Noodassistentieplan Voor België en Zeeland.
Versie november 2007
Luc Van de Velde Padi A. Instructeur IANTD-Divemaster 4 ster duiker Lid van duikclub Ocean Divers Gent http://www.ocean-divers.be
[email protected] http://www.duiklokaties.com
Voorwoord. Duiken is net als valschermspringen en speleologie een buitengewone sport. Buitengewoon in die zin dat duiken niet geheel zonder risico is. In tegenstelling tot wat velen beweren is het geen gevaarlijke sport, mits men een aantal essentiële regels in acht neemt met betrekking tot gezondheid, opleiding, regels en afspraken, onderhoud van je uitrusting enz… De laatste jaren wint de duiksport aan populariteit, het aantal beoefenaars neemt dan ook explosief toe. Ga maar eens op een zonnige zomerdag naar de Oosterschelde en je zult versteld staan hoeveel mensen deze passionele sport beoefenen. Ik heb getracht om in dit werk veel aandacht te besteden aan praktische informatie. Het zal je maar overkomen dat je plots geconfronteerd wordt met een noodsituatie en dat je dringende geneeskundige hulpverlening nodig hebt. Maar wat is het nummer van de hulpdiensten ook alweer? Hoe leg ik aan de hulpdiensten uit waar ik mij bevind? Wat moet ik hen mededelen? Wat is het dichtstbijzijnde ziekenhuis, en hoe zit het nu ook alweer met hartmassage en mond op mond beademing? Veel vragen die je waarschijnlijk onder normale omstandigheden wel kan beantwoorden, maar die in een noodsituatie levens kunnen kosten. Elke seconde telt! Dit werk ligt afgeprint en ingebonden in mijn wagen en dus altijd bij de hand als ik ga duiken. Ik hoop met dit werk veel beginners en gevorderde duikers een plezier te doen. Sportieve groeten en kom steeds veilig boven.
Luc Van de Velde
Noodassistentieplan ©-Ocean.
2
Inhoud: TELEFOONNUMMERS: Voor België: Telefoonnummers vanuit België………………………………….……4 Algemene noodnummers vanuit België………………………………4 Brandwondencentra in België………………………………………….4 Marifoonkanalen………………………………………………………...5 Recompressiekamers…………………………………………………..5 Ziekenhuizen in België per provincie………………………………….7 Zuurstofvoorzieningen………………………………….………………7 Voor Nederland: Telefoonnummers vanuit Nederland……………….…………………8 Algemene noodnummers Nederland……………………………….…8 Recompressiekamers…………………………………………………..8 Ziekenhuizen…………………………………………………………….8 Zuurstofvoorzieningen………………………………………………….9 ALGEMENE INFORMATIE: Welke informatie geef ik door aan de hulpdiensten………………..10 Hulpdiensteninfo bij (duik)ongeval…………………………………...11 Duikongevallen behandeling, flowchart……………………………..14 Aangepaste CPR-technieken………………………………………...15 Stabiele linkerzijlig……………………………………………………..17 NATO spellingsalfabet………..……………………….…..………….19 Samenwerking met de Sea-King, noodprocedure…………………20 Bronnen…………………………………………………………………21
DAN International Emergencies: + 39 06 4211 8685 DAN (vanuit België): 0800-12382 DAN (vanuit Zeeland): +32 2 262 22 82
Noodassistentieplan ©-Ocean.
3
Vanuit België: Algemene noodnummers: Dringende internationale oproep Medische hulpdienst / Brandweer Medische hulpdienst / Brandweer Rode Kruis-Vlaanderen Antigifcentrum Child focus Het Vlaamse Kruis Apothekers wachtinformatie Card Stop Air Rescue Koksijde D.A.N. Noodnummer
112 100 101 105 070/245 245 110 0474/ 62 62 62 0900/ 10 500 070/ 344 344 058/ 311 714 0800/ 123 82
Brandwondencentra: Antwerpen Brussel Gent UZ. Charleroi Leuven Luik
Noodassistentieplan ©-Ocean.
