Heel blij zijn wij ook dat Naomi de Jong een deel van de educatie van kinderen op zich wil nemen, want, de volwassenen kunnen nu wel van alles willen, maar als de jeugd er niet bij betrokken wordt, dan is het hele project tot mislukken gedoemd en worden we een museum waar af en toe een culturele activiteit wordt gehouden. Gelukkig zijn de cursussen Bijbels Hebreeuws (we gaan het vijfde jaar al in) en Ivriet zowel voor beginners als gevorderden en de cursus Jodendom een succes en in deze Nieuwsbrief attenderen wij U op de aankondiging van de nieuwe cursussen die in het najaar aanvangen. Nieuw is - voor jong en oud- ,een bijzondere kookcursus, waarin zowel de Israëlische keuken aan de orde komt als gerechten die relateren aan Tenach (Bijbel). We willen ook een aanzet geven voor koffieochtenden waarop Israeli’s en Nederlandse Joden elkaar kunnen ontmoeten. Gezellige ochtenden waarop Israeli’s o.a. uiting kunnen geven hoe het is voor hen om in Nederland te wonen, het leven in Israel, wat zij missen in het contacten met de Joden hier etc. en andersom dat Nederlanders kunnen vertellen aan Israeli’s wat hun beeld van Israel is.We starten gewoon met een ochtend en zien wel of er behoefte aan zo’n instituut bestaat. De diensten zullen voorlopig nu alleen op de zaterdagochtenden gehouden worden. Om praktische redenen is de vrijdagavond toch voor een aantal van de organisatoren te belastend gebleken. Gelukkig mogen we nog steeds een beroep doen op chazzan Avraham Levy uit Rotterdam, waarmee we gesprekken voeren op cultureel gebied ook tot een samenwerking te komen. Verder proberen we ons voornemen gestalte te geven dat culturele- en religieuze activiteiten steeds meer onafhankelijk van elkaar georganiseerd gaan worden. Dat geeft zowel voor onze gemengde groep van Joods en niet-Joods, als voor onze belangstellenden ook meer duidelijkheid. Heel bijzonder is de bijdrage van de 92 -jarige Alje Dijkema, voormalig directeur van de Middelbare Landbouwschool in Gorcum. Hij heeft het op zich genomen de tuin achter de sjoel te gaan inrichten met Bijbelse planten. Hiertoe heeft hij de assistentie gevraagd van een zestal boeren uit de wijde omgeving, die alle oud-leerlingen van hem zijn. Onder zijn niet te weerstane leiding zijn er nu al hagen en paden aangelegd. Hij is in overleg met de Hortulanus van de Hortus Botanicus van de Universiteit van Amsterdam, die zich bereid heeft verklaard het assortiment van planten en struiken samen te stellen en eventueel uit de Hortus aan te leveren. Het initiatief werkt aanstekelijk want zelfs de Knotploeg van de Alblasserwaard en de Perenvereniging van Wijk en Aalburg hebben al stekken en bomen geschonken. Een heel mooi gebaar uit de christelijk-confessionele hoek naar de Joden toe. Een gebaar waaraan men tien jaar geleden nog niet hoefde te denken! Aan belangstelling voor ons sjoeltje als gebouw en Joods bedehuis is geen gebrek: de aanvragen voor rondleidingen en lezingen stromen binnen. Interessant is dat geografisch de kring van belangstelling gestadig uitbreidt. Helaas moeten we constateren dat lezingen, hoe interessant ook nauwelijks bezocht worden. En ook niet die prachtige concerten die onder de titel ‘Muziek aan de Dijk’ worden uitgevoerd op een drietal zondagmiddagen. (Zie bij: Activiteiten) Het betreft uitvoeringen door musici die vooral in de hoofdstad volle zalen trekken. Het tweede concert, een juweeltje, trok niet meer dan een achttal personen, waaronder het grootste aantal nog vanuit ons eigen bestuur kwam! Wij weten niet waaraan dat ligt. Daarom treft U hierbij een enquête aan waarin gepolst wordt waar behoefte aan is en welke bezwaren U heeft bij de tot nu toe georganiseerde activiteiten.Wij vertrouwen er op dat U deze aan ons retourneert.Wij plaatsen deze enquête ook op onze website www. dyksynagoge.nl, zodat U ook kunt mailen, e-mail adres:
[email protected] Ruth de Jong
NIEUWSBRIEF MEI 2004
Beste vrienden van de Dijksynagoge! Alweer de laatste nieuwsbrief van het seizoen. De afgelopen twee maanden zijn zowel voor het bestuur als voor de vrijwilligers weer heel intensief geweest. Activiteiten, zoals Poerim en de z.g. Matzemaaltijd tijdens Pesach waren een succes, maar het blijft toch nog steeds aan de orde dat het aantal Joden (Israeli’s of Nederlanders) steeds aan de magere kant blijft. We zoeken een formule waarbinnen mogelijk geïnteresseerden zich veilig kunnen voelen. Er wordt dus veel gediscussieerd en volgens rabbijn Van Dijk is dat een goed teken. De vonken schieten er soms fors af en dat is een teken dat langzaam maar zeker een kille (een Joodse gemeenschap) gaat ontstaan. Een prettige, hoopgevende opmerking van de rabbijn! Niet in de laatste plaats door de inzet van onze sjammes Dave den Boer, die niet aflaat Joden er bij te betrekken, wordt de lijn vastgehouden, ons sjoeltje ook een écht sjoeltje te houden.
