Gemeente
NOORDWIJK
Bloemenbadplaals
Aan de gemeenteraad Noordwijk
Noordwijk, 2 december 2014 Behandeld door Verzenddatum Onderwerp
M. van Wietmarschen
E v a l u g t i i l t a H i ,lal volksgezondheidsbeleid
Geachte heer/mevrouw. De gemeenteraad heeft op 28 maart 2013 de nota Lokaal gezondheidsbeleid 2013- 2016 "Samen werken aan preventie" vastgesteld. In deze nota wordt het volksgezondheidbeleld voor de openbare gezondheidszorg van de gemeente Noordwijk beschreven. Speerpunten van dit beleid zijn 'bewegen in Noordwijk', 'alcoholmatiging' en 'zorg voor de jeugd'. Samen met de partners uit het maatschappelijk middenveld worden acties uitgevoerd rondom deze speerpunten teneinde de gestelde beleidsdoelen rondom volksgezondheid te behalen. Deze acties zijn samengevat in een uitvoeringsplan dat wordt beschreven in de nota. In de bijlage bij deze brief wordt de voortgang geschetst van de in het uitvoeringsplan gestelde doelen. In het eerste kwartaal van 2014 heeft het college u toegezegd in hetzelfde jaar een evaluatie uit te voeren van de acties uit de nota Lokaal gezondheidsbeleid 2013- 2016 "Samen werken aan preventie" en deze met u te delen. Er is een tussenevaluatie opgesteld in samenwerking met de partners uit het maatschappelijk middenveld. Zowel intern als bij deze partners is informatie ingewonnen over de taken die uitgevoerd worden rondom het volksgezondheidbeleld. Op basis van deze informatie is de tussenevaluatie 'Voortgang uitvoeringsplan nota Lokaal volksgezondheidbeleld 2013 - 2016' opgesteld. Deze tussenevaluatie levert tevens belangrijke informatie op voor de taken die de gemeente uitvoert op het gebied van de decentralisaties in het sociale domein en sport. Algemene conclusie van de evaluatie is dat op het gebied van de speerpunten van het gezondheidsbeleid momenteel voldoende activiteiten worden uitgevoerd. Monitorgegevens vanuit de GGD onderschrijven dit beeld. Daarop ziet het college op dit moment nog geen reden om acties bij te stellen of aan te passen. Wel wordt dit in overleg met de partners scherp in de gaten gehouden. In 2016 volgt een eindevaluatie van het volksgezondheidbeleld. Deze evaluatie bepaalt de input voor het nieuw op te stellen volksgezondheidbeleld. Hierbij wordt u uiteraard betrokken. Het college zal met u In overleg treden welke speerpunten de gemeente Noordwijk aan wil pakken op dit gebied. Dit teneinde gezamenlijk een omgeving te creëren waarin alle inwoners van Noordwijk gezond kunnen opgroeien en leven. Voorstraat 42 2201 HW Noordwijk Postbus 298 2200 AG Noordwijk T (071) 36 60 000 F (071) 36 20 021 E gemeentetanoordwijk.nl
Pagina 1 van 2
KvK 27363416 BTW NL002528381B04 IBAN NL44BNGH0285006126 BIC BNGHNL2G
Hoogachtend,
/#^Burgemeester en wethouders van IMoordwijk, De secretaris, De burgemeester (wq^d.),
drs.ir. J.W. de Vos MPA
drs. J?^J
Bijlage(n): Voortgang nota lokaal volksgezondheidsbeleid
Pagina 2 van 2 zaaknummer
Gemeente Noordwijk
Voortgang uitvoeringsplan nota Lokaal volksgezondheidbeleid 2 0 1 3 - 2 0 1 6 November 2 0 1 4 1.
