Nieuwsbulletin Programma Transformaties Sociale Domein Nummer 4, 19 december 2013 ____________________________________________________________________________ Sinds het vorige bulletin is de dynamiek op het sociale domein in den lande en in Nieuwegein volop voortgezet. Het kabinet heeft besloten een taak uit de AWBZ ‘de persoonlijke verzorging,’ die voor gemeenten was bedacht, alsnog onder te brengen bij de zorgverzekeraars. De aangescherpte WWB is in behandeling in de tweede kamer met in het verschiet de behandeling van de nieuwe participatiewet. In Nieuwegein zijn de voorbereidingen voor de inrichting en versterking van het lokale veld in volle gang. In 2014 gaan we hier intensief mee verder. Inmiddels is ook wel duidelijk dat de transformaties op het sociale domein breed in de gemeentelijke verantwoordelijkheden impact hebben. Dit heeft geleid tot actualisatie van het programma Herstructurering Sociaal Domein. Als onderdeel van dit programma wordt nu ook gestart met een project waarin de effecten van de transformaties voor de benodigde zorgwoningen, voorzieningen in de wijk, en aanpassing van buitenruimte, worden uitgewerkt. In 2014 start tevens een project om de vervoersstromen in te perken van en naar dagvoorzieningen in heel de provincie Kortom 2014 wordt een intensief jaar. Met dit maandelijkse bulletin brengen we de belangrijkste ontwikkelingen in beeld, en schetsen we de vorderingen in Nieuwegein met de voorbereidingen op de vele nieuwe taken die op ons afkomen. We willen zo bijdragen aan een gelijkwaardig zicht op het zich snel ontwikkelende nieuwe sociale domein. Met groet, Hans Adriani, Renee Blom, Johan Gadella,
Transformatie Jeugdzorg Inmiddels is het beleidsplan Jeugdhulp opgesteld. Het is een plan op hoofdlijnen, waarbij als uitgangspunt geldt dat de gemeente de hulp voor haar jeugdigen dicht bij haar inwoners wil organiseren. De lokale infrastructuur is leidend. Waar het efficient is om regionale voorzieningen in te richten of te behouden doen we dat. De regionale component van het beleidsplan is daarom ook samen met de gemeenten in de regio Lekstroom opgesteld. Het beleidsplan ligt in januari voor ter besluitvorming in de raad. In 2014 wordt gelijktijdig de opbouw van de benodigde lokale en regionale infrastructuur ter hand genomen. De transitie arrangementen worden in de komende maanden uitgewerkt in uiteindelijke contracten en definitieve inkoop van de jeugdhulp voor 2015. In februari ontvangen de instellingen voor de jeugdzorg een zogenaamde budgetbrief, waarin hun financiele ruimte wordt geschetst voor 2015. Deze brief zullen wij u ter informatie toesturen. Duidelijk is dat de financiele inzet voor de residentiele zorg in 2015 wordt beperkt. Daarom zullen in Nieuwegein en andere gemeenten in 2014 flinke slagen moeten worden gemaakt in het versterken van het lokale veld. De voorbereidingen daarvoor zij in volle gang. Vanuit het Rijk zijn in december 2013 de budgets voor de jeugdzorg meer definitief in beeld gebracht. In de meicirculaire 2014 worden de definitieve budgets voor de jeugdzorg naar verwachting vastgesteld.