SHAVUOTH Dit jaar valt op 26 en 27 mei a.s. – op 6 en 7 van de maand Siewan – het Shavuothfeest dat zeven maal zeven weken na het Pesachfeest valt. Daarom wordt het in het Nederlands ook wel Wekenfeest genoemd. Het is één van de drie z.g. Regalim –Voetfeesten – waarbij men
naar de Tempel in Jeruzalem toog voor het brengen van offers. (De andere twee zijn Pesach en Sukkoth – Loofhuttenfeest). In de Misjna en de Talmoed wordt het ook het Slotfeest genoemd omdat het een afsluiting van het Pesachfeest is. Immers op Pesach werd door G’ds hand het Joodse Volk uit de slavernij van Egypte gevoerd.Vijftig dagen na deze gebeurtenis ontving het volk van G’d de Thora via Moshe Rabbenoe op de Sinai. Die vijftig dagen worden geteld en wordt de Omertijd genoemd. Shavuoth is de afsluiting van deze telling en op deze dag wordt dan ook Matan Thora gevierd, het feit dat G’d op deze dag de Thora aan het volk gaf. Elk jaar opnieuw bereidt de Jood zich in de Omertijd als het ware spiritueel voor op de ontvangst van Thora, het grote Handboek om een beter mens te worden en daarmee een betere wereld te creëren. Elke dag een stapje verder. Shavuoth is ook het feest van de tarwe- en de gerstoogst en van de bikoerim, de eerstelingen van de fruitoogst. Daarom is nog een naam voor het feest Chag haQatsir (feest van de Oogst, Exodus 23:16) en Jom ha Bikurim (Numeri 28:26). Het boek Ruth, dat zich in de oogsttijd afspeelt, wordt in de sjoel gelezen: een duidelijke verwijzing naar het agrarisch aspect van Shavuot, maar tevens ook een analogie in zich draagt met het Geschenk van Thora. De vrouw Ruth werd als een geschenk in het Joodse Volk gebracht, waarmee uiteindelijk zo’n grote persoonlijkheid als koning David gestalte kon krijgen. Zij was een toonbeeld van een vrouw die naar Thora leefde en is daarmee een voorbeeld geworden voor het Joodse Volk de Mashiach dichterbij te brengen. Haar naam Ruth is in getalswaarde gelijk aan 606. Als niet Joodse vrouw diende zij zich aanvankelijk aan de 7 Noachidische wetten te houden, zoals dat geldt voor alle andere volkeren in de wereld.Toen zij besloot zich bij het Joodse volk te voegen, aanvaardde zij daarmee de resterende 606 mitswot (ge- en verboden) en kwam daarmee op 613, het aantal mitswot, die gestalte geven aan de wetten van Thora in het dagelijks leven (halacha). De betekenis van de naam Ruth is: het lessen van de dorstigen. Zoals tijdens de Omertijd het Joodse Volk op weg naar de Sinai smachtte naar het ontvangen van Thora, zo was het in de tijd van Ruth dat het volk verlangde naar een kracht die hen weer kon herinneren aan Thora. Het volk verkeerde zowel geestelijk als lichamelijk in een honger- en dorstnood. Door haar komst en via haar de komst van koning David werd een afspiegeling van de komst van de Mashiach gegeven. Ruth is het voorbeeld van de gior, de persoon die uitkomt in het Jodendom. Toen het volk de Thora aannam op de Sinai was dat ook het moment van het Joods worden. Tijdens het feest wordt de sjoel versierd met
bloemen, met name de bima en de Heilige Arke, de plaatsen immers die met de Thora te maken hebben. Het is gebruikelijk dat thuis op dit feest veel melkproducten worden gegeten als verwijzing naar ‘het land van melk en honing’ het beloofde land, het land wat men spiritueel bereikt door het houden van Thora. Dit feest is dan ook bij uitstek het feest van Thorastudie.Traditioneel wordt de eerste nacht van het feest dan ook studerende doorgebracht. Chag sameach!