Speerpunt b e w e g e n
Doelen Jeugdigen worden gestimuleerd te bewegen
Bijbehorende activiteit/actie - Gezondheidsbevordering op scholen
Periode
Stand van zaken november 2014
2013-2017
Algemeen Gezondheidsbevordering op scholen richt zich op alle leefstijlthema's^. Scholen^ zijn geattendeerd op de ondersteuningsfondsen zoals de jeugdimpulsgelden. Voor 1 Noordwijkse school is financiering gevonden voor de Kanjertraining. Weerbaarheid is een belangrijk onderliggend thema om verleidingen op velerlei gebied, waar onder leefstijl, te weerstaan 3 scholen hebben uren voor advisering vanuit GGD (tbv uitwerken relationele en seksuele vorming) aangevraagd bij ondersteuningfondsen (realisatie in 2015) 1 school besteedt aandacht middels methodiek Leefstijl V o e d i n g 8E. B e w e g e n GGD richt zich in het kader van preventie van overgewicht op Voeding en Bewegen. Op scholen is een inventarisatie uitgevoerd naar wat ze al doen en waar aanknopingspunten liggen. Hierdoor is het mogelijk om scholen op maat te adviseren; Diverse scholen waarvan GGD weet dat ze aandacht besteden aan het onderwerp middels lessen 5 scholen doen mee aan ' I k (w)eet het beter' 5 scholen nemen deel aan 'EU-schoolfruit' 2 scholen voeren 1 dag per week een gruitdag* 2 scholen 'gruiten' 2-5 dagen per week
^ Deze l e e f s t i j l t h e m a ' s z i j n v o e d i n g , b e w e g e n , r o k e n , a l c o h o l , s o c i a a l - e m o t i o n e l e o n t w i k k e l i n g , seksuele g e z o n d h e i d , g e h o o r s c h a d e en letselpreventie. ^ N o o r d w i j k h e e f t 1 1 b a s i s s c h o l e n , 1 school V o o r t g e z e t O n d e r w i j s en 1 school v o o r speciaal o n d e r w i j s . 1
Ook zijn er 2 gastlessen 'Eten en Bewegen' uitgevoerd, totaal bereik van 53 leerlingen *gruitdag: hiermee wordt het gezamenlijk fruit bedoeid
eten van groenten
en
Op regionaal niveau is gewerkt aan: Uitwerken van interventie "Lief Lijf", ter preventie van eetstoornissen, gericht op meiden in de puberleeftijd en hun moeders Advisering zorgverzekeraar over interventies ten behoeve van opname in de regeling van aanvullende verzekering Bijdrage aan ontwikkeling en inbedding in Groepsgerichte voorlichting 0- 4 jarigen op dit onderwerp Advisering en ontwikkeling toolkit Gezonde Leefomgeving Ontwikkeling ouderavond voeding & beweging Ontwikkeling & verstrekking toolkit Gezonde Voeding voor combinatiefunctionarissen^. Ontwikkeling en uitvoering van regionale scholing Voeding voor combinatiefunctionarissen Om scholen te ondersteunen in hun adviezen naar ouders is een tussendoortjesposter, met als titel ' I k eet wijzer tussendoor', ontwikkeld. Op de tussendoortjesposter staan de gewenste keuzes voor tussendoortjes. Bij de poster hoort ook een ouderfolder. Op de voorkant van de folder staan dezelfde gewenste tussendoortjes en op de achterkant staan extra adviezen voor ouder(s). - Bij het inrichten van nieuwe wijken (Ruimtelijke Ordening plannen) rekening houden met ruimte voor bewegen voor jeugdigen. Senioren worden gestimuleerd te bewegen
De welzijnsstichting voor senioren, Stichting Welzijn Senioren Noordwiik (WSN)
Deze actie wordt meegenomen bij de inrichting van de nieuwe wijk Offem Zuid/ Nieuw Oost
2013
In de activiteiten van WSN zijn bewegingsactiviteiten opgenomen zoals volksdansen, gymnastiek en het galmproject voor sportstimulering'*.
