nieuwsbrief Verhuisbericht Per 1 mei 2012 is ons adres Hofweg 1H 2511 AA Den Haag

Mei 2012

nieuwsbrief ProDemos informeert burgers over de democratische rechtsstaat en stimuleert hen om hierin een actieve rol te spelen. Om zoveel mogelijk mensen bij de politiek te betrekken, werkt ProDemos op gemeentelijk, provinciaal en landelijk niveau. Dit nummer: Democratie in debat: Idealen in de moderne democratie pag 2

• ProDemos Zomerschool 3 • Bezoekerscentrum: ook in de zomervakantie 3 • Verkiezingen! 4 • ProDemos Lokaal 5 • StemWijzermarkt 6 • Activiteiten op 5 mei 6 • Symposium Pim Fortuyn 7 • Theatervoorstelling voor vmbo en mbo 8 • Onderwijskrant Actueel 8 • COLUM N Constance Varekamp 9 • Iedereen telt mee! in Leidschendam-Voorburg 10 • Nieuwe doelgroepen op bezoek bij ProDemos 11 • Agenda 13 • R E C EN SI E 14 • Publicaties 14/15 • pag

pag

pag

pag

pag

pag

pag

pag

pag

pag

pag

pag

pag

pag

pag

Democratie in Debat: iDeaLen in De moDerne Democratie Op vrijdag 11 mei was het druk in de Centrale Bibliotheek in Den Haag. Er waren veel geïnteresseerden voor het debat over idealen in de moderne democratie. Dit had ongetwijfeld te maken met de sprekers: Job Cohen (oud leider PvdA), Kees van der Staaij (fractievoorzitter SGP), Sylvia Borren (directeur Greenpeace Nederland) en Aik van Eemeren (Partij2030).

Verhuisbericht Per 1 mei 2012 is ons adres Hofweg 1H 2511 AA Den Haag 070 750 46 46

Foto: Lizzy KaLisVaart

1

Mei 2012

Verslag Democratie in Debat: Idealen in de moderne democratie Aik van Eemeren was betrokken bij Partij2030, een initiatief om de politiek nieuw leven in te blazen. Inmiddels is Partij2030 ter ziele, maar een initiatief als de G500 laat zien dat er nog altijd jongeren zijn die hun idealen via de politiek willen bereiken. Van Eemeren gaf aan zoekende te zijn. Hoe kan ik mijn idealen bereiken?

De discussie spitste zich dan ook al snel toe op de vraag of je, als je je idealen wilt bereiken, in de politiek wel op de goede plaats bent. Volgens Sylvia Borren zijn er meerdere manieren om met je idealen aan de slag te gaan, dat hoeft niet per se via de politiek en via regelgeving. Concentreer je bijvoorbeeld op één thema, ga in een belangenvereniging of zet je in voor een organisatie rond dat thema. Job Cohen en Kees van der Staaij gaven aan dat zijzelf wel degelijk met idealen de politiek in zijn gegaan. Cohen meent dat ook idealisten in de politiek veel kunnen bereiken. Van der Staaij adviseert echter wel om niet te hoog in te zetten. Vaak is er een lange adem nodig om je idealen te bereiken via de politiek.

uit de reacties van het publiek viel op te maken dat velen graag politici met idealen en visie zien.

Democratie in Debat De debattenreeks Democratie in Debat wordt georganiseerd door ProDemos, perscentrum Nieuwspoort en het Montesquieu Instituut in samenwerking met de Openbare Bibliotheek Den Haag. In perscentrum Nieuwspoort worden maandelijks actualiteitendebatten georganiseerd, rondom een actueel politiek thema. In de Centrale Bibliotheek vindt maandelijks een debat plaats met een meer beschouwende insteek. Zie www.democratieindebat.com.

Foto’s: Lizzy KaLisVaart

2

Mei 2012

ProDemos in de zomer P r O D e m O S  Z O m e r S C H O O l

Kom naar politiek Den Haag Vraag jij je ook af hoe het er in politiek Den Haag nou écht aan toe gaat? Wil je meer inside informatie over politiek, verkiezingen, de formatie en de rol van de media? Meld je dan aan voor de ProDemos Zomerschool ‘Kom naar politiek Den Haag’.  De Zomerschool vindt plaats in Den Haag op drie dagen, met iedere dag een ander programma: dinsdag 10 juli: Politiek en Formatie woensdag 11 juli: Politiek en media donderdag 12 juli: Politiek en ethiek

• • •

laat je de les lezen door inspirerende sprekers als Kay van de linde en max van Weezel, schaaf je kennis bij door in gesprek te gaan met experts en ga zelf aan de slag om politieke vaardigheden als debatteren verder te ontwikkelen. Ook rondleidingen op en rond het Binnenhof maken deel uit van het afwisselende programma.

Het programma loopt iedere dag van 10.00 uur tot ongeveer 16.00 uur, met een gezamenlijke afsluiting. Het exacte programma is begin juni bekend. nu al geïnteresseerd? Stuur dan een mail naar [email protected] en geef je vrijblijvend op. Je ontvangt dan zo spoedig mogelijk het definitieve programma. Hierna kun je besluiten of je je aanmelding definitief wilt maken, en hoeveel dagen je wilt bijwonen. De Zomerschool vindt plaats in het gebouw van ProDemos tegenover het Binnenhof, Hofweg 1, Den Haag. Per dag is er plaats voor 75 personen.