MIJMEREN OVER DE DIJKSYNAGOGE – DEEL 2 Hoe komt het toch dat ik mij in het sjoeltje aan de dijk zo op mijn gemak voel. Die vraag heb ik mijzelf nooit hoeven te stellen. Ik wist dat vanaf het eerste begin toen ik de dijksynagoge van binnen mocht bekijken. Maar om een antwoord te geven moet ik terug in de tijd. Een jaar of vier geleden kwam onze elf jarige kleindochter naar mij toe. Zij had een opdracht van haar school in de vorm van tien vragen gekregen. Of ik die vragen wilde lezen en ze daarna op de stippellijntjes wilde beantwoorden. De vragen gingen over de tweede wereld oorlog en daar ik vóór de oorlog in Den Haag was geboren en er gedurende de oorlog opgroeide, diende ik volgens onze kleindochter alles over de oorlog te weten. Het waren zo op het oog tien simpele vragen; zoals, of ik wel eens een Duitse soldaat had gezien en wat wij in de hongerwinter te eten kregen. Dit was voor het eerst in 55 jaar dat iemand mij ronduit vroeg hoe ik die oorlog als kind had doorgemaakt. Ik heb de vragen aandachtig gelezen en ze laten bezinken. Daarna heb ik de vragen zo goed en zo kwaad als het ging beantwoord. Maar dat viel niet mee. Achter de antwoorden zat een hoeveelheid verdriet verscholen. Tijdens de oorlog wist ik niet wat er allemaal om ons heen gebeurde en nu wel. Ik was opgegroeid in een bezet Nederland en wist niet anders. De razzia's. Het plunderen van de UNO winkels. De houten blokjes tussen de tramrails die er met grof geweld tussenuit werden gebroken om brandstof voor het potkacheltje thuis te hebben. De rijen met mensen waar je achter aan sloot in de hoop dat je wat te eten kreeg en als je na uren wachten aan de beurt was, was hetgeen er werd uitgedeeld op. Of kolen ziften, aan de spoorlijn, dat was met een zelfgemaakte zeef die je vol schepte en dan maar schudden en kijken of er een kooltje tussen zat. Het fusilleren van mensen op straat. Iedereen moest dan blijven staan waar hij stond en dan gebeurde het. Mensen die gewoon waar ik als kind bij was dood gingen. Mijn vader was Joods en mijn moeder niet. Ook dit was niet tot mij doorgedrongen.Wel wist ik dat mijn vader altijd op de vlucht was en zich overal schuil moest houden. Zo begreep ik ook niets van de ooms en tantes en buren die ik nooit meer terug zag. Ik wist wel waar ze door de Duitsers naar toe werden gebracht. Naar het Hollands Spoor in Den Haag. Ik had ze daar zelf gezien.Waar ze vandaar naar toe gingen wist ik niet. Daar werd niet over gesproken. Later, veel later toen de oorlog was afgelopen ging ik het allemaal begrijpen.in de jaren na de oorlog groeide ik op tot een jonge, stoere bink. Ik wilde gaan varen. Het werd de haringvisserij van Scheveningen. Ik had al enige zomers het geluk gehad om met een logger mee te mogen. Dan moest je helpen om je kost te verdienen. In feite was ik een onbetaalde kracht. Maar dat deerde mij niet. Ik hield van de zee zodat ik het harde werken graag op de koop toe nam. Toen ik niet meer leerplichtig was, monsterde ik aan op de Scheveningen 200, "De vrouw Maria". Het was een degelijke logger, met een Christelijke schipper en dito bemanning. Ze hadden allemaal van die typische Scheveningse achternamen zoals Knoester, De Bruin,Vonk, De Jong,Toet, Schaap, De Jager, Korvink, Keus en ga zo maar door. In totaal waren er 15 Scheveningers en mijn persoontje maakt 16 man aan boord. Mijn Joodse achternaam stak schil af tegen al die Scheveningse namen. Ik hoorde er ook niet bij. Menigmaal werd ik door die Christelijke visserlui, zoals zij zich graag
noemde uitgehoord over wat mijn achternaam betekende en waar die vandaan kwam. Eigenlijk schaamden zij zich een beetje voor mij omdat ik in hun ogen een vreemde naam had. Zij wisten best wel dat het een Joodse naam was. Er was ook eens een verslaggever van de Haagse Courant bij ons aan boord. Die bleef een paar dagen aan boord om ons te observeren zodat hij een stukje met foto's in de krant kon zetten. Nergens in het verhaal in de krant kwam mijn naam voor.Wel van die andere 15. Op de foto's was ik in geen velden of wegen te bekennen. Kennelijk had die verslaggever zo zijn instructies van de schipper, Simon de Jong gehad. Dit was de eerste keer in mijn leven dat ik besefte dat ik van Joodse afkomst was. Ik was daar eigenlijk best wel trots op. De jaren gingen voorbij en ik was volmatroos op de Nederlandse Kleine Handelsvaart. Beter bekend als coasters of kustvaart. Met die schepen maakte wij reizen van soms wel meer dan een jaar. Zo voeren de schepen waar ik op monsterde bijna altijd ver weg van huis. Het schip moest ook eens door het Suezkanaal. Er bestond toen zoiets als een "Niet Israëlisch