Nieuwsbrief – Nummer 1 – Maart 2011
In deze nieuwsbrief: Expertmeeting Ouderenmishandeling
3
Bouwprojecten in de zorg
4
Toegankelijkheid parkeergarages
5
Psychiatrie Café over psychose
6
Nieuwe hoofdredacteur Radio Signaal
7
Op de bres voor mantelzorger
8
Waar blijft de taxi !?
9
Voorpagina: het volgsysteem van AOV-vervoerder Stadsmobiel (pag. 9)
2
Nieuwsbrief – Nummer 1 – Maart 2011
Expertmeeting Ouderenmishandeling Op initiatief van Cliëntenbelang Amsterdam is in samenwerking met CABO en Markant op 8 februari een expertmeeting over ouderenmishandeling georganiseerd. Het doel was om ouderenmishandeling in de thuissituatie bekend en bespreekbaar te maken. Zowel voor professionals en mantelzorgers als ouderen zelf. Want ouderenmishandeling is een probleem dat weinig bekend is én vaak onderschat wordt. ‘Je gelooft het pas als je het ziet’ is
orde: opzettelijke mishandeling en
zichtbaar letsel en
de titel van een publicatie over dit
mishandeling als gevolg van
onsamenhangende verklaringen
onderwerp, maar je ziet het niet als je
ontspoorde (mantel)zorg, zowel in
daarover, een depressieve en
het niet gelooft. Daarom moet het
instellingen als bij de ouderen thuis.
angstige indruk, onverzorgd en verwaarloosd, isolement,
taboe doorbroken worden en er meer bekendheid aan gegeven worden. Van de ouderen boven de 65 die
Deze middag lag de nadruk op
schuldeisers of een lege ijskast. Bij
ontspoorde mantelzorg in de
de daders kan sprake zijn verslaving,
thuissituatie.
schulden, verstandelijke beperkingen, onverschillig of juist
zelfstandig wonen heeft 1 op de 20 wel eens met ouderenmishandeling
Ouderenmishandelingen doet zich op
overdreven betrokken, geen overleg
te maken. Bij dementerenden gaat
verschillende manieren voor. Zo kan
willen, bedekken van de problemen,
het om 1 op de 3
er sprake zijn van lichamelijke –
of onsamenhangende en
(slaan, vastbinden, drogeren en
tegenstrijdige verklaringen afleggen.
De bijeenkomst trok ruim 70
uitdrogen) en psychische
bezoekers. Er waren onder meer
mishandeling (dreigementen,
Er kan sprake zijn van onmacht. De
presentaties van Annelies van
kleineren, vals beschuldigen),
druk voor de verzorgende wordt te
Voornveld (coördinator Senioren en
verwaarlozing, seksueel misbruik,
groot, de taken te veel of te moeilijk.
Veiligheid bij Politie Amsterdam-
sociale uitsluiting en uitbuiting. Soms
Soms worden dan oplossingen
Amstelland) en Jolanda Meijering
gaat de zorgverlener met het geld
gezocht die schadelijk zijn voor de
(projectmedewerker programma’s
aan de haal, en betaalt geen huur of
ouderen. Bijvoorbeeld geen drinken
Maatschappelijke Opvang van de
gas en licht meer, waardoor de
meer geven met het oog op
Dienst Wonen, Zorg en
oudere op een gegeven ogenblik uit
incontinentie, te veel slaappillen
Samenleven).
huis dreigt te worden gezet.
toedienen of vastbinden om iemand rustig te houden.
Tijdens de bijeenkomst kwamen twee
Signalen die duiden op mishandeling
Extra risico lopen mensen boven de
soorten ouderenmishandeling aan de
van ouderen zijn onder meer
75, die afhankelijk zijn, en/of in een
3
Nieuwsbrief – Nummer 1 – Maart 2011
isolement verkeren, vrouwen alleen,
een Molukse vrouw. Toch weet een
Al met al heeft deze middag mensen
of voor hen waarvoor de zorg te
ouderenverpleegkundige zich twee
oplettend gemaakt en aan het
zwaar wordt. Het gaat gepaard met
voorbeelden uit de Molukse cultuur te
denken gezet. Precies wat de
schaamte, schuldgevoelens,
herinneren.
bedoeling was. De drie organiserende partijen zullen het
loyaliteitsconflicten, er is angst voor “terugpakken”, opname in een
In het onderzoek onder ouderen uit
zeker niet laten bij deze middag.
bejaarden huis, of om verder in
andere culturen door het
isolement te geraken.
