Nieuwsbrief Zorg & Gezondheid Juli 2013, editie 2
In deze nieuwsbrief informeren wij u over de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van de zorg en het beleid hierover in Nederland. Deze zijn gepubliceerd in het tweede kwartaal 2013. In deze juli editie informeren wij u onder andere over het sociaal akkoord tussen werkgevers-, werknemers-organisaties en het kabinet. Maar ook over de beleidsplannen van Minister Schippers en Minister Ascher en nog diverse andere relevante onderwerpen.
Ga direct naar... Algemeen Zorg Gezondheidsmanagement Sociale Zekerheid Pensioen
Algemeen
Ontslagbescherming: Per 2016 komt er een ander systeem voor ontslagbescherming, waarbij alle werknemers recht krijgen op een vergoeding. De hoogte van de vergoeding is
Sociaal Akkoord
afhankelijk van het aantal gewerkte jaren. Er geldt een
Werkgevers- en werknemersorganisaties hebben in april een
maximum van € 75.000,- (of één jaarsalaris voor mensen die
sociaal akkoord gesloten met het kabinet. De belangrijkste
meer verdienen). De ontslagvergoeding moet worden
afspraken zijn gemaakt op de volgende terreinen: Crisisaanpak: Het kabinet investeert € 300 miljoen in van-werk-naar-werktrajecten.
gebruikt om zo snel mogelijk ander werk te vinden. Werkloosheidswet: De WW blijft in lengte en duur op peil, maar wordt per 1 januari 2016 anders georganiseerd.
Arbeidsparticipatie kwetsbare groepen: Werkgevers gaan zich
De wettelijke regeling wordt gecombineerd met een regeling
nog meer inspannen om mensen met een grote afstand tot
in de cao’s. Concreet: de wet geeft recht op 2 jaar WW en in
de arbeidsmarkt op te nemen in hun bedrijven. Werkgevers
de cao wordt de rest aangevuld.
worden hierbij zoveel mogelijk ‘ontzorgd’ met jobcoaching,
Regie sociale partners over werknemersverzekeringen:
een no-riskpolis en een loonkostensubsidie. Een quotum
Sociale partners worden per 1 januari 2020 verantwoordelijk
wordt pas ingevoerd als blijkt dat de inspanningen van
voor het beleid ten aanzien van preventie, ondersteuning,
werkgevers niet slagen. Dat wordt bekeken in 2017.
bemiddeling en re-integratie (‘Regie WW’). De financiering
Evenwicht flexwerk en vast werk: Er wordt een einde
van de WW en de WGA gebeurt per 2020 door werkgevers
gemaakt aan schijnconstructies waarbij werknemers met
en werknemers via een lastendekkende premie (op basis van
buitenlandse sociale lasten en belastingen goedkoop kunnen
een 50/50-verdeling).
werken in Nederland. Daarnaast komen werknemers met een tijdelijk contract per 2015 sneller in aanmerking voor een vaste aanstelling en komt er een verbod op nuluren contracten in de zorg.
Zorg
Het Amerikaanse programma Choosing Wisely moet daarbij helpen. Dit programma zorgt voor een overzicht van behandelingen of testen die in veel gevallen niet effectief zijn.
CBS: Zorgkosten opnieuw gestegen In 2012 is € 92,7 miljard uitgegeven aan gezondheids- en
Nationaal Programma Preventie
welzijnszorg. Dat is 3,7% meer dan het jaar daarvoor. Per hoofd
De ministerraad heeft de agenda vastgesteld voor het Nationaal
van de bevolking komen de kosten neer op € 5.535,-.
