nieuwsbrief Samen studeren is voor ons een absolute meerwaarde Mei

nieuwsbrief Mei 2015

‘Samen studeren is voor ons een absolute meerwaarde’ De Vrije School Zeeland gebruikt de ondersteuningspakketten van BVS-schooladvies vooral als studiemateriaal. Schoolleider Elisabeth Steinmeijer: “De studiedagen zorgen voor een gezamenlijke kennisbodem en blikrichting.”

centraal staat. Dit doet ze zowel vanuit het reguliere als antroposofische standpunt.” Volgens Steinmeijer heeft deze werkwijze drie voordelen. “Wij krijgen als team deze informatie. De handelingsadviezen die we krijgen, zijn dus voor ons allemaal. Hiermee voorkomen we dat er een individuele leerkracht met een hulpvraag worstelt. Daarnaast krijgen wij beter zicht op onze schoolpopulatie en, in het verlengde daarvan, welke extra ondersteuning we nodig hebben. Ten slotte moet je het collegiale aspect niet vergeten. Het kan altijd voorkomen dat jij als leerkracht sommige hulp niet kunt bieden, maar waarschijnlijk kun je dat wél als team. We zoeken dus gezamenlijk naar oplossingen die klasoverstijgend zijn.”

“Ik ben erg enthousiast over de hulp die wij krijgen van BVS-schooladvies en Gea Weeren in het bijzonder”, vertelt Steinmeijer. “Met ons team bij de Vrije School Zeeland stellen we eerst onze hulpvragen vast. Dat kan bijvoorbeeld een introvert autistisch kind zijn, iemand die onder- of overbeweeglijk is of een leerling die grensoverschrijdend gedrag vertoont.” Voordelen Tijdens zo’n studiedag, zoals Steinmeijer de kennisverrijking vanuit BVS-schooladvies omschrijft, worden de kinderen in de klassen geobserveerd. Steinmeijer: “Na de middagpauze volgt een teamvergadering, waarbij alle peuterjuffen en vakleraren aanschuiven. Dan wordt en publique besproken: wat hebben we gezien? Wat zijn de overeenkomsten en verschillen? En wat zijn enkele handelingsadviezen die we in zo’n situatie kunnen toepassen? We discussiëren hierover met ons team, waarna Gea een lezing geeft over de hulpvraag die

Inspiratie “We hebben een aantal dinsdagen gereserveerd voor deze manier van werken. Daar is iedereen bij aanwezig: van de peuterleidsters tot en met de leerkrachten van groep 8. Die vastigheid is prettig. Vanuit Gea’s achtergrond als gedragswetenschapper, geeft zij ons concrete adviezen die bovendien naar een klassensituatie worden vertaald. We hadden bij ons op school bijvoorbeeld een paar kinderen die erg in zichzelf waren gekeerd. Door middel van spellen, afkomstig uit een methodiek voor sociaal-emotionele vorming, zagen we binnen zes weken dat deze leerlingen zich veel meer openstelden naar hun omgeving.” Steinmeijer benadrukt de meerwaarde van het gezamenlijk studeren. “Weet je, wij leren natuurlijk aan de hand van ons levende materiaal”, zegt de schoolleider. “En dat zijn de kinderen in onze klas. Het zijn intensieve dagen, omdat wij ’s avonds vaak nog een kunstzinnige activiteit of intervisie met elkaar organiseren. Maar elke studiemiddag levert ons ontzettend veel inspiratie op. Wij zien het vooral als een verwendag voor onze leerkrachten.” > pag. 2

1

2

3 > vervolg pag. 1 Vernieuwing Want vergeet niet, stelt Steinmeijer, dat van leerkrachten veel wordt gevraagd. “Naast het ontwerpen van hun eigen lessen, moeten ze maatwerk leveren aan een klas vol verschillende kinderen. Ik vind: dan moet je ook eens iets krijgen. Het is heel fijn als iemand van A tot Z zo’n studiedag voor je regelt, waarbij genoeg ruimte is voor eigen input.”

van BVS-schooladvies niet bij individuele kinderen inzetten maar er als team iets van opsteken, creëren we binnen onze school een gezamenlijke kennisbodem en blikrichting.”