Verweij-Jonker Instituut werd
Voor meer informatie kunt u contact
geconcludeerd dat er niet veel
opnemen met Anja van den Bos via
“In onze cultuur komt het echt niet
verschil is in het voorkomen van
[email protected]
voor. Ik kan het niet geloven”, zegt
ouderenmishandeling.
Bouwprojecten in de zorg In een brief aan college van B&W (23 november 2010) spraken Cliëntenbelang Amsterdam en de care-instellingen in Amsterdam (verenigd in SIGRA Care Overleg) hun zorg uit over het stopzetten van bouwprojecten in de zorg en drongen aan op meer regie in het besluitvormingstraject daaraan voorafgaand. De afgelopen maanden werden in
Voorbeelden van de gevolgen van
Querido. Daarnaast stokt de bouw
Amsterdam bouwprojecten in de zorg
heroverwegingen van de
van zorgwoningen.
en de vernieuwing van zorgprojecten
woningbouwcorporaties zijn onder
De care-instellingen in Amsterdam
stopgezet na heroverwegingen bij
andere het stopzetten van de bouw
worden bij dit besluitvormingsproces
woningcorporaties als gevolg van de
van Nieuw Seneca in Amsterdam
nauwelijks of niet betrokken.
moeilijke economische tijd.
West als vernieuwing voor het A.H.
Tegelijkertijd is er in Amsterdam de
Gerardhuis van de Osiragroep; het
De urgente vernieuwing van
noodzaak tot verbetering en
op de lange baan schuiven van vijf
zorgvastgoed wordt met deze
vernieuwing van woon- en
grote projecten bij zorgorganisatie
ontwikkeling onmogelijk gemaakt en
zorgvoorzieningen om aan te blijven
Cordaan en het stoppen van de
cliënten blijven daardoor
sluiten bij de veranderende
ontwikkeling van een RIBW
aangewezen op verouderede
zorgbehoefte van de Amsterdamse
(Regionale Instelling voor
voorzieningen wat de kwaliteit van
bevolking.
Begeleiding op het gebied van
wonen met zorg niet ten goede komt.
Wonen) van 32 plaatsen in
Er dreigt zo ook een langdurige
Oost/Watergraafsmeer van HVO
stagnatie.
4
Nieuwsbrief – Nummer 1 – Maart 2011
De care-instellingen en
drongen tevens erop aan dat in beeld
initiatief te nemen tot overleg met de
Cliëntenbelang Amsterdam vroegen
wordt gebracht wat de effecten zijn
relevante partijen in de stad.
het college van B&W om een
van de tot nu toe genomen
overzicht van de huidige
beslissingen over zorgvastgoed en
Voor meer informatie kunt u contact
voorzieningen, van de noodzakelijke
hoe toch haalbare oplossingen tot
opnemen met Herman Klein Tiessink
voorzieningen en van de gestopte of
stand kunnen worden gebracht.
via
[email protected]
uitgestelde bouwprojecten en
Tenslotte verzochten ze het college
Toegankelijkheid parkeergarages In opdracht van Cliëntenbelang Amsterdam hebben derdejaars studenten Ergotherapie van de Hogeschool van Amsterdam de toegankelijkheid van 12 openbare parkeergarages in de stadsdelen Centrum en Zuid onderzocht. Het doel van het onderzoek was in
te gebruiken voor het onderzoeken
In Parking Amsterdam Centraal, de
de eerste plaats het in beeld brengen
van andere parkeergarages en de
Piet Heingarage en Markenhoven
van de fysieke toegankelijkheid van
aanbevelingen uit het rapport zijn
zijn de algemene gehandicapten-
de parkeergarages en deze
tevens bruikbaar voor nieuw te
parkeerplaatsen voldoende breed en
informatie beschikbaar te stellen aan
bouwen parkeergarages.