Programma Preventie. De focus ligt op 3 doelen:
Het aandeel van de zorguitgaven binnen het bruto binnenlands
1. Een prominentere plek voor preventie in de
product is in 2012 opgelopen tot 15,4% ten opzichte van 14,8%
gezondheidszorg: Zowel in opleiding als in behandeling
in 2011.
moet er meer aandacht komen voor preventie. Zorgverzekeraars gaan preventie steeds meer betrekken bij
Meer inzicht in zorgkosten Minister Schippers (VWS) heeft afgesproken met de zorg verzekeraars dat zij meer en duidelijkere informatie gaat geven
hun inkoopbeleid en gemeenten krijgen een grotere rol op het snijvlak van zorg, welzijn en ondersteuning. 2. Een forse impuls voor gezondheidsbevordering: Diabetes,
over de verleende zorg en de daarbij behorende kosten.
(ernstig) overgewicht, roken, drinken, depressie en bewegen
Hiertoe wordt de digitale omgeving verbeterd en krijgen
blijven de speerpunten van het gezondheidsbeleid. Er komen
verzekerden recht op een kostenoverzicht op papier. Minister
concrete afspraken met partners als scholen, werkgevers en
Schippers is van mening dat een beter inzicht in de kosten
werknemers en gemeenten. Daarnaast wordt ook de
bijdraagt aan zinnig en zuinig gebruik van zorg. Daarnaast stelt
normstelling door de overheid aangescherpt. Zo gaat de
het patiënten in staat om beter de mogelijke onjuistheden in
leeftijdsgrens voor alcohol en tabak naar 18 jaar, wordt de
declaraties, eigen risico en ingehouden bijdragen te signaleren.
uitzondering op het rookverbod voor de kleine cafés
Ook moet er meer inzicht vooraf komen voor patiënten als het
ingetrokken en wordt met de industrie gesproken over de
gaat om de effectiviteit en de vergoeding van de behandeling.
hoeveelheid zout, suiker en vetten in voeding.
Minister Schippers wil dat artsen veel meer samen met patiënten gaan kijken naar keuzes in het zorgtraject.
3. Gezondheidsbescherming: Er komt meer inzet op het
zelfstandig wonen mogelijk te maken. Hierbij is nauwe
verlichten van fysiek en psychisch belastend werk door het
samenwerking met gemeenten vereist, die verantwoordelijk
ontwikkelen van meer sectorspecifieke arbocatalogi en extra
worden voor de ondersteuning, begeleiding en (een groot deel
inspanningen om verzuim en uitval vanwege psychische
van) de verzorging. Voor de meest kwetsbare mensen blijft zorg
problemen door het werk terug te dringen.
in een beschermende, intramurale omgeving beschikbaar. De uitvoering van deze Kern-AWBZ blijft voorlopig bij de
De Rijksoverheid wil vooral een agenderende en aanjagende
zorgkantoren.
taak spelen. Er wordt (nog) niet gesproken over aanscherping
Het kabinet verwacht met de hervorming in de toekomst
van wettelijke verplichtingen voor werkgevers.
€ 3,5 miljard per jaar te besparen. In 2017 wordt daardoor ongeveer evenveel geld uitgegeven aan langdurige zorg en
Hervorming langdurige zorg
ondersteuning als in 2012.
In april 2013 is de hoofdlijnenbrief Langdurige Zorg naar de Tweede Kamer verstuurd. Hoewel staatssecretaris Van Rijn
Wetgevingskalender Zorg
een aantal maatregelen uit het regeerakkoord verzacht en
In de Tweede Kamer vindt momenteel de behandeling van
temporiseert, blijft de koers en de omvang van de besparings
het wetsvoorstel plaats, waarin aanpassing van artikel 13
doelstelling intact.
ZVW wordt geregeld. Met deze aanpassing krijgen
In de visie van het kabinet moet er worden uitgegaan van wat
zorgverzekeraars meer ruimte om zelf de hoogte van de
mensen (nog) wel kunnen in plaats van wat zij niet kunnen.
vergoeding vast te stellen voor niet-gecontracteerde zorg.