Ondersteuningspakketten met meerwaarde

Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Gea Weeren: E [email protected] M (06) 13 23 49 19

Basisschool Parcival maakt gebruik van de BVS-ondersteuningspakketten. “Het zijn mensen die zelf jarenlang in het onderwijs werkten én een vrijeschoolachtergrond hebben”, weet directeur Dick Bruin. “Met BVS-schooladvies hebben wij dus de garantie dat specialisten, zoals Saskia Snikkers, op dezelfde manier als wij naar de kinderen kijken.”

“Het onderwijs gaat soms te ver met alle vernieuwingen”, besluit Steinmeijer. “Deze ondersteuningspakketten zijn echter heel concreet. Daarmee vormen ze een aanvulling op ons onderwijs. En omdat we de adviezen

Volgens Bruin hebben de ondersteuningspakketten veel meerwaarde voor de leerkrachten van de vrijeschool uit Hoorn. “Wij zetten hun materiaal heel breed in, zodat de kunde en de vaardigheden van onze docenten worden vergroot”, zegt Bruin. “De onderwerpen zijn heel divers. Onze kleuterleidsters krijgen bijvoorbeeld ondersteuning, waarbij iemand in de klassen kijkt en de leerkracht handvatten toereikt. Daarnaast gebruiken we hun methodiek die het sociaal-emotionele handelen van kinderen stimuleert. Verder neemt BVS-schooladvies toetsen voor ons af die resulteren in adviezen voor het vervolgonderwijs.”

Ondersteuningspakketten BVS-schooladvies biedt scholen twee soorten pakketten:

Ondersteuningspakketten m.b.t. leerlingenzorg We hebben een aantal pakketten weten samen te stellen die voor de school en het samenwerkingsverband zeer aantrekkelijk zijn en door de omvang voor BVS-schooladvies te realiseren. De pakketten verschillen in omvang en tarief. Inhoudelijk kunnen ze dezelfde soort activiteiten omvatten. De inhoud van deze pakketten kan er ook voor zorgen dat u preventief werkt en altijd een vaste psycholoog aan uw school verbindt die u kan helpen met vragen rond de zorg binnen uw school. BVS-schooladvies heeft 3 pakketten samengesteld met verschillende omvang van uren. Op onze website vindt u uitgebreide informatie over de verschillende pakketten en een informatieve folder.

Pakket Integrale Schoolontwikkeling voor ons complete aanbod Het Pakket Integrale Schoolontwikkeling omvat een bedrag per leerling dat u per (school)jaar aan ons besteedt. Van dat bedrag kunnen we een pakket uren beschikbaar stellen tegen een tarief dat 23% lager is dan het normale tarief. Alle diensten (m.b.t. onderwijs en zorg/ondersteuning) die we als BVS-schooladvies in ons aanbod hebben, kunnen worden afgenomen in het Pakket Integrale Schoolontwikkeling: van het werk van schoolpsychologen tot onderwijsadviseurs, van een sociale vaardigheidstraining tot een traject kwaliteitsmanagement. U kunt ook denken aan directe hulp in nood, een snelle scan van de situatie of een reflectie op de onderwijskundige staat van bijvoorbeeld het leesonderwijs. Op onze website vindt u uitgebreide informatie over de verschillende pakketten en een informatieve folder.

Samenwerkingsverband “We laten ook met enige regelmaat kinderen observeren”, vervolgt Bruin. “Elke docent heeft in zijn klas één of meerdere leerlingen waarvan de ontwikkeling niet loopt zoals je dat wilt – of dat nu taal, gedrag, rekenen of kunstzinnig onderwijs betreft. We beschikken natuurlijk niet over alle kennis om deze kinderen te ondersteunen. Dan is het heel prettig dat je - zowel individueel als in teamverband - hulp kunt vragen.” De Parcival is aangesloten bij het samenwerkingsverband De Westfriese Knoop. “Binnen die scholencoöperatie hebben we eigenlijk een uitzonderingspositie”, weet Bruin. “Dat komt omdat wij een vrijeschool zijn. We hebben een andere levens- en onderwijsvisie en een bredere kijk op kinderen dan in het reguliere onderwijs. Daarom werken wij graag met een schoolpsychologe die dezelfde achtergrond heeft. En ja, met BVS-schooladvies hebben wij de garantie dat hun specialisten op dezelfde manier als wij naar de kinderen kijken.” Ondersteuningsteam Saskia Snikkers, schoolpsycholoog van BVS-schooladvies, participeert bijvoorbeeld ook in het ondersteuningsteam (OT), vertelt Bruin, als een

