Nieuwsbrief. December januari 2011

Nieuwsbrief December 2010 - januari 2011

De GHOR blijft in ontwikkeling. Dat is maar goed ook want de samenleving staat nooit stil en om die samenleving goed te kunnen dienen moet je meebewegen. Nu op 1 oktober de Wet op de Veiligheidsregio’s van kracht is geworden, is duidelijk welke richting we in moeten slaan. Nóg meer dan nu een netwerkorganisatie worden en sterker de witte keten betrekken om harde afspraken te maken over hun en onze prestaties. Lees verder op de achterpagina

Inhoud GHOR-bureau voldoet aan kwaliteitseisen 3 Naamswijziging GHOR 3 ReVo: één taal spreken bij slachtofferregistratie 4 GHOR-bureau aan de slag met uitkomsten Partnersamenwerkingsonderzoek 4 Leiders en leden Kernteam Psychosociale Hulpverlening opgeleid 5 Geneeskundige Combinatie Zaanstreek-Waterland in 2012 opgeheven 6 Succesvolle themamiddag Psychosociale Hulpverlening in Zaandam 7 Activiteitenkalender OTO 2011 gereed 8 Nieuwe GRIP-regeling Zaanstreek-Waterland bestuurlijk vastgesteld 8 Interregionale oefening in het kader van De Arend 9 Zaanstreek-Waterland zet samenwerking met GHOR-bureau voort 10 Nieuwe voertuigen in gebruik genomen 10 Het afhandelen van stralingsincidenten door de geneeskundige kolom 11

Colofon Uitgave: GHOR-bureau Amsterdam-Amstelland, Postbus 2200, 1000 CE Amsterdam Verschijning: 4x per jaar Verzending: o.a. medewerkers van overheid, politie, brandweer en de (spoedeisende) medische hulpverlening die betrokken zijn bij de rampenbestrijding/ crisisbeheersing in de regio’s Amsterdam-Amstelland en Zaanstreek-Waterland en daarbuiten. Contact: Audri van Duin, [email protected], telefoon 020 555 5180 (alg.) www.ghor-amsterdam-amstelland.nl Vormgeving: ABC Vorm, Gemeente Amsterdam Druk: Drukkerij De Bij, Amsterdam Oplage: 1100 exemplaren Regio: Het GHOR-bureau Amsterdam-Amstelland voert tevens de operationele GHOR uit voor de regio Zaanstreek-Waterland Foto’s: Jeffrey Koper, Fotograaf Veiligheidsregio Kennemerland (coverfoto ‘Oefening De Arend’ en foto pagina 9) en Claudia Plantinga (pagina 5 en 6). Overige foto’s: archief. Abonneren: stuur uw adres naar [email protected] o.v.v. ‘Nieuwsbrief GHOR’

2

Nieuwsbrief december 2010 - januari 2011

GHOR Amsterdam-Amstelland

GHOR-bureau voldoet aan kwaliteitseisen Ook dit jaar is binnen het GHOR-bureau de kwaliteit van een aantal van de werkprocessen onder de loep genomen. Dit is enerzijds nodig om te voldoen aan de eisen van het HKZ-certificeringsysteem, maar anderzijds is het vooral van belang voor een verdere professionalisering van het GHOR-bureau. In september hebben twee collega’s van de GHOR-bureaus Gooien Vechtstreek en Flevoland onderzocht hoe de uitvoering van de GHOR-taken voor zowel Amsterdam-Amstelland als ZaanstreekWaterland is geborgd. Ook de werkwijze bij advisering en de totstandkoming van de handboeken voor GHOR-functionarissen zijn door hen bekeken. In het auditverslag wordt aangegeven dat er een positief beeld is over de uitvoering van deze werkzaamheden door het GHOR-bureau. Verder wordt opgemerkt dat er veel landelijke en regionale ontwikkelingen zijn die risico’s voor de uitvoering van de GHOR-taken kunnen gaan betekenen. Voorbeelden daarvan zijn de inwerkingtreding van de Wet Veiligheidsregio’s, de veranderende Wetgeving Ambulancezorg en Publieke Gezondheid, maar ook een nieuw HKZ-schema en de ontwikkelingen rondom de Geneeskundige Combinatie.