verklaring". Er mocht niets dat met Israël had te maken aan boord zijn, zoals lading, materialen of bemanning. Omdat de reder zijn schip zonder moeilijkheden en snel door het Sueazkanaal wilde laten varen moest ik van boord, vanwege mijn achternaam. Later ben ik toch nog eens door dat kanaal gevaren, maar dat is een ander verhaal. Ik begon trotser te worden op mijn achternaam en o, wee als men mijn naam verkeerd spelde. Nog eens later werd ik weer eens met mijn neus op de feiten gedrukt, toen ik 's nachts wacht liep als roerganger. Het was ergens op het Zuidelijk halfrond. Het was warm en de maan scheen helder boven een kalme zee.Wij hadden een kapitein die in de oorlog fout was geweest. Zijn naam zal ik ook nooit vergeten.Vietor". Hij was op de brug en zat om een praatje verlegen. Hij vroeg:"Zou jij voor een ideaal willen sterven?" Wat was dit nu weer voor een rare vraag zo midden in de nacht.Voor ik hem kon antwoorden zei hij: "Jullie hebben geen idealen want jullie lieten je afslachten". Of wat te denken van toen wij eens op de West-Afrikaanse kust in een haven lagen en ik als souvenir een door de plaatselijke bevolking gemaakte tam-tam had gekocht. Diezelfde kapitein wist mij te vertellen dat hij best kon begrijpen dat ik zo'n ding mooi vond. Ik stamde immers af van een woestijnvolk en die hadden nu eenmaal tam-tams.Vandaar… Helaas heb ik nog veel soortgelijke voorvallen meegemaakt. Maar gelukkig heb ik ook hele fijne en mooie gebeurtenissen meegemaakt, gebeurtenissen die mij steeds weer hebben doen beseffen dat ik van Joodse afkomst was. Zo was er een Joods bemanningslid aan boord. Hij vertelde mij eens dat zijn kettinkje dat hij om zijn hals droeg was gebroken en dat hij daarom zijn Davidster aan zijn horlogebandje
had bevestigd.Waar is jouw Davidster had hij mij gevraagd. Ik had geen Davidster, ik was immers niet religieus opgevoed. Alhoewel hij werkzaam was in de machinekamer en ik aan dek, was er toch een soort verbond tussen ons. Zo zei hij eens waar de hele bemanning bij stond: "Je moet ons Joden nooit in een hoek drijven, want dan worden we pas echt link". Hij was mijn held. Hoe ouder ik werd hoe prettiger mijn ervaringen om van Joodse komaf te zijn werden. Ik ontmoette in het buitenland veel Joodse mensen en daar genoot ik toch wel van. En langzaam begon ik mij wat meer in het Jodendom te verdiepen. Ondertussen was ik getrouwd met de liefste vrouw van de wereld. Het varen had ik opgegeven. Ik was opgeklommen tot Kapitein Kleine Handelsvaart en daar was ik best wel trots op en had nu een leidinggevende functie in de Haven van Rotterdam. Op een dag viel er een blad, genaamd "De Anti-fascist" op de vloermat. Ik zie het nog voor mij, een rood blad met een grote vuist op de omslag. Het was gratis omdat het blad over mensen met mijn achternaam ging. Er stond een namenlijst in afgedrukt van de mensen die door de Duitsers waren vermoord.Tevens stond er een verhaal in van een man die later mijn doodgewaande oom Simon, een broer van mijn vader bleek te zijn. En zo had ik er een oom bij. Helaas is hij kort daarna overleden. Ons leventje ging door.Wij hebben een zoon en een dochter. Die heb ik zo goed en kwaad als het ging verteld over mijn Joodse afkomst en dat wat er in de tweede wereldoorlog was gebeurd met de Joden nooit meer mocht gebeuren. Zij weten hoe ik mij voel en respecteren dat. Er was nog één heel belangrijk voorval dat zich voordeed. Mijn zoon moet toen zo rond de 27 jaar zijn geweest en was al getrouwd en mijn dochter was een jaar of 16. In het blad, ik meen de Libelle of Margriet had een oproep gestaan. Iemand in Amsterdam had een huis gekocht en had op zolder een doos vol met foto's gevonden. Het waren foto's van Joodse mensen van voor de oorlog waarvan velen zelfde achternaam hadden als ik. Zij woonden in Den Haag. Mijn zoon kwam daar mee aan want die had het ook weer van zijn buurvouw gehad. Enfin, het was de bedoeling dat die doos weer bij de rechtmatige eigenaar terug kwam, want die was zonder achterlaten van een adres vertrokken. Na veel vijven en zessen bleek het een oudere dame te zijn die met die hele doos niets meer te maken wilde hebben. Iedereen was toch dood en ze brachten haar alleen maar slechte herinneringen, had ze gezegd. En zo vond ik opeens mijn neef Ben, die was ook op die doos afgekomen. Hij was de zoon van mijn vaders broer Bram. Zijn hobby was genealogie. Hij heeft zich over de doos ontfermd en heeft na jaren lang zoeken bij iedere naam van de familie van voor de oorlog een gezicht weten te zetten. Ik begon mij toen al behoorlijk Joods te voelen. Weer later zijn wij in Papendrecht beland. Mijn