lang. In enkele parkeergarages (De
bezoekers met beperkingen, onder
Bijenkorf en Europarking) liggen de
andere via de website
parkeerplaatsen niet vlak. Dit
Toegankelijkamsterdam.nl
Conclusies
belemmert het in- en uitstappen,
Binnenkort zal deze informatie hierop
In alle parkeergarages zijn algemene
vooral voor rolstoelgebruikers. In de
te vinden zijn.
gehandicaptenparkeerplaatsen
parkeergarages De Kolk,
aanwezig. In de Piet Heingarage en
Europarking en Byzantium,
Daarnaast hebben de studenten per
Markenhoven is tenminste 1 op de
Muziektheater en Museumplein zijn
garage adviezen in de rapportage
50 plekken een algemene
obstakels die de doorgang
opgenomen voor de verbetering van
gehandicaptenparkeerplaats. Met
belemmeren of drempels hoger dan
de toegankelijkheid van deze
uitzondering van De Kolk liggen deze
2 centimeter.
garages. Het onderzoekformulier dat
parkeerplaatsen binnen 100m van de
hiervoor door de studenten is
lift of het trappenhuis. Alleen de
In geen van de parkeergarages is
ontwikkeld, is afgeleid van het
garage aan het Marie Heinekenplein
aan de buitenzijde duidelijk waar de
algemene onderzoekformulier voor
heeft geen lift.
algemene parkeerplaatsen zich
Toegankelijk Amsterdam. Het is ook
bevinden en of deze plekken bezet zijn. In De Bijenkorf staat wel
5
Nieuwsbrief – Nummer 1 – Maart 2011
aangegeven op welke verdieping de
Centraal, Oosterdok Parking, Piet
onder de knop Verkeer en Parkeren,
gehandicaptenparkeerplaatsen zijn.
Heingarage, De Kolk, De Bijenkorf,
submenu parkeergarages. In de
Een algemeen advies is om een
Europarking, Muziektheater,
nabije toekomst worden de
betaalautomaat te ontwikkelen die
Waterlooplein, Markenhoven,
resultaten ook per garage apart
eenvoudig door iedereen te bedienen
Byzantium, Museumplein en
gepubliceerd.
is; ook de ticketautomaten bij de in-
Heinekenplein.
en uitritten van de garages.
Voor meer informatie kunt u contact Het onderzoek met een korte
opnemen met Bart Weggeman via
Onderzochte garages
samenvatting van de belangrijkste
[email protected]
De volgende garages zijn
conclusies en aanbevelingen is te
onderzocht: Parking Amsterdam
vinden op Toegankelijkamsterdam.nl,
Psychiatrie Café over psychose Op 25 februari jl. vond een bijzonder Psychiatrie Café plaats, uiteraard weer georganiseerd door Cliëntenbelang Amsterdam. Het thema was ‘Psychose, een bijzondere ervaring’. Cafébezoekers hadden eerder aangegeven dat zij graag eens wilden praten over de persoonlijke belevenis van een psychose. Men vertelde dat voor, tijdens of na een psychose weinig tot geen aandacht van hulpverleners is voor de inhoud van een psychose. Mensen die psychoses meemaken
kritische vragen gesteld over de
haar erg intens geweest. Zij had het
kennen vaak wel betekenis toe aan
huidige stand van zaken binnen de
gevoel dat haar hersenen op volle
de beelden en gedachten die ze dan
psychiatrie. Zij vertelde dat
toeren draaiden en dat ze meer
ervaren en hebben vaak ook
psychiaters tegenwoordig anders
begreep van de wereld om haar
behoefte daarover met anderen van
denken over psychische
heen. Menig bezoeker bevestigde
gedachte te wisselen. Uit het hoge
ingewikkeldheden dan vroeger en
dat een psychose lang niet altijd een
bezoekersaantal bleek deze behoefte
wat psychiaters wel én niet kunnen.
negatieve beleving hoeft te zijn. Het
ook.
was belangrijk dit met de andere Na de pauze was meer aandacht
gasten te delen.