03/ 217 75 95 02/ 268 62 00 09/ 332 34 90 071/ 36 20 50 016/ 21 21 11 04/ 366 72 94
4
Marifoonkanalen VHF: Oostende radio. Dringende hulpverlening op zee Nieuwpoort-Oostende-Zeebrugge (loodswezen) Oostende Radio Mercatorsluis Oostende jachthaven Portcontrole Zeebrugge Radarcontrole Zeebrugge Sluis Zeebrugge Duinkerke haven
16 9 27-85 14 71 69 13 73
Decompressiekamers: UZ Antwerpen
Wilrijkstraat 10 2650 Edegem
Militair Ring rond hospitaal Brussel (Neder-over Afrit 6 Heembeek)
03/ 821 30 55
02 2622282 02 2644868 Caisson: 0800/12382
Hyperbaric Medical Center Brugge
Graaf Jansdijk 1 8380 Zeebrugge
Tijdens diensturen: 050/558689 24u/24u: 050/558225 Noodnummer: 050/558713
Noodassistentieplan ©-Ocean.
5
Indien je belt vanuit Nederland, vorm dan eerst het nummer 0032 en laat de eerste nul van het nummer weg.
NELOS Call Center
Noodassistentieplan ©-Ocean.
0032 (0)3 253 69 16
6
Ziekenhuizen Oost Vlaanderen: Jan Palfijn Spoedopname: 09/ 224 89 67 Universitair ziekenhuis Spoedopname: 09/ 332 2742 of 09/ 332 27 43
Ziekenhuizen West Vlaanderen: AZ St. Jan Brugge 050/ 452000
Ziekenhuizen Antwerpen: AZ Antwerpen
03/8281515
Stuivenbergziekenhuis
03/2177508
Ziekenhuizen Brabant: AZ Jette UZ Gasthuisberg Leuven
02/ 4775100 016/ 332211
Ziekenhuizen Luik: Centre Hospitalier de Liége
04/ 3667111
Ziekenhuizen Henegouwen: Centre Hospitalier Universitaire de Tivoli
064/ 276494
Zuurstofvoorziening Gent EHBO kamer Piereput Blaarmeersen
09/ 243 88 70
Noodassistentieplan ©-Ocean.
7
Vanuit Nederland: Algemene noodnummers: Dringende internationale oproep Politie te water Politie Tholen Politie Middelburg Politie Zierikzee Rijkswater Politie: Dringende internationale oproep D.A.N. Hotline Politie Zeeland
0113-622220 0113-229200 0166-601700 0118-633333 0111-014055 0118 415210 112 +32 2 262 22 82 0900 - 8844
Decompressiekamers: Duikmedisch Bassinggracht 106 centrum Den Helder 1780 CA Den Helder Hyperbaar Centrum Duikbedrijf Vriens BV Oosterschelde Van Konijnenburgweg 151 (privé)! 4612 PL Bergen op Zoom Amsterdam Medisch Centrum
Meibergdreef 9 1105 Amsterdam
0223-658220 Alarmnummer: 06-54775885
020-5669111
Ziekenhuizen: Ziekenhuis Zweedse Rode Kruis 0111 - 430000 Koning Gustaafweg 2 4301NP ZIERIKZEE
Oosterscheldeziekenhuis 's-Gravenpolderseweg 114 4462RA GOES
0113 - 234000
Ziekenhuis Lievensberg Boerhaaveplein 1 Bergen op Zoom
0164 - 278000
Noodassistentieplan ©-Ocean.
8
Zuurstofvoorziening Grevelingen De kabbelaar, Haven (0111)671913 Kloosternol 3, Scharendijke De Grevelingen, Elker zeeseweg 34, Scharendijke
(0111)671500
Zuurstofvoorziening Wemeldinge Kleine Stelle, Stelhoekweg 1, (0113)621508 Wemeldinge Duikcentrum Goes, Nieuwstraat (0113)251951 72, Goes
Zuurstofvoorziening Tholen: Orca, Eendrachtsweg 8, Tholen De Zeester, Gorishoeksedijk 33a, 4694 PJ
Noodassistentieplan ©-Ocean.
(0166)604593 (0166)663292
9
Welke informatie geef ik door aan de hulpdiensten: Te land: U zegt: Het gaat om een duikongeval met een “NATIONALITEIT” duiker Het slachtoffer bevindt zich te “LOCATIE WAAR U ZICH BEVINDT OF WAAR SLACHTOFFER IS” Wij vragen MEDISCHE BIJSTAND
Op zee: Het gaat om een duikongeval met een “NATIONALITEIT” duiker Het slachtoffer bevindt zich op de boot “NAAM BOOT” deze bevindt zich nu op volgende coördinaten .. Wij vragen MEDISCHE BIJSTAND en vragen een HELICOPTER indien nodig
Blijf vooral kalm, verschaf alle gevraagde inlichtingen, volg hun instructies op. • Blijf aan de lijn. • Laat iemand die getraind is ‘eerste hulp bij duikongevallen’ toepassen indien nodig • Laat iemand zorgen voor de duikapparatuur van de patiënt. • Dien 100% medicinale zuurstof toe indien de patiënt ademt bij deco-ongeval en/of longverwondingen. • Zorg dat de patiënt comfortabel is, zorg voor dekens, voorkom shock. • Is de duiker aangesloten bij D.A.N (Divers Alert Network) verwittig dan deze organisatie, zij treffen verder alle nodige maatregelen (caisson verwittigen, assisteren van artsen, enz). • Een SO dat bij bewustzijn is indien mogelijk plat water laten drinken
Noodassistentieplan ©-Ocean.