baas, een echte havenbaron van de bovenste plank, had mij een warme slappe hand gegeven en ik was met de VUT.Vrij Uitzicht op de Toekomst, ook voor mijn vrouw. Dat is niet van mij maar het is wel waar. En zo lazen wij op een dag dat er een synagoge in Sliedrecht was ontdekt. Daar moest ik het mijne van weten. Ik heb de afbraak, transport en wederopbouw op de voet gevolgd, maar had de moed niet om deze mensen te benaderen. Al die Joden, wat moesten die niet van mij denken. Ik wist immers niet veel van het Jodendom af.Toen het gebouwtje er stond heb ik de stoute schoenen aangetrokken en mij aangemeld voor een cursus Jodendom, gegeven door Ruth de Jong en kort daarna melde ik mij aan als vrijwilliger bij de Dijksynagoge. Ik weet nog dat ik op een koude morgen terwijl ik quasi toevallig langs de sjoel kwam werd uitgenodigd om het gebouwtje eens van binnen te bekijken. Men kon toen al precies zien hoe het er uit zou gaan zien. Iedereen die zich met het sjoeltje bemoeide, of het nu de Stichting of vrijwilligers waren droegen het gebouwtje een warm hart toe. Apetrots was ik toen ik werd uitgenodigd om de plechtige heropening van de synagoge te mogen bijwonen. Ik zag hoe de drie Torarollen werden binnen gedragen en hoe de mannen die even wilden aanraken en hoe de chazzan de dienst leidde en hoe mooi en plechtig de redevoeringen waren en hoe geroerd men was. De dienst, een kopie van de originele dienst in 1845 verliep zonder veel problemen en was voor iedereen goed te volgen, ook al kende je geen woord Hebreeuws. Ik was thuis gekomen op een plaats waar ik mij thuis voelde. Capitan Lobo-Con-Dos-Effe (pseudoniem)
22 juni:Tocht langs de Herdenkingsbomen. Zeven notenbomen zijn nu geplant, t.g.v.Toe Bisjwat, de Verjaardag van de Bomen en tevens ter nagedachtenis van een Joodse familie. Door de hele Alblasserwaard staan ze, een één erbuiten in Ridderkerk. Een route langs deze bomen leidt ons langs de mooiste plekjes van Nederland. Men verzamelt met eigen vervoer bij de Synagoge en vandaar rijdt men achter elkaar naar de bomen. Onderweg aanleggen bij de Boerenklaas in Molenaarsgraaf. Aanvang: 19.00 uur. Aanmelden bij: 0180-419250, ook voor het regelen van vervoer. (N.B! Deze tocht vindt dus niet op 6 juni plaats zoals vermeld in de Nieuwsbrief van maart j.l.) 3 juli: Shabbathochtenddienst o.l.v. Avraham Levy. Kiddoesj na afloop. Op deze ochtend wordt ‘Balak’ (Numeri 22:2 t/m 25:9) gelajend uit de Thora. Aanvang: 9.30 uur I.v.m. minjan graag aanmelden (uiterlijk 2 dgn. van te voren) bij tel.: 078-6917685 (of 0180 - 419250) CURSUSSEN die in het najaar bij voldoende belangstelling starten: BIJBELS HEBREEUWS o.l.v. Drs. P. Broers. Het vijfde jaar gaan wij alweer in met deze succesvolle cursus onder de enthousiaste leiding van Peter Broers. 27 september: Aanvang Beginnerscursus Bijbels Hebreeuws (Bij aanmelding van min. 8 personen gaat de cursus door) 12 lessen éénmaal in de veertien dagen op maandagavond Aanvang: 20.00 uur. Kosten: 110 Euro Aanmelden : 0180-419250 Inlichtingen: 0416-334859 4 oktober: Aanvang Gevorderden cursus Bijbels Hebreeuws. In deze cursus wordt hoofdzakelijk gelezen (delen uit het boek Jesaja, enerzijds de Haphtarot (Profetenboeken, Haphatara = afsluiting) bij de Thora-lezing, anderzijds delen van Jesaja in de Christelijke traditie) met aanvullende grammatica en woordenschat. 12 lessen éénmaal in de 14 dagen. Aanvang: 20.00 uur. Kosten: 110 Euro Aanmelden: 0180-419250, inlichtingen; 0416-334859 MODERN HEBREEUWS - IVRIET -o.l.v. Naomi de Jong. Het afgelopen jaar bleek de cursus van Naomi ook een succes. Daarom starten er dit jaar weer een beginnerscursus en een vervolgcursus. Naomi past de methode toe die door jarenlange ervaring in Israël met nieuwe immigranten is opgebouwd. Daarnaast geeft zij veel informatie over het land en de cultuur van Israël. Nieuw is de cursus Ivriet voor kinderen. Gebleken is dat veel kinderen van in Nederland wonende Israeli’s de taal niet beheersen en daardoor o.a. het contact met de familie bemoeilijkt wordt. 28 september: Aanvang Beginnerscursus Ivriet voor Kinderen. 10 wekelijkse lessen op de dinsdagmiddag. Speels en informatief gebracht. Aanvang: 16. 00 uur. Kosten: 75 Euro. Aanmelden bij: 0180-419250, inlichtingen; 0183-440211 29 september: Aanvang Gevorderden Cursus Ivriet. 10 lessen wekelijks op woensdagavond. Aanvang: 19.30 uur Kosten: 100 Euro Aanmelden: 0180-419250, inlichtingen 0183-440211 6 oktober: Aanvang Beginnerscursus Ivriet. 10 lessen wekelijks op donderdagavond. Aanvang: 19.30 uur Kosten: 100 Euro Aanmelden: 0180-419250, inlichtingen 0183-440211