Het jaarlijkse surveillancebezoek van Lloyd’s vond plaats in november. Dit bezoek - in het kader van verlenging van het HKZcertificaat - stond in het teken van ‘Het GHOR-bureau in veranderend landschap’. Onderzocht is hoe binnen het GHOR-bureau wordt omgegaan met de vele landelijke en regionale veranderingen en daaruit voortkomende risico’s. Maar ook hoe het dagelijkse werk bij opleiden, trainen en oefenen, de ketenzorg en advisering doorgang vindt. De auditor heeft geen tekortkomingen geconstateerd. Het GHOR-bureau voldoet daarmee nog steeds aan de eisen van het HKZ-schema. De verschillende kwaliteitsinstrumenten leveren een bijdrage aan het proces van continu verbeteren en de introductie van structurele overdrachtrapportages van de medewerkers zal de continuïteit van de uitvoering verder borgen.

De auditor constateert wel dat het, gezien de dynamische periode waarin de organisatie zich bevindt, van groot belang is dat doelstellingen specifiek en realistisch worden geformuleerd. Verdere verdieping hierin is wenselijk. Daarnaast adviseert hij om risicomanagement op alle processen binnen het bureau toe te passen. De adviezen sluiten aan op de richting die het GHOR-bureau in 2010 is ingeslagen voor de uitvoering van de werkprocessen. De constateringen en adviezen worden meegenomen bij de doelstellingen van volgend jaar. In het jaarplan 2011 wordt uitgewerkt hoe een en ander wordt opgepakt en op welke termijn de vastgestelde doelen behaald kunnen worden. Cora Schmitz Beleidsmedewerker Juridische Zaken & Kwaliteit

Naamswijziging GHOR Met de invoering van de Wet veiligheidsregio’s per 1 oktober jl. is ook de naamgeving van de GHOR gewijzigd. De organisatie stond tot op heden bekend als Geneeskundige Hulpverlening bij Ongevallen en Rampen, maar dat is veranderd. ‘GHOR’ blijft de naam van de organisatie, maar het wordt een eigennaam.

In de wet is op verzoek van de Tweede Kamer nog wel een definitie van de GHOR opgenomen die begint met ‘geneeskundige hulpverleningsorganisatie in de regio’. In voorkomende gevallen zal die omschrijving ter toelichting gebruikt worden.

GHOR Amsterdam-Amstelland Nieuwsbrief december 2010 - januari 2011

3

ReVo: één taal spreken bij slachtofferregistratie De interregionale projectgroep Registreren en Volgen van betrokkenen bij rampen (ReVo) heeft onlangs twee workshops georganiseerd. In deze bijeenkomsten is de informatiebehoefte tijdens het registeren van betrokken bij rampen binnen de hele (multidisciplinaire) keten vastgelegd. Tijdens de workshops waren de gemeenten, de politie en GHOR uit de regio’s Amsterdam-Amstelland en Kennemerland aanwezig. Aan de hand van het informatiemodel is nu bekend welke gegevens er nodig zijn en wie wélke informatie nodig heeft. Nu dit in kaart gebracht is, kan de multidisciplinaire projectgroep gaan nadenken over de vervolgstappen. De projectgroep wil binnen een jaar een aantal quick wins doorvoeren en denkt intussen ook mee met het landelijke traject. Onlangs is er een landelijke themadag georganiseerd waar de definitielijst slachtoffersystematiek is gepresenteerd. Aan de hand van deze definitielijst wordt het nu mogelijk om met betrekking tot slachtofferregistratie één taal te spreken. Sebastiaan Bastiaans Beleidsmedewerker/Projectmedewerker

GHOR-bureau aan de slag met uitkomsten Partnersamenwerkingsonderzoek In de vorige nieuwsbrief las u dat het GHOR-bureau Amsterdam-Amstelland een dikke zeven kreeg naar aanleiding van het Partnersamenwerkingsonderzoek 2009-2010. Ondanks dit mooie resultaat waren er natuurlijk ook minder goede scores en kritische opmerkingen. Deze punten zijn binnen het GHORbureau besproken en op diverse gebieden zijn verbeteringen opgepakt. Hieronder volgt een aantal van de belangrijkste aandachtspunten. Relatie met GHOR-functionarisssen Een belangrijk aandachtspunt is het verbeteren van de relatie met GHOR-functionarissen in het algemeen (kennismaking, begeleiding) en met het ambu-team in het bijzonder. Vanaf heden wordt door het cluster OTO de Activiteitenkalender (het overzicht van geplande opleidingen, trainingen en oefeningen) met de roosterplanners en opleidingsfunctionarissen van de verschillende partners besproken, zodat eventuele knelpunten (eerder) aan het licht komen. Een betere afstemming leidt tot grotere tevredenheid, zo luidt de gedachte. Verbeteringen die te behalen zijn op het gebied van kennismaking en persoonlijke begeleiding hangen sterk samen met de ontwikkelingen op het gebied van de Wet Ambulancezorg (WAZ). Hierop komen we in een later stadium terug. Overleg en samenwerking met MKA Een ander aandachtspunt is overleg en samenwerking met de Meldkamer. Inmiddels zijn zowel binnen het GHOR-bureau als bij de meldkamer aanspreekfunctionarissen aangewezen. Daarmee is een duidelijke route voor afhandeling van vragen of opmerkingen