10
Hulpdiensteninfo bij (duik)ongeval:
Duikstek
Locatie/plaatsbepaling
ANNA JACOBAPOLDER (Zijpe)
Dreischor, @einde van de Zuidlangeweg tegen het Grevelingenmeer
BARGES
Pont à Rieu, net zuidelijk van de overgang met de Rue de SaintMaur
BOSMOLENPLAS / PANHEEL
Heel, uiteinde van de Bosmolenweg
DEN OSSE / NIEUWE KERKEWEG / MEEUWENSTEIN
Den Osse, op de hoek van de Langendijk en de Nieuwe Kerkeweg
GEMAAL VAN STRIJENHAM
Poortvliet/Strijenham, aan het einde van de Polderdijk, @hoek Schelphoekseweg
GORISHOEK, DE PUNT
Poortvliet/St-Maartensdijk, pier aan de Gorishoeksedijk
LA GOMBE
Esneux, Chera de La Gombe
LA ROCHE FONTAINE (Centre de plongée Jean Focant)
Franchimont (Phillippeville), uiteinde Rue Terne des Coris, dan privé-weg van de steengroeve volgen
OPPREBAIS
Incourt/Opprebais, Rue de la Bruyère, ter hoogte van de tennisplein/nieuwe woonwijk in de Chemin de la Carrière aux Pavés
PLATE TAILLE (Barrage de l’Eau d’Heure)
Boussu-Lez-Walcourt, N589 (ter hoogte van SOS-bord PT10C)
Noodassistentieplan ©-Ocean.
11
PUT VAN EKEREN (Domein van Muisbroek)
Ekeren/Antwerpen, Ekersedijk (Noorderlaan t.h.v. het Churchilldok)
SAS VAN GOES
Goes/Wilheminadorp, aan het einde van de Westhavendijk / Het Sas
SCHARENDIJKE HAVEN
Scharendijke, Haven Kloosternol/Baken
SPRIMONT/LILLÉ
Sprimont, Rue de Presseux
VILLERS-DEUX-ÉGLISES (Carrière du Traigneaux)
Villers-DeuxÉglises, halfweg de Rue du Traigneaux
VODECÉE (La Croisette)
Vodecée, Rue Merlemont
VODELÉE (Centre de plongée René Crepin)
Vodeléé (Doische), Route de Gimnée, landweg links voorbij de garage
WALEM (Spildorenvijver)
Walem, Spildorenlaan, 350m van kruispunt met Battenbroek
WEMELDINGE OOST/LINDA
Wemeldinge, @einde van de Koudepolderweg
WEMELDINGE PARKING
Wemeldinge, hoek Steldijk/Oude Zeedijk en Kokuitsweg
WEMELDINGE PUNT
Wemeldinge, hoek Steldijk en Binnendijk
WEMELDINGE TETJES
Wemeldinge, Steldijk/Oude Zeedijk 200m ten Oosten van de kruising met de Kokuitsweg
ZEELANDBRUG NOORD
Zierikzee, einde van de Straalweg en Galgelaantje
Noodassistentieplan ©-Ocean.
12
ZILVERMEER
Zilvermeerlaan, ingang Zilvermeer recreatiepark
ZOETERSBOUT (Zijpe)
Bruinisse, op de hoek van de Zuidweg en de Zijpseweg
ZUIDBOUT
Schouwen-Duiveland (Ouwerkerk), Nieuwendijk
Noodassistentieplan ©-Ocean.
13
Noodassistentieplan ©-Ocean.
