Aan de gemeenteraad
Agendapunt
Roden, 24 januari 2006
Onderwerp gezamenlijk woningmarktonderzoek Leek / Noordenveld
Voorstel - De opdracht voor het woningmarktonderzoek Leek-Noordenveld verlenen aan Arcadis. - het woningmarktonderzoek samen met de in beide gemeenten werkzame corporaties uitvoeren. - Instemmen met de volgende verdeling van de kosten: *Noordenveld en de in Noordenveld werkzame corporaties nemen elk de helft van de kosten van het onderzoek in Noordenveld voor hun rekening; *Leek en de in Leek werkzame corporaties nemen elk de helft van de kosten van de update voor hun rekening; *de integratiekosten van beide onderzoeken worden gelijk verdeeld over Leek en de in Leek werkzame corporaties alsmede Noordenveld en de in Noordenveld werkzame corporaties. - De gemeente Noordenveld aanwijzen als formele opdrachtgever. - Een krediet beschikbaar stellen van € 35.000 en ten laste brengen van de bestemmingsreserve volkshuisvesting.
Motivering Inleiding Eén van de uitwerkingsopgaven van de Ontwerpopgave Leek – Roden betreft het opstellen van woonprogramma’s. Dan hebben we het onder andere over de verdeling koop-huur, keuzes omtrent het aandeel duurdere en goedkope woningen, het noodzakelijke aandeel starterswoningen, de appartementenmarkt, wonen en zorg, de inzet op de herstructering. Zonder gedegen inzicht in het functioneren van de lokale woningmarkt en een onderbouwde doorkijk naar de toekomst is het niet mogelijk om zo’n programmatische opgave verantwoord uit te voeren. Tegen deze achtergrond heeft de Stuurgroep ontwerpopgave Leek – Roden in juli 2005 de wenselijkheid besproken van een gezamenlijk woningmarktonderzoek door Leek en Noordenveld en opdracht gegeven om naar de mogelijkheden een verkenning uit te voeren. Dat wordt ingezet op een gezamenlijk onderzoek is een logische doorvertaling van de huidige samenwerking tussen de gemeenten Leek en Noordenveld. De Regiovisie beschouwt deze cluster als één gebied maar ook inhoudelijke argumenten pleiten ervoor want Leek en Noordenveld (en met name Roden) vormen in veel opzichten één gemeenschappelijke woningmarkt. Samenhangend inzicht in het functioneren van deze deelmarkt zal tot effectievere Doc: RV06.0044
1
woonprogramma’s leiden en is een goede borging tegen onderlinge concurrentie. Ook in het bredere volkshuisvestingsdebat binnen de Regiovisie zal het goed zijn voor de positie van Leek-Noordenveld als er een effectief inzicht is in het functioneren van deze deelmarkt. Woningmarktonderzoek in Leek en Noordenveld tot nu toe Leek Op het vlak van de volkshuisvesting werkt Leek al sinds jaren intensief samen met de overige Westerkwartiergemeenten, Marum, Grootegast en Zuidhorn. Zowel qua woningmarktonderzoek als ten aanzien van beleidsaangelegenheden. Illustratief is het in september 2005 gezamenlijk gesloten Convenant Wonen met de in dit gebied werkzame corporatie Stichting Wold & Waard. Gemeente Leek heeft eenzelfde Convenant Wonen gesloten met de corporatie Stichting Huisvesting Vredewold. Onderzoek en beleidsvorming vindt cyclisch plaats. Eens per 4 à 5 jaar laten deze gemeenten een woningmarktonderzoek uitvoeren waarin ook de corporaties participeren, op basis waarvan een eveneens gezamenlijk woonplan wordt opgesteld. Het meest recente onderzoek heeft in 2002/3 plaatsgevonden en is uitgevoerd door Arcadis. Dit betrof een breed opgezet onderzoek inclusief enquêtes. De eerste onderzoeksresultaten zijn doorvertaald in een woonplan dat in 2002 is vastgesteld. Het volgende onderzoek staat gepland voor 2007/8. Noordenveld In Noordenveld kan tot nu toe niet gesproken worden van woningmarktonderzoek als vanzelfsprekende schakel in een vaste beleidscyclus. In de ‘oude’ gemeenten Norg, Peize, Roden vond of geen onderzoek plaats of alleen op incidentele basis. Sinds de gemeentelijke herindeling per 1.1.98 is één keer een woningmarktonderzoek uitgevoerd, een bureauonderzoek zonder enquêtes, uitgevoerd door Kolpron. Het betrof een gezamenlijke activiteit van Noordenveld en de twee grote in de gemeente werkzame corporaties Actium en Woonborg . Binnen dezelfde samenwerkingsrelatie is de woonnota tot stand gekomen, gevolgd door prestatieafspraken. De nieuwe woonnota (‘Tussenbalans’) waarvan de procedure zich in de afrondende fase bevindt, is niet voorafgegaan door woningmarktonderzoek. De