leerling een bepaalde zorgvraag heeft. Daarin zijn verschillende zorgdisciplines vertegenwoordigd, zoals een maatschappelijk werkster, een IB-er en de leerkracht van het kind. “Meestal voorzien vijf à zes mensen een kind in zijn of haar extra ondersteuningsbehoefte”, vertelt Bruin. “BVS-schooladvies verricht daarvoor heel waardevol voorwerk, doordat ze onderzoek naar het kind doen. De uitkomsten daarvan leggen we voor in een OT-vergadering en bespreken we met de ouders van de leerling. We stellen dus als groep vast wat een kind nodig heeft.” “Met name voor deze zorgvragen is het van belang dat de visie van de begeleidingsdienst overeenkomt met die van de onderwijsinstelling”, besluit Bruin. “BVS-schooladvies is voor ons een ideale dienstverlenende partner, met kennis en kunde van de vrijeschool. Wij zijn dan ook zeer blij met onze samenwerking.”

Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Saskia Snikkers: T (030) 281 96 56 E [email protected]

4

5

Kleuterwerk Spelbegeleiding in de eigen kleuterklas Elke morgen klinkt op vrijescholen de lerarenspreuk waarin gevraagd wordt ‘ja’ te zeggen tegen het raadsel of de vraag van een kind. Elke dag spelen twintig tot dertig kleuters naast en met elkaar in een vrijekleuterklas hun eigen, scheppende vrije spel. Door het spel leert het kind zichzelf en de wereld kennen. De wereld wordt immers geordend en verwerkt – en universele beelden uitgespeeld. ‘Zoals een kind speelt, zo werkt het later’, ‘ieder kind speelt in het vrijespel zijn eigen levensmotief’ en ‘in het vrijespel ontmoet het kind de eigen biografische thema’s die het later als volwassene ook zal ontmoeten’. Zomaar wat uitspraken over waarden

Leerrijpheid in de kleuterklas Elk jaar maken oudste kleuters de overstap naar de eerste klas (groep 3). Dit is niet altijd een gemakkelijk proces, omdat verschillende gezichtspunten, meningen en soms belangen een rol spelen. BVS-schooladvies heeft afgelopen jaren op diverse scholen studiedagen verzorgd over ‘Leerrijpheid’. Denk hierbij aan vragen als: Naar welke ontwikkelingsgebieden kijken we? Wat is een zwaarwegend criterium om naar klas 1 te kunnen gaan? Hoe kan (of moet) het aanbod er uitzien? Wat vraagt of eist de onderwijsinspectie? Welke rol hebben de ouders? En hoe dragen wij de kleuters over aan de leerkracht van klas 1? Scholen die deze studiebijeenkomsten volgden, ontwikkelden een eigen schooldocument. Daarin is onder meer een eigen visie op leerrijpheid en de criteria daarvoor beschreven. Verder staan de doorlopende leerlijn, het volgen van kleuters over een langere periode, afnamen van leerrijpheid en een efficiënte overdracht in het schooldocument vermeld.

van het vrije spel. Elke kleuterleerkracht ontmoet echter ook kleuters die - om uiteenlopende redenen niet vanzelfsprekend tot vrij spel komen. Handelingsgerichtwerken (HGW) gaat uit van de vraag: Wat vraagt dit kind aan ons? En meer specifiek: Dit kind, van deze ouders, op deze school, in deze groep en bij deze leerkracht(en)? Anders gezegd: Wat zijn de ontwikkelingsbehoeften van dit unieke kind? Met ‘Spelbegeleiding in de eigen kleuterklas’ bespreken we de verschillende spelfasen en spelvormen. Deze cursus verhoogt de kwaliteit van het spel. Ook is er meer fantasiespel, komen alle kinderen tot een spelvorm en krijgt de kleuterleerkracht meer innerlijke rust. ‘Spelbegeleiding in de eigen kleuterklas’ duurt vier studiemiddagen. Meer informatie op www.bvs-schooladvies.nl

“

Deze cursus is voor mij van grote waarde. Er is meer rust in de klas en tegelijkertijd meer dynamiek én flow in het spel. Na tien jaar heb ik mijn spinnenwiel weer van zolder gehaald. Het ambachtelijk werken is opgenomen in het onderwijsaanbod.

