Regels toevoegen/tussenvoegen in de bijlage werkt niet, men moet een bovengemiddelde kennis van Excel hebben om dit te realiseren. Kijken of dit verbetert kan worden; • Vergelijk tussen wat had ik en heb ik… -> De daadwerkelijke bezuiniging in kaart brengen. Kolommen grafiek met een vergelijk. Actie 3: Aanpassen CO2 projectplan Word- en Excel-document op de genoemde punten. f. Nieuwe projecten In de bijlage staat een overzicht van alle bekende projecten waarbij het CO2 projectplan wordt toegepast. Bij Van Hattum Blanckenvoort, en overige KWS bedrijven lopen nu een heel aantal projecten: • Viaduct bij Roozendaal; • Kunstwerken A15; • Nevengeul; • Roozendaal; • Actie 4: Hans Berkien gaat volgende keer een samenvatting van de bevindingen geven van de diverse projecten. g. Rondvraag a. Is CO2 (projectplan) Ontwerp, wat aansluit op de branche interpretatie CO2 prestatieladder voor ingenieursbureaus interessant? Dit idee mogelijk samen met de IVgroep uitwerken Actie 5: MUC kijkt of een CO2 (projectplan) Ontwerp voor hen interessant is, eventueel samen met IV groep en/of anderen. Actie 6: MUC zal de IV-groep benaderen om eventueel de samenwerking binnen het initiatief te continueren (CO2 ontwerp).
h. Planning/volgende vergadering Volgende vergadering wordt ingepland voor dinsdag 16 september 10.00-12.00. Actie 7: rondsturen nieuwe datum vergadering / nieuwe documenten / verslag i. Sluiting Vergadering wordt om 12.15u afgesloten door F. de Ruiter.
Bijlage Actielijst Nr. 1.
2.
3. 4.
5.
6.
7.
Actie Zoeken NGO met affiniteit voor initiatief. Hans Berkien zal ‘Natuur en Milieu’ benaderen om te kijken of die bereid zijn mee te doen als NGO. Een werkend CO2 projectplan bijlage Excel document maken, waarbij alle grafieken, ed. aansluiten bij de nieuwe werkwijze. Plandatum begin Mei. Aanpassen CO2 projectplan Word- en Excel document op de genoemde punten in het verslag Hans Berkien gaat volgende keer een samenvatting van de bevindingen geven van de diverse projecten. Onderzoeken mogelijkheden CO2 projectplan Ontwerp, wat aansluit op de branche interpretatie CO2 prestatieladder voor ingenieursbureaus De IV-groep benaderen om de samenwerking binnen het initiatief te continueren (CO2 ontwerp). Rondsturen nieuwe datum vergadering / projectplan met bijlagen / verslag
Actiehouder Hans Berkien
J.W. de Jager
J.W. de Jager Hans Berkien
MUC
MUC
F. de Ruiter
L. (Luc) van Thienen, Strabag J. (Jack) van ’t Hoff, Züblin Nederland Ir. S. (Sido) Harms, Mobilis / TBI infra V. (Victor) Ramon, Mobilis / TBI infra E.J. (Ernst-Jan) Huijbers, Alewijnse Industrie (passief deelnemer) A. (Anette) Verhoeven, Alewijnse Industrie (passief deelnemer) J. (Jan) Dubbeldam, ingenieursbureau M.U.C. A. (Annet) van Dijk, ingenieursbureau M.U.C. Ing. P.H. (Peter) Brandenburg, SBBD (NGO) F. (Frans) de Ruiter, CFE Nederland en Geka Bouw Ing. J.W.C. (Jan-Willem) de Jager, KWA adviseurs EENMALIG M. (Marcel) Booij, IV Groep J. (Hans) Verschoor, IV Groep
21-3-2013
03-09-2013
20-03-2014
J.J.A. (Hans) Berkien, van Hattem & Blankevoort (Volker Wessels) F. (Frank) Faber, KWS (Volker Wessels) S. (Safae) Badi, IV groep Drs. J.C. (Jan Kees) van Vliet, Mourik C. (Cora) de groot, Mourik M. (Merijn) Vijfhuizen, Besix C. (Carine) Callandt, Besix J.D. (Dominique) de Pré, Besix M.B.H.J. (Marco) van Woerkom, VBK groep G. (George) Luiten, Railcom P. (Phillip) Dekker, Railcom
22-08-2012
Aanwezigheidsregister CO2 Projectplan
20-9-2011
Bijlage aanwezigen
X
A
X
A
X
nvt
X
X
X
A
nvt
nvt
nvt
X
nvt
X
X
X
X
nvt nvt nvt nvt
nvt X nvt nvt
nvt X nvt nvt
nvt
X
nvt nvt
U=uitgenodigd, A= afgemeld, B=bevestiging, X=daadwerkelijk aanwezig. [email protected] laat vervangen ↑
[email protected]
teruggetrokken
[email protected]
A
laat vervangen ↓
[email protected]
nvt A X X
U U X X
afwezig afwezig
X
A
X
A nvt
X X
X U
X U
nvt
A
X
A
A
nvt
nvt
X
X
A
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] m.van.woerkom@vbkgr oep.nl [email protected] [email protected] Luc.vanthienen@straba g.com [email protected]
nvt
nvt
nvt
A
X
nvt
nvt
nvt
X
U
afwezig
[email protected]
nvt
nvt
nvt
A
U
afwezig
[email protected]
nvt
nvt
nvt
A
A
is in Roemenie
nvt
nvt
nvt
nvt
X
nvt
nvt
nvt
nvt
X
nvt
nvt
A
A
U
X
X
X
X
X
[email protected]
X
X
X
X
X
[email protected]
A
X X
X A
U U
Ing. Michelle Rodgers, Geka Bouw
X
Ing. R. (Roland) van Hooff CFE NL A. (Amy) Keverling Buisman M.Sc., KWA adviseurs Ing. D. (Dennis) Sommijer, CFE NL M. (Marck) Kemink, DZSM K. Paanen, van Oord Drs. R.A. (Robert) Boshouwers, Bosh. Mobiliteitsadv. & Proj. Man.
X X X X A X
afwezig heeft externe audit heeft externe audit
[email protected]
[email protected] afwezig
pensioen A
a.verhoeven@alewijnse. nl [email protected]
vakantie
[email protected]
[email protected] [email protected] [email protected] l [email protected] [email protected] [email protected]
Bijlage Projecten waarop CO2 projectplan is/wordt toegepast
Projecten Project brug 2007 Vliegbasis Soesterberg Herinrichting Veemarkt, Utrecht Overkluizing maankwartier, Heerlen A9 Bathoevendorp N209/A13 Meerjaren instandhouding perceel Zwolle Variabel onderhoudscontract Noord-Holland-Noord Variabel onderhoudscontract Zeeland Wegenonderhoud Rijnmond Haak om Leeuwarden Noord Damwanden Sluiseiland ARK
Bedrijven CFE Mourik KWS Besix KWS, Mourik en Van Hattum en Blankevoort CFE KWS KWS KWS KWS KWS Geka Bouw
Status afgerond afgerond afgerond afgerond loopt opstarten loopt loopt loopt loopt loopt loopt