keuze is gemaakt om voor het moment van het opstarten van onderzoek niet de woonnota, maar de procesgang van de ontwerpopgave leidend te laten zijn. Invulling gezamenlijk woningmarktonderzoek Het woningmarktonderzoek in Noordenveld is zo’n 7 jaar oud en daarmee niet meer bruikbaar. De vuistregel is dat dergelijke onderzoeksresultaten zo’n vier, maximaal vijf jaar meegaan. Dat betekent dat in Noordenveld een volledig woningmarktonderzoek moet worden uitgevoerd. Voor Leek is zo’n uitgebreid onderzoek niet zinvol omdat zoals gezegd nog niet zo heel lang geleden (2002/3) een integraal onderzoek heeft plaatsgevonden. Om toch tot een gezamenlijk produkt te komen is de beste en meest kosteneffectieve keuze het woningmarktonderzoek voor Leek te updaten, in Noordenveld een compleet woningmarktonderzoek uit te voeren conform de opzet in het Westerkwartier van 2003 en de resultaten te integreren (betrouwbare integratie maakt een uniforme onderzoeksmethodiek noodzakelijk, dus inclusief enquêtes). Vanzelfsprekend zal dit door één bureau moeten worden uitgevoerd. Wij stellen u voor om Arcadis de opdracht te verlenen. Daarmee wordt aanzienlijke efficiencywinst geboekt. Omdat Arcadis het laatste onderzoek voor het Westerkwartier heeft uitgevoerd is een update relatief gemakkelijk te maken en kan vanwege dezelfde onderzoeksmethodiek het onderzoeksresultaat in Noordenveld goed geïntegreerd worden in de update. In feite moet geconcludeerd worden dat het niet goed mogelijk is dat een ander bureau de voorgestelde aanpak uitvoert. Met name ligt het probleem bij de update van het Leekster deel van het woningmarktonderzoek Westerkwartier en bij een goede integratie daarvan. Elk ander bureau zal Doc: RV06.0044
2
onderzoek in Leek moeten overdoen zodat elke andere optie per definitie aanzienlijke meerkosten voor met name Leek impliceert. Wij zijn ons bewust dat deze aanpak niet conform het aanbestedingbeleid is, maar zijn van mening dat de grote voordelen voldoende zwaar wegen om met gebruikmaking van de hardheidsclausule deze keuze te maken. Zomer 2006 kunnen alle onderzoeksresultaten verwacht worden. De doorlooptijd van het totale onderzoek bedraagt circa 4 maanden. Tussentijdse resultaten zullen eind april a.s. al beschikbaar zijn. Voor de nadere opzet van het onderzoek verwijzen wij u graag naar de bij de stukken gevoegde offerte van Arcadis. Participatie en kostenverdeling algemeen Wij stellen voor om wederom het woningmarktonderzoek samen met de in beide gemeenten werkzame corporaties uit te voeren. Bedoelde corporaties (Stichting Huisvesting Vredewold en Stichting Wold & Waard in Leek; Woonstichting Actium, Woonborg en Woonzorg Nederland in Noordenveld) hebben te kennen gegeven graag te participeren. Hun participatie komt de kwaliteit van het onderzoek zeer ten goede omdat veel beter inzicht verkregen kan worden in de sociale huursector, de corporaties kunnen door het verkregen marktinzicht hun beleid in Leek en Noordenveld beter vormgeven, en door de financiële participatie drukt het voor elk der partijen de onderzoekskosten aanzienlijk. De corporaties zijn bereid om de helft van de kosten voor hun rekening te nemen. Om binnen dit uitgangspunt tot een redelijke kostenverdeling te komen wordt het volgende principe voorgesteld, waarmee de corporaties hebben ingestemd. Leek en de Leekster corporaties betalen ieder de helft van de kosten voor de update. Noordenveld en de Noordenvelder corporaties betalen ieder de helft van de kosten voor het woningmarktonderzoek in Noordenveld. De integratiekosten worden als volgt verdeeld: Leek en Noordenveld betalen elk 25%, de Leekster corporaties 25% en de Noordenvelder corporaties 25%. Opdrachtgeverschap Hoewel het uitgangspunt gelijkwaardigheid van partijen is, is het uit praktisch oogpunt wenselijk dat één partij het formele opdrachtgeverschap op zich neemt. In goed overleg met alle betrokkenen stellen wij voor hiervoor de gemeente Noordenveld aan te wijzen. Kredietvoorstel Noordenveld De totale kosten voor het onderzoek in Noordenveld inclusief het aandeel van Noordenveld in de integratie van de onderzoeksresultaten bedragen € 60.317 exclusief BTW. Na aftrek van het aandeel van de corporaties komt (afgerond op hele euro’s ) € 30.159 voor rekening van de gemeente. Dit zijn maximale kosten, wellicht dat