Bezoekerscentrum: ook in de zomervakantie! In de zomer zijn de Eerste en Tweede Kamer met reces, maar de rondleidingen van ProDemos gaan gewoon door!

u kunt dagelijks terecht bij ons Bezoekerscentrum op de Hofweg. Vandaar vertrekken rondleidingen naar de beide Kamers en naar de ridderzaal. Ook zijn er voor groepen wandelingen in het politieke en historische centrum van Den Haag, onder leiding van een gids. u kunt bijvoorbeeld de route van de Gouden Koets volgen, wandelen langs lobbykantoren of de gang van een wetsvoorstel letterlijk op de voet volgen. Het aanbod van activiteiten wisselt per dag en is mede afhankelijk van de beschikbaarheid van de gebouwen. een overzicht van tijden en beschikbare plaatsen vindt u op onze website. u kunt online tickets kopen, om verzekerd te zijn van een plaats.

speciaaL Voor KinDeren Ook zo benieuwd waar de koningin de Troonrede voorleest en hoe haar troon eruitziet? Waar werkt de minister-president en hoe rijdt de Gouden Koets precies op Prinsjesdag? In de zomervakantie verzorgt het Bezoekerscentrum van ProDemos dagelijks om 13.00 uur een speciale rondleiding voor kinderen in en rond de Ridderzaal.

www.prodemos.nl/bezoekerscentrum

3

Mei 2012

Verkiezingen! StemWijzer Nieuwe verkiezingen betekent ook een nieuwe StemWijzer! De StemWijzer is al jaren de meest geraadpleegde bron voor kiezers die nog niet (zeker) weten op welke partij ze gaan stemmen. De StemWijzer legt de gebruiker een aantal stellingen voor en vergelijkt de gegeven antwoorden met de standpunten van de politieke partijen. Zo bepaalt de StemWijzer welke partij het dichtst bij de voorkeur van de gebruiker komt. De StemWijzer beleefde zijn grote doorbraak bij de tweede Kamerverkiezingen van 2002 en 2003. Destijds trok de site al een recordaantal bezoekers: meer dan 2 miljoen mensen beantwoordden de stellingen. in 2006 en 2010 werd dit aantal nog eens ruim verdubbeld. inmiddels zijn er ook versies van de StemWijzer gemaakt voor onder andere de eerste Kamerverkiezingen, verkiezingen voor Provinciale Staten en voor verschillende gemeenten. Ook zijn er internationale StemWijzers, zoals recent bij de verkiezingen voor een nieuwe burgemeester van londen (Votematch). uiteraard maakt ProDemos voor de tweede Kamerverkiezingen van 12 september 2012 een nieuwe StemWijzer. Deze zal naar verwachting in augustus online komen. www.stemwijzer.nl

stemmentracKer Op www.stemmentracker.nl kunt u uw eigen standpunten vergelijken met het stemgedrag van partijen in de Tweede Kamer. Terugkijkend kunt u zien welke standpunten de partijen in de afgelopen periode feitelijk hebben ingenomen. Ook dit kan u helpen bij het bepalen van uw keuze voor een partij.

schoLierenVerKiezingen 2012 Voorafgaand aan de Tweede Kamerverkiezingen organiseert ProDemos voor de 20e keer de landelijke Scholierenverkiezingen. Van vrijdag 7 september tot dinsdag 11 september zullen weer tienduizenden middelbare scholieren en studenten uit het mbo hun stem uitbrengen. Bij de vorige landelijke verkiezingen in 2010 deden meer dan 90.000 scholieren mee. Deelname is gratis. Aanmelden kan via www.scholierenverkiezingen.nl.

4

Mei 2012

ProDemos lokaal

Aanbod Prodemos voor gemeenten Om mensen bij de democratie en de rechtsstaat te betrekken werkt ProDemos in het hele land samen met gemeenten, provincies en rechtbanken. ProDemos biedt op verschillende manieren ondersteuning aan inwoners, (aankomend) raadsleden, ambtenaren en andere professionals.

patie in uw gemeente verbeterd kan worden? ProDemos biedt advies bij participatietrajecten. Samen met u kunnen we ervoor zorgen dat de inwoners van uw gemeente hun invloed op besluiten en beleid herkennen.

Afwegingskader Burgerparticipatie Jeugdgemeenteraad met een Kinder- of Jongerengemeenteraad kunnen leerlingen uit het basisonderwijs, voortgezet onderwijs of mbo ervaren hoe gemeentelijk beleid tot stand komt. Voor een dag vervullen de jongeren de rol van gemeenteraadslid en gaan op het gemeentehuis aan het werk om concrete plannen te bedenken voor het verbeteren van hun leefomgeving.

Cursus Politieke Participatie Voor inwoners en aankomend raadsleden verzorgen wij de cursus ‘Politieke Participatie’. Dit is een laagdrempelige cursus voor inwoners met politieke interesse die wel ‘iets’ zouden willen doen, maar niet weten wat de mogelijkheden zijn. De deelnemers leren onder andere hoe een gemeente functioneert en wat het betekent om raadslid te zijn.