NIEUW!! KOKEN MET NAOMI EN ZAHAVA 12 oktober: Aanvang kookcursus Mediterraan Koken met het accent op de Israelische keuken. In een vijftal avonden- op dinsdagavond - introduceren deze kokkinnen u in de wereld van eenvoudig en goedkoop koken met de smaak van zonnige vakanties én met interessante informatie over kruiden en hun achtergrond in de bijbel. Aanvang: 19.30 uur Kosten: 60 Euro Aanmelden: 0180-419250 of tel. 0183-440211
CURSUSSEN JODENDOM. Ruth de Jong wil in het najaar weer een introductiecursus Jodendom starten en voor gevorderden een vervolgcursus. 10 oktober: Aanvang beginnerscursus Jodendom. In een zevental wekelijkse zondagavonden Introductie in de basisbegrippen in het Jodendom. Het denken, de opdracht. Aanvang: 20.00 uur Kosten: 85 Euro Aanmelden: 0180-419250 of 0183-635710 14 oktober:Vervolgcursus Jodendom. Onderwerp: Feesten en Joodse Mystiek In een vijftal donderdagochtenden – wekelijks – worden de diepere achtergronden van de feesten, Pesach, Shavuoth, Sukkoth, Chanoeka en Poerim belicht. Aanvang: 10.00 uur Kosten: 75 Euro Aanmelden: 0180-419250 of tel. 0183-635710 Koffieochtend ‘Kef!’ Elke woensdagochtend van 10-12 uur. Inlichtingen: 0183-635710. Graag vrijwilligers voor dit initiatief! Alle activiteiten die vermeld staan in deze Nieuwsbrief zijn ook te lezen op onze website: www.dijksynagoge.nl!
ACTIVITEITEN 4 mei: Bij het Monument in Sliedrecht wordt de jaarlijkse Dodenherdenking gehouden, waaraan de Dijksynagoge ook altijd een bijdrage levert door het voorlezen van een gedicht. Na afloop is er een herdenkingsbijeenkomst in de synagoge, waarop o.a. de namen van de omgekomen Joden van Sliedrecht en Hardinxveld-Giessendam voorgelezen zullen worden Aanvang: plm. 20.30 uur 16 mei "Opdracht naar de samenleving gezien vanuit de Islam, Jodendom en het Christendom." Een panel van drie vrouwen: een Christelijke predikant, mevr. Kirsten Slettenaar, de Joodse psycholoog, mevr. dr. Bloeme Evers, en Anaam el Jazaeri, een mondige vrouw uit de Islamitisch gemeenschap.Vanwege de actualiteit van dit onderwerp belooft het een interessante avond te worden! Aanvang: 19.30 uur. Kosten: 7,50 Euro 23 mei: Muziek aan de Dijk Optreden van de drie zeer gerenommeerde, internationaal bekende musici, Giovanni Cantarini uit Italië, tenor, Aviad Stier klavecimbel uit Israël en Ilona van den Bercken-cello, Nederland Met werken van de Italiaanse componist Bononcini, Benedetto Marcello en Lidarti, een Italiaanse componist die ook in Amsterdam heeft gewoond en muziek schreef bij Hebreeuwse teksten. Aanvang: 15.00 uur. Kosten: 12,50 Euro
26 mei: SHAVUOTH-viering. Voorlezing in de sjoel van het boek Ruth, de sjoel is versierd met bloemen (zie elders in de Nieuwsbrief), Israelische dansen op het gras buiten onder het genot van kaas en kwarktaart, zoals gebruikelijk op dit feest. Korte Thorastudie. Aanvang: 19.30 uur , Kosten: 10 Euro 29 mei: Shabbathochtenddienst met Kiddoesj na afloop. Avraham Levy zal weer bezield voorgaan als chazzan op deze ochtend waarop ‘Naso’ (Numeri 4: 21 t/m Numeri 7:89)uit de Thora gelajend zal worden. I.v.m. minjan graag aanmelden, bij voorkeur op tel. 078-6917685 (of 0180-419250) - (graag uiterlijk 2 dgn. van te voren) (N.B. Deze dienst is dus niet op 22 mei zoals in de Nieuwbrief van maart is aangegeven.) Aanvang: 9.30 uur
31 mei: Opening tentoonstelling van het werk van Tini den Boer-van Heuzen. Tini is een enthousiaste medewerkster binnen onze sjoel en is de afgelopen jaren zeer succesvol in de verkoop van de kaarten van haar schilderijen. Haar werk, olieverf en aquarelkrijt, zijn o.a. geïnspireerd door de synagoge en het Jodendom. De opbrengst van de schilderijen komt grotendeels ten goede aan de synagoge. Opening: 15.00 uur Informatie: 078-6917685 (Zie voor verder informatie elders in deze Nieuwsbrief) 10 juni:Time for three: Optreden van "The Fiddlers" uit New York! Time for three: "The Fiddlers" is een groep van 3 zeer jonge, getalenteerde musici, bestaande uit Zachary De Pue (viool), Nicolas Kendall (viool) en Ranaan Meyer (contrabas). Ze komen uit een verschillende muzikale achtergrond. Zachary is lid van het beroemde Philadelphia Orchestra. Nicolas was winnaar van de Eerste Prijs in de Young Concert Artists International Competition, een van de belangrijkste muziekprijzen in de V.S. Ranaan Meyer is bekend als uitstekend jazzmusicus. Het repertoire is zeer uiteenlopend, van Bach tot bluegrass, moeiteloos gaan ze over van klezmer naar klassiek, van Hongaarse zigeunermuziek naar jazz. Het ongewone trio staat bekend om zijn muzikale energie en geestdrift en om zijn originele transcripties. Aanvang: 20.00 uur, entree: 10 Euro. Reserveren op nummer: 0180-419250 