^ De c o m b i n a t i e f u n c t i o n a r i s s e n in N o o r d w i j k z i j n in d i e n s t v a n de s c h o o l b e s t u r e n en r i c h t e n zich op het leggen v a n de v e r b i n d i n g e n t u s s e n o n d e r w i j s en s p o r t . 2
neemt sportieve activiteiten op in iiun programma
Groot Hoogwaai< biedt in Noordwijlc sportieve activiteiten voor senioren aan, zoals koersbal, gymnastiek en zwemmen. Ook Woonzorgcentrum Jeroen van Marent biedt bewegingsactiviteiten. In het vierde kwartaal van 2014 is gestart met een traject rondom de maatschappelijke functie van sport. De gemeente coördineert dit traject. Doel van dit traject is om per 1 maart 2015 te starten met twee (beweeg)activiteiten voor twee verschillende kwetsbare groepen uit Noordwijk. De activiteiten vinden plaats op een Noordwijkse sportaccommodatie in samenwerking met Noordwijkse sportverenigingen en maatschappelijke partners in het sociaal domein.
2.
S p e e r p u n t alcohol
Doelen Het verminderen van alcoholgebruik onder de 16 jaar
Bijbehorende activiteit/actie - Voortzetten activiteiten gezondheidsbevordering op scholen door GGD. - Opnemen bepalingen in de verordening van de nieuwe Drank- en Horecawet
Periode
Stand v a n z a k e n november 2 0 1 4
2013 2016
De GGD HM voert het preventatieprogramma De Gezonde School en Genotmiddelen (DGSG) uit op Noordwijkse basisscholen en voortgezet onderwijs scholen. Leerlingen krijgen voorlichten over alcohol en leren vaardigheden om sociaal weerbaar te zijn (nee kunnen zeggen).
2013
Bron: programmaboek WSN, DBO: http://www.stichtinawsn.nl/assets/dbo
Verslavingspreventie 2 0 1 3 / 2 0 1 4 Basisonderwijs e 3 Scholen waan/an GGD weet dat die aandacht besteden aan het onderwerp middels lessen in groep 7 en/of 8 » Ouderavond over puberontwikkeling, alcohol en roken (en weerbaarheid) ; 26 ouders bereikt e loasisschool de Zeebonk een ouderavond Puberwereld (genotmiddelen en seksuele relationele vorming; 27 ouders) Voortgezet onderwijs • Op het Northgo zijn 9 gastlessen uitgevoerd met een 2014 act-2.pdf
3
• •
bereik van 270 leerlingen Adviesgesprek schoolgezondheidsprofiel (jongerenpeiling 2013) gevoerd met Northgo College Ouderbijeenkomst Northgo; 120 ouders
De scholen en de gemeente zijn in overleg met elkaar over het ondertekenen van een maatschappelijk convenant: Convenant leeftijdsgrenzen Drank- en Horecawet gemeente Noordwijk, "Samen de schouders eronder". Het convenant betreft een wilsverklaring door betrokkenen met als doel ondersteunend te zijn van en aanvullend op de door de (rijks-) overheid ingezette middelen en het breed gedragen doel: het voorkomen van gezondheidsschade als gevolg van het nuttigen van alcohol op jeugdige leeftijd. Na vaststelling van het convenant door de gemeenteraad van Noordwijk zal het naar verwachting eind 2014 door alle betrokken partijen ondertekend worden.
Het voorkomen van overmatig alcolnolgebruik tussen de 16 en 18 jaar
Het signaleren van alcolnolproblematiek bij jongeren en senioren
- Voortzetten activiteiten gezondheidsbevordering op scholen door GGD. - Opnemen bepalingen in de verordening van de nieuwe Drank- en Horecawet - jongerenwerk en welzijnswerk voor senioren besteden hier aandacht aan bij hun activiteiten -bii het project in het kader
2013 2016
Voor de nieuwe Drank- en Horecawet heeft de gemeente het Preventie- en handhavingsplan opgesteld. Deze is in de zomer van 2014 vastgesteld door de gemeenteraad. In dit plan zijn de nieuwe leeftijdsgrenzen opgenomen. Ook zijn de acties opgenomen op welke wijze de wet wordt nageleefd binnen Noordwijk. Het eerder beschreven convenant betrekt de partijen in de lokale samenleving bij het handhaven van deze nieuwe leeftijdsgrenzen. Zie hierboven, idem
2013 2013 2016
Het Jeugd en Jongerenwerk Noordwijk maakt dit onderwerp bespreekbaar tijdens hun activiteiten. Het Jeugd en Jongerenwerk Noordwijk houdt evenementen die onder de categorie "Freshparty" vallen, wat inhoud dat er geen alcohol geschonken wordt.