4


van de meldkamer gecreëerd. In de besprekingen over de WAZ zal worden vastgelegd hoe de onderlinge samenwerking van het GHOR-bureau met meldkamer en ambulancediensten vorm zal krijgen. Oefenen en inzetten Een aantal ambu-team-leden gaf aan niet voldoende te kunnen oefenen. Dit zal worden afgestemd met de roosterplanners. De Gezondheidskundig Adviseur Gevaarlijke Stoffen (GAGS) vroeg meer aandacht voor de GAGS-rol tijdens oefeningen. Na overleg verloopt dit nu naar tevredenheid. Ook werd door sommige GHORfunctionarissen aangegeven dat zij tijdens oefeningen graag willen functioneren in de responscel. Waar mogelijk zal hier rekening mee worden gehouden. Enkele opmerkingen werden gemaakt over de soms lange wachttijden tijdens oefeningen. Dit is en blijft een punt van aandacht, maar het is helaas niet altijd te voorkomen. Een ander aandachtspunt zijn dubbele piketfuncties bij de OvD-G: verworven rechten blijven van kracht, maar nieuwe OvD-G’en kunnen niet langer gelijktijdig lid zijn van het ambu-team.


Hulpmiddelen Over de hulpmiddelen zoals voertuigen, pagers, kleding en apparatuur zijn diverse opmerkingen gemaakt. Zo werd gevraagd naar de handleiding van de VC-wagen: deze ligt in een lade in de wagen en op verzoek kan een kopie worden aangevraagd bij de logistiek medewerker van het GHOR-bureau. Een andere opmerking werd gemaakt over de batterijen voor de pager: GHOR-functionarissen kunnen - als zij dit willen - bij het secretariaat van het GHORbureau een batterij ophalen voor hun pager. Vervolg Niet alle opmerkingen krijgen een vervolg. Een klein aantal opmerkingen was niet duidelijk. Daarnaast waren er opmerkingen die landelijke standaards of afspraken betreffen waarvan niet afgeweken kan worden (inhoud koffers, tent GNK-C, kleding, werking pager, soort voertuig). Met het overgrote deel van de resterende aandachtspunten is ook een start gemaakt. Voor de afhandeling is alleen wat meer tijd nodig. Meer hierover in onze volgende nieuwsbrief. Cora Schmitz, Beleidsmedewerker Juridsche Zaken & Kwaliteit Audri van Duin, Medewerker Communicatie & Beleidsondersteuning

Leiders en leden Kernteam Psychosociale Hulpverlening opgeleid Begin oktober hebben de leiders en leden van het Kernteam Psychosociale Hulpverlening in de regio Amsterdam-Amstelland een tweedaagse opleiding ‘Leider Kernteam/Lid Kernteam’ gevolgd. Deze tweedaagse opleiding werd gezamenlijk georganiseerd met de regio Kennemerland. Aandacht is besteed aan de totale crisisorganisatie en het procesplan PSHOR, maar vooral de positie van het Kernteam daarin. Wat zijn de taken en bevoegdheden van de leider Kernteam PSHOR en wat wordt van de leden Kernteam PSHOR verwacht. Het doel van de opleiding was elkaar leren kennen en

elkaar kunnen vinden ten tijde van een crisis. Kennis van elkaars organisatie en welke mogelijkheden de organisaties hebben is daarbij van belang, vandaar dat uitwisseling hiervan aan de orde kwam. De trainingen en oefeningen in de setting van een Kernteam gaven

veel inzicht bij de deelnemers wat van hen werd verwacht en welke (praktische) zaken nog geregeld moeten worden. De afdeling Vangnet & Advies van de GGD Amsterdam heeft, als coördinator van het proces PSHOR, de punten meegenomen en komt hierover met voorstellen. Jan van Asperen, Beleidsmedewerker OTO - Opleiden/Trainen Femke Janse, Beleidsondersteunend medewerker OTO