14 juni:Workshop Mediterraan Koken met het accent op de Israelische keuken. Voor kinderen, maar ook voor geinteresseerde volwassenen. Naomi de Jong en Zahava Rachamim geven onder de titel ‘Pasjoet weZol"(Eenvoudig en goedkoop) een workshop waar een introductie wordt gegeven in de Israelisch-Mediterrane keuken. Smakelijk en gezond. Ze laten o.a. zien wat je allemaal met aardappels kan doen. Dat zonder vlees (gemakkelijk voor de koshere keuken) geen gemis is en dat je van alledaagse producten zeer feestelijke toetjes kan maken. Naomi de Jong is diëtiste, gespecialiseerd in medicinaal koken en tevens in Mediterraan koken en Zahava Rachamim is een enthousiast en creatief kookster, met een grote kennis omtrent de toepassing van kruiden en de bijbelse achtergrond van eten. De workshop is gelardeerd met interessante informatie over Israël en de eetgewoonten daar. Deze workshop is een voorbereiding op een grotere cursus Mediterraan koken in het najaar. Uiteraard lekker proeven! Aanvang: 16.00 uur, Kosten: 7,50 Euro, Kinderen:halve prijs. Opgeven bij: 0180-419250, inf: 0183-440211
ENQUETE De Stichting Dijksynagoge is opgericht in december 1994. Haar voornaamste doel was op dat moment de synagoge te bewaren voor de toekomst. Dat doel is behaald en wij zijn verheugd dat er nu ook regelmatig diensten kunnen plaatsvinden. Daarnaast zijn er ook onze culturele activiteiten, voorheen werden deze gehouden op verschillende locaties, vanaf oktober 2003 in de herbouwde synagoge. Nu wij al enige tijd bezig zijn met het organiseren van deze activiteiten, zijn wij als bestuur nieuwsgierig naar uw mening hierover. Ook willen wij graag van u horen of u suggesties heeft voor de toekomst. Daarom hierbij een enquête, waarin u zowel zakelijke als inhoudelijke vragen gesteld worden. Wij stellen uw medewerking zeer op prijs! Stuur uw antwoorden per post naar: Stichting de Dijksynagoge - Rivierdijk 51 – 3361 AE Sliedrecht of per e-mail: rjkitsz@planet .nl 1) Wat vindt u in het algemeen van ons activiteitenprogramma? ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
2) Wat vindt u van het tijdstip (dag/tijd) waarop de verschillende activiteiten georganiseerd zijn? Heeft u hierover suggesties? ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
3) Wat vindt u van de toegangsprijzen die wij -tot nu toe – gehanteerd hebben? .......................................................................................................................................................................
4) Heeft u wel eens een muziekuitvoering bezocht? Zo ja, wat vond u ervan? Zo nee, waarom niet? ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
5) Wat vindt u van de exposities die er in de synagoge te bezichtigen waren? ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
6) Heeft u hiervoor nog suggesties? ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
7) Heeft u wel eens een lezing bezocht? .......................................................................................................................................................................
8) Wat vond u hiervan? ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
9) Wat vond u van de sprekers, die bij ons geweest zijn en welke sprekers zou u graag uitgenodigd zien? ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
10) Heeft u bij ons wel eens een cursus gevolgd en wat vond u ervan? ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
11) Welke cursus vindt u dat wij in de toekomst zouden moeten organiseren? .......................................................................................................................................................................
12) Heeft u suggesties voor andere activiteiten? ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
13) Heeft u wel eens een rondleiding bijgewoond en wat vond u ervan? ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
14) Wilt u zich in de toekomst inzetten als vrijwilliger voor de Dijksynagoge? .......................................................................................................................................................................
15) Wat vindt u tenslotte van onze Nieuwsbrief? ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
16) Opmerkingen of suggesties. ....................................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................
Naam: .......................................................................................................................................................................
Wij danken u hartelijk voor uw medewerking!