van de vroegsignalering van eenzaamheid en depressie wordt ook aandacht besteedt aan het signaleren van alcoholproblematiek
2013
Ook heeft Jeugd en Jongerenwerk Noordwijk afgelopen jaar een debat gehouden waarbij alcoholproblematiek een van de onderwerpen was. Het Vrijwilligers Steunpunt Noordwijk (VSN) geeft cursussen met instructies voor het verantwoord schenken van alcohol voor vrijwilligers in Noordwijk. Deze cursussen worden tegenwoordig digitaal aangeboden aan de vrijwilligers. Stichting WSN en de ouderenbonden hebben nog geen beleid gericht op alcoholgebruik. Deze partijen hebben wel het voornemen om hier beleid op te ontwikkelen wanneer men de vrijwilligers gaat professionaliseren.
3.
S p e e r p u n t zorg voor de j e u g d
Doelen Over vier jaar is het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) bekend bij 9 0 % van de ouders en 100% van de professionals van lokale basisvoorzieningen.
Bijbehorende activiteit/actie Activiteiten om de bekendheid van het CJG te bevorderen opnemen in de werkplannen van het CJG van de komende jaren. In 2012 is een extra communicatiebudget beschikbaar gesteld, om extra activiteiten te kunnen verrichten is dit voor de komende jaren ook nodig.
Periode
Stand v a n z a k e n n o v e m b e r 2 0 1 4
2013 2016
Het CJG Noordwijk heeft in 2013 veel acties ondernomen in het vergroten van de bekendheid van het CJG. Om de bekendheid te vergroten is er een communicatieplan uitgevoerd. Doel van dit plan is om inhoudelijke bekendheid over de dienstverlening en herkenbaarheid van het CJG Noordwijk te vergroten. In 2013 is tweemaal geadverteerd in één van de huis-aan-huis bladen en er is geadverteerd in de nieuwe folder van de verloskundigen. Verder zijn er bilboards geplaatst in Noordwijk en vanaf december 2013 wordt maandelijks een column van het CJG geplaatst in De Noordwijker. Het CJG Noordwijk heeft geparticipeerd bij de Noordwijkse Manifestatie 4 x 4 toernooi. Het CJG heeft daar geparticipeerd met een kraampje met het thema voeding en beweging. Het CJG Noordwijk is zich in 2013 vanuit een (groeiende) interne gezamenlijkheid meer naar buiten gaan richten om deze gezamenlijkheid uit te bouwen naar verschillende ketenpartners. Om de gezamenlijkheid uit te bouwen met de huisartsen is er een huisartsenbijeenkomst georganiseerd. Met diverse belangrijke ketenpartners, zoals scholen, kinderopvang, vrilwilliqersorganisaties zijn netwerkqesprekken 5
gevoerd. Doel was het zoeken naar een vorm van samenwerking, mogelijkheden onderzoeken en op basis daarvan acties uitzetten. Uit onderzoek over de bekendheid met- en tevredenheid over het CJG Noordwijk door studenten van de hogeschool Leiden bleek dat men wel bekend is met het bestaan van het CJG maar minder met wat er inhoudelijk bij het CJG aan dienstverlening te verkrijgen is. Om die reden wil het CJG Noordwijk zich er op richten beter bekend te maken wat er inhoudelijk aan dienstverlening beschikbaar is in het CJG.