Transformatie AWBZ / WMO Welzijnzorgarrangementen Op 5 september hebben zo’n 30 instellingen die zorg en ondersteuning verlenen in de WMO-AWBZ met de gemeente gesproken over innovatie in de ondersteuning van inwoners van Nieuwegein in de toekomst. De gemeente heeft instellingen uitgenodigd om mee te denken in het perspectief dat de hulp en ondersteuning in de komende jaren anders ingevuld moet worden, en daagt de organisaties uit om met nieuwe innovatieve welzijn-zorgarrangementen te komen. De conferentie vormde het startpunt voor een route die in het najaar van 2013 is gevolgd door zgn. ‘coproducties’ , workshops waarin instellingen samen met welzijn, vrijwilligers en inwoners, komen tot nieuwe welzijn-zorgarrangementen. In de maand december worden de laatste coproductie sessies gehouden. Vanaf januari 2014 worden de aanbieders uitgenodigd alvast te gaan oefenen met nieuwe werkwijzen en het samenwerken met andere partners zoals een welzijnsinstelling, vrijwilligersorganisaties maar ook andere zorgaanbieders. De welzijnzorgarrangementen worden ook op regionaal en bovenregionaal niveau ontwikkeld met als doelstelling innovatie in het huidige aanbod. Hierin heeft vooral het stimuleren van eigen kracht en meer oplossingen in de wijk de prioriteit. Wijkschakelteams Voor de verdere ontwikkeling van de pilot wijkschakelteam zal het kennisinstituut Vilans het projectleiderschap overnemen van Movactor en Vitras. Er komt een uitrol van het pilotteam naar 2 wijken en met behulp van de wijkanalyses en de 0-meting (inventarisatie van de consumptie van zorg en andere voorzieningen) wordt gekeken naar de juiste samenstelling van het team per wijk. In deze pilot wordt ook de verbinding met het wijkservicepunt Mondriaanlaan gelegd. Dit informatie- en adviespunt voor vragen op het gebied van welzijn en zorg is nog in oprichting en is geïnitieerd door het gezondheidscentrum EMC. Vanuit het project ‘ De gezonde wijk’ zal met relevante partners gekeken worden of er ook op andere plekken een wijkservicepunt kan worden ingericht. Nieuw beleidskader WMO (welzijn) en gezondheid. De voorbereidingen voor een nieuw beleidskader WMO (-welzijn) en gezondheid zijn in volle gang. Op 4 december zijn de eerste uitgangspunten voor dit kader met de raad besproken. De uitkomsten van die bespreking worden gebruikt om een kader stellende notitie voor te bereiden voor bespreking met de raad in februari 2014. Na de gemeenteraadsverkiezingen zal met input van de zittende raad, vervolgens aan de nieuwe raad het beleidskader worden vo orgelegd ter vaststelling.
Transformatie Participatiewet: Sociale interface WIL en WSW Wetsvoorstel Participatiewet naar de Tweede Kamer Staatssecretaris Kleinsma heeft het wetsvoorstel voor de Participatiewet naar de Tweede Kamer gestuurd. Behandeling is nog voorzien in 2013. De doelstelling van de wet is om iedereen met arbeidsvermogen naar zo regulier mogelijk werk toe te leiden. De belangrijkste wijzigingen: a.
De Wwb heet vanaf 1 januari 2015 ‘Participatiewet’. De gemeente blijft verantwoordelijk voor de uitvoering.
b.
De Wajong wordt aangescherpt. Alleen wie duurzaam en volledig arbeidsongeschikt is, komt er nog voor in aanmerking. En de zittende populatie wordt herkeurd.
c.
De Wsw wordt afgeschaft. Er is geen instroom meer in de Wsw met ingang van 1 januari 2015. Mensen die op 31 december 2014 een dienstbetrekking hebben, houden wel rechten.
De Participatiewet veroorzaakt een forse toename van het aantal mensen dat een beroep doet op een bijstandsuitkering. Samen met economische ontwikkelingen wordt een toename met 50% verwacht in de komende jaren. Tegelijk krijgen gemeenten minder budget om mensen te ondersteunen bij het vinden van een werkplek. Raadsinformatieavond over de Participatiewet Op 25 november 2013 organiseerden de Lekstroom-gemeenten een gezamenlijke informatieavond voor raadsleden. De bijeenkomst vond plaats bij de gemeente IJsselstein. In de bijeenkomst is veel informatie gegeven over de belangrijkste veranderingen en effecten als gevolg van de Participatiewet. Ook zijn alternatieve scenario’s behandeld. De komende periode wordt in Lekstroom-verband verder gewerkt aan een invoeringsstrategie. Dienstverleningsovereenkomst (DVO) tussen WIL en Nieuwegein Per 1 mei 2013 zijn de taken op het gebied van werk, inkomen, schuldhulpverlening en een aantal minimaregelingen ondergebracht bij WIL (de gemeenschappelijke regeling Werk en Inkomen Lekstroom). De gemeente blijft verantwoordelijk voor het organiseren van hulp aan haar inwoners op andere terreinen in het sociale domein, zoals zorg, welzijn, wonen en veiligheid. In de afgelopen maanden hebben de Lekstroomgemeenten en WIL hierover nadere afspraken gemaakt, die voor de hele regio Lekstroom gelden. Deze afspraken zijn vastgelegd in een herziene DVO. Besluitvorming hierover heeft plaatsgevonden in het college van 17 december. De herziene DVO wordt door het college ter informatie aangeboden aan de raad. Daar waar inwoners hulp op meerdere terreinen nodig hebben, vindt afstemming plaats tussen WIL en gemeente en wordt op casusniveau aangesloten bij de hulpverlening die er in de gemeente is. Daarnaast werkt de gemeente in het kader van de transities aan een nieuwe manier van werken, uitgaande van de eigen kracht van inwoners en hun netwerk, preventie en ondersteuning in de wijk. In dit kader worden pilots uitgevoerd met WIL, waarin nieuwe werkwijzen worden ontwikkeld. In Nieuwegein betreft het de pilot multiproblematiek in integrale samenhang. Het college verwacht van WIL dat zij haar functie en opdracht ziet in het brede perspectief van het volledige sociale domein.