EXPOSITIE IN DE DIJKSYNAGOGE Op 31 mei a.s. start er in de dijksynagoge een expositie van het werk van Tini den Boer-van Heuzen. Gedurende de zomermaanden zullen haar werken te bezichtigen zijn o.a. via rondleidingen (op afspraak) en op de open dagen (voor data, zie elders in deze Nieuwsbrief). Hieronder volgt een korte kennismaking: Mijn naam is Tini den Boer-van Heuzen. Als kind tekende ik al heel veel en ben dat blijven doen, met enige onderbreking. In 1979 ben ik een tekencursus gaan volgen bij een plaatselijke kunstenaar en daarna heb ik bij hem vijf jaar schilderles gehad.We schilderden met olieverf. Daarna ben ik naar de zgn. Moeder-Mavo gegaan en daar kreeg ik ook tekenles. Ik leerde ook met andere materialen werken. Acrielverf, potlood, krijt, inkt en misschien nog wel meer.We hebben begin jaren negentig examen gedaan en daarna zijn we met deze groep doorgegaan. Na tien jaar is onze lerares er mee gestopt, maar wij gaan nog steeds door. Al zo’n jaar of vijftien. Ik teken en schilder best veel en af en toe heb ik een opdracht. Meestal portretten, maar eigenlijk schilder en teken ik van alles. Ik heb schilderijen in Frankrijk verkocht en er hangt een schilderij van me in Canada.Verder zo’n beetje door het hele land. Ik schilder veel Joodse onderwerpen. Mijn eerste inspiratie daarvoor kreeg ik door de t.v. serie "Mistrals Daughter". Ook schilder ik landschappen, dieren en heel af en toe iets abstracts. Dat lijkt makkelijk, maar ik vind dat het moeilijkste wat er is. Ik heb in Alblasserdam een keer alleen geëxposeerd en meerdere keren met anderen. Ik geef ook les aan een of twee leerlingen, dat wisselt. Meer leerlingen wil ik niet. Het moet echt een hobby blijven en bij zo’n klein aantal kan ik zelf gewoon mee schilderen en daar gaat het mij om. Ook heb ik meerdere keren in kerken hier in de omgeving geëxposeerd met mijn tekeningen en schilderijen geïnspireerd op het Jodendom en daarbij kaarten verkocht voor de Dijksynagoge. Van een aantal tekeningen en schilderijen heb ik kaarten gemaakt. Deze verkoop ik voor _3,= De opbrengst is voor de Dijksynagoge.
Open dagen: De dijksynagoge is (voorlopig) elk tweede weekend van de maand op zaterdag en zondag van 14.00 – 16.00 uur vrij toegankelijk voor het publiek. 12 en 13 juni 2004 10 en 11 juli 2004 14 en 15 aug. 2004 5 september Dag van Joods Erfgoed (open 12.00 - 16.00uur) 11 en 12 sept. 2004 11 september is tevens Open Monumentendag (10.00 - 16.00uur) Daarnaast zijn altijd rondleidingen op afspraak mogelijk. Neemt u dan contact met ons op. Verhuur: Het is mogelijk de Dijksynagoge te huren voor verschillende doeleinden. De mogelijkheden zijn legio, mits in overeenstemming met de aard van het gebouw. Ook is het mogelijk dat er in de Dijksynagoge een burgerlijk huwelijk gesloten wordt! FINANCIEN: Het bestuur is verheugd u te kunnen meedelen, dat alle facturen voor de herbouw van de synagoge zijn voldaan. Daartoe is bij de RABO-bank en van Sliedrecht een hypotheek afgesloten. Teleurstellend echter is het feit, dat de subsidie-aanvraag bij de Provincie ZuidHolland is afgewezen op grond van procedure-regels. Wij zullen hiertegen in verweer gaan. Verder is een nog lopende zaak de aanvraag van de Maror-gelden en is de sponsorcommissie zeer actief bezig met een wervingscampagne voor nieuwe sponsoren voor het tekort op de lange termijn. Kort samengevat is de financiële situatie op dit moment: Kosten Herbouw Tekort
800.000 Euro 300.000 Euro
Deze 300.000 Euro is afgedekt door een hypotheek – 200.000 Euro en 100.000 Euro door verschillende borgstellingen.U zult begrijpen, dat wij nog veel activiteiten moeten ondernemen om inkomsten te genereren. Donateursacties en certificaten blijven dan ook een continue activiteit van het bestuur.Daarom willen wij de donateurs vriendelijk verzoeken , indien u uw bijdrage voor 2004 nog niet heeft voldaan, dit alsnog te doen. Gaarne op banknummer: 39.93.06.597 t.n.v. Stichting Synagoge Sliedrecht. Weet u voor ons mogelijkheden voor nieuwe sponsoring of ondersteuning in andere vorm, laat het ons a.u.b. weten. Heeft u vragen of suggesties neemt u dan contact op met de penningmeester van de Sichting Dijksynagoge, dhr. A.C. de Koning, tel: 0180-419250
GEZOCHT: boeken met Joods thema voor de bibliotheek, info: 078-6917685 Vragen Voor vragen, opmerkingen of het aanmelden als donateur kunt u contact met ons opnemen. (U wordt donateur voor maar 25 Euro per jaar. U ontvangt dan onze Nieuwsbrief).
Secretariaat: De Horst 97, 3362 ED Sliedrecht, tel: 0184 – 419408
Donateursadministratie: Bizetstraat 68, 2983 BD, Ridderkerk, tel: 0180 – 419250