Begrotingswijzer met een Begrotingswijzer kan de begroting van gemeenten in een vereenvoudigde vorm online worden geplaatst. inwoners kunnen hiermee invloed uitoefenen op de financiële keuzes die gemaakt moeten worden. De Begrotingswijzer kan per gemeente worden ingericht.

Advisering burgerparticipatie Gaat u burgerparticipatie inzetten en weet u niet hoe u dat het beste kunt doen? Of denkt u dat burgerpartici-

5

Wel of niet burgerparticipatie inzetten? Om u te helpen bij het maken van deze keuze, heeft ProDemos het Afwegingskader Burgerparticipatie ontwikkeld, te vinden op www.prodemos.nl/burgerparticipatie. Door antwoord te geven op de vragen in het afwegingskader, kan worden beargumenteerd of burgerparticipatie bij een bepaald onderwerp een goed idee is of niet.

Cursus Burgerparticipatie inwoners zijn vaak erg betrokken bij hun leefomgeving. Die betrokkenheid kan gemeenten helpen bij het maken en verbeteren van beleid. De cursus Burgerparticipatie is bedoeld voor betrokken inwoners die invloed willen uitoefenen. tijdens de cursus leren de deelnemers hoe en met welke instrumenten zij invloed kunnen uitoefenen op gemeentelijk beleid. Ze gaan hierbij aan de slag met een eigen idee of project.

Publicaties Via ProDemos kunt u voor uw inwoners en (toekomstige) raadsleden ook publicaties bestellen. Onder andere verkrijgbaar zijn ‘De gemeente’ en ‘Het raadslid, natuurlijk actief.’ Kijk voor het volledige aanbod op www.prodemos.nl/publicaties.

Informatie Kijk voor meer informatie op www.prodemos.nl/lokaal. Bent u geïnteresseerd in één of meerdere van onze producten en diensten? neem dan contact op met roelof martens: [email protected]. Mei 2012

ProDemos op 5 en 6 mei StemWijzermarkt De StemWijzermarkt is een mobiele versie van de StemWijzerwinkel van ProDemos in Den Haag. In de marktkraam vind je 24 verschillende soorten groenten en fruit, die ieder corresponderen met een stelling. Met je winkelmandje, dat is ingedeeld in een afdeling ‘eens’ en ‘oneens’ verzamel je de producten van je keuze. Als je geen mening hebt kun je het fruit of de groente bij een bepaalde stelling laten liggen. Bij de groenteweegschaal aangekomen, tik je de producten in en op de bon verschijnt de uitslag van de StemWijzer! Op 5 mei had het Bevrijdingsfestival in Amsterdam de primeur: de StemWijzermarkt stond op het Damrak. Zoals het een echte marktkraam betaamt was het een drukte

van belang. in de rij voor de kassa waren de politieke discussies niet van de lucht. Het publiek was divers: niet alleen Bevrijdingsfestivalgangers, maar ook mensen op weg naar de Kalverstraat of buitenlandse toeristen op weg naar madame tussauds. een groot aantal mensen wilde de (plastic) artisjokken, citroenen en bloemkolen kopen en vroeg naar de prijs. na enige uitleg verruilden zij hun koopjesjacht voor politieke interesse en begonnen zij hun mandje te vullen. De StemWijzermarkt had nu nog stellingen uit de StemWijzer 2010, maar zal in de zomer worden voorzien van de stellingen uit de StemWijzer voor de komende Kamerverkiezingen. Vanzelfsprekend kan de markt in de toekomst ook worden ingezet bij lokale, provinciale en europese verkiezingen.

Foto: stuDio renate boere

Activiteiten op 5 mei Op Bevrijdingsdag organiseerde ProDemos verschillende activiteiten in Den Haag. Tijdens ons open huis konden bezoekers zich laten rondleiden door het gebouw aan de Hofweg 1. Om zich voor te bereiden op de nieuwe verkiezingen shopten bezoekers een stemadvies in de StemWijzerwinkel. Ook populair waren de wandelingen met als thema ‘Den Haag tijdens de Tweede Wereldoorlog’.

in de Centrale Bibliotheek organiseerde ProDemos het Bevrijdingsdebat. Jan terlouw, natuurkundige, voormalig politicus (D66) en schrijver, Farah Karimi, directeur van Oxfam novib en presentatrice Froukje Jansen bespraken met elkaar en met het publiek wat vrijheid voor hen betekent.

Bart van der Boom, universitair docent vaderlandse geschiedenis in leiden, hield een lezing. recent verscheen zijn boek ‘Wij weten niets van hun lot, Gewone nederlanders en de Holocaust’. Hierin heeft Van der Boom onderzocht hoeveel nederlanders wisten van de Holocaust in ’40-’45. in zijn lezing ging hij in op zijn onderzoek en deelde zijn interessante conclusies met de aanwezigen.