Als er ondersteuning nodig is, moet er eerst worden gekeken
De aanpassing van artikel 13 ZVW is van groot belang nu de
naar het sociale netwerk en de financiёle mogelijkheden van
rechter in Breda heeft geoordeeld dat zorgverzekeraar CZ
betrokkenen, voordat een beroep op collectieve voorzieningen
75% van de kosten van een niet-gecontracteerde verslavings-
aan de orde is. In de Zorgverzekeringswet (ZVW) wordt een
kliniek moet vergoeden. Hierdoor dreigen de GGZ-kosten
nieuwe aanspraak ‘thuisverpleging’ opgenomen om langer
onbeheersbaar te worden.
Tevens regelt dit wetsvoorstel dat zorgverzekeraars met ingang van 2015 de contractering van zorgaanbieders klaar
Gezondheidsmanagement
moeten hebben op moment van aanbieden van polis. De sanctie is dat verzekeraars anders 100% van het
Issuemonitor Duurzame Inzetbaarheid
marktconforme tarief moeten vergoeden aan niet-
Uit onderzoek in opdracht van het ministerie van SZW blijkt
gecontracteerde aanbieders.
dat twee op de drie werknemers positief is over een jaarlijkse
De invoering van het inkomensafhankelijke eigen risico is
gezondheidscheck. Op dit moment krijgt 20% van de werk
door het ministerie van VWS voorlopig gepland voor
nemers een dergelijke check door hun werkgever aangeboden.
1 januari 2015. Op dit moment is nog onduidelijk of
Vooral lager opgeleiden (73%) staan open voor een jaarlijkse
zorgverzekeraars verantwoordelijk blijven voor de inning
check. Zij verrichten vaker lichamelijk zwaar werk, waarbij het
van het eigen risico of dat deze taak wordt overgenomen
de vraag is of ze dit tot hun AOW-gerechtigde leeftijd kunnen
door een andere, publieke instantie met toegang tot
volhouden. Bedrijven bieden als gezondheidsvoorziening in de
inkomensgegevens.
meeste gevallen een fietsplan, werkplekonderzoek, aangepaste
Onder het motto van stringenter pakketbeheer wil het
werktijden en korting op de sportschool. Een ruime meerder
kabinet wettelijk vastleggen dat zorg niet alleen medisch
heid van de werknemers wil niet zelf betalen voor deze
effectief moet zijn, maar ook kosteneffectief. Zorg die in
faciliteiten. Wel is een kleine groep bereid om te betalen voor
medisch opzicht goed werkt, maar ook te duur is, wordt
hulp bij afvallen, bedrijfssport of een cursus stoppen met roken.
dan niet langer vergoed. Het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) werkt momenteel aan een advies om dit criterium te
Minister Asscher pleit voor brede aanpak psychische
verankeren in de ZVW.
werkdruk Minister Asscher (SZW) ziet de aanpak van psychosociale arbeidsbelasting als één van de grote uitdagingen voor de komende jaren. Uit onderzoek van TNO blijkt dat 40% van de
werknemers in Nederland het gevoel heeft veel te moeten doen en erg snel te moeten werken. Ruim één op de acht werknemers
Sociale zekerheid
heeft last van burn-outklachten. Werkdruk wordt door werknemers en werkgevers het meest genoemd als achter
CBS: Ziekteverzuim naar dieptepunt
liggende oorzaak van ziekteverzuim door het werk.
Het ziekteverzuim onder werknemers in Nederland is in 2012
De minister pleit voor een brede aanpak van de psychosociale
gedaald tot 4%. Dit is het laagste percentage sinds de metingen
arbeidsbelasting, “niet alleen met maatregelen uit Den Haag,
begonnen in 1998. In 2011 lag het verzuim nog op 4,2%.
maar vooral met aanpassingen op de werkvloer.”