onderdelen van de enquête in eigen beheer kunnen worden verzorgd, waarmee de kosten worden gedrukt, maar dat moeten we nog nader bekijken. Aan de andere kant achten wij het wenselijk de mogelijkheid open te houden van enkele presentaties, wellicht gerichte aanpassing of uitbreiding op onderdelen van het onderzoek, zaken die nu nog niet in beeld zijn maar tijdens het nader uitlijnen van het onderzoek wellicht toch nog naar voren komen. Hiertoe stellen wij voor een post onvoorzien op te nemen en in totaal een krediet beschikbaar te stellen van € 35.000. Ter dekking kunnen de rente-inkomsten van de bestemmingsreserve worden aangewend confom uw raambesluit inzake de aanwending van de bestemmingsreserve volkshuisvesting van 27 mei 2004, waarbij u de rente-inkomsten van de bestemmingsreserve heeft geoormerkt voor volkshuisvestingsonderzoek. De renteinkomsten 2004/5 bedragen € 223.887. Doc: RV06.0044
3
De totale kosten voor het updaten van de onderzoeksgegevens in de gemeente Leek inclusief het aandeel van de gemeente Leek in de integratie van de onderzoeksresultaten bedragen € 8.062,50,exclusief BTW (de helft van het integratiedeel en het deel voor de gemeente Leek). Aangezien de in de gemeente Leek werkzame corporaties zoals gezegd de helft van de kosten voor hun rekening nemen, komt (afgerond op hele euro’s ) € 4.031 voor rekening van de gemeente Leek. Om de mogelijkheid open te houden om enkele presentaties te houden, gerichte aanpassing of uitbreiding op onderdelen van het onderzoek te doen of zaken die nu nog niet in beeld zijn maar tijdens het nader uitlijnen van het onderzoek wellicht toch nog naar voren komen te kunnen uitvoeren is het verstandig een post onvoorzien op te nemen. De Raad van de gemeente Leek wordt derhalve voorgesteld een krediet beschikbaar te stellen van maximaal € 5.500 Beleidscyclus wonen provincie Drenthe De provincie Drenthe hanteert zoals u weet een beleidscyclus wonen die gekoppeld is aan de looptijd van het POP. Van de gemeenten wordt verwacht dat men in deze cyclus meeloopt voor wat betreft het actualiseren van de woonvisie. Wij hebben met de provincie goede afspraken kunnen maken over de aanpak van actualiseren van het woonbeleid tegen de achtergrond van de spanning die er zat tussen deze actualisatie en de eigen procesgang van de ontwerpopgave Leek/Roden (met als resultaat de ‘Woonvisie Noordenveld een tussenbalans’). Wij hebben er alle vertrouwen in dat de gezamenlijke aanpak van woningmarktonderzoek met Leek waar we nu mee aanvangen, het participeren in de cyclus van de provincie Drenthe ook in de toekomst niet in de weg staat. Een identiek voorstel wordt deze maand aan de Raden van beide gemeenten ter besluitvorming voorgelegd (behoudens hetgeen specifiek toegesneden is op de gemeenten afzonderlijk).
Ter inzage liggende stukken offerte Arcadis; bw-advies 24 januari 2006; aanbestedingsbeleid, raadsbesluit 27 mei 2004
Burgemeester en Wethouders van de gemeente Noordenveld, J.H. van der Laan, burgemeester A.H. Doornbos, secretaris
Overleg Raadscommissie Dit voorstel is besproken in de vergadering van de Raadscommissie op Commissie <
>. A.J. Poelstra, voorzitter
2006. De
W.F.C. Damman, griffier
Doc: RV06.0044
4
No.: Onderwerp:
De Raad van de gemeente Noordenveld, gelezen het voorstel van Burgemeester en Wethouders van 24 januari 2006; gelet op de bepalingen van de Gemeentewet;
BESLUIT:
-
-
De opdracht voor het woningmarktonderzoek Leek-Noordenveld te verlenen aan Arcadis. het woningmarktonderzoek samen met de in beide gemeenten werkzame corporaties uit te voeren. In te stemmen met de volgende verdeling van de kosten: *Noordenveld en de in Noordenveld werkzame corporaties nemen elk de helft van de kosten van het onderzoek in Noordenveld voor hun rekening; *Leek en de in Leek werkzame corporaties nemen elk de helft van de kosten van de update voor hun rekening; *de integratiekosten van beide onderzoeken worden gelijk verdeeld over Leek en de in Leek werkzame corporaties alsmede Noordenveld en de in Noordenveld werkzame corporaties. De gemeente Noordenveld aan te wijzen als formele opdrachtgever. Een krediet beschikbaar te stellen van € 35.000 en ten laste te brengen van de bestemmingsreserve volkshuisvesting
Roden, 23 februari 2006 De Raad van de gemeente Noordenveld, voorzitter, griffier,
Doc: RV06.0044
5