6

Mei 2012

Nederland voor en na Fortuyn: symposium in Rotterdam Op 6 mei 2012 was het tien jaar geleden dat Pim Fortuyn werd vermoord. Uit heel Nederland kwamen mensen naar Rotterdam om stil te staan bij deze gebeurtenis. In nauwe samenwerking met de gemeente Rotterdam en Marten Fortuyn organiseerde ProDemos die dag het symposium ‘De verweesde samenleving – Pim Fortuyn – tien jaar later’, waarbij een analytische blik op het leven en de invloed van Fortuyn werd geworpen. na een persoonlijk welkomstwoord door burgemeester Ahmed Aboutaleb vertelde leonard Ornstein (auteur van de biografie ‘De Jonge Fortuyn’) over de jeugd van de spraakmakende politicus. Over zijn plannen om priester te worden, het geheim van zijn seksuele geaardheid, en later zijn woede-uitbarstingen in de rotterdamse collegezalen als bijzonder hoogleraar aan de erasmus universiteit, en zijn niet te stoppen politieke ambitie. na de lunch analyseerde Paul Scheffer, hoogleraar en columnist, de invloed van Fortuyn op nederland. Hij kenmerkte de periode van de opkomst van Fortuyn als het definitieve einde van de verzuiling binnen de nederlandse politiek. Paul Schnabel, directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau, illustreerde de huidige situatie in nederland met de nodige statistieken. Hij vertelde onder meer dat de gemiddelde nederlander ten tijde van de opkomst van Fortuyn minder negatief dacht over het slagen van inte-

7

gratie dan tegenwoordig, terwijl de feitelijke problemen toen groter waren dan nu. Zowel de sprekers als het publiek kenmerkten Fortuyn als iemand die het taboe op het benoemen van de integratieproblematiek doorbrak. in de paneldiscussie die volgde, onder leiding van presentator Paul Witteman, kruiste het publiek de degens met eerdergenoemde sprekers, en met marten Fortuyn en Joost eerdmans. er klonken verwijten van ‘opgeheven vingertjes’ en ‘gebrek aan oplossingen’, alsook instemming over de belangrijke rol van Fortuyn in de nederlandse politieke geschiedenis. Het slotwoord kwam van demissionair minister en oud-burgemeester van rotterdam ivo Opstelten, die zijn samenwerking met de excentrieke Fortuyn in enkele anekdotes memoreerde. uit de levendige interactie met het publiek tijdens dit symposium bleek dat de erfenis van Fortuyn in de nederlandse politiek en samenleving nog altijd springlevend is. Mei 2012

ProDemos educatie Theatervoorstelling voor vmbo en mbo: STRAF Hoe voelt het als iemand een straf krijgt die niet gerechtvaardigd lijkt? Schrijver, acteur en meesterverteller Peter de Graef neemt zijn publiek mee in een bijzonder verhaal over recht en rechtvaardigheid. ProDemos en Matzer theaterproducties bieden u nu de mogelijkheid om deze theatervoorstelling naar uw school te halen. Hoe werkt het?

Data en tijd

De voorstelling neemt één lesuur in beslag. er is niet veel meer nodig dan een stopcontact en een paar vierkante meter. een gastdocent van ProDemos verzorgt een korte inleiding en de nabespreking. na de voorstelling kunt u zelf nog een les geven over jeugdstrafrecht, de oorzaken van crimineel gedrag en de functies van straffen. u krijgt hiervoor kant-en-klaar lesmateriaal aangeleverd.

De voorstelling kan nog dit schooljaar worden geboekt in juni 2012 of na de zomervakantie in september of oktober 2012. er kunnen twee klassen tegelijk (ongeveer 50 leerlingen) de voorstelling bijwonen. De voorstelling kan op één dag maximaal drie keer worden uitgevoerd, dus u kunt in totaal zes klassen laten deelnemen.

Voor wie? De combinatie van een ontroerende, aangrijpende en op hoog niveau gespeelde theatervertelling met direct toepasbaar verwerkingsmateriaal maakt deze voorstelling bijzonder geschikt voor het mbo en de bovenbouw van het vmbo.

Kosten De kosten bedragen € 500,– voor een dag. Wij komen naar uw school als u ten minste vier, maar bij voorkeur zes klassen aan het programma laat deelnemen.

Meer informatie? Voor boekingen en vragen kunt u contact opnemen met Suzanne van de Ven van ProDemos, [email protected].

Onderwijskrant Actueel ProDemos maakt tien keer per jaar een Onderwijskrant Actueel met daarin werkvormen die aansluiten bij de actualiteit. Op deze digitale tool kunt u zich gratis abonneren via onze website. in 2012 zijn al edities verschenen over: De schuldencrisis De Amsterdamse zedenzaak Het opstappen van Brinkman De amnestiewet in Suriname De val van het kabinet rutte

• • • • •

aanmeLDen oF eerDere eDities terugLezen Kan Via: www.proDemos.nL/archieF

reacties uit een recente enquête oVer De onDerwijsKrant actueeL: ‘Ik ben erg tevreden over de onderwijskranten en vindt het een leuke aanvulling op mijn eigen lessen.’ ‘Erg leuk materiaal, waar mijn leerlingen ook met veel plezier mee werken. Dus: Hartelijk dank!’ ‘Prima initiatief, interessante krant. Hopelijk gaan jullie hier mee door.’ ‘Ga zo door! Aansluiten op actuele onderwerpen maakt het interessant.’ ‘Prima materiaal!’