In de horeca lag het ziekteverzuimpercentage vorig jaar met gemiddeld 2,3% het laagst. De sector waterbedrijven en
MKB-bedrijven voeren actief verzuimbeleid
afvalbeheer zag als enige het ziekteverzuim toenemen tot het
MKB-bedrijven investeren in toenemende mate in de gezond
hoogste van alle sectoren: 5,5%.
heid, veiligheid en vitaliteit van hun werknemers. Dat blijkt uit een Bedrijfsgezondheidscheck in opdracht van MKB-Nederland.
Ontwikkelingen WGA
Bijna 70% van de respondenten voelt zich verantwoordelijk voor
Minister Asscher (SZW) heeft het rapport van het onderzoek
verzuim en inzetbaarheid en 75% zegt betrokken te zijn bij de
‘Ontwikkeling hybride financiering WGA’ naar de Tweede Kamer
persoonlijke omstandigheden die invloed hebben op de
verzonden. Uit het onderzoek blijkt dat het stelsel zich stabiel
gezondheid en vitaliteit van medewerkers. Ruim de helft is
ontwikkelt en een dynamisch evenwicht kent. De publieke en de
actief met preventie van gezondheidsproblemen, ook in de
private verzekeraars leveren vergelijkbare prestaties. Ruim een
persoonlijke sfeer. Ongeveer 54% van de werkgevers biedt
derde van de werkgevers heeft momenteel gekozen voor
medewerkers persoonlijke ondersteuning om gezond te blijven
eigenrisicodragen, veelal in combinatie met een private
en problemen te voorkomen.
verzekering. Deze werkgevers vertegenwoordigen in financiële termen bijna de helft van de totale loonsom in Nederland. In de begeleidende brief bij het onderzoek meldt minister Asscher dat hij de voorgenomen koppeling met terugwerkende kracht tussen vast en flexibel personeel wil opheffen.
Dit betekent dat werkgevers de lasten van flexwerkers, die voor
Minister Asscher heeft de SER ook gevraagd over een nieuwe
2016 ziek zijn geworden, niet worden toegerekend aan hun
verdeling van verantwoordelijkheid tussen overheid en sociale
laatste werkgever.
partners op de arbeidsmarkt. Hij wil dat de nadruk komt te liggen op het voorkomen van werkloosheid. Dat kan door
UWV: 739.000 werklozen in 2014
mensen beter naar een andere baan te begeleiden als ze hun
In de Arbeidsmarktprognose 2013-2014 van het UWV staat
werk dreigen kwijt te raken.
de verwachting dat er in 2014 739.000 mensen zich zullen inschrijven als werkzoekende. Vooral in 2013 neemt het aantal werkzoekenden met 127.000 flink toe (+ 22%). In 2014 stijgt
Pensioen
het aantal werkzoekenden met 43.000 (+ 6%) nog verder. Hoewel de economie volgens prognoses van het CPB in 2014
SZW: Nieuwe overbruggingsuitkering AOW
weer wat zal aantrekken, leidt dit volgens het UWV nog niet
Er is een nieuwe overbruggingsregeling getroffen om
direct tot meer werkgelegenheid. Dat komt deels doordat de
ongewenste inkomensgevolgen van de verhoging van de
arbeidsproductiviteit groeit en deels omdat veel werkgevers
AOW-leeftijd op te vangen. De regeling voorziet in een
door de economische crisis nu nog te veel personeel in dienst
overbruggingsuitkering voor mensen met een lopende VUT-
hebben in vergelijking met hun verdiensten.
of prepensioenuitkering. Conform het Sociaal Akkoord is de regeling toegankelijk voor mensen met een inkomen tot 200%
SER gaat adviseren over financiering WW
van het wettelijk bruto minimumloon. Voor paren gaat het om
Minister Asscher (SZW) heeft de SER advies gevraagd over een
300% van het minimumloon. De regeling treedt in werking met
andere financiering van de WW, waarbij werkgevers als
ingang van 1 oktober 2013 en werkt terug tot en met 1 januari
werknemers allebei de helft van de premie betalen.
2013.
Als randvoorwaarde geldt dat er geen nadelige consequenties mogen zijn voor de koopkracht.