5

Geneeskundige Combinatie ZaanstreekWaterland in 2012 opgeheven In de lente-nieuwsbrief van 2010 informeerden wij u over een nieuw landelijk spreidingsplan voor de Geneeskundige Combinatie (GNK-C) en de effecten voor onze regio (Amsterdam-Amstelland en Zaanstreek-Waterland). Inmiddels is er meer duidelijkheid: de opheffing van de Geneeskundige Combinatie Zaanstreek-Waterland is definitief en een feit per 1 januari 2012. Daarmee beschikt onze regio per die datum nog over één combinatie (de huidige combinatie Amsterdam-Amstelland). Voor de functionarissen die deel uit maken van de Geneeskundige Combinatie Zaanstreek-Waterland (leden SIGMA-team, leden ambu-team en hoofden gewondennest) heeft dit uiteraard gevolgen. De hoofden en leidinggevenden van de betrokken organisaties (Rode Kruis en Regionale Ambulancevoorziening) zijn hierover geïnformeerd. Voor de leden van de SIGMA is in december een bijeenkomst met de GHOR georganiseerd. De afbouw van de Geneeskundige Combinatie vindt plaats conform de afspraken in de ‘Overeenkomst ambu-team Geneeskundige Combinatie’ (waar het gaat om de leden van het ambuteam en hoofden gewondennest) en het convenant met het Rode Kruis (waar het de leden van het SIGMA-team betreft).

De GNK-C Zaanstreek-Waterland blijft het gehele kalenderjaar 2011 operationeel. Oefeningen en trainingen gaan gewoon door volgens het oefenplan 2011. Met ingang van 1 januari 2011 wordt echter niet meer geïnvesteerd in nieuwe opleidingen van

6


functionarissen anders dan in die van functionarissen die ook na 1 januari 2012 nog deel zullen uitmaken van de overblijvende GNK-C. Voor wat betreft de SIGMA is afgesproken dat de GHOR per 1 januari 2012 een SIGMA-team van maximaal 32 personen zal faciliteren. Wij achten een dergelijke omvang voldoende groot om te kunnen voldoen aan taakstelling en -uitoefening. Het Rode Kruis zal met haar individuele SIGMA-leden bespreken welke mogelijkheden de organisatie hen na 1 januari 2012 kan bieden. Mogelijke opties zijn een overstap naar een andere regio of andere taken binnen het Rode Kruis. De GHOR heeft aangegeven hierover mee te willen denken en waar gewenst te ondersteunen. Daarnaast zal de GHOR eind 2011 uiteraard op een passende wijze afscheid nemen van de vrijwilligers en hen bedanken voor hun inzet in de afgelopen jaren. Ed van der Wal Coördinerend Beleidsmedewerker


Succesvolle themamiddag Psychosociale Hulpverlening in Zaandam Op dinsdag 9 november heeft het GHOR-bureau Amsterdam-Amstelland samen met de GGD Zaanstreek-Waterland een themamiddag Psychosociale Hulpverlening georganiseerd. Deze middag was bedoeld voor de PSHOR-medewerkers (leider en leden Kernteam en leider en leden Opvangteam) in de regio Zaanstreek-Waterland.

gen na het ongeluk, een actievere houding van hulpverleners, een luisterend oor en bijeenkomsten voor slachtoffers.

Het begin van de bijeenkomst stond in het teken van de stand van zaken van PSHOR in de regio. Dagvoorzitter Jan van Asperen vroeg de aanwezigen naar hun ervaringen bij verschillende incidenten van de afgelopen twee jaar; de branden in de Bloemkorf, bij hotel Spaander en aan de Schiermonnikoog. Hierbij kwam naar voren dat de onderlinge samenwerking - ook die met andere organisaties - als erg belangrijk werd ervaren, maar dat het soms in alle drukte lastig is je collega’s te vinden. Gastspreker Cor ten Hove, overlevende van de vliegramp in Faro (1992), voerde de aanwezigen mee in zijn persoonlijke ervaringen tijdens en na de ramp. Hoewel de verwondingen van Cor in eerste instantie mee leken te vallen, ging het in de jaren na de ramp steeds slechter met hem. Het opgelopen trauma bleek grote gevolgen te hebben voor zijn dagelijks functioneren. Uiteindelijk resulteerde dit onder meer in het verlies van zijn werk. Cor gaf aan na de ramp een aantal zaken gemist te hebben: de duiding van praktische gevolgen, gericht medisch onderzoek en brede (psychosociale) nazorg. De tips die Cor mee wilde geven betroffen aandacht voor het totale proces (de keten), het stimuleren van lotgenotencontact en het oproepen (en niet laten beschrijven) van gevoelens.