8

Mei 2012

D O C e n t m A At S C H A P P i J l e e r C O n S tA n C e VA r e K A m P O V e r P r O D e m O S VO O r H e t  m B O

Mbo-leerlingen, eurocenten en de koningin Toen ik zo oud was als de leerlingen die ik nu lesgeef interesseerde politiek mij totaal niet. Dat geldt voor heel veel jongeren, toen en nu. Een willekeurig onderwerp: de koningin. Wat doet zij eigenlijk de hele dag? Met mooie jurken aan lintjes doorknippen? Dat zij lid is van de regering verbaast menigeen. in mijn mbo-klassen ga ik het onderwerp politiek niet uit de weg. ik betrek waar mogelijk de actualiteit bij de lessen. De kunst is politieke ontwikkelingen die rechtstreeks van invloed zijn op de portemonnee van onze leerlingen en van hun ouders te bespreken en de emoties die daarmee gepaard gaan enige ruimte te geven in de klas.

Ook ga ik vaak met de klas naar ProDemos in Den Haag, voor een dagprogramma bij De Haagse tribune. Alle struikelblokken worden genomen: vroeg opstaan, een uur in de trein, lopend naar ProDemos, daar nog de trappen op om vervolgens morrend hun persoonlijke bezittingen af te staan om de tweede Kamer in te mogen.

namen van bewindslieden, van regeringsleiders, van politieke partijen, er is altijd wel een leerling die het een en ander weet en daarmee bewondering oogst van de overige leerlingen. Zeker als die leerling en plein public mijn goedkeuring in ontvangst neemt. Dat willen ze allemaal, complimenten, goedkeuring, gezien worden. een bijzondere doelgroep, onze mbo-leerlingen.

in de tweede Kamer is het stil. Ze zijn onder de indruk. Hoe oud ze ook zijn, het verdienen van een eurocent ten overstaan van de anderen (een vast spelelement tijdens een dag bij De Haagse tribune, red.) is niet te versmaden, hoe meer goede antwoorden hoe groter het aanzien en even is de spijt er van het niet weten; voor een enkel moment. Over op welke partij er gestemd moet worden hoeft niet lang nagedacht te worden. Kijk dat weten ze. nu is er weer werk voor mij aan de winkel.

Van de diensten van ProDemos maak ik met enige regelmatig gebruik. Zoals de gastlessen voor het mbo: een nieuw gezicht voor de klas, een afgebakend onderwerp en een interactief programma. Altijd zie ik met genoegen dat uiteindelijk ook de meest sceptische leerlingen gewoon meedoen.

Constance Varekamp Docent Burgerschap rOC van Amsterdam

gastLessen op het mbo ProDemos verzorgt naar wens bij u op school gratis gastlessen voor mbo-studenten. Een van onze jonge gastdocenten komt op enthousiaste manier over het gekozen onderwerp een gastles verzorgen. U kunt kiezen uit lessen met verschillende thema’s: Stemmen en de stemprocedure Eigen invloed Politieke partijen Formatiespel Rollenspel lokale politiek (alleen mbo-niveau 3 en 4) Europa Rechtsstaat

• • • • • • •

Meer informatie Neem voor meer informatie contact op via [email protected].

9

Mei 2012

Zwerfafval en een skatepark

Zwerfafval en de afwezigheid van een skatepark voor jongere kinderen. Dat waren de belangrijkste problemen voor de leerlingen uit leidschendam-Voorburg, waar op woensdag 18 april de slotbijeenkomst plaatsvond van Iedereen telt mee! twee klassen van basisscholen ‘De Springplank’ en ‘nieuw Vreugd en rust’ hadden elkaar in de voorafgaande twee bijeenkomsten leren kennen en samen filmpjes gemaakt over problemen in hun gemeente. Daarnaast hadden ze geleerd over de belangrijkste kernwaarden van de democratische rechtsstaat. tijdens de slotbijeenkomst kwamen ze naar het stadhuis om hun filmpjes toe te lichten. raadslid Philippine

Hohage werd het vuur aan de schenen gelegd door de betrokken leerlingen. mevrouw Hohage maakte duidelijk dat niet alle plannen van de leerlingen zomaar doorgevoerd konden worden, maar de leerlingen kwamen met creatieve ideeën, zoals inzamelingsacties en sociale media om aan het benodigde geld te komen. Beleidsmedewerker Annelies Bongers van de gemeente leidschendam-Voorburg was zeer tevreden: “ik vond het heel erg goed georganiseerd en er kwam verrassend veel uit.”

ieDereen teLt mee! ooK in uw gemeente In veel gemeenten is er soms weinig contact tussen mensen uit verschillende bevolkingsgroepen of wijken. Met het project Iedereen telt mee! werken kinderen in drie bijeenkomsten aan een gezamenlijk probleem in hun gemeente. Zo komen ze in contact met elkaar en ontdekken ze wat ze met elkaar gemeen hebben. Dit project loopt tot juli 2012 en is mogelijk gemaakt door een subsidie van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Dit project is ook mogelijk in uw gemeente! Kijk voor meer informatie op: www.prodemos.nl/iedereenteltmee

10

Mei 2012

Bent u ook geïnteresseerd? U kunt altijd vrijblijvend contact opnemen met Brahim Fattah, [email protected].