‘Leerrijpheid in de kleuterklas’ wordt op vier studie- en werkmiddagen verzorgd. Meer informatie op www.bvs-schooladvies.nl BVS-schooladvies heeft een uitgave gepubliceerd over Leerrijpheid: Proces leerrijpheid Vrijescholen, een duidelijke beschrijving van het leerrijpheidsproces. Kosten: € 37,50 (inclusief BTW en exclusief verzendkosten)Bestellingen via [email protected]. Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Loïs Eijgenraam: E [email protected] M (06) 26 94 77 14

‘Weten nu welke stappen we moeten zetten’ Sacha, de zevenjarige dochter van Mieke, had vanaf het begin van dit schooljaar een leerachterstand. Haar school trok in januari aan de bel. “Met het huidige niveau van Sacha zou ze een jaar moeten doubleren, iets wat sociaal-emotioneel helemaal niet wenselijk was”, vertelt Mieke. “Gelukkig kwam uit het onderzoek van BVS-schooladvies een heel andere conclusie.” Het bleek namelijk dat Sacha geen faalangst had, zoals lange tijd werd gedacht, maar dyslexie. “Dat was voor ons een aha-momentje”, zegt Mieke. “Sacha is altijd een erg wijs, leergierig en enthousiast meisje geweest. En juist daarom konden wij die leerachterstanden heel moeilijk rijmen.” Begin dit schooljaar hoorden de ouders van Sacha dat de school zich zorgen maakte over haar ontwikkeling. “Ze hadden Sacha op allerlei verschillende manieren hun lesstof aangeboden, maar niets sloeg aan. Haar juf zat met de handen in het haar. Wanneer je als ouders zo’n mededeling krijgt, dan overvalt je dat natuurlijk. De school stelde voor een onderzoek naar Sacha in te stellen, zodat we konden achterhalen wat er met haar aan de hand was. Op die manier kwamen we met BVS-schooladvies in aanraking.” Observatie Sacha werd een volledige schooldag geobserveerd. “Dat resulteerde in een prachtig onderzoek”, vertelt Mieke. “Haar rapport geeft ons veel helderheid in hoe Sacha leert, maar ook dat ze de afgelopen maanden gefrustreerd op school heeft gezeten. Sacha moest, omdat ze niet meekwam met het leesniveau van haar klasgenoten, aan de slag met boekjes voor beginnende lezers - terwijl Sacha intellectueel al veel verder was. Daar had ze dus geen enkele interesse in. En ja, achteraf is dat heel begrijpelijk. Hierdoor raakte ze haar motivatie volledig kwijt.” De optie voor een jaar doubleren werd door Sacha’s niveau zelfs geopperd. “Dat was een kleine ramp geweest, omdat haar motivatie dan nóg verder naar beneden was gegaan. Daar was Gea het mee eens. ‘Dit meisje moet absoluut niet blijven zitten, want daar is ze veel te slim voor’”, zei ze.” Remedial teaching “Er werd ons aangeraden om Sacha tot de vakantie te ondersteunen, met behulp van remedial teaching”, vervolgt Mieke. “Daar zijn we inmiddels een paar maanden mee aan de slag. Naast haar bijlessen, oefenen we thuis rekenen, lezen en taal. We zien haar