De eigen l
- Tijdige inzet door CJG medewerkers van de methodiek één gezin één plan ter afstemming van de hulpen dienstverlening aan een gezin - Het gebruik maken van Eigen Kracht Conferenties
2013 2016
Acties v a n het CJIG: Het CJG is zichtbaar binnen Noordwijk -Alle medewerkers treden naar buiten als CJG medewerker -Bij activiteiten eenduidige inleiding over het CJG -Voorstellen vanuit professie-CJG en niet vanuit organisatie. -Communicatie plan met als doel verbetering van zichtbaarheid CJG -Bezoek aan scholen en kinderdagverblijven, - Verbinding zoeken met sportverenigingen, verkennende afspraak en samenwerkingsafspraken maken met sportraad. - Verbinding verstevigen met jongerenwerk. Ouders/gezinnen worden door het CJG betrokken bij het inzetten en uitvoeren van de juiste hulp. Indien mogelijk wordt Eigen Kracht Conferentie^ ingezet. Het CJG Noordwijk heeft ontwikkelingen gemaakt om de zorgketen effectief en resultaatgericht vorm te geven. Uitgangspunt is dat ouders vanaf het begin worden betrokken bij de casusbespreking. Dit uitgangspunt wordt van de kernpartners uitgedragen naar de ketenpartners. Dit uitgangspunt blijft in uitvoering nog een belangrijk punt van aandacht. Het afgelopen jaar is er gewerkt volgens de methodiek van IGezinlPlan. Dit is belangrijk om de ouders en/of jeugdige als belangrijke samenwerkingspartner te betrekken. Vandaaruit kan meer gebruik gemaakt gaan worden van de eigen kracht.
^ T i j d e n s een Eigen Kracint-conferentie m a a k t de p e r s o o n m e t een o n d e r s t e u n i n g s v r a a g s a m e n m e t f a m i l i e en b e k e n d e n een plan v o o r de t o e k o m s t (een f a m i l i e g r o e p s p l a n ) . Een o n a f h a n k e l i j k e Eigen K r a c h t - c o ö r d i n a t o r o r g a n i s e e r t de c o n f e r e n t i e . 6
Acties: Zorgplannen zijn gezamenlijk door CJG medewerkers en ouders opgesteld. -Casusoverleg: ouders zijn bij het overleg aanwezig, navraag eigen kracht, oplossingsgericht, systeemgericht, versterken informele steun -Werken vanuit I G / I P als er 2 of meer hulpverleners bij een gezin betrokken zijn Acties: Het CJG biedt ondersteuning op maat -Het plan wordt samen met ouders gemaakt. -Het plan is van de ouders Problemen met (individuele of groepen)jongeren worden gesignaleerd en opgepakt
- Het Jongeren op Straat (JOS) overleg wordt, vanuit het CJG, voortgezet
2013-2017
Probleemsignalering vindt plaats in het JOS-overleg en benodigde acties worden vanuit de betrokkenen uitgevoerd. Het JOS-overleg is voortgezet. In gezamenlijkheid met ketenpartners en lokale partners die betrokken zijn met jeugd en overlast ligt de nadruk momenteel meer op het detecteren van jongeren. Partners weten elkaar ten aanzien van casuïstiek goed te vinden en er vind ook buiten het JOS-overleg samenwerkinq en overleg plaats.
Het versterken van het CJG ter voorbereiding op de transitie jeugdzorg
- het uitvoeren van de pilot "van indiceren naar arrangeren" - nog nader te bepalen activiteiten in regionaal verband
2013
De pilot "van indiceren naar arrangeren" is inmiddels afgerond. In drie gemeenten in Holland Rijnland is de pilot V a n indiceren naar arrangeren' gestart in 2012, waaronder in Noordwijk. Deze pilot is in 2013 afgerond. Aanleiding voor de pilot was de transitie van de Jeugdzorg en de implementatie van passend onderwijs. Huidige indicatietrajecten zullen als gevolg van de nieuwe Jeugdwet verdwijnen en een deel van de AWBZ gefinancierde zorg zal overgaan naar de gemeente (Wmo). Doel van de pilot was een werkwijze ontwikkelen voor een integraal ondersteuningsplan en een werkwijze ontwikkelen over het beslissen van de inzet van jeugdhulp. Het pilotteam van Noordwijk is mee gaan denken over de ontwikkeling van de werkwijze en is gaan experimenteren met de eigen casuïstiek. Binnen het CJG-Noordwijk is gedurende de pilot de meerwaarde ondervonden van nauwe samenwerking tussen de verschillende zorginstanties in ons pilot-casusoverleg. Ingewikkelde casussen konden worden ingebracht in ons pilot-casusoverleg. Vooraf
wordt het gezin gevraagd deel te nemen aan het overleg, of het gezin wordt toestemming gevraagd om het gezin te bespreken in het overleg. Ook bestaat de mogelijkheid voor intercollegiaal overleg op basis van anonimiteit van het gezin. Het jaar 2014 staat in het teken van het voorbereiden op de transitie. De rol van het CJG zal in het kader van de transitie jeugdzorg in 2015 belangrijk worden en dit vraagt om een goed doorontwikkeld CJG, die zichtbaar en laagdrempelig is. Zo gaan de Jeugd en Gezinsteams (JGT's) in 2015 onderdeel uitmaken van het CJG. Acties: Het CJG Noordwijk bereidt zich actief voor op het groeimodel en haakt actief a a n ontwikkelingen ter voorbereiding v a n de transitie jeugdzorg (proeftuinen). -samenwerkingsafspraken met aanmeldcoördinator GGZ Kinderen en Jeugd -mogelijkheden interactief I G I P onderzoeken voor Noordwijk -visieontwikkeling en samenwerking zijn gespreksonderwerpen in het CJG. - aanhaken bij coördinatoren CJG's van proeftuinen
4.