De tweede gastspreker, Jihad Alariachi, was als inzittende betrokken bij de Poldercrash op 25 februari 2009. Ook zij deelde haar ervaringen met de aanwezigen. Zo gaf zij aan na de crash enorm de behoefte te hebben aan iedereen haar verhaal te vertellen. Door gebrek aan informatie over de mogelijke gevolgen kon ze de gevoelens die ze doormaakte (huilbuien, vermoeidheid, angst en het afwijzen van persoonlijk contact) niet in verband brengen met het ongeluk. De hulp die ze aangeboden kreeg (“bel maar als je ons nodig hebt”) heeft ze als te vrijblijvend ervaren. Wat volgens Jihad beter kan is een betere uitleg over de te verwachten gevol-

Na deze indrukwekkende verhalen werd de bijeenkomst afgesloten. Een voorzichtige conclusie was dat het belangrijk is in te spelen op de individuele behoeften van betrokkenen, maar dat dit niet altijd gemakkelijk is. Na uitreiking van het boek van Cor, ‘De ramp na de ramp’, is er onder het genot van een hapje en een drankje nog even nagepraat in het vernieuwde (en typisch Zaanse) Inntel Hotel.

Audri van Duin Medewerker Communicatie & Beleidsondersteuning


7

Activiteitenkalender OTO 2011 gereed De Activiteitenkalender OTO 2011 voor de regio’s Amsterdam-Amstelland en Zaanstreek- Waterland is klaar. De nadruk ligt dit jaar op de implementatie van nieuwe werkwijzen en structuren. In beide regio’s gaat het netcentrisch werken standaard deel uit maken van de trainingen en oefeningen. Via de landelijke opleidingen van de GHOR Academie worden alle GHOR-functionarissen al voorbereid op hun specifieke functie. Tijdens trainingen en oefeningen wordt onder meer stil gestaan bij de meer persoonlijke leerdoelen van de functionarissen. In de regio Amsterdam-Amstelland wordt getraind en geoefend met de nieuwe crisisbeheersingsstructuur. Met een aantal ziekenhuizen zijn ZiROP-oefeningen besproken. Verder staat er voor 2011 een aantal grote operationele oefeningen op de kalender, waaronder een rampenoefening in het Stadion van FC Volendam, een incident bestrijdingsplan (IBP) IJsselmeer en in Amsterdam een tunneloefening.

De interregionale operationele oefening die in oktober 2010 met de GHOR Kennemerland in het kader van het project ‘de Arend’ is gehouden (zie pag. 9), krijgt in 2011 een vervolg. Dit geldt tevens voor de samenwerking tussen de regio’s Noord-Holland en Flevoland. Voor een optimale afstemming wordt de Activiteitenkalender doorgenomen met de coördinatoren, roosterplanners en opleidingsfunctionarissen van de verschillende partners. De Activiteitenkalender is te vinden op de website van de GHOR www.ghor-amsterdam-amstelland.nl, onder het kopje Opleiden-Trainen-Oefenen. Jan van Asperen, Beleidsmedewerker OTO/OpleidenTrainen & Alex Klok, Beleidsmedewerker OTO/TrainenOefenen

Nieuwe GRIP-regeling ZaanstreekWaterland bestuurlijk vastgesteld In zijn vergadering van 12 november jl. heeft het Veiligheidsbestuur van Zaanstreek-Waterland de nieuwe GRIP-regeling vastgesteld. Zoals in een eerdere nieuwsbrief aangegeven was een nieuwe GRIPregeling noodzakelijk door de komst van de Wet Veiligheidsregio’s. In de nieuwe regeling zijn ook de ervaringen en leermomenten vanuit daadwerkelijke inzetten en oefeningen meegenomen. In hoofdlijnen lijkt de geactualiseerde GRIP op de oude regeling, op onderdelen is het een en ander gewijzigd. Zo heeft op grond van de Wet Veiligheidsregio’s de voorzitter van het RBT doorzettingsmacht gekregen en zijn opkomsttijden gewijzigd. Belangrijk is ook dat in GRIP 4 de Gemeentelijke Beleidsteams (GBT’s) zijn vervallen. De namen van een aantal teams en functies zijn veranderd. Bijvoorbeeld de hoofden secties heten nu algemeen commandant, de Ambtenaar Openbare Orde en Veiligheid heet nu OvD bevolkingszorg en de gemeentesecretaris wordt nu strategisch adviseur bevolkingszorg genoemd. Enkele andere wijzigingen: de functie OvD bevolkingszorg is opgenomen in de kernbezetting van het CoPI. De Hoofdofficier van Justitie maakt nu ook wettelijk deel uit van het Regionaal Beleidsteam. Uiterlijk eind januari zullen alle GRIP-functionarissen geïnformeerd worden door of namens hun vertegenwoordiger in de projectgroep Kwaliteitsverbetering GRIP. Dat betekent dat zij zowel de GRIP-regeling als ook een lijst met veelgestelde vragen (FAQ’s) krijgen toegezonden. De nieuwe regeling treedt in werking op 1 februari 2011. Ed van der Wal Coördinerend Beleidsmedewerker