echt vooruitgaan. Maar het belangrijkste is dat ze weer met plezier naar school gaat.” De remedial teaching zorgt er bovendien voor dat Sacha in aanmerking komt voor extra ondersteuning. “Dat heeft alles te maken met de regels, die sinds dit jaar zijn veranderd”, meent Mieke. “Ondersteuning wordt nu niet meer door de scholen vergoed, maar gemeenten en verzekeringen draaien voor de kosten op. Het is prettig dat BVS-schooladvies ook van deze materie verstand heeft, zodat je later niet tegen gesloten deuren aanloopt.” Rustgevend De vraag die beklijft: waarom kon de school deze diagnose niet vaststellen? Sacha’s leerkracht heeft haar toch immers elke dag in de klas? Mieke: “Dat vraagt haar juf zichzelf ook af. ‘Hoe heb ik dit kunnen missen?’ Je kunt haar niets verwijten, want ze heeft alles binnen haar mogelijkheden geprobeerd om Sacha te helpen. Alleen: als kinderen intelligent én dyslectisch zijn, dan kunnen ze hun dyslexie goed verbloemen.” En juist zo’n situatie vraagt om specifieke kennis die basisscholen meestal zelf niet in huis hebben, betoogt Mieke. “We merkten aan alles dat BVS-schooladvies veel ervaring met deze hulpvragen heeft. Bovendien werkt het vaak verfrissend als iemand van buitenaf naar zo’n zaak kijkt.” “Het is fijn dat Sacha’s dyslexie in zo’n vroeg stadium is gesignaleerd”, besluit Mieke. “Ze staat toch in het begin van haar schoolcarrière. Elke ouder wil dat zijn of haar kind het goed doet. Natuurlijk lost het advies niet alle problemen op, want we komen nu in een lang zorgtraject waarin je liever niet zit. We weten echter wél wat er aan de hand is en welke stappen we moeten zetten. Dat geeft een enorm rustgevend gevoel.” Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Gea Weeren: E [email protected] M (06) 13 23 49 19

6

7

Mijn werk als schoolpsycholoog Mijn werk als schoolpsycholoog binnen BVS-schooladvies is zeer gevarieerd en boeiend. In het verleden stonden de leerlingenzorg en het onderzoeken van leerlingen centraal, maar nu is mijn werk meer gericht op de algemene zorg en ondersteuning binnen de school. Daarnaast is het aanbieden en verzorgen van cursussen rond leerlingen die een grotere pedagogische hulpvraag stellen een welkome uitbreiding van mijn werk. Ook het geven van de Regenboogtraining aan klassen die op sociaal gebied vastlopen, is steeds weer een uitdaging. De leerlingenzorg blijft. Er zijn immers altijd vragen rond kinderen die gebaat zijn bij een onderzoek. Dit kan algemeen zijn, maar ik krijg ook specifiekere onderzoeksvragen. Deze vragen liggen dan meer rond een leerprobleem. Zoals dyslexie of dyscalculie, maar ook rond gedrag of sociaal-emotionele ontwikkeling. Vanuit de vragenlijsten van ouders, leerkrachten en intake gaan we samen op weg om een antwoord te zoeken op de vragen die dit kind ons stelt. Het contact met het kind blijft altijd bijzonder. Juist de wijze waarop een leerling zich gedraagt of hoe hij de testen doet, zegt vaak veel meer over het kind dan een cijfermatige uitkomst. Juist vanuit ons mensbeeld is het zo interessant om naar het gehele kind te kijken, met al zijn positieve en belemmerende factoren, en niet alleen naar zijn leer- of gedragsprobleem. Veel zogenaamde ontwikkelingsstoornissen, zoals ASS (autismespectrum stoornis) of ADHD zijn beter te interpreteren als we ook kijken naar de heilpedagogische constitutiebeelden. De handelingsgerichte procesdiagnostiek helpt ons veel

meer te kijken naar de kansen die dit kind heeft dan alleen naar de problematiek. Als ik na het adviesgesprek van de ouders en leerkracht hoor dat zij het kind herkennen in mijn beschrijving en dat ze weer verder kunnen met de vragen van het kind - dan kan ik zingend in de auto zitten. De zorgvragen die een school heeft, kunnen zeer variëren. De ene keer zit ik in het Ondersteuningsteam (OT) om naast andere specialisten mee te denken over de zorg, maar ik bespreek ook hele middagen met intern begeleiders de zorgleerlingen, zodat ik hen kan ondersteunen. Ook het coachen van leerkrachten neemt een grotere rol in, zeker als het om zeer specifieke vragen gaat rond ontwikkelingsstoornissen.

op weg te gaan en ze voldoende ideeën en tips mee te geven. Het is bovendien prettig om dit in een groep te doen. Vaak leren we meer van elkaar dan alleen van de cursusleider.