Nieuwe doelgroepen maken kennis met de democratie in politiek Den Haag Voor de doelgroepen inburgeraars en vrouwenorganisaties heeft ProDemos een kennismakingsprogramma ontwikkeld over de Nederlandse politiek, waarbij ook een bezoek aan de Tweede Kamer wordt gebracht. Dankzij de persoonlijke aanpak van Brahim Fattah vinden steeds meer van deze nieuwe doelgroepen hun weg naar ProDemos. Organisaties voegen de dag bijvoorbeeld toe aan hun activiteitenprogramma. Zoals Stichting Steunpunt Saber, die er een portfolio-opdracht van maakte voor het inburgeringstraject. Stichting Kantara-Brug gebruikt het als onderdeel van het lesprogramma Burgerschap. Ook de

egyptische vereniging Cleopatra en Stichting i’mi (institute for migration issues) hebben een middagprogramma gevolgd. in het verslag op deze pagina leest u hoe de marokkaans-nederlandse kenniskring Algebra hun bijeenkomst bij ProDemos heeft ervaren.

Lobbyen voor beginners Op 29 maart 2012 ging Algebra op bezoek bij ProDemos. Algebra is een kenniskring voor Marokkaans-Nederlandse senior professionals. Het onderwerp van de bijeenkomst was ‘de Haagse lobby’.

De kunst van lobbyen is ervoor te zorgen dat er vanuit een andere invalshoek naar het standpunt wordt gekeken. een voorbeeld is het ritueel slachten. Veel partijen in de tweede Kamer waren vóór een verbod met als motivatie het dierenwelzijn. maar met de juiste argu-

11

menten kun je als lobbyist ook laten zien dat met een verbod de vrijheid van godsdienst in het geding is. na een welkomstwoord door Algebra-bestuurslid Khalid Boutachekourt en een introductie door Kars Veling, directeur van ProDemos, vertelde mohamed rkhaoui over de dagelijkse praktijk van het lobbyen. Als beroepslobbyist met een marokkaanse achtergrond maakt hij gebruik van het uitgebreide en diverse netwerk dat zijn bureau door de jaren heen heeft opgebouwd om grote belangen bij overheid en politiek optimaal te kunnen bepleiten en om concrete opdrachten te werven. De voornaamste bezigheden zijn vooruit kijken, inspelen op mogelijke nieuwe Mei 2012

moties en wetten en ervoor zorgen dat met behulp van lobbyen de beslissing de gewenste richting opgaat. Het thema onverdoofd slachten leidde tot veel vragen en discussie binnen de groep, net als de discussie over de dubbele nationaliteit van marokkaanse nederlanders. Volgens de aanwezigen kan de organisatiegraad van de marokkaanse gemeenschap nog worden verbeterd, om meer een vuist te kunnen maken. Verwacht werd namelijk dat parlementsleden met een marokkaanse achtergrond zouden zorgen voor voldoende tegengeluid op het thema onverdoofd ritueel slachten, maar dat blijkt niet het geval. De bijeenkomst werd afgesloten met een politieke bingo en quiz om de parlementaire kennis te testen. Aansluitend werd er ook een rondleiding verzorgd door Brahim Fattah van ProDemos. Ondanks het feit dat door tijdgebrek niet alle thema’s aan bod kwamen, was dit een zeer geslaagde bijeenkomst die verschillende aanknopingspunten biedt voor toekomstige bijeenkomsten van Algebra.

KOM GRATIS MET UW KLAS NAAR POLITIEK DEN HAAG!

Inschrijving De Haagse Tribune geopend voor schooljaar 2012–2013

Sinds 17 april is het weer mogelijk om uw klassen in te schrijven voor een onvergetelijke dag in politiek Den Haag. Meteen na de openstelling van de inschrijving voor het nieuwe schooljaar liep het storm: in de eerste 48 uur werd voor ruim 22.000 scholieren geboekt! Schrijf uw klassen ook snel in. U kunt kiezen uit de programma’s Politiek, Rechtsstaat, Media, Europese Unie, Geschiedenis of Basisschool.

12

DE HAAGSE TRIBUNE is een educatieve dag in politiek Den Haag voor basisscholen, het voortgezet onderwijs en het mbo. Uw klas volgt een van onze succesvolle programma’s op en rond het Binnenhof. Door activerende werkvormen in onze sfeervolle zalen maken de leerlingen kennis met politiek, democratie en rechtsstaat.

ga Voor uw reserVering naar www.proDemos.nL/Dehaagsetribune

Doe het meteen, want vol is vol! De Haagse Tribune: inmiddels voor bijna 150.000 leerlingen een onvergetelijke ervaring!

Mei 2012

Agenda 5 juni: 6 juni:

8 juni:

Juni 2012:

4 juli: 10, 11, 12 juli: 5 september:

7–11 september 12 september: 13 september: 14 september : 15 september: 3 oktober:

12 oktober:

7 november:

9 november:

November 2012 1 februari 2013

5 juni: worKshops Vng-congres

Diverse workshops voor VnG-congres bij ProDemos Democratie in Debat: Actualiteitendebat Zie www.democratieindebat.com Democratie in Debat: Politiek als speelbal van de media (en andersom) Zie: www.democratieindebat.com ‘meet the judge’-avond rechtbank Haarlem Debat Sbrenicaherdenking + tentoonstelling (tot 11 juli) Zomerschool ProDemos Democratie in Debat: Actualiteitendebat Zie www.democratieindebat.com Scholierenverkiezingen Zie www.scholierenverkiezingen.nl Verkiezingen! Jongerendebat rechtbank Den Bosch nacht van de Dictatuur Dag van de Democratie Democratie in Debat: Actualiteitendebat Zie www.democratieindebat.com Democratie in Debat: De positie van de rechter: tussen ivoren toren en stem van het volk Zie: www.democratieindebat.com Democratie in Debat: Actualiteitendebat Zie www.democratieindebat.com Democratie in Debat: is er nog ruimte voor religieuze minderheden? Zie: www.democratieindebat.com neCe-conferentie in madrid