Regionale Samenwerking Met de andere Lekstroomgemeenten hebben we voor 2015 praktische zaken te regelen zoals de inkoop. Bestuurlijk is afgesproken dat voor dat jaar pragmatisch te regelen, maar zonder onomkeerbaar te zijn. 2015 staat immers in het teken van de overgang waarbij in ieder geval de continuïteit van de zorg bij de jeugd en inwoners in het algemeen centraal staat. De bestuurlijke samenwerkingsovereenkomst loopt echter eind 2014 af. Over de vraag hoe we de bestuurlijke samenwerking in 2015 gaan organiseren alsmede zaken als de inkoop in 2016 en verder, komen wij tijdig in de loop van 2014 met u te spreken. In oktober en november hebben regionale raadsinformatieavonden plaatsgevonden, over jeugdzorg en de participatiewet. Voor 2014 is inmiddels de planning van zes regionale bijeenkomsten gereed. Via de griffie ontvangt u uitnodigingen voor de afzonderlijke bijeenkomsten. De data kunt u alvast reserveren in uw agenda. De bijeenkomsten vinden zoveel mogelijk verspreid in de regio plaats. Zoveel mogelijk zal de avond worden aangehouden. Over 24 februari en 11 september zijn we nog in overleg met de griffies of een vroeger tijdstip een eventueel agendaprobleem kan oplossen.
Planning raadsledenbijeenkomsten sociaal domein Lekstroom 2014 24 februari
Contractering 2015 aanbieders Jeugdzorg, Wmo (Awbz) en wat daarvoor moet worden geregeld: inkoopkaders, budgetten, samenwerking). Ook in kaart brengen wat er voor de Participatiewet moet gebeuren (of niet)
23 april
Inwerksessie voor nieuwe raadsleden: waar staan we en wat moet nog?
2 juni
Afspraken voor 2015 met aanbieders Jeugdzorg, Awbz en Participatiewet (WIL, SW-bedrijven)
11 september
Lokale toegang en regionale samenwerking (zoals backoffice, sociale interface)/ regionale voorzieningen (w.o. dagbesteding)
29 oktober
Participatiewet, voortgang op de thema’s omvorming Wsw, samenwerking in de arbeidsmarktregio, implementatie door WIL (mogelijk samen met informatieavond die door WIL wordt georganiseerd).
8 december
De laatste stand van zaken voor ‘1 januari 2015’
Informatievoorziening Sociaal Domein Zoals al eerder gememoreerd is de opbouw van de informatie-infrastructuur een van de pijlers waarop een succesvolle transformatie komt te rusten. Dat is ook bij VNG en Rijk duidelijk. De Buitengewone Algemene Ledenvergadering (BALV) van de VNG heeft op 29 november ingestemd met het vervolgplan VISD (Verkenning Informatiebehoefte Sociaal Domein) en de gevraagde financiële middelen ter beschikking gesteld. Het vervolgplan bestaat uit 2 pijlers : 1.
De inzet van Living Labs: Vijf gemeenten – Eindhoven, Enschede, Leeuwarden, Utrecht en Zaanstad gaan in 2014 een eerste inrichting maken van de informatieketen in het sociaal domein.
2.
Een landelijk ondersteuningsprogramma: Vanuit het ondersteuningsprogramma worden enkele landelijke standaarden ontwikkeld. De Living Labs dienen als proeftuin voor de standaarden die het ondersteunings-programma ontwikkelt. Het ondersteuningsprogramma maakt de bevindingen in de Living Labs generiek en bruikbaar voor alle gemeenten.
Bestuurlijke Mijlpalen Zoals eerder gememoreerd kent het traject van de ontwikkeling van het nieuwe sociale domein van rijkswege nog veel wisselende perspectieven en instructies. Het college streeft ernaar, met alle onzekerheden die er spelen, u op de volgende momenten om besluitvorming te vragen over: Onderwerp Kadernotitie Jeugdhulp Participatieverordening WIL Startnotitie Voorbereiding nieuwe WMO Nota regionale samenwerking AWBZ Beleidsplan Jeugdhulp Kaderstellende uitgangspuntennotitie nieuwe beleidskader WMO(welzijn) gezondheid Governance en sturing transities State of the art Transities Beleidsplan Participatiewet 2015-2018 Beleidskader WMO (Welzijn) gezondheid
Raadscommissie 12 september 2013 14 november 2013 3 december 2013 3 december 2013 Januari 2014 Februari 2014
Februari 2014 April 2014 Mei 2014 Juni 2014
Raad 25 september 2013 27 november 2013 19 december 2013 Januari 2014
Mei 2014 Juni 2014