Even voorstellen

De regenboogtraining bestaat nu enkele jaren en veel teams hebben de train de trainer gevolgd om de uitgangspunten van deze training door alle geledingen van de school te laten dragen.

Gea Weeren Senior adviseur, Schoolpsycholoog, registerpsycholoog NIP/Kinder&Jeugd

Toch blijven er door verschillende oorzaken klassen vastlopen in hun sociaal-emotionele ontwikkeling. Tien keer mag ik dan een klas, maar ook leerkracht en ouders, begeleiden om zo een ander sociaal klimaat binnen de groep te scheppen. Dat is een uitdaging, maar vooral een mooi proces. Je ziet namelijk dat de inhoud van de regenboogtraining zoveel biedt aan een groep.

Het afgelopen schooljaar heb ik met een team vijf middagen gewerkt aan het begeleiden van deze kinderen. Ik hoop dat ik op deze manier de leerkracht handvatten geef om deze kinderen, naast alle andere kinderen, zorg te bieden. Deze zorgvraag kan ook liggen rond de hoogbegaafde of excellente leerling. Vaak wordt gedacht dat deze kinderen zoveel mee hebben dat zij ‘er wel komen’. Soms is echter niets minder waar. De HB leerling die nooit heeft leren ‘leren’ zie ik vastlopen op de bovenbouw (middelbare school) omdat zij niet weten hoe het is om met frustraties op leergebied om te gaan. Hierin zijn nog veel slagen te maken. Gelukkig is hier steeds meer oog voor. We werken vanuit onze HB cursussen ook op deze manier, zodat leerkrachten in de praktijk direct aan de slag kunnen.

De ondersteuningspakketten die BVS-schooladvies de scholen nu bieden geven de schoolpsycholoog meer tijd en ruimte. Of het gaat om het observeren van leerlingen bij een korte vraag, helpen bij het maken van een handelingsplan, bespreken van een leerling die eerder onderzocht is en kijken of de adviezen werken of bijgesteld moeten worden, gesprek met ouders en leerkracht waar de zorg is vastgelopen, ondersteunen van intern begeleiders - dit alles maakt ons werk boeiend en interessant. Binnen onze eigen regio worden we een vast gezicht én aanspreekpunt van de school.

Het cursusaanbod van BVS-schooladvies proberen wij zo te variëren dat iedere intern begeleider of leerkracht een onderwerp vindt dat aansluit bij zijn/ haar ontwikkeling, of vragen over hun leerlingen.

Gea Weeren Coördinator schoolpsychologen

In het komende schooljaar sluiten de cursussen aan bij de competenties van leerkrachten. Deze leiden van startbekwaam naar vakbekwaam, zodat de scholingsgelden voor deze cursussen gebruikt worden. Het is een uitdaging om met de cursisten

Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Gea Weeren: E [email protected] M (06) 13 23 49 19

Het team Ondersteuning Zorg bestaat uit de volgende personen:

Expertise: Sociaal-emotioneel trainer, hoogbegaafdheid, dyslexie, dyscalculie, ontwikkelingsstoornissen met name vanuit antroposofisch oogpunt

Elsbeth Schouten Orthopedagoog-generalist (NVO), GZ-psycholoog (BIG) Expertise: Psychodiagnostiek, hoofdbehandelaar dyslexie, kleuterontwikkeling, leer- en ontwikkelingsproblemen basisschool (w.o. dyscalculie, gedragsproblemen), ontwikkeling vanuit antroposofisch oogpunt

Saskia Snikkers Schoolpsycholoog, orthopedagoog-generalist, registerpsycholoog NIP/Kinder&Jeugd Expertise: Leerproblemen, ontwikkelingsstoornissen, hoogbegaafdheid, diagnostiek (ook bij kleuters), Regenboogtrainer

Inge Filipiak Schoolpsycholoog, Projectleider ONL, registerpsycholoog NIP/Kinder&Jeugd Expertise: Leerproblemen, dyslexie, ontwikkelingsstoornissen

Voor meer informatie verwijzen wij u naar de website: www.bvs-schooladvies.nl – over ons – medewerkers.