Hoe haalt het gemeentebestuur ‘buiten’ meer ‘binnen’? Of moet het bestuur juist meer naar buiten gaan? Deze vragen staan centraal in dit deelcongres dat ProDemos samen met het Actieprogramma Lokaal Bestuur organiseert op het VNG jaarcongres 5 juni a.s. in Den Haag. Er zijn nog enkele plekken beschikbaar. Meld je aan via de website van ProDemos.

juni 2012: ‘meet the juDge’-aVonD ProDemos organiseert samen met de rechtbank Haarlem een ‘Meet the judge’-avond met winkeliers. Er zal o.a. een echte casus van winkeldiefstal aan de winkeliers voorgelegd worden. Daarna beredeneert de rechter zijn oordeel.

13 september: jongerenDebat rechtbanK Den bosch Op donderdag 13 september organiseert ProDemos samen met de rechtbank Den Bosch een jongerendebat in Eindhoven. Thema: ‘Harder straffen of tweede kans’?

noVember 2012 nece-conFerentie In november 2012 (precieze datum nog niet bekend) vindt de NECE-conferentie plaats in Madrid. Het thema is: ‘Citizenship in a Changing EU-Mediterranean context.’ In hoeverre hebben de gebeurtenissen in Noord-Afrika en het MiddenOosten invloed op vragen rond burgereducatie in Europa? Meer informatie: www.nece.eu

Docentendag maatschappijleer in Den Haag (tweede Kamer en gebouw ProDemos)

14 en 15 september: nacht Van De Dictatuur/Dag Van De Democratie 15 september is de internationale Dag van de democratie. Als Huis voor democratie en rechtsstaat staat ProDemos hier uiteraard bij stil. Vorig jaar viel de Dag van de democratie – niet geheel toevallig – samen met de opening van ProDemos. Dit jaar vieren we dat we één jaar bestaan. Voorafgaand aan de Dag van de democratie organiseert ProDemos de Nacht van de dictatuur. Zowel tijdens de

13

Nacht als tijdens de Dag zullen er diverse activiteiten worden georganiseerd. Hiermee wil ProDemos eraan bijdragen dat mensen beseffen hoe belangrijk het is dat iedereen in vrijheid zijn of haar stem kan laten horen. Het precieze programma is nog niet bekend. Te zijner tijd vindt u dit op www.dagvandedemocratie.eu.

Mei 2012

reCenSie

Van Thomas Jefferson tot Pim Fortuyn In een democratie regeert het volk zichzelf. Maar wie behoort tot het volk? Hoe regeert een volk zichzelf? Hoe voorkom je een dictatuur van de meerderheid? Wat als een meerderheid van het volk de democratie wil afschaffen? Is in een democratie iedereen gelijk zodat je een bevolkingsgroep bijvoorbeeld niet als ‘achterlijk’ mag wegzetten? Of is de kern van democratie een set procedureregels waarin de vrijheid van meningsuiting centraal staat zodat je iedere bevolkingsgroep mag noemen zoals je wilt? Over deze en talrijke andere vragen en dilemma’s van democratie is de afgelopen drie eeuwen intensief nagedacht door reeksen filosofen en politiek theoretici. De Amsterdamse politicoloog meindert Fennema bespreekt in Van Thomas Jefferson tot Pim Fortuyn de geschiedenis van dat denken om te beginnen aan de hand van vier democratische revoluties in de 18e eeuw: de Amerikaanse onafhankelijkheidsstrijd, de nederlandse patriottenbeweging, de slavenopstand in Haïti en de Franse revolutie. Daarna komen aan de orde: de engelse liberalen, de 19eeeuwse socialisten en communisten, de marxistisch-leninistische democratietheorie, de ontwikkeling van een partijendemocratie en de critici van de massademocratie. Dit boek is een geheel vernieuwde en uitgebreide druk van Moderne democratie uit 1995. Die uitbreiding betreft onder meer een even actueel als voor het werk van ProDemos relevant hoofdstuk over de overgang in nederland van de dominantie van multiculturalisme naar rechtspopulisme. De auteur ontwikkelt hierin een model van vier typen democratisch burgerschap op twee dimensies. De eerste dimensie is die van procedurele consensus aan de ene (liberalen) versus inhoudelijke waarden aan de andere kant (communautaristen).

tweede dimensie is die van veel versus weinig participatie (participatie- versus regeerdersdemocratie). merkwaardig genoeg is deze typologie lastig toepasbaar op het populisme van Fortuyn dat daarna wordt beschreven. Populisme wisselt al naar gelang het uitkomt van communautaire (eenheid van het volk, nationalisme) naar liberale waarden: ‘ik zeg wat ik denk (en gelukkig mag dat nog in dit land’). Fennema schrijft helder en toegankelijk. Hij maakt de hele tekst door duidelijk hoe actueel klassieke politieke filosofie blijft. Voor zo’n didactisch sterk boek is het alleen jammer dat hij per hoofdstuk geen suggesties geeft voor verder lezen. Ivo Hartman meindert Fennema Van Thomas Jefferson tot Pim Fortuyn. Balans van democratie. Apeldoorn-Antwerpen, Spinhuis uitgevers 2012 368 blz. / eAn 9789055893058 / € 25