Astrid Vellinga, psychiater en
voor de persoonlijke verhalen. Een
plaatsvervangend geneesheer
gast vertelde dat zij in het afgelopen
Onder de bezoekers van het café
directeur bij Arkin was uitgenodigd
jaar voor het eerst een psychotische
bevond zich ook Eric van den Burg,
als gastspreker. Direct werden haar
ervaring had gehad. Deze was voor
de wethouder Zorg. Eric (je noemt elkaar in het café toch bij de
6
Nieuwsbrief – Nummer 1 – Maart 2011
voornaam, niet waar?) vond het een
het PC. Elke vrijdag van de maand
. Onze vrienden van de
interessante bijeenkomst. En
zitten we in de foyer van buurthuis de
Amsterdamse Vriendendiensten
aangezien hij zelf nog nooit een
Boomsspijker aan de
koken voorafgaand aan het PC.
psychose heeft meegemaakt, heeft
Rechtboomssloot 52 (nabij de
Reserveren voor het eten is wel
hij vooral zitten luisteren.
Nieuwmarkt).
nodig. Mail hiervoor naar
[email protected]
Ook u bent meer dan welkom te
Tegenwoordig kunt u ook een
komen luisteren of mee te praten in
eenvoudige maaltijd mee-eten á € 3,-
of bel: 020- 683 92 60.
Nieuwe hoofdredacteur Radio Signaal Vanaf 1 februari 2011 zijn de taken van de hoofdredacteur van Radio Signaal overgenomen door André Bos. Hij was al ruim een jaar werkzaam als bureauredacteur en presentator. Oud-hoofdredacteur Dini Glas heeft
Publiek en Politiek, waarvoor hij
informatief. Daarnaast gaat André
per 1 maart heeft haar werkterrein
onder meer les geeft aan MBO- en
meer aandacht besteden aan cultuur
verlegd naar SCIP. Dini Glas heeft
VMBO-leerlingen over vraagstukken
in relatie tot de gezondheidzorg.
twee jaar als redacteur/presentator
rond bijvoorbeeld democratie en
Plannen genoeg dus.
en 3 jaar als hoofdredacteur bij Radio
inrichting van de overheid. Radio Signaal is elke donderdag-
Signaal gewerkt. Tot aan de zomer blijft ze aan als redacteur/
Gezien zijn achtergrond in de politiek
ochtend tussen 11:00 en 12:00 te
presentator.
mag verwacht worden dat André met
beluisteren via de kabel (FM 103.3),
argusogen het beleid van de
de ether (106.8) of via internet:
Andre Bos is geen onbekende
gemeente en stadsdelen zal gaan
www.salto.nl, Radio, StadsFM. Live
binnen Cliëntenbelang Amsterdam.
volgen. Ook wil hij meer thema-
luisteren kan vervolgens via ‘Live
Eerder was hij ondersteuner bij het
uitzendingen maken. ‘Zijn’ thema-
stream’. Eerdere uitzendingen zijn te
Platform Mantelzorg. Hij is
uitzending afgelopen jaar over
horen via ‘Uitzending gemist.’
verbonden aan het Instituut voor
armoede was veelzijdig en
7
Nieuwsbrief – Nummer 1 – Maart 2011
Op de bres voor mantelzorger Op 11 februari organiseerde het Platform Mantelzorg Amsterdam (PMA) een kennismakingsbijeenkomst met Amsterdamse organisaties die mantelzorgers ondersteunen. Onder de aanwezigen bevonden zich onder meer Markant, Dynamo, Civic, Presenz/ GGzIngeest, PuntP/Arkin, Joods Maatschappelijk Werk, Mezzo, Puur Zuid en Noaber Nederland. De signalen die bij de verschillende
Mede door de bezuinigingen krijgt de
laagdrempelig, toegankelijk en
organisaties zijn binnenkomen en de
informele zorg – en daarmee de
herkenbaar zijn en afgestemd op de
problemen die zij hebben ervaren bij
mantelzorg - een steeds
behoefte van de mantelzorger.
de hulpverlening en ondersteuning
belangrijkere rol toebedeeld in de
van mantelzorgers vormden de basis
zorg en het welzijn van de burgers.