8



Interregionale oefening in het kader van De Arend In het kader van het interregionale versterkingsproject De Arend is op zaterdag 16 oktober een oefening Geneeskundige Combinatie (GNK-C) gehouden. Op het terrein van de brandweer in Hoofddorp werd geoefend door de operationele eenheden uit de regio’s Amsterdam-Amstelland en Kennemerland. Beide Geneeskundige Combinaties waren hierbij aanwezig, inclusief de Mobiel Medische Teams (MMT’s) uit het AMC en het VUmc. Ook nam een aantal ambulances deel aan de oefening. Vanuit de VCwagen van de GHOR Amsterdam-Amstelland regelde de Coördinator Gewondenvervoer (CGV) de communicatie en zorgde voor de gewondenspreiding naar de diverse ziekenhuizen. Een vijftigtal LOTUSslachtoffers zorgde voor realistisch tegenspel. In totaal namen ruim 100 personen deel aan de oefening.

Het scenario van de oefening betrof een explosie gevolgd door een brand in een nabij gelegen hotel. In het hotel werd een congres gehouden. De vele aanwezige congresgangers - waaronder veel zwaargewonden - werden door de leden van de BHV en de 1e ambulance overgebracht naar de SIGMA-tent. Na behandeling, triage en overdracht werden de slachtoffers door de ambulances naar het ‘ziekenhuis’ vervoerd, waar opnieuw een overdracht plaats vond.

nicatie lag het accent op de interregionale samenwerking en aansturing van de beide Geneeskundige Combinaties. In de evaluatie kwam naar voren dat de communicatie tussen de eenheden van de regio’s onderling beter had gekund, vooral aan het begin van de oefening. Ook de samenwerking tussen de beide GNK-C kon beter. In 2011 wordt in het kader van het project De Arend opnieuw een interregionale oefening gehouden.

Naast de gebruikelijke oefendoelen als beeld-, oordeels- en besluitvorming (BOB), het werken met METHANE-berichten en de onderlinge afstemming van procedures en commu-

Alex Klok Beleidsmedewerker OTO - Trainen/Oefenen


9

Zaanstreek-Waterland zet samenwerking met GHOR-bureau voort Bij de start van de veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland in 2008 is door de betreffende regio besloten alle uitvoerende taken op het terrein van de GHOR uit te besteden aan de veiligheidsregio AmsterdamAmstelland. Hiervoor is tussen beide veiligheidsregio’s een bestuurlijk convenant afgesloten met een looptijd van drie jaar. Voortzetting van de samenwerking is afhankelijk gesteld van een positieve evaluatie en overeenstemming over de (meer)kosten. Op grond van de positieve uitkomst van deze evaluatie en de overeenstemming over de meerkosten van de bestaande samenwerkingsconstructie is door de VrZW besloten de samenwerking met betrekking tot de GHOR voort te zetten. Dit betekent dat het GHOR-bureau van de Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland de GHOR-werkzaamheden ook voor de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland blijft uitvoeren. Gezien de gewijzigde wetgeving (Wet Veiligheidsregio’s) is een nieuw convenant opgesteld waarin inhoud van de samenwerking en financiële afspraken en verantwoording centraal staan (inclusief indexering jaarlijks budget). Dit convenant wordt ondertekend door de voorzitters van de twee veiligheidsregio’s. De verdere uitwerking van de taken en werkzaamheden is opgenomen in een uitvoeringsovereenkomst, die door de beide directeuren GHOR/GGD (Johan Detering en Paul van der Velpen) wordt aangegaan. Met de continuering van de samenwerking op deze wijze wordt aan de uitvoering van de GHOR in de Veiligheidsregio Zaanstreek-Waterland op een efficiënte en kwalitatief goede manier invulling gegeven. Paul van der Kam Adjunct Directeur GHOR Zaanstreek-Waterland