14
CPR-technieken:
Ter verduidelijking: • •
•
•
Indien er een vitaal, levensbedreigend probleem is (de duiker is bewusteloos, ademt niet of is in shock) moet EERST het algemene medische noodnummer gebeld worden (112) en daarna DAN Bij een duikongeval in België kan de DAN Benelux België Hotline (0800 12382) advies geven over de beste eerste hulp en evacuatie, en kan de DAN dokter ook al contact nemen met het ziekenhuis / recompressiecentrum om te zorgen dat alles in gereedheid is als de duiker daar toekomt Bij een duikongeval in Zeeland kan de DAN Benelux België Hotline (via het +32 2 262 22 82 nummer) ook een dergelijk advies geven; ook het Internationale DAN nummer mag gebruikt worden aangezien dat dan snel doorgeschakeld wordt naar de Belgische DAN dokter van wacht Bij een duikongeval in andere buitenlanden moet het Internationale DAN nummer gebeld worden voor advies ivm eerste hulp en evacuatie. Hier geldt ook: indien (blijkbaar) levensbedreigende toestand – EERST de normale medische noodhulp inschakelen.
Noodassistentieplan ©-Ocean.
15
1. Slachtoffer benaderen en bewustzijn checken: •
eerst zorgen voor je eigen veiligheid en die van het slachtoffer en omstaanders. Géén pijnprikkels toedienen maar gewoon aanspreken, even lichtjes op de schouders kloppen of schudden, en een "bevel" geven (v.b. zeg iets, beweeg uw hand eens, enz.).
2. Indien geen bewustzijn • onmiddellijk hulp inroepen van eventuele omstaanders. 3. Luchtwegen vrijmaken: • door eventueel spannende kledij aan de hals los te maken • hoofd in hyperstrekking door met de hand op het voorhoofd dit naar achter te kantelen gecombineerd met kinlift (hierbij zo weinig mogelijk manipulatie van de nek omwille van mogelijke halswervelletsels!). Alleen de ZICHTBARE voorwerpen uit de mond halen. 4. Vaststellen van ademhaling: • kijken, voelen, luisteren. • Opgelet voor 'gasping', dit is GEEN ademhaling! • Indien ademhaling -> stabiele zijlig en verdere observatie van de vitale functies van het slachtoffer. 5. Indien geen ademhaling: • onmiddellijk de hulpdiensten alarmeren en CPR beginnen met 30 hartmassages. BEHALVE ingeval van verdrinking, trauma, kinderen jonger dan 8jr, overdosis. In deze gevallen geeft men eerst 1 min CPR te beginnen met 5 beademingen (!), en dan hulp inroepen. 6. Hartmassage: • reeks van 30 samendrukkingen a rato van 100/min (let op de correcte positionering, juiste induwdiepte, en nadien de borstkas terug volledig laten terugveren met behoud van handcontact). 7. Beademing • tweemaal beademen, en na iedere beademing zorgen dat je zelf terug 'verse' lucht inademt (dus niet met je mond boven die van slachtoffer blijven hangen) en kijken of de borstkas beweegt. 8. Herhalen van de sequentie 30:2 • totdat de bevoegde hulpdiensten en/of arts toegekomen zijn en kunnen overnemen.
Noodassistentieplan ©-Ocean.
16
Stabiele linker zijlig: Deze houding dient om het slachtoffer stabiel en comfortabel te laten rusten, en hierbij zeker te zijn dat de luchtwegen open blijven (hoofd in hyperstrekking en tong die vanzelf naar voor valt) en bovendien ingeval van oprispingen/overgeven ervoor te zorgen dat eventueel braaksel niet in de luchtpijp terecht komt. Het slachtoffer (SO) ligt uitgestrekt op de grond, knellende kledij rond de hals is losgemaakt, verwijder desgevallend de bril en eventueel andere storende voorwerpen (zoals v.b. een gsm in de borstzak) die het SO kunnen storen of pijn berokkenen in de latere zijlig. Je knielt naast het SO en zorgt ervoor dat de benen netjes naast elkaar uitgestrekt liggen. Je legt de linkerarm van het SO onder een rechte hoek opzij van het lichaam, met de bovenarm eveneens in een rechte hoek naar boven uitgestrekt met de handpalm van de linkerhand naar boven.
Je neemt met je rechterhand de rechterhand van het SO vast zodanig dat beide handpalmen op elkaar rusten en je houdt dan de rechterhand van het SO tegen zijn linkerwang waarbij de buitenkant van de hand tegen de wang rust, en je blijft die hand daar houden.
Met je linkerhand neem je de rechterknie van het SO vast en trek je die knie omhoog waarbij je de rechtervoet van het SO op de grond houdt en tegen zijn linkerbeen.
Noodassistentieplan ©-Ocean.