Overige a a n d a c h t s p u n t e n
Doelen Depressie en eenzaamheid in een vroeg stadium signaleren zodat erger voorl
Bijbehorende activiteit/actïe - uitvoering van een project door Groot Hoogwaak, waarbij alle stakeholders betrokken worden
Stand v a n z a k e n n o v e m b e r 2 0 1 4 Er is een onderzoek uitgevoerd in voorbereiding op een scholing die ontwikkeld is voor aspirant signaleerders: medewerkers en vrijwilligers in zorg en welzijn. Het betreft een scholing over signaleren en melden van een 'Niet Pluis gevoel' bij een vermoeden van psychosociale problematiek bij ouderen. Het onderzoek is uitgevoerd door GGD HM en gefinancierd door de Academische Werkplaats Publieke Gezondheid NZH en ZonMw^. Marente, de Zonnebloem, WSN, de ouderenbonden en Groot Hoogwaak hebben meegewerkt aan interviews met (team)managers en/of bestuursleden. Tevens zijn vier groepsinterviews gehouden met vrijwilligers, huishoudelijke hulpen, verzorgenden en voedingsassistenten, afkomstig uit de hiervoor genoemde organisaties. Op grond van de gesprekken is besloten om een scholing te maken in de vorm van een instructiefilm met een handleiding, zodat organisaties de scholing met werktitel 'Niet Pluis signaleren' zelf kunnen aanbieden. Mede op grond van de bevindingen is een opbouw voor het programma en een concept script gemaakt. Instructiefilm De productie van de film is mogelijk door cofinanciering vanuit Groot Hoogwaak (eenmalige subsidie gemeente Noordwijk), Transmuralis ZHN en Steunpunt Huiselijk Geweld HM. Er is een film en handleiding ontwikkeld en in juli 2014 aan alle stakeholders gepresenteerd. Het is nu aan de organisaties om met de scholing aan de slag te gaan. Op de bijeenkomst in juli j . l . kwamen positieve reacties van de aanwezige stakeholders. De gemeente verwacht daarop dat de producten gebruikt gaan worden. De instructiefilm is inmiddels door zes maatschappelijke partners opgevraagd en ontvangen. Het driebondenoverleg (overleg van de drie Noordwijkse ouderenbonden) heeft een bijeenkomst gepland over dit onderwerp. Ook is in november 2014 een regionale bijeenkomst geweest met allerlei zorg / welzijnsinstellingen ter promotie van dit instrument.
® Z o n M w f i n a n c i e r t g e z o n d h e i d s o n d e r z o e k én s t i m u l e e r t h e t g e b r u i k v a n de o n t w i k k e l d e k e n n i s - o m d a a r m e e de zorg en g e z o n d h e i d t e verbeteren.
De gemeente kijkt momenteel of het gewenst is om de scholing in maatschappelijke subsidieafspraken via de zorgcertificaten te verwerken. De wijkverenigingen in Noordwijk worden gestimuleerd om gebruik maken van de film. De gemeente faciliteert de verenigingen hierbij tijdens de subsidieaanvragen.
10