P u B l i C At i e S

Europese bijsluiter in navolging van de Politieke Bijsluiter heeft ProDemos nu ook een europese Bijsluiter ontwikkeld in opdracht van het europa Direct Centrum in Den Haag. De europese bijsluiter geeft inzicht in de werking van de europese unie. Welke instelling is waarvoor verantwoordelijk? Welke personen hebben belangrijke posities? Waar geeft de eu haar geld aan uit? Wat merken we van de europese regels? Verder worden enkele begrippen, verdragen en symbolen toegelicht.

14

De bijsluiter is verkrijgbaar voor €2,95 en wordt geleverd in een klein doosje, net als een echte bijsluiter. Bestellen kan middels de bon in deze nieuwsbrief of via de website: prodemos.nl/publicaties. Mei 2012

P u B l i C At i e S

Wie bestuurt de gemeente / de provincie / het land? Voor toegankelijke informatie over de nederlandse staatsinrichting kunt u al sinds jaar en dag bij ProDemos terecht. eenvoudige informatie over bestuur en taken van de gemeente, de provincie en politiek en bestuur in nederland vindt u in deze recent opnieuw uitgegeven boekjes: Wie bestuurt de gemeente? Wie bestuurt de provincie? Wie bestuurt het land?

• • •

Deze publicaties zijn gratis. Bij bestelling van meer dan 5 exemplaren worden wel portokosten in rekening gebracht. Bestellen kan met de bon achterin deze nieuwsbrief. De publicaties zijn ook als pdf te downloaden via www.prodemos.nl/publicaties.

Beelden uit de Tweede Wereldoorlog in mei 1940 begon ook voor nederland de tweede Wereldoorlog. De Duitse legers trokken ons land binnen en rukten al snel op. Op de dag van de Duitse inval vergaderde de tweede Kamer voorlopig voor het laatst in Den Haag. na de capitulatie trokken Duitse militairen de Hofstad binnen en hield Reichskommissar Seyss-inquart

een installatierede in de ridderzaal. Vijf jaar lang gaf hij leiding aan bezet nederland. Op Plein 23 hield hij kantoor. Om de hoek vestigde Anton mussert, de leider van de nationaal-Socialistische Beweging (nSB), zijn Secretarie van Staat. De Sicherheitsdienst had verschillende gebouwen op en rond het Binnenhof in gebruik. Het Binnenhof werd zo het centrum van de macht van de Duitse bezetter. tijdens de wandeling Beelden uit de Tweede Wereldoorlog kijkt u terug in de tijd. Aan de hand van historische foto’s loopt u langs plaatsen en gebouwen die een rol speelden tijdens de tweede Wereldoorlog.

Een vouwkaartje van deze en andere wandelingen is verkrijgbaar bij het Bezoekerscentrum van ProDemos voor € 1,- per stuk of online te bestellen via www.prodemos.nl/publicaties. Via het Bezoekerscentrum is het ook mogelijk om deze wandelingen onder begeleiding van een gids te lopen. Zie www.prodemos.nl/bezoekerscentrum.

15

Mei 2012

Verhuisbericht Per 1 mei 2012 is ons adres Hofweg 1H 2511 AA Den Haag 070 750 46 46

Colofon Deze nieuwsbrief is een uitgave van ProDemos en verschijnt 4 x per jaar.

Redactie: Afdeling Communicatie ProDemos • Basisvormgeving: kruit.nl • Lay-out: Puntspatie [bno] • Druk: Euradius • ProDemos • Hofweg 1H • 2511 AA Den Haag • T (070) 750 46 46 • [email protected] • ProDemos op internet: prodemos.nl • Dit nummer:

www.twitter.com/ProDemos • Facebook: ProDemos – Huis voor democratie en rechtsstaat

Bon Publicaties:

Ik abonneer me graag op de:

ik bestel exemplaren van De gemeente à € 6,90 excl. verzendkosten / iSBn 978 90 6473 4526

Papieren nieuwsbrief Digitale nieuwsbrief: algemeen

ik bestel exemplaren van Het raadslid, natuurlijk actief à €6,00 excl. verzendkosten / iSBn 978 90 647 34311 ik bestel exemplaren De europese Bijsluiter à € 2,95 excl. verzendkosten / iSBn 978 90 647 34564 ik bestel exemplaren van Wie bestuurt de gemeente? (bij meer dan 5 exemplaren worden portokosten in rekening gebracht)

Digitale nieuwsbrief: educatie Onderwijskrant Actueel

e-mail

ik bestel exemplaren van Wie bestuurt de provincie? (bij meer dan 5 exemplaren worden portokosten in rekening gebracht)

naam

ik bestel exemplaren van Wie bestuurt het land? (bij meer dan 5 exemplaren worden portokosten in rekening gebracht)

Postcode/Plaats

Adres

Stuur de bon in een open envelop naar: ProDemos Antwoordnummer 10455 1000 RA Amsterdam een postzegel is niet nodig!

16

Mei 2012