8

‘Enorme verbetering in onze didactiek van taalonderwijs’ De Geert Groote School werkt met de methodiek ‘Zo leer je kinderen lezen en spellen’. De introductie- en vervolgcursussen van BVS-schooladvies sluiten hier naadloos op aan. En met resultaat, vertelt Ineke van Gelder, taalspecialist van de vrijeschool uit Amsterdam: “We hebben ons taalonderwijs nieuw leven ingeblazen, maar aan ons enthousiasme is niets veranderd.” Natuurlijk, stelt Van Gelder, werden kinderen op de Geert Groote School ook vóór deze methodiek leesvaardigheden aangeleerd. “Het is overdreven om te zeggen dat we maar wat deden”, meent Van Gelder. “We onderschatten echter wel hoeveel oefening nodig is om op tempo te kunnen lezen. Bij ons op school werden de leesvaardigheden enigszins uitgesteld. ‘Dat komt later wel’, zo was de heersende gedachte. En dus schoten we logischerwijs in de didactiek van ons taalonderwijs tekort.” Taalspecialist Van Gelder noemt een voorbeeld. “Een jaar of tien geleden moesten wij aan de onderwijsinspectie een les technisch lezen presenteren. Wij wisten echter überhaupt niet dat zo’n les bestond. Dit was voor ons de aanleiding om mee te doen aan een verbetertraject voor leesonderwijs. Wij kozen voor ‘Zo leer je kinderen lezen en spellen’, dat door José Schraven is bedacht. Het afgelopen decennium heeft de Geert Groote School zich echt tot een lezende school ontwikkeld. En ja, dat zien we terug in onze toetsingsresultaten.” Het bewaken van die resultaten is één van haar taken als taalspecialist van de Geert Groote School. “Ik bewaak ons onderwijs op het gebied van spellen en (begrijpend) lezen”, zegt Van Gelder. “Maak bijvoorbeeld de lees- en taalplannen van de school en verzorg vergaderingen op dit gebied. Daarnaast bespreek en evalueer ik regelmatig met de leerkrachten en IB-ers het taalonderwijs dat we op onze school geven.” Terugkoppeling Van Gelder krijgt daarbij regelmatig terugkoppeling van haar vakcollega’s. Elk jaar organiseert Annechien Wijnbergh van BVS-schooladvies namelijk vier bijeenkomsten, waarbij de taalspecialisten van de

aangesloten vrijescholen aanschuiven. Dit zijn er ongeveer twintig, verdeeld over twee groepen. “Dat zijn heel inspirerende dagen”, vertelt Van Gelder. “Deze bijeenkomsten zijn intervisies, waarbij we van elkaar leren. Neem het begrip begrijpend lezen. Dat is nogal breed, maar wordt veel concreter als je ervaringen met elkaar uitwisselt en handvatten toegereikt krijgt. Denk aan vragen als: wat moet je doen om begrijpend lezen op jouw school optimaal te laten verlopen? En welke leesstrategieën hebben kinderen nodig voor goede schoolprestaties?” Van Gelder is nu vijf jaar de taalspecialist op de vrijeschool, waar ze eerder al twintig jaar werkte. “Ik hou een grote multomap met aantekeningen en ideeën van de BVS-bijeenkomsten bij. En elke keer als ik deze map doorblader, word ik weer enthousiast. ‘Oh, dit moet ik mijn collega’s nog vertellen.’ En: ‘Met deze aanpak kunnen we ook aan de slag!’ We hebben de afgelopen tien jaar ons taalonderwijs verstevigd en nieuw leven ingeblazen, maar aan ons enthousiasme is niets veranderd.”

De huidige 2 intervisiegroepen Taal zijn vol. Volgend jaar start BVS-schooladvies met een nieuwe intervisiegroep Taal. De groep komt in het eerste jaar vijf keer bij elkaar. Meer informatie vindt u op onze website. U kunt ook contact opnemen met Annechien Wijnbergh.

Voor nadere informatie kunt u contact opnemen met Annechien Wijnbergh: E [email protected] M (06) 52 05 59 43

Vondellaan 50 3521 GH Utrecht T: (030) 281 96 56 E: [email protected] I: www.bvs-schooladvies.nl