Nieuwe voertuigen in gebruik genomen In verband met aflopende leasecontracten is de afgelopen maanden een aantal voertuigen vervangen. De Volkswagen Golf is hiermee ‘ingeruild’ voor de Honda Civic Hybride. Het betreft de OvD-Gvoertuigen met de nummers 13-811 en 13-814 en het GHOR-voertuig 842. Ook de logistieke auto van de GHOR is vervangen door een nieuwe (overigens wél een VW). Het Traumacentrum Noord-West Nederland/VUmc heeft zelf een nieuwe MMT-auto aangekocht: een VOLVO XC 90. Het voertuig kreeg ook een nieuw nummer:13-901. Alle C2000/P2000-apparatuur (portofoons, mobilofoons, pagers, bedienplaatsen MKA) moest hierdoor geherprogrammeerd worden. Dit is gelukt dankzij de hulp van de collega’s VTS EB.

10



Het afhandelen van stralingsincidenten door de geneeskundige kolom Veel hulp- en zorgverleners zijn ten onrechte bang dat zij gezondheidsschade oplopen als zij slachtoffers van stralingsincidenten moeten helpen. Dat besmettingsgevaar is heel klein. Dat bleek tijdens het symposium ‘Het afhandelen van stralingsincidenten door de geneeskundige kolom’, dat op 8 oktober werd georganiseerd door Boerhaave Nascholing van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC). Aan het symposium in het LUMC namen bijna 200 mensen van verschillende organisaties en uit verschillende vakgebieden deel. De bijeenkomst werd (mede) gefinancierd met OTO-gelden, die jaarlijks beschikbaar worden gesteld door de minister van VWS ter stimulering van het Opleiden, Trainen en Oefenen van de zorgsector voor een betere voorbereiding op rampen en crises. Incidenten met radioactieve stoffen leiden zelden tot significante besmetting van hulpverleners. De hoeveelheid straling die hulpverleners oplopen tijdens de behandeling van stralingsslachtoffers is kleiner dan de stralingsdosis waarmee radiologen of piloten en stewardessen jaarlijks te maken krijgen in hun werk. Bovendien komen deze situaties maar weinig voor. Ter illustratie: zelfs de verplegers van de Russische ex-spion Litvinenko, die in 2006 in Engeland overleed nadat hij was besmet met een hoge dosis van het zeer radioactieve polonium, liepen geen gezondheidsschade op. De onwetendheid over het besmettingsgevaar door stralingsincidenten heeft tot gevolg dat sommige hulpverleners weigeren gewonde stralingsslachtoffers te helpen totdat de brandweer ze heeft ontsmet. Dat kan echter uren duren, met alle gevolgen van dien. Dit speelt vooral bij (zwaar)gewonde stralingsslachtoffers die aan hun lot worden overgelaten, bijvoorbeeld bij een aanslag met een zogeheten ‘vuile bom’. Tijdens het symposium werd er gediscussieerd over de vraag of dit medisch-ethisch verantwoord is. Angst en onrust Dat er nog veel te winnen is op het gebied van het behandelen van radioactief besmette slachtoffers werd tijdens het symposium wel duidelijk. Mensen weten vaak niet goed het verschil tussen lichte radioactieve besmettingen en echt ernstige stralingsincidenten. Hierdoor ontstaat angst en onrust. “Negentig procent van de gevallen betreft niet-ernstige ongevallen”, aldus stralingsdeskundige Simon van Dullemen van het LUMC. “Een enkel geval is ernstig. Dat zijn situaties die je moet kunnen inschatten.”

Het is daarom hard nodig dat ziekenhuizen hun personeel gaan trainen in het leren omgaan met radioactief besmette slachtoffers. Niet alle ziekenhuizen lijken bovendien voorbereid op de ontvangst van grotere aantallen van deze slachtoffers. In de hulpverleningswereld is daarnaast niet altijd duidelijk waar dergelijke personen naartoe zouden moeten voor behandeling. Van rampterrein tot ziekenhuis Het zojuist uitgekomen rapport ‘Triage en eerste opvang van slachtoffers na radiologische incidenten’, dat te bekijken is op de site van het Rijksinstituut voor volksgezondheid en milieu (RIVM), geeft antwoord op veel van deze vragen. Het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum van het RIVM heeft in kaart gebracht welke maatregelen nodig zijn om slachtoffers van incidenten met radiologisch materiaal op te vangen, vanaf het rampterrein tot aan het ziekenhuis. Aan de hand van stroomschema’s wordt duidelijk gemaakt welke personen direct naar het ziekenhuis moeten worden vervoerd en welke na controle en zo nodig verwijdering van radioactief materiaal, zoals besmette kleding, naar huis kunnen. Daarnaast is er aandacht voor de mensen die niet zijn blootgesteld aan straling, maar zich wel zorgen maken. Het rapport is geschreven op verzoek van de GHOR, in opdracht van het ministerie van VWS. Caroline van der Schaaf, freelance journalist

De medewerkers van het GHOR-bureau wensen u fijne feestdagen en een sprankelend 2011!