→ Zorgen dat de respijtzorg daad-
voor deze bijeenkomst. De uitkomst
Toch mag het nooit een vervanging
werkelijk voorziet in de behoefte van
wordt door het PMA van
zijn van de professionele zorg. De
de mantelzorgers. Momenteel is de
Cliëntenbelang Amsterdam gebruikt
mantelzorger dreigt continu
weg om deze te vinden en in te
om de stem van de mantelzorger
overbelast te raken. De stem van de
schakelen te ingewikkeld en te
daadkrachtiger te laten klinken. Ook
mantelzorgers moet gehoord worden
bureaucratisch.
in 2010 was al hard gewerkt om de
en ze moeten op een goede manier
positie van de mantelzorger te
ondersteund worden.
verbeteren.
→ Zorgen dat de ondersteuning van de mantelzorger erop gericht is
Tijdens de bijeenkomst werd door de
overbelasting te voorkomen.
De mantelzorgers hebben een
deelnemers een aantal speerpunten
dubbele rol: ze moeten voor zich zelf
benoemd.
→ Zorgen voor empowerment van
zorgen, maar ook voor een ander. De
→ Zorgen dat uitbreiding van het
de mantelzorger. Gedurende het
mantelzorger krijgt maatschappelijk
sociaal netwerk van cliënt en
zorgproces moet voldoende
gezien niet altijd erkenning, en zeker
mantelzorger gehonoreerd wordt.
afstemming plaatsvinden en rekening
niet de erkenning dat hij of zij mede de stem is van de zorgvrager. Veel organisaties zijn bezig om mantelzorgers te ondersteunen en
worden gehouden met de
→ Zorgen dat de stem van de mantelzorger doorklinkt, zowel in beleids als uitvoering.
ook zelf zijn ze dikwijls heel mondig, Toch worden ze al te vaak als (lastige) buitenstaander gezien.
mantelzorger. Conclusies In het veld van de mantelzorg-
→ Zorgen
dat de ondersteunings-
organisaties van mantelzorgers
ondersteuning is grote behoefte aan betere onderlinge afstemming van de werkzaamheden en meer
8
Nieuwsbrief – Nummer 1 – Maart 2011
samenwerking. Daarnaast is het van
beter worden doorverwezen. Het
Voor meer informatie kunt u contact
belang dat de organisaties elkaar niet
belangrijkste is dat de mantelzorger
opnemen met Menno de Haan
zien als concurrent. Men vindt het
er zeker van kan zijn dat de best
(secretariaat PMA) via
belangrijk om elkaar te kennen en te
mogelijke ondersteuning geboden
[email protected]
weten wat een ieder doet. De
wordt.
hulpvrager/mantelzorger kan dan
Waar blijft de taxi !? Bestuursleden en vrijwilligers van Cliëntenbelang Amsterdam hebben er vaak direct mee te maken omdat ze zelf een beperking hebben: het aanvullend openbaar vervoer (AOV). Op 18 januari gaf Henny van Haren van Stadsmobiel in onze Wmo-werkgroep Vervoer een presentatie over hun nieuwe volgsysteem. Hoe werkt het aan de andere kant van de telefoonlijn eigenlijk? Alle wagens van Stadsmobiel zijn
nagegaan. Overigens: ook al is
obstakels en wegwerkzaamheden.
sinds enige tijd uitgerust met
volgens de gegevens hij wordt wel
Misschien nog een tip: de enige
TomTom Work. In de centrale zijn ze
serieus genomen. Er wordt daarom
filevrije periode in Amsterdam blijkt
live te volgen: waar rijden ze en hoe
in elk geval een praatje met de
tussen 12:15 en 14:00 uur.