17
Met je linkerhand trek je de rechterknie van het SO naar je toe en door het hefboomeffect kantelt het SO op zijn linkerzij. Je kunt nu ook je rechterhand loslaten.
Je strekt het rechter onderbeen van het SO zodat het op de grond parallel komt te liggen met het voordien reeds gestrekte linkerbeen en het rechter bovenbeen ongeveer een rechte hoek vormt met het lichaam.
Kantel het hoofd van het SO in hyperstrekking naar achter en ondersteun het hoofd van het SO met zijn rechterhand (handpalm op de grond en de wang rust op de bovenkant van de hand).
Uiteraard blijft je regelmatig de vitale functies van het SO controleren.
Noodassistentieplan ©-Ocean.
18
NATO SPELLINGSALFABET: Zeer nuttig als je de hulpdiensten waarschuwt en ze verstaan een naam van een straat of gebouw niet goed:
A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z
ALPHA BRAVO CHARLIE DELTA ECHO FOXTROT GOLF HOTEL INDIA JULIETTE KILO LIMA MIKE NOVEMBER OSCAR PAPA QUEBEC ROMEO SIERRA TANGO UNIFORM VICTOR WHISKY X-RAY YANKEE ZULU
Noodassistentieplan ©-Ocean.
19
Samenwerking met de Sea-King, noodprocedure. •
• • •
•
•
• •
•
•
Oproepen kan via de 100 of 112 centrales. Als men deze diensten niet kan bereiken, kan men rechtstreeks bellen naar Koksijde op het nummer +32/(0)58/31.17.14 Via de marifoon kan dit op het noodkanaal 16 en eens de heli binnen bereik is, kan de communicatie rechtstreeks met de bemanning gevoerd worden op kanaal 67. Vermeld duidelijk de aard van het ongeval. De bemanning kan dan nog extra (medisch) materiaal meenemen alvorens op te stijgen, bijv. extra zuurstof bij een ongeval met meerdere duikers. Vermeld zo precies mogelijk de locatie van het ongeval. Ga ervan uit dat alle bijnamen van duikplaatsen NIET gekend zijn door de hulpdiensten. Op zee zijn GPS coördinaten van onschatbare waarde. Spreek langzaam en duidelijk bij het doorgeven van uw positie. De start van een “scramble” duurt maximaal 15 minuten. Door de efficiëntie en dagelijks training van de bemanning is de Sea King meestal “airborne” binnen de 7 minuten. Bent u nog aan boord van een vaartuig, tracht dan regelmatig wijzigingen in uw positie door te geven. Probeer communicatie te starten met de bemanning van de heli. Kunt u niet communiceren (radio defect, …), gebruik dan alle mogelijke middelen om aandacht te trekken Om het van boord halen van een slachtoffer te vergemakkelijken, dient men met zijn vaartuig een constante snelheid van 5 knopen in een constante richting te behouden. Een andere mogelijkheid is, dat de duiker neergelaten wordt en het vaartuig er dan naar toe vaart. Bent u reeds te water, vorm dan zo snel mogelijk een overlevingscirkel (dicht bij mekaar is warm), om onderkoeling tegen te gaan. Loodgordels worden best afgegooid, de rest van het duikmateriaal dient u aan te houden, het helpt u drijven. Op het moment dat de heli “on top” komt, zal het water met stormkracht in uw gezicht vliegen. Zet uw duikbril op voorhand op. Door het lawaai van de rotor zal communiceren bijna onmogelijk worden. Zorg dat iedereen bij elkaar blijft en volg de richtlijnen van de heli bemanning precies op. Ontdoe u van uw duikmateriaal (help eerst eventuele bewusteloze slachtoffers), maar zorg dat het materiaal blijft drijven. Indien de omstandigheden het toelaten, zal men trachten het materiaal te recupereren. Neem nooit de kabel vast voor deze het water heeft geraakt, de door de rotor opgebouwde statische elektriciteit kan u immers een stevige schok geven.
Noodassistentieplan ©-Ocean.
20
Bronnen: Mijn speciale dank voor het ter beschikking stellen van informatie aan: Luc Dupas. http://www.torpedo.be/Duikstek_112.pdf Dr. Peter Germonpre, MD Med. LtCol Centre for Hyperbaric Oxygen Therapy Military Hospital Brussels
En denk eraan: PLAN JE DUIK EN DUIK JE PLAN!
Sportieve groeten en kom steeds veilig boven. Luc Van de Velde.
Noodassistentieplan ©-Ocean.
21