11

INEX 4 Oefening ‘Vuile Bom’ in centrum Amsterdam Op 25 november nam ik namens de Veiligheidsregio AmsterdamAmstelland deel aan een table-top oefening ‘vuile bom’ in Den Haag. De VROM (nu I&M) inspectie/Crisismanagement organiseerde deze oefening met als doel verdere ontwikkeling van nazorgbeleid voor radiologische ongevallen. In Europa zullen in verschillende landen vergelijkbare oefeningen plaatsvinden in 2011. Het scenario betrof het exploderen van een ‘vuile bom’ in het centrum van Amsterdam. Een vuile bom is een bom waarin radioactieve materialen zijn verwerkt. Dit scenario vereist bijzondere expertise en maatregelen van hulpverleners. Mensen en omgeving zullen in het gebied rond de ontploffing in zo’n geval besmet raken. Ziekenhuizen zullen te maken krijgen met zelfverwijzers. Daarnaast zijn niet alle mensen die denken te zijn blootgesteld aan straling ook daadwerkelijk besmet. Communicatie over de risico’s is in dit geval erg belangrijk. Dit zijn onderdelen

die een ‘vuile bom’ scenario erg uitdagend maken. In deze oefening had vooral de nazorgfase (in dit geval vanaf 48 uur na de explosie) de aandacht. Vele landelijke deskundigen op het gebied van straling waren aanwezig om de nodige vragen op het gebied van stralingseffecten op gezondheid te beantwoorden. In het geval van een vuile bom zal direct worden opgeschaald naar GRIP 4 en is het ministerie verantwoordelijk. De GAGS zal contact hebben met stralingsdeskundigen van EPA-n. EPA-n is de Eenheid

Voorwoord (vervolg) Daarbij hoort minder directe bemoeienis met de uitvoering. Voorbeeld daarvan is de overdracht van het hele GAGS-dossier naar de GGD. Hier in Amsterdam-Amstelland hebben we dat al enige jaren geleden gedaan, nu vindt ook de overdracht op landelijk koepel-niveau van GHOR-NL naar GGD-NL plaats. Een ander voorbeeld is de beweging om de opgeschaalde acute zorg (o.a. de Geneeskundige Combinatie) steeds meer onder de verantwoordelijkheid van de Ambulancevoorzieningen te brengen. Kortom, de (wettelijke) basis voor ‘de nieuwe GHOR’ is gelegd. Het is nu aan het GHOR-bureau om daar de komende tijd invulling aan te geven. We komen naar u toe!

12


Planning en Advies – nucleair van VROM (nu I&M) Crisismanagement. De voorzitter van het landelijk EPA-n team zal contact onderhouden met de burgemeester als een gemeente door een vuile bom wordt getroffen. Aandachtspunten voor de toekomst zijn onder andere de persoonlijke beschermingsmiddelen van hulpverleners in de witte kolom en politie. Ook grenswaarden voor het vrijgeven van besmet gebied na schoonmaak ontbreken nog. Een uitgebreide lijst van aandachtspunten is in kaart gebracht en zal worden gebruikt bij voorbereiding op dit maatrampscenario. Een bijzondere en leerzame dag voor alle aanwezigen. Nicole Nijhuis, Gezondheidskundig Adviseur Gevaarlijke Stoffen (GAGS)

Ook multidisciplinair gaat de ontwikkeling van de coördinatiestructuur door. In de vorige nieuwsbrief is daar al over geschreven. Nu wordt er gekeken naar het meer en beter laten samenwerken van de actiecentra van politie (UCK), brandweer en GHOR en eventueel het huisvesten van de actiecentra op één plek. Hiermee wordt bereikt dat operationele zaken direct afgehandeld kunnen worden en niet meer in de “Interface” (zie voor deze nieuwe term de vorige nieuwsbrief) besproken hoeven te worden. Hiermee kan de Interface zich echt richten op de taken waarvoor ze bedoeld is: de bestuursadvisering en proactief vooruitdenken in scenario’s. Jan Woldman Adj. Directeur GHOR/hoofd GHOR-bureau Amsterdam-Amstelland


Nieuwsbrief. December januari 2011

Recommend Documents