snel. Ook de drukte op de weg wordt
chauffeur gemaakt. De andere grote vervoerder,
in beeld gebracht. De planners kunnen hierdoor waarschuwingen
Enkele constateringen aan de hand
Connexxion, heeft wel een gps-
geven en eventueel andere routes
van de ervaring tot nu toe met
volgsysteem, maar niet een waarmee
aanraden. Aan klanten kan verteld
TomTom Work:
je in ‘real time’ de opstoppingen kunt
worden hoelang een wagen er nog
duidelijk is dat de Coentunnel
zien. Medewerkers daar moeten het
over gaat doen. Op de voorkant van
‘s ochtends gewoon dicht zit en
van hun ervaring hebben en van
dit nummer ziet u een voorbeeld van
Overtoom en Nassaukade zijn altijd
informatie van de chauffeur..
een scherm. Inzoomen en uitzoomen
druk. Maar er zijn ook plekken waar
is uiteraard mogelijk.
je drukte wat minder zou verwachten, zoals de Johan Huizingalaan.
De gegevens blijven een half jaar bewaard, waardoor klachten over
Wijkverzamelwegen (wegen die het
bijvoorbeeld te hard rijden
binnenkomend verkeer in een wijk
nauwkeurig kunnen worden
opvangen) slibben dicht door
9
Nieuwsbrief – Nummer 1 – Maart 2011
KORT NIEUWS
Nieuwsgierig? Ga dan naar
in de wijk. Als alternatief voor
www.helpjemee.nl
ouderen en mensen met een
Website ‘Help je mee?’
beperking die getroffen zijn door de Deeljezorg.nl
bezuinigingen in de AWBZ. Met de
mantelzorgorganisaties wordt
Het sociale digitale platform
buurtkamers biedt Combiwell
momenteel gewerkt aan een
www.deeljezorg.nl van de 13
mensen uit de buurt de mogelijkheid
Amsterdamse versie van de website
Zorgbelangorganisaties, inclusief
samen activiteiten te bedenken en uit
Help je mee?. Op deze website
Cliëntenbelang Amsterdam, is begin
te voeren. De buurtkamers worden
kunnen zorgvrager en mantelzorger
2010 op een aantal punten
begeleid door professionals en
elkaar vinden, maar ook kunnen
vernieuwd. In het profiel is via de
vrijwilligers.
nieuwe helpers worden
knop ‘activiteit’ eenvoudig te zien wat
Voor meer informatie zie
aangetrokken. Met een inlogcode
jouw laatste activiteiten als
www.combiwel.nl
kunnen helpers aangeven welke
deelnemer zijn geweest en ook die
taken ze graag willen uitvoeren,
van je groepen en deelnemers waar
bijvoorbeeld om met de zorgvrager
je contact mee hebt. Ook kan worden
naar de kapper te gaan. Er zijn ook
aangegeven of men wel of niet jouw
taken die dagelijks moeten gebeuren
profielgegevens mag zien. De term
Er staan diverse vacatures op de
of wekelijks of maandelijks. Men kan
‘vriend’ is vervangen door ‘contact’.
website van Cliëntenbelang
Samen met de
bijvoorbeeld zien wie dagelijks langs
VACATURES
Amsterdam. Wij zoeken met spoed Naast enkele veranderingen in de
projectmedewerkers (6-16 uur per
vormgeving van de startpagina is
week) voor de afdelingen GGz en
De meerwaarde van de website is
Deeljezorg.nl gestart met columns.
Informatie & Klachtenopvang
dat deze meer is toegespitst op de
Prikkelende stukjes van bekende en
www.clientenbelangamsterdam.nl
situatie van de mantelzorger. Het is
minder bekende mensen uit de
een goed communicatiemiddel voor
wereld van de zorg en welzijn en
de mantelzorger, ook geschikt voor
patiënten-, gehandicapten- en
lotgenotencontact.
ouderenorganisaties.
gaat voor medicijnen.
De website is gebruiksklaar, maar
Opening buurtkamers
kan door de pilot die nu loopt verder
In februari heeft welzijnsorganisatie
worden aangepast aan de behoefte
Combiwel buurtkamers geopend:
van de Amsterdamse mantelzorgers.
laagdrempelige